Das Manna: eine literarische, etymologische und naturkundliche Untersuchung 1 Text
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | German |
Veröffentlicht: |
Wiesbaden
Harrassowitz
1983
|
Schriftenreihe: | Ägypten und Altes Testament
6,1 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis |
Beschreibung: | XIX, 438 S. |
ISBN: | 3447023732 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a2200000 cc4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV000207790 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20121001 | ||
007 | t | ||
008 | 870612s1983 m||| 00||| ger d | ||
020 | |a 3447023732 |9 3-447-02373-2 | ||
035 | |a (OCoLC)165796079 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV000207790 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakddb | ||
041 | 0 | |a ger | |
049 | |a DE-12 |a DE-473 |a DE-739 |a DE-19 |a DE-355 |a DE-20 |a DE-824 |a DE-29 |a DE-384 |a DE-W91 |a DE-Bb23 |a DE-11 |a DE-188 |a DE-578 |a DE-154 | ||
084 | |a BC 6970 |0 (DE-625)9611: |2 rvk | ||
084 | |a BC 7525 |0 (DE-625)9682: |2 rvk | ||
100 | 1 | |a Maiberger, Paul |d 1941-1992 |e Verfasser |0 (DE-588)129720283 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Das Manna |b eine literarische, etymologische und naturkundliche Untersuchung |n 1 |p Text |c von Paul Maiberger |
264 | 1 | |a Wiesbaden |b Harrassowitz |c 1983 | |
300 | |a XIX, 438 S. | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Ägypten und Altes Testament |v 6,1 | |
490 | 0 | |a Ägypten und Altes Testament |v ... | |
650 | 0 | 7 | |a Manna |g Religion |0 (DE-588)4360566-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
655 | 7 | |0 (DE-588)4113937-9 |a Hochschulschrift |2 gnd-content | |
689 | 0 | 0 | |a Manna |g Religion |0 (DE-588)4360566-7 |D s |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
773 | 0 | 8 | |w (DE-604)BV000207789 |g 1 |
830 | 0 | |a Ägypten und Altes Testament |v 6,1 |w (DE-604)BV000008535 |9 6,1 | |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung UB Augsburg - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=000122591&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-000122591 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804114669641662464 |
---|---|
adam_text | Inhaltsverzeichnis
Einführung
TEIL
I.
LITERARISCHE UNTERSUCHUNG
KAPITEL
I:
LITERATURÜBERBLICK
§ 1: Ältere Monographien über das Manna ............................. 9
1.1 Michael WALTHER (1633) ...................................... 11
1.2 Joannes Chrysostomus MAGNENUS (1658) ........................ 12
1.3 Antonius DEUSINGIUS (1659) .................................. 12
1.4 Johannes BUXTORF (1659) ..................................... 13
1.5 Balthasar KINDERMANN (Stapelln) (1657/1664) ................. 14
1.6 Christophorus BRESLERUS (Liebentantz) (1662/1667) ........... 15
1.7 Christian HEINSIUS (1670) ................................... 16
1.8 Petrus FRITSCHIUS (Posner) (1677) ........................... 17
1.9 Claudius SALMASIUS (1689) ................................... 17
1.10 Samuel BOCHART (1692) ....................................... 18
1.11 Hermann von der
HARDT
(1693) ................................ 19
1.12 Petrus TIGERSTEDT (Pihlmann) (1701) ......................... 19
1.13 Johannes Fridericus MICKELIUS (Majus) (1706) ................ 21
1.14 Johannes MARCKIUS (1707) .................................... 22
1.15 Johannes Andreas RINNEBERG (Hoheisel) (1715) ................ 24
1.16 Ludovicus Sebaldus HAMELIUS (Schramm) (1723) ................ 25
1.17 Iulius BIELITZ (Heister) (1725) ............................. 26
1.18
Salomon DEYLING
(1735) ...................................... 27
1.19 Paulus Franciscus de SAILLY
(Wessel)
(1740) ................. 28
1.20 Welleejus HÖYBERG (Rossingius) (1743) ....................... 29
1.21
Erasmus LINDEGAARD
(Pontoppidan) (1756) ..................... 30
1.22 Johann Ernst FABER (1776) ................................... 31
VII
§ 2: Quellenschei
dung in Ex
16 ...................................... 33
2.1
Johann
Severin
VATER
(1802) ................................. 33
