Poznański Czerwiec '56: materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Akademię Obrony Narodowej 13 czerwca 2006 r.
Gespeichert in:
| Format: | Buch |
|---|---|
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Warszawa
Akademia Obrony Narodowej
2006
|
| Schriftenreihe: | Zeszyty Naukowe / Akademia Obrony Narodowej
2006,3,a = 64 = Nr. spec. |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Abstract |
| Beschreibung: | Zsfassung in engl. Sprache |
| Beschreibung: | 116 s. il. 24 cm |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV023484335 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20081211 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 080808s2006 |||| |||| 10||| pol d | ||
| 035 | |a (OCoLC)259926371 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV023484335 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rakwb | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a 7,41 |2 ssgn | ||
| 245 | 1 | 0 | |a Poznański Czerwiec '56 |b materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Akademię Obrony Narodowej 13 czerwca 2006 r. |c [zespół red. Anna Doraczyńska et al.] |
| 264 | 1 | |a Warszawa |b Akademia Obrony Narodowej |c 2006 | |
| 300 | |a 116 s. |b il. |c 24 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 490 | 1 | |a Zeszyty Naukowe / Akademia Obrony Narodowej |v 2006,3,a = 64 = Nr. spec. | |
| 500 | |a Zsfassung in engl. Sprache | ||
| 505 | 0 | |a Bibliogr. przy ref. | |
| 650 | 0 | 7 | |a Posener Aufstand |g 1956 |0 (DE-588)4343990-1 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 655 | 7 | |0 (DE-588)1071861417 |a Konferenzschrift |y 2006 |z Warschau |2 gnd-content | |
| 689 | 0 | 0 | |a Posener Aufstand |g 1956 |0 (DE-588)4343990-1 |D s |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 700 | 1 | |a Doraczyńska, Anna |e Sonstige |4 oth | |
| 810 | 2 | |a Akademia Obrony Narodowej |t Zeszyty Naukowe |v 2006,3,a = 64 = Nr. spec. |w (DE-604)BV023484333 |9 2006,3 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSBMuenchen |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=016666413&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=016666413&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-016666413 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |f 09045 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 909 |e 22/bsb |f 09045 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804137911649566720 |
|---|---|
| adam_text | SPIS TREŚCI
CONTENTS
Wstęp
....................................................................................................................................................5
Introduction
...........................................................................................................................................7
dr
hab.
Stanisław JANKOWIAK
Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu
Państwo ludowe z nazwy
-
narastanie kryzysu społeczno-politycznego i gospodarczego w Polsce
w latach
1950-1956............................................................................................................................11
People s
State
by Name - the Growth of the Social, Political and Economic Crisis in Poland
in
1950-1956 ......................................................................................................................................20
ppłk dr Andrzej AKSAMITOWSKI
Akademia Obrony Narodowej
Czerwcowy bunt robotniczy
-
Poznań
56.
Kalendarium wydarzeń
...................................................21
Workers Rebellion
-
Poznań
June
56.
Chronology of Events
..........................................................35
dr
hab.
Janusz KARWAT
Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu
Bunt, rewolta czy wypadki poznańskie?
.............................................................................................37
Rebellion, Revolt or
Poznań
Events?
..................................................................................................46
ppłk dr
hab.
Janusz ZUZIAK
Wojskowe Biuro Badań Historycznych w Warszawie
Ludowe Wojsko Polskie
-
radzieckie wzorce wychowawcze, indoktrynacja,
postawa wobec społeczeństwa
............................................................................................................47
Polish People s Army
-
Soviet Educational Models, Indoctrination, Attitude to Society
...................60
dr
hab.
Zbigniew PILARCZYK
Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu
Poznań
-
zbuntowane miasto
..............................................................................................................62
Poznań
-the Rebellious
City
..............................................................................................................70
dr
hab.
Krzysztof KOMOROWSKI
Wojskowe Biuro Badań Historycznych w Warszawie
Powstanie poznańskie
1956 г. і
jego następstwa
.................................................................................72
Poznań
Uprising of
1956
and Its Consequences
.................................................................................83
płk dr
hab.
Jerzy
KAJETANOWICZ
Akademia Obrony Narodowej
Wojsko Polskie W wydarzeniach poznańskich
1956
roku
...................................................................84
Polish Army in
Poznań
Events of
1956 .....·.........................................................................................99
płk dr Wojciech MARCINKOWSKI
Naczelna Prokuratura Wojskowa w Warszawie
Prokuratura wojskowa wobec udziału armii w tłumieniu powstańczego zrywu
................................100
Military Prosecution Service vs. Army s Participation in Quelling the Uprising
..........-....................103
dr Konrad BIAŁECKI
Uniwersytet
іш.
