Kaiserbild und literarisches Programm: Unters. zur Tendenz d. Historia Augusta
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Abschlussarbeit Buch |
Sprache: | German |
Veröffentlicht: |
Frankfurt am Main u.a.
Lang
1987
|
Schriftenreihe: | Studien zur klassischen Philologie
32 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis |
Beschreibung: | 236 S. |
ISBN: | 382049927X |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV000798619 | ||
003 | DE-604 | ||
007 | t| | ||
008 | 880905s1987 xx m||| 00||| ger d | ||
020 | |a 382049927X |9 3-8204-9927-X | ||
035 | |a (gbd)0219384 | ||
035 | |a (OCoLC)260127860 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV000798619 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakddb | ||
041 | 0 | |a ger | |
049 | |a DE-12 |a DE-19 |a DE-384 |a DE-473 |a DE-703 |a DE-739 |a DE-355 |a DE-20 |a DE-824 |a DE-29 |a DE-M491 |a DE-83 |a DE-11 |a DE-188 | ||
082 | 0 | |a 937.060922 | |
084 | |a FB 1825 |0 (DE-625)29888: |2 rvk | ||
084 | |a FX 312005 |0 (DE-625)35788:11784 |2 rvk | ||
084 | |a NG 1500 |0 (DE-625)125412: |2 rvk | ||
084 | |a NH 7350 |0 (DE-625)125774: |2 rvk | ||
084 | |a 6,11 |2 ssgn | ||
084 | |a 6,12 |2 ssgn | ||
100 | 1 | |a Scheithauer, Andrea |e Verfasser |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Kaiserbild und literarisches Programm |b Unters. zur Tendenz d. Historia Augusta |
264 | 1 | |a Frankfurt am Main u.a. |b Lang |c 1987 | |
300 | |a 236 S. | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Studien zur klassischen Philologie |v 32 | |
502 | |a Zugl.: Heidelberg, Diss. | ||
630 | 0 | 7 | |a Historia Augusta |0 (DE-588)4025094-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Tendenz |0 (DE-588)4294453-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Propaganda |0 (DE-588)4076374-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
655 | 7 | |0 (DE-588)4113937-9 |a Hochschulschrift |2 gnd-content | |
688 | 7 | |a Scriptores Historiae Augustae |0 (DE-2581)TH000002750 |2 gbd | |
689 | 0 | 0 | |a Historia Augusta |0 (DE-588)4025094-5 |D u |
689 | 0 | 1 | |a Propaganda |0 (DE-588)4076374-2 |D s |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
689 | 1 | 0 | |a Historia Augusta |0 (DE-588)4025094-5 |D u |
689 | 1 | |5 DE-604 | |
689 | 2 | 0 | |a Historia Augusta |0 (DE-588)4025094-5 |D u |
689 | 2 | 1 | |a Tendenz |0 (DE-588)4294453-3 |D s |
689 | 2 | |5 DE-604 | |
830 | 0 | |a Studien zur klassischen Philologie |v 32 |w (DE-604)BV000001716 |9 32 | |
856 | 4 | 2 | |m HBZ Datenaustausch |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=000500368&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
940 | 1 | |n gbd | |
940 | 1 | |q gbd_4 | |
943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-000500368 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1829471169998225408 |
---|---|
adam_text |
Titel: Kaiserbild und literarisches Programm
Autor: Scheithauer, Andrea
Jahr: 1987
INHALTSVERZEICHNIS
EINLEITUNG 13
ERSTER TEIL: DAS KAISERBILD 19
1. Der Einfluß der verschiedenen Traditionsstränge auf
die Herrscherporträts in der Historia Augusta 21
2. Die Eigenschaften der beiden Herrscher Marcus und
Commodus 28
2.1. Der Tugendkanon des Marcus 28
2.2. Die Laster des Commodus 33
3. Princeps bonus und princeps malus 36
3.1. Virtutes und Regierung eines princeps bonus 36
3.2. Vitia und Regierung eines princeps malus 39
3.3. Die Zuordnung einer Eigenschaft zu verschiedenen Herr-
scherkategorien am Beispiel der crudelitas 42
4. Individuelle Charakterisierung und tendenziöse Darstellung 46
4.1. Marcus 46
4.2. Commodus 48
5. Stereotype Elemente in der Charakteristik schlechter
Kaiser 54
5.1. Der Einfluß der Tyrannentopik auf das Bild des princeps
malus in der vita Commodi 54
5.2. Die Verwendung der Tyrannentopik in den Biographien des
Verus und Elagabal 59
6. Das nomen Antoninorum 65
