Politesse, morale et construction sociale: pour une histoire des traités de comportements (1670 - 1788)
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Abschlussarbeit Buch |
Sprache: | French |
Veröffentlicht: |
Paris
Champion
2011
|
Schriftenreihe: | Les Dix-huitièmes siècles
143 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Klappentext |
Beschreibung: | Literaturverz. S. [407] - 465 |
Beschreibung: | 479 S. |
ISBN: | 9782745319869 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV037224225 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20110519 | ||
007 | t | ||
008 | 110214s2011 m||| 00||| fre d | ||
020 | |a 9782745319869 |c (rel.) |9 978-2-7453-1986-9 | ||
035 | |a (OCoLC)711822132 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV037224225 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakwb | ||
041 | 0 | |a fre | |
049 | |a DE-355 |a DE-12 |a DE-188 | ||
084 | |a ID 1100 |0 (DE-625)54585: |2 rvk | ||
084 | |a ID 1270 |0 (DE-625)54600: |2 rvk | ||
084 | |a 8 |2 ssgn | ||
100 | 1 | |a Losfeld, Christophe |d 1967- |e Verfasser |0 (DE-588)120518686 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Politesse, morale et construction sociale |b pour une histoire des traités de comportements (1670 - 1788) |c Christophe Losfeld. Préf. par Alain Montandon |
264 | 1 | |a Paris |b Champion |c 2011 | |
300 | |a 479 S. | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Les Dix-huitièmes siècles |v 143 | |
500 | |a Literaturverz. S. [407] - 465 | ||
502 | |a Zugl.: Halle-Wittenberg, Univ., Habil.-Schr., 2008 | ||
648 | 7 | |a Geschichte 1670-1788 |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 0 | 7 | |a Höflichkeit |0 (DE-588)4160349-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Umgangsformen |0 (DE-588)4078514-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 7 | |a Frankreich |0 (DE-588)4018145-5 |2 gnd |9 rswk-swf | |
655 | 7 | |0 (DE-588)4113937-9 |a Hochschulschrift |2 gnd-content | |
689 | 0 | 0 | |a Frankreich |0 (DE-588)4018145-5 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Umgangsformen |0 (DE-588)4078514-2 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Höflichkeit |0 (DE-588)4160349-7 |D s |
689 | 0 | 3 | |a Geschichte 1670-1788 |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
830 | 0 | |a Les Dix-huitièmes siècles |v 143 |w (DE-604)BV010365871 |9 143 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung UB Regensburg |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=021138042&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Klappentext |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-021138042 | ||
942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 0903 |g 44 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804143826583945216 |
---|---|
adam_text | IMAGE 1
TABLE DES MATIERES
PREFACE 9
INTRODUCTION 13
1. ETAT DE LA RECHERCHE 15
1.1 DOMESTICATION DES INDIVIDUS ET ENRACINEMENT DE LA MONARCHIE 15
1.2 POLITESSE ET CIVILITE 20
1.2.1 UNIVERSALITE ET DISTINCTION 21
1.2.2 COMPORTEMENTS ET MORALE 24
1.2.2.1 MORALE ET REPRESENTATION 24
1.2.2.2 CIVILITE ET MORALE 28
1.2.3 LE PROBLEME DE L HONNETETE 32
1.2.4 LA CONVERSATION 35
1.2.5 CIVILITE, POLITESSE ET EDUCATION 39
2. POLITESSE, MORALE ET CONSTRUCTION SOCIALE 43
3. LE ROLE DE ROUSSEAU 48
4. METHODE ET CORPUS 50
CHAPITRE 1. RELIGION, MONARCHIE, ARISTOCRATIE : LE CHAMP SEMANTIQUE DE
LA POLITESSE SOUS LE REGNE DE LOUIS XIV 57
1. LE DISCOURS RELIGIEUX 57
1.1 LA CRITIQUE DE LA FAUSSE POLITESSE 57
1.2 LA CRITIQUE DE L HONNETE HOMME 60
1.3 SOCIETE ET ETHIQUE CHRETIENNE 64
1.3.1 LA DIMENSION PEDAGOGIQUE DE CE RENOUVEAU 64 1.3.2 L HONNETE HOMME
CHRETIEN 68
1.3.3 ETHIQUE CHRETIENNE ET REFORME SOCIALE 71
1.3.4 LA REAFFIRMATION DE L EGALITE THEOLOGICO- ANTHROPOLOGIQUE DE
L HOMME 76
1.3.5 LA QUESTION DES DOMESTIQUES 78
1.4 DISCOURS CHRETIEN ET ABSOLUTISME 81
1.5 LE SOUCI DE LA STABILITE SOCIALE 82
2. LE DISCOURS ARISTOCRATIQUE 84
2.1 POLITESSE ET DISTINCTION NOBILIAIRE 84
