Die Opferung/Bindung Isaaks: 1 Gen 22,1 - 19 im Alten Testament, im Frühjudentum und im Neuen Testament
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | German |
Veröffentlicht: |
Neukirchen-Vluyn
Neukirchener Verl.
1998
|
Schriftenreihe: | Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament
78 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis |
Beschreibung: | XI, 333 S. |
ISBN: | 3788716681 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cc4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV011870989 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 19980707 | ||
007 | t | ||
008 | 980406s1998 m||| 00||| ger d | ||
020 | |a 3788716681 |9 3-7887-1668-1 | ||
035 | |a (OCoLC)312676427 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV011870989 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakddb | ||
041 | 0 | |a ger | |
049 | |a DE-739 |a DE-19 |a DE-355 |a DE-29 |a DE-12 |a DE-473 |a DE-20 |a DE-384 |a DE-824 |a DE-W91 |a DE-B1564 |a DE-188 |a DE-Re5 | ||
100 | 1 | |a Kundert, Lukas |d 1966- |e Verfasser |0 (DE-588)120419203 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Die Opferung/Bindung Isaaks |n 1 |p Gen 22,1 - 19 im Alten Testament, im Frühjudentum und im Neuen Testament |c Lukas Kundert |
264 | 1 | |a Neukirchen-Vluyn |b Neukirchener Verl. |c 1998 | |
300 | |a XI, 333 S. | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament |v 78 | |
490 | 0 | |a Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament |v ... | |
655 | 7 | |0 (DE-588)4113937-9 |a Hochschulschrift |2 gnd-content | |
773 | 0 | 8 | |w (DE-604)BV011870979 |g 1 |
830 | 0 | |a Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament |v 78 |w (DE-604)BV000002538 |9 78 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung UB Augsburg - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=008020326&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-008020326 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804126457814843392 |
---|---|
adam_text | Inhaltsverzeichnis
Einleitung........................................................................................................... 1
1. Kapitel: Zur Forschungsgeschichte...................................................... 7
1.1: 1872-1950 — Entdeckung der gemeinsamen Wurzeln
von Judentum und Christentum.......................................... 7
1.1.1: Abhängigkeit jüdischer Aqeda-Tradition von
christlicher Sühnetheologie?......... ............... ..................... 7
1.1.2. Abhängigkeit christlicher Sühnetheologie von
jüdischer Aqeda-Tradition?....................................................... 8
1.1.3: Gegenseitige Beeinflussung von Aqeda-Theologie
und Sühnetheologie?..................................................... ......... 11
1.2: 1950-1978 - Konsolidierung der These
Lévis
............. 13
1.2.1: Die grundlegenden weiterführenden Arbeiten..................... 13
1.2.2: Die verfeinernden Arbeiten................................................... . 17
1.2.3: Erste vorsichtige Infragestellungen und Einschränkun¬
gen der erarbeiteten Thesen....................................................... 19
1.3: 1978 - Methodologische Wende und
Anschluss
an Geiger......................................................................................... 22
1.4: 1981-1995 - Revision und Versuch der Vermittlung........ 23
1.5:
Levensons intertextueller
Zugang............................................ 26
1.6: Beurteilung des Forschungsstands und Ausblick................. 27
2. Kapitel: Gen 22,1-19 im masoretischen Text ... .............. 29
2.1: Textkritik______.................................................................... 29
2.2: Literarkritik....................... .......... .......... ........ ....... 30
2.3: Quellenscheidung.......................................................................... 30
2.4: Sprachliche, stilistische und semantische Analyse der
VV 1-10.19..................................................................................... 33
2.5: Sprachliche, stilistische und semantische Analyse der
mutmasslichen Ergänzungen.................................................... 38
2.6: Gen 22,1-19 in der heute vorliegenden Form...................... 40
2.7: Formen- und Gattungskritik......... ............ ......... ........ 41
2.8: Sitz im Leben................................................................................ 42
2.9: Überlieferungs-, Kompositions- und Redaktionskritik,
Zeit- und Verfasserfrage........................................................... 42
2.10: Zusammenfassung des 2. Kapitels............................................ 43
VIU
Inhaltsverzeichnis
3. Kapitel: Gen 22,1-19 und Isaak in der Septuaginta ..... 44
3.1: Gen 22,1-19 LXX......................................................................... 44
3.1.1: Text und Übersetzung.................................................................. 44
3.1.2: Einleitungsfragen.................................................... ..... .......... 47
a) Abfassungszeit und Überlieferung..................................... 47
b) Gen LXX als Übersetzung des Buches Genesis............... 48
c) Einflüsse der LXX auf die Sprache des NT .................. 48
3.1.3: Auslegung der VV 1-14:............................................................. 49
a) Zu
V
1....................................................................................... 49
b) Zu
V
2......................................................................................... 49
Exkurs:
αγαπητός*
im NT......................................................... 56
c)ZuV5............................................................. 64
d) Zu
V
6...................................................................................... 65
