Z Frankenstein do Ząbkowic Śląskich: drogi powojennej integracji na Ziemi Ząbkowickie
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Dzierżoniów
Edytor Drukarnia - Wydawnictwo
[2014]
|
Ausgabe: | Wydanie 1 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Abstract Literaturverzeichnis |
Beschreibung: | 307 Seiten Illustrationen |
ISBN: | 9788389818829 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV041966606 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20190919 | ||
007 | t | ||
008 | 140710s2014 a||| |||| 00||| pol d | ||
020 | |a 9788389818829 |9 978-83-89818-82-9 | ||
035 | |a (OCoLC)1096338766 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV041966606 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakwb | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-12 | ||
084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
100 | 1 | |a Blicharska, Beata |e Verfasser |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Z Frankenstein do Ząbkowic Śląskich |b drogi powojennej integracji na Ziemi Ząbkowickie |c Beata Blicharska |
250 | |a Wydanie 1 | ||
264 | 1 | |a Dzierżoniów |b Edytor Drukarnia - Wydawnictwo |c [2014] | |
264 | 4 | |c © 2014 | |
300 | |a 307 Seiten |b Illustrationen | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
546 | |a Englische Zusammenfassung | ||
648 | 7 | |a Geschichte 1945-1956 |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 0 | 7 | |a Kulturleben |0 (DE-588)4126540-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 7 | |a Ząbkowice Śląskie |0 (DE-588)5058467-4 |2 gnd |9 rswk-swf | |
689 | 0 | 0 | |a Ząbkowice Śląskie |0 (DE-588)5058467-4 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Kulturleben |0 (DE-588)4126540-3 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Geschichte 1945-1956 |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027409337&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027409337&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027409337&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
940 | 1 | |n oe | |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-027409337 | ||
942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 0904 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804152357558157312 |
---|---|
adam_text | SPIS TRESCI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. WSTĘP............................................................................................................................................................ 1.1 Przegląd stanu badań............................................................................................................................. 1.2 Cel poszukiwań badawczych autorki.................................................................................................... TRUDNE POCZĄTKI SPOŁECZNOŚCI ZĄBKOWIC ŚLĄSKICH I POWIATU ZĄBKOWICKIEGO ֊ PROCESY ADAPTACYJNE (1945-1947)................................................................................................ 2.1 Bohaterska wersja i „czarna legenda” polskiego osadnictwa................................................................ 2.2 Radzieccy „wyzwoliciele” i polscy gospodarze.................................................................................... 2.3 Działalność partii politycznych. Nadużycia władz i urzędów............................................................... 2.4 Odezwy do pionierów i mieszkańców. Sytuacja Niemców i autochtonów. Relacje między Polakami i Niemcami............................................................................................................................................. 2.5 Trudy osadnictwa. Znaczenie transportów repatrianckich.................................................................... 2.6 Rola szkoły i nauczycieli. Stosunek do poniemieckiego mienia.......................................................... 2.7 Teatr Miejski pierwszym
polskim teatrem na Dolnym Śląskim.......................................................... 2.8 Rok 1946 w statystyce. Wysiedlenie Niemców.................................................................................... 2.9 Nowi osadnicy. Odezwy i rezolucje. Urok powojennych Ząbkowic................................................... 2.10 Próba powrotu do normalności w latach 1946-1947............................................................................. 2.11 Obraz powojennych Ząbkowic w powieści poetyckiej Janusza Senki................................................ 2.12 Bilans lat 1945-1947 .............................................................................................................................. ŻYCIE SPOŁECZNO-KULTURALNE POWIATU ZĄBKOWICKIEGO I ZĄBKOWIC ŚLĄSKICH w LATACH 1948-1956................................................................................................................................. 3.1 Stalinizm w Polsce................................................................................................................................ 3.2 Warunki socjalno-bytowe mieszkańców Powiatu Ząbkowickiego...................................................... 3.3 Przemysł i handel. Współzawodnictwo socjalistyczne. Szaber i defraudacje...................................... 3.4 Specyfika życia na wsi.......................................................................................................................... 3.5 Partie polityczne i organizacje społeczne. Obchody świąt
państwowych............................................ 3.6 Język propagandy politycznej............................................................................................................... 3.7 Indoktrynacja polityczna nauczycieli. Charyzmatyczni pedagodzy..................................................... 3.8 Lata szkolne we wspomnieniach........................................................................................................... 3.9 Komuniści wobec Kościoła. Księża niezłomni..................................................................................... 3.10 Monopolizacja kultury........................................................................................................................... 3.11 Występy teatralne według cenzora........................................................................................................ 3.12 Seanse filmowe w ujęciu cenzora.......................................................................................................... 3.13 Usuwanie śladów niemczyzny. Tradycje lokalne wysiedlonych Niemców......................................... 3.14 Historie prześladowanych. Kary dla mieszkańców............................................................................... 3.15 Mieszkańcy wobec władz...................................................................................................................... 3.16 Nowa fala repatriantów......................................................................................................................... 3.17 „Kraj
krzywdy”...................................................................................................................................... 3.18 Między mieszkańcami........................................................................................................................... 3.19 Ziemia Ząbkowicka w literaturze i artykułach wspomnieniowych...................................................... ZAKOŃCZENIE............................................................................................................................................. SUMMARY OF WORK IN ENGLISH......................................................................................................... PRZYPISY...................................................................................................................................................... BIBLIOGRAFIA............................................................................................................................................. 7.1 Źródła archiwalne.................................................................................................................................. 7.2 Źródła drukowane.................................................................................................................................. 7.3 Czasopisma............................................................................................................................................. 7.4 Źródła
internetowe................................................................................................................................. 7.5 Opracowania niepublikowane............................................................................................................... SPIS ZDJĘĆ.................................................................................................................................................... 7 η 25 29 29 31 38 42 50 60 66 71 78 87 92 95 97 97 99 111 121 139 I49 I57 166 177 196 204 219 շշշ 226 232 235 248 258 261 277 278 279 297 297 299 302 304 304 305 5
6. PRZYPISY 1. WSTĘP 1 2 2 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Stan i potrzeby śląskoznawczych badań humanistycznych pod redakcją Kazimierza Bobowskiego, Ryszarda GJadkiewicza i Wojciecha Wrzesińskiego, Wrocław-Warszawa 1990. Konferencje: Śląskoznawcze badania historyczno-socjologiczne (stan i potrzeby) oraz Stan i potrzeby w zakresie wydawnictw źródłowych do dzie jów Śląska, które odbyły się w listopadzie 1987 r., były pierwszym od kilkudziesięciu lat reprezentatywnym spotkaniem naukowców dyskutujących o badaniach nad przeszłością i wspólczesnos cią Śląska. Tamże, s. 10-22. Tamże, s. 157-160, 162, 165-166, 168, 170. w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych Dolnośląskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne wydało dwanas cie 20-25 arkuszowych roczników monograficznych. Zob. lubimy czytac.pl/ksiazka/69031/dolny_slask_monografia_historyczna; M. Ruchniewicz, Lata 19451948 oraz J. Tyszkiewicz, Lata 1949-1955, [w:] Dolny Śląsk. Monografia historyczna. Pod redakcją Wojcie cha Wrzesińskiego, Wroclaw 2006. Monografia jest uważana za pierwszą kompletną historię regionu, której głównymi bohaterami są Dolnoslązacy. W monografii poddano analizie migracje powojenne i nową strukturę narodowościową, scharakteryzowano życie polityczno-społeczne i gospodarcze. Rozdział opracowania obej mujący lata 1949-1955 autorzy pos wiçcili stalinizacji życia, problemom gospodarczym i obecności Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej. E. Kaszuba, Dolnośląski tygiel. Ludność regionu w pierwszych latach po II wojnie światowej, [w:] Śląsk, Polska, Niemcy na przestrzeni wieków. Studia historyczne ofiarowane
Profesorowi Mieczysławowi Paterowi w osiemdziesiątą rocznicę urodzin pod redakcją Teresy Kulak, Toruń 2008, s. 165, 167-168, 177-178. Zob. J. Hytrek-Hryciuk, „Rosjanie nadchodzą!” Ludność niemiecka a żołnierze Armii Radzieckiej (Czer wonej) na Dolnym Śląsku w latach 1945-1948, Wrocław 2010; P. Piotrowski, K. Szwagrzyk, W. Trębacz, Twarze dolnośląskiej bezpieki. Obsada kierowniczych stanowisk Urzędu Bezpieczeństwa, Wrocław 2010. W ramach serii Monografie Śląskie pod redakcją Józefa Gierowskiego Zakladu Narodowego im. Ossoliń skich powojennemu życiu społeczno-politycznemu poświęcono tomy: 29, 33, 35, 36. Zob. Od autorów, Wprowadzenie do kłodzkiej historiografii oraz Blaski i cienie rozwoju kulturalnego re gionu, [w:] Arno Herzig, Małgorzata Ruchniewicz, Dzieje Ziemi Kłodzkiej. Wydanie drugie poprawione, Hamburg - Wrocław 2008, s. 7, 22, 385-490. Zob. www.dtsk.free.ngo.pl/historia_2011.html. Przykładami opracowań poświęconych dziejom danego miasta w krótszym przedziale czasowym są: Dzierżoniów - wiek miniony. Materiały pokonferencyjne pod redakcją Sebastiana Ligarskiego i Tomasza Przerwy, Wrocław 2007; B. Grygorcewicz, Oblicza przeszłości. Zarys dziejów Ząbkowic Śląskich w latach 1945-1948, Ząbkowice Śląskie 2007. Zob. G. Trzaskowska, Cmentarze wojenne we Wrocławiu w latach 1939-2002, Wrocław 2008; Marek Ordyłowski, Zycie codzienne we Wrocławiu 1945-1948, Wrocław 1991. Zob. J. Harasimowicz, Główne założenia i struktura treści „Encyklopedii Wrocławia”, [w:] Encyklopedia Wrocławia, Wrocław 2000, s. 9-10. Dzieło stanowi ważne osiągnięcie edytorskie, w które zaangażowało się
wielu uczonych z różnych ośrodków akademickich Polski i Niemczech, archiwiści, pracownicy muzeów, nauczyciele, dziennikarze, animatorzy kultury i hobbyści. Zob. www.muzeum.milicz.biz/index.php?c=3; zob. także H. Rusewicz, Historia i zabytki powiatu lubiń skiego, Wrocław 2004; J. Chutkowski, Opowieści o dawnej Legnicy, Legnica 1996; M. Dziedzic, J. Organiściak, Ząbkowickie opowieści. Część druga: Zabytki Ząbkowic Śląskich, Ząbkowice Śląskie 2000; J. Organiściak, B. Grygorcewicz, M. Dziedzic, Ząbkowice Śląskie 1287-2007. Ludzie, daty, fakty, Ząbkowice Śląskie 2007; B. Romaszewski, Legendy i opowieści Ziemi Ząbkowickiej. Część pierwsza: Gmina Ząbkowice Śląskie, Ząbkowice Śląskie 2004. Aktywnie działa Towarzystwo Miłośników Dzierżoniowa, mogące się pochwalić naprawdę dużą liczbą publikacji. Miasto ma swoją kronikę, tworzoną od momentu powstania towarzystwa, obejmujące 8 tomów dzieło prezentuje najdawniejsze dzieje po współczesność. W wydawanym od 1991 roku „Roczniku Dzierżoniowskim”, stanowiącym kontynuację kroniki, można znaleźć wiele artykułów poświęconych różnym dziedzinom, w tym kulturze. Duże zasługi w opracowywaniu i upowszechnianiu wiedzy o regionie ma Towarzystwo Ziemi Kłodzkiej, wydające od 1948 roku „Roczniki Ziemi Kłodzkiej” czy ukazujące się od 1985 roku „Zeszyty Muzeum Ziemi Kłodzkiej”. Zob. m.in. publikacje Beaty Hebzdy-Sołogub o amatorskim ruchu kulturalnym czy o literackim Dzierżoniowie. Szczególnie zasłużoną osobą w popularyzowaniu wiedzy 279
14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 o historii Dzierżoniowa jest Henryk Kwiatkowski, sekretarz towarzystwa, opracowujący materiały do kroniki miasta, autor kilkudziesięciu artykułów. Zob. H. Kwiatkowski, W. Susza, 20 lat Towarzystwa Miłośników Dzierżoniowa 1979-1999, Dzierżoniów 1999. Zob. Teatr miasta - miasto teatru. Dawna Legnica i jej teatr we wspomnieniach mieszkańców. Opracowane przez Roberta Urbańskiego, Legnica 2003; F. Ciuruś, Wieś Święty Józef i okolice na Pokuciu, Ząbkowice Śląskie 1998; 50 lat Zespołu Szkól Ogólnokształcących im. Władysława Jagiełły w Ząbkowicach Śląskich. Szkice do monografii 1945-1995, Nowa Ruda 1995. Zob. J. Weiser, Moje ząbkowickie powroty, Ząbkowice Śląskie 2005; G. Hermann, B. Dziewięcka-Figiel, Dom pod lipą. Das Haus unter der Linde, Wroclaw 2009. M. Klimowicz, Wspomnienia z czasów zamętu, Wrocław 2005, s. 7-9, 126-143, 233-234. Zob. Skąd my tu? Wspomnienia repatriantów pod redakcją Krystyny Tyszkowskiej, Wrocław 2008; Pierwsze lata na ziemiach zachodnich pod redakcją Bolesława Brosia, Wrocław 2005; G. Hermann, B. DziewięckaFigiel, Dom pod lipą., op. cit. Zob. Ziemie Zachodnie w polskiej literaturze socjologicznej. Wybór tekstów, opracowanie i wstęp Andrzej Kwilecki, Ziemie Zachodnie. Studia i Materiały nr 12, Poznań 1970, s. 9-15; także A. Kwilecki, Rola społecz na nauczyciela na Ziemiach Zachodnich w świetle pamiętników nauczycieli - osadników, Ziemie Zachodnie. Studia i Materiały nr 3, Poznań 1960; Tworzenie się nowego społeczeństwa na Ziemiach Zachodnich. Szkice i materiały z badań socjologicznych w województwie
zielonogórskim. Praca zbiorowa pod redakcją Zygmun ta Dulczewskiego, Ziemie Zachodnie. Studia i Materiały nr 5, Poznań 1961; Polska zachodnia i północna, Poznań 1961 ; K. Zygulski, Repatrianci na Ziemiach Zachodnich. Studium socjologiczne, Ziemie Zachodnie. Studia i Materiały nr 6, Poznań 1962; Z. Dulczewski, Społeczne aspekty migracji na Ziemiach Zachodnich, Ziemie Zachodnie. Studia i Materiały nr 7, Poznań 1964; Ziemie Zachodnie w granicach Macierzy. Dro gi integracji, Poznań 1966; Przemiany społeczne na Ziemiach Zachodnich. Praca zbiorowa pod redakcją W. Markiewicza i P. Rybickiego, Ziemie Zachodnie. Studia i Materiały nr 9, Poznań 1967; Pamiętniki osad ników Ziem Odzyskanych. Opracowali Zygmunt Dulczewski i Andrzej Kwilecki, Poznań 1970. Zob. Symbolika regionów. Studia etnologiczno-folklorystyczne pod redakcją Doroty Simonides, Opole 1988, s. 7-9, 17, 24. Zob. S. Kolbuszewski, Kolumna duchów nad nami. Prace historycznoliterackie o tematyce śląskiej. Wyboru dokonał i teksty przygotował do druku Jacek Kolbuszewski. Wstępem poprzedził Stanisław Sławomir Nicieja, Opole 1988, s. 16-17. Zob. Symbolika regionów., op. cit., s. 30-31, 35, 43, 81-82, 152, 163-164. Zob. S. Kolbuszewski, Kolumna duchów., op. cit.; T. Mikulski, Spotkania wrocławskie, Wroclaw 1950; T. Mikulski, Temat Wrocław. Szkice Śląskie. Wybrał i wstępem opatrzył Bogdan Zakrzewski, Wroclaw 1975; В. Zakrzewski, Tematy śląskie. Rozprawy i szkice, Katowice 1973; Dolnośląskie pieśni ludowe. Zebrał i opracował Józef Majchrzak, Luty 1955; S. Rospond, Zabytki języka polskiego na Śląsku, Wrocław 1948; S. Rospond,
Dzieje polszczyzny śląskiej, Katowice 1959; S. Rospond, Polszczyzna śląska, Wrocław 1970; W. Ogrodziński, Dzieje piśmiennictwa śląskiego. Wydanie przygotowane przez L. Brożka i Z. Hierowskiego, Katowice 1965; S. Bąk, Mowa polska na Śląsku, Wrocław 1974; F. Nieckula, J. Domagała, Język polski na Dolnym Śląsku w źródłach pisanych i drukowanych, Wrocław 1979. Zob. H. Wesołowska, Tradycyjne elementy obrzędowości „Święta Godów” na Dolnym Śląsku, [w:] Wieś dolnośląska. Prace i materiały etnograficzne, tom XX, Wroclaw 1970; H. Romańska, Śląskie warianty bal lady o siostrze - trucicielce brata, tamże. P. Nowarski, Trudne początki. Uwagi o śląskim powojennym życiu kulturalnym (1945-1946), [w:] Studia wrocławskie. W pięćdziesięciolecie Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego pod redakcją Jacka Kolbuszewskiego, Wroclaw 1966, s. 101-105. Zob. J. Kolbuszewski, z dziejów integracji kulturowej na Ziemiach Odzyskanych. Dyskusje programowe w „Odrze” (1945-1946), [w;] Jacek Kolbuszewski, Literatura wobec historii. Studia, Wrocław 1997, s. 219, 221- 224, 227-228, 237-240, 247, 250. Obaj redaktorzy wydali w 1946 roku ważne prace o Śląsku: pierwszy opublikował Śląski trud literacki, książkę traktującą o pisarzach śląskich XIX i XX wieku, drugi broszurę Odbudowa kulturalna odzyskanego Śląska. J. Kolbuszewski, z dziejów integracji., op. cit., s. 251-257. Kultura na Dolnym Śląsku. Praca zbiorowa pod redakcją Jana Trzynadlowskiego, Warszawa - Wrocław 1977, s. 8-9; zob. także wydaną w 1973 r. W ramach serii Monografie Śląskie Ossolineum pracę W. Misiaka, Działalność kulturalna na Dolnym Śląsku. Zob. A.
