Obrządek pogrzebowy ludności kultury przeworskiej i wielbarskiej w Wielkopolsce: = Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen = Funeral rite of Przeworsk and Wielbark culture peoples in Greater Poland
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Zielona Góra
Wydawnictwo Fundacji Archeologicznej
2014
|
Schriftenreihe: | Prace Archeologiczne
1 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Literaturverzeichnis Inhaltsverzeichnis Abstract |
Beschreibung: | Zusammenfassung in deutscher und englischer Sprache unter dem Titel: Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen Bibliogr. s. 199-217 |
Beschreibung: | 229 s. il. 30 cm |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV042382225 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20161118 | ||
007 | t | ||
008 | 150226s2014 |||| |||| 00||| pol d | ||
015 | |a PB 2015/2882 |2 dnb | ||
020 | |z 9788393254659 |9 978-83-932546-5-9 | ||
035 | |a (OCoLC)964669812 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV042382225 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakwb | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-12 | ||
084 | |a 7,41 |2 ssgn | ||
100 | 1 | |a Żychliński, Daniel |e Verfasser |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Obrządek pogrzebowy ludności kultury przeworskiej i wielbarskiej w Wielkopolsce |b = Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen = Funeral rite of Przeworsk and Wielbark culture peoples in Greater Poland |c Daniel Żychliński |
246 | 1 | 1 | |a Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen |
246 | 1 | 1 | |a Funeral rite of Przeworsk and Wielbark culture peoples in Greater Poland |
264 | 1 | |a Zielona Góra |b Wydawnictwo Fundacji Archeologicznej |c 2014 | |
300 | |a 229 s. |b il. |c 30 cm | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Prace Archeologiczne |v 1 | |
500 | |a Zusammenfassung in deutscher und englischer Sprache unter dem Titel: Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen | ||
500 | |a Bibliogr. s. 199-217 | ||
650 | 4 | |a Groby / archeologia / Polska | |
650 | 4 | |a Kultura grobów jamowych / Polska | |
650 | 4 | |a Kultura wielbarska / Polska | |
650 | 0 | 7 | |a Przeworskkultur |0 (DE-588)4176107-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Grab |0 (DE-588)4021716-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Wielbark-Kultur |0 (DE-588)4338102-9 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 4 | |a Wielkopolska / archeologia | |
651 | 7 | |a Großpolen |0 (DE-588)4223407-4 |2 gnd |9 rswk-swf | |
689 | 0 | 0 | |a Großpolen |0 (DE-588)4223407-4 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Wielbark-Kultur |0 (DE-588)4338102-9 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Przeworskkultur |0 (DE-588)4176107-8 |D s |
689 | 0 | 3 | |a Grab |0 (DE-588)4021716-4 |D s |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
830 | 0 | |a Prace Archeologiczne |v 1 |w (DE-604)BV042382224 |9 1 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027818281&sequence=000004&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027818281&sequence=000005&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027818281&sequence=000006&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
940 | 1 | |n oe | |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-027818281 | ||
942 | 1 | 1 | |c 930.1 |e 22/bsb |f 0901 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804153025796767744 |
---|---|
adam_text | Spis Tresci
Wstçp 9
ROZDZIAt I. DZIEJE I STAN BADAN NAD OBRZ^DKIEM POGRZEBOWYM
KULTUR Y PRZEWORSKIEJ I WIELBARSKIEJ W WlELKOPOLSCE X, 16
ROZDZIAt 11. CMENTARZYSKA LUDNOSCI KULTURY PRZEWORSKIEJ
I WiELBARSKIEJ W WlELKOPOLSCE -w 19
11.1. Chronologia uzytkowania cmentarzysk S/ 19
Kultura przeworska V 19
Kultura wielbarska 42
11.2. Lokalizacja i wielkosc cmentarzysk v 65
Kultura przeworska ^ 65
Kultura wielbarska *x^ 71
11.3. Organizacja wewnçtrzna cmentarzysk 74
Kultura przeworska v 74
Kultura wielbarska 79
11.4. Obiekty niegrobowe zwiqzane z obrzçdem pogrzebowym
oraz z kultem zmartych v 82
Kultura przeworska 82
Kultura wielbarska x# 93
11.5. Rodzaje cmentarzysk x 96
Kultura przeworska v 96
Kultura wielbarska 98
ROZDZIAt III. ZESPOtY GROSOWE OD MtODSZEGO OKRESU PRZEDRZYMSKIEGO
DO OKRESU WÇDRÔWEK LUDÓW W WlELKOPOLSCE X, 100
lll.l. Konstrukcje grobowe, rodzaje pochówków oraz
sktad inwentarzy grobowych w mlodszym okresie przedrzymskim x 103
Kultura przeworska 103
III.2. Konstrukcje grobowe, rodzaje pochowkow oraz
sklad inwentarzy grobowych we wczesnym okresie wplywöw rzymskich 112
Kultura przeworska v 112
Kultura wielbarska 125
III. 3. Konstrukcje grobowe, rodzaje pochowkow
oraz sklad inwentarzy grobowych w poznym okresie wplywöw rzymskich * x» 132
Kultura przeworska 133
Kultura wielbarska v 142
III.4. Konstrukcje grobowe, rodzaje pochowkow
oraz sklad inwentarzy grobowych w okresie w^dröwek ludow w 151
Kultura przeworska v 151
ROZDZIAt IV. ZAGADNIENIE WZAJEMNYCH ODDZIAtYWAN
OERZ^DKU POGRZEBOWEGO
KULTURY PRZEWORSKIEJ i WtELBARSKtEJ W WlELKOPOLSKCE X, 154
ROZDZIAt V. OBRZ/^DEK POGRZEBOWY
LUDNOSCI KULTURY PRZEWORKSil I WIELBARSKiEJ W WlELKOPOLSCE
~ OD MtODSZEGO OKRESU PRZEDR2YMSKIEGO
DO OKRESU W^DROWEK LUDOW w 158
Kultura przeworska 158
Kultura wielbarska x* 161
Zakqncznie •x, 163
Wykresy *X, 165
Katalog cmentarzysk wykorzystanych w pracy
WRAZ ZE SPJSEM L1TERATURY 189
Liter atura ^ 199
Summary ^x, 218
ZUSAMMENFASSUNG X, 223
Daniel Zychlinski
Obrzqdek pogrzebowy iudnosd kultury
przeworskiej i wielbarskiej w Wielkopoisce
Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk
und Wielbark Kultur in Grosspolen
(Zusammenfassung)
In der vorliegenden Arbeit wurden die Bestat-
tungssitten der Bevölkerung der Przeworsk- und
Wielbark-Kultur dargestellt, die zwischen dem 3.
Jh. v. Chr. und dem Anfang des 6. Jh. n. Chr. im
heutigen Großpolen wohnten. Im Mittelpunkt
stehen diachrone Vergleiche zwischen den beiden
Ethnien.
A. Przewörsk-Kultur
In der jüngeren vorrömischen Eisenzeit, bereits
seit der Stufe A]5 begann die Bevölkerung der
Przeworsk-Kultur in Großpolen ihre Verstorbenen
am liebsten auf Sand- bzw. Kieshügeln in der Nähe
von Wasser zu bestatten. In den darauffolgenden
relativchronologischen Stufen werden die Gräber-
felder größer, was wohl mit der zunehmenden An-
zahl der Bestattungen zusammenhängt. Im Laufe
der Zeit zeichnen sich auf mehreren Fundstellen
Elemente einer inneren Ordnung ab: kleinere oder
größere Gräbergruppen, möglicherweise entweder
Groß- bzw. Kleinfamilien reflektieren oder aber in
einem chronologischen Zusammenhang stehen.
Auf manchen Gräberfeldern gibt es allerdings
keine Anzeichen einer inneren Gliederung.
Die häufigste Grabforme ist eine flache Be-
stattung, die nur ausnahmsweise oberirdische
Markierungen wie Steinstelen oder -pflaster be-
sitzt, deren Vorkommen im Übrigen nicht an ei-
nen Grabtyp gebunden ist. Ebenfalls selten sind
rituelle Handlungen wie das Ausbrennen der
Grabgrube vor der Niederlegung des verbrann-
ten Leichnams.
In der jüngeren vorrömischen Eisenzeit über-
wiegen Brandbestattungen, zumeist Brandschüt-
tungsgräber, gar nicht selten sind aber auch Ur-
nengräber mit Brandschutt. Die Anzahl der Kör-
pergräber ist klein. In diesen seltenen Fällen wurde
die Grabgrube Ost-West bzw. Nordwest - Südost
orientiert. Die Verstorbenen lagen normalerwei-
se lang gestreckt auf der Seite. Das Vorkommen
solcher Gräber ist wohl aus dem benachbarten
Niederschlesien übernommen worden.
In den Urnengräbern begegnen wir zwei
Urnentypen. In der jüngeren vorrömischen Ei-
senzeit überwiegen aufwendig gearbeitete, dünn-
wandige, schwarzgeglättete Gefäße. Vereinzelt
werden sie mit einem anderen Gefäß bzw. einem
Stein bedeckt. Selten sind organische Behälter für
die verbrannten Leichenüberreste. Dies gilt auch
für die Mehrfachbestattungen und symbolischen
Gräber (Kenotaph). Häufig befindet sich der Lei-
chenbrand nicht nur in der Urne, sondern auch
außerhalb von ihr in der Grabgrube.
Grabbeigaben erscheinen regelhaft. Die häu-
figste Beigabe ist Keramik, wobei sowohl ganze
Gefäße, wie auch stark zerscherbte Vorkommen.
Gräber ohne keramische Ausstattung sind eher
eine Ausnahmeerscheinung wie beigabenlose
Bestattungen. Das Beigabenspektrum macht
226 « Daniel Zychlinski
insgesamt einen eher bescheidenen Eindruck,
obwohl es auch reich ausgestattete Gräber gibt.
Die nicht-keramische Beigaben beschränken sich
in der Regel auf einige Bestandteile der Tracht und
Werkzeuge, gelegentlich erscheinen auch Teile der
Bewaffnung. Charakteristisch für die Bevölkerung
der Przeworsk-Kultur ist eine „Vorliebe“ für Eisen,
Gegenstände aus Bronze tauchen nur sporadisch
auf. Wir können vermuten, dass, wie die Funde
von Tierknochen und Pflanzenresten bezeugen,
auch Speisen zu den Grabbeigaben gehörten. Sym-
bolcharakter hat die Beigabe von Eisenerz oder
Eisenschlacke.
In einigen Gräbern erscheinen Fragmente an
Stelle vollständiger oder funktionstüchtiger Ge-
genstände beschädigte Exemplare. Hier gilt die
pars-pro-toto Interpretation. Dieses Phänomen
steht im Einklang mit der damals geübten Sitte
der rituellen Zerstörung der Grabausstattung.
In der frühen römischen Kaiserzeit gibt es
große Veränderungen in der Przeworsk-Kultur,
was sich u. a. in der starken Zunahme der Anzahl
der Nekropolen und der Gräberzahl auf den schon
verwendeten Bestattungsplätzen zeigt. Die Stand-
ortwahl für neu gegründeten Bestattungsplätze
unterscheidet sich nicht von der bisherigen Pra-
xis: Bevorzugt werden kleine, am liebsten sandige
Geländerücken in Wassernähe.
Stark nimmt die Anzahl der Fundstellen zu,
die eine innere Gliederung aufweisen. Auch in
der Form der Gräberfelder können wir Verän-
derungen feststellen. Neben den Nekropolen, in
denen nur flache Brandgräber erscheinen, tau-
chen jetzt vereinzelt auch birituelle Fundstellen
auf. Die ersten Grabhügel der Przeworsk-Kultur
datieren in die frühe Kaiserzeit. Im Vergleich
zur vorhergehenden Stufe gibt es jetzt verschie-
dene Steinkonstruktionen, also Steinpflaster und
steinerne Grabstelen. Nur ausnahmsweise gibt
es Hinweise auf Konstruktionen aus Holz. Auf
dem Gräberfeld von Wymyslowo gibt es noch
die rituelle Ausbrennung der Grabgrube vor der
eigentlichen Bestattung.
Die Bevölkerung der Przeworsk-Kultur blieb
auch während der älteren Kaiserzeit der Brand-
bestattung verhaftet, der Anteil der Körpergräber
verringert sich deutlich. Ihr gelegentliches Vor-
kommen kann mit Kontakten mit der Bevölke-
rung der Wielbark-Kultur erklärt werden.
Einige Veränderungen betreffen die Form der
Brandgräber. Deutlich spürbar ist der Rückgang
der Brandgrubengräber und der prozentuel-
le Zuwachs der Urnengräber mit Brandschutt.
Der Anteil der Urnengräber ohne Brandschutt
nimmt ebenso zu wie der der Grubengräber ohne
Brandschutt. Vereinzelt erscheinen auch Schicht-
gräber.
Häufiger als in der vorrömischen Eisenzeit
wurden die Urnen jetzt mit den Steinen oder mit
den auf dem Kopf stehenden Gefäßen abgedeckt.
Neu ist die Sitte, die Urne mit dem Leichenbrand
in einem größeren Gefäß unter zu bringen Die
eher seltene Verwendung von Behältern aus or-
ganischem Material ist, soweit wir wissen, auf
die vorherige Periode beschränkt. Unverändert
häufig bleiben Urnengräber, in denen ein Teil des
Leichenbrandes in der Grabgrube liegt.
Das Beigabenspektrum ändert sich jedoch
vollständig. Es gibt jetzt kaum noch beigaben-
lose Gräber. Dies kann nur mit dem steigendem
Wohlstand und der Bevölkerungsanzahl erklärt
werden. Obwohl die meisten Gräber eine eher
bescheidene Ausstattung aufweisen, nimmt die
Qualität der Inventare deutlich zu. Es gibt jetzt
wesentlich mehr Gräber, die anstelle von Keramik
nur mit Metallgegenständen ausgestattet sind.
Häufiger sind auch relativ reich ausgestattete
Gräber. Bei den Beigaben überwiegen Schmuck-
und Trachtaccessoires. An Bedeutung gewinnen
Werkzeuge, die Waffenbeigabe nimmt jedoch ab.
Konstant bleibt das Vorkommen von Tierknochen.
Es gibt nur wenige Bestattungen mit Eisenerz oder
Eisenschlacken, gleiches gilt für Harzklumpen.
Obwohl die Bevölkerung der Przeworsk-Kul-
tur auch weiterhin eiserne Beigaben anstelle bron-
zener bevorzugte, verdoppelt sich jetzt der Anteil
bronzener Gegenstände in den Grabinventaren im
Vergleich zur jüngeren vorrömischen Eisenzeit.
In den Urnengräbern werden, wie auch schon
in der vorigen Stufe, häufig alle oder nur ausge-
wählte Gegenstände in die Urnen gelegt. Nicht sel-
ten finden wir die Grabbeigabe in Gefäßen, die in
der Urne platziert wurden. Als seltene Neuigkeit
tritt das Vorkommen von Steinen in den Urnen
Zusammenfassung » 227
auf. Symbolische oder magische Bedeutung hat
auch die Sitte, scharf angespitzte Gegenstände wie
Messer, Lanzenspitzen oder ähnliches in den Bo-
den oder die Wände der Grabgrube einzustechen.
Dies betrifft auch die Deponierung in den Gräbern
der auf dem Kopf stehenden Gefäße.
Der absolute Höhepunkt der Gräberfelder
der Przeworsk-Kultur in Großpolen kommt mit
dem Anfang der Spätkaiserzeit. Die Dynamik der
Veränderungen hat jedoch bereits nachgelassen.
