Istinskata istorija na Bălgarija: bitieto
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Bulgarian |
| Veröffentlicht: |
Sofija
Siela
2009
|
| Ausgabe: | 1. izd. |
| Schriftenreihe: | Historia incognita
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Abstract |
| Beschreibung: | In kyrill. Schr., bulg. - Zsfassung in engl., franz., griech. und russ. Sprache u.d.T.: The true history of Bulgaria |
| Beschreibung: | 277 S. Ill., Kt. |
| ISBN: | 9789542805052 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV035755711 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20091015 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 091006s2009 ab|| |||| 00||| bul d | ||
| 020 | |a 9789542805052 |9 978-954-28-0505-2 | ||
| 035 | |a (OCoLC)643214153 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV035755711 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rakwb | ||
| 041 | 0 | |a bul | |
| 049 | |a DE-12 |a DE-Re13 | ||
| 084 | |a 7,41 |2 ssgn | ||
| 100 | 1 | |a Petrinski, Ivan |e Verfasser |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Istinskata istorija na Bălgarija |b bitieto |c Ivan Petrinski |
| 250 | |a 1. izd. | ||
| 264 | 1 | |a Sofija |b Siela |c 2009 | |
| 300 | |a 277 S. |b Ill., Kt. | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 490 | 0 | |a Historia incognita | |
| 500 | |a In kyrill. Schr., bulg. - Zsfassung in engl., franz., griech. und russ. Sprache u.d.T.: The true history of Bulgaria | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Lebensstandard |0 (DE-588)4134319-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Alltag |0 (DE-588)4001307-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Bulgarien |0 (DE-588)4008866-2 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Bulgarien |0 (DE-588)4008866-2 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Alltag |0 (DE-588)4001307-8 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Geschichte |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 689 | 1 | 0 | |a Bulgarien |0 (DE-588)4008866-2 |D g |
| 689 | 1 | 1 | |a Lebensstandard |0 (DE-588)4134319-0 |D s |
| 689 | 1 | 2 | |a Geschichte |A z |
| 689 | 1 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSBMuenchen |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=018615683&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=018615683&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |g 499 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-018615683 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1806960712028782592 |
|---|---|
| adam_text |
СЪДЪРЖАНИЕ
1.
По великата спирала на времето
.7
Възраждането на градовете
2.
Силата на средновековните градове
.19
3.
През
XIV
в. селищната мрежа е вече напълно развита
.26
4.
Градът и неговата околност
.34
5.
Битоля
—
несъстоялата се столица
.45
6.
Една гранична крепост се превръща в град
.52
7.
Потайностите на „царствуващия град Търнов"
.67
8.
Златното време на българските замъци
.75
Civilisatie
erecta
9.
Civilisatio erecta
.87
10.
Раннобългарските масови жилища са строени само
за един ден
.96
11.
В Европа е студено
.102
12.
Къде са българските средновековни бани?
.110
13.
Средновековната революция в храненето
.118
14.
Кратък спор за девет чинии
.125
15.
Да се пие неразредено вино е разсипничество
.133
16.
Оцетът се поднася в специални съдове
.142
17.
Ракията се превръща в масова напитка
.148
Делниците и празниците
Радостта
18.
Нашата голяма балканска сватба
.157
19.
Да се пирува е скъпо
.171
20.
Имената на българите
.182
Скръбта
21.
„Като морски вълни прииждаха плача и стенанията"
.191
22.
Странните
обряди в
ранните християнски ереси
.200
23.
Много сълзи изплакаха якорудчанки
.206
Истинската история на България. Битието
Страховете
24.
„Божият гняв"
.215
25. 150
болести мъчат средновековния българин
.222
26.
През
XIV
в. на Балканите настъпва тежка икономическа
криза
.230
27.
Войните се променят
.236
28.
Общество на приличието
.242
29.
ИСТИННАЯ
ИСТОРИЯ
БОЛГАРИИ. ПОВСЕДНЕВНАЯ ЖИЗНЬ
.250
30.
THE TRUE HISTORY OF BULGARIA. EVERYDAY LIFE
.256
31.
Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ.
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ
.261
32.
LA VRAIE HISTOIRE DE LA BULGARIE. LA VIE QUOTIDIENNE
.266
33.
Кратък КНИГОПИС
.271
THE TRUE HISTORY OF BULGARIA.
EVERYDAY LIFE
The science of history can embark on studying everyday life only
when the big issues of political history have already been sorted out, or
when they are about to be resolved. It seems that such a time has come
for our country.
Because of the unfortunate historical circumstances, and because the
truth about the past had to be reconstructed from fragments, scattered
into thousands of locations, solving the big issues of Bulgarian history
took quite some time. It seems that the process is almost completed and a
more focused study of the everyday life of Bulgarian people can now be
attempted. Is it not true that home, family, childhood and small everyday
matters are fundamental for the formation of our personality traits? We
must search for these roots, if we are to understand the actions of
medieval monarchs, military commanders and clergy. Their childhood,
their family and home environment, which still remain to be reconstruct¬
ed, can provide the answers to many mysteries of history.
It may sound improbable, but a study conducted some
20
years ago,
and comparing the quality of life in ancient Rome with that in several of
the biggest modern-day cities, showed that only Geneva comes close to
Rome of the
1
с
and
2
с
B.C. It should also be noted that the concept of
quality of life also includes non-economic indicators, such as, for exam¬
ple personal satisfaction. If anything, such results should make us less
condescending towards the past. For instance, our idea of the Middle
Ages as a dark and obscure period, stems from the
18
с
-
when very lit¬
tle was known of the past.
In fact, everyday life, as recently as the first half of the
20
с
differs
but slightly from that in medieval Bulgaria of
14
с
Progress in everyday
life, just as any kind of progress, takes place in a spiral (we usually say
„spiral", although in mathematics there exists a more precise term
-
„helix"). Every new age reiterates the elements of the previous one, at a
new, higher level.
-256-
The True History of Bulgaria. Everyday Life
It may seem strange, but until recently, our everyday life had the
same basic characteristics, as that of the medieval Europeans. Only
recently has technological progress distanced us significantly from the
past. Actually, most changes have occurred in the area of communications
and information technology, and to a certain extent, in the area of trans¬
portation. The undisputed capability to access any kind of information
and to contact any person, anytime, is the first revolutionary change in
human everyday life since the controlled use of fire, agriculture, the
domestication of animals, as well as the introduction of ceramic pottery.