Zawada, Dolny Śląsk ziemia spotkania, Wroclaw 2002, s. 22-23. Zob. Z. Kubikowski, Wroclaw literacki, Wroclaw 1962, s. 21-23, 27-34, 56-62, 68-78. Tamże, s. 46-47, 79-139. Także Temat Wroclaw. Szkice Śląskie T. Mikulskiego prezentuje m.in. powojenne 280
32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 so 51 52 53 54 53 życie kulturalne Wrocławia - autor odnosi się do Czwartków literackich, wypowiada się w sprawie pomnika Fredry. Tom zawiera recenzje teatralne i przedstawia zapis rozmowy z Anną Kowalską o wrocławskim życiu literackim, ukazując dynamiczne budowanie nowej rzeczywistości powojennej kulturalnej stolicy Dolnego Śląska. Również przywołana wcześniej Encyklopedia Wrocławia w hasłowy sposób ujmuje wybitnych twór ców, artystów i animatorów kultury, przedstawia ważne wydarzenia i instytucje kulturalne. Zob. J. Kolbuszewski, Krajobraz i kultura. Sudety w literaturze i kulturze polskiej, Katowice 1985, s. 174177, 180-184, 200-208. Zob. W cieniu Wielkiej Sowy. Monografia Gór Sowich, Dzierżoniów 2006, s. 101, 103-112. J. Kolbuszewski, Krajobraz i kultura., op. cit., s. 188-189, 191-196, 205-208. Zob. J. Kolbuszewski, Kilka uwag o kulturowej roli Karkonoszy, [w:] Karkonosze. Przyroda nieożywiona i człowiek pod redakcją Michała Mierzejewskiego, Wrocław 2005, s. 54, 67; M Staffa, Karkonosze, Wroclaw 1996. Zob. Przedmowa, [w:] w cieniu Wielkiej Sowy., op. cit., s. 11-12. Zob. Kultura na Dolnym Śląsku., op. cit., s. 75-76. Zob. B. Bryś, Rozwój dolnośląskiej prasy i kinematografii po II wojnie s wiatowej jako przykład kultury masowej, www.kultura-i-historia.umcs.lublin.pl/archives/1706 [dostęp w dn. 11.07.2011]. Zob. W. Ćwiertnia-Bemas , Dolnośląska prasa terenowa w latach 1945-1974, [w:] Kultura na Dolnym Śląsku., op. cit, s. 79-80, 83-85. www.dtsk.ngo.pl/historia_2011. Wśród innych opracowań poświęconych prasie
dolnośląskiej warto zwrócić uwagę na artykuł Marka Malinowskiego Prasa wałbrzyska w latach 1945-1954, zamieszczony w „Kronice Wałbrzyskiej” w 1989 roku, oraz książkę S. Rudka Poza cenzurą. Wrocławska prasa bez cenzury 1973-1989 (Wrocław 2001). Charakter wspomnieniowy mają wydane w Katowicach w 1966 roku Dolnośląskie wspo minki Wacława Mrozowskiego, organizatora powojennego życia kulturalnego Wałbrzycha i Dolnego Śląska. Autor wiele uwagi poświęcił prasie i sferze kulturalno-towarzyskiej Wałbrzycha lat czterdziestych. w 1945 r. W „Odrodzeniu” ukazały się cztery dolnośląskie reportaże Mariana Wionczka, kilka tekstów Edwarda Osmańczyka i Stanisława Helsztyńskiego oraz reportaż Eugenii Kocwy. Por. J. Kolbuszewski, Krajobraz i kultura., op. cit., s. 169. Zob. cykl z przeszłości miasta i powiatu w „Tygodniku Powiatu Ząbkowickiego” 2000, nr 83, 84, 103; wspomnienia L. A. Nowaka w „Wiadomościach Powiatowych” (dot. Powiatu Ząbkowickiego) 2009, nr 5, 20, 23, 30-32, 38,46-47 oraz 12 opublikowanych części powieści poetyckiej Moje małe miasteczko. Pierwsze chwile na „Dzikim Zachodzie” J. Senki w „Wiadomościach Powiatowych”. Zob. J. Pluta, Okruchy epopei. Proza Henryka Worcella, Wrocław 1974, s. 86-87; S. Pietraszko, Spotkanie z pożegnanym, „Odra” 1961, z. 1, s. 81-85. Zob. J. Pluta, Okruchy epopei., op. cit., s. 112-117. Innymi utworami związanymi z Dolnym Śląskiem są: Wojciecha Zukrowskiego powieść Mądre zioła 1951 i tom opowiadań Córeczka 1952, Anny Kowalskiej Notatki wrocławskie 1955, Tadeusza Mikołajka zbiór opowiadań po deszczu 1960. Zob. H. Worcell, w drodze z Heinzendorfu do
Zdarzyć, [w:] H. Worcell, Grzech Antoniego Grudy i inne opowiadania, Warszawa 1972, s. 5-15; H. Worcell, Gorący dzień w Heinzendorfie, [w:] H. Worcell, Nocą, kiedy przychodzi Świnia, Wrocław 1976, s. 11-30. H. Worcell, Ta diablica Ema, Kraina skażona uśmiechem, [w:] H. Worcell, Najtrudniejszy język świata, Katowice 1975, s. 40-91. H. Worcell, Kapellemeister Enders, [w:] H. Worcell, Najtrudniejszy język., op. cit., s. 18-39. H. Worcell, Lipiec zaczyna się w maju, Wotan odjedzie pociągiem, [w:j H. Worcell, Najtrudniejszy język., op. cit., s. 92-122. H. Worcell, Grzech Antoniego Grudy., op. cit., s. 16-62. Zob. H. Worcell, Ludzie ze Skrzynki, [w:] H. Worcell, Nocą, kiedy przychodzi., op. cit., s. 31-40; H. Worcell, Indywiduum z plecakiem, [w:] H. Worcell, Najtrudniejszy język., op. cit., s. 119. Przykładem powieści o powojennym Wrocławiu i mieszkańcach uliczki na Karłowicach jest Uliczka Klasz torna Anny Kowalskiej. Zob. Z. Kubikowski, Wrocław literacki., op. cit., s. 79-92. Zob. W. Żukrowski, Kwasoodpomi, [w:] W. Żukrowski, Wybór opowiadań, Warszawa 1972, s. 161-194. Zob. M. Przegonią, Baron Frankenstein, Zamykam oczy, Spotkanie po latach, [w:] M. Przegonią, Baron Frankenstein i inne opowiadania, Ząbkowice Śląskie 2004. Zob. H. Worcell, Ten, który nie śpiewał, Cisza we wsi, Człowiek z tej strony gór, [w:] H. Worcell, Grzech Antoniego., op. cit., s. 175-228; H. Worcell, Odpowiedzialność osobista, [w:] H. Worcell, Nocą, kiedy przy chodzi., op. cit., s.48-51. Zob. reportaże H. Worcella z tomu Nocą, kiedy przychodzi Świnia, zwłaszcza: Odpowiedzialność osobista, Na rampie, Stary
Dobrowolski, z dziennika świetlicowej, Byłam niegdyś świetlicową. 281
56 57 58 59 60 61 62 2. Zob. C. Kubaszewski, pod spokojnym słońcem, „Miesięcznik Literacki” 1989, nr 8, s. 131-132; J. Termer, Głos „pokolenia bez biografii”, „Nowe Książki” 1989, nr 12, s. 62. J. Termer, Głos pokolenia., op. cit., s. 62; A. Nasiłowska, Resentyment a język, „Odra” 1989, nr 5, s. 104. Zob. M. Cieślik, Dom snów, „Polityka” 1998, nr 49, s. 51; J. Orska, Kosmologia Kotliny Kłodzkiej, „Odra” 1999, nr 6, s. 132-133; M. Zaleski, Dom literatury, „Gazeta Wyborcza” z 14 stycznia 1999, nr 11, s. 11; K. Maliszewski, Pociąg do literatury. Szkicownik literacki z Dolnego Śląska, Wrocław 2010, s. 30. Zob. A. Lizakowski, Dolny Śląsk, [w:] Dolny Śląsk. Edukacja regionalna, Wroclaw 2008, s. 84-85. Zob. R. Kołakowski, Pocztówka z Wrocławia, tamże, s. 97-98. Zob. przypis 60. Zob. S. Szabla, Moja wioska, [w:] J. Organiściak, Sulisławice wieś przy Książęcym Kamieniu, Ząbkowice Śląskie 2011, s. 25. Zob. też Wiersze o Wrocławiu i Dolnym Śląsku, Wrocław 1961. TRUDNE POCZĄTKI... 63 Zob. J. Kolbuszewski, z dziejów integracji kulturalnej na Ziemiach Odzyskanych. Dyskusje programowe w „Odrze” (1945-1946), [w:] Jacek Kolbuszewski, Literatura wobec historii. Studia, Wrocław 1997, s. 243. 04 Zob. 50 lat Zespołu Szkół Ogólnokształcących im. Władysława Jagiełły w Ząbkowicach Śląskich. Szkice do monografii 1945-1995, Nowa Ruda 1995, s. 23-26. 65 Pamiętniki osadników Ziem Odzyskanych. Opracowali Zygmunt Dulczewski i Andrzej Kwilecki, Poznań 1970, s. 11-12. 66 Zob. J. Kolbuszewski., op. cit., s. 243-244. sı Zob. Ziemie Zachodnie w polskiej literaturze socjologicznej. Wybór tekstów, opracowanie
i wstęp Andrzej Kwilecki, Poznań 1970, s. 10. 6« Zob. J. Kolbuszewski., op. cit., s. 229-230 69 Zob. Ziemie Zachodnie., op. cit., s. 10, 31. 70 Zob. R. Buławski, Niektóre problemy polityki osadniczej, [w:] Ziemie Zachodnie., op. cit., s. 29; zob. także s. 10. 71 Zob. Ziemie Zachodnie., op. cit., s. 26-28. 72 Tamże, s. 28; M. Markiewicz, Przeobrażenia społeczne na Ziemiach Zachodnich, [w:] Ziemie Zachodnie w granicach Macierzy. Drogi integracji, Poznań 1966, s. 27. 73 Zob. R. Buławski., op. cit., s. 52-53. 76 Zob. Pamiętniki., op. cit., s. 12. 75 F. Ciuruś, Wieś Święty Józef i okolice na Pokuciu, Ząbkowice Śląskie 1998, s. 243. 76 Zob. J. Organiściak, Ząbkowickie opowieści. Część I: z dziejów miasta, Ząbkowice Śląskie 1995, s. 47. 77 B. Grygorcewicz, z przeszłości miasta i powiatu, „Tygodnik Powiatu Ząbkowickiego” 2000, nr 84, s. 10. 78 Zob. Starostwo Powiatowe w Ząbkowicach Śląskich. 1945-1950, Korespondencja Pełnomocnika Obwodo wego z różnymi władzami 1945, nr 11 (brak numeracji strony). Wskazane w artykule archiwalia znajdują się w Kamieńcu Ząbkowickim. Dalej na oznaczenie Starostwa Powiatowego w Ząbkowicach Śląskich 19451950 przyjmuję skrót SP. 79 SP, Sprawozdania miesięczne 1945, nr 7, s. 3-4. 8« J. Organiściak., op. cit., s. 48-50. «i F. Ciuruś., op. cit., s. 244-245, 249. 82 SP, Sprawozdania., op. cit., s. 42. 83 Wypowiedź Józefa T. zostala zapisana przez autorkę niniejszej pracy podczas bezpośredniej z nim rozmowy. 86 A. Metzger, M. Jareo, Kamieniec Ząbkowicki. Przewodnik, Kielce 1998, s. 81-82. 85 SP, Sprawozdania., op. cit., s. 28-29. 86 Tamże, s. 42, 51, 55; SP,
Korespondencja kontroli ogólnej, sprawy różne 1945, nr За (brak numeracji stro ny). 87 B.R., Czerwona gwiazda nad miastem, „Wiadomości Powiatowe” 2001, nr 17, s. 7. 88 60 lat Teatru Miejskiego w Ząbkowicach Śląskich. Zbiór materiałów i opracowanie Ewa Pazdioara, Ząbko wice Śląskie 2005, s. 8-9. s« Zob. M. F’rzegonia, Wyścigówka. z cyklu: Zdarzyło się wczoraj. Część І-ГѴ, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 42-614, 50, s. 14. 9« 32 tysiące na remont cmentarza, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 27, s. 7. ’i B.R., Czerwona gwiazda., op. cit., s. 7. 92 Tamże. 93 Jak burmistrz Kotowicz nawrócił Armię Czerwoną..., „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 43, s. 2; 32 tysiące na remont., op. cit., s. 7. 282
94 95 96 97 B.R., Czerwona gwiazda., Op. cit., s. 7. SP, Szkolenia, opinie, odznaczenia 1945, nr 9, s. 5-6. SP, Korespondencja kontroli ogólnej 1945, nr 2a, s. 16. Wspomnienia p. Józefy Bochowicz zostały zapisane przez autorkę pracy w wyniku bezpośrednich z nią rozmów. 98 Zycie polityczno-społeczne tego okresu można zrekonstruować głównie dzięki zachowanym miesięcznym sprawozdaniom pełnomocnika rządu na obwód ząbkowicki oraz podległych mu referatów i organów; zob. SP, Sprawozdania., op. cit., s. 3-58. 99 Zob. SP, Sprawozdania., op. cit., s. 42. 100 B. Grygorcewicz, Oblicza przeszłości. Zarys dziejów Ząbkowic Śląskich w latach 1945-1948, Ząbkowice Śląskie 2007, s. 31-34. 101 Tamże, s. 36-37,40-42. 102 B. Grygorcewicz, z dziejów PSL w powiecie ząbkowickim (cz. 1), „Tygodnik Powiatu Ząbkowickiego” 2002, nr 14, s. 24. 103 Tamże, B. Grygorcewicz, Oblicza przeszłości., op. cit., s. 47-48. 104 Tamże, s. 48-51. 105 Wypowiedzi pana Juliana Klisia z Sadlna. W 100-lecie ludowego ruchu, „Odgłosy stąd i zowąd” 1994, nr 21, s. 6 i nr 22, s. 7. 106 SP, Sprawozdania., op. cit., s. 8. 107 B. Grygorcewicz, z przeszłości miasta i powiatu, „Tygodnik Powiatu Ząbkowickiego” 2000, nr 83, s. 16. 108 Zob. SP, Sprawozdania., op. cit., s. 30. 109 Tamże, s. 33. 110 Zob. SP, Korespondencja., op. cit., s. 28. 111 SP, Sprawozdania., op. cit., s.42. 112 Zob. Sp., Korespondencja., op. cit., s. 125. 113 Ze względu na zobowiązanie ciążące na osobach wykorzystujących dokumenty archiwalne do nieujawniania personaliów zapisanych w tychże materiałach archiwalnych, przyjmuję zasadę ukrywania rzeczywistych nazwisk