A. Mickiewicza w Poznaniu, Instytut Pamięci Narodowej w Poznaniu
Represje wobec zbuntowanego miasta
-
śledztwa i procesy
.............................................................104
Repression
Against the Rebellious City-Investigations and Trials
..................................................112
Zakończenie
......................................................................................................................................113
Conclusions
.......................................................................................................................................114
KONRAD BIALECKI
SUMMARY
REPRESSION AGAINST THE REBELLIOUS CITY
-
INVESTIGATIONS AND TRIALS
A gloomy announcement of repressions that the residents of rebellious
Poznań
could anticipate was the threat voiced by then Prime Minister
Józef
Cyrankiewicz
on 29l> June. He said that he who raises their hand against people s state, shall
have that hand cut off . On the next day, Edward
Gierek,
one of the First Secretar¬
ies of the Polish United Workers Party Central Committee also threatened severe
punishment at the funeral of one of the victims.
Remembering what Stalinist justice looked like, the residents of
Poznań
feared the lots of the accused. A conviction dominated that innocent people would
be prosecuted.
The author presents several trials that were conducted. All verdicts passed in
the trial of three
(Józef
Foltynowicz and
Jerzy Sroka
- 4
years and
б
months
imprisonment,
Kazimierz Żurek-
4
years imprisonment), and in the trial of nine
(Zenon
Urbánek,
Stanisław Jawor
ek,
Ludwik Wierzbicki
-
б
years imprisonment,
Józef Pocztowy
- 3
years imprisonment,
Janusz Biegański
-2.5
years imprison¬
ment,
Łukasz Piotrowski
-1.5
years imprisonment,
Stanisław Kauffinann
- 2
years
in suspension for
5,
moreover, Jan Suwart and Leon Olejniczak were acquitted)
were significantly lower than expected. The judges deliberately withdrew from
harsh regulations of the Decree from
1946.
It is worth mentioning that in the case
of the trial often , the judge first resumed the trial in order to examine new wit¬
nesses, next adjourned and finally dropped it. Undoubtedly, the speech made by
Władysław Gomułka
on the 7th Plenary Session of the Polish United Workers
Party Central Committee contributed to this because he stated that the reasons of
the
Poznań
tragedy and deep dissatisfaction of the whole political class resided in
us, party leadership, the government . Such an interpretation conducted by Person
Number One in the country in fact closed any possibilities of continuing repres¬
sion.
112
Zeszyty Naukowe AON nr
3(64)A
2006
ISSN 0867-2245
ZAKOŃCZENIE
Konferencja naukowa „Poznański Czerwiec
56
zorganizowana przez Aka¬
demię Obrony Narodowej przy współudziale pracowników naukowych
Collegium
Historicum Uniwersytetu Adama Mickiewicza i poznańskiego oddziału Instytutu
Pamięci Narodowej, Wojskowego Biura Badań Historycznych i Naczelnej Proku¬
ratury Wojskowej, stanowiła jedno z licznych i ważnych przedsięwzięć realizowa¬
nych w ramach obchodów
50
rocznicy „powstania poznańskiego .
Była ona próbą dotarcia do niezbadanych, a często także nieupowszechnionych
wyników studiów i badań w celu ukazania prawdy o tamtych dniach skrywanych
przez wiele lat.
Występujący referenci skupili się na analizie kryzysu społeczno-politycznego
i gospodarczego w Polsce w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych, ukazaniu prze¬
biegu czerwcowych wydarzeń w Poznaniu, próbie ich nazwania
-
buntem, rewoltą
czy też powstaniem, określeniem stosunku wojska do społeczeństwa poznańskiego
w tamtych dniach, a także dokonania oceny politycznych skutków „wybuchu
czerwcowego na forum krajowym i międzynarodowym.
Przedstawiciel UAM Poznań dr
hab.
Stanisław Jankowiak w swoim wystąpie¬
niu ukazał przyczyny i rozwój procesów społeczno-politycznych i gospodarczych,
które w czerwcu
1956
roku doprowadziły do zorganizowania manifestacji robotni¬
ków i mieszkańców Poznania. Referent poddał szczegółowej analizie sytuację za¬
równo wewnątrz kraju, jak i przemian zachodzących w Związku Radzieckim, które
nie pozostawały bez wpływu na rozwój wydarzeń w Polsce.
Próbę periodyzacji wydarzeń czerwcowych
1956
roku w Poznaniu przedstawił
ppłk dr Andrzej Aksamitowski z Katedry Historii Sztuki Wojennej AON. W swoim
wystąpieniu omówił chronologiczny przebieg wydarzeń, dokonując analizy działań
„po obydwu stronach barykady . Była to jedna z pierwszych prób tak szczegółowej
rekonstrukcji zdarzeń, ale problem pozostaje otwarty albowiem prowadzone ostatmo
kwerendy i badania archiwalne wciąż przynoszą nowe fakty.
W swoim wystąpieniu dr
hab.
Janusz Karwat z Wyższej Szkoły Nauk Humani¬
stycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu zaprezentował wielopłaszczyznowe spoj¬
rzenie na kwestię określenia (nazwania) wydarzeń mających miejsce w stolicy
Wielkopolski w czerwcu
1956
roku. Analizował
-
czy demonstracja robotnicza
w Poznaniu była li tylko rewoltą, wypadkami czy też insurekcją. Konkludując swo¬
je wystąpienie, dr
hab. J.