For
12 000
years
-
since the Neolithic Age
-
up until the second half of
the last century, as regards everyday life, human progress followed an
evolutionary path. Revolutionary change has only just begun.
Scientific discoveries and technologies, which we used to consider
revolutionary, turned out to be just evolutionary developments. For
instance, there is nothing fundamentally different in the use of electricity
in everyday life, in the end of
20
century, as compared to the previous
ages
-
it is of little importance whether food is prepared using an electric
cooker, or over an open fire, using, wood, charcoal, or peat for fuel; the
heat of the central heating in the living room is the same as that of a fire¬
place, burning wood; television is just en electronic grandmother
-
a soul¬
less, primitive and egotistic substitute for the living storyteller, sitting
next to the fireplace in the evenings. Not to mention lighting
-
a hundred
candles are still a hundred candles, whether they are gathered into a light
bulb, or made of wax.
* * *
There are cities which remain frozen in then- provincial seclusion,
age after age. Both the study of historical sources and archeological
research demonstrate the same, unchanging condition during antiquity,
the Middle Ages and modern times. There are many such cities which
lack personality. They just quietly fulfill their historical mission.
Information about them must be searched for, magnifying glass in hand,
in old manuscripts. Such cities provide perfectly adequate, cozy, relaxed
-257-
Истинската история на България. Битието
urban environment
-
they usually have their citadels,
agoras,
forums, city
walls, comfortable homes for the ordinary citizens, castles, an inner city,
houses for the nobility, marble squares, a city-hall, or a municipality. Such
cities, however, lack the daring, the will-power and the talent to turn their
backs to daily routine. They are also, in a sense, quite unlucky.
There are cities which the storms of history raise to the forefront for
a short period,
20-30
years, perhaps a century. Historical sources about
them occupy long shelves in big libraries and historians know how to col¬
lect all the available information in brief, numbered articles. Then the
energy of such cities runs out and they lie down helplessly among the rub¬
ble of their marble grandeur, lost in dreams about their imperial past.
There are cities which are timeless. They have the courage, the striv¬
ing, the talent and the will power to become such. It might be that they
are somewhat more fortunate than others. There are few such cities on the
Balkans, but Sofia, Plovdiv,
Veliko Tarnovo
and Varna are definitely
among them. These cities have managed to preserve their urban charac¬
teristics despite the vicissitudes of history. Their citizens work incessant¬
ly and tirelessly, not only to ensure their own personal well-being, but
also to provide for the prosperity of their city.
The establishment and development of Bulgarian medieval cities is
the most significant contribution of Bulgaria to European civilization.
„The Royal City of Tarnov" is undoubtedly the model for the development
of medieval cities in Bulgaria, as well as on the Balkans. The architecture
of Tarnovo deeply impressed its contemporaries and has influenced pro¬
foundly the development of a number of cities all over Eastern Europe.
The architecture of all cities, as well as their planning, reflect their
urban functions. Their fortifications are the result of the accumulation of
wealth, a consequence of the development of highly advanced production,
elaborate trade routes and vast markets.
And since every city and its surroundings always form a unity, i.e. the
city is defined by its surroundings and cannot exist without them
-
the
city also creates a relatively high-quality living environment in its vicin¬
ity.
If we take a closer look at the everyday life of the medieval
Bulgarian, we will encounter a number of striking similarities with the
modern-day routine in some villages for instance. The location of popu¬
lation centers now, as well as
700
years ago, follows the same pattern. It
-258-
The True History of Bulgaria. Everyday Life
is not by chance that most settlements on the Balkans date back thousands
of years ago.
The medieval homes of the common people were simple, comfortable
and easy to maintain. Their predecessor was the home of the common
Slav. In the
1980s,
using an archeological experiment, it was proven that
it was possible to rebuild an entire Slav settlement in a single day (for
instance, following warfare). It would take just two days to build a new
Slav settlement. The ease with which medieval common settlements were
built, results from the military strategy of medieval Slavs
-
the inhabi¬
tants of unfortified settlements had to be able to leave quickly their
abodes to the mercy of fate and with few regrets; subsequently they
would be able to rebuild them just as quickly.
Everyday life of the medieval Bulgarian was a monotonous affair. He
had to work all day long, in order to ensure a relatively small, but ade¬
quate amount of unvaried food. At archeological sites scientists often find
carbonized legumes and cereals, of varieties unfamiliar today. The staple
food used to be boiled cereals and legumes
-
in the medieval city of
Cherven, for instance, and in the fortress in the vicinity of the village of
Bistritza, near Blagoevgrad, significant amounts of broad beans were dis¬
covered. The enormous number of clay pottery, found during archeologi¬
cal excavations, shows that boiled cereals and porridges, usually made of
broad beans, wheat, etc., were indeed the staple food in this period. Up
until the end of the
19
c, people used to have just two daily meals
-
one
in the morning, and one in the evening. It was not before the 19th centu¬
ry, after the introduction of tomatoes, potatoes and maize, brought from
the Americas, that diet became varied.
We should also bear in mind, that according to a survey conducted in
1903, 81%
of school children in Bulgaria reported having only bread for
lunch at home,
13%
reported having some other food, in addition to
bread;
7%
reported they did not have any lunch. The picture is identical
across Europe.
Households used to have only the most essential furniture and uten¬
sils. In case of emergency, everything in the homes of common people
could be abandoned without regret, since it was easy to produce again.
Besides, items that were essential for the household, such as kneading-
troughs, spatulas, even iron spatulas, baking shovels etc., were usually
made by the men in the family, up until the second half of the 20th cen-
-259-
Истинската история на България. Битието
tury.
For medieval Bulgarians, the process of the production of their
apparel was a laborious one, and this fact determined the size and the
composition of their wardrobe. They rarely had a second change of
clothes; if they had, it was usually their Sunday best. It was difficult to
obtain the raw materials, necessary for the production of clothing,
because of the general scarcity of arable agricultural land; weaving and
sewing also took a long time. It was not before the second half of the
14
с
that the everyday Bulgarian garb became richer and more colorful.
