Przejawy zachowań technologicznych ludzi u schyłku plejstocenu środkowego: przykłady z Europy środkowej
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Wrocław
Wydawn. Uniw. Wrocławskiego
2012
|
| Schriftenreihe: | Acta Universitatis Wratislaviensis
Studia archeologiczne ; 44 Acta Universitatis Wratislaviensis 3401 |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis |
| Beschreibung: | 687 S. Ill., graph. Darst., Kt. |
| ISBN: | 9788322932865 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV040528266 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20150204 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 121108s2012 abd| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788322932865 |9 978-83-229-3286-5 | ||
| 035 | |a (OCoLC)816116504 | ||
| 035 | |a (DE-599)OBVAC09418493 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rakwb | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-188 |a DE-12 | ||
| 084 | |a NF 2600 |0 (DE-625)125214: |2 rvk | ||
| 084 | |a 6,11 |2 ssgn | ||
| 100 | 1 | |a Wiśniewski, Andrzej |e Verfasser |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Przejawy zachowań technologicznych ludzi u schyłku plejstocenu środkowego |b przykłady z Europy środkowej |c Andrzej Wiśniewski |
| 264 | 1 | |a Wrocław |b Wydawn. Uniw. Wrocławskiego |c 2012 | |
| 300 | |a 687 S. |b Ill., graph. Darst., Kt. | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 490 | 1 | |a Acta Universitatis Wratislaviensis : Studia archeologiczne |v 44 | |
| 490 | 1 | |a Acta Universitatis Wratislaviensis |v 3401 | |
| 650 | 0 | 7 | |a Steingerät |0 (DE-588)4057175-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Funde |0 (DE-588)4071507-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Verwendung |0 (DE-588)4275659-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Neandertaler |0 (DE-588)4171356-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Herstellung |0 (DE-588)4159653-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Pleistozän |0 (DE-588)4046350-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Mitteleuropa |0 (DE-588)4039677-0 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Mitteleuropa |0 (DE-588)4039677-0 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Pleistozän |0 (DE-588)4046350-3 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Neandertaler |0 (DE-588)4171356-4 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Steingerät |0 (DE-588)4057175-0 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Herstellung |0 (DE-588)4159653-5 |D s |
| 689 | 0 | 5 | |a Verwendung |0 (DE-588)4275659-5 |D s |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 689 | 1 | 0 | |a Mitteleuropa |0 (DE-588)4039677-0 |D g |
| 689 | 1 | 1 | |a Pleistozän |0 (DE-588)4046350-3 |D s |
| 689 | 1 | 2 | |a Steingerät |0 (DE-588)4057175-0 |D s |
| 689 | 1 | 3 | |a Funde |0 (DE-588)4071507-3 |D s |
| 689 | 1 | |5 DE-604 | |
| 830 | 0 | |a Acta Universitatis Wratislaviensis |v Studia archeologiczne ; 44 |w (DE-604)BV002538904 |9 44 | |
| 830 | 0 | |a Acta Universitatis Wratislaviensis |v 3401 |w (DE-604)BV004668106 |9 3401 | |
| 856 | 4 | 2 | |m HEBIS Datenaustausch |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=025374391&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-025374391 | ||
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804149613314179072 |
|---|---|
| adam_text | Andrzej Wiśniewski
Przejawy zachowań technologicznych ludzi
u schyłku plejstocenu środkowego
Przykłady z Europy Środkowej
Wrocław 2012
Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego
SPIS TREŚCI
Wstęp 9
Zakres terytorialny i chronologiczny opracowania 11
Układ pracy 15
Podziękowania 16
Rozdział I Założenia teoretyczne 19
1 1 Pojęcie technologii i mechanizmy jej działania 19
1 2 Pojmowanie zjawisk technologicznych 29
121 Transmisja informacji w perspektywie neodarwinowskiej 30
122 Organizacja technologii 35
123 Koncepcje strukturalne: łańcuchy operacji oraz sekwencje redukcji 40
124 Próby ujęć liczebnych 52
1 3 Aktywność technologiczna: pochodzenie i mechanizmy Implikacje dla niniejszej
pracy 55
Rozdział II Człowiek 59
II 1 Gatunki czy gatunek? 60
11 2 Budowa ciała a zdolności adaptacyjne 66
11 2 1 Czaszka 66
11 2 2 Szkielet a przystosowanie oraz koncepcje dotyczące lokomocji 66
11 2 3 Gesty i kończyny górne 68
11 2 4 Wydatkowana energia 71
11 2 5 Problem ochrony przed wpływem niskich temperatur 72
11 2 6 Lokomocja i wielkość kontrolowanego terytorium 73
11 3 Długość i tryb życia 76
11 4 Dieta 81
11 5 Podział pracy, demografia i wielkość terytorium 84
11 6 Kwestia języka 91
Uwagi końcowe 93
Rozdział III Stanowiska, środowisko i wiek 95
III l Stratygrafia i formowanie się stanowisk: przykłady 97
111 1 1 Stanowiska w dolinach rzecznych 97
lll lla Markkleeberg 97
Ill llb Zwochau 104
III llc Hórka-Ondrej 109
111 1 2 Przykład stanowiska jeziornego: Neumark-Nord 1 114
Dolna strefa brzegowa {die untere Uferzone) 119
Górna strefa brzegowa (die obere Uferzone) 124
Pozostałe znaleziska 125
6 Spis treści
111 1 3 Stanowiska w strefie występowania ostańców: Bećov I, A-1II-6 (war-
stwy 7-8) 125
111 1 4 Stanowiska jaskiniowe 131
III 141 Jaskinia Biśnik 131
III 142 Jaskinia Kulna 135
111 2 Chronologia znalezisk a modele chronostratygraficzne schyłku plejstocenu środko-
wego w Europie Środkowej 137
111 2 1 Podziały chronostratygraficzne 139