IMAGE 2
478
TABLE DES MATIERES
2.2 L INTEGRATION DU DISCOURS RELIGIEUX ET SES IMPLICATIONS 93
2.3 DISCOURS ARISTOCRATIQUE ET ABSOLUTISME 98
3. UN ESSAI DE SYNTHESE : ANTOINE DE COURTIN 105
3.1 LE NOUVEAU TRAITE DE LA CIVILITE 105
3.2 LA SUITE DE LA CIVILITE FRANCOISE OU TRAITE DU POINT D HONNEUR 121
3.3 LE TRAITE DE LA PARESSE, OU L ART DE BIEN EMPLOYER LE TEMPS EN
TOUTES SORTES DE CONDITIONS 127
3.4 LE TRAITE DE LA JALOUSIE 135
CHAPITRE 2. REDEFINITIONS, OSCILLATIONS, INNOVATIONS (1715-1748) 141
1. DISCOURS MONDAIN ET DISCOURS ARISTOCRATIQUE 143
1.1 LA REAFFIRMATION DE L HONNETETE 145
1.2 NOBLESSE ET SOCIABILITE 151
1.3 NOBLESSE ET SOCIETE : OLIVIER ROSETTE DE BRUCOURT ET RENE DE
BONNEVAL 159
2. LE DISCOURS CHRETIEN 170
2.1 LA CRITIQUE DE L HONNETE HOMME 170
2.2 LE CHRETIEN HONNETE HOMME 173
2.3 EDUCATION CHRETIENNE ET SOCIETE 179
2.3.1 EDUCATION ET SOCIETE 180
2.3.2 LA QUESTION DE L EDUCATION PUBLIQUE 182
2.3.3 LE DISCOURS PROPREMENT FEMININ 184
3. LA DERNIERE SYNTHESE D UN PROVINCIAL : LE MAITRE DE CLAVILLE 189
3.1 LE MERITE 190
3.2 DU GALANT HOMME A L HOMME DE BIEN 194
3.3 LA DEFENSE DES PRATIQUES DU SECOND ORDRE 201
3.4 MERITE, MORALE ET SOCIETE 209
3.5 NOBLESSE DE ROBE ET CONSCIENCE ARISTOCRATIQUE 216 4. LOI NATURELLE
ET ESPRIT D UTOPIE 223
4.1 LOI NATURELLE, RAISON ET MORALE : CLAUDE BUFFIER 223 4.2 LOI
NATURELLE ET SENTIMENT 234
4.2.1 LOUIS-JEAN LEVESQUE DE POUILLY 234
4.2.2 JULIEN OFFROY DE LA METTRIE 236
4.3 LOI NATURELLE ET UTOPIE PEDAGOGIQUE : MORELLY 241 5. ESPRIT DE
REFORME ET RETICENCES 248
5.1 LES MOEURS DE FRANCOIS-XAVIER TOUSSAINT 248
5.1.1 NATURE ET POLITESSE 248
5.1.2 LA CRITIQUE DE LA SOCIETE EXISTANTE 253
IMAGE 3
TABLE DES MATIERES
479
5.1.2.1 LA CRITIQUE DE LA NOBLESSE 253
5.1.2.2 LA CRITIQUE DU CLERGE 256
5.1.2.3 LA CRITIQUE DE LA JUSTICE 259
5.1.3 CONSCIENCE BOURGEOISE NAISSANTE ET CONSERVATISME 260 5.1.4 LES
REACTIONS A TOUSSAINT 263
5.2 LES CONSIDERATIONS SUR LES MOEURS DE CHARLES DUCLOS 265
CHAPITRE 3. POLITIQUE ET POLITESSE (1750-1789) 283
1. JEAN-JACQUES ROUSSEAU 283
1.1 LA CRITIQUE ROUSSEAUISTE DE LA POLITESSE ET DE LA CIVILISATION 283
1.2 FONDER UN HOMME NOUVEAU 291
1.3 LE REJET DES ARGUMENTATIONS TRADITIONNELLES 303 1.3.1 LE REJET DU
DISCOURS RELIGIEUX 303
1.3.2 LE REJET DU DISCOURS DES PHILOSOPHES » 306 2. LES REPONSES 313
2.1 LE DISCOURS CHRETIEN 315
2.1.1 L HONNETE HOMME CHRETIEN 317
2.1.2 RELIGION ET VERTUS SOCIALES 323
2.1.3 LA SOCIABILITE DE L ABBE PLUQUET 332
2.1.4 DISCOURS RELIGIEUX ET DEFENSE DE LA NOBLESSE 342 2.2 LE DISCOURS
DES PHILOSOPHES » 345
2.2.1 LA DEFENSE DE LA SOCIETE ET DE LA NATION 349
2.2.2 LA DEFENSE DE LA CIVILISATION 357
2.2.3 LE PROBLEME DU LUXE 359
2.2.4 LA QUESTION DE L EDUCATION 362
2.2.4.1 EDUCATION ET NATION 362
2.2.4.2 L EDUCATION DES FEMMES 377
2.3 LE DISCOURS MATERIALISTE 380
2.4 LOIS ET REFORMES DES COMPORTEMENTS 388
CONCLUSION 391
BIBLIOGRAPHIE 407
1. SOURCES 407
2. OUVRAGES CRITIQUES 430
INDEX 467
TABLE DES MATIERES 477
La question de la nature des bons comportements peut se lire,
depuis la Renaissance, comme un débat entre une civilité
univer¬
saliste,
car à la portée de tout le monde, et une politesse qui, elle,
ne cesse d être en quête de distinction. Ce débat, à l évidente
portée pédagogique, engage aussi une conception de la société,
conception qui évolue singulièrement entre la fin du règne de
Louis
XIV
et celle de l Ancien régime. Et il est indissociable,
enfin, de conceptions morales qui ne cessent d hésiter entre l af¬
firmation de normes d obédience chrétienne et un discours sécu¬
larisé de plus en plus soucieux d une organisation rationnelle de
ľioi-bas.
Cette étude, qui s inscrit dans la tradition de l histoire
des idées, s efforce de-mettre en lumière les argumentations com¬
plexes et chatoyantes développées pour légitimer, la politesse, ou
да-
contraire, l affaiblir, à l horizon d un christianisme abandon--
nant peu à peu ses positions traditionnelles pour répondre aux
interrogations d une société en crise.