7. Zusammenfassung 69
ZWEITER TEIL: DIE TENDENZ 71
1. Literarische Ausdrucksmöglichkeiten der Tendenz 73
1.1. Vertauschen von Tugend und Laster 73
1.2. Gegenüberstellungen sozialer Gruppen 75
1.3. Häufiges Vorkommen oder Fehlen eines Wortes 80
1.4. Persönliche Kommentare des Autors der Historia Augusta 87
1.5. Zitate 88
1.6. Die Verwendung von Dokumenten 89
1.6.1. Der Briefwechsel des Kaisers Marcus und andere Doku-
mente in den Biographien des Avidius Cassius, Clodius
Albinus und Pescennius Niger 90
1.6.2. Die Senatsakklamationen in der vita Commodi 96
1.6.3. Die Briefe fremder Fürsten in der vita Valeriani 100
1.7. Die Quellenbenutzung am Beispiel der Eutropeinlage in
der vita Marci 102
1.7.1. Inhaltliche Unterschiede beider Texte 106
1.7.2. Prinzipien der Umarbeitung in der Kaiserbiographie ?7
1.7.2.1. Kürzung der Quelle 107
1.7.2.2. Erweiterung der Quelle durch eigene Zusätze 108
1.7.2.3. Sprachliche Veränderungen und rhetorische Gestaltung
des Ausdrucks 111
1.7.2.4. Wörtliche Obereinstimmungen 113
1.7.3. Das Problem der direkten Eutropverwendung in der
Kaiserbiographie 115
2. Die Außenpolitik in den Biographien des Marcus und
Commodus 116
2.1. Die geplante Einrichtung zweier neuer Provinzen unter
Marcus 116
2.2. Der Friedensschluß des Commodus mit den Germanen 119
3. Die Religionspolitik der Kaiser Marcus und Commodus 121
3.1. Die Christenverfolgungen unter Marcus 121
3.2. Marc Aurels Pflege der Götterkulte 123
3.3. Das religiöse Verhalten des Commodus 124
4. Zusammenfassung 126
DRITTER TEIL: BIOGRAPHIE-HISTORIOGRAPHIE:
DAS THEORETISCHE PROGRAMM DES AUTORS DER HISTORIA AUGUSTA 129
1. Die Tradition der Historia Augusta 131
1.1. Die Bedeutung fiktiver Biographen als Vorbilder 131
1.2. Die Rolle des Sueton und Marius Maximus in der Tradition
der Historia Augusta 131
2. Cordus als Archetypus des schlechten Biographen 133
2.1. Cordus als Gewährsmann und Quelle der Historia Augusta 133
2.2. Cordus als zusätzliche Informationsquelle für wißbegieri-
ge Leser 134
2.3. Cordus als Prügelknabe 135
3. Die ideale Biographie nach dem Konzept des Autors
der Historia Augusta 137
3.1. Neuerungen in der Historia Augusta 137
3.2. Die Bedeutung der richtigen Stoffauswahl und Darstellung 139
3.3. Die Verwirklichung der theoretischen Äußerungen in
der Historia Augusta 142
4. Die Kritik der Historia Augusta an der Historiographie 144
4.1. Verstoß gegen die fides historica als Folge stilisti-
scher Eleganz 144
4.2. Mängel in Auswahl und Darstellung des Materials 144
5. Die Historia Augusta und ihr Leserpublikum 147
5.1. Bevölkerungsgruppen, die durch die Historia Augusta
angesprochen werden 147
5.2. Der Standort des Autors der Historia Augusta in der
antiken Gesellschaft 152
6. Zusammenfassung 154
SCHLUSS 157
ANHANG I: IST DIE HISTORIA AUGUSTA VON VORNHEREIN ALS CORPUS
GEPLANT UND ANGELEGT? 159
ANHANG II: UNTERSUCHUNGEN ZUM WORTGEBRAUCH VON TYRANNUS
IN DER HISTORIA AUGUSTA 165
ANMERKUNGEN 169
ABKÜRZUNGS- UND LITERATURVERZEICHNIS 211 ¦
STELLENREGISTER ZUR HISTORIA AUGUSTA 225 |
any_adam_object | 1 |
author | Scheithauer, Andrea |
author_facet | Scheithauer, Andrea |
author_role | aut |
author_sort | Scheithauer, Andrea |
author_variant | a s as |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV000798619 |
classification_rvk | FB 1825 FX 312005 NG 1500 NH 7350 |
ctrlnum | (gbd)0219384 (OCoLC)260127860 (DE-599)BVBBV000798619 |
dewey-full | 937.060922 |
dewey-hundreds | 900 - History & geography |
dewey-ones | 937 - Italy & adjacent territories to 476 |
dewey-raw | 937.060922 |
dewey-search | 937.060922 |
dewey-sort | 3937.060922 |
dewey-tens | 930 - History of ancient world to ca. 499 |
discipline | Geschichte Philologie / Byzantinistik / Neulatein |
