Aktual- und Realpräsenz: das eucharistische Christusbild von der Spätantike bis ins Mittelalter
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Abschlussarbeit Buch |
Sprache: | German |
Veröffentlicht: |
Berlin
Mann
2013
|
Schriftenreihe: | Neue Frankfurter Forschungen zur Kunst
13 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Rezension Inhaltsverzeichnis Klappentext |
Beschreibung: | 290 S. zahlr. Ill. |
ISBN: | 9783786126935 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV041114380 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20140213 | ||
007 | t | ||
008 | 130629s2013 a||| m||| 00||| ger d | ||
020 | |a 9783786126935 |9 978-3-7861-2693-5 | ||
035 | |a (OCoLC)855541573 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV041114380 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakwb | ||
041 | 0 | |a ger | |
049 | |a DE-29 |a DE-11 |a DE-Y2 |a DE-188 |a DE-355 |a DE-12 |a DE-255 |a DE-19 |a DE-Y3 |a DE-Y7 |a DE-20 |a DE-473 |a DE-739 |a DE-Bb24 |a DE-Re5 | ||
084 | |a LH 82250 |0 (DE-625)95213: |2 rvk | ||
084 | |a LH 82320 |0 (DE-625)95222: |2 rvk | ||
084 | |a 4 |2 KUBA2 | ||
100 | 1 | |a Frese, Tobias |d 1977- |e Verfasser |0 (DE-588)132449781 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Aktual- und Realpräsenz |b das eucharistische Christusbild von der Spätantike bis ins Mittelalter |c Tobias Frese |
264 | 1 | |a Berlin |b Mann |c 2013 | |
300 | |a 290 S. |b zahlr. Ill. | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Neue Frankfurter Forschungen zur Kunst |v 13 | |
502 | |a Teilw. zugl.: Frankfurt (Main), Univ., Diss., 2009 | ||
648 | 7 | |a Geschichte 400-1500 |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 0 | 7 | |a Christusdarstellung |0 (DE-588)4070009-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Eucharistie |0 (DE-588)4015644-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
655 | 7 | |0 (DE-588)4113937-9 |a Hochschulschrift |2 gnd-content | |
689 | 0 | 0 | |a Christusdarstellung |0 (DE-588)4070009-4 |D s |
689 | 0 | 1 | |a Eucharistie |0 (DE-588)4015644-8 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Geschichte 400-1500 |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
830 | 0 | |a Neue Frankfurter Forschungen zur Kunst |v 13 |w (DE-604)BV037479911 |9 13 | |
856 | 4 | 2 | |u http://www.perspectivia.net/publikationen/francia/francia-recensio/2015-3/ma/frese_ruchaud |y rezensiert in: Francia Recensio; 2015/3 |3 Rezension |
856 | 4 | 2 | |m DNB Datenaustausch |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=026090506&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung UB Passau - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=026090506&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Klappentext |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-026090506 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804150503286767616 |
---|---|
adam_text | IMAGE 1
DANKSAGUNG 9
