Deutsche Schlagwörter zur Zeit des Dreißigjährigen Krieges:
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | German |
Veröffentlicht: |
Frankfurt am Main [u.a.]
Lang
2000
|
Schriftenreihe: | [Europäische Hochschulschriften / 1]
1749 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis |
Beschreibung: | Zugl.: Bonn, Univ., Diss., 1999 |
Beschreibung: | 456 S. |
ISBN: | 3631359314 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV012885400 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20000906 | ||
007 | t | ||
008 | 991123s2000 gw m||| 00||| ger d | ||
016 | 7 | |a 957875231 |2 DE-101 | |
020 | |a 3631359314 |c kart. : ca. DM 98.00 (freier Pr.) |9 3-631-35931-4 | ||
035 | |a (OCoLC)45880027 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV012885400 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakwb | ||
041 | 0 | |a ger | |
044 | |a gw |c DE | ||
049 | |a DE-739 |a DE-19 |a DE-12 |a DE-29 |a DE-155 |a DE-824 |a DE-384 |a DE-11 | ||
050 | 0 | |a PF4577 | |
082 | 0 | |a 940.2/48 |2 21 | |
084 | |a NN 3480 |0 (DE-625)126821: |2 rvk | ||
084 | |a fn a03y |2 sdnb | ||
100 | 1 | |a Wolter, Beatrice |d 1959- |e Verfasser |0 (DE-588)12156987X |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Deutsche Schlagwörter zur Zeit des Dreißigjährigen Krieges |c Beatrice Wolter |
264 | 1 | |a Frankfurt am Main [u.a.] |b Lang |c 2000 | |
300 | |a 456 S. | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a [Europäische Hochschulschriften / 1] |v 1749 | |
500 | |a Zugl.: Bonn, Univ., Diss., 1999 | ||
648 | 7 | |a Geschichte 1618-1648 |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 4 | |a Deutsch | |
650 | 4 | |a German language |y Early modern, 1500-1700 |x Rhetoric | |
650 | 4 | |a Slogans | |
650 | 4 | |a Thirty Years' War, 1618-1648 | |
650 | 0 | 7 | |a Deutsch |0 (DE-588)4113292-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Schlagwort |g Parole |0 (DE-588)4136760-1 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Dreißigjähriger Krieg |0 (DE-588)4012985-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
655 | 7 | |0 (DE-588)4113937-9 |a Hochschulschrift |2 gnd-content | |
689 | 0 | 0 | |a Deutsch |0 (DE-588)4113292-0 |D s |
689 | 0 | 1 | |a Schlagwort |g Parole |0 (DE-588)4136760-1 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Geschichte 1618-1648 |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
689 | 1 | 0 | |a Deutsch |0 (DE-588)4113292-0 |D s |
689 | 1 | 1 | |a Schlagwort |g Parole |0 (DE-588)4136760-1 |D s |
689 | 1 | 2 | |a Dreißigjähriger Krieg |0 (DE-588)4012985-8 |D s |
689 | 1 | |5 DE-604 | |
810 | 2 | |a 1] |t [Europäische Hochschulschriften |v 1749 |w (DE-604)BV000006561 |9 1749 | |
856 | 4 | 2 | |m HBZ Datenaustausch |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=008771475&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
940 | 1 | |n DHB | |
940 | 1 | |q DHB_BSB_BVID_0018 | |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-008771475 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804127572444839936 |
---|---|
adam_text | Titel: Deutsche Schlagwörter zur Zeit des Dreißigjährigen Krieges
Autor: Wolter, Beatrice
Jahr: 2000
Inhaltsverzeichnis
I) Einleitung
II) Zur Bestimmung histonscher Schlagwfirter 14
1) Wissenschaftliche Einordnung 14
1.1) Forschungsgeschichte 14
1.2) Historische Schlagwortforschung 16
2) Methodologie zur Erforschung historischer Schlagwórter 20
2.1) Auswertung eines Textkorpus 20
2.1 .a) Dialog 21
2.1.b) Sammeln von Schlagwortindikatoren 21
b. 1.) Positionierung im Text 21
b.2) Textart 22
b.3) Emotionelle Aufladung 22
b.4) Appellative Verwendung 23
b.5) Polemischer und aflBnnativer Gebrauch 23
b.6) Varianten 23
b.7) Gegenbegriff 23
b.8) Sprachreflexive Belege 23
b.9) Argumentative Verwendung 24
b.10) Breite Distribution 24
2.1 .c) Suche nach dem Erstbeleg 24
2.1.d) Frage nach der Lebensdauer eines Schlagwortes 24
2.1 .e) Kontextabhangig 25
2.2) Wortgeschichte 25
2.3) Verfremdungseffekt 26
2.4) Typologie der Schlagwortfunktionen 26
2.4.1) Propagandafunktion 27
2.4.2) Emotionalisierende Funktion 28
a) aufgrund reügtós-ideologischen Horizonts 29
b) aufgrund fremdsprachlichen Horizonts 29
