Dzieje wsi pomorskiej: V Międzynarodowa Konferencja Naukowa ; Kłopotowo, gmina Dygowo, powiat kołobrzeski, 5 - 7 maja 2006 ; materiały pod red. Andrzeja Chludzińskiego ... = Die Geschichte des Pommerschen Dorfes
Gespeichert in:
| Format: | Buch |
|---|---|
| Sprache: | Polish German |
| Veröffentlicht: |
Dygowo [u.a.]
Gminny Zespół Oświaty i Kultury [u.a.]
2006
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Abstract |
| Beschreibung: | 315 S., [8] Bl. Ill., Kt. |
| ISBN: | 8391744779 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV022719659 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20190701 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 070906s2006 ab|| |||| 10||| pol d | ||
| 020 | |a 8391744779 |9 83-917447-7-9 | ||
| 035 | |a (OCoLC)644588903 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV022719659 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rakwb | ||
| 041 | 0 | |a pol |a ger | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a 7,41 |2 ssgn | ||
| 245 | 1 | 0 | |a Dzieje wsi pomorskiej |b V Międzynarodowa Konferencja Naukowa ; Kłopotowo, gmina Dygowo, powiat kołobrzeski, 5 - 7 maja 2006 ; materiały pod red. Andrzeja Chludzińskiego ... = Die Geschichte des Pommerschen Dorfes |
| 246 | 1 | 1 | |a Die Geschichte des Pommerschen Dorfes |
| 264 | 1 | |a Dygowo [u.a.] |b Gminny Zespół Oświaty i Kultury [u.a.] |c 2006 | |
| 300 | |a 315 S., [8] Bl. |b Ill., Kt. | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Dorf |0 (DE-588)4012775-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Pommern |0 (DE-588)4046744-2 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 655 | 7 | |0 (DE-588)1071861417 |a Konferenzschrift |y 2006 |z Kłopotowo Köslin |2 gnd-content | |
| 689 | 0 | 0 | |a Pommern |0 (DE-588)4046744-2 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Dorf |0 (DE-588)4012775-8 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Geschichte |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 700 | 1 | |a Chludziński, Andrzej |e Sonstige |0 (DE-588)1189605244 |4 oth | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSBMuenchen |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015925401&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015925401&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 940 | 1 | |n DHB | |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q DHB_JDG_ISBN_1 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-015925401 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |g 438 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804136944239640576 |
|---|---|
| adam_text | 11
WSTĘP
W dniach
5-7
maja
2006
roku, tym razem w pałacu znajdującym się we wsi
Kłopotowo, leżącej na terenie gminy Dygowo (powiat kołobrzeski) odbyła się już
piąta z rzędu konferencja naukowa grupująca badaczy zajmujących się różnorodnymi
aspektami dziejów wsi pomorskiej. Spotkanie to, jak i wcześniejsze, miało charakter
interdyscyplinarny i obok archiwistów, archeologów, historyków, historyków sztu¬
ki, etnografów w obradach uczestniczyli także literaturoznawcy, a zwłaszcza języko¬
znawcy. W ciągu trzech dni obrad wygłoszono
19
referatów i prowadzono ożywio¬
ną, czasem wręcz burzliwą dyskusję na podjęte w wystąpieniach tematy.
Sesja mogła się odbyć dzięki wsparciu finansowemu gminy Dygowo oraz Uni¬
wersytetu Szczecińskiego przy wydatnej pomocy
Euroregionu
Pomerania. Prawie
równolegle z konferencją w kłopotowskim pałacu miał miejsce plener malarski,
w którym uczestniczyli artyści z Niemiec i Polski. Wspólny wernisaż połączył z sobą
artystów i naukowców przebywających w Kłopotowie i pozwolił im zadumać się nad
pięknem ziemi pomorskiej
.
Konferencja „Dzieje wsi pomorskiej została uroczyście otwarta przez Pana Marka
Zawadzkiego, wójta Gminy Dygowo. Po nim głos zabierali Pan Antoni Bernatowicz,
przewodniczący Rady Gminy w Dygowie, oraz Pani Dorota Gruchała, dyrektor
Gminnego Zespołu Oświaty i Kultury w Dygowie. Następnie wystąpili opiekunowie
naukowi konferencji:
prof.
Radosław Gaziński i dr Andrzej Chludziński. Wszyscy
mówcy zgodnie podkreślali, że mamy już do czynienia z małym jubileuszem, który
obchodzi konferencja (piąta z rzędu). Przez ten czas spotkania najpierw we Włości-
borzu, a teraz w Kłopotowie stały się z jednej strony ważnym elementem budowy
lokalnej tradycji, przyczyniając się do wzmocnienia związków mieszkańców ze swo¬
ją małą ojczyzną, a z drugiej pozostały płaszczyzną wymiany myśli między badaczami
z różnych ośrodków naukowych w Polsce i Niemczech.
Pierwszy dzień obrad został poświęcony głównie problematyce archiwalnej, ar¬
cheologicznej i historycznej. Spotkanie rozpoczął Radosław Gaziński omawiając szcze¬
gółowo akta kościelne, znajdujące się w Archiwum Państwowym w Szczecinie, jako
źródło do dziejów wsi pomorskiej. Następnie przyszła pora na wystąpienia archeolo¬
giczne. Przemysław Kołosowski omówił badania archeologiczne prowadzone w Rurce
(dawna komandoria, najpierw templariuszy, potem joannitów) i przez ich pryzmat
spojrzał na losy sąsiednich wsi w średniowieczu. Po nim Ignacy W. Skrzypek ukazał
stan badań archeologicznych na terenie gminy Dygowo od
XIX
wieku po czasy
współczesne. W wystąpieniu nie zabrakło także opisów najbardziej ciekawych zabyt¬
ków archeologicznych odkrytych na terenie gminy. Z kolei Zbigniew Sobisz zajął się
florą naczyniową, jaką można spotkać na wczesnośredniowiecznych stanowiskach
archeologicznych (grodziska, osady, cmentarzyska) gminy Dygowo. Dariusz Jało-
szyński scharakteryzował losy Kombinatu Państwowych Gospodarstw Rolnych
w Kłodzinie w latach
1962-1992.
Pierwszy dzień obrad zamknął referat
Adeli
Kuik-
Kalinowskięj, ukazujący problematykę kresów zachodnich (na przykładzie Pomorza)
w literaturze pięknej
.
12
Drugi dzień konferencji zdominowali łiteraturoznawcy i językoznawcy. Ewa Urbań-
ska-Mazuruk oddała w sposób plastyczny obraz kobiety wiejskiej na podstawie li¬
stów do tzw. czasopism kobiecych, a Urszula Chęcińska pokazała fascynacje Joanny
Kulmowej leśnym krajobrazem Puszczy Goleniowskiej. Kolejny mówca
Matthias
Diefenbach przedstawił słuchaczom program podróży sentymentalnych, jakie odby¬
wają dawni mieszkańcy Pomorza w swoje rodzinne strony oraz ich kontakty z dzi¬
siejszymi mieszkańcami tej ziemi. Pierwszą część drugiego dnia konferencji zakoń¬
czyło wystąpienie
Violetty
Kostki poświęcone barwnej muzyce ludowej Kaszub.
Popołudniowe sesje zdominowali językoznawcy. Andrzej Chludziński omówił
drobiazgowo nazwy pastwisk w powiecie białogardzkim, Małgorzata Milewska-Sta-
wiany scharakteryzowała niemieckie nazwy wsi na terenie ziemi tucholskiej, wresz¬
cie Beata Afeltowicz odkryła przed słuchaczami osiemnastowieczne nazwy pól
w powiecie łobeskim. Z kolei Róża Wosiak-Śliwa odniosła się do nazw potraw jedzo¬
nych na terenie Kaszub, obalając przy tej okazji kilka mitów na temat sposobu odży¬
wiania się Kaszubów. Pracowity dzień zamknął referat Lucyny Wardy-Radys, wska¬
zujący na specyficzne
XVII-wieczne
słownictwo związane z nazewnictwem okien
i drzwi (na podstawie inwentarzy) na wsi chełmińskiej.
Trzeci dzień obrad przyniósł wystąpienia z zakresu językoznawstwa, etnografii
i historii sztuki. Na początek Małgorzata Jaracz przedstawiła obecnym różnorodne
wezwania kościołów w diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, a następnie Maria Cza-
plicka-Jedlikowska ukazała dziedzictwo kulturowe Zakrzewa utrwalone w nazwach
własnych. Kolejny mówca Waldemar Witek scharakteryzował na tle pomorskim bu¬
downictwo szkieletowe (ryglowe) występujące w gminie Dygowo. Konferencję za¬
mknęło wystąpienie Ewy Gwiazdowskiej, która pokazała piękno pomorskiej wsi na
kartach pocztowych.
Do niniejszej publikacji zostały dołączone teksty prelegentów, którzy z różnych
powodów nie pojawili się na konferencji: Agnieszki Chlebowskiej,
ValerijaMokienki,
Tatiany
Valodziny
i
Harry ego
Waltera oraz Edwarda Rymara. Trzeba ponadto stwier¬
dzić, że nie wszyscy autorzy na czas dostarczyli teksty, dlatego też nie zostały one
ujęte w wydanym tomie.
Oprócz obrad uczestnicy konferencji i pleneru, a także zaproszeni goście mieli
okazje do nieformalnych spotkań przy pałacowym kominku i ognisku na świeżym
powietrzu oraz poznawania gminy Dygowo i okolicy. Jak wszyscy zgodnie podkre¬
ślali, atmosfera tych kilku majowych dni w Kłopotowie sprzyjała zarówno nauko¬
wym dyskusjom, jak i nawiązywaniu lub rozwijaniu prywatnych, serdecznych kon¬
taktów.