II 122 Wiek stanowisk 144
111 3 Okresy chłodne i ciepłe a pozycja śladów aktywności człowieka u schyłku plejsto-
cenu środkowego 149
Uwagi końcowe 155
Rozdział IV Surowiec kamienny, jego dystrybucja i przetwarzanie 157
IV 1 Uwagi na temat podejścia do zagadnień surowcowych 158
IV 1 1 Współczesne rozumienie zjawiska zaopatrywania się w surowce kamienne
w paleolicie środkowym 158
IV 1 2 Metody analizy zjawiska 160
1V 2 Charakterystyka geograficzna obszarów zaopatrzenia surowcowego 164
IV 2 1 Pojęcie krajobrazu i sposoby analizy jednostek regionalnych 164
IV 2 2 Zróżnicowanie geograficzne i surowce kamienne 166
IV 22a Geokompleksy północne 170
Południowa część Kotliny Turyńskiej 170
Geokompleksy kotlin i dolin środkowej oraz północnej części dorze-
cza Łaby 172
Kotlina Raciborska i tereny przyległe 172
Geokompleksy Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej (Wyżyna Kra-
kowska, Wyżyna Olkuska, Wyżyna Częstochowska i Brama
Krakowska) 174
Geokompleks Przedgórza Iłżeckiego 175
IV 22b Geokompleksy południowe 177
Kotlina Mostecka i jej sąsiedztwo 177
Płyta Izerska (Jizerska tabule) 180
Pozostała część Masywu Czeskiego 180
Geokompleksy położone na południe od pasma Tatr 181
1V 3 Uzyskiwanie i cyrkulacja surowców kamiennych 182
IV 4 Surowiec w zbliżeniu 202
IV 4 1 Przykład Zwochau i Markkleeberg 203
IV 4 2 Przykład Bećova, stanowisko I, A-III-6 212
IV 4 3 Uwagi o pozostałych stanowiskach 216
Uwagi końcowe 223
Rozdział V Zróżnicowanie metod wytwórczości półsurowca 227
V 1 Podstawowa terminologia i metody analizy materiałów związanych z redukcją rdzenia 230
V2 Uwagi na temat rodzajów metod wytwórczości półsurowca w Europie Środkowej 234
V2 1 System redukcji lewaluaskiej: metody preferencyjne oraz powrotne —jcdno-
i dwukierunkowe 235
V21a Metoda preferencyjna (Pr) 244
V21b Metoda jedno- i dwukierunkowa powrotna (JDP) 265
V22 Metody redukcji dośrodkowej o różnym stopniu zaprawy 281
V221 Metoda dośrodkowa odłupkowa powrotna (DPL) 281
V222 System redukcji radialnej i dośrodkowej dyskoidalnej (RDD) 293
Spis treści 7
V23 Redukcja jedno- i dwukierunkowa z umiarkowaną zaprawą lub kontrolą po-
wierzchni odbić i oddzielenia odłupka (JD) 313
V231 Metody płaszczyznowa (facjalna) i protopryzmatyczna wykorzysty-
wane do uzyskiwania odłupków, odłupków wydłużonych i wiórów 316
V24 Inne metody redukcji 325
V241 Metody produkcji odłupków z odłupków (KN) 325
V242 Obróbka rdzeni wielościennych (RW) 330
V25 Udział techniki bipolarnej w redukcji rdzeni 334
V 3 Zróżnicowanie metod redukcji rdzenia i jego podłoże 336
V31 Zróżnicowanie liczebne i czasowo-przestrzenne 336
V32 Metody, produkty i surowiec 343
V33 Metody i mobilność 347
Uwagi końcowe 353
Rozdział VI O narzędziach 355
VI 1 Koncepcje kulturowe i funkcjonalne 355
V1 2 W kierunku „redukcji 358
V1 3 Od modeli adaptacyjnych po wzorce mentalne 366
VI 3 1 Narzędzia jako element wyposażenia 367
VI 3 2 Narzędzia kamienne a „wzorce mentalne i formy narzucone 372
Uwagi końcowe 377
Rozdział VII Wytwórczość i zmienność narzędzi oraz ich funkcja 379
VII l Półsurowiec a narzędzia 379
VII 1 1 Półsurowiec 380
VII 1 2 Narzędzia 384
Podsumowanie 391
VI1 2 Narzędzia zwane zgrzebłami 392
VII 2 1 Metody analizy transformacji zgrzebeł 393
VII 2 2 Zróżnicowanie narzędzi 396
VII 2 3 Morfologia zgrzebeł i jej podłoże 401
Podsumowanie 411
VII 3 Narzędzia wnękowe i zębate 411
VII 3 1 Metody analizy 415
VII 3 2 Zróżnicowanie narzędzi wnękowych i zębatych 416
VII 3 3 Narzędzia zębate i wnękowe: sposoby wykonywania i modyfikowania 419
Podsumowanie 424
VII 4 Narzędzia z uformowanym wierzchołkiem, tzw ostrza 426
VII 4 1 Przegląd materiałów z Europy Środkowej 431
Podsumowanie 438
VII 5 Narzędzia z obróbką inwazyjną: formy dwustronne i jednostronne 439
VII 5 1 Pięściaki 443
VII 511 Podstawowe atrybuty narzędzi 444
V11 512 Metody analizy 446
VII 513 Materiały środkowoeuropejskie 450
Podsumowanie 465
VII 5 2 Pozostałe przykłady narzędzi z obróbką inwazyjną 465
VII 521 Uwagi na temat definicji i metod analizy tzw noży 466
VII 522 Przykłady noży 469
VII 523 Rzadkie kategorie narzędzi z obróbką inwazyjną 473
Podsumowanie 474
8 Spis treści
VII 6 Zagadnienie opraw i funkcji narzędzi 474
VI1 6 1 Oprawy, czyli nowe technologie 475
VI1 6 2 Funkcja narzędzi 480
Podsumowanie 489
Uwagi końcowe 490
Rozdział VIII Podobieństwa i różnice między wyrobami kamiennymi 491
VIII I Z historii 491
V1I1 2 W kierunku modelu 495
VIII 2 1 Surowiec a zróżnicowanie 496
VIII 2 2 Zmiany klimatyczne i przyrodnicze 499
VIII 2 3 Taktyka i lokalizacja stanowisk 501
VIII 3 Zróżnicowanie w Europie Środkowej 503
VIII 3 1 Technokompleks aszelsko-mustierski (późnoaszelski) 507
VIII 3 2 Grupa stanowisk z wyrobami bifacjalnymi w typie noży 514
VIII 3 3 Grupa stanowisk z przewagą narzędzi jednostronnych 517
Uwagi końcowe 519
Rozdział IX Aktywność technologiczna i zjawiska o charakterze społeczno-poznawczym 524
IX 1 Przykłady zróżnicowanych działań: różne oblicza przewidywania (antycypacji)
i planowania 525
IX 1 1 System przewidywania i planowania a odnowa wyposażenia 528
IX 1 2 Transport 531
IX 1 3 Różnorodność zachowań technicznych 534
IX 2 Problem narodzin zaawansowanych technologii 542
IX 2 1 Perspektywa archeologiczna 543
IX 2 2 Perspektywa społeczno-poznawcza 551
Uwagi końcowe 556
Rozdział X Aktywność technologiczna człowieka schyłku mezoplejstocenu: kontynuacja czy
przełom? 558
X 1 Zaopatrzenie i wyposażenie 559