Acceleration
When studying technological and economic development, their rate is
a determining factor. The periods of technological innovation and econom¬
ic progress in Europe are well-established. For the period of
1770 - 2030,
these consist of cycles, each lasting anywhere from
30
to
50
years; natu¬
rally, in modern times the cycles become shorter. The gradual, though
slow, shortening of the cycles of technological innovation is also noticeable
in the centuries before
1770.
With regards to medieval Bulgaria, the cycles
of technological change and innovation used to take place at intervals of
150-170
years, which corresponds to the rate in the rest of Europe and the
Balkans. The periods of fundamental change in society, way of life, archi¬
tecture and even fashion exactly match those cycles. It can be claimed with
a great deal of certainty, that the shortening of the duration of these cycles,
i.e. the acceleration of technological change, was barely noticeable, both
during the
7
с
- 11
с.
A.D.,
and during the period of the Second Bulgarian
Empire
(1185-1396).
Such observations are based on archeological mate¬
rial, therefore the duration of the periods of technological change can only
be determined in relative terms. However, the trend for the shortening of
the duration of these cycles is apparent.
What strikes us, when we match the periods of technological innova¬
tion with the timeline of political history of medieval Bulgaria, is that the
former coincide with periods of political crises and misfortunes. For
instance, the last quarter of the 14 c. was such period. The events that
took place in that period, tragic as they were for the Bulgarian states, can
hardly be considered a coincidence.
Translated by Daniel L. Tanev
-260-
Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ.
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ
Μελέτη της καθημερινής ζωής μπορεί να υπάρχει μόνο σε
περιπτώσεις, που έχουν λυθεί (ή πρόκειται να λυθούν σύντομα) τα
μεγάλα ζητήματα της πολιτικής ιστορίας. Φαίνεται, ότι έχει έρθει αυτή
η στιγμή και για μας. Επειδή στην περιοχή, που ζούμε, η πορεία των
ιστορικών γεγονότων προχωρούσε πολλές φορές με άτυχο τρόπο και
αφού αναγκάστηκε η ιστορική αλήθεια να μαζεύεται και να
ταξινομείται κομμάτι-κομμάτι, η επίλυση των μεγάλων προβλημάτων
της βουλγαρικής ιστορίας χρειάστηκε πολύ χρόνο. Αυτή η διαδικασία,
πάντως, τώρα κοντεύει να τελειώσει και είναι δυνατό να αρχίσει
σκόπιμη και τεκμηριωμένη μελέτη της καθημερινής ζωής των
μεσαιωνικών Βουλγάρων. Και μήπως δε ριζώνουν τα προσωπικά
χαρακτηριστικά του καθενός μας στο σπίτι, που έχει μεγαλώσει, στην
οικογένεια του, στις λεπτομέρειες της παιδικής του ζωής; Αυτές οι ρίζες
πρέπει να αναζητιούνται, αν θέλουμε να καταλάβουμε τη συμπεριφορά
των μεσαιωνικών ηγετών, στρατηγών, ιεραρχών. Ίσως ακριβώς στα
παιδικά τους χρόνια και στο οικογενειακό τους περιβάλλον, που πρέπει
να ανασχηματιστεί, κρύβονται οι απαντήσεις πολλών ιστορικών
αινιγμάτων.
Φαίνεται απίθανο, αλλά πριν από
20
χρόνια μια έρευνα της
ποιότητας ζωής (έννοια, που συμπεριλαμβάνει και μη οικονομικούς
παράγοντες όπως π. χ. προσωπικής ικανοποίησης) στην αρχαία Ρώμη
και στις σημερινές μεγαλουπόλεις απέδειξε, ότι η μόνη πόλη, η οποία
σχετικά με αυτό το δείκτη σήμερα μπορεί να αναμετρηθεί με την
παλαιά Κοσμοκράτειρα του Α' και Β' αι. μ. Χρ., είναι η Γενεύη. Αυτό
ίσως θα έπρεπε να μας επηρεάσει έτσι, ώστε να υπερβούμε την
αλαζονεία, που τρέφουμε για τις περασμένες εποχές. Η άποψη, ότι ο
Μεσαίωνας είναι μια σκοτεινή εποχή, έχει τις ρίζες της στον
IH'
αι.,
όταν λίγα μόνο ήταν γνωστά για το παρελθόν γενικά.
Ακόμα και στο πρώτο μισό του εικοστού αιώνα η καθημερινή ζωή
στη χώρα μας διέφερε ελάχιστα από αυτή των μεσαιωνικών
Ευρωπαίων. Η ιστορική εξέλιξη της καθημερινής ζωής πραγματικά
προχωράει ελικοειδώς
-
κάθε νέα εποχή αναπαράγει τα χαρακτηριστικά
της προηγούμενης, αλλά σε υψηλότερο επίπεδο.
* * *
-261-
Истинската история на България. Битието
Φαίνεται περίεργο, αλλά μέχρι πρόσφατα η καθημερινή μας ζωή
είχε τα ίδια σχεδόν βασικά χαρακτηριστικά με τον τρόπο ζωής των
μεσαιωνικών Βουλγάρων. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας μόλις τελευταία
άρχισε να μας απομακρύνει επαναστατικά από τη συνηθισμένη
καθημερινότητα μας. Προς το παρόν οι διαφορές εστιάζουν κυρίως στα
μέσα επικοινωνίας και πρόσβασης σε πληροφορίες, και στις μεταφορές.
Η απέραντη δυνατότητα να αποκτήσει κανείς κάθε είδους πληροφορίες
και να επικοινωνήσει με τον καθένα κάθε στιγμή είναι και η πρώτη
επαναστατική μεταβολή στην ανθρώπινη ζωή μετά την ανακάλυψη της
χρήσης της φωτιάς, της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και της
παραγωγής πήλινων αγγείων. Δώδεκα χιλιάδες χρόνια (από την αρχή
της νεολιθικής εποχής μέχρι τα μέσα του προηγούμενου αιώνα) οι
ανθρώπινες ανακαλύψεις είχαν ως μόνιμο σκοπό την εξελικτική,
βαθμιαία βελτίωση της καθημερινής ζωής. Φαίνεται, ότι επαναστατική
μεταβολή αρχίζει μόλις σήμερα.
