Namenforschung: eine Einführung in die Onomastik
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | German |
Veröffentlicht: |
Tübingen
Niemeyer
2002
|
Ausgabe: | 3., aktualisierte Aufl. |
Schriftenreihe: | Germanistische Arbeitshefte
34 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis |
Beschreibung: | XII, 248 S. Ill., graph. Darst., Kt. |
ISBN: | 3484251344 9783484251342 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a22000008cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV014289170 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20210330 | ||
007 | t | ||
008 | 020507s2002 gw abd| |||| 00||| ger d | ||
016 | 7 | |a 964070529 |2 DE-101 | |
020 | |a 3484251344 |9 3-484-25134-4 | ||
020 | |a 9783484251342 |9 978-3-484-25134-2 | ||
035 | |a (OCoLC)248069612 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV014289170 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakddb | ||
041 | 0 | |a ger | |
044 | |a gw |c DE | ||
049 | |a DE-384 |a DE-29 |a DE-739 |a DE-355 |a DE-70 |a DE-20 |a DE-703 |a DE-473 |a DE-19 |a DE-12 |a DE-54 |a DE-521 |a DE-83 |a DE-11 |a DE-188 |a DE-M54 |a DE-Aug10 | ||
050 | 0 | |a P121 P323.G42 Heft 34 | |
082 | 0 | |a 400 |2 20 | |
082 | 0 | |a 412 |2 20 | |
082 | 0 | |a 400 |2 22/ger | |
084 | |a ET 560 |0 (DE-625)28000: |2 rvk | ||
084 | |a GD 9001 |0 (DE-625)38928: |2 rvk | ||
084 | |a 53 |2 sdnb | ||
100 | 1 | |a Koß, Gerhard |d 1933- |e Verfasser |0 (DE-588)137088795 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Namenforschung |b eine Einführung in die Onomastik |c Gerhard Koß |
250 | |a 3., aktualisierte Aufl. | ||
264 | 1 | |a Tübingen |b Niemeyer |c 2002 | |
300 | |a XII, 248 S. |b Ill., graph. Darst., Kt. | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Germanistische Arbeitshefte |v 34 | |
650 | 7 | |a Naamkunde |2 gtt | |
650 | 4 | |a Onomastics | |
650 | 0 | 7 | |a Personenname |0 (DE-588)4045285-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Namenkunde |0 (DE-588)4075199-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Geografischer Name |0 (DE-588)4130377-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
655 | 7 | |0 (DE-588)4123623-3 |a Lehrbuch |2 gnd-content | |
689 | 0 | 0 | |a Namenkunde |0 (DE-588)4075199-5 |D s |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
689 | 1 | 0 | |a Personenname |0 (DE-588)4045285-2 |D s |
689 | 1 | 1 | |a Geografischer Name |0 (DE-588)4130377-5 |D s |
689 | 1 | |8 1\p |5 DE-604 | |
689 | 2 | 0 | |a Namenkunde |0 (DE-588)4075199-5 |D s |
689 | 2 | |5 DE-604 | |
776 | 0 | 8 | |i Erscheint auch als |n Online-Ausgabe, PDF |z 978-3-11-094668-0 |
830 | 0 | |a Germanistische Arbeitshefte |v 34 |w (DE-604)BV000001702 |9 34 | |
856 | 4 | 2 | |m HBZ Datenaustausch |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=009800371&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
883 | 1 | |8 1\p |a cgwrk |d 20201028 |q DE-101 |u https://d-nb.info/provenance/plan#cgwrk |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1805084935341473792 |
---|---|
adam_text |
Vorbemerkung IX
Abkürzungen XI
1. lsar her Isere die alteuropäische Hydronymie 1
1.1 Namenpaare aus Alteuropa 2
1.2 Die P Namen und das a/?a Problem 4
1.3 Keltisches „Erbe" der Rhein 6
1.4 Germanische und deutsche Gewässernamen 7
1.5 Von der Hydronymia Germaniae zur Hydronymia Europaea 9
2. .qui Wincirin dictus est ON als „Urkunden" 13
2.1 ON um Regensburg, ein exemplarischer Fall 13
2.2 Zur Morphologie: Simplicia Derivata Komposita 16
2.3 Die vielen „Namen" der „Goldenen Stadt" 19
2.4 Theriophore und theophore RN als Bestimmungswörter 24
2.5 Das ingen / heim Pmb\em, ein onomastischer Dauerbrenner 26
2.6 Klein Venedig worldwide 29
3. Müller Meier Schulze, und was dahintersteckt 37
3.1 Das Aufkommen der Familiennamen 38
3.2 Die Bildung der Familiennamen 44
3.3 Namenlandschaften und Namenfelder 46
3.4 Konkurrenzen bei Familiennamen 48
3.5 „Schlag' nach bei Pschyrembel!" 49
4. Wie schon Priscian überlieferte: hie Propria dort Appellativa 55
4.1 Vom Müller MÜLLER zum Bäcker MÜLLER 55
4.2 „Schwarzwald" oder „Black Forest": die Frage der Übersetzbarkeit 56
4.3 „Versteinerungen": der phonematisch graphematische Bereich 57
4.4 Stadt nicht gleich „Stadt": der morphematisch lexematische Bereich 58
4.5 „Die Mann": der syntaktische Bereich 60
4.6 „Abendstern = Morgenstern": der semantische Bereich 62
4.7 Eigennamen als „eine besondere Art von Wörtern" 70
5. Von Eigennamen, Indikatoren und definiten Beschreibungen 73
5.1 Möglichkeiten der Referenz 75
5.2 Vom „Friedrich Wilhelm" und vom „Wieselchen" 78
5.3 Wortbildungskonstruktionen und Wortgruppen 80
5.4 RN + FN = Gesamtname? 82
5.5 Nummern und Namen 87
5.6 EN als sprachliche Zeichen 87
6. Eigennamen als „Kürzel" im Text 93
6.1 Von der Aküsprache zum Aküfi 95
6.2 Unsere Minna und der deutsche Michel 98
6.3 Eigennamen im Text 98
6.4 „Das Gehirn, ein Computer?" 99
7. „Wie hieß denn die Dame, wie war denn ihr Name?" 103
7.1 „Ich war in Sattahip!" 105
7.2 Wann und wo lernen wir EN? 108
7.3 Wie lernen wir EN? 110
7.4 Sokrates im Geschehenstyp LEHREN 112
7.5 Wie besinnen wir uns auf EN? 114
8. Modenamen Namenmoden 117
8.1 Der Konstantin aus dem Namenbuch 118
8.2 Die Gute Frage: „Ich heiße Julia. Du auch?" 125
8.3 „Bastian Samandu" ja „Schroeder" nein, aber: „Birkenfeld" 126
8.4 Enttraditionalisierung und Säkularisierung 130
8.5 „Onomastisches Wettrennen" und „gesunkenes Kulturgut" 132
8.6 Individualisierung und Globalisierung 134
8.7 Kehren Emma und Emil zurück? Oder: Fata sua habent propria 140
9. Haus , Straßen , Viertels und Flurnamen: die Mikrotoponymie 147
9.1 Straßennamen als „verstecktes Politikum" 151
9.2 „Marx und Thälmann sind geblieben" Straßennamen als Denkmale 153
9.3 Fünfundzwanzig Zeichen, inclusive Zwischenräume 154
9.4 Straßennamen das „Gedächtnis einer Stadt" 158
9.5 „Flurnamen sollen nicht untergehen" 161
9.6 Räumliche Orientierung als Funktion 163
10. Dramenhelden, Kosenamen, Pseudonyme: erfundene Namen 167
10.1 Das schöne Mädchen mit dem schönen Namen Cora 168
10.2 Wasserköpfe und Schlehenbäuche 171
10.3 Vom Äffli bis zum Zuckermüsli 173
11. Die runde Irmgard mit der gelben Farbe: die Warennamen 177
11.1 Bess heißt der Bär des Jahres 1994 177
11.2 „Paris" bürgt für Exklusivität und Eleganz 179
11.3 Vom Warenzeichen zur Marke 181
11.4 Sind Warennamen Eigennamen? 184
11.5 Firmennamen: Phantasie erlaubt 186
12. Namenkunde „ein ganz besonders ergiebiges Kapitel" 191
12.1 Auf dem Wege zu einer Namendidaktik 191
12.2 Namenkunde in Lehrplänen und Lehrbüchern 192
12.3 Neue Ansätze und Möglichkeiten 194
12.4 Schulnamen und Schulprofil 198
Lösungsvorschläge für die Aufgaben 203
Literaturverzeichnis 213
Sachregister 243 |
any_adam_object | 1 |
author | Koß, Gerhard 1933- |
author_GND | (DE-588)137088795 |
author_facet | Koß, Gerhard 1933- |
author_role | aut |
author_sort | Koß, Gerhard 1933- |
author_variant | g k gk |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV014289170 |
callnumber-first | P - Language and Literature |
callnumber-label | P121 P323 |
callnumber-raw | P121 P323.G42 Heft 34 |
callnumber-search | P121 P323.G42 Heft 34 |
callnumber-sort | P 3121 P323 G42 HEFT 234 |
callnumber-subject | P - Philology and Linguistics |
classification_rvk | ET 560 GD 9001 |
ctrlnum | (OCoLC)248069612 (DE-599)BVBBV014289170 |
dewey-full | 400 412 |
dewey-hundreds | 400 - Language |
dewey-ones | 400 - Language 412 - Etymology |
dewey-raw | 400 412 |
dewey-search | 400 412 |
dewey-sort | 3400 |
dewey-tens | 400 - Language 410 - Linguistics |
discipline | Germanistik / Niederlandistik / Skandinavistik Sprachwissenschaft Literaturwissenschaft |
edition | 3., aktualisierte Aufl. |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a22000008cb4500</leader><controlfield tag="001">BV014289170</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20210330</controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">020507s2002 gw abd| |||| 00||| ger d</controlfield><datafield tag="016" ind1="7" ind2=" "><subfield code="a">964070529</subfield><subfield code="2">DE-101</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">3484251344</subfield><subfield code="9">3-484-25134-4</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9783484251342</subfield><subfield code="9">978-3-484-25134-2</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)248069612</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV014289170</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakddb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">ger</subfield></datafield><datafield tag="044" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">gw</subfield><subfield code="c">DE</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-384</subfield><subfield code="a">DE-29</subfield><subfield code="a">DE-739</subfield><subfield code="a">DE-355</subfield><subfield code="a">DE-70</subfield><subfield code="a">DE-20</subfield><subfield code="a">DE-703</subfield><subfield code="a">DE-473</subfield><subfield code="a">DE-19</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-54</subfield><subfield code="a">DE-521</subfield><subfield code="a">DE-83</subfield><subfield code="a">DE-11</subfield><subfield code="a">DE-188</subfield><subfield code="a">DE-M54</subfield><subfield code="a">DE-Aug10</subfield></datafield><datafield tag="050" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">P121 P323.G42 Heft 34</subfield></datafield><datafield tag="082" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">400</subfield><subfield code="2">20</subfield></datafield><datafield tag="082" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">412</subfield><subfield code="2">20</subfield></datafield><datafield tag="082" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">400</subfield><subfield code="2">22/ger</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">ET 560</subfield><subfield code="0">(DE-625)28000:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">GD 9001</subfield><subfield code="0">(DE-625)38928:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">53</subfield><subfield code="2">sdnb</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Koß, Gerhard</subfield><subfield code="d">1933-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)137088795</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Namenforschung</subfield><subfield code="b">eine Einführung in die Onomastik</subfield><subfield code="c">Gerhard Koß</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">3., aktualisierte Aufl.</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Tübingen</subfield><subfield code="b">Niemeyer</subfield><subfield code="c">2002</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">XII, 248 S.</subfield><subfield code="b">Ill., graph. Darst., Kt.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Germanistische Arbeitshefte</subfield><subfield code="v">34</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Naamkunde</subfield><subfield code="2">gtt</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Onomastics</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Personenname</subfield><subfield code="0">(DE-588)4045285-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Namenkunde</subfield><subfield code="0">(DE-588)4075199-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Geografischer Name</subfield><subfield code="0">(DE-588)4130377-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4123623-3</subfield><subfield code="a">Lehrbuch</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Namenkunde</subfield><subfield code="0">(DE-588)4075199-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Personenname</subfield><subfield code="0">(DE-588)4045285-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Geografischer Name</subfield><subfield code="0">(DE-588)4130377-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2=" "><subfield code="8">1\p</subfield><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="2" ind2="0"><subfield code="a">Namenkunde</subfield><subfield code="0">(DE-588)4075199-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="2" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="776" ind1="0" ind2="8"><subfield code="i">Erscheint auch als</subfield><subfield code="n">Online-Ausgabe, PDF</subfield><subfield code="z">978-3-11-094668-0</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Germanistische Arbeitshefte</subfield><subfield code="v">34</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV000001702</subfield><subfield code="9">34</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">HBZ Datenaustausch</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=009800371&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="883" ind1="1" ind2=" "><subfield code="8">1\p</subfield><subfield code="a">cgwrk</subfield><subfield code="d">20201028</subfield><subfield code="q">DE-101</subfield><subfield code="u">https://d-nb.info/provenance/plan#cgwrk</subfield></datafield></record></collection> |
genre | (DE-588)4123623-3 Lehrbuch gnd-content |
genre_facet | Lehrbuch |
id | DE-604.BV014289170 |
illustrated | Illustrated |
indexdate | 2024-07-20T08:12:21Z |
institution | BVB |
isbn | 3484251344 9783484251342 |
language | German |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-009800371 |
oclc_num | 248069612 |
open_access_boolean | |
owner | DE-384 DE-29 DE-739 DE-355 DE-BY-UBR DE-70 DE-20 DE-703 DE-473 DE-BY-UBG DE-19 DE-BY-UBM DE-12 DE-54 DE-521 DE-83 DE-11 DE-188 DE-M54 DE-Aug10 |
owner_facet | DE-384 DE-29 DE-739 DE-355 DE-BY-UBR DE-70 DE-20 DE-703 DE-473 DE-BY-UBG DE-19 DE-BY-UBM DE-12 DE-54 DE-521 DE-83 DE-11 DE-188 DE-M54 DE-Aug10 |
physical | XII, 248 S. Ill., graph. Darst., Kt. |
publishDate | 2002 |
publishDateSearch | 2002 |
publishDateSort | 2002 |
publisher | Niemeyer |
record_format | marc |
series | Germanistische Arbeitshefte |
series2 | Germanistische Arbeitshefte |
spelling | Koß, Gerhard 1933- Verfasser (DE-588)137088795 aut Namenforschung eine Einführung in die Onomastik Gerhard Koß 3., aktualisierte Aufl. Tübingen Niemeyer 2002 XII, 248 S. Ill., graph. Darst., Kt. txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Germanistische Arbeitshefte 34 Naamkunde gtt Onomastics Personenname (DE-588)4045285-2 gnd rswk-swf Namenkunde (DE-588)4075199-5 gnd rswk-swf Geografischer Name (DE-588)4130377-5 gnd rswk-swf (DE-588)4123623-3 Lehrbuch gnd-content Namenkunde (DE-588)4075199-5 s DE-604 Personenname (DE-588)4045285-2 s Geografischer Name (DE-588)4130377-5 s 1\p DE-604 Erscheint auch als Online-Ausgabe, PDF 978-3-11-094668-0 Germanistische Arbeitshefte 34 (DE-604)BV000001702 34 HBZ Datenaustausch application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=009800371&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis 1\p cgwrk 20201028 DE-101 https://d-nb.info/provenance/plan#cgwrk |
spellingShingle | Koß, Gerhard 1933- Namenforschung eine Einführung in die Onomastik Germanistische Arbeitshefte Naamkunde gtt Onomastics Personenname (DE-588)4045285-2 gnd Namenkunde (DE-588)4075199-5 gnd Geografischer Name (DE-588)4130377-5 gnd |
subject_GND | (DE-588)4045285-2 (DE-588)4075199-5 (DE-588)4130377-5 (DE-588)4123623-3 |
title | Namenforschung eine Einführung in die Onomastik |
title_auth | Namenforschung eine Einführung in die Onomastik |
title_exact_search | Namenforschung eine Einführung in die Onomastik |
title_full | Namenforschung eine Einführung in die Onomastik Gerhard Koß |
title_fullStr | Namenforschung eine Einführung in die Onomastik Gerhard Koß |
title_full_unstemmed | Namenforschung eine Einführung in die Onomastik Gerhard Koß |
title_short | Namenforschung |
title_sort | namenforschung eine einfuhrung in die onomastik |
title_sub | eine Einführung in die Onomastik |
topic | Naamkunde gtt Onomastics Personenname (DE-588)4045285-2 gnd Namenkunde (DE-588)4075199-5 gnd Geografischer Name (DE-588)4130377-5 gnd |
topic_facet | Naamkunde Onomastics Personenname Namenkunde Geografischer Name Lehrbuch |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=009800371&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV000001702 |
work_keys_str_mv | AT koßgerhard namenforschungeineeinfuhrungindieonomastik |