pod kryptonimami. 114 Zob. SP, Korespondencja., op. cit., s. 135-136. 115 Tamże, s. 38. 116 SP, Korespondencja kontroli ogólnej, sprawy różne 1945, nr За, s. 19. 1,7 SP, Sprawy organizacji Starostwa. Statut organizacyjny 1947, nr 16; zob. okólnik nr 36 (brak numeracji stron). 118 Tamże, okólnik nr 32. 119 SP, Korespondencja., op. cit. (nr 2a), s. 154. 120 Zob. Pamiętniki., op. cit., s. 10. 121 SP, Sprawozdania., op. cit., s. 44. 122 K. Polasiński, Skarb w trumnie, „Wiadomości Powiatowe” 2006, nr 7, s. 15. 123 Zob. SP, Pokwitowania, statystyki (różne) 1945, nr 5, s. 2-4. 124 Zob. Ziemia ząbkowicka w XXX֊leciu Polski Ludowej, Ząbkowice Śląskie 1974, s. 13. 125 SP, Zarządzenia. Ogłoszenia 1945, (brak numeracji stron). 126 Tamże, Apel Pełnomocnika RP Z. Plenkiewicza (brak daty i numeracji stron). 127 SP, Sprawy organizacji., op. cit., okólnik nr 32. 128 Zob. ŚP, Zarządzenia., op. cit., Zarządzenie Starosty S. Mącznika z 25 VII 1945 r. 129 Tamże, Zarządzenie Pełnomocnika Rządu S. Mącznika. 130 SP, Korespondencja., op. cit., s. 21. 131 SP, Sprawozdania., op. cit, s. 35. 132 Zob. SP, Zezwolenia na wyjazd za granicę, nr 1. 133 SP, Zarządzenia., op. cit., Ogłoszenie Pełnomocnika Rządu RP Z. Plenkiewicza z 15 X 1945 r. 134 J. Kolbuszewski., op. cit, s. 227-237. 135 SP, Korespondencja., op. cit., s. 18-19. Zob. także s. 20. 136 Zob. SP, Sprawozdania., op. cit., s. 34. 137 Zob. SP, Korespondencja., op. cit. (nr За); Pismo Pełnomocnika na Okręg Dolnego Śląska z 17 X 1945 r. 138 Zob. SP, Korespondencja Pełnomocnika., op. cit. 139 Zob. SP, Sprawozdania., op. cit, s. 31. 140 Tamże, s. 43;
zob. także s. 31 i 34. 141 F. Ciuruś, Wieś., op. cit., s. 244-246. 283
142 Wywiad z panem Władysławem Kużdżałem. Część II - Sosnowa. Opublikowany w grudniu 2005 r. na www.zarowianie.republika.pl/historia/wywiad_w_kuzdzaLcz_2.html/ [dostęp w dn. 10.06.2010]. 143 Zob. SP, Korespondencja., op. cit. (nr 2a), s. 83 i 88. 144 Zob. SP, Sprawozdania., op. cit., s. 46. 145 Pamiętniki., op. cit., s. 12 i 13. 146 Zob. przypis 93. 147 SP, Korespondencja., op. cit. (nr За), s. 12. 148 Pamiętniki., op. cit., s. 13. 149 Zob. R. Buławski., op. cit., s. 57-59. 150 Zob. przypis 93. 151 Zob. A. Kwilecki, Rola społeczna nauczyciela na Ziemiach Zachodnich, [w:] Ziemie Zachodnie. Studia i materiały, nr 3, Poznań 1960, s. 9-11. 152 Cyt. za: jak wyżej, s. 11 (brak informacji o autorze cytatu). 153 K. Zygulski, z badań nad procesami adaptacji i integracji społecznej repatriantów, [w:] Ziemie Zachodnie. Studia i materiały, nr 5, Poznań 1961, s. 188-189. 154 Tamże. 155 F. Ciuruś., op. cit, s. 208-209; zob. także s. 206-208. 156 Tamże, s. 209-217, 229-238. 157 I. Lisewska, z ulami na Zachód, „Tygodnik Powiatu Ząbkowickiego” 2001, nr 7, s. 26. 158 „Pierwsze lata” w Ząbkowicach. Wspomnienia Józefa Cichonia - mieszkańca Ząbkowic Śląskich, „Wiado mości Powiatowe” 2007, nr 51, s. 16. 159 Wywiad z panem Władysławem Kużdżałem., op. cit. 160 Zob. K. Żygulski., op. cit., s. 190. 161 Pamiętniki., op. cit., s. 11. 162 Tamże, s. 23. 163 Tamże, s. 47. 164 Zob. SP, Korespondencja, op. cit. (nr За), s. 15. 165 Tamże, s. 16. 166 Tamże, s. 31-32. 167 Tamże, s. 37. 168 Tamże, s. 46-48. 169 Tamże, s. 43. 170 Zob. SP, Korespondencja, op. cit. (nr 2a), s. 39. 171 J. Organiściak, op. cit.,
s. 51. 172 J. Kolbuszewski., op. cit., s. 242. 173 Zob. Działalność nauczycieli związana z osadnictwem na terenie województwa wałbrzyskiego w latach 19451948, [...] Kronika wałbrzyska, t. VI, Wałbrzych 1989, s. 131, 133, 135-136. 174 Zob. 50 lat Zespołu Szkól., op. cit., s. 3-4, 27-29. 175 A. Kwilecki., op. cit., s. 45. 176 50 lat Zespołu., op.cit., s. 23-24. 177 Zob. B. Grygorcewicz., z przeszłości miasta i powiatu, „Tygodnik Powiatu Ząbkowickiego” 2000, nr 103, s. 6. 178 E. Matusiakiewicz, Wielkie święto pierwszej polskiej szkoły w naszym powiecie, „Wiadomości Powiatowe” 2005, nr 26, s. 10. 179 Zob. Było to 60 lat temu..., „Tygodnik Regionalny” 2005, nr 27, s. 5. 180 Zob. Działalność nauczycieli., op. cit., s. 132, 138. 181 L. A. Nowak, Ząbkowickie cicer cum caule. Część I, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 52, s. 14; Kalenda rium najważniejszych wydarzeń w Hufcu ZHP Ząbkowice Śląskie w latach 1945-2000. Materiały udostęp nione autorce pracy przez p. Janusza Senkę. 182 Cyt. za: J. Kolbuszewski., op. cit., s. 224. 183 SP, Sprawozdania., op. cit., s. 15. 184 L. A. Nowak, Sztuka cenniejsza niż złoto. Skarby Ziemi Ząbkowickiej. Część I, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 30, s. 17 oraz Część II, nr 31, s. 17; R. Stadnicki, Pałac w Bobolicach, „Wiadomości Powiatowe” 2007, nr 26, s. 16; L. A. Nowak, Honor w Rudnicy. Część I, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 32, s. 17. 185 SP, Sprawy zabytków, konserwacje, korespondencje 1947, nr 161, s. 36, 55 i 57. 186 SP, Sprawy różne RS 1947, nr 164, s. 3; SP, Sprawy zabytków., op. cit., s. 73. 187 SP, Sprawy zabytków., op. cit., s. 60-61. 188
60 lat Teatru Miejskiego., op. cit„ s. 1-3; J. Teslar-Żygadło, Garść wspomnień o ojcu. Część I, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 34, s. 17. 284
189 B. Grygorcewicz, z przeszłości., op. cit., որ 103, s. 6; zob. też: B. Grygorcewicz, Oblicza przeszłości., op. cit., s. 98-99; 60 lat Teatru Miejskiego., op. cit., s. 3-4. 190 B. Grygorcewicz., z przeszłości., op. cit., nr 103, s. 6; B. Grygorcewicz, Oblicza przeszłości., op. cit., s. 99100; zob. też: SP, Sprawozdania., op. cit., s. 30; SP, Sprawy reprezentacji, organizacji uroczystości i udział w nich Pełnomocnika, nr 8, s. 20. 191 Zob. SP, Korespondencja., op. cit (nr За), s. 7. 192 B. Grygorcewicz, Oblicza przeszłości., op. cit., s. 100; 60 lat Teatru Miejskiego., op. cit., s. 10, 12; zob. też: J. Teslar-Zygadło, Garść wspomnień o ojcu. Część II, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 35, s. 17. 193 Zob. J. Organiściak., op. cit., s. 51. 194 Zob. SP, Miesięczne sprawozdania statystyczne Starosty i ruchu ludności 1946, nr 15, s. 35, 89 ֊ 131; zob. też: s. 133-161. 195 Zob. J. Organiściak., op.cit., s. 50; Ziemia ząbkowicka., op.cit., s. 8-9. 196 J. Organiściak., op. cit., s. 48-49. 197 B. Grygorcewicz, Oblicza przeszłości., op. cit., s. 67-68. 198 Tamże, s. 69, 70-72. 199 Wypędzenie. Opracowano na podstawie Geschehnisse ab 1945 Nachkriegszeit und Neuanfang, „Frankenstein - Munsterberger Heimatblatt“ 1999, որ 10, „Wiadomości Powiatowe“ 2003, nr 47. 200 Opowieść z ostatnich dni wojny. Część IV. Opracowano na podstawie Ober - Johnsdorf, „Frankenstein - Munsterberger Heimatblatt” 2004, որ 5, „Wiadomości Powiatowe” 2004, nr 26, s. 15. 201 Pierwsze lata w Ząbkowicach., op. cit. 202 F. Ciuruś., op. cit., s. 246-248. 203 Wrocławskie. Rozwój województwa w Polsce Ludowej, Warszawa
1970, s. 71. 204 SP, Sprawy dotyczące poświadczenia obywatelstwa, opinie, wnioski. Korespondencja 1948, nr 43, s. 9-12. 205 SP, Sprawy przynależności narodowej, wnioski, decyzje 1946, nr 39, s. 4-23. 206 Tamże, s. 101-108. 207 Tamże, s. 127, 139-147. 208 Tamże, s. 165-166, 260-266. 209 Tamże, s. 83, 92-93; s. 208. 210 Zob. J. Kolbuszewski, op. cit., s. 227-237. 211 Losy p. Kościelskiej autorka pracy poznała dzięki bezpośredniej rozmowie. 212 Informacje uzyskane w rozmowie z p. Lidią K. 213 P. J.B. przedstawiła swoje losy autorce pracy w bezpośredniej rozmowie. 214 M. Tołyż, Historia Sióstr Klarysek od Wieczystej Adoracji Najświętszego Sakramentu w Ząbkowicach Ślą skich w latach 1946-2006. Praca magisterska napisana pod kierunkiem ks. prof. zw. dr hab, Zdzisława Leca, Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, Wrocław 2008, s. 101-103. 215 Tamże, s. 103-106. 216 Tamże, s. 107-108. 217 Zob. SP, Księga uchwał Powiatowej Rady Narodowej w Ząbkowicach Śląskich 1946, nr 2, s. 14. 218 Tamże, s. 38. 219 Relacja niepublikowana, udostępniona autorce pracy przez p. Ewę Pazdioarę. 220 Ząbkowice w latach 40-tych, „Wiadomości Powiatowe” 2003, nr 6, s. 11. 221 Wspomnień czar. Wybrał K. Kik, „Tygodnik Powiatowy” z 15 maja 2001, s. 10. 222 SP, Księga uchwał., op. cit., s. 18; SP, Miesięczne sprawozdania., op. cit., s. 4. 223 Zob. J. Kolbuszewski., op. cit., s. 244. 224 Zob. SP, Korespondencja kontroli., op. cit. (nr За), brak numeracji strony. 225 Tamże, s. 27; SP, Miesięczne sprawozdania., op. cit., s. 2-4. 226 Zob. SP, Organizacja Starostwa. Protokoły zdawczo-odbiorcze poinspekcyjne 1946,
s. 31-37. 227 Zob. SP, Księga uchwał., op. cit., s. 10. 228 Tamże, s. 15-16. 229 Zob. SP, Sprawy reprezentacji., op. cit., s. 1. 230 B. Grygorcewicz, z przeszłości., op. cit., nr 84, s. JO. 231 Zob. M. Dziedzic, J. Organiściak, Ząbkowickie opowieści. Część druga: Zabytki Ząbkowic Śląskich, Ząb kowice Śląskie 2000, s. 357, 366. 232 Zob. SP, Księga uchwal., op. cif, s. 18. 233 Zob. Monografia Zespołu Szkół Zawodowych im. Stanisława Staszica w Ząbkowicach Śląskich, Ząbkowice Śląskie 1997, s. 9-10, 38. 234 Zob. M. Dziedzic, J. Organiściak., op. cit. s.364. 235 B. Grygorcewicz, z przeszłości., op. cit., nr 103, s. 6. 285
236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 SP, Księga uchwał Powiatowej Rady Narodowej w Ząbkowicach Śląskich 1947, nr 2, s. 105-106. Tamże, s. 75, 86, 100, 105-106. B. Grygorcewicz, z przeszlos ci miasta i powiatu, „Tygodnik Powiatu Ząbkowickiego” z 3 lutego 2000, s. 7. SP, Księga uchwał., op. cit., s. 72-76, 80, 88. Tamże, s. 130-131. Zob. B. Grygorcewicz, z przeszlos ci., op. cit., որ 83, s. 16. SP, Sprawozdania Starostwa Powiatu i Wydziału Powiatu 1948, nr 29, s. 46-47, 49-50. M. Dziedzic, J. Organis ciak, Ząbkowickie., op. cit., s. 313; zob. także s. 311-312. Tamże, s. 310-311. Materiały dotyczące życia p. Janusza Senki uzyskane w prywatnej rozmowie autorki; zob. także Jego wiersze mają uczyć i wzruszać, „Wiadomos ci Powiatowe” 2005, nr 46, s. 24. 246 Teksty poematu otrzymane przez autorkę pracy od p. Janusza Senki. 247 W. Pronobis, Polska i świat w XX wieku, wydanie 5, Warszawa (brak informacji o dacie wydania), s. 343-350. 3. ŻYCIE SPOŁECZNO-KULTURALNE... 248 Zob. W. Pronobis, Polska i świat w XX wieku, wydanie 5, Warszawa (brak daty wydania), s. 350-356; W. Roszkowski, Historia Polski 1914-1991, Warszawa 1992, s. 185, 187-190, 212-213. 249 Zob. W. Pronobis, Polska i świat, op. cit., s. 356-363; W. Roszkowski, Historia Polski., op. cit., s. 229-240. 250 Miejska Rada Narodowa i Zarząd Miejski w Ząbkowicach Śląskich 1945-1950, Sprawozdania z działalności referatów Zarządu Miejskiego 1948-1950, nr 27, s. 9. Na oznaczenie Miejskiej Rady Narodowej i Zarządu Miejskiego w Ząbkowicach Śląskich 1945-1950 przyjmuję skrót MRN. 251 Powiatowa Rada Narodowa i Wydział Powiatowy w
Ząbkowicach Śląskich 1945-1950, Sprawy kontroli społecznej. Protokoły, korespondencje 1948, nr 28, s. 68. Na oznaczenie Powiatowej Rady Narodowej i Wydziału Powiatowego w Ząbkowicach Śląskich 1945-1950 przyjmuję skrót PRN. 252 SP, Miesięczne raporty statystyczne 1949, nr 35, s. 12. 253 SP, Miesięczne raporty statystyczne 1948, nr 27, s. 4, 7; SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne Referatu Polityczno-Społecznego 1949, nr 93, s. 286. 254 SP, Sprawozdania Starostwa Powiatowego i Wydziału Powiatu 1948, nr 29, s. 11,30. 255 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 199, 138, 285. 256 Ziemia Ząbkowicka w XXX-leciu Polski Ludowej, Ząbkowice Śląskie 1974, s. 14. 257 MRN, Sprawozdania z działalności., op. cit., s.128, 139; PRN, Zarząd i organizacja administracji z nierucho mościami niemieckimi i opuszczonymi 1947-1949, nr 109, s. 128. 258 PRN, Sprawozdanie z działalności inspektora Samorządu. Korespondencja 1948-1949, nr 125, s. 34, 35. 259 MRN, Protokoły kontroli przeprowadzonych w Zarządzie Miejskim 1948-1950, nr 28, s. 30-31, 33-34; MRN, Protokoły posiedzeń Miejskiej Rady Narodowej 1947-1949, nr 1, s. 158. 260 MRN, Protokoły kontroli., op. cit., s. 7. 261 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urzędu Powiatowego 1950-1975, Uchwały Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Ząbkowicach Śląskich 1954, nr 7, s. 190. Na oznaczenie Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urzędu Powiatowego 1950-1975 przyjmuję skrót PPRN. Zob. także PPRN, Sprawozdania ze skarg i zażaleń Prezydium Powiatowej Rady Narodowej Ząbkowice Śląskie 1952, nr 40, s. 33; PPRN, Sprawozdania ze skarg
Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Ząbkowicach Śląskich 1956, nr 41, s. 13, 14,21. 262 SP, Sprawozdania Starostwa., op. cit., s. 13. 263 SP, Sprawy organizacyjne różne. Korespondencja 1948, nr 31, s. 271-272. 264 PRN, Protokoły posiedzeń PPRN 1948, nr 15, s. 127. 265 MRN, Protokoły posiedzeń., op. cit., s. 20, 65-66, 157; SP, Księga uchwal Powiatowej Rady Narodowej w Ząbkowicach Śląskich 1948, nr 2, s. 152-153. 266 K. Kik, Śródmieście wychodkami cuchnące, „Tygodnik Powiatu Ząbkowickiego” z 21 maja 2003, s. 7. 267 MRN, Protokoły posiedzeń, op. cit., s. 151-152. 268 PRN, Sprawozdanie z działalności inspektora., op. cit., s. 34. 269 SP, Sprawy organizacyjne, op. cit, s. 116-117; SP, Sprawozdania kwartalne., op. cit., s. 13. 270 PRN, Protokoły z kontroli Komisji Kontroli Społecznej 1949, nr 30, s. 15-17, 28-29. 271 MRN, Sprawozdania z działalności., op. cit., s. 120. 272 PRN, Protokoły z kontroli Komisji Kontroli Społecznej 1950, nr 31,s. 161-162. 273 PRN, Protokoły z kontroli Komisji Kontroli Społecznej 1949, nr 30,s. 155. 274 PRN, Protokoły z kontroli Komisji Kontroli Społecznej 1950, nr 31,s. 3-5, 6,7. 275 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 168. 286
276 SP, Sprawozdania Starostwa., op. cit., s. 8; SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 12-13, 110, 136, 167, 285. Zob. także PRN, Protokoly z kontroli., op. cit., 1949, որ 30, s. 134; PRN, Protokoły z kontroli., op. cit.,1949, որ 30, s. 123; W. Roszkowski, Historia Polski., op. cit., s. 194. 277 MRN, Protokoły posiedzeń., op. cit., s. 134; PRN, Protokoły z kontroli., op. cit., 1949, nr 30, s. 123. 278 PRN, Protokoły z kontroli., op. cit., 1949, nr 30, s. 102, 119; SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit, s. 126. 279 W. Roszkowski, Historia Polski., op. cit., s. 194. 280 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 99-101. 281 Tamże, s. 136. 282 MRN, Protokoły posiedzeń, op. cit., s. 12; MRN, Sprawozdania z działalności., ojj. cit., s. 4, 119. 283 J. Organiściak, Ząbkowickie opowieści. Część 1: z dziejów miasta, Ząbkowice Śląskie 1995, s. 50; Ziemia Ząbkowicka., op. cit., s. 8. 284 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 308, 13. 285 J. Organiściak, Ząbkowickie opowieści., op. cit., s. 51. 286 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 110, 133, 136; SP, Miesięczne sprawozdania statystycz ne 1949, nr 35, s. 8, 14, 45, 249; zob. też s. 104,190, 250; W. Roszkowski, Historia Polski., op. cit., s. 193. 287 W. Roszkowski, Historia Polski., op. cit., 194, 221-222. 288 MRN, Sprawozdania z działalności., op. cit., s. 40-42. 289 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 195. 290 ppRN Uchwały Prezydium PRN Ząbkowice Śląskie 1955, nr 8, s. 35; W. Roszkowski, Historia Polski., op. cit, s. 221,222, 223. 291
PRN, Sprawy przywłaszczeniowe, wnioski o włączenie nieruchomości. Korespondencja 1948-1949, nr 44, s. 1,9. 292 SP, Miesięczne sprawozdania statystyczne., op. cit., s. 119. 293 MRN, Protokoły kontroli., op. cit., s. 3-4. 294 SP, Sprawy różne, społeczno-polityczne 1949, nr 87, s. 134. 295 PPRN, Protokoły posiedzeń Powiatowego Zespołu przy Prezydium Powiatowej Rady Narodowej Ząbkowice Śląskie 1952, nr 43, s. 3-4. 296 PRN, Protokoły z posiedzeń PPRN. Korespondencja 1948, nrl4, s. 16-17, 19-21, 33, 36-37, 54. 297 PRN, Protokoły z kontroli, op. cit., 1949, nr 30, s. 140-143. 298 ppri j։ Uchwały Prezydium., op. cit., 1954, nr 7, s. 69; zob. też W. Roszkowski, Historia Polski., op. cit., s. 214. 299 MRN, Protokoły posiedzeń., op. cit., s. 113-114; SP, Sprawy repatriantów, wykazy, korespondencja 19481950, nr 50, s. 96. 300 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 285. 301 Ząbkowice w latach 40-tych, „Wiadomości Powiatowe” 2003, nr 6, s. 11; W. Roszkowski, Historia Polski., op. cit., s. 221. 302 PPRN, Sprawozdanie ze skarg Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Ząbkowicach Śląskich 1956, nr 41, s. 26; SP, Księga uchwal Powiatowej Rady Narodowej w Ząbkowicach Śląskich 1948, nr 2, s. 155-156. 303 PPRN, Uchwały Prezydium., op. cit., s. 114; PRN, Protokoły posiedzeń PPRN 1948, nr 15, s. 25. эм gp Sprawy organizacyjne., op. cit., s. 325, 332-333, 335-336. Յօտ prn Protokoły z kontroli., op. cit., 1949, nr 30, s. 23-26. 306 SP, Sprawy organizacyjne., op. cit., s. 390; SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 32. 307 MRN, Protokoły kontroli przeprowadzonych., op.
cit., 1948-1950, nr 28, s. 24-26. 308 PRN, Protokoły z kontroli., op. cit., 1950, nr 31, s. 99, 102, 105, 109. 309 PRN, Protokoły z kontroli., op. cit., 1949, nr 30, s. 43-44, 57. 310 SP, Świadectwa moralności, opinie 1949, nr 84, s. 294-295. 311 PRN, Sprawozdanie z działalności inspektora., op. cit., s. 52, 89. 312 PRN, Korespondencje - różne: przychodzące - wychodzące 1948, nr 1, s. 6-8. 313 SP, Sprawy organizacyjne., op. cit., s. 399. 314 PPRN, Protokoły z posiedzeń Zespołu Powiatowego Ząbkowice Śląskie 1954, nr 46, s. 16. 315 PRN, Protokoły z kontroli., op. cit., 1949, nr 30, s. 121-122, 153-154. 316 PPRN, Sprawozdania ze skarg Prezydium., op. cit., s. 14. 317 PRN, Korespondencje - różne., op. cit., s. 9-10, 45. з՛8 PRN, Protokoły z kontroli., op. cit., 1949, nr 30, s. 125. 319 Tamże, s. 36-39, 41-42. 320 PPRN, Protokoły z posiedzeń Zespołu., op. cit., s. 24. 321 PRN, Protokoły z kontroli., op. cit., 1949, nr 30, s. 45. 287
322 SP, Sprawy repatriantów, wykazy, korespondencja 1949-1950, nr 50, s. 44-48, 128; MRN, Sprawozdania z działalności., op. cit., s. 10. 323 SP, Miesięczne raporty., op. cit., s. 12; SP, Księga uchwal Powiatowej Rady Narodowej 1948, nr 2, s. 207208; PRN, Sprawozdania statystyczne ogólne 1949-1950, nr 120, s. 279, 281, 282. 324 PPRN, Protokoły zebrań wiejskich dotyczących podziału administracyjnego gmin byłego powiatu Ząbkowice Śląskie 1954, nr 240, s. 87-88. 325 Tamże, s. 71-74,101-103. 326 PRN, Korespondencje - różne., op. cit., s. 238-241. 327 PRN, Sprawozdanie z działalności inspektora., op. cit., s. 36-37. з2» pprn. Protokoły z posiedzeń Zespołu., op. cit., s. 22-24, 28. 329 ppRN, Protokoły posiedzeń Powiatowego Zespołu przy Prezydium Powiatowej Rady Narodowej Ząbkowice Śląskie 1952, nr 43, s. 8, 11-13,20. 330 Tamże, s. 6, 16, 21. 331 Zob. PPRN, Protokoły z posiedzeń Zespołu., op. cit., 18-20. 332 Zob. SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 65, 309; PPRN, Protokoły posiedzeń Powiatowe go., op. cit., s. 21, PRN, Sprawozdanie z działalności inspektora., op. cit., s. 35. 333 SP, Sprawy organizacyjne różne., op. cit., s. 1, 12-13. 334 Tamże, s. 404. 335 PPRN, Uchwały Prezydium PRN., op. cit., 1954, nr 7, s. 171-172. 336 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 308. 337 Tamże, s. 309. з։« prn, Sprawozdania z działalności inspektora., op. cit., s. 35. 339 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 12, 168. 340 Tamże, s. 46. 341 SP, Sprawozdania Starostwa Powiatowego., op. cit., s. 8-9. 342 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne.,
op. cit., s. 343. 343 PPRN, Protokoły posiedzeń Powiatowego Zespołu przy Prezydium., op. cit., s. 10, 19-23. 344 Tamże, s. 5, 7, 12. 345 PPRN, Uchwały Prezydium PRN., op. cit., s. 18; PPRN, Protokoły z posiedzeń Zespołu Powiatowego., op. cit., s. 19. 346 PPRN, Protokoły zebrań wiejskich dotyczących., op. cit., s. 44-45, 57. 347 SP, Miesięczne sprawozdania statystyczne., op. cit., s. 250. 348 PRN, Sprawozdanie z działalności inspektora., op. cit., s. 35. 349 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 199. 350 PRN, Protokoły z kontroli Komisji Kontroli Śpołecznej 1949., op. cit., s. 9-10. 351 Zob. SP, Sprawozdania Starostwa Powiatowego., op. cit., s. 9; PPRN, Uchwały Prezydium PRN., op. cit., 1954, nr 7, s. 326; PPRN, Uchwały Prezydium PRN., op. cit., 1955, nr 8, s. 23. иг ppRN, Protokoły z posiedzeń Zespołu Powiatowego., op. cit., s. 15. 353 SP, Sprawozdania Starostwa Powiatowego., op. cit., s.12, s. 344. 354 Tamże, s. 14, 24, 310. 355 PPRN, Uchwały Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Ząbkowicach Śląskich 1953, nr 6, s. 1-3, 23, 179. 356 SP, Sprawy organizacyjne różne, op. cit., s. 287. 357 SP, Sprawozdania Starostwa Powiatowego., op. cit., s. 9-10. 358 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 109-110, 155. 359 SP, Sprawozdania Starostwa Powiatowego., op. cit., s. 7, 20. 360 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 199. 361 Tamże, s. 32, 46, 48, 284, 309; SP, Sprawozdania Starostwa Powiatowego., op. cit., s. 21, PRN, Protokoły z kontroli., op. cit., 1949, nr 30, s. 27; PRN, Sprawozdanie z działalności inspektora., op. cit., s. 35.
362 PRN, Sprawozdania statystyczne ogólne., op. cit., s. 77-78; SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 119, 129. 363 PPRN, Sprawy karno-administracyjne. Tytuły wykonawcze nr 2055-2181, 1950-1951, nr 315, s. 57-69. 364 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 110, 343. 365 MRN, Protokoły posiedzeń., op. cit., s. 133. 366 SP Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 47, 168, 358. 367 Tamże, s. 109. 368 Tamże, s. 129. 369 ppRN, Sprawozdania ze skarg i zażaleń Prezydium PRN., op. cit., s. 33. 288
370 Tamże, s. 33. 371 Autorka pracy przeprowadziła rozmowy z kilkoma osobami, mając świadomość, że materiały archiwalne z omawianego okresu są w dużej mierze niekompletne, a „skażenie” treściami ideologicznymi wymaga ostrożnego ich czytania. 372 Wspomnienia Czesławy O. Material uzyskany dzięki rozmowie. 373 Wspomnienia Lidii K. Materiał uzyskany dzięki rozmowie. 374 Wspomnienia Zofii M. Materiał uzyskany dzięki rozmowie. 375 Zob. F. Ciuruś, Wieś Święty Józef, Ząbkowice Śląskie 1998, s. 250-258. 376 Tamże, s. 250. 377 Tamże, s. 250-251, 258. 378 Tamże, s. 251-252. 379 Tamże, s. 252-253. 380 Tamże, s. 253-254. 381 Tamże, s. 254-257. 382 PRN, Korespondencje - różne., op. cit., s. 195. 383 Tamże, s. 236-237. 384 SP, Sprawozdania Starostwa Powiatowego., op. cit., s. 27; MRN, Protokoły posiedzeń., op. cit., s. 96-98. 385 SP, Sprawozdania Starostwa Powiatowego., op. cit., s. 30, 36-37. 386 Tamże, s. 3, 13; PRN, Protokoły posiedzeń PPRN., op. cit., s. 93. 387 SP, Sprawy społeczno-polityczne dotyczące obywatelstwa, zmiany nazwisk 1950, nr 97, s. 166, 189. 388 J. Tyszkiewicz, Funkcje propagandowe Wystawy Ziem Odzyskanych we Wrocławiu, „Odra” 1993, nr 10, s. 24-25. 389 SP, Sprawozdania Starostwa Powiatowego., op. cit., s. 3; PRN, Protokoły z posiedzeń PPRN., op. cit., s. 76. 390 SP, Sprawy społeczno-polityczne., op. cit., s. 150-151. 391 MRN, Protokoły posiedzeń., op. cit., s. 107-108; SP, Sprawy organizacyjne różne., op. cit., s. 121; PRN, Protokoły z posiedzeń PPRN., op. cit., s. 12. 392 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 308, 310-312. 393 Tamże, s. 286-287, 232.
