Mniejszość niemiecka na Pomorzu Gdańskim:
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Warszawa
Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk
2016
|
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Abstract Register // Personenregister |
Beschreibung: | Zusammenfassung in deutscher und englischer Sprache: Die deutsche Minderheit in Pomorze Gdańskie. The German minority in Gdańsk Pomerania |
Beschreibung: | 417 Seiten Illustrationen, Karten |
ISBN: | 9788364091735 9788392969211 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV044044418 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20170426 | ||
007 | t | ||
008 | 170215s2016 a||| |||| 00||| pol d | ||
020 | |a 9788364091735 |9 978-83-64091-73-5 | ||
020 | |a 9788392969211 |9 978-83-929692-1-1 | ||
035 | |a (OCoLC)973567497 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV044044418 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-12 |a DE-B1595 |a DE-Re13 | ||
084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
084 | |a HIST |q DE-12 |2 fid | ||
100 | 1 | |a Lemańczyk, Magdalena |d 1980- |e Verfasser |0 (DE-588)1125554487 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Mniejszość niemiecka na Pomorzu Gdańskim |c Magdalena Lemańczyk, posłowiem opatrzył Piotr Madajczyk |
246 | 1 | 3 | |a Die deutsche Minderheit in Pomorze Gdańskie |
246 | 1 | 3 | |a The German minority in Gdańsk Pomerania |
264 | 1 | |a Warszawa |b Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk |c 2016 | |
300 | |a 417 Seiten |b Illustrationen, Karten | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
500 | |a Zusammenfassung in deutscher und englischer Sprache: Die deutsche Minderheit in Pomorze Gdańskie. The German minority in Gdańsk Pomerania | ||
648 | 7 | |a Geschichte 1945-2015 |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 0 | 7 | |a Deutsche |0 (DE-588)4070334-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Gruppenidentität |0 (DE-588)4140349-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 7 | |a Pommerellen |0 (DE-588)4046742-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
689 | 0 | 0 | |a Pommerellen |0 (DE-588)4046742-9 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Deutsche |0 (DE-588)4070334-4 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Gruppenidentität |0 (DE-588)4140349-6 |D s |
689 | 0 | 3 | |a Geschichte 1945-2015 |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029451394&sequence=000005&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029451394&sequence=000006&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029451394&sequence=000007&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029451394&sequence=000008&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
940 | 1 | |n DHB | |
940 | 1 | |n oe | |
940 | 1 | |q DHB_BSB_DDC1 | |
940 | 1 | |q DHB_BSB_FID | |
942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 090511 |g 43 |
942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 09049 |g 43 |
942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 090511 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 09049 |g 438 |
943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-029451394 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1811916883539001344 |
---|---|
adam_text |
Spis treści
Wykaz skrótów. 11
Wstęp. 15
Obszar badawczy oraz podmiot i przedmiot badań. 18
Metodologiczne założenia pracy badawczej. 23
Rozdział I. Stosunki narodowościowe na Pomorzu Gdańskim . 39
1.1. Specyfika stosunków narodowościowych na Pomorzu Gdańskim
przed 1918-1920 rokiem. 39
1.1.1. Mieszkańcy Pomorza Gdańskiego w obliczu wpływów
prusko-niemieckich i polskich. 40
1.1.2. Pomorze Gdańskie w okresie rozbiorów. 41
1.2. Okres międzywojenny na Pomorzu Gdańskim: emigracja ludności
niemieckiej w latach 1919-1930 oraz polityka „odniemczania”. 51
1.3. Okres okupacji i wojny na Pomorzu Gdańskim w latach 1939-1945 . 64
1.3.1. Plany zniemczenia Pomorza i eksterminacja ludności. 64
1.3.2. Funkcjonowanie Niemieckiej Listy Narodowościowej na Pomorzu
Gdańskim. 76
1.3.3. Ucieczka i ewakuacja Niemców w 1945 roku. 79
1.4. Przekształcenia narodowościowe na Pomorzu Gdańskim w okresie
powojennym. 81
1.4.1. Funkcjonowanie administracji polskiej i proces „odniemczania” . 81
1.4.2. Rehabilitacja i weryfikacja narodowościowa na Pomorzu. 88
1.4.3. Położenie ludności rodzimej na Pomorzu Gdańskim w latach
1945-1989 . 100
Rozdział II. Instytucjonalizacja mniejszości niemieckiej w Polsce północnej
po 1989 roku . 111
2.1. Renesans mniejszości niemieckiej w Polsce: założenia teoretyczne. 111
2.2. Uwarunkowania społeczno-polityczne powstawania instytucji mniejszości
niemieckiej w Polsce po 1989 roku . 117
8 Spis treści
2.2.1. Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych
w Polsce z siedzibą w Opolu jako naczelna organizacja mniejszości
niemieckiej. 124
2.2.2. Ważniejsze stowarzyszenia mniejszości niemieckiej w Polsce . 131
2.3. Aktywność instytucjonalna mniejszości niemieckiej w Polsce północnej . 135
2.3.1. Ogólna charakterystyka społeczno-demograficzna stowarzyszeń . 135
2.3.2. Struktura organizacyjna mniejszości niemieckiej w Polsce
północnej . 141
2.3.3. Związek Mniejszości Niemieckiej w Gdańsku (ZMN Gdańsk) -
centralna instytucja w województwie pomorskim. 146
2.3.4. Decentralizacja struktury ZMN Gdańsk i powstanie oddziałów
terenowych. 155
2.3.5. Samodzielne stowarzyszenia mniejszości niemieckiej. 166
Rozdział III. Charakterystyka stosunków społecznych w ramach
stowarzyszeń mniejszości niemieckiej. 185
3.1. Typy stosunków społecznych. 185
3.1.1. Współpraca wewnątrzgrupowa. 186
3.1.2. Współpraca mniejszości niemieckiej z instytucjami zewnętrznymi . 192
3.2. Dynamika konfliktu w stowarzyszeniach mniejszości niemieckiej. 211
3.3. Aktywność etniczna (społeczno-kulturowa) liderów mniejszości
niemieckiej . 221
3.3.1. Faza rozwoju i przyspieszenia aktywności etnicznej
(lata dziewięćdziesiąte XX wieku). 223
3.3.2. Faza stabilizacji i stagnacji aktywności etnicznej (lata 2000-2004) . 230
3.3.3. Faza regresu aktywności etnicznej (od 2005 roku). 234
Rozdział I\t Autoidentyfikacja narodowa (i etniczna) liderów mniejszości
niemieckiej. 241
4.1. Specyfika obszaru Pomorza Gdańskiego a tożsamość liderów. 241
4.2. Wymiary tożsamości narodowej (i etnicznej) . 252
4.2.1. Wymiar subiektywny tożsamości . 253
4.2.2. Wymiar obiektywny tożsamości. 287
4.3. Wspólnota „wartości rdzennych” wyznacznikiem identyczności grupowej 301
4.3.1. Język niemiecki jako „wartość rdzenna” . 302
4.3.2. „Wspólnota pamięci” jako „wartość rdzenna” . 316
4.4. Dylematy tożsamości liderów mniejszości niemieckiej . 330
4.4.1. Tożsamość pełna. 33 \
Spis treści
4.4.2. Tożsamość prywatna. 333
4.4.3. Liderzy na pograniczu tożsamości nieuznawanej, wyobrażeniowej
i ukrytej. 334
Zakończenie. 337
Bibliografía . 341
Aneksy. 371
Wykaz aneksów . 371
Aneks 1. 373
Aneks 2. 380
Aneks 3. Memorandum Centralnej Rady Towarzystw Społeczno-Kulturalnych
Mniejszości Niemieckiej z dnia 8 marca 1994 roku . 383
Aneks 4. Protokół zebrania założycielskiego Związku Stowarzyszeń
Niemieckich w Regionach OIsztyn-Gdańsk—Toruń. 385
Aneks 5. Lista obecności na zebraniu założycielskim Związku Stowarzyszeń
Niemieckich w Regionach Olsztyn—Gdańsk—Toruń. 387
Aneks 6. Regulamin Danziger Clubu, 1 października 1992 roku . 388
Aneks 7. Pismo Pawła Sabiniarza z dnia 13 września 2002 roku do członków
Zarządu oddziału w Bytowie . 390
Wykaz tabel. 391
Wykaz map . 392
Wykaz fotografii. 393
Summary . 397
Zusammenfassung. 401
Indeks osób . 405
* * *
Posłowie (Piotr Modajczyk)
411
Bibliografia
Źródła archiwalne
1. Materiały stowarzyszeń mniejszości niemieckiej (statuty, kroniki, sprawozdania, regula-
miny, protokoły, dokumenty rejestrowe, listy, umowy itp.):
- Archiwum Związku Mniejszości Niemieckiej w Gdańsku
- Archiwum Związku Ludności Niemieckiej w Gdyni
- Archiwum Stowarzyszenia Ludności Pochodzenia Niemieckiego Ziemi Elbląskiej
w Elblągu
- Archiwum Stowarzyszenia Mniejszości Niemieckiej Miasta Malborka i Okolic
- Archiwum Towarzystwa Kulturalnego Ludności Niemieckiej „Ojczyzna” w Kwidzynie
- Archiwum Towarzystwa Mniejszości Niemieckiej w Bydgoszczy
- Archiwum Stowarzyszenia Ludności Pochodzenia Niemieckiego z siedzibą w Toruniu
- Archiwum Związku Mniejszości Niemieckiej w Gdańsku Grupa Terenowa Lębork
~ Archiwum Stowarzyszenia Mniejszości Niemieckiej w Lidzbarku Welskim
- Archiwum Stowarzyszenia Ludności Pochodzenia Niemieckiego Ziemi Łasińskiej
w Łasinie
- Archiwum Związek Ludności pochodzenia niemieckiego „Ziemi” Sztumsko-Dzierz-
gońskiej w Sztumie
2. Zbiory osób prywatnych:
~ Zbiory Marka Kozłowskiego
- Zbiory Cezarego Obracht-Prondzyńskiego
- Zbiory Lilii Pluto-Prądzińskiej
~ Zbiory Gerarda Ząjdowskiego
3. Materiały VdG (protokoły, sprawozdania z działalności zarządu)
Źródła drukowane
Ackermann I. (red.), in zwei Sprachen leben. Berichte, Erzählungen, Gedichte von Ausländern,
München 1983.
Bekker K., Flucht über Meer. Ostsee-Deutsches Schicksal 1945, Oldenburg 1964.
Czech J., Bevölkerung Polens. Zahl und völkische Zusammensetzung, Breslau 1932.
342
Bibliografia
Davies N., Zaginione królestwa, przeł. B. Pietrzyk, J. Rumińska-Pietrzyk, E. Tabakowska, Kra-
ków 2010.
Die Vertreibung der deutschen Bevölkerung aus den Gebieten östlich der Oder-Neiße, 1.1, cz. 1,
Augsburg 1992.
Grass G., Wróżby kumaka, przeł. S. Błaut, Gdansk 1992.
Małłek J., Dwie części Prus. Studia z dziejów Prus Książęcych i Prus Królewskich w XVI
iXVII wieku, Olsztyn 1987.
Małłek K., Z Mazur do podziemia, Warszawa 1970.
Mały Rocznik Statystyczny 1937, Warszawa 1937.
Narodowy Spis Powszechny z dnia 3 grudnia 1950. Miejsce zamieszkania ludności w sierpniu
1939 r., GUS, Warszawa 1955.
Pierwszy powszechny spis Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 września 1921 roku. Mieszkania,
ludność, stosunki zawodowe. Województwo pomorskie, Statystyka Polski, GUS, t. XXV, War-
szawa 1927.
Ponczek H., Spurensuche. Die Wahrheit über den Untergang Danzigs 1945, Helmstedt 1995.
Poralla R, Unvergänglicher Schmerz. Ein Protokoll der Geschichte Danzigs Schicksalsjahr 1945,
Freiburg 1985.
Powszechny Sumaryczny Spis Ludności z dn. 14II1946 r., Statystyka Polski, Seria D, z. 1, red.
S. Szulc, Warszawa 1947.
Reszka B., Ich losy. Z życia kaszubskich Gochów 1939-1948, Rumia-Borowy Młyn 2005.
Rocznik statystyczny 1950՝, GUS, Warszawa 1951.
Rocznik statystyczny 1949, GUS, Warszawa 1950.
Rocznik statystyczny 1948, GUS, Warszawa 1949.
Rocznik statystyczny 1947, GUS, Warszawa 1947.
Thorwald J., Wielka ucieczka, przeł. A. Bandurski i A. J. Szczaniecka, Kraków 1998.
Vertrag über die abschließende Regelung in bezug auf Deutschland, w: K. Stern, B. Schmidt-
-Bleibtreu (red.), Zwei-plus-Vier-Vertrag. Partnerschaftsverträge. EG-Maßnahmepaket mit
Begründungen und Materialien, München 1991.
Vierteljahrshefte zur Statistik des Deutschen Reichs, Jg. 1911,1, w: Statistisches Jahrbuch für
das Deutsche Reich, Kaiserlichen Statistischen Amt (wyd.), Berlin 1911.
Ziegler M., Kriegsende im Osten. Die Rote Armee und die Besetzung Deutschlands östlich von
Oder und Neiße 1944-45, München 1996.
Wybrana literatura przedmiotu
Allport G. W, The Nature ofPrejudice, Reading, Mass. 1954.
Anderson B., Wspólnoty wyobrażone. Rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonaliz-
mu, przeł. S. Amsterdamski, Warszawa-Kraków 1997.
Andrzejewski M., Ludzie Wolnego Miasta Gdańska (1920-1939), Gdańsk 1997.
Andrzejewski M., Polityczna emigracja z Wolnego Miasta Gdańska 1933-1939 (1945), Gdańsk
2005.
Bibliografia
343
Angrosino M.V., Obserwacja w nowym kontekście. Etnografia, pedagogika i rozwój problematyki
społecznej, tłum. E Rogalski, w: N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.), Metody badań jakościo-
wych, t. 2, Warszawa 2009.
Aronson E., Człowiek istota społeczna, przeł. J. Radzicki, Warszawa 2001.
Aronson E., Wilson T. D., Akert R. M., Psychologia społeczna. Serce i umysł, przeł. A. Bez wiń-
ska [et ał.], Poznań 1997.
Assman J., Das kulturelle Gedächtnis. Schrift, Erinnerung und politische Identität in frühen
Hochkulturen, wyd. 4., München 2002.
Babbie E., Badania społeczne w praktyce, przeł. W. Betkiewicz [et al.], Warszawa 2005.
Babiński G., Kontrowersje teoretyczne wokół grup etnicznych, w: W. Kwaśniewicz (red.), Orien-
tacje teoretyczne we współczesnej socjologii, Kraków 1989.
Babiński G., Lokalność - pogranicza -globalizacja. Refleksje nad kierunkami badań nad współ-
czesnymi problemami pograniczy narodowych i kulturowych, w; J. Leszkowicz-Baczyński
(red.), Transgraniczność w perspektywie socjologicznej. Kontynuacje i wyzwania, t. 1, Zie-
lona Góra 2001.
Babiński G., Pogranicza etniczne i kulturowe, w: M. Malikowski, D. Wojakowski (red.), Między
Polską a Ukrainą. Pogranicze, mniejszości, współpraca regionalna, Rzeszów 1999.
Babiński G., Pogranicze polsko-ukraińskie. Etniczność, zróżnicowanie religijne, tożsamość, Kra-
ków 1997.
Banasiak S., Organizacja repatriacji ludności niemieckiej z Polski w latach 1946-1950, „Prze-
gląd Zachodni” 1963, nr 5.
Banasiak S., Przesiedlenie Niemców z Polski w latach 1944-1950, Łódź 1968.
Barcz J., Klauzule dotyczące ochrony mniejszości narodowych w nowych dwustronnych trakta-
tach Polski z państwami sąsiedzkimi, „Przegląd Zachodni” 1996, nr 2.
Barcz J., Der polnisch-deutsche Vertrag vom 17. Juni 1991 und der Schutz der Minderheiten, w:
H. van der Meulen (red.), Anerkannt als Minderheit. Vergangenheit und Zukunft der Deut-
schen in Polen, Baden-Baden 1994.
Barcz J., Traktat „dwa plus cztery” z 12 września 1990 r. a granica polsko-niemiecka, „Państwo
i Prawo” 1990, nr 12.
Barth E, Ethnie Groups and Boundaries, Boston 1969.
Barth H., Zur Danziger Mitteldeutschen Kanzleisprache, Danzig 1938.
Bauman Z., Dwa szkice o moralności ponowoczesnej, Warszawa 1994.
Bauman Z., O tarapatach tożsamości w ciasnym świecie, w: W. Kalaga (red.), Dylematy wielo-
kulturowości, Kraków 2004.
Belzyt L., Między Polską a Niemcami: weryfikacja narodowościowa i jej następstwa na Warmii,
Mazurach i Powiślu w latach 1945-1960, Toruń 1998.
Belzyt L., Pruska statystyka językowa (1825-1911) a Polacy zaboru pruskiego, Mazur i Śląska,
Zielona Góra, 2013.
Belzyt L., Sprachliche Minderheiten im preußischen Staat 1815-1914. Die preußische Spra-
chenstatistikin Bearbeitung und Kommentar, Marburg 1998.
3M
bibliografia
Benedyktowicz Z., Markowska D., O niektórych problemach identyfikacji kulturowej w procesie
porozumienia się, „Etnografia Polska” 1979, t. 22.
Berelson B.,Antf//z z treści, w: 7eoria z metodologia badań nad prasą zagranicą՝, „Prasa” 1970, z. 13.
Berger P. L., Luckmann T., Die gesellschaftliche Konstruktion der Wirklichkeit Eine Theorie der
Wissenssoziologie, Frankfurt am Main 1967.
Berger P. L., Luckmann T., Społeczne tworzenie rzeczywistości, tłum. J. Niżnik, Warszawa 1983.
Berlińska D., Analiza ostatnich wyborów samorządowych i prezydenckich w województwie opol-
skim, „Śląsk Opolski. Kwartalnik Społeczno-Gospodarczy”, 1991, nr 2.
Berlińska D., Mniejszość niemiecka na Śląsku Opolskim w poszukiwaniu tożsamości, Opole 1999.
Berlińska D., Społeczne uwarunkowania ruchu mniejszości niemieckiej na Śląsku Opolskim:
(próba diagnozy w świetle badań socjologicznych), Opole 1989.
Berlińska D., Madąjczyk P., Mniejszość niemiecka w Polsce, w: B. Berdychowska (red.), Mniej-
szości narodowe w Polsce. Praktyka po 1989 roku, Warszawa 1998.