2.2
Wilhelm
Leberecht
Martin
DE WETTE (1807) .................... 33
2.3
Ernst
Friedrich
Karl ROSENMÜLLER (1822) ..................... 34
2.4 August
KNOBEL
(1857) ........................................ 34
2.5 Theodor NÖLDEKE (1869) ...................................... 34
2.6 Eberhard SCHRADER (1869) .................................... 35
2.7 August KAYSER (1874) ........................................ 36
2.8 Julius WELLHAUSEN (1876) .................................... 37
2.9 Abraham KUENEN (1880/1894) .................................. 38
2.10 August DILLMANN (1880) ...................................... 41
2.11 Adolf JÜLICHER (1882) ....................................... 42
2.12 Benjamin Wisner
BACON
(1892) ................................ 46
2.13 Bruno BAENTSCH (1903) ....................................... 48
2.14 Otto PROCKSCH (1906) ........................................ 51
2.15 Bernard Dirks EERDMANS (1910) ............................... 52
2.16 Rudolf SMEND (1912) ......................................... 54
2.17 Hugo GRESSMANN (1913/1914) .................................. 56
2.18 Otto EISSFELDT (1922) ....................................... 59
2.19 Gerhard von RAD (1934) ...................................... 61
2.20 Wilhelm RUDOLPH (1938) ...................................... 62
2.21 Georg BEER (1939) ........................................... 64
2.22 Cuthbert
Ai
kman SIMPSON (1948) .............................. 64
2.23 Frederick Victor WINNETT (1949) ............................. 67
2.24 Elias AUERBACH (1953) ...................................... 68
2.25 Joseph COPPENS (1960) ....................................... 70
2.26 Martin NOTH (1968) .......................................... 72
2.27 George W.
COATS
(1968) ...................................... 73
2.28 Bruce J. MALINA (1968) ...................................... 75
2.29 Brevard S. CHILDS (1974) .................................... 80
2.30 Eberhard RUPRECHT (1974) .................................... 82
KAPITEL
II:
LITERARKRITIK (Ex 16)
§ 1 : Doppel
ungen
.................................................... 87
1.1 7//8 ........................................................ 87
1.2
MtW/S
..................................................... 88
VIII
1.3 140/7310 .................................................... 88
1.4
Іба/^іа
.................................................... 89
1.5
Ібао^/Згаа
.................................................. 90
1.6
loa^/ieb/ma ..............................................
90
1.7
32//33-34
................................................... 91
1.8
ЪЬъ//Ъ
...................................................... 97
§ 2 : Spannungen ..................................................... 97
A:
Sprachliche Spannungen
1. Gottesnamen ................................................. 97
2. Bezeichnungen Israels ....................................... 97
3. Lexeme und Wortverbindungen ................................. 98
3.1 4/13.14:
mmţyr
/
ЪкЫ
hţl
................................... 98
3.2 4/16: dbv-ywm
bywmw
/ Gmv Iglglt ............................ 99
3.3 148/140/25: cl-pny hmdbv / °
l-h
va
/
bšdh
................... 100
3.4 16.32/23: zh hdbv * sv
şwh
YHWH/hw
sv dbv
YHWH
............. 100
3.5 16/21/26:
Iqţw
mrmw
(...
mr>)
/wylqţw 3 tw/tlqţhw
.............. 101
3.6 16.18/21:
Ipy 3klw/kpy 3klw
................................. 101
3.7 19.20./23.24:
°d-bqv
/
°d-hbqr
.............................. 101
3.8 19/23:
3
1-у
w
tv
mmnw d-bqv/hnyhw
...
d-hbqv
20/24:
wywtvw
. ..
mmnw d-bqr/wynyhw
tw d-hbqv
............ 103
3.9 20/24:
wyrm twl°ym
wyb s
/
wl*
hb yë wvmh
V-hyth bw
....... 104
3.10 22/29: Ihm
msnh/lhm ywmym
................................... 108
3.11 5/18:
whkynw/mymdw
.......................................... 108
4. Syntaktische Brüche ......................................... 110
4.1 laa/ß:
wyscw
m ytm/wyb w kl-0dt
bny-yér31
................... 110
4.2 4a/b:
lkm/h°m
............................................... 110
4.3 6.7/8 .......................................................
