Aksjologia idei Kościoła i etosu ojczyzny w służbie biskupa polowego Tadeusza Płoskiego:
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Olsztyn
Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego
[2015]
|
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Abstract Abstract |
Beschreibung: | 178 Seiten 24 cm |
ISBN: | 9788372999702 8372999708 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV043747481 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20191202 | ||
007 | t | ||
008 | 160901s2015 |||| 00||| pol d | ||
020 | |a 9788372999702 |9 978-83-7299-970-2 | ||
020 | |a 8372999708 |9 83-7299-970-8 | ||
035 | |a (OCoLC)1099852834 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV043747481 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-12 | ||
084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
100 | 1 | |a Podgórski, Ryszard Adam |d 1957- |e Verfasser |0 (DE-588)1183628706 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Aksjologia idei Kościoła i etosu ojczyzny w służbie biskupa polowego Tadeusza Płoskiego |c Ryszard Adam Podgórski |
264 | 1 | |a Olsztyn |b Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego |c [2015] | |
264 | 4 | |c © 2015 | |
300 | |a 178 Seiten |c 24 cm | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
505 | 8 | |a Bibliogr. s. 167-173 | |
546 | |a Englische Zusammenfassung | ||
600 | 1 | 7 | |a Płoski, Tadeusz / (1956-2010) |2 jhpk |
600 | 1 | 4 | |a Płoski, Tadeusz / (1956-2010) |
600 | 1 | 7 | |a Płoski, Tadeusz |d 1956-2010 |0 (DE-588)136300855 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 4 | |a Biskupi / katolicyzm / Polska / 21 w | |
650 | 4 | |a Duchowieństwo katolickie / Polska / od 1944 r | |
650 | 4 | |a Ojczyzna / katolicyzm | |
650 | 4 | |a Wartość / katolicyzm | |
689 | 0 | 0 | |a Płoski, Tadeusz |d 1956-2010 |0 (DE-588)136300855 |D p |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029159111&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029159111&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029159111&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029159111&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
940 | 1 | |n oe | |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-029159111 | ||
942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804176554146660352 |
---|---|
adam_text | Spis treści Wstęp .............................................................................................................................. 7 Rozdział I Uwarunkowania historyczne i społeczne życia Tadeusza Płoskiego ... 1.1. Dom rodzinny w Medynach................................................................................ 1.2. Powołanie kapłańskie Tadeusza Płoskiego na tle historycznych wydarzeń Polski ...................................................................................................................... 1.3. Okres studiów teologicznych.............................................................................. 1.4. Stan wojenny i pomoc potrzebującym............................................................... 1.5. Święcenia kapłańskie............................................................................................ 16 21 23 26 Rozdział II Zycie kapłańskie i biskupie w posłudze Tadeusza Płoskiego.................... 2.1. Wikariusz w parafii św. Józefa w Morągu....................................................... 2.2. Ksiądz Tadeusz Płoski w Ordynariacie Polowym Wojska Polskiego............ 2.3. Nominacja na Biskupa Polowego Wojska Polskiego....................................... 2.4. Ksiądz Tadeusz Płoski wśród żołnierzy na misjach pokojowych.................. 2.5. Działalność kaznodziejska ks. Tadeusz Płoskiego........................................... 27 27 30 31 34 36 Rozdział III Aksjologia idei Kościoła w nauczaniu Tadeusza Płoskiego...................... 3.1. Personalizm chrześcijański bp. Tadeusza
Płoskiego....................................... 3.2. Aksjologia personalistyczna bp. Tadeusza Płoskiego..................................... 3.2.1. Prawda.......................................................................................................... 3.2.2. Dobro ............................................................................................................ 3.2.3. Wolność ........................................................................................................ 3.2.4. Miłość............................................................................................................ 3.2.5. Pokój wewnętrzny...................................................................................... 3.2.6. Sprawiedliwość............................................................................................ 3.2.7. Prawa człowieka........................................................................................ 3.2.8. Patriotyzm .................................................................................................. 3.3. Człowiek drogą Kościoła w realizowaniu wartości chrześcijańskich............ 3.3.1. Personalistyczno-aksjologiczne aspekty wiary....................................... 3.3.2. Modlitwa ...................................................................................................... 3.3.3. Cierpienie .................................................................................................... 3.3.4. Śmierć w życiu człowieka.......................................................................... 3.4.
Rodzina jako fundament rozwoju aksjologicznego........................................... 41 41 51 61 67 72 77 86 90 92 94 98 103 107 109 112 114 11 12 5
