In-situ-Mikrokosmen zur Charakterisierung des mikrobiellen Schadstoffabbaus in einem BTEX kontaminierten Aquifer:
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Abschlussarbeit Buch |
Sprache: | German |
Veröffentlicht: |
Leipzig
UFZ
2009
|
Schriftenreihe: | Dissertation / Helmholtz-Zentrum für Umweltforschung, UFZ
2009,12 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis |
Beschreibung: | 157 S. Ill., graph. Darst. 25 cm |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV035808898 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20160519 | ||
007 | t | ||
008 | 091104s2009 ad|| m||| 00||| ger d | ||
015 | |a 09,B43,0344 |2 dnb | ||
016 | 7 | |a 997016566 |2 DE-101 | |
035 | |a (OCoLC)458721274 | ||
035 | |a (DE-599)DNB997016566 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakddb | ||
041 | 0 | |a ger | |
049 | |a DE-706 |a DE-634 |a DE-188 |a DE-83 | ||
082 | 0 | |a 628.161 |2 22/ger | |
084 | |a TZ 9930 |0 (DE-625)145198: |2 rvk | ||
084 | |a WK 6750 |0 (DE-625)149289: |2 rvk | ||
084 | |a 620 |2 sdnb | ||
100 | 1 | |a Bombach, Petra |d 1979- |e Verfasser |0 (DE-588)139316027 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a In-situ-Mikrokosmen zur Charakterisierung des mikrobiellen Schadstoffabbaus in einem BTEX kontaminierten Aquifer |c Petra Bombach |
264 | 1 | |a Leipzig |b UFZ |c 2009 | |
300 | |a 157 S. |b Ill., graph. Darst. |c 25 cm | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Dissertation / Helmholtz-Zentrum für Umweltforschung, UFZ |v 2009,12 | |
502 | |a Zugl.: Dresden, Techn. Univ., Diss., 2009 | ||
650 | 0 | 7 | |a BTX-Aromaten |0 (DE-588)4337078-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Grundwassersanierung |0 (DE-588)4510696-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Mikrobieller Abbau |0 (DE-588)4039197-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
655 | 7 | |0 (DE-588)4113937-9 |a Hochschulschrift |2 gnd-content | |
689 | 0 | 0 | |a Grundwassersanierung |0 (DE-588)4510696-4 |D s |
689 | 0 | 1 | |a Mikrobieller Abbau |0 (DE-588)4039197-8 |D s |
689 | 0 | 2 | |a BTX-Aromaten |0 (DE-588)4337078-0 |D s |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
810 | 2 | |a Helmholtz-Zentrum für Umweltforschung, UFZ |t Dissertation |v 2009,12 |w (DE-604)BV035421074 |9 2009,12 | |
856 | 4 | 2 | |m HBZ Datenaustausch |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=018667860&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-018667860 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804140759196106752 |
---|---|
adam_text | Titel: In-situ-Mikrokosmen zur Charakterisierung des mikrobiellen Schadstoffabbaus in einem BTEX kontaminie
Autor: Bombach, Petra
Jahr: 2009
Inhaltsverzeichnis
Inhaltsverzeichnis
Kurzfassung...................................................................................................................................7
Abstract..........................................................................................................................................9
Abbildungsverzeichnis................................................................................................................12
Tabellenverzeichnis.....................................................................................................................12
Abkürzungsverzeichnis...............................................................................................................15
1 Einleitung............................................................................................................................21
1.1 Sanierung von Grundwasserschadensfällen................................................................22
1.2 Natural Attenuation.....................................................................................................22
1.3 Mikrobieller Abbau von BTEX-Verbindungen..........................................................23
1.4 Redoxzonierung in kontaminierten Grundwasserleitern..........................................24
1.5 Strategien zum Nachweis des mikrobiellen Schadstoffabbaus...................................26
1.6 Implementierung von Natural Attenuation als Sanierungsstrategie.........................29
2 Konzeption der Dissertation...............................................................................................31
3 Methoden............................................................................................................................34
3.1 Chemikalien..................................................................................................................34
3.2 Nährmedien, Puffer und Lösungen.............................................................................34
3.2.1 Nährmedien..............................................................................................................34
3.3 Mikroorganismen und Kultivierung............................................................................36
3.4 Standortbeschreibung...................................................................................................37