Beutner E., Rossbacher K. (red.), Feme Heimat, nähe Fremde: bei Dichtern und Nachdenkern,
Würzburg 2008.
Białecki T, Przesiedlenie ludności niemieckiej z Pomorza Zachodniego po II wojnie światowej,
Poznań 1969.
Bielak E, Niemiecka grupa narodowa w Polsce, Warszawa 1990.
Billig M., Banalny nacjonalizm, przeł. M. Sekerdej, Kraków 2008.
Biskup M., Labuda G., Dzieje Zakonu Krzyżackiego w Prusach. Gospodarka - społeczeń-
stwo -państwo - ideologia, Gdańsk 1986.
Blumer H., Collective Behavior, w: J. B. Gitter (red.), Review of Sociology, New York 1951.
Blumer H., Elementary Collective Behavior, w: A.M. Lee (red.), New Outline of Principles
of Sociology, New York 1946.
Bojar H., Wojakowski D., Sadowski A. (red.), „Pogranicze. Studia Społeczne”, t. XIV: Polskie
granice i pogranicza: nowe problemy i interpretacje, Białystok 2008.
Bojarska B., Eksterminacja inteligencji polskiej na Pomorzu Gdańskim (wrzesień-grudzień
1939), Poznań 1972.
Bojarska B., Eksterminacja inteligencji polskiej na Pomorzu Gdańskim w latach 1939-1945,
Gdynia 1967.
Bojarska B., Piaśnica miejsce martyrologii i pamięci. Z badań nad zbrodniami hitlerowskimi
na Pomorzu, Gdańsk 1978.
Bokszański Z., Obrazy innych etnicznych a tożsamość narodowa, „Kultura i Społeczeństwo”
1995, nr 4.
Bokszański Z., Tożsamości zbiorowe, Warszawa 2006.
Bokszański Z., Tożsamość, w: K.W. Frieske [et al.] (red.), Encyklopedia socjologii, t. 4, War-
szawa 2002.
Bokszański Z., Tożsamość - integracja -grupa. Tożsamość jednostki w perspektywie teorii socjo-
logicznej, Łódź 1989.
Borodziej W, Sprawa polska i przemieszczenia ludności w czasie II wojny światowej w: W Boro-
dziej i H. Lemberg (red.), Niemcy w Polsce 1945-1950. Wybór dokumentów, t. 1: Władze
i instytucje centralne. Województwo olsztyńskie, Warszawa 2000.
Bibliografia
Borodziej W, U progu nowych stosunków polsko-niemieckich: wyjazdowe posiedzenie Komi-
sji do spraw Mniejszości Narodowych i Etnicznych Sejmu RP, 6-7 listopada 1990 roku, w:
A. Czubiński, R Okulewicz (red.), Problemy narodowościowe Europy Środkowo-Wschodniej
w XIX i XX wieku. Księga pamiątkowa dla Profesora Przemysława Hausera, Poznań 2002.
Borowski W., Polskość miast byłej dzielnicy pruskiej w świetle rezultatów spisu z roku 1921,
„Strażnica Zachodnia” 1922, nr3.
Borzyszkowski J., Die polnische Emigration nach Nordrhein-Westfalen und die Entwicklung
des Nationalbewußtseins der polnischen Bevölkerung Westpreußens vor 1920, „Migration.
A European Journal of International Migration and Ethnie Relations” 1993-1994, nr 20.
Bourhis R. Y., Reversing Language Shift in Quebec, w: J.A. Fishman (red.), Can Threatened
Languages Be Saved? Reversing Language Shift Revisited. A 21st Century Perspective, Multi-
lingual Matters, nr 116, Clevedon 2001.
Brencz A., Swoi na swoim. Ludność rodzima na przedwojennym pograniczu zachodniej Wielko-
polski, w: Z. Mazur (red.), Wspólne dziedzictwo? Ze studiów nad stosunkiem do spuścizny
kulturowej na Ziemiach Zachodnich i Północnych, Warszawa 2000.
Broedling L. A., The Psychology of Leadership, w: J. H. Buck, L. J. Korb (red.), Military Leader-
ship, Beverly Hills 1981.
Broszat M., Nationalsozialistische Polenpolitik, Frankfurt am Main 1965.
Brozi K. J., Antropologia funkcjonalna Bronisława Malinowskiego, Lublin 1983.
Budyta-Budzyńska M., Socjologia narodu i konfliktów etnicznych, Warszawa 2010.
Burszta W. J., Wymiary antropologicznego poznania kultury, Poznań 1992, nr 15.
Bykowska S., Rehabilitacja i weryfikacja narodowościowa ludności polskiej w województwie
gdańskim po II wojnie światowej, Gdańsk 2012.
Campbell D.T., Fiske D. W., Convergent and Discriminant Validation by the Multitrait-Multi-
method Matrix, „Psychological Bulletin” 1959, nr 56.
Cannel C.F., Kahn R.L., Budowa kwestionariusza, w: S. Nowak (red.), Metody badań socjolo-
gicznych, Warszawa 1965.
Cantrił H., The Psychology of Social Movements, Washington 2002.
Castells M., Siła tożsamości, przeł. S. Szymański, red. M. Marody, Warszawa 2008.
Chałasiński J., Antagonizm polsko-niemiecki w osadzie fabrycznej „Kopalnia99 na Górnym Śląs-
ku, „Przegląd Socjologiczny” 1935, t. III.
Chałasiński J., Młode pokolenie chłopów, Warszawa 1938.
Chałasiński J., Przeszłość i przyszłość inteligencji polskiej, Warszawa 1997.
Chałasiński J., Wykorzystanie dokumentów osobistych, w: Wstęp do metod i technik badań socjo-
logicznych, Warszawa 1986.
Chałupczak H., Szkolnictwo polskie w Niemczech 1919-1939, Lublin 1996.
Charmaz K., Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej, tłum.
B. Komorowska, red. nauk. K. Konecki, Warszawa 2009.
Chlebowczyk J., Procesy narodowotwórcze we wschodniej Europie Środkowej w dobie kapitaliz-
mu, Warszawa 1975.
Chlewiński Z., Stereotypy: struktura, funkcje, geneza. Analiza interdyscyplinarna, w: Z. Chlewiń-
ski, I. Kurcz (red.), Stereotypy i uprzedzenia, Kolokwia Psychologiczne, 1.1, Warszawa 1992.
m
Bibliografia
Chojnacki W., Wychodźcy mazurscy w zachodnich Niemczech przed I wojną światową, „Prze-
gląd Zachodni” 1956, nr 7-8.
Chrzanowski B., Obóz Stutthof i obóz w Działdowie w świetle wydawnictw podziemnych z lat
1940-1944, w: S. Grochowina, D. Kromp, J. Sziling (red.), System obozów niemieckich
na Pomorzu Gdańskim i terenach sąsiednich (1939-1945), Toruń 2010.
Ciechanowski K., Drogi Polaków z Pomorza do radzieckich obozów w latach 1939-1945, w:
S. Jankę, E. Szczesiak, Kolce syberyjskiej róży, Gdańsk 1990.
Ciechanowski K., Sądownictwo i więziennictwo na terenie Pomorza Gdańskiego w latach
1939-1945, w: Sympozjum „Hitlerowskie sądownictwo, więziennictwo i obozy w Okręgu Rze-
szy Gdańsk-Prusy Zachodnie 1939-1945”, Sztutowo 1976.
Cieślak E., Biernat C., Dzieje Gdańska, Gdańsk 1994.
Clifford J., O etnograficznej autokreacji, przeł. M. Krupa, w: Kłopoty z kulturą. Dwudziesto-
wieczna etnografia, literatura i sztuka, Warszawa 2000.
Converse J. M., Schuman H., Conversations at Random: Survey Research as Interviewers See It,
New York 1974.
Cooley C. H., Human Nature and the Social Order, New York 1964.
Cooley C. H., On Self and Social Organization, Chicago 1998.
Cooley C. H., Social Organization. A Study of the Larger Mind, New York 1963.
Coser L.A., Społeczne funkcje konfliktu, tłum. A. Kamiński, w: Współczesne teorie socjologiczne,
1.1, wybór i oprać. A. Jasińska-Kania [et aL], Warszawa 2006.
Coser L. A., The Functions of Social Conflict, New York 1964.
Cress D. M., Snow D. A., Mobilization at the Margins: Resources, Benefactors and the Viability
of Homeless Social Movement Organizations,,American Sociological Review” 1996, t. 61.
Cygański M., Niemieckie grupy etniczne w socjalistycznych państwach Europy Środkowo-
wschodniej w latach 1945-1985, w: J. Barcz (red.), Historyczne, polityczne i prawne
aspekty tez RFN o niemieckiej mniejszości w Polsce, cz. I, Warszawa 1988.
Cygański M., Mniejszość niemiecka w Polsce centralnej w latach 1919-1939, Łódź 1962.
Cygański M., Z dziejów Volksbundu (1921-1932), Opole 1966.
Czarnik A., Polityka, metody, wykonawcy, w: A. Czechowicz (red.), Pogranicze i Kaszuby w latach
terroru. Prześladowania polskiej ludności rodzimej Pomorza Zachodniego 1939-1945,
Koszalin 1970.
Czarnowski S., Podział przestrzeni i jej rozgraniczenie w religii i magii, w: S. Czarnowski, Dzieła,
t. 3, Warszawa 1956.
Czekaj K., Zastosowanie obserwacji uczestniczącej i wywiadu z informatorem - ekspertem spo-
łecznym do badania społeczności lokalnych, w: J. Sztumski, J. Wódz (red.), Społeczności
lokalne regionu Górnego Śląska, Wrocław 1987.
Dahrendorf R., Konflikt und Freiheit. Auf dem Weg zur Dienstklassengesellschaft, München 1972.
Dahrendorf R., Soziale Klassen und Klassenkonflikt in der industriellen Gesellschaft, Stuttgart 1957.
Danilewiczowa M., Małość w wielkości, „Kultura”, 1968, nr 1-2.
Daniłowicz R, Problemy akulturacji wywiadu zogniskowanego, w: J. Lisek-Michalska, P. Daniło-
wicz (red.), Zogniskowany wywiad grupowy. Studia nad metodą, wyd. 2 poszerzone, Łódź 2007.
Bibliografia
347
Daniłowicz R, Lisek-Michalska J., Fokus - zogniskowany wywiad grupowy. Zarys metody, w:
J. Lisek-Michalska, R Daniłowicz (red.), Zogniskowany wywiad grupowy. Studia nad
metodą, wyd. 2 poszerzone, Łódź 2007.
Denzin N.K., The Research Act, Chicago 1970.
Denzin N.K., Lincoln Y.S., Wprowadzenie. Dziedzina i praktyka badań jakościowych, tłum.
K. Podemski, w: iidem (red.), Metody badań jakościowych, red. wyd. pol. K. Podemski, 1.1,
Warszawa 2009.
Denzin N. K., Lincoln Y. S., Introduction. Entering thè Field of Qualitative Research, w: iidem
(red.), Handbook of Qualitative Research, London-Thousand Oaks-New Delhi 1994.
Dmitrów E., Niemcy i okupacja hitlerowska w oczach Polaków. Poglądy i opinie z lat 1945-1948,
Warszawa 1987.
Dolata B., Wyzwolenie Polski 1944-1945, Warszawa 1974.
Domagała B., Mniejszość niemiecka na Warmii i Mazurach: rodowód kulturowy, organizacja,
tożsamość, Olsztyn 1996.
Domagała B., Mniejszość niemiecka na Warmii i Mazurach - narodziny organizacji, w: B. Doma-
gała i A. Sakson (red.), Tożsamość kulturowa społeczeństwa Warmii i Mazur, Olsztyn 1998.
Domagała B., Mniejszość niemiecka na Warmii i Mazurach. Organizacja i ideologia, w: Z. Kurcz
i W. Misiak (red.), Mniejszość niemiecka w Polsce i Polacy w Niemczech, Wrocław 1994.
Domagała B., Problematyka narodowa w publicystyce mniejszości niemieckiej na Warmii
i Mazurach, Olsztyn 1998.
Domagała B., Socjologiczna charakterystyka liderów mniejszości niemieckiej na Warmii i Mazu-
rach, „Przegląd Zachodni” 1993, nr 3.
Domagała B., Sakson A. (red.), Tożsamość kulturowa społeczeństwa Warmii i Mazur, Olsztyn 1998.
Drywa D., Zagłada Żydów w obozie koncentracyjnym Stutthof (wrzesień 1939-maj 1945),
Gdańsk 2001.
DuBois W. E. B., The Souls of Black Folk, Greenwich 1953.
Dulczewski Z., Badania socjologiczne na Ziemiach Zachodnich 1945-1961 (osiągnięcia,
doświadczenia i perspektywy), w: Zagadnienia demograficzne i socjologiczne Ziem Zachod-
nich i Północnych. VII Sesja Rady Naukowej Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich,
Legnica - maj 1962, cz. 1, Warszawa 1964.
Dulczewski Z., Mój dom nad Odrą. Problem autochtonizacji, Poznań 2001.
Dulczewski Z., Polacy wobec „Eindeutschung u f, Poznań 1947, w: idem, De omnibus rebus.,
Poznań 2003.
Dulczewski Z., Społeczne aspekty migracji na Ziemiach Zachodnich, Poznań 1964.
Dulczewski Z., Kwilecki A., Społeczeństwo wielkopolskie w osadnictwie Ziem Zachodnich,
Poznań 1962.
Dulczewski Z. (red.), Tworzenie się nowego społeczeństwa na Ziemiach Zachodnich. Szkice
i materiały z badań socjologicznych w województwie zielonogórskim, Poznań 1961.
Dunin-Wąsowicz K., Stutthof, Warszawa 1970.
Dworecki Z., Problem niemiecki w świadomości narodowo-politycznej społeczeństwa polskiego
województw zachodnich Rzeczypospolitej 1922-1939, Poznań 1981.
348
Bibliografia
Dzieńdziura K,, Liderzy w społecznościach lokalnych, Zielona Góra 1994.
Edwards J., Gaelic in Nova Scotia, w: C. H. Williams (red.), Linguistic Minorities, Society and
Territory; Clevedon 1991.
Edwards J., Language, Society and Identity, Oxford 1985.
Elias N., Was ist Soziologie?, München 1978.
Emcke C., Kollektive Identitäten. Socialphilosophische Grundlagen, Frankfurt am Main 2000.
Emerson R. M. (red.), Contemporary Field Research, Boston 1983.
Emirbayer M., Mische A., What is Agency?, „American Journal of Sociology” 1988, nr 103 (4).
Eser L, Dzieje ludności niemieckiej na Pomorzu Gdańskim w latach 1945-1950, w: D. Boćkow-
ski (red.), Niemcy w Polsce 1945-1950. Wybór dokumentów, t. IV: Pomorze i Dolny Śląsk,
Warszawa 2001.
Evans-Pritchard E.E., Czary, wyrocznie i magia uAzande, wersja skrócona, przeł. S. Szymań-
ski, wstęp. J. Tokarska-Bakir, Warszawa 2008.
Fabel M., Tiefei S., Methoden - Triangulation von offenen und teilstandardiesierten Interviews.
Zwei Beisepiele aus der Forschungspraxis, „Zeitschrift für qualitative Bildungs- Beratungs
und Sozialforschung” 2003, nr 1.
Fahlbusch M., Deutschtumspolitik und Westdeutsche Forschungsgemeinschaft, w: B. Dietz,
H. Gabel, U.Tiedau (red.), Griff nach dem Westen. Die „Westforschung” der völkisch-natio-
nalen Wissenschaften zum nordwesteuropäischen Raum (1919-1960), cz. II, Studien zur
Geschichte und Kultur Nordwesteuropas, Münster 2003.
Fenton S., Etniczność, przeł. E. Chomicka, Warszawa 2007.
Festinger LA Theory of Cognitive Dissonance, Stanford, CA1957.
Fishman J. A., The Rise and Fall of the Ethnic Revival, Berlin-New York-Amsterdam 1985.
Fitzgerald J. M., Intersecting Meaning of Reminiscence in Adult Development and Aging, w:
D.C. Rubin (red.), Remembering Our Past. Studies in Autobiographical Memory, Cam-
bridge 1995.
Flick U., An Introduction to Qualitative Research, t. 2, London 2002.
Flick U., Entzauberung der Intiution. Triangulation von Methoden und Datenquellen als Strate-
gie der Geltungsbegründung und Absicherung von Interpretationen, w: J. Hoffmeyer-Zlotnik
(red?), Analyse qualitative Daten, Opladen 1992.
Flick U., Projektowanie badania jakościowego, tłum. P. Tománek, Warszawa 2010.
Flick U., Triangulation. Eine Einführung, wyd. 2, Wiesbaden 2008.
Flick U., Triangulation - Geltungsbegründung oder Erkenntniszuwachs, „Zeitschrift für Sozio-
logie der Erziehung und Sozialization” 1998, nr 18.
Flick U., Triangulation Revisited - Strategy of or Alternative to Validation of Qualitative Data,
„Journal for the Theory of Social Behavior” 1992, nr 22.
Formuszewicz R., Przyszły status prawny Widocznego Znaku. Rządowy projekt ustawy o utwo-
rzeniu Fundacji Niemieckie Muzeum Historyczne, w: J. Dobrowolska-Polak [et al.] (red.),
„Biuletyn Instytutu Zachodniego” 2008, nr 3.
Fowler F. J., Mangione T. W., Standardized Survey Interviewing. Minimizing Interviewer-Related
Error, Newbury Park 1990.
Bibliografia
349
Frankfort-Nachmias C., Nachmias D., Metody badawcze w naukach społecznych, przeł. E. Hor-
nowska, Poznań 2001.
Frazer J. G., Złota Gałąź. Studia z magii i retigli, przeł. H. Krzeczkowski, Warszawa 2002.
Galus H., Mniejszość niemiecka na Pomorzu Wschodnim, w: Z. Kurcz i W. Misiak (red.), Mniej-
szość niemiecka w Polsce i Polacy w Niemczech, Wrocław 1994.
Gamson W. A., Modigliani A., The Changing Culture of Affirmative Action, „Research in Politi-
cal Sociology” 1987, nr 3.
Gamson WA., Modigliani A., The Changing Culture of Affirmative Action, w: Equal Emloy-
ment Opportunity. Labor Market Discrimination and Public Policy, New York 1994.
Gans H. J., Symbolic Ethnicity: the Future of Ethnic Groups and Cultures in America, „Ethnic
and Racial Studies” 2, January 1979.
Gasztold T., Przesiedleńcy z kresów Północno-Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej na Pomorzu
w latach 1945-1948, w: A. Sakson (red.), Pomorze ֊ trudna ojczyzna? Kształtowanie się
nowej tożsamości 1945-1995, Poznań 1996.