Rozdział IV Etos ojczyzny w nauczaniu Tadeusza Płoskiego.......................................... 4.1. Ojczyzna najwyższą wartością............................................................................ 4.2. Józef Piłsudski w życiu narodu polskiego........................................................ 4.3. Druga wojna światowa etosem heroizmu narodu polskiego......................... 4.4. Powstanie Warszawskie w życiu narodu.......................................................... 4.5. Narodowy etos „Solidarności”............................................................................ 4.6. Błogosławiony narodowy męczennik, ks. Jerzy Popiełuszko......................... 4.7. Jan Paweł II, entuzjasta miłościOjczyzny........................................................ 4.8. Polska wśród narodów Europy.......................................................................... 119 119 126 131 142 145 148 150 154 Zamiast zakończenia Kazanie Biskupa Polowego WP Tadeusza Płoskiego w 70. rocznicę zbrodni katyńskiej (cmentarz wojenny, Katyń, 10kwietnia 2010)..................................... 161 Bibliografia ................................................................................................................... Streszczenie................................................................................................................... Abstract ......................................................................................................................... 167 175 177 6
Bibliografia Literatura podmiotu Píoski T., Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój. Nauczanie pasterskie Biskupa Polowego Wojska Polskiego 8 V- 31 XII2009, Toruń 2010. Płoski T., Duszpasterstwo wojskowe w cieniu bitwy warszawskiej. Referat Biskupa Polowego WP wygłoszony podczas konferencji zorganizowanej na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńs kiego w Warszawie 23 lutego 2005 r. Płoski T., Miłosierdzie Boże trwa na wieki. Nauczanie pasterskie Biskupa Polowego Wojska Polskiego 22 IV 2007 - 31 XII 2007, Warszawa 2008. Płoski T., Miłość żąda ofiary. Nauczanie pasterskie Biskupa Polowego Wojska Polskiego 1 I - 31 VIII 2008, Warszawa 2008. Płoski T., Moc w słabości się doskonali. Nauczanie pasterskie Biskupa Polowego Wojska Polskiego 1IX 2008 - 3 V 2009, Warszawa 2009. Płoski T., Trwajcie mocni w wierze. Nauczanie pasterskie Biskupa Polowego Wojska Polskiego 4 VI 2006 - 22 IV 2007, Warszawa 2007. Płoski T., Trzeba bardziej słuchać Boga niż ludzi. Nauczanie pasterskie Biskupa Polowego Wojska Polskiego 1 I - 10 IV 2010, Toruń 2010. Płoski T., Zostań z nami, Panie. Nauczanie pasterskie Biskupa Polowego Wojska Polskiego 30 X 2004 - 4 VI2006, Warszawa 2006. Literatura przedmiotu VII Zjazd Absolwentów Liceum Ogólnokształcącego im. Kazimierza Jagiellończyka w Lidzbarku Warmińskim. Biuletyn, 24-25 września 2005 r. 73 lata temu padł rozkaz. Rozstrzelać Polaków, http://niezalezna.pl/39101-73-lata-temu-padl-rozkazrozstrzelac-polakow (data dostępu: 5.10.2013). Adamczyk M., Kozłowski R., Дdamie, gdzie jesteś? . O człowieku, który szuka siebie. Propozycja ks. Józefa Tischnera, „Słupskie
Studia Filozoficzne” 2009, nr 8. Augustyn J., Ból krzywdy, radość przebaczenia, http://mateusz.pl/ksiazki/ja-bkrp/ (data dostępu: 22.06.2013). Barth G., Pojęcie i rozwój personalizmu, http://hosting0800050.az.pl/personalizm/?p=142#more-142 (data dostępu: 14.06.2013). Barth G., Rozumienie - czyn - osoba. Karola Wojtyły hermeneutyka personalislyczna, „Roczniki Teologiczne” 2008, t. 55, z. 2. Bartnik Cz., Hermeneutyka personalistyczna, Lublin 1994. Bartnik Cz,, Historia ludzka i Chrystus, Katowice 1987. Bartnik Cz., Personalizm, Lublin 1995. Bartnik Cz., Teilhardowska wizja dziejów, Lublin 1975. Benedykt XVI, Deus Caritas est, http://sanctus.pl/index.php?doc=67 podgrupa=115 (data dostępu: 12.06.2013). Benedykt XVI, Św. Augustyn (III). Audiencja generalna 30 stycznia 2008, http://www.opoka.org.p1/biblioteka/W/WP/benedykt_jxvi/audiencje/ag_30012008.html (data dostępu: 11.08.2013). Benedykt XVI, Trwajcie mocni w wierze. Przemówienia i homilie Benedykta XVI w Polsce 25-28 maja 2006, Marki 2006. 167
Bertone T., Człowiek - droga Kościoła, http://tezeusz.pl/cms/tz/index.php?id=2791 (data dostępu: 23.05.2013). Bez pamięci nie ma świadomego narodu, http://niezalezna.pl/34148-bez-pamieci-nie-ma-swiadomegonarodu (data dostępu: 14.06.2013). Borowczyk S., Wartości zagubione w wychowaniu szkolnym, „Wychowawca” 1995, nr 2. Bp Płoski odwiedził polskich żołnierzy w Kosowie, http://ordynariat.wp.mil.pl/pl/206_1040.html (data dostępu: 22.12.2013). Bujak F., Cierpienie, w: Encyklopedia Katolicka, t. 3, red. R. Łukaszyk i in., Lublin 1989. Chmielecki A., Wiemy idei „Solidarności” - Lech Kaczyński, http://www.solidarnosc.gda.pl/sl9historia/98-miejsca-pami/wierny-idei-solidamoci/ (data dostępu: 22.12.2013). Chromiński R., ,Prymicje Biskupie” w nowej kaplicy w Iraku, „Nasza Służba. Dwutygodnik Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego” 2005, nr 1 (285), http://www.ns. ordynariat.opoka.org.pl/285.pdf (data dostępu: 22.12.2013). Chudy W., Filozofia personalistyczna Jana Pawła II (Karola Wojtyły), „Teologia Polityczna” 20052006, nr 3, http://www.teologiapolityczna.pl/assets/numery_tp/tp3/chudy_tp3.pdf (data dostępu: 20.08.2013). Czernik T., Patriotyzm jako wartość nieograniczona, „Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” 2007, nr 2 (11). Denzinger H., Enchiridion Symbolorum. Dokumenty. Kościół i prawa człowieka (I), „Więź” 1978, nr 3 (239), s. 7-20. Dziewiecki M., Miłość jedyną drogą do szczęścia, http://www.opoka.org.pl/bibIioteka/I/IP/milosc_doszcz.html (data dostępu: 27.08.2015). Ekonomia socjalistyczna i budowanie socjalistycznego społeczeństwa, http://www.himavanti.org/
