Ciężkie norwidy, czyli subiektywny przewodnik po literaturze polskiej:
Gespeichert in:
Format: | Buch |
---|---|
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Warszawa
Świat Książki
2009
|
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis |
Beschreibung: | 704 S. Ill. |
ISBN: | 9788324706181 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV035541487 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20200122 | ||
007 | t | ||
008 | 090528s2009 a||| |||| 00||| pol d | ||
020 | |a 9788324706181 |9 978-83-247-0618-1 | ||
035 | |a (OCoLC)320897866 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV035541487 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakwb | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-739 |a DE-11 | ||
050 | 0 | |a PG7012 | |
084 | |a KO 1320 |0 (DE-625)80074: |2 rvk | ||
084 | |a KO 2180 |0 (DE-625)80182: |2 rvk | ||
245 | 1 | 0 | |a Ciężkie norwidy, czyli subiektywny przewodnik po literaturze polskiej |c Stanisław Falkowski i Paweł Stępień |
264 | 1 | |a Warszawa |b Świat Książki |c 2009 | |
300 | |a 704 S. |b Ill. | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
650 | 4 | |a Polish literature |x History and criticism | |
700 | 1 | |a Falkowski, Stanisław |d 1953- |e Sonstige |0 (DE-588)103522182 |4 oth | |
700 | 1 | |a Stępień, Paweł |d 1969- |e Sonstige |0 (DE-588)1164046306 |4 oth | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung UB Passau |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=017597534&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-017597534 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804139181719420928 |
---|---|
adam_text | SPIS TREŚCI
WSTĘR KLASYCY BOCZNE KAPLICE I JEŻ,
CZYLI CZYM S/{ CIĘŻKIE NORWIDY?
......................7
Klasyka
-
literatura dla dzieci?
................................7
Co to znaczy być czytelnikiem dorosłym?
..........................7
Arcydzieła nieznane
......................................7
Czym nie jest ta książka?
...................................8
O czym chcemy pisać?
....................................8
Po co piszą mistrzowie?
....................................9
W zakamarkach katedr
....................................9
Ilu było wielkich pisarzy?
...................................9
Pisarze starodawni
-
pisarze nowocześni
..........................9
Bokserzy, poeci i ciężkie norwidy
...............................10
Co odkrywaliśmy?
.......................................10
1.
HIERARCHIA MIŁOŚCI I PIEC UTRAPIENIA. LEGENDA O ŚW. ALEKSYM.
. 13
Średniowieczny poemat opowiada o mitości do Boga, której nie da się tatwo pogodzić z miiością do
bliskich. Wystawieni na próbę bohaterowie legendy podążają dwiema drogami: drogą mitości uporządko¬
wanej (Aleksy i jego małżonka) oraz drogą mitości nieuporządkowanej (ojciec i matka Aleksego). Dzieje
świętego księcia-żebraka pouczają, że żarliwe umiłowanie Chrystusa i wierna
služba Bogu
nie oznacza
odrzucenia czy podeptania mitości do bliskich. Pouczają też
-
przedstawiając upadek ojca Aleksego
-
iż to złudna i przemijająca doczesność sprawia, że miłość do człowieka, niezakorzeniona w niebiosach,
niepodporządkowana miłości do Boga, prowadzić może tu, na ziemi, do gorzkiej klęski i dojmujących
cierpień
O świętym, co miłował Boga
.................................13
Gorliwa służba i cudowna nagroda
..............................15
Dzień triumfu, dzień próby
..................................17
Powtórna utrata syna
.....................................21
Ślepa miłość
..........................................22
Rozpoznanie
..........................................23
Wezwany z godów ziemskiej miłości
.............................25
Niech kocha, ale nie bardziej niż Mnie
............................28
Droga ubóstwa i uniżenia
...................................32
Kuszenie sławą świętości i ziemskim domem
........................34
Bezkrwawe męczeństwo
....................................38
Radość, ból, nauka dla świata
................................41
Bibliografia (wybór)
......................................45
2.
ŁASKAWY SEN I ŚWIĘTA MATEMATYKA, CZYLI CO WSPÓLNEGO MA
FRASZKA KOCHANOWSKIEGO DO SNU Z TRAKTATEM KOPERNIKA
O OBROTACH SFER NIEBIESKICH?
.....................46
Tak jak stawiony przez renesansowego poetę sen
-
visio
-
pozwala duszy wzlecieć ku niebiosom, tak
również szczególny rydwan astronomii, wychwalany przez renesansowego uczonego, przenosi ją w bo¬
skie rejony kosmosu i tego, co wieczne. Dwa z pozoru odlegte świadectwa kultury polskiego renesansu
są najgłębiej pokrewne, ponieważ wyrastają z tej samej, platońsko-pitagorejskiej, drogiej renesansowym
humanistom wizji wszechogarniającego i możliwego do poznania tadu.
Cierpienie Zuzanny i cierpienie ślepców
...........................46
Upadek mędrca i trudne pocieszenie
.............................48
Senna wizja architektury wszechświata
............................51
Łaskawy sen
..........................................56
Święta matematyka
......................................59
Bibliografia (wybór)
......................................61
3.
POEZJA TRWOGI I NADZIEI. MIKOŁAJ SĘP SZARZYŃSKI
.........63
Jest zdumiewające, że przepotężny Bóg pragnie mitości i czci istot tak nędznych jak ludzie. Stwórca jed¬
nak nie przestaje zadziwiać nawet aniołów. Jest królem i wodzem, i wielkim szlifierzem ludzkich serc,
zżeranych przez „rdzę grzechów . Na pomoc grzesznikom spieszy Najświętsza Panna, „przedziwna matka
stworzyciela swego i „księżyc naszych dusz
-
księżyc, bo świeci (odbitym!) światłem Bożego miłosier¬
dzia tak niezawodnie jak prawdziwy Księżyc odbitym światłem słonecznym.
Wojna
.............................................63
Rozniecanie niepokoju
....................................65
Ogród i pole bitwy
.......................................65
Ruch
..............................................67
Zardzewiałe serca
.......................................68
Serca nienasycone
.......................................69
W krainie cieni
.........................................70
Blask, który nie gaśnie
.....................................71
Pod sztandarem Boga
.....................................72
Bibliografia (wybór)
......................................73
4.
GORZKA ŚWIATOWA ROZKOSZ.
O POEZJI JANA ANDRZEJA MORSZTYNA
..................74
Hedonizm erotyków Morsztyna najdalszy jest tak od zaślepienia utudą radości doczesnych, jak od pocie¬
szenia ptynącego z wiary w istnienie radości wiekuistych. Nie ma nic wspólnego z beztroską grzeszników,
którzy zapominają o Bogu i nietrwatości ziemskiego żywota. Przeciwnie, wynika z pełnej świadomości
nieubłaganych praw przemijania i śmierci oraz z
-
dzielonego z wieloma sceptykami i libertynami Ml
stulecia
-
braku nadziei na pośmiertne trwanie duszy. Świat upragniony przez czcicieli Wenery, którzy
wątpią w życie wieczne, istnieje tylko we śnie. A złudne senne marzenie znikające w chwili przebudzenia
tym dobitniej odzwierciedla marność cielesnych rozkoszy i marność cielesnego piękna.