c) bei Zeiten Oberdauernden (perennierenden) Schlagw6rtern 30
d) laut- und wortbildungsbedingte Emotionalisierung 31
2.4.3) Funktion des Programmtragens 31
a) durch Projektion 31
b) durch Abstraktion, Ideologisierung,
Pars-pro-toto-Benennung 32
c) durch Fokussierung 33
2.4.4) Polemisierende Funktion 33
2.4.5) Affirmative Funktion 33
2.4.6) Erziehende Funktion 34
2.4.7) Einheitsstiftende Funktion 34
2.4.8) Funktion der inhaltlichen Unbestimmtheit 34
2.4.9) Die Funktionen im Oberblick 35
2.5) Zusammenfassung: Das Plus des Schlagwortes 35
2.6) Abgrenzung zu anderen Wortformen 37
2.6.1) Modewort 37
2.6.2) Schimpfwort 38
2.6.3) Losung / Slogan 38
2.6.4) Tenninus 38
2.6.5) Stereotyp / Klischee 38
2.6.7) Zusammenfassend: Das Schlagwort 39
ID) Analyseschema fijr die Untersuchung der einzelnen SchlagwSrter 40
IV)Medienlandschaft im 17. Jahrhundert 45
1) Medien 45
2)Zensur 46
3) Rezipienten 47
4) Zeitungen 48
5) Einblattdrucke 55
6) Mehrseitige Flugschriñen 60
7) Bücher 61
8) Dramen 61
9)Kalender 62
10) SchluBbemerkung 62
V)DieQuellen(DasKorpus) 63
1) Einblattdrucke 63
2) Historisch-politische Lieder 65
3) Flugschriften 67
4) Zeitungen 69
5) Geschichtsschreibung 71
6) Selbstzeugnisse 76
7)Briefe 83
8) Amtliche Schriftstücke 85
9) Dichtung und sprachtheoretische Scbriften 91
10)Predigt 93
ll)Kalender 102
12) Worterbücher 103
13) Gemischte Textsammlungen 104
14) Orthographische Wiedergabe 104
15) Zitation von barocken Originaltiteln 104
VI) Das Zeitgeschehen und sein Niederschlag im offentlichen Diskurs 105
1) Zeitliche Haufung publizistischer Produktion 105
2) Zeitverlauf 106
VII) Die Schlagwortgruppen 110
1) Schlagwórter des bohmisch-pfalzischen Krieges: 110
A) Vorstellung und politisch-historischer Kontext 110
B.l) Bdhmisches Wesen 115
B.2) Apología 124
B.3) Defensionwerk 130
B.4) Sub utraque 135
B.5) Erbliche Succession 142
B.6) WinterkSnig 148
B.7) Bilderstunn / G6tzen 157
B.8) Citation und Examination 164
2) Schlagwórter im publizistischen Kampf der Religionsparteien 168
A) Vorstellung und politisch-historischer Kontext 168
B.l) Augsburgische Confession 174
B.2) Evangelisch (Exkurs: Jubelfest) 183
B.3) Lutherisch 193
B.4) Reine Lehre 199
B.5) Calvinisten / Reformierte (Anhang: Union) 206
B.6) Ketzer 219
B.7) Refonnation 223
B.8) Freiheit der Religión 231
B.9) Catholisch 239
B.10)Papist 243
B.ll)Pfeffe 247
B.12)Antichrist 250
B.l 3) Jesuiten (Anhang: Esauiter) 261
3) Schlagwórter der Kipperzeit: 275
A) Vorstellung und politisch-historischer Kontext 275
B) Kipper und Wipper 276
Anhang: Wucher, Geiz, Theuerung, Miintz- 291
4) SchlagwSrter im schwedischen Krieg: 298
A) Vorstellung imd politisch-historischer Kontext 298
B) Gustav Adolph, Low von Mittemacht 299
5) Patriotische SchlagwBrter. 315
A) Vorstellung und politisch-historischer Kontext 315
B. 1) Alamode (Anhang: Tabac) 315
B.2) Muttersprache, Hochdeutsch 333
B.3) Teutschland / Vaterland (Concordia) 355
B.4)Frieden 370
6) Ein Schlagwort des Westíalischen Friedenskongresses: 391
A) perpetuum et temporale 391
7) SchlagwSrter des Hexenwahns 396
VIH) Zeitbedeutende Inhalte ohne Schlagworter 404
1) Alchemie 404
2) Sternenglaube 404
3) Kriegsgreuel, Hungersnot 404
4) Die Pest 405
5)DieTürken 406
7)WunderundWunderglaube 408
8) Die Person des Kaisers 409
9) Wallenstein 411
EX) SchluBbetrachtung 414
Literaturverzeichnis 416
L.l)QueUentexte 416
L.2) Bestandsverzeichnisse, Bibliographie 433
L.3) Worterbücher 435
L.4) Nachschlagewerice, Enzyklopadien 436
L.5) Forschungslheratur 438
Register 455
|
any_adam_object | 1 |
author | Wolter, Beatrice 1959- |
author_GND | (DE-588)12156987X |
author_facet | Wolter, Beatrice 1959- |
author_role | aut |
author_sort | Wolter, Beatrice 1959- |
author_variant | b w bw |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV012885400 |
callnumber-first | P - Language and Literature |
callnumber-label | PF4577 |
callnumber-raw | PF4577 |
callnumber-search | PF4577 |
callnumber-sort | PF 44577 |
callnumber-subject | PF - West Germanic Languages |
classification_rvk | NN 3480 |
ctrlnum | (OCoLC)45880027 (DE-599)BVBBV012885400 |
dewey-full | 940.2/48 |
dewey-hundreds | 900 - History & geography |
dewey-ones | 940 - History of Europe |
dewey-raw | 940.2/48 |
