Rycerz w podróży, na kwaterze i ze spyżą: = Ritter unterwegs, un Quartieren und mit Essen = Knight on the go, in quarters and with food = Chevalier en déplacement, en quariers et avec de la nourriture
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Warszawa
Wydawnictwo DiG
2024
Bellerive-sur-Allier Edition La Rama |
| Schriftenreihe: | Rycerz na wojnie, w podróży i na kwaterze
4 |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Inhaltsverzeichnis Inhaltsverzeichnis |
| Beschreibung: | 339 Seiten Illustrationen |
| ISBN: | 9788328602526 9791095627388 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV049913597 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20241125 | ||
| 007 | t| | ||
| 008 | 241018s2024 xx a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788328602526 |9 978-83-286-0252-6 | ||
| 020 | |a 9791095627388 |9 979-10-95627-38-8 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1466904367 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV049913597 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Szymczak, Jan |d 1946- |e Verfasser |0 (DE-588)1012829804 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Rycerz w podróży, na kwaterze i ze spyżą |b = Ritter unterwegs, un Quartieren und mit Essen = Knight on the go, in quarters and with food = Chevalier en déplacement, en quariers et avec de la nourriture |c Jan Szymczak |
| 246 | 1 | 1 | |a Ritter unterwegs, un Quartieren und mit Essen |
| 246 | 1 | 1 | |a Knight on the go, in quarters and with food |
| 246 | 1 | 1 | |a Chevalier en déplacement, en quariers et avec de la nourriture |
| 264 | 1 | |a Warszawa |b Wydawnictwo DiG |c 2024 | |
| 264 | 1 | |a Bellerive-sur-Allier |b Edition La Rama | |
| 300 | |a 339 Seiten |b Illustrationen | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 490 | 1 | |a Rycerz na wojnie, w podróży i na kwaterze |v 4 | |
| 546 | |a Zusammenfassung in englischer Sprache, Inhaltsverzeichnis in deutscher, englischer, französischer und russischer Sprache | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1000-1600 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Reise |0 (DE-588)4049275-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Mittelalter |0 (DE-588)4129108-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Verpflegung |0 (DE-588)4187933-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Ritter |0 (DE-588)4050152-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Osteuropa |0 (DE-588)4075739-0 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 651 | 7 | |a Ostmitteleuropa |0 (DE-588)4075753-5 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Ostmitteleuropa |0 (DE-588)4075753-5 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Osteuropa |0 (DE-588)4075739-0 |D g |
| 689 | 0 | 2 | |a Ritter |0 (DE-588)4050152-8 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Reise |0 (DE-588)4049275-8 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Verpflegung |0 (DE-588)4187933-8 |D s |