Śmierć
-
nauczycielka nadziei
............................... 74
Wiosna, pogoń śmierci, kres nadziei
............................ 75
Jeśli to prawda
.......................................... 79
Sen o świecie, którego nie ma
................................ 84
Bibliografia (wybór)
..................................... 89
5.
Z BIESZCZADU ŁEZ DO OGRODU NIEBIOS.
0
POEZJI WACŁAWA POTOCKIEGO
...................90
Potocki przekonuje, że olśniewające cuda świata są nieprzeliczone. Piękno bije z wielkich dziel Stwórcy,
takich jak rozgwieżdżony gmach świątyni wszechświata czy ogromne zwierciadło spokojnej tafli morza.
W zachwyt i zdumienie wprawiają też drobne klejnoty i dziwy natury
-
wonna purpurowa róża, jeż niosący
„jabłka na szczeci czy choćby pajęcza sieć. Nie mniej przenikliwie niż piękno świata widział Potocki jego
zmienność, grozę i ułudę. Ufny, że to Bóg jest szafarzem ludzkiego szczęścia i cierpienia, oraz niewzrusze¬
nie oczekujący wiosny zmartwychwstania, najboleśniejsze nieszczęścia człowieka
-
także własne -poczy¬
tuje za hiobową próbę lub Boże karanie.
Co najpiękniejszego? Świat
................................. 90
Czyż, mucha, żeglarz, liść
.................................. 99
Bibliografia (wybór)
.....................................107
6.
KTO SIĘ BRZYDZI CZŁOWIEKIEM?
(IGNACY KRASICKI I JEGO WIERSZE Z PROZĄ)
............. 108
Twórcy wieku oświecenia podziwiają człowieka lub widzą w nim nikczemne bydlę. Krasicki na te skrajności
odpowiada chrześcijańskim przypomnieniem miary człowieka: nie jest on ani aniołem, ani bestią, lecz
wędrowcem w drodze do lepszego świata, mającym dążyć do doskonałości.
Kim jest człowiek?
......................................108
Zwierzęta grające ludzi
...................................109
„Ludzie są zwierzęta !
................................... 109
Kunszt i natura
....................................... 112
Powieść w czterech wersach
................................. 112
„Czyż się wynosić?
..................................... 113
Zostać!
............................................ 115
Zostać? A dlaczego?
.................................... 115
Bibliografia (wybór)
..................................... 117
7.
WĘZEŁ W GŁĘBI SERCA
(ALEKSANDER FREDRO I TRZY PO TRZY)
................. 118
Obok epizodów komicznych w Pamiętnikach z epoki napoleońskiej wielki komediopisarz zawart opisy
wojennych okropności jakby zapowiadających okrucieństwa
XX
wieku; obok samego cesarza Francuzów
wspomina nieznaną nikomu starą piastunkę pannę Betdowską
-
nie każdy jest stawny lecz każdy jest
ważny.
0
wszystkich przywoływanych zdarzeniach i osobach Fredro mówi z humorem i zarazem powagą,
i z męską powściągliwością ~ godną oficera sztabu głównego i największego klasyka wśród polskich ro¬
mantyków. Uczy bliskości, współczucia i sprawiedliwości w myśleniu o ludziach i gotowości do wzruszeń
bez egzaltacji.
Dyndalski
-
bohater tragiczny?
!..............................118
Współczucie chrześcijanina, współczucie filozofa
.....................120
Pamiętnik w trumnie?
....................................121
Pamiętniki? Z epoki napoleońskiej?
............................122
Od wojennych przygód do filozofii polskości
.......................122
Poemat (dygresyjny) i gawęda
...............................123
Wielkie tematy Trzy po trzy
.................................124
Od
chybnej kuli
do ładu świata
...............................126
Kule jak chrząszcze i figle losu
...............................126
Ludzie-kukiełki i rzeczy-osoby
...............................127
Gondolierzy z łyżkami
....................................128
W kabarecie przedmiotów
..................................129
Prorok okropności
......................................130
Na pograniczu epok
.....................................131
Kartoteka?
..........................................131
Rozstrzelany kapral
.....................................132
Chaos i dom
........................................133
Bibliografia (wybór)
.....................................139
8.
ARMATY I DUSZE. WIELKIE TEZY MICKIEWICZA
............. 141
O biegu dziejów nie rozstrzygają sity materialne. „Duch Chrystusa
[...]
[to] jedyny żywiot świata, jedyne
źródto
sily .
Apostołowie „Piotr i
[...] Pawel, [...]
z matego miasteczka żydowskiego wychodźcy, rozbili
największe na świecie mocarstwo
[...]
i zatknęli na jego ruinie krzyż .
Pozornie szczęśliwy Zachód przeżywa duchowy kryzys, od kiedy za wzorem Rosji odwróci! się od chrześ¬
cijaństwa ku bałwochwalstwu sity i interesu. Cierpienia Słowian zwracają ich dusze ku niebu. Oni mogą
odnowić świat, bo swojej duchowej energii nie zużyli na budowę piramid, „na twory umystu lub tworze¬
nie sobie wygód.
Dzieje
harmat
i koni?
.................................... 141
Z głową w chmurach?
.................................... 142
Nowi kanibale
........................................ 143
Królowie chrześcijańscy i
Machiavelli
........................... 145
Powołanie Polaków
..................................... 146
Teza profesora Mickiewicza
................................. 146
Polska natchniona
...................................... 147
Żandarmi czy wiara
..................................... 149
Polska i Europa. Od harmonii do przeciwieństwa
..................... 150
Ustrój w służbie ducha
................................... 151
Idealny ustrój, idealni ludzie
................................ 152
„Zimny Zachód i „ciasna kraina szczęścia
........................ 153
Język, rozmowy, dom
-
czyli co nas robi Polakami?
.................... 154
Księga znajomych. Górecki, Giedymin, Swetoniusz
.................... 156
Dąbrowski w hymnie i na obiedzie
............................. 157
Niezniszczalne słowo
.................................... 159
Przepaść i wielkie myśli
................................... 160
Powołanie Słowian
..................................... 161
Dwa ludy jak dwaj rycerze
................................. 163
„Postrach wszedł w krew pokoleń
............................. 163
Działacz czy myśliciel?
................................... 164
Czy Mickiewicz złamał pióro?
............................... 165
Czy Mickiewicz zawsze był romantykiem?
......................... 165
„Jedyne źródło siły
..................................... 167
Niech dzieci wykreślą drogę
................................. 168
Nie zdobywałem miast
................................... 170
Bibliografia (wybór)
..................................... 170
9.
