Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim: 1675 - 2000 ; dzieje, wychowankowie, absolwenci
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | Polish |
Veröffentlicht: |
Piotrków Trybunalski
Urząd Miasta
2006
|
Ausgabe: | Wyd. 2. poszerz. |
Schriftenreihe: | Biblioteka - Piotrków 800
1 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Abstract Inhaltsverzeichnis |
Beschreibung: | Zsfassung in dt., engl. u. russ. Sprache |
Beschreibung: | 448 S. Ill. |
ISBN: | 8392314808 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV022514230 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20220322 | ||
007 | t | ||
008 | 070717s2006 a||| |||| 00||| pol d | ||
020 | |a 8392314808 |9 83-923148-0-8 | ||
035 | |a (OCoLC)643263043 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV022514230 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakwb | ||
041 | 0 | |a pol | |
049 | |a DE-12 | ||
084 | |a 7,41 |2 ssgn | ||
100 | 1 | |a Bartczak, Zenon |e Verfasser |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim |b 1675 - 2000 ; dzieje, wychowankowie, absolwenci |c Zenon Bartczak |
250 | |a Wyd. 2. poszerz. | ||
264 | 1 | |a Piotrków Trybunalski |b Urząd Miasta |c 2006 | |
300 | |a 448 S. |b Ill. | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Biblioteka - Piotrków 800 |v 1 | |
500 | |a Zsfassung in dt., engl. u. russ. Sprache | ||
648 | 7 | |a Geschichte 1675-2000 |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 0 | 7 | |a Lyzeum |0 (DE-588)4134838-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 7 | |a Piotrków Trybunalski |0 (DE-588)125272070X |2 gnd |9 rswk-swf | |
689 | 0 | 0 | |a Piotrków Trybunalski |0 (DE-588)125272070X |D g |
689 | 0 | 1 | |a Lyzeum |0 (DE-588)4134838-2 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Geschichte 1675-2000 |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
830 | 0 | |a Biblioteka - Piotrków 800 |v 1 |w (DE-604)BV022262663 |9 1 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 2 |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015721063&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB Muenchen 2 |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015721063&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
940 | 1 | |n oe | |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-015721063 | ||
942 | 1 | 1 | |c 370.9 |e 22/bsb |g 438 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804136618119921664 |
---|---|
adam_text | SPIS TREŚCI
SPIS
TREŚCI
.............................................................................................................................
З
WSTĘP
.....................................................................................................................................
И
I.
GENEZA SZKÓŁ:
PIJARSKIEJ
I
JEZUICKIEJ
.................................................................13
II.
ZESPOŁY BUDYNKÓW PIJARÓW I JEZUITÓW W PIOTRKOWIE
...........................15
1.
Budynki pij arskie
...........................................................................................................15
2.
Budynki jezuickie
...........................................................................................................16
3.
Budynki w okresie szkoły rosyjskiej
..............................................................................20
4.
Budynki Gimnazjum i Liceum im. Bolesława Chrobrego
.............................................24
III. KOLEGIUM JEZUICKIE
..................................................................................................28
VI.
KOLEGIUM PIJARSKIE
..................................................................................................30
1.
Organizacja i programy kolegium pijarskiego
...............................................................30
2.
Nauczyciele szkoły pijarskiej
.........................................................................................41
3.
Uczniowie w szkole pijarskiej
........................................................................................44
V.
GIMNAZJUM RZĄDOWE W SYSTEMIE OŚWIATOWYM KRÓLESTWA
POLSKIEGO
.......................................................................................................................48
1.
Sytuacja polityczna po upadku powstania listopadowego
.............................................48
2.
Ustawa z
1833
r. dla gimnazjów, szkół obwodowych i elementarnych,
czyli parafialnych w Królestwie Polskim
.......................................................................49
3.
Realizacja ustawy z
1840
r. dla gimnazjum Okręgu Naukowego Warszawskiego
w szkole piotrkowskiej
...................................................................................................56
4.
Gimnazja rządowe w reformie edukacyjnej Aleksandra Wielopolskiego
..................... 61
5.
Powstanie styczniowe i jego następstwa w szkolnictwie
...............................................64
6.
Rola kadry nauczającej w realizacji polityki władz oświatowych
w Królestwie Polskim
....................................................................................................68
7.
Uczniowie w gimnazjum rosyjskim
............................................................................... 82
8.
Opłaty szkolne
...........................................................................,....................................95
9.
Liczba uczniów w gimnazjum rządowym
......................................................................97
VI.
GIMNAZJUM I LICEUM im. BOLESŁAWA CHROBREGO W OKRESIE
MIĘDZYWOJENNYM
......................................................................................................99
1.
Szkoły średnie w Piotrkowie po ewakuacji Rosjan
......................................................99
2.
Miejsce Gimnazjum i Liceum im. Bolesława Chrobrego w organizacji szkoły
ogólnokształcącej w Polsce w latach
1917 — 1939.......................................................101
3.
Uczniowie i ich działalność w Gimnazjum i Liceum w okresie międzywojennym
.... 115
4.
Udział uczniów w walkach w obronie granic państwa w latach
1919-1920...............130
5.
Nauczyciele w okresie międzywojennym
....................................................................131
6.
Dyrektorzy w okresie międzywojennym
......................................................................136
VII.
OKRES
II
WOJNY ŚWIATOWEJ
...............................................................................141
1.
Losy wychowanków szkoły w czasie wojny
1939 -1945........................................... 141
1.1.
Tajne nauczanie
...................................................................................·.................141
1.2.
Losy nauczycieli i uczniów w czasie okupacji
..................................................... 144
VIII.
GIMNAZJUM I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. BOLESŁAWA
CHROBREGO W OKRESIE
1945-2000...................................................................... 155
1.
Uruchomienie szkoły po wojnie
...................................................................................155
2.
Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego na tle organizacji szkolnictwa
średniego ogólnokształcącego w Polsce w latach
1945-2000.......................................163
3.
Proces dydaktyczno-wychowawczy szkoły
.................................................................173
3.1.
Wyniki nauczania
................................................................................................... 173
3.2.
Uczniowie w szeregach Konspiracyjnego Wojska Polskiego
............................... 187
3
3.3.
Organizacje uczniowskie
.......................................................................................189
3.4.
Działalność w zakresie kultury w szkole
...............................................................205
4.
Udział nauczycieli i absolwentów w życiu środowiska piotrkowskiego
.....................221
5.
Dyrektorzy szkoły od
1945
roku
..................................................................................234
6.
Wykaz nauczycieli w Gimnazjum i Liceum im. Bolesława Chrobrego
......................239
IX.