| 689 | 0 | 5 | |a Mittelalter |0 (DE-588)4129108-6 |D s |
| 689 | 0 | 6 | |a Geschichte 1000-1600 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 830 | 0 | |a Rycerz na wojnie, w podróży i na kwaterze |v 4 |w (DE-604)BV044339370 |9 4 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035252317&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035252317&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035252317&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035252317&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20241125 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 0902 |g 47 |
| 942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 0902 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 0902 |g 437 |
| 942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 0902 |g 47 |
| 942 | 1 | 1 | |c 306.09 |e 22/bsb |f 0902 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 0902 |g 437 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-035252317 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1818624672286113792 |
|---|---|
| adam_text |
Spis treści Wykaz skrótów 9 WSTĘP 11 Rozdział I. Podróżowanie nie zawsze komfortowe i bezpieczne 1. Trudne i niebezpieczne drogi 2. Zakwaterowanie podróżne i wojenne a. Wawelskie pokoje gościnne b. Inne kwatery gościnne c. Postój i nocleg w karczmie d. Namiot namiastką domu e. Szałas w ostateczności 3. Podróżny niezbędnik a. Podstawowy sprzęt podróżny b. Hergewet, czyli arma bellica 4. Giermek jako osobista obsługa rycerza i jego straż przyboczna 5. Czas i koszty podróży 21 21 40 40 43 47 59 82 89 89 96 100 109 Rozdział II. Pojazdy podróżne i transport wojenny 1. Rodzaje pojazdów a. Konstrukcj a poj azdów b. Ceny pojazdów c. Wozy z kosami d. Wozy zpoklatem 2. Wozy „ze wszytkimi potrzebami” 3. Woźniki w zaprzęgu 4. Broń na wozach wojennych 5. Zbrojna eskorta wozów picznych 6. Sanie nie tylko w transporcie zimowym 7. Transport nawodny i nie tylko wojenny 113 115 123 127 133 135 143 158 178 181 194 195 Rozdział III. „Głód straszniejszy od miecza” 1. Aprowizacja 2. Zasoby żywnościowe w stałych punktach oporu 207 207 221 -7-
3. Spyża na wozach picznych 4. Gdy zabrakło chleba i piwa 5. Kuchnia podróżna i stacjonarna, bogata i skromna 230 268 273 Zakończenie 282 Bibliografia 285 Spis ilustracji i tabel 324 Summary 328 Contents 332 Contenu 334 Inhaltsverzeichnis ЗЗб Содержание 338
BIBLIOGRAFIA ŹRÓDŁA I WYDAWNICTWA ŹRÓDŁOWE Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie: - Archiwum Skarbu Koronnego, Oddział 1: Rachunki królewskie, nr 18. - Archiwum Skarbu Koronnego, Oddział 54, 56, 85,86. - Księga wójtowska i radziecka miasta Łodzi, ks. 2. - Księgi grodzkie łęczyckie, ks. 8,49. - Księgi grodzkie sieradzkie, ks. 10,19. - Księgi grodzkie sieradzkie, Inskrypcje, ks. 43,76. - Księgi miasta Sieradza, ks. 9,14. - Księgi ziemskie sieradzkie, ks. 7. - Księgi ziemskie Szadkowskie, ks. 6,60/61. - Metryka Koronna, ks. 13,14,82. Acta capitulorum nec non iudiciorum ecclesiasticorum