PŁACZĄCY POSĄG. BO TO JEST WIESZCZA NAJJAŚNIEJSZA
CHWAŁA... JULIUSZA SŁOWACKIEGO
................... 172
Miniatura poetycka Słowackiego nawiązuje do ody Horacego
Exegi
monumentum...,
po wielekroć pa¬
rafrazowanej przez poetów różnych epok. Wyodrębnia się jednak spośród pieśni, które wyrażają dumę
twórców żądnych wiecznej stawy. W swym liryku Stowacki żegna się z najbliższą mu osobą, z życiem
I z własną twórczością. Mocą boskiego natchnienia wznosi -jak Horacy
-
niezniszczalny pomnik. Czyni to
wszakże nie tyle dla nieśmiertelnej stawy, ile dla uwiecznienia bólu, jakim przepełnia go rozstanie z miło¬
wanym człowiekiem. Od czasu bowiem, gdy doznał objawienia tajemnic ostatecznych, miłość i anielskie
braterstwo duchów stały się dla niego ważniejsze niż poetycka sława.
W mocnym drgnięciu ducha?
............................... 172
Wieczna sława i wieczny ból
................................ 174
Radość powrotu i smutek rozłąki
.............................. 176
Krystaliczna całość o cechach urywka
........................... 179
Bibliografia (wybór)
..................................... 181
10.
NA DROGACH FAŁSZYWEJ WIARY JAK BŁĄDZĄ BOHATEROWIE
LISTÓW I NIE-BOSKIEJ KOMEDII ZYGMUNTA KRASIŃSKIEGO
...... 182
Co łączy ludzi tak różnych, jak odstępca od wiary Michał Czajkowski (Sadyk Pasza) i Karol
Levittoux,
mło¬
dy konspirator zadający sobie śmierć, by nie wydać współtowarzyszy na torturach, i bohaterów literackich
tak różnych, jak wróg chrześcijaństwa Pankracy i jego obrońca Hrabia Henryk? Fałszywe pojęcie o Bogu
i fałszywa wobec Niego postawa.
Renegat
........................................... 182
Ciało czy dusza, czyli nonsens nonsensów
......................... 184
Sumienie czy intryga?
.................................... 185
Pochwała „głupoty
..................................... 187
Czas i wyobraźnia
...................................... 187
Wielkie dusze
.......................................... 188
...i Hrabia Henryk
...................................... 189
Prawdziwy temat Nie-Boskiej Komedii
........................... 190
Droga do rozpaczy
..................................... 190
Odrzucony ratunek
..................................... 192
Niewierny obrońca wiary
.................................. 193
Fałszywy Bóg, fałszywa logika, fałszywy raj
........................ 193
„Obywatel-bóg
....................................... 195
Ten sam błąd!
........................................ 197
Błąd odstępcy
-
błąd bohaterów
.............................. 198
Nieśmiałość ludzi śmiałych
................................. 199
„Tytani , bożki, bóg
......................................200
Bibliografia (wybór)
.....................................201
11.
W NIEBA ŁONIE (CYPRIAN NORWID)
...................202
Spojrzenie „wzwyż wyzwala nas z konwulsji pośpiechu wypełniającego współczesny ziemski świat.
Życie doczesne to pielgrzymka, a Pielgrzym to ktoś, kto „trwa „w nieba tonie , gdy ono „porywa jego
duszę. Wszystko trwa
-
przed oczami Boga, więc nie ma wysiłków daremnych ani chwil straconych, bo
zmartwychwstaniemy. Kto by o tym wątpit, niech sobie przypomni wiarę ewangelicznych niewiast, które
„z najweselszym żalem przyniosły do Jerozolimy wieść o pustym grobie Chrystusa.
Dziedzic ziemi i nieba
.................................... 202
Poeta myśli i obrazu
..................................... 204
Piramida
........................................... 205
Dowód
............................................ 206
Język Boga
.......................................... 207
Assunta
i Karasia
...................................... 208
Sierp śmierci
........................................ 210
„Tu i „tam (czyli kuzynka współczuje, romantyk wątpi,
a Norwid im odpowiada)
.................................. 211
Nic straconego nie ma
............................. 212
Krzyż jest życie
....................................... 213
„Stracone
-
„zmieniane
.................................. 214
W poszukiwaniu straconego czasu
(Marcel
Proust).................... 215
Dobro zawsze przetrwa
(Sigrid
Undset)
.......................... 216
Rozstanie czy spotkanie? (Norwid
-
Undset
-
Szymborska)
............... 218
Spotkanie z panem... i z ludźmi. Przeszłość, przyszłość, wieczność
............ 220
Wielkanocny poranek
.................................... 221
Nowina?
........................................... 223
Niewiasty wierzące, niewiasta wątpiąca, największa chwila świata
............ 223
„Sprawdzenie rachunku
.................................. 224
Okno na raj
......................................... 225
Bibliografia (wybór)
..................................... 227
12.
ZŁOTE DYMY NAD NIEMNEM
-
NIEZNANE
DZIEŁO ELIZY ORZESZKOWEJ
.......................229
W Nad Niemnem nawet wielka narodowa klęska (powstanie styczniowe) nie rujnuje świata, w którym od¬
wieczny bór rozciąga się jak zawsze „nad złotawym trójkątem Niemna , złote dymy unoszą się jak przed
wiekami z kominów stu domostw zaścianka, a
„lono
ziemi pod pracowitą dtonią ludzi-kaptanów wciąż
rodzi ztotą pszenicę.
Tematy polskie
.......................................... 229
...i uniwersalne
........................................ 230
Kraina obfitości
....................................... 230
Nad Niemnem, czyli w raju
................................. 232
Adam, Benedykt, Jan
.................................... 233
Raj zagrożony
........................................ 234
Raj odnowiony?
....................................... 235
„Szukać czegoś wiekuistego
................................ 236
Nad Niemnem, czyli w świątyni
............................... 237
Złote dymy,
zlota
ziemia, złota rzeka
............................ 239
Raj utracony... czy posiadany?
............................... 239
Nad Niemnem i Lalka
.................................... 242
Bibliografia (wybór)
..................................... 243
13.
TRZY WEZWANIA HENRYKA SIENKIEWICZA
............... 244
Sienkiewicz ludzi pozorami kompozycyjnej prostoty. Tymczasem kluczem do ważnych znaczeń Szkiców
węglem okazuje się na pozór tylko żartobliwe określenie gatunku w podtytule opowiadania (epopeja!);
w Potopie zaś jedno zdanie wypowiedziane przez Kmicica tłumaczy, dlaczego zakochana, lecz oburzona
jego występkami, Oleńka raz go ratuje od niechybnej śmierci, a kiedy indziej milczy nawet w chwili, gdy
pluton egzekucyjny wyprowadza go na rozstrzelanie.
