Językowy obraz Wielkiego Księstwa Litewskiego: Millennium Lithuaniae MIX - MMIX
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Kraków
Lexis
2010
|
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis |
| Beschreibung: | 311 S. Kt. |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV040230802 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20200227 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 120601s2010 b||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |z 9788389425690 |9 978-83-89425-69-0 | ||
| 035 | |a (OCoLC)796258027 | ||
| 035 | |a (DE-599)OBVAC08915945 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rakwb | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-739 |a DE-11 | ||
| 084 | |a NN 1372 |0 (DE-625)126545: |2 rvk | ||
| 084 | |a EZ 1900 |0 (DE-625)29373: |2 rvk | ||
| 100 | 1 | |a Bednarczuk, Leszek |d 1936- |e Verfasser |0 (DE-588)1151354821 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Językowy obraz Wielkiego Księstwa Litewskiego |b Millennium Lithuaniae MIX - MMIX |c Leszek Bednarczuk |
| 264 | 1 | |a Kraków |b Lexis |c 2010 | |
| 300 | |a 311 S. |b Kt. | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung UB Passau |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=025087229&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-025087229 | ||
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804149218195013632 |
|---|---|
| adam_text | Spis treści
SŁOWO WSTĘPNE
................................................... 11
I.
STOSUNKI ETNOLINGWISTYCZNE NA ZIEMIACH
WIELKIEGO KSIĘSTWA LITEWSKIEGO (WKL)
13
1.
Wprowadzenie
..................................................... 13
2.
Przegląd etnolektów WKL
........................................... 15
(1)
język litewski,
(2)
język białoruski,
(3)
język polski,
(4)
język Tatarów
litewskich,
(5)
dialekt Karaimów trackich,
(6)
pólnocno-wschodni jidysz,
(7)
„pogańskie gwary z Narewu ,
(8)
mowa rosyjskich staroobrzędowców
3.
Sytuacja socjolingwistyczna na obszarze WKL
........................... 24
4.
Wspólnota komunikatywna WKL
...................................... 25
II.
DROGI CHRYSTIANIZACJI LITWY
27
1.
Świadectwa historyczne
............................................. 27
(1)
misja św. Brunona,
(2)
kontakty litewsko-ruskie,
(3)
kontakty litewsko-
-polskie
2.
Świadectwa językowe
............................................... 32
(1)
pruska terminologia chrześcijańska,
(2)
litewska terminologia chrześci¬
jańska,
(3)
uwagi o łotewskiej terminologii religijnej
3.
Podsumowanie
..................................................... 35
4.
Kalendarium chrystianizacji Litwy
..................................... 36
ANEKS: Pogoń i wici
.................................................. 38
III. POCHODZENIE
ETNOSU I
JĘZYKA BIAŁORUSKIEGO
41
.
A. PROBLEM ETNOGENEZY BIAŁORUSINÓW
......................... 41
1.
Dane etnokulturowe
................................................. 41
(1)
archeologia,
(2)
demografia i antropologia,
(3)
etnografia
,
2.
Dane etnolingwistyczne
.............................................. 43
(1)
zagadnienie
substrata
ugrofińskiego na Białorusi,
(2)
bałtyckie dziedzic¬
two w języku białoruskim,
(3)
białorusko-polskie areały gwarowe,
(4)
języ¬
kowe ślady penetracji Waregów na Białorusi
3.
Stratyfikacja etniczno-językowa Białorusi
............................... 46
B. BIAŁORUSKO-UKRAIŃSKIE ZWIĄZKI JĘZYKOWE NA ZIEMIACH WKL
48
1.
Fonetyka
......................................................... 48
(I)
spirantyzacja g> h,
(2)
repartycja u I u I
ν
-
i I i I j,
(3)
dyftongizacja,
(4)
proteza,
(5)
geminacja,
(6)
dyspalatalizacja,
(7)
grupy spółgłoskowe,
(8)
fonotaktyka,
(9)
redukcja wokalizmu,
(10)
wzdłużenie zastępcze,
(II)
kontrakcja,
(12 )
brak fonemów /f/, /g/
2.
Uwagi o morfologii
................................................. 59
(1)
deklinacja,
(2)
koniugacja,
(3)
derywacja
3.
Podsumowanie
..................................................... 60
IV.