dewey-search | 940.2/48 |
dewey-sort | 3940.2 248 |
dewey-tens | 940 - History of Europe |
discipline | Geschichte |
era | Geschichte 1618-1648 gnd |
era_facet | Geschichte 1618-1648 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02343nam a2200601 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV012885400</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20000906 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">991123s2000 gw m||| 00||| ger d</controlfield><datafield tag="016" ind1="7" ind2=" "><subfield code="a">957875231</subfield><subfield code="2">DE-101</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">3631359314</subfield><subfield code="c">kart. : ca. DM 98.00 (freier Pr.)</subfield><subfield code="9">3-631-35931-4</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)45880027</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV012885400</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakwb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">ger</subfield></datafield><datafield tag="044" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">gw</subfield><subfield code="c">DE</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-739</subfield><subfield code="a">DE-19</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-29</subfield><subfield code="a">DE-155</subfield><subfield code="a">DE-824</subfield><subfield code="a">DE-384</subfield><subfield code="a">DE-11</subfield></datafield><datafield tag="050" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">PF4577</subfield></datafield><datafield tag="082" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">940.2/48</subfield><subfield code="2">21</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">NN 3480</subfield><subfield code="0">(DE-625)126821:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">fn a03y</subfield><subfield code="2">sdnb</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Wolter, Beatrice</subfield><subfield code="d">1959-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)12156987X</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Deutsche Schlagwörter zur Zeit des Dreißigjährigen Krieges</subfield><subfield code="c">Beatrice Wolter</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Frankfurt am Main [u.a.]</subfield><subfield code="b">Lang</subfield><subfield code="c">2000</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">456 S.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">[Europäische Hochschulschriften / 1]</subfield><subfield code="v">1749</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zugl.: Bonn, Univ., Diss., 1999</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1618-1648</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Deutsch</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">German language</subfield><subfield code="y">Early modern, 1500-1700</subfield><subfield code="x">Rhetoric</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Slogans</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">Thirty Years' War, 1618-1648</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Deutsch</subfield><subfield code="0">(DE-588)4113292-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Schlagwort</subfield><subfield code="g">Parole</subfield><subfield code="0">(DE-588)4136760-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Dreißigjähriger Krieg</subfield><subfield code="0">(DE-588)4012985-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4113937-9</subfield><subfield code="a">Hochschulschrift</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Deutsch</subfield><subfield code="0">(DE-588)4113292-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Schlagwort</subfield><subfield code="g">Parole</subfield><subfield code="0">(DE-588)4136760-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Geschichte 1618-1648</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Deutsch</subfield><subfield code="0">(DE-588)4113292-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Schlagwort</subfield><subfield code="g">Parole</subfield><subfield code="0">(DE-588)4136760-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="2"><subfield