Radosław Gaziński Andrzej Chludziński
13
EINLEITUNG
Vom 5. bis zum 7. Mai 2006, diesmal im Palast in
Kłopotowo (Klaptow),
fand die
5. wissenschaftliche Konferenz statt, die die sich mit verschiedenen Aspekten der
Geschichte vompommerschen Dorfbeschäftigenden Forscher gruppiert. Das Treffen,
genauso wie die früheren, hatte einen interdisziplinären Charakter, neben Archivaren,
Archäologen, Historikern, Kunsthistorikern und Ethnographen beteiligten sich an der
Konferenz auch Literaturwissenschaftler, und besonders Sprachwissenschaftler. Im
Laufe von drei Konferenztagen wurden 19 Vorträge gehalten und es wurde heftig
über die vorgestellten Themen diskutiert.
Die Session konnte dank der finanziellen Unterstützung der Gemeinde Dygowo
(Degow), sowie der Stettiner Universität, bei der beträchtlichen Hilfe der Euroregion
Pomerania,
stattfinden. Fast parallel zu der Konferenz fand im Palast in
Kłopotowo
eine Freilichtmalerei mit Teilnahme der Künstler aus Polen und Deutschland statt. Die
gemeinsame
Vernissage
verband die sich in
Kłopotowo
aufhaltenden Künstler und
Wissenschaftler und erlaubte ihnen, über die Schönheit des pommerschen Landes
nachzudenken.
Die Tagung „Die Geschichte des pommerschen Dorfes wurde festlich vom Herrn
Marek Zawadzki,
dem Vorsteher der Gemeinde, eröffnet. Nach ihm hatten Herr
Antoni
Bernatowicz, der Vorsitzende des Gemeinderates in Dygowo und Frau
Dorota
Gruchała,
Direktorin der Gemeindegruppe für Bildung und Kultur, das Wort. Dann
traten die wissenschaftlichen Betreuer der Konferenz auf: Prof.
Radosław Gaziński
und Dr.
Andrzej Chludziński.
Alle Redner betonten einstimmig,
dass
man schon von
einem Jubiläum der Konferenz sprechen kann, das war nämlich schon die fünfte
Konferenz. Die Treffen zuerst in
Włościbórz
(Lustebuhr) und zur Zeit in
Kłopotowo
wurden in dieser Zeit einerseits zu einem wichtigen Element bei dem Bau der lokalen
Tradition, indem sie sich zu der Verstärkung der Beziehungen der Einwohner mit ihrer
kleinen Heimat beitrugen, andererseits wurden sie zu einer Fläche zum Gedanken¬
austausch zwischen Forscher aus verschiedenen Wissenschaftszentren in Polen und
Deutschland.
Der erste Tag der Konferenz wurde hauptsächlich den Archivalien, der Archäologie
und der Geschichte gewidmet. Das Treffen begann
Radosław Gaziński,
der detailliert
die Kirchenakten aus dem Staatsarchiv in Stettin, als Quelle zur Geschichte des
pommerschen Dorfes, besprach. Dann waren Archäologen an der Reihe.
Przemysław
Kołosowski
besprach archäologische Forschung in
Rurka
(Röhrchen; alte Komturei,
zuerst von Templern, dann von Johanniter) und dann schaute er durch das Prisma
der Forschung auf die Schicksäle der Nachbarsdörfer im Mittelalter. Nach ihm zeigte
Ignacy W. Skrzypek
den Zustand der archäologischen Forschung auf dem Gebiet der
Gemeinde Dygowo seit dem 19. Jahrhundert bis heute. In dem Vortrag mangelte es
nicht an Beschreibungen von interessanteren archäologischen Denkmälern, die auf
dem Gebiet der Gemeinde entdeckt wurden. Dann beschäftigte sich
Zbigniew Sobisz
mit der Gefaßflora, die man auf den frühmittelalterlichen archäologischen Standorten
der Gemeinde Dygowo treffen kann (Burgen, Siedlungen, Friedhöfe).
Dariusz
14
Muszyński
erzählte von den Schicksälen des Kombinats in
Kłodzino
(Kloxin) in den
Jahren 1962-1992. Der erste Tag wurde mit dem Vortrag von
Adela
Kuik-Kalinowska
geschlossen, der die Problematik des westlichen Grenzlandes in der schönen Literatur
(am Beispiel von Pommern) zeigte.
Der zweite Konferenztag wurde von Literatur- und Sprachwissenschaftler
dominiert.
Ewa Urbańska-Mazuruk
stellte plastisch das Bild der Dorfsfrau aufgrund
der Leserbriefe an die sog. Frauenzeitschriften vor, und
Urszula Chęcińska
zeigte die
Faszinationen von
Joanna Kulmowa
über die waldige Landschaft des Gollnower
Urwaldes. Der nächste Redner Matthias Diefenbach stellte den Zuhörern das Projekt
der Heimatreisen, die ehemalige Pömmerneinwohner in ihre Heimat machen, sowie
die Kontakte mit den heutigen Einwohnern des Landes vor. Der erste Teil des zweiten
Konferenztages endete mit dem Vortrag von
Violetta
Kostka,
der der bunten Volksmusik
von Kaschuben gewidmet wurde.
Am Nachmittag spielten Sprachwissenschaftler eine dominierende Rolle.
Andrzej
Chludziński
besprach mit allen Einzelheiten die Weidennamen in Belgarder Kreis,
Małgorzata
Milewska-Stawiany charakterisierte deutsche Dorfsnamen auf dem Gebiet
der Tucholer Erde, dann entdeckte
Beata Afeltowicz
vor ihren Zuhörern die
achtzehnjährigen Feldernamen in dem Labeser Kreis.
Róża Wosiak-Śliwa
sprach
dagegen über Namen der Speisen, die auf dem kaschubischen Gebiet gegessen werden
und sie stieß dabei ein paar Mythen zum Thema der Ernährungsweise von Kaschuben
um. Der arbeitsvolle Tag wurde mit dem Vortrag von
Lucyna
Warda-Radys, der auf
den spezifischen siebzehnjährigen mit den Namen von Türen und Fenstern verbundenen
Wortschatz (aufgrund der
Inventare)
hingewiesen hat, geschlossen.
Der dritte Tag brachte die Vorträge aus dem Bereich von Sprachwissenschaft,
Ethnographie und Kunstgeschichte. Am Anfang stellte
Małgorzata Jaracz
den
Anwesenden verschiedene Kirchennamen in der Diözese Köslin-Kolberg dar.
Demnächst zeigte Maria Czaplicka-Jedlikowska das Kulturerbe von Zakrzewo
(Buschdorf), das in den Eigennamen erhalten geblieben ist. Der nächste Redner
Waldemar Witek
charakterisierte das Fachwerkbauwesen in der Gemeinde Dygowo
im Zusammenhang mit Pommern. Die Konferenz endete mit dem Referat von Ewa
Gwiazdowska, die die Schönheit des pommerschen Dorfes auf den Postkarten zeigte.
Zu der vorliegenden Veröffentlichung wurden auch die Vortragstexte
angeschlossen, deren Autoren aus verschiedenen Gründen an der Konferenz nicht
teilnehmen konnten: Texte von
Agnieszka
Chlebowska, Valerij Mokienko,
Tatiana
Valodzina, Harry Walter und Edward Rymar. Darüber hinaus lieferten nicht alle Autoren
ihre Texte rechtzeitig und deshalb wurden sie in dem Band nicht gedruckt.
Außer der Tagungen hatten die Teilnehmer der Konferenz und der Freilichtmalerei
die Gelegenheit zu nicht formellen Treffen am Kamin und am Lagerfeuer im Freien,
sowie eine Möglichkeit, die Gemeinde Dygowo und die Umgebung kennen zu lernen.
Wie alle einstimmig betonten, war die Atmosphäre günstig sowohl für wissenschaftliche
Diskussionen, als auch für herzliche, private Kontakte.
Radosław Gaziński Andrzej Chludziński
15
INTRODUCTION
The fifth consecutive conference dedicated to diverse aspects of the history of
the Pomeranian village took place on the 5th to the 7th of May
2006,
in
Kłopotowo,
a
village in the Dygowo district
(Kołobrzeg
County). This conference, as its predeces¬
sors, was inter-disciplinary in nature with archivists, archaeologists, historians and
art historians working side by side with literature specialists, and linguists. Over the
three days,
19
papers were given along with a lively, sometimes even stormy discus¬
sion.
The conference was possible thanks to the financial support of the Dygowo
district as well as the University of Szczecin with the considerable help from the
Pomeranian Euro-region. Almost parallel with the session, there was an open-air
painting exhibit in the
Kłopotowo
palace, showing the work of Polish and German
artists. The common varnishing day united the artists and academics staying in
Kłopotowo
and gave them an opportunity to admire the beauty of
Pomerania.
The conference dedicated to the History of the Pomeranian Village was offi¬
cially opened by
Marek Zawadzki,
District Leader. Following his speech,
Antoni
Ber-
natowicz, President of the District council, together with
Dorota Gruchała,
Manager
of the Dygowo District Department of Education and Culture, took the floor. Finally
the conference academic supervisors Prof.
Radosław Gaziński
and Dr.
Andrzej
Chludz-
iński
had a few words to say. All of the speakers emphasised the fact that we were
celebrating a small landmark (the fifth conference in a row). During this time the
conference which started in
Włościbórz
and is now held in
Kłopotowo
have become
an important element in the formation of local tradition, contributing to the strength¬
ening of ties between local inhabitants and their little homeland , as well as a place
for the exchange of ideas between academics from different fields of interest from
Poland and Germany.
The first day of the conference was dedicated to the problems of archivisation,
archaeology and history. The session was opened by
Radosław Gaziński
who gave a
detailed description of the church records found in the Szczecin State Archive as a
source
ofinformation
on the history of the Pomeranian village. Next it was time for
archaeology.
Przemysław Kołosowski
described the archaeological research con¬
ducted in
Rurka
(the former commandery of the Templar s and then of the Knights
of the St. John of Jerusalem) and observing the fate of the neighbouring villages in
the middle-ages in light of this work. Afterwards,
Ignacy W. Skrzypek
presented the
state of archaeological research in the Dygowo district from the 19th century to the
present. The talk was full of information and descriptions of the most interesting
artefacts discovered in the district. Next in line we heard
Zbigniew Sobisz
who dis¬
cussed vascular flora which can be found in early mediaeval archeological settle¬
ments (ruins, settlements and cemeteries) in the Dygowo district.