Biblioteka szkolna
............................................................................................................246
WYCHOWANKOWIE SZKOŁY
.........................................................................................251
Aleksander Arkuszyński
........................................................................................................251
Waldemar Bachmacz
..............................................................................................................252
Wacław Balcerski
...................................................................................................................252
Andrzej Jan Bańkowski
..........................................................................................................253
Stanisław Barcikowski
...........................................................................................................254
Maksymilian Zygmunt Baruch
...............................................................................................256
Józef Bełza
.............................................................................................................................256
Władysław Biegański
.............................................................................................................257
Mieczysław
Birnbaum............................................................................................................258
Tadeusz Błażejewski
..............................................................................................................258
Witold Bochenek
...................................................................................................................259
Ewa Ciszewska-Bombska
......................................................................................................259
Grzegorz Bombski
..................................................................................................................261
Adam Bryszewski
..................................................................................................................261
Byczkowski Andrzej Władysław
...........................................................................................262
JanChojnacki
........................................................................................................................263
Grzegorz Ciszewski
................................................................................................................264
Marek Ciszewski
....................................................................................................................265
Stanisław Bronisław Ciszewski
.............................................................................................266
Antoni Czubak
........................................................................................................................266
Sławomir Dąbrowa
.................................................................................................................267
Juliusz Tadeusz Demczyk
.....................................................................................................267
Mirosław Dobrzanski
.............................................................................................................269
Tadeusz
Dobrzanski...............................................................................................................270
Emil Mirosław Dobrzanski
....................................................................................................270
Dratwowie
..............................................................................................................................271
Bolesław Dratwa
....................................................................................................................273
Bolesław Józef Dubiecki
........................................................................................................274
Edmund Dylewski
..................................................................................................................275
Andrzej Filipiak
......................................................................................................................275
Waldemar Firlej
......................................................................................................................276
Oskar Flatt
..............................................................................................................................276
Czesław Fotyma
.....................................................................................................................277
Lucjan Gustaw Frycz
.............................................................................................................278
Sławomir Gala
........................................................................................................................278
Konrad Jan Gałuszko
.............................................................................................................279
Ludwik Garbowski
.................................................................................................................280
Anna Małgorzata Gletkier
......................................................................................................281
Michał Gliszczyński
...............................................................................................................282
Kazimierz Głowacki
...............................................................................................................282
Henryk Bolesław Gnoiński
....................................................................................................283
Włodzimierz Gorjaczkowski
..................................................................................................284
Piotr Paweł Górecki
...............................................................................................................284
Stefan Górzyński
....................................................................................................................285
Stefan Władysław Grabowski
................................................................................................286
Tadeusz Grabowski
................................................................................................................286
Tomasz Grzegorczyk
..............................................................................................................287
Marian Franciszek Grzejdziak
...............................................................................................288
Wacław Grzybowski
..............................................................................................................289
Wiesław Stanisław Haładaj
....................................................................................................289
Joanna Harazińska
..................................................................................................................290
Władysław Gustaw
Hartman
.................................................................................................292
Jan Adolf Hertz
......................................................................................................................293
Zygmunt
Hübner....................................................................................................................294
Jerzy Jagodziński
....................................................................................................................294
Jan Stanisław Jankowski
........................................................................................................295
Leszek S. Jankiewicz
..............................................................................................................295
Antoni
Just
..............................................................................................................................298
Aleksander Justyna
.................................................................................................................299
Mieczysław Józef Justyna
......................................................................................................300
Stanisław Karpiński
................................................................................................................301
Felicjan Kępiński
....................................................................................................................303
Józef Kępiński
........................................................................................................................304
Andrzej Klominek
..................................................................................................................304
Jerzy Stanisław Kmieciński
...................................................................................................305
Ryszard Lucjan Kobendza
......................................................................................................306
Józef
Kon
................................................................................................................................306
Stanisław Konarski
.................................................................................................................307
Henryk Tadeusz Kossakowski
...............................................................................................308
Jan Nepomucen Kossakowski
................................................................................................308
Lucyna Wachecka-Kotkowska
...............................................................................................309
Ignacy Kozielcwski
................................................................................................................310
Karol Koźmiński
....................................................................................................................311
Dyzman Józef Krasoń
............................................................................................................312
Andrzej Franciszek Kucharski
...............................................................................................313
Piotr Kudyba
..........................................................................................................................313
Ziemowit Kukulski
.................................................................................................................315
Jan Wawrzyniec Kulik
...........................................................................................................315
Bogdan Tadeusz Kulakowski
.................................................................................................316
Stefan Kurowski
.....................................................................................................................317
Marian Kwapisz
.....................................................................................................................318
Jerzy Franciszek Lesisz
..........................................................................................................319
Leopold
Lewin.......................................................................................................................320
Stanisław Librowski
...............................................................................................................320
Grzegorz Lubczyk
..................................................................................................................321
Ignacy Maciejowski
...............................................................................................................322
Franciszek Maciejowski
.........................................................................................................323
Wacław Aleksander Maciejowski
..........................................................................................324
Tadeusz Magacz
.....................................................................................................................325
Jacek Małachowski
................................................................................................................325
Stanisław Malachowski
..........................................................................................................326
Ireneusz
Manickí
..................................................................................................·.................326
Józef Marczyński
....................................................................................................................327
Tomasz Maruszewski
............................................................................................................. 328
Antoni Maszewski
.........................................................................:........................................329
Waldemar Matusewicz
...........................................................................................................329
Gabriela Mełeń-Mucha z domu Żerek
................................................................................... 330
Jan Michał Mierzanowski
......................................................................................................330
Jerzy Wacław Mikulski
..........................................................................................................331
Stanisław Misztela
..................................................................................................................332
Juliusz Tadeusz Myckę
.......................................................................................................... 332
Zdzisław Najder
.....................................................................................................................333
Konrad Nałęcki
..............................................:■.......................................................................334
Bogdan Narolski
.....................................................................................................................335
JanNatkański
.........................................................................................................................336
Leon Piotr Nencki
..................................................................................................................336
Marceli Nencki
.......................................................................................................................337
Tadeusz Nowakowski
...................................
......V...
...............................................................338
Feliks Nowicki
.......................................................................................................................339
Tadeusz Nowierski
.................................................................................................................340
Henryk Opiński
...................................;.........................................::.......................................341
Jerzy Krzysztof Orlewski.
................;.....................................................................................341
Józef Orłowski
.................................................·.......................................................................343
Zenon Ostalczyk
................................................................................................................
ľ..
..343
Jerzy Paczuski
.......................................................................................................................344
Adolf Pawiński
.............................................
.U:..;.
................................................................345
Jerzy Michał Pawlak
.....................................
..^....
................................................................345
Józef Pawlikowski
..................................................................................................................346
Henryk
Peche
........................................................................................................................347
Michał Pencina
......................................................:................................................................347
Jerzy Pietraszewski
................................................................................................................348
Władysław Poi
................................·...:................:..................................................................349
Feliks Przyłubski
..........................................
Ę:..£
................................................................350
Antoni Rajkiewicz
...........................................;.............................;........................................351
Kazimierz Rakowski
......................................?.„.;„................................................................352
Stanisław Edmund Rembek
..................................................................................................352
Marian
Renke................................................:. .-..
.:.í
................................................................354
Stefan Rozpędek
...........................................;./.„..:..............:..................................................355
Konrad
Rudnički
.............................................„....;................................................................356
Mieczysław Rybak
................................................:................................................................357
Władysław Sabowski
.......................................