Gayle A.C., Przywództwo w organizacji: paradygmaty i studia przypadków, tł. G. Dąbkowski,
Warszawa 2009.
Gąsiorowski A., Obozy i więzienia na Pomorzu Gdańskim w latach okupacji niemieckiej w świetle
wydawnictw podziemnych i prasy konspiracyjnej (1939-1945), w: S. Grochowina, D. Kromp,
J. Sziling (red.), System obozów niemieckich na Pomorzu Gdańskim i terenach sąsiednich
(1939-1945), Toruń 2010.
Geertz C., Interpretacja kultur. Wybrane eseje, przeł. M. M. Piechaczek, Cultura, Kraków 2005.
Geertz C., Opis gęsty - w stronę interpretatywnej teorii kultury, przeł. S. Sikora, w: Badanie kul-
tury. Elementy teorii antropologicznej, wybór i przedm. M. Kempy i E. Nowicka, Warszawa
2003.
Geertz C., Zaświadczające Ja. Dzieci Malinowskiego, przeł. S. Sikora, w: Dzieło i życie, War-
szawa 2000.
Giddens A., Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce później nowoczesności,
przeł. A. Szulżycka, Warszawa 2001.
Giddens A., Stanowienie społeczeństwa. Zarys teorii strukturacji, przeł. S. Amsterdamski,
Poznań 2003.
Gierszewski S., Do klęski pod Jeną (1772-1806), w: W. Odyniec (red.), Dzieje Pomorza Nadwi-
ślańskiego od VII wieku do 1945 roku, Gdańsk 1978.
Gierszewski S., Czasy napoleońskie, w: W. Odyniec (red.), Dzieje Pomorza Nadwiślańskiego
od VII wieku do 1945 roku, Gdańsk 1978.
Gierszewski S., Ku nowemu społeczeństwu (1815-1849), w: W. Odyniec (red.), Dzieje Pomorza
Nadwiślańskiego od VII wieku do 1945 roku, Gdańsk 1978.
Giles H., Bourhis R. Y., Taylor D. M., Towards a Theory of Language in Ethnic Group Relations,
w: H. Giles (red.), Language, Ehtnicity and Intergroup Relations, London 1977.
Gliński M., Organizacja obozu koncentracyjnego Stutthof (1 września 1939 - 9 maja 1945),
„Stutthof. Zeszyty Muzeum” 1979, nr 3.
Gluck L., Od ziem postulowanych do ziem odzyskanych, Warszawa 1971.
350
Bibliografia
Głowacka-Grajper M,, Mniejszościowe grupy etniczne w systemie szkolnictwa w Polsce. Przekaz
kulturowy a więź etniczna, Warszawa 2009.
Goffman E., Frame Analysis. An Essay on the Organization of Experience, Cambridge 1974.
Golczewski K., Przymusowa ewakuacja z prowincji nadbałtyckich III Rzeszy (1944-1945),
Poznań 1971.
Gołka M., Imiona wielokulturowości, Warszawa 2010.
Gołka M., Czym bywa tożsamość?, w: idem (red.), Kłopoty z tożsamością, Poznań 2006.
Gołka M., Oblicze wielokulturowości, w: M. Kempny, A. Kapciak, S. Łodziński (red.), U progu
wielokulturowości. Nowe oblicze społeczeństwa polskiego, Warszawa 1997.
Golon M., Polityka radzieckich władz wojskowych i policyjnych na Pomorzu Nadwiślańskim
(województwa pomorskie i gdańskie) w latach 1945-1947\ Toruń 2001.
Golon M., Polityka radzieckich władz wojskowych wobec ludności Torunia po zakończeniu okupa-
cji niemieckiej (1945-1949), w: R. Sudziński (red.), Problemy narodowościowe i wyznaniowe
na Pomorzu Nadwiślańskim i Kujawach wXX wieku, Toruń 1997.
Golon M., Polityka władz radzieckich w 1945 r. wobec polskich ziem starych i nowych na przykła-
dzie Pomorza Nadwiślańskiego, w: S. Łach (red.), Ziemie Odzyskane pod wojskową admini-
stracją radziecką po II wojnie światowej. Materiały z konferencji, Słupsk 2000.
Golon M., Przyczyny deportacji ludności niemieckiej z Pomorza Gdańskiego do obozów pracy
w ZSRR w dokumentach radzieckich władz bezpieczeństwa, w: W Jastrzębski (red.), Ludność
niemiecka na ziemiach polskich w latach 1939-1945 i jej powojenne losy, Bydgoszcz 1995.
Goode WJ., Hatt RK., Monograficzne badania układów społecznych, w: S. Nowak (red.),
Metody badań socjologicznych, Warszawa 1965.
Goode WJ., Hatt RK., Obserwacja, w: S. Nowak (red.), Metody badań socjologicznych, War֊
szawa 1965.
Gordon M. M., Assimilation in American Life: The Role of Religion, Race, and National Origin,
New York 1964.
Gordon M. M., Human Nature, Class, and Ethnicity, New York 1978.
Gostyński K., Przewrót hitlerowski w Niemczech i Niemcy w Polsce, „Sprawy Narodowościowe”
1937, nr3.
Górski G., Ludność Pomorza Gdańskiego wobec Niemieckiej Listy Narodowościowej w latach
1942-1943 w świetle raportu emisariusza Delegatury Rządu RP na Kraj, „Zapiski Histo-
ryczne” 1999, z. 2.
Grathoff R., Polskie sąsiedztwa, tłum. A. Kłoskowska, „Kultura i Społeczeństwo” 1991, nr 4.
Grochowina S., Więzienie „ Okrąglak”, Fort VII i Fort VIII w Toruniu jako miejsca represji wobec
ludności polskiej podczas II wojny światowej, w: S. Grochowina, D. Kromp, J. Sziling (red.),
System obozów niemieckich na Pomorzu Gdańskim i terenach sąsiednich (1939-1945),
Toruń 2010.
Habrajska G., Komunikacyjna analiza i interpretacja tekstu, Łódź 2004.
Hahn A., Eigenes durch Fremdes. Warum wir anderen unsere Identität verdanken, w. J. Huber,
M. Heller (red.), Konstruktionen Sichtbarkeiten, „Interventionen”, Wien-New York 1999, nr8.
Halbwachs M., Społeczne ramy pamięci, przeł. M. Król, Warszawa 2008.
Bibliografia
Hałas E., Wstęp do wydania polskiego, w: J. Lofland [et al.], Analiza układów społecznych.
Przewodnik metodologiczny po badaniach jakościowych, wstęp i red. nauk. E. Hałas, przeł.
A. Kordasiewicz, S. Urbańska, M. Żychlińska, Warszawa 2009.
Hammersley M., Atkinson P., Metody badań terenowych, przeł. S. Dymczyk, Poznań 2000.
Hauser R, Mniejszość niemiecka na Pomorzu w okresie międzywojennym, Poznań 1998.
Hauser R, Mniejszość niemiecka w województwie pomorskim w latach 1920-1939, Wrocław-
-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1981.
Hauser R, Mniejszość niemiecka w Wielkopolsce i na Pomorzu w okresie II Rzeczypospolitej, w:
A. Sakson (red.), Polska - Niemcy - mniejszość niemiecka w Wielkopolsce. Przeszłość i teraz-
niejszość, Poznań 1994.
Heberle R., Social Movements. An Introduction to Political Sociology, New York 1951.
Heike O., Die deutsche Minderheit in Polen bis 1939, Leverkusen 1985.
Heinrich H.A., Kollektive Erinnerungen der Deutschen. Theoretische Konzepte und empirische
Befunde zum Sozialen Gedächtnis, München 2002.
Hejger M., Ludność niemiecka w województwie gdańskim w latach 1945-1947, w: I. Hałagida
(red.), W starej i nowej ojczyźnie, Gdańsk 1997.
Hejger M., Niemcy na Pomorzu Zachodnim po zakończeniu akcji łączenia rodzin, w: A. Kuik-
-Kalinowska i D. Kalinowski (red.), Wielkie Pomorze. Tożsamość i wielokulturowość,
Gdańsk - Słupsk 2011.
Herrmann C., Die deutsche Minderheit in Ermland und Masuren. Studie zur aktuellen Situ-
ation, Allenstein 1997.
Hermann M.G., Elementy przywództwa, tłum. J. Zychowicz, w: J. Szczupaczyński (wybór
i oprać.), Władza i społeczeństwo: antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, t. 2, War-
szawa 1998.
Hernegger R., Gesellschaft ohne Kollektiv-Identität, München 1982.
Hobsbawm E. (red.), The Invention of Tradition, Cambridge 1983.
Hobsbawm E., Tradycja wynaleziona, przeł. M. Godyń i E Godyń, Kraków 2008.
House R. J. [et al.] (red.), Culture, Leadership, and Organizations. The Globe Study of 62 Socie-
ties, Thousand Oaks-London-New Delhi 2004.
Iłowiecka-Tańska I., Liderzy i działacze: o idei trzeciego sektora w Polsce, Warszawa 2011.
IsajiwW.W, Definitions of Ethnicity, „Ethnicity” 1974,1.1, nr 2.
Izdebski Z., Niemiecka lista narodowa na Górnym Śląsku, cz. II, Katowi ce-Wro cła w 1946.
Jackson Preece J., Prawa mniejszości, przeł. M. Stolarska, Warszawa 2007.
Jacher W. (red.), Sytuacja społeczno-kulturalna mniejszości niemieckiej na Górnym Śląsku,
Kielce 1993.
Jahoda M., Lazarsfeld RE, Zeisel H., Die Arbeitslosen von Marienthal. Ein soziographischer
Versuch, Frankfurt am Main 1975.
Jankowiak S., Akcja „łączenia rodzin99 między Polską a Niemiecką Republiką Demokratyczną
w latach 1949-1954, „Przegląd Zachodni” 1995, nr 3.
Jankowiak S., Łączenie rodzin między Polską a NRD w latach 1955-1959, „Przegląd Zachodni”
1995, nr 4.
35Z
Bibliografia
Janiszewski L., Mniejszość niemiecka a Polacy na Pomorzu Szczecińskim: rys socjologiczny,
Szczecin 1995.
Janiszewski L., Mniejszość niemiecka a Polacy na Pomorzu Szczecińskim. Szkic socjologiczny,
Szczecin 1993.
Jankowiak S., Województwo poznańskie, w: W. Borodziej, H. Lemberg (red.), Niemcy w Polsce
1945-1950. Wybór dokumentów, t. 3: Województwo poznańskie i szczecińskie, Warszawa
2001.
Jankowiak S., Wysiedlenie i emigracja ludności niemieckiej w polityce władz polskich w latach
1945-1970, Warszawa 2005.
Jankowiak S., Wyjazdy ludności niemieckiej z Pomorza, Warmii i Mazur w latach 1945-1959.
Wybór dokumentów, w: A. Sakson (red.), Pomorze - trudna ojczyzna? Kształtowanie się
nowej tożsamości 1945-1995, Poznań 1996.
Janusz G., Status ludności niemieckiej w Polsce w latach 1944-1950. Analiza i wybór aktów nor-
matywnych, Lublin 2005.
Jastrzębski W, Hitlerowskie wysiedlenia z ziem polskich wcielonych do Rzeszy w latach
1939-1945, Poznań 1968.
Jastrzębski W., Obóz zniemczania w Jabłonowie Zamku (Eindeutschungslager Schloss Gosslers-
hausen), „Przegląd Zachodni” 1964, nr 5-6.
Jastrzębski W., Polityka narodowościowa w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie
(1939-1945), Bydgoszcz 1977.
Jastrzębski W., Potulice - hitlerowski kompleks obozowy dla Polaków (1941-1945), w: G. Bekker
i W. Stankowski (red.), Wspólna czy podzielona pamięć. ObózPotulitz/Lebrechtsdorf/Potulice
w latach II wojny światowej i jego powojenne losy 1941-1945 -1945-1949, Bydgoszcz 2007.
Jastrzębski W., Potulice. Hitlerowski obóz przesiedleńczy i pracy (luty 1941 -styczeń 1945), Byd-
goszcz 1967.
Jastrzębski W., Wdalekim obcym kraju. Deportacje Polaków z Pomorza do ZSRR w 1945 r., Byd-
goszcz 1990.
Jastrzębski W., Sziling J., Okupacja hitlerowska na Pomorzu Gdańskim w latach 1939-1945,
Gdańsk 1979.
Jastrzębski W. (red.), Kosznajderia - kraina i ludzie między Chojnicami a Tucholą (XV-XX w.),
Bydgoszcz-Tuchola 2003.
Jaworski M., Na piastowskim szlaku. Działalność Ministerstwa Ziem Odzyskanych w latach
1945-1948, Warszawa 1973.
Jażdżewski L., Dezerterzy kaszubscy z Wehrmachtu w latach 1942-1945, w: M. Andrzejewski
(red.), Gdańsk i Pomorze w XX wieku. Księga ofiarowana Profesorowi Stanisławowi Miko-
sowi z okazji 70. rocznicy Jego Urodzin, Gdańsk 1997.
Jażdżewski L., „Kaszubi w Wehrmachcie 1942-1945”, Gdańsk 1998 (maszynopis rozprawy
doktorskiej napisanej pod kierunkiem prof. dr. hab. Józefa Borzyszkowskiego).
Jażdżewski L., Kaszubi w Wehrmachcie 1942-1945 w świetle źródeł, „Przegląd Zachodni”
2001, nr 1.
Jenkins R., Social Identity, London-New York 1996.
Bibliografia
353
Jezierski A. (red.), Historia Polski w liczbach, 1.1, Warszawa 2003.
JickT., Mixing Qualitative and Quantitative Methods. Triangulation in Action, w: J. van Maanen
(red.), Qualitative Methodology, London-Thousand Oaks—New Dehli 1983.
Kaczmarek R., Polacy w Wehrmachcie, Kraków 2010.
Kamberelis G., Dimitriadis G., Wywiady zogniskowane. Strategiczne artykulacje pedagogiki,
polityki i badań, w: N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych, tłum.
K. Podemski, t. 2, Warszawa 2009.
Kamiński A. J., O dokumentację przesiedlenia Niemców z obszarów na wschód od Odry i Nysy,
„Przegląd Zachodni” 1945, nr 7/8.
Kelle U., Die Integration qualitativer und quantitativer Methoden in der empirischen Sozialfor-
schung. Theoretische Grundlagen und methodologische Konzepte, Wiesbaden 2007.
Kempny M., Bronisława Malinowskiego „Dziennika w ścisłym znaczeniu tego wyrazu” Vita
Nuova?, „Kultura i Społeczeństwo” 2003, nr 2.
Kersten K., Przemiany struktury narodowościowej Polski po II wojnie światowej. Geneza i wyniki,
„Kwartalnik Historyczny”, 1969, nr 2.
Kersten K., Szarota T., Kształtowanie się pierwszego planu osadnictwa Ziem Zachodnich
w 1945 r., w: Polska Ludowa. Materiały i studia, t. V, Warszawa 1966.
King W. C., Social Movements in the United States, New York 1956.
Klafkowski A., Umowa poczdamska z dnia 2 VIII1945 r. Podstawy prawne likwidacji skutków
wojny polsko-niemieckiej z lat 1939-1945, Warszawa 1960.
Kłosek E., „Swoi” i „obcy” na Górnym Śląsku od 1945 roku, Wrocław 1993.
Kłoskowska A., Kultury narodowe u korzeni, Warszawa 1996.
Kłoskowska A., Społeczne ramy kultury. Monografia socjologiczna, Warszawa 1972.
Kłoskowska A., Tożsamość i identyfikacja narodowa w perspektywie historycznej i psychologicz-
nej, „Kultura i Społeczeństwo” 1992, nr 1.
Knabe E, Sprachliche Minderheiten und nationale Schule in Preußen zwischen 1871 und 1933:
eine bildungspolitische Analyse, Münster 2000.
Knopek J. (red.), Liderzy i przywódcy w rzeczywistości polonijnej, Koszalin 2011.
Kochanowski J., Losy Niemców w Polsce Centralnej w latach 1945-1950. Na przykładzie woje-
wództw łódzkiego, warszawskiego i krakowskiego (powiat Biała), w: W. Borodziej i H. Lem-
berg (red.), Niemcy w Polsce 1945-1950. Wybór dokumentów, t. 2: Polska Centralna. Woje-
wództwo śląskie, Warszawa 2000.
Kochański A., Polska 1944-1991. Informator historyczny, 1.1: Podział administracyjny, ważniej-
sze akty prawne, decyzje i enuncjacje państwowe (1944-1956), Warszawa 1996.
Kołomejczyk N., Ziemie Zachodnie w działalności PPR, Poznań 1966.
Konecki K., Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, Warszawa 2000.
Kończal K., Bliskie spotkania z historią drugiego stopnia, w: A. Szpociński (red.), Pamięć zbio-
rowa jako czynnik integracji i źródło konfliktów, Warszawa 2009.
Kopka B., Obozy pracy w Polsce 1944-1950: przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 2001.
Korbel K., Polska ludność rodzima. Migracje w przeszłości i w perspektywie - analiza uwarunko-
wań, Opole 1986.
m
Bibliografia
Kosiński L, Pochodzenie terytorialne ludności Ziem Zachodnich w 1950 r., Warszawa 1960.
Kosiński L., Przeobrażenia demograficzne na Ziemiach Zachodnich, w: W. Markiewicz,
R Rybicki (red.), Przemiany społeczne na Ziemiach Zachodnich, Poznań 1967.
Kosiński L, Werwicki A., Migracje ludności na ziemiach zachodnich i północnych w latach
1951-1957, Warszawa 1961.
Kostera M., Antropologia organizacji Metodologia badań terenowych, Warszawa 2005.
Kowalak T, Zagraniczne kredyty dla Niemców w Polsce 1919-1939, Warszawa 1972.
Kraft C., Województwo olsztyńskie, w: W Borodziej, H. Lemberg (red.), Niemcy w Polsce
1945-1950. Wybór dokumentów, 1.1: Władze i instytucje centralne. Województwo olsztyń-
skie, Warszawa 2000.
Król M., Wstęp do wydania polskiego, w: M. Halbwachs, Społeczne ramy pamięci, Warszawa
2008.
Krzemiński I., Mead George Herbert, w: H. Domański [et al.] (red.), Encyklopedia socjologii,
t. 2, Warszawa 1999.
Krzemiński I., Symboliczny interakcjonizm isocjologia, Warszawa 1986.
Krzywicki L., Rozbiór krytyczny wyników spisu, „Miesięcznik Statystyczny” 1922, t. V, z. 5.