3.5 BACTRAPs....................................................................................................................38
3.5.1 Herstellung der BACTRAPs.....................................................................................38
3.5.2 Beladung der BACTRAPs....................!....................................................................39
3.5.3 Exposition der BACTRAPs.......................................................................................39
3.6 Feldexperimente...........................................................................................................40
3.7 Laborexperimente.........................................................................................................44
3.7.1 Desorptionskinetiken von Toluol und Benzol........................................................44
3.7.2 Bestimmung von Ertragskoeffizienten....................................................................44
3.7.3 Identifizierung der toluolabbauenden Mikroorganismen in Labormikrokosmen 45
Inhaltsverzeichnis
3.8 Chemische Analysemethoden......................................................................................46
3.8.1 Toluol und Benzol....................................................................................................46
3.8.2 Anionen (Ionenchromatographie)...........................................................................47
3.8.3 Sulfid (Photometrisch).............................................................................................47
3.8.4 Fettsäuren..................................................................................................................48
3.8.5 Kohlenstoffisotopensignaturen................................................................................51
3.9 Molekularbiologische Methoden.................................................................................54
3.9.1 Isolierung von RNA..................................................................................................54
3.9.2 Isolierung von DNA.................................................................................................55
3.9.3 DNase-Verdau...........................................................................................................56
3.9.4 Analyse von Nukleinsäuren mittels Agarosegelelektrophorese.............................56
3.9.5 Quantifizierung von Nukleinsäuren........................................................................56
3.9.6 Dichtegradientenzentrifugation..............................................................................57
3.9.7 cDNA-Synthese........................................................................................................58
3.9.8 PCR-Amplifikation...................................................................................................58
3.9.9 Terminal Restriction Fragment Length Polymorphism (T-RFLP)........................60
3.9.10 Single Strand Conformation Polymorphism (SSCP)...............................................62
3.9.11 Phylogenetische Analyse.........................................................................................62
3.10 Methoden zur Visualisierung und Quantifizierung der Mikroorganismen..............64
3.10.1 Konfokale Laser Scanning Mikroskopie..................................................................64
3.10.2 Rasterelektronenmikroskopie..................................................................................65
3.11 Modellierung.................................................................................................................66
3.12 Statistische Analysen....................................................................................................67
4 Ergebnisse............................................................................................................................68
4.1 Grundlagen der BACTRAPs........................................................................................68
4.1.1 Desorptionskinetik von Toluol und Benzol............................................................68
4.1.2 Mikrobielle Besiedlung der BACTRAPs.................................................................70
4.1.3 Charakteristische Morphotypen der mikrobiellen Gemeinschaft.........................73
4.1.4 Zeitabhängige I3C-Assimilation in mikrobielle Fettsäuren....................................76
4.2 Mikrobielle Abbaupotentiale im Zeitzer Grundwasser..............................................77
Inhaltsverzeichnis
4.2.1 Einfluss der Elektronenakzeptoren Nitrat, Sulfat und Eisen auf die mikrobielle
Gemeinschaft............................................................................................................77
4.2.2 Einfluss von Nitrat, Sulfat und Eisen auf die mikrobielle Aktivität......................85
4.3 Abschätzung des mikrobiellen in situ Schadstoffabbaus............................................92
4.4 Identifizierung der toluolabbauenden Mikroorganismen..........................................95