format | Thesis Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV000798619</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">880905s1987 xx m||| 00||| ger d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">382049927X</subfield><subfield code="9">3-8204-9927-X</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(gbd)0219384</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)260127860</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV000798619</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakddb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">ger</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-19</subfield><subfield code="a">DE-384</subfield><subfield code="a">DE-473</subfield><subfield code="a">DE-703</subfield><subfield code="a">DE-739</subfield><subfield code="a">DE-355</subfield><subfield code="a">DE-20</subfield><subfield code="a">DE-824</subfield><subfield code="a">DE-29</subfield><subfield code="a">DE-M491</subfield><subfield code="a">DE-83</subfield><subfield code="a">DE-11</subfield><subfield code="a">DE-188</subfield></datafield><datafield tag="082" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">937.060922</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">FB 1825</subfield><subfield code="0">(DE-625)29888:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">FX 312005</subfield><subfield code="0">(DE-625)35788:11784</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">NG 1500</subfield><subfield code="0">(DE-625)125412:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">NH 7350</subfield><subfield code="0">(DE-625)125774:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">6,11</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">6,12</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Scheithauer, Andrea</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Kaiserbild und literarisches Programm</subfield><subfield code="b">Unters. zur Tendenz d. Historia Augusta</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Frankfurt am Main u.a.</subfield><subfield code="b">Lang</subfield><subfield code="c">1987</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">236 S.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Studien zur klassischen Philologie</subfield><subfield code="v">32</subfield></datafield><datafield tag="502" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zugl.: Heidelberg, Diss.</subfield></datafield><datafield tag="630" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Historia Augusta</subfield><subfield code="0">(DE-588)4025094-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Tendenz</subfield><subfield code="0">(DE-588)4294453-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Propaganda</subfield><subfield code="0">(DE-588)4076374-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4113937-9</subfield><subfield code="a">Hochschulschrift</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="688" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Scriptores Historiae Augustae</subfield><subfield code="0">(DE-2581)TH000002750</subfield><subfield code="2">gbd</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Historia Augusta</subfield><subfield code="0">(DE-588)4025094-5</subfield><subfield code="D">u</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Propaganda</subfield><subfield code="0">(DE-588)4076374-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Historia Augusta</subfield><subfield code="0">(DE-588)4025094-5</subfield><subfield code="D">u</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="1" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="2" ind2="0"><subfield code="a">Historia Augusta</subfield><subfield code="0">(DE-588)4025094-5</subfield><subfield code="D">u</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="2" ind2="1"><subfield code="a">Tendenz</subfield><subfield code="0">(DE-588)4294453-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="2" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Studien zur klassischen Philologie</subfield><subfield code="v">32</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV000001716</subfield><subfield code="9">32</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">HBZ Datenaustausch</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=000500368&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">gbd</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">gbd_4</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-000500368</subfield></datafield></record></collection> |