Krzywicki L., Rozbiór krytyczny wyników spisu, GUS, Warszawa 1923.
Kubica G., Joanna Tokarska-Bakir, czyli paradoks lektury niechętnej, „Res Publica Nowa”,
2003, nr 1.
Kubica G., Wyodrębnienie sprężyn życia, „Tygodnik Powszechny”, 2002, nr 22.
Kuhn H. (red.), Stutthof: ein Konzentrationslager vor der Toren Danzigs, Bremen 1995.
Kula M., Naród, historia i. dużo kłopotów, Kraków 2011.
Kurasz L, Mniejszość niemiecka na Dolnym Śląsku. Studium socjologiczne, Kraków 2015.
Kurcz Z., Dlaczego Ślązacy stają się Niemcami? „Odra” 1991, nr 5.
Kurcz Z., Kształtowanie się mniejszości niemieckiej na Śląsku, „Kultura i Społeczeństwo” 1991, nr 2.
Kurcz Z., Mniejszość niemiecka w Polsce, „Kultura i Społeczeństwo” 1994, nr 4.
Kurcz Z., Mniejszość niemiecka w Polsce, Wrocław 1995.
Kurcz Z., Mniejszość niemiecka w Polsce: geneza, struktury, oczekiwania, w: idem (red.), Mniej-
szości narodowe w Polsce, Wrocław 1997.
Kurcz Z., Mniejszość niemiecka w Polsce na tle innych mniejszości, Poznań 2001.
Kurcz Z., Mniejszości narodowe w Polsce w procesie przemian, w: K. Bondyra, S. Lisiecki (red.),
Odmiany polskich tożsamości, Poznań 2002.
Kurcz Z., Przywódcy mniejszości niemieckiej na Śląsku o sobie i swoich zbiorowościach, „Pogra-
nicze. Studia Społeczne” (Białystok) 1994, t. IV.
Kurcz Z., Przywódcy mniejszości niemieckiej na Śląsku o sobie i swoich zbiorowościach, „Prze-
gląd Zachodni” 1993, nr 3.
Kurcz Z., Zachowania wyborcze mniejszości niemieckiej, w: W. Sitek (red.), Czy można przewi-
dzieć? Socjologiczno-metodologiczne doświadczenia polskich badań przedwyborczych, Wro-
cław 1995.
Kurcz Z. (red.), Pogranicze z Niemcami a inne pogranicza Polski, Wrocław 1999.
Kurcz Z. (red.), Problemy społeczno-gospodarcze miast pogranicza polsko-niemieckiego, Wro-
cław 1992.
Bibliografia
355
Kurcz Z. i Sakson A. (red.), Polskie transgratiicza, Wrocław 2009.
Kutia 1, Druga Rzeczpospolita i Kaszubi 1920-1939, Bydgoszcz 2003.
Kvale S., Prowadzenie wywiadów, tł. A. Dziuban, Warszawa 2010.
Kwaśniewski K., Adaptacja i integracja kulturowa ludności Śląska po II wojnie światowej, Wroc-
ław 1969.
Kwaśniewski K., Społeczeństwo Ziem Zachodnich, „Przegląd Zachodni” 1985, nr 3.
Kwaśniewski K., Tożsamość społeczna i kulturowa, „Studia Socjologiczne” 1986, nr 3.
Kwaśniewski K., Zderzenie kultur. Tożsamość a aspekty konfliktów i tolerancji, Warszawa 1982.
Kwilecki A., Ziemie Zachodnie w badaniach i teorii socjologicznej, „Ruch Prawniczy, Ekono-
miczny i Socjologiczny” 1968, nr 4.
Labuda G. (red.), Historia Pomorza, t. III (1815-1850), cz. I, Poznań 1993.
Labuda G. (red.), Historia Pomorza, t. II (1464/66-1648/57), cz. I, Poznań 1976.
Labuda G. (red.), Historia Pomorza, 1.1 (do roku 1466), cz. I, Poznań 1969.
Lang K., Lang G., Collective Dynamics, New York 1961.
Latoszek M., Kaszubi w kontekście stosunków polsko-niemieckich. Specyfika zacho-
wań-warianty przyszłościowe, „Przegląd Zachodni” 1991, nr 2.
Lemańczyk M., Danzigerzy - elitarna mniejszość? w: D. Chmielewska-Banaszak [et al.] (red.),
Transgraniczność w perspektywie socjologicznej. Pogranicza kultur i narodów, Zielona Góra 2010.
Lemańczyk M., Danzigerzy gdańscy i ich pamięć przeszłości, w: A. Szpociński (red.), Pamięć
zbiorowa jako czynnik integracji i źródło konfliktów, Warszawa 2009.
Lemańczyk M., Instytucje mniejszości niemieckiej na Ziemiach Północnych po 1989 r. ze szcze-
gólnym uwzględnieniem byłych terenów Westpreussen - aktualna sytuacja społeczno-kultu-
rowa, w: A. Michalak, A. Sakson, Ż. Stasieniuk (red.), Polskie Ziemie Zachodnie. Studia
socjologiczne, Poznań 2011.
Lemańczyk M., Język niemiecki jako czynnik kształtujący poczucie tożsamości narodowej i iden-
tyczności grupowej liderów stowarzyszeń mniejszości niemieckiej w Polsce północnej, w: D. Ran-
cew֊ Sikora, C. Obracht-Prondzyński, M. Kaczmarczyk, P. Czekanowski (red.), O społecznym
znaczeniu tożsamości, miejsca i czasu życia. Szkice socjologiczne i gerontologiczne. Księga
przygotowana w darze Profesorowi Brunonowi Synakowi z okazji 70. urodzin, Gdańsk 2013.
Lemańczyk M., Liderzy mniejszości niemieckiej na Pomorzu Gdańskim po 1989 roku, „Przegląd
Zachodni” 2013, nr3.
Lemańczyk M., Mój Heimat to Gdańsk - nostalgiczne podróże Danzigerów, w: D. Rancew-
-Sikora (red.), Podróż i miejsce w perspektywie antropologicznej, Gdańsk 2009.
Lemańczyk M., Świadkowie gdańskiej historii: Danzigerzy wczoraj i dziś, w: L. Michałowski
(red.), Gdański fenomen. Próba naukowej interpretacji, Warszawa 2011.
Lemańczyk M., Tożsamość narodowa pomorskich liderów mniejszości niemieckiej, „Studia
Socjologiczne” 2010, nr 3: B. Synak, M. Kaczmarczyk (red.), Pomorze - portret regionu.
Lemańczyk M., Tożsamość społeczno-kulturowa młodzieży należącej do Związku Młodzieży
Mniejszości Niemieckiej w Gdańsku, „Acta Cassubiana” (Gdańsk) 2008, t. X.
Lemańczyk M., „Wielka ucieczka” we współczesnym dyskursie polsko-niemieckim, w: A. Szpo-
ciński (red.), Przeszość w dyskursiepubicznym, Współczesne Społeczeństwo Polskie wobec
Przeszłości, Warszawa 2013.
356
Bibliografia
Lendl E., Wandel der Kulturlandschaft, w: E. Lemberg, E Edding (red.), Die Vertriebenen
in Westdeutschland, 1.1, Kiel 1959.
Leszczyński K., Działalność Einsatzgruppen Policji Bezpieczeństwa na ziemiach polskich
w świetle dokumentów, „Biuletyn Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Pol-
sce” 1971, nr 22.
Leyk E, Pamięć notuje i utrwala: wspomnienia, Warszawa 1969.
Libich B., Niemiecka ludność Lęborka po II wojnie światowej, w: Historia i literatura mniejszo-
ści narodowych i grup etnicznych na Pomorzu. Materiały z sesji popularnonaukowej Lębork,
26 marca 2003 r., Lębork 2003.
Lipińska E., Język ojczysty, język obcy, język drugi, Kraków 2003.
Lisiecki S., Granice i pogranicza, „Przegląd Zachodni” 2008, nr3.
Lisiecki S., O granicach naturalnych, politycznych, społecznych i. granicach w głowie. Szkice
z socjologii pogranicza polsko-niemieckiego, Poznań 2003.
Lisiecki S., Otwarta granica. Przemiany w świadomości mieszkańców pogranicza, w: idem (red.),
Otwarta granica. Raport z badań na pograniczu polsko-niemieckim 1991-1993, Poznań
1995.
Lisiecki S., Pogranicze polsko-niemieckie. O regionalizmie i potrzebie badań porównawczych, w:
J. Leszkowicz-Baczyński (red.), Transgraniczność w perspektywie socjologicznej, t. 2, Zie-
lona Góra 2001.
Literska K., „Współczesne migracje Kaszubów bytowskich do Republiki Federalnej Nie-
miec”, Poznań 1976. (maszynopis rozprawy doktorskiej napisanej pod kierunkiem
prof. dr. hab. A. Kwileckiego).
Ludkiewicz Z., Stosunki agrarne Rzeczypospolitej Polskiej, 1.1: Województwo Pomorskie, War-
szawa 1929.
Luther T., Volkstumspolitik des Deutschen Reiches 1933-1938. Die Auslanddeutschen im Span-
nungsfeld zwischen Traditionalisten und Nationalsozialisten, Stuttgart 2004.
Lutman R., Emigracja Niemców z Pomorza w okresie powojennym, w: Stan posiadania ziemi
na Pomorzu. Zagadnienia historyczne i prawne. Protokół obrad oraz referaty naukowe
wygłoszone na III Naukowym Zjeździe Pomorzoznawczym, odbytym dnia 31 października
1932 roku w Poznaniu, Toruń 1933.
Lutyńska K., Wywiad kwestionariuszowy. Przygotowanie i sprawdzanie narzędzia badawczego,
Wrocław 1984.
Lynd R. S., Lynd H. M., Middletown in Transition. A Study in Cultural Conflicts, New York 1965.
Łempiński Z., Przesiedlenie ludności niemieckiej z województwa śląsko-dąbrowskiego w latach
1945-1950, Katowice 1979.
Łodziński S., Równość i różnica. Mniejszości narodowe w porządku demokratycznym w Polsce
po 1989 roku, Warszawa 2005.
Łopuszańska G., Vorwort, w: eadem (red.), Danziger Missingsch. Danzigsch gesammelt und
zusammengestellt von Paweł Fularczyk, Gdańsk 2009.
Łukomski G., Problem „korytarza” w stosunkach polsko-niemieckich i na arenie międzynarodo-
wej 1919-1939, Warszawa 2000.
Bibliografia
357
MacGregor Burns J., Władza przywódcza՝., tł. J. Łoziński, w: J. Szczupaczyński (wybór i oprać.),
Władza i społeczeństwo: antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, Warszawa 1995.
Machaj L, Pogranicze, w: H. Domański [et al] (red.), Encyklopedia socjologii, t. 3, Warszawa 2000.
Maclver R. M., „Interests”. Encyclopaedia ofthe Social Sciences, t. VII, New York 1993.
Madajczyk Cz., Polityka narodowościowa władz hitlerowskich na Pomorzu, w: Najnowsze dzieje
polski. Materiały i studia z okresu II wojny światowej 1939-1945, t. 9, Warszawa 1965.
Madajczyk Cz., Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, 1.1 i 2, Warszawa 1970.
Madajczyk R, Niemcy, w: idem (red.), Mniejszości narodowe w Polsce. Państwo i społeczeństwo
polskie a mniejszości narodowe w okresach przełomów politycznych (1944-1989), Warszawa
1998.
Madajczyk R, Niemcy polscy 1944-1989, Warszawa 2001.
Madajczyk R, Polityka kulturalna RFN wobec mniejszości niemieckiej w Polsce w świetle polsko-
-niemieckiego układu granicznego, „Przegląd Zachodni” 1993, nr 1.
Magierska A., Ziemie zachodnie i północne w 1945 roku. Kształtowanie się podstaw polityki inte-
gracyjnej państwa polskiego, Warszawa 1978.
Majcherek J.A., Mit wielokulturowości jako ideał aksjologiczny, w: M. Szmeja (red.), Etnicz-
ność-o przemianach społeczeństw narodowych, Kraków 2008.
Makaro J., Gubin - miasto graniczne, Wrocław 2007.
Malinowski B., Argonauci Zachodniego Pacyjiku. Relacje o poczynaniach i przygodach krajow-
ców z Nowej Gwinei, przeł. B. Olszewska-Dyoniziak, S. Szynkiewicz, Warszawa 1987.
Malinowski B .,ADiaryin the Strict Sense ofthe Term, New York 1967.
Malinowski B., Dynamika przemian kulturowych, w: idem, Szkice z teorii kultury, Warszawa 1958.
Malinowski B., Dziennik w ścisłym znaczeniu tego wyrazu, wstęp i oprać. G. Kubica, Kraków 2002.
Malinowski B., Ein Tagebuch im strikten Sinne des Wortes. Neuguina 1914-1918, Frankfurt
am Main 2003.
Malinowski B., Jednostka, społeczność, kultura, przeł. S. Kapralski [et al.], red. A.K. Paluch,
Warszawa 2000.
Malinowski B., Ogrody koralowe i ich magia. Studium metod uprawy ziemi oraz obrzędów towa-
rzyszących rolnictwu na Wyspach Trobrianda, przeł. A. Bydłoń, red. nauk. A.K. Paluch,
Warszawa 1986.
Malinowski B., Specjalna przedmowa do trzeciego wydania, w: idem, Życie seksualne dzikich
w północno-zachodniej Melanezji. Miłość, małżeństwo i życie rodzinne u krajowców z Wysp
Trobrianda Brytyjskiej Nowej Gwinei, tłum. A. Waligórski, J. Chałasiński, Warszawa 1957.
Malinowski B., Wolność i cywilizacja oraz studia z pogranicza antropologii społecznej, ideologii
i polityki, Warszawa 2001.
Malinowski K., Polityka Republiki Federalnej Niemiec wobec Polski w latach 1982-1991,
Poznań 1997.
Markiewicz W., Sytuacja wewnętrzna i międzynarodowa Polski a procesy przemian społecznych
na Ziemiach Zachodnich, w: W. Markiewicz, P, Rybicki (red.), Przemiany społeczne na Zie-
miach Zachodnich, Poznań 1967.
Markiewicz W. i Rybicki R (red.), Przemiany społeczne na Ziemiach Zachodnich, Poznań 1967.
358
Bibliografia
Marks K., Kapitał, w: R Śpiewak (red.), Klasyczne teorie socjologiczne. Wybór tekstów, War-
szawa 2008.
Marks K., Engels E, Manifest der Kommunistischen Partei, Zittau 2009.
Maroszek B., Kształtowanie się jednolitego społeczeństwa w województwie gdańskim w latach
1945-1964. Referat na sesję naukową Województwo gdańskie w XX-leciu Polski Ludowejn
(11-12 maja 1965), Gdańsk 1965.
Maroszek B., Kształtowanie się nowego społeczeństwa w województwie gdańskim w latach
1945-1964, Gdańsk 1965.
Maroszek B., Stabilizacja i integracja społeczna ludności województwa gdańskiego w latach
1945-1947, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1964, nr 1.
Maroszek B., Struktura społeczeństwa województwa gdańskiego, „Artykuły i rozprawy” 1964.
Maruszewski T., Pamięć autobiograficzna, Gdańsk 2005.
Matelski D., Mniejszość niemiecka na Pomorzu Gdańskim (1920-1996), „Rocznik Gdański”
1997, z. 1.
Matelski D., Niemcy i mniejszość niemiecka na Pomorzu Gdańskim (1920-1945), „Rocznik
Gdański” 1998, z. 1.
Matelski D., Niemcy w Polsce ww/dru, Warszawa-Poznań 1999.
Matelski D., Sakson A., Statuty towarzystw mniejszości niemieckiej w Wielkopolsce w okre-
sie II i III Rzeczypospolitej, w: A. Sakson (red.), Polska - Niemcy - Mniejszość niemiecka
z uwzględnieniem Wielkopolski. Przeszłość i teraźniejszość, Poznań 1994.
Mayntz R., Holm K., Hübner R, Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej, przekł. W Lip-
nik, Warszawa 1985.
Mazur Z., Centrum przeciwko Wypędzeniom (1999-2005), Poznań 2006.
Mazur Z., Pierwsze reakcje na Plan Kohla, „Przegląd Zachodni” 1990, nr 4.
McCarthy J.D., Zald M.N., Resource Mobilization and Social Movements: a Partial Theory,
„American Journal of Sociology” 1977, t. 82.
McCarthy J. D., Zald M. N., The Trend of Social Movements in America: Professionalization and
Resource Mobilization, Mossistown, NJ 1973.
Mead M., Growing up in New Guinea. A Comparative Study of Primitive Education, New York 1960.
Mead G. H., Mind, Seif and Society from the Standpoint of a Social Behaviorist, Chicago 1962.
Mead G. H., Umysł, osobowość i społeczeństwo, przeł. Z. Wolińska, Warszawa 1975.
Meissner B., Ewakuacja niemieckich władz administracyjnych i niemieckiej ludności z okupowa-
nych ziem polskich w latach 1944-1945, Warszawa 1987.
Melchior M., Społeczna tożsamość jednostki, Warszawa 1990.
Merdam S.B., Qualitative Research. A Guide to Design and Implementation, San Francisco,
CA 2009.
Męclewski E., Powrót Polski nad Odrę, Nysę Łużycką i Bałtyk, Warszawa 1970.
Mikos S., Działalność Komisariatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Wolnym Mieście
Gdańsku 1920-1939, Warszawa 1971.
Mikos S., Wolne Miasto Gdańsk a Liga Narodów 1920-1939, Gdańsk 1979.
Miles M.B., Huberman M., Analiza danych jakościowych, tłum. S. Zabielski, Białystok 2000.
Bibliografia
Miles M. B., Huberman M., Qualitative Data Analysis. An Expanded Sourcebook, London-
Thousand Oaks-New Delhi 1994.
Misztal B., Ruch społeczny, w: H. Domański [et al.] (red.), Encyklopedia socjologii, t. 3, War-
szawa 2000.
Misztal B., Socjologiczna teoria ruchów społecznych, „Studia Socjologiczne” 1984, nr 1.
Misztal J., Weryfikacja narodowościowa na Śląsku Opolskim 1945-1950, Opole 1984.
Misztal J., Weryfikacja narodowościowa na Ziemiach Odzyskanych, Warszawa 1990.
Morgan D. L., Focus Groups as Qualitative Research, wyd. 2, Thousand Oaks-London-New
Delhi 1997.
Mucha J., Dominacja kulturowa i reakcje na nią, w: idem (red.), Kultura dominująca jako kul-
tura obca. Mniejszości kulturowe a grupa dominująca w Polsce, Warszawa 1999.