selecta, wyd. B. Ulanowski, 1.1: Acta capitulorum Gneznensis, Poznaniensis et Vladislaviensis (1408-1530); t. 2: Acta iudiciorum ecclesiasticorum dioecesum Gneznensis et Poznaniensis (1403-1530), Kraków 1894-1902. Acta expeditionum bellicalium palatinatus Calisiensis et Poznaniensis in Valachos et in Turcas a. 1497-1498, wyd. Μ. Bobrzyński, [w:] Sta rodawne Prawa Polskiego Pomniki z ksiąg rękopiśmiennych dotąd nieużytych, głównie zaś z ksiąg dawnych sądowych ziemskich i grodz kich krakowskicht. 7, z. 1: Liber iudiciorum Sandivogii Czarnkowski Palatini Calissiensis tempore expeditionis bellicae 1497, Kraków 1882. Acta officii consistorialis Leopoliensis antiquissima, wyd. W. Rolny, 1.1:14821489; t. 2:1490-1498, Lwów 1927-1930. Akta Aleksandra króla polskiego, wielkiego księcia litewskiego i t.d. (15011506), wyd. F. Papée, Kraków 1927. Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z Archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie, wyd. X. Liske, t. 5, Lwów 1875; 17-19, Lwów
1901-1906. Akta radzieckie poznańskie, t. 3:1502-1506, wyd. K. Kaczmarczyk, Poznań 1948. -285 -
BIBLIOGRAFIA Anonim tzw. Gall, Kronika polska, tłum. R. Gródecki, oprać. Μ. Plezia, wyd. 4, Wrocław i in. 1975. Bielski Μ., Kronika polska, wyd. K.J. Turowski, Sanok 1856. Bielski Μ., Kronika tho iesth Historya Świata., Kraków 1564 [Warszawa 1976]. Bielski Μ., Sprawa rycerska według postępku i zachowania starego obycza ju rzymskiego, greckiego, macedońskiego, i innych narodów pierwszego i niniejszego wieku, tak pogańska jako y krześcijańska, z rozmaithych ksiąg wypisana, ku czytaniu i nauce ludziom rycerskim pożyteczna, [w:] K.W Wójcicki, Archiwum domowe do dziejów i literatury krajo wej z rękopisów i dziel najrzadszych, Warszawa 1856. Brewiarz miłości. Antologia liryki staroprowansalskiej, tłum, i oprać. Z. Romanowiczowa, Wrocław-Warszawa-Kraków 1963. Bridia de C., Historia Tatarów, [w:] Spotkanie dwóch światów. Stoli ca apostolska a świat mongolski w połowie XIII wieku. Relacje po wstałe w związku z misją Jana di Piano Carpiniego do Mongołów, red. J. Strzelczyk, Poznań 1993. Brückner A., Drobne zabytki polszczyzny średniowiecznej, cz. 2, „Rozprawy Akademii Umiejętności. Wydział Filologiczny” 1901, Seria 2, t. 18 (ogólnego zbioru t. 33). Celtis K., Do Hasiliny - o burzy, która go zaskoczyła, gdy udawał się do sar mackiego Krakowa w 1488 r., i o zapowiedzi wiosny, [w:] Antologia poezji polsko-łacińskiej 1470-1543, wyd. 2, oprać. A. Jelicz, Szczecin 1985. Celtis К., O pierzu Sarmatów (Corporibus molles substernit Sarmata plumas), [w:] Antologia poezji polsko-łacińskiej 1470-1543, wyd. 2, oprać. A. Jelicz, Szczecin 1985. Cennik wydany dla rzemieślników miasta Książa