Ill
4.4 21: tu ..................................................... 115
4.5 31:
smw
..................................................... 115
4.6 28/29 ....................................................... 116
В:
Inhaltliche Spannungen
5. Widersprüchliche oder schwer zu vereinbarende Aussaqen ...... 117
5.1 1/2/10: 3 l-mdbr-Syn/bmdbv/3 l-hmdbv .......................... 117
5.2 4/8/12 ...................................................... 118
IX
5.3 2+3/4+5 ..................................................... 118
5.4 4+5/6+7 ..................................................... 118
5.5 4/8.12: Ihm/Ihm
wbêr
........................................ 119
5.6 5/22 ........................................................ 119
5.7 8/12 ........................................................ 119
5.8 15/23: lhm/3pw ... bslw ..................................... 120
5.9 16/21:
(kpy)
Ipy 3klw /
°mv Iglglt
.......................... 122
5.10 16 u. 32: zh hdbr 3 sr swh YHWH.............................. 123
5.11 20/ 28f :
wyqşp
c ihm
Méh
/ °d-3nh m3ntm.................... 124
5.12
20/23f.32
................................................... 124
5.13 21/23 ....................................................... 125
5.14 23:
hw3
3
Ђг
đbr
YHWH ........................................ 126
c -.- 23: Sbtwn
sbt-qãê
lYHWH , on. VT7T7„ , 77 ,,,, -, Ofl
b. 1b Oc w, , -, ^
Лт,.,
/ 29: YHWH ntn Ikm habt .............. 129
¿b: sbt nywm lYHWH
5.16 24-26/27-30 ................................................. 130
5.17 27/28 ....................................................... 130
6.
Wei tere
Beobachtungen ....................................... 132
6.1 Hungertod ................................................... 132
6.2 Bundesurkunde ............................................... 132
6.3 Doppel
ter
Höhepunkt ......................................... 133
§ 3: Scheidung nicht zusammengehöriger Teile ........................ 134
§ 4: Verbindung und Klassifizierung der zusammengehörigen Teile ..... 137
§ 5: Diachrones Verhältnis der Einheiten ............................ 141
KAPITEL
III:
FORMKRITIK
A: EINFACHE EINHEIT: Ex 16,1-3.6+7.9-Haba. 15.21. 31. 35a ........... 143
§ 1: Strukturale Form ............................................... 143
1.1 Syntaktische Analyse: a) Satzebene .......................... 143
b
) Wortebene .......................... 146
1.2 Stilistische Analyse ........................................ 147
§ 2: Geprägte Wendungen und Wortverbindungen ........................ 148
2.1
la. b-·
:
wy
s
w
rnn
. ..
wyb3w
................................... 148
2.2
lbj: kl-cdt bny-ysv l
....................................... 148
2.3
lb-,: ls3tm m3r>s
mşvym
....................................... 149
2.4 2:
wylynw
kl-0dt
bny-yšr3
I °l-Mšh
w°l-3hm
bmdr
............. 149
2.5
3b
-ι
:
my-ytn rmtnw
........................................... 149
2.6
ЪЬу
yd-ÏHWH
................................................ 150
2.7
ЗЬ>2:
bsbtnw e l-syr hbêr;
ЪЪу
b3klnw
Ihm
lsb°
.............. 151
2.8
3c.
d
........................................................ 151
2.9
6b.7a
χ:
avb
...
wbqr; 13a.
d
:
barb
...
wbbqr
................
12c.
d
:
byn
hPvbym
...
wbbqv
................................
152
2.10
6c: YHWH
husy
3tkm m3rs msrym
.............................. 153
2.11
7a1.10c: kbud YHWH
.......................................... 153
2.12
7a2
......................................................... 154
2.13
7b.
с
........................................................ 154
2.14
9c
.......................................................... 154
2.15
10a
......................................................... 156
2.16
12c.d: 3kl bêr
und
êba
Ihm .................................. 158
2.17
15b: wy mru) *ys
l-3hyw
..................................... 159
2.18 15h:
ntn YHWH Ikm l klh
..................................... 159
2.19
21a: bbqv bbqr>
.............................................. 160
2.20
21a: 3
уЪ
Ipy 3klw
........................................... 160
2.21
21b: whm hsms
............................................... 160
2.22
31a: wyqv3w byt-yér l
t
-Ъгт
mn
............................. 161
2.23
35a2: 3rs
nwšbt
............................................. 163
§ 3: Wort- und Sacherklärungen ...................................... 164
3.1
la.b2: 3ylm (Elim)
.......................................... 164
3.2
lbj: mdbr
Syn
(Wüste
Sin)
................................... 167
3.3
13b: hêlw
(Wachteln) ........................................ 170
3.4
31b: gd
(Koriander) ......................................... 177
3.5
31c: spyht (Kuchen)
......................................... 182
B:
ERWEITERTE EINHEIT:
Ex
16,
22aa.
b.