Mucha J., Konflikt społeczny, w: H. Domański [et al.] (red.), Encyklopedia socjologii, t. 2, War-
szawa 1999.
Mucha J., Oblicza etniczności. Studia teoretyczne i empiryczne, Kraków 2005.
Mucha J., Pogranicze zachodnie a tworzenie się „nowej kultury ”, w: J. Leszkowicz-Baczyński
(red.), Transgraniczność w perspektywie socjologicznej, t. 2, Zielona Góra 2001.
Mucha J., Stosunki etniczne we współczesnej myśli socjologicznej, Warszawa 2006.
Mucha J., Wielokulturowość etniczna i nieetniczna, „Sprawy Narodowościowe. Seria Nowa”
1999, z. 14-15.
Mudyń K., Stereotyp, w: K. Frieske [et al.] (red.), Encyklopedia socjologii, t. 4, Warszawa 2002.
Murswiek D., Die völkerrechtliche Geltung eines „Rechts auf die Heimat”, w: G.H. Gornig,
D. Murswiek (red.), Das Recht auf die Heimat, Staats- und völkerrechtliche Abhandlungen
der Studiengruppe für Politik und Völkerrecht, t. 23, Berlin 2006.
Nasalska E., Kierunki rozwoju analizy treści, „Studia Socjologiczne” 1982, nr 3-4.
Nelson K., Emergence of Autobiographical Memory at Age 4, „Human Development” 1992,
nr 35.
Neugebauer M., Heimat und Geschichte. Große illustrierte Geschichte von Westpreußen und
Danzig, Wolfenbüttel 2008.
Niendorf M., Minderheiten an der Grenze. Deutsche und Polen in der Kreisen Fiatów (Złotów)
und Zempelburg (Sępólno Krajeńskie) 1900-1939, Wiesbaden 1997.
Nijakowski L.M., Status grup etnicznych oraz mniejszości narodowych i etnicznych w Pol-
sce w świetle wyników Narodowego Spisu Powszechnego z 2002 roku, w: L. Adamczuk,
S. Łodziński (red.), Mniejszości narodowe w Polsce w świetle Narodowego Spisu Powszech-
nego z 2002 roku, Warszawa 2006.
Nikitorowicz J., Pogranicze, tożsamość, edukacja międzykulturowa, Białystok 1995.
Nitschke B., Szkolnictwo dla mniejszości niemieckiej w Polsce w latach 1945-1989, „Rocznik
Lubuski” 2004, t. XXX, cz.I.
Nitschke B., Wysiedlenie ludności niemieckiej z Polski w latach 1945-1949, Zielona Góra 1999.
Nowak S., Metodologia badań socjologicznych. Zagadnienia ogólne, Warszawa 1970.
Nowak S., Metodologia badań społecznych, Warszawa 1985.
Nowak S. (red.), Metody badań socjologicznych, Warszawa 1965.
360
Bibliografia
Nowakowski S., Refleksje nad pamiętnikami Ziem Zachodnich, „Kultura i Społeczeństwo”
1969, nr 4.
Nowicka E., Etnicznośća sytuacja mniejszościowa, „Przegląd Polonijny” 1989, z. 1.
Nowicka E., Opozycja „swój” i „obcy” w badaniu współczesnego społeczeństwa polskiego, w:
A. Sułek i M. S. Szczepański (red.), Śląsk - Polska - Europa. Zmieniające się społeczeństwo
w perspektywie lokalnej i globalnej, Katowice 1998.
Nowicka E., Wprowadzenie. Inny jako obcy, w: eadem (red.), Religia a obcość, Kraków 1991.
Nowicka E. i Nawrocki J. (red.), Inny - obcy - wróg. Swoi i obcy w świadomości młodzieży szkol-
nej i studenckiej, Warszawa 1996.
Nowosielski M., Socjologiczna refleksja na temat ruchów społecznych, „Przegląd Zachodni”
2011, nr 4.
Oberkrome W, „Deutsche Heimat”. Nationale Konzeption und Regionale Praxis von Natur-
schutz, Landschaftsgestaltung und Kulturpolitik in Westfalen-Lippe und Thüringen
(1900-1960), Padeborn 2004.
Oberschall A., Social Conflictand Social Movements, Englewood Ciiffs, NJ 1973.
Obracht-Prondzyński C., Kaszubi. Między dyskryminacją a regionalną podmiotowością, Gdańsk
2002.
Obracht-Prondzyński C., „Odwet na historii”, czyli kaszubskie osadnictwo przygraniczne
na Pomorzu Zachodnim po 1945 roku, „Nasze Pomorze” 2001 (2000), t. 2.
Obracht-Prondzyński C., Stosunki etniczne na Pomorzu ֊֊ uwarunkowania i kontekst współcze-
sny, „Studia Socjologiczne” 2010, nr 3: B. Synak, M. Kaczmarczyk (red.), Pomorze - por-
tret regionu.
Ociepka B., Niemcy na Dolnym Śląsku w latach 1945-1970, Wrocław 1992.
Ociepka B., Stanowisko Związku Wypędzonych wobec zawarcia układów Polska-Republika
Federalna Niemiec 1989-1991, „Przegląd Zachodni” 1993, nr 3.
Odyniec W (red.), Dzieje Pomorza Nadwiślańskiego od VII wieku do 1945 roku, Gdańsk 1978.
Ogryzko-Wiewiórowska M., Wprowadzenie do metod badawczych w socjologii, Lublin 1986.
Olbromski C., Tożsamość społeczna: typowość czy wspólność, bezbarwność czy przejrzystość,
„Colloquia Communia” 2000, nr 3 (70).
Olejnik L., Polityka narodowościowa Polski w latach 1944-1960, Łódź 2003.
Olejnik L., Zdrajcy narodu? Losy volksdeutschow w Polsce po II wojnie światowej, Warszawa 2006.
Olson M., The Logic ofCollectiveAction:Public GoodsandTheTheoryof Groups, Cambridge 1965.
Oppenheim A. N., Kwestionariusze, wywiady, pomiary postaw, przeł. S. Amsterdamski, Poznań
2004.
Oppenrieder W, Thurmair M., Sprachidentität im Kontext von Mehrsprachigkeit, w: N. Janich,
C. Thim-Mabrey, Sprachidentität-Identität durch Sprache, Tübingen 2003.
Orłowski H. i Sakson A. (red.), Utracona ojczyzna. Przymusowe wysiedlenia, deportacje i prze-
siedlenia jako wspólne doświadczenie, Poznań 1996.
Orzechowski M., Problemy świadomości narodowej ludności polskiej w międzywojennych Niem-
czech, w: Polacy w republice weimarskiej iw III Rzeszy. Materiały z seminarium w Rucianem
26-30 VI1964, Olsztyn 1965.
Bibliografia
361
Osękowski C., Ludność rodzima a procesy integracji i dezintegracji społecznej na Ziemiach
Zachodnich i Północnych po drugiej wojnie światowej, „Przegląd Zachodni” 1995, nr 4.
Osękowski C., Łączenie rodzin jako element normalizacji stosunków polsko-niemieckich po dru-
giej wojnie światowej, „Rocznik Lubuski” 1993,1.18.
Osękowski C., Społeczeństwo Polski zachodniej i północnej w latach 1945-1956. Procesy inte-
gracji i dezintegracji, Zielona Góra 1994.
Ossowska M., Bronisława Malinowskiego - Dziennik w ścisłym znaczeniu tego słowa, „Studia
Socjologiczne” 1970, nr 2.
Ossowski S., Analiza socjologiczna pojęcia ojczyzny, w: idem, Z zagadnień psychologii społecz-
nej. Dzieła, t. 3, Warszawa 1967.
Ossowski S., Więź społeczna i dziedzictwo krwi. Dzieła, t. 2, Warszawa 1966.
Ossowski S., Zagadnienia więzi regionalnej i więzi narodowej na Śląsku Opolskim, w: idem,
Z zagadnień psychologii społecznej. Dzieła, t. 3, Warszawa 1967.
Owsiński M., Polscy więźniowie polityczni w obozie Stutthof1939-1945, Toruń 2011.
Park R.E., Collective Behavior, w: idem, E.W. Burgess (red.), Introduction to the Science of
Sociology, Chicago 1924.
Park R. E., Human Communities. The City and Human Ecology, New York 1952.
ParsonsT, The Social System, London 1951.
Parsons T., System społeczny, przeł. M. Kaczmarczyk, Kraków 2009.
Pasierb B., Migracja ludności niemieckiej z dolnego Śląska 1944-1947, Wrocław 1969.
Pelto J. P., Pelto H. G.,Anthropological Research. The Structure oflnąuiry, wyd. 2, New York 1978.
Pisarkowa K., Językoznawstwo Bronisława Malinowskiego. Więzy wspólnego języka, 1.1, Kraków
2000.
Plate S., Animacja kultury w kręgu mniejszości niemieckiej w Gdańsku, w: C. Obracht-Pron-
dzyński (red.), Problemy animacji kultury na Pomorzu, Gdańsk 2000.
Podlaszewski M., Ustrój polityczny Wolnego Miasta Gdańska w latach 1920-1933, Gdynia
1966.
Pollakówna M., Zanik ludności pruskiej, w: G. Labuda (red.), Pomorze średniowieczne, War-
szawa 1958.
Popieliński R, Młodzież mniejszości niemieckiej na Górnym Śląsku po 1989 roku, Warszawa 2011.
Porębska M., Das Kaschubische: Sprachtod oder Revitalisierung? Empirische Studien zur eth-
nolinguistischen Vitalität einer Sprachminderheit in Polen, Slavistische Beiträge, München
2006.
Powdermaker H., Further Reflections on Lesu and Malinowski's Diary, „Oceania”, 1970.
Przybyłowska I., Rodzaje wywiadów kwestionariuszowych, w: K. Lutyńska i A. P. Wejland (red.),
Wywiad kwestionariuszowy. Analizy teoretyczne i empiryczne, Wrocław 1983.
Przybyłowska I., Wywiad swobodny ze standaryzowaną listą poszukiwanych informacji i moż-
liwości jego zastosowania w badaniach socjologicznych, „Przegląd Socjologiczny” 1978,
t. XXX.
Radcliffe-Brown A.R., Wyspiarze z Andamanów. Studia z antropologii społecznej, przeł.
A. Kościańska i M. Petryk, Kęty 2006.
36Z
Bibliografia
Rados J., Prawne aspekty „akcji łączenia rodzin” (1955-1959) na przykładzie województwa
gdańskiego, „Komunikaty Instytutu Bałtyckiego” 1972, z. 17.
Rados J., Rehabilitacja na Pomorzu Gdańskim, Gdańsk 1969.
Rasmus H., Pomereilen Westpreußen 1919-1939, München-Berlin 1989.
Rink J., Die Geschichte der KoschneidereL Ihre Bevölkerung im Jahre 1772 und Ende 1919,
Quellen und Darstellungen zur Geschichte Westpreussens, nr 16, Danzig 1932.
Rojowska E., Tomkiewicz M., Gdynia 1939-1945 w świetle źródeł niemieckich i polskich.
ARESZTOWANIA - EGZEKUCJE - WYSIEDLENIA ludności cywilnej narodowości pol-
skiej, Gdynia 2009.
Romanow Z., Krajniacy złotowscy w Polsce Ludowej w latach 1945-1975, Słupsk 2010.
Romanow Z., Ludność niemiecka na Ziemiach Zachodnich i Północnych w latach 1945-1947,
Słupsk 1992.
Romanow Z., Polityka władz polskich wobec ludności rodzimej Ziem Zachodnich i Północnych
wiatach 1945-1960, Słupsk 1999.
Romanow Z., Położenie ludności niemieckiej na ziemiach zachodnich i północnych Polski
w latach 1950-1957, w: S. Łach (red.), Władze komunistyczne wobec Ziem Odzyskanych
po II wojnie światowej. Materiały z konferencji, Słupsk 1997.
Roth M., Stereotype in gesprochener Sprache. Narrative Interviews mit Ost- und Westberliner
Sprechern 1993-1996, Tübingen 2005.
Russell B.H., Research Methods in Anthropology. Qualitative and Quantitative Approaches,
wyd. 4, Oxford 2006.
Rybicki H., Polska ludność rodzima w kształtowaniu nowej społeczności Pomorza Zachodniego
po 1945 r., w: A. Sakson (red.), Pomorze - trudna Ojczyzna ? Kształtowanie się nowej tożsa-
mości 1945-1995, Poznań 1996.
Rybicki H., Powstanie i działalność władzy ludowej na zachodnich i północnych obszarach Polski,
Poznań-Słupsk 1976.
Rybicki H., Weryfikacja polskiej ludności rodzimej na Pomorzu Zachodnim (1945-1948),
„Rocznik Koszaliński” 1967.
Rybicki H., Z badań nad polską ludnością rodzimą Pomorza Zachodniego, w: Polska lud-
ność rodzima na Ziemiach Zachodnich i Północnych w kontekście osadnictwa polskiego
1945-1950, „Słupskie Studia Historyczne” 1993, cz. II, nr 3.
Rybicki R, Powstanie i działalność władzy ludowej na zachodnich i północnych obszarach Polski
1945-1949, Poznań 1976.
Rybicki R, Struktura społecznego świata, Warszawa 1979.
Sadowski A., Dialog w społeczeństwie zróżnicowanym kulturowo, w: M. Szmeja (red.), Etnicz-
ność ֊ o przemianach społeczeństw narodowych, Kraków 2008.
Sadowski A., Mieszkańcy północno-wschodniej Polski. Skład wyznaniowy i narodowościowy, w:
Z. Kurcz (red.), Mniejszości narodowe w Polsce, Wrocław 1997.
Sadowski A., Pogranicze. Studia społeczne. Zarys problematyki, „Pogranicze. Studia Spo-
łeczne”, (Białystok) 1992,1.1.
Sadowski A., Pojęcie grupy etnicznej w socjologii, „Studia Socjologiczne” 1973, nr 4.
Sadowski A. (red.), Wschodnie pogranicze w perspektywie socjologicznej, Białystok 1995.
Bibliografia
363
Sakson A., Geneza i struktura społeczna mniejszości niemieckiej w Wielkopolsce, w: Z. Kurcz
i W. Misiak (red,), Mniejszość niemiecka w Polsce i Polacy w Niemczech, Wrocław 1994.
Sakson A., Mazurzy -społecznośćpogranicza, Poznań 1990.
Sakson A., Mniejszość niemiecka na tle innych mniejszości narodowych we współczesnej Polsce,
„Przegląd Zachodni” 1991, nr 2 (259).
Sakson A., Mniejszości narodowe w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem mniejszości niemiec-
kiej, „Kultura i Społeczeństwo” 1991, nr 4.
Sakson A., Odzyskiwanie Ziem Odzyskanych - przemiany tożsamości lokalnej i regionalnej
mieszkańców Ziem Zachodnich i Północnych a rewindykacyjne postulaty niemieckich śro-
dowisk ziomkowskich, w: idem (red.), Ziemie Odzyskane/ Ziemie Zachodnie i Północne
1945-2005. 60 lat w granicach państwa polskiego, Poznań 2006.
Sakson A., Problem masowej emigracji z Polski w latach osiemdziesiątych, „Życie i Myśl” 1989,
nr 10.
Sakson A., Procesy integracji i dezintegracji społecznej na Ziemiach Zachodnich i Północnych
Polski po 1945 roku. w: idem (red.), Pomorze - trudna Ojczyzna? Kształtowanie się nowej
tożssamości 1945-1995, Poznań 1996.
Sakson A., Rola mniejszości niemieckiej w stosunkach polsko-niemieckich na przykładzie War-
mii i Mazur, „Zeszyty Instytutu Zachodniego” (Poznań) 1998, nr 11.
Sakson A., Socjologiczna charakterystyka mniejszości niemieckiej w Polsce ze szczególnym uwzględ-
nieniem Wielkopolski w latach 1945/891993, w: idem (red.), Polska - Niemcy - mniejszość
niemiecka w Wielkopolsce. Przeszłość i teraźniejszość, Poznań 1994.
Sakson A., Specyfika procesów społeczno-kulturowych społeczeństwpostmigracyjnych, w: B. Doma-
gała, A. Sakson (red.), Tożsamość kulturowa społeczeństwa Warmii i Mazur, Olsztyn 1998.
Sakson A., Statuty towarzystw mniejszości niemieckiej w Wielkopolsce w okresie II i III Rzeczypo-
spolitej, w: idem (red.), Polska - Niemcy ֊֊ mniejszość niemiecka w Wielkopolsce. Przeszłość
i teraźniejszość, Poznań 1994.
Sakson A., Stosunki narodowościowe na Warmii i Mazurach 1945-1997, Poznań 1998.
Sakson A., Wpływ stosunków wyznaniowych na kształtowanie się procesów społecznych na Mazu-
rach po 1945roku, „Olsztyńskie Studia Socjologiczno-Etnograficzne” 1985.
Salmonowicz S., Prusy: dzieje państwa i społeczeństwa, Warszawa 2004.
Salmonowicz S. (red.), Historia Pomorza, t. IV (1850-1918), cz. I, Toruń 2000.
Sawiński Z., Proces badawczy, w: idem (red.), Podręcznik socjologicznych badań ankietowych,
Warszawa 1992.
Schacter D. L., Siedem grzechów pamięci, tłum. E. Haman, J. Rąszczek, Warszawa 2003.
Schimitzek S., Przeciwko fałszerstwom, Warszawa 1966.
Schmoll E, Heimat und Landschaft, w: idem, Erinnerung an die Natur. Die Geschichte des
Naturschutzes im deutschen Kaiserreich, Frankfurt-New York 2004.
Schodzińska J., Weryfikacja narodowościowa ludności rodzimej powiatu lęborskiego w latach
1945-1947 (aspekty społeczne), „Rocznik Gdański” 1999, z. 2.
Schumacher B., Geschichte Ost- und Westpereussen, Würzburg 1977.
Schumann A., Heimat denken. Regionales Bewußtsein in der deutschsprachigen Literatur zwi-
schen 1815 und 1914, Köln 2002.
364
Bibliografia
Schütz A., Collected Papers, II Studies in Social Theory, The Hague 1976.
Semków J., Uwarunkowania aktywności obywatelskiej w środowisku lokalnym, w: W Misiak
(red.), Samodzielność kulturowa wsi, Ciechanów-Wrocław 1993.
Shaw M. E., Communication Networks, w: L. Berkowitz (red.), Group Process. Papers from
Advances in Experimental Social Psychology, New York 1978.
Silverman D., Prowadzenie badań jakościowych, tłum. J. Ostrowska, Warszawa 2008.