przez Piotra Kmitę, wo jewodę krakowskiego w r. 1538, wyd. B. Ulanowski, „Sprawozdania Komisyi Językowej Akademii Umiejętności”, t. 3,1884. Codex diplomaticus Prussicus, t. 3, wyd. J. Voigt, Königsberg 1848. Codex epistolaris saeculi decimi quinti, t. 2:1382-1445; t. 3:1392-1501, wyd. A. Lewicki, Kraków 1891-1894. Codex epistolaris Vitoldi magni ducis Lithuaniae, wyd. A. Prochaska, Kra ków 1882. Codex Pomeraniae diplomaticus, t. 1, wyd. F. Hasselbach i J. Kosegarten, Greifswald 1863. Compilatoris veteris Trzemesznensis Fragmenta, wyd. W. Kętrzyński, [w:] Monumenta Poloniae Historica, t. 5, Lwów 1888. Corpus iuris Polonici, t. 3: Annos 1506-1522, wyd. O. Balzer, Kraków 1906. -286-
BIBLIOGRAFIA Cosmae Pragensis Chronica Boemorum [Die Chronik der Böhmen des Cosmas von Prag], wyd. B. Bretholtz, [w:] Monumenta Germaniae Historica. Scriptores rerum Germanicarum, Nova series, t. 2, Berlin 1923. Cronica conflictus Wladislai, régis Poloniae, cum cruciferis anno Christi 1410, wyd. Z. Celichowski, Poznań 1911. Die Chronik Wigands von Marburg, wyd. Th. Hirsch, [w:] Scriptores rerum Prussicarum, t. 2, Leipzig 1863. Długosz J., Annales seu Cronicae incliti Regni Poloniae, ks. 1-12/2, Varsaviae 1975-Cracoviae 2005. Długosz J„ Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis, 1.1, [w:] Opera omnia, wyd. A. Przezdziecki, t. 7, Kraków 1863. Długosz J., Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego, ks. 1-2, tłum. S. Gawęda, Z. Jabłoński, A. Jochelson, J. Radziszewska, K. Stachowska, A. Strzelecka, przy udziale Μ. Plezi; ks. 3-12/2, tłum. J. Mrukówna, Warszawa 1961-2006. Dokumenty klasztoru PP. Norbertanek w Imbramowicach (1228-1450), wyd. Z. Kozłowska- Budkowa, „Archiwum Komisji Historycznej”, Seria 2, t. 4 (ogólnego zbioru 1.16), 1939. Dokumenty kujawskie i mazowieckie przeważnie z XIII wieku, wyd. B. Ulanowski, „Archiwum Komisji Historycznej”, t. 4,1888. Dokumenty polskie z archiwów dawnego Królestwa Węgier, wyd. i oprać. S.A. Sroka, t. 4: (dokumenty z lat 1501-1520), Kraków 2006. Działyński Ł., Diariusz wyprawy wojennej (1580), [w;] Antologia pamiętni ków polskich XVI wieku, red. R. Pollak, Wrocław-Kraków-Warsza wa 1966. Ebonis Vita s. Ottonis episcopi Babenbergensis, wyd. J. Wikarjak i K. Liman, [w:] Monumenta Poloniae Historica, Series nova, t. 7, cz. 2,
Warsza wa 1969. Erzepki B., Przyczynki do średniowiecznego słownictwa polskiego, cz. 1: Glo sy polskie wpisane do łacińsko-niemieckiego słownika (Vocabularis ex quo) drukowanego w roku 1490, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego”, t. 34,1907-1908. Flavi Vegeti Renati viri inlustris comitis Epitoma rei militaris, Liber III: https.7www.thelatinlibrary.com/vegetius3.html - [dostęp: 09.06.2019]. Galli Anonymi Cronicae et gęsta ducum sive principum Polonorum, wyd. K. Maleczyński, [w:] Monumenta Poloniae Historica, Series nova, t. 2, Kraków 1952. Geschichte von wegen eines Bundes von Landen und Steten, wyd. Μ. Toeppen, [w:] Scriptores rerum Prussicarum, t. 4, Leipzig 1870. -287-