EINLEITUNG: KULTBILD, MYSTERIENBILD UND LITURGISCHES BILD 11
I. DIE GEGENWART DES HIMMLISCHEN HOHENPRIESTERS EKKLESIALE, SAKRAMENTALE
UND ESCHATOLOGISCHE BESTIMMUNGEN
DES SPAETANTIKEN CHRISTUSBILDES 27
1. DAS APSISMOSAIK IN S. PUDENZIANA ALS BILD DER LITURGISCHEN PARUSIE
UND SPIEGEL DER ECCLESIA UNIVERSALIS 27
2. EUCHARISTISCHE BILDPROGRAMME IN RAVENNA 35
2.1 DIE VERFLECHTUNG VON IRDISCHER UND HIMMLISCHER LITURGIE 37
2.2 DIE DARBRINGUNG DER GABEN 42
3. CHRISTUSBILDER AUF LITURGISCHEN GERAETEN 53
4. RESUEMEE: DAS SPAETANTIKE CHRISTUSBILD IM ZEICHEN DER LITURGIE 69
II. DIE SCHAU GOTTES UND DIE GEGENWART DES LEIBES - DAS BYZANTINISCHE
CHRISTUSBILD IM LITURGISCHEN BILDDISKURS 71
1. DAS BILD DER MAIESTAS DOMINI - PROPHETENVISION ODER EUCHARISTISCHE
THEOPHANIE? 71
HTTP://D-NB.INFO/1036949478
IMAGE 2
6 INHALT
2. DIE RITUELLE VISUALISIERUNG DER LITURGISCHEN PARUSIE 97
2.1 DAS ENTHUELLEN DES ALTARS UND DER GABEN 100
2.2 DAS BEFAECHERN DER GABEN: DIE DIAKONE ALS SINNBILDER DER ENGEL 103
2.3 ANTIZIPATION UND SUGGESTION: DER GROSSE EINZUG 106
3. AKTUAL- UND REALPRAESENZ. DIE DOPPELTE GEGENWART CHRISTI IN DER MESSE
110
4. DIE EUCHARISTIE ALS DAS WAHRE BILD CHRISTI 113
5. EUCHARISTISCHE APSISBILDER IN KAPPADOKIEN 120
6. DIE THEOTOKOS ALS BILD DER SAKRAMENTALEN INKARNATION: DIE
APSISMOSAIKEN DER KOIMESIS-KIRCHE ZU NICAEA 133
III. VERITAS ETFIGURA - DAS KAROLINGISCHE CHRISTUSBILD ZWISCHEN
SAKRAMENTALEM SYMBOLISMUS UND REALISMUS 141
1. DIE KAROLINGISCHE FORM DER LITURGISCHEN MAIESTAS - TRADITION UND
INNOVATION 141
2. DER CRUCIFIXUS ALS KANONBILD 165
2.1 DAS SAKRAMENTAR VON GELLONE 165
2.2 DIE ILLUSTRATION ZU PSALM 115 IM UTRECHTPSALTER 168
2.3 DER ELFENBEINDECKEL DES MUENCHENER PERIKOPENBUCHS - EIN VERSCHOLLENES
HIMMELFAHRTSRELIEF ALS GEGENSTUECK? 171
3. DIE GEGENWART CHRISTI IM KAROLINGISCHEN MESSGESCHEHEN 186
3.1 DIE EUCHARISTIEFEIER ALS ANAMNESE VON PASSION, AUFERSTEHUNG
UND HIMMELFAHRT - DIE REMEMORATIVE ALLEGORESE DES AMALARIUS 186
3.2 IMAGO, FIGURA ET VERITAS - DER STREIT UM DIE SAKRAMENTALE REALITAET
193
4. KREUZIGUNGSBILDER ALS SPIEGEL SAKRAMENTALTHEOLOGISCHER POSITIONEN 201
IV. DIE ALLIANZ VON KRUZIFIX UND ALTAR 225
IMAGE 3
INHALT 7
V. ZUR ENTSTEHUNG MITTELALTERLICHER TRIUMPHKREUZGRUPPEN - DIE
IKONOGRAPHISCHE VERSCHMELZUNG VON MAIESTAS UND CRUCIFIXUS 239
VI. DIE KRISE DER SAKRAMENTALEN IDEE UND DIE WENDE ZUM KOERPER 253
VII. SCHLUSS: MAIESTAS, THEOTOKOS UND CRUCIFIXUS - CHRISTUSBILDER IN
IHRER LITURGISCHEN BEGRUENDUNG 263
LITERATURVERZEICHNIS 269
QUELLEN 269
NACHSCHLAGEWERKE 272
SEKUNDAERLITERATUR 272
ABBILDUNGSNACHWEIS 289
In der Spätantike und im Frühmittelalter entwickelte
sich das figürliche Christusbüd zu dem christlichen
»Kultbild« schlechthin. In der Kirche an zentraler Stelle
platziert, fungierte es nicht nur als Blickziel der Gemein¬
de, sondern auch als Veranschaulichung der sakramen¬
talen Handlungen am Altar. 1st das frühmittelalterliche
Christusbüd mit älteren, paganen »Mysterienbildern«
vergleichbar?