Karwat zasugerował odejście od określeń używanych
w okresie i w historiografii Polski Ludowej, skłaniając się do przyjęcia w nazew¬
nictwie tych faktów pojęcia insurekcja bądź powstanie.
Przedstawiciel Wojskowego Biura Badań Historycznych MON ppłk dr
hab.
Ja¬
nusz Zuziak w swoim referacie dokonał
апаіігу
postaw żołnierzy Wojska Polskie-
113
ZAKOŃCZENIE
go biorących udział w tłumieniu robotniczego buntu. Zaznaczył, że pomimo szero¬
kiej indoktrynacji politycznej opartej na radzieckich wzorcach wychowawczych,
której poddawani byli żołnierze, znalazło się wiele przypadków odmowy aktywne¬
go uczestniczenia w tłumieniu demonstracji.
Kolejnym referentem był dr
hab.
Zbigniew Pilarczyk z UAM Poznań. Przybli¬
żył on uczestnikom konferencji topografię ówczesnego Poznania. Będąc niekwestio¬
nowanym autorytetem w zakresie rozwoju urbanistycznego stolicy Wielkopolski,
przedstawił jej tajniki jako twierdzy i miasta, prezentując w swoim wystąpieniu
najważniejsze obiekty i budowle, które stały się cichymi świadkami tamtych dni.
W sposób bardzo przystępny referujący dokonał
paraleli
historycznych miejsc (ulic
i placów) oraz budynków ze współczesnymi. Analizy ukazane przez
prof.
Z. Pilar-
czyka są niezwykle cenne dla tych, którzy podejmą próbę kroczenia śladami po¬
znańskiego czerwca
56.
Referat przygotowany przez dyrektora WBBH MON dr.
hab.
Krzysztofa Ko-
morowskiego, pod jego nieobecność, zaprezentował pracownik tej instytucji dr
Czesław Szafran. W wygłoszonym referacie oparł się na reminiscencjach prasy
krajowej i zagranicznej relacjonującej na bieżąco przebieg robotniczego zrywu
w Poznaniu.
W dalszej części konferencji nastąpiła dyskusja. Do ważniejszych wystąpień
w tej części należały m.in. komunikaty i głosy zaprezentowane przez: płk. dr.
hab.
Jerzego Kajetanowicza
-
AON (Pacyfikacja zbuntowanego miasta. Wojsko Polskie
w czerwcu
56),
dr. Konrada Białeckiego
-
Π?Ν
Poznań (Śledztwa w sprawie po¬
znańskiego czerwca), dr Agnieszki Rogulsłdej
-
UAM Poznań (Pamięć poznań¬
skiego czerwca w literaturze polskiej) oraz przedstawiciela Naczelnej Prokuratury
Wojskowej
-
płk. dr. Wojciecha Marcinkowskiego (Prokuratura Wojskowa wobec
udziału armii w tłumieniu powstańczego zrywu).
Konkluzją, wynikającą z zaprezentowanych referatów i głosów w dyskusji było
stwierdzenie, że ocena wydarzeń poznańskich to trudny i złożony problem. Pomi¬
mo prowadzonych badań i upływu
50
lat
-
problem ten wciąż pozostaje otwarty.
Nie wszystkie jego aspekty, pomimo stworzonych możliwości prowadzenia badań,
zostały wydobyte na światło dzienne i nie do końca obiektywnie ocenione.
Materiały z konferencji naukowej, które oddajemy do rąk Czytelników są jedną
z prób pogłębienia wiedzy na temat Poznańskiego Czerwca
56
i przybliżenia tam¬
tych wydarzeń. Są również swoistego rodzaju hołdem dla wszystkich tych, którzy
pół wieku temu jako pierwsi podjęli walkę z totalitaryzmem stalinowskim.
Andrzej Ahamitowski
Jeremiasz Ślipiec
114
INTRODUCTION
CONCLUSIONS
The scientific conference
Poznań
June
56
organised by the National De¬
fence University with the cooperation of research workers from Collegium His-
toricum of Adam
Mickiewicz
University (UAM) and
Poznań
Branch of National
Remembrance Institute, Military Bureau for Historical Studies and Chief Military
Prosecution Service made up one of numerous and significant activities conducted
to commemorate the 50th anniversary of the
Poznań
Uprising .
It was an attempt to reach unexamined and not spread results of studies and
research in order to show the truth of those days hidden for many years.
The speakers focused on the analysis of social, political and economic crisis in
Poland in the early and mid fifties, showing the course of events in
Poznań
in June,
the attempt to call them a rebellion, revolt or uprising, defining the relation of the
military towards
Poznań
s
residents in those days and conducting the analysis of
political consequences of the June outbreak on the national and international fo¬
rum.
The
A. Mickiewicz
University representative, doctor
Stanisław Jankowiak,
in
his presentation showed the reasons and development of social, political and eco¬
nomic processes which in June
1956
led to organising
Poznań
workers and resi¬
dents protest. This paper analysed in detail the domestic situation as well as trans¬
formations taking place in the Soviet Union which had an influence on the course
of events in Poland.