BIBLIOGRAFIA Gilbert de Lannoy, Podróże i misje do Polski, [w:] Cudzoziemcy o Polsce. Relacje i opinie, oprać. J. Gintel, 1.1, Kraków 1971. Gostomski A., Gospodarstwo, oprać. S, Inglot, Wrocław 1951. Górnicki Ł., Dzieje w Koronie Polskiej, oprać. H. Barycz, Wrocław 2003. Greckie i łacińskie źródła do najstarszych dziejów Słowian, cz. 1 (do VIII wie ku), wyd. Μ. Plezia, Poznań-Kraków 1952. Groicki B., Tytuły prawa majdeburskiego, red. K. Koranyi, Warszawa 1954. Hełmolda Kronika Słowian, tłum. J. Matuszewski, Warszawa 1974. Helmoldi presbyteri Bozoviensis Chronica Slavorum, wyd. В. Schmeidler i H. Stoob, Berlin 1963. Herbordi Dialogus de vita s. Ottonis episcopi Babenbergensis, wyd. J. Wikarjak, K. Liman, [w:] Monumentu Poloniae Historien, Series nova, t. 7, cz. 3, Warszawa 1974. Inwentarz dóbr starostwa brzeskiego na Kujawach z roku 1494, wyd. W. Posadzy i H. Kowalewicz, „Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza” 1956, t. 2, z. 2. Inwentarze mieszczańskie z lat 1528-1635 z ksiąg miejskich Poznania, wyd. S. Nawrocki i J. Wisłocki, Poznań 1961. Jagelló Zsigmond herceg udvarânak szamadaskönyve (1504-1507). The Co urt Account Book of Sigismund Jagiellon (1504-1507), wyd. K. Râbai, przy współpracy R.R. Trimoniené i P. Kaszy, Szeged 2014. Joannis de Czarnków Chronicon Polonorum, wyd. J. Szlachtowski, [w:] Mo numentu Poloniae Historica, t. 2, Lwów 1872. de Joinville J., Czyny Ludwika Świętego króla Francji, tłum. Μ. Głodek, War szawa 2004. de Joinville J., Histoire de Saint Louis, wyd. Natalis de Wailly, Paris 1874. Katalogi biskupów krakowskich, wyd. J. Szymański,
Monumenta Poloniae Historica, Series nova, 1.10/2, Warszawa 1974. Kilka zabytków ustawodawstwa królewskiego i wojewodzińskiego w przed miocie handlu i ustanawiania cen, wyd. B. Ulanowski, „Archiwum Komisji Prawniczej”, 1.1,1895. Kochanowski J„ Satyr albo Dziki Mąż, [w:] tenże, Dzieła polskie, oprać. J. Krzyżanowski, Warszawa 1972. Kodeks dyplomatyczny katedry krakowskiej ś. Wacława, wyd. F. Piekosiński, cz. 1: obejmująca rzeczy od roku 1166 do roku 1366, Kraków 1874. Kodeks dyplomatyczny księstwa Mazowieckiego, wyd. T. Lubomirski, War szawa 1863. Kodeks dyplomatyczny Małopolski, t. 1-2, wyd. E Piekosiński, Kraków 1876-1886. -288-
BIBLIOGRAFIA Kodeks dyplomatyczny miasta Krakowa 1257-1506, wyd. E Piekosiński, cz. 2-4, Kraków 1882. Kodeks dyplomatyczny Śląska. Zbiór dokumentów i listów dotyczących Ślą ska, wyd. K. Maleczyński, 1.1: Obejmujący lata 971-1204-, t. 3: Obej mujący lata 1221-1227, Wrocław 1956,1964. Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski, t. 1-3, wyd. [I. Zakrzewski], Poznań 1877-1879; t. 6: dokumenty z lat 1174-1400, wyd. i oprać. A. Gąsiorowski i H. Kowalewicz, komentarzem opatrzył A. Gąsiorowski, Warszawa-Poznań 1982; t. 8: dokumenty z lat 1416-1425, wyd. i oprać. A. Gąsiorowski i T. Jasiński, komentarzem opatrzył A. Gąsiorowski, Warszawa-Poznań 1989. Kodex dyplomatyczny Polski, t. 2, cz. 1, wyd. L. Rzyszczewski, A. Muczkowski; t. 3, wyd. L. Rzyszczewski, A. Muczkowski, J. Bartoszewicz, War szawa 1848,1858. Korespondencja żupnika krakowskiego Mikołaja Serafina z lat 1437-1459, wyd. W. Bukowski, T. Płóciennik, A. Skolimowska, Kraków 2006. Kosmasa Kronika Czechów, wyd. wstępem i komentarzem opatrzyła Μ. Wojciechowska, Warszawa 1968. Kromer