X 2 Wytwórczość półsurowca 565
X 3 Narzędzia 569
Zakończenie 575
Załączniki 578
Literatura 586
Summary 649
Indeks nazw geograficznych 664
Indeks rzeczowy 670
Spis rycin 676
Spis tabel 685
SPIS RYCIN
Ryc W-l Ilustracja odmiennego miejsca technologii w życiu ludzi • 10
Ryc W-2 Lokalizacja terenu objętego studium na tle geologicznego i archeologiczno-ekologicz-
nego modelu Europy • 12
Ryc W-3 Podział plejstocenu z oznaczeniem schyłkowej części plejstocenu środkowego oraz
najważniejszych epizodów związanych z rozwojem zlodowaceń (według Ehlers, Gibbard
2007) - 1 4
Ryc 1 1 Ewolucja noża według A Leroi-Gourhana (1993 (1964)) • 21
Ryc 1 2 Model technologii według P Bleeda (1997) wzorowany na założeniach RFG Spiera
(1970) i akcentujący podejście ekologiczne • 24
Ryc 1 3 Próba ilustracji umiejętności jako obszaru, który jest położony na przecięciu się znajomo-
ści rzeczy oraz wiedzy praktycznej (według Bamforth, Finlay 2008) • 27
Ryc 1 4 „S-kształtny wykres ilustrujący zmianę zachowań w czasie (według Henrich 2001;
Collard et al 2007) • 33
Ryc 1 5 Teoretyczny model powstania narzędzia kamiennego w typie choppera według R Cress-
wella(1983) • 43
Ryc 1 6 Fazy rdzenia lewaluaskiego „Morjorie ze stanowiska C, Maastricht-Belvedere, Holandia,
które było przedmiotem badań W Roebroeksa (1988) (według Schlanger 1996) • 45
Ryc 1 7 Schemat prezentujący odmienną perspektywę metodologiczną podejścia strukturalnego
zwanego łańcuchami operacyjnymi i sekwencjami operacji • 51
Ryc 1 8 Ilustracja P Laurenta, słynnego grafika francuskiego, przedstawiająca w ironiczny sposób
metodologię nowych archeologów, za: (Binford 1983) • 53
Ryc 1 9 Porównanie rezultatu debitażu czterech niezależnych łupaczy wykorzystujących technikę
bipolarną z uwzględnieniem znaczenia poszczególnych stopni wielkości produktów (według
Andrefsky 2007) • 55
Ryc 1 10 Graficzna ilustracja głównych podejść teoretycznych z uwzględnieniem skali społecznej
(P — pojedyncza osoba) i wydarzeń (E — pojedynczy epizod), przez co należy rozumieć
aktywność technologiczną zapisaną w źródłach kultury materialnej • 56
Ryc 11 1 Cztery koncepcje ewolucji człowieka neandertalskiego i współczesnego anatomicznie:
(a) późny środkowy plejstocen, (b) środkowa część środkowego plejstocenu, (c) wczesny
środkowy plejstocen, (d) wczesny plejstocen U góry wynik statystycznej analizy chronologii
rozejścia się Homo neanderthalensis i Homo sapiens (według Endicott et al 2010) • 61
Ryc II 2 Rozprzestrzenienie szczątków kranialnych (ciemnoszare pole) oraz zakres wyznaczony
na podstawie badań DNA (jasnoszary) (według Krause et al 2007b) • 64
Ryc 11 3 Schemat sekwencji kształtowania pięściaka owalnego skręconego według M White
(1998), ukazujący praworęczną obróbkę poszczególnych stref (ćwiartek) jednej ze stron
(według N T Uotnini, za: Cashmore et al 2008) • 69
Ryc 11 4 Umieralność przedstawicieli gatunku Homo heidelbergensis i Homo neanderthalensis na
podstawie szczątków w porównaniu z umieralnością współczesnych ludzi z przyczyn kata-
stroficznych lub w wyniku naturalnej selekcji (według Chamberlain 2006) • 79
Spis rycin 677
Ryc 11 5 Europa jako otwarty system, gdzie dochodzi do podziału i mieszania się popu-
lacji • 88
Ryc II 6 Hipotetyczne rozprzestrzenienie się grup neandertalczyków (według Fabre et al
2009) • 91
Ryc lll l Wpływ szybkości sedymentacji na gęstości artefaktów i ich rozprzestrzenienie (według
Brown 1997) • 96
Ryc II1 2 Położenie stanowiska Markkleeberg (1) oraz poszczególnych powierzchni badanych
przez: (2) Jacob, Gabert 1914, (3) Mania, Baumann 1983 z oznaczeniem wykopów Schafera
i kolegów — nr 7, (4) Schafer et al 2004 • 98
Ryc III 3 Sytuacja geologiczna w rejonie Markkleeberg • 100
Ryc III 4 Próba rekonstrukcji zmian rzeźby w rejonie stanowiska Markkleeberg: (a) okres odpo-
wiadający Fdk 1, tj artefaktom pochodzącym z bruku rzecznego, (b) zlodowacenie Elstery,
(c) wczesny plejstocen (Menap) (według Schafer et al 2003; 2004) • 102
Ryc 111 5 Markkleeberg: profil nr 32 • 103
Ryc III 6 Położenie stanowiska Zwochau (1) oraz syntetyczny profil wyrobiska (2) (według Pasda
1996a; Wansa, Wimmer 1996) • 105
Ryc III 7 Rozprzestrzenienie zabytków w Zwochau (według Pasda 1996a) • 108
Ryc 111 8 Położenie i rozplanowanie wykopów stanowiska Hórka-Ondrej, Słowacja (według
Kaminska et al 2000) • 110
Ryc 111 9 Geologia stanowiska Hórka-Ondrej (według Kaminska et al 2000; Kaminska
2005) • 112
Ryc 111 10 Rozprzestrzenienie znalezisk w wykopie D (według Kaminska et al 2000) • 113
Ryc 111 11 Stanowisko Neumark-Nord 1, Niemcy 1 — lokalizacja stanowiska 2 — prezentacja
trzech obniżeń jeziornych w rejonie kopalni odkrywkowej lignitu przy Neumark-Nord w doli-
nie rzeki Geissel (według D Mani, za: Bruhl, Laurat 2010) • 115
Ryc 111 12 Geologia i rozprzestrzenienie znalezisk w Neumark-Nord 1 • 118
Ryc 111 13 Neumark-Nord 1, dolna strefa brzegowa 6 1, „miejsce z turem (według Mania
1990) • 120
Ryc 111 14 Neumark-Nord 1, dolna strefa brzegowa 6 1, Crabung Częstość artefaktów kamien-
nych (według Bruhl 2000) • 122
Ryc 111 15 Neumark-Nord 1, dolna strefa brzegowa 6 1, Grabung • 123
Ryc 111 16 Bećov 1, Czechy • 126
Ryc 111 17 Geologia i chronologia stanowiska Bećov I (według Wiśniewski, Fridrich
2006) • 128
Ryc 111 18 Położenie i rozplanowanie jaskini Biśnik (według Cyrek 2010) • 132
Ryc 111 19 Geologia stanowiska, jaskinia Biśnik (według Cyrek 2010) • 133