Noch immer wieder werden die alten Nekropolen
weiterbenutzt, es werden aber auch einige wenige
neue Gräberfelder angelegt, wobei Standortfakto-
ren für die neuen Bestattungsplätze die Gleichen
sind wie bei den älteren Nekropolen. Am Ende der
Stufe C[ und am Anfang von C2 werden mehre-
re Gräberfelder der Przeworsk-Kultur endgültig
aufgegeben. Die Anzahl der Gräberfeldertypen
vermindert sich krass. Birituelle Nekropolen
verschwinden fast vollständig, jetzt dominieren
flache Brandgräberfelder. Als Neuerscheinung
treten in der Stufe C2 die Grabhügel vom Typ
Siedlemin auf.
Nach wie vor überwiegen Brandbestattungen.
Körperbestattungen, deren Vorhandensein mit
Einflüssen aus dem Südwesten verbunden ist, er-
scheinen nur sporadisch. Die Zahl der klassischen
Brandgrubengräber ist ebenso rückläufig wie die
der Urnengräber mit Brandschutt und der Mehr-
fachbestattungen. Im Gegenzug wächst der Anteil
der Schichtgräber kontinuierlich. Zu den seltenen
Erscheinungen zählen Deckschalen und Stein-
pflaster über den Gräbern. Nach wie vor selten
sind Urnen aus einem organischen Material. Neu
ist die Überdeckung der verbrannten Knochen
mit Keramikscherben.
Im Vergleich mit der frühen Kaiserzeit stellen
wir jetzt deutliche Unterschiede in der Grabaus-
stattung. Nach wie vor selten bleiben beigabenlose
Bestattungen, die Anzahl der Gräber ohne Bei-
gabe von Keramik nimmt jedoch stark zu. Dies
könnte auf eine reduzierte Bedeutung von Kera-
mik als Grabbeigabe deuten und damit indirekt
auf Veränderungen in den Bestattungssitten. Die
übliche Ausstattung bleibt spärlich, vergleichs-
weise reichere Inventare nehmen eher ab. Dies
im Gegensatz zu den Prunkgräbern, deren Anteil
kontinuierlich zunimmt. So gut wie keine Un-
terschiede sind bei der Zusammenstellung der
Grabbeigaben erkennbar. Deutlich überwiegen
Schmuck- und Trachtbestandteile, häufiger wird
die Waffenbeigabe, vor allem Lanzenspitzen. Stark
rückläufig ist die Anzahl der bronzener Beigaben.
Regelhaff ist jetzt die Deponierung nur fragmen-
tarisch erhaltener und absichtlich beschädigter
oder zerstörter Gegenstände in den Gräbern.
Das Vorkommen von Tierknochen lässt auch
stark nach, was wiederum auf Veränderungen in
den Bestattungssitten weist. Scheinbar wurde die
Sitte der Speisebeigabe aufgegeben.
Ausschließlich in der Gruppe der Urnengräber
trifft man die Sitte der Niederlegung entweder der
ganzen Ausstattung oder nur einen ausgewählten
Teil in der Urne. Solche Praxen kommen jedoch
schon seltener vor. In der späten Kaiserzeit be-
gegnen wir weiterhin zwei klassischen, älteren
Urnentypen, die jedoch allmählich durch dick-
wandige Gefäße (Typ 2) und scheibengedrehte
Ware verdrängt werden. So gut wie keine Verän-
derungen weist der Prozentsatz der Sitte, scharf
angespitzte Gegenstände wie Messer, Lanzenspit-
zen oder ähnliches in die Grabsohle oderGrab-
grubenwände einzustechen. Unverändert bleibt
auch der Anteil von Bestattungen mit auf dem
Kopf stehenden Gefäßen.
In der Völkerwanderungszeit wird die Mehr-
zahl der Nekropolen der Przeworsk-Kultur end-
gültig aufgegeben. Auch auf den Fundstellen, die
weiterhin Siedlungsspuren aufzeigen, sinkt die
Gräberzahl dramatisch. Diese Bestattungsplätze
behalten ihre flache Form.
In den Gräbern fehlen jegliche Stein- oder
Holzkonstruktionen. Am Anfang der bespro-
chenen Stufe überwiegen Brandbestattungen, im
jüngeren Teil der Völkerwanderungszeit werden
sie von Körpergräbern ersetzt. Hier spiegeln sich
Änderungen der Bestattungssitten wider, die auf
den Einfluss fremder Impulse zurückgehen. In
den Nord-Süd orientierten Körpergräbern liegen
die Bestatteten immer mit dem Kopf in Süden in
Hockerlage auf der rechten Seite. Die Hände sind
auf das nach Westen blickende Gesicht gelegt.
Die Veränderungen in der Grabausstattung
betreffen vor allem die Häufigkeiten der verschie-
2Z « Daniel Zychliriski
denen Ausstattungsgruppen. Stark sinkt der An-
teil der Bestattungen, die nur Keramik als Beigabe
enthalten, dagegen bleibt der Anteil der Ausstat-
tungsgruppe „Keramik und Metallgegenstände“
auf dem bisherigen Niveau. Eine rasante Zunahme
registriert man in Fall der Gräber, die nur Metall-
beigaben aufweisen. Dies kann mit zunehmenden
Abweichungen in den Bestattungssitten und ei-
nem Bedeutungsverlust der Keramik in den Be-
stattungspraxen Zusammenhängen.
Analog zur ausgehenden Kaiserzeit sind die
Gräber relativ arm ausgestattet. Es muss jedoch
betont werden, dass aufwändiger ausgestattete
Bestattungen vollkommen fehlen. Das Beigaben-
spektrum wurde abrupt viel bescheidener. Nach
wie vor dominieren Schmuck- und Trachtbestand-
teile, Hinweise auf Speisebeigabe gibt es nicht
mehr. Charakteristisch für diese Stufe ist auch
die wachsende Bedeutung bronzener Grabbeiga-
ben. Auch Glas- und Steingegenstände erscheinen
jetzt häufiger. Immer seltener werden dagegen
fragmentierte oder geschmolzene Gegenständer,
häufiger finden sich jedoch beschädigte Gegen-
stände in den Gräbern.
B. Wielbark-Kultur
Diese Kultur etablierte sich in Großpolen in
während der fortgeschrittenen Stufe Bt d. h. um
die Mitte des 1. Jh. Die schon vom Anfang an
starke Besiedlungsdynamik spiegelt sich in den
zahlreichen neu gegründeten Nekropolen. Der
Höhepunkt dieses Prozess ist mit dem Anfang der
späten Kaiserzeit (Stufe B2/Cj) zu synchronisieren.
In der nachfolgenden Stufe Cj registriert man den
Untergang. Nicht nur die Anzahl der Gräberfelder
sinkt, auch die absolute Anzahl der Bestattungen
fällt dramatisch.
Was jedoch die innere Gliederung und den
Aufbau der Gräberfelder betrifft, gibt es kaum
Unterschiede zwischen der frühen und späten
römischen Kaiserzeit. Wie auch die Träger der
Przeworsk-Kultur bevorzugten die der Wielbark-
Kultur bei der Anlage der Bestattungsplätze die
Nähe von Gewässern. Birituelle Gräberfelder, also
Bestattungsplätze mit Brand- und Körperbestat-
tungen dominieren.
Anders gelagert ist sind Aspekte wie Grabbau
und Ausstattung der Gräber. Hier gibt es zwischen
der frühen und späten Kaiserzeit deutliche Unter-
schiede, die mit Anregungen aus der benachbarten
Przeworsk-Kultur erklärt werden können. In der
Frühkaiserzeit überwiegen flache Bestattungen.
Selten aufweisen sie Steinkonstruktionen auf, häu-
figbegegne wir jedoch Anzeichen für Holzsärge.
Tumuli, einfache Erdkonstruktionen wie auch
Erdhügel mit einem Steinkern, sind ebenso selten
wie Steinpflaster.
Obwohl die Bevölkerung der Wielbark-Kultur
birituelle Bestattungssitten pflegte überwiegen in
der frühen Kaiserzeit die Brandgräber. Zumeist
handelt es sich um Brandgrubengräber, aber auch
Urnengräber erscheinen regelmäßig. Urnenbestat-
tungen mit Brandschuttresten sind jedoch selten.
Bei den Urnengräbern fällt auf, dass immer wieder
ein Teil des Leichenbrands außerhalb der Urne in
der Grabgrube niedergelegt wurde.
Die Körpergräber sind sehr uniform. Sie sind
normalerweise Nord-Süd orientiert, Abweichun-
gen gibt es kaum. Die Bestatteten liegen gestreckt
mit dem Kopf nach Norden auf dem Rücken, gar
nicht so selten sind jedoch Hockergräber. Mehr-
fachbestattungen gibt es nur wenige.
Besonders interessant ist das Gräberfeld von
Kowalewko, wo die unverbrannten Leichname
mit der Holzkohle überdeckt wurden. Abweichen-
de rituelle Praktiken belegt die Nekropole von
Mutowo, wo die inneren Seiten der verbrannten
Knochen mit einer Farbe bemalt waren.
Die Gräber der Wielbark-Kultur sind in der
Regel eher spärlich ausgestattet. Die stärkste
Gruppe bilden Bestattungen, die ausschließlich
Metallgenstände enthalten, wesentlich weniger
Bestattungen enthalten auch keramische Beiga-
ben. Die Gruppe der Bestattungen, die ausschließ-
lich keramische Beigaben führt, ist ausgesprochen
selten, es scheint also als hebe man der Keramik
als Grabbeigabe keine besondere Bedeutung bei-
gemessen. Fast ein Drittel aller Gräber der Wiel-
bark-Kultur sind beigabenlos.
Die Ausstattungsklassen sind eng mit Grabtyp
verbunden. Klassische Urnengräber weisen eine
eher spärliche Ausstattung auf, nicht selten sind
sie sogar beigabenlos. Auch die Urnengräber mit
Zusammenfassung » 229
Brandschuttresten sind regelmäßig ohne Beiga-
ben. Die Ausstattung der Körpergräber variiert
dagegen stark, es gibt vergleichsweise arme und
ausgesprochen reiche Inventare. Bisher kennen
wir kein beigabenloses Körpergrab.
Die Grabbeigabe besteht aus Trachtbestand-
teilen und Schmuck, Waffen oder Werkzeuge
fehlen. Trachtaccesoires und Schmuck wurden
in der Wielbark-Kultur üblicherweise aus Bronze
ausgefertigt, man trifft jedoch auch Objekte aus
Edelmetall und Glas. Eiserne Gegenstände sind
jedoch überaus selten. Die absichtliche Zerstörung
der Grabbeigaben ist keinesfalls regelhaft, häufig
erscheinen jedoch fragmentierte oder beschädigte
Gegenstände.
In der späten Kaiserzeit dominieren Flach-
gräber, stark steigt die Zahl und unterschiedliche
Erscheinungsform der Steinkonstruktionen. In
den Körpergräben sinkt der Anteil der Holzsärge
und Leichenbehälter aus organischem Material
signifikant. Nach wie vor pflegte die Bevölkerung
birituelle Bestattungsbräuche, Brand- und Kör-
perbestattung sind gleich häufig.
In der Gruppe der Brandgräber trifft man jetzt
zumeist Urnenbestattungen. Der Prozentanteil
der anderen Untertypen der Brandbestattungen
har sich stark vermindert. Bei den Urnengräbern
gibt s auch Beispiele, dass ein Teil des Leichen-
brandes außerhalb der Urne in der Grabgrube nie-
dergelegt wurde Solche Bestattungen sind jedoch
sehr selten. Bisher unbekannt waren Urnengräber,
mit einen weiteren Gefäß zwischen den in der
eigentlichen Urne aufbewahren Knochen oder
solche, wo die Urne mit dem Leichenband mit
einem umgedrehten, auf dem Kopf stehenden Ge-
fäß, abgedeckt ist. Als Deckel wurden manchmal
Steine verwendet. Häufiger sind Leichenbehälter
aus organischem Material vor. Bisher kennen wir
nur ein einziges Schichtgrab aus dem Bereich der
Wielbark-Kultur.
Signifikant steigt die Häufigkeit der Körper-
gräber, ihre Orientierung und Lagerung der Be-
statteten weist keine Unterschiede zur vorherigen
Stufe auf. Auf niedrigem Niveau bleiben Mehr-
fachbestattungen.
Stark nimmt die Zahl der Gräber mit Aus-
stattung zu, drastisch sinken gleichzeitig Bestat-
tungen ohne Keramikbeigabe. Dies könnte auf
die wachsende Bedeutung der Keramik in den
Vorstellungen bezüglich des Jenseits. Die Bestat-
tungen liefern auch viel mehr Keramik als in den
vorherigen Perioden. Obwohl die durchschnittli-
che Ausstattung ist eher relativ dürftig ist, weisen
viel mehr Gräber in dieser Stufe eine überdurch-
schnittliche, sogar reiche Ausstattungen auf. Die
Variationsbreite der Ausstattungsgruppen hat sich
merklich geändert. Im Fundstoff überwiegen zwar
- nach wie vor - Trachtbestandteile und Schmuck,
vereinzelt tauchen aber Bewaffnung oder Werk-
zeuge auf. Als Neuerscheinung erscheinen, sei es
in begrenztem Umfang, Tierknochen in den Grä-
bern. Es handelt sich höchstwahrscheinlich um
Speiseopfer oder die Beigabe von Speisen. Relativ
häufig wurden in der Urne neben verbrannten
Knochen auch Steine deponiert. Auf dem Grä-
berfeld von Kowalewko wurde immer wieder die
unverbrannte Leiche mit der Holzkohle bedeckt,
in Mutowo wurden die Innenseiten der verbrann-
ten Knochen mit Farbe bemalt.
Zum Schluss der bisherigen Überlegungen
muß festgestellt worden, daß die Bevölkerung
der Przeworsk- und Wielbark-Kultur verhältnis-
mäßig einheitliche Bestattungsbräuche pflegten.
Innerhalb dieser Glaubens- und Bestattungs-
vorstellungen gab es aber eine Variationsbreite,
die sich manchmal in individuellen Fundstellen
widerspiegeln. Zwischen den Glaubenswelten
und den Bestattungssitten der Przeworsk- und
Wielbark-Kultur gab es zahlreiche Analogien, die
nicht nur als Auswirkungen der langen Nach-
barschaft betrachtet werden können. Es ist somit
zu vermuten, daß ihre Jenseitsvorstellungen und
Bestattungssitten aus ursprünglich gemeinsamen
Wurzeln entsprangen.
Übersetzt von Piotr Luczkiewicz
s n»a:
tvWü .ct
Daniel Zychlinski
Obrzqdek pogrzebowy ¡udnosd kultury
przeworskiej i wielbarskiej w Wielkopoisce
Bibliografía
¿ródla:
Edda Poetycka, tlum. i oprac. A. Zaluska-
Strömberg, Biblioteka Narodowa, seria II, nr 214,
Wroclaw 1986.
Germania, [w:] Tacyt, Dziela, przel. S. Ham-
mer, Warszawa 2004.
Literatura:
Abramowicz A.
1956 Materialy z cmentarzyska w Zadowi-
cach, pow. Kalisz, „Prace i Materialy Muzeum
Archeologicznego i Etnograficznego w Lodzi.
Seria Archeologiczna”, nr 1, s. 61-97.
Abramowicz A., Lepówna B.
1957 Materialy z cmentarzyska w Zadowicach,
pow. Kalisz (czfsc II), „Prace i Materialy Muzeum
Archeologicznego i Etnograficznego w Lodzi. Se-
ria Archeologiczna”, nr 2, s. 25-53.
Andrzejowski J.
1998 Nadkole 2. A Cemetery of the Przeworsk
Culture in Eastern Poland, Krakow.
Babe§ M.