I. Szkice węglem
-
przewrotna epopeja
...........................244
Ważny moment dziejów narodu
..............................245
„Szczytność i „ton uroczysty
...............................246
Heros
............................................247
„Machina cudowna
....................................248
II.
Trzy wezwania
......................................250
Sienkiewicz, pozytywizm, romantyzm
...........................250
Kiejdany, Niderlandy, Zamość
...............................250
Istoty wietrzne i niezłomne
.................................252
Egzekucja w Billewiczach, czyli dlaczego Oleńka nie ratuje Kmicica?
..........253
Pościg w Wodoktach, czyli dlaczego wcześniej go uratowała?
..............254
Trzy wezwania
........................................256
Ocalanie dusz
........................................256
Bibliografia (wybór)
....................................258
14.
GDYBY... CO ZALEŻY OD LUDZI W FARAONIE BOLESŁAWA PRUSA.
. . 260
Nawet potężni
kaplani
też nie są wszechmocni
-
a zwłaszcza nie mogą
„
czytać w ludzkim sercu
[...]
[ani]
odsłaniać jego tajemnych zamiarów . A jednak ani losami całych państw i cywilizacji, ani poszczególnych
ludzi nie rządzą
„
ślepa moc i przypadek . W dramatycznym finale powieści Prus z matematyczną precyzją
dowodzi, że bohater sam nieświadomie, lecz wielokrotnie, podpisał wyrok na siebie, więc jego śmierć nie
przeczy tezie, że
„
wola ludzka to wielka sita, największa siła pod słońcem
.
Czego nie wie Tehenna?
................................... 260
Co wiedzą kapłani?
..................................... 261
Co wie Ramzes?
...................................... 262
Czego Ramzes nie wie?
................................... 263
Czego nie wiedzą nawet kapiani?
.............................. 265
Co wie narrator?
....................................... 265
Tajemne zamiary serc
.................................... 266
Co wiemy o królowej?
.................................... 268
Czego nie wiemy o Hiramie?
................................ 270
Czego nie wiemy o królowej?
................................ 271
Czego nie wie Pentuer?
................................... 272
Czy nie wiemy niczego?
................................... 273
Świat jest to wir?
...................................... 273
Ocalające dłonie
....................................... 275
Bezsilność?
......................................... 279
Gdyby
............................................ 280
Bibliografia (wybór)
.................................... 281
15.
GORZKI ŚMIECH, WSPÓŁCZUCIE, NIEBIAŃSKA JAŁMUŻNA.
FILOZOF JANA KASPROWICZA
......................283
Kasprowicz, nie przyjmując chrześcijańskiego pocieszenia i podzielając pesymistyczne poglądy
Schopenhauera, ukazuje rzeczywistość przenikniętą wszechobecnym złem oraz trzy postawy wobec
cierpienia, powodowanego przez śmierć, los i człowieka. Postawę samobójczą stanowczo odrzuca. Nie
przyjmuje postawy filozofa, gdyż nie godzi się na ostateczną rezygnację i sarkastyczny dystans. Wybiera
natomiast postawę artysty, aby tworzyć w imię współczucia i wiary, że jeśli sztuka nie daje ocalenia, to nie¬
sie choć chwilową ulgę cierpiącym. Jednocześnie
-
przy całej goryczy, smutku i sceptycyzmie
-
wyraża
pragnienie, by istniał Boski, metafizyczny ład, źródło pocieszenia dla „biednych, nieszczęśliwych dusz,
żebrzących jałmużny u bram wieczności .
„Chuchem
-
Hiob
-
Schopenhauer
............................283
Tragedia, czyli komedia
...................................287
Nieosiągalne remedium
...................................288
Co krzyczą czajki
...................................... 290
„Świat jest
[...]
piekłem, a ludzie
[...]
diabłami
...................... 292
O czym brzęczą pszczoły
.................................. 295
Samotność artysty
...................................... 298
Daremna podróż do początków świata
........................... 301
Spotkanie po latach
..................................... 304
Bibliografia (wybór)
..................................... 307
16.
ZEJŚCIE Z GOLGOTY I NAUKA WSPÓŁCZUCIA.
0
WIERNEJ RZECE STEFANA ŻEROMSKIEGO
..............308
Epizody męczeńskiego odwrotu Józefa Odrowąża z pobojowiska Żeromski stylizuje na stacje Drogi
Krzyżowej. Tworzy w ten sposób miarę moralną dla późniejszych postępków bohatera, któremu rycerski
heroizm nie daje patentu na nieskazitelność.
W wielkiej historii uczestniczą żywi ludzie, a nie bezcielesne duchy ~ dlatego pisarz ogarnia głębokim
współczuciem cierpiące dusze i ciata.
W środku zdarzeń
......................................308
„W środku bohatera
....................................309
Konwencje i konteksty
...................................310
Biblia
-
najważniejszy kontekst. Chusta Weroniki
.....................311
Korona cierniowa i Szymon Cyrenejczyk
..........................312
Święty
Graal
.........................................312
„Złożenie do grobu
.....................................313
„Stygmaty
.........................................313
Mesjanizm?
.........................................314
Polska i młyńskie koła
....................................314
Milimetry stylu
.......................................316
Polka, chrześcijanka, kobieta
................................317
Przeciw mesjanizmowi?
...................................318
Zejście z Golgoty
......................................319
Rycerz-dziecko i dumna panna
...............................321
Opera czy życie?
.......................................322
Żelazne klamki i ołowiany ołówek
.............................323
Buty i wszy
..........................................324
Bohaterowie i cielę
.....................................325
Współczucie
.........................................326
Bibliografia (wybór)
.....................................327
17.
CZY W LIPCACH MIESZKAJĄ CHRZEŚCIJANIE?
0 CHŁOPACH WŁADYSŁAWA REYMONTA
................329
W Chłopach z epizodami niechrześcijańskiej brutalności kontrastuje troska o doczesne potrzeby bliźnich
1 o wieczne losy ich dusz, a wielcy grzesznicy (nawet Jagna i Antek!) nie poddają się pokusom bez walki.
Bohaterowie ufają w Boże miłosierdzie i modlą się nie na pokaz; a okrutna egzekucja na Jagnie dokonuje
się pod nieobecność najpobożniejszych spośród nich. Powieść zaczyna się i kończy imieniem Bożym
-
wypowiadanym przez żebraczkę Agatę i przez żebrzącego ślepca.
Inny świat
..........................................329
Ludzie i deszcze
.......................................331
Fatum czy Boża wola?
...................................332
„Pacierz pomaga, ale i zamawianie nie zaszkodzi ?
....................333
„Dopomóż, Jezu miłosierny!
...............................334
„Abyś
zdechl
[...]
stary psie!...
...............................337
„Niech Bóg broni takiej doli
................................339
Walki z szatanem
......................................340
Modlitwy
...........................................341
Egzekucja
..........................................343
„Dobra
byla
la biednych
..................................343
Dwa wielokropki
.......................................344
Bibliografia (wybór)
....................................345
18.