pl/c/artykularnia/ekonomia-socjalistyczna-i-budowanie-soejalistyeznego-spoleczenstwa (data dostępu: 14.01.2015). Encyklopedia Katolicka, t. 12, red. R. Łukaszyk i in., Lublin 2008. ■ Filek J., Człowiek wobec wartości czy wobec człowieka?, w: Człowiek wobec wartości, red. J. Jagiełło, W. Zeziuk, Kraków 2006. Franciszek I, Encyklika Lumen fidei, http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/franciszek_i/encykliki/lumen_fidei_29062013.html (data dostępu: 1.08.2015). Fromm E., Ucieczka od wolności, Warszawa 1970. Frossard A., Nie lękajcie się! Rozmowy z Janem Pawłem II, red. S. Dziwisz, J. Kowalczyk, T. Rakoczy, Watykan 1982. Gadacz T., O umiejętności życia, Kraków 2002. Galarowicz J., Człowiek jest osobą. Podstawy antropologii filozoficznej Karola Wojtyły, Kęty 2000. Galarowicz J., Max Scheler, http://www.filozofia.pl/ (data dostępu: 20.05.2013). Gogacz M., www.ipt.uksw.edu.pl/biblioteka (data dostępu: 14.06.2013). Górny A., Religia i rodzina jako fundamenty świata wartości współczesnej młodzieży śląskiej, w: Młodzi w społeczeństwie zmiany. Studia polsko-ukraińskie, red. M. Sroczyńska i J. Paczkowski, Kielce 2010. Granat W., Osoba ludzka. Próba definicji, Sandomierz 1961. Granat W., Personalizm chrześcijański. Teologia osoby ludzkiej, Poznań 1985. Guardini R., Świat i osoba. Próba ujęcia chrześcijańskiej nauki o człowieku, Kraków 1969. Guzowski K., Personalizm polski na tle personalizmu europejskiego, w: Personalizm polski, red. M. Rusecki, Lublin 2008. Homplewicz J., Etyka pedagogiczna, Warszawa 2000. Homplewicz J., Sposoby pojmowania wartości, „Wychowawca” 1999, nr 4. Izdebski H.,
Godność i prawa człowieka w nauczaniu Jana Pawła II, „Studia Iuridica” 2006, nr XLV. Jan Paweł II, Apel Jasnogórski. Rozważanie wygłoszone do młodzieży, http://mateusz.pl/ jp99/pp/1983/ppl9830618e.htm (data dostępu: 6.10.2013). Jan Pawel II, Christifideles laici. Adhortacja apostolska, w: Jan Paweł II, Godność. Antologia tekstów, Kraków 2011. Jan Paweł II, Discorso di Giovanni Paolo II al mondo della cultura nell”Aula Magna dell”Universit2 Cattolica di Lublino (9 giugno 1987), http://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/speeches/1987/ june/documents/h£_jp-ii_spe_19870609_mondo-cultura.html (data dostępu: 12.06.2013). 168
Jan Paweł II, Encyklika Centesimas annus, http://www.opoka.org.pl/bibliotekayW/WP/jan_paweLii/encykli ki/centesimus-1.html (data dostępu: 12.06.2013). Jan Paweł II, Encyklika Fides et ratio, http://www.opoka.org.pI/biblioteka/W/WP/jan_paweł_ii/encykliki/fîdes_ratio_0.html (data dostępu: 12.06.2013). Jan Paweł II, Encyklika Laborem Exercens, http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_paweLii/encykliki/laborem.html (data dostępu: 6.10.2013). Jan Paweł II, Do laureatów Pokojowej Nagrody Nobla. Poszanowanie wolności i godności człowieka warunkiem pokoju, w: Jan Paweł II, Godność. Antologia tekstów, Kraków 2011. Jan Paweł II, Kształtujcie duchowe oblicze Polski i Europy, http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/uksw_15122001.html (data dostępu: 6.10.2013). Jan Paweł II, List Apostolski Salvifici Doloris Ojca Świętego Jana Pawła II, Watykan 1984. Jan Paweł II, Orędzie Ojca Świętego na XV Światowy Dzień Młodzieży, Watykan 1999. Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość, Kraków 2005. Jan Paweł II, Pracujcie na rzecz sprawiedliwości, równości i dobra wspólnego. Przemówienie do członków Międzynarodowej Unii Prawników Katolickich. 24 listopada 2000 r. Jan Paweł II, Redemptor hominis, w: Jan Paweł II, Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II, t. 1, Kraków 1996. Jan Paweł II, Veritatis splendor, w: Jan Paweł II, Encykłiki Ojca Świętego Jana Pawła II, t. 2, Kraków 1996. Jan Paweł II w Polsce, http://mateusz.pl/jp99/pp/ (data dostępu: 6.10.2013). Jan XXIII, Encyklika Pacem in terris, http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_jođii/encykliki/pacem_in_terris_11041963.html
(data dostępu: 12.06.2013). Janiga W., Błogosławiony Jan Paweł II nauczycielem patriotyzmu, http://www.pielgrzymka.przemyska.pl/2011/mp3/dz6-konf.pdf (data dostępu: 4.10.2013). Judycki S., O klasycznym pojęciu prawdy, http://www.kul.pl/files/108/0%20klasycznym%20pojeciu%20prawdy.pdf (data dostępu: 15.08.2013). Kaniewski J., W stanie wojennym, http://www.centramjp2.pl/archiwum/wspolpraca-z-tygodmkiemidziemy/w-stanie-wojennym/ (data dostępu: 20.08.2012). Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994. Katyń - ocalamy od zapomnienia, http://www.iv-gim.is.net.pl/katyn/ocałmyodzapomnienia.htm (data dostępu: 6.10.2013). Kaźmierczak Ł., Etos „Solidarności nie zniknie, „Przewodnik Katolicki” 2003, nr 35, https://www.przewodmk-katolicki.pl/Archiwum/2003/Przewodnik-Katolicki-35-2003/Wywiad/Etos-Solidarnosci-nie-zniknie (data dostępu: 6.10.2014). Kępa Z., Był sługą bezpieczeństwa i pokoju, „Nasza Służba. Dwutygodnik Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego” 2006, nr 20 (326), s. 9. Kępa Z., Szmigielska-Jezierska E., Wsłuchany w Niepokalane Serce Maryi. Henryk Ploski tato Biskupa Polowego Wojska Polskiego, Warszawa 2009. Kidyba A., Wspólne wartości a granice Unii, http://kongres.lublin.pl/ws/kidyba.doc (data dostępu: 27.08.2015). Kiereś H., Wolność jako wartość a dobro wspólne, http://www.gilsonsociety.pl/app/download/ 8824590/H.+Kiere%G5%9B%2C+Wolno% C5%9B%C4%87 +jako+warto%C5%9B%C4%87+a+d obro+wsp%C3%B31ne%2C+s.+167-181.pdf (data dostępu: 23.06.2013). Kobierzycki T., Gnothi seauton. Dusza, charakter, jaźń, osobowość, osoba. Dzieje pięciu pojęć, Warszawa 2001. Kołodziejczyk G.,,Światło
Solidarności rzuca blask na nas wszystkich” - 31. urodziny Solidarności, http://blogi.newsweek.pl/Tekst/historia/580528,%E2%80%9Eswiatlo-solidamosci-rzuca-blask-nanas-wszystkich%E2%80%9D-%E2%80%94-31-urodziny-solidarnosci.html (data dostępu: 12.06.2013). Kowalczyk S., Personalizm — podstawy, idee, konsekwencje, Lublin 2012. Kowalczyk S., Podstawy światopoglądu chrześcijańskiego, Wrocław 1986. Kowalczyk S., Poznanie prawdy jako argument za istnieniem Boga, w: Studia z Filozofii Boga, t. 3: Strefy współczesnej wiedzy o Bogu, red. B. Bejze, Warszawa 1977. Kozłowski R., Wokół problemu osoby. Definicje osoby w polskim personalizmie chrześcijańskim, „Słupskie Studia Filozoficzne” 2005, nr 5. 169