.....f
........................;.......................................358
Ewa Sewerynek
......................................................................................................................359
Antoni Sikorski
..............................................................................
i
.......................................360
Stefan Wacław Sikorski
.................................................................
.......................................361
Bronisław Siła
........................................................................................................................362
Romuald Skowroński
.............................................................................................................363
Marcin Krzysztof Skulimowski
.............................................................................................364
Zygmunt Słomiński
................................................................................................................365
Jerzy Stodółkiewicz
................................................................................................................366
Elżbieta Strawińska
................................................................................................................366
Kazimierz Stronczyński
.........................................................................................................367
Henryk
Strave
........................................................................................................................369
Filip Sulimierski
.....................................................................................................................369
Bolesław Szafnicki
.................................................................................................................370
Augustyn Sztuk
......................................................................................................................371
Lech Wiktor Szybiński
...........................................................................................................372
Henryk Szydłowski
................................................................................................................373
Zdzisław Szyjewski
................................................................................................................373
Karol Stanisław Szymański
....................................................................................................374
Tadeusz Swiątkowski
.............................................................................................................375
Wacław Świątkowski
.............................................................................................................375
Mieczysław Traj
dos
...............................................................................................................376
Leszek Adam Trybus
.............................................................................................................376
Tomasz Kantorbery Tymowski
..............................................................................................378
Władysław Wieczorek
............................................................................................................378
Witold Marian Rawita-Witanowski
.......................................................................................380
Teofil Wojeński
......................................................................................................................381
Zygmunt Woj sław
..................................................................................................................382
Mirón J.
Wolnicki
..................................................................................................................382
Bogusław Wołoszański
...........................................................................................................383
Antoni Marian Woroniecki
....................................................................................................383
Zbigniew Woziński
................................................................................................................384
Tomasz Woźniak
......................:.............................................................................................385
Jerzy Tadeusz Woźny
.............................................................................................................385
Adam Jan Wrzosek
.................................................................................................................386
Józef Zaremba
........................................................................................................................387
Witalis Zygmunt Zaremba
......................................................................................................387
Jerzy Korczak-Ziołkowski
.....................................................................................................388
Stanisław Kazimierz Zdzitowiecki
.........................................................................................389
Kiejstut Żemajtis
.........
A
.........................................................................................................390
Józef Zyciński
........................................................................................................................390
ABSOLWENCI SZKOŁY Z LAT
1916-2000......................................................................393
BIBLIOGRAFIA
....................................................................................................................433
A. Źródła archiwalne
.....................................................................................................433
B. Źródła drukowane
....................................................................................................435
C. Wydawnictwa encyklopedyczne i bibliograficzne
...................................................436
D. Czasopisma zwarte
...................................................................................................436
E. Opracowania
.............................................................................................................437
Summary
................................................................................................................................440
Zusammenfassung..................................................................................................................441
Резюме
...................................................................................................................................442
SPIS ILUSTRACJI
................................................................................................................443
SPIS TABEL
.........................................................................................................:................448
Summary
The author of this project has depicted the history of the
Bolesław Chrobry
Secondary School.
The traditions of the
Bolesław Chrobry
School in
Piotrków
date back as far as
1675.
In
2005
the school celebrated
its 330th anniversary. It is one of the oldest schools in Poland and, it is worth mentioning at the beginning of this outline, one
of the most significant, being of the highest credit to Polish education.
Its fate was irrevocably linked to the fate of Poland and the Poles. During its existence it has undergone various
reorganisations and taken several forms. Up until
1832
it had been a seminary, under the name of Collegium Scholaram
Piarum Piotrcoviense. However, in
1833
the seminary became a state institution due to Tsarist decrees. It then housed
a Gymnasium which, despite the many restrictions imposed on it, still maintained its Polish character.
After the failure of the January uprising of
1863
the school, like the rest of the Kingdom of Poland suffered even
greater repression.The
Piotrków
Gymnasium got a new name in Russian
-
The
Piotrków
Male Gymnasium. Polish language,
as well as the Polish teachers, was removed from the school and the students were forbidden to use any Polish whatsoever.
With the start of the First World War the Russians left
Piotrków.
The local community established a Polish
Gymnasium in the deserted buildings, after having obtained permission from the Austrian authorities occupying Poland at
that time.
In
1918
the school was nationalised and renamed after King
Bolesław Chrobry.
As a result of the
1932
reforms by
Janusz Jedrzejewicz
the Gymnasium was transformed into a combined Gymnasium and
Liceum.
Under German occupation an army hospital was housed in the school building. However, the students continued
their studies by means of secret meetings, organised by the
Piotrków
teachers in their own homes. Many of them continued
the struggle against the Nazi occupation, working in several underground organisations. Many lost their lives and the number
murdered in the Katyn massacre went well into double figures. Several died in concentration camps.
When the Second World War ended both the Gymnasium and the
Liceum
underwent several transitions in
organisation and structure. In
1952
the school was given its present name
Liceum Ogolnokszatcace im. Bolesława Chobrego.
1962
was marked by girls first entering the school when it became co-educational.
In the history of Polish education, it has rarely happened that an educational establishment has been maintained in
the same building for more than
200
years. The
Bolesław Chrobry
School is therefore an exceptional example, with the
educational and didactic process being carried out within the same historic walls for
300
years.
We must also remember the distinguished politicians, scholars, scientists, priests, artists and servicemen who made
a name for themselves in the service of their motherland. In the course of three centuries, some ten thousand graduates have
left the school walls. Then there are the numerous teachers who, thanks to their hard work, intelligence and ingenuity, have
shaped the characters and the minds of the
Chrobry
students, therefore enriching the cultural heritage and education of the
nation.
By all means the school history reflects the history of Polish education, especially the State Policy towards
secondary school education. The author of this book hopes that its content will serve as an example for contemporary
students to follow and it will evoke a feeling of respect for the school they are attending. When they reflect on the enclosed
biographies of previous graduates they may find examples well worth following. Possibly, finding it worthwhile to increase
their efforts to follow those examples.
440
Zusammenfassung
In dieser dem Leser vorgelegten Arbeit stellte der Autor die traditionsreiche Geschichte des Allgemeinbildenden
Lyzeums namens
Bolesław Chrobry
in
Piotrków Trybunalski,
die auf das Jahr 1675 zurückgeht, dar. Im Jahre 2005 feierte
die Schule ihr 330-jähriges Jubiläum. .. -.,.,,-·. .-.·,-.
Gleich am Anfang soll unterstrichen werden,
dass
es eine der ältesten Schulen in ganz Polen ist, auch eine der fürs
polnische Bildungswesen bedeutendsten und verdienstvollsten Schulen. -. . . .........
Ihre Geschichte ist mit der Geschichte Polens und der Polen eng verbunden. Seit ihrem Bestehen gab es
verschiedene Organisationsformen. Bis 1832 war sie eine Ordensschule, unter dem Namen
„Collegium
Scholarum Piarum
Piotrcoviense bekannt.