Colonel doctor
Andrzej Aksamitowski
from the Chair of the Art of War, Na¬
tional Defence University described the events chronologically analysing the
events on both sides of the barricade . It was one of the first attempts of such
a detail reconstruction of events but the problem still remains open as recently
conducted search query and archival research bring new facts to light.
Doctor
Janusz
Karwatfrom the Higher School of the Humanities and Journal¬
ism in
Poznań
in his speech presented multisided overview on the issue of defining
(naming) the events taking place in the capital of
Wielkopolska
in June
1956.
He
made an analysis if the workers demonstration was a revolt , events or insur¬
rection
.
Concluding his presentation, doctor Karwat suggested withdrawing from
terms used in the Polish People s Republic period and historiography, being in¬
clined to adopt terminology insurrection
or uprising to define those facts.
The representative of the Military Bureau for Historical Research, Ministry of
National Defence, Lieutenant Colonel doctor
Janusz Zuziak,
in his presentation
conducted the attitudes
analysis of the Polish Army soldiers taking part in sup¬
pressing the workers
outbreak. He stressed that despite the wide political indoc¬
trination based on Soviet educational models that the soldiers had undergone,
115
CONCLUSIONS
there were many cases of refusing an active participation in quelling the demon¬
stration.
The next speaker, professor
Zbigniew
Pilarczyk from
A. Mickiewicz
University
in
Poznań
described the topography of
Poznań
56 .
As an unquestionable au¬
thority in
Poznań
urban development, he presented the capital s of
Wielkopolska
secrets as a stronghold and city showing the most important buildings and struc¬
tures that became silent witnesses of those days. He conducted parallels of his¬
toric places (streets and squares) and buildings with the contemporary ones in
a very clear way. The analysis presented by professor Pilarczyk are extremely
valuable for those who will attempt to follow the traces of
Poznań
June
56.
The paper prepared by the director of Military Bureau for Historical Research,
Ministry of National Defence, doctor
Krzysztof
Komorowski was presented by doc¬
tor
Czesław Szafran,
worker of the Institute
.
The paper was based on Polish and
foreign press covering the course of workers
outbreak in
Poznań.
The discussion followed that part of the conference in which several partici¬
pants participated. The most important speeches included The Pacification of the
Rebellious City. Polish Army in June
56
by
Jerzy Kejetanowicz,
National De¬
fence University, Investigations Concerning
Poznań
June by doctor
Konrad
Białecki,
the Institute of National Remembrance in
Poznań,
Remembering
Poznań
June in Polish Literature by doctor
Agnieszka Rogulskafrom Adam Mickiewicz
University,
Poznań,
and Military Prosecution Service vs. the Army Participation
in Quelling the Uprising by Colonel doctor
Wojciech Marcinkowski,
the repre¬
sentative of the Chief Military Prosecution Service.
A general conclusion resulting from the presented papers was the statement
that the evaluation of
Poznań
events is a very difficult and complex problem. De¬
spite the research and
50
years passing
-
the problem remains open. Not all its
aspects, in spite of possibilities to carry out research, were shown to light and com¬
pletely and objectively evaluated.
The materials from the scientific conference are an attempt to deepen the read¬
ers knowledge relating to
Poznań
June
56
and to describe these events. It is also
a kind of homage paid for all those who
halfa
century ago fought first with the
Stalinist totalitarianism.
Andrzej Aksamitowski
Jeremiasz Ślipiec
116
|
| adam_txt |
SPIS TREŚCI
CONTENTS
Wstęp
.5
Introduction
.7
dr
hab.
Stanisław JANKOWIAK
Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu
Państwo ludowe z nazwy
-
narastanie kryzysu społeczno-politycznego i gospodarczego w Polsce
w latach
1950-1956.11
People's
State
by Name - the Growth of the Social, Political and Economic Crisis in Poland
in
1950-1956 .20
ppłk dr Andrzej AKSAMITOWSKI
Akademia Obrony Narodowej
Czerwcowy bunt robotniczy
-
Poznań
'56.
Kalendarium wydarzeń
.21
Workers' Rebellion
-
Poznań
June
'56.
Chronology of Events
.35
dr
hab.
Janusz KARWAT
Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu
Bunt, rewolta czy wypadki poznańskie?
.37
Rebellion, Revolt or
Poznań
Events?
.46
ppłk dr
hab.
Janusz ZUZIAK
Wojskowe Biuro Badań Historycznych w Warszawie
Ludowe Wojsko Polskie
-
radzieckie wzorce wychowawcze, indoktrynacja,
postawa wobec społeczeństwa
.47
Polish People's Army
-
Soviet Educational Models, Indoctrination, Attitude to Society
.60
dr
hab.
Zbigniew PILARCZYK
Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu
Poznań
-
zbuntowane miasto
.62
Poznań
-the Rebellious
City
.70
dr
hab.
Krzysztof KOMOROWSKI
Wojskowe Biuro Badań Historycznych w Warszawie
Powstanie poznańskie
1956 г. і
jego następstwa
.72
Poznań
Uprising of
1956
and Its Consequences
.83
płk dr
hab.