Kraszewski A., Patriotyzm - Ojczyzna według Jana Pawła II, http://www.edukacja.edux.pl/p-6318patriotyzm-ojczyzna-wedlug-jana-pawla.php (data dostępu: 23.07.2013). Krąpiec M. A., Kamiński S., Zdybicka Z. J., Jaroszyński P., Wprowadzenie do filozofii, Lublin 1992. Krzysztofek K., Oblicze cywiłizacyjno-kułturowe Unii Europejskiej po rozszerzeniu. Implikacje dla Polski, „Studia Europejskie” 2004, nr 1 (29). Lankau J., Wkrótce błogosławiony, http://www.opoka.org.p1/biblioteka/T/TH/THO/jl-wkrotcebl.html (data dostępu: 4.10.2013). Leon-Dufour X., Słownik Teologii Biblijnej, Poznań 1994. Lesiński A. Wywiad. 21.07.2012. Lipińska M., Tajemnica powołania, „Echo Katolickie” 2013, nr 16. Marcel G., Homo Viator, Warszawa 1959. Meetschen S., Europa bez ChrystusaԼ Warszawa 2009. Meisel J., Personalistyczna koncepcja objawienia nadprzyrodzonego u Romano Guardiniego, Lublin 1965. Michalik J., Jan Paweł II autentyczną miłość do Ojczyzny, do Polski, poniósł na cały świat. Nie wstydził się lego, http://wpolityce.pl/polityka/113002-abp-jozef-michalik-jan-pawel-ii-autentyczna-milosc-do-ojczyzny-do-polski-poniosl-na-caly-swiat-nie-wstydzil-sie-tego (data dostępu: 22.10.2013). Mizdrak I., Metafizyka i fenomenologia miłości. Święty Tomasz z Akwinu i Max Scheller o uczuciu miłości, http://inga.mizdrak.uek.krakow.pl/assets/PDF/metafizyka-i-fenomenologia-mioci.pdf (data dostępu: 27.08.2015). Mizdrak I., O smaku miłości - wokół rozważań Karola Wojtyły i Józefa Tischnera, http://inga.mizdrak.uek.krakow.pl/assets/PDF/O-smaku-mioci-do-publikacji.pdf (data dostępu: 1.06.2013). Mondin В., Wolność jako
istotny i pierwotny czynnik konstytutywny osoby ludzkiej, http://www.gilsonsociety.pl/app/download/8825445/Battista+Mondin....pdf (data dostępu: 1.07.2013). Mordarski R., O istocie miłości, w: Do źródeł miłości, red. K. Kalka, Warszawa 1996. Mruszczyk M., Człowiek w „antropologii adekwatnej Karola Wojtyły, Katowice 2010. „Nasza Służba. Dwutygodnik Ordynariatu PolowegoWojska Polskiego” 2006, nr 20 (326). Newman J. H., O sumieniu. List do Księcia Norfolk, Bydgoszcz 2002. Nitecki P., Prorok wolności, http://www.opoka.org.p1/biblioteka/T/TH/THO/popieluszko.html (data dostępu: 14.10.2013). Nowak M., Podstawy pedagogiki otwartej, Lublin 1999. Norwid С. K., Rzecz o wolności słowa. Wygłoszona przez autora na jednym z odczytów publicznych, urządzonych przez Komitet Stowarzyszenia Pomocy Naukowej w Paryżu dnia 13 maja 1869 roku, https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/rzecz-o-wolnosci-slowa.html (data dostępu: 27.08.2015). Olsztyn. Wyższe Seminarium Duchowne - Hosianum, http://dziedzictwo.ekai.pl/ olsztyn_wyzsze_seminarium_duchowne_hosianum (data dostępu: 27.08.2015). Osiatyński W., Wprowadzenie do praw człowieka, http://www.hfhrpol.waw.pl/pliki/Wosiatynski_HistIFilo.pdf (data dostępu: 1.06.2013). Ostapczuk M., „Solidarność w olsztyńskich szkołach wyższych - WSP I ART w latach 1980-1981, Olsztyn 2007. Praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. dr. hab. Stanisława Achremczyka. Ośrodek Informacji ONZ w Warszawie, Wojna w Kosowie, http://www.unic.un.org.pl/jugoslawia/index.php?id=wojna_w_kosowie (data dostępu: 12.04.2013). Pełka A., Personalizm chrześcijański w ujęciu Karola
Wojtyły - Jana Pawła II, http://www.szkolnictwo.pl/index.php?id=PU7580 (data dostępu: 22.06.2013). Pielka H., Rodzina dziecka przedszkolnego, Koszalin 1993. Pieper J., O miłości, Warszawa 2004. Pierzchalski J., Uświęcenie człowieka, http://pierzchalski.ecclesia.org.pl/index.php?page=01 id=0101 t=56 (data dostępu: 24.09.2013). Piłka M., Degradacja Europy, http://www.eywilizacja.waw.pl/marian-pilka/46-degradacjaeuropy.html (data dostępu: 5.10.2013). 170
Piwowarski W., Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Warszawa 1993. Płotka M., Między refleksją a introspekcją. Problem poznania samego siebie w filozofii średniowiecz nej, http://katedra.uksw.edu.pl/publikacje/magdalena_plotka/plotka_miedzy_refleksja_a__introspekcja_problem_poznania_samego_siebie_w_filozofiLsredniowiecznej .pdf (data dostępu: 15.08.2013). Podgórski R. A., Przestrzeń aksjologiczna w nauczaniu ks. bpa prof, gen. Tadeusza Ploskiego, http://ordynariat.wp.mil.pl/plik/file/2013-09-07%20PodgorskLprzestrzen_aksjologiczna_w_nauczaniu_bpa_Ploskiego.pdf (data dostępu: 27.08.2015). Podgórski R. A., Współczesne problemy socjologiczne, Poznań 2013. Polok G., Analiza porównawcza preferencji aksjologicznych Edyty Stein i dzisiejszej młodzieży akademickiej, „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” 2009, t. 8, nr 1 (14), http://perspectiva.pl/perspectiva_LSTH_pdf/pdf/pl4/ll-Polok.pdf (data dostępu: 23.05.2013). Polska w Unii Europejskiej, http://www.opoka.org.pl/biblioteka (data dostępu: 4.10.2013). Polskie Radio, Ta bitwa zdecydowała o losach świata, http://www.polskieradio.p1/5/3/ Artykul/256126,Ta-bitwa-zdecydowala-o-losach-swiata (data dostępu: 12.09.2013). Powstanie Warszawskie, http://ioh.pl/artykuIy/pokaz/ (data dostępu: 15.08.2013). Półtawska W., Patriotyzm Jana Pawła II, http://www.polonia.sk/mdex.php/monitor-polonijny/ artykuly/246-patriotyzm-jana-pawa-ii.html (data dostępu: 4.10.2013). Przygoda W., Teologia cierpienia i choroby, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 2000, nr 33. Recko Zb., Status prawny Ordynariatu Polowego,
http://www.katedrapolowa.pl/status_prawny_ ordynariatu_polowego.php (data dostępu: 1.06.2012). Renouvier Ch. В., Personalizm, Lublin 1999. Roszkowski W., Półwiecze. Historia polityczna świata po 1945 roku, Warszawa 1997. Rybicki R., Wartościowanie, „Wychowawca” 1993, nr 12. Sakramenty, http://adonai.pl/sakramenty/ (data dostępu: 12.04.2013). Scheler M., Cierpienie, śmierć, dalsze życie, Warszawa 1994. Scheler M., Ordo amoris, w: O miłości. Antologia, red. M. Grabowski, Toruń 1998. Scheler M., Resentyment i moralność, Warszawa 1977. Skorowski H., Personalistyczna koncepcja człowieka, w: Zatroskany o człowieka i świat. Nauczanie etyczno-społeczne Jana Pawła II, red. H. Skorowski, Warszawa 2005. Słupczyńska A., Co to są Wartości chrześcijańskie, http://www.szkolnictwo.pl/index.php?id=PU7134 (data dostępu: 12.07.2013). Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et Spes”, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, Poznań 1986. Stępień A. B., Wstęp do filozofii, Lublin 2001. Stępień Sł., Kościół katolicki wobec stanu wojennego, http://ipn.gov.pl/_data/pdf/generator.php7name=Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82%20katolicki%20wobec%20stanu%20wojennego url=http:// ipn.gov.pl/obep-warszawa/publikacje-internetowe-obep/kosciol-katolieki-wobec-stanu-wojennego%3FSQ-DESIGN-NAME=pdf%26 (data dostępu: 14.07.2012). Stróżewski W., Kilka refleksji o patriotyzmie, w: Oblicza patriotyzmu, red. J. Sadowski, Kraków 2009. Stróżewski W., O urzeczywistnieniu wartości, w: W kręgu wartości, red. W. Stróżewski, Kraków 1992. Sularz J., Czym jest ojczyzna