JĘZYK POLSKI NA ZIEMIACH WKL
61
A. POCZĄTKI PIŚMIENNICTWA POLSKIEGO NA ZIEMIACH WKL
........ 61
1.
Rękopisy
......................................................... 61
(1)
glosy bernardyńskie,
(2)
Kodeks dyplomatyczny Katedry i Diecezji
Wileńskiej,
(3)
Statuty Litewskie,
(4)
Metryka Litewska,
(5)
akty wydawa¬
ne przez komisje wileńskie,
(6)
akty cechów wileńskich,
(7)
pomniki re¬
formacji Kościoła litewskiego,
(8)
dokumenty lokalne,
(9)
listy polskie,
(10)
historiografia
2.
Draki
............................................................ 70
3.
Podsumowanie
..................................................... 73
B. ZRÓŻNICOWANIE TERYTORIALNE PÓŁNOCNO-WSCHODNIEJ
POLSZCZYZNY KRESOWEJ
........................................ 74
Uwagi wstępne
...................................................... 74
1.
Polszczyzna wileńska
.............................................. 75
2.
Polszczyzna kowieńska
............................................. 79
3.
Polszczyzna suwalska
.............................................. 82
4.
Polszczyzna podlasko-grodzieńska
.................................... 84
5.
Polszczyzna poleska
............................................... 87
6.
Polszczyzna nowogródzka
........................................... 89
7.
Polszczyzna mińsko-bobrujska (środkowobiałoruska)
..................... 92
8.
Polszczyzna mohylewsko-witebsko-połocka (wschodniobiałoruska)
......... 93
9.
Polszczyzna smoleńska
............................................. 95
10.
Polszczyzna inflancka (łotewska)
..................................... 96
Wspólne innowacje północno-wschodniej polszczyzny kresowej
............... 98
V.
RZECZPOSPOLITA OBOJGA NARODÓW
....................... 100
Uwagi wprowadzające
................................................. 100
1.
Nazewnictwo i frazeologia w aktach unii lubelskiej
....................... 101
2.
Nazwy państwa polskiego
............................................ 102
3.
Nazwy państwa litewskiego
...........................·............... 103
4.
Nazwy wspólnego państwa
........................................... 104
5.
Analiza językowa
................................................... 105
6.
Nazwy Rzeczypospolitej w innych językach
............................. 107
Podsumowanie
....................................................... 108
VI.
NAZWY WILNA I JEGO MIESZKAŃCÓW
W DOKUMENTACH WKL
109
1.
Nazwy miasta Wilna
................................................ 109
2.
Nazwy terenowe miasta
.............................................. 110
(1)
rzeki,
(2)
góry
3.
Nazwy miejskie (urbonimy)
......................................... . 113
(1)
części miasta,
(2)
przedmieścia,
(3)
bramy,
(4)
ulice i zaułki,
(5)
zamki
i baszty,
(6)
inne obiekty
4.
Nazwy mieszkańców Wilna
.....................;.................... 119
5.
Nazwy regionu wileńskiego
.......................................... 120
VII.
NAZWISKA (OD)ETNICZNE MIESZKAŃCÓW WKL
123
Uwagi wstępne
...................................................... 123
1.
Przegląd etnonimów i nazwisk odetnicznych
............................ 123
A. Bałtyckie
....................................................... 123
(1)
Litwin,
(2)
Żmudzin,
(3)
Łotysz,
(4)
Jaćwing,
(5)
Gud
B.
Słowiańskie
....................................................... 135
(1)
(Biało)rusin,
(2)
Lach,
(3)
Polak,
(4)
Podlasiak,
(5)
Poleszuk
C. Inne
etnonimy
................................................... 144
(1)
Tatar,
(2)
Żyd,
(3)
Karaim
2.
Derywacja nazwisk
................................................. 147
3.
Przezwiska i epitety etniczne
......................................... 154
VIII.
INNOWACJE TOPONIMICZNE NA ZIEMIACH WKL
159
1.
Toponimy na -ęta I -enięta na Mazowszu, Podlasiu i Wileńszczyźnie
......... 159
2.
Pozostałe innowacje toponimiczne na ziemiach WKL
...................... 164
IX.
AREAŁY HYDRONIMICZNE NA ZIEMIACH WKL
............. 166
1.
Stan i perspektywy badawcze
.......................................... 166
2.
Geografia niektórych hydroformantów bałtyckich
......................... 167
3.