23-243«.25-26 ................. 184
§ 1 :
Strukturál
e Form
............................................... 184
1.1 Syntaktische Analyse:
a)
Satzebene .......................... 184
b)
Wortebene .......................... 186
§ 2: Geprägte Wendungen und Wortverbindungen ........................ 187
2.1 22c:
nêjf y h°dh
............................................. 187
2.2 23b: hw3 3sr dbr YHWH....................................... 188
2.3 23c: sbtwn
ЪЫ
-qdb
.......................................... 188
XI
2.4
23d+e: >t 3sr
............................................... 189
2.5
23f
:
hnyh
...
Imšmrt
........................................ 189
2.6
26a.b: sst ymym
tlqţhw wbywm
hšby
y sbt
..................... 189
С:
ERWEITERTE EINHEIT:
Ex
16,16-20. 32-34 ......................... 190
§ 1: Strukturale Form ............................................... 190
1.1 Syntaktische Analyse: a) Satzebene .......................... 190
b) Wortebene .......................... 192
§ 2: Geprägte Wendungen und Wortverbindungen ........................ 193
2.1 16a. b: zh hdbr 3sy>
şwh
YHWH ................................. 193
2.2 17a:
wycêw-kn bny yêv l
..................................... 193
2.3 34a:
kŕ
sr swh YHWH *
l-Mëh
................................... 194
2.4 33d: l-pny YHWH .............................................. 194
2.5 34b: Ipny hcdt .............................................. 195
§ 3: Wort- und Sacherklärungen ...................................... 195
3.1 16c, 18a, 32d, 33c:
V
(c0mer) ............................. 195
3.2 33b: snsnt (Mannagefäß) ..................................... 197
D: ERWEITERTE EINHEIT: Ex 16,4+5. 27-30 ........................... 199
§ 1: Strukturale Form ............................................... 199
1.1 Syntaktische Analyse: a) Satzebene .......................... 199
b) Wortebene .......................... 201
§ 2: Geprägte Wendungen und Wortverbindungen ........................ 201
2.1 4d: dbr-ywm bywrm ........................................... 201
2.2 4e : lm°n 3 nsnw .............................................. 201
2.3 4f: hylk bturty ............................................. 202
2.4 28b: ad-Jnh m ntm ........................................... 202
2.5 28b :
Vêmv
mşwty wtwvty
...................................... 202
2.6 29b: YHWH ntn Ikm hsbt ...................................... 203
2.7 29d: sbw 3ys thtyw .......................................... 203
2.8 29e: ys3 3ys mmqmw .......................................... 204
2.9 30: wy^bth) h°m bywm hsbay ................................... 204
KAPITEL
IV:
GATTUNGSKRITIK
§ 1: Die innere Struktur der Einheit
A
.............................. 205
XII
§ 2: Beobachtungen zur Gattung der Grunderzählung .................... 208
KAPITEL
V:
KOMPOSITIONSKRITIK
§ 1: Zeit- und Verfasserfrage der Einheit
A
.......................... 213
§ 2: Horizont der Einheit
В
.......................................... 213
§ 3 :
Hori
zont
der Ei nhei
t C ..........................................
214
§ 4: Horizont der Einheit
D
.......................................... 220
KAPITEL
VI:
TRADITIONSKRITIK
§ 1:
Num
11,6.7-9 .................................................... 223
§2: Dtn 8,2-4.16 .................................................... 225
§ 3: Jos 5,12 ........................................................ 226
§ 4:
Neh
9,15.20 ..................................................... 226
§ 5: Ps 78,23-25 ..................................................... 227
§ 6: Ps 105,40 ....................................................... 232
KAPITEL
VII:
DAS MANNA IM SPÄTJUDENTUM UND IM NEUEN TESTAMENT
§ 1: Weish 16,2.3.20-29; 19,11.12.21 ................................. 234
§ 2:
Joh
6,31-33.48-51.58 ............................................ 246
§3:1 Kor 10,1-3 .................................................... 255
§ 4: Offb 2,17 ....................................................... 259
XIII
TEIL
II.