według Jana Pawła II?, http://histmag.org/Czym-jest-ojczyzna-wedlugJana-Pawla-II-799 (data dostępu: 23.06.2013). Szaniawski J., Katyń - wyrok wydany w Moskwie, „Nasz Dziennik” 2008, nr 48. Szaniawski J., Od Westerplatte do Kocka, „Niedziela” 2010, nr 37. Szaniawski J., Zwycięstwo nad Wisłą, http://www.videofact.com/bober/zwyciestwo_nad_wisla.htm (data dostępu: 8.06.2013). Szary S., Człowiek wobec Piękna, Prawdy i Dobra. Porządek aksjologiczny i dramat wartości według myśli filozoficznej Józefa Tischnera, http://stefan-szary.pl.tl/Cz%26%23322%3Bowiek-wobeepi% 26%23281%3Bkna,-prawdy-i-dobra.htm (data dostępu: 11.06.2013). Szmigielska-Jezierska E., Msza św. w intencji Biskupa Tadeusza i jego sekretarza, księdza Jana Osińskiego - 10 kwietnia 2012 r., http://www.katedrapolowa.pl/kalendarium.php?id=1373 (data dostępu: 12.06.2013). Tischner J., Etyka wartości i nadziei, w: Wobec wartości, red. J. A. Kłoczowski, J. Tischner, Poznań 1984. 171
Tischner J., Etyka solidarności po latach, http://ksiazki.onet.pl/fragmenty-ksiazek/etyka-solidarnosei-po-latach/jt989 (data dostępu: 17.08.2013). Tischner J., Filozofia dramatu, Kraków 2012. Tischner J., Jak żyć?, Wroclaw 1982. Tischner J., Ksiądz na manowcach, Kraków 2001. Tischner J., Myślenie w żywiole piękna, Kraków 2004. Tischner J., Myślenie według wartości, Kraków 2011. Tischner J., Nieszczęsny dar wolności, Kraków 1993. Tischner J., Solidarność po latach, (1996 r.), http://www.wszechnica.solidarnosc.org.pl/ ?page_id=13194#sthash.wzygrBZI.dpuf (data dostępu: 13.06.2013). Tischner J., Spór o istnienie człowieka, Kraków 1999. Tischner J., Świat ludzkiej nadziei, Kraków 2005. Tischner J., Wybrane problemy filozofii człowieka, Kraków 1985. Tischner J., Zarys filozofii człowieka dla duszpasterzy i artystów, Kraków 1991. Tofler A., Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Poznań 1996. Tomczak J., Technika nie zagłuszy sumienia lekarza, http://www.radiomar3rja.pl/informacje/technikanie-zagluszy-sumienia-lekarza/ (data dostępu: 28.07.2015). Tryfan B., Rodzina wiejska, Warszawa 1977. Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Polskiej Rzeczypos politej Ludowej (Dz.U. 1989, nr 29, poz. 154). „Warmińskie Wiadomości Diecezjalne” 1986, nr 1-3. „Warmińskie Wiadomości Diecezjalne” 1987, nr 5. Wikipedia, Polski Kontyngent Wojskowy w Afganistanie, https://pl.wikipedia.org/wiki/Polski_Kontyngent_Wojskowy_w_Afganistanie (data dostępu: 27.08.2015). Wikipedia, Polski Kontyngent Wojskowy w Libanie,
https://pl.wikipedia.org/wiki/Polski_Kontyngent_Wojskowy_w_Libanie (data dostępu: 27.08.2015). Wikipedia, Waldemar Milewicz, https://pl.wikipedia.org/wiki/Waldemar_Milewicz (data dostępu: 27.08.2015). Wiik J., Jakie wychowanie w Polsce XXI wieku?, http://c3rwilizacja.ien.pl/?id=83 (data dostępu: 26.06.2013). Wojtyła K., Elementarz etyczny, Lublin 1983. Wojtyła K., Miłość i odpowiedzialność. Studium etyczne, Lublin 2001. Wojtyła K., Miłość i odpowiedzialność, http://www.kbroszko.dominikanie.pl/mio.htm (data dostępu: 14.06.2013). Wojtyła K., Myśląc Ojczyzna, Kraków 1974. Wojtyła K., Osoba. Podmiot i wspólnota, „Roczniki Filozoficzne” 1976, z. 2. Wojtyła K., Osoba i czyn, Kraków 1969. Wojtyła K., Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, Lublin 2000. Wojtyła K., Osobowa struktura samostanowienia, „Roczniki Filozoficzne” 1981, t. 29, z. 2. Wojtyła K., Wykłady Lubelskie, Lublin 1986. Wypowiedź sołtysa Medyn, Wojciecha Szostaka. Wywiad z dnia 11.07.12, http://www.wszechnica.solidamosc.org.pl (data dostępu: 12.07.2013). Zabielski J., Etos Polaków widziany oczyma Jana Pawła II, ,Czas miłosierdzia. Białostocki biuletyn kościelny” http://www.archibial.pl/czas/arch24/art/zabiel.htm (data dostępu: 30.10.2013). Zabłocka M., ,Solidarność” 0 Polski Kościół katolicki w okresie PRL, http://teatrnn.pl/leksykon/node/2964/%E2%80%9Esolidarno%C5%9B%C4%87%E2%80%9D_%E2%80%93_polski_ko% C5%9Bci%C3%B3%C5%82_katolicki_w_okresie_prl (data dostępu: 12.01.2015). Zawada M., Walka duchowa w życiu kapłańskim, http://www.modlitwa.eom/ogniu-i-zarze-blogoslawcie-go-,2807,416,cz.html (data dostępu:
20.09.2013). Zielińska O., „Magazyn Solidarność” 2009, nr 10. Ziemba W., Zostań ze Mną. Powołanie bp. Tadeusza Płoskiegopod Smoleńskiem, „Posłaniec Warmiń ski” 2010, nr 15/9, s. 1, http://gosc.pl/files/old/gosc.pl/zalaczniki/2010/04/14/1271226902/ 1271226920.pdf (data dostępu: 23.07.2013). Ziemska M., Rodzina a osobowość, Warszawa 1978. 172
Zïakowski Z., „Solidarność” olsztyńska w latach 1980-1981. Próba zestawienia faktów, Olsztyn 2000. Zollitsch R., ,Nie ty podtrzymujesz korzeń, ale korzeń ciebie (Rz 11,18). Jakimi wartościami żyje Europa?, http://www.uksw.edu.pl/files/Abp%20R.%20Zollitsch-Wyklad.doc (data dostępu: 27.08.2015). Zuber D., Koncepcja Ja Aksjologicznego w filozofii dramatu ks. Józefa Tischnera, http://www.homopaschalis.pl/koncepcja-ja-aksjologicznego-w-filozofii-dramatu-ks-jozefa-tischnera/ (data dostępu: 12.06.2013). Zwoliński A., Godność człowieka, „Źródło” 2000, nr 2. Żołnierkiewicz J., Wywiad. 24.08.2012. 173