1833 wurde das Kollegium durch ein Gesetz der Zarenbehörde verstaatlicht und in ein Gymnasium umgewandelt,
das trotz allerlei Anordnungen durch die Behörden noch seinen Charakter einer polnischen Schule bewahrte. Nach der h
Niederwerfung des Januaraufstandes 1863 brachen über das Königreich Polen Repressalien herein, auch das Schulwesen
і
blieb davon nicht verschont. Das Piotrkower Gymnasium benannte man das Piotrkower Jungengymnasium. -
Allmählich wurden polnische Lehrer entlassen und die polnische Sprache wurde verbannt, bis man letztendlich den
Schülern verbot, die polnische Sprache in der Schule zu verwenden. :
Nachdem der erste Weltkrieg ausgebrochen war, verließen die Russen
Piotrków.
Im von den Russen verlassenen.:
Schulgebäude organisierte die Piotrkower Gesellschan ein polnisches Gymnasium, natürlich mit Bewilligung der
österreichischen Besatzungsbehörden. 1918 wurde die Schule verstaatlicht und man gab ihr den Namen des Königs
Bolesław Chrobry.
■·..--.,-■..-.-
,
·.
Infolge der 1932 vom Minister
Janusz Jędrzejowicz
durchgeführten Reform verwandelte man das Gymnasium ins
Γ
Gymnasium und Lyzeum namens
Bolesław Chrobry.
-. - ·
Während der Besetzung durch die Nazis richtete man im Gebäudekomplex der Schule ein Lazarett ein, und die
Schüler lernten weiter in den von den Piotrkower Lehrern organisierten Untergrundschulen. Viele von ihnen nahmen den
Kampf gegen die Besetzung durch die Nazis, in verschiedenen Organisationen der Untergrundbewegung wirkend, auf/
viele kamen ums Leben, nicht wenige Schüler wurden in Katyn ermordet, einige starben in Konzentrationslagern^
Nach dem ersten Weltkrieg wurden im Gymnasium und Lyzeum namens
Bolesław Chrobry,
übrigens wie
ini
ganzen polnischen Schulwesen, verschiedene Änderungen in Programm und Organisation durchgeführt. 1952 gab man der
Schule den Namen: das Allgemeinbildende Lyzeum namens
Bolesław Chrobry.
1962 wurden Mädchen zum ersten Mal in
die ersten Klassen aufgenommen - die Schule wurde eine koedukative Schule.
Bemerkenswert ist noch eins. In der Geschichte des polnischen Schulwesens ist es eine Seltenheit,
dass
die Schüler
innerhalb von über 200 Jahren in demselben Schulgebäude unterrichtet und erzogen wurden. Das Allgemeinbildende
Lyzeum namens
Bolesław Chrobry
ist eben solch eine Schule. Hier lernten spätere hervorragende: Politiker,
Wissenschaftler, Geistliche, Künstler, Militärs, Menschen, die sich sehr um die Heimat verdient gemacht haben. Innerhalb
von 300 Jahren absolvierten 10 000 Schüler diese Schule. Unzählige Lehrer forderten die geistige und persönliche -,
Entwicklung ihrer Schuler, und nicht wenige von ihnen leisteten dabei durch ihren persönlichen Einsatz einen wertvollen
Beitrag für die Entfaltung der polnischen Kultur und Wissenschan. f ^ =.- „ ,
Man kann auch feststellen,
dass
die Geschichte dieser Schule die Geschichte des polnischen: Bildungswesens ;
widerspiegelt, und besonders das Verhältnis des Staates zur Mittelschulbildung. Abschließend drückt der Autor; seine
.л
Hoffnung aus, dieses Buch möge bei den jetzigen Schülern einen Beitrag leisten, ihre Achtung vor der Schule, die sie
besuchen, zu vertiefen, Außerdem ist es sein Anliegen,
dass
auch zukünftige Schülergenerationen durch die Lektüre dieses »
Buches in den Lebensläufen ehemaliger Schüler Vorbilder für ihr eigenes Leben finden. »
ť
¡
1
441
Резюме
В книге, которую мы представляем, описана история Общеобразовательного лицея им. Болеслава Храброго
в Пётркове Трыбунальском. Традиции этого лицея берут своё начало в
1675
г. В
2005
году школа отметила 330-ую
годовшину со дня своего основания. Это одно из старейших учебных заведений, являющееся в то же время одной из
наиболее заслуженных для польского просвещения школ. История лицея всегда была тесно связана с судьбами
Польши и поляков. За время существования школы ее коснулись неоднократные организационные изменения.
До
1832
г. она принадлежала ордену пияров и называлась
Collegium Scholarum
Piaram
Piotrcoviense.
В
1833
г., в соответствии с царским указом, „коллегия перешла в ведение государства российского. Таким образом была
образована гимназия, которая, вопреки разного рода распоряжениям, сумела сохранить свой польский характер.
После подавления Январского восстания
1863
г. в Королевстве Польском начались репрессии, которым подверглись
и польские учебные заведения. Школа была переименована, получив название „Петроковская мужская гимназия .
Начали увольнять польских учителей, постепенно стал вытесняться польский язык, а ученикам запретили говорить
на родном языке.
С началом
I
мировой войны власть от россиян в городе перешла к австрийцам, которые разрешили жителям
Пётркова организовать в здании бывшей школы польскую гимназию. В
1918
г. гимназия перешла в ведение
польского государства, ей присвоили имя польского короля Болеслава Храброго. В результате реформы
1932
г.
министра Я. Енджеевича гимназия была преобразована в Гимназию-лицей им. Болеслава Храброго.
Во время гитлеровской оккупации в зданиях школы находился военный госпиталь. Молодёжь продолжала
учёбу в сети подпольных курсов, которые организовали пётрковские учителя. Многие из этих преподавателей
и учащихся вели борьбу с гитлеровскими оккупантами, являясь членами подпольных организаций, некоторые из них
погибли. Несколько десятков выпускников гимназии были расстреляны в Катыни или погибли в концентрационных
лагерях.
После окончания
II
мировой войны в Гимназии-лицее им. Болеслава Храброго, как и во всей системе
польского образования, были проведены очередные организационные и программные изменения. В
1952
г. школа
была преобразована в Общеобразовательный лицей им. Болеслава Храброго. В
1962
г. лицей стал учебным
заведением с совместным обучением, в котором впервые начали учиться также и девушки.
Сохранение и развитие традиций учебно-воспитательного процесса в одних и тех же стенах в течение более
чем
200
лет
-
весьма редкое явление в истории польского просвещения, и именно это характерно для лицея им.
Болеслава Храброго. Кроме того, школа
-
одно из немногих учебных заведений в Польше, с самого начала своего
существования дающая выпускникам право продолжать образование в высших учебных заведениях.
В стенах этого лицея учились будущие известные учёные, артисты, политики, священники,
военнослужащие, заслуги которых для польского государства весьма значимы. На протяжении трёх столетий школу
закончило более десяти тысяч выпускников. Много учителей посвятило свой труд формированию умов и характеров
учащихся лицея. Несколько десятков выпускников благодаря своим научным и творческим достижениям внесло
большой вклад в развитие национальной культуры. Можно сказать, что история этого учебного заведения отражает
историю всего польского просвещения, прежде всего с точки зрения политики государства по отношению к средним
школам.