„JEST JAKAŚ RĘKA ŚWIĘTA I JEST DŁOŃ INNA, PRZEKLĘTA .
O RĘKACH W WESELU WYSPIAŃSKIEGO
.................346
Ręce wyobrażone przez wielkiego dramaturga i wielkiego malarza
-
uskrzydlone, płonące, unurzane we
krwi; dziecięce rączki
Isi
nieświadomie przyzywającej Chochola i przeklęte ręce zbrodniarzy, „żelazem owi¬
ta
ręka Rycerza i dłoń Panny Młodej dotykająca serca-Polski, dłonie zaczarowanych weselników i Jaśka,
który „[wyjmuje] im kosy z rąk , ręce zdolne więzić, tulić, „zakładać pęta i „sięgać trzew
-
potrafią
wyrazić tęsknotę, potęgę, czułość, moc i bezsilność, majestat i milczące współczucie.
Ręce Stwórcy, ręce
Hermesa
................................346
Dłonie z krwi i kości
.....................................346
Dłonie przy uszach, „ręce Chochoła, rączka Dzieciątka
.................350
Ręce we krwi, skrzydlate ramiona, ręce płonące
......................351
Dłoń czarodziejska, dłonie w dłoniach, dłonie przeklęte
..................352
Dłoń szczęśliwa, ręka święta, dłoń przeklęta
........................354
Ręce bezwładne, wielkie marzenia, bolesna prawda
....................356
Dłoń Kasi, kiełbasa, ogórek
.................................357
Struktura kryształu
.....................................358
Bibliografia (wybór)
....................................359
19.
MYŚL BAŁAMUTNA, ZMIERZCH, NOC I ŚWIT.
0
POEZJI LEOPOLDA
STAFFA
.......................361
Najkrwawsza z wojen stanowią szczególnie trudną próbę dla wiary poety-klasycysty w
tad i
harmonię
świata, których niewzruszonego fundamentu upatrywał w Bogu. W wierszach pisanych w czasie wojen¬
nego zamętu i rzezi
Staff
pytat,
czy „Bóg uszedt skrycie w inną nieskończoność 11 opustoszył nagle na
wieki świat cały , czy też „opuścił ziemię , ginąc „z bólu i pogardy , rozpętanej przez „ludzką bestię .
I-niezależnie od tego, jakich odpowiedzi udzielił-zbliżył się wówczas do Hiobowego bądźAbrahamowego
przeświadczenia, że przymierze z Bogiem nie powinno rodzić pytań zadawanych przez ludzki rozum. Odtąd
poezja
Staffa
wyraża dystans do „bałamutnej „myśli oraz wiarę w Bożą harmonię świata ukrytą przed
umystem człowieka.
Zmierzch świata
.......................................361
Rozproszeni w ciemnościach
................................366
Świt
.............................................370
Bibliografia (wybór)
.....................................372
20.
PODZIEMNA GOLGOTA I JA
-
TWÓJ BRAT.
DO SIOSTRY BOLESŁAWA LEŚM
I AN A
..................373
Wiersz Leśmiana to świadectwo serdecznej więzi brata-poety z umarłą siostrą i czułej braterskiej miłości,
która ogarnia również złożone w grobie jej ciało. Utwór przynosi rozważania o osamotnieniu żyjących,
których opuszczają bliscy zmarli, oraz gorzkie rozważania o krzywdzie i osamotnieniu żywych i umarłych,
których opuszcza Bóg. Pozwala dostrzec, jak poeta toczy dialog z tradycją i jak przekształca rzeczywiste
zdarzenia i szczegóły rzeczywistości w poetycką wizję. Leśmian z najgłębszą powagą docieka tu tajemnic
istnienia i nieistnienia, które w innych wierszach rozpatrywał w granicach baśniowo-ludowego świata du-
siotków, śnigrobków, skrzebli i kocmołuchów.
Treść, w której łzy prawdziwe płoną
............................ 373
Ból i nadzieja poety
XVII
stulecia
............................. 376
Krzywdzony gnój i odlatujący Bóg
............................. 380
Bibliografia (wybór)
..................................... 392
21.
DZIEŁO BEZ IDEI? NOCE I DNIE MARII DĄBROWSKIEJ
..........393
Dąbrowska nie chce głosić żadnych „idei przewodnich , lecz ukazywać „życie człowieka i jego zetknięcie
sięzgrozą, dziwnością, zawiłością, tajemnicą istnienia . Bohaterowie Nocy i dni tęsknią do więzizludźmi
/
cío
przekonania, że ich życie
nie ¡est
błahostką ani absurdem, i stają oko w
око
z tajemnicą cierpie¬
nia i śmierci zwykle nieufni wobec wiary
-
lecz odporni na pokusy bezczynności, rozpaczy i obojętności
wobec potrzebujących i stabych.
Bogumil,
wzór wytrwałości, współczucia i równowagi ducha, staje się
natchnieniem dla Barbary, która w krytycznej sytuacji życiowej porzuca trwogę na rzecz spokoju i męstwa.
Religijny sceptycyzm Dąbrowska lojalnie równoważy rewelacyjną przypowieścią księdza Komodzińskiego
o „kalekich wierzbach /kalekich ludziach, których cierpienia w oczach Boga i w planach Boga są zupełnie
czym innym niż w naszych ludzkich oczach.
Co poeta chciał powiedzieć? (Wielki plan pisarki)
..................... 393
Żadnej idei? (Odwołanie zamiarów?)
........................... 394
O czym jeszcze powiedziała Dąbrowska? (Co nas wszystkich łączy?)
.......... 394
Serce
-
pogrzebowa kaplica?
................................ 396
Czym nie jest cale życie?
.................................. 397
Bez dogmatów
....................................... 397
Co jest zadaniem artysty? (List do Ujejskiego)
...................... 399
Czy sztuka nie jest zbędna?
................................. 400
Bez przemilczeń
....................................... 401
Sentencje i szczegóły
.................................... 402
Królestwo pięciu zmysłów
.................................. 403
Piąty wymiar (język)
..................................... 407
Vanitas i
język potoczny: włosy pani Florentyny
...................... 407
Ile waży jedno słowo: chuda panna Władysława
...................... 408
Ile waży jedno słowo: zaprószona pajęczyna
........................ 408
Co się mieści w kilku zdaniach: potrójne narodziny
................... 410
Co się mieści w kilku zdaniach: „z panem Niechcicem nie zaczynajcie
......... 411
Figowe drzewko na wietrze, czyli scenopisy Homera
................... 412
Warkoczyk Nastki, czyli Dąbrowska jak Homer
...................... 413
Obojętni ludzie, bezduszna przyroda?
........................... 415
Befsztyki bez cebuli
....................................... 416
...i jeszcze jedna zdrada
................................... 417
Niepotrzebny świat?