Streszczenie W kazaniach i homiliach ks. bp. Tadeusza Płaskiego przewija się myśl personalistyczna. Personalizm jako filozofia sięga swymi korzeniami starożytności, natomiast rozwinięty został w dobie nowożytnej przez Kartezjusza (1596-1650) i Immanuela Kanta (1724-1804). Friedrich Daniel Schleier macher (1768-1834) jako pierwszy użył pojęcia personalizmu w Dysputach (1779), gdzie podważając panteizm Johanna Herdera stanął w obronie Boga Osobowego. Harles Renouvier (1815-1903) opublikował w 1903 r. w Paryżu dysertację zatytułowaną Personalizm1. Oprócz wymienionych myślicieli dorobkiem naukowym w obszarze tej fiolozofii wykazali się: Henri Bergson (1859-1941), Maurice Blondel (1861-1949), Emmanuel Mounier (1905-1950), Pierre Teilhard de Chardin (1881-1955), Jean Lacroix (1900-1986), Jean-Marie Domenach (1922-1997), Henri Irenee Marrou (1904-1977), Albert Beguin (1901-1957)2 Rudolf Hermann Lotze (1817-1881), William Stern (1871-1939) і Max Scheler (1874-1928). W Polsce personalizm jako kierunek i sposób myślenia związany jest z Lubelską Szkołą Filozoficz ną, skupiającą środowisko Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Nieoceniony wkład w jego rozwój mieli: Wincenty Granat (1900-1979)3, Karol Wojtyła (1920-2005)4 i Czesław Bartnik (ur. 1929)5. Kolejne pokolenie badaczy reprezentowane przez uczniów K. Wojtyły - Tadeusza Stycznia, Andrzeja Szostka i Tadeusza Slipkę - rozwinęło twórczo tę myśl. Ponadto, niezależnie od personalizmu Wojtyły, rozwinął się personalizm tomistyczny Mieczysława Alberta Krąpca (1921-2008), kontynuo wany m.in. przez Mieczysława Gogacza, Zofię Zdybicką,
Władysława Stróżewskiego. Poprzez syntezę myśli chrześcijańskiej twórczo kontynuują personalizm Stanisław Kowalczyk, Bogumił Gacka, Ignacy Dec, Krzysztof Guzowski i inni6. 7 Obecnie działają w Polsce dwie katedry personalistyczne: jedna na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, której dyrektorem jest ks. prof. К. Guzowski, druga - na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego, której przewodzi ks. prof. В. Gacka. Redaguje on i wydaje półrocznik Personalizm, natomiast ks. prof. К. Guzowski odpowiada za Kolekcję personalizmu chrześcijańs֊ kiego1. 1 Zob. Ch. B. Renouvier, Personalizm, Lublin 1999. 2 K. Guzowski, Personalizm polski na tle personalizmu europejskiego, w: Personalizm polski, red. M. Rusecki, Lublin 2008, s. 448. 3 Wincenty Granat stworzył następujące prace: W. Granat, Osoba ludzka. Próba definicji, Sandomierz 1961; idem, Personalizm chrześcijański. Teologia osoby ludzkiej, Poznań 1985. 4 K. Wojtyła, Osoba i czyn, Kraków 1969; idem, Miłość i odpowiedzialność. Studium etyczne, Lublin 2001; idem, Elementarz etyczny, Lublin 1983; idem, Wykłady Lubelskie, Lublin 1986. 6 Czesław Bartnik jest autorem prac: Cz. Bartnik, Personalizm, Lublin 1995; idem, Hermeneutyka personalistyczna, Lublin 1994; idem, Historia ludzka i Chrystus, Katowice 1987; idem, Teilhardowska wizja dziejów, Lublin 1975. 6 Wincenty Granat w swojej monografii Personalizm chrześcijański mówi o personalizmie metafi zycznym (William Stern), personalizmie etycznym (Nicolai Hartmann), personalizmie moralnospołecznym (Emmanuel Mounier), personalizmie religijnym (Max Scheler, Romano Guardini, Diet rich
Bonhoeffer), personalizmie filozoficznym (William Stern, Martin Buber, Gabriel Marcel), personalizmie teologicznym (Karl Rahner, Jean Mouroux). Zob. W. Granat, Personalizm chrześcijań ski. Teologia osoby ludzkiej, Poznań 1985, s. 76. 7 W refleksji nad współczesnym personalizmem zauważa się, że nie jest to kierunek jednorodny, ale obejmuje różne nurty: tomistyczny, aksjologiczny, egzystencjalny, społeczno-ekonomiczny. W przestrzeni personalizmu możemy mówić za Stanisławem Kowalczykiem o następujących typach: augustyńskim (Johannes Hessen, Michele Federico Sciacca, Franciszek Sawicki); tomistycznym 175
Zwolennikiem personalistycznej myśli filozoficznej był ks. T. Ploski. W swoich poglądach najbliż szy był ujęciu K. Wojtyły, które jest modyfikacją personalizmu metafizycznego i fenomenologicznego i wyraża metodologiczną syntezę filozofii klasycznej i filozofii subiektywności bytu. Tak rozumiany personalizm podejmuje wymiar ostatecznego wytłumaczenia bytowania osoby oraz wymiar dostępno ści do bycia osobą na drodze doświadczenia. Analiza tego doświadczenia prowadzi do wniosku, że człowiek doświadcza siebie jako bycie osobą w sposób trwały. Zawiera ona prawdę, która definiuje jej naturę. Personalizm ten stanowi afirmację człowieka i jego wolności, a zarazem zabezpiecza go przed nadużyciem tej wolności. Wyznacza ludzkości nienaruszalną granicę godności osobowej, a zarazem postuluje próbę hipotetycznego zbliżania się każdej osoby do swojej natury poprzez kryterium czynu8. Wyraża powszechny aplauz wobec osoby. Biskup Ploski stwierdzał w tej kwestii, że: Człowiek-osoba nie jest człowiekiem żyjącym w odosobnieniu, jest to człowiek otoczony wokoło, wciągnięty, wezwany. Im pełniej odpowiada na to wezwanie, im chętniej wychodzi naprzeciw wpływom, im bardziej świadomie uczestniczy w życiu i dobitniej mu zaświadcza, im ofiarniej się wprzęga w świat, im większą bierze na siebie odpowiedziałność - w tym większym stopniu staje się osobą9. Można, więc sądzić, że bp Ploski uważał, że osoba ludzka jest integralną rzeczywistością cielesno-duchową, substancjonalną, mającą duszę nieśmiertelną i ponadhistoryczne przeznaczenie. Interpretując ten pogląd możemy stwierdzić za K. Wojtyłą, że osoba
jest człowiekiem ze względu na to, że jest świadomym siebie sprawcą swych działań. Osoba i natura są w człowieku dwoma podmiotami dwu różnych działań - świadomych oraz tego, co nieświadomie w nim zachodzi. Inaczej mówiąc, osoba jest właściwym tyłko człowieczeństwu sposobem jednostkowego bytowania, natomiast natura ludzka jest podstawą istotowej spójności między podmiotem działań i samymi działaniami10. (Jacques Maritain, Cornelio Fabro); fenomenologiczno-aksjologicznym (Max Scheler, Louis bavelle, Romano Guardini), egzystencjalnym (Gabriel Marcel, Karl Jaspers, Martin Buber, Nikolaj Bier diajew); socjologicznym (Emmanuel Mounier, Jean Lacroix); teologicznym (Karl Rahner, Edward Schillebeeekx). Zdaniem S. Kowalczyka polski personalizm reprezentują: K. Wojtyła (Jan Paweł II), W. Granat, S. Kowalczyk, T. Terlecki, S. Swieżawski, M. A. Krąpiec, Cz. Bartnik. Zob. S. Kowalczyk, Personałizm - podstawy, idee, konsekwencje, Lublin 2012, s. 24. 8 G. Barth, Rozumienie - czyn - osoba. Karola Wojtyły hermeneutyka personałistyczna, „Roczniki Teologiczne” 2008, t. 55, z. 2. 9 Zob. T. Ploski, Wiara i moralność są niezmienne..., s. 264-268. 10 M. Gogacz, www.fpt.uksw.edu.pl/biblioteka (data dostępu: 14.06.2013). 176