Dariusz Jałoszyński
characterised the fate of the State Collective
Fann
in
Kłodzino
from
1962-1992.
The
first day of the conference closed with a paper by
Adela Kuik-Kalinowska,
on the
problems surrounding the Western borderlands (specifically
Pomerania)
in literature.
16
The second day of the conference was dominated by literary studies and linguis¬
tics.
Ewa Urbańska-Mazuruk
gave an artistic description of the village woman based
on letters to so-called women s magazines .
Urszula Chęcińska,
demonstrated Joanna
Kulmowa s fascination with the forest landscape of the
Goleniów
forest. Next we
heard Matthias Diefenbach present a program of sentimental journies undertaken by
the former inhabitants of
Pomerania
in their homelands and their contacts with the
current inhabitants of the area. The first session of the second day finished with a
paper by
Violetta
Kostka
dedicated to the colorful folk-music of the Kashubians.
Linguists dominated the afternoon session.
Andrzej Chludziński
gave a detailed
discussion of the names of pasture-lands in the
Białogard
area.
Małgorzata
Milewska-
Stawiany characterised the German names of villages in the
Tuchola
region. Finally,
Beata
Afeltowicz revealed to the audience the names of the fields in the
Łobez
and
Nowogard
districts used in the eighteenth century. Next
Róża Wosiak-Śliwa
dis¬
cussed the names of dishes served in Kashubia, refuting several myths about the
nutritional habits of the Kashubians. This productive day ended with a paper by
Lucyna
Warda-Radys investigating the specific vocabulary of the 17th century concerning
doors and windows (as they appear in household inventories) in the town of
Chełmno.
The third day of the conference included papers on linguistics, ethnography and
art history. The day began with
Małgorzata Jaracz
who gave a paper on the present-
day diverse callings of the churches in the
Koszalin-Kołobrzeg
diocese. Next, Maria
Czaplicka-Jedlikowska demonstrated the cultural heritage of Zakrzewo passed down
in place names. The next speaker was
Waldemar Witek
who used the Pomeranian
buildings to characterize half-timbered architecture occurring in the Dygowo region.
The conference closed with an appearance by
Ewa
Gwiazdowska, who illustrated
the beauty of the Pomeranian village in post-cards.
The current articles have been enriched by the addition of papers written by
lecturers who were unable to attend the conference:
Agnieszka
Chlebowska, Valerij
Mokienko,
Tatiana
Valodzina, Harry Walter and Edward Rymar. Unfortunately, not all
from the authors were able to deliver their articles by the dead-line. As a result we are
unable to include them in the present volume.
In addition to attending the sessions of the conference and the open-air exhibit,
the invited guests also had the opportunity to meet informally by the palace fire-place
and an outdoor bon-fire and to acquaint themselves with the Dygowo district and its
surroundings. As everyone agreed, the atmosphere of these early May days in
Kłopotowo
encouraged both academic discussion and the creation and development
of close personal contacts.
Radosław Gaziński Andrzej Chludziński
SPIS TREŚCI
Wstęp
....................................................................................................................
И
Vorwort .................................................................................................................13
Preface
..................................................................................................................15
I. Źródłoznawstwo, archeologia, historia
Radosław Gaziński
Akta kościelne ze zbiorów Archiwum Państwowego w Szczecinie
jako źródło do dziejów wsi pomorskiej
..........................................................19
Ignacy W. Skrzypek
Badania archeologiczne gminy Dygowo ze szczególnym uwzględnieniem
okresu wczesnośredniowiecznego
....................................................................27
Przemysław Kołosowski
Z badań nad historią Rurki koło Chojny.
Archeologiczne źródła do dziejów wsi pomorskiej
.........................................47
Edward Rymar
Wybrane parafie wiejskie
bisL·pstwa
kamieńskiego między Łebą
a Świną w „Repertorium Germanicum (z lat
1378-1471)...........................67
Agnieszka Chlebowska
Panny kanoniczki z Marianowa. Przemiany w organizacji i funkcjach
fundacji dla szlachcianek w
XIX
wieku
.........................................................79
Dariusz Jałoszyński
Dzieje Kombinatu Państwowych Gospodarstw Rolnych w Kłodzinie
w latach
1962-1992........................................................................................91
II.
Literaturoznawstwo i etnografia
Adela
Kuik-Kalinowska
Kresy zachodnie. Termin, mit i poetyka
........................................................109
Urszula Chęcińska
Z Wielgoszyc do Danowa. Literackie stacje i leśne tropy
Joanny Kulmowej
......................................................................................... 119
Violetta
Kostka
Muzyka ludowa Kaszub
................................................................................129
III. Językoznawstwo
Małgorzata Milewska-Stawiany
Niemieckie nazwy wsi i innych osad w dziejach Ziemi
fàcholskiej
.............139
Maria Czaplicka-Jedlikowska
Toponimìa
Zakrzewa pod Złotowem
............................................................149
Beata Afeltowicz
Osiemnastowieczne nazwy pół w powiatach łobeskim i nowogardzkim
.......161
Andrzej Chłudziński
Nazwy pastwisk w powiecie białogardzkim
..................................................173
Małgorzata Jaracz
Wezwania kościołów w diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej
..........................185
Valerij
M.
Mokienko,
Tatjana Valodzina, Harry Walter
Słowiańsko-germańska projekcja pomorskich zwrotów (III).
Frazeologizmy animalistyczne z komponentem
„
kot
/Шка
.......................199
Lucyna Warda-Radys
Słownictwo związane z wyposażeniem wnętrz
na wsi chełmińskiej w
XVII
w.
.....................................................................215
Róża Wosiak-Śliwa
Nazwy potraw na wsi kaszubskiej
.................................................................227
Ewa Urbańska-Mazuruk
Językowy obraz kobiety wiejskiej w świetle listów
do czasopism
.................................................................................................237
IV.
Architektura, historia sztuki, krajoznawstwo
Waldemar Witek
Uwagi na temat budownictwa szkieletowego (ryglowego)
wgm. Dygowo
..............................................................................................247
Ewa Gwiazdowska
Przedstawienia wsi na dawnych kartach pocztowych pruskiej prowincji
Pomorze
(1898-1945)..................................................................................265
Zbigniew Sobisz
Flora naczyniowa zabytkowych stanowisk wczesnośredniowiecznego
osadnictwa gminy Dygowo
...........................................................................283
Matthias Diefenbach,
Mateusz
Hartwich
W drodze na
terra transoderana.
Instytut Historii Stosowanej
w poszukiwaniu śladów przeszłości po obu stronach Odry
...........................295
Informacja o autorach
.......................................................................................302
Plener artystyczny
.........................,....................................................................307
Brigitte
Zander
Moja podróż do Polski
.................................................................................309
Informacja o artystach
......................................................................................313
Zdjęcia
..................................................................................................................314
INHALTSVERZEICHNIS
Wstęp
....................................................................................................................11
Vorwort .................................................................................................................13
Preface
..................................................................................................................15
I.
Quellenkunde, Archäologie, Geschichte
Radosław Gaziński
Kirchenakten aus den Sammlungen des Staatsarchivs in
Stettin als Quelle zur Geschichte des pommerschen Dorfes........................... 19
Ignacy W. Skrzypek
Archäologische Forschung der Gemeinde Dygowo (Degow)
mit besonderer Berücksichtigung der frühmittelalterlichen Zeit....................27
Przemysław Kołosowski
Aus der Forschung an der Geschichte von
Rurka
(Rörchen)
bei
Chojna
(Königsberg). Archäologische Quellen zur
Geschichte des pommerschen Dorfes..............................................................47
Edward Rymar
Ausgewählte Dorfpfarreien des Camminer Bistums zwischen
Leba
und Swine
in
„Repertorium Germanicum
(aus den Jahren 1378-1471)......................67
Agnieszka Chlebowska
Klostermädchen aus Marianowo (Marienfließ). Änderungen in den
Funktionen und der Organisation der Stiftung für adelige Töchter
im 19. Jahrhundert.........................................................................................79
Dariusz Jałoszyński
Die Geschichte des Kombinats der LPG in Klodzino
(Kloxin) in den Jahren 1962-1992.................................................................91
II.
Literaturwissenschaft, Ethnographie
Adela
Kuik-Kalinowska
Das westliche Grenzland. Begriff Mythos und Poetik................................109
Urszula Chęcińska
Aus Wielgoszyce nach Danowo (Jakobsdorf).
Literarische Stationen und Waldspuren von
Joanna Kulmowa
.................... 119
Violetta
Kostka
Die kaschubische Volksmusik.......................................................................129
III.
Sprachwissenschaft
Małgorzata
Milewska-Stawiany
Deutsche Namen der Dörfer und anderer Siedlungen in
der Tucholer Geschichte...............................................................................139
Maria
Czaplicka-Jedlikowska
Die
Toponymie
von Zakrzewo (Buschdorf) bei
Zotów (Fiatów)
.................149
Beata Afełtowicz
Die
Feldnamen im Labeser und Naugarder Kreis
im 18, Jahrhundert.......................................................................................161
Andrzej Chludziński
Weidennamen in dem Belgarder Kreis..........................................................173
Małgorzata Jaracz
Namen der Kirchen in der Diözese Köslin-Kolberg......................................185
Valerij
M.
Mokienko, Tatjana Valodzina, Harry Walter
Slawisch-germanische Projektionpomoranischer
Redewendungen (111). Animalistische Phraseologismen mit
der Komponente „Kater/Katze ...................................................................199
Lucyna
Warda-Radys
Der mit der Innenausstattung in den Kulmer Dörfern
verbundene Wortschatz.................................................................................215
Róża Wosiak-Śliwa
Namen der Speisen im kaschubischen Dorf.................................................227
Ewa Urbańska-Mazuruk
Das sprachliche Bild einer Dorfsfrau aufgrund der Leserbriefe.................237
IV.