Автор надеется, что эта книга поможет нынешним ученикам лучше узнать историю школы, в которой они
учатся, будет в то же время способствовать формированию уважительного отношения к своему лицею. Возможно,
на страницах этой книги молодёж найдёт немало примеров достойных подражания.
442
|
adam_txt |
SPIS TREŚCI
SPIS
TREŚCI
.
З
WSTĘP
.
И
I.
GENEZA SZKÓŁ:
PIJARSKIEJ
I
JEZUICKIEJ
.13
II.
ZESPOŁY BUDYNKÓW PIJARÓW I JEZUITÓW W PIOTRKOWIE
.15
1.
Budynki pij arskie
.15
2.
Budynki jezuickie
.16
3.
Budynki w okresie szkoły rosyjskiej
.20
4.
Budynki Gimnazjum i Liceum im. Bolesława Chrobrego
.24
III. KOLEGIUM JEZUICKIE
.28
VI.
KOLEGIUM PIJARSKIE
.30
1.
Organizacja i programy kolegium pijarskiego
.30
2.
Nauczyciele szkoły pijarskiej
.41
3.
Uczniowie w szkole pijarskiej
.44
V.
GIMNAZJUM RZĄDOWE W SYSTEMIE OŚWIATOWYM KRÓLESTWA
POLSKIEGO
.48
1.
Sytuacja polityczna po upadku powstania listopadowego
.48
2.
Ustawa z
1833
r. dla gimnazjów, szkół obwodowych i elementarnych,
czyli parafialnych w Królestwie Polskim
.49
3.
Realizacja ustawy z
1840
r. dla gimnazjum Okręgu Naukowego Warszawskiego
w szkole piotrkowskiej
.56
4.
Gimnazja rządowe w reformie edukacyjnej Aleksandra Wielopolskiego
. 61
5.
Powstanie styczniowe i jego następstwa w szkolnictwie
.64
6.
Rola kadry nauczającej w realizacji polityki władz oświatowych
w Królestwie Polskim
.68
7.
Uczniowie w gimnazjum rosyjskim
. 82
8.
Opłaty szkolne
.,.95
9.
Liczba uczniów w gimnazjum rządowym
.97
VI.
GIMNAZJUM I LICEUM im. BOLESŁAWA CHROBREGO W OKRESIE
MIĘDZYWOJENNYM
.99
1.
Szkoły średnie w Piotrkowie po ewakuacji Rosjan
.99
2.
Miejsce Gimnazjum i Liceum im. Bolesława Chrobrego w organizacji szkoły
ogólnokształcącej w Polsce w latach
1917 — 1939.101
3.
Uczniowie i ich działalność w Gimnazjum i Liceum w okresie międzywojennym
. 115
4.
Udział uczniów w walkach w obronie granic państwa w latach
1919-1920.130
5.
Nauczyciele w okresie międzywojennym
.131
6.
Dyrektorzy w okresie międzywojennym
.136
VII.
OKRES
II
WOJNY ŚWIATOWEJ
.141
1.
Losy wychowanków szkoły w czasie wojny
1939 -1945. 141
1.1.
Tajne nauczanie
.·.141
1.2.
Losy nauczycieli i uczniów w czasie okupacji
. 144
VIII.
GIMNAZJUM I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. BOLESŁAWA
CHROBREGO W OKRESIE
1945-2000. 155
1.
Uruchomienie szkoły po wojnie
.155
2.
Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego na tle organizacji szkolnictwa
średniego ogólnokształcącego w Polsce w latach
1945-2000.163
3.
Proces dydaktyczno-wychowawczy szkoły
.173
3.1.
Wyniki nauczania
. 173
3.2.
Uczniowie w szeregach Konspiracyjnego Wojska Polskiego
. 187
3
3.3.
Organizacje uczniowskie
.189
3.4.
Działalność w zakresie kultury w szkole
.205
4.
Udział nauczycieli i absolwentów w życiu środowiska piotrkowskiego
.221
5.
Dyrektorzy szkoły od
1945
roku
.234
6.
Wykaz nauczycieli w Gimnazjum i Liceum im. Bolesława Chrobrego
.239
IX.
Biblioteka szkolna
.246
WYCHOWANKOWIE SZKOŁY
.251
Aleksander Arkuszyński
.251
Waldemar Bachmacz
.252
Wacław Balcerski
.252
Andrzej Jan Bańkowski
.253
Stanisław Barcikowski
.254
Maksymilian Zygmunt Baruch
.256
Józef Bełza
.256
Władysław Biegański
.257
Mieczysław
Birnbaum.258
Tadeusz Błażejewski
.258
Witold Bochenek
.259
Ewa Ciszewska-Bombska
.259
Grzegorz Bombski
.261
Adam Bryszewski
.261
Byczkowski Andrzej Władysław
.262
JanChojnacki
.263
Grzegorz Ciszewski
.264
Marek Ciszewski
.265
Stanisław Bronisław Ciszewski
.266
Antoni Czubak
.266
Sławomir Dąbrowa
.267
Juliusz Tadeusz Demczyk
.267
Mirosław Dobrzanski
.269
Tadeusz
Dobrzanski.270
Emil Mirosław Dobrzanski
.270
Dratwowie
.271
Bolesław Dratwa
.273
Bolesław Józef Dubiecki
.274
Edmund Dylewski
.275
Andrzej Filipiak
.275
Waldemar Firlej
.276
Oskar Flatt
.276
Czesław Fotyma
.277
Lucjan Gustaw Frycz
.278
Sławomir Gala
.278
Konrad Jan Gałuszko
.279
Ludwik Garbowski
.280
Anna Małgorzata Gletkier
.281
Michał Gliszczyński
.282
Kazimierz Głowacki
.282
Henryk Bolesław Gnoiński
.283
Włodzimierz Gorjaczkowski
.284
Piotr Paweł Górecki
.284
Stefan Górzyński
.285
Stefan Władysław Grabowski
.286
Tadeusz Grabowski
.286
Tomasz Grzegorczyk
.287
Marian Franciszek Grzejdziak
.288
Wacław Grzybowski
.289
Wiesław Stanisław Haładaj
.289
Joanna Harazińska
.290
Władysław Gustaw
Hartman
.292
Jan Adolf Hertz
.293
Zygmunt
Hübner.294
Jerzy Jagodziński
.294
Jan Stanisław Jankowski
.295
Leszek S. Jankiewicz
.295
Antoni
Just
.298
Aleksander Justyna
.299
Mieczysław Józef Justyna
.300
Stanisław Karpiński
.301
Felicjan Kępiński
.303
Józef Kępiński
.304
Andrzej Klominek
.304
Jerzy Stanisław Kmieciński
.305
Ryszard Lucjan Kobendza
.306
Józef
Kon
.306
Stanisław Konarski
.307
Henryk Tadeusz Kossakowski
.308
Jan Nepomucen Kossakowski
.308
Lucyna Wachecka-Kotkowska
.309
Ignacy Kozielcwski
.310
Karol Koźmiński
.311
Dyzman Józef Krasoń
.312
Andrzej Franciszek Kucharski
.313
Piotr Kudyba
.313
Ziemowit Kukulski
.315
Jan Wawrzyniec Kulik
.315
Bogdan Tadeusz Kulakowski
.316
Stefan Kurowski
.317
Marian Kwapisz
.318
Jerzy Franciszek Lesisz
.319
Leopold
Lewin.320
Stanisław Librowski
.320
Grzegorz Lubczyk
.321
Ignacy Maciejowski
.322
Franciszek Maciejowski
.323
Wacław Aleksander Maciejowski
.324
Tadeusz Magacz
.325
Jacek Małachowski
.325
Stanisław Malachowski
.326
Ireneusz
Manickí
.·.326
Józef Marczyński
.327
Tomasz Maruszewski
. 328
Antoni Maszewski
.:.329
Waldemar Matusewicz
.329
Gabriela Mełeń-Mucha z domu Żerek
. 330
Jan Michał Mierzanowski
.330
Jerzy Wacław Mikulski
.331
Stanisław Misztela
.332
Juliusz Tadeusz Myckę
. 332
Zdzisław Najder
.333
Konrad Nałęcki
.:■.334
Bogdan Narolski
.335
JanNatkański
.336
Leon Piotr Nencki
.336
Marceli Nencki
.337
Tadeusz Nowakowski
.