394 Tamże, s. 288. 395 Tamże, s. 195-197, 199. 396 Tamże, s. 197-198, 244. 397 Tamże, s. 344. 398 Tamże, s. 65-67, 75-77, 80, 83-84, 91. 399 Tamże, s. 62. 400 Tamże, s. 15-17, 29. 401 Tamże, s. 179-180. 402 Tamże, s. 180- 181. 403 w dokumentach archiwalnych z omawianego okresu można znaleźć wiele błędów gramatycznych, stylistycz nych, ortograficznych i interpunkcyjnych; w cytowanym fragmencie należałoby przekształcić część zdania, np. „i wzbudziły zainteresowanie ludności wiejskiej”. 404 Tamże, s. 181. 405 Tamże, s. 165. 406 Tamże, s. 111, 152, 161. 407 B. Chrząstowska, E. Wiegandtowa, S. Wysłouch, Podręcznik dla klas maturalnych, Poznań 1996, s. 24-25. 408 M. Głowiński, Potęga i słabość nowomowy, „Odra” 1993, nr 2, cyt. za: R. S., Nowomowa, „Poradnik Języ kowy” 1996, zeszyt 2, s. 58. 409 M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Slawińska, J. Sławiński, Słownik terminów literackich, Wroclaw 1988, s. 318; Encyklopedia języka polskiego pod redakcją Stanisława Urbańczyka, Wroclaw 1999, s. 228. 410 G. Ożdżyński, Niektóre cechy gatunkowe orędzia (w świetle zjawisk z kręgu nowomowy), „Poradnik Języ kowy” 1995, zeszyt 1, s. 20. 411 R. S„ Nowomowa, „Poradnik Językowy” 1995, zeszyt 1, s. 59, 61, 62. 412 M. Głowiński, Potęga i słabość nowomowy (1). Notatki z lat 1977-1985, „Odra” 1993, nr 1, s. 66-67. 413 Tamże, s. 67, 71. 414 M. Głowiński, Potęga i słabość nowomowy (2), „Odra” 1993, nr 2, s. 57-58. 415 M. Głowiński, Potęga i słabość nowomowy (3), „Odra” 1993, nr 3, s. 73-74. 416 SP, Sprawy organizacyjne., op., cit., s. 413-414. 417 SP, Sprawy społeczno-polityczne., op. cit.,
s. 112-113. 289
418 SP, Sprawy organizacyjne różne., op. cit., s. 379. 419 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 323. W podanym fragmencie wystąpiły błędy skła dniowe. 420 O. Reboul, Kiedy słowo jest bronią, [w:] Język i społeczeństwo, wybrał i wstępem opatrzył Michał Głowiń ski, Warszawa 1980, s. 299-302. 421 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 323-324. 422 Tamże, s. 194. 423 Tamże, s. 187. 424 Tamże, s. 111. 425 M. Głowiński, Potęga i słabość nowomowy (2)., op. cit., s. 57. 426 PPRN, Protokoły posiedzeń Powiatowego Zespołu., op. cit., s. 1-2. 427 W. Roszkowski, Historia Polski., op. cit., s. 212. 428 PPRN, Uchwały Prezydium PRN., op. cit., 1954, nr 7, s. 238. 429 W. Roszkowski, Historia Polski., op. cit., s. 221-223. 430 PPRN, Uchwały Prezydium PRN Ząbkowice Śląskie, op. cit., s. 103. 431 M. Głowiński, Potęga i słabość nowomowy (2)., op. cit., s. 55-56. 432 W. Roszkowski, Historia Polski., op. cit., s. 222. 433 PPRN, Uchwały Prezydium PRN., op. cit., s. 68. 434 M. Głowiński, Potęga i słabość nowomowy (1)., op. cit, s. 71-72. 435 PPRN, Sprawozdanie ze skarg Prezydium PRN., op. cit., s. 4. 436 Tamże, s. 4-10. 437 Tamże, s. 9-Ю. 438 W. Roszkowski, Historia Polski., op. cit., s. 195, 211; W. Pronobis, Polska i świat., op. cit., s. 354. 439 PPRN, Uchwały Prezydium PRN., op. cit., 1954, nr 7, s, 60. W podanym fragmencie wystąpiły błędy leksy kalne (m.in. niewłaściwe użycie słowa „suwerenność”), usterki składniowe i stylistyczne. 440 PRN, Protokoły z kontroli Komisji Kontroli Społecznej 1950, nr 31, s. 43. 441 PRN, Sprawy kulturalno-oświatowe. Sprawozdania
i protokoły z posiedzeń 1948-1949, nr 29, s.203; PPRN, Akta szkół podstawowych - projekty organizacyjne, sprawozdania, informacje 1951-1959, nr 289, s. 41,44. 442 PPRN, Akta szkól podstawowych., op. cit., s. 32-37. 443 Starostwo Powiatowe 1946, Księga uchwal Powiatowej Rady Narodowej w Ząbkowicach Śląskich 1948, nr 2, s. 202. 444 PRN, Sprawy kulturalno-oświatowe., op. cit., s. 90, 98. 445 Tamże, s. 99-101, 104-105. 446 Starostwo Powiatowe 1946, Księga uchwał., op. cit., s. 201. 447 50 lat Zespołu Szkół Ogólnokształcących im. Władysława Jagiełły w Ząbkowicach Śląskich. Szkice do monografii 1945- 1995, Nowa Ruda 1995, s. 36. 448 Tamże, s. 37-38,42-43. Wspomnienia wrocławskiego teologa o szkole średniej zostały również opublikowa ne w książce będącej zbiorem felietonów R. Rogowskiego pt. „Pisząc na piasku”. 449 Tamże, s. 32-33. 450 M. Przegonią, Zamykam oczy... Matura 1951, „Wiadomości Powiatowe” 2001, nr 10, s. 12. 451 50 lat Zespołu Szkół Ogólnokształcących., op. cit., s. 35. 452 M. Przegonią, Spotkanie po latach, [w:] M. Przegonią, Baron Frankenstein i inne opowiadania, Ząbkowice Śląskie 2004, s. 97-98. 453 PRN, Sprawy kulturalno-oświatowe., op. cit., s. 187. 454 Tamże, s. 118, 194; PRN, Sprawozdanie z działalności inspektora., op. cit., s. 37. 455 PRN, Sprawy kulturalno-oświatowe., op. cit., s. 76-77; MRN, Protokoły posiedzeń., op. cit., s. 123, 136. 456 PRN, Sprawy kulturalno-oświatowe., op. cit., s. 133. 457 Tamże, s. 134. 458 Tamże, s. 155; PRN, Protokoły z kontroli., op. cit., 1950, nr 31, s. 78-79. 459 Zespól Szkól Zawodowych im. Stanisława Staszica w Ząbkowicach
Śląskich. Monografia, Świdnica 1997, s. 56-57, 85. 460 PRN, Sprawy kulturalno-oświatowe., op. cit., s. 181-182; PRN, Protokoły z kontroli Komisji Kontroli Spo łecznej 1950, nr 31, s. 14, 24. 461 Ziemia Ząbkowicka., op. cit., s. 12; PRN, Sprawy kulturalno-oświatowe., op. cit., s. 158-161. 462 PPRN, Uchwały Prezydium., op. cit., 1954, nr 7, s. 184. 463 J. Spychalska, 50 lat szkoły podstawowej w Przedborowej, „Wiadomości Historyczne” 1998, nr 229, s. 78. 464 PRN, Sprawy kulturalno-oświatowe., op. cit., s. 19. 465 PPRN, Akta szkół podstawowych., op. cit., s. 27-31. 290
466 Tamże, s. 38-49. 467 Zespół Szkół Zawodowych., op. cit., s. 12-13; E. Słowiak, Zespół Szkól Zawodowych im. Stanisława Staszi ca w Ząbkowicach Śląskich w okresie 1947-1987, Ząbkowice Śląskie 1987, s. 3-4. 468 SP, Sprawy organizacyjne różne., op. cit., s. 26, 34. 469 PRN, Protokoły posiedzeń PPRN 1948, nr 15, s. 18, 20; Starostwo Powiatowe 1946, Księga uchwal., op. cit., s. 151. 470 PRN, Sprawy kulturalno-oświatowe., op. cit., s. 231, 248. 471 Tamże, s. 16, 34-35, 50, 53, 61-70, 88. 472 MRN, Protokoły posiedzeń., op. cit., s. 5-6. 473 Tamże, s. 1-2. 474 Tamże, s. 7. 473 PPRN, Akta szkół podstawowych - projekty organizacyjne, protokoly, sprawozdania, informacje 1951-1959, nr 287, s. 104. 476 50 lat Zespołu Szkól Ogólnokształcących., op. cit., s. 33-35. 477 M. Przegonią, Jak kolektywizowałem w powiecie ząbkowickim wies Mikołajów. Część I, „Wiadomos ci Powiatowe” 2009, nr 32, s. 16. 478 M. Przegonią, Jak kolektywizowałem w powiecie ząbkowickim wieś Mikołajów. Część II, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 33, s. 16. 479 M. Przegonią, Jak kolektywizowałem w powiecie ząbkowickim wieś Mikołajów. Część III, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 34, s. 16. 480 M. Przegonią, Jak kolektywizowałem w powiecie ząbkowickim wieś Mikołajów. Część IV, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 35, s. 16. 481 Informacje uzyskane w trakcie bezpośredniej rozmowy z panem Januszem Senką. 482 Tamże, s. 36-39. 483 Tamże, s. 39-41. 484 M. Przegonią, Zamykam oczy., op. cit., s. 12; M. Przegonią, Spotkanie po latach., op. cit., s. 96-97. 483 M. Przegonią, Spotkanie po latach., op. cit., s. 99-100. 486 50 lat Zespołu
Szkól Ogólnokształcących., op. cit., s. 31. 487 Tamże, s. 10-11,30-32. 488 Informacje uzyskane dzięki rozmowie autorki pracy z panem Józefem T. 489 Wspomnienie opracowane w formie pisemnej przez panią Mieczysławę D. Na prośbę autorki pracy. 490 Starostwo Powiatowe 1946, Księga uchwał., op. cit., s. 181-184. Zob. także PRN, Protokoły posiedzeń PPRN 1948, nr 15, s. 99-100. 491 MRN, Protokoły posiedzeń., op. cit., s. 138; PRN, Sprawy kulturalno-oświatowe., op. cit., s. 230- 231. 492 50 lat Zespołu Szkól Ogólnokształcących., op. cit., s. 33; T. Dulski, Pierwsze dni w Ząbkowicach, część III, „Wiadomości Powiatowe” 2003, nr 17, s. 21. 493 M. Przegonią, Zamykam oczy., op. cit., s. 12. 494 Tamże, s. 12. 493 T. Dulski, Pierwsze dni w Ząbkowicach., op. cit., s. 21; 50 lat Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych., op. cit., s. 34. 496 M. Przegonią, Zamykam oczy., op. cit., s. 12. 497 50 lat Zespołu Szkól Ponadgimnazjalnych., op. cit., s. 41-42. 498 PRN, Korespondencje różne., op. cit., s. 7-8. 499 M. Przegonią, spotkanie po latach., op. cit., s. 96, 100-101. 500 W. Roszkowski,, Historia Polski, op. cit., s. 190, 219-221. 501 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 10. 302 Tamże, s. 288, 311-312; Zob. także s. 95. 303 Tamże, s. 285, 195, 198, 65, 66-67. 304 Tamże, s. 34. 305 Tamże, s. 18. 306 Tamże, s. 207, 48, 21, 46. 307 Tamże, s. 155. 508 SP, Sprawy stosunku państwa do wyznań 1949, nr 83, s. 17. 509 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 24, 46, 167, 168, 207. 510 Tamże, s. 345; SP, Sprawy różne, społeczno-polityczne 1949, nr 87, s. 109. 311 SP, Sprawy
stosunku państwa., op. cit., s. 5; SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 161. 312 Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 32. 313 PRN, Sprawozdania i protokoły z zebrań „Akcja Watykan” 1949, nr 4, s. 38. 291
514 W. Roszkowski, Historia Polski., op. cit., s. 190. 515 W zacytowanym fragmencie skrót mnsgn. oznacza najprawdopodobniej magnificencję; zob. SP, Sprawozda nia kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 33. 516 Nowa encyklopedia powszechna PWN, tom IV, s. 904. 517 PRN, Sprawozdania i protokoły z zebrań., op. cit., s. 73, 84-85. 518 Tamże, s. 136; SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 19, 22, 47, 48. 519 SP, Sprawy stosunku państwa., op. cit., s. 30. 520 Tamże, s. 30-31, 38, 39, 41; PRN, Protokoły posiedzeń PPRN 1948, nr 15, s. 185. 521 PRN, Protokoły posiedzeń PPRN 1948, nr 15, s. 185. 522 Tamże, s. 187-189. 523 Tamże, s. 155. 524 Tamże, s. 156, 177. 525 Tamże, s. 157-158. 526 Tamże, s. 158-159. 527 Tamże, s. 148, 167, 203-204. 328 Archiwum Ojców Bonifratrów we Wrocławiu, Pismo Kurii Prowincjonalnej Zakonu OO. Bonifratrów we Wrocławiu do Komisji Majątkowej w Warszawie z 5.08.1998 r., Kwestionariusz sporządzony przez przeora F. Lamberta (brak daty), Protokół zdawczo-odbiorczy z przejęcia gruntów kościelnych z 8.03.1949 r., Pismo Konwentu OO. Bonifratrów w Ząbkowicach Śląskich do Dyrekcji Szpitala OO. Bonifratrów w Ząbkowicach Śląskich z 30.06.1949 r. 529 Tamże, Pismo Konwentu Ojców Bonifratrów do Komisji Samorządu Powiatowego z 21.10.1949 r. 530 Tamże, Orzeczenie Ministra Administracji Publicznej z 31.12.1949 r. 531 Tamże, Pismo Urzędu Prowincjalskiego we Wrocławiu do Sanatorium dla Gruźlicy Kostno-Stawowej z 15.12.1949 r.; Pismo Urzędu Prowincjalskiego Zakonu OO. Bonifratrów we Wrocławiu do Dyrekcji Szpi tala Powiatowego im. Mikołaja Kopernika w Ząbkowicach
Śląskich (brak daty). 532 PRN, Protokoły z kontroli., op. cit., 1959, nr 31, s. 16-17. 533 Archiwum Ojców Bonifratrów we Wrocławiu, List Sanatorium dla Gruźlicy Kostno-Stawowej do Ojca Prowincjała Konwentu OO. Bonifratrów we Wrocławiu z 26.04.1950 r.; Urząd Prowincjalski we Wrocła wiu do Sanatorium dla Gmźlicy Kostno-Stawowej w Ząbkowicach Śląskich z 30.04.1950 r.; Zatwierdzenie protokołu zdawczo-odbiorczego Szpitala OO. Bonifratrów w Ząbkowicach Śląskich z 20.05.1950 r.; Pismo Konwentu Ojców Bonifratrów w Ząbkowicach Śląskich do Ministra Administracji Publicznej w Warszawie z 6.06.1950 r. 534 Tamże, Pismo Konwentu Ojców Bonifratrów do Dyrekcji Sanatorium dla Gruźlicy Kostno-Stawowej z 18.12.1950 r. 535 Tamże, List Konwentu Ojców Bonifratrów w Ząbkowicach Śląskich do Sekretariatu Episkopatu w Warsza wie z 18.10.1951 r. 536 Tamże, Pismo Konwentu Ojców Bonifratrów w Ząbkowicach Śląskich do Prezydium PRN w Ząbkowi cach Śląskich z 3.02.1959 r.; Pismo tegoż do Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławie z 5.10.1971 r.; Kwestionariusz nr 1 z 4.03.1971 r.; Pismo Kurii Prowincjonalnej Zakonu Ojców Bonifratrów do wojewody wałbrzyskiego z 19.03.1997 r.; Pismo tegoż do Komisji Majątkowej w Warszawie z 5.08.1998 r. 537 Zmienne dzieje klasztoru. 700-lecie Brzeźnicy, opracował meh, „Wiadomości Powiatowe” 2005, nr 26. 538 W. Dybalska, Kronika to tajna rzecz, „Gazeta Wyborcza Wrocław” 19-20 X 2002, s. 12. 539 Tamże. 540 Ks. J. Pałyga, Tylko Bóg, Poznań 1992, s. 6, 9, 19, 22. 541 Tamie, s. 23, 25, 26, 31-32. 542 Tamże, s. 27-30. 543 Tamże, s. 35, 131-134, 182. 544 Tamże, s. 49,
51, 54-55, 58, 61-62, 145-146. 545 Tamże, s. 30-31, 152-153. 546 Tamże, s. 151-152, 117-118. 547 Tamże, s. 119, 124, 126-128, 115. 548 Tamże, s. 67-68, 34. 549 Tamże, s. 35, 75, 194. 550 Tamże, s. 36, 38-40, 43-44. 551 Tamże, s. 260, 262, 266, 240-243. 552 Tamże, s. 244-246,47. 553 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 311, 345; SP, Sprawy stosunku państwa., op. cit., s. 43. 554 W. Roszkowski, Historia Polski., op. cit., s. 194-195; S. Burkot, Literatura polska w latach 1939-1989, War szawa 1993, s. 45. 292
555 A. Hutnikiewicz, od czystej formy do literatury faktu, Warszawa 1988, s. 250-255; S. Burkot, Literatura polska., op. cit., s. 44-45; B. Owczarek, Realizm socjalistyczny, [w:] Słownik literatury polskiej XX wieku, Wroclaw 1995, s. 922-923. 556 A. Hutnikiewicz, od czystej formy., op. cit., s. 250-251, 255, 258. 557 Z. Jarosiński, Literatura lat 1945-1975, Warszawa 19 96, s. 43-44. 558 W. Roszkowski, Historia Polski, op. cit., s. 195-196; Dolny Śląsk. Monografia historyczna pod redakcją Wojciecha Wrzesińskiego, Wroclaw 2006, s. 693. 559 Materiały własne Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy im. Księgi Henrykowskiej w Ząbkowicach Śląskich opracowane z okazji 55-lecia biblioteki; 60 lat to piękny wiek, „Wiadomości Powiatowe” 2007, nr 26, s. 4. 560 Materiały własne Biblioteki Publicznej w Ząbkowicach Śląskich. 561 SP, Nadzór nad prasą i widowiskami 1948, nr69a, s. 84-85, 99, 100-101, 103-104, 113, 115. 562 SP, Sprawy organizacyjne różne, op. cit., s. 396. 563 prn, Sprawy kulturalno-oświatowe., op. cit., s. 245, 284, 301; zob. PRN, Protokoły z posiedzeń PPRN., op. cit., s. 63. 564 SP, Sprawy organizacyjne różne., op. cit., s. 75. 565 Tamże, s. 49; PRN, Sprawy kulturalno-oświatowe., op. cit., s. 28-29, 38. 566 ppRN, Uchwały Prezydium Powiatowej Rady., op. cit., 1954, nr 7, s. 197; PPRN, Plany pracy Prezydium PRN i wydziałów 1954-1955, nr 29, s. 58. 567 SP, Nadzór nad prasą., op. cit, s. 133-136. 568 SP, Sprawy organizacyjne różne., op. cit., s. 72-74. 56» prn, Sprawy kulturalno-oświatowe., op. cit., s. 104. 570 SP, Sprawy Zakładów Poligraficznych. Rejestracja zakładów,
sprawozdanie, kontrola prasy, druki, korespon dencja 1949, nr 80, S.286; PRN, Sprawozdania statystyczne (Kronika Powiatu) 1949, nr 52, s. 123. 571 SP, Sprawy Zakładów Poligraficznych., op. cit., s. 47. 572 SP, Sprawy społeczno-polityczne., op. cit., s. 45, 155; SP, Nadzór nad prasą., op. cit., s. 229; PRN, Sprawy bezpieczeństwa i porządku publicznego 1947-1948, nr 101, s. 18; PRN, Sprawy Wydziału Powiatowego i jego działalności 1949, nr 46, s. 260. 573 SP, Sprawy różne, społeczno-polityczne., op. cit., s. 67-68. 574 SP, Nadzór nad prasą., op. cit., s. 186, 200, 338. 575 SP, Sprawy Zakładów Poligraficznych., op. cit., s. 74, 76, 7. 576 SP, Nadzór nad prasą., op. cit., s. 15-20, 30-31. 577 Tamże, s. 62-65, 156-157, 196-197. 578 Tamże, s. 262, 327. 579 PRN, Protokoły posiedzeń PPRN 1948, nr 15, s. 33. 580 prn, Sprawy kulturalno-oświatowe., op. cit., s. 232. 581 Tamże, s. 245; PRN, Protokoły z posiedzeń PPRN. Korespondencja 1948, nr 14, s. 64. 582 PRN, Sprawy kulturalno-oświatowe., op. cit., s. 303. 583 Tamże, s. 305-306. 584 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 146. 585 prn, Sprawy kulturalno - oświatowe., op. cit., s. 83; SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 144. 586 ppRN, Uchwały Prezydium., op. cit., 1954, nr 7, s. 163. 587 PPRN, Protokoły zebrań wiejskich., op. cit., s. 66-68. 588 SP, Sprawy różne, społeczno- polityczne., op. cit., s. 138; SP, Sprawy Zakładów Poligraficznych., op. cit., s. 269. 589 SP, Sprawy Zakładów Poligraficznych., op. cit., s. 66, 71, 26. 590 SP, Nadzór nad prasą., op. cit., s. 77. 591 Tamże, s. 13-14, 19-20.