4.4.1 Identifizierung der toluolabbauenden Mikroorganismen in Labormikrokosmen 95
4.4.2 Identifizierung der toluolabbauenden Mikroorganismen im Zeitzer Grund-
wasser......................................................................................................................105
5 Diskussion..........................................................................................................................112
5.1 BACTRAPs als in situ Methode für die Untersuchung des mikrobiellen
Schadstoffabbaus.........................................................................................................112
5.2 Beurteilung der mikrobiellen Abbaupotentiale........................................................115
5.2.1 Einfluss der Elektronenakzeptoren Nitrat, Sulfat und Eisen auf die mikrobielle
Gemeinschaft..........................................................................................................116
5.2.2 Stimulation des biologischen Abbaus durch Zugabe von Elektronen-
akzeptoren...............................................................................................................118
5.3 Abschätzung des mikrobiellen in situ Schadstoffabbaus mithilfe von BACTRAPs 121
5.4 Identifizierung der toluolabbauenden Mikroorganismen........................................122
5.4.1 Identifizierung der Toluolabbauer in Labormikrokosmen..................................122
5.4.2 Identifizierung der Toluolabbauer im Zeitzer Grundwasser...............................128
6 Zusammenfassung und Ausblick......................................................................................133
7 Referenzen.........................................................................................................................136
Danksagung...............................................................................................................................155
Erklärung...................................................................................................................................157
|
any_adam_object | 1 |
author | Bombach, Petra 1979- |
author_GND | (DE-588)139316027 |
author_facet | Bombach, Petra 1979- |
author_role | aut |
author_sort | Bombach, Petra 1979- |
author_variant | p b pb |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV035808898 |
classification_rvk | TZ 9930 WK 6750 |
ctrlnum | (OCoLC)458721274 (DE-599)DNB997016566 |
dewey-full | 628.161 |
dewey-hundreds | 600 - Technology (Applied sciences) |
dewey-ones | 628 - Sanitary engineering |
dewey-raw | 628.161 |
dewey-search | 628.161 |
dewey-sort | 3628.161 |
dewey-tens | 620 - Engineering and allied operations |
discipline | Maschinenbau / Maschinenwesen Geologie / Paläontologie Biologie Bauingenieurwesen |
format | Thesis Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>01959nam a2200457 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV035808898</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20160519 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">091104s2009 ad|| m||| 00||| ger d</controlfield><datafield tag="015" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">09,B43,0344</subfield><subfield code="2">dnb</subfield></datafield><datafield tag="016" ind1="7" ind2=" "><subfield code="a">997016566</subfield><subfield code="2">DE-101</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)458721274</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)DNB997016566</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakddb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">ger</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-706</subfield><subfield code="a">DE-634</subfield><subfield code="a">DE-188</subfield><subfield code="a">DE-83</subfield></datafield><datafield tag="082" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">628.161</subfield><subfield code="2">22/ger</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">TZ 9930</subfield><subfield code="0">(DE-625)145198:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">WK 6750</subfield><subfield code="0">(DE-625)149289:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">620</subfield><subfield code="2">sdnb</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Bombach, Petra</subfield><subfield code="d">1979-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)139316027</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">In-situ-Mikrokosmen zur Charakterisierung des mikrobiellen Schadstoffabbaus in einem BTEX kontaminierten Aquifer</subfield><subfield code="c">Petra Bombach</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Leipzig</subfield><subfield code="b">UFZ</subfield><subfield code="c">2009</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">157 S.</subfield><subfield code="b">Ill., graph. Darst.