e)ZuV7 ..................................................... 65
f) Zu
V
8......................................................................................... 65
g) Zu
V
9........................................................................................ 69
h) Zu
V
13...................................................................................... 69
i) Zu
V
14..................................................................................... 69
3.1.4: Ertrag............................................................................................... 70
3.2: Isaak ausserhalb von Gen LXX................................................ 70
3.2.1: Jdt8,26 .................................... 70
3.2.2: Sir 44,22........................................................................................ 73
3.2.3: Dan 3,35 ......................................... 76
3.2.4: Ertrag.............................................................................................. 80
3.3: Zusammenfassung des 3. Kapitels............................................ 81
4. Kapitel: Isaak in der frühjüdischen Literatur.................................... 83
4.1: Isaak im Jubiläenbuch................................................................. 83
4.1.1: Einleitungsfragen.......................................................................... 83
4.1.2: Ankündigung und Geburt Isaaks in Jub 16................... ..... 84
4.1.3: Die Opferung Isaaks in Jub 17f . ... 86
4.1.4: Isaak in Jub 19............................................................................... 88
a) Isaak und
Ismael
....................................................................... 89
b)
Das Thema der Freude in Jub . 89
4.1.5: Ertrag............................................................................................... 89
4.2: Isaak in den Texten von Qumran ...................... 91
4.2.1: 4Q180 und 4Q181.2..................................................................... 91
a) Fragment 4Q180.1 und 4Q181.2 91
b) Fragment 4Q180.5-6 93
4.2.2: 6Q18.2.............................................................................................. 94
a) Text mit Übersetzung............................................................ 94
b) Auslegung. ............... 95
4.2.3: 4QPsJub (4Q225) und 4Q226.7................................................ 95
a) Fragment 2a.............................. ... .96
b) Fragment 2b und 4Q226.7....................................................100
Inhaltsverzeichnis
IX
4.2.4: Ertrag...............................................................................................106
4.3: Isaak im Werk
Philos
von
Alexandria.
...................................107
4.3.1: Einleitung........................................................................................107
a) Philos
Bildung..........................................................................107
b) Philonische Allegorie: Die Suche nach den in bibli¬
schen Texten enthaltenen Wirklichkeiten..............................109
4.3.2: Die Beurteilung Isaaks in De Abrahamo............................110
a) Absicht des Buches..................................................................110
b) Die Urväter als Vorabbilder der Erzväter..................113
c) Die Erzväter als Symbole der Weisheit............................115
d) Abrahams Wandel vom Sternenanbeter zum Vereh¬
rer Gottes, oder die gelehrsame Weisheit.............................116
e) Die Opferung Isaaks in De Abr...........................................119
4.3.3: Die Beurteilung Isaaks im weiteren Werk
Philos
............129
a) Isaak
und Gen 22,1-19 ausserhalb von De Abraha¬
mo......................................................................................................130
b) Isaak als Symbol des selbstgelehrten und vom
Himmel her belehrten Weisen
(σοφός·)
................................134
c)
Isaak als Sohn Gottes
(Їяод Єє
où)
147
d) Isaak
als
λόγο?
.....................................................................154
e) Isaak
als
Symbol
der göttlichen Freude
(χαρά)
..........159
4.3.4: Ertrag...............................................................................................161
4.4: Die Opferung Isaaks in den Antiquitates des Josephus .....163
4.5: Isaak im 4. Makkabäerbuch......................................................169
4.6: Isaak in
Pseudo-Philos Liber Antiquitatum
Biblica-
ram (LAB).,...................................................................................172
4.7: Zusammenfassung des 4. Kapitels............................................177
5. Kapitel: Frühjüdische Isaak-Traditionen im Neuen Testament... 180
5.1: Zur Forschungsgeschichte.................. ...................................180
5.2: Isaak-Traditionen im Corpus Paulinum am Bsp. von
Römer 8,31f..................................................................................180
5.2.1: Der Text.........................................................................................181
5.2.2: Übersetzung..................................................................................181
5.2.3: Auslegung........................................................................................181
Exkurs: Zur aktuellen Diskussion um die paulinische
Versöhnungslehre................................................................. 183
a) Die
штєр
-Wendung
in Rom 8,32 im Unterschied zur
ÔLá-Wendung
in Rom 4,25........................................................186
b) Forensischer Charakter von Rom 8,3
Iff
und die An¬
spielung an Gen 22 in 8,32.........................................................189
c) Martyriums-Thematik in Rom 8 und die Aqeda -
Bemerkungen zum Wort
θλΐψι?