Zwraca uwagę nierzetelny zapis nazwisk autorów sztuk, np. W spisie sztuk za styczeń 1948 roku podano, że autorem „Baski” jest A. Kozłowski, w spisie za luty 1948 roku przy sztuce „Baska” umieszczono nazwisko żeńskie A. Kozłowska. 592 Tamże, s. 27, 32-34. 593 Tamże, s. 39, 41, 45-46. 594 Tamże, s. 160, 167-171, 175-177. 595 Tamże, s. 52-54, 57. 596 Tamże, s. 141, 145, 150, 153-154. 597 Tamże, s. 190-195. 598 Tamże, s. 206, 209-211. 599 Tamże, s. 231, 236-237, 250. 600 Tamże, s. 223, 281. 293
601 Tamże, s. 262, 267, 276, 285. 602 Tamże, s. 320, 322-323. 603 Tamże, s. 329. m Tamże, s. 345-346, 349. 605 PRN, Sprawy kulturalno-oświatowe., op. cit., s. 319-321. 606 SP, Sprawy Zakładów Poligraficznych., op. cit., s. 285-286. 607 Tamże, s. 173-191. 608 Nie podano pełnej nazwy teatru ani miejscowości, skąd przyjechał. 608 Brak informacji o autorach inscenizacji i jej charakterze. 610 SP, Sprawy Zakładów Poligraficznych., op. cit., s. 147, 134, 139. 611 Tamże, s. 115, 117, 122. 612 Tamże, s. 79-81. 613 Tamże, s. 47, 66, 51. 614 Tamże, s. 12, 26, 33-36. 615 Tamże, s. 8, 12. 616 Informacje uzyskane na podstawie rozmowy autorki pracy z panią Rozalią Jakimiszyn. 617 SP, Sprawy repatriantów., op. cit., s. 87. 618 M. Łoboz, Recenzja pracy doktorskiej mgr Beaty Blicharskiej Życie społeczno-kulturalne powiatu ząbko wickiego i Ząbkowic Śląskich w latach 1945-1956, napisanej pod kierunkiem prof. dra. hab. Jacka Kolbuszewskiego, s. 5-6. 619 SP, Sprawy Zakładów Poligraficznych, op. cit., s. 109, 72. 620 J. Teslar-Żygadło, Garść wspomnień o ojcu. Część i i II, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 34 i 35, s. 17; M. Dziedzic, J. Organiściak, Ząbkowickie opowieści. Część 4. Wybitne postaci ziemi ząbkowickiej, Ząbko wice Śląskie 1998, s. 79. 621 E. Pazdioara, 60 lat Teatru Miejskiego w Ząbkowicach Śląskich, Ząbkowice Śląskie 2005 (brak numeracji stron). 621 MRN, Protokoły posiedzeń., op. cit., s. 145; PRN, Korespondencje różne., op. cit., s. 291, 306; MRN, Proto koły posiedzeń Klubu Radnych PPR i PZPR Miejskiej Rady Narodowej 1948-1949, nr 47, s.5. SP, Sprawy 623 repatriantów., op. cit.,
(brak numeru strony). 624 SP, Nadzór nad prasą., op. cit., s. 26,40. 625 Tamże, s. 142, 148, 69, 74. 626 Tamże, s. 189, 199, 204, 207, 235. 627 Tamże, s. 262, 275. 628 Tamże, s. 306, 315-316, 350. 629 SP, Sprawy Zakładów Poligraficznych, op. cit., s. 134, 115-116. 630 Tamże, s. 69, 67, 47, 59, 80. 631 Tamże, s. 9, 42, 27, 14, 15, 16. 632 PRN, Protokoły posiedzeń PPRN 1948 , nr 15, s. 81-82, 75. 633 Tamże, s. 120-121, 141. 634 SP, Nadzór nad prasą., op. cit., s. 328; SP, Sprawy Zakładów Poligraficznych., op. cit., s. 44, 46, 77. 635 PRN, Korespondencje ֊ różne., op. cit., s. 68; PRN, Sprawozdanie z działalności inspektora., op. cit., s. 35; PRN, Sprawy kulturalno-oświatowe., op. cit., s. 20-21. 636 SP, Sprawy zabytków, konserwacje, korespondencja, 1947, nr 161, s. 3-6, 10, 12, 13-14. 637 PRN, nr 4, s. 2-3. 638 SP, Repolonizacja, współżycie ludności Ziem Zachodnich 1949, nr 81, s. 94. 639 Tamże, s. 92. 640 Tamże, s. 107, 112, 115, 85-86. 641 SP, Nadzór nad prasą., op. cit., s. 187; SP, Repolonizacja, współżycie ludności., op. cit., s. 84. Autorka niniej szej pracy pamięta ze swojego dzieciństwa, że w domu dziadków zawsze wisiał i do dzisiaj jest umieszczony na ścianie religijny obraz, pozostawiony przez Niemców, ze zdaniem w języku niemieckim. 642 J. Organiściak, Ząbkowiczanie zza Odry i Nysy, „Odgłosy stąd i zowąd” 1993, nr 16, s. 3. 643 B. Romaszewski, Legendy i opowieści Ziemi Ząbkowickiej. Część pierwsza. Gmina Ząbkowice Śląskie, Ząbkowice Śląskie 2004, s. 62-63. 644 PRN, 1948, nr 38, s. 122, 125. 645 MRN, Protokoły posiedzeń., op. cit., s. 156; SP, Sprawy
organizacyjne., op. cit., s. 208. 646 W. Dybalska, Nigdy już do Was nie wrócę, „Gazeta Wyborcza Wrocław” z 23 sierpnia 2002 , nr 63, s. 12. 647 T. M. Dulski, Pierwsze dni w Ząbkowicach Śląskich. Część ІП, „Wiadomości Powiatowe” 2003, nr 17, s. 21. 647 Wspomnienia pana Tadeusza Pietryka nie były publikowane - wszystkie informacje autorka pracy uzyskała w wyniku bezpośredniej rozmowy z p. Tadeuszem. 294
649 L. A. Nowak, Początek zniewolenia, życie w ukryciu, Ząbkowice po 45 r. Część III, „Wiadomości Powia towe” 2009, nr 20, s. 17. 650 SP, Sprawozdania Starostwa Powiatowego., op. cit., s. 30a, 4. 651 PPRN, Sprawy karno-administracyjne., op. cit., s. 4, 13, 112-116, 188-190. 652 Tamże, s. 369-387, 263-269, 53-55. 653 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 286,196. 654 Tamże, s. 207-208, 361-362, 367. 655 Tamże, s. 46, 21-22. 656 Tamże, s. 168, 142-143. 657 po raz kolejny w cytowanych fragmentach tekstów sprawozdań wystąpiły błędy składniowe. 658 Tamże, S.144, 147, 155. 659 Tamże, s. 155. 660 PPRN Sprawozdania ze skarg i zażaleń Prezydium., op. cit., s. 32-34; PPRN, Sprawozdania ze skarg Pre zydium., op. cit., s. 23. 661 PPRN։ Sprawozdania ze skarg Prezydium., op. cit., s. 21, 24, 15. 662 Informacje uzyskane na podstawie rozmowy autorki pracy z córką pana Józefa Tumkiewicza. 663 A. Giryn., Świadectwo prawdy (niepublikowane wspomnienie napisane 12 września 1997 r.) 664 Materiał dotyczący życia pani Janiny Topolanek zebrany na podstawie rozmowy przeprowadzonej przez autorkę pracy. 665 SP, Sprawy społeczno-polityczne. Akcja poszukiwania rodzin i repatriacja 1948, nr 70, s. 55-56. 666 gp. Sprawozdania Starostwa Powiatowego., op. cit., s. 30, 3; SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 47, 142. 667 J. Tyszkiewicz., Lata 1949-1955, [w:] Dolny Śląsk. Monografia historyczna., op. cit., s. 689-690; J. Toma szewski, Mniejszości narodowe w Polsce w XX wieku, Warszawa 1991, s. 46. 668 SP, Sprawy różne., op. cit., s. 183; SP, Sprawozdania kwartalne i
miesięczne., op. cit., s. 34. 669 Sp Sprawy nadania obywatelstwa, opinie, wnioski 1948, nr 45, s. 32-33. 670 SP, Sprawy dotyczące poświadczenia obywatelstwa, opinie, wnioski. Korespondencja 1948, nr 43, s. 161163, s. 183, 185; SP, Sprawy społeczno-polityczne. Akcja poszukiwania., op. cit, s. 41-42. 671 SP, Sprawy nadania obywatelstwa., op. cit., s. 34-42. űn Tamże, s. 9; SP, Sprawy społeczno-polityczne. Akcja poszukiwania., op. cit., s.44. 673 SP, Sprawy społeczno-polityczne dotyczące obywatelstwa., op. cit., s. 117. 674 SP, Sprawy dotyczące poświadczenia obywatelstwa., op. cit., s. 187, 191-195; zob. całość sprawy s. 186-221. 675 SP, Sprawy społeczno-polityczne. Akcja poszukiwania., op. cit., s. 248, 259. 676 SP, Sprawy nadania obywatelstwa., op. cit., s. 58-64, 51-57. 677 SP, Sprawy społeczno-polityczne. Akcja poszukiwania., op. cit., s. 59-82. 678 SP, Sprawy różne., op. cit., s. 151-152, 159, 163. 679 SP, Sprawy społeczno-polityczne dotyczące obywatelstwa., op. cit., s. 13; SP, Sprawy różne., op. cit., s. 73-74. 680 SP, Repolonizacja, współżycie ludności., op. cit., s. 75-76. 681 SP, Sprawy społeczno-polityczne dotyczące obywatelstwa., op. cit., s. 9. 68շ prn nr 4, s. 2-3; SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 34, 168. 683 SP, Repolonizacja, współżycie ludności., op. cit., s. 263, 165. 684 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 267, 60; SP, Repolonizacja, współżycie ludności., op. cit., s. 160. 685 SP, Repolonizacja, współżycie ludności., op. cit., s. 189. 686 Tamże, s. 163, 168, 172, 178, 174, 175. 687 Tamże, s. 180, 184. 688 SP, Sprawy
społeczno-polityczne dotyczące obywatelstwa., op. cit., s. 26-29. 689 Tamże, s. 30-32. 690 Tamże, s. 21-22. 691 Tamże, s. 17-20. 692 MRN, Protokoły kontroli przeprowadzonych., op. cit., s. 16-17. 693 SP, Sprawy różne., op. cit., s. 31, 48, 49. 694 SP, Sprawozdania Starostwa Powiatowego., op. cit., s. 3; SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 310. 695 SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne., op. cit., s. 274-275, 196, 344. 696 Tamże, s. 356, 358. 697 Tamże, s. 224. 295
698 Tamże, s. 75, 33, 24 699 Tamże, s. 167, 168, 165. 700 Tamże, s. 144, 145, 142, 148, 155. 701 L. A. Nowak, Ząbkowickie tableau ze szpiegiem, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 5, s. 17. 702 W. Blicharska W., Życie moje, Ząbkowice Śląskie 2007, s. 3. 703 Tamże, s. 7. 704 Tamże, s. 15. 705 Tamże, s. 16. 706 Tamże, s. 8. 707 Tamże, s. 11. 708 Tamże, s. 9. 709 J. Weiser, Moje ząbkowickie powroty, Ząbkowice Śląskie 2005, s. 5. 710 Tamże, s. 152-153. 711 Tamże, s. 152-156. 712 Tamże, s. 73-74. 713 Tamże, s. 157. 714 Tamże, s. 158-162. 715 Tamże, s. 163-164, 169-171. 716 Tamże, s. 172-173, 176. 717 Tamże, s. 166-168, 123-128. 718 Tamże, s. 128-129, 178. 719 R. Zjawin, Wspomnienia, „Wiadomości Powiatowe” 2010, nr 2, s. 15. 720 z kart historii. Znani ząbkowiczanie. Leszek A. Nowak, „Wiadomości Powiatowe” 2010, nr 9, s. 16. 721 L. A. Nowak, Magia. Część I, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 38, s. 14. 722 L. A. Nowak, Zbieracz ludzi i wrażeń. Część II, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 46, s. 14. 723 L. A. Nowak, Zbieracz ludzi i wrażeń. Część III., „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 47, s. 14. 724 M. Przegonią, Ząbkowiczanin doktor Tadeusz Lewicki. Lekarz, który odszedł od schematów, „Wiadomości Powiatowe” 2010, nr 8, s. 22. 725 H. Waniek, Ząbkowice Śląskie recte Frankenstein, [w:] Henryk Waniek, Inny Hermes, Warszawa - Wrocław 2001, s. 87-89,91-93. 726 G. Herrmann, B. Dziewięcka-Figiel, Dom pod lipą (Das Haus unter der Linde), Wroclaw 2009, s. 87-93, 142. 727 Tamże, s. 93, 130-133, 143. 728 Tamże, s. 117-119, 108-111, 114-115. 729 Tamże, s. 113-116, 134-135. 730 Tamże, s. 102, 104-105. 731
Tamże, s. 101-102, 107. 732 Tamże, s. 123-124. 733 M. Przegonią, Sara. Taniec na matowej szybie. Część і і П, „Wiadomości Powiatowe” 2010, որ 6 і 7, s. 14. 734 М. Przegonią, Taniec na matowej szybie. Część III, „Wiadomości Powiatowe” 2010, nr 8, s. 14. 737 Historia opowiedziana autorce pracy przez przyjaciółkę zmarłego, mieszkankę Kamieńca Ząbkowickiego. 736 Historia opowiedziana autorce pracy przez ząbkowiczanina, Janusza Senkę; zob. także L. A. Nowak, Począ tek zniewolenia, życie w ukryciu, Ząbkowice po 45 r. Część III., op. cit., s. 17. 737 Tamże. 296