Zasięg slawizmów w hydronimii Litwy
................................. 171
4.
Uwagi o nazewnictwie wodnym Jaćwieży
............................... 172
5.
Skupiska hydronimów ugrofińskich na Litwie i Białorusi
................... 174
6.
Hydroareały etniczne na ziemiach WKL
................................ 177
X.
DLACZEGO ZA NIEMEN!
....................................... 181
XL
SŁOWNICTWO FLISACKIE NA WILII
186
Uwagi wstępne
...................................................... 186
1.
Obiekty pływające
.................................................. 187
2.
Wyposażenie
...................................................... 188
3.
Ładunek
.......................................................... 189
4.
Komendy flisackie
.................................................. 190
5.
Rzeka
............................................................ 192
Uwagi końcowe
...................................................... 192
XII.
SYTUACJA JĘZYKOWA NAD BEREZYNĄ
(Na podstawie „Nadberezyńców Floriana Czamyszewicza)
......... 194
Wprowadzenie
....................................................... 194
1.
Regionalizmy gramatyczne
........................................... 195
2.
Regionalizmy leksykalne
............................................. 196
3.
Onomastyka
....................................................... 199
4.
Frazeologia, przysłowia
.............................................. 199
Podsumowanie
....................................................... 199
XIII.
O JĘZYKU KRONIK MIEJSKICH MOHYLEWA I WITEBSKA
201
Uwagi wstępne
..............;....................................... 201
1.
„Kroynika Mohylewa Trofima Sutry i Jerzego Trubnickiego
................ 201
(1)
wprowadzenie,
(2)
fonetyka,
(3)
morfologia,
(4)
słownictwo, semantyka,
(5)
składnia, frazeologia,
(6)
językowe świadectwa obyczajowości
2.
„Dzieje miasta Witebska Michała Pancernego i Gabriela Awierki
............ 208
(1)
wprowadzenie,
(2)
fonetyka,
(3)
fleksja,
(4)
słowotwórstwo, słownictwo,
(5)
składnia, frazeologia,
(6)
językowe świadectwa obyczajowości
3.
Słownictwo polskie w zabytkach połockich
.............................. 211
XIV.
POLONIZMY W ZABYTKACH I GWARACH SMOLEŃSKICH
213
1.
Historia
.......................................................... 213
2.
Piśmiennictwo
..................................................... 214
3.
Dialekty
.......................................................... 215
4.
Polonizmy
........................................................ 216
(I) władza, prawo,
(II)
wojsko, wojna, (III) obyczajowość,
(IV)
religia,
(V)
człowiek,
(VI)
stany, zawody,
(VII)
narzędzia, sprzęty, przedmioty,
(VIII)
odzież, pożywienie,
(IX)
gospodarka, handel,
(X)
budownictwo,
(XI)
teren, transport,
(XII)
przyroda,
(XIII)
pojęcia ogólne,
(XIV)
czynności,
(XV)
właściwości,
(XVI)
okoliczności,
(XVII)
wyrazy akcesoryjne,
(XVIII)
frazeologia,
paremiologia,
folklor,
(XIX)
wyrazy polskie w kontek¬
stach ruskich
5.
Podsumowanie
..................................................... 243
Wykaz dodatkowych skrótów
........................................... 244
ANEKS: LIST DO FILIPA OBUCHOWICZA
(Świadectwo mowy mieszkańców Smoleńska w połowie
XVII
wieku)
..... 245
Uwagi wstępne
...................................................... 245
1.
Kopia krakowska
................................................... 246
2.
Kopia odeska
...................................................... 248
3.
Polskie streszczenie Michała Balińskiego
(1859).......................... 250
4.
Analiza językowa
................................................... 251
Uwagi końcowe
..................................................... 254
XV.
JĘZYKOWE DZIEDZICTWO WKL W TWÓRCZOŚCI
ADAMA MICKIEWICZA
........................................ 255
1.
Wajdelota
......................................................... 255
2.
Dziady
........................................................... 261
3.
Matecznik
......................................................... 265
4.
Telimena
.......................................................... 267
5.
Pan Tadeusz i inni panowie na Litwie i Rusi
............................. 271
BIBLIOGRAFIA
...................................................... 281
WYKAZ SKRÓTÓW
.................................................. 297
1.
Skróty bibliograficzne
............................................... 297
2.