1993 Die Poienefti-Lukasevka-Kultur. Ein
Beitrag zur kulturgeschichte im Raum östlich der
Karpaten in den letzten Jahrhundert vor Christi
Geburt, „Saarbrücker Beiträge zum Altertums-
kunde”, t. 30, Bonn.
Balke B.
1969 Dwa pöznolatehskie groby szkieleto-
we z Biskupina, „Wiadomosci Archeologiczne”,
t. XXXIV, s. 361-369.
Bartkowski T.
1970 Wielkopolska i Srodkowe Nadodrze,
Warszawa.
Beck H.
1970 Germanische Menschenopfer in den li-
terarischen Quellen, [w:] Vorgeschichtliche Hei-
ligtümer und Opferplätze in Mittel- und Nord-
europa, red. H. von Jankuhn, „Abhandlungen
der Akademie der Wissenschaften in Göttingen,
Philologisch-Historische Klasse, Dritte Folge”,
Nr 74, s. 241-258.
Bednarczyk J.
2000 Grob wojownika z okresu rzymskiego
w Zegotkach, stanowisko 5, wojewödztwo ku-
jawsko-pomorskie, [w:] Archaeologia et historia,
Ksifga jubileuszowa dedykowana Pani Profesor
Romanie Barnycz-Gupiehcowej, red. Leszek Kajzer
et all., Lodz, s. 49-58.
Biborski M.
1978 Miecze z okresu wplywöw rzymskich na
obszarze kultury przeworskiej, „Materialy Arche-
ologiczne”, t. XVIII, s. 53-165.
200 « Daniel Zychlinski
Biedermann H.
2001 Leksykon symboli, Warszawa.
Blume E,
1909a Ausstellung im Kaiser Friedrich-Muse-
um. Vor- und Frühgeschichtliche. Altertümer aus
dem Gebiet der Provinz Posen, Posen.
1909b Aus der Provinz Posen. Erwerbungen
des Kaiser Friedrich-Museums zu Posen, „Man-
nus”, Nr 1, Berlin, s. 137-140, 303-305.
1912 Die germanischen Stämme und die Kul-
turen zwischen Oder und Passarge zur römischen
Kaiserzeit, t. 1, Würzburg.
1915 Die germanischen Stämme und die Kul-
turen zwischen Oder und Passarge zur römischen
Kaiserzeit, t. 2, Würzburg.
Buaszczyk W.
1970 Muzeum Archeologiczne w Poznaniu
w 25-leciu Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej,
„Fontes Archaeologici Posnanienses”, Vol. XX,
s. 1-46.
1975 25 lat „Fontes Archaeologici Posnanien-
ses”, „Fontes Archaeologici Posnanienses”, Vol.
XXV, s. 1-14.
BtAZEJEWSKI A.
1998 Obrzqdek pogrzebowy kultury przewor-
skiej na Dolnym Slqsku, Wroclaw.
BtAZEJEWSKI A., Mirocha W.
2007 Badania pracowni garncarskiej kultury
przeworskiej na stan. 5 w Kocinie, gm. Sosnie, pow.
ostrowski, woj. wielkopolskie, „Wielkopolskie Spra-
wozdania Archeologiczne”, t. 8, s. 165-173.
Bohnsack D.
1940 Die Burgunden, [w:] Vorgeschichte der
deutschen Stämme, t. 3, Ostgermanen und Nord-
gennanen, red. H. Reinerth, Berlin, s. 1033-1149.
Bokiniec E.
1999 Cmentarzysko z mlodszego okresu prze-
drzymskiego w Swierköwcu, gm. Mogilno, [w:]
COMHLAN - studia z archeologii okresu prze-
drzymskiego i rzymskiego wEuropie Srodkowej de-
dykowane Teresie Dqbrowskiej w 65. rocznicg uro-
dzin, red. J. Andrzejowski, Warszawa, s. 115-140.
Borodziej Mazurek T.
1988 Cmentarzysko z mlodszego okresu wply-
wöw rzymskich w Grödku nad Bugiem, woj. zamoj-
skie, stan. 1C, [w:] Kultura wielbarska w mlodszym
okresie rzymskim, 1.1, red. J. Gurba, A. Kokowski,
Lublin, s. 279-336.
Bugaj E„ Makiewicz T.
1995 Ornamentyka figuralna na naczyniach
glinianych okresu przedrzymskiego i rzymskiego
w Polsce, „Przeglqd Archeologiczny”, t. 43, s. 87-
122.
Busko C.
1987 Rekonstrukcja niektörych elementöw ob-
rzqdku pogrzebowego ludnosci kultury luzyckiej,
„Silesia Antiqua”, t. XXIX, s. 59-93.
Bykowski K.
1976 Uwagi o szkieletowym obrzqdku pogrze-
bowym ludnosci kultury przeworskiej w okresach
pöznolatehskim i wczesnorzymskim, „Studia Ar-
cheologiczne”, t. VII, s. 139-165.
Cabai.sk A M.
1967 Ze studiöw nad obrzqdkiem cialopalnym
w Europie przedhistorycznej, „Zeszyty Naukowe
Uniwersytetu Jagiellohskiego”, t. CXLIX, z. 8,
s. 39-59.
Chyzewska-Sulowska M.
1971 Kamienne stele nagrobne w rejonie Bal-
tyku w okresie pöznolatehskim i rzymskim, „Po-
morania Antiqua”, t. III, s. 117-162.
ClCHOSZEWSKA H.
1925 Nowe nabytki Muzeum Wielkopolskiego
w Poznaniu w latach 1911-1921, „Przeglqd Arche-
ologiczny”, t. II, Poznan, s. 125-134.
ClESIELSKI M.
1983 Zapowiednia, gm. Pyzdry, woj. konih-
skie, „Informator Archeologiczny. Badania 1982”,
s. 174.
1984a Zapowiednia, gm. Pyzdry, woj. konih-
skie, „Informator Archeologiczny. Badania 1983”,
s. 138.
1984b Stawki, gm. Dobre, woj. konihskie, „In-
formator Archeologiczny. Badania 1983”, s. 109.
Bibliografie! » 201
1985a Zapowiednia, gm. Pyzdry, woj. konih-
skie, „Informator Archeologiczny. Badania 1984”,
s. 114.
1985b Stawki, gm. Dobre, woj. konihskie, „In-
formator Archeologiczny. Badania 1984”, s. 109-
110.
2008 Sprawozdanie zprac archeologicznych
na ementarzysku kultury przeworskiej w Zapo-
wiedni (stanowisko 5), gm. Pyzdry, woj. wielko-
polskie - pierwszy sezon badah, [w:] Kultura prze-
worska. Odkrycia - interpretaeje - hipotezy, t. 2,
red. J. Skowron, M. Ol^dzki, Lodz, s. 259-298.
CzAHNECKA K.
1990 Struktura spoleczna ludnosci kultury
przeworskiej, Warszawa.
D4BROWSCY 1.1 K.
1967 Cmentarzysko z okresöw poznolatehskie-
go i wplywöw rzymskich w Wesölkach, pow. Kalisz,
Wroclaw-Warszawa-Kraköw.
D^browska T.
1981 Kultura przeworska a kultura wielbarska
na Mazowszu i Podlasiu, [w:] Problemy kultury wiel-
barskiej, red. T. Malinowski, Slupsk, s. 117-126.
1988 Wczesnefazy kultury przeworskiej. Chro-
nologia - zasigg - powiqzania, Warszawa.
1997 Kamienczyk. Ein Gräberfeld der Prze-
worsk-Kultur in Ostmasowien, Krakow.
2007 O rozplanowaniu ementarzysk kultury
przeworskiej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia
Archaeologica”, t. 25, s. 251-265.
D^browski E.
1950 Badania na ementarzysku w Mlodzi-
kowie, w pow. sredzkim, „Z otchlani wieköw”,
R. XIX, s. 42-46.
D^browski K.
1957 Nowe stanowiska archeologiczne z okresu
rzymskiego w Kaliszu, „Wiadomosci Archeolo-
giczne”, t. XXIV, s. 258.
1969 Uwagi o osadnietwie okolic Kalisza na
przelomie er, „Rocznik Kaliski”, t. II, s. 141-157.
1970 Cmentarzysko z okresu pöznolatehskiego
wZagorzynie, pow. Kalisz, „Sprawozdania Arche-
ologiczne”, t. XXII, s. 331-397.
1975 Cmentarzysko pöinolatehskie i osada
wczesnosredniowieczna w Zydowie powiat kaliski,
„Rocznik Kaliski”, t. VIII, s. 383-389.
Dieck A.
1964 Die europäischen Moorleichenfunde. Ho-
miniden Funde, „Göttinger Schriften zur Vor- und
Frühgeschichte“, t. 5.
Dobrindt O.
1927 Auf den Spuren der Vorzeit, „Heimat-Ka-
lender für den Kreis Bomst“, R. 5, Bomst, s. 33-40.
Dov, Anski G.
1975 Studia z dziejöw Srodkowego Nadodrza
w III-I wieku p.n.e., Wroclaw-Warszawa-Kraköw-
Gdansk.
2007 Obrz^dy na cmentarzyskach kultury lu-
boszyckiej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia
Archaeologica”, t. 25, s. 295-306.
Durczewski D.
1973 Interwencje i orzecznictwo konserwa-
torskie do spraw archeologicznych w Poznaniu
w 1971 r., „Fontes Archaeologici Posnanienses”,
Vol. XXIII, s. 230-234.
1979 Interwencje i orzecznictwo konserwatora
do spraw zabytköw archeologicznych w Poznaniu
w latach 1975-1976, „Fontes Archaeologici Posna-
nienses”, Vol. XXVIII, s. 97-101.
Durczewski D., Pieczynski Z.
1975 Z dzialalnosci konserwatora archeolo-
gicznego w Wielkopolsce do roku 1974, „Fontes Ar-
chaeologici Posnanienses”, Vol. XXV, s. 14-28.
Durczewski Z.
1936a Cmentarzysko cialopalne z okresu rzym-
skiego w Spicymierzu wpow. tureckim, „Z otchlani
wieköw”, R. XI, z. 12, s. 156-157.
1936b Groby ksiqzgce i cmentarzysko cialo-
palne z okresu rzymskiego w L$gu Piekarskim,
w pow. tureckim, „Z otchlani wieköw”, R. XI,
z. 12, s. 157.
Dymaczewski A.
1958a Cmentarzysko z okresu rzymskiego
w Mlodzikowie, pow. Sroda, „Fontes Archaeologici
Posnanienses“, Vol. VIII-IX, s. 179-443.
202 « Daniel Zychliriski
1958b Cmentarzysko w ¿renicy, pow. Sroda,
„Zeszyty Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mic-
kiewicza”, t. 1, s. 3-33.
Dzieduszycka B.
1977 Rejestr stanowisk archeologicznych w re-
jonie J. Goplo, woj. Bydgoszcz, „Fontes Archaeolo-
gici Posnanienses”, Vol. XXVI, s. 150-159.
Dzieduszycki W„ Jankowska D., Zychlinska
]., Zychlinski D.
2013 Wielokulturowe stanowisko archeolo-
giczne w Otorowie (nr 66) na tie osadnictwa pra-
dziejowego i historycznego okolic Szamotul, [w:]
Archeologia Ziemi Szamotulskiej, t. 1, red. R. Pie-
trzak, Szamotuly.
Dzieduszycki W., Makiewicz T„ Sobucki A.
1998 Nowa Wies, st. 1 i 12, gmina Bledzew,
[w:] Archeologiczne badania ratownicze wzdluz
trasy gazociqgu tranzytowego, 1.1, Ziemia Lubuska,
red. R. Mazurowski, Poznan, s. 115-195.
Eggers H.- J.
1951 Der römische Import der freien Germa-
nien, Hamburg.
Elantkowska J.
1961 Uzbrojenie ludnosci kultury przeworskiej
w okresie rzymskim na Slqsku, „Zeszyty Nauko-
we Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza”, z. 2,
Poznan, s. 52-160.
Eliade M.
1993 Kowale i alchemicy, Warszawa.
Erzepki B.
1888 Kurhan w Grunöwku pod Lesznem, „Za-
piski Archeologiczne Poznahskiego Towarzystwa
Przyjaciöl Nauk - Komisja Archeologiczna”, 1.1,
z. IV, s. 37-44.
1928 Nieopisane zabytki z Grunöwka, wpow.
leszczyhskim, „Przegl^d Archeologiczny”, t. III,
s. 60-61.
Erzepki B., Kostrzewski ].
1915 Album zabytköw przedhistorycznych
Wielkiego Ksiptwa Poznahskiego zebranych w Mu-
zeum Towarzystwa Przyjaciöl Nauk w Poznaniu,
t. 4, Poznan.
Fitzke J.
1934 Odkrycie osady z okresu rzymskiego
i cmentarzyska z okresu wfdröwek ludöw w Oszczy-
wilku, w pow. kaliskim, „Z otchlani wieköw”,
R. IX, s. 21-38.
Fowler C.
2004 The archaeology of personhood. An
anthropological approach, London-New York.
Gajda E.
2006 Groby szkieletowe w lodziach wyposazo-
ne w broh z wczesnego okresu rzymskiego odkryte
w Walkowicach, gmina Czarnköw, [w:] Pradolina
Noted na tie pradziejowych i wczesnosredniowiecz-
nych szlaköw handlowych, red. H. Machajewski,
J. Rola, Poznan, s. 231-236.
Gal|zowska A.
1995 Cmentarzysko z okresu wplywöw rzym-
skich w Lwöwku, woj. poznahskie, w swietle nowych
badah, „Wielkopolskie Sprawozdania Archeolo-
giczne”, t. 3, s. 175-185.
1996a Materialy z mlodszego okresu prze-
drzymskiego i okresu wplywöw rzymskich z Kuz-
nicy Zelichowskiej, w woj. pilskim, „Wielkopolskie
Sprawozdania Archeologiczne”, t. 4, s. 155-184.
1996b Materialy z „Bogdanowa kolo Obor-
nik , woj. poznahskie, w zbiorach Germanisches
Nationalmuseum w Norymberdze, „Wielkopolskie
Sprawozdania Archeologiczne”, t. 4, s. 145-155.
2006 Cmentarzysko kultury wielbarskiej
w Rzadkowie wpowieciepilskim, „Fontes Archa-
eologici Posnanienses”, Vol. 42, s. 73-95.
2007 Obrzqdek pogrzebowy kultury wielbar-
skiej w Wielkopolsce, „Acta Universitatis Lodzien-
sis. Folia Archaeologica”, t. 25, s. 155-234.
Gedl M.
1985a Obiekty rowkowe na cmentarzyskach
z okresu latehskiego i wczesnego okresu wplywöw
rzymskich w poludniowej Polsce, cz. I, „Przegl^d
Archeologiczny”, t. 32, s. 157-186.
1985b Obiekty rowkowe na cmentarzyskach
z okresu latehskiego i wczesnego okresu wplywöw
rzymskich wpoludniowej Polsce, cz. II, „Przegl^d
Archeologiczny”, t. 33, Wroclaw, s. 159-190.
Bibliografía » 203
Godlowski K.
1960 Studia nad stosunkami spotecznymi
w okresach póznolateñskim i rzymskim w dorze-
czu Odry i Wisty. Proba interpretacji cmentarzysk,
Wroclaw.
1970 The Chronology of the Late Roman
and Early Migration Periods in Central Europe,
„ZeszytyNaukowe Uniwersytetu Jagiellonskiego”,
z. 11, Krakow.