Ryc 111 20 Położenie i geologia jaskini Kulna, Morawy (według Valoch 1988; Neruda
2011) • 136
Ryc 111 21 Zestawienie danych klimatycznych • 138
Ryc 111 22 Chronologia środkowego plejstocenu (według Siine et al 2009); schemat wieku naj-
ważniejszych inwentarzy i znalezisk stratyfikowanych z Europy Środkowej • 145
Ryc 111 23 Rycina prezentująca rozkład temperatur na podstawie danych z Antarktyki (1) oraz
(2) zasięgi lądolodu lodowców skandynawskich w Europie Środkowej I — według Jouzel
et al 2007; 2 — według Litt et al 2007; Marks 2005 • 151
Ryc IV 1 Strukturalne i dynamiczne komponenty neutralnego modelu zaopatrzenia się w surowiec
kamienny według P J Branitigham 2003 (nieco zmienione) • 162
Ryc IV 2 Model transportu surowca według E E lngbara (1994) • 163
Ryc IV 3 Zróżnicowanie geograficzne obszaru z podziałem na strefy (I — północną, II — połu-
dniową) i regiony (małe litery), w ramach których wyodrębniono zespoły geokompleksów
(koła i owale) • 167
678 Spis rycin
Ryc IV 4 Cechy podłoża geologicznego wybranych fragmentów regionów strefy północ-
nej (I) • 169
Ryc IV 5 Surowce krzemienne w Niemczech Środkowych (według T Weber 1996) • 171
Ryc 1V 6 Wybrane regiony strefy południowej (II) z oznaczeniem zasięgu występowania surow-
ców skalnych (według Pfichystal 2009) • 178
Ryc IV 7 Rozprzestrzenienie surowców kamiennych odkrytych w jaskini Kulna, warstwa 14
(według Neruda 2003; 2005; 2011) • 193
Ryc 1V 8 Lokalizacja najbardziej odległych źródeł surowców kamiennych od wybranych
stanowisk: (a) kwarcyt typu Skrśin, (b) radiolaryt, (c) krzemień czekoladowy (według
Fridrich 1982; Kaminska et al 2000; Kaminska 2001; Cyrek 2006; Cyrek, Sudoł
2008) • 194
Ryc IV 9 Wykres trójkątny (a) prezentujący udział surowców w poszczególnych inwentarzach oraz
wykresy słupkowe przedstawiające udział procentowy surowców w wybranych inwentarzach:
(b) jaskini Biśnik (w 14, A3); (c) Bećova I, A-III-6; (d) jaskini Kulna, w 14 • 196
Ryc IV 10 Hórka-Ondrej, wykop B, warstwa 2 Składanka rdzenia i odłupka z radiolarytu Zbiory
Słowackiej Akademii Nauk, Kośice • 199
Ryc IV 11 Wykres liniowy prezentujący średnią długość i szerokość narzędzi wykonanych
z surowców lokalnych i pozamiejscowych na podstawie prób: Bećov 1, A-III-6, lokalne — 74,
sprowadzone — 6; jaskinia Biśnik, w 14, z A3, lokalne — 23, sprowadzone — 2; jaskinia
Kulna, w 14, lokalne — 15, sprowadzone — 8; Hórka-Ondrej, wykop B, w 2, sprowadzone
(radiolaryt) — 7; Hórka-Ondrej, wykop D, w 3, sprowadzone (kwarc) — 10 • 200
Ryc IV 12 Prezentacja udziału liczebnego skał w rejonie stanowiska w Zwochau (według Pasda
1996a) • 204
Ryc IV 13 Wielkość rdzeni (a) i odłupków (b) w Zwochau (według Pasda 1996a — nieco zmie-
nione) • 205
Ryc IV 14 Zwochau Blok przedstawiający serię odłupków powstałych podczas zaprawy rdzenia
(?) predeterminowanego: (a) i (b) według Pasda (1996a), (c) fotografia wykonana przez
autora (dzięki uprzejmości Landesamt fur Archeologie w Dreźnie), (d) schemat kierunków
i kolejności odbić na bryle • 206
Ryc IV 15 Markkleeberg — wybór zabytków ze śladami inicjalnej obróbki • 207
Ryc IV 16 Markkleeberg, Fdk 1 Wykresy skrzynkowe z oznaczeniem rozkładu i mediany
podstawowych cech metrycznych rdzeni inicjalnych (a) i rdzeni z obróbką zaawansowaną
(b) różnych kategorii (KTECH, Załącznik 1) • 210
Ryc IV 17 Schemat pierwszych kroków podczas redukcji prowadzącej do eksploatacji jednokie-
runkowej, dwukierunkowej, dośrodkowej i wielokierunkowej (bez skali) Opracowano na
przykładzie rdzeni z Markkleeberg Fdk 1 • 211
Ryc IV 18 Bećov I, A-III-6 Makroskopowe zróżnicowanie kwarcytów typu Bećov: (a) odmiana
drobnoziarnista, (b) odmiana średnioziarnista, (c) odmiana gruboziarnista • 213
Ryc IV 19 Bećov 1, A-III-6 Wykresy skrzynkowe prezentujące podstawowe cechy metryczne
próby odłupków: (a) odłupki z wczesnej fazy eksploatacji (II), n = 18; (b) odłupki z zaawan-
sowanych etapów (III—V), n= 164 Wykres przedstawia medianę • 215
Ryc IV 2O Model form początkowych surowca i rodzaje redukcji Opracowano na podstawie mate-
riałów z Bećova I, A-III-6: AiB — formy płytkowate, C — formy wielościenne o wysokich
ścianach, D oraz E — formy o zaokrąglonych powierzchniach (bez skali) • 216
Ryc IV 21 Hórka-Ondrej Wykresy skrzynkowe prezentujące podstawowe dane metryczne okru-
chów, rdzeni, odłupków i wiórów z oznaczeniem mediany: (a) materiały wykonane z radiola-
rytu (wykop B, warstwa 2); (b) materiał kwarcowy (wykop D, warstwa 3) • 219
Ryc IV 22 Jaskinia Kulna, warstwa 14: rdzeń/narzędzie z lokalnego kwarcu z charakterystyczną
marginalną obróbką Rycina według Neruda (2011), fot autor Materiały z badań K Valocha
przechowywane w zbiorach Moravske zemske muzeum w Brnie • 221
Spis rycin 679
Ryc IV 23 Jaskinia Kulna, warstwa 14, rdzeń/nacinak z lokalnego kwarcylu drahańskiego Ryciny
(a-b) według Neruda (2011), fot autor Materiały z badań K Valocha przechowywane w zbio-
rach Moravske zemske muzeum w Brnie • 222
Ryc 1V 24 Przedstawienie relacji surowca kamiennego i aktywności • 225
Ryc V 1 Schemat rdzenia lewaluaskiego klasycznego (według Schlanger 1996) • 237
Ryc V 2 Cechy górnej strony odłupków/wiórów: (a) uproszczony model przedstawiający związek
między sposobem zaprawy odłupni (układem grani i negatywów) a kształtem i długością
produktu (według Munday 1979); (b) schematyczne przedstawienie budowy górnej strony
odłupka, które uwzględnia kierunek i nachylenie grani, a także układ negatywów • 239