..................................... 419
Akwarium?
.......................................... 420
Niewierny geniusz miłości
.................................. 421
Wielka przemiana Barbary
................................. 421
Babcia, Bogumił i kluski
................................... 423
Tryumf Bogumiła
...................................... 424
Przypowieść o wierzbach
.................................. 426
Bibliografia (wybór)
.................................... 428
22.
ARCYDZIEŁO NIEODKRYTE. ZIELE NA KRATERZE
MELCHIORA WAŃKOWICZA
........................429
Ziele na kraterze
-
gawęda, reportaż i kronika rodzinna, tren na śmierć córki-powstańczej tączniczki,
poemat o cierpieniach matek i medytacja na temat krzyży podejmowanych przez kolejne pokolenia, to
przede wszystkim wielki esej o tym, w jaki sposób od samego urodzenia wrastamy w rodzinę, dom, język,
obyczaj, krajobraz, naród i ludzkość
-
i jak po dziejowych katastrofach z popiołów kiełkuje cud pamięci
wcielony w kilkuletnie dziecko i cud życia wcielony w dziecko nowo narodzone.
Kiepura?
...........................................429
Reporter, kronikarz, żartowniś
...............................430
Bez egzaltacji
........................................431
Wielkie tematy Wańkowicza
................................432
Palec i cud istnienia
.....................................433
Wrastanie: dom i Europa
..................................434
Szok
.............................................435
Wrastanie:
quizy
i egzekucja
................................436
Zloty krzyżyk
........................................437
Popiół i ziele
.........................................439
Mądrze to Pan Bóg urządził
................................440
Bibliografia (wybór)
....................................442
23.
MIESZKANIE, DOM Z OGRODEM I OCEAN WIECZNOŚCI.
O POEZJI JULIANA TUWIMA
........................443
Jednym z tematów swej poezji uczynił Tuwim mieszkanie. W jego wierszach swojskie szczegóły mieszczań¬
skiego bytowania splatają się z obrazami zielonej gęstwiny czy rozhukanych wód, wdzierających się do do¬
mowego zacisza. Przedmiotem poetyckiej kontemplacji może stać się krzesło, szuflada lub trzeszcząca ścia¬
na. W mieszkaniu toczą się zmagania między odczłowieczającą błogością poobiedniej drzemki a trwogą bądź
nawet rozpaczą, które przywracają człowieczeństwo, bo rozbudzają metafizyczny niepokój. Tuwim ukazuje
wykorzenienie i bezdomność mieszkańca wielkomiejskiej kamienicy, uzmysławiając, że „przelotne mieszka¬
nie nie jest prawdziwym domem człowieka. Bezdomność wszakże uznaje za najgłębszą istotę doświadcze¬
nia poety. Tęskni do porywu natchnienia, które wydziera go z domowej przystani i rzuca na wzburzone fale
praoceanu, spokrewnionego z chaosem i śmiercią, ale też z tym, co wieczne i boskie.
Dwa światy
.........................................443
Sen poobiedni, szczury, księżyc i pojedynek z nocą
....................445
Przelotne mieszkanie
....................................448
Gdzie mój dom?
.......................................450
Na morzach wieczności
...................................454
Odys
.............................................455
Bibliografia (wybór)
.....................................459
24.
RYK LUDÓW, PŁACZ LUDZI,
ZAL.
O WIERSZU JÓZEFA CZECHOWICZA
¿Ж
.................461
Poeta wyczulony na sygnaty zapowiadające katastrofę dźwiga brzemię wiedzy o nadciąganiu apokalip¬
tycznej burzy. I chociaż przeminęły czasy romantycznych wieszczów, a
nastala
epoka dyktatorów wio¬
dących tłumy ku „nowej rzezi ludów , Czechowicz żywi przekonanie, że jako poeta naznaczony wiesz¬
czym geniuszem ponosi odpowiedzialność za losy świata i ludzi. W dobie narastającej pogardy dla
jednostki chce swą poezją tworzyć „na nowo bliźnich : wspófcierpieć z drugim człowiekiem ipodźwignąć
„z
blota
„jego godność . Pysze dyktatorów, co „Mienią się być mędrcami, a to tylko szat ich ogarną! ,
przeciwstawia pokorę wieszcza, który „rozmnożony cudownie na wszystkich nas pragnie ocalić odręb¬
ność i człowieczeństwo każdego z ludzi.
Powódź piękna, potop ognia i krwi
.............................461
Ciężar przeczuć i samotności
................................463
Przykazanie jaskółek
.....................................465
Powinności poety
......................................466
Ja Milijon i miliony „ja
...................................468
Apokaliptyczne żniwa
....................................471
„Żal mi za siebie i za wszystkich
..............................472
Bibliografia (wybór)
.....................................473
25.
SKUMBRIE W TOMACIE IW ŁOMŻY (PATOS I PROSTOTA
W JĘZYKU KONSTANTEGO ILDEFONSA GAŁCZYŃSKIEGO)
.......474
Gafczyński miesza wzniosłość z trywialnością, jarmarczną jaskrawość z lirycznymi półtonami, jakby wciąż
sprawdzał, która struna języka zabrzmi wśród żarcików tonem najgłębszej powagi. Splatając biblijny patos
z kolokwialnym
banalem,
włącza ofiarę bohaterów (Pieśń o żołnierzach z Westerplatte,) do sfery wzruszeń
najszczerzej osobistych. Czułością ogarnia nawet groteskowo nieporadne znaki ludzkich uczuć (Serca
przebite strzałą), a
iv
poszukiwaniu stylu zdolnego wyrazić radość istnienia i serdecznej więzi oraz troskę
i trwogę przemijania odkrywa nowość: język małego dziecka (Sanie).
Magik i małpiszon?
.....................................474
Bezradny Łokietek, czyli absurd pełen logiki
........................475
Między kabaretem a elegią
.................................478
„Baedy się wypełniły dni... . Między hymnem a pogawędką
................481
„...Najwspanialsza nogo! . Między karykaturą a wzruszeniem
..............484
„Twarz twoja jest jak słoneczko . Elementarz czułości i grozy
..............488
Odkrycie nieporadności
...................................495
Bibliografia (wybór)
....................................496
26.
PAJĄK, POETA I NIEPRZENIKNIONE TAJEMNICE.
O WIERSZU CZESŁAWA MIŁOSZA PAJĄK
.................498
Wiersz Miłosza stanowi jedną z odston jego zmagań z tajemnicą bólu, śmierci,
zia
i grzechu pierwo¬
rodnego. Poeta rozważa, co mogą czynić ludzie, by nie pomnażać udręki, która przenika świat istot
żywych. Ujawnia, jak złudne jest przeświadczenie człowieka o jego niemal boskim wywyższeniu i pano¬
waniu nad ziemią. Ukazuje, że świadomość, z której posiadania wypływa ludzka pycha, jest bezradna
wobec wszechobecnego cierpienia. Miłosz daleki jest jednak od rezygnacji i rozpaczy. W zazdrosnej
myśli o dostojeństwie Adama wyraża najgłębszą tęsknotę za powrotem do raju
-
tęsknotę za Bożym,
a nie pełnym grozy „kamiennym porządkiem świata . Przyjmuje też ufną postawę dziecka w nadziei,
że w wieczności, poza granicą czasu, wszystkie tajemnice, niedocieczone dla śmiertelnego umysłu,
zostaną rozświetlone.