ETYMOLOGISCHE UNTERSUCHUNG
KAPITEL
I:
DIE VERSCHIEDENEN ÜBERSETZUNGSMDGLICHKEITEN VON
MÄN
HÜ
§ 1: pronominal und interrogativ: Was ist das? ..................... 267
1.1 Alte
Bibelversionen
.......................................... 268
1.2 Frühe Ki rchenväter ........................................... 268
1.3 Das impersonal Interrogativpronomen in den
semi ti
schen
Sprachen ......................................... 269
1.4 man
al s
al tägypti
sches
Fragewort ............................. 270
1.5 man als aramäisches Fragewort ................................ 271
1.6 man huwa im Arabischen ....................................... 272
§ 2: nominal und interrogativ: Ist das Man(na)? .................... 272
§ 3: nominal und determinativ: Das ist
Manina)!
.................... 273
3.1 man hü als
dekl
aratori
sehe Formel ( Es ist
Mannái )
......... 273
3.2 man hü als Wortspiel ( Was ist das? ) ....................... 274
3.3 Geschichte der Übersetzung Das ist Man(na)! ................ 276
KAPITEL
II:
ETYMOLOGISCHE ERKLÄRUNGSVERSUCHE VON MAN = MANNA
§ 1: man von hebräisch MNH: Geschenk, zubereitete Speise ............. 280
§ 2: man hü nominal und definitiv: Das ist ein Geschenk! .......... 281
§ 3:
män
wie arabisch mann: Gunst, Wohltat, Geschenk ................. 282
§ 4: man von hebräisch MWN:
species
et
imago
(pañis) .................
283
§ 5: man von hebräisch MNN: Teil ..................................... 283
§ 6: man von hebräisch MN/MYN:
secretion
............................. 284
§ 7: man von altindisch
mani: gutta, resina
.......................... 285
§ 8: man von chinesisch man: Brot .................................... 285
§ 9: man in allen Sprachen: Samen, Getreide .......................... 286
§ 10: man hu : hervorgegangen aus dem Wort ........................... 287
XIV
§ 11 :
man von altägypti sch mannu
: Baumharz ........................... 288
§ 12:
män von palmyrenisch
тпп:
Götterspeise oder Ambrosia ............ 289
§ 13: man von lateinisch
manna:
Feines, Körniges, Krümchen ........... 290
13.1
μάννα
in der griechischen Literatur .......................... 291
13.2
manna in
der lateinischen Literatur .......................... 294
13.3 Der
iávxKi/manna
genannte Staub aus dem Grab
des hl. Johannes in Ephesus .................................. 297
13.4
manna bei
Plinius: Weihrauchstaub ............................ 297
13.5 ydvvcx/mcmna klassisch und biblisch ........................... 298
§ 14: mann - Manna bei den Arabern ................................. 299
§ 15: Die verschiedenen Mannaarten nach an-Nuwairi ................... 300
§ 16: Die Grundbedeutung von mann - Manna .......................... 304
KAPITEL
III:
ZUR ÜBERSETZUNG VON DAQQ
§ 1 :
АЫ
ei
tung
von mhsps ............................................. 309
§ 2: mhsps nach den griechischen Versionen ........................... 309
§ 3: mhsps nach den aramäischen Versionen ............................ 310
§ 4: mhsps nach der
Vulgata
.......................................... 311
§ 5: mhsps als Zahlenwert ............................................ 311
§ 6: mhsps nach
Raschi
............................................... 311
§ 7 : mhsps nach SaCadja Gaon ......................................... 312
§ 8: Weitere Erklärungsversuche ...................................... 313
§ 9 : Übersetzung der Wortverbi ndung dqq mhsps ........................ 314
§ 10: Das tertium
comparati
oni s
von dqq kkpr ......................... 315
§ 11 : Zur Doppel
ung dqq
mhsps/Zdqq kkpr .............................. 317
§ 12: Das Abhängigkeitsverhältnis von Ex 16 und
Num
11 ............... 318
Exkurs:
Ägyptologische Marginalien zur Deutung des Vokabulars in Ex 16,14.... 320
(von Manfred Görg)
XV
TEIL
III.