.V.
.338
Feliks Nowicki
.339
Tadeusz Nowierski
.340
Henryk Opiński
.;.::.341
Jerzy Krzysztof Orlewski.
.;.341
Józef Orłowski
.·.343
Zenon Ostalczyk
.
ľ.
.343
Jerzy Paczuski
.344
Adolf Pawiński
.
.U:.;.
.345
Jerzy Michał Pawlak
.
.^.
.345
Józef Pawlikowski
.346
Henryk
Peche
.347
Michał Pencina
.:.347
Jerzy Pietraszewski
.348
Władysław Poi
.·.:.:.349
Feliks Przyłubski
.
Ę:.£
.350
Antoni Rajkiewicz
.;.;.351
Kazimierz Rakowski
.?.„.;„.352
Stanisław Edmund Rembek
.352
Marian
Renke.:.'.-.
.:.í
.354
Stefan Rozpędek
.;./.„.:.:.355
Konrad
Rudnički
.„.;.356
Mieczysław Rybak
.:.357
Władysław Sabowski
.
.f
.;.358
Ewa Sewerynek
.359
Antoni Sikorski
.
'i
.360
Stefan Wacław Sikorski
.
\
.361
Bronisław Siła
.362
Romuald Skowroński
.363
Marcin Krzysztof Skulimowski
.364
Zygmunt Słomiński
.365
Jerzy Stodółkiewicz
.366
Elżbieta Strawińska
.366
Kazimierz Stronczyński
.367
Henryk
Strave
.369
Filip Sulimierski
.369
Bolesław Szafnicki
.370
Augustyn Sztuk
.371
Lech Wiktor Szybiński
.372
Henryk Szydłowski
.373
Zdzisław Szyjewski
.373
Karol Stanisław Szymański
.374
Tadeusz Swiątkowski
.375
Wacław Świątkowski
.375
Mieczysław Traj
dos
.376
Leszek Adam Trybus
.376
Tomasz Kantorbery Tymowski
.378
Władysław Wieczorek
.378
Witold Marian Rawita-Witanowski
.380
Teofil Wojeński
.381
Zygmunt Woj sław
.382
Mirón J.
Wolnicki
.382
Bogusław Wołoszański
.383
Antoni Marian Woroniecki
.383
Zbigniew Woziński
.384
Tomasz Woźniak
.:.385
Jerzy Tadeusz Woźny
.385
Adam Jan Wrzosek
.386
Józef Zaremba
.387
Witalis Zygmunt Zaremba
.387
Jerzy Korczak-Ziołkowski
.388
Stanisław Kazimierz Zdzitowiecki
.389
Kiejstut Żemajtis
.
A
.390
Józef Zyciński
.390
ABSOLWENCI SZKOŁY Z LAT
1916-2000.393
BIBLIOGRAFIA
.433
A. Źródła archiwalne
.433
B. Źródła drukowane
.435
C. Wydawnictwa encyklopedyczne i bibliograficzne
.436
D. Czasopisma zwarte
.436
E. Opracowania
.437
Summary
.440
Zusammenfassung.441
Резюме
.442
SPIS ILUSTRACJI
.443
SPIS TABEL
.:.448
Summary
The author of this project has depicted the history of the
Bolesław Chrobry
Secondary School.
The traditions of the
Bolesław Chrobry
School in
Piotrków
date back as far as
1675.
In
2005
the school celebrated
its 330th anniversary. It is one of the oldest schools in Poland and, it is worth mentioning at the beginning of this outline, one
of the most significant, being of the highest credit to Polish education.
Its fate was irrevocably linked to the fate of Poland and the Poles. During its existence it has undergone various
reorganisations and taken several forms. Up until
1832
it had been a seminary, under the name of Collegium Scholaram
Piarum Piotrcoviense. However, in
1833
the seminary became a state institution due to Tsarist decrees. It then housed
a Gymnasium which, despite the many restrictions imposed on it, still maintained its Polish character.
After the failure of the January uprising of
1863
the school, like the rest of the Kingdom of Poland suffered even
greater repression.The
Piotrków
Gymnasium got a new name in Russian
-
The
Piotrków
Male Gymnasium. Polish language,
as well as the Polish teachers, was removed from the school and the students were forbidden to use any Polish whatsoever.
With the start of the First World War the Russians left
Piotrków.
The local community established a Polish
Gymnasium in the deserted buildings, after having obtained permission from the Austrian authorities occupying Poland at
that time.
In
1918
the school was nationalised and renamed after King
Bolesław Chrobry.
As a result of the
1932
reforms by
Janusz Jedrzejewicz
the Gymnasium was transformed into a combined Gymnasium and
Liceum.
Under German occupation an army hospital was housed in the school building. However, the students continued
their studies by means of secret meetings, organised by the
Piotrków
teachers in their own homes. Many of them continued
the struggle against the Nazi occupation, working in several underground organisations. Many lost their lives and the number
murdered in the Katyn massacre went well into double figures. Several died in concentration camps.
When the Second World War ended both the Gymnasium and the
Liceum
underwent several transitions in
organisation and structure. In
1952
the school was given its present name
Liceum Ogolnokszatcace im. Bolesława Chobrego.
1962
was marked by girls first entering the school when it became co-educational.
In the history of Polish education, it has rarely happened that an educational establishment has been maintained in
the same building for more than
200
years. The
Bolesław Chrobry
School is therefore an exceptional example, with the
educational and didactic process being carried out within the same historic walls for
300
years.
We must also remember the distinguished politicians, scholars, scientists, priests, artists and servicemen who made
a name for themselves in the service of their motherland. In the course of three centuries, some ten thousand graduates have
left the school walls. Then there are the numerous teachers who, thanks to their hard work, intelligence and ingenuity, have
shaped the characters and the minds of the
Chrobry
students, therefore enriching the cultural heritage and education of the
nation.