Επιστημονικές ανακαλύψεις και καινούργιες τεχνολογίες, που μας
φαίνονταν επαναστατικές, ήταν ουσιαστικά προϊόν αργής και βαθμιαίας
εξέλιξης. Στην εφαρμογή π.χ. της ηλεκτρικής ενέργειας στην
καθημερινότητα μέχρι τα τέλη του Κ' αιώνα δεν υπήρχε τίποτε τελείως
διαφορετικό σε σχέση με το παρελθόν
-
δεν υπάρχει διαφορά στην
ποιότητα του φαγητού, αν έχει μαγειρευτεί στα κάρβουνα ή στην
ηλεκτρική κουζίνα. Η ζέστη, που προέρχεται από το κλιματιστικό, είναι
η ίδια σχεδόν με αυτή της σόμπας. Η τηλεόραση είναι μια απλή
ηλεκτρονική «γιαγιά»
-
απλός, ατελής, εγωιστικός αντικαταστάτης του
ζωντανού αφηγητή γύρω από τη φωτιά των παλαιών εποχών. Δε
χρειάζεται ούτε να μιλήσουμε για το φωτισμό
-100
κηρία παρέχουν την
ίδια ποσότητα φωτός ανεξαρτήτως αν είναι από κερί ή αν είναι
εγκλωβισμένες μέσα σε γυάλινη λάμπα.
* * *
Υπάρχουνε πόλεις, παγιωμένες στην επαρχιακή τους απομόνωση.
Και οι ιστορικές πηγές, και οι ανασκαφές εκεί δείχνουν πάντα την ίδια,
αναλλοίωτη κατάσταση την Αρχαιότητα, το Μεσαίωνα, ακόμα και
σήμερα. Τέτοιες «άμορφες» πόλεις είναι πολλές και αθόρυβα εκπληρούν
την ιστορική τους αποστολή. Πληροφορίες για τις πόλεις αυτές πρέπει
να ψάχνουμε πολλές φορές με φακό μέσα από τα σκονισμένα φύλλα των
χειρογράφων. Δημιουργούν αξιοπρεπές, ευχάριστο, άνετο αστικό
περιβάλλον
-
έχουν κάστρα, αγορές, τείχη, άνετα περίστυλα σπίτια,
εσωτερικές πόλεις, αριστοκρατικές κατοικίες, μαρμάρινες πλατείες,
περισσούς, δημαρχεία, νομαρχίες. Δεν έχουν το θάρρος, ούτε τη θέληση
-262-
Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ.
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ
ή το ταλέντο να αφήσουν πίσω τη γκρίζα τους καθημερινότητα. Ίσως να
μην είναι και αρκετά τυχερές.
Υπάρχουν και πόλεις, που η θυελλώδης πορεία της ιστορίας τις
βγάζει στην επιφάνεια για λίγα μόνο χρόνια
- 20
ή
30,
για έναν αιώνα το
πολύ. Οι ιστορικές πηγές, που αναφέρονται σ' αυτές, καταλαμβάνουν
ολόκληρα ράφια στις μεγάλες βιβλιοθήκες και οι ιστορικοί δεν
προλαβαίνουν ούτε να συνοψίσουν τις τόσες πληροφορίες μέσα στα
σχετικά άρθρα τους. Όταν τελειώσουν οι δυνάμεις τους, αυτές οι πόλεις
πέφτουν ανήμπορα πάνω στα ερΐπια του περασμένου τους μαρμάρινου
μεγαλείου.
Υπάρχουν όμως και αιώνιες πόλεις. Έχουν και τη θέληση, και το
ταλέντο, τη δύναμη, το θάρρος να είναι τέτοιες. Ίσως να δέχτηκαν και
λίγη βοήθεια της Τύχης. Στα Βαλκάνια δεν είναι και τόσο πολυάριθμες,
αλλά σίγουρα σ' αυτή την κατηγορία ανήκουν η Σόφια, η Φιλιπούπολη,
το Τάρνοβο, η Βάρνα. Αυτές οι πόλεις κατάφεραν να διατηρήσουν τον
αστικό τους χαρακτήρα και λειτουργίες ανεξαρτήτως των μεταπτώσεων
της ιστορικής πορείας. Οι κάτοικοι τους δούλευαν ασταμάτητα όχι μόνο
για τη δική τους ευημερία, αλλά και για την αιώνια προκοπή της πόλης
τους.
Η δημιουργία και η ανάπτυξη των μεσαιωνικών Βουλαρικών
πόλεων είναι και η σημαντικότερη προσφορά μας για τον Ευρωπαϊκό
πολιτισμό. Η «Βασιλεύουσα πόλη Τάρνοβο» αποτελεί χωρίς αμφιβολία
το μοντέλο, σύμφωνα με το οποίο αναπτύσσονται τα μεσαιωνικά αστικά
κέντρα στη Βουλγαρία, αλλά και στα Βαλκάνια γενικότερα. Η
αρχιτεκτονική της όψη κάνει τεράστια εντύπωση στους σύγχρονους,
ασκεί μεγάλη επιρροή πάνω στην πολεοδομία της Ευρωπαϊκής
Ανατολής.
Η αρχιτεκτονική όψη των πόλεων και η δομή τους αντανακλούν
τις αστικές τους λειτουργίες. Η οχύρωση τους με επιβλητικά τείχη είναι
αποτέλεσμα συσσώρευσης σημαντικού πλούτου εκεί, αλλά και
ανάπτυξης της τεχνολογίας, των εμπορικών σχέσεων, των αγορών.
Και αφού μια πόλη πάντοτε συνυπάρχει αδέσμευτα με τα πείχωρά
της (δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υπάρξει χώρια τους και η ίδια
διαμορφώνεται κάτω από την επιρροή τους), τέτοια μεγαλειώδης πόλη
δημιουργεί και γύρω της έναν ζωτικό χώρο υψηλής ποιότητας.