Ryc V 3 Schematy ukazujące m in wypukłość dystalną: 1 rdzeń w rzucie podłużnym z oznacze-
niem odłupka (szrafura), płaszczyzny 1-1, dzielącej odłupnię i piętę rdzenia, zasięgu wypu-
kłości podłużnej i konfiguracji wypukłości dystalnej (według Boeda 1994); 2 rekonstrukcja
rdzenia Marjorie (Maastricht Belvedere) według Schlangera (1996) • 240
Ryc V 4 Schematy rdzenia lewaluaskiego • 242
Ryc V 5 Markkleeberg, Fdk 1 Przykład szczątkowego rdzenia redukowanego metodą klasyczną
(Pr) • 247
Ryc V 6 Markkleeberg, Fdk 1 Przykłady szczątkowych rdzeni redukowanych metodą klasycz-
ną (Pr) z widocznym rozkładem negatywów zaprawiakowych na odłupni, determinujących
kształt krawędzi produktów, rycina według Mania, Baumann (1983), fot autor Zbiory
Landesamt fur Archaologie, Drezno • 248
Ryc V 7 Markkleeberg Wykresy prezentujące podstawowe dane metryczne rdzeni (w mm) zwią-
zanych z realizacją metod lewaluaskich (III Ala 2, lIl Bla2i lll Bla 3) oraz metod bez
widocznych śladów zaawansowanej zaprawy (HI Ala l, III Bla l, i 1II C) • 249
Ryc V 8 Markkleeberg Wykresy rozrzutu próby odłupków lewaluaskich i pozostałych form
(w mm): (a) porównanie długości i szerokości z oznaczeniem linii regresji; (b) porównanie
grubości i powierzchni (długość x szerokość) z liniami regresji • 254
Ryc V 9 Markkleeberg, Fdk 1 Przykłady odłupków preferencyjnych Rycina według Mania,
Baumann (1983) Zbiory Landesamt fur Archaologie, Drezno • 256
Ryc V 10 Markkleeberg, Fdk 2 Przykład odłupka preferencyjnego Rycina według Mania,
Baumann (1983), fot autor Zbiory Landesamt fur Archaologie, Drezno • 257
Ryc V 11 Markkleeberg, Fdk 2, blok Mark2 przedstawiający trzy odłupki z etapu zaprawy poprze-
dzonej oddzieleniem odłupka (?) preferencyjnego oraz wcześniejszą fazą zaprawy odłupni
Numeracja odbić (czarne trójkąty) w odwrotnej kolejności: od najmłodszego do najstarszego
Materiały z badań Mania i Baumann (1983) Zbiory Landesamt fur Archaologie, Drezno
Fot autor • 258
Ryc V 12 Zwochau Wybór rdzeni ze śladami stosowania zaprawy i odbić preferencyjnych Rycina
według Pasda (1996a), fot autor Zbiory Landesamt fur Archaologie, Drezno • 260
Ryc V 13 Zwochau Wykresy prezentujące podstawowe dane metryczne rdzeni (w mm) związa-
nych z realizacją metod lewaluaskich (III Ala 2, lll Bla2i lll Bla 3) oraz metod bez
widocznych śladów zaawansowanej zaprawy (II-III) • 261
Ryc IV 14 Jaskinia Kulna, warstwa 14 Przykłady wyrobów z kwarcytu drahańskiego (1) i spon-
golilu (2, 3), ilustrujące odmienny rozkład cech związanych z redukcją za pomocą metod
lewaluaskich • 263
Ryc IV 15 Schemat układu negatywów kształtujących wypukłość dystalną i boczne na rdzeniach
z Bagarre według E Boedy (1994) • 264
Ryc V 16 Biache Saint-Vaast, schemat A produktów lewaluaskich według E Boedy (1994) • 266
Ryc V 17 Metoda powrotnajedno- i dwukierunkowa Schemat według E Boedy (1994; 1995) • 267
Ryc V 18 Zasady wytwórczości serii produktów w oparciu o metodę jednokierunkową powrot-
ną opracowane na podstawie stanowiska Abri Suard, warstwa 51 (według Delagnes
1995) • 268
680 Spis rycin
Ryc V 19 Markkleeberg, Fdk 1 Przykłady rdzeni lewaluaskich (JDPL) redukowanych metodą
jednokierunkową (1) i prawdopodobnie dwukierunkową (2) • 271
Ryc V 2O Markkleeberg, Fdk 1 Rdzeń redukowany za pomocą metody jednokierunkowej
(a, cl, d) oraz metody predeterminowanej na drugiej stronie (b, c2, e) • 272
Ryc V 21 Markkleeberg, Fdk I Przykłady produktów metody jednokierunkowej (JDPL) • 274
Ryc V22 Markkleeberg, Fdk 1:1 — przykład formy lewaluaskiej oddzielonej zgodnie z osią
wyznaczoną przez grań centralną Długie negatywy pochodzą z wcześniejszej fazy reduk-
cji powrotnej z kierunku ukośnego; 2 — egzemplarz ilustrujący redukcję równoległą
Markkleeberg, Fdk 2: 3 — forma wióropodobna prezentująca redukcję z dwóch ukośnie
usytuowanych względem siebie pięt • 275
Ryc V 23 Markkleeberg, Fdk 2 Składanka odłupków (Mark 3) ilustrująca fragment sekwencji
redukcji jednokierunkowej powrotnej Fotografia (b) autor, ryc (a): (Mania, Baumann 1981)
Zbiory Landesamt tur Archaologie, Drezno • 276
Ryc V 24 Markkleeberg, Fdk 2 Wióry nakładające się z facetowanymi piętkami Fragment
sekwencji redukcji jednokierunkowej powrotnej z uchwyconą wypukłością dystalną (d — bez
skali) Fot autor Zbiory Landesamt fur Archaologie, Drezno • 277
Ryc V 25 Zwochau, wykop IV Blok złożony z rdzenia i odłupków/wiórów (składankę wykonał
C Pasda) • 278
Ryc V 26 Jaskinia Biśnik Wybór artefaktów z poziomów środkowoplejstoceńskich, prezentujących
redukcję jedno- lub dwukierunkowych rdzeni lewaluaskich według Cyrek (2002; 2006) • 280
Ryc V 27 Schemat redukcji powrotnej na podstawie rdzeni grup CiDz Corbehem (według Boeda
1994) • 282
Ryc V 28 Markkleeberg, Fdk 1 Przykłady rdzeni powstałych w trakcie wykorzystania metody
dośrodkowej powrotnej (DPL) Rycina według Mania, Baumann (1983), fot autor Zbiory
Landesamt fur Archaologie, Drezno • 287
Ryc V 29 Schemat wytwórczości półsurowca z udziałem lewaluaskich metod redukcji na podsta-
wie Markkleeberg, Fdk 1 • 288
Ryc V 30 Hórka-Ondrej, wykop B, warstwa 2 Artefakty z radiolarytu związane z redukcją dośrod-
kową • 289
Ryc V 31 Schematy różnych sposobów redukcji dyskoidalnej (według Terrades 2003) • 296
Ryc V32 Bećov I, A-III-6 Rdzeń dośrodkowy jednostronny, kwarcyt typu Bećov: (a-c) — sche-
mat, (d), (e) — fotografia Zbiory Czeskiej Akademii Nauk w Pradze • 300