Jerzy
KAJETANOWICZ
Akademia Obrony Narodowej
Wojsko Polskie W wydarzeniach poznańskich
1956
roku
.84
Polish Army in
Poznań
Events of
1956 .·.99
płk dr Wojciech MARCINKOWSKI
Naczelna Prokuratura Wojskowa w Warszawie
Prokuratura wojskowa wobec udziału armii w tłumieniu powstańczego zrywu
.100
Military Prosecution Service vs. Army's Participation in Quelling the Uprising
.-.103
dr Konrad BIAŁECKI
Uniwersytet
іш.
A. Mickiewicza w Poznaniu, Instytut Pamięci Narodowej w Poznaniu
Represje wobec zbuntowanego miasta
-
śledztwa i procesy
.104
Repression
Against the Rebellious City-Investigations and Trials
.112
Zakończenie
.113
Conclusions
.114
KONRAD BIALECKI
SUMMARY
REPRESSION AGAINST THE REBELLIOUS CITY
-
INVESTIGATIONS AND TRIALS
A gloomy announcement of repressions that the residents of rebellious
Poznań
could anticipate was the threat voiced by then Prime Minister
Józef
Cyrankiewicz
on 29l>' June. He said that "he who raises their hand against people's state, shall
have that hand cut off'. On the next day, Edward
Gierek,
one of the First Secretar¬
ies of the Polish United Workers' Party Central Committee also threatened severe
punishment at the funeral of one of the victims.
Remembering what "Stalinist justice" looked like, the residents of
Poznań
feared the lots of the accused. A conviction dominated that innocent people would
be prosecuted.
The author presents several trials that were conducted. All verdicts passed in
the "trial of three"
(Józef
Foltynowicz and
Jerzy Sroka
- 4
years and
б
months
imprisonment,
Kazimierz Żurek-
4
years imprisonment), and in the "trial of nine"
(Zenon
Urbánek,
Stanisław Jawor
ek,
Ludwik Wierzbicki
-
б
years imprisonment,
Józef Pocztowy
- 3
years imprisonment,
Janusz Biegański
-2.5
years imprison¬
ment,
Łukasz Piotrowski
-1.5
years imprisonment,
Stanisław Kauffinann
- 2
years
in suspension for
5,
moreover, Jan Suwart and Leon Olejniczak were acquitted)
were significantly lower than expected. The judges deliberately withdrew from
harsh regulations of the Decree from
1946.
It is worth mentioning that in the case
of the "trial often", the judge first resumed the trial in order to examine new wit¬
nesses, next adjourned and finally dropped it. Undoubtedly, the speech made by
Władysław Gomułka
on the 7th Plenary Session of the Polish United Workers
'
Party Central Committee contributed to this because he stated that "the reasons of
the
Poznań
tragedy and deep dissatisfaction of the whole political class resided in
us, party leadership, the government". Such an interpretation conducted by Person
Number One in the country in fact closed any possibilities of continuing repres¬
sion.
112
Zeszyty Naukowe AON nr
3(64)A
2006
ISSN 0867-2245
ZAKOŃCZENIE
Konferencja naukowa „Poznański Czerwiec
'56"
zorganizowana przez Aka¬
demię Obrony Narodowej przy współudziale pracowników naukowych
Collegium
Historicum Uniwersytetu Adama Mickiewicza i poznańskiego oddziału Instytutu
Pamięci Narodowej, Wojskowego Biura Badań Historycznych i Naczelnej Proku¬
ratury Wojskowej, stanowiła jedno z licznych i ważnych przedsięwzięć realizowa¬
nych w ramach obchodów
50
rocznicy „powstania poznańskiego".
Była ona próbą dotarcia do niezbadanych, a często także nieupowszechnionych
wyników studiów i badań w celu ukazania prawdy o tamtych dniach skrywanych
przez wiele lat.
Występujący referenci skupili się na analizie kryzysu społeczno-politycznego
i gospodarczego w Polsce w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych, ukazaniu prze¬
biegu czerwcowych wydarzeń w Poznaniu, próbie ich nazwania
-
buntem, rewoltą
czy też powstaniem, określeniem stosunku wojska do społeczeństwa poznańskiego
w tamtych dniach, a także dokonania oceny politycznych skutków „wybuchu
czerwcowego" na forum krajowym i międzynarodowym.
Przedstawiciel UAM Poznań dr
hab.
Stanisław Jankowiak w swoim wystąpie¬
niu ukazał przyczyny i rozwój procesów społeczno-politycznych i gospodarczych,
które w czerwcu
1956
roku doprowadziły do zorganizowania manifestacji robotni¬
ków i mieszkańców Poznania. Referent poddał szczegółowej analizie sytuację za¬
równo wewnątrz kraju, jak i przemian zachodzących w Związku Radzieckim, które
nie pozostawały bez wpływu na rozwój wydarzeń w Polsce.