Architektur, Kunstgeschichte, Landeskunde
Waldemar Witek
Bemerkungen zum Thema des Skelettbauwesens (Riegelbauwesens)
in der Gemeinde Dygowo (Degow)..............................................................247
Ewa Gwiazdowska
Dorfdarstellungen auf den alten Postkarten der preußische
in Provinz Pommern (1898-1945)...............................................................265
Zbigniew Sobisz
Gefaßflora der unter Denkmalsschutz stehenden Standorte der
frühmittelalterlichen Ansiedlung in der Gemeinde Dygowo (Degow).........283
Matthias Diefenbach,
Mateusz
Hartwich
Unterwegs in der
terra transoderana.
Das Institut
för
angewandte
Geschichte auf der suche nach Spuren des vergangenen
beiderseits der Oder......................................................................................295
Auskunft über Autoren.....................................................................................302
Freilichtmalerei..................................................................................................307
Brigitte Zander
Meine Polenreise..........................................................................................309
Auskunft über Künstlern.................,................
.....I.!!.!!!!!.!.....!
.........................313
Aufnahmen.................................................................... ........314
CONTENTS
Wstęp
....................................................................................................................11
Vorwort .................................................................................................................13
Preface
..................................................................................................................15
I. Sources, archeology, history
Radosław Gaziński
Church records from the collection in the State Archive in
Szczecin as a source for the history of a village
............................................19
Ignacy W. Skrzypek
Archeological research in theDygowo region,
especially in early medieval period
................................................................27
Przemysław Kołosówski
Research on the history of
Rurka
near
Chojna.
The archeological
sources for the history of Pomeranian village
..............................................47
Edward Rymar
Selected rural parishes of the bishopric of
Kamień Pomorski
between
Łeba
and
Świna
in the
„Repertorium Germanicum
(1378-1471)...............67
Agnieszka Chlebowska
Convent maids from Marianowo.The changes of organisation and
funktions
of foundations for noblewomen in the 19th century
......................................79
Dariusz Jałoszyński
The activities of the State Farms in Klodzino from
1962-1992.....................91
II. Theory of literature, ethnography
Adela Kuik-Kalinowska
The Western borderlands. Expression, myth andpoetry
...............................109
Urszula Chęcińska
From Wielgoszyce to
Danöw.
The literary stations and forest
tracks of Joanna Kulmowa
........................................................................... 119
Violetta
Kostka
The national music of the Kashubians
.........................................................129
III. Linguistics
Małgorzata
Milewska-Stawiany
German village and settlement names in the history
of
Ziemia Tucholska.....................................................................................
139
10
Maria Czaplicka-
Jedlikowska
Toponymy ofZakrzewo near
Zlotów............................................................
149
Beata Afeltowicz
18th century
field
names in
Łobez
and
Nowogard
counties
.........................161
Andrzej Chludziński
The names of pastures in the
Białogard
county
...........................................173
Małgorzata Jaracz
Church invocations in the Koszalin-Kolobrzeg diocese
................................185
Valerij M. Mokienko
Tatjana Valodzina
(Minsk), Harry Walter
(Greifswald),
Slavic-Germanic projection of Pomeranian impressions (III).
Animal
expressions including
koť
(cat)
.....................................................199
Lucyna Warda-Radys
Vocabulary connected with internal furnishings in villages in
the
Chełm
region in the 17th century
...........................................................215
Róża Wosiak-Śliwa
The names of various dishes served in Kashubian villages
.........................227
dr Ewa Urbańska-Mazurak (Słupsk)
A linguistic picture of the rural woman based on letters
to magazines
.................................................................................................237
IV. Architecture, history of art, sightseeing
Waldemar Witek
(Szczecin)
Comments on the topic of framed (half-timbered) architecture
in the Dygowo region
...................................................................................247
Ewa Gwiazdowska
Presentation of the village in old postcards from the Prussian
Pomeranian Provinces
(1898-1945)............................................................265
Zbigniew Sobisz
Vascular flora of historical landmarb in the medieval
settlements of the Dygowo area
....................................................................283
Matthias Diefenbach,
Mateusz
Hartwich
On the way to terra transoderana. The Institute of Applied History
searches for evidence of the past on both sides of the Oder river
.............. 295
Data on authors
................................................................................................. 302
Open-air painting exhibit
................................................................................. 307
Brigitte
Zander
My journey to Poland
..................................................................................309
Data on artists
................................................................................................... 313
Pictures
.........................................,..................... 314
WSTĘP
W dniach
5-7
maja
2006
roku, tym razem w pałacu znajdującym się we wsi
Kłopotowo, leżącej na terenie gminy Dygowo (powiat kołobrzeski) odbyła się już
piąta z rzędu konferencja naukowa grupująca badaczy zajmujących się różnorodnymi
aspektami dziejów wsi pomorskiej. Spotkanie to, jak i wcześniejsze, miało charakter
interdyscyplinarny i obok archiwistów, archeologów, historyków, historyków sztu¬
ki, etnografów w obradach uczestniczyli także literaturoznawcy, a zwłaszcza języko¬
znawcy. W ciągu trzech dni obrad wygłoszono
19
referatów i prowadzono ożywio¬
ną, czasem wręcz burzliwą dyskusję na podjęte w wystąpieniach tematy.
Sesja mogła się odbyć dzięki wsparciu finansowemu gminy Dygowo oraz Uni¬
wersytetu Szczecińskiego przy wydatnej pomocy
Euroregionu
Pomerania. Prawie
równolegle z konferencją w kłopotowskim pałacu miał miejsce plener malarski,
w którym uczestniczyli artyści z Niemiec i Polski. Wspólny wernisaż połączył z sobą
artystów i naukowców przebywających w Kłopotowie i pozwolił im zadumać się nad
pięknem ziemi pomorskiej
.
Konferencja „Dzieje wsi pomorskiej została uroczyście otwarta przez Pana Marka
Zawadzkiego, wójta Gminy Dygowo. Po nim głos zabierali Pan Antoni Bernatowicz,
przewodniczący Rady Gminy w Dygowie, oraz Pani Dorota Gruchała, dyrektor
Gminnego Zespołu Oświaty i Kultury w Dygowie. Następnie wystąpili opiekunowie
naukowi konferencji:
prof.
Radosław Gaziński i dr Andrzej Chludziński. Wszyscy
mówcy zgodnie podkreślali, że mamy już do czynienia z małym jubileuszem, który
obchodzi konferencja (piąta z rzędu). Przez ten czas spotkania najpierw we Włości-
borzu, a teraz w Kłopotowie stały się z jednej strony ważnym elementem budowy
lokalnej tradycji, przyczyniając się do wzmocnienia związków mieszkańców ze swo¬
ją małą ojczyzną, a z drugiej pozostały płaszczyzną wymiany myśli między badaczami
z różnych ośrodków naukowych w Polsce i Niemczech.
Pierwszy dzień obrad został poświęcony głównie problematyce archiwalnej, ar¬
cheologicznej i historycznej. Spotkanie rozpoczął Radosław Gaziński omawiając szcze¬
gółowo akta kościelne, znajdujące się w Archiwum Państwowym w Szczecinie, jako
źródło do dziejów wsi pomorskiej. Następnie przyszła pora na wystąpienia archeolo¬
giczne. Przemysław Kołosowski omówił badania archeologiczne prowadzone w Rurce
(dawna komandoria, najpierw templariuszy, potem joannitów) i przez ich pryzmat
spojrzał na losy sąsiednich wsi w średniowieczu. Po nim Ignacy W. Skrzypek ukazał
stan badań archeologicznych na terenie gminy Dygowo od
XIX
wieku po czasy
współczesne. W wystąpieniu nie zabrakło także opisów najbardziej ciekawych zabyt¬
ków archeologicznych odkrytych na terenie gminy. Z kolei Zbigniew Sobisz zajął się
florą naczyniową, jaką można spotkać na wczesnośredniowiecznych stanowiskach
archeologicznych (grodziska, osady, cmentarzyska) gminy Dygowo. Dariusz Jało-
szyński scharakteryzował losy Kombinatu Państwowych Gospodarstw Rolnych
w Kłodzinie w latach
1962-1992.
Pierwszy dzień obrad zamknął referat
Adeli
Kuik-
Kalinowskiej
,
ukazujący problematykę kresów zachodnich (na przykładzie Pomorza)
w literaturze pięknej
.
|
| adam_txt |
11
WSTĘP
W dniach
5-7
maja
2006
roku, tym razem w pałacu znajdującym się we wsi
Kłopotowo, leżącej na terenie gminy Dygowo (powiat kołobrzeski) odbyła się już
piąta z rzędu konferencja naukowa grupująca badaczy zajmujących się różnorodnymi
aspektami dziejów wsi pomorskiej. Spotkanie to, jak i wcześniejsze, miało charakter
interdyscyplinarny i obok archiwistów, archeologów, historyków, historyków sztu¬
ki, etnografów w obradach uczestniczyli także literaturoznawcy, a zwłaszcza języko¬
znawcy. W ciągu trzech dni obrad wygłoszono
19
referatów i prowadzono ożywio¬
ną, czasem wręcz burzliwą dyskusję na podjęte w wystąpieniach tematy.
Sesja mogła się odbyć dzięki wsparciu finansowemu gminy Dygowo oraz Uni¬
wersytetu Szczecińskiego przy wydatnej pomocy
Euroregionu
Pomerania. Prawie
równolegle z konferencją w kłopotowskim pałacu miał miejsce plener malarski,
w którym uczestniczyli artyści z Niemiec i Polski. Wspólny wernisaż połączył z sobą
artystów i naukowców przebywających w Kłopotowie i pozwolił im zadumać się nad
pięknem ziemi pomorskiej
.
Konferencja „Dzieje wsi pomorskiej" została uroczyście otwarta przez Pana Marka
Zawadzkiego, wójta Gminy Dygowo. Po nim głos zabierali Pan Antoni Bernatowicz,
przewodniczący Rady Gminy w Dygowie, oraz Pani Dorota Gruchała, dyrektor
Gminnego Zespołu Oświaty i Kultury w Dygowie. Następnie wystąpili opiekunowie
naukowi konferencji:
prof.