NATURKUNDLICHE UNTERSUCHUNG
Ei nführung : Die mit dem Namen Manna bezeichneten
Naturprodukte ................................. 325
KAPITEL
I:
DAS ESCHENMANNA
§ 1: Die Stammpflanze ................................................ 329
§ 2 : Erntemethoden ................................................... 329
§ 3: Bezeichnung der verschiedenen Mannasorten ....................... 330
§ 4: Zur Geschichte der Eschenmannagewinnung ......................... 332
§ 5: Identifizierung mit dem biblischen Manna ........................ 335
KAPITEL
II:
DAS ALHAGIMANNA
§ 1 : Die Stammpf 1 anze ................................................ 336
§ 2 : ßeschrei
bung
des Mannas ......................................... 336
§ 3 : Gewi nnung und Verwertung ........................................ 337
§ 4: Das Alhagimanna in der Medizin .................................. 338
4.1 Im Orient .................................................... 338
4.2 In Europa .................................................... 339
§ 5: Identifizierung mit dem biblischen Manna ........................ 341
5.1 bei den
musi imi
schen
Exegeten
................................ 341
5.2 bei den jüdischen
Exegeten ...................................
343
5.3 bei den christlichen
Exegeten
................................ 345
§ 6: Nachrichten und Ansichten europäischer Reisender ................ 347
KAPITEL
III:
DAS EICHENMANNA
§ 1 : Die Stammpflanze ................................................ 351
§ 2 : Entstehung des Mannas ........................................... 351
§ 3 : Erntemethoden ................................................... 351
§ 4: Verwendung des Mannas ........................................... 353
XVI
§ 5 :
Anti ke
Nachrichten .............................................. 354
KAPITEL
IV:
DAS TAMARISKENMANNA
A: DAS TAMARISKENMANNA
PERSIENS
§ 1: Stammpflanze und Benennung des Mannas ........................... 356
§ 2: Gewinnung und Verarbeitung des gaz-angabin ...................... 356
§ 3: Verwendung des persischen Tamariskenmannas ...................... 360
§ 4: Vorkommen des Tamariskenmannas überhaupt ........................ 361
B: DAS TAMARISKENMANNA DER SINAIHALBINSEL
§ 1 : Zeugni sse aus dem AI tertum ...................................... 362
1.1 JOSEPHUS
Flavius
(93/94 nC.) ................................. 362
1.2
ORÍGENES
(3. Jh.) ............................................ 363
1.3
AMBROSIUS
(2. Hälfte des 4. Jh.) ............................. 363
1.4 AETHERIA (um 400) ............................................ 364
1.5
ANTONINUS Martyr
(um 570) .................................... 364
§ 2: Der negative Quellenbefund im Mittelalter ....................... 365
§ 3: Nachrichten europäischer Reisender vom Beginn
der Neuzeit bis zum Ende des 17. Jh............................. 365
3.1 Johannes TUCHER (1479) ....................................... 365
3.2 Sebald RIETER (1479) ......................................... 366
3.3 Felix
FABRI
(1483) ........................................... 367
3.4 BERNHARD von Breitenbach (1483) .............................. 368
3. 5 ARNOLD von
Harf
f (
1497 ) ...................................... 370
3.6
Jean THENAUD
(1512) .......................................... 370
3.7 Greffin AFFAGART (1534) ...................................... 371
3.8 Pierre BELON du
Mans
(1547) .................................. 371
3.9 Jacob WORMSER (1561) ......................................... 372
3.10
Jean LE CARLIER
de Pinon (1579) .............................. 372
3.11 Jean PALERNE (1581) .......................................... 373
3.12 Samuel KIECHEL (1588) ........................................ 374
3.13 Christoph
HARANT
(1598) ...................................... 376
3.14 Arndt Gebhardt von STAMMER (1615) ............................ 377
XVII
3.15
YVES de Lille
(1625) ......................................... 377
3.16 Georg Christoph von NEITZSCHITZ (1636) ....................... 377
3.17 Balthasar
de
MONCONYS (1647) ................................. 378
3.18
FRA TOMASO da
Novara
(um 1630) ............................... 378
3.19
Jean COPPIN
(1680) ........................................... 378
3.20
Antoine
A. MORISON
(1697) .................................... 379
§ 4: Der durch die Skepsis des Rationalismus ausgelöste
Forschungsdrang des 18. Jh...................................... 380
§ 5: Die Entdeckung der Tamariske als Mannaspender
