Studien zur Politik des Commodus:
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Abschlussarbeit Buch |
Sprache: | German English |
Veröffentlicht: |
Rahden/Westf.
Leidorf
2003
|
Schriftenreihe: | Historische Studien der Universität Würzburg
1 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis |
Beschreibung: | XIII, 342 S. Ill. |
ISBN: | 3896468332 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV017431359 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20040317 | ||
007 | t | ||
008 | 030819s2003 gw a||| m||| 00||| ger d | ||
016 | 7 | |a 968533639 |2 DE-101 | |
020 | |a 3896468332 |9 3-89646-833-2 | ||
035 | |a (gbd)0819056 | ||
035 | |a (OCoLC)52980204 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV017431359 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakddb | ||
041 | 0 | |a ger |a eng | |
044 | |a gw |c DE | ||
049 | |a DE-M491 |a DE-20 |a DE-739 |a DE-355 |a DE-12 |a DE-W91 |a DE-703 |a DE-11 |a DE-188 |a DE-155 | ||
050 | 0 | |a DG299 | |
084 | |a NH 7600 |0 (DE-625)125776: |2 rvk | ||
084 | |a 8,1 |2 ssgn | ||
084 | |a 6,12 |2 ssgn | ||
084 | |a 6,11 |2 ssgn | ||
100 | 1 | |a Saldern, Falko von |e Verfasser |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Studien zur Politik des Commodus |c Falko von Saldern |
264 | 1 | |a Rahden/Westf. |b Leidorf |c 2003 | |
300 | |a XIII, 342 S. |b Ill. | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Historische Studien der Universität Würzburg |v 1 | |
502 | |a Zugl.: Würzburg, Univ., Diss., 2003 | ||
600 | 1 | 4 | |a Commodus <Emperor of Rome, 161-192> |
600 | 0 | 7 | |a Commodus |c Römisches Reich, Kaiser |d 161-192 |0 (DE-588)118521713 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 4 | |a Geschichte | |
650 | 0 | 7 | |a Herrschaft |0 (DE-588)4024596-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 4 | |a Rom | |
651 | 4 | |a Rome |x History |y Commodus, 180-192 | |
655 | 7 | |0 (DE-588)4113937-9 |a Hochschulschrift |2 gnd-content | |
688 | 7 | |a Commodus (180 - 192 n. Chr.) |0 (DE-2581)TH000003916 |2 gbd | |
689 | 0 | 0 | |a Commodus |c Römisches Reich, Kaiser |d 161-192 |0 (DE-588)118521713 |D p |
689 | 0 | 1 | |a Herrschaft |0 (DE-588)4024596-2 |D s |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
830 | 0 | |a Historische Studien der Universität Würzburg |v 1 |w (DE-604)BV017513280 |9 1 | |
856 | 4 | 2 | |m HBZ Datenaustausch |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=010502902&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
940 | 1 | |n gbd | |
940 | 1 | |q gbd_4_0405 | |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-010502902 | ||
942 | 1 | 1 | |c 909 |e 22/bsb |f 09015 |g 37 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804130243807543296 |
---|---|
adam_text | Titel: Studien zur Politik des Commodus
Autor: Saldern, Falko von
Jahr: 2003
Inhaltsverzeichnis
Einleitung 1
Die Fragestellung................................... 2
Die literarischen Quellen............................... 4
Cassius Dio................................... 4
Herodian..................................... 5
Die vita Commodi in der Historia Augusta.................. 5
Die numismatischen Quellen............................. 6
Die epigraphischen und archäologischen Quellen.................. 6
1 Commodus während der Regierungszeit seines Vaters Marcus 9
1.1 Die ersten Jahre des Commodus........................ 9
1.2 Das Jahr 175 und der Aufstand des Avidius Cassius............. 13
1.3 Die Reise in den Osten............................. 21
1.4 Teilhabe an der Macht............................. 23
1.5 Die kaiserliche Familie............................. 28
2 Der Friedensschluß von 180 33
2.1 Die Lage beim Tode Marc Aureis....................... 33
2.2 Die Verträge mit Jazygen, Markomannen und Quaden............ 36
2.3 Die Bewertung des Friedens.......................... 39
2.4 Commodus und das consilium principis.................... 41
3 Die Verschwörung der Lucilla 45
3.1 Zeichen der Kontinuität ............................ 45
3.2 Die Verschwörung................................ 47
3.2.1 Das Attentat .............................. 48
3.2.2 Die Ermordung des Saoterus...................... 52
3.2.3 Die „Verschwörung des Iulianus .................... 54
3.2.4 Auswertung............................... 60
X
Zwischenbilanz I 64
4 Auf dem Weg in die Krise von 185: Commodus und das Heer 67
4.1 Die Kriege des Commodus........................... 68
4.2 Der Krieg in Britannien............................ 70
4.3 Die expeditio Germanica tertia, die expeditio Burica und die Unruhen in
Pannonien.................................... 76
4.3.1 Die wichtigsten Zeugnisse ....................... 76