7. BIBLIOGRAFIA Skróty używane w bibliografii: AB - Archiwum Ojców Bonifratrów we Wrocławiu MRN - Miejska Rada Narodowa i Zarząd Miejski w Ząbkowicach Śląskich 19451950. Zbiory Archiwum Państwowego w Kamieńcu Ząbkowickim PPRN - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urzędu Powiatowego w Ząbkowicach Śląskich 1950-1975. Zbiory Archiwum Państwowego w Kamieńcu Ząbkowickim PRN - Powiatowa Rada Narodowa i Wdział Powiatowy w Ząbkowicach Śląskich 19451950. Zbiory Archiwum Państwowego w Kamieńcu Ząbkowickim SP - Starostwo Powiatowe w Ząbkowicach Śląskich 1945-1950. Zbiory Archiwum Państwowego w Kamieńcu Ząbkowickim 7.1 Źródła archiwalne 1. AB, Kwestionariusz nr 1 z dn. 4.03.1971. 2. AB, Kwestionariusz sporządzony przez przeora F. Lamberta (brak daty). 3. AB, List Konwentu Ojców Bonifratrów w Ząbkowicach Śląskich do Sekretariatu Epi skopatu w Warszawie z dn. 18.10.1951. 4. AB, List Sanatorium dla Gruźlicy Kostno-Stawowej do Ojca Prowincjała Konwentu OO. Bonifratrów we Wrocławiu z dn. 26.04.1950. 5. AB, Orzeczenie Ministra Administracji Publicznej z dn. 31.12.1949. 6. AB, Pismo Konwentu Ojców Bonifratrów do Dyrekcji Sanatorium dla Gruźlicy Kost no-Stawowej z dn. 18.12. 1950. 7. AB, Pismo Konwentu Ojców Bonifratrów do Komisji Samorządu Powiatowego z dn. 21.10.1949. 8. AB, Pismo Konwentu Ojców Bonifratrów do Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodo wej we Wrocławiu z dn. 5.10.1971. 9. AB, Pismo Konwentu Ojców Bonifratrów w Ząbkowicach Śląskich do Prezydium PRN w Ząbkowicach Śląskich z dn. 3.02.1959. 10. AB, Pismo Konwentu Ojców Bonifratrów w Ząbkowicach Śląskich do Dyrekcji Szpi tala Ojców
Bonifratrów w Ząbkowicach Śląskich z dn. 30.06.1949. 11. AB, Pismo Konwentu Ojców Bonifratrów w Ząbkowicach Śląskich do Ministra Ad ministracji Publicznej w Warszawie z dn. 6.06.1950. 12. AB, Pismo Kurii Prowincjonalnej Zakonu Ojców Bonifratrów do wojewody wałbrzy skiego z dn. 19.03.1997. 13. AB, Pismo Kurii Prowincjonalnej Zakonu Ojców Bonifratrów we Wrocławiu do Komisji Majątkowej w Warszawie z dn. 5.08.1998. 14. AB, Pismo Urzędu Prowincjalskiego we Wrocławiu do Sanatorium dla Gruźlicy Kostno-Stawowej zdn. 15.12.1949. 15. AB, Pismo Urzędu Prowincjalskiego Zakonu Ojców Bonifratrów we Wrocławiu do Dyrekcji Szpitala Powiatowego im. Mikołaja Kopernika w Ząbkowicach Śląskich (brak daty). 16. AB, Protokół zdawczo-odbiorczy z przejęcia gruntów kościelnych z dn. 8.03.1949. 17. AB, Urząd Prowincjalski we Wrocławiu do Sanatorium dla Gruźlicy Kostno-Stawo wej w Ząbkowicach Śląskich z dn. 30.04.1950. 18. AB, Zatwierdzenie protokołu zdawczo-odbiorczego Szpitala Ojców Bonifratrów w Ząbkowicach Śląskich z dn. 20.05.1950. 297
19. MRN, Protokoly kontroli przeprowadzonych w Zarządzie Miejskim 1948-1950, nr 28. 20. MRN, Protokoły posiedzeń Klubu Radnych PPR i PZPR Miejskiej Rady Narodowej 1948-1949, nr 47. 21. MRN, Protokoły posiedzeń Miejskiej Rady Narodowej 1947-1949, nr 1. 22. MRN, Sprawozdania z działalności referatów Zarządu Miejskiego 1948-1950, nr 27. 23. PPRN, Akta szkół podstawowych ֊ projekty organizacyjne, sprawozdania, informa cje 1951-1959, nr 287, 289. 24. PPRN, Plany pracy Prezydium PRN i wydziałów 1954-1955, nr 29. 25. PPRN, Protokoły posiedzeń Powiatowego Zespołu przy Prezydium Powiatowej Rady Narodowej Ząbkowice Śląskiel952, nr 43. 26. PPRN, Protokoły z posiedzeń Zespołu Powiatowego Ząbkowice Śląskie 1954, nr 46. 27. PPRN, Protokoły zebrań wiejskich dotyczących podziału administracyjnego gmin byłego powiatu Ząbkowice Śląskie 1954, nr 240. 28. PPRN, Sprawozdania ze skarg i zażaleń Prezydium Powiatowej Rady Narodowej Ząbkowice Śląskie 1952, nr 40. 29. PPRN, Sprawozdania ze skarg Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Ząbkowi cach Śląskich 1956, nr 41. 30. PPRN, Sprawy karno-administracyjne. Tytuły wykonawcze nr 2055-2181, 19501951, nr 315. 31. PPRN, Uchwały Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Ząbkowicach Śląskich 1953, nr 6. 32. PPRN, Uchwały Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Ząbkowicach Śląskich 1954, nr 7. 33. PPRN, Uchwały Prezydium PRN Ząbkowice Śląskie 1955, nr 8. 34. PRN, Protokoły posiedzeń PPRN 1948, nr 15. 35. PRN, 1948, nr 38. 36. PRN, Korespondencje - różne: przychodzące - wychodzące 1948, nr 1. 37. PRN, Protokoły posiedzeń PPRN 1948 , nr 15. 38. PRN, Protokoły z
posiedzeń PPRN. Korespondencja 1948, nr 14. 39. PRN, Protokoły z kontroli Komisji Kontroli Społecznej 1949, nr 30. 40. PRN, Protokoły z kontroli Komisji Kontroli Społecznej 1950, nr 31. 41. PRN, Protokoły z posiedzeń PPRN. Korespondencja 1948, nr 14. 42. PRN, Sprawozdania i protokoły z zebrań „Akcja Watykan” 1949, nr 4. 43. PRN, Sprawozdania statystyczne (Kronika Powiatu) 1949, nr 52. 44. PRN, Sprawozdania statystyczne ogólne 1949-1950, nr 120. 45. PRN, Sprawozdanie z działalności inspektora Samorządu. Korespondencja 19481949, nr 125. 46. PRN, Sprawy bezpieczeństwa i porządku publicznego 1947-1948, nr 101. 47. PRN, Sprawy kontroli społecznej. Protokoły, korespondencje 1948, nr 28. 48. PRN, Sprawy kulturalno-oświatowe. Sprawozdania i protokoły z posiedzeń 19481949, nr 29. 49. PRN, Sprawy przywłaszczeniowe, wnioski o włączenie nieruchomości. Korespon dencja 1948-1949, nr 44. 50. PRN, Sprawy Wydziału Powiatowego i jego działalności 1949, nr 46. 51. PRN, Zarząd i organizacja administracji z nieruchomościami niemieckimi i opusz czonymi 1947-1949, nr 109. 52. SP, Korespondencja kontroli ogólnej 1945, nr 2a. 53. SP, Korespondencja kontroli ogólnej, sprawy różne 1945, nr За. 298
54. SP, Korespondencja Pełnomocnika Obwodowego z różnymi władzami 1945, nr 11. 55. SP, Księga uchwał Powiatowej Rady Narodowej w Ząbkowicach Śląskich 1946, nr 2. 56. SP, Księga uchwał Powiatowej Rady Narodowej w Ząbkowicach Śląskich 1947, nr 2. 57. SP, Księga uchwal Powiatowej Rady Narodowej w Ząbkowicach Śląskich 1948, nr 2. 58. SP, Miesięczne raporty statystyczne 1948, nr 27. 59. SP, Miesięczne raporty statystyczne 1949, nr 35. 60. SP, Miesięczne sprawozdania statystyczne 1949, nr 35. 61. SP, Miesięczne sprawozdania statystyczne Starosty i ruchu ludności 1946, nr 15. 62. SP, Nadzór nad prasą i widowiskami 1948, nr 69a. 63. SP, Organizacja Starostwa. Protokoły zdawczo-odbiorcze poinspekcyjne 1946. 64. SP, Pokwitowania, statystyki (różne) 1945, nr 5. 65. SP, Repolonizacja, współżycie ludności Ziem Zachodnich 1949, nr 81. 66. SP, Sprawozdania kwartalne i miesięczne Referatu Polityczno-Społecznego 1949, nr 93. 67. SP, Sprawozdania miesięczne 1945, nr 7. 68. SP, Sprawozdania Starostwa Powiatowego i Wydziału Powiatu 1948, nr 29. 69. SP, Sprawozdania Starostwa Powiatu i Wydziału Powiatu 1948, nr 29. 70. SP, Sprawy dotyczące poświadczenia obywatelstwa, opinie, wnioski. Korespondencja 1948, nr 43. 71. SP, Sprawy nadania obywatelstwa, opinie, wnioski 1948, nr 45. 72. SP, Sprawy organizacji Starostwa. Statut organizacyjny 1947, nr 16. 73. SP, Sprawy organizacyjne różne. Korespondencja 1948, nr 31. 74. SP, Sprawy przynależności narodowej, wnioski, decyzje 1946, nr 39. 75. SP, Sprawy repatriantów, wykazy, korespondencja 1948-1950, nr 50. 76. SP, Sprawy reprezentacji, organizacji
uroczystości i udział w nich Pełnomocnika, nr 8. 77. SP, Sprawy różne RS 1947, nr 164. 78. SP, Sprawy różne, społeczno-polityczne 1949, nr 87. 79. SP, Sprawy społeczno-polityczne dotyczące obywatelstwa, zmiany nazwisk 1950, nr 97. 80. SP, Sprawy społeczno-polityczne. Akcja poszukiwania rodzin i repatriacja 1948, nr 70. 81. SP, Sprawy zabytków, konserwacje, korespondencja, 1947, nr 161. 82. SP, Sprawy Zakładów Poligraficznych. Rejestracja zakładów, sprawozdanie, kontrola prasy, druki, korespondencja 1949, nr 80. 83. SP, Szkolenia, opinie, odznaczenia 1945, nr 9. 84. SP, Świadectwa moralności, opinie 1949, nr 84. 85. SP, Zarządzenia. Ogłoszenia 1945. 86. SP, Zezwolenia na wyjazd za granicę, nr 1. 7.2 Źródła drukowane 1. Blicharska W., Życie moje, Ząbkowice Śląskie 2007. 2. Burkot S., Literatura polska w latach 1939-1989, Warszawa 1993. 3. Chrząstowska B., Wiegandtowa E., Wysłouch S., Podręcznik dla klas maturalnych, Poznań 1996. 4. Ciuruś F., Wieś Święty Józef i okolice na Pokuciu, Ząbkowice Śląskie 1998. 5. Dolny Śląsk. Edukacja regionalna, Wrocław 2008. 6. Dolny Śląsk. Monografia historyczna pod redakcją Wojciecha Wrzesińskiego, Wroc ław 2006. 7. Dulczewski Z., Autochtonizacja ludności na Ziemiach Zachodnich. Fragment badań w miejscowości Pszczew, powiat międzyrzecki, [w:] Ziemie Zachodnie. Studia i Ma teriały nr 5, Poznań 1961. 299
8. Działalność nauczycieli związana z osadnictwem na terenie województwa wałbrzy skiego w latach 1945-1948, [...] Kronika wałbrzyska, է. VI, Wałbrzych 1989. 9. Dziedzic M., J. Organiściak J., Ząbkowickie opowieści. Część druga: Zabytki Ząbko wic Śląskich, Ząbkowice Śląskie 2000. 10. Encyklopedia języka polskiego pod redakcją Stanisława Urbańczyka, Wrocław 1999. 11. Głowiński M., Kostkiewiczowa T., Okopień-Sławińska A., Sławiński J., Słownik terminów literackich, Wrocław 1988. 12. Grygorcewicz B., Oblicza przeszłości. Zarys dziejów Ząbkowic Śląskich w latach 1945-1948, Ząbkowice Śląskie 2007. 13. Harasimowicz J., Główne założenia i struktura treści „Encyklopedii Wrocławia”, [w:] Encyklopedia Wrocławia, Wrocław 2000. 14. Herrmann G., Dziewięcka-Figiel B., Dom pod lipą (Das Haus unter der Linde), Wroclaw 2009. 15. Herzig A., Ruchniewicz M., Dzieje Ziemi Kłodzkiej. Wydanie drugie poprawione, Hamburg - Wrocław 2008. 16. Hutnikiewicz A., Od czystej formy do literatury faktu, Warszawa 1988. 17. Jarosiński Z., Literatura lat 1945-1975, Warszawa 1996. 18. Kalendarium najważniejszych wydarzeń w Hufcu ZHP Ząbkowice Śląskie w latach 1945-2000. Materiały udostępnione autorce pracy przez Janusza Senkę. 19. Kaszuba E., Dolnośląski tygiel. Ludność regionu w pierwszych latach po II wojnie światowej, [w:] Śląsk, Polska, Niemcy na przestrzeni wieków. Studia historyczne ofiarowane Profesorowi Mieczysławowi Paterowi w osiemdziesiątą rocznicę urodzin pod redakcją Teresy Kulak, Toruń 2008. 20. Klimowicz M., Wspomnienia z czasów zamętu, Wrocław 2005. 21. Kolbuszewski J., Krajobraz i kultura.