durch Ulrich Jasper SEETZEN (1807) .............................. 382
§ 6: SEETZENs Theorie vom Gummi arabicum ............................. 382
§ 7: Neue Erkenntnisse über das Tamariskenmanna
von Johann Ludwig BURCKHARDT (1812) ............................. 385
§ 8: Die Tamarisken der Sinaihalbinsel ............................... 386
§ 9: Der größere Baumbestand in früheren Zeiten ...................... 387
§ 10: Die Mannaorte der Sinaihalbinsel ............................... 389
§ 11 : Das Manna
al s
himml
і
scher Tau .................................. 39I
§ 12: Forschungen nach dem Ursprung des Mannas ....................... 393
12.1 Die Erkenntnis vom Eschenmanna als Pflanzensaft ............... 393
12.2 Nachrichten von mannaerzeugenden Insekten .................... 395
12.3 Die Entdeckung der sinaitischen Tamariskenschildlaus
durch Christian Gottfried EHRENBERG (1823) ................... 397
12.4 Der durch Ehrenberg verursachte Streit der Gelehrten
über das biblische Manna: Wunder oder Naturprodukt? .......... 398
12.5 Die weitere Erforschung des Tamariskenmannas
durch Alfred KAISER sowie
Friedrich Simon BODENHEIMER und Oskar THEODOR (1927) ........ 401
§ 13: Einsammlung und Verwendung des Tamariskenmannas ................ 403
§ 14: Zeit und Unregelmäßigkeit der Mannabildung ..................... 404
§ 15: Menge des Mannas ............................................... 406
§ 16: Klimatische Voraussetzungen für das Vorkommen von Manna ........ 407
§ 17: Weitere mannaliefernde Pflanzen auf der Sinai
hal
binsel ......... 408
XVIII
KAPITEL
V:
DIE MANNAFLECHTE
§ 1: Beschreibung und Verbreitung der Mannaflechte ................... 410
§ 2: Entdeckung der eßbaren Flechte .................................. 412
§ 3: Nachrichten von erstaunlichen Flechtenregen ..................... 412
§ 4: Identifizierung mit dem biblischen Manna ........................ 416
KAPITEL
VI:
ANDERE THEORIEN VOM MANNA
§ 1: Hinweise auf mannaähnl
і
ehe Pilze ................................ 419
§ 2: Identifizierung des Mannas mit Ameisenpuppen und
-larven
........ 420
Zusammenfassung der Ergebnisse ............ 422
XIX
|
any_adam_object | 1 |
author | Maiberger, Paul 1941-1992 |
author_GND | (DE-588)129720283 |
author_facet | Maiberger, Paul 1941-1992 |
author_role | aut |
author_sort | Maiberger, Paul 1941-1992 |
author_variant | p m pm |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV000207790 |
classification_rvk | BC 6970 BC 7525 |
ctrlnum | (OCoLC)165796079 (DE-599)BVBBV000207790 |
discipline | Theologie / Religionswissenschaften |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>01680nam a2200385 cc4500</leader><controlfield tag="001">BV000207790</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20121001 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">870612s1983 m||| 00||| ger d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">3447023732</subfield><subfield code="9">3-447-02373-2</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)165796079</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV000207790</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakddb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">ger</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-473</subfield><subfield code="a">DE-739</subfield><subfield code="a">DE-19</subfield><subfield code="a">DE-355</subfield><subfield code="a">DE-20</subfield><subfield code="a">DE-824</subfield><subfield code="a">DE-29</subfield><subfield code="a">DE-384</subfield><subfield code="a">DE-W91</subfield><subfield code="a">DE-Bb23</subfield><subfield code="a">DE-11</subfield><subfield code="a">DE-188</subfield><subfield code="a">DE-578</subfield><subfield code="a">DE-154</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">BC 6970</subfield><subfield code="0">(DE-625)9611:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">BC 7525</subfield><subfield code="0">(DE-625)9682:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Maiberger, Paul</subfield><subfield code="d">1941-1992</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)129720283</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Das Manna</subfield><subfield code="b">eine literarische, etymologische und naturkundliche Untersuchung</subfield><subfield code="n">1</subfield><subfield code="p">Text</subfield><subfield code="c">von Paul Maiberger</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Wiesbaden</subfield><subfield code="b">Harrassowitz</subfield><subfield code="c">1983</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">XIX, 438 S.