Spektakl na dnie wanny
...................................498
Łaskawy szafarz losów pająka
...............................499
Mrówki, ćmy i niedomyślenie do końca
..........................500
Błogosławieństwo płodności i grzech poczęcia
......................502
Skąd zło?
..........................................504
Okręty do żeglowania za granicę czasu
...........................506
Śmierć pająka i tęsknota do raju
..............................509
Bibliografia (wybór)
.....................................511
27.
POD PRĄD CZARNEJ FALI.
INNY ŚWIAT GUSTAWA HERLINGA-GRUDZIŃSKIEGO
..........513
Inny świat jest dokumentem, wiarygodnym świadectwem faktów, które miało „otworzyć Zachodowi oczy
na los milionów ludzi, zamęczanych w sowieckich łagrach. Jest jednak i dziełem literackim, w którym
prawda o człowieku
-
o jego rozpaczy, cierpieniach, poniżeniu, ale też o nadziei, współczuciu, walce
0 ocalenie człowieczeństwa
-
wyrażona
zostala
nie tylko w opowieści o rzeczywistych postaciach, zdarze¬
niach i miejscach, lecz także w obrazach wpisanych w liczne metafory i porównania. Szczególna obfitość
obecnych w nich odniesień do religii zdaje się podkreślać przeświadczenie pisarza
-
wprost przecież
ujawniającego swój agnostycyzm
-
że wobec miażdżących potęg historii człowiek nie jest bezbronny,
a jego uległość lub walka ściśle wiąże się z wiarą jednostki, z jej duchową odpowiedzią na pytanie o sens
1 cel własnego życia, o stosunek do siebie i innych ludzi.
Odsłonić w całej nagiej grozie
............................... 513
Maszyny, robactwo, szczury, śmiecie, kukły
........................ 515
Grzeszny gnój i szatańska religia
.............................. 517
Zbrodnicze potęgi i żywioły wody
............................. 521
Martwi za życia i ich skargi
................................. 524
Miejsca szczególne, zmartwychwstanie
.......................... 525
Męka za wiarę
........................................526
Bibliografia (wybór)
.....................................529
28.
ZIELONA RÓŻA I ODRAŻAJĄCA PRAWDA.
0
POEZJI TADEUSZA RÓŻEWICZA
.....................530
W Zielonej róży, rozmyślając nad odcztowieczonym i odcziowieczającym życiem nowoczesnej metropolii,
po raz pierwszy odstania poeta groźną obecność „nic we współczesnym świecie. Ujawnia zarazem swe
wewnętrzne rozdarcie: pomiędzy pragnienie, by tworzyć piękno
-
„zieloną różę poezji, a nakaz docieka¬
nia i przedstawiania (nawet odrażającej) prawdy; pomiędzy przeświadczenie o spowodowanych przez wojnę
1 nieodwracalnych przemianach kultury a przekonanie o powinnościach poezji, która
zlu
wynikającemu z tych
przemian musi się przeciwstawiać. Poeta opowiada się przy tym po stronie choćby najbardziej kalekiej praw¬
dy i po stronie poezji,
klóra
ukazuje prawdę, by przebudzić i przemienić poddanego ztu człowieka.
Poeci i ludzie-owady
..................................... 530
Zagadka zielonej róży
.................................... 534
Życie wieczne w roju bez matki
............................... 541
Bibliografia (wybór)
..................................... 551
29.
„TRZEBA WIĘCEJ UWAŻAĆ .
MIRONA
BIAŁOSZEWSKIEGO SZKOLĄ SKUPIENIA
............553
Biatoszewski, krytyk czasów nieuwagi, na poczucie wykorzenienia odpowiada przywiązaniem do wiel¬
kiego dziedzictwa kultury, pamięcią o chwilach osobistych wtajemniczeń przeżywanych od dzieciństwa
i zainteresowaniem dla każdego szczegółu widzialnego świata. Nawet banalny miejski poranek okazuje
się dlań uobecnieniem wielkiej chwili stworzenia, a więzi między ludźmi rozciągają się ponad granicami
wieków i kontynentów. Wtaczamy się w nie poprzez własną ojczyznę domową i narodową
-
dlatego
autor Pamiętnika z powstania warszawskiego opisuje Polskę z czułością i precyzją nasuwającą porównanie
z Panem Tadeuszem. Włącza nas w nie także każde ze spotkań z ludźmi
-
od serdecznych znajomych po
anonimowych przechodniów. Nikt nie jest nieważny ani nieciekawy.
Tradycja
........................................... 553
Język
............................................. 557
Od „szarych spraw do nieskończoności
.......................... 561
Archeologia więzi
...................................... 563
Czy życie nic nie znaczy?
.................................. 572
„Pan Tadeusz ?
....................................... 576
Cywilizacja nieuwagi
.................................... 579
Na przełomie wieków
.................................... 580
Bibliografia (wybór)
.................................... 583
30.
NAJWIĘKSZY POEMAT SZYMBORSKIEJ
.................585
W Lekturach nadobowiązkowych zachłanna ciekawość tączy się ze skłonnością do namysfu i widzenia
rzeczy z nieoczekiwanych stron. Ten największy poemat Szymborskiej, złożony z setek felietonów, uczy, jak
z rzeczy oglądanych w tempie typowym dla epoki, czyli przez chwilę, ale w skupieniu, wysnuwać wnioski
wielkiej wagi, ujęte w
formuly
precyzyjne jak w liryce,
Szymborska widzi bolesny paradoks w fakcie, że człowiek otrzymuje na urodziny świat
pelen
niezliczonych
wspaniałości i po krótkiej chwili musi go opuścić (Urodziny}; „nie pamięta , „gdzie, kiedy i po co I po¬
zwoliła otworzyć sobie I ten rachunek (życie!
-
Nic darowanej; wątpi w śmiertelność i w nieśmiertelność
duszy (Rachunek elegijny). Nie wątpijednak, że każdy z nas to „unikat na skalę wszechświatową (Lektury
nadobowiązkowej,
/
uczy dostrzegać niespodzianki w każdym zagadnieniu i cuda w każdym zjawisku,
a przede wszystkim w każdym człowieku.
Kto nie jest gotowy?