Εάν ρίξουμε μια γρήγορη, αλλά προσεκτική ματιά στην
καθημερινότητα των μεσαιωνικών Βουλγάρων, θα βρούμε
εντυπωσιακές ομοιότητες με τη ζωή ακόμα και κάποιων σημερινών
χωριών. Οι ίδιες αρχές με το παρελθόν πριν από
700
χρόνια
υπαγορεύουν την τοποθέτηση των οικισμών. Αεν είναι τυχαίο, ότι στα
-263-
Истинската история на България. Битието
Βαλκάνια χιλιετίες πια η διάταξη των οικισμών παραμένει σχεδόν η
ίδια. Οι πιο διαδεδομένες μεσαιωνικές κατοικίες είναι απλές, άνετες και
εύκολες προς συντήρηση. Προγονός τους είναι η σλαβική κατοικία
-
σύμφωνα με έρευνες της δεκαετίας των
80'
του περασμένου αιώνα ένα
ολόκληρο σλαβικό χωριό μπορεί να ανασυγκροτηθεί μετά από κάποια
καταστροφή (π.χ. στρατιωτική επίθεση) μέσα σε μια μέρα, ενώ
καινούργιο μπορεί να χτιστεί μέσα σε δύο μόνο μέρες. Η ευκολία, με την
οποία οικοδομούνται αυτά τα σπίτια, σχετίζεται με την πολεμική
στρατηγική των αρχαίων Σλάβων
-
οι κάτοικοι μη οχυρωμένων
οικισμών πρέπει γρήγορα και χωρίς δισταγμό να τους αφήνουν στην
τύχη τους και χωρίς δυσκολίες να τους χτίζουν εκ νέου, μόλις περάσει ο
κίνδυνος.
Η καθημερινή ζωή των μεσαιωνικών Βουλγάρων ήταν μονότονη.
Οι άνθρωποι δούλευαν όλη τη μέρα, για να προμηθεύσουν λίγη, αλλά
αρκετή ποσότητα ομοιόμορφου φαγητού. Πολλές φορές σε ανασκαφές
ανακαλύπτονται απανθρακωμένα δημητριακά άγνωστων ειδών.
Χρησιμοποιούνται ευρέως όσπρια
-
στη μεσαιωνική πόλη Τσέρβεν και
στο οχυρό κοντά στο χωριό Μπίστριτσα βρέθηκαν μεγάλες ποσότητες
απανθρακωμένης κουκιάς. Οι τεράστιες επίσης ποσότητες αγγείων, που
ανακαλύπτονται στις ανασκαφές, υπαινίσσονται, ότι η κουκιά, τα
ρεβίθια και το σιτάρι αποτελούν τη βάση της καθημερινής διατροφής.
Τα γεύματα ακόμα και έως τα τέλη του ΙΘ' αι. είναι στις περισσότερες
περιπτώσεις δύω
-
το πρωί και το βράδυ. Η διατροφή δεν γίνεται
ποικιλότερη παρά μόνο με την εισαγωγή της ντομάτας, της πατάτας και
του καλαμποκιού από την Αμερική τον ΙΘ' αι.
Παρά την αλλαγή αυτή, μια έρευνα στα βουλγαρικά σχολεία τη
1903
σχετικά με τη διατροφή των μαθητών δείχνει, ότι
81 %
τρώνε το
μεσημέρι, μετά τα μαθήματα, μόνο ψωμί, μόνο
13 %
έχουν και κάτι
άλλο (κυρίως όσπρια), ενώ
7 %
δεν έχουν καθόλου γεύμα. Το ίδιο
φαινόμενο υπάρχει σ' ολόκληρη την Ευρώπη.
Το νοικοκυριό ήταν επιπλωμένο μόνο με τα απολύτως αναγκαία.
Η μεσαιωνική βουλγαρική κατοικία ευρείας χρήσεως εγκαταλειπόταν
από του κατοίκους της χωρίς δισταγμούς, γιατί και η ίδια, και τα
λιγοστά της έπιπλα μπορούσαν να φτιαχτούν εύκολα εκ νέου. Ακόμα και
μέχρι το δεύτερο μισό του Κ' αι. οι άντρες της οικογένειας έφτιαχναν
πολλά από τα αναγκαία στο σπίτι αντικείμενα
-
σκαφίδες, ξύλινες,
ακόμα και σιδερένιες ξύστρες, φουρνόφτυαρα.
Η παραγωγή ενδυμάτων ήταν δύσκολη και αυτό καθόριζε τα λίγα
ρούχα, που είχαν οι περισσότεροι. Σπάνια είχε κάποιος δεύτερη αλλαξιά,
που φορούσε μόνο τις γιορτές. Η απόκτηση των πρώτων υλών για
-264-
Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ.
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ
παραγωγή ενδυμάτων ήταν δύσκολη λόγω της γενικής ανεπάρκειας
καλλιεργήσιμης γης. Η εξύφανση και το ράψιμο χρειάζονταν πολύ
χρόνο. Μόλις το δεύτερο μισό του ΙΔ' αι. η φορεσιά ευρείας χρήσεως
των Βουλγάρων έγινε πιο πλούσια και ποικιλόχρωμη.
Επιτάχυνση
Όταν μελετάμε την τεχνολογική και οικονομική ανάπτυξη, η
ταχύτητα των ιστορικών γεγονότων έχει πολύ μεγάλη σημασία.
Πρόσφατα προσδιορίστηκαν οι ρυθμοί της τεχνολογικής ανανέωσης
στην οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης
-
την περίοδο
1770-2030
η
ανανέωση γίνεται κάθε
30-50
χρόνια και όσο προχωράμε προς τις μέρες
μας, οι ρυθμοί γίνονται όλο και ταχύτεροι. Αυτή η βαθμιαία επιτάχυνση
είναι ορατή και πριν από το
1770,
αλλά με πιο αργούς ρυθμούς.
Στη μεσαιωνική Βουλγαρία τεχνολογική ανανέωση έχουμε κάθε
150-170
χρόνια
-
όπως και στις υπόλοιπες περιοχές της Ευρώπης και
των Βαλκανίων. Αυτές οι περίοδοι συμπίπτουν και με τις γενικές
κοινωνικές μεταβολές στον τρόπο ζωής, στην αρχιτεκτονική, ακόμα και
στη μόδα. Μπορούμε με αρκετή βεβαιότητα να πούμε, ότι η βράχυνση
των περιόδων, δηλαδή η επιτάχυνση της τεχνολογικής ανανέωσης, είναι
δυσδιάκριτη τον Ζ'-ΙΑ' αι., αλλά και την εποχή του Δεύτερου
Βουλγαρικού Κράτους
(1185-1396).