genre | (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content |
genre_facet | Hochschulschrift |
id | DE-604.BV000798619 |
illustrated | Not Illustrated |
indexdate | 2025-04-15T12:21:06Z |
institution | BVB |
isbn | 382049927X |
language | German |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-000500368 |
oclc_num | 260127860 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 DE-19 DE-BY-UBM DE-384 DE-473 DE-BY-UBG DE-703 DE-739 DE-355 DE-BY-UBR DE-20 DE-824 DE-29 DE-M491 DE-83 DE-11 DE-188 |
owner_facet | DE-12 DE-19 DE-BY-UBM DE-384 DE-473 DE-BY-UBG DE-703 DE-739 DE-355 DE-BY-UBR DE-20 DE-824 DE-29 DE-M491 DE-83 DE-11 DE-188 |
physical | 236 S. |
psigel | gbd_4 |
publishDate | 1987 |
publishDateSearch | 1987 |
publishDateSort | 1987 |
publisher | Lang |
record_format | marc |
series | Studien zur klassischen Philologie |
series2 | Studien zur klassischen Philologie |
spelling | Scheithauer, Andrea Verfasser aut Kaiserbild und literarisches Programm Unters. zur Tendenz d. Historia Augusta Frankfurt am Main u.a. Lang 1987 236 S. txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Studien zur klassischen Philologie 32 Zugl.: Heidelberg, Diss. Historia Augusta (DE-588)4025094-5 gnd rswk-swf Tendenz (DE-588)4294453-3 gnd rswk-swf Propaganda (DE-588)4076374-2 gnd rswk-swf (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content Scriptores Historiae Augustae (DE-2581)TH000002750 gbd Historia Augusta (DE-588)4025094-5 u Propaganda (DE-588)4076374-2 s DE-604 Tendenz (DE-588)4294453-3 s Studien zur klassischen Philologie 32 (DE-604)BV000001716 32 HBZ Datenaustausch application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=000500368&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis |
spellingShingle | Scheithauer, Andrea Kaiserbild und literarisches Programm Unters. zur Tendenz d. Historia Augusta Studien zur klassischen Philologie Historia Augusta (DE-588)4025094-5 gnd Tendenz (DE-588)4294453-3 gnd Propaganda (DE-588)4076374-2 gnd |
subject_GND | (DE-588)4025094-5 (DE-588)4294453-3 (DE-588)4076374-2 (DE-588)4113937-9 |
title | Kaiserbild und literarisches Programm Unters. zur Tendenz d. Historia Augusta |
title_auth | Kaiserbild und literarisches Programm Unters. zur Tendenz d. Historia Augusta |
title_exact_search | Kaiserbild und literarisches Programm Unters. zur Tendenz d. Historia Augusta |
title_full | Kaiserbild und literarisches Programm Unters. zur Tendenz d. Historia Augusta |
title_fullStr | Kaiserbild und literarisches Programm Unters. zur Tendenz d. Historia Augusta |
title_full_unstemmed | Kaiserbild und literarisches Programm Unters. zur Tendenz d. Historia Augusta |
title_short | Kaiserbild und literarisches Programm |
title_sort | kaiserbild und literarisches programm unters zur tendenz d historia augusta |
title_sub | Unters. zur Tendenz d. Historia Augusta |
topic | Historia Augusta (DE-588)4025094-5 gnd Tendenz (DE-588)4294453-3 gnd Propaganda (DE-588)4076374-2 gnd |
topic_facet | Historia Augusta Tendenz Propaganda Hochschulschrift |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=000500368&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV000001716 |
work_keys_str_mv | AT scheithauerandrea kaiserbildundliterarischesprogrammunterszurtendenzdhistoriaaugusta |