Sudety w literaturze i kulturze polskiej, Kato wice 1985. 22. Kolbuszewski J., z dziejów integracji kulturalnej na Ziemiach Odzyskanych. Dysku sje programowe w „Odrze” (1945-1946), [w:] Jacek Kolbuszewski, Literatura wobec historii. Studia, Wrocław 1997. 23. Kolumna duchów nad nami. Prace historycznoliterackie o tematyce śląskiej. Wyboru dokonał i teksty przygotował do druku Jacek Kolbuszewski. Wstępem poprzedził Stanisław Sławomir Nicieja, Opole 1988. 24. Kubikowski Z., Wrocław literacki, Wrocław 1962. 25. Kultura na Dolnym Śląsku. Praca zbiorowa pod redakcją Jana Trzynadlowskiego, Warszawa ֊ Wrocław 1977. 26. Kwilecki A., Rola społeczna nauczyciela na Ziemiach Zachodnich, [w:] Ziemie Za chodnie. Studia i Materiały, nr 3, Poznań 1960. 27. Lizakowski A., Legenda o poszukiwaniu ojczyzny. Wybór i posłowie Beata Hebzda-Sołogub, Dzierżoniów 2001. 28. Łoziński J., Statek na Hel. Poemat, Wrocław 1988. 29. Maliszewski K., Pociąg do literatury. Szkicownik literacki z Dolnego Śląska, Wroc ław 2010. 30. Markiewicz M., Przeobrażenia społeczne na Ziemiach Zachodnich, [w:] Ziemie Za chodnie w granicach Macierzy. Drogi integracji, Poznań 1966. 31. Materiały własne Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy im. Księgi Henrykowskiej w Ząbkowicach Śląskich opracowane z okazji 55-lecia biblioteki. 32. Metzger A., Jareo M,, Kamieniec Ząbkowicki. Przewodnik, Kielce 1998. 300
33. Mikulski T., Temat Wroclaw. Szkice Śląskie. Wybrał i wstępem opatrzył Bogdan Zakrzewski, Wrocław 1975. 34. Monografia Zespołu Szkół Zawodowych im. Stanisława Staszica w Ząbkowicach Śląskich, Ząbkowice Śląskie 1997. 35. Nowarski P., Trudne początki. Uwagi o śląskim powojennym życiu kulturalnym (1945-1946), [w:] Studia wrocławskie. W pięćdziesięciolecie Wrocławskiego Towa rzystwa Naukowego pod redakcją Jacka Kolbuszewskiego, Wrocław 1996. 36. Organiściak J., Sulisławice wieś przy Książęcym Kamieniu, Ząbkowice Śląskie 2011. 37. Organiściak J., Ząbkowickie opowieści. Część I: z dziejów miasta, Ząbkowice Śląskie 1995. 38. Owczarek B., Realizm socjalistyczny, [w:] Słownik literatury polskiej XX wieku, Wrocław 1995. 39. Pałyga J., Tylko Bóg, Poznań 1992. 40. Pamiętniki osadników Ziem Odzyskanych. Opracowali Zygmunt Dulczewski i An drzej Kwilecki, Poznań 1970. 41. Pięćdziesiąt lat Zespołu Szkól Ogólnokształcących im. Władysława Jagiełły w Ząb kowicach Śląskich. Szkice do monografii 1945-1995, Nowa Ruda 1995. 42. Pluta J., Okruchy epopei. Proza Henryka Worcella, Wrocław 1974. 43. Pronobis W., Polska i świat w XX wieku, Wydanie V, Warszawa (brak informacji o dacie wydania). 44. Przegonią M., Spotkanie po latach, [w:] M. Przegonią, Baron Frankenstein i inne opowiadania, Ząbkowice Śląskie 2004. 45. Reboul O., Kiedy słowo jest bronią, [w:] Język i społeczeństwo, wybrał i wstępem opatrzył Michał Głowiński, Warszawa 1980. 46. Romaszewski B., Legendy i opowieści Ziemi Ząbkowickiej. Część pierwsza. Gmina Ząbkowice Śląskie, Ząbkowice Śląskie 2004. 47. Roszkowski W., Historia Polski
1914-1991, Warszawa 1992. 48. Słowiak E., Zespól Szkól Zawodowych im. Stanisława Staszica w Ząbkowicach Śląskich w okresie 1947-1987, Ząbkowice Śląskie 1987. 49. Stan i potrzeby śląskoznawczych badań humanistycznych pod redakcją Kazimierza Bobowskiego, Ryszarda Gładkiewicza i Wojciecha Wrzesińskiego, Wroclaw - War szawa 1990. 50. Symbolika regionów. Studia etnologiczno-folklorystyczne pod redakcją Doroty Simonides, Opole 1988. 51. Sześćdziesiąt łat Teatru Miejskiego w Ząbkowicach Śląskich. Zbiór materiałów i opracowanie Ewa Pazdioara, Ząbkowice Śląskie 2005. 52. Tokarczuk O., Dom dzienny, dom nocny, Wałbrzych 1998. 53. Tokarczuk O., Ostatnie historie, Kraków 2004. 54. Tolyż M., Historia Sióstr Klarysek od Wieczystej Adoracji Najświętszego Sakramentu w Ząbkowicach Śląskich w latach 1946-2006. Praca magisterska napisana pod kierun kiem ks. prof. zw. dr hab. Zdzisława Leca, Papieski Wydział Teologiczny we Wroc ławiu, Wrocław 2008. 55. Tomaszewski J., Mniejszości narodowe w Polsce w XX wieku, Warszawa 1991. 56. W cieniu Wielkiej Sowy. Monografia Gór Sowich, Dzierżoniów 2006. 57. Waniek H., Ząbkowice Śląskie recte Frankenstein, [w:] Henryk Waniek, Inny Hermes, Warszawa - Wroclaw 2001. 58. Weiser J., Moje ząbkowickie powroty, Ząbkowice Śląskie 2005. 301
59. Wesołowska H., Tradycyjne elementy obrzędowości „Święta Godów” na Dolnym Śląsku, [w:] Wieś dolnośląska. Prace i materiały etnograficzne, tom XX, Wrocław 1970. 60. Wiersze o Wrocławiu i Dolnym Śląsku, Wroclaw 1961. 61. Worcell H., Nocą, kiedy przychodzi Świnia, Wrocław 1976. 62. Worcell H., Grzech Antoniego Grudy i inne opowiadania, Warszawa 1972. 63. Worcell H., Najtrudniejszy język świata, Katowice 1975. 64. Wrocławskie. Rozwój województwa w Polsce Ludowej, Warszawa 1970. 65. Zawada A., Dolny Śląsk ziemia spotkania, Wrocław 2002. 66. Ziemia ząbkowicka w XXX-leciu Polski Ludowej, Ząbkowice Śląskie 1974. 67. Ziemie Zachodnie w granicach Macierzy. Drogi integracji, Poznań 1966. 68. Ziemie Zachodnie w polskiej literaturze socjologicznej. Wybór tekstów, opracowanie i wstęp Andrzej Kwilecki, Poznań 1970. 69. Żukrowski W., Kwasoodporni, [w:] W. Zukrowski, Wybór opowiadań, Warszawa 1972. 70. Żygulski K., z badań nad procesami adaptacji i integracji społecznej repatriantów, [w:] Ziemie Zachodnie. Studia i Materiały, nr 5, Poznań 1961. 7.3 Czasopisma 1. B.R., Czerwona gwiazda nad miastem, „Wiadomości Powiatowe” 2001, nr 17. 2. Było to 60 lat temu..., „Tygodnik Regionalny” 2005, nr 27. 3. Cieślik M., Dom snów, „Polityka” 1998, nr 49. 4. Dulski T„ Pierwsze dni w Ząbkowicach Śląskich, część III, „Wiadomości Powiatowe” 2003, nr 17. 5. Dybalska W, Nigdy już do Was nie wrócę, „Gazeta Wyborcza Wrocław” z 23 sierpnia 2002, nr 63. 6. Dybalska W., Kronika to tajna rzecz, „Gazeta Wyborcza Wrocław” z dn. 19-20 X 2002. 7. Głowiński M„ Potęga i słabość nowomowy (1-3). Notatki z lat 1977-1985,
„Odra” 1993, nr 1-3. 8. Grygorcewicz B„ z dziejów PSL w powiecie ząbkowickim. Część I, „Tygodnik Po wiatu Ząbkowickiego” 2002, nr 14. 9. Grygorcewicz B„ z przeszłości miasta i powiatu, „Tygodnik Powiatu Ząbkowickiego” 2000, nr 83, 84, 103 i z dn. 3 lutego 2000. 10. Jak burmistrz Kotowicz nawrócił Armię Czerwoną..., „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 43. 11. Jego wiersze mają uczyć i wzruszać, „Wiadomości Powiatowe” 2005, nr 46. 12. Kik K„ Śródmieście wychodkami cuchnące, „Tygodnik Powiatu Ząbkowickiego” z 21 maja 2003. 13. Kubaszewski C„ pod spokojnym słońcem, „Miesięcznik Literacki” 1989, nr 8. 14. Lisewska I., z ulami na Zachód, „Tygodnik Powiatu Ząbkowickiego” 2001, nr 7. 15. Matusiakiewicz E., Wielkie święto pierwszej polskiej szkoły w naszym powiecie, „Wiadomości Powiatowe” 2005, nr 26. 16. Nasiłowska A., Resentyment a język, „Odra” 1989, nr 5. 17. Nowak L. A., Horror w Rudnicy. Część I, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 32. 18. Nowak L. A„ Magia. Część I, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 38. 19. Nowak L. A„ Początek zniewolenia, życie w ukryciu, Ząbkowice po 45 r. Część III, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 20. 302
20. Nowak L. A., Sztuka cenniejsza niż złoto. Skarby Ziemi Ząbkowickiej. Część i i II, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 30 i 31. 21. Nowak L. A., Ząbkowickie cicer cum caule. Część I, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 52. 22. Nowak L. A., Ząbkowickie tableau ze szpiegiem, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 5. 23. Nowak L. A., Zbieracz ludzi i wrażeń. Część II i III, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 46 i Al. 24. Nowak L. A., Życie w ukryciu, Ząbkowice po 1945 r. Część I, „Wiadomości Powia towe” 2009, nr 23. 25. Opowieść z ostatnich dni wojny. Część IV. Opracowano na podstawie Ober ֊ Johnsdorf, „Frankenstein - Munsterberger Heimatblatt” 2004, որ 5, „Wiadomości Powia towe” 2004, nr 26. 26. Organiściak J., Ząbkowiczanie zza Odry i Nysy, „Odgłosy stąd i zowąd” 1993, nr 16. 27. Orska J., Kosmologia Kotliny Kłodzkiej, „Odra” 1999, nr 6. 28. Ożdżyński G„ Niektóre cechy gatunkowe orędzia (w świetle zjawisk z kręgu nowo mowy), „Poradnik Językowy” 1995, zeszyt 1. 29. Pierwsze lata w Ząbkowicach. Wspomnienia Józefa Cichonia - mieszkańca Ząbkowic Śląskich, „Wiadomości Powiatowe” 2007, nr 51. 30. Pietraszko S„ Spotkanie z pożegnanym, „Odra” 1961, z. 1. 31. Polasiński K„ Skarb w trumnie, „Wiadomości Powiatowe” 2006, nr 7. 32. Przegonią M., Jak kolektywizowałem w powiecie ząbkowickim wieś Mikołajów. Część I-IV, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 32-35. 33. Przegonią M„ Sara. Taniec na matowej szybie. Część I-III, „Wiadomości Powiatowe” 2010, nr 6-8. 34. Przegonią M., Wyścigówka. Z cyklu: Zdarzyło się wczoraj. Część I-IV, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 42-45. 35. Przegonią M„ Zamykam oczy...
Matura 1951, „Wiadomości Powiatowe” 2001, nr 10. 36. Przegonią M., Ząbkowiczanin doktor Tadeusz Lewicki. Lekarz, który odszedł od schematów, „Wiadomości Powiatowe” 2010, nr 8. 37. R. S„ Nowomowa, „Poradnik Językowy” 1995, zeszyt 1. 38. Senko J.,Moje małe miasteczko. Pierwsze chwile na „Dzikim Zachodzie”, „Wiado mości Powiatowe”. 39. Spychalska J„ 50 lat Szkoły Podstawowej w Przedborowej, „Wiadomości Historycz ne” 1998, nr 229. 40. Stadnicki R„ Pałac w Bobolicach, „Wiadomości Powiatowe” 2007, nr 26. 4L Sześćdziesiąt lat to piękny wiek, „Wiadomości Powiatowe” 2007, nr 26, s. 4. 42. Termer J„ Głos „pokolenia bez biografii”, „Nowe Książki” 1989, nr 12, s. 62. 43. Teslar-Żygadło J„ Garść wspomnień o ojcu. Część i i II, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 34 i 35. 44. Trzydzieści dwa tysiące na remont cmentarza, „Wiadomości Powiatowe” 2009, nr 27. 45. Tyszkiewicz J„ Funkcje propagandowe Wystawy Ziem Odzyskanych we Wrocławiu, „Odra” 1993, nr 10. 46. Wspomnień czar. Wybrał K. Kik, „Tygodnik Powiatowy” z 15 maja 2001. 47. Wypędzenie. Opracowano na podstawie Geschehnisse ab 1945 Nachkriegszeit und Neuanfang, „Frankenstein — Munsterberger Heimatblatt“ 1999, որ 10, „Wiadomości Powiatowe” 2003, nr 47. 48. Wypowiedzi pana Juliana Klisia z Sadlna. W 100-lecie ludowego ruchu, „Odgłosy stąd i zowąd” 1994, nr 21 i nr 22. 303
49. Z kart historii. Znani ząbkowiczanie. Leszek A. Nowak, „Wiadomości Powiatowe” 2010, nr 9. 50. Zaleski ML, Dom literatury, „Gazeta Wyborcza” z 14 stycznia 1999, nr 11. 51. Ząbkowice w latach 40-tych, „Wiadomości Powiatowe” 2003, nr 6. 52. Zjawin R„ Wspomnienia, „Wiadomości Powiatowe” 2010, nr 2. 53. Zmienne dzieje klasztoru. 700-lecie Brzeźnicy, opracował meh, „Wiadomości Powia towe” 2005, nr 26. 7.4 Źródła internetowe 1. Bryś B., Rozwój dolnośląskiej prasy i kinematografii po II wojnie światowej jako przykład kultury masowej, www.kulturaihisthistoria.umcs.lublin.pl/archives/1706 [dostęp w dn. 11.07.2011]. 2. Wywiad z panem Władysławem Kużdżałem. Część II ֊ Sosnowa. Opublikowany w grudniu 2005 r. na www.zarowianie.republika.pl/historia/ /wywiad_w_kuzdzal_cz_ 2.html [dostęp w dn. 10.06.2010]. 7.5 Opracowania niepublikowane 1. Giryn A., Świadectwo prawdy. Niepublikowane wspomnienie napisane dn. 12 wrześ nia 1997. 2. Losy Józefa Tumkiewicza. Materiał uzyskany na podstawie rozmowy autorki pracy z córką Józefa Tumkiewicza. 3. Relacja niepublikowana, udostępniona autorce pracy przez Ewę Pazdioarę. 4. Wspomnienia Czesławy O. Materiał opracowany na podstawie rozmowy przeprowa dzonej przez autorkę pracy. 5. Wspomnienia J.B. Materiał opracowany na podstawie rozmowy przeprowadzonej przez autorkę pracy. 6. Wspomnienia Janiny Topolanek. Materiał opracowany na podstawie rozmowy prze prowadzonej przez autorkę pracy. 7. Wspomnienia Janusza Senki. Materiał opracowany na podstawie rozmowy przeprowa dzonej przez autorkę pracy. 8. Wspomnienia Józefa T. Materiał opracowany na podstawie
rozmowy przeprowadzonej przez autorkę pracy. 9. Wspomnienia Józefy Bochowicz. Materiał opracowany na podstawie rozmowy prze prowadzonej przez autorkę pracy. 10. Wspomnienia Lidii K. Materiał opracowany na podstawie rozmowy przeprowadzonej przez autorkę pracy. 11. Wspomnienia Mieczysławy D. Materiały opracowane w formie pisemnej przez Mie czysławę D. i uzyskane przez autorkę pracy w wyniku rozmowy. 12. Wspomnienia p. Kościelskiej. Materiał opracowany na podstawie rozmowy przepro wadzonej przez autorkę pracy. 13. Wspomnienia Rozalii Jakimiszyn. Materiał opracowany na podstawie rozmowy prze prowadzonej przez autorkę pracy. 14. Wspomnienia Tadeusza Pietryki. Materiał opracowany na podstawie rozmowy prze prowadzonej przez autorkę pracy. 15. Wspomnienia Zofii M. Materiał opracowany na podstawie rozmowy przeprowadzo nej przez autorkę pracy. 304
|
any_adam_object | 1 |
author | Blicharska, Beata |
author_facet | Blicharska, Beata |
author_role | aut |
author_sort | Blicharska, Beata |
author_variant | b b bb |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV041966606 |
ctrlnum | (OCoLC)1096338766 (DE-599)BVBBV041966606 |
edition | Wydanie 1 |
era | Geschichte 1945-1956 gnd |
era_facet | Geschichte 1945-1956 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02230nam a2200457 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV041966606</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20190919 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">140710s2014 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788389818829</subfield><subfield code="9">978-83-89818-82-9</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1096338766</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV041966606</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakwb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Blicharska, Beata</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Z Frankenstein do Ząbkowic Śląskich</subfield><subfield code="b">drogi powojennej integracji na Ziemi Ząbkowickie</subfield><subfield code="c">Beata Blicharska</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie 1</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Dzierżoniów</subfield><subfield code="b">Edytor Drukarnia - Wydawnictwo</subfield><subfield code="c">[2014]</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="4"><subfield code="c">© 2014</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">307 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Englische Zusammenfassung</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1945-1956</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Kulturleben</subfield><subfield code="0">(DE-588)4126540-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Ząbkowice Śląskie</subfield><subfield code="0">(DE-588)5058467-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Ząbkowice Śląskie</subfield><subfield code="0">(DE-588)5058467-4</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Kulturleben</subfield><subfield code="0">(DE-588)4126540-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte 1945-1956</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027409337&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027409337&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027409337&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-027409337</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
geographic | Ząbkowice Śląskie (DE-588)5058467-4 gnd |
geographic_facet | Ząbkowice Śląskie |
id | DE-604.BV041966606 |
illustrated | Illustrated |
indexdate | 2024-07-10T01:09:26Z |
institution | BVB |
isbn | 9788389818829 |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-027409337 |
oclc_num | 1096338766 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 |
owner_facet | DE-12 |
physical | 307 Seiten Illustrationen |
publishDate | 2014 |
publishDateSearch | 2014 |
publishDateSort | 2014 |
publisher | Edytor Drukarnia - Wydawnictwo |
record_format | marc |
spelling | Blicharska, Beata Verfasser aut Z Frankenstein do Ząbkowic Śląskich drogi powojennej integracji na Ziemi Ząbkowickie Beata Blicharska Wydanie 1 Dzierżoniów Edytor Drukarnia - Wydawnictwo [2014] © 2014 307 Seiten Illustrationen txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Englische Zusammenfassung Geschichte 1945-1956 gnd rswk-swf Kulturleben (DE-588)4126540-3 gnd rswk-swf Ząbkowice Śląskie (DE-588)5058467-4 gnd rswk-swf Ząbkowice Śląskie (DE-588)5058467-4 g Kulturleben (DE-588)4126540-3 s Geschichte 1945-1956 z DE-604 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027409337&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027409337&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027409337&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis |
spellingShingle | Blicharska, Beata Z Frankenstein do Ząbkowic Śląskich drogi powojennej integracji na Ziemi Ząbkowickie Kulturleben (DE-588)4126540-3 gnd |
subject_GND | (DE-588)4126540-3 (DE-588)5058467-4 |
title | Z Frankenstein do Ząbkowic Śląskich drogi powojennej integracji na Ziemi Ząbkowickie |
title_auth | Z Frankenstein do Ząbkowic Śląskich drogi powojennej integracji na Ziemi Ząbkowickie |
title_exact_search | Z Frankenstein do Ząbkowic Śląskich drogi powojennej integracji na Ziemi Ząbkowickie |
title_full | Z Frankenstein do Ząbkowic Śląskich drogi powojennej integracji na Ziemi Ząbkowickie Beata Blicharska |
title_fullStr | Z Frankenstein do Ząbkowic Śląskich drogi powojennej integracji na Ziemi Ząbkowickie Beata Blicharska |
title_full_unstemmed | Z Frankenstein do Ząbkowic Śląskich drogi powojennej integracji na Ziemi Ząbkowickie Beata Blicharska |
title_short | Z Frankenstein do Ząbkowic Śląskich |
title_sort | z frankenstein do zabkowic slaskich drogi powojennej integracji na ziemi zabkowickie |
title_sub | drogi powojennej integracji na Ziemi Ząbkowickie |
topic | Kulturleben (DE-588)4126540-3 gnd |
topic_facet | Kulturleben Ząbkowice Śląskie |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027409337&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027409337&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=027409337&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT blicharskabeata zfrankensteindozabkowicslaskichdrogipowojennejintegracjinaziemizabkowickie |