Muss man
gar mit dem Fortleben antiker,
bildmagischer Vorstellungen rechnen? Derartige in der
mediävistischen Forschung verbreitete Überlegungen
bleiben rein spekulativ. Die vorliegende Untersuchung
schlägt einen anderen Weg ein: Es wird gezeigt,
dass
das frühe Christusbild primär über die Liturgie — den
kirchlich geregelten
cultus
— definiert wurde und somit
nur durch eine Analyse genuin christlicher Diskurse
zu verstehen ist.
|
any_adam_object | 1 |
author | Frese, Tobias 1977- |
author_GND | (DE-588)132449781 |
author_facet | Frese, Tobias 1977- |
author_role | aut |
author_sort | Frese, Tobias 1977- |
author_variant | t f tf |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV041114380 |
classification_rvk | LH 82250 LH 82320 |
ctrlnum | (OCoLC)855541573 (DE-599)BVBBV041114380 |
discipline | Kunstgeschichte |
era | Geschichte 400-1500 gnd |
era_facet | Geschichte 400-1500 |
format | Thesis Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02306nam a2200457 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV041114380</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20140213 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">130629s2013 a||| m||| 00||| ger d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9783786126935</subfield><subfield code="9">978-3-7861-2693-5</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)855541573</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV041114380</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakwb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">ger</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-29</subfield><subfield code="a">DE-11</subfield><subfield code="a">DE-Y2</subfield><subfield code="a">DE-188</subfield><subfield code="a">DE-355</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-255</subfield><subfield code="a">DE-19</subfield><subfield code="a">DE-Y3</subfield><subfield code="a">DE-Y7</subfield><subfield code="a">DE-20</subfield><subfield code="a">DE-473</subfield><subfield code="a">DE-739</subfield><subfield code="a">DE-Bb24</subfield><subfield code="a">DE-Re5</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">LH 82250</subfield><subfield code="0">(DE-625)95213:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">LH 82320</subfield><subfield code="0">(DE-625)95222:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">4</subfield><subfield code="2">KUBA2</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Frese, Tobias</subfield><subfield code="d">1977-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)132449781</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Aktual- und Realpräsenz</subfield><subfield code="b">das eucharistische Christusbild von der Spätantike bis ins Mittelalter</subfield><subfield code="c">Tobias Frese</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Berlin</subfield><subfield code="b">Mann</subfield><subfield code="c">2013</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">290 S.</subfield><subfield code="b">zahlr. Ill.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Neue Frankfurter Forschungen zur Kunst</subfield><subfield code="v">13</subfield></datafield><datafield tag="502" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Teilw. zugl.: Frankfurt (Main), Univ., Diss., 2009</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 400-1500</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Christusdarstellung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4070009-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Eucharistie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4015644-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4113937-9</subfield><subfield code="a">Hochschulschrift</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Christusdarstellung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4070009-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Eucharistie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4015644-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte 400-1500</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Neue Frankfurter Forschungen zur Kunst</subfield><subfield code="v">13</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV037479911</subfield><subfield code="9">13</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="u">http://www.perspectivia.net/publikationen/francia/francia-recensio/2015-3/ma/frese_ruchaud</subfield><subfield code="y">rezensiert in: Francia Recensio; 2015/3</subfield><subfield code="3">Rezension</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">DNB Datenaustausch</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=026090506&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung UB Passau - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=026090506&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Klappentext</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-026090506</subfield></datafield></record></collection> |