Christophe
Loąfęld,
agrégé d allemand, habilité en littérature et
civilisation
française, enseigne au Lycée
August-Hermann
Francké
de
Halle et eut chercheur au
«
dentre
interdisciplinaire de Recherche sur
les Lumières en Europe». Il prépare actuellement une édition de la
correspondance de Jean-Pierre de Crousaa.
|
any_adam_object | 1 |
author | Losfeld, Christophe 1967- |
author_GND | (DE-588)120518686 |
author_facet | Losfeld, Christophe 1967- |
author_role | aut |
author_sort | Losfeld, Christophe 1967- |
author_variant | c l cl |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV037224225 |
classification_rvk | ID 1100 ID 1270 |
ctrlnum | (OCoLC)711822132 (DE-599)BVBBV037224225 |
discipline | Romanistik |
era | Geschichte 1670-1788 gnd |
era_facet | Geschichte 1670-1788 |
format | Thesis Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02008nam a2200481 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV037224225</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20110519 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">110214s2011 m||| 00||| fre d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9782745319869</subfield><subfield code="c">(rel.)</subfield><subfield code="9">978-2-7453-1986-9</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)711822132</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV037224225</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakwb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">fre</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-355</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-188</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">ID 1100</subfield><subfield code="0">(DE-625)54585:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">ID 1270</subfield><subfield code="0">(DE-625)54600:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Losfeld, Christophe</subfield><subfield code="d">1967-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)120518686</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Politesse, morale et construction sociale</subfield><subfield code="b">pour une histoire des traités de comportements (1670 - 1788)</subfield><subfield code="c">Christophe Losfeld. Préf. par Alain Montandon</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Paris</subfield><subfield code="b">Champion</subfield><subfield code="c">2011</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">479 S.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Les Dix-huitièmes siècles</subfield><subfield code="v">143</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverz. S. [407] - 465</subfield></datafield><datafield tag="502" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zugl.: Halle-Wittenberg, Univ., Habil.-Schr., 2008</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1670-1788</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Höflichkeit</subfield><subfield code="0">(DE-588)4160349-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Umgangsformen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4078514-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Frankreich</subfield><subfield code="0">(DE-588)4018145-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4113937-9</subfield><subfield code="a">Hochschulschrift</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Frankreich</subfield><subfield code="0">(DE-588)4018145-5</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Umgangsformen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4078514-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Höflichkeit</subfield><subfield code="0">(DE-588)4160349-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Geschichte 1670-1788</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Les Dix-huitièmes siècles</subfield><subfield code="v">143</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV010365871</subfield><subfield code="9">143</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung UB Regensburg</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=021138042&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Klappentext</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-021138042</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0903</subfield><subfield code="g">44</subfield></datafield></record></collection> |