Abstract The sermons and homilies by the bishop Tadeusz Ploski reveal the personalistic thought. Although personalism as a philosophical school finds its roots in the antiquity, it was developed later, in modem times, by Descartes (1596-1650) and Immanuel Kant (1724-1804). Friedrich Daniel Schleiermacher (1768-1834) was the first to use the notion of personalism in his Disputes (1779), where he stood in defence of Personal God, undermining the pantheism of Johann Herder. In 1903, Harles Renouvier (1815-1903) published a dissertation in Paris, titled Personalism. Other represen tatives of the personalistic thought in philosophy who contributed to its scientific development are: Henri Bergson (1859-1941), Maurice Blondel (1861-1949), Emmanuel Mounier (1905-1950), Pierre Teilhard de Chardin (1881-1955), Jean Lacroix (1900-1986), Jean-Marie Domenach (1922-1997), Henri Irenee Marrou (1904-1977), Albert Beguin (1901-1957)11 Rudolf Hermann Lotze (1817-1881), William Stem (1871-1939) and Max Scheler (1874-1928). In Poland, personalism as a current and thought was creatively pursued by the Lublin School of Philosophy, which gathered academics from the Catholic University in Lublin. An invaluable contribution into the development of the Polish personalistic thought was made by: Wincenty Granat (1900-1979)12, Karol Wojtyła (1920-2005)13 and Czeslaw Bartnik (b. in 1929)14. Today, personalism is creatively developed by pupils of K. Wojtyła: Tadeusz Styczeń, Andrzej Szostak and Tadeusz Ślipko. Independently of the personalistic thought pursued by Wojtyła, Thomistic personalism was
under taken by Mieczysław Albert Krąpiec (1921-2008) and continued, for example, by Mieczysław Gogacz, Zofia Zdybicka, Władysław Stróżewski. Other Polish philosophers who represent a creative approach to personalism, in which they synthesize it with the Christian thought, are Stanisław Kowalczyk, Bogumił Gacka, Ignacy Dec, Krzysztof Guzowski, and others10. There are two university chairs in Poland dedicated to personalism. One is located at the John Paul II Catholic University of Lublin, and its head is Rev. Prof. K. Guzowski, and the other one, at the Cardinal Stefan Wyszyński Univeristy in Warsaw, is headed by Rev. Prof. B. Gacka, who is also an editor and publisher of the semiannual scholarly journal titled Collection of Christian Personalism16. 11 K. Guzowski, Personalizm polski na lie personalizmu europejskiego, in: Personalizm polski, ed. M. Rusecki, Lublin 2008, p. 448. 12 W. Granat wrote the following: W. Granat, Osoba ludzka. Próba definicji, Sandomierz 1961; idem, Personalizm chrześcijański. Teologia osoby ludzkiej, Poznań 1985. 13 K. Wojtyła, Osoba i czyn, Kraków 1969; idem, Miłość i odpowiedzialność. Studium etyczne, Lublin 2001; idem, Elementarz etyczny, Lublin 1983; idem, Wykłady Lubelskie, Lublin 1986. 14 Czesław Bartnik wrote: Cz. Bartnik, Personalizm, Lublin 1995; idem, Hermeneutyka personalistyczna, Lublin 1994; idem, Historia ludzka i Chrystus, Katowice 1987; idem, Teilhardowska wizja dziejów, Lublin 1975. 15 Wincenty Granat in his monograph Personalizm chrześcijański speaks about metaphysical personalism (William Stem), ethical personalism (Nicolai
Hartmann), moral and social personalism (Emmanuel Mounier), religious personalism (Max Scheler, Romano Guardini, Dietrich Bonhoeffer), philosophical personalism (William Stem, Martin Buber, Gabriel Marcel), theological personalism (Karl Rahner, Jean Mouroux). Cf. W. Granat, Personalizm chrześcijański. Teologia osoby ludzkiej, Poznań 1985, p. 76. 16 Reflecting on contemporary personalism, one notices that rather than being a homogenous current, it comprises various thoughts: Thomistic, axiological, existentional, social and economic. As Stanisław Kowalczyk observed, personalism encompasses the following types of thought: Augustin (Johannes Hessen, Michele Federico Sciacca, Franciszek Sawicki); Thomistic (Jacques Maritain, Cornelio Fabro), phenomenological-axiological (Max Scheler, Louis Lavelle, Romano Guardini), 177
The personalistů: philosophical thought was shared by Rev. T. Ploski. In his approach, he drew closest to the personalism of K. Wojtyła. Karol Wojtyla’s personalism was a modification of metaphysical and phenomenological personalism, which expressed the methodological synthesis of classical philosophy and the philosophy of ‘the subjectivity’ of a being. This type of personalism undertakes to achieve ultimate elucidation of a person’s being as well as the extent of capability of being a person through experience. Analysis of the data from such experience leads us to the conclusion that man experiences himself as being a person permanently. In this the truth is embedded, which defines the nature of a person. Thus, this type of personalism is an expression of the affirmation of a person and a guarantee than man will not abuse this liberty. It establishes an inviolable borderline of a person’s dignity, but simultaneously poses an obligation on each person to undertake an attempt and approach closer to his nature through the criterion of action17. It expresses an ubiquitous acclaim for a person. Bishop T. Ploski will say about a person: A man as a person is not a creature living in isolation, but is a man surrounded, entwined, summoned. The more fully he responds to this call, the more willingly he steps forward to be affected by these influences, the more aware he is ofparticipating in life and the more clearly he testifies to it, the more scarifies he makes in his service for the world, and the more responsibility he undertakes - the more fully he becomes a person *18.