Silverman D., Qualitative Methodology and Sociology, Aldershot 1985.
Simmel G., Philosophie der Landshaft, w: J. Riedl (red.), Heimat. Auf der Suche nach der verlo-
renen Identität, Wien 1995.
Simmel G., Obcy, w: idem, Socjologia, przeł. M. Lukasiewicz, Warszawa 1975.
Skubiszewski K., Wysiedlenie Niemców po II wojnie światowej, Warszawa 1968.
Smelser N., Theory of Collective Behavior, New York 1963.
Smith A. D., National Identity, London-New York 1991.
Smolicz J. J., Dziedzictwo, wartości podstawowe i rozwój kulturalny w społeczeństwach wieloet-
nicznych, „Kultura i Społeczeństwo” 1992, nr3.
Smolicz J. J., Język jako wartość rdzenna, w: A. Kłoskowska (red.), Oblicza polskości, Warszawa
1990.
Smolicz J. J., Kultura i nauczanie w społeczeństwie wieloetnicznym, Warszawa 1990.
Smolicz J. J., Wielokulturowość, w: H. Kubiak [et al.] (red.), Encyklopedia socjologii. Suplement,
Warszawa 2005.
Smolicz J. J., Wielokulturowość: z perspektywy australijskiej, Adelaide 1997.
Smolicz J. J., Współkultury Australii, Warszawa 2000.
Smułkowa E., Dwujęzycznośćpo białorusku: bilingwizm, dyglosja czy coś innego?, w: E. Smuł-
kowa, A. Engelking (red.), Język a tożsamość na pograniczu kultur, Białystok 2000.
Snow D. A., Benford R. D., Ideology, Frame Resonance, and Participant Mobilization, „Interna-
tional Social Movement Research” 1986, nr 1.
Snow D.A., Rochford E.B., Worden S.K., Benford R.D., Frame Alignment Processes, Micro-
mobilization, and Movement Participation, „American Sociological Review” 1986, t. 51,
Snyder L. L., Varieties of Nationalism. A Comparative Study, Hinsdale IL, 1976.
Sobczak I., Ludność Ziem Zachodnich i Północnych Polski w liczbach w latach 1946-1989,
Gdańsk 1990.
Sobczak I., Obraz demograficzny województw nadmorskich Polski w latach 1946-1990, Gdańsk
1992.
Sobczak I., Procesy demograficzne w województwie gdańskim w latach 1945-1965, Gdańsk 1970.
Sobczak J., Hitlerowskie przesiedlenia ludności niemieckiej w dobie II wojny światowej, Poznań 1966.
Sobczak J., Propaganda zagraniczna Niemiec weimarskich wobec Polski, Poznań 1973.
Staniewicz R., Mniejszość niemiecka w II Rzeczypospolitej. Rozważania metodologiczne, w: ՝
A. Sakson (red.), Polska -Niemcy - mniejszość niemiecka w Wielkopolsce. Przeszłość i teraź-
niejszość, Poznań 1994.
Staniewicz R., Mniejszość niemiecka w Polsce-V kolumna Hitlera?, „Przegląd Zachodni” 1959,
nr 2.
Bibliografia
365
Stankowski W., Centralny Obóz Pracy w Potulicach w latach 1945-1950. Obóz dla Polaków
i Niemców, w: A. Paczoska (red.), Obóz w Potulicach - aspekt trudnego sąsiedztwa polsko-
-niemieckiego w okresie dwóch totalitaryzmów, Bydgoszcz 2005.
Stankowski W., Niemcy na Pomorzu Gdańskim i Kujawach w latach 1944/45-1950. Ucieczka,
życie codzienne, wysiedlenie, Bydgoszcz 2000.
Stankowski W., Pomorze Gdańskie 1918-1950, w: D. Boćkowski (red.), Niemcy w Polsce
1945-1950. Wybór dokumentów, t. 4: Pomorze i Dolny Śląsk, Warszawa 2001.
Statistisches Jahrbuch für das Deutsche Reich, Kaiserlichen Statistischen Amt (wyd.), Erster
Jahrgang, Berlinl880.
Stawecki R, Dwa dokumenty z roku 1937 do polityki władz polskich wobec Kaszub, „Zapiski
Historyczne” 1970, z. 1.
Stażewski M., Exodus. Migracja ludności niemieckiej z Pomorza do Rzeszy po ¡wojnie światowej,
Gdańsk 1998.
Stein H. F., Hill R. E, The Ethnic Imperative: Examining the New White Ethnic Movement, Pen-
nsylvania State UP 1977.
Stephan W.G., Stephan C.W., Wywieranie wpływu przez grupy. Psychologia relacji, przeł.
M. Kacmajor, Gdańsk 2000.
Steyer D., Eksterminacja ludności polskiej na Pomorzu Gdańskim w latach 1939-1945, Gdynia
1967.
Stępniak H., Ludność polska w Wolnym Mieście Gdańsku (1920-1939), Gdańsk 1991.
Stępniak H., Polska i Wolne Miasto Gdańsk (1920-1939). Stosunki polityczne, Gdańsk 2004.
Stoner J.A. E, Freeman R.E., Gilbert D. R., Kierowanie, przeł. A. Ehrlich, Warszawa 2001.
Strauchold G., Autochtoni polscy, niemieccy czy. Od nacjonalizmu do komunizmu (1945-1949),
Toruń 2001.
Strauchold G., Polska ludność rodzima ziem zachodnich i północnych. Opinie nie tylko publiczne
lat 1944-1948, Olsztyn 1995.
Strauchold G., Problem ludności rodzimej na ziemiach zachodnich i północnych a zagadnienie
mniejszości niemieckiej w latach 1945-1948, w: W. Wrzesiński (red.), Wrocławskie studia
z historii najnowszej, Wrocław 1997.
Strauss A., Corbin J., Basics of Qualitative Research. Techniques and Procedures for Developing
Grounded Theory, wyd. 3, Los Angeles-London-New Delhi-Singapore 2008.
Stryczyński M., Gdańskw latach 1945-1948. Odbudowa organizmu miejskiego, Wrocław 1981.
Stutthof. Hitlerowski obóz koncentracyjny, K. Ciechanowski [et al.], Warszawa 1988.
Sudziński R., Kształtowanie się granic i podziału administracyjnego województwa pomorskiego
(bydgoskiego) w latach 1945-1950, „Zapiski Historyczne” 1973, t. XXXVIII, z. 2.
Sudziński R., Losy ludności niemieckiej na ziemiach dawnych i nowych po zakończeniu li wojny
światowej (na przykładzie Pomorza Nadwiślańskiego). Podobieństwa i różnice, w: M. Wojcie-
chowski (red.), Mniejszości narodowe i wyznaniowe na Pomorzu w XIX i XX wieku, Toruń 1998.
Sudziński R., Ludność niemiecka w województwie pomorskim w latach 1945-1950. Jej liczeb-
ność, rozmieszczenie i zróżnicowanie, w: idem (red.), Problemy narodowościowe i wyzna-
niowe na Pomorzu Nadwiślańskim i Kujawach w XX wieku, Toruń 1997.
366
bibliografia
Symmons-Symonolewicz K., Bronisław Malinowski in the Light of his Diary, „The Polish
Review” 1967, t. XII, nr 3.
Symmons-Symonolewicz K., The Ethnographer and his Savages. An Inellectual History of Mali-
nowski's Diary, „The Polish Review” 1982, t. XXVII, nr 1-2.
Synak B., Kaszubska tożsamość. Ciągłość i zmiana: studium socjologiczne, Gdańsk 1998.
Synak B., Identyfikacja kulturowo-etniczna. Pojęcia i wskaźniki, „Zeszyty Naukowe Uniwersy-
tetu Gdańskiego. Filozofia i Socjologia” 1992, nr 14.
Synak B., Tożsamość kulturowo-etniczna Kaszubów a idea krajowości (regionalizmu), „Kultura
i Społeczeństwo” 1991, nr 2.
Szacka R., Historia i pamięć zbiorowa, „Kultura i Społeczeństwo” 2003, nr 4.
Szacka B., Pamięć społeczna, w: H. Domański [et a!.] (red.), Encyklopedia socjologii, t. 3, War-
szawa 2000.
Szacka B., Pamięć społeczna a identyfikacja narodowa, w: A. Jasińska-Kania (red.), Trudne
sąsiedztwa: z socjologii konfliktów narodowościowych, Warszawa 2001.
Szacka B., Sawisz A., Czas przeszły i pamięć społeczna: przemiany świadomości historycznej
inteligencji polskiej 1965-1988, Warszawa 1990.
Szacki J., Historia myśli socjologicznej, Warszawa 2002.
Szacki J., Psychologia społeczna Meada, w: idem, Historia myśli socjologicznej, Warszawa 2002.
Szacki J. (red.), Sto lat socjologii polskiej: od Supińskiego do Szczepańskiego, Warszawa 1995.
Szaliński T, Statystyka ludności byłej dzielnicy pruskiej, „Strażnica Zachodnia” 1922, nr 1.
Szczegóła H., Przedpoczdamskie wysiedlenia Niemców z Polski (czerwiec-lipiec 1945), w;
W. Jastrzębski (red.), Ludność niemiecka na ziemiach polskich w łatach 1939-1945 i jej
powojenne losy, Bydgoszcz 1995.
Szczepański J., Dzieło W.L Thomasa i E Znanieckiego w rozwoju socjologii, w: WI. Thomas,
E Znaniecki, Chłop polski w Europie i Ameryce, t.l: Organizacja grupy pierwotnej, tłum.
M. Metelska, Warszawa 1976.
Szczepański J., Elementarne pojęcia socjologii, Warszawa 1965.
Szczepański J., Korzeniami wrosłem w ziemię, Poznań 1993.
Szczepański J., Socjologia. Rozwój problematyka metod, Warszawa 1969.
Szczepański M.S., Na peryferiach systemu światowego? Socjologiczna refleksja wokół miejsca
pogranicza kulturowego w układzie globalnym, w: J. Leszkowicz-Baczyński (red.), Trans-
graniczność w perspektywie socjologicznej. Kontynuacje i wyzwania, t. 2, Zielona Góra 2001.
Sziling J., Hitlerowska polityka osadnicza w regencji bydgoskiej w latach 1939-1943, Prace
Komisji Historii BTN, t. II, Bydgoszcz 1964.
Szmatka J., Małe struktury społeczne. Wstęp do mikrosocjologii strukturalnej, Warszawa 2007.
Szmeja M., Dlaczego Ślązacy z Opolszczyzny nie chcą być Polakami? w: Z. Kurcz (red.), Mniej-
szości narodowe w Polsce, Wrocław 1997.
Szmeja M., Polacy, Niemcy czy Ślązacy? Rozważania o zmienności identyfikacji narodowej Ślą-
zaków, w: Z. Kurcz i W Misiak (red.), Mniejszość niemiecka w Polsce i Polacy w Niemczech,
Wrocław 1994.
Szpociński A., Filozofia pogranicza, w: K. Brakoniecki (red.), „Borussia” ֊ Kultura ֊ Historia -
Literatura (Olsztyn) 1998, nr 16.
Bibliografia
367
Sztabiński E, Wywiad kwestionariuszowy jako technika badawcza, w: Z. Sawiński (red.), Pod-
ręcznik socjologicznych badań naukowych, Warszawa 1992.
Sztabiński P. B., Aranżacja wywiadu, w: Z. Sawiński (red.), Podręcznik socjologicznych badań
naukowych, Warszawa 1992.
Sztompka P., Sociological Dilemmas. Toward a Dialectic Paradigm, New York 1979.
Śniadecki J., Kształtowanie się społeczności polskiej na Pomorzu Środkowym w latach 1945-1950.
Wybór dokumentów do dziejów Pomorza Środkowego, Koszalin 1989-1990, t. IV, cz. 1.
Śnieżko A., Poczta Polska w Wolnym Mieście Gdańsku, Wrocław 1964.
Thim-Mabrey C., Sprachidentität-Identität durch Sprache. Ein Problemaufriss aus Sprachwis-
senschaftlicher Sicht, Tübingen 2003.
Thomas W. I., Znaniecki E, Chłop polski w Europie i Ameryce, t A: Dezorganizacja i reorganiza-
cja w Polsce, tł. ¡.Wyrzykowska,Warszawa 1976.
Thomas W. I., Znaniecki E, Chłop polski w Europie i Ameryce, t.5: Organizacja i dezorganizacja
w Ameryce, tł. A. Bartkowicz, Warszawa 1976.
Tilly C., From Mobilization to Revolution, Reading 1978.
Toch H., The Social Psychology of Social Movements, London 1965.
Tokarska-Bakir J,, Malinowski, czyli paradoks kłamcy, „Res Publica Nowa” 2002, nr 11.
Tomczak M., Przesiedleńcy wobec wyzwań lat dziewięćdziesiątych, w: Z. Mazur (red.), Wokół
niemieckiego dziedzictwa kulturowego na Ziemiach Zachodnich i Północnych, Poznań 1997.
Touraine A., Wprowadzenie do analizy ruchów społecznych, tł. J. Kubicka-Daab w: J. Szczupa-
czyński (wybór i oprać.), Władza i społeczeństwo: antologia tekstów z zakresu socjologii poli-
tyki, Warszawa 1995.
Tónnies E, Wspólnota i stowarzyszenie. Rozprawa o komunizmie i socjalizmie jako empirycznych
formach kultury, przeł. M. Lukasiewicz, Warszawa 1988.
Traba R., „Wschodniopruskość”. Tożsamość regionalna i narodowa w kulturze politycznej Nie-
miec, Olsztyn 2007.
Tujdowski M., Asymilacja a tożsamość mniejszości narodowej. Przypadek Serbołużyczan,
„Zeszyty Instytutu Zachodniego” (Poznań) 2006, nr 40.
Vaitkus S., Kim jest mój sąsiad?, tłum. A. Piotrowski, „Kultura i Społeczeństwo” 1991, nr 4.
Wajda K., Migracje ludności wiejskiej Pomorza Wschodniego a latach 1850-1914, Wrocław 1969.
Wajda K., Polacy i Niemcy w Prusach Zachodnich w XIX i początkach XX wieku, w: M. Wojcie-
chowski (red.), Mniejszości narodowe i wyznaniowe na Pomorzu w XIX i XX wieku, Toruń
1998.
Walker I., Smith H. J. (red.), Relative Deprivation. Specification, Development and Integration,
Cambridge 2002.
Wapiński R., Lata nadziei (1918-1939), w: W. Odyniec (red.), Dzieje Pomorza Nadwiślań-
skiego od VII wieku do 1945 roku, Gdańsk 1978.
Wapiński R., Pierwsze lata władzy ludowej na Wybrzeżu Gdańskim, Gdańsk 1970.
Wapiński R., Rozwój społeczno-gospodarczy województwa gdańskiego w latach 1945-1965,
Gdańsk 1965.
Wapiński R., Życie polityczne Pomorza w latach 1920-1939, Warszawa-Poznań-Toruń 1983.
Waszak S., Liczba Niemców w Polsce w latach 1931-1959, „Przegląd Zachodni” 1959, nr 6.
368
Bibliografia
Webb E., Campbell D., Schwartz R., Sechrest L., Unobtrusive Measures: NonreactiveResearch
in the Social Sciences, Chicago 1966.
Weber M., Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, przeł. i wstępem opa-
trzyła D. Lachowska, Warszawa 2002.
Weber M., Typy panowania, w: idem, Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjołogii rozumiejącej,
przeł. i wstępem opatrzyła D. Lachowska, Warszawa 2002.
Weibler J., Unternehmenssteuerung durch charismatische Führungspersönlichkeiten? Anmer-
kungen zur gegenwärtigen Transformationsdebatte, „Zeitschrift für Führung und Organi-
sation” 1997, nr 6.
Wildavsky A., Kulturowa teoria przywództwa, tłum. J. Łoziński, w: J. Szczupaczyński (wybór
i oprać.), Władza i społeczeństwo: antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, Warszawa
1995.
Wiszniewski L., Województwo gdańskie w liczbach, Gdańsk 1961.
Wittek M., Verband der deutschen sozial-kulturellen Gesellschaften in Polen 1991-2007. Zwią-
zek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce 1991-2007, Opole 2007.
Wnuk-Lipiński E., Socjologia życia publicznego, Warszawa 2005.
Wojciechowski M., Emigracja ludności niemieckiej z województwa pomorskiego w okresie mię-
dzywojennym (1920-1939), w: J. Borzyszkowski, M. Wojciechowski (red.), Migracje poli-
tyczne i ekonomiczne w krajach nadbałtyckich wXIX iXX w., Toruń-Gdańsk 1995.
Wojciechowski M., Mniejszość niemiecka w Polsce (1920-1939), w: R. Jaworski i M. Woj-
ciechowski (red.), Polacy i Niemcy między wojnami. Status mniejszości i walka graniczna.
Reporty władz polskich i niemieckich z lat 1920-1939, cz. I, oprać. M. Niendorf i P. Hauser,
München 1997.
Wojciechowski M., Stosunki narodowościowe w Prusach Zachodnich w początkach XX wieku
(1900-1929), w: M. Wojciechowski, R. Schattkowsky (red.), Regiony pograniczne Europy
Środkowo-Wschodniej w XVI-XX wieku. Społeczeństwo-gospodarka-polityka, Toruń 1996.
Wojciszke B., Sprawczość i wspólnotowość. Podstawowe wymiary spostrzegania społecznego,
Gdańsk 2010.
Worgitzki M., Geschichte der Abstimmung in Ostpreußen: der Kamp fum Ermland und Masu-
ren, Leipzig 1921.
Wódz J., Społeczności lokalne w świetle niektórych koncepcji tak zwanej socjologii życia codzien-
nego, w: idem (red.), Społeczności lokalne. Szkice socjologiczne, Katowice 1986.
Wolek W, The Role ofLanguage in Defining Ethnie Minorities, w: P. H. Neide (red.), Gegenwär-
tige Tendenzen der Kontaktlinguistik, „Plurilingua” (Bonn) 1983, nr 1.
Wrzesiński W, Plebiscyty na Warmii, Mazurach oraz na Powiślu w 1920 roku, Olsztyn 1974.
Wrzesiński W, Polski ruch narodowy w Niemczech w latach 1922-1939, Toruń 2005.
Wrzesiński W., Problematyka polskiej ludności rodzimej na ziemiach postulowanych w latach
II wojny światowej, „Przegląd Zachodni” 1989, nr 5-6.
Wrzesiński W, Problemy świadomości narodowej ludności polskiej na Warmii, Mazurach i Powi-
ślu w latach 1920-1939, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 1962, nr 1.