Próbę periodyzacji wydarzeń czerwcowych
1956
roku w Poznaniu przedstawił
ppłk dr Andrzej Aksamitowski z Katedry Historii Sztuki Wojennej AON. W swoim
wystąpieniu omówił chronologiczny przebieg wydarzeń, dokonując analizy działań
„po obydwu stronach barykady". Była to jedna z pierwszych prób tak szczegółowej
rekonstrukcji zdarzeń, ale problem pozostaje otwarty albowiem prowadzone ostatmo
kwerendy i badania archiwalne wciąż przynoszą nowe fakty.
W swoim wystąpieniu dr
hab.
Janusz Karwat z Wyższej Szkoły Nauk Humani¬
stycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu zaprezentował wielopłaszczyznowe spoj¬
rzenie na kwestię określenia (nazwania) wydarzeń mających miejsce w stolicy
Wielkopolski w czerwcu
1956
roku. Analizował
-
czy demonstracja robotnicza
w Poznaniu była li tylko rewoltą, wypadkami czy też insurekcją. Konkludując swo¬
je wystąpienie, dr
hab. J.
Karwat zasugerował odejście od określeń używanych
w okresie i w historiografii Polski Ludowej, skłaniając się do przyjęcia w nazew¬
nictwie tych faktów pojęcia insurekcja bądź powstanie.
Przedstawiciel Wojskowego Biura Badań Historycznych MON ppłk dr
hab.
Ja¬
nusz Zuziak w swoim referacie dokonał
апаіігу
postaw żołnierzy Wojska Polskie-
113
ZAKOŃCZENIE
go biorących udział w tłumieniu robotniczego buntu. Zaznaczył, że pomimo szero¬
kiej indoktrynacji politycznej opartej na radzieckich wzorcach wychowawczych,
której poddawani byli żołnierze, znalazło się wiele przypadków odmowy aktywne¬
go uczestniczenia w tłumieniu demonstracji.
Kolejnym referentem był dr
hab.
Zbigniew Pilarczyk z UAM Poznań. Przybli¬
żył on uczestnikom konferencji topografię ówczesnego Poznania. Będąc niekwestio¬
nowanym autorytetem w zakresie rozwoju urbanistycznego stolicy Wielkopolski,
przedstawił jej tajniki jako twierdzy i miasta, prezentując w swoim wystąpieniu
najważniejsze obiekty i budowle, które stały się cichymi świadkami tamtych dni.
W sposób bardzo przystępny referujący dokonał
paraleli
historycznych miejsc (ulic
i placów) oraz budynków ze współczesnymi. Analizy ukazane przez
prof.
Z. Pilar-
czyka są niezwykle cenne dla tych, którzy podejmą próbę kroczenia śladami po¬
znańskiego czerwca
'56.
Referat przygotowany przez dyrektora WBBH MON dr.
hab.
Krzysztofa Ko-
morowskiego, pod jego nieobecność, zaprezentował pracownik tej instytucji dr
Czesław Szafran. W wygłoszonym referacie oparł się na reminiscencjach prasy
krajowej i zagranicznej relacjonującej na bieżąco przebieg robotniczego zrywu
w Poznaniu.
W dalszej części konferencji nastąpiła dyskusja. Do ważniejszych wystąpień
w tej części należały m.in. komunikaty i głosy zaprezentowane przez: płk. dr.
hab.
Jerzego Kajetanowicza
-
AON (Pacyfikacja zbuntowanego miasta. Wojsko Polskie
w czerwcu
'56),
dr. Konrada Białeckiego
-
Π?Ν
Poznań (Śledztwa w sprawie po¬
znańskiego czerwca), dr Agnieszki Rogulsłdej
-
UAM Poznań (Pamięć poznań¬
skiego czerwca w literaturze polskiej) oraz przedstawiciela Naczelnej Prokuratury
Wojskowej
-
płk. dr. Wojciecha Marcinkowskiego (Prokuratura Wojskowa wobec
udziału armii w tłumieniu powstańczego zrywu).
Konkluzją, wynikającą z zaprezentowanych referatów i głosów w dyskusji było
stwierdzenie, że ocena wydarzeń poznańskich to trudny i złożony problem. Pomi¬
mo prowadzonych badań i upływu
50
lat
-
problem ten wciąż pozostaje otwarty.
Nie wszystkie jego aspekty, pomimo stworzonych możliwości prowadzenia badań,
zostały wydobyte na światło dzienne i nie do końca obiektywnie ocenione.
Materiały z konferencji naukowej, które oddajemy do rąk Czytelników są jedną
z prób pogłębienia wiedzy na temat Poznańskiego Czerwca
'56
i przybliżenia tam¬
tych wydarzeń. Są również swoistego rodzaju hołdem dla wszystkich tych, którzy
pół wieku temu jako pierwsi podjęli walkę z totalitaryzmem stalinowskim.