genre | (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content |
genre_facet | Hochschulschrift |
id | DE-604.BV041114380 |
illustrated | Illustrated |
indexdate | 2024-07-10T00:39:57Z |
institution | BVB |
isbn | 9783786126935 |
language | German |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-026090506 |
oclc_num | 855541573 |
open_access_boolean | |
owner | DE-29 DE-11 DE-Y2 DE-188 DE-355 DE-BY-UBR DE-12 DE-255 DE-19 DE-BY-UBM DE-Y3 DE-Y7 DE-20 DE-473 DE-BY-UBG DE-739 DE-Bb24 DE-BY-UBG DE-Re5 DE-BY-UBR |
owner_facet | DE-29 DE-11 DE-Y2 DE-188 DE-355 DE-BY-UBR DE-12 DE-255 DE-19 DE-BY-UBM DE-Y3 DE-Y7 DE-20 DE-473 DE-BY-UBG DE-739 DE-Bb24 DE-BY-UBG DE-Re5 DE-BY-UBR |
physical | 290 S. zahlr. Ill. |
publishDate | 2013 |
publishDateSearch | 2013 |
publishDateSort | 2013 |
publisher | Mann |
record_format | marc |
series | Neue Frankfurter Forschungen zur Kunst |
series2 | Neue Frankfurter Forschungen zur Kunst |
spelling | Frese, Tobias 1977- Verfasser (DE-588)132449781 aut Aktual- und Realpräsenz das eucharistische Christusbild von der Spätantike bis ins Mittelalter Tobias Frese Berlin Mann 2013 290 S. zahlr. Ill. txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Neue Frankfurter Forschungen zur Kunst 13 Teilw. zugl.: Frankfurt (Main), Univ., Diss., 2009 Geschichte 400-1500 gnd rswk-swf Christusdarstellung (DE-588)4070009-4 gnd rswk-swf Eucharistie (DE-588)4015644-8 gnd rswk-swf (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content Christusdarstellung (DE-588)4070009-4 s Eucharistie (DE-588)4015644-8 s Geschichte 400-1500 z DE-604 Neue Frankfurter Forschungen zur Kunst 13 (DE-604)BV037479911 13 http://www.perspectivia.net/publikationen/francia/francia-recensio/2015-3/ma/frese_ruchaud rezensiert in: Francia Recensio; 2015/3 Rezension DNB Datenaustausch application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=026090506&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung UB Passau - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=026090506&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Klappentext |
spellingShingle | Frese, Tobias 1977- Aktual- und Realpräsenz das eucharistische Christusbild von der Spätantike bis ins Mittelalter Neue Frankfurter Forschungen zur Kunst Christusdarstellung (DE-588)4070009-4 gnd Eucharistie (DE-588)4015644-8 gnd |
subject_GND | (DE-588)4070009-4 (DE-588)4015644-8 (DE-588)4113937-9 |
title | Aktual- und Realpräsenz das eucharistische Christusbild von der Spätantike bis ins Mittelalter |
title_auth | Aktual- und Realpräsenz das eucharistische Christusbild von der Spätantike bis ins Mittelalter |
title_exact_search | Aktual- und Realpräsenz das eucharistische Christusbild von der Spätantike bis ins Mittelalter |
title_full | Aktual- und Realpräsenz das eucharistische Christusbild von der Spätantike bis ins Mittelalter Tobias Frese |
title_fullStr | Aktual- und Realpräsenz das eucharistische Christusbild von der Spätantike bis ins Mittelalter Tobias Frese |
title_full_unstemmed | Aktual- und Realpräsenz das eucharistische Christusbild von der Spätantike bis ins Mittelalter Tobias Frese |
title_short | Aktual- und Realpräsenz |
title_sort | aktual und realprasenz das eucharistische christusbild von der spatantike bis ins mittelalter |
title_sub | das eucharistische Christusbild von der Spätantike bis ins Mittelalter |
topic | Christusdarstellung (DE-588)4070009-4 gnd Eucharistie (DE-588)4015644-8 gnd |
topic_facet | Christusdarstellung Eucharistie Hochschulschrift |
url | http://www.perspectivia.net/publikationen/francia/francia-recensio/2015-3/ma/frese_ruchaud http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=026090506&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=026090506&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV037479911 |
work_keys_str_mv | AT fresetobias aktualundrealprasenzdaseucharistischechristusbildvonderspatantikebisinsmittelalter |