</subfield><subfield code="c">25 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Dissertation / Helmholtz-Zentrum für Umweltforschung, UFZ</subfield><subfield code="v">2009,12</subfield></datafield><datafield tag="502" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zugl.: Dresden, Techn. Univ., Diss., 2009</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">BTX-Aromaten</subfield><subfield code="0">(DE-588)4337078-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Grundwassersanierung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4510696-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Mikrobieller Abbau</subfield><subfield code="0">(DE-588)4039197-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4113937-9</subfield><subfield code="a">Hochschulschrift</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Grundwassersanierung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4510696-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Mikrobieller Abbau</subfield><subfield code="0">(DE-588)4039197-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">BTX-Aromaten</subfield><subfield code="0">(DE-588)4337078-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="810" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Helmholtz-Zentrum für Umweltforschung, UFZ</subfield><subfield code="t">Dissertation</subfield><subfield code="v">2009,12</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV035421074</subfield><subfield code="9">2009,12</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">HBZ Datenaustausch</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=018667860&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-018667860</subfield></datafield></record></collection> |
genre | (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content |
genre_facet | Hochschulschrift |
id | DE-604.BV035808898 |
illustrated | Illustrated |
indexdate | 2024-07-09T22:05:05Z |
institution | BVB |
language | German |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-018667860 |
oclc_num | 458721274 |
open_access_boolean | |
owner | DE-706 DE-634 DE-188 DE-83 |
owner_facet | DE-706 DE-634 DE-188 DE-83 |
physical | 157 S. Ill., graph. Darst. 25 cm |
publishDate | 2009 |
publishDateSearch | 2009 |
publishDateSort | 2009 |
publisher | UFZ |
record_format | marc |
series2 | Dissertation / Helmholtz-Zentrum für Umweltforschung, UFZ |
spelling | Bombach, Petra 1979- Verfasser (DE-588)139316027 aut In-situ-Mikrokosmen zur Charakterisierung des mikrobiellen Schadstoffabbaus in einem BTEX kontaminierten Aquifer Petra Bombach Leipzig UFZ 2009 157 S. Ill., graph. Darst. 25 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Dissertation / Helmholtz-Zentrum für Umweltforschung, UFZ 2009,12 Zugl.: Dresden, Techn. Univ., Diss., 2009 BTX-Aromaten (DE-588)4337078-0 gnd rswk-swf Grundwassersanierung (DE-588)4510696-4 gnd rswk-swf Mikrobieller Abbau (DE-588)4039197-8 gnd rswk-swf (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content Grundwassersanierung (DE-588)4510696-4 s Mikrobieller Abbau (DE-588)4039197-8 s BTX-Aromaten (DE-588)4337078-0 s DE-604 Helmholtz-Zentrum für Umweltforschung, UFZ Dissertation 2009,12 (DE-604)BV035421074 2009,12 HBZ Datenaustausch application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=018667860&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis |
spellingShingle | Bombach, Petra 1979- In-situ-Mikrokosmen zur Charakterisierung des mikrobiellen Schadstoffabbaus in einem BTEX kontaminierten Aquifer BTX-Aromaten (DE-588)4337078-0 gnd Grundwassersanierung (DE-588)4510696-4 gnd Mikrobieller Abbau (DE-588)4039197-8 gnd |
subject_GND | (DE-588)4337078-0 (DE-588)4510696-4 (DE-588)4039197-8 (DE-588)4113937-9 |
title | In-situ-Mikrokosmen zur Charakterisierung des mikrobiellen Schadstoffabbaus in einem BTEX kontaminierten Aquifer |
title_auth | In-situ-Mikrokosmen zur Charakterisierung des mikrobiellen Schadstoffabbaus in einem BTEX kontaminierten Aquifer |
title_exact_search | In-situ-Mikrokosmen zur Charakterisierung des mikrobiellen Schadstoffabbaus in einem BTEX kontaminierten Aquifer |
title_full | In-situ-Mikrokosmen zur Charakterisierung des mikrobiellen Schadstoffabbaus in einem BTEX kontaminierten Aquifer Petra Bombach |
title_fullStr | In-situ-Mikrokosmen zur Charakterisierung des mikrobiellen Schadstoffabbaus in einem BTEX kontaminierten Aquifer Petra Bombach |
title_full_unstemmed | In-situ-Mikrokosmen zur Charakterisierung des mikrobiellen Schadstoffabbaus in einem BTEX kontaminierten Aquifer Petra Bombach |
title_short | In-situ-Mikrokosmen zur Charakterisierung des mikrobiellen Schadstoffabbaus in einem BTEX kontaminierten Aquifer |
title_sort | in situ mikrokosmen zur charakterisierung des mikrobiellen schadstoffabbaus in einem btex kontaminierten aquifer |
topic | BTX-Aromaten (DE-588)4337078-0 gnd Grundwassersanierung (DE-588)4510696-4 gnd Mikrobieller Abbau (DE-588)4039197-8 gnd |
topic_facet | BTX-Aromaten Grundwassersanierung Mikrobieller Abbau Hochschulschrift |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=018667860&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV035421074 |
work_keys_str_mv | AT bombachpetra insitumikrokosmenzurcharakterisierungdesmikrobiellenschadstoffabbausineinembtexkontaminiertenaquifer |