1974 Konfrontacja i ocena wartosci archeolo-
gicznych i antropologicznych wyznaczników plci
w odniesieniu do grobów ciatopalnych z okresu
przedrzymskiego i rzymskiego, [w:] Metody, wyniki
i konsekwencje badaú kosci zgrobów ciatopalnych,
red. H. Gizyñska, Poznan, s. 63-70.
1981 Kultura przeworska, [w:] Prahistoria
Ziem Polskich, t. V, Pózny okres latenski i okres
rzymski, red. K. Godlowski, Z. Wozniak, Warsza-
wa-Wroclaw-Krakow-Gdansk, s. 57-134.
1985 Przemiany kulturowe i osadnicze w po-
iudniowej i srodkowej Polsce w mlodszym okresie
przedrzymskim i w okresie rzymskim, Wroctaw-
Warszawa-Kraków-Gdañsk-Lódz.
1994 Die Barbaren nördlich der Westkarpaten
und die militärische Kontakte. Specimina Nova.
A Pécsi Janus Pannonius Tudomänyeegyetem Tör-
teneti Tanszékének Evkönyve, Pecs, s. 65-89.
Godlowski K„ Wichman T.
1998 Chmielów Piaskowy. Ein Gräberfeld
der Przeworsk-Kultur im Swiftokrzyskie-Gebirge,
Krakow.
Gorczyca K.
1984 Biskupice, gm. Grodziec, woj. koniúskie,
„Informator Archeologiczny. Badania 1983”,
s. 116.
Götze A.
1905 Hügelgräber der römischen Zeit von Sel-
genau, Kreis Kolmar in Posen, „Nachrichten über
deutsche Altertumsfunde, Ergänzungsblätter zur
Zeitschrift für Ethnologie”, t. 15, z. 1, s. 3-5.
Gozdowski M.
1949 Znaleziska okresu rzymskiego z Ostrowa
Kaliskiego, pow. Kalisz, „Sprawozdania Pañstwo-
wego Muzeum Archeologicznego , t. II, z. 1-4,
Warszawa, s. 69-78.
Grabarczyk T.
1997 Kultura wielbarska na Pojezierzach Kra-
jehskim i Kaszubskim, Lodz.
Graham E.-J.
2009 Becoming persons, becoming
ancestors. Personhood, memory and the corps
in Roman rituals of social remembrance,
„Archaeological Dialogues 16 (1)”, Cambridge,
s. 51-74.
Grzywaczyk T.
1961 Sposoby grzebania zmarlych w okresie
poznolatehskim i rzymskim na terenie Wielkopol-
ski, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu im. Adama
Mickiewicza”, Nr 2, s. 3-51.
Hahula K.
1994 Cmentarzysko kultury wielbarskiej w No-
wym Lowiczu na Pojezierzu Drawskim w swietle
dotychczasowych badah (kurhany 52 i 56), „Bar-
baricum”, t. 3, s. 131-148.
Hessler R.
1925a Vorgeschichtliches aus der Grenzmark,
„Ostdeutsche Monatshefte”, t. 5 (10), s. 892-912.
1925b Zur Vorgeschichte der Grenzmark, „Hei-
matkalender für Netzekreises”, t. 4, s. 21-27.
Holter F.
1933 Weidwerk und Fischwaid in der Vorzeit,
„Heimat-Kalender für den Kreis Bomst”, R. 11,
Bomst, s. 54-59.
Jaczynowska M.
1987 Religie swiata rzymskiego, Warszawa.
Jamka R.
1933 Prace archeologiczne w powiecie kaliskim,
„Z otchlani wiekow”, R. VIII, z. 4-5, s. 97-98.
1937 Zabytki z okresu rzymskiego z Zegocina,
pow. jarocihskim, [w:] Przyczynki do pradziejöw
Polski Zachodniej (Pamiftnik 10-lecia kola prahi-
storykow studentöw Uniwersytetu Poznahskiego),
red. W. Hensel, J. Zurek, Poznan, s. 54-60.
1939 (1948) Ceramika siwa w swietle zespolöw
grobowych odkrytych na obszarze Polski srodkowej,
204 Daniel Zychlinski
zachodniej i poludniowo-zachodniej, „Wiadomosci
Archeologiczne”, t. XVI, s. 201-210.
Janiczak H.
1990 Kurhany kulturyprzeworskiej, „Przegl^d
Archeologiczny”, t. 37, s. 121-155.
Jaskanis J.
1974 Obrzqdek pogrzebowy zachodnich Bal-
töw u schylku starozytnosci (I-V w. n.e.), Wroclaw-
Warszawa-Kraköw-Gdarisk.
1999 Cecele. Ein Gräberfeld der Wielbark-
Kultur in Ostpolen, Krakow.
Jasnosz S.
1952 Cmentarzysko z okresu pöznolatehskiego
i rzymskiego w Wymyslowie, pow. Gostyh, „Fontes
Praehistorici”, Vol. II, s. 1-282.
1955 Cmentarzysko z okresu wplywöw rzym-
skich w Sadowiu, pow. Oströw Wlkp., „Fontes Ar-
chaeologici Posnanienses”, Vol. V, s. 141-161.
1958 Grob cialopalny z Nadawia w pow. ko-
scianskim i naczynia z szybkami w Polsce, „Prze-
gl^d Archeologiczny”, t. X, s. 402-410.
1960a Z badan cmentarzyska wZadowicach,
pow. Kalisz w czasie Drugiej Wojny swiatowej,
„Prace i Materialy Muzeum Archeologicznego
i Etnografkznego w Lodzi. Seria Archeologiczna”,
Nr 5, s. 125-139.
1960b Dalsze groby z okresu rzymskiego w Na-
clawiu, „Fontes Archaeologici Posnanienses”, Vol.
XI, s. 224-228.
1961 Sprawozdanie z dzialalnosci Muzeum Ar-
cheologicznego w Poznaniu w 1960 r., „Fontes Ar-
chaeologid Posnanienses”, Vol. XII, s. 362-376.
1963 Sprawozdanie z dzialalnosci Muzeum
Archeologicznego w Poznaniu w 1962 r., „Fontes
Archaeologici Posnanienses”, Vol. XIV, s. 241-
246.
1964 Starozytne osadnictwo na terenie Ob-
jezierza, pow. Oborniki, „Fontes Archaeologici
Posnanienses”, Vol. XV, s. 165-189.
1966 Cmentarzysko kultury groböw jamowych
w Rzgzawach, pow. Turek, „Fontes Archaeologici
Posnanienses”, Vol. XVII, s. 237-265.
1978 Osiqgnifda Muzeum Archeologicznego
w Poznaniu w badaniach nad okresami pöznola-
tehskim i wplywöw rzymskich, „Fontes Archaeolo-
gici Posnanienses”, Vol. XXVII, s. 43-53.
1982 Materialy i studia do dziejow osadnic-
twa starozytnego i wczesnosredniowiecznego Ziemi
Obornicko-Rogozihskiej. Czpsc I, „Fontes Archa-
eologici Posnanienses”, Vol. XXXI, s. 1-145.
1983 Materialy i studia do dziejow osadnic-
twa starozytnego i wczesnosredniowiecznego Ziemi
Obornicko-Rogozihskiej. Cz§scII, „Fontes Archa-
eologici Posnanienses”, Vol. XXXII, s. 105-156.
1984 Materialy i studia do dziejow osadnic-
twa starozytnego i wczesnosredniowiecznego Ziemi
Obornicko-Rogozihskiej. Czgsc III, „Fontes Archa-
eologici Posnanienses”, Vol. XXXIII, s. 55-167.
Jazdzewski K.
1938a Grab z okresu rzymskiego w Rzadkowi-
cach w pow. chodzieskim, ,,Z otchlani wiekow”,
R. XIII, z. 11-12, s. 158.
1938b Cmentarzysko z okresu rzymskiego
w Sobotce wpow. Igczyckim, ,,Z otchlani wiekow”,
R. XIII, z. 11-12, s. 159-160.
Jazdzewski K., Rycel G.
1981 Habent suafata tumuli, ,,Z otchlani wie-
kow”, R. 47, z. 1-2, s. 30-48.
Jazdzewski W.
1887a Szelqgpod Poznaniem, „Zapiski Arche-
ologiczne Poznanskiego Towarzystwa Przyjaciol
Nauk - Komisja Archeologiczna”, 1.1, z. I, s. 18-
20.
1887b Sulmierzyce, powiat odolanowski, „Za-
piski Archeologiczne Poznanskiego Towarzystwa
Przyjaciol Nauk - Komisja Archeologiczna”, 1.1,
z. II, s. 23-24.
1887c Wyspa na Lednicy, pow. Gniezniehski,
„Zapiski Archeologiczne Poznanskiego Towarzy-
stwa Przyjaciol Nauk - Komisja Archeologiczna”,
1.1, z. II, s. 31-34.
JOZEFOW R.
2008 Typologia obiektow kremacji w okresie
rzymskim. Na przykladach wybranych z terenow
prowincji rzymskich i Barbaricum, [w:] Kultura
przeworska. Odkrycia - interpretacje - hipotezy,
t. 2, red. J. Skowron, M. Ol^dzki, Lodz, s. 211-
242.
Kaczanowski P.
1987 Drochlin. Cialopalne cmentarzysko kul-
tury przeworskiej z okresu wplywow rzymskich,
Krakow.
Bibliografie! » 205
Kaczanowski P„ Zaborowski J.
1988 Bemerkungen über die Bewaffnung der
Bevölkerung der Wielbark-Kultur, [w:] Kultura
wielbarska w mlodszym okresie rzymskim, t. 1,
red. J. Gurba, A. Kokowski, Lublin, s. 221-239.
Kaczmarek J.
2008 Archeologia miasta Poznania. Stan ba-
dan i materialy, Poznan.
Kaixiefe H.
1915 Neue Funde aus Kujawien, „Praehistori-
sche Zeitschrift”, t. VII, Berlin, s. 200-207.
Kapustka J.
1986 Zapowiednia, gm. Pyzdry, woj. konin-
skie, „Informator Archeologiczny. Badania 1985”,
s. 113.
Karczewska M„ Karczewski M.
2007 „Obcy” wgrupie. Relacje migdzykulturo-
we na przykladziepochöwköw 0 cechach „wielbar-
skich” z ementarzysk kultury bogaczewskiej, [w:]
Nowe materialy i interpretaeje. Stan dyskusji na
temat kultury wielbarskiej, red. M. Fudzinski, H.
Paner, Gdansk, s. 627-642.
Karpinska A.
1926 Kurhany z okresu rzymskiego w Polsce
ze szczegölnym uwzglqdnieniem typu siedlemin-
skiego, Poznan.
1928 Nowe nabytki Dzialu Przedhistorycznego
Muzeum Wielkopolskiego w Poznaniu w latach
1923-1925, „Przeglqd Archeologiczny”, t. III,
s. 234-248.
Kasprowicz T.
1995 Grob z pöznego okresu wplywöw rzym-
skich z Borowa, gm. Czempih, woj. poznahskie,
„Wielkopolskie Sprawozdania Archeologiczne”,
t. 3, s. 189-194.
Kaszewska E.
1961 Materialy z ementarzyska w Zadowicach,
pow. Kälisz (Czqsc III), „Prace i Materialy Muzeum
Archeologicznego i Etnograficznego w Lodzi. Se-
ria Archeologiczna”, t. 6, s. 191-288.
1964 Materialy z ementarzyska w Zadowicach,
pow. Kalisz (Cz^scIV), „Prace i Materialy Muzeum
Archeologicznego i Etnograficznego w Lodzi. Se-
ria Archeologiczna”, t. 11, s. 101-186.
1975 Wielookresowe ementarzysko cialopalne
w Zadowicach, pow. Kalisz, „Sprawozdania Ar-
cheologiczne”, t. XXVII, s. 141-165.
1977a Materialy kulturyprzeworskiej z Kurzej,
woj. Kalisz, „Fontes Archaeologici Posnanienses”,
Vol. XXVI, s. 106-124.
1977b Cmentarzysko kultury przeworskiej
w Gledzianöwku (st. 1), woj. plockie, „Prace i Ma-
terialy Muzeum Archeologicznego i Etnogra-
ficznego w Lodzi. Seria Archeologiczna”, t. 24,
s. 63-232.
1988 Wstgpne wyniki badan ementarzyska
z okresu przedrzymskiego i rzymskiego w Zado-
wicach pod Kaliszem, „Prace i Materialy Muzeum
Archeologicznego i Etnograficznego w Lodzi. Se-
ria Archeologiczna”, t. 32, s. 45-70.
Kempisty A.
1965 Obrzqdek pogrzebowy w okresie rzym-
skim na Mazowszu, „Swiatowit”, t. XXVI.
1968 Birytualne cmentarzysko zpöznego okre-
su rzymskiego w miejscowosci Brulino-Koski, pow.
Oströw Mazowiecka, „Wiadomosci Archeologicz-
ne”, t. 32, s. 409-450.
Kenk R.
1977 Studien zum Begin der jüngeren römi-
schen Kaiserzeit in der Przeworsk-Kultur, „Bericht
der Römisch-Germanischen Kommission”, t. 58,
Mainz am Rhein, s. 161-446.
Rietlinskä A.
1960 Problem tzw. groböw ksiqzgcych we weze-
snym okresie rzymskim, „Wiadomosci Archeolo-
giczne”, t. XXVI, Warszawa, s. 98-118.
1963 Struktura spoleczna ludnosci kultu-
ry przeworskiej, „Materialy Starozytne”, t. IX,
s. 7-99.
Kietlinska A., D4RROWSKA T.
1963 Cmentarzysko z okresu wplywöw rzym-
skich we wsi Spicymierz, pow. Turek, „Materialy
Starozytne”, t. IX, s. 143-255.
Kihl-Szymanska E.
1979 Ratownicze badania archeologiczne na
terenie budowy zbiornika zalewowego „Woniesc ,
w latach 1976-1978, „Fontes Archaeologici Posna-
nienses”, Vol. XXVIII, s. 84-90.
Klimaszewski M.
1994 Geomorfologia, Warszawa.
206 « Daniel Zychiirtski
Kmiecinski J.
1962 Zagadnienie tzw. kultury gocko-gepidz-
kiej na Pomorzu Wschodnim w okresie wczesno-
rzymskim, Lodz.
Kmiecinski J„ Blombergowa M., Walenta K.
1966 Cmentarzysko kurhanowe ze starszego
okresu rzymskiego w Wpiorach wpow. kartuskim,
„Prace i Materialy Muzeum Archeologicznego i
Etnograficznego w Lodzi. Seria Archeologiczna”,
nr 12, Lodz, s. 37-118.
Kmiecinski J., Kajzer L„ Walenta K.
1968 Odry, cmentarzysko kurhanowe z okresu
rzymskiego wpowiecie chojnickim, Lodz.
Kocka-Krenz H.
1974 Sprawozdanie z badah wykopaliskowych
na cmentarzysku z okresu wplywöw rzymskich
i wczesnego sredniowiecza w Koninie, stan. B,
„Fontes Archaeologici Posnanienses”, Vol. XXIV,
s. 244-246.
Kocka W.
1939 (1948) Grob cialopalny ze starszego okresu
rzymskiego w Zerkowie wpow. jarocihskim, „Wia-
domosci Archeologiczne”, t. XVI, s. 170-178.
Koehler K.
1887 Kilka uwag nad wykopaliskami z Czacza,
„Zapiski Archeologiczne Poznanskiego Towarzy-
stwa Przyjaciol Nauk Poznahskiego - Komisja
Archeologiczna”, 1.1, s. 16-18.
1890a Naczynie z szybkami z Naclawia, „Za-
piski Archeologiczne Poznahskiego Towarzystwa
Przyjaciol Nauk Poznahskiego - Komisja Arche-
ologiczna”, 1.1, z. V, s. 45-48.