Τα αποτελέσματα από τη μελέτη
του αρχαιολογικού υλικού, το οποίο είναι το μόνο σχεδόν τεκμήριο των
διαδικασιών αυτών, είναι βέβαια λίγο σχετικές, επειδή μια χρονολόγηση
με ακρίβεια
25
χρονών θεωρείται από τους αρχαιολόγους καλό
κατόρθωμα. Η επιτάχυνση όμως είναι υπαρκτή, παρά τις δυσκολίες,
που συναντάμε με την ακριβή προσδιόρισή της.
Δεν θα ήταν δύσκολο να προσέξουμε, ότι οι περίοδοι της
τεχνολογικής ανανέωσης στη μεσαιωνική Βουλγαρία συμπίπτουν με τις
περιόδους σοβαρών πολιτικών κρίσεων και ατυχιών. Τέτοια μεταβατική
περίοδος έρχεται π.χ. το τελευταίο τέταρτο του ΙΔ' αι. Δύσκολα θα
μπρούσαν να θεωρηθούν απλή σύμπτωση τα τραγικά για τα
Βουλγαρικά κράτη συμβάντα αυτής της εποχής.
Ελληνική μετάφραση: Γεράσιμ Πετρίνσκι
-265-
LA VRAIE HISTOIRE DE LA BULGARIE.
LA VIE QUOTIDIENNE
La science historique ne peut se permettre de faire une analyse de la vie
quotidienne que là où les grandes questions de l'histoire politique sont résolues,
ou au moins en voie de résolution. Il semble que chez nous, en Bulgarie, ce
moment est enfin venu.
Le cours malheureux des événements historiques et l'obligation de
reconstruire la vérité historique à travers des morceaux éparpillés en mille
endroits, ont conditionné le retard considérable dans la résolution des questions
de l'histoire bulgare. Il paraît que ce processus est déjà à son stade final. Alors,
une étude plus suivie de la vie quotidienne du Bulgare peut être mise en
exécution. Les traits caractéristiques de chacun de nous ne trouvent-ils donc pas
leurs racines dans notre famille, dans les choses insignifiantes de tous les jours,
dans notre enfance? Ces racines, il faut les connaître afin de comprendre le
comportement des souverains, des chefs militaires, des ecclésiastiques du
Moyen Âge. Leur enfance, ainsi que leur milieu familiale et domestique tendent
désormais à être reconstruits. Les réponses de tant d'énigmes historiques s'y
sont cachées, peut-être.
Il semble incroyable, mais une étude d'il y a vingt ans sur la qualité de la
vie (une notion qui comprend également des indicateurs non économiques,
comme par exemple la satisfaction personnelle) a démontré que parmi les
grandes villes contemporaines seule la ville de Genève se rapproche au niveau
de cet indicateur, de la vie de la ville de Rome du
I
-П
s. Au moins, ce résultat
faudrait nous pousser à surmonter notre orgueil vis-à-vis des époques
précédentes. La perception du Moyen Âge, par exemple, comme une époque
obscure et ténébreuse provient du
XVIII
s.
-
tandis qu'alors on connaissait très
peu le passé en général.
En effet, la vie quotidienne jusqu'à la première moitié du
XX
siècle diffère
très peu de celle en Bulgarie médiévale du
XIV
siècle. Le développement
historique de la vie quotidienne, tout comme le développement historique en
général, s'effectue suivant la forme de la spirale. (En mathématiques, cette
figure porte le nom de
«
hélice circulaire
»,
tandis qu'on utilise souvent le terme
erroné de
«
spirale
».)
Chaque époque répète les éléments de la précédente à un
nouveau niveau plus élevé.
Cela peut nous paraître étonnant, mais il y a peu de temps, notre quotidien
reposait sur les mêmes caractéristiques fondamentales que celui de l'Européen
médiéval. Le développement des technologies n'a que commencé tout
récemment de nous séparer de notre vie quotidienne antérieure.
-266-
La vraie histoire de la Bulgarie. La vie quotidienne
Jusqu'aujourd'hui, les changements ne résident que dans les moyens
technologiques d'accès à l'information et, jusqu'à un certain degré dans le
domaine du transport. Le pouvoir inconditionné d'acquérir toute sorte
d'information et de se mettre en communication à tout moment avec qui que se
soit, voilà le premier changement révolutionnaire du mode de vie humain depuis
la maîtrise du feu, suivie de la culture de la terre, l'élevage des animaux
domestiques et la fabrication de la poterie. Pendant
12000
ans, à partir du
commencement du Néolithique jusqu'à la deuxième moitié du siècle précédent,
toutes les inventions de l'homme ont comme seul objectif le perfectionnement
évolutionnaire de sa vie quotidienne. Le changement révolutionnaire, paraît-il,
commence maintenant.
En effet, les découvertes scientifiques, ainsi que les technologies qui nous
semblaient jusqu'alors révolutionnaires, s'avèrent évolutionnaires. Si nous
considérons, par exemple, les applications de l'électricité dans la vie quotidienne
jusqu'à la fin du
XX
siècle, nous constaterons que rien de fondamentalement
différent n'apparaît par rapport aux époques précédentes. Il n'y a aucune
importance pour la cuisson, si on la fait à la cuisinière électrique (qu'elle soit la
plus futuriste) ou si on la prépare dans l'âtre en utilisant le bois, le charbon ou la
tourbe. En ce qui concerne le chauffage, la chaleur exhalée par le radiateur est la
même que celle de la cheminée. Quant à la télévision, ce n'est qu'une grand-
mère électronique qui substitue d'une façon étrangère, primitive et égocentrique
le véritable conteur racontant des histoires, le soir, auprès de la cheminée. N'en
parlons pas de l'éclairage
- 100
bougies restent
100
bougies, qu'elles soient
enfermées dans une boule de verre ou qu'elles soient faites de cire.
* * *
II existe des villes figées dans une solitude provinciale pendant des siècles
et des siècles. Les examens des sources historiques, tout comme les recherches
archéologiques rendent visible leur état inchangé depuis l'Antiquité, à travers le
Moyen Âge, et qui reste constant jusqu'aujourd'hui. Ces villes sans personnalité
sont nombreuses. Ils accomplissent leur mission historique sans faire du brait.