Wrzosek A., Zwierz S., Stosunki narodowościowe w rolnictwie pomorskim, Gdynia-Toruń 1937.
Bibliografia
369
Wrzosek A., Zwierz S., Żywioł obcy w życiu gospodarczym Pomorza, Gdynia-Toruń 1937.
Yinger J. M., Ethnicity. Source of Strenght?Source ofConflict?, Albany-New York 1994.
Yinger J.M., Toward a Theory of Assimilation and Dissimilation, „Ethnie and Racial Studies”
1981, t. 4, nr3.
Zieliński L., Przemiany społeczno-polityczne w województwie gdańskim w latach 1945-1949,
Gdańsk 1972.
Zieliński L., Reforma rolna i osadnictwo w woj. gdańskim w latach 1945-1947, Gdańsk 1965.
Ziółkowski M., Wspólnota przestrzeni i odmienność tradycji - sąsiedzkie kultury etniczne, „Kul-
tura i Społeczeństwo” 1991, nr 4.
Znaniecki E, Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości, Warszawa 2001.
Znaniecki E, Metoda socjologii, przeł. E. Hałas, Warszawa 2008.
Znaniecki E, Miasto w świadomości jego obywateli, Poznań 1931.
Znaniecki E, Siły społeczne dzisiejszego Pomorza, „Teka Pomorska”, Toruń 1937.
Znaniecki E, Siły społeczne w walce o Pomorze, w: J. Borowik (red.), Polskie Pomorze, t. 2: Prze-
szłość i kultura, „Pamiętnik Instytutu Bałtyckiego”, Toruń 1931.
Znaniecki E, Socjologia walki o Pomorze, Toruń 1931.
Znaniecki E, Socjologia wychowania, wyd. 3, Warszawa 2001.
Znaniecki E, Socjologiczne podstawy ekologii ludzkiej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjo-
logiczny” 1938, nr 1.
Znaniecki E, Społeczne role uczonych, Warszawa 1984.
Znaniecki E, Studia nad antagonizmem do obcych, „Przegląd Socjologiczny” 1930,1.1.
Znaniecki E, Upadek cywilizacji zachodniej. Szkic z pogranicza filozofji kultury i socjologii,
Poznań 1921.
Znaniecki E, Współczesne narody, przeł. Z. Dulczewski, Warszawa 1990.
Znaniecki E, Wstęp do socjologii, Warszawa 1988.
Znaniecki E, Ziółkowski J., Czym jest dla ciebie miasto Poznań? Dwa konkursy, 1928/1964,
Warszawa-Poznań 1984.
Żelazny W, Etniczność. Ład - konflikt ֊ sprawiedliwość, Poznań 2006.
Żuk P., Społeczeństwo w działaniu, Warszawa 2001.
Żygulski K., Repatrianci na Ziemiach Zachodnich. Studium socjologiczne, Poznań 1962.
Żyromski S., Procesy migracyjne w województwie olsztyńskim w latach 1945-1949, Olsztyn 1971.
Żyromski S., Przesiedlenie ludności niemieckiej z województwa olsztyńskiego poza granice Polski
wiatach 1945-1950, Olsztyn 1969.
Akty prawne
Dz. U. 1920 nr 7 poz. 44; Dz. U. 1920 nr 35 poz. 200; Dz. U. 1920 nr 110 poz. 728; Dz. U. 1922
nr 88 poz. 791; Dz. U. 1938 nr 22 poz. 191; Dz. U. 1944 nr 1 poz. 1; Dz. U. 1944 nr 4 poz. 16;
Dz. U. 1944 nr 5 poz. 22; Dz. U. 1944 nr 7 poz. 32; Dz. U. 1944 nr 11 poz. 54; Dz. U. 1945 nr 7
poz. 30; Dz. U. 1945 nr 11 poz. 57; Dz. U. 1945 nr 17 poz. 96; Dz. U. 1945 nr 34 poz. 203; Dz. U.
1945 nr 51 poz. 295; Dz. U. 1946 nr 13 poz. 87; Dz. U. 1946 nr 15 poz. 106; Dz. U. 1946 nr 41
poz. 237; Dz. U. 1946 nr 49 poz. 279; Dz. U. 1946 nr 55 poz. 310; Dz. U. 1946 nr 69 poz. 376;
370
Bibliografia
Dz. U. 1947 nr 65 poz. 378; Dz. U. 1950 nr 29 poz, 270; Dz. U. 1950 nr 32 poz. 294; Dz. U.
1951 nr 4 poz. 25; Dz. U. 1951 nr 14 poz. 106; Dz. U. 1952 nr 33 poz. 232; Dz. U. 1962 nr 10
poz. 49; Dz. U. 1972 nr 24 poz. 168; Dz. U. 1972 nr 24 poz. 169; Dz. U. 1989 nr 20 poz. 104;
Dz. U. 1989 nr 29 poz. 155; Dz. U. 1991 nr 95 poz. 425; Dz. U. 1992 nr 14 poz. 54; Dz. U. 1992
nr 14 poz. 56; Dz. U. 1993 nr 7 poz. 34; Dz. U. 1993 nr 45 poz. 205; Dz. U. 1994 nr 73 poz. 323;
Dz. U. 1998 nr 96 poz. 603; Dz. U. 1999 nr 26 poz. 235; M. P. 1990 nr 34 poz. 274.
Prasa, biuletyny
„Der Westpreusse. Bundesorgan der Landsmannschaft Westpreussen” (1990-2008);
„Die Pommersche Zeitung” (1990-2002); „Dziennik Bałtycki” (1945-2001); „Dziennik
Elbląski” (2003); „Echo Lęborka” (1995); „Elbinger Nachrichten” (2000); „Gazeta Byd-
goszcz” (1990); „Gazeta Bytowska” (1993); „Gazeta Opolska” (1990); „Gazeta Tczewska”
(1990-2002); „Gazeta Wyborcza” (1992-2003); „Gazeta Wyborcza” („Gazeta Morska”)
(2000); „Głos Pomorza” (1993-1998); „Głos Wybrzeża” (1993-2000); „Heimatbrief der
Danziger Katholiken” (1991); „Kameraden” (2004); „Kirchenbrief” (1990); „Kurier Bytow-
ski” (1993-1995); „Kurier Gdyński” (1997); „Kurier Kwidzyński” (2001); „Kurier Powiatu
Kwidzyńskiego” (2002-2007); „Mitteilungsblatt” (2005-2008); „Münstersche Zeitung”
(1992); „Newsweek” (2010); „Polityka” (1992-2006); „Pomerania” (1999); „Pommersche
Nachrichten” (2000-2001); „Przegląd” (2004); „Ratusz. Informacje Rady i Zarządu Miasta”
(Gdynia, 1997); „Rzeczpospolita” (1993-2004); „Schlesiesches Wochenblatt. Gazeta Niem-
ców w Rzeczypospolitej Polskiej. Zeitung der Deutschen in Polen“ (1990-2007); „Schleswiger
Nachrichten” (1991); „Tygodnik Powszechny“ (1995-1998); „Unser Danzig. Mitteilungsblatt
des Bundes der Danziger“ (1990-2004); „Wprost“ (2003).
Źródła internetowe
http://www.bjdm.eu/news.php
http://www.pomorskie.eu/pl/bip/puw/urzad_wojewodzki/wydzialy_puw/wsoic/pelnomocnik
Gemeinsam für Deutschland - mit Mut und Menschlichkeit. Koalitionsvertrag zwischen CDU\
CSU undSPDy 11.11.2005, w: http://www.cdu.de/doc/pdf/05_ll_ll_Koalitionsvertrag.pdf
Wachstum. Bildung. Zusammenhalt. Koalitionsvertrag zwischen CDU/CSU und FDP, 26.10.2009,
w: http://www.cdu.de/doc/pdfc/091026-koalitionsvertrag-cducsu-fdp.pdf
Gesetz über die Angelegenheiten der Vertriebenen und Flüchtlinge (Bundesvertriebenenge-
setz֊ BVFG), w: http://www.gesetze-im-internet.de/bundesrecht/bvfg/gesamt.pdf
http://www.kurierbytowski.com.pI/portaI/index.php?option=com_content view=article
id=2530:na-zamku-zawinie-pamitkowa-tablica catid=60:aktualnoci Itemid=59
http://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2011/nsp-2011-wyniki/struktura-narodowo-etniczna-
jezykowa-i-wyznaniowa-ludnosci-polski-nsp-2011,22,1 .html
http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/oz_Wyznania_reIigijne_i_stowarzyszenia_narodo-
woscioweJ_etniczne_w_Polsce_2006_2008.pdf
Zusammenfassung
Die deutsche Minderheit in Pomorze Gdańskie
(Westpreußen)
Die kulturelle Herkunft und nationale Identität der deutschen Minderheit in Pomorze
Gdahskie stellt ein wichtiges, doch wenig erforschtes Thema dar. Das vorliegende
Buch ist die in der Fachliteratur erste geschichtlich-soziologische Monographie, die
dieses Problem aus einer neuen Perspektive analysiert. Diese entstammt der empi-
rischen Strömung der Soziologie des Volkes und ermöglicht eine sachliche und
möglichst objektive Analyse von Prozessen, die sich in der gegebenen Volksgruppe
vollziehen. Die Publikation leistet einen interessanten Beitrag zur Erforschung der
deutschen Minderheit in Polen nach 1945 und regt zu Reflexionen über die gesell-
schaftlich-kulturellen Umwandlungen in den polnischen West- und Nordgebieten an.
Die Monographie hat zum Ziel, die vieldimensionale nationale (und ethnische)
Identität der leitenden Vertreter der deutschen Minderheit sowie ihre ethnisch beding-
ten Aktivitäten nach 1989 zu präsentieren. Die Autorin führte im Buch case study von
Vereinigungen (Institutionen) der deutschen Minderheit vor, wobei sie ihre Struktu-
ren, Funktionsweisen, Intragruppen- und Intergruppenverhalten sowie die Gruppen-
dynamik berücksichtigte.
Die nationale (ethnische) Identität der führenden Minderheitsvertreter, aufgefasst
als ein Prozess, besteht aus vielen Faktoren, die in den nächsten Buchkapiteln erör-
tert werden, wie die Selbstidentität, Gefühl der Intragruppen֊ und Intergruppeniden-
tität bzw. -Unterschiedlichkeit, „widerspiegelte” Identität, Bewusstsein der Herkunft
der Gruppe und ihres Kulturerbes, Stereotypisierung der eigenen und d der fremden
Gruppe, Fragen der Diskriminierung und der Vorurteile, der Sprache, Kulturpflege
bzw. Rekonstruierung der Kultur, organisatorisches Engagement, Identifizierung mit
der Heimat und Erinnerung an die Vergangenheit. Die oben genannten Themen wer-
den unter Berücksichtigung der Situation in einem Grenzgebiet charakterisiert, das in
den untersuchten Gegenden eine Übergangssphäre bildet, geprägt durch geschichtli-
che Kontakte von Kulturen.
Zusammenfassung. Die deutsche Minderheit in Fomorze Gdańskie (Westpreußen)
40Z
Im Kapitel 1 zeichnet die Autorin die Nationalitätenverhältnisse in Pomorze
Gdańskie im Kontext der jahrhundertewährenden Eigentümlichkeit dieser Region.
Einen besonderen Nachdruck wird auf die Nachbarschaft mit den Deutschen und das
Ringen der polnischen und der deutschen Kultur, wie auch auf das Phänomen der
ständigen Präsenz des gesonderten ethnischen Elements - der Kaschuben - gelegt.
Die Autorin weist auf die wichtigsten gesellschaftlich-politischen und ökonomi-
schen Prozesse hin, die in der historischen Perspektive die facettenreiche Identität der
Einwohner von Westpommmern geprägt haben, darunter Folgen der hitlerfaschisti-
schen Exterminierung der polnischen und jüdischen Bevölkerung (und anderen Nati-
onalitäten) in der Besatzungszeit sowie die Nationalitätenpolitik des Dritten Reiches,
die Funktionsweise der Deutschen Volksliste, massenhafte Migrationen der Bevölke-
rung oder den Prozess der nationalen Verifizierung und Rehabilitierung in Pommern.
Im abschließenden Teil des Kapitels 1 schildert die Autorin den Entstehungs-
prozess der neuen Gesellschaft in Westpommern in den Jahren 1945-1989 sowie
die komplizierte Lage der deutschen Bevölkerung und der Anhänger der deutschen
Option. Erörtert wurde ebenfalls die Spezifik der Auswanderung der deutschen und
der bodenständigen Bevölkerung im Rahmen der sog. Aktion der Familienzusam-
menführung, die im Jahrel950 ihren Anfang nahm.
Das Kapitel 2 analysiert den Entstehungsprozess von Institutionen der deutschen
Minderheit in Nordpolen nach 1989. Geschildert wird sowohl die Bildung der Verei-
nigungen in dieser Region als auch die Entstehung gesamtpolnischer Organisationen
der deutschen Minderheit. Die Autorin analysiert ebenfalls die gesellschaftlich-demo-
graphische Situation und zeigt allgemeine Tendenzen im Rahmen dieser Bevölke-
rungsgrupe auf. Neu in den bisherigen soziologischen Bearbeitungen ist hier die
Erforschung der spezifischen Gruppe der Danziger deutscher Herkunft, die im Rah-
men von Związek Mniejszości Niemieckiej w Gdańsku (Bund der Deutschen Minder-
heit Danzig) den sog. Danziger Club gründeten.
Darüber hinaus präsentiert die Autorin soziologische Analyse der Prozesse, die
die gegenwärtige Form der Institutionalisierung der deutschen Minderheit beeinflus-
sen. Sie betont dabei die bedeutende Rolle der Dachorganisation der deutschen Min-
derheit in Polen, d.h. des Verbands der deutschen sozial-kulturellen Gesellschaften
in Polen, VdG (Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce
ZNSSK).
Das Kapitel 3 beinhaltet eine Beschreibung der gesellschaftlichen Relationen im
Rahmen der Vereinigungen der deutschen Minderheit in Pomorze Gdańskie. Die
Autorin unterscheidet dabei drei Hauptphasen der Institutionalisierung der deut-
schen Minderheit, für die unterschiedliche Intensität der ethnischen (gesellschaftlich-
kulturellen) Aktivität typisch sind, und zwar: Phase der Entwicklung und Beschleuni-
Zusammenfassung. Die deutsche Minderheit in Fomorze Qdahskie (Westpreuften)
gung der ethnischen Aktivität (90er Jahre des 20. Jh.), Phase der Stabilisierung und
Stagnation der ethnischen Aktivität (2000-2004) und Phase des Rückgangs der eth-
nischen Aktivität (ab 2005 bis heute).
Überdies schildert die Autorin das Netz der institutioneilen Verbindungen sowie
die Hauptrichtungen, Prioritäten und Spezifik in der Tätigkeit der Verbände, als auch
den Einfluss des Intergruppenkonflikts auf die gegenwärtige institutionelle Form der
deutschen Minderheit.
Im Kapitel 4 analysiert die Autorin die nationale (und ethnische) Selbstidentität
führender Funktionäre der deutschen Minderheit, wobei sie subjektive und objektive
Bestandteile ihres Selbstbildes berücksichtigt Unter den subjektiven Bestandteilen
wurde u.a. das Bewusstsein der Gruppeneigenart bzw. der Gruppenidentität, das
Gefühl der Zugehörigkeit zur Gruppe, die Gruppenkohäsion, die Gruppendistanzie-
rung, subjektive Verbundenheit mit der Heimat und die „widerspiegelte” Identität
unterschieden.
Bei der Besprechung der objektiven Selbstidentität der führenden Funktionäre
wurden u.a. solche Faktoren berücksichtigt, wie genealogische Aspekte, Beweg-
gründe der Berufung und des Beitritts zu Vereinigungen der deutschen Minderheit,
Einfluss der „eingeborenen Werte“ auf die Formung der Selbstidentität der Funktio-
näre und Festigung der Gruppenidentität.
Die Autorin bediente sich in ihrer Arbeit der Triangulation der Forschungsmetho-
den und -Techniken sowie der Datenquellen. Sie benutzte die Methode der Feldfor-
schung und der teilnehmenden Beobachtung, die Technik der standardisierten Befra-
gung, die Fokusgruppen, die Methode der Inhaltsanalyse und das Schneeballverfahren.
Die umfangreiche Bibliographie umfasst sowohl Archivmaterialien, darun-
ter Dokumente der Vereinigungen der deutschen Minderheit (Statute, Chroniken,
Berichte, Ordnungen, Protokolle, Registerdokumente, Briefe, Verträge u.ä.), als auch
Sammlungen von Privatpersonen, Materialen des Verbandes der Deutschen Gesell-
schaften (Protokolle, Berichte zur Arbeit des Vorstands), dann Drucksachen, ausge-
wählte Fachliteratur, Rechtsakte, Presse, Bulletins und Internetquellen.
Die Adressaten des Buches sind sowohl Mitglieder der deutschen Minderheit
sowie Organisationen und Personen, die mit ihr Zusammenarbeiten, als auch Ver-
treter der wissenschaftlichen Kreise, die sich mit nationalen und ethnischen Themen
und mit der Deutschkunde befassen. Die in der Publikation geschilderten Probleme
dürften ebenso für Personen vom Interesse sein, die sich mit dem Multikulturalismus
in Westpommern, den regionalen Studien oder Prozessen, die sich in Grenzregionen
abspielen, beschäftigen.
Indeks osób*
Adamczuk Ryszard 147,148,149
Adamowicz Paweł 226
Andrzejewski Marek 61
Angrik Walter 129,133,134,168,181
Arciszewska-Mielewczyk Dorota 231,
326
Arlt-Palmer Christine 130,188
Barisleben Peter 197
Barth Frederik 242
Bartodziej Gerhard 201
Bartoszewski Władysław 330
Barwicki Leonard 175
Bauman Zygmunt 247
Baumgard Waldemar 129,158,159,
160,217,218,219
Behmke Kazimierz 156
Bella Adam 148,149
Belzyt Leszek 45,48, 50
Benford Robert D. 116
Berger Peter L. 190
Berlińska Danuta 122,132, 258
Bielas Margarete 130
Biernatowski Jan 125,129,134,169,206
Biskup Marian 40
Bismarck-Schönhausen Otto Eduard
Leopold von 47
Blumer Herbert 116,143
Boden Dorothee 161, 229
Boike Erika 197
Bojarska Barbara 69
Boniecki Adam ks. 330
Borodziej Włodzimierz 84, 96
Borzyszkowski Józef 67,205
Brandt Willy 108,325
Branicki Ryszard 166
Brauchitsch Walther 66, 67
Brehmer Dietmar 125,132
Brencz Andrzej 291
Bryłka Georg 125,126,127,129
Brzozowski Kazimierz 164
Budyta-Budzyńska Małgorzata 242
Busch Herbert 70
Butrym Hildegunda 133
Bykowska Sylwia 32-33, 83, 96
Campbell Donald T. 29
Cantrii Hadley 143
Castells Manuel 248
Cegielska Franciszka 231
Chałasiński Józef 225
Cleinow Georg 54
Cooley Charles H. 248
CoserLewisA. 211
Cymański Tadeusz 203
Cyra Zofia 164,165,216
Czajkowski Władysław 85
Czarnowski Franz Josef von 142,168
Czarnowski Stefan 277
Czechowski Bogusław 166
Czeluszki Siegbert 125,134
Czuba Cecylia 164
* indeks nie obejmuje autorów p02ycji bibliograficznych zawartych w przypisach i bibliografii oraz
osób występujących w aneksach.