By all means the school history reflects the history of Polish education, especially the State Policy towards
secondary school education. The author of this book hopes that its content will serve as an example for contemporary
students to follow and it will evoke a feeling of respect for the school they are attending. When they reflect on the enclosed
biographies of previous graduates they may find examples well worth following. Possibly, finding it worthwhile to increase
their efforts to follow those examples.
440
Zusammenfassung
In dieser dem Leser vorgelegten Arbeit stellte der Autor die traditionsreiche Geschichte des Allgemeinbildenden
Lyzeums namens
Bolesław Chrobry
in
Piotrków Trybunalski,
die auf das Jahr 1675 zurückgeht, dar. Im Jahre 2005 feierte
die Schule ihr 330-jähriges Jubiläum. . -.,.,,-·. .-.·,-.
Gleich am Anfang soll unterstrichen werden,
dass
es eine der ältesten Schulen in ganz Polen ist, auch eine der fürs
polnische Bildungswesen bedeutendsten und verdienstvollsten Schulen. -. . . .
Ihre Geschichte ist mit der Geschichte Polens und der Polen eng verbunden. Seit ihrem Bestehen gab es
verschiedene Organisationsformen. Bis 1832 war sie eine Ordensschule, unter dem Namen
„Collegium
Scholarum Piarum
Piotrcoviense" bekannt. '
1833 wurde das Kollegium durch ein Gesetz der Zarenbehörde verstaatlicht und in ein Gymnasium umgewandelt,
das trotz allerlei Anordnungen durch die Behörden noch seinen Charakter einer polnischen Schule bewahrte. Nach der h
Niederwerfung des Januaraufstandes 1863 brachen über das Königreich Polen Repressalien herein, auch das Schulwesen
і
blieb davon nicht verschont. Das Piotrkower Gymnasium benannte man das Piotrkower Jungengymnasium. -
Allmählich wurden polnische Lehrer entlassen und die polnische Sprache wurde verbannt, bis man letztendlich den
Schülern verbot, die polnische Sprache in der Schule zu verwenden. :
Nachdem der erste Weltkrieg ausgebrochen war, verließen die Russen
Piotrków.
Im von den Russen"verlassenen.:
Schulgebäude organisierte die Piotrkower Gesellschan ein polnisches Gymnasium, natürlich mit Bewilligung der
österreichischen Besatzungsbehörden. 1918 wurde die Schule verstaatlicht und man gab ihr den Namen des Königs
Bolesław Chrobry.
■·.--.,-■.-.-
,
·.
Infolge der 1932 vom Minister
Janusz Jędrzejowicz
durchgeführten Reform verwandelte man das Gymnasium ins
Γ
Gymnasium und Lyzeum namens
Bolesław Chrobry.
-. - ·
Während der Besetzung durch die Nazis richtete man im Gebäudekomplex der Schule ein Lazarett ein, und die
Schüler lernten weiter in den von den Piotrkower Lehrern organisierten Untergrundschulen. Viele von ihnen nahmen den
Kampf gegen die Besetzung durch die Nazis, in verschiedenen Organisationen der Untergrundbewegung wirkend, auf/
viele kamen ums Leben, nicht wenige Schüler wurden in Katyn ermordet, einige starben in Konzentrationslagern^
Nach dem ersten Weltkrieg wurden im Gymnasium und Lyzeum namens
Bolesław Chrobry,
übrigens wie
ini
ganzen polnischen Schulwesen, verschiedene Änderungen in Programm und Organisation durchgeführt. 1952 gab man der
Schule den Namen: das Allgemeinbildende Lyzeum namens
Bolesław Chrobry.
1962 wurden Mädchen zum ersten Mal in
die ersten Klassen aufgenommen - die Schule wurde eine koedukative Schule.
Bemerkenswert ist noch eins. In der Geschichte des polnischen Schulwesens ist es eine Seltenheit,
dass
die Schüler
innerhalb von über 200 Jahren in demselben Schulgebäude unterrichtet und erzogen wurden. Das Allgemeinbildende
Lyzeum namens
Bolesław Chrobry
ist eben solch eine Schule. Hier lernten spätere hervorragende: Politiker,
Wissenschaftler, Geistliche, Künstler, Militärs, Menschen, die sich sehr um die Heimat verdient gemacht haben. Innerhalb
von 300 Jahren absolvierten 10 000 Schüler diese Schule. Unzählige Lehrer forderten die geistige und persönliche '-,
Entwicklung ihrer Schuler, und nicht wenige von ihnen leisteten dabei durch ihren persönlichen Einsatz einen wertvollen
Beitrag für die Entfaltung der polnischen Kultur und Wissenschan. ' f ^ =.- „ ,
Man kann auch feststellen,
dass
die Geschichte dieser Schule die Geschichte des polnischen: Bildungswesens ;
widerspiegelt, und besonders das Verhältnis des Staates zur Mittelschulbildung. Abschließend drückt der Autor; seine
.л
Hoffnung aus, dieses Buch möge bei den jetzigen Schülern einen Beitrag leisten, ihre Achtung vor der Schule, die sie
besuchen, zu vertiefen, Außerdem ist es sein Anliegen,
dass
auch zukünftige Schülergenerationen durch die Lektüre dieses »
Buches in den Lebensläufen ehemaliger Schüler Vorbilder für ihr eigenes Leben finden. »
ť
¡
1
441
Резюме
В книге, которую мы представляем, описана история Общеобразовательного лицея им. Болеслава Храброго
в Пётркове Трыбунальском. Традиции этого лицея берут своё начало в
1675
г. В
2005
году школа отметила 330-ую
годовшину со дня своего основания. Это одно из старейших учебных заведений, являющееся в то же время одной из
наиболее заслуженных для польского просвещения школ. История лицея всегда была тесно связана с судьбами
Польши и поляков. За время существования школы ее коснулись неоднократные организационные изменения.
До
1832
г. она принадлежала ордену пияров и называлась
Collegium Scholarum
Piaram
Piotrcoviense.
В
1833
г., в соответствии с царским указом, „коллегия" перешла в ведение государства российского. Таким образом была
образована гимназия, которая, вопреки разного рода распоряжениям, сумела сохранить свой польский характер.
После подавления Январского восстания
1863
г. в Королевстве Польском начались репрессии, которым подверглись
и польские учебные заведения. Школа была переименована, получив название „Петроковская мужская гимназия".
Начали увольнять польских учителей, постепенно стал вытесняться польский язык, а ученикам запретили говорить
на родном языке.
С началом
I
мировой войны власть от россиян в городе перешла к австрийцам, которые разрешили жителям
Пётркова организовать в здании бывшей школы польскую гимназию. В
1918
г. гимназия перешла в ведение
польского государства, ей присвоили имя польского короля Болеслава Храброго. В результате реформы
1932
г.
министра Я. Енджеевича гимназия была преобразована в Гимназию-лицей им. Болеслава Храброго.