Radosław Gaziński i dr Andrzej Chludziński. Wszyscy
mówcy zgodnie podkreślali, że mamy już do czynienia z małym jubileuszem, który
obchodzi konferencja (piąta z rzędu). Przez ten czas spotkania najpierw we Włości-
borzu, a teraz w Kłopotowie stały się z jednej strony ważnym elementem budowy
lokalnej tradycji, przyczyniając się do wzmocnienia związków mieszkańców ze swo¬
ją małą ojczyzną, a z drugiej pozostały płaszczyzną wymiany myśli między badaczami
z różnych ośrodków naukowych w Polsce i Niemczech.
Pierwszy dzień obrad został poświęcony głównie problematyce archiwalnej, ar¬
cheologicznej i historycznej. Spotkanie rozpoczął Radosław Gaziński omawiając szcze¬
gółowo akta kościelne, znajdujące się w Archiwum Państwowym w Szczecinie, jako
źródło do dziejów wsi pomorskiej. Następnie przyszła pora na wystąpienia archeolo¬
giczne. Przemysław Kołosowski omówił badania archeologiczne prowadzone w Rurce
(dawna komandoria, najpierw templariuszy, potem joannitów) i przez ich pryzmat
spojrzał na losy sąsiednich wsi w średniowieczu. Po nim Ignacy W. Skrzypek ukazał
stan badań archeologicznych na terenie gminy Dygowo od
XIX
wieku po czasy
współczesne. W wystąpieniu nie zabrakło także opisów najbardziej ciekawych zabyt¬
ków archeologicznych odkrytych na terenie gminy. Z kolei Zbigniew Sobisz zajął się
florą naczyniową, jaką można spotkać na wczesnośredniowiecznych stanowiskach
archeologicznych (grodziska, osady, cmentarzyska) gminy Dygowo. Dariusz Jało-
szyński scharakteryzował losy Kombinatu Państwowych Gospodarstw Rolnych
w Kłodzinie w latach
1962-1992.
Pierwszy dzień obrad zamknął referat
Adeli
Kuik-
Kalinowskięj, ukazujący problematykę kresów zachodnich (na przykładzie Pomorza)
w literaturze pięknej
.
12
Drugi dzień konferencji zdominowali łiteraturoznawcy i językoznawcy. Ewa Urbań-
ska-Mazuruk oddała w sposób plastyczny obraz kobiety wiejskiej na podstawie li¬
stów do tzw. czasopism kobiecych, a Urszula Chęcińska pokazała fascynacje Joanny
Kulmowej leśnym krajobrazem Puszczy Goleniowskiej. Kolejny mówca
Matthias
Diefenbach przedstawił słuchaczom program podróży sentymentalnych, jakie odby¬
wają dawni mieszkańcy Pomorza w swoje rodzinne strony oraz ich kontakty z dzi¬
siejszymi mieszkańcami tej ziemi. Pierwszą część drugiego dnia konferencji zakoń¬
czyło wystąpienie
Violetty
Kostki poświęcone barwnej muzyce ludowej Kaszub.
Popołudniowe sesje zdominowali językoznawcy. Andrzej Chludziński omówił
drobiazgowo nazwy pastwisk w powiecie białogardzkim, Małgorzata Milewska-Sta-
wiany scharakteryzowała niemieckie nazwy wsi na terenie ziemi tucholskiej, wresz¬
cie Beata Afeltowicz odkryła przed słuchaczami osiemnastowieczne nazwy pól
w powiecie łobeskim. Z kolei Róża Wosiak-Śliwa odniosła się do nazw potraw jedzo¬
nych na terenie Kaszub, obalając przy tej okazji kilka mitów na temat sposobu odży¬
wiania się Kaszubów. Pracowity dzień zamknął referat Lucyny Wardy-Radys, wska¬
zujący na specyficzne
XVII-wieczne
słownictwo związane z nazewnictwem okien
i drzwi (na podstawie inwentarzy) na wsi chełmińskiej.
Trzeci dzień obrad przyniósł wystąpienia z zakresu językoznawstwa, etnografii
i historii sztuki. Na początek Małgorzata Jaracz przedstawiła obecnym różnorodne
wezwania kościołów w diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, a następnie Maria Cza-
plicka-Jedlikowska ukazała dziedzictwo kulturowe Zakrzewa utrwalone w nazwach
własnych. Kolejny mówca Waldemar Witek scharakteryzował na tle pomorskim bu¬
downictwo szkieletowe (ryglowe) występujące w gminie Dygowo. Konferencję za¬
mknęło wystąpienie Ewy Gwiazdowskiej, która pokazała piękno pomorskiej wsi na
kartach pocztowych.
Do niniejszej publikacji zostały dołączone teksty prelegentów, którzy z różnych
powodów nie pojawili się na konferencji: Agnieszki Chlebowskiej,
ValerijaMokienki,
Tatiany
Valodziny
i
Harry'ego
Waltera oraz Edwarda Rymara. Trzeba ponadto stwier¬
dzić, że nie wszyscy autorzy na czas dostarczyli teksty, dlatego też nie zostały one
ujęte w wydanym tomie.
Oprócz obrad uczestnicy konferencji i pleneru, a także zaproszeni goście mieli
okazje do nieformalnych spotkań przy pałacowym kominku i ognisku na świeżym
powietrzu oraz poznawania gminy Dygowo i okolicy. Jak wszyscy zgodnie podkre¬
ślali, atmosfera tych kilku majowych dni w Kłopotowie sprzyjała zarówno nauko¬
wym dyskusjom, jak i nawiązywaniu lub rozwijaniu prywatnych, serdecznych kon¬
taktów.
Radosław Gaziński Andrzej Chludziński
13
EINLEITUNG
Vom 5. bis zum 7. Mai 2006, diesmal im Palast in
Kłopotowo (Klaptow),
fand die
5. wissenschaftliche Konferenz statt, die die sich mit verschiedenen Aspekten der
Geschichte vompommerschen Dorfbeschäftigenden Forscher gruppiert. Das Treffen,
genauso wie die früheren, hatte einen interdisziplinären Charakter, neben Archivaren,
Archäologen, Historikern, Kunsthistorikern und Ethnographen beteiligten sich an der
Konferenz auch Literaturwissenschaftler, und besonders Sprachwissenschaftler. Im
Laufe von drei Konferenztagen wurden 19 Vorträge gehalten und es wurde heftig
über die vorgestellten Themen diskutiert.
Die Session konnte dank der finanziellen Unterstützung der Gemeinde Dygowo
(Degow), sowie der Stettiner Universität, bei der beträchtlichen Hilfe der Euroregion
Pomerania,
stattfinden. Fast parallel zu der Konferenz fand im Palast in
Kłopotowo
eine Freilichtmalerei mit Teilnahme der Künstler aus Polen und Deutschland statt. Die
gemeinsame
Vernissage
verband die sich in
Kłopotowo
aufhaltenden Künstler und
Wissenschaftler und erlaubte ihnen, über die Schönheit des pommerschen Landes
nachzudenken.
Die Tagung „Die Geschichte des pommerschen Dorfes" wurde festlich vom Herrn
Marek Zawadzki,
dem Vorsteher der Gemeinde, eröffnet. Nach ihm hatten Herr
Antoni
Bernatowicz, der Vorsitzende des Gemeinderates in Dygowo und Frau
Dorota
Gruchała,
Direktorin der Gemeindegruppe für Bildung und Kultur, das Wort. Dann
traten die wissenschaftlichen Betreuer der Konferenz auf: Prof.
Radosław Gaziński
und Dr.
Andrzej Chludziński.
Alle Redner betonten einstimmig,
dass
man schon von
einem Jubiläum der Konferenz sprechen kann, das war nämlich schon die fünfte
Konferenz. Die Treffen zuerst in
Włościbórz
(Lustebuhr) und zur Zeit in
Kłopotowo
wurden in dieser Zeit einerseits zu einem wichtigen Element bei dem Bau der lokalen
Tradition, indem sie sich zu der Verstärkung der Beziehungen der Einwohner mit ihrer
kleinen Heimat beitrugen, andererseits wurden sie zu einer Fläche zum Gedanken¬
austausch zwischen Forscher aus verschiedenen Wissenschaftszentren in Polen und
Deutschland.
Der erste Tag der Konferenz wurde hauptsächlich den Archivalien, der Archäologie
und der Geschichte gewidmet. Das Treffen begann
Radosław Gaziński,
der detailliert
die Kirchenakten aus dem Staatsarchiv in Stettin, als Quelle zur Geschichte des
pommerschen Dorfes, besprach. Dann waren Archäologen an der Reihe.
Przemysław
Kołosowski
besprach archäologische Forschung in
Rurka
(Röhrchen; alte Komturei,
zuerst von Templern, dann von Johanniter) und dann schaute er durch das Prisma
der Forschung auf die Schicksäle der Nachbarsdörfer im Mittelalter. Nach ihm zeigte
Ignacy W. Skrzypek
den Zustand der archäologischen Forschung auf dem Gebiet der
Gemeinde Dygowo seit dem 19. Jahrhundert bis heute. In dem Vortrag mangelte es
nicht an Beschreibungen von interessanteren archäologischen Denkmälern, die auf
dem Gebiet der Gemeinde entdeckt wurden. Dann beschäftigte sich
Zbigniew Sobisz
mit der Gefaßflora, die man auf den frühmittelalterlichen archäologischen Standorten
der Gemeinde Dygowo treffen kann (Burgen, Siedlungen, Friedhöfe).
Dariusz
14
Muszyński
erzählte von den Schicksälen des Kombinats in
Kłodzino
(Kloxin) in den
Jahren 1962-1992. Der erste Tag wurde mit dem Vortrag von
Adela
Kuik-Kalinowska
geschlossen, der die Problematik des westlichen Grenzlandes in der schönen Literatur
(am Beispiel von Pommern) zeigte.
Der zweite Konferenztag wurde von Literatur- und Sprachwissenschaftler
dominiert.
Ewa Urbańska-Mazuruk
stellte plastisch das Bild der Dorfsfrau aufgrund
der Leserbriefe an die sog. Frauenzeitschriften vor, und
Urszula Chęcińska
zeigte die
Faszinationen von
Joanna Kulmowa
über die waldige Landschaft des Gollnower
Urwaldes. Der nächste Redner Matthias Diefenbach stellte den Zuhörern das Projekt
der Heimatreisen, die ehemalige Pömmerneinwohner in ihre Heimat machen, sowie
die Kontakte mit den heutigen Einwohnern des Landes vor. Der erste Teil des zweiten
Konferenztages endete mit dem Vortrag von
Violetta
Kostka,
der der bunten Volksmusik
von Kaschuben gewidmet wurde.