4.3.2 Die expeditio Burica und die expeditio Germanica III........ 77
4.3.3 Der Dakerkrieg............................. 83
4.3.4 Der Sarmatenkrieg........................... 84
4.3.5 Überlegungen zu den Ursachen der Donaukriege........... 87
4.4 Der Krieg gegen die Mauren.......................... 89
5 Die Reorganisationen an der Reichsgrenze 98
5.1 Der Obergermanisch-rätische Limes...................... 99
5.1.1 Obergermanien............................. 99
5.1.2 Rätien.................................. 101
5.2 Der Donaulimes................................. 102
5.2.1 Noricum................................. 102
5.2.2 Pannonien................................ 103
5.2.3 Dakien.................................. 107
5.2.4 Moesien und Thrakien......................... 109
5.3 Britannien.................................... 109
5.4 Afrika...................................... 110
5.4.1 Die Provinz Africa........................... 110
5.4.2 Mauretania............................... 111
5.5 Arabia...................................... 112
5.6 Ergebnis..................................... 112
XI
6 Das Jahr 185 115
6.1 Die Ereignisse in Britannien.......................... 115
6.2 Die Kaiserwahl des Priscus........................... 118
6.2.1 Alternative Chronologien........................ 118
6.2.2 Der unwillige Usurpator........................ 120
6.2.3 Ein ungewöhnliches ritterliches Kommando.............. 123
6.3 Der Sturz des Perennis............................. 126
6.4 Das bellum desertorum............................. 129
6.4.1 Obergermanien und Gallien...................... 129
6.4.2 Dakien.................................. 135
6.5 Rückwirkungen auf das Zentrum........................ 137
6.6 Ergebnis..................................... 140
Zwischenbilanz II 142
7 Der Kaiser und die stadtrömische Bevölkerung 151
7.1 Der Kaiser und Roma .............................154
7.2 Die Getreideversorgung der Stadt Rom....................156
7.2.1 Die Reform der Administration....................160
7.2.2 Der Ausbau der Infrastruktur.....................161
7.3 Congiaria....................................162
7.3.1 Zahl und Datierung der Geldspenden.................163
7.3.2 Die Höhe der Geldspenden.......................164
7.3.3 Die Bewertung der liberalitas des Commodus.............166
7.4 Baupolitik....................................167
7.4.1 Die Thermen..............................168
7.4.2 Die dynastischen Bauten........................168
7.4.3 Die Brände und der Wiederaufbau ..................171
7.5 Commodus und die Spiele...........................173
7.5.1 Das Theater...............................175
7.5.2 Die Pferderennen............................178
7.5.3 Der Auftritt des Kaisers in der Arena.................180
7.5.4 Die venationes und die Gladiatorenspiele...............182
7.6 Ergebnis.....................................188
XII
8 Der Testfall: Der Sturz des Cleander 190
8.1 Die Quellen...................................190
8.2 Das Datum des Sturzes.............................192
8.2.1 Der terminus ante quem und post quem für den Sturz Oleanders . . 192
8.2.2 Antistius Burrus ............................193
8.2.3 Der Prokonsulat des Arrius Antoninus................193
8.2.4 Das Jahr der 25 Konsuln........................196
8.2.5 Der Konsulat des Kaisers........................196
8.2.6 Zur Karriere des M. Aurelius Papirius Dionysius...........197
8.2.7 Die numismatischen Belege ......................199
8.2.8 Die Hungersnot.............................202
8.2.9 Das Datum des Sturzes: 189......................205
8.3 Forschungsmeinungen..............................205
8.3.1 Eine Proskriptionsliste in der Historia Augusta ...........207
8.3.2 Die offizielle Begründung........................212
Zwischenbilanz III 216
9 Der Kaiser und der Senat 217
9.1 Adlectiones................................... 217
9.2 Die einzelnen Gruppen im Senat........................ 227
9.2.1 Die Patrizier............................... 227
9.2.2 Die ordentlichen Konsuln........................ 232
Exkurs: Zur Laufbahn des D. Veturius Macrinus............... 234
9.3 Die Praxis im Umgang zwischen Kaiser und Senat.............. 238
9.3.1 Die Gastmähler des Kaisers...................... 239
9.3.2 Die nobilitas des Kaisers......................... 241
9.3.3 Pater senatus.............................. 243
10 Die Freunde des Kaisers 246
10.1 Die Ratgeber..................................247
10.1.1 Die Amtsträger.............................248
10.1.2 Die Freigelassenen ...........................254
10.1.3 Die epigraphisch bezeugten Ratgeber des Kaisers..........256
10.2 Ergebnisse....................................259
XIII
Zwischenbilanz IV 261