Во время гитлеровской оккупации в зданиях школы находился военный госпиталь. Молодёжь продолжала
учёбу в сети подпольных курсов, которые организовали пётрковские учителя. Многие из этих преподавателей
и учащихся вели борьбу с гитлеровскими оккупантами, являясь членами подпольных организаций, некоторые из них
погибли. Несколько десятков выпускников гимназии были расстреляны в Катыни или погибли в концентрационных
лагерях.
После окончания
II
мировой войны в Гимназии-лицее им. Болеслава Храброго, как и во всей системе
польского образования, были проведены очередные организационные и программные изменения. В
1952
г. школа
была преобразована в Общеобразовательный лицей им. Болеслава Храброго. В
1962
г. лицей стал учебным
заведением с совместным обучением, в котором впервые начали учиться также и девушки.
Сохранение и развитие традиций учебно-воспитательного процесса в одних и тех же стенах в течение более
чем
200
лет
-
весьма редкое явление в истории польского просвещения, и именно это характерно для лицея им.
Болеслава Храброго. Кроме того, школа
-
одно из немногих учебных заведений в Польше, с самого начала своего
существования дающая выпускникам право продолжать образование в высших учебных заведениях.
В стенах этого лицея учились будущие известные учёные, артисты, политики, священники,
военнослужащие, заслуги которых для польского государства весьма значимы. На протяжении трёх столетий школу
закончило более десяти тысяч выпускников. Много учителей посвятило свой труд формированию умов и характеров
учащихся лицея. Несколько десятков выпускников благодаря своим научным и творческим достижениям внесло
большой вклад в развитие национальной культуры. Можно сказать, что история этого учебного заведения отражает
историю всего польского просвещения, прежде всего с точки зрения политики государства по отношению к средним
школам.
Автор надеется, что эта книга поможет нынешним ученикам лучше узнать историю школы, в которой они
учатся, будет в то же время способствовать формированию уважительного отношения к своему лицею. Возможно,
на страницах этой книги молодёж найдёт немало примеров достойных подражания.
442 |
any_adam_object | 1 |
any_adam_object_boolean | 1 |
author | Bartczak, Zenon |
author_facet | Bartczak, Zenon |
author_role | aut |
author_sort | Bartczak, Zenon |
author_variant | z b zb |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV022514230 |
ctrlnum | (OCoLC)643263043 (DE-599)BVBBV022514230 |
edition | Wyd. 2. poszerz. |
era | Geschichte 1675-2000 gnd |
era_facet | Geschichte 1675-2000 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>01937nam a2200445 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV022514230</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220322 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">070717s2006 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8392314808</subfield><subfield code="9">83-923148-0-8</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)643263043</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV022514230</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakwb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">7,41</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Bartczak, Zenon</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim</subfield><subfield code="b">1675 - 2000 ; dzieje, wychowankowie, absolwenci</subfield><subfield code="c">Zenon Bartczak</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wyd. 2. poszerz.</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Piotrków Trybunalski</subfield><subfield code="b">Urząd Miasta</subfield><subfield code="c">2006</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">448 S.</subfield><subfield code="b">Ill.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Biblioteka - Piotrków 800</subfield><subfield code="v">1</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zsfassung in dt., engl. u. russ. Sprache</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1675-2000</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Lyzeum</subfield><subfield code="0">(DE-588)4134838-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Piotrków Trybunalski</subfield><subfield code="0">(DE-588)125272070X</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Piotrków Trybunalski</subfield><subfield code="0">(DE-588)125272070X</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Lyzeum</subfield><subfield code="0">(DE-588)4134838-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte 1675-2000</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Biblioteka - Piotrków 800</subfield><subfield code="v">1</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV022262663</subfield><subfield code="9">1</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 2</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015721063&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB Muenchen 2</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015721063&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-015721063</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">370.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
geographic | Piotrków Trybunalski (DE-588)125272070X gnd |
geographic_facet | Piotrków Trybunalski |
id | DE-604.BV022514230 |
illustrated | Illustrated |
index_date | 2024-07-02T18:00:32Z |
indexdate | 2024-07-09T20:59:15Z |
institution | BVB |
isbn | 8392314808 |
language | Polish |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-015721063 |
oclc_num | 643263043 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 |
owner_facet | DE-12 |
physical | 448 S. Ill. |
publishDate | 2006 |
publishDateSearch | 2006 |
publishDateSort | 2006 |
publisher | Urząd Miasta |
record_format | marc |
series | Biblioteka - Piotrków 800 |
series2 | Biblioteka - Piotrków 800 |
spelling | Bartczak, Zenon Verfasser aut Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim 1675 - 2000 ; dzieje, wychowankowie, absolwenci Zenon Bartczak Wyd. 2. poszerz. Piotrków Trybunalski Urząd Miasta 2006 448 S. Ill. txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Biblioteka - Piotrków 800 1 Zsfassung in dt., engl. u. russ. Sprache Geschichte 1675-2000 gnd rswk-swf Lyzeum (DE-588)4134838-2 gnd rswk-swf Piotrków Trybunalski (DE-588)125272070X gnd rswk-swf Piotrków Trybunalski (DE-588)125272070X g Lyzeum (DE-588)4134838-2 s Geschichte 1675-2000 z DE-604 Biblioteka - Piotrków 800 1 (DE-604)BV022262663 1 Digitalisierung BSB Muenchen 2 application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015721063&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB Muenchen 2 application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015721063&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis |
spellingShingle | Bartczak, Zenon Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim 1675 - 2000 ; dzieje, wychowankowie, absolwenci Biblioteka - Piotrków 800 Lyzeum (DE-588)4134838-2 gnd |
subject_GND | (DE-588)4134838-2 (DE-588)125272070X |
title | Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim 1675 - 2000 ; dzieje, wychowankowie, absolwenci |
title_auth | Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim 1675 - 2000 ; dzieje, wychowankowie, absolwenci |
title_exact_search | Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim 1675 - 2000 ; dzieje, wychowankowie, absolwenci |
title_exact_search_txtP | Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim 1675 - 2000 ; dzieje, wychowankowie, absolwenci |
title_full | Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim 1675 - 2000 ; dzieje, wychowankowie, absolwenci Zenon Bartczak |
title_fullStr | Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim 1675 - 2000 ; dzieje, wychowankowie, absolwenci Zenon Bartczak |
title_full_unstemmed | Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim 1675 - 2000 ; dzieje, wychowankowie, absolwenci Zenon Bartczak |
title_short | Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim |
title_sort | liceum ogolnoksztalcace im boleslawa chrobrego w piotrkowie trybunalskim 1675 2000 dzieje wychowankowie absolwenci |
title_sub | 1675 - 2000 ; dzieje, wychowankowie, absolwenci |
topic | Lyzeum (DE-588)4134838-2 gnd |
topic_facet | Lyzeum Piotrków Trybunalski |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015721063&sequence=000003&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=015721063&sequence=000004&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV022262663 |
work_keys_str_mv | AT bartczakzenon liceumogolnokształcaceimbolesławachrobregowpiotrkowietrybunalskim16752000dziejewychowankowieabsolwenci |