genre | (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content |
genre_facet | Hochschulschrift |
geographic | Frankreich (DE-588)4018145-5 gnd |
geographic_facet | Frankreich |
id | DE-604.BV037224225 |
illustrated | Not Illustrated |
indexdate | 2024-07-09T22:53:50Z |
institution | BVB |
isbn | 9782745319869 |
language | French |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-021138042 |
oclc_num | 711822132 |
open_access_boolean | |
owner | DE-355 DE-BY-UBR DE-12 DE-188 |
owner_facet | DE-355 DE-BY-UBR DE-12 DE-188 |
physical | 479 S. |
publishDate | 2011 |
publishDateSearch | 2011 |
publishDateSort | 2011 |
publisher | Champion |
record_format | marc |
series | Les Dix-huitièmes siècles |
series2 | Les Dix-huitièmes siècles |
spelling | Losfeld, Christophe 1967- Verfasser (DE-588)120518686 aut Politesse, morale et construction sociale pour une histoire des traités de comportements (1670 - 1788) Christophe Losfeld. Préf. par Alain Montandon Paris Champion 2011 479 S. txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Les Dix-huitièmes siècles 143 Literaturverz. S. [407] - 465 Zugl.: Halle-Wittenberg, Univ., Habil.-Schr., 2008 Geschichte 1670-1788 gnd rswk-swf Höflichkeit (DE-588)4160349-7 gnd rswk-swf Umgangsformen (DE-588)4078514-2 gnd rswk-swf Frankreich (DE-588)4018145-5 gnd rswk-swf (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content Frankreich (DE-588)4018145-5 g Umgangsformen (DE-588)4078514-2 s Höflichkeit (DE-588)4160349-7 s Geschichte 1670-1788 z DE-604 Les Dix-huitièmes siècles 143 (DE-604)BV010365871 143 Digitalisierung UB Regensburg application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=021138042&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Klappentext |
spellingShingle | Losfeld, Christophe 1967- Politesse, morale et construction sociale pour une histoire des traités de comportements (1670 - 1788) Les Dix-huitièmes siècles Höflichkeit (DE-588)4160349-7 gnd Umgangsformen (DE-588)4078514-2 gnd |
subject_GND | (DE-588)4160349-7 (DE-588)4078514-2 (DE-588)4018145-5 (DE-588)4113937-9 |
title | Politesse, morale et construction sociale pour une histoire des traités de comportements (1670 - 1788) |
title_auth | Politesse, morale et construction sociale pour une histoire des traités de comportements (1670 - 1788) |
title_exact_search | Politesse, morale et construction sociale pour une histoire des traités de comportements (1670 - 1788) |
title_full | Politesse, morale et construction sociale pour une histoire des traités de comportements (1670 - 1788) Christophe Losfeld. Préf. par Alain Montandon |
title_fullStr | Politesse, morale et construction sociale pour une histoire des traités de comportements (1670 - 1788) Christophe Losfeld. Préf. par Alain Montandon |
title_full_unstemmed | Politesse, morale et construction sociale pour une histoire des traités de comportements (1670 - 1788) Christophe Losfeld. Préf. par Alain Montandon |
title_short | Politesse, morale et construction sociale |
title_sort | politesse morale et construction sociale pour une histoire des traites de comportements 1670 1788 |
title_sub | pour une histoire des traités de comportements (1670 - 1788) |
topic | Höflichkeit (DE-588)4160349-7 gnd Umgangsformen (DE-588)4078514-2 gnd |
topic_facet | Höflichkeit Umgangsformen Frankreich Hochschulschrift |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=021138042&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV010365871 |
work_keys_str_mv | AT losfeldchristophe politessemoraleetconstructionsocialepourunehistoiredestraitesdecomportements16701788 |