Ryc V 33 Bećov 1, A-lll-6 Rdzeń dośrodkowy jednostronny, kwarcyt typu Bećov: (a-c) — sche-
mat, (d), (e) — fotografia Zbiory Czeskiej Akademii Nauk w Pradze • 301
Ryc V 34 Bećov I, A-lll-6 Rdzeń dośrodkowy jednostronny, kwarcyt typu Bećov: (a-c) — sche-
mat, (d), (e) — fotografia Zbiory Czeskiej Akademii Nauk w Pradze • 302
Ryc V 35 Bećov 1, A-III-6 Rdzenie dośrodkowe jednostronne, kwarcyt typu Bećov 1: (a-c)
— schemat; 2: (a), (b) — schemat, (c) — fotografia Zbiory Czeskiej Akademii Nauk
w Pradze • 303
Ryc V36 Bećov I, A-III-6 Rdzeń eksploatowany w ostatniej fazie trójpłaszczyznowo — schemat,
kwarcyt typu Bećov Zbiory Czeskiej Akademii Nauk w Pradze • 305
Ryc V 37 Bećov I, A-III-6 Wykresy prezentujące podstawowe dane metryczne (w mm) odłupków
i wiórów • 306
Ryc V 38 Neumark-Nord 1, Grabung Przykłady rdzeni dośrodkowych dyskoidalnych jednostron-
nych Rycina według Bruhl (2000), fot autor Zbiory Landesamt fur Denkmalpflege und
Archaologie, Landesmuseum fur Vorgeschichte w Halle • 308
Ryc V 39 Modele rdzeni eksploatowanych za pomocą metod jedno- i dwukierunkowych • 314
Ryc V 4O Markkleeberg, Fdk 1 Rdzeń redukowany metodą jednokierunkową (?) w fazie inicjal-
nej Rycina według Mania, Baumann (1983), fot autor Zbiory Landesamt fur Archaologie,
Drezno • 317
Spis rycin 681
Ryc V 41 Markkleeberg, Fdk 1 Rdzeń „protopryzmatyczny z wyraźnymi zawiasami znajdują-
cymi się na wszystkich płaszczyznach odłupni • 318
Ryc V 42 Bećov 1, A-lll-6 Wykres trójkątny prezentujący średnie podstawowych parametrów
rdzeni (w mm) Uwzględniono kategorie klasyfikacji technologicznej z minimalna liczbą
5 obserwacji • 320
Ryc V 43 Bećov I, A-III-6 Rdzeń eksploatowany jednokierunkowo Z boku schemat obróbki (d)
Ryc autor Zbiory Czeskiej Akademii Nauk w Pradze • 321
Ryc V 44 Bećov I, A-lll-6 Rdzeń ze śladami redukcji dwukierunkowej i zaprawą pięty Z boku
schemat obróbki (d) Okaz nawiązuje do tzw metody Quina Ryc i fot autor Zbiory Czeskiej
Akademii Nauk w Pradze • 322
Ryc V 45 Bećov I, A-lll-6 Składanka redukowanego marginalnie rdzenia/narzędzia, (c) —
schemat obróbki Według Wiśniewski, Fridrich (2010) Zbiory Czeskiej Akademii Nauk
w Pradze • 323
Ryc V 46 Bećov I, A-lll-6 Rdzeń eksploatowany jednokierunkowo, (c) — schemat redukcji
Ryc i fot autor Zbiory Czeskiej Akademii Nauk w Pradze • 324
Ryc V 47 Markkleeberg, Fdk 1 Przykład rdzenia typu Kombewa lub półproduktu narzędzia
Rycina według Mania, Baumann (1983), fot autor Zbiory Landesamt fur Archaologie,
Drezno • 328
Ryc V 48 Markkleeberg, Fdk 1 Przykład rdzenia typu Kombewa: (a) górna strona, (b) dolna
strona, (c) ujęcie z boku Fot autor Zbiory Landesamt fur Archaologie, Drezno • 329
Ryc V 49 Markkleeberg, Fdk 2 Przykład rdzenia redukowanego z dwóch stron podobną metodą
(a, b) według (Mania, Baumann 1981) Z boku schemat Ryc autor Zbiory Landesamt fur
Archaologie, Drezno • 333
Ryc V 5O Mapy przedstawiające rozprzestrzenienie głównych metod redukcji rdzenia w inwen-
tarzach stanowisk grupy głównej i wybranych stanowisk grupy uzupełniającej: (a) metody
0 wyższym stopniu zaprawy (lewaluaskie: DPL, JDP, PR); (b) metody proste (RDD i JD)
1 metoda z odłupków (KN) • 337
Ryc V 51 Udział procentowy formalnych i doraźnych rdzeni oraz rdzeni z odłupków i innych
w inwentarzach strefy północnej (a) i południowej (b) Znakiem zapytania (?) oznaczono
zbiory o niewielkich liczebnościach • 351
Ryc VI I Model H L Dibble a (1995a) przedstawiający zmiany morfologii i wielkości wyrobu
kamiennego (półsurowca) pod wpływem retuszowania • 360
Ryc VI 2 Przykłady modelu retuszowania krawędzi (O) i porzucenia (P) na podstawie wyideali-
zowanych odłupków według CM Bartona (1990) • 362
Ryc VI 3 Model prezentujący wykorzystanie i redukcję od półsurowca po porzucone narzędzia,
ukierunkowaną na narzędzia o zbiegających się krawędziach lub narzędzia o długich krawę-
dziach, które mogą się zmieniać w inne formy (według Gordon 1993) • 364
Ryc V1 4 Model kontynuacji retuszu ukazujący zmiany kształtu narzędzia, opracowany na podsta-
wie materiałów przemysłu ze stanowiska Capertee 3 w Australii (według Hiscock, Attenbrow
2003) • 365
Ryc VI 5 Przedstawienie sposobu kontroli kilku cech morfometrycznych określających przyszły
produkt (według Gowlett 2006) • 375
Ryc VII 1 Hipotetyczne przekroje poprzeczne krawędzi retuszowanych zgrzebeł z oznaczeniem
pomiarów niezbędnych do obliczenia indeksu redukcji (IR) (według Kuhn 1990) • 394
Ryc VI1 2 Markkleeberg, Fdk I Wybór narzędzi retuszowanych (kategoria typologiczna — zgrze-
bła) o różnym stopniu redukcji jednej krawędzi Rycina według Mania, Baumann (1983), fot
autor Zbiory Landesamt Ilir Archaologie, Drezno • 397
Ryc VII 3 Markkleeberg, Fdk 1 Narzędzia retuszowane (kategoria typologiczna — zgrzebła)
retuszem obejmującym dwie krawędzie i tzw lylec (1) oraz silną redukcją jednej krawędzi
682 Spis rycin
(2) Rycina według Mania, Baumann (1983), fot autor Zbiory Landesamt fur Archaologie,
Drezno • 398
Ryc VII 4 Bećov I, A-lll-6 Wybór narzędzi retuszowanych (kategoria typologiczna — zgrzebła)
Kwarcyt typu Bećov Fot autor Zbiory Czeskiej Akademii Nauk w Pradze • 399
Ryc VII 5 Bećov 1, A-III-6 Wybór narzędzi retuszowanych (kategoria typologiczna — zgrzebła):
1-2 — z retuszem na górną stronę, 3 — z retuszem na stronę dolną Kwarcyt typu Bećov
Fot autor Zbiory Czeskiej Akademii Nauk w Pradze • 400
Ryc Vll 6 Mediana wartości indeksu redukcji zgrzebeł z Markkleeberg, Fdk 1, i Bećova I,
A-III-6 • 405