Des renseignements à leur sujet, il faut en rechercher à la loupe dans les anciens
manuscrits à moitié effacés. De telles villes créent un milieu urbain agréable et
monotone tout à fait comme il faut, possèdent des citadelles, une agora, un
forum, des remparts, de confortables maisons à péristyle, des châteaux, des
maisons seigneuriales, des places en marbre, une maison du parti, une mairie.
Elles n'ont ni la bravoure, ni la volonté, ni le talent de tourner le dos à son
quotidien sans éclat. Probablement, elles n'ont pas de chance non plus.
Il existe d'autres villes que les sinistres tempêtes de l'histoire soulèvent
momentanément au sommet des honneurs pour qu'elles y demeurent pendant
20
ou
30
ans, ou pendant un siècle. Les sources historiques qui les concernent
occupent de longues étagères dans les grandes bibliothèques, et les historiens,
-267-
Истинската история на България. Битието
eux, ignorent comment réunir toute l'information disponible en rédigeant leurs
articles brefs et standardisés. Puis, les forces de ces villes s'épuisent et elles
s'affalent paresseusement au milieu des ruines de leur ancienne grandeur de
marbre, assoupies par les souvenirs de leur passé impérial.
Il existe des villes qui sont éternelles. Elles ont la bravoure, la volonté, le
talent d'être telles. Peut-être aussi qu'elles soient favorisées par la fortune. Dans
les Balkans, le nombre de ces villes est restreint. Pourtant, il est certain que
Sofia, Plovdiv,
Veliko
Tarnovo et Varna en font partie. Ces villes parviennent à
sauvegarder leurs caractéristiques urbaines, nonobstant les vicissitudes de leur
évolution historique. Leurs citoyens travaillent incessamment sans jamais se
fatiguer au nom de leur bien-être, mais aussi pour la prospérité de leur ville.
La fondation et l'évolution des villes médiévales bulgares, voilà notre
contribution la plus significative à la civilisation européenne. Il est indubitable
que la ville royale de Tarnovo représente l'étalon selon lequel les villes, non
seulement bulgares, mais aussi balkaniques, sont constituées. L'aspect
architectural de Tarnovo impressionne fortement ses contemporains en exerçant
une grande influence sur l'évolution des villes dans tout l'Est européen.
En principe, l'image architecturale des villes, ainsi que leur organisation
reflètent leurs fonctions urbaines. La fortification solide découle de la
concentration de richesses matérielles considérables dues à l'épanouissement
des productions technologiquement évoluées et des liens commerciaux intensifs
et suite à l'apparition des vastes marchés.
Et tout comme chaque ville est inséparable des ses alentours qui la
déterminent et qui sont indispensables pour son existence, la ville propose à ses
alentours des conditions de vie suffisamment développées.
Si on examine attentivement, quoique d'une manière sommaire, la vie
quotidienne du Bulgare médiéval, on découvrira des ressemblances frappantes
avec la vie dans certains villages contemporains. L'emplacement des
agglomérations obéit aux mêmes principes aujourd'hui, comme il y a
700
ans.
Et, ce n'est pas par hasard que dans la plupart des agglomérations balkaniques,
la tradition de leur construction est millénaire. Les habitations ordinaires
médiévales sont simples, confortables, faciles à entretenir. L'habitation slave est
considérée comme leur ancêtre direct. Au cours des années
80
du
XX
siècle, une
expérimentation archéologique a démontré qu'après une bataille, le village slave
entier peut être reconstruit en un jour. Et, deux jours suffisent à la construction
d'un tout nouveau village. La facilité dont on construit les villages médiévaux,
tire son origine de la stratégie médiévale des Slaves pendant le Moyen Âge. Les
habitants des villages non fortifiés doivent être préparés à les abandonner
immédiatement et sans aucun regret, tout en étant capables de les reconstruire
rapidement.
La vie quotidienne du Bulgare médiéval ne varie pas. La journée entière est
consacrée à fournir la quantité suffisante et non excessive d'une nourriture
identique. Souvent, on découvre parmi les trouvailles aux sites archéologiques
-268-
La vraie histoire de la Bulgarie. La vie quotidienne
des aliments céréaliers carbonisés, dont les sortes aujourd'hui nous sont
inconnues. On mange principalement des plantes légumineuses
-
citons à titre
d'exemple la découverte dans la ville médiévale de Tcherven, ainsi que dans la
forteresse près du village de
Bistritsa
(région de Blagoevgrad) de grandes
quantités de fève carbonisée. Le nombre considérable d'objets de poterie
découvert lors des fouilles archéologiques, dénonce que les plantes
légumineuses
:
la fève, le pois chiche, le blé, composent la grande partie du
menu journalier. Le plus souvent, le nombre des repas est limité à deux,
с
-
le
matin et le soir, jusqu'à la fin même du XLX s. La variation du menu ne se
produise qu'au XLX siècle, avec l'introduction des pommes de terre, des tomates
et du maïs, importés de l'Amérique.
Cependant, une recherche sur l'alimentation des élèves en Bulgarie, réalisée
en
1903
démontre le fait que
81 %
d'entre eux ne consomment que du pain au
déjeuner, après les cours scolaires. D'autres
13 %
ont un menu enrichi par des
fabacées surtout, tandis que
7 %
n'ont rien du tout à déjeuner. La même
situation est observée partout en Europe.
Le mobilier des ménages est constitué par le minimum nécessaire. Tout ce
qu'on retrouve dans la maison ordinaire, on peut l'abandonner sans regret car il
est facile à être refait. D'ailleurs, tous les objets de première nécessité comme le
pétrin, la pelle à pain et les spatules en bois, voire en fer, sont fabriqués par
l'homme de la famille jusqu'à la deuxième moitié du
XX
siècle.
La production compliquée des vêtements des Bulgares médiévaux est
déterminante pour la dimension de leur garde-robe. Il arrive rarement d'avoir un
deuxième habit qui est le plus souvent un habit de fête. Il est difficile à se
procurer la matière première pour la production des vêtements à cause de
l'insuffisance générale de terres cultivables. Et le tissage, et la préparation,
prennent beaucoup de temps. Il faut attendre la deuxième moitié du XTV s. pour
voir le costume bulgare national de masse devenir plus riche et multicolore.
Accélération
En étudiant le développement technologique et économique, il faut prendre
en compte la question de la vitesse. Les périodes de renouvellement
technologique dans le développement économique européen sont déjà évaluées.