1890b Poglqd na czynnosci sekcyi archeologicz-
nej wydziatu historyczno-literackiego, a pözniej
wydzialu archeologicznego Towarzystwa Przyja-
ciöl Nauk w Poznaniu, „Zapiski Archeologicz-
ne Poznahskiego Towarzystwa Przyjaciol Nauk
Poznahskiego - Komisja Archeologiczna”, 1.1,
z. V, s. 55-58.
Kokowski A.
1987 Zagadnienie krggöw kamiennych w srod-
kowej strefie Pojezierza Pomorskiego, „Acta Uni-
versitatis Lodiensis. Folia Archaeologica”, nr 8,
Lodz, s. 63-79.
1988 Zagadnienie interpretacji kulturowej
materialów z mlodszego okresu rzymskiego typu
Lukawica, „Archeologia Polski”, t. XXXIII, War-
szawa, s. 165-191.
1992 Das Problem der Wiederoffnung der Grä-
ber in den Friedhofes der Maslomecz-Gruppe (aus
den Studien über die Kulturveränderungen bei den
Goten während ihrer Wanderung), „Peregrinado
Gothicalll”, Lublin, s. 115-132.
1995 Grupa maslomqcka. Z badan nadprze-
mianami kultury Gotów w mlodszym okresie rzym-
skim, Lublin.
1999 Archeologia Gotów. Goci w Kotlinie Hru-
bieszowskiej, Lublin.
2006 Krajna Zlotowska w mlodszym okresie
przedrzymskim i w okresie rzymskim, [w:] Goci
i ich sqsiedzi na Pomorzu. Materialy z konferencji
“Goci na Pomorzu Srodkowym”, Koszalin 28-29
pazdziernika 2005, red. W. Nowakowski, Kosza-
lin, s. 127-141.
2007 Goci. Od Skandzy do Campi Gothorum,
Warszawa.
Kondracki J.
1994 Geografía Polski. Mezoregiony fizyczno-
geograficzne, Warszawa.
1998 Geografia regionalna Polski, Warszawa.
Kostrzewski B.
1928 Nowe nabytki Dzialu przedhistorycznego
Muzeum Tow. Przyjaciol Nauk w Poznaniu w la-
tach 1922-1925, „Przegl^d Archeologiczny”, t. III,
s. 221-223.
1937 Grob z okresu póznorzymskiego w Po-
znaniu, [w:] Przyczynki do pradziejów Polski Za-
chodniej (Pamiftnik 10-lecia kola prahistoryków
studentów Uniwersytetu Poznahskiego), red. W.
Hensel, J. Zurek, Poznan, s. 75-82.
1939 Cmentarzysko z póznego okresu rzym-
skiego w Zaspach wpow. tureckim, „Przegl^d Ar-
cheologiczny”, t. VI, s. 293-302.
1947 Cmentarzysko z okresu rzymskiego
w Koninie, „Przeglqd Archeologiczny”, t. VII,
z. 2, s. 192-294.
1951 Wykaz nabytków Muzeum Archeologicz-
nego w Poznaniu w latach 1945-1949, „Fontes Pra-
ehistorici”, Vol. I, s. 164-214.
Bibliografía » 207
1954 Cmentarzysko z okresu pöznolatehskie-
go i rzymskiego w Domaradzicach, pow. Rawicz,
„Fontes Archaeologici Posnanienses”, Vol. IV,
s. 151-274.
1956a Cmentarzyska z okresu rzymskiego
w Czaczu i w Kokorzynie w pow. koscianskimi
i w Pigczkowie w pow. sredzkim, „Fontes Archa-
eologid Posnanienses”, Vol. VI, s. 65-103.
1956b Materialy do najdawniejszego osadnic-
twa na terenie Pyszqcej, wpow. sremskim, „Fontes
Archaeologici Posnanienses”, Vol. VI, s. 30-65.
1957 Sprawozdanie z dzialalnosci Muzeum
Archeologicznego wPoznaniu wlatach 1955 i 1956,
„Fontes Archaeologici Posnanienses”, Vol. VII,
s. 154-168.
1959 Sprawozdanie z dzialalnosci Muzeum
Archeologicznego w Poznaniu w latach 1957-1958,
„Fontes Archaeologici Posnanienses”, Vol. X,
s. 287-302.
Kostrzewski ].
1913 Grob wojownika z epoki Cesarstwa Rzym-
skiego z Przygodzic, w pow. ostrowskim (w Wielko-
polsce), „Swiatowit”, t. X, s. 65-75.
1914 Kurhan z mlodszej epoki rzymskiej w Sie-
dleminie, w powiecie jarocihskim w Wielkopolsce,
„Materialy Antropologiczno-Archeologiczne i Et-
nograficzne”, t. XIII, s. 50-55.
1917 Siedlemin i okolica pod wzglgdem ar-
cheologicznym. Szkic monograficzny, „Rocznik
Towarzystwa Naukowego Poznahskiego”, t. 44,
s. 101-128.
1919a Die ostgermanische Kultur der Spät-
latenezeit, Mannus-Bibliothek, Nr 18-19, Leipzig-
Würzburg.
1919b Kultura latenska (La Tene) na obszarze
b. Krölestwa Polskiego, „Przegl^d Archeologiczny”,
1.1, s. 2-27.
1923 Wielkopolska w czasach przedhistorycz-
nych, wyd. II, Poznan.
1929a Grob z okresu rzymskiego z Podlesia,
„Z otchlani wiekow”, R. IV, z. 4, s. 73.
1929b Poznan w czasachprzedhistorycznych,
[w:] Ksi§ga pamiqtkowa miasta Poznania. Dziesigc
lat pracy polskiego zarzqdu spolecznego miasta
Poznania, Poznan, s. 3 -31.
1934 Nowe odkrycia na terenie Poznania,
„Z otchlani wiekow”, R. IX, z. 3-5, s. 71.
1936 Groby szkieletowepöznolatenskie w Wiel-
kopolsce i zagadnienie Silingów, „Sprawozdania
z czynnosci i posiedzen Polskiej Akademji Umie-
jftnosci”, t. XLI, Krakow, s. 180-183.
1955 Wielkopolska w pradziejach, Warsza-
wa.
Kostrzewska M,
1954 Wykaz nabytköw Muzeum Archeologicz-
nego w Poznaniu w latach 1952-53, „Fontes Archa-
eologici Posnanienses”, Vol. IV, s. 287 - 300.
1956 Wykaz nabytköw Muzeum Archeologicz-
nego w Poznaniu w roku 1954, „Fontes Archaeolo-
gici Posnanienses”, Vol. VI, s. 224-230.
1965 Wykaz nabytköw Muzeum Archeologicz-
nego wPoznaniu wlatach 1961-1963, „Fontes Ar-
chaeologici Posnanienses”, Vol. XVI, s. 239-250.
1966 Wykaz nabytköw Muzeum Archeolo-
gicznego w Poznaniu w latach 1964-1965, „Fontes
Archaeologici Posnanienses”, Vol. XVII, s. 266-
277.
Kowalenkowa J.
1925 Nowe nabytki Dzialu Archeologicznego
Muzeum Towarzystwa Przyjaciöl Nauk w Pozna-
niu z lat 1919-1921, „Przegl^d Archeologiczny”,
t. II, s. 108-124.
Kowianska-Piaszykowa M.
1959 Zabytki z Woli Zadqbrowskiej w pow.
Tureckim, „Fontes Archaeologici Posnanienses”,
Vol. X, s. 313-317.
Kozlowska R.
1958 Cmentarzysko i osada latensko-rzymska
we wsi Zawady, pow. Kalisz, „Wiadomosci Arche-
ologiczne”, t. XXV, s. 259-260.
1972 Cmentarzysko z okresu wplywöw rzym-
skich w Wesölkach, pow. Kalisz, „Sprawozdania
Archeologiczne”, t. 24, s. 349-390.
Krause E„ Makiewicz T.
1974 Sépulture á incineration, avec urne Za-
krzew 11, distr. de Turek, dep. de Poznan, „Inven-
taria Archaeologica”, Fase. XXV: PL 201.
Lachowicz F.J.
1964 Pomorze srodkowe w okresie pöznola-
tenskim i wplywöw rzymskich, [w:] Z pradziejöw
Pomorza Srodkowego, Popularnonaukowa Biblio-
208 « Daniel Zychliñskí
teka Archeologiczna, nr 13, Warszawa-Koszalin,
s. 67-97.
Leciejewicz L.
1955 Nowy grob z importami rzymskimi
w Lggu Piekarskim, pow. Turek, „Archeologia”,
t. VII, z. 1, s. 102-112.
LeKSYKON SYMBOL!
2001 Leksykon symboli, Warszawa.
Lewczuk J.
2000 Dalsze odkrycia na cmentarzysku cialo-
palnym kultury wielbarskiej w Jordanowie, stan.
12, gm. Swiebodzin, byle woj. zielonogörskie,
„Wielkopolskie Sprawozdania Archeologiczne”,
t. 5, Poznan, s. 15-18.
Lipin ska A.
1959 Wykaz nabytköw Muzeum Archeologicz-
nego w Poznaniu w latach 1943 i 1944, „Fontes
Archaeologici Posnanienses”, Vol. X, s. 243-254.
1973 Wykaz nabytköw Muzeum Archeolo-
gicznego w Poznaniu w latach 1966-1968, „Fontes
Archaeologici Posnanienses”, Vol. XXIII, s. 192-
197.
1975 Wykaz nabytköw Muzeum Archeologicz-
nego w Poznaniu w latach 1969-1971, „Fontes Ar-
chaeologici Posnanienses”, Vol. XXV, s. 166-177.
Lissauer A.
1887 Die prähistorischen Denkmäler der Pro-
vinz Westpreussen und der angrenzenden Gebiete,
Leipzig.
Lecki W., Jaskowiak F.
1989 Wielkopolska, Warszawa.
Los J.
2005 Wyniki badah ratowniczych na cmenta-
rzysku ludnosci kultury wielbarskiej w Zakrzew-
skiej Osadzie, stan. l.pow. sgpolehski. Badaniazlat
2002-2003, [w:] XIV Sesja Pomorzoznawcza, Vol.
1, red. M. Fudzinski, H. Paner, Gdansk, s. 425-
432.
2007 Problemy i stan badah nad obrzqdkiem
pogrzebowym ludnosci kultury wielbarskiej na
Pojezierzu Krajehskim, [w:] Nowe materialy i in-
terpretacje, stan dyskusji na temat kultury wiel-
barskiej, red. M. Fudzinski, H. Paner, Gdansk,
s. 164-180.
Lqsiqwie J. i J.
2000 Zpradziejöw Zakrzewskiej Osady, „Kra-
jenskie Zeszyty Historyczne”, 1.1, Wi^cbork.
2002 Cmentarzysko z Zakrzewskiej Osady,
pow. sfpolehski, na tie innych nekropoli kultury
wielbarskiej Pojezierza Krajehskiego, [w:] Popiöt
i kose. Funeralia Lednickie. Spotkanie 4, red. J.
Wrzesihski, Sobötka-Wroclaw, s. 295-303.
2003 Wyniki badah ratowniczych na stano
wisku wielokulturowym w Zakrzewskiej Osa-
dzie, gmina Wiqcbork, prowadzonych w latach
1999-2001, [w:] XIII Sesja Pomorzoznawcza, Vol.
1, red. M. Fudzinski, H. Paner, Gdansk, s. 277-
286.
Luka J.L.
1950 Pöznolatehski grob popielnicowy z Obor
nik, „Z otchlani wieköw”, R. XIX, z. 1-2, s. 25-
26.
1953 Wykaz nabytköw Muzeum Archeologicz-
nego w Poznaniu w roku 1951, „Fontes Praehisto-
rici”, Vol. III, Poznan, s. 149-172.
1958 Cmentarzysko z okresu rzymskiego w Na-
clawiu wpow. kosciahskim, „Przegl^d Archeolo-
giczny”, t. X, Poznan, s. 385-402.
Luka J.L., ÖABROWSKI K.
1949 Nowe materialy do pradziejöw powia
tu kaliskiego, cz. I, „Przegl^d Archeologiczny”,
t. VIII, s. 5-30.
Machajewski H.
1980 Kultura wielbarska a kultura przeworska
w Wielkopolsce, „Fontes Archaeologici Posnanien-
ses”, Vol. XXIX, s. 49-64.
1986 Stan badah nad mlodszym okresem prze-
drzymskim i okresem rzymskim w Wielkopolsce,
[w:] Stan i potrzeby badah nad mlodszym okre-
sem przedrzymskim i okresem wplywöw rzymskich
wPolsce, red. K. Godlowski, R. Madyda-Legutko,
Krakow, s. 269-298.
1997 Z badah nad kulturq przeworskq w Wiel-
kopolsce pölnoenej, [w:] Kultura przeworska, t. III,
red. A. Kokowski, Lublin, s. 97-116.
2003 Starozytni hutnicy z Pojezierza Gniez-
niehskiego, „Wielkopolski Biuletyn Konserwa-
torski”, t. II, s. 226-238.
2008 Nowe kierunki badah nad spoleczno-
sciami Wielkopolski z okresu od I w. n.e. do V/VI
Bibiiografia » 209
w. n.e., [w:] Wielkopolska w pradziejach. Arche-
ologia 0 regionie, red. H. Machajewski, Poznan,
s. 107-125.
Machajewski H., Sikorski A.
1983 Cmentarzysko ludnosci kultury wiel-
barskiej wLutomiu, gm. Sieraköw, woj. Poznan,
„Fontes Archaeologici Posnanienses”, Vol. XXXII,
s. 13-24.
Machajewski PL, Walkiewicz B.
1993 Wyniki archeologicznej penetraeji tere-
nowejprzeprowadzonej w okolicy Nowego Miasta
nad Wartq, woj. poznanskie, „Wielkopolskie Spra-
wozdania Archeologiczne”, t. 2, s. 103-114.
Maciejewski F.
1960 Wykaz nabytköw Muzeum Archeologicz-
nego w Poznaniu w latach 1940-1942, „Fontes Ar-
chaeologici Posnanienses”, Vol. XI, s. 203-223.
1962 Materialy starozytne zpowiatu znihskie-
go, „Materialy Starozytne”, t. VIII, s. 217-326.
Madyda-Legutko R., Rodzinska-Nowak f.,
Zagorska-Telega J.
2002 Pozostalosci miejsc kremaeji z ementa-
rzyska kultury przeworskiej w Opatowie, stan. 1,
woj. slqskie, [w:] Varia Barbarica, red. J. Andrze-
jowski, R. Prochowicz, A. Zurawska, Warszawa-
Lublin, s. 333-351.
Majewski K.
1960 Importy rzymskie w Polsce, Warszawa-
Wroclaw.
Makiewicz T.
1970 Cmentarzysko z okresu rzymskiego w Bia-
lej, pow. Lodz, „Prace i Materialy Muzeum Ar-
cheologicznego i Etnograficznego w Lodzi. Seria
Archeologiczna”, t. 17, Lodz, s. 175-255.
1987 Znaczenie sakralne tzw. „pochöwköw
psöw” na terenie srodkowoeuropejskiego Barba-
ricum, „Folia Praehistorica Posnaniensia”, t. II,
s. 239-278.
1988a Odkrycie kurhanu kultury wielbarskiej
na tereniepölnocno-zachodniej Wielkopolski, [w:]
Kultura wielbarska w mlodszym okresie rzymskim,
1.1, red. J. Gurba, A. Kokowski, Lublin, s. 81-85.
1988b Zur Frage der Menschenopfer in der
vorrömischen und römischen Eisenzeit, „Folia
Praehistorica Posnaniensia”, t. III, s. 181-188.