Am Nachmittag spielten Sprachwissenschaftler eine dominierende Rolle.
Andrzej
Chludziński
besprach mit allen Einzelheiten die Weidennamen in Belgarder Kreis,
Małgorzata
Milewska-Stawiany charakterisierte deutsche Dorfsnamen auf dem Gebiet
der Tucholer Erde, dann entdeckte
Beata Afeltowicz
vor ihren Zuhörern die
achtzehnjährigen Feldernamen in dem Labeser Kreis.
Róża Wosiak-Śliwa
sprach
dagegen über Namen der Speisen, die auf dem kaschubischen Gebiet gegessen werden
und sie stieß dabei ein paar Mythen zum Thema der Ernährungsweise von Kaschuben
um. Der arbeitsvolle Tag wurde mit dem Vortrag von
Lucyna
Warda-Radys, der auf
den spezifischen siebzehnjährigen mit den Namen von Türen und Fenstern verbundenen
Wortschatz (aufgrund der
Inventare)
hingewiesen hat, geschlossen.
Der dritte Tag brachte die Vorträge aus dem Bereich von Sprachwissenschaft,
Ethnographie und Kunstgeschichte. Am Anfang stellte
Małgorzata Jaracz
den
Anwesenden verschiedene Kirchennamen in der Diözese Köslin-Kolberg dar.
Demnächst zeigte Maria Czaplicka-Jedlikowska das Kulturerbe von Zakrzewo
(Buschdorf), das in den Eigennamen erhalten geblieben ist. Der nächste Redner
Waldemar Witek
charakterisierte das Fachwerkbauwesen in der Gemeinde Dygowo
im Zusammenhang mit Pommern. Die Konferenz endete mit dem Referat von Ewa
Gwiazdowska, die die Schönheit des pommerschen Dorfes auf den Postkarten zeigte.
Zu der vorliegenden Veröffentlichung wurden auch die Vortragstexte
angeschlossen, deren Autoren aus verschiedenen Gründen an der Konferenz nicht
teilnehmen konnten: Texte von
Agnieszka
Chlebowska, Valerij Mokienko,
Tatiana
Valodzina, Harry Walter und Edward Rymar. Darüber hinaus lieferten nicht alle Autoren
ihre Texte rechtzeitig und deshalb wurden sie in dem Band nicht gedruckt.
Außer der Tagungen hatten die Teilnehmer der Konferenz und der Freilichtmalerei
die Gelegenheit zu nicht formellen Treffen am Kamin und am Lagerfeuer im Freien,
sowie eine Möglichkeit, die Gemeinde Dygowo und die Umgebung kennen zu lernen.
Wie alle einstimmig betonten, war die Atmosphäre günstig sowohl für wissenschaftliche
Diskussionen, als auch für herzliche, private Kontakte.
Radosław Gaziński Andrzej Chludziński
15
INTRODUCTION
The fifth consecutive conference dedicated to diverse aspects of the history of
the Pomeranian village took place on the 5th to the 7th of May
2006,
in
Kłopotowo,
a
village in the Dygowo district
(Kołobrzeg
County). This conference, as its predeces¬
sors, was inter-disciplinary in nature with archivists, archaeologists, historians and
art historians working side by side with literature specialists, and linguists. Over the
three days,
19
papers were given along with a lively, sometimes even stormy discus¬
sion.
The conference was possible thanks to the financial support of the Dygowo
district as well as the University of Szczecin with the considerable help from the
Pomeranian Euro-region. Almost parallel with the session, there was an open-air
painting exhibit in the
Kłopotowo
palace, showing the work of Polish and German
artists. The common "varnishing day" united the artists and academics staying in
Kłopotowo
and gave them an opportunity to admire the beauty of
Pomerania.
The conference dedicated to the "History of the Pomeranian Village" was offi¬
cially opened by
Marek Zawadzki,
District Leader. Following his speech,
Antoni
Ber-
natowicz, President of the District council, together with
Dorota Gruchała,
Manager
of the Dygowo District Department of Education and Culture, took the floor. Finally
the conference academic supervisors Prof.
Radosław Gaziński
and Dr.
Andrzej
Chludz-
iński
had a few words to say. All of the speakers emphasised the fact that we were
celebrating a small landmark (the fifth conference in a row). During this time the
conference which started in
Włościbórz
and is now held in
Kłopotowo
have become
an important element in the formation of local tradition, contributing to the strength¬
ening of ties between local inhabitants and their "little homeland", as well as a place
for the exchange of ideas between academics from different fields of interest from
Poland and Germany.
The first day of the conference was dedicated to the problems of archivisation,
archaeology and history. The session was opened by
Radosław Gaziński
who gave a
detailed description of the church records found in the Szczecin State Archive as a
source
ofinformation
on the history of the Pomeranian village. Next it was time for
archaeology.
Przemysław Kołosowski
described the archaeological research con¬
ducted in
Rurka
(the former commandery of the Templar's and then of the Knights
of the St. John of Jerusalem) and observing the fate of the neighbouring villages in
the middle-ages in light of this work. Afterwards,
Ignacy W. Skrzypek
presented the
state of archaeological research in the Dygowo district from the 19th century to the
present. The talk was full of information and descriptions of the most interesting
artefacts discovered in the district. Next in line we heard
Zbigniew Sobisz
who dis¬
cussed vascular flora which can be found in early mediaeval archeological settle¬
ments (ruins, settlements and cemeteries) in the Dygowo district.
Dariusz Jałoszyński
characterised the fate of the State Collective
Fann
in
Kłodzino
from
1962-1992.
The
first day of the conference closed with a paper by
Adela Kuik-Kalinowska,
on the
problems surrounding the Western borderlands (specifically
Pomerania)
in literature.
16
The second day of the conference was dominated by literary studies and linguis¬
tics.
Ewa Urbańska-Mazuruk
gave an artistic description of the village woman based
on letters to so-called "women's magazines".
Urszula Chęcińska,
demonstrated Joanna
Kulmowa's fascination with the forest landscape of the
Goleniów
forest. Next we
heard Matthias Diefenbach present a program of sentimental journies undertaken by
the former inhabitants of
Pomerania
in their homelands and their contacts with the
current inhabitants of the area. The first session of the second day finished with a
paper by
Violetta
Kostka
dedicated to the colorful folk-music of the Kashubians.
Linguists dominated the afternoon session.
Andrzej Chludziński
gave a detailed
discussion of the names of pasture-lands in the
Białogard
area.
Małgorzata
Milewska-
Stawiany characterised the German names of villages in the
Tuchola
region. Finally,
Beata
Afeltowicz revealed to the audience the names of the fields in the
Łobez
and
Nowogard
districts used in the eighteenth century. Next
Róża Wosiak-Śliwa
dis¬
cussed the names of dishes served in Kashubia, refuting several myths about the
nutritional habits of the Kashubians. This productive day ended with a paper by
Lucyna
Warda-Radys investigating the specific vocabulary of the 17th century concerning
doors and windows (as they appear in household inventories) in the town of
Chełmno.
The third day of the conference included papers on linguistics, ethnography and
art history. The day began with
Małgorzata Jaracz
who gave a paper on the present-
day diverse callings of the churches in the
Koszalin-Kołobrzeg
diocese. Next, Maria
Czaplicka-Jedlikowska demonstrated the cultural heritage of Zakrzewo passed down
in place names. The next speaker was
Waldemar Witek
who used the Pomeranian
buildings to characterize half-timbered architecture occurring in the Dygowo region.
The conference closed with an appearance by
Ewa
Gwiazdowska, who illustrated
the beauty of the Pomeranian village in post-cards.
The current articles have been enriched by the addition of papers written by
lecturers who were unable to attend the conference:
Agnieszka
Chlebowska, Valerij
Mokienko,
Tatiana
Valodzina, Harry Walter and Edward Rymar. Unfortunately, not all
from the authors were able to deliver their articles by the dead-line. As a result we are
unable to include them in the present volume.
In addition to attending the sessions of the conference and the open-air exhibit,
the invited guests also had the opportunity to meet informally by the palace fire-place
and an outdoor bon-fire and to acquaint themselves with the Dygowo district and its
surroundings. As everyone agreed, the atmosphere of these early May days in
Kłopotowo
encouraged both academic discussion and the creation and development
of close personal contacts.
Radosław Gaziński Andrzej Chludziński
SPIS TREŚCI
Wstęp
.
И
Vorwort .13
Preface
.15
I. Źródłoznawstwo, archeologia, historia
Radosław Gaziński
Akta kościelne ze zbiorów Archiwum Państwowego w Szczecinie
jako źródło do dziejów wsi pomorskiej
.19
Ignacy W. Skrzypek
Badania archeologiczne gminy Dygowo ze szczególnym uwzględnieniem
okresu wczesnośredniowiecznego
.27
Przemysław Kołosowski
Z badań nad historią Rurki koło Chojny.
Archeologiczne źródła do dziejów wsi pomorskiej
.47
Edward Rymar
Wybrane parafie wiejskie
bisL·pstwa
kamieńskiego między Łebą
a Świną w „Repertorium Germanicum" (z lat
1378-1471).67
Agnieszka Chlebowska
Panny kanoniczki z Marianowa. Przemiany w organizacji i funkcjach
fundacji dla szlachcianek w
XIX
wieku
.79
Dariusz Jałoszyński
Dzieje Kombinatu Państwowych Gospodarstw Rolnych w Kłodzinie
w latach
1962-1992.91
II.