Pour la période
1770-2030,
ces périodes comprennent des tranches de
50
à
30
ans, qui diminuent bien évidemment dans nos jours. De même, avant
1770,
une
réduction graduelle, quoique moins accélérée, de la durée des périodes de
renouvellement technologique est constatée.
En ce qui concerne la Bulgarie médiévale, les périodes de renouvellement
technologique sont délimitées à
150-170
ans, ce qui correspond aux mêmes
phases dans le reste de l'Europe et des Balkans. Tout de même, une équivalence
existe par rapport au moment et à la durée des périodes des changements
généraux de la société, de la vie quotidienne, voire des styles architecturaux et
-269-
Истинската история на България. Битието
les styles de mode. On pourrait soutenir avec assurance que la diminution de la
durée de ces périodes, donc l'accélération du renouvellement technologique est
difficile à distinguer aux VU-XI s., tout comme à l'époque du Deuxième empire
bulgare. Pourtant, l'évaluation de la durée des périodes de renouvellement
technologique est un peu relative car ce type d'observations sont fondées sur le
matériel archéologique qui nous incite à considérer une datation ayant
l'exactitude d'un quart de siècle comme un excellent résultat. Cependant, la
diminution de leur durée est évidente malgré les difficultés d'évaluation.
En appliquant les périodes de renouvellement technologique sur l'histoire
politique de la.Bulgarie médiévale, il devient tout de suite apparent que les
périodes de transition technologique et économique coïncident avec le temps des
crises et des échecs politiques. Il survient une telle période de transition, par
exemple, pendant le dernier quart du
XIV
siècle. A cette époque même, la
coïncidence avec les tragiques événements pour les États bulgares n'est
probablement pas fortuite.
Traduit du bulgare par Todor Kristev
-270- |
| any_adam_object | 1 |
| author | Petrinski, Ivan |
| author_facet | Petrinski, Ivan |
| author_role | aut |
| author_sort | Petrinski, Ivan |
| author_variant | i p ip |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV035755711 |
| ctrlnum | (OCoLC)643214153 (DE-599)BVBBV035755711 |
| edition | 1. izd. |
| era | Geschichte gnd |
| era_facet | Geschichte |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV035755711</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20091015</controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">091006s2009 ab|| |||| 00||| bul d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9789542805052</subfield><subfield code="9">978-954-28-0505-2</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)643214153</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV035755711</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakwb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">bul</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-Re13</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">7,41</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Petrinski, Ivan</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Istinskata istorija na Bălgarija</subfield><subfield code="b">bitieto</subfield><subfield code="c">Ivan Petrinski</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">1. izd.</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Sofija</subfield><subfield code="b">Siela</subfield><subfield code="c">2009</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">277 S.</subfield><subfield code="b">Ill., Kt.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">Historia incognita</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">In kyrill. Schr., bulg. - Zsfassung in engl., franz., griech. und russ. Sprache u.d.T.: The true history of Bulgaria</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Lebensstandard</subfield><subfield code="0">(DE-588)4134319-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Alltag</subfield><subfield code="0">(DE-588)4001307-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Bulgarien</subfield><subfield code="0">(DE-588)4008866-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Bulgarien</subfield><subfield code="0">(DE-588)4008866-2</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Alltag</subfield><subfield code="0">(DE-588)4001307-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Bulgarien</subfield><subfield code="0">(DE-588)4008866-2</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Lebensstandard</subfield><subfield code="0">(DE-588)4134319-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSBMuenchen</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=018615683&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=018615683&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="g">499</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-018615683</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Bulgarien (DE-588)4008866-2 gnd |
| geographic_facet | Bulgarien |
| id | DE-604.BV035755711 |
| illustrated | Illustrated |
| indexdate | 2024-08-10T01:07:01Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9789542805052 |
| language | Bulgarian |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-018615683 |
| oclc_num | 643214153 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 DE-Re13 DE-BY-UBR |
| owner_facet | DE-12 DE-Re13 DE-BY-UBR |
| physical | 277 S. Ill., Kt. |
| publishDate | 2009 |
| publishDateSearch | 2009 |
| publishDateSort | 2009 |
| publisher | Siela |
| record_format | marc |
| series2 | Historia incognita |
| spelling | Petrinski, Ivan Verfasser aut Istinskata istorija na Bălgarija bitieto Ivan Petrinski 1. izd. Sofija Siela 2009 277 S. Ill., Kt. txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Historia incognita In kyrill. Schr., bulg. - Zsfassung in engl., franz., griech. und russ. Sprache u.d.T.: The true history of Bulgaria Geschichte gnd rswk-swf Lebensstandard (DE-588)4134319-0 gnd rswk-swf Alltag (DE-588)4001307-8 gnd rswk-swf Bulgarien (DE-588)4008866-2 gnd rswk-swf Bulgarien (DE-588)4008866-2 g Alltag (DE-588)4001307-8 s Geschichte z DE-604 Lebensstandard (DE-588)4134319-0 s Digitalisierung BSBMuenchen application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=018615683&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB Muenchen application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=018615683&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract |
| spellingShingle | Petrinski, Ivan Istinskata istorija na Bălgarija bitieto Lebensstandard (DE-588)4134319-0 gnd Alltag (DE-588)4001307-8 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4134319-0 (DE-588)4001307-8 (DE-588)4008866-2 |
| title | Istinskata istorija na Bălgarija bitieto |
| title_auth | Istinskata istorija na Bălgarija bitieto |
| title_exact_search | Istinskata istorija na Bălgarija bitieto |
| title_full | Istinskata istorija na Bălgarija bitieto Ivan Petrinski |
| title_fullStr | Istinskata istorija na Bălgarija bitieto Ivan Petrinski |
| title_full_unstemmed | Istinskata istorija na Bălgarija bitieto Ivan Petrinski |
| title_short | Istinskata istorija na Bălgarija |
| title_sort | istinskata istorija na balgarija bitieto |
| title_sub | bitieto |
| topic | Lebensstandard (DE-588)4134319-0 gnd Alltag (DE-588)4001307-8 gnd |
| topic_facet | Lebensstandard Alltag Bulgarien |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=018615683&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=018615683&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT petrinskiivan istinskataistorijanabalgarijabitieto |