</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Ägypten und Altes Testament</subfield><subfield code="v">6,1</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">Ägypten und Altes Testament</subfield><subfield code="v">...</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Manna</subfield><subfield code="g">Religion</subfield><subfield code="0">(DE-588)4360566-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4113937-9</subfield><subfield code="a">Hochschulschrift</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Manna</subfield><subfield code="g">Religion</subfield><subfield code="0">(DE-588)4360566-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="773" ind1="0" ind2="8"><subfield code="w">(DE-604)BV000207789</subfield><subfield code="g">1</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Ägypten und Altes Testament</subfield><subfield code="v">6,1</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV000008535</subfield><subfield code="9">6,1</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung UB Augsburg - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=000122591&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-000122591</subfield></datafield></record></collection> |
genre | (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content |
genre_facet | Hochschulschrift |
id | DE-604.BV000207790 |
illustrated | Not Illustrated |
indexdate | 2024-07-09T15:10:24Z |
institution | BVB |
isbn | 3447023732 |
language | German |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-000122591 |
oclc_num | 165796079 |
open_access_boolean | |
owner | DE-12 DE-473 DE-BY-UBG DE-739 DE-19 DE-BY-UBM DE-355 DE-BY-UBR DE-20 DE-824 DE-29 DE-384 DE-W91 DE-Bb23 DE-BY-UBG DE-11 DE-188 DE-578 DE-154 |
owner_facet | DE-12 DE-473 DE-BY-UBG DE-739 DE-19 DE-BY-UBM DE-355 DE-BY-UBR DE-20 DE-824 DE-29 DE-384 DE-W91 DE-Bb23 DE-BY-UBG DE-11 DE-188 DE-578 DE-154 |
physical | XIX, 438 S. |
publishDate | 1983 |
publishDateSearch | 1983 |
publishDateSort | 1983 |
publisher | Harrassowitz |
record_format | marc |
series | Ägypten und Altes Testament |
series2 | Ägypten und Altes Testament |
spelling | Maiberger, Paul 1941-1992 Verfasser (DE-588)129720283 aut Das Manna eine literarische, etymologische und naturkundliche Untersuchung 1 Text von Paul Maiberger Wiesbaden Harrassowitz 1983 XIX, 438 S. txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Ägypten und Altes Testament 6,1 Ägypten und Altes Testament ... Manna Religion (DE-588)4360566-7 gnd rswk-swf (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content Manna Religion (DE-588)4360566-7 s DE-604 (DE-604)BV000207789 1 Ägypten und Altes Testament 6,1 (DE-604)BV000008535 6,1 Digitalisierung UB Augsburg - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=000122591&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis |
spellingShingle | Maiberger, Paul 1941-1992 Das Manna eine literarische, etymologische und naturkundliche Untersuchung Ägypten und Altes Testament Manna Religion (DE-588)4360566-7 gnd |
subject_GND | (DE-588)4360566-7 (DE-588)4113937-9 |
title | Das Manna eine literarische, etymologische und naturkundliche Untersuchung |
title_auth | Das Manna eine literarische, etymologische und naturkundliche Untersuchung |
title_exact_search | Das Manna eine literarische, etymologische und naturkundliche Untersuchung |
title_full | Das Manna eine literarische, etymologische und naturkundliche Untersuchung 1 Text von Paul Maiberger |
title_fullStr | Das Manna eine literarische, etymologische und naturkundliche Untersuchung 1 Text von Paul Maiberger |
title_full_unstemmed | Das Manna eine literarische, etymologische und naturkundliche Untersuchung 1 Text von Paul Maiberger |
title_short | Das Manna |
title_sort | das manna eine literarische etymologische und naturkundliche untersuchung text |
title_sub | eine literarische, etymologische und naturkundliche Untersuchung |
topic | Manna Religion (DE-588)4360566-7 gnd |
topic_facet | Manna Religion Hochschulschrift |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=000122591&sequence=000002&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV000207789 (DE-604)BV000008535 |
work_keys_str_mv | AT maibergerpaul dasmannaeineliterarischeetymologischeundnaturkundlicheuntersuchung1 |