Skróty nazw języków
............................................... 299
3.
Inne skróty
........................................................ 300
ZAWARTOŚĆ TOMU
(skrócone spisy treści w językach: litewskim, białoruskim, angielskim,
polskim)
........................................................... 301
MAPY I ZESTAWIENIA
............................................... 305
1.
Mapa etnolingwistyczna WKL
(1.2) .................................... 306
2.
Toponimy na -enięta na Wileńszczyźnie
(VIII.
1).......................... 307
3.
Zmiany nazw ulic Wilna w
XVI-XX
wieku
(VI.3.4)
....................... 308
|
| any_adam_object | 1 |
| author | Bednarczuk, Leszek 1936- |
| author_GND | (DE-588)1151354821 |
| author_facet | Bednarczuk, Leszek 1936- |
| author_role | aut |
| author_sort | Bednarczuk, Leszek 1936- |
| author_variant | l b lb |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV040230802 |
| classification_rvk | NN 1372 EZ 1900 |
| ctrlnum | (OCoLC)796258027 (DE-599)OBVAC08915945 |
| discipline | Baltistik Geschichte Literaturwissenschaft |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>01117nam a2200289 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV040230802</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20200227 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">120601s2010 b||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="z">9788389425690</subfield><subfield code="9">978-83-89425-69-0</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)796258027</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)OBVAC08915945</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakwb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-739</subfield><subfield code="a">DE-11</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">NN 1372</subfield><subfield code="0">(DE-625)126545:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">EZ 1900</subfield><subfield code="0">(DE-625)29373:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Bednarczuk, Leszek</subfield><subfield code="d">1936-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1151354821</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Językowy obraz Wielkiego Księstwa Litewskiego</subfield><subfield code="b">Millennium Lithuaniae MIX - MMIX</subfield><subfield code="c">Leszek Bednarczuk</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Kraków</subfield><subfield code="b">Lexis</subfield><subfield code="c">2010</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">311 S.</subfield><subfield code="b">Kt.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung UB Passau</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=025087229&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-025087229</subfield></datafield></record></collection> |
| id | DE-604.BV040230802 |
| illustrated | Illustrated |
| indexdate | 2024-07-10T00:19:32Z |
| institution | BVB |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-025087229 |
| oclc_num | 796258027 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-739 DE-11 |
| owner_facet | DE-739 DE-11 |
| physical | 311 S. Kt. |
| publishDate | 2010 |
| publishDateSearch | 2010 |
| publishDateSort | 2010 |
| publisher | Lexis |
| record_format | marc |
| spelling | Bednarczuk, Leszek 1936- Verfasser (DE-588)1151354821 aut Językowy obraz Wielkiego Księstwa Litewskiego Millennium Lithuaniae MIX - MMIX Leszek Bednarczuk Kraków Lexis 2010 311 S. Kt. txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Digitalisierung UB Passau application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=025087229&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis |
| spellingShingle | Bednarczuk, Leszek 1936- Językowy obraz Wielkiego Księstwa Litewskiego Millennium Lithuaniae MIX - MMIX |
| title | Językowy obraz Wielkiego Księstwa Litewskiego Millennium Lithuaniae MIX - MMIX |
| title_auth | Językowy obraz Wielkiego Księstwa Litewskiego Millennium Lithuaniae MIX - MMIX |
| title_exact_search | Językowy obraz Wielkiego Księstwa Litewskiego Millennium Lithuaniae MIX - MMIX |
| title_full | Językowy obraz Wielkiego Księstwa Litewskiego Millennium Lithuaniae MIX - MMIX Leszek Bednarczuk |
| title_fullStr | Językowy obraz Wielkiego Księstwa Litewskiego Millennium Lithuaniae MIX - MMIX Leszek Bednarczuk |
| title_full_unstemmed | Językowy obraz Wielkiego Księstwa Litewskiego Millennium Lithuaniae MIX - MMIX Leszek Bednarczuk |
| title_short | Językowy obraz Wielkiego Księstwa Litewskiego |
| title_sort | jezykowy obraz wielkiego ksiestwa litewskiego millennium lithuaniae mix mmix |
| title_sub | Millennium Lithuaniae MIX - MMIX |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=025087229&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT bednarczukleszek jezykowyobrazwielkiegoksiestwalitewskiegomillenniumlithuaniaemixmmix |