Ryc VII 7 Porównanie średnich wskaźnika zakrzywienia krawędzi (linia ciągła) oraz wskaźnika
redukcji (linia przerywana) dla próby zgrzebeł z Markkleeberg, Fdk 1 • 406
Ryc VII 8 Model transformacji zgrzebeł z Markkleeberg, Fdk 1 • 408
Ryc V11 9 Porównanie średnich wskaźnika zakrzywienia krawędzi oraz wskaźnika redukcji dla
próby zgrzebeł z Bećova 1, A-lll-6 • 409
Ryc VII 10 Model transformacji zgrzebeł w Bećovie 1, A-III-6 • 410
Ryc VII 11 Różne koncepcje rozumienia narzędzi wnękowych i zębatych w zespołach środkowego
paleolitu Narzędzie wnękowe z Rickson s Pit (Swanscombe według Bordes (1961 a) (1988))
Rys A Olech • 412
Ryc VII 12 Narzędzie wnękowe z Bećova I, A-lll-6 (według Fridrich 1982) i narzędzie zęba-
te z Neumark-Nord 1, Grabung Rycina według Bruhl (2000), fot autor Zbiory Czeskiej
Akademii Nauk w Pradze oraz Landesamt fur Denkmalpflege und Archaologie, Landesmuseum
fur Vorgeschichte w Halle • 417
Ryc VII 13 Porównanie mediany długości, szerokości i grubości narzędzi wnękowych oraz zęba-
tych i odłupków z Neumark-Nord I, Grabung • 422
Ryc VII 14 Porównanie mediany długości, szerokości i grubości narzędzi wnękowych oraz zęba-
tych, odłupków i zgrzebeł z Bećova 1, A-III-6 • 423
Ryc VII 15 Schemat powstania i transformacji narzędzi wnękowych i zębatych w Neumark-Nord 1,
Grabung, oraz Bećov 1, A-III-6 • 425
Ryc VII 16 Markkleeberg, Fdk 1 Wybór narzędzi zaliczonych do kategorii ostrzy jednostron-
nie retuszowanych (według Mania, Baumann 1983), Zbiory Landesamt fur Archaologie,
Drezno • 432
Ryc VII 17 Wykres rozrzutu prezentujący długość i szerokość tzw ostrzy i zgrzebeł z Markkleeberg,
Fdk 1 • 433
Ryc VII 18 Wybór narzędzi zaliczonych do grupy ostrzy: I —jaskinia Biśnik, warstwa 19, zespół
A6, górny poziom (według Cyrek 2006); 2-3 — Bećov 1, A-III-6 (według Fridrich 1982)
|
| any_adam_object | 1 |
| author | Wiśniewski, Andrzej |
| author_facet | Wiśniewski, Andrzej |
| author_role | aut |
| author_sort | Wiśniewski, Andrzej |
| author_variant | a w aw |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV040528266 |
| classification_rvk | NF 2600 |
| ctrlnum | (OCoLC)816116504 (DE-599)OBVAC09418493 |
| discipline | Geschichte |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02457nam a2200577 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV040528266</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20150204 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">121108s2012 abd| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788322932865</subfield><subfield code="9">978-83-229-3286-5</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)816116504</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)OBVAC09418493</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakwb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-188</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">NF 2600</subfield><subfield code="0">(DE-625)125214:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">6,11</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Wiśniewski, Andrzej</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Przejawy zachowań technologicznych ludzi u schyłku plejstocenu środkowego</subfield><subfield code="b">przykłady z Europy środkowej</subfield><subfield code="c">Andrzej Wiśniewski</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Wrocław</subfield><subfield code="b">Wydawn. Uniw. Wrocławskiego</subfield><subfield code="c">2012</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">687 S.</subfield><subfield code="b">Ill., graph. Darst., Kt.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Acta Universitatis Wratislaviensis : Studia archeologiczne</subfield><subfield code="v">44</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Acta Universitatis Wratislaviensis</subfield><subfield code="v">3401</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Steingerät</subfield><subfield code="0">(DE-588)4057175-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Funde</subfield><subfield code="0">(DE-588)4071507-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Verwendung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4275659-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Neandertaler</subfield><subfield code="0">(DE-588)4171356-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Herstellung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4159653-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Pleistozän</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046350-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Mitteleuropa</subfield><subfield code="0">(DE-588)4039677-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Mitteleuropa</subfield><subfield code="0">(DE-588)4039677-0</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Pleistozän</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046350-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Neandertaler</subfield><subfield code="0">(DE-588)4171356-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Steingerät</subfield><subfield code="0">(DE-588)4057175-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Herstellung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4159653-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Verwendung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4275659-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Mitteleuropa</subfield><subfield