.....................................585
Liczby i ludzie
........................................587
Urodziny
...........................................588
Kosmos w kropli
.......................................590
Dziewczynka, której nie ma
.................................591
Woda Babel
.........................................592
Dręczące zagadki i nieznośna pewność
...........................593
Życie: wielka improwizacja
.................................594
Wzruszony gap
.......................................595
Smak życia
..........................................597
Kto mówi (do duszyczki)?
.................................599
Wielki człowiek
.......................................602
Twarze
............................................605
W tempie współczesnego świata
..............................606
Iwan Groźny i
Machiavelli
.................................607
SMS-y i aforyzmy
......................................608
Felietonistka czy myślicielka?
................................608
Czy warto być Napoleonem?
................................608
Dickens,
awangarda, grypa
.................................609
Szymborska nieomylna?
..................................610
Król Aleksander i królowa Bona
..............................611
Altana i życie
........................................611
Co z tego wszystkiego wynika?
...............................613
O czym nie wątpi Szymborska?
...............................614
Bibliografia (wybór)
....................................615
31.
UCZEŃ RZEKI. O WIERSZU DO RZEKI ZBIGNIEWA HERBERTA
......617
Herbert z uwagą wsłuchuje się w gtos natury i glosy tych, co odeszli przed wiekami. Dochowując przy¬
mierza ze zmarłymi, wnika w żywe
-
głęboko pokrewne myślom i uczuciom także dzisiejszego człowieka
-
pokłady dawnych mitów, wyobrażeń filozoficznych, religijnych, poetyckich. Człowiek ukazany w wier¬
szu Herberta jest istotą słabą, zmienną, upadającą, ale powołaną do heroicznej walki ze swą słabością,
upadkiem i niestałością. Jest spragniony poznania niedosiężnych dla rozumu tajemnic
-
nadprzyrodzo¬
nego ładu, początków czasu, świata, życia. Odpowiedzi na „ciemne pytania (a tym samym pocieszenia
i wsparcia w walce) nie znajduje w chrześcijaństwie. Wątpienie nie oznacza wszakże odrzucenia
-
stojący
wobec nieprzeniknionej tajemnicy, żywi pokorne przeświadczenie, że jest to tajemnica święta. I na jej bo¬
ski, sakralny charakter wskazuje, czerpiąc z różnych tradycji religijnych i filozoficznych.
Głos natury i głosy tych, co odeszli
.............................617
Proteusz i niezmienny zegar
................................621
Miłość, wiara, rozpacz
...................................623
Heroiczna walka i wieczny odpoczynek
..........................627
Bibliografia (wybór)
.....................................630
INDEKS NAZWISK I TYTUŁÓW
......................... 632
SUBIEKTYWNY INDEKS PROBLEMÓW, TEMATÓW I MOTYWÓW
...... 650
NOTA BIBLIOGRAFICZNA
............................ 682
SPIS ILUSTRACJI
................................ 683
|
any_adam_object | 1 |
author_GND | (DE-588)103522182 (DE-588)1164046306 |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV035541487 |
callnumber-first | P - Language and Literature |
callnumber-label | PG7012 |
callnumber-raw | PG7012 |
callnumber-search | PG7012 |
callnumber-sort | PG 47012 |
callnumber-subject | PG - Slavic, Baltic, Abanian Languages |
classification_rvk | KO 1320 KO 2180 |
ctrlnum | (OCoLC)320897866 (DE-599)BVBBV035541487 |
discipline | Slavistik |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>01299nam a2200325 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV035541487</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20200122 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">090528s2009 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788324706181</subfield><subfield code="9">978-83-247-0618-1</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)320897866</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV035541487</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakwb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-739</subfield><subfield code="a">DE-11</subfield></datafield><datafield tag="050" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">PG7012</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">KO 1320</subfield><subfield code="0">(DE-625)80074:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">KO 2180</subfield><subfield code="0">(DE-625)80182:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Ciężkie norwidy, czyli subiektywny przewodnik po literaturze polskiej</subfield><subfield code="c">Stanisław Falkowski i Paweł Stępień</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Świat Książki</subfield><subfield code="c">2009</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">704 S.</subfield><subfield code="b">Ill.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Polish literature</subfield><subfield code="x">History and criticism</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Falkowski, Stanisław</subfield><subfield code="d">1953-</subfield><subfield code="e">Sonstige</subfield><subfield code="0">(DE-588)103522182</subfield><subfield code="4">oth</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Stępień, Paweł</subfield><subfield code="d">1969-</subfield><subfield code="e">Sonstige</subfield><subfield code="0">(DE-588)1164046306</subfield><subfield code="4">oth</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung UB Passau</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=017597534&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-017597534</subfield></datafield></record></collection> |
id | DE-604.BV035541487 |
illustrated | Illustrated |
indexdate | 2024-07-09T21:40:00Z |
institution | BVB |
isbn | 9788324706181 |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-017597534 |
oclc_num | 320897866 |
open_access_boolean | |
owner | DE-739 DE-11 |
owner_facet | DE-739 DE-11 |
physical | 704 S. Ill. |
publishDate | 2009 |
publishDateSearch | 2009 |
publishDateSort | 2009 |
publisher | Świat Książki |
record_format | marc |
spelling | Ciężkie norwidy, czyli subiektywny przewodnik po literaturze polskiej Stanisław Falkowski i Paweł Stępień Warszawa Świat Książki 2009 704 S. Ill. txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Polish literature History and criticism Falkowski, Stanisław 1953- Sonstige (DE-588)103522182 oth Stępień, Paweł 1969- Sonstige (DE-588)1164046306 oth Digitalisierung UB Passau application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=017597534&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis |
spellingShingle | Ciężkie norwidy, czyli subiektywny przewodnik po literaturze polskiej Polish literature History and criticism |
title | Ciężkie norwidy, czyli subiektywny przewodnik po literaturze polskiej |
title_auth | Ciężkie norwidy, czyli subiektywny przewodnik po literaturze polskiej |
title_exact_search | Ciężkie norwidy, czyli subiektywny przewodnik po literaturze polskiej |
title_full | Ciężkie norwidy, czyli subiektywny przewodnik po literaturze polskiej Stanisław Falkowski i Paweł Stępień |
title_fullStr | Ciężkie norwidy, czyli subiektywny przewodnik po literaturze polskiej Stanisław Falkowski i Paweł Stępień |
title_full_unstemmed | Ciężkie norwidy, czyli subiektywny przewodnik po literaturze polskiej Stanisław Falkowski i Paweł Stępień |
title_short | Ciężkie norwidy, czyli subiektywny przewodnik po literaturze polskiej |
title_sort | ciezkie norwidy czyli subiektywny przewodnik po literaturze polskiej |
topic | Polish literature History and criticism |
topic_facet | Polish literature History and criticism |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=017597534&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT falkowskistanisław ciezkienorwidyczylisubiektywnyprzewodnikpoliteraturzepolskiej AT stepienpaweł ciezkienorwidyczylisubiektywnyprzewodnikpoliteraturzepolskiej |