code="a">Dreißigjähriger Krieg</subfield><subfield code="0">(DE-588)4012985-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="810" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">1]</subfield><subfield code="t">[Europäische Hochschulschriften</subfield><subfield code="v">1749</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV000006561</subfield><subfield code="9">1749</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">HBZ Datenaustausch</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=008771475&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">DHB</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">DHB_BSB_BVID_0018</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-008771475</subfield></datafield></record></collection> |
genre | (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content |
genre_facet | Hochschulschrift |
id | DE-604.BV012885400 |
illustrated | Not Illustrated |
indexdate | 2024-07-09T18:35:29Z |
institution | BVB |
isbn | 3631359314 |
language | German |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-008771475 |
oclc_num | 45880027 |
open_access_boolean | |
owner | DE-739 DE-19 DE-BY-UBM DE-12 DE-29 DE-155 DE-BY-UBR DE-824 DE-384 DE-11 |
owner_facet | DE-739 DE-19 DE-BY-UBM DE-12 DE-29 DE-155 DE-BY-UBR DE-824 DE-384 DE-11 |
physical | 456 S. |
psigel | DHB_BSB_BVID_0018 |
publishDate | 2000 |
publishDateSearch | 2000 |
publishDateSort | 2000 |
publisher | Lang |
record_format | marc |
series2 | [Europäische Hochschulschriften / 1] |
spelling | Wolter, Beatrice 1959- Verfasser (DE-588)12156987X aut Deutsche Schlagwörter zur Zeit des Dreißigjährigen Krieges Beatrice Wolter Frankfurt am Main [u.a.] Lang 2000 456 S. txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier [Europäische Hochschulschriften / 1] 1749 Zugl.: Bonn, Univ., Diss., 1999 Geschichte 1618-1648 gnd rswk-swf Deutsch German language Early modern, 1500-1700 Rhetoric Slogans Thirty Years' War, 1618-1648 Deutsch (DE-588)4113292-0 gnd rswk-swf Schlagwort Parole (DE-588)4136760-1 gnd rswk-swf Dreißigjähriger Krieg (DE-588)4012985-8 gnd rswk-swf (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content Deutsch (DE-588)4113292-0 s Schlagwort Parole (DE-588)4136760-1 s Geschichte 1618-1648 z DE-604 Dreißigjähriger Krieg (DE-588)4012985-8 s 1] [Europäische Hochschulschriften 1749 (DE-604)BV000006561 1749 HBZ Datenaustausch application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=008771475&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis |
spellingShingle | Wolter, Beatrice 1959- Deutsche Schlagwörter zur Zeit des Dreißigjährigen Krieges Deutsch German language Early modern, 1500-1700 Rhetoric Slogans Thirty Years' War, 1618-1648 Deutsch (DE-588)4113292-0 gnd Schlagwort Parole (DE-588)4136760-1 gnd Dreißigjähriger Krieg (DE-588)4012985-8 gnd |
subject_GND | (DE-588)4113292-0 (DE-588)4136760-1 (DE-588)4012985-8 (DE-588)4113937-9 |
title | Deutsche Schlagwörter zur Zeit des Dreißigjährigen Krieges |
title_auth | Deutsche Schlagwörter zur Zeit des Dreißigjährigen Krieges |
title_exact_search | Deutsche Schlagwörter zur Zeit des Dreißigjährigen Krieges |
title_full | Deutsche Schlagwörter zur Zeit des Dreißigjährigen Krieges Beatrice Wolter |
title_fullStr | Deutsche Schlagwörter zur Zeit des Dreißigjährigen Krieges Beatrice Wolter |
title_full_unstemmed | Deutsche Schlagwörter zur Zeit des Dreißigjährigen Krieges Beatrice Wolter |
title_short | Deutsche Schlagwörter zur Zeit des Dreißigjährigen Krieges |
title_sort | deutsche schlagworter zur zeit des dreißigjahrigen krieges |
topic | Deutsch German language Early modern, 1500-1700 Rhetoric Slogans Thirty Years' War, 1618-1648 Deutsch (DE-588)4113292-0 gnd Schlagwort Parole (DE-588)4136760-1 gnd Dreißigjähriger Krieg (DE-588)4012985-8 gnd |
topic_facet | Deutsch German language Early modern, 1500-1700 Rhetoric Slogans Thirty Years' War, 1618-1648 Schlagwort Parole Dreißigjähriger Krieg Hochschulschrift |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=008771475&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV000006561 |
work_keys_str_mv | AT wolterbeatrice deutscheschlagworterzurzeitdesdreißigjahrigenkrieges |