1990 Ein unbekannten Mooropferplatz aus
der römischen Kaiserzeit in Slowikowo, woj. Konin
(Großpolen), „Offa”, B. 47/1990, s. 133-139.
1991 Wyniki badah kurhanu kultury wielbar-
skiej w Lqzcach na terenie pölnocno-zachodniej
Wielkopolski, „Sprawozdania Archeologiczne”,
t. XLIII, Krakow, s. 265-278.
1992 Nieznane miejsce ofiarne z okresu rzym-
skiego na terenie Wielkopolski, „Acta Univeristatis
Lodiensis. Folia Archaeologica”, t. 16, s. 151-162.
2008 Ile kosci wgrobach. lntrygujqcy i niezau-
wazony aspekt cialopalnego obrzqdkupogrzebowe-
go w kulturze przeworskiej, [w:] Labor etpatientia.
Studia archaeologica Stanislao Pazda dedicata,
red. A. Blazejeski, Wroclaw, s. 289-300.
M akiewicz T., Kaczor W.
2005 Pierwsze odkrycie grobu rowkowego
z okresu wfdröwek ludöw w Wielkopolsce (Kona-
rzewo, pow. Poznan Ziemski, stan. 5), „Folia Pra-
ehistorica Posnaniensia”, t. XIII/XIV, s. 245-267.
Makiewicz T, Kaczor W., Kr^piec M„ Mako-
wiecks D„ Mistosz E„ Polcyn M.
2008 Studnia - cmentarzysko z okresu wfdrö-
wek ludöw w obrgbie kompleksu osadniczego w Ko-
narzewie (stan. 5), pow. Poznan Ziemski. Nowy typ
cmentarzysko kultury przeworskiej, [w:] Kultura
przeworska. Odkrycia - interpretaeje - hipotezy,
t. 2, red. J. Skowron, M. Ol^dzki, Lodz, s. 299-
356.
Makiewicz T., Prinke A.
1981 Teoretyczne mozliwosci identyfikaeji
miejsc sakralnych, „Przegl^d Archeologiczny”,
t. 28, s. 57-91.
Malinowski T.
1953 Narz^dzia kowalskie okresu pöznolateh-
skiego i rzymskiego w Polsce, „Przegl^d Archeolo-
giczny”, t. IX, s. 258-269.
1956 Nabytki bylego Dzialu Przedhistoryczne-
go Muzeum Wielkopolskiego w latach 1929-1932,
„Fontes Archaeologici Posnanienses”, Vol. VI,
s. 104-162.
1963 Drobne materialy do pradziejöwpowiatu
slupeckiego, „Fontes Archaeologici Posnanienses”,
Vol. XIII, s. 289-302.
1969 Obrzqdek pogrzebowy ludnosci kultury
pomorskiej, Wroclaw-Warszawa-Kraköw.
210 « Daniel Zychliriski
Martyniak Mi, Pastwinski R„ Pazda S.
1997 Cmentarzysko kultury przeworskiej
w Ciecierzytiie, gmina Byczyna, woj. opolskie,
Wroclaw.
Mazurowski R.
1976 Archeologiczne badania powierzchniowe
w rejonie realizacji zbiornika na rz. Welnie pod
Obornikami, mps w Archiwum Wojewödzkiego
Urzfdu Ochrony Zabytköw w Poznaniu.
M4.CZYNSKA M.
1998 Ein spätkaiserzeitliches „Totenhaus” aus
Ostpolen und seine Beziehungen zu Skandinavien,
[w:] Studien zur Archäologie des Ostseeraumes
von der Eisenzeit zum Mittelalter. Festschrift für
Michael Müller-Wille, Neumunster, s. 299-308.
1999 Schylkowa faza kultury przeworskiej,
[w:] Kultura Przeworska, t. IV, red. A. Kokowski,
Lublin, s. 25-53.
Meyer E.
1971 Die germanischen Bodenfunde der
spätrömischen Kaiserzeit und der frühen Völker-
wanderungszeit in Sachsen, I. Katalog, „Arbeits-
und Forschungsberichte zur sächsischen Boden-
denkmalpflege”, t. 9.
1976 Die germanischen Bodenfunde der spät-
römischen Kaiserzeit und der frühen Völkerwan-
derungszeit in Sachsen, II. Text, „Arbeits- und
Forschungsberichte zur sächsischen Bodendenk-
malpflege”, 1.11.
Michalowski A.
2003 Powiat wrzesihski w okresie przedrzym-
skim, wplywöw rzymskich i wgdröwek ludöw, [w:]
Archeologiapowiatu wrzesihskiego, red. M. Brzo-
stowicz, Poznah-Wrzesnia, s. 63-87.
2004 Mosty na Odrze? Kultura jastorfska
w Brandenburgii i Wielkopolsce, [w:] Odra -
przeszkoda czy pomost w ekspansji kulturowej?
II Polsko-Niemieckie Spotkania Archeologiczne,
Materialy z konferencji w Dychowie 29 kwietnia - 1
maja 2004 r„ „Biblioteka Archeologii Srodkowego
Nadodrza”, z. 2, red. S. Groblica, A. Jaszewska,
Zielona Göra, s. 161-172.
2005 Przedmioty osobistejako dar wgrobach
kultury jastorfskiej z Wielkopolski, [w:] Do, ut des
- dar, pochöwek, tradycja. Funeralia Lednickie.
Spotkanie 7, red. W. Dzieduszycki, J. Wrzesinski,
Poznan, s. 163-180.
2006 Kultura jastorfska w Wielkopolsce pót-
nocnej, [w:] Pradolina Noteci na tle pradziejowych
i wczesnosredniowiecznych szlaków handlowych,
red. H. Machajewski, J. Rola, Poznan, s. 183-199
2008 Okres przedrzymski w Wielkopolsce, [w:]
Wielkopolska wpradziejach. Archeologia o regió-
me, red. H. Machajewski, Poznan, s. 87-105.
Mikolajczyk G.
1973 Poczqtki Gniezna, Biblioteka „Fontes
Archaeologici Posnanienses”, t. II, Poznan.
Nadolski A.
1951 Cmentarzyska zpóznego okresu lalenskie-
go w Gledzianówku i w Brzozówce w Polsce srod-
kowej, „Wiadomosci Archeologiczne”, t. XVIII,
s. 85-136.
Naumowtcz-Smigielska E.
1963 Wykaz nabytków Muzeum Archeologicz-
nego w Poznaniu w latach 1959-1960, „Fontes Ar-
chaeologici Posnanienses”, Vol. XIII, s. 364-385.
1988 Wykaz nabytków Muzeum Archeolo-
gicznego w Poznaniu w latach 1972-1973, „Fon-
tes Archaeologici Posnanienses”, Vol. XXXIII,
s. 159-172.
Niew^geowski A.
1972 Mazowsze na przelomie er, Wroclaw.
1981 Obrzqdek pogrzebowy ludnosci kultury
przeworskiej na przelomie er, Warszawa-Wroclaw-
Kraków-Gdañsk-Lódz.
Nowakowski W.
1998 Zapinka typu Almgren 239 ze szlaku
bursztynowego, [w:] Corpus der römischen Fun-
de im europäischen Barbaricum. Nowe znalezi-
ska importów rzymskich z ziem Polski 1, red. J.
Kolendo, Warszawa, s. 79-82.
2001 Lfg Piekarski, [w:] Reallexikon der Ger-
manischen Altertumskunde, 1.19, red. H. Beck, D.
Geuenich, H. Steuer, Berlin-New York, s. 75-77.
OlijDzki M„ Teske G.
2004 Materialy ze zniszczonego cmentarzyska
kultury przeworskiej w Gorzycach Wielkich (stano-
wisko 5), woj. wielkopolskie oraz uwagi na temat
fibulA.VI.l odmianyA. 158/162, [w:] Kultura prze-
Bibliografía » 211
worska. Odkrycia - interpretacje - hipotezy, t. 1,
red. M. Ol^dzki, J. Skowron, Lodz, s. 147-164.
Paczuski R.
2002 Obrzqdek cialopalny i szkieletowy
i perspektywy badan biochemicznych materialu
kostnego, [w:] Popiól i kose. Funeralia Lednickie.
Spotkanie 4, red. J. Wrzesihski, Sobótka-Wroclaw,
s. 177-188.
2004 Groby dziecigce zperspektywy interpre-
tacyjnej zastosowania badan DNA, [w:] Dusza
maluezka a strata ogromna. Funeralia Lednickie.
Spotkanie 6, red. W. Dzieduszycki, J. Wrzesiüski,
Poznan, s. 71-75.
Pawlak E.
2008 Cmentarzysko ludnosci kultury przewor-
skiej w Osieku, pow. Jarocin, [w:] Wielkopolska
wpradziejach. Archeologia 0 regionie, red. H. Ma-
chajewski, Poznan, s. 207-213.
2009 Ratownicze badania archeologiczne na
ementarzysku kulturyprzeworskiej w Osieku, „Zapi-
ski Jarocihskie”, Nr 1/2 (14/15), Jarocin, s. 61-68.
2011 Cmentarzysko ludnosci kultury prze-
worskiej w Osieku kolo Jarocina. Wstfpne wyniki
badan, „Wielkopolskie Sprawozdania Archeolo-
giczne”, t. 12, Poznan, s. 295-315.
Pawlak E., Pawlak P., Kabaciñski J., Sobkowiak-
Tabaka I., Czerniak L„ Prinke D„ Silska P„
Machajewski H., Rewekant A„ Sikorski A.
2008 Kijewo, pow. sredzki. Materialy do badan
nad osadnietwem pradziejowym i wczesnosrednio-
wiecznym, „Fontes Archaeologici Posnanienses”,
Vol. 44, s. 185-342.
Pawlak P.
2010 Ratownicze badania archeologiczne
na stanowisku 7 w Oblaczkowie, gm. Wrzesnia,
w latach 2006-2009. Sprawozdanie zbiorcze, mps
w Archiwum Pracowni Archeologiczno-Konser-
watorskiej Henryka Klundera w Poznaniu.
Pawlak P„ Pietrzak R„ Sikorski A.
1993 Paleniska i obiekt kremacyjny z Mutowa,
gm. Szamotuly, woj. poznaúskie, stan. 2 - nowe
aspekty metodyki badan, „Wielkopolskie Sprawoz-
dania Archeologiczne”, t. 2, s. 59-76.
Pawlak P., Skorupka T„ Strzyzewski C.
2006 Cmentarzysko wczesnosredniowieczne
w Imielnie, stan. 33, woj. wielkopolskie, „Fontes
Archaeologici Posnanienses”, Vol. 42, s. 157-173.
Pazda S.
1980 Studia nad rozwojem i zroznicowaniem
lokalnym kultury przeworskiej na Dolnym Slqsku,
„Studia Archeologiczne”, t. 10.
Petersen E.
1932 Neue wandalische Grabfunde aus dem
2-4 Jahrh. n. Chr., „Altschlesien”, t. 4, s. 139-161.
1936 Fragen der germanischen Besiedlung im
Raume zwischen Oder und Weichsel in der Völ-
kerwanderungszeit, „Mannus”, t. 28, Würzburg,
s. 19-65.
1939 Der östliche Raum als germanisches
Kraftfeld im Lichte der Bodenfunde des 6-8 Jahr-
hunderts, Leipzig.
1940a Ein damasziertes Schwert aus einem
frühwandalischen Grabe des Warthelandes, „Alt-
schlesien”, t. 9, s. 32-34.
1940b Ein neues wandalisches Fürstengrab des
1. Jahrhunderts aus dem Wartheland, „Altschle-
sien”, t. 9, s. 35-52.
Pfützenreiter F.
1933 Die vor- und frühgeschichtliche Besied-
lung des Kreises Fraustadt, Schneidemühl.
1934 Ein neuer Grabfunde aus dem Spätlatene
- Friedhof von Gurschen Kr. Fraustadt, „Altschle-
sien”, t. 5, s. 227-231.
PlASZYKOWA M.
1956 Nabytki bylego Dzialu Przedhistoryczne-
go Muzeum Wielkopolskiego w latach 1933-1937,
„Fontes Archaeologici Posnanienses”, Vol. VI,
s. 162-224.
1959 Nabytki Dzialu Przedhistorycznego Mu-
zeum Wielkopolskiego w latach 1938-1939, „Fontes
Archaeologici Posnanienses”, Vol. X, s. 229-242.
PlASZYKÖWNA M.
1953 Pradzieje miasta Poznania, Poznan.
P14.TEK J.
2002 Wplyw procesu kremaeji na morfologi?
kosci szkieletu ludzkiego. Wyniki badan ekspery-
mentalnych, [w:] Popiöl i kose. Funeralia Lednickie.
212 « Daniel Zychlinski
Spotkanie 4, red. J. Wrzesinski, Sobötka-Wroclaw,
s. 95-108.
PlETRZAK M.
1997 Pruszcz Gdahski. Fundstelle 10. ein
Gräberfeld der Oksywie- und Wielbark-Kultur in
Ostpommern, Krakow.
PlETRZAK R.
1993 Ratownicze badania wykopaliskowe na
wielokulturowym stanowisku (nr 2) w Mutowie,
gm. Szamotuly, woj. poznahskie, „Wielkopolskie
Sprawozdania Archeologiczne”, t. 2, s. 43-58.
1998 Cmentarzysko ludnosci z III-IV w. n.e.
w Baborowie, gm. Szamotuly, stan. 22, maszyno-
pis, Poznan.
2002 Obrzqdek pogrzebowy na cmentarzysku
zpöznego okresu wplywöw rzymskich w Baboro-
wie, gm. Szamotuly, [w:] Popiöl i kose. Funeralia
Lednickie. Spotkanie 4, red. J. Wrzesinski, Soböt-
ka-Wroclaw, s. 427-432.
Piontek J„ Rycel G.
1988 Wstfpne wyniki badan antropologicz-
nych i archeologicznych nadpopulaejq uzytkujqcq
cmentarzysko w Zadowicach, wojewödztwo kali-
skie, stanowisko 1, „Prace i Materialy Muzeum
Archeologicznego i Etnograficznego w Lodzi.
Seria Archeologiczna”, nr 32, s. 71-86.
PODCZASZYNSKI B.
1893 Wykopalisko zgrobu cialopalnego we wsi
Dembe pod Kaliszem, „Zbior Wiadomosci do An-
tropologii Krajowej”, t. XVII, s. 47-50.
Przewozna K.
1955 Osada i cmentarzysko z okresu rzymskie-
go w Slopanowie, pow. Szamotuly, „Fontes Archa-
eologici Posnanienses”, Vol. V, s. 60-139.
Punei.ko E.
1990 Nowe cmentarzysko z okresu rzymskiego
w Wielkopolsce odkryte w Brzeziu gm. Pleszew,
„Kaliskie Zeszyty Muzealne”, nr 1, s. 17-38.
Rajewski Z.
1933 Nowe nabytki Dzialu Przedhistorycznego
Muzeum WielkopolskiegowPoznaniuwlatach 1926-
1927, „Przegl^d Archeologiczny”, t. 4, s. 248-265.
1937 Cmentarzysko groböw cialopalnych
w Szelejewie w pow. zninskim, [w:] Przyczynki
do pradziejöw Polski Zachodniej (Pamigtnik 10-
lecia kola prahistoryköw studentöw Uniwersytetu
Poznanskiego), red. W. Hensel, J. Zurek, Poznan,
s. 69-75.
1957 Osadnictwo w czasach pierwotnych w Bi-
skupinie i okolicy, „Wiadomosci Archeologiczne”,
t. XXIV, s. 165-189.
Rajkowska E.
1982 Cmentarzysko ludnosci kultury prze-
worskiej okresu wplywöw rzymskich w Biezyniu
(stanowisko 1), gm. Krzywih, woj. leszczynskie,
mps pracy magisterskiej w Archiwum Instytutu
Prahistorii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza
w Poznaniu (napisana pod kierunkiem doc. dr
hab. Aleksandry Cofty-Broniewskiej).
Rodzinska-Nowak J„ Zagörska-Telega J.
2007 Uwagi na temat obrzqdkupogrzebowego
na cmentarzysku kultury przeworskiej w Opatowie
stan. 1, woj. slqskie, „Acta Universitatis Lodien-
sis. Folia Archaeologica”, t. 25, s. 267-283.
Rogalski B.
2004 Sprawozdanie z ratowniczych badah
archeologicznych na osadzie z mlodszego okresu
wplywöw rzymskich i okresu wgdröwek ludöw
w Kunach, pow. Turek, woj. wielkopolskie, stan.
4, [w:] Kultura przeworska. Odkrycia - interpre-
taeje - hipotezy, 1.1, red. M. Ol^dzki,}. Skowron,
Lodz, s. 179-230.
2007a Grob ludnosci kultury przeworskiej
z mlodszego okresu przedrzymskiego z Msciszewa,
pow. Poznan, stan. 21, „Wielkopolskie Sprawoz-
dania Archeologiczne”, t. 8, s. 51-56.
2007b Grob ludnosci kultury przeworskiej
z mlodszego okresu przedrzymskiego Rzuchowa/
Gaju, pow. Kolo, stan. 47/2, „Wielkopolskie Spra-
wozdania Archeologiczne”, t. 8, s. 57-61.
2009 Groby z mlodszego okresu przedrzym-
skiego i okresu wplywöw rzymskich na stanowisku
20 w Jordanowie, pow. Swiebodzin, „Wielkopolskie
Sprawozdania Archeologiczne”, t. 10, s. 87-101.
Rycel G.
1983 Cmentarzysko kultury przeworskiej w So-
bötce (st. 1), woj. konihskie, „Prace i Materialy Mu-
zeum Archeologicznego i Etnograficznego w Lo-
dzi. Seria Archeologiczna”, t. 28, s. 249-272.
Bibliografía » 213
Rysiewska T.
1994 Struktury krewniacze i zwiqzki mi$dzy-
populacyjne w Polsce wczesnosredniowiecznej.
Pröba wnioskowania na podstawie wybranych
cmentarzysk Sandomierszczyzny, „Archeologia
Polski”, t. 39, z. 1-2.
1996 Struktura rodowa w spolecznosciachpra-
dziejowych. Cmentarzyska z epoki brqzu i wczesnej
epoki zelaza w potudniowej Polsce, Wroclaw.
Schindler R.
1939 Neue Gräberfunde aus Praust, „Gothis-
kandza”, 1.1, s. 38-51.
1940 Die Besiedlungsgeschichte der Goten und
Gepiden im unteren Weichselraum auf Grund der
Tongefässe, Leipzig.
Schwartz K.
1938 Zur vor- und frühgeschichtlichen Besied-
lung des Fraustädter Ländchens, „Altschlesien”,
t. 7, s. 141-190.
SlCINSKI W.
1995 Cmentarzysko kultury przeworskiej
w Koscielnej Wsi, woj. kaliskie, (st. 1), „Prace
i Materialy Muzeum Archeologicznego i Etno-
graficznego w Lodzi. Seria Archeologiczna”, t. 37-
38, s. 197-212.
SlUCHNINSKI K,
1980 Archeologiczne zdjgcie poludniowego do-
rzecza Glomii (Pojezierze Krajehskie), „Materialy
Zachodniopomorskie”, t. XXIII, s. 7-38.
Skorupka T.
2000 Atypowe pochöwki na cmentarzysku
w Kowalewku, [w:] Czarownice. Funeralia Led-
nickie. Spotkanie 2, red. J. Wrzesihski, Wroclaw-
Sobötka, s. 91-99.
2001 Kowalewko 12. Cmentarzysko birytualne
ludnosci kultury wielbarskiej(odpolowy I w. n.e. do
poczqtku III w. n.e.), [w:] Archeologiczne badania
ratownicze wzdluz trasy gazociqgu tranzytowe-
go, t. II. Wielkopolska, cz. 3, red. M. Chlodnicki,
Poznan.
2005a Osadnictwo z okresu przedrzymskie-
go, rzymskiego i wgdröwek ludöw (od polowy III
w. p.n.e. do VI w. n.e.) na ziemi obornicko-rogo-
zihskiej, [w:] Archeologia powiatu obornickiego.
Oborniki - Rogozno - Ryczywól, red. T. Skorupka,
Poznan, s. 237-313.
2005b Cmentarzysko ludnosci kultury wielbar-
skiej wLutomiu, woj. wielkopolskie - razjeszcze, [w:]
Europa Barbárica. Cwierc wieku archeologii w Ma-
slom^czu, red. A. Kokowski, Lublin, s. 437-442.
2006 Cmentarzyska z okresu rzymskiego i wg-
drówek ludów w Osieku-Praczu, stan. 1, pow. Pila,
woj. wielkopolskie, [w:] Pradolina Noted na tie
pradziejowych i wczesnosredniowiecznych szlaków
handlowych, red. H. Machajewski, J. Rola, Poznan,
s. 217-229.
Skorupka T., Strzyzewski C.
2006 Cmentarzysko ludnosci kultury wiel-
barskiej w Imielnie, stan. 33, woj. wielkopolskie,
„Fontes Archaeologici Posnanienses”, Vol. 42,
s. 97-124.
Skowrgn J.
1997 Cmentarzysko kultury przeworskiej z póz-
nego okresu wplywów rzymskich w miejscowosci
Piaski, gm. Kleszczów, woj. piotrkowskie - stan.
1, „Prace i Materialy Muzeum Miasta Zgierza”,
t. 2, s. 11-154.
2000 Wstgpne sprawozdanie z archeologicz-
nych badan ratowniczych w Kunach, stan. 4,
gm. Wladyslawów, woj. wielkopolskie. Sierpien
- pazdziernik 2000 r. (wg numeracji biezqcej A2
- 397), maszynopis.
2005 Wlasnosc - dar - ofiara w obrzqdku po-
grzebowym ludnosci kultury przeworskiej - relikty
indoeuropejskiej wspólnoty, [w:] Do ut des - dar,
pochówek, tradycja. Funeralia Lednickie. Spotkanie
7, red. W. Dzieduszycki, J. Wrzesihski, Poznan,
s. 257-268.
2007 Grob wojownika z „posrebrzanq tar-
czq” z cmentarzyska ludnosci kultury przewor-
skiej w Kunach, stanowisko 4, woj. wielkopolskie
- niektóre aspekty obrzqdku pogrzebowego, „Prace
i Materialy Muzeum Archeologicznego i Etno-
graficznego w Lodzi. Seria Archeologiczna , t. 43
(2006-2007), s. 195-209.
2008 Cmentarzysko ludnosci kultury przewor-
skiej w Kunach na stanowisku 4, w Wielkopolsce
wschodniej, [w:] Kultura przeworska. Odkrycia
- interpretacje - hipotezy, t. 2, red. J. Skowron,
M. Olfdzki, Lodz, s. 11-210.
214 « Daniel Zychliriski
Skowron J., OujDzki M.
2004 Grob podwöjny (nr 17) z cmentarzyska
kulturyprzeworskiej w Kunach, st. 4, woj. wielko-
polskie, „Lödzkie Sprawozdania Archeologiczne”,
t. 8, s. 139-146.
SlOWNIK...
1992 Slownik Krajoznawczy Wielkopolski,
red. W. tfcki, Warszawa-Poznan.
Strzyzewski C., Zurawski Z.
1979 Sprawozdanie z badan archeologicznych
przeprowadzonych w rejonie Trzcianki, woj. pilskie,
w 1976 roku, „Fontes Archaeologici Posnanienses”,
Vol. XXVIII, s. 76-83.
SZAFRANSKI W.
1946 Grob szkieletowy z Przebgdowa w pow.
obornickim z okresu rzymskiego, „Z otchlani wie-
köw”, R. XIV, z. 9-12, s. 37-42.
SZARKOWSKA-tOS J.
1988 Cmentarzysko ludnosci kultury przewor-
skiej w Podrzeczu, wpoludniowej Wielkopolsce (na
podstawie badan 1985-1986), mps pracy magister-
skiej w Archiwum Instytutu Prahistorii UAM
w Poznaniu (napisana pod kierunkiem prof. dr
hab. Jana Zaka).
SZEMBEKÖWNA J.
1902 Sprawozdanie zposzukiwan archeologicz-
nych odbytych ostatniemi latami w Siemianicach
(powiat kfpihski), „Roczniki Towarzystwa Przy-
jaciöl Nauk Poznanskiego”, t. XXIX, s. 53-77.
1905 Sprawozdanie zposzukiwan archeologicz-
nych w Siemianicach (powiat kgpihski) odbytych
w latach 1902 i 1903, „Roczniki Towarzystwa Przy-
jaciöl Nauk Poznanskiego”, t. XXXI, s. 135-153.
1909 Sprawozdanie z poszukiwah archeolo-
gicznych w Siemianicach (powiat kfpinski) odby-
tych w r. 1904, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciol
Nauk Poznanskiego”, t. XXXV, s. 337-365.
1915 Sprawozdanie z poszukiwah archeolo-
gicznych, odbytych w r. 1905 i 1906 na cmentarzy-
sku z epoki rzymskiej w Siemianicach (czfsc IV),
Uzupelnil i uwagami opatrzyl Dr J. Kostrzewski,
„Roczniki Towarzystwa Przyjaciol Nauk Poznan-
skiego”, t. XLIII, s. 165-189.
SZENICOWA W.
1993 Cmentarzysko kultury przeworskiej w Po-
drzeczu w wojewödztwie leszczyhskim, „Grabono-
skie Zapiski Muzealne”, t. 3, s. 31-47.
SzYDtOWSKI J,
1964a Obrzqdek pogrzebowy na Görnym
Slqsku w okresie wptywöw rzymskich, „Rocznik
Muzeum Görnosl^skiego w Bytomiu. Archeolo-
gia , z. 2.
1964b Ze studiöw nad cialopalnym obrzqd-
kiempogrzebowym kultury przeworskiej, „Arche-
ologia Polski”, t. IX, z. 2, s. 430-451.
1964c Cmentarzysko z okresu wplywöw rzym-
skich w Choruli, pow. Krapkowice, Wroclaw.
1977 Grupa dobrodziehska jako wyraz lokal-
nych przemian w schylkowej fazie kultury prze-
worskiej, Katowice.
Smigielski W.
1958 Wykaz nabytköw Muzeum Archeologicz-
nego w Poznaniu w roku 1955, „Fontes Archaeolo-
gici Posnanienses”, Vol. VIII-IX, s. 448-463.
1959 Wykaz nabytköw Muzeum Archeologicz-
nego w Poznaniu w latach 1956 i 1957, „Fontes
Archaeologici Posnanienses”, Vol. X, Poznan,
s. 256-286.
1963 Wykaz nabytköw Muzeum Archeologicz-
nego w Poznaniu w 1958, „Fontes Archaeologici
Posnanienses”, Vol. XIII, s. 346-363.
Smiszko M.
1932 Kultury wczesnego okresu epoki Ce-
sarstwa Rzymskiego w Matopolsce Wschodniej,
Lwow.
Temfelmann-M^czynska M.
1992 „Specyficznepochöwki”kultury wielbar-
skiej, „Acta Universitatis Lodiensis. Folia Archa-
eologica”, t. 16, s. 191-199.
Tetzlaff W.
1979 Sprawozdanie z dzialalnosci Muzeum Ar-
cheologicznego Poznaniu w latach 1975-1977, „Fon-
tes Archaeologici Posnanienses”, Vol. XXVIII,
s. 102-117.
1984 Sprawozdanie z dzialalnosci Muzeum
Archeologicznego w Poznaniu w 1983 roku, „Fon-
Bibliografía » 215
tes Archaeologici Posnanienses”, Vol. XXXIII,
s. 171-174.
1986 Sprawozdanie z dzialalnosci Muzeum
Archeologicznego wPoznaniu w 1985 roku, „Fontes
Archaeologici Posnanienses”, Vol. XXXV, s. 201-
204.
1992 Sprawozdanie z dzialalnosci Muzeum
Archeologicznego w Poznaniu w latach 1987-1990,
„Fontes Archaeologici Posnanienses”, Vol. 37,
s. 115-118.
Thomas L.-V.
1991 Trup. Od biologii do antropologii,
Lodz.
Topolski J.
1999 Wielkopolska poprzez wieki, Poznan.
Topolski J. red.
1969 Dzieje Wielkopolski, 1.1, Poznan.
Tuszynska M.
2005 Cmentarzysko kultury wielbarskiej na
Pomorzu Gdanskim, Gdansk.
Umbreit C.
1976 Das Gotische Gräberfeld von Brätz
Kr. Meseritz, „Bonner Hefte zur Vorgeschichte”,
nr 11, s. 43-54.
VAN GeNNEP A.
2006 Obrzfdy przejscia, Warszawa.
Walenta K.
1981 Obrzqdek pogrzebowy na Pomorzu
w okresie pöznolatehskim i rzymskim, „Archa-
eologia Baltica Polonia”, Vol. V, Lodz.
2007 Krggi kamienne na cmentarzyskach
kultury wielbarskiej na Pomorzu ich zwiqzek
z obrzgdami ipraktykami kultowymi, „Acta Uni-
versitatis Lodiensis. Folia Archaeologica”, t. 25,
s. 129-154.
Wawrzyniak P.
2000 Cmentarzysko ludnosci kultury wielbar-
skiej w Jordanowie, gm. Swiebodzin, byie woj. zie-
lonogorskie. Komunikat z badan, „Wielkopolskie
Sprawozdania Archeologiczne”, t. 5, s. 7-14.
2002 Cmentarzysko ludnosci kultury wielbar-
skiej w Jordanowie, gm. Swiebodzin, woj. lubuskie.
Wstgpne wyniki badan z lat 1998-2000, „Archeolo-
gia Srodkowego Nadodrza”, t. II, s. 45-64.
2004 Ratownicze badania archeologiczne na
stanowisku nr 12 w Jordanowie, gm. Swiebodzin,
woj. lubuskie (VIII 2001r.). Sprawozdanie z IV-go
sezonu badan, [w:] Archeologia Srodkowego Nad-
odrza w ostatniej dekadzie XX wieku. Z badan
pogranicza polsko-niemieckiego w aspekcie ba-
dán archeologiczno-konserwatorskich. Materialy
z konferencji w Lagowie Lubuskim 12-13 wrzesnia
2001 r., „Biblioteka Archeologii Srodkowego Nad-
odrza”, z. 1, red. S. Górka, S. Groblica, A. Jaszew-
ska, Zielona Góra, s. 65-70.
2006 Starosc na cmentarzysku w Jordanowie,
[w:] Starosc - wiek spelnienia. Funeralia Lednickie.
Spotkanie 8, red. W. Dzieduszycki, J. Wrzesiñski,
Poznañ, s. 115-119.
2007 Wstgpne wyniki badan cmentarzyska
birytualnego ludnosci kultury wielbarskiej w Jor-
danowie, gm. Swiebodzin, woj. lubuskie, [w:] Nowe
materialy i ínterpretacje. Stan dyskusji na temat
kultury wielbarskiej, red. H. Paner, M. Fudziñski,
Gdañsk, s. 527-552.
2010 Jordanowo - gocka nekropolia sprzed
2000 lat, ,,Z otchlani wieków”, R. 65, Nr 1-4/2010,
s. 75-80.