11 Commodus und der griechische Osten 265
11.1 Athen, Eleusis und das Panhellenion .....................266
11.1.1 Athen..................................266
11.1.2 Eleusis und das Panhellenion .....................272
11.2 Spiele, Neokorien und andere beneficia....................277
11.2.1 Neokorien................................277
11.2.2 Spiele ..................................282
11.2.3 Städtische Ehrenämter.........................290
11.2.4 Städtebeinamen.............................291
11.2.5 Andere beneficia ............................293
11.3 Commodus und die intellektuelle Oberschicht des östlichen Reiches .... 295
11.4 Ergebnis.....................................299
Gesamtbilanz 301
Summary 305
Literaturverzeichnis 309
Abkürzungen.....................................309
Textausgaben.....................................309
Kurztitel........................................310
Weitere Literatur...................................312
Indices 321
Literarische Quellen .................................321
Inschriften und Papyri................................329
Münzen und Medaillons...............................337
Personen........................................340
|
any_adam_object | 1 |
author | Saldern, Falko von |
author_facet | Saldern, Falko von |
author_role | aut |
author_sort | Saldern, Falko von |
author_variant | f v s fv fvs |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV017431359 |
callnumber-first | D - World History |
callnumber-label | DG299 |
callnumber-raw | DG299 |
callnumber-search | DG299 |
callnumber-sort | DG 3299 |
callnumber-subject | DG - Italy, Malta |
classification_rvk | NH 7600 |
ctrlnum | (gbd)0819056 (OCoLC)52980204 (DE-599)BVBBV017431359 |
discipline | Geschichte |
format | Thesis Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02143nam a2200565 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV017431359</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20040317 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">030819s2003 gw a||| m||| 00||| ger d</controlfield><datafield tag="016" ind1="7" ind2=" "><subfield code="a">968533639</subfield><subfield code="2">DE-101</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">3896468332</subfield><subfield code="9">3-89646-833-2</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(gbd)0819056</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)52980204</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV017431359</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakddb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">ger</subfield><subfield code="a">eng</subfield></datafield><datafield tag="044" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">gw</subfield><subfield code="c">DE</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-M491</subfield><subfield code="a">DE-20</subfield><subfield code="a">DE-739</subfield><subfield code="a">DE-355</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-W91</subfield><subfield code="a">DE-703</subfield><subfield code="a">DE-11</subfield><subfield code="a">DE-188</subfield><subfield code="a">DE-155</subfield></datafield><datafield tag="050" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">DG299</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">NH 7600</subfield><subfield code="0">(DE-625)125776:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8,1</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">6,12</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">6,11</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Saldern, Falko von</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Studien zur Politik des Commodus</subfield><subfield code="c">Falko von Saldern</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Rahden/Westf.</subfield><subfield code="b">Leidorf</subfield><subfield code="c">2003</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">XIII, 342 S.</subfield><subfield code="b">Ill.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Historische Studien der Universität Würzburg</subfield><subfield code="v">1</subfield></datafield><datafield tag="502" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zugl.: Würzburg, Univ., Diss., 2003</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="4"><subfield code="a">Commodus <Emperor of Rome, 161-192></subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Commodus</subfield><subfield code="c">Römisches Reich, Kaiser</subfield><subfield code="d">161-192</subfield><subfield code="0">(DE-588)118521713</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Geschichte</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Herrschaft</subfield><subfield code="0">(DE-588)4024596-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Rom</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Rome</subfield><subfield code="x">History</subfield><subfield code="y">Commodus, 180-192</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4113937-9</subfield><subfield code="a">Hochschulschrift</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="688" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Commodus (180 - 192 n. Chr.)</subfield><subfield code="0">(DE-2581)TH000003916</subfield><subfield code="2">gbd</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Commodus</subfield><subfield code="c">Römisches Reich, Kaiser</subfield><subfield code="d">161-192</subfield><subfield code="0">(DE-588)118521713</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Herrschaft</subfield><subfield code="0">(DE-588)4024596-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Historische Studien der Universität Würzburg</subfield><subfield code="v">1</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV017513280</subfield><subfield code="9">1</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">HBZ Datenaustausch</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=010502902&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">gbd</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">gbd_4_0405</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-010502902</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09015</subfield><subfield code="g">37</subfield></datafield></record></collection> |
genre | (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content |
genre_facet | Hochschulschrift |
geographic | Rom Rome History Commodus, 180-192 |
geographic_facet | Rom Rome History Commodus, 180-192 |
id | DE-604.BV017431359 |
illustrated | Illustrated |
indexdate | 2024-07-09T19:17:56Z |
institution | BVB |
isbn | 3896468332 |
language | German English |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-010502902 |
oclc_num | 52980204 |
open_access_boolean | |
owner | DE-M491 DE-20 DE-739 DE-355 DE-BY-UBR DE-12 DE-W91 DE-703 DE-11 DE-188 DE-155 DE-BY-UBR |
owner_facet | DE-M491 DE-20 DE-739 DE-355 DE-BY-UBR DE-12 DE-W91 DE-703 DE-11 DE-188 DE-155 DE-BY-UBR |
physical | XIII, 342 S. Ill. |
psigel | gbd_4_0405 |
publishDate | 2003 |
publishDateSearch | 2003 |
publishDateSort | 2003 |
publisher | Leidorf |
record_format | marc |
series | Historische Studien der Universität Würzburg |
series2 | Historische Studien der Universität Würzburg |
spelling | Saldern, Falko von Verfasser aut Studien zur Politik des Commodus Falko von Saldern Rahden/Westf. Leidorf 2003 XIII, 342 S. Ill. txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Historische Studien der Universität Würzburg 1 Zugl.: Würzburg, Univ., Diss., 2003 Commodus <Emperor of Rome, 161-192> Commodus Römisches Reich, Kaiser 161-192 (DE-588)118521713 gnd rswk-swf Geschichte Herrschaft (DE-588)4024596-2 gnd rswk-swf Rom Rome History Commodus, 180-192 (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content Commodus (180 - 192 n. Chr.) (DE-2581)TH000003916 gbd Commodus Römisches Reich, Kaiser 161-192 (DE-588)118521713 p Herrschaft (DE-588)4024596-2 s DE-604 Historische Studien der Universität Würzburg 1 (DE-604)BV017513280 1 HBZ Datenaustausch application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=010502902&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis |
spellingShingle | Saldern, Falko von Studien zur Politik des Commodus Historische Studien der Universität Würzburg Commodus <Emperor of Rome, 161-192> Commodus Römisches Reich, Kaiser 161-192 (DE-588)118521713 gnd Geschichte Herrschaft (DE-588)4024596-2 gnd |
subject_GND | (DE-588)118521713 (DE-588)4024596-2 (DE-588)4113937-9 |
title | Studien zur Politik des Commodus |
title_auth | Studien zur Politik des Commodus |
title_exact_search | Studien zur Politik des Commodus |
title_full | Studien zur Politik des Commodus Falko von Saldern |
title_fullStr | Studien zur Politik des Commodus Falko von Saldern |
title_full_unstemmed | Studien zur Politik des Commodus Falko von Saldern |
title_short | Studien zur Politik des Commodus |
title_sort | studien zur politik des commodus |
topic | Commodus <Emperor of Rome, 161-192> Commodus Römisches Reich, Kaiser 161-192 (DE-588)118521713 gnd Geschichte Herrschaft (DE-588)4024596-2 gnd |
topic_facet | Commodus <Emperor of Rome, 161-192> Commodus Römisches Reich, Kaiser 161-192 Geschichte Herrschaft Rom Rome History Commodus, 180-192 Hochschulschrift |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=010502902&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV017513280 |
work_keys_str_mv | AT saldernfalkovon studienzurpolitikdescommodus |