code="0">(DE-588)4039677-0</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Pleistozän</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046350-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="2"><subfield code="a">Steingerät</subfield><subfield code="0">(DE-588)4057175-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="3"><subfield code="a">Funde</subfield><subfield code="0">(DE-588)4071507-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Acta Universitatis Wratislaviensis</subfield><subfield code="v">Studia archeologiczne ; 44</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV002538904</subfield><subfield code="9">44</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Acta Universitatis Wratislaviensis</subfield><subfield code="v">3401</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV004668106</subfield><subfield code="9">3401</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">HEBIS Datenaustausch</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=025374391&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-025374391</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Mitteleuropa (DE-588)4039677-0 gnd |
| geographic_facet | Mitteleuropa |
| id | DE-604.BV040528266 |
| illustrated | Illustrated |
| indexdate | 2024-07-10T00:25:49Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788322932865 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-025374391 |
| oclc_num | 816116504 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-188 DE-12 |
| owner_facet | DE-188 DE-12 |
| physical | 687 S. Ill., graph. Darst., Kt. |
| publishDate | 2012 |
| publishDateSearch | 2012 |
| publishDateSort | 2012 |
| publisher | Wydawn. Uniw. Wrocławskiego |
| record_format | marc |
| series | Acta Universitatis Wratislaviensis |
| series2 | Acta Universitatis Wratislaviensis : Studia archeologiczne Acta Universitatis Wratislaviensis |
| spelling | Wiśniewski, Andrzej Verfasser aut Przejawy zachowań technologicznych ludzi u schyłku plejstocenu środkowego przykłady z Europy środkowej Andrzej Wiśniewski Wrocław Wydawn. Uniw. Wrocławskiego 2012 687 S. Ill., graph. Darst., Kt. txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Acta Universitatis Wratislaviensis : Studia archeologiczne 44 Acta Universitatis Wratislaviensis 3401 Steingerät (DE-588)4057175-0 gnd rswk-swf Funde (DE-588)4071507-3 gnd rswk-swf Verwendung (DE-588)4275659-5 gnd rswk-swf Neandertaler (DE-588)4171356-4 gnd rswk-swf Herstellung (DE-588)4159653-5 gnd rswk-swf Pleistozän (DE-588)4046350-3 gnd rswk-swf Mitteleuropa (DE-588)4039677-0 gnd rswk-swf Mitteleuropa (DE-588)4039677-0 g Pleistozän (DE-588)4046350-3 s Neandertaler (DE-588)4171356-4 s Steingerät (DE-588)4057175-0 s Herstellung (DE-588)4159653-5 s Verwendung (DE-588)4275659-5 s DE-604 Funde (DE-588)4071507-3 s Acta Universitatis Wratislaviensis Studia archeologiczne ; 44 (DE-604)BV002538904 44 Acta Universitatis Wratislaviensis 3401 (DE-604)BV004668106 3401 HEBIS Datenaustausch application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=025374391&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis |
| spellingShingle | Wiśniewski, Andrzej Przejawy zachowań technologicznych ludzi u schyłku plejstocenu środkowego przykłady z Europy środkowej Acta Universitatis Wratislaviensis Steingerät (DE-588)4057175-0 gnd Funde (DE-588)4071507-3 gnd Verwendung (DE-588)4275659-5 gnd Neandertaler (DE-588)4171356-4 gnd Herstellung (DE-588)4159653-5 gnd Pleistozän (DE-588)4046350-3 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4057175-0 (DE-588)4071507-3 (DE-588)4275659-5 (DE-588)4171356-4 (DE-588)4159653-5 (DE-588)4046350-3 (DE-588)4039677-0 |
| title | Przejawy zachowań technologicznych ludzi u schyłku plejstocenu środkowego przykłady z Europy środkowej |
| title_auth | Przejawy zachowań technologicznych ludzi u schyłku plejstocenu środkowego przykłady z Europy środkowej |
| title_exact_search | Przejawy zachowań technologicznych ludzi u schyłku plejstocenu środkowego przykłady z Europy środkowej |
| title_full | Przejawy zachowań technologicznych ludzi u schyłku plejstocenu środkowego przykłady z Europy środkowej Andrzej Wiśniewski |
| title_fullStr | Przejawy zachowań technologicznych ludzi u schyłku plejstocenu środkowego przykłady z Europy środkowej Andrzej Wiśniewski |
| title_full_unstemmed | Przejawy zachowań technologicznych ludzi u schyłku plejstocenu środkowego przykłady z Europy środkowej Andrzej Wiśniewski |
| title_short | Przejawy zachowań technologicznych ludzi u schyłku plejstocenu środkowego |
| title_sort | przejawy zachowan technologicznych ludzi u schylku plejstocenu srodkowego przyklady z europy srodkowej |
| title_sub | przykłady z Europy środkowej |
| topic | Steingerät (DE-588)4057175-0 gnd Funde (DE-588)4071507-3 gnd Verwendung (DE-588)4275659-5 gnd Neandertaler (DE-588)4171356-4 gnd Herstellung (DE-588)4159653-5 gnd Pleistozän (DE-588)4046350-3 gnd |
| topic_facet | Steingerät Funde Verwendung Neandertaler Herstellung Pleistozän Mitteleuropa |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=025374391&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| volume_link | (DE-604)BV002538904 (DE-604)BV004668106 |
| work_keys_str_mv | AT wisniewskiandrzej przejawyzachowantechnologicznychludziuschyłkuplejstocenusrodkowegoprzykładyzeuropysrodkowej |