...............................................193
d)
Die Beziehung von Rom 5 zu Rom 8.................................195
e) Die Beziehung von Rom 4 zu Rom 8.................................200
f) Die Beziehung von Rom 3 zu Rom 8.................................201
X
Inhaltsverzeichnis
5.2.4: Ertrag...............................................................................................204
5.3: Isaak-Traditionen in nichtpaulinischen Briefen: Jakobus
2,21ff ......................................................................................206
5.3.1: Der Text.........................................................................................206
5.3.2: Übersetzung....................................................................................206
5.3.3: Auslegung.......................................................................................206
5.3.4: Ertrag...............................................................................................209
5.4: Isaak-Traditionen in der Traktatliteratur: Hebräer
ll,17ff....................... ____ . . .209
5.4.1: Der Text.........................................................................................209
5.4.2: Übersetzung....................................................................................209
5.4.3: Auslegung 210
5.4.4: Ertrag...............................................................................................214
5.5: Isaak-Traditionen im Corpus Johanneum am Bsp. des
JohE..................................................................................................214
5.5.1:
Joh
8,56-59 - Bevor Abraham wurde bin ich ..................215
a) Johannes, Philo und frühes Judentum 216
b)
Joh 8,56ff
..................................................................................216
5.5.2: Der Logos, Isaak und Jesus — Das Johannesevangelium
zwischen Alexandria und Jerusalem ................................227
a) Der
joh
Logos-Begriff..........................................................227
b) Nähen des JohE zu Alexandria ........................................233
c) Nähen des JohE zu Jerusalem ...........................................243
Exkurs: c—ion
гпээ
und Isaak......................................................257
d) Nähen des JohE zu Alexandrien und Jerusalem.............259
Exkurs:
αγαπάν
шкіфіЛеХу
im JohE.....................................265
e) Auswirkungen auf das Verständnis der
joh
Logos-
Konzeptionen..................................................................................269
5.5.3: Ertrag..............................................................................................275
5.6: Isaak-Traditionen in den synoptischen Evangelien am
Beispiel von Markus 9,2-13.......................................................278
5.6.1: Anhaltspunkte für Isaak-Traditionen in der Erzählung
von der Verklärung Jesu nach Mk 9,2-13.........................279
5.6.2: Isaak-Jesus-Typologie in Mk 9,2-13........................................285
a) Mose und Elija als Märtyrergestalten................................285
b) Mose und Elija als Märtyrer, die in den Himmel
aufgefahren sind...........................................................................287
c) Die Verklärung Jesu als doppelte Prolepse von Jesu
gewaltsamem Geschick wie von seinem künftigen Ein¬
gehen in die Hand Gottes........................................................... 288
d) Die Funktion der Gottesstimme als Deutestimme.........289
e) Anhaltendes Unverständnis der Jünger trotz der Deu¬
testimme...........................................................................................291
f) Ein Blick auf das Verhältnis von Mk 1,11 zu
Mk9,7..............................................................................292
Inhaltsverzeichnis
XI
5.6.3:
I
saak-Jünger-Typologie...............................................................293
a)
Anlehnungen an die Erzählung Gen 22,1-19 293
b)
Der Aufruf Hört auf ihn ....................................................294
c) Die Verklärung als Prolepse des Schicksals der
Jünger..............................................................................................294
5.6.4: Bildung der vorliegenden Verklärungserzählung...............295
5.6.5: Ertrag..............................................................................................297
5.7: Zusammenfassung des 5. Kapitels............................................298
Zusammenfassung............................................................................................303
Literaturverzeichnis........................................................................................309
Sachregister.........................................................................___ .................323
Stellenregister..................................................................................................327
Abkürzungsverzeichnis..................................................................................334
|
any_adam_object | 1 |
author | Kundert, Lukas 1966- |
author_GND | (DE-588)120419203 |
author_facet | Kundert, Lukas 1966- |
author_role | aut |
author_sort | Kundert, Lukas 1966- |
author_variant | l k lk |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV011870989 |