Literaturoznawstwo i etnografia
Adela
Kuik-Kalinowska
Kresy zachodnie. Termin, mit i poetyka
.109
Urszula Chęcińska
Z Wielgoszyc do Danowa. Literackie stacje i leśne tropy
Joanny Kulmowej
. 119
Violetta
Kostka
Muzyka ludowa Kaszub
.129
III. Językoznawstwo
Małgorzata Milewska-Stawiany
Niemieckie nazwy wsi i innych osad w dziejach Ziemi
fàcholskiej
.139
Maria Czaplicka-Jedlikowska
Toponimìa
Zakrzewa pod Złotowem
.149
Beata Afeltowicz
Osiemnastowieczne nazwy pół w powiatach łobeskim i nowogardzkim
.161
Andrzej Chłudziński
Nazwy pastwisk w powiecie białogardzkim
.173
Małgorzata Jaracz
Wezwania kościołów w diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej
.185
Valerij
M.
Mokienko,
Tatjana Valodzina, Harry Walter
Słowiańsko-germańska projekcja pomorskich zwrotów (III).
Frazeologizmy animalistyczne z komponentem
„
kot
/Шка
"
.199
Lucyna Warda-Radys
Słownictwo związane z wyposażeniem wnętrz
na wsi chełmińskiej w
XVII
w.
.215
Róża Wosiak-Śliwa
Nazwy potraw na wsi kaszubskiej
.227
Ewa Urbańska-Mazuruk
Językowy obraz kobiety wiejskiej w świetle listów
do czasopism
.237
IV.
Architektura, historia sztuki, krajoznawstwo
Waldemar Witek
Uwagi na temat budownictwa szkieletowego (ryglowego)
wgm. Dygowo
.247
Ewa Gwiazdowska
Przedstawienia wsi na dawnych kartach pocztowych pruskiej prowincji
Pomorze
(1898-1945).265
Zbigniew Sobisz
Flora naczyniowa zabytkowych stanowisk wczesnośredniowiecznego
osadnictwa gminy Dygowo
.283
Matthias Diefenbach,
Mateusz
Hartwich
W drodze na
terra transoderana.
Instytut Historii Stosowanej
w poszukiwaniu śladów przeszłości po obu stronach Odry
.295
Informacja o autorach
.302
Plener artystyczny
.,.307
Brigitte
Zander
Moja podróż do Polski
.309
Informacja o artystach
.313
Zdjęcia
.314
INHALTSVERZEICHNIS
Wstęp
.11
Vorwort .13
Preface
.15
I.
Quellenkunde, Archäologie, Geschichte
Radosław Gaziński
Kirchenakten aus den Sammlungen des Staatsarchivs in
Stettin als Quelle zur Geschichte des pommerschen Dorfes. 19
Ignacy W. Skrzypek
Archäologische Forschung der Gemeinde Dygowo (Degow)
mit besonderer Berücksichtigung der frühmittelalterlichen Zeit.27
Przemysław Kołosowski
Aus der Forschung an der Geschichte von
Rurka
(Rörchen)
bei
Chojna
(Königsberg). Archäologische Quellen zur
Geschichte des pommerschen Dorfes.47
Edward Rymar
Ausgewählte Dorfpfarreien des Camminer Bistums zwischen
Leba
und Swine
in
„Repertorium Germanicum
" (aus den Jahren 1378-1471).67
Agnieszka Chlebowska
Klostermädchen aus Marianowo (Marienfließ). Änderungen in den
Funktionen und der Organisation der Stiftung für adelige Töchter
im 19. Jahrhundert.79
Dariusz Jałoszyński
Die Geschichte des Kombinats der LPG in Klodzino
(Kloxin) in den Jahren 1962-1992.91
II.
Literaturwissenschaft, Ethnographie
Adela
Kuik-Kalinowska
Das westliche Grenzland. Begriff Mythos und Poetik.109
Urszula Chęcińska
Aus Wielgoszyce nach Danowo (Jakobsdorf).
Literarische Stationen und Waldspuren von
Joanna Kulmowa
. 119
Violetta
Kostka
Die kaschubische Volksmusik.129
III.
Sprachwissenschaft
Małgorzata
Milewska-Stawiany
Deutsche Namen der Dörfer und anderer Siedlungen in
der Tucholer Geschichte.139
Maria
Czaplicka-Jedlikowska
Die
Toponymie
von Zakrzewo (Buschdorf) bei
Zotów (Fiatów)
.149
Beata Afełtowicz
Die
Feldnamen im Labeser und Naugarder Kreis
im 18, Jahrhundert.161
Andrzej Chludziński
Weidennamen in dem Belgarder Kreis.173
Małgorzata Jaracz
Namen der Kirchen in der Diözese Köslin-Kolberg.185
Valerij
M.
Mokienko, Tatjana Valodzina, Harry Walter
Slawisch-germanische Projektionpomoranischer
Redewendungen (111). Animalistische Phraseologismen mit
der Komponente „Kater/Katze".199
Lucyna
Warda-Radys
Der mit der Innenausstattung in den Kulmer Dörfern
verbundene Wortschatz.215
Róża Wosiak-Śliwa
Namen der Speisen im kaschubischen Dorf.227
Ewa Urbańska-Mazuruk
Das sprachliche Bild einer Dorfsfrau aufgrund der Leserbriefe.237
IV.
Architektur, Kunstgeschichte, Landeskunde
Waldemar Witek
Bemerkungen zum Thema des Skelettbauwesens (Riegelbauwesens)
in der Gemeinde Dygowo (Degow).247
Ewa Gwiazdowska
Dorfdarstellungen auf den alten Postkarten der preußische
in Provinz Pommern (1898-1945).265
Zbigniew Sobisz
Gefaßflora der unter Denkmalsschutz stehenden Standorte der
frühmittelalterlichen Ansiedlung in der Gemeinde Dygowo (Degow).283
Matthias Diefenbach,
Mateusz
Hartwich
Unterwegs in der
terra transoderana.
Das Institut
för
angewandte
Geschichte auf der suche nach Spuren des vergangenen
beiderseits der Oder.295
Auskunft über Autoren.302
Freilichtmalerei.307
Brigitte Zander
Meine Polenreise.309
Auskunft über Künstlern.,.
.I.!!.!!!!!.!.!
.313
Aufnahmen. .314
CONTENTS
Wstęp
.11
Vorwort .13
Preface
.15
I. Sources, archeology, history
Radosław Gaziński
Church records from the collection in the State Archive in
Szczecin as a source for the history of a village
.19
Ignacy W. Skrzypek
Archeological research in theDygowo region,
especially in early medieval period
.27
Przemysław Kołosówski
Research on the history of
Rurka
near
Chojna.
The archeological
sources for the history of Pomeranian village
.47
Edward Rymar
Selected rural parishes of the bishopric of
Kamień Pomorski
between
Łeba
and
Świna
in the
„Repertorium Germanicum"
(1378-1471).67
Agnieszka Chlebowska
Convent maids from Marianowo.The changes of organisation and
funktions
of foundations for noblewomen in the 19th century
.79
Dariusz Jałoszyński
The activities of the State Farms in Klodzino from
1962-1992.91
II. Theory of literature, ethnography
Adela Kuik-Kalinowska
The Western borderlands. Expression, myth andpoetry
.109
Urszula Chęcińska
From Wielgoszyce to
Danöw.
The literary stations and forest
tracks of Joanna Kulmowa
. 119
Violetta
Kostka
The national music of the Kashubians
.129
III. Linguistics
Małgorzata
Milewska-Stawiany
German village and settlement names in the history
of
Ziemia Tucholska.
139
10
Maria Czaplicka-
Jedlikowska
Toponymy ofZakrzewo near
Zlotów.
149
Beata Afeltowicz
18th century
field
names in
Łobez
and
Nowogard
counties
.161
Andrzej Chludziński
The names of pastures in the
Białogard
county
.173
Małgorzata Jaracz
Church invocations in the Koszalin-Kolobrzeg diocese
.185
Valerij M. Mokienko
Tatjana Valodzina
(Minsk), Harry Walter
(Greifswald),
Slavic-Germanic projection of Pomeranian impressions (III).
Animal
expressions including
'koť
(cat)
.199
Lucyna Warda-Radys
Vocabulary connected with internal furnishings in villages in
the
Chełm
region in the 17th century
.215
Róża Wosiak-Śliwa
The names of various dishes served in Kashubian villages
.227
dr Ewa Urbańska-Mazurak (Słupsk)
A linguistic picture of the rural woman based on letters
to magazines
.237
IV. Architecture, history of art, sightseeing
Waldemar Witek
(Szczecin)
Comments on the topic of framed (half-timbered) architecture
in the Dygowo region
.247
Ewa Gwiazdowska
Presentation of the village in old postcards from the Prussian
Pomeranian Provinces
(1898-1945).265
Zbigniew Sobisz
Vascular flora of historical landmarb in the medieval
settlements of the Dygowo area
.283
Matthias Diefenbach,
Mateusz
Hartwich
On the way to terra transoderana. The Institute of Applied History
searches for evidence of the past on both sides of the Oder river
. 295
Data on authors
. 302
Open-air painting exhibit
. 307
Brigitte
Zander
My journey to Poland
.309
Data on artists
. 313
Pictures
.,. 314
WSTĘP
W dniach
5-7
maja
2006
roku, tym razem w pałacu znajdującym się we wsi
Kłopotowo, leżącej na terenie gminy Dygowo (powiat kołobrzeski) odbyła się już
piąta z rzędu konferencja naukowa grupująca badaczy zajmujących się różnorodnymi
aspektami dziejów wsi pomorskiej. Spotkanie to, jak i wcześniejsze, miało charakter
interdyscyplinarny i obok archiwistów, archeologów, historyków, historyków sztu¬
ki, etnografów w obradach uczestniczyli także literaturoznawcy, a zwłaszcza języko¬
znawcy. W ciągu trzech dni obrad wygłoszono
19
referatów i prowadzono ożywio¬
ną, czasem wręcz burzliwą dyskusję na podjęte w wystąpieniach tematy.
Sesja mogła się odbyć dzięki wsparciu finansowemu gminy Dygowo oraz Uni¬
wersytetu Szczecińskiego przy wydatnej pomocy
Euroregionu
Pomerania. Prawie
równolegle z konferencją w kłopotowskim pałacu miał miejsce plener malarski,
w którym uczestniczyli artyści z Niemiec i Polski. Wspólny wernisaż połączył z sobą
artystów i naukowców przebywających w Kłopotowie i pozwolił im zadumać się nad
pięknem ziemi pomorskiej
.