Presumably, Bishop T. Ploski perceived a human person as an integral, spiritual and corporeal reality, substantial, possessing an immortal soul and suprahistorical destination. An interpretation of the view of a human person by Bishop T. Ploski, allows us evoke K. Wojtyla’s notion that a person is a human creature also by being an aware actor of his actions. A person and nature in a human being are two objects of two different actions: conscious actions and all that happens in a man unconsciously. In other words, a person is ‘an individual life that in its way is (proper) only for the human race’, while the human nature is ’the basis for the essential integrity’ between the object of an action and the action itself79. existentional (Gabriel Marcel, Karl Jaspers, Martin Buber, Nikolai Berdyaev); sociological (Em manuel Mounier, Jean Lacroix); theological personalism (Karl Rahner, Edward Schillebeeckx). Polish personalism, according to S. Kowalczyk, is represented by: K. Wojtyła (John Paul II), W. Granat, S. Kowalczyk, T. Terlecki, S. Swieżawski, MA Krąpiec, Cz. Bartnik. Cf. S. Kowalczyk, Personalizm - podstawy, idee, konsekwencje, Lublin 2012, p. 24. 17 G. Barth, Rozumienie - czyn - osoba. Karola Wojtyły hermeneutyka personalistyczna, „Roczniki Teologiczne” 2008, t. 55, z. 2. 18 Cf. T. Ploski, Wiara i moralność są niezmienne. Warszawa 1.10.2009, in: idem, Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój. Nauczanie pasterskie Biskupa Polowego Wojska Polskiego 8 V - 31 XII 2009, Toruń 2010, pp. 264-268. 19 M. Gogacz, www.fpt.uksw.edu.pl/biblioteka (accessed: 14.06.2013). 178
|
any_adam_object | 1 |
author | Podgórski, Ryszard Adam 1957- |
author_GND | (DE-588)1183628706 |
author_facet | Podgórski, Ryszard Adam 1957- |
author_role | aut |
author_sort | Podgórski, Ryszard Adam 1957- |
author_variant | r a p ra rap |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV043747481 |
contents | Bibliogr. s. 167-173 |
ctrlnum | (OCoLC)1099852834 (DE-599)BVBBV043747481 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02663nam a2200493 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV043747481</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20191202 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">160901s2015 |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788372999702</subfield><subfield code="9">978-83-7299-970-2</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8372999708</subfield><subfield code="9">83-7299-970-8</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1099852834</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV043747481</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Podgórski, Ryszard Adam</subfield><subfield code="d">1957-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1183628706</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Aksjologia idei Kościoła i etosu ojczyzny w służbie biskupa polowego Tadeusza Płoskiego</subfield><subfield code="c">Ryszard Adam Podgórski</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Olsztyn</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego</subfield><subfield code="c">[2015]</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="4"><subfield code="c">© 2015</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">178 Seiten</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="505" ind1="8" ind2=" "><subfield code="a">Bibliogr. s. 167-173</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Englische Zusammenfassung</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Płoski, Tadeusz / (1956-2010)</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="4"><subfield code="a">Płoski, Tadeusz / (1956-2010)</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Płoski, Tadeusz</subfield><subfield code="d">1956-2010</subfield><subfield code="0">(DE-588)136300855</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Biskupi / katolicyzm / Polska / 21 w</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Duchowieństwo katolickie / Polska / od 1944 r</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Ojczyzna / katolicyzm</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Wartość / katolicyzm</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Płoski, Tadeusz</subfield><subfield code="d">1956-2010</subfield><subfield code="0">(DE-588)136300855</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029159111&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029159111&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029159111&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029159111&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-029159111</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
id | DE-604.BV043747481 |
illustrated | Not Illustrated |
indexdate | 2024-07-10T07:34:01Z |
institution | BVB |
isbn | 9788372999702 8372999708 |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-029159111 |
oclc_num | 1099852834 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 |
owner_facet | DE-12 |
physical | 178 Seiten 24 cm |
publishDate | 2015 |
publishDateSearch | 2015 |
publishDateSort | 2015 |
publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego |
record_format | marc |
spelling | Podgórski, Ryszard Adam 1957- Verfasser (DE-588)1183628706 aut Aksjologia idei Kościoła i etosu ojczyzny w służbie biskupa polowego Tadeusza Płoskiego Ryszard Adam Podgórski Olsztyn Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego [2015] © 2015 178 Seiten 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Bibliogr. s. 167-173 Englische Zusammenfassung Płoski, Tadeusz / (1956-2010) jhpk Płoski, Tadeusz / (1956-2010) Płoski, Tadeusz 1956-2010 (DE-588)136300855 gnd rswk-swf Biskupi / katolicyzm / Polska / 21 w Duchowieństwo katolickie / Polska / od 1944 r Ojczyzna / katolicyzm Wartość / katolicyzm Płoski, Tadeusz 1956-2010 (DE-588)136300855 p DE-604 Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029159111&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029159111&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029159111&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029159111&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract |
spellingShingle | Podgórski, Ryszard Adam 1957- Aksjologia idei Kościoła i etosu ojczyzny w służbie biskupa polowego Tadeusza Płoskiego Bibliogr. s. 167-173 Płoski, Tadeusz / (1956-2010) jhpk Płoski, Tadeusz / (1956-2010) Płoski, Tadeusz 1956-2010 (DE-588)136300855 gnd Biskupi / katolicyzm / Polska / 21 w Duchowieństwo katolickie / Polska / od 1944 r Ojczyzna / katolicyzm Wartość / katolicyzm |
subject_GND | (DE-588)136300855 |
title | Aksjologia idei Kościoła i etosu ojczyzny w służbie biskupa polowego Tadeusza Płoskiego |
title_auth | Aksjologia idei Kościoła i etosu ojczyzny w służbie biskupa polowego Tadeusza Płoskiego |
title_exact_search | Aksjologia idei Kościoła i etosu ojczyzny w służbie biskupa polowego Tadeusza Płoskiego |
title_full | Aksjologia idei Kościoła i etosu ojczyzny w służbie biskupa polowego Tadeusza Płoskiego Ryszard Adam Podgórski |
title_fullStr | Aksjologia idei Kościoła i etosu ojczyzny w służbie biskupa polowego Tadeusza Płoskiego Ryszard Adam Podgórski |
title_full_unstemmed | Aksjologia idei Kościoła i etosu ojczyzny w służbie biskupa polowego Tadeusza Płoskiego Ryszard Adam Podgórski |
title_short | Aksjologia idei Kościoła i etosu ojczyzny w służbie biskupa polowego Tadeusza Płoskiego |
title_sort | aksjologia idei kosciola i etosu ojczyzny w sluzbie biskupa polowego tadeusza ploskiego |
topic | Płoski, Tadeusz / (1956-2010) jhpk Płoski, Tadeusz / (1956-2010) Płoski, Tadeusz 1956-2010 (DE-588)136300855 gnd Biskupi / katolicyzm / Polska / 21 w Duchowieństwo katolickie / Polska / od 1944 r Ojczyzna / katolicyzm Wartość / katolicyzm |
topic_facet | Płoski, Tadeusz / (1956-2010) Płoski, Tadeusz 1956-2010 Biskupi / katolicyzm / Polska / 21 w Duchowieństwo katolickie / Polska / od 1944 r Ojczyzna / katolicyzm Wartość / katolicyzm |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029159111&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029159111&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029159111&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=029159111&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT podgorskiryszardadam aksjologiaideikosciołaietosuojczyznywsłuzbiebiskupapolowegotadeuszapłoskiego |