Andrzej Ahamitowski
Jeremiasz Ślipiec
114
INTRODUCTION
CONCLUSIONS
The scientific conference
"Poznań
June
'56"
organised by the National De¬
fence University with the cooperation of research workers from Collegium His-
toricum of Adam
Mickiewicz
University (UAM) and
Poznań
Branch of National
Remembrance Institute, Military Bureau for Historical Studies and Chief Military
Prosecution Service made up one of numerous and significant activities conducted
to commemorate the 50th anniversary of the
"Poznań
Uprising".
It was an attempt to reach unexamined and not spread results of studies and
research in order to show the truth of those days hidden for many years.
The speakers focused on the analysis of social, political and economic crisis in
Poland in the early and mid fifties, showing the course of events in
Poznań
in June,
the attempt to call them a rebellion, revolt or uprising, defining the relation of the
military towards
Poznań
's
residents in those days and conducting the analysis of
political consequences of the June outbreak on the national and international fo¬
rum.
The
A. Mickiewicz
University representative, doctor
Stanisław Jankowiak,
in
his presentation showed the reasons and development of social, political and eco¬
nomic processes which in June
1956
led to organising
Poznań
workers and resi¬
dents 'protest. This paper analysed in detail the domestic situation as well as trans¬
formations taking place in the Soviet Union which had an influence on the course
of events in Poland.
Colonel doctor
Andrzej Aksamitowski
from the Chair of the Art of War, Na¬
tional Defence University described the events chronologically analysing the
events "on both sides of the barricade". It was one of the first attempts of such
a detail reconstruction of events but the problem still remains open as recently
conducted search query and archival research bring new facts to light.
Doctor
Janusz
Karwatfrom the Higher School of the Humanities and Journal¬
ism in
Poznań
in his speech presented multisided overview on the issue of defining
(naming) the events taking place in the capital of
Wielkopolska
in June
1956.
He
made an analysis if the workers demonstration was a "revolt", "events" or "insur¬
rection
".
Concluding his presentation, doctor Karwat suggested withdrawing from
terms used in the Polish People's Republic period and historiography, being in¬
clined to adopt terminology "insurrection
"
or "uprising" to define those facts.
The representative of the Military Bureau for Historical Research, Ministry of
National Defence, Lieutenant Colonel doctor
Janusz Zuziak,
in his presentation
conducted the attitudes
'
analysis of the Polish Army soldiers taking part in sup¬
pressing the workers
'
outbreak. He stressed that despite the wide political indoc¬
trination based on Soviet educational models that the soldiers had undergone,
115
CONCLUSIONS
there were many cases of refusing an active participation in quelling the demon¬
stration.
The next speaker, professor
Zbigniew
Pilarczyk from
A. Mickiewicz
University
in
Poznań
described the "topography of
Poznań
'56".
As an unquestionable au¬
thority in
Poznań
urban development, he presented the capital's of
Wielkopolska
secrets as a stronghold and city showing the most important buildings and struc¬
tures that became "silent witnesses" of those days. He conducted parallels of his¬
toric places (streets and squares) and buildings with the contemporary ones in
a very clear way. The analysis presented by professor Pilarczyk are extremely
valuable for those who will attempt to follow the traces of
Poznań
June
'56.
The paper prepared by the director of Military Bureau for Historical Research,
Ministry of National Defence, doctor
Krzysztof
Komorowski was presented by doc¬
tor
Czesław Szafran,
worker of the Institute
.
The paper was based on Polish and
foreign press covering the course of workers
'
outbreak in
Poznań.
The discussion followed that part of the conference in which several partici¬
pants participated. The most important speeches included "The Pacification of the
Rebellious City. Polish Army in June
'56"
by
Jerzy Kejetanowicz,
National De¬
fence University, "Investigations Concerning
Poznań
June" by doctor
Konrad
Białecki,
the Institute of National Remembrance in
Poznań,
"Remembering
Poznań
June in Polish Literature" by doctor
Agnieszka Rogulskafrom Adam Mickiewicz
University,
Poznań,
and "Military Prosecution Service vs. the Army Participation
in Quelling the Uprising" by Colonel doctor
Wojciech Marcinkowski,
the repre¬
sentative of the Chief Military Prosecution Service.
A general conclusion resulting from the presented papers was the statement
that the evaluation of
Poznań
events is a very difficult and complex problem. De¬
spite the research and
50
years passing
-
the problem remains open. Not all its
aspects, in spite of possibilities to carry out research, were shown to light and com¬
pletely and objectively evaluated.
The materials from the scientific conference are an attempt to deepen the read¬
ers' knowledge relating to
Poznań
June
'56
and to describe these events. It is also
a kind of homage paid for all those who
halfa
century ago fought first with the
Stalinist totalitarianism.