Konferencja „Dzieje wsi pomorskiej" została uroczyście otwarta przez Pana Marka
Zawadzkiego, wójta Gminy Dygowo. Po nim głos zabierali Pan Antoni Bernatowicz,
przewodniczący Rady Gminy w Dygowie, oraz Pani Dorota Gruchała, dyrektor
Gminnego Zespołu Oświaty i Kultury w Dygowie. Następnie wystąpili opiekunowie
naukowi konferencji:
prof.
Radosław Gaziński i dr Andrzej Chludziński. Wszyscy
mówcy zgodnie podkreślali, że mamy już do czynienia z małym jubileuszem, który
obchodzi konferencja (piąta z rzędu). Przez ten czas spotkania najpierw we Włości-
borzu, a teraz w Kłopotowie stały się z jednej strony ważnym elementem budowy
lokalnej tradycji, przyczyniając się do wzmocnienia związków mieszkańców ze swo¬
ją małą ojczyzną, a z drugiej pozostały płaszczyzną wymiany myśli między badaczami
z różnych ośrodków naukowych w Polsce i Niemczech.
Pierwszy dzień obrad został poświęcony głównie problematyce archiwalnej, ar¬
cheologicznej i historycznej. Spotkanie rozpoczął Radosław Gaziński omawiając szcze¬
gółowo akta kościelne, znajdujące się w Archiwum Państwowym w Szczecinie, jako
źródło do dziejów wsi pomorskiej. Następnie przyszła pora na wystąpienia archeolo¬
giczne. Przemysław Kołosowski omówił badania archeologiczne prowadzone w Rurce
(dawna komandoria, najpierw templariuszy, potem joannitów) i przez ich pryzmat
spojrzał na losy sąsiednich wsi w średniowieczu. Po nim Ignacy W. Skrzypek ukazał
stan badań archeologicznych na terenie gminy Dygowo od
XIX
wieku po czasy
współczesne. W wystąpieniu nie zabrakło także opisów najbardziej ciekawych zabyt¬
ków archeologicznych odkrytych na terenie gminy. Z kolei Zbigniew Sobisz zajął się
florą naczyniową, jaką można spotkać na wczesnośredniowiecznych stanowiskach
archeologicznych (grodziska, osady, cmentarzyska) gminy Dygowo. Dariusz Jało-
szyński scharakteryzował losy Kombinatu Państwowych Gospodarstw Rolnych
w Kłodzinie w latach
1962-1992.
Pierwszy dzień obrad zamknął referat
Adeli
Kuik-
Kalinowskiej
,
ukazujący problematykę kresów zachodnich (na przykładzie Pomorza)
w literaturze pięknej
. |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author_GND | (DE-588)1189605244 |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV022719659 |
| ctrlnum | (OCoLC)644588903 (DE-599)BVBBV022719659 |
| era | Geschichte gnd |
| era_facet | Geschichte |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02016nam a2200445 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV022719659</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20190701 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">070906s2006 ab|| |||| 10||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8391744779</subfield><subfield code="9">83-917447-7-9</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)644588903</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV022719659</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakwb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield><subfield code="a">ger</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">7,41</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Dzieje wsi pomorskiej</subfield><subfield code="b">V Międzynarodowa Konferencja Naukowa ; Kłopotowo, gmina Dygowo, powiat kołobrzeski, 5 - 7 maja 2006 ; materiały pod red. Andrzeja Chludzińskiego ... = Die Geschichte des Pommerschen Dorfes</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Die Geschichte des Pommerschen Dorfes</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Dygowo [u.a.]</subfield><subfield code="b">Gminny Zespół Oświaty i Kultury [u.a.]</subfield><subfield code="c">2006</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">315 S., [8] Bl.</subfield><subfield code="b">Ill., Kt.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Dorf</subfield><subfield code="0">(DE-588)4012775-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Pommern</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046744-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)1071861417</subfield><subfield code="a">Konferenzschrift</subfield><subfield code="y">2006</subfield><subfield code="z">Kłopotowo Köslin</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Pommern</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046744-2</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Dorf</subfield><subfield code="0">(DE-588)4012775-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Chludziński, Andrzej</subfield><subfield code="e">Sonstige</subfield><subfield code="0">(DE-588)1189605244</subfield><subfield code="4">oth</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSBMuenchen</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015925401&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015925401&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">DHB</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">DHB_JDG_ISBN_1</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-015925401</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
| genre | (DE-588)1071861417 Konferenzschrift 2006 Kłopotowo Köslin gnd-content |
| genre_facet | Konferenzschrift 2006 Kłopotowo Köslin |
| geographic | Pommern (DE-588)4046744-2 gnd |
| geographic_facet | Pommern |
| id | DE-604.BV022719659 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-02T18:29:38Z |
| indexdate | 2024-07-09T21:04:26Z |
| institution | BVB |
| isbn | 8391744779 |
| language | Polish German |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-015925401 |
| oclc_num | 644588903 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 315 S., [8] Bl. Ill., Kt. |
| psigel | DHB_JDG_ISBN_1 |
| publishDate | 2006 |
| publishDateSearch | 2006 |
| publishDateSort | 2006 |
| publisher | Gminny Zespół Oświaty i Kultury [u.a.] |
| record_format | marc |
| spelling | Dzieje wsi pomorskiej V Międzynarodowa Konferencja Naukowa ; Kłopotowo, gmina Dygowo, powiat kołobrzeski, 5 - 7 maja 2006 ; materiały pod red. Andrzeja Chludzińskiego ... = Die Geschichte des Pommerschen Dorfes Die Geschichte des Pommerschen Dorfes Dygowo [u.a.] Gminny Zespół Oświaty i Kultury [u.a.] 2006 315 S., [8] Bl. Ill., Kt. txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Geschichte gnd rswk-swf Dorf (DE-588)4012775-8 gnd rswk-swf Pommern (DE-588)4046744-2 gnd rswk-swf (DE-588)1071861417 Konferenzschrift 2006 Kłopotowo Köslin gnd-content Pommern (DE-588)4046744-2 g Dorf (DE-588)4012775-8 s Geschichte z DE-604 Chludziński, Andrzej Sonstige (DE-588)1189605244 oth Digitalisierung BSBMuenchen application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015925401&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB Muenchen application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015925401&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract |
| spellingShingle | Dzieje wsi pomorskiej V Międzynarodowa Konferencja Naukowa ; Kłopotowo, gmina Dygowo, powiat kołobrzeski, 5 - 7 maja 2006 ; materiały pod red. Andrzeja Chludzińskiego ... = Die Geschichte des Pommerschen Dorfes Dorf (DE-588)4012775-8 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4012775-8 (DE-588)4046744-2 (DE-588)1071861417 |
| title | Dzieje wsi pomorskiej V Międzynarodowa Konferencja Naukowa ; Kłopotowo, gmina Dygowo, powiat kołobrzeski, 5 - 7 maja 2006 ; materiały pod red. Andrzeja Chludzińskiego ... = Die Geschichte des Pommerschen Dorfes |
| title_alt | Die Geschichte des Pommerschen Dorfes |
| title_auth | Dzieje wsi pomorskiej V Międzynarodowa Konferencja Naukowa ; Kłopotowo, gmina Dygowo, powiat kołobrzeski, 5 - 7 maja 2006 ; materiały pod red. Andrzeja Chludzińskiego ... = Die Geschichte des Pommerschen Dorfes |
| title_exact_search | Dzieje wsi pomorskiej V Międzynarodowa Konferencja Naukowa ; Kłopotowo, gmina Dygowo, powiat kołobrzeski, 5 - 7 maja 2006 ; materiały pod red. Andrzeja Chludzińskiego ... = Die Geschichte des Pommerschen Dorfes |
| title_exact_search_txtP | Dzieje wsi pomorskiej V Międzynarodowa Konferencja Naukowa ; Kłopotowo, gmina Dygowo, powiat kołobrzeski, 5 - 7 maja 2006 ; materiały pod red. Andrzeja Chludzińskiego ... = Die Geschichte des Pommerschen Dorfes |
| title_full | Dzieje wsi pomorskiej V Międzynarodowa Konferencja Naukowa ; Kłopotowo, gmina Dygowo, powiat kołobrzeski, 5 - 7 maja 2006 ; materiały pod red. Andrzeja Chludzińskiego ... = Die Geschichte des Pommerschen Dorfes |
| title_fullStr | Dzieje wsi pomorskiej V Międzynarodowa Konferencja Naukowa ; Kłopotowo, gmina Dygowo, powiat kołobrzeski, 5 - 7 maja 2006 ; materiały pod red. Andrzeja Chludzińskiego ... = Die Geschichte des Pommerschen Dorfes |
| title_full_unstemmed | Dzieje wsi pomorskiej V Międzynarodowa Konferencja Naukowa ; Kłopotowo, gmina Dygowo, powiat kołobrzeski, 5 - 7 maja 2006 ; materiały pod red. Andrzeja Chludzińskiego ... = Die Geschichte des Pommerschen Dorfes |
| title_short | Dzieje wsi pomorskiej |
| title_sort | dzieje wsi pomorskiej v miedzynarodowa konferencja naukowa klopotowo gmina dygowo powiat kolobrzeski 5 7 maja 2006 materialy pod red andrzeja chludzinskiego die geschichte des pommerschen dorfes |
| title_sub | V Międzynarodowa Konferencja Naukowa ; Kłopotowo, gmina Dygowo, powiat kołobrzeski, 5 - 7 maja 2006 ; materiały pod red. Andrzeja Chludzińskiego ... = Die Geschichte des Pommerschen Dorfes |
| topic | Dorf (DE-588)4012775-8 gnd |
| topic_facet | Dorf Pommern Konferenzschrift 2006 Kłopotowo Köslin |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015925401&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015925401&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT chludzinskiandrzej dziejewsipomorskiejvmiedzynarodowakonferencjanaukowakłopotowogminadygowopowiatkołobrzeski57maja2006materiałypodredandrzejachludzinskiegodiegeschichtedespommerschendorfes AT chludzinskiandrzej diegeschichtedespommerschendorfes |