ł06
Indeks osób
Dahrendorf Ralf 211
Davies Norman 34
Denzin Norman K. 30
Dertz Siegfried 125,129,48,149,197
Doering Eleonora 142,155,156,157,
187, 220,221
Domagała Bożena 21,258,294
Domanowski Alfons 171,173,219
Domański Bolesław, ks. 63
Donitza Ryszard 127
Drapiewska Renata 169
Dulczewski Zygmunt 290,291
Dwojacka Janina 181
Dymny Franciszek 177
Dzienian Ewald 188
Edelman Marek 330
Eichhom Marc 188
Erikson Erik H. 247
Fischer Heinz
Fiske Donald W 29
Forster Albert 65,67,74,75,78
Frank Jerome 116
Friedrieszik Gtinther 149
Frost Benedykt (Frost Benedikt) 171,
172,178
Fryc Jerzy 167,176,177,191,202,203,
208,210,211,228
Fuchs 130
Galla Ryszard 115
Gawarkiewicz Jadwiga 174
Gawrisch Johann 180,181
Gawrisch Teresa 181
Gawryś-Senkowska Joanna 181
Geertz Clifford 253
Genscher Hans-Dietrich 109
Giddens Anthony 248
Giebartowski Edmund 85
Gierszewski Stanisław 42,48
Giles Howard 311
Gili Jan 172
Gliński Mirosław 73
Glück Gebhard 206
Głowacka-Grajper Małgorzata 307
Goffman Erving 116
Gojke Henryk 157
Gołka Marian 246,249
Gollan Paul 125,133
Gomułka Władysław 86
Gonschior Josef 132
Gordon Milton M. 143
Göring Hermann 75
Grabowska Jadwiga 182
Grabowski Klemens 173,174,202
Gradzielski Georg Johann 170,171,172
Gralath Daniel 232
Grass Günter 236,237,283,324,325,
330
Gronert Edelbert 177,189
Grube Wilfried 164
Guć Michał 164
Guld Mieczysław 37
Gustloff Wilhelm 231
Hajnicz Artur 318
Halbwachs Maurice 317
Hanczuch Blasius 132,147
Hau Roland 152
Heberle Rudolf 189
Heitz Walter 69
Hellwig Heinrich 172
Herzog Werner 230
Hess Rudolf 65
Hewelt Werner 195,196,197
Heydrich Reinhard Tristan Eugen 65
Himmler Heinrich 65,67,69,73,74,75,
76, 77
Hirsch Irena 162
Indeks osób
Գ07
Hitler Adolf 65,66,326
Hoch Henryk 134
Hryniewiecki-Fiedorowicz
Włodzimierz 21
Jahoda Maria 30
Jahr Günther 229
Jakubanes Krystyna 157
Jankowiak Stanisław 87
Jankowska Barbara 172
Jaroszek Józef 101
Jasiński Tadeusz 172
Jasiński Janusz 413
Jażdżewski Leszek 77
Jereczek Wioletta 160
Joachimiak Helga 153,154,196
Juchta Maria 161
K., pani 311
Kamiński 128
Kampiert Hans-Jürgen 227,234
Kamzol Leszek 171,172,173
Kankowska Rosemarie 167, 202
Karnas Janina 153
Kazmierczak Jerzy 172
Kemnitz Edwin 179
Kierszka Jan 167
Kilian Franciszek 166,177
King Williame 189
Kleinschmidt Helena 180
Kloppich Brygida 164
Kłosowski Marek 181
Kłoskowska Antonina 25, 249,250,251,
253, 254,261
Kobiela Tadeusz 142,157,158,187
Kohl Helmut 110,118
Korda Zygmunt 157
Koss Irena 165
Kotlewski Henryk (Kotlewski Heinrich)
172, 219,299
Krajniewski Eugeniusz 171
Krajnik Monika 168,169
Krampikowski Zygfryd 156
Krasnodębski Zdzisław 329
Krause Hubert 175
KrawatzekH. 130
Kreja Ryszard 157
Kroll Henryk (Kroll Heinrich) 123,125,
126,127,132,187,206
Kroll Johann 132,171
Kroll Małgorzata 160
Krosigk Katharina von 130,210
Kruszewski Edmund 175
Kryger Jan 217
Krzemiński Adam 326
Krzysztofiak Andrzej 202
Krzywicki Ludwik 50
Kuczkowski 217
Kuczwalski Werner 161,162
Kula Marcin 318, 319
Kurcz Zbigniew 22,23, 36,37,136, 241,
255,258
Kurowski Helmut 131,188, 201
Kwiatkowska Greta 176
Labuda Gerard 40
Lach Jerzy 175
Lamsdorf hrabia 130
Lange Stanisław 146
LatussekPaul 130
Lazarsfeld Paul F. 30
Lemańczyk Franciszek 129,160
Lemańczyk Gertruda 5
Lemańczyk Magdalena 412,413,415,
416
. Lenz Siegfried 325
Leske Wioletta 197
Leszczyńska Marzena 179
Lewandowski Benedykt 175
Liebhart Günther 218
408
Indeks osób
Liebig Erwin 166
Lietz Lechosław 174
Limmer von Massow Gisela 228
Lisewski Jerzy 161
Lisiecki Stanisław 37
Literska Karolina 108
Lobert Walenty 133
Luckmann Thomas 190
Ludwikowska Elżbieta 173
Lutman Roman 57
Łodziński Sławomir 316
Łopuszańska Grażyna 304
ŁugiewiczJan 182
Madajczyk Czesław 78
Madajczyk Piotr 84,132
Majcher Zenon 172
Makowski Paweł 172
Malinowski Bronisław 30,31,303
Małłek Edward 85
Małłek Karol 85
Manderla Joanna 127
Marks Karol 211
Mazowiecki Tadeusz 110,118,120,121
McAdam Doug 114
McCarthy John D. 114
Mead George Herbert 248
Meckel Markus 330
Merkel Angela 328
Meyer Alfons 153
Michałowski Zdzisław 170,175
MichnikAdam 326
Mielke Zofia 157
Mikulski Zofia 148,149,197
Moczyński Zygmunt. 95
Modrow Ernst Günther 70
Mohr Henryk 158
Moskal Barbara 175,181,182,183
Moskal Stanisław 181
Mrela Klemens 180,203
Mroczkowski Heinrich 172,173
Mrówczyńska Sylwia 178
Mucha Janusz 211,212
Murawski Marek J. (Murawski Marek,
Murawski Markus) 125,133,169,
170,171,197,206
Neubauer Ulrich 151,153,196,197,229
Neumann Bernd 204,205
Niemann Joachim G. 127,129,219
Niemiecdr 186
Nijakowski Lech M. 137
NoraPierre 317
Nossol Karl 125
Nowacki Alfons 171
Nowicka Ewa 244
Oberzig Jerzy 165
Obracht-Prondzyński Cezary 16,17,37,
47,105,110,174, 258,416
Ochab Edward 85
Olejnik Waldemar 172
Olson Mancur 114
Olter Gerard 129,133,144,146,147,
148,149,151,152,164,168,171,
173,178,189,197,201,205,216,
225
Orawiec Adelheid 151,153
Ortmann Manfred 37,166,174,177,
178,202,203,210
Osękowski Czesław 84
Ossowski Stanisław 268,275,301
Paisdzior Helmut zob. Paździor Helmut
Patkowski 128
Parsons Taicott 112,200
Paździor Helmut (Paisdzior Helmut)
125,126,206
Paziorek Peter 206
Indeks osób
ł09
Petrách Friedrich 125,132
Pfannenschwarz Andrea 188
Pietraszek Czesław 164, 215,231
Piłat Krystyna 156
Pinczewski Gerhard 197
Piotrewicz Edmund 175
Plate Silke 235
Płocharska Krystyna 131
Pluta Zbigniew 172
Pluto-Prądzińska Lilii 158,159,187,
190,191,217,219, 341
Pluto-Prądziński Ortwin 142
Pompecki Henryk 133
Popławski Czesław 165
Poralla Peter 197
Prądzińska Ewa 207
Putzke Jerzy 172
Rach Dettlef 217
Radkiewicz Stanisław 89,92
Rados Julian 107
Radtke Joachim 156
Radtke Marian 218
Radtke Urszula 147, 149, 152, 196, 197
Rakowski Mieczysław 120
Reinoss Herbert 325
Reiter Janusz 330
Remus Jan Jerzy 162,163
Reschke Aleksander 283
Reszka Benedykt 165,190,191,215,
231,232, 236
Roick Helmut 195,197
Rosenbergów rodzina 228
Rozynski Henryk 175
Rucińska Waltraud 182
Rühe Volker 206
Rybicki Hieronim 108
Sabiniarz Paweł 131,152, 217-218, 237
Sadowski Andrzej 245
Sakson Andrzej 36,37, 86, 244,255,
257, 258,269, 276, 290, 328,412
Samson Siegfried 152,153,197
Sass Romuald 165
Schikora Friedrich zob. Sikora Friedrich
Schön Heinz 231
Schröder Gerhard 328
Schuch Hans-Jürgen 195,196,198, 204,
234
Schuck Klaus 130
Schultz Jürgen 156
Schüschke Alfred 218
Schwan Gesine 330
Schweppe Reinhard 201
Schwertfeger Günter 106
Semkowicz-Biedroń Łucja 176,177
Senkowski Piotr 181
Siebert Alois 128,133
Sierakowski Stanisław 63
Sikora Friedrich (Schikora Frie-
drich) 125,126,127,132
Simmel Georg 211, 267
Sitarski Jan 134
Sitarski Robert 134
Smelser Neil 112,113,143, 200
Smolicz Jerzy 25,36,302
SnowDavidA. 116
Snyder Louis Leo 303
Sokołowska Mariola 202
Somplatzki Herbert 236
Splett Carl Maria 71
Starzyński Grzegorz 218
Stażewski Marek 57,58
Steinbach Erika 319, 325, 326, 327,328,
329
Sternicki Siegfried 152
Stosch Leon (Stosch Leo) 125,126,130
Strohschein Karol 197
Strzelecki Edward 170
Sucharska Hilda 167, 202, 204, 209
410
Indeks osób
Surminski Arno 324
Süssmuth Rita 330
Synak Brunon 16,17,37,249,252,268,
276,310
Szacka Barbara 318
Szczecina Jan 166
Szczepaniak Stefan 63
Szczepański Jan 267,277
Szmeja Maria 258
Sztompka Piotr 117
Szymański Jan 146,147,149
Taube Georg 133
Tessmer Edmund 181,182
Thorwald Jürgen 324
Thomas William Isaac 26,30
Tilly Charles 114
Toch Hans 143
Tomczak Maria 325
Touraine Alain 114
Traba Robert 278
Tujdowski Marcin 37
Tüsk Donald 206,207
Urban Richard 147
Völklein Ulrich 324
Waldek, syn 315
Wannow Marianne 149,150,151,195,
220
Webb Eugene J. 29
Weber Bruno 130
Weber Marianne 324
Weber Max 267,271
Weiler Manfred 188,206
Weiss Wojciech 166
Werner Eckhard 125,133,134,206
Werra Henryk 129,160
Werstak Janina 166
Weyer Michał 179
Wierteł Brigitte 153
Wiesner Rudolf 54
Willan Tadeusz 133
Windelen Heinrich 130
Witt Marek 188
Wittmann Lothar 206
Wojciechowski Zygmunt 85
Wolek Wolfgang 307
Wolff Marian 164
Wolff-Powęska Anna 329
Yinger John Milton 24,33,36,37,111,
243,251,252,253,307,331,334,
335,339
Zajdowski Gerard 160,161,187,202,
210,341
Zald Meyer N. 114
Zalewski Joachim 168,169
Zeisel Hans Norman 30
Zielińska Ewa 166
Zielińska Joanna 164
Zielińska Karin 167
Znaniecki Florian 22,25,26,30,33,
62,113,116,117,211,212,213,222,
244, 251,253,266,301
Zyskowski Jan 142,178 |
any_adam_object | 1 |
author | Lemańczyk, Magdalena 1980- |
author_GND | (DE-588)1125554487 |
author_facet | Lemańczyk, Magdalena 1980- |
author_role | aut |
author_sort | Lemańczyk, Magdalena 1980- |
author_variant | m l ml |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV044044418 |
ctrlnum | (OCoLC)973567497 (DE-599)BVBBV044044418 |
era | Geschichte 1945-2015 gnd |
era_facet | Geschichte 1945-2015 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV044044418</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20170426</controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">170215s2016 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788364091735</subfield><subfield code="9">978-83-64091-73-5</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788392969211</subfield><subfield code="9">978-83-929692-1-1</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)973567497</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV044044418</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-B1595</subfield><subfield code="a">DE-Re13</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">HIST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Lemańczyk, Magdalena</subfield><subfield code="d">1980-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1125554487</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Mniejszość niemiecka na Pomorzu Gdańskim</subfield><subfield code="c">Magdalena Lemańczyk, posłowiem opatrzył Piotr Madajczyk</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="3"><subfield code="a">Die deutsche Minderheit in Pomorze Gdańskie</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="3"><subfield code="a">The German minority in Gdańsk Pomerania</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk</subfield><subfield code="c">2016</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">417 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Karten</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in deutscher und englischer Sprache: Die deutsche Minderheit in Pomorze Gdańskie. The German minority in Gdańsk Pomerania</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1945-2015</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Deutsche</subfield><subfield code="0">(DE-588)4070334-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Gruppenidentität</subfield><subfield code="0">(DE-588)4140349-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Pommerellen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046742-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Pommerellen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046742-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Deutsche</subfield><subfield code="0">(DE-588)4070334-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Gruppenidentität</subfield><subfield code="0">(DE-588)4140349-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Geschichte 1945-2015</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029451394&sequence=000005&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029451394&sequence=000006&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029451394&sequence=000007&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029451394&sequence=000008&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">DHB</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">DHB_BSB_DDC1</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">DHB_BSB_FID</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090511</subfield><subfield code="g">43</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09049</subfield><subfield code="g">43</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">090511</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09049</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-029451394</subfield></datafield></record></collection> |
geographic | Pommerellen (DE-588)4046742-9 gnd |
geographic_facet | Pommerellen |
id | DE-604.BV044044418 |
illustrated | Illustrated |
indexdate | 2024-10-03T18:03:14Z |
institution | BVB |
isbn | 9788364091735 9788392969211 |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-029451394 |
oclc_num | 973567497 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 DE-B1595 DE-Re13 DE-BY-UBR |
owner_facet | DE-12 DE-B1595 DE-Re13 DE-BY-UBR |
physical | 417 Seiten Illustrationen, Karten |
psigel | DHB_BSB_DDC1 DHB_BSB_FID |
publishDate | 2016 |
publishDateSearch | 2016 |
publishDateSort | 2016 |
publisher | Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk |
record_format | marc |
spelling | Lemańczyk, Magdalena 1980- Verfasser (DE-588)1125554487 aut Mniejszość niemiecka na Pomorzu Gdańskim Magdalena Lemańczyk, posłowiem opatrzył Piotr Madajczyk Die deutsche Minderheit in Pomorze Gdańskie The German minority in Gdańsk Pomerania Warszawa Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk 2016 417 Seiten Illustrationen, Karten txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Zusammenfassung in deutscher und englischer Sprache: Die deutsche Minderheit in Pomorze Gdańskie. The German minority in Gdańsk Pomerania Geschichte 1945-2015 gnd rswk-swf Deutsche (DE-588)4070334-4 gnd rswk-swf Gruppenidentität (DE-588)4140349-6 gnd rswk-swf Pommerellen (DE-588)4046742-9 gnd rswk-swf Pommerellen (DE-588)4046742-9 g Deutsche (DE-588)4070334-4 s Gruppenidentität (DE-588)4140349-6 s Geschichte 1945-2015 z DE-604 Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029451394&sequence=000005&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029451394&sequence=000006&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029451394&sequence=000007&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029451394&sequence=000008&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
spellingShingle | Lemańczyk, Magdalena 1980- Mniejszość niemiecka na Pomorzu Gdańskim Deutsche (DE-588)4070334-4 gnd Gruppenidentität (DE-588)4140349-6 gnd |
subject_GND | (DE-588)4070334-4 (DE-588)4140349-6 (DE-588)4046742-9 |
title | Mniejszość niemiecka na Pomorzu Gdańskim |
title_alt | Die deutsche Minderheit in Pomorze Gdańskie The German minority in Gdańsk Pomerania |
title_auth | Mniejszość niemiecka na Pomorzu Gdańskim |
title_exact_search | Mniejszość niemiecka na Pomorzu Gdańskim |
title_full | Mniejszość niemiecka na Pomorzu Gdańskim Magdalena Lemańczyk, posłowiem opatrzył Piotr Madajczyk |
title_fullStr | Mniejszość niemiecka na Pomorzu Gdańskim Magdalena Lemańczyk, posłowiem opatrzył Piotr Madajczyk |
title_full_unstemmed | Mniejszość niemiecka na Pomorzu Gdańskim Magdalena Lemańczyk, posłowiem opatrzył Piotr Madajczyk |
title_short | Mniejszość niemiecka na Pomorzu Gdańskim |
title_sort | mniejszosc niemiecka na pomorzu gdanskim |
topic | Deutsche (DE-588)4070334-4 gnd Gruppenidentität (DE-588)4140349-6 gnd |
topic_facet | Deutsche Gruppenidentität Pommerellen |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029451394&sequence=000005&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029451394&sequence=000006&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029451394&sequence=000007&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029451394&sequence=000008&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT lemanczykmagdalena mniejszoscniemieckanapomorzugdanskim AT lemanczykmagdalena diedeutscheminderheitinpomorzegdanskie AT lemanczykmagdalena thegermanminorityingdanskpomerania |