Andrzej Aksamitowski
Jeremiasz Ślipiec
116 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV023484335 |
| contents | Bibliogr. przy ref. |
| ctrlnum | (OCoLC)259926371 (DE-599)BVBBV023484335 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>01933nam a2200409 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV023484335</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20081211 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">080808s2006 |||| |||| 10||| pol d</controlfield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)259926371</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV023484335</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakwb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">7,41</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Poznański Czerwiec '56</subfield><subfield code="b">materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Akademię Obrony Narodowej 13 czerwca 2006 r.</subfield><subfield code="c">[zespół red. Anna Doraczyńska et al.]</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Akademia Obrony Narodowej</subfield><subfield code="c">2006</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">116 s.</subfield><subfield code="b">il.</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Zeszyty Naukowe / Akademia Obrony Narodowej</subfield><subfield code="v">2006,3,a = 64 = Nr. spec.</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zsfassung in engl. Sprache</subfield></datafield><datafield tag="505" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">Bibliogr. przy ref.</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Posener Aufstand</subfield><subfield code="g">1956</subfield><subfield code="0">(DE-588)4343990-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)1071861417</subfield><subfield code="a">Konferenzschrift</subfield><subfield code="y">2006</subfield><subfield code="z">Warschau</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Posener Aufstand</subfield><subfield code="g">1956</subfield><subfield code="0">(DE-588)4343990-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Doraczyńska, Anna</subfield><subfield code="e">Sonstige</subfield><subfield code="4">oth</subfield></datafield><datafield tag="810" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Akademia Obrony Narodowej</subfield><subfield code="t">Zeszyty Naukowe</subfield><subfield code="v">2006,3,a = 64 = Nr. spec.</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV023484333</subfield><subfield code="9">2006,3</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSBMuenchen</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=016666413&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=016666413&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-016666413</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09045</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09045</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
| genre | (DE-588)1071861417 Konferenzschrift 2006 Warschau gnd-content |
| genre_facet | Konferenzschrift 2006 Warschau |
| id | DE-604.BV023484335 |
| illustrated | Not Illustrated |
| index_date | 2024-07-02T21:38:59Z |
| indexdate | 2024-07-09T21:19:49Z |
| institution | BVB |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-016666413 |
| oclc_num | 259926371 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 116 s. il. 24 cm |
| publishDate | 2006 |
| publishDateSearch | 2006 |
| publishDateSort | 2006 |
| publisher | Akademia Obrony Narodowej |
| record_format | marc |
| series2 | Zeszyty Naukowe / Akademia Obrony Narodowej |
| spelling | Poznański Czerwiec '56 materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Akademię Obrony Narodowej 13 czerwca 2006 r. [zespół red. Anna Doraczyńska et al.] Warszawa Akademia Obrony Narodowej 2006 116 s. il. 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Zeszyty Naukowe / Akademia Obrony Narodowej 2006,3,a = 64 = Nr. spec. Zsfassung in engl. Sprache Bibliogr. przy ref. Posener Aufstand 1956 (DE-588)4343990-1 gnd rswk-swf (DE-588)1071861417 Konferenzschrift 2006 Warschau gnd-content Posener Aufstand 1956 (DE-588)4343990-1 s DE-604 Doraczyńska, Anna Sonstige oth Akademia Obrony Narodowej Zeszyty Naukowe 2006,3,a = 64 = Nr. spec. (DE-604)BV023484333 2006,3 Digitalisierung BSBMuenchen application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=016666413&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB Muenchen application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=016666413&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract |
| spellingShingle | Poznański Czerwiec '56 materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Akademię Obrony Narodowej 13 czerwca 2006 r. Bibliogr. przy ref. Posener Aufstand 1956 (DE-588)4343990-1 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4343990-1 (DE-588)1071861417 |
| title | Poznański Czerwiec '56 materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Akademię Obrony Narodowej 13 czerwca 2006 r. |
| title_auth | Poznański Czerwiec '56 materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Akademię Obrony Narodowej 13 czerwca 2006 r. |
| title_exact_search | Poznański Czerwiec '56 materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Akademię Obrony Narodowej 13 czerwca 2006 r. |
| title_exact_search_txtP | Poznański Czerwiec '56 materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Akademię Obrony Narodowej 13 czerwca 2006 r. |
| title_full | Poznański Czerwiec '56 materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Akademię Obrony Narodowej 13 czerwca 2006 r. [zespół red. Anna Doraczyńska et al.] |
| title_fullStr | Poznański Czerwiec '56 materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Akademię Obrony Narodowej 13 czerwca 2006 r. [zespół red. Anna Doraczyńska et al.] |
| title_full_unstemmed | Poznański Czerwiec '56 materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Akademię Obrony Narodowej 13 czerwca 2006 r. [zespół red. Anna Doraczyńska et al.] |
| title_short | Poznański Czerwiec '56 |
| title_sort | poznanski czerwiec 56 materialy z konferencji naukowej zorganizowanej przez akademie obrony narodowej 13 czerwca 2006 r |
| title_sub | materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Akademię Obrony Narodowej 13 czerwca 2006 r. |
| topic | Posener Aufstand 1956 (DE-588)4343990-1 gnd |
| topic_facet | Posener Aufstand 1956 Konferenzschrift 2006 Warschau |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=016666413&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=016666413&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| volume_link | (DE-604)BV023484333 |
| work_keys_str_mv | AT doraczynskaanna poznanskiczerwiec56materiałyzkonferencjinaukowejzorganizowanejprzezakademieobronynarodowej13czerwca2006r |