Wawrzyniak R, Ciesielski M.
2004 Dalsze odkrycia na cmentarzysku lud-
nosci kultury wielbarskiej w Jordanowie, powiat
Swiebodzin (V sezon badan), [w:] Odra - przeszko-
da czy pomost w ekspansji kulturowej? II Polsko-
Niemieckie Spotkania Archeologiczne, Materialy
z konferencji w Dychowie 29 kwietnia - 1 maja
2004 r„ „Biblioteka Archeologii Srodkowego Nad-
odrza”, z. 2, red. S. Groblica, A. Jaszewska, Zielona
Góra, s. 197-204.
W^grzynowicz T.
1982 Szczqtki zwierzpce jako wyraz wierzeú
w czasach cialopalenia zwlok, Warszawa.
Wielowie/ski J.
1960 Przemiany gospodarczo-spoleczne u lud-
nosci poludniowej Polski w okresiepóznolatenskim
i rzymskim, „Materialy Starozytne”, t. VI.
WlERCINSKA A.
1969 Analiza antropologiczna ludzkich szczqt-
ków kostnych z okresu póznolateúskiego z Bisku-
216 « Daniel Zychliriski
pina, pow. Znin, „Wiadomosci Archeologiczne”,
t. XXXIV, s. 370-373.
WlSLANSKl T.
1959 Wyniki prac wykopaliskowych w Strzel-
cach, w pow. mogilenskim w latach 1952 i 1954,
„Fontes Archaeologici Posnanienses”, Vol. X,
s. 1-95.
1987 Palgdzie Koscielne, gm. Mogilno, woj.
bydgoskie, „Informator Archeologiczny. Badania
1986”, s. 101.
WlSNIEVVSKA A.
1999 Podwöjne i zbiorowe pochöwki w kultu-
rze przeworskiej, [w:] Kultura Przeworska, t. IV,
red. A. Kokowski, Lublin, s. 55-144.
WlTKOWSKA A.
1952 Wykaz nabytköw Muzeum Archeologicz-
nego w Poznaniu w roku 1950, „Fontes Archaeolo-
gici Posnanienses”, Vol. II, s. 285-311.
Wolfram FI.
2003 Historia Gotöw, Warszawa-Gdansk.
W0L4GTEWICZ R.
1973 Gronowo 1973 - badania na cmentarzy-
sku z kurhanowym z okresu wptywöw rzymskich,
„Materialy Zachodniopomorskie”, t. XIX, s. 129-
167.
1976 Cmentarzysko kurhanowe kultury wiel-
barskiej w Gronowie w swietle badan w latach
1973-1976, „Materialy Zachodniopomorskie”,
t. XXII, s. 71-95.
1977 Krggi kamienne w Grzybnicy, Koszalin.
1980 Pochöwek w klodzie dgbowej z II wieku
n.e. w Bagiczu, „Materialy Zachodniopomorskie”,
t.XXVI, s. 39-56.
1986 Die Goten im Bereich der Wielbark-Kul-
tur, „Peregrinatio Gothica. Archaeologia Baltica”,
t. 7, s. 63-98.
1993 Ceramika kultury wielbarskiej mifdzy
Baltykiem a Morzem Czarnym, Szczecin.
1995 Lubowidz. Ein birituelles Gräberfeld
der Wielbark-Kultur aus der Zeit vom Ende des
1. Jhs. v.ChR. bis zum Anfang des 3. Jhs. n.Chr.,
Krakow.
WOZNY J.
2000 Symbolika przestrzeni miejsc grzebalnych
w czasach cialopalenia zwlok na ziemiach polskich
(od srodkowej epoki brqzu do srodkowego okresu
latehskiego), Bydgoszcz.
Wöjcix T.
1982 Pomorskie formy bransolet wpzowatych
z okresu rzymskiego, „Materialy Zachodniopo-
morskie”, t. XXIV, s. 35-113.
Wrzesinska A. Wrzesinski J.
1996 Grob „pradziejowy” z Dziekanowic, gm.
Lubowo, woj. poznahskie, stan. 22, „Studia Led-
nickie”, t. IV, s. 325-338.
Zakrzewski Z.
1922/1924 Cmentarzysko z kulturq rzymskq
w Ciqzeniu, wpow. slupeckim (woj. lödzkie), „Prze-
gl$d Archeologiczny”, t. II, s. 91-99.
1930 KurhanwStrzelcachwpow. mogilenskim,
[w:] Ksipgapamiqtkowa ku czci W. Demetrykiewi-
cza, red. J. Kostrzewski, Poznan, s. 335-339.
1948 Kilka slow 0 Kruszwicy, „Z otchlani wie-
köw”, R. XVII, z. 9-10, s. 177-179.
Zauzycka Ä.
1998 Cmentarzysko i osada ludnosci kultury
wielbarskiej w Mutowie, gm. Szamotuly, woj. po-
znahskie, stan. 2, mps pracy magisterskiej w Ar-
chiwum Instytutu Prahistorii UAM w Poznaniu
(napisanej pod kierunkiem prof. dr hab. Tadeusza
Makiewicza).
ZlELONKA B.
1951 Groby ludnosci kultury przeworskiej
w Lachmirowicach, pow. Inowroclaw, „Z otchlani
wieköw”, R. XX, z. 7-8, s. 120-128.
1953 Cmentarzysko z okresu Cesarstwa Rzym-
skiego w Lachmirowicach wpow. inowrodawskim,
„Przegl^d Archeologiczny”, t. IX, s. 353-386.
1970 Rejon Gopla w okresie pöznolatehskim
i rzymskim, „Fontes Archaeologici Posnanienses”,
Vol. XX, s. 147-218.
Ziemlinska-Odojowa W.
1999 Niedanowo. Ein Gräberfeld der Prze-
worsk- und Wielbark-Kultur in Nordmasowien,
Krakow.
ZÖLKIEWSKI M.
2001 Sprawozdanie z ratowniczych badan wy-
kopaliskowych cmentarzyska z okresu wplywöw
Bibliografiei » 217
rzymskich w Marejanowie, gm. Kawgczyn, stan.
2, maszynopis.
2008 Kilka uwag opochöwkach dzieci naprzy-
kladzie groböw z ementarzyska kultury przewor-
skiej w Marejanowie, pow. Turek, stanowisko 2,
[w:] Kultura przeworska. Odkrycia - interpretaeje
- hipotezy, t. 2, red. J. Skowron, M. Ol^dzki, Lodz,
s. 243-258.
ZüREK J.
1937 Poznolatenskie groby jamowe w Roszko-
wie, pow. koscianski, [w:] Przyczynki do pradziejöw
Polski Zachodniej (Pami^tnik 10-lecia kolaprahi-
storyköw studentöw Uniwersytetu Poznanskiego),
red. W. Hensel,}. Zurek, Poznan, s. 39-54.
Zychlinski D.
2006 Das Gräberfeld aus der jüngeren Kai-
serzeit in Otorowo, Kr. Szamotuly, Woiw. wielko-
polskie, Fst. 66, „Sprawozdania Archeologiczne”,
t. 57, s. 491-523.
2009 Groby szkieletowe ludnosci kultury prze-
worskiej z Wielkopolski jako przejaw obcych wply-
wöw w obrzpdowosci pogrzebowej na przykladzie
zespolu nr 70 z Wymyslowa, pow. Gostyn, woj.
wielkopolskie, [w:] Archeologia Barbarzyncöw
2008: powiqzania i kontakty wswiecie barbarzyn-
skim. Materialy z IV Protohistorycznej Konferencji,
Sanok, red. M. Karwowski, E. Droberjar, Rzeszöw,
s. 559-566.
Zychlinski D., Przybytek M.
2008 Grob cialopalny ludnosci kultury ja
storfskiej z Grodziszcza, pow. Swiebodzin, woj.
lubuskie, stan. 12, „Archeologia Srodkowego Nad
odrza”, t. VI, s. 199-213.
|
any_adam_object | 1 |
author | Żychliński, Daniel |
author_facet | Żychliński, Daniel |
author_role | aut |
author_sort | Żychliński, Daniel |
author_variant | d ż dż |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV042382225 |
ctrlnum | (OCoLC)964669812 (DE-599)BVBBV042382225 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03043nam a2200565 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV042382225</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20161118 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">150226s2014 |||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="015" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">PB 2015/2882</subfield><subfield code="2">dnb</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="z">9788393254659</subfield><subfield code="9">978-83-932546-5-9</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)964669812</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV042382225</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakwb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">7,41</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Żychliński, Daniel</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Obrządek pogrzebowy ludności kultury przeworskiej i wielbarskiej w Wielkopolsce</subfield><subfield code="b">= Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen = Funeral rite of Przeworsk and Wielbark culture peoples in Greater Poland</subfield><subfield code="c">Daniel Żychliński</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Funeral rite of Przeworsk and Wielbark culture peoples in Greater Poland</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Zielona Góra</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Fundacji Archeologicznej</subfield><subfield code="c">2014</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">229 s.</subfield><subfield code="b">il.</subfield><subfield code="c">30 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Prace Archeologiczne</subfield><subfield code="v">1</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in deutscher und englischer Sprache unter dem Titel: Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Bibliogr. s. 199-217</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Groby / archeologia / Polska</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Kultura grobów jamowych / Polska</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Kultura wielbarska / Polska</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Przeworskkultur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4176107-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Grab</subfield><subfield code="0">(DE-588)4021716-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Wielbark-Kultur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4338102-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Wielkopolska / archeologia</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Großpolen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4223407-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Großpolen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4223407-4</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Wielbark-Kultur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4338102-9</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Przeworskkultur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4176107-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Grab</subfield><subfield code="0">(DE-588)4021716-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Prace Archeologiczne</subfield><subfield code="v">1</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV042382224</subfield><subfield code="9">1</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027818281&sequence=000004&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027818281&sequence=000005&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027818281&sequence=000006&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-027818281</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">930.1</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0901</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
geographic | Wielkopolska / archeologia Großpolen (DE-588)4223407-4 gnd |
geographic_facet | Wielkopolska / archeologia Großpolen |
id | DE-604.BV042382225 |
illustrated | Not Illustrated |
indexdate | 2024-07-10T01:20:03Z |
institution | BVB |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-027818281 |
oclc_num | 964669812 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 |
owner_facet | DE-12 |
physical | 229 s. il. 30 cm |
publishDate | 2014 |
publishDateSearch | 2014 |
publishDateSort | 2014 |
publisher | Wydawnictwo Fundacji Archeologicznej |
record_format | marc |
series | Prace Archeologiczne |
series2 | Prace Archeologiczne |
spelling | Żychliński, Daniel Verfasser aut Obrządek pogrzebowy ludności kultury przeworskiej i wielbarskiej w Wielkopolsce = Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen = Funeral rite of Przeworsk and Wielbark culture peoples in Greater Poland Daniel Żychliński Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen Funeral rite of Przeworsk and Wielbark culture peoples in Greater Poland Zielona Góra Wydawnictwo Fundacji Archeologicznej 2014 229 s. il. 30 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Prace Archeologiczne 1 Zusammenfassung in deutscher und englischer Sprache unter dem Titel: Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen Bibliogr. s. 199-217 Groby / archeologia / Polska Kultura grobów jamowych / Polska Kultura wielbarska / Polska Przeworskkultur (DE-588)4176107-8 gnd rswk-swf Grab (DE-588)4021716-4 gnd rswk-swf Wielbark-Kultur (DE-588)4338102-9 gnd rswk-swf Wielkopolska / archeologia Großpolen (DE-588)4223407-4 gnd rswk-swf Großpolen (DE-588)4223407-4 g Wielbark-Kultur (DE-588)4338102-9 s Przeworskkultur (DE-588)4176107-8 s Grab (DE-588)4021716-4 s DE-604 Prace Archeologiczne 1 (DE-604)BV042382224 1 Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027818281&sequence=000004&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027818281&sequence=000005&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB Muenchen 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027818281&sequence=000006&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract |
spellingShingle | Żychliński, Daniel Obrządek pogrzebowy ludności kultury przeworskiej i wielbarskiej w Wielkopolsce = Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen = Funeral rite of Przeworsk and Wielbark culture peoples in Greater Poland Prace Archeologiczne Groby / archeologia / Polska Kultura grobów jamowych / Polska Kultura wielbarska / Polska Przeworskkultur (DE-588)4176107-8 gnd Grab (DE-588)4021716-4 gnd Wielbark-Kultur (DE-588)4338102-9 gnd |
subject_GND | (DE-588)4176107-8 (DE-588)4021716-4 (DE-588)4338102-9 (DE-588)4223407-4 |
title | Obrządek pogrzebowy ludności kultury przeworskiej i wielbarskiej w Wielkopolsce = Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen = Funeral rite of Przeworsk and Wielbark culture peoples in Greater Poland |
title_alt | Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen Funeral rite of Przeworsk and Wielbark culture peoples in Greater Poland |
title_auth | Obrządek pogrzebowy ludności kultury przeworskiej i wielbarskiej w Wielkopolsce = Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen = Funeral rite of Przeworsk and Wielbark culture peoples in Greater Poland |
title_exact_search | Obrządek pogrzebowy ludności kultury przeworskiej i wielbarskiej w Wielkopolsce = Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen = Funeral rite of Przeworsk and Wielbark culture peoples in Greater Poland |
title_full | Obrządek pogrzebowy ludności kultury przeworskiej i wielbarskiej w Wielkopolsce = Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen = Funeral rite of Przeworsk and Wielbark culture peoples in Greater Poland Daniel Żychliński |
title_fullStr | Obrządek pogrzebowy ludności kultury przeworskiej i wielbarskiej w Wielkopolsce = Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen = Funeral rite of Przeworsk and Wielbark culture peoples in Greater Poland Daniel Żychliński |
title_full_unstemmed | Obrządek pogrzebowy ludności kultury przeworskiej i wielbarskiej w Wielkopolsce = Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen = Funeral rite of Przeworsk and Wielbark culture peoples in Greater Poland Daniel Żychliński |
title_short | Obrządek pogrzebowy ludności kultury przeworskiej i wielbarskiej w Wielkopolsce |
title_sort | obrzadek pogrzebowy ludnosci kultury przeworskiej i wielbarskiej w wielkopolsce bestattungsriten bevolkerung przeworsk und wielbark kultur in grosspolen funeral rite of przeworsk and wielbark culture peoples in greater poland |
title_sub | = Bestattungsriten Bevölkerung Przeworsk und Wielbark Kultur in Grosspolen = Funeral rite of Przeworsk and Wielbark culture peoples in Greater Poland |
topic | Groby / archeologia / Polska Kultura grobów jamowych / Polska Kultura wielbarska / Polska Przeworskkultur (DE-588)4176107-8 gnd Grab (DE-588)4021716-4 gnd Wielbark-Kultur (DE-588)4338102-9 gnd |
topic_facet | Groby / archeologia / Polska Kultura grobów jamowych / Polska Kultura wielbarska / Polska Przeworskkultur Grab Wielbark-Kultur Wielkopolska / archeologia Großpolen |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027818281&sequence=000004&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027818281&sequence=000005&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027818281&sequence=000006&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV042382224 |
work_keys_str_mv | AT zychlinskidaniel obrzadekpogrzebowyludnoscikulturyprzeworskiejiwielbarskiejwwielkopolscebestattungsritenbevolkerungprzeworskundwielbarkkulturingrosspolenfuneralriteofprzeworskandwielbarkculturepeoplesingreaterpoland AT zychlinskidaniel bestattungsritenbevolkerungprzeworskundwielbarkkulturingrosspolen AT zychlinskidaniel funeralriteofprzeworskandwielbarkculturepeoplesingreaterpoland |