Μ., Kronika Polska, Sanok 1857. Kromer Μ., Polska czyli o położeniu, ludności, obyczajach, urzędach i spra wach publicznych Królestwa Polskiego księgi dwie, tłum. S. Kazikowski, oprać. R. Marchwiński, Olsztyn 1977. Kronika halicko-wołyńska (Kronika Romanowiczów), wyd. i oprać. D. Dą browski, A. Jusupowić przy współpracy I. Juriewej, A. Majorowa i T. Wiłkuł, [w:] Monumenta Poloniae Historica, Series nova, t. 16, Kraków-Warszawa 2017. Kronika Jana z Czarnkowa, wyd. 2, tłum. J. Żerbiłło, oprać. M.D. Kowalski, Kraków 1996. Kronika konfliktu Władysława króla
polskiego z Krzyżakami w roku pańskim 1410, tłum. J. Danka i A. Nadolski, wyd. 4, Olsztyn 1987. Kronika książąt polskich, wyd. Z. Węclewski, [w:] Monumenta Poloniae Hi storica, t. 3, Lwów 1878. Kronika Ihietmara, wyd. i tłum. M.Z. Jedlicki, Poznań 1953. Kroniki staroruskie, oprać. E Sielicki, tłum. E. Goranin, E Sielicki, H. Susz ko, Warszawa 1987. Księga ławnicza miasta Płocka 1489-1517, oprać. D. Poppe, Warszawa 1995. Księga przychodów i rozchodów miasta, wyd. A. Czołowski, 1.1:1404-1414; t. 2: 1414-1426, [w:] Pomniki dziejowe Lwowa z archiwum miasta, t. 2-3, Lwów 1896-1905. -289-
BIBLIOGRAFIA Księga skarbowa Janusza II księcia mazowieckiego z lat 1477-1490, wyd. J. Senkowski, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1959, nr 7, zeszyt dodatkowy. Księga ziemska krakowska, t. 2:1394-1397, wyd. W. Bukowski i Μ. Zdanek, Warszawa 2012. Księgi podskarbińskie z czasów Stefana Batorego 1576-1586 w dwóch czę ściach, wyd. A. Pawiński, [w:] Źródła dziejowe, t. 9, Warszawa 1881. Księgi radzieckie kazimierskie 1369-1381 i 1385-1402, wyd. A. Chmiel, Kra ków 1932. Księgi sądowe łęczyckie od 1385 do 1419, cz. 1, [w:] Teki A. Pawińskiego, t. 3, Warszawa 1897. Kutrzeba S., Polskie ustawy i artykuły wojskowe od XV do XVIII wieku, Kra ków 1937. Legenda śląska, oprać. T. Wąsowicz, Wrocław-Warszawa-Kraków 1967. Lelewel J„ Gilbert de Lannoy i jego podróże, Poznań 1844. Liber cancellariae Stanislai Ciołek. Ein Formelbuch der Polnischen Köni gskanzlei aus der Zeit der Husitischen Bewegung, wyd. J. Caro, t. 1, Wien 1871. Lites ac res gestae inter Polonos Ordinemque Cruciferorum, wyd. 2, t. 1-2, [wyd. I. Zakrzewski], Poznań 1890-1892. Lustracja dróg województwa krakowskiego z roku 1570, wyd. B. Wyrozumska, wstęp historyczny i skorowidz rzeczowy oprać. K. Buczek, Wro cław 1971. Lustracja województw wielkopolskich i kujawskich 1564-1565, cz. 1, wyd. A. Tomczak, Cz. Ohryzko-Włodarska, J. Włodarczyk; cz. 2, wyd. A. Tomczak, Bydgoszcz 1961-1963. Lustracja województw wielkopolskich i kujawskich 1659-1665, cz. 2: Wo jewództwa sieradzkie, łęczyckie, brzesko-kujawskie, inowrocławskie i ziemia dobrzyńska, wyd. Z. Górski, J. Pakulski, A. Tomczak, To ruń 1996. Lustracja
województwa krakowskiego 1564, wyd. J. Małecki, cz. 1, Warsza wa 1962. Lustracja województwa pomorskiego 1565, wyd. S. Hoszowski, Gdańsk 1961. Lustracja województwa sandomierskiego 1564-1565, wyd. W. Ochmański, Wrocław-Warszawa-Kraków 1963. Maciej z Miechowa, Chronica Polonorum, Kraków 1521 [1986]. Magistri Vincentii dicti Kadłubek Chronica Polonorum, wyd. Μ. Plezia, [w:] Monumentu Poloniae Historica, Series nova, 1.11, Kraków 1994. Das Marienburger Tresslerbuch der Jahre 1399-1409, wyd. E. Joachim, Kö nigsberg 1896. -290-
BIBLIOGRAFIA Marko Polo, Opisanie świata, oprać. Μ. Lewicki, Warszawa 1993. Matricularum Regni Poloniae summaria, excussis codicibus, qui in Chartophyłacio Maximo Varsoviensis asservantur, wyd. T. Wierzbowski, cz. 3-4, Vol. 2, Warszawa 1908,1912. Męczeństwo ś. Wojciecha (Passio Sancti Adalperti Martiris), [w:] Monumenta Poloniae Historica, 1.1, wyd. A. Bielowski, Lwów 1864. Mistrz Wincenty (tzw. Kadłubek), Kronika polska, przełożyła i oprać. B. Kürbis, indeks sporządziła D. Zydorek, Wrocław-Warszawa-Kraków 1992. Mycielski J„ Inwentarz skarbca książąt mazowieckich Konrada i Janusza z roku 1494, „Sprawozdania Komisji do Badania Historii Sztuki w Polsce” 1907, nr 8, z. 1-2. Najdawniejsze księgi grodzkie krakowskie z lat 1406-1409, wyd. W. Filipczyk przy współpracy Μ. Zdanka, wstęp W. Filipczyk i F. Sikora, Warszawa-Kraków 2019. Najdawniejsze roczniki krakowskie i kalendarz, wyd. Z. Kozłowska-Budko wa, [w:] Monumentu Poloniae Historica, Series nova, t. 5, Warszawa 1978. Najdawniejsze zabytki języka polskiego, oprać. W. Taszycki, wyd. 5, Wrocław i in. 1975. Najdawniejsze zapiski z księgi miejskiej Pleszewa (1428-1444), wyd. T. Jurek, Poznań 2011. Najstarsze księgi i rachunki miasta Krakowa od r. 1300 do-1400, cz. 2, wyd. F. Piekosiński, J. Szujski, Kraków 1878. Najstarszy zwód prawa polskiego, wyd. J. Matuszewski, Warszawa 1959. Nowa księga rachunkowa Starego Miasta Elbląga 1404-1414, wyd. Μ. Pelech, cz. 2: (1411-1414), Warszawa-Poznań-Toruń 1989. Nowy kodeks dyplomatyczny Mazowsza, cz. 2: Dokumenty z lat 1248-1355, wyd. I. Sułkowska-Kuraś i S. Kuraś, przy współudziale K.
Pacuskiego i H. Wajsa, Wrocław i in. 1989. Ogier K., Dziennik podróży do Polski 1635-1636, cz. 1, tłum. E. Jędrkiewicz, oprać. W. Czapliński, Gdańsk 1950. Ortliebi Zwifaltensis Chronicon, wyd. A. Bielowski, [w:] Monumentu Polo niae Historica, t. 2, Lwów 1872. Ostroróg J., Memoriał w sprawie uporządkowania Rzeczypospolitej, tłum. A. Obrębski, Łódź 1994. Pawiński A., Młode lata Zygmunta Starego, Warszawa 1898. Petrus de Dusburgk, Chronica terrae Prussiae, wyd. J. Wenta i S. Wyszomirski, [w:] Monumenta Poloniae Historica, Series nova, t. 13, Kraków 2007. -291 -
BIBLIOGRAFIA di Piano Carpini J„ Historia Mongołów, [w:] Spotkanie dwóch światów. Sto lica apostolska a świat mongolski w połowie XIII wieku. Relacje po wstałe w związku z misją Jana di Piano Carpiniego do Mongołów, red. J. Strzelczyk, Poznań 1993. Piotr z Dusburga, Kronika ziemi pruskiej, tłum. S. Wyszomirski, wstęp i ko mentarz historyczny J. Wenta, Toruń 2004. Podwody miast małopolskich do końca XV wieku, wyd. Μ. Schmidt i Μ. Sta rzyński, Kraków 2020. Poeci polscy od średniowiecza do baroku, oprać. K. Żukowska, Warszawa 1977. Pommerellisches Urkundenbuