Rosen, Feigen, Bohnenkraut: Nutz- und Heilpflanzen aus dem Capitulare de villis Karls des Großen
Gespeichert in:
Format: | Buch |
---|---|
Sprache: | German |
Veröffentlicht: |
Ingelheim
Museum bei der Kaiserpfalz
2009
|
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis |
Beschreibung: | 38 S. zahlr. Ill. |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV035827568 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20091123 | ||
007 | t | ||
008 | 091116s2009 a||| |||| 00||| ger d | ||
035 | |a (OCoLC)501327673 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV035827568 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakwb | ||
041 | 0 | |a ger | |
049 | |a DE-12 |a DE-B220 | ||
082 | 0 | |a 581.63094 |2 bio01 | |
084 | |a 6,12 |2 ssgn | ||
084 | |a 8,1 |2 ssgn | ||
245 | 1 | 0 | |a Rosen, Feigen, Bohnenkraut |b Nutz- und Heilpflanzen aus dem Capitulare de villis Karls des Großen |c [Museum bei der Kaiserpfalz Ingelheim. Text: Renate Fath. Gabriele Mendelssohn, Martha Schwab] |
264 | 1 | |a Ingelheim |b Museum bei der Kaiserpfalz |c 2009 | |
300 | |a 38 S. |b zahlr. Ill. | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
650 | 0 | 7 | |a Nutzpflanzen |0 (DE-588)4042838-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Heilpflanzen |0 (DE-588)4024076-9 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Capitulare |0 (DE-588)4147262-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
689 | 0 | 0 | |a Capitulare |0 (DE-588)4147262-7 |D s |
689 | 0 | 1 | |a Heilpflanzen |0 (DE-588)4024076-9 |D s |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
689 | 1 | 0 | |a Capitulare |0 (DE-588)4147262-7 |D s |
689 | 1 | 1 | |a Nutzpflanzen |0 (DE-588)4042838-2 |D s |
689 | 1 | |C b |5 DE-604 | |
700 | 1 | |a Fath, Renate |e Sonstige |4 oth | |
700 | 1 | |a Mendelssohn, Gabriele |d 1954- |e Sonstige |0 (DE-588)112376991 |4 oth | |
700 | 1 | |a Schwab, Martha |d 1962- |e Sonstige |0 (DE-588)121740897 |4 oth | |
710 | 2 | |a Museum bei der Kaiserpfalz |e Sonstige |0 (DE-588)2159136-2 |4 oth | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSBMuenchen |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=018686182&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
940 | 1 | |n DHB | |
940 | 1 | |q DHB_BSB_DDC | |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-018686182 | ||
942 | 1 | 1 | |c 630.9 |e 22/bsb |f 09021 |g 43 |
942 | 1 | 1 | |c 610.9 |e 22/bsb |f 09021 |g 43 |
942 | 1 | 1 | |c 340.09 |e 22/bsb |f 09021 |g 43 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804140787995246592 |
---|---|
adam_text | 2009.
59752
Die Krongüterverordnung Karls des Großen
Das
Capitulare
de villis vel
curtis
imperil
Ka pitu
la rien
Kapitularien
(Einzahl: das Kapitularfe] oder Kapitularium) sind Herrscher¬
erlasse der fränkischen Könige zur Bekanntmachung von Gesetzen und Ver¬
waltungsakten. Sie sind in Latein abgefasst und in Kapitel
(lat.
capitula)
unterteilt. Nach der Niederschrift eines Kapitulars folgte seine mündliche
Verkündung in den verschiedenen Reichsteilen.
Kapitularien gehören zu den wichtigsten fränkischen Geschichtsquellen.
Originale von Kapitularien sind nicht erhalten. Auch vom
Capitulare
de
rillis existiert lediglich eine Abschrift. Sie befindet sich in der Herzog
August Bibliothek in Wolfenbüttel (Codex Guelf· 254 Helmstadiensis).
Versorgung des Hofes
Das von Karl dem Großen erlassene Capituture de, ndis regelte die Ver¬
waltung und Bewirtschaftung der Hofgüter. Es entstand um 800. Auf eine
genauere Datierung konnte sich die Wissenschaft bislang nicht einigen.
Um seinen Herrschaftsanspruch über ein großes Reich realisieren zu kön¬
nen, benötigte der König oder Kaiser flächendeckend ein Netz gut organi¬
sierter Stützpunkte, wie Pfalzen, Klöster und Hofgüter. Seine Landgüterver¬
ordnung sollte die zuverlässigen Lieferungen aus den Domänen für den
Unterhalt des Hofes sichern.
Die Pflanzenliste
Das letzte der insgesamt 70 Kapitel enthält eine Aufstellung von 89
Pflanzen, die in den Gärten kultiviert werden sollten.· eine Vielzahl von Heil¬
kräutern, aber auch Cemüsesorten und Obstbäume. Lilie und Rose, zwei
Pflanzen mit christlicher Symbolik, stehen am Anfang der Liste.
Bei der Auswahl der Pflanzen lag antike oder spätantike Fachliteratur
zugrunde. Manche der angeordneten, mediterranen Gewächse konnten
damals aufgrund der klimatischen Bedingungen in unseren Breiten nicht
angebaut werden. Dennoch wurde mit der Pflanzenliste des
Capitulare
de.
villis angeregt, wieder Gärten anzulegen, in denen Kräuter, Gemüse und
Bäume gepflanzt wurden. Diese Vielfalt ist in unseren mitteleuropäischen
Gärten bis heute zu finden.
Klimatische Bedingungen
Im Vergleich zu heute kann man für die Zeit Karls des Großen von tieferen
Durchschnittstemperaturen ausgehen. Nach einer relativ warmen Periode,
deren Maximum in der Zeit um 750 lag, folgte nachweislich von etwa 790
bis etwa 870 eine Phase deutlich kühleren Klimas. Erst Ende des 9.Jahr¬
hunderts begann die Erwärmung, die etwa um 1000 zum mittelalterlichen
Klimaoptimum führte. Anhand alter Quellen lassen sich für den Zeitraum
von 793 bis 880 neun Jahre mit extremer Winterkälte, 13 Jahre mit Über¬
schwemmungen und 13 Hungerjahre belegen.
|
any_adam_object | 1 |
author_GND | (DE-588)112376991 (DE-588)121740897 |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV035827568 |
ctrlnum | (OCoLC)501327673 (DE-599)BVBBV035827568 |
dewey-full | 581.63094 |
dewey-hundreds | 500 - Natural sciences and mathematics |
dewey-ones | 581 - Specific topics in natural history of plants |
dewey-raw | 581.63094 |
dewey-search | 581.63094 |
dewey-sort | 3581.63094 |
dewey-tens | 580 - Plants |
discipline | Biologie |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>01992nam a2200493 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV035827568</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20091123 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">091116s2009 a||| |||| 00||| ger d</controlfield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)501327673</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV035827568</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakwb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">ger</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-B220</subfield></datafield><datafield tag="082" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">581.63094</subfield><subfield code="2">bio01</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">6,12</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8,1</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Rosen, Feigen, Bohnenkraut</subfield><subfield code="b">Nutz- und Heilpflanzen aus dem Capitulare de villis Karls des Großen</subfield><subfield code="c">[Museum bei der Kaiserpfalz Ingelheim. Text: Renate Fath. Gabriele Mendelssohn, Martha Schwab]</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Ingelheim</subfield><subfield code="b">Museum bei der Kaiserpfalz</subfield><subfield code="c">2009</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">38 S.</subfield><subfield code="b">zahlr. Ill.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Nutzpflanzen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4042838-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Heilpflanzen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4024076-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Capitulare</subfield><subfield code="0">(DE-588)4147262-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Capitulare</subfield><subfield code="0">(DE-588)4147262-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Heilpflanzen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4024076-9</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Capitulare</subfield><subfield code="0">(DE-588)4147262-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Nutzpflanzen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4042838-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2=" "><subfield code="C">b</subfield><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Fath, Renate</subfield><subfield code="e">Sonstige</subfield><subfield code="4">oth</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Mendelssohn, Gabriele</subfield><subfield code="d">1954-</subfield><subfield code="e">Sonstige</subfield><subfield code="0">(DE-588)112376991</subfield><subfield code="4">oth</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Schwab, Martha</subfield><subfield code="d">1962-</subfield><subfield code="e">Sonstige</subfield><subfield code="0">(DE-588)121740897</subfield><subfield code="4">oth</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Museum bei der Kaiserpfalz</subfield><subfield code="e">Sonstige</subfield><subfield code="0">(DE-588)2159136-2</subfield><subfield code="4">oth</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSBMuenchen</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=018686182&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">DHB</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">DHB_BSB_DDC</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-018686182</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">630.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09021</subfield><subfield code="g">43</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">610.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09021</subfield><subfield code="g">43</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">340.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09021</subfield><subfield code="g">43</subfield></datafield></record></collection> |
id | DE-604.BV035827568 |
illustrated | Illustrated |
indexdate | 2024-07-09T22:05:32Z |
institution | BVB |
institution_GND | (DE-588)2159136-2 |
language | German |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-018686182 |
oclc_num | 501327673 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 DE-B220 |
owner_facet | DE-12 DE-B220 |
physical | 38 S. zahlr. Ill. |
psigel | DHB_BSB_DDC |
publishDate | 2009 |
publishDateSearch | 2009 |
publishDateSort | 2009 |
publisher | Museum bei der Kaiserpfalz |
record_format | marc |
spelling | Rosen, Feigen, Bohnenkraut Nutz- und Heilpflanzen aus dem Capitulare de villis Karls des Großen [Museum bei der Kaiserpfalz Ingelheim. Text: Renate Fath. Gabriele Mendelssohn, Martha Schwab] Ingelheim Museum bei der Kaiserpfalz 2009 38 S. zahlr. Ill. txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Nutzpflanzen (DE-588)4042838-2 gnd rswk-swf Heilpflanzen (DE-588)4024076-9 gnd rswk-swf Capitulare (DE-588)4147262-7 gnd rswk-swf Capitulare (DE-588)4147262-7 s Heilpflanzen (DE-588)4024076-9 s DE-604 Nutzpflanzen (DE-588)4042838-2 s b DE-604 Fath, Renate Sonstige oth Mendelssohn, Gabriele 1954- Sonstige (DE-588)112376991 oth Schwab, Martha 1962- Sonstige (DE-588)121740897 oth Museum bei der Kaiserpfalz Sonstige (DE-588)2159136-2 oth Digitalisierung BSBMuenchen application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=018686182&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis |
spellingShingle | Rosen, Feigen, Bohnenkraut Nutz- und Heilpflanzen aus dem Capitulare de villis Karls des Großen Nutzpflanzen (DE-588)4042838-2 gnd Heilpflanzen (DE-588)4024076-9 gnd Capitulare (DE-588)4147262-7 gnd |
subject_GND | (DE-588)4042838-2 (DE-588)4024076-9 (DE-588)4147262-7 |
title | Rosen, Feigen, Bohnenkraut Nutz- und Heilpflanzen aus dem Capitulare de villis Karls des Großen |
title_auth | Rosen, Feigen, Bohnenkraut Nutz- und Heilpflanzen aus dem Capitulare de villis Karls des Großen |
title_exact_search | Rosen, Feigen, Bohnenkraut Nutz- und Heilpflanzen aus dem Capitulare de villis Karls des Großen |
title_full | Rosen, Feigen, Bohnenkraut Nutz- und Heilpflanzen aus dem Capitulare de villis Karls des Großen [Museum bei der Kaiserpfalz Ingelheim. Text: Renate Fath. Gabriele Mendelssohn, Martha Schwab] |
title_fullStr | Rosen, Feigen, Bohnenkraut Nutz- und Heilpflanzen aus dem Capitulare de villis Karls des Großen [Museum bei der Kaiserpfalz Ingelheim. Text: Renate Fath. Gabriele Mendelssohn, Martha Schwab] |
title_full_unstemmed | Rosen, Feigen, Bohnenkraut Nutz- und Heilpflanzen aus dem Capitulare de villis Karls des Großen [Museum bei der Kaiserpfalz Ingelheim. Text: Renate Fath. Gabriele Mendelssohn, Martha Schwab] |
title_short | Rosen, Feigen, Bohnenkraut |
title_sort | rosen feigen bohnenkraut nutz und heilpflanzen aus dem capitulare de villis karls des großen |
title_sub | Nutz- und Heilpflanzen aus dem Capitulare de villis Karls des Großen |
topic | Nutzpflanzen (DE-588)4042838-2 gnd Heilpflanzen (DE-588)4024076-9 gnd Capitulare (DE-588)4147262-7 gnd |
topic_facet | Nutzpflanzen Heilpflanzen Capitulare |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=018686182&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT fathrenate rosenfeigenbohnenkrautnutzundheilpflanzenausdemcapitularedevilliskarlsdesgroßen AT mendelssohngabriele rosenfeigenbohnenkrautnutzundheilpflanzenausdemcapitularedevilliskarlsdesgroßen AT schwabmartha rosenfeigenbohnenkrautnutzundheilpflanzenausdemcapitularedevilliskarlsdesgroßen AT museumbeiderkaiserpfalz rosenfeigenbohnenkrautnutzundheilpflanzenausdemcapitularedevilliskarlsdesgroßen |