ctrlnum | (OCoLC)312676427 (DE-599)BVBBV011870989 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>01551nam a2200325 cc4500</leader><controlfield tag="001">BV011870989</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">19980707 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">980406s1998 m||| 00||| ger d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">3788716681</subfield><subfield code="9">3-7887-1668-1</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)312676427</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV011870989</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakddb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">ger</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-739</subfield><subfield code="a">DE-19</subfield><subfield code="a">DE-355</subfield><subfield code="a">DE-29</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-473</subfield><subfield code="a">DE-20</subfield><subfield code="a">DE-384</subfield><subfield code="a">DE-824</subfield><subfield code="a">DE-W91</subfield><subfield code="a">DE-B1564</subfield><subfield code="a">DE-188</subfield><subfield code="a">DE-Re5</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Kundert, Lukas</subfield><subfield code="d">1966-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)120419203</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Die Opferung/Bindung Isaaks</subfield><subfield code="n">1</subfield><subfield code="p">Gen 22,1 - 19 im Alten Testament, im Frühjudentum und im Neuen Testament</subfield><subfield code="c">Lukas Kundert</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Neukirchen-Vluyn</subfield><subfield code="b">Neukirchener Verl.</subfield><subfield code="c">1998</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">XI, 333 S.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament</subfield><subfield code="v">78</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament</subfield><subfield code="v">...</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4113937-9</subfield><subfield code="a">Hochschulschrift</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="773" ind1="0" ind2="8"><subfield code="w">(DE-604)BV011870979</subfield><subfield code="g">1</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament</subfield><subfield code="v">78</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV000002538</subfield><subfield code="9">78</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung UB Augsburg - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=008020326&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-008020326</subfield></datafield></record></collection> |
genre | (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content |
genre_facet | Hochschulschrift |
id | DE-604.BV011870989 |
illustrated | Not Illustrated |
indexdate | 2024-07-09T18:17:46Z |
institution | BVB |
isbn | 3788716681 |
language | German |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-008020326 |
oclc_num | 312676427 |
open_access_boolean | |
owner | DE-739 DE-19 DE-BY-UBM DE-355 DE-BY-UBR DE-29 DE-12 DE-473 DE-BY-UBG DE-20 DE-384 DE-824 DE-W91 DE-B1564 DE-188 DE-Re5 DE-BY-UBR |
owner_facet | DE-739 DE-19 DE-BY-UBM DE-355 DE-BY-UBR DE-29 DE-12 DE-473 DE-BY-UBG DE-20 DE-384 DE-824 DE-W91 DE-B1564 DE-188 DE-Re5 DE-BY-UBR |
physical | XI, 333 S. |
publishDate | 1998 |
publishDateSearch | 1998 |
publishDateSort | 1998 |
publisher | Neukirchener Verl. |
record_format | marc |
series | Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament |
series2 | Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament |
spelling | Kundert, Lukas 1966- Verfasser (DE-588)120419203 aut Die Opferung/Bindung Isaaks 1 Gen 22,1 - 19 im Alten Testament, im Frühjudentum und im Neuen Testament Lukas Kundert Neukirchen-Vluyn Neukirchener Verl. 1998 XI, 333 S. txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament 78 Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament ... (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content (DE-604)BV011870979 1 Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament 78 (DE-604)BV000002538 78 Digitalisierung UB Augsburg - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=008020326&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis |
spellingShingle | Kundert, Lukas 1966- Die Opferung/Bindung Isaaks Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament |
subject_GND | (DE-588)4113937-9 |
title | Die Opferung/Bindung Isaaks |
title_auth | Die Opferung/Bindung Isaaks |
title_exact_search | Die Opferung/Bindung Isaaks |
title_full | Die Opferung/Bindung Isaaks 1 Gen 22,1 - 19 im Alten Testament, im Frühjudentum und im Neuen Testament Lukas Kundert |
title_fullStr | Die Opferung/Bindung Isaaks 1 Gen 22,1 - 19 im Alten Testament, im Frühjudentum und im Neuen Testament Lukas Kundert |
title_full_unstemmed | Die Opferung/Bindung Isaaks 1 Gen 22,1 - 19 im Alten Testament, im Frühjudentum und im Neuen Testament Lukas Kundert |
title_short | Die Opferung/Bindung Isaaks |
title_sort | die opferung bindung isaaks gen 22 1 19 im alten testament im fruhjudentum und im neuen testament |
topic_facet | Hochschulschrift |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=008020326&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV011870979 (DE-604)BV000002538 |
work_keys_str_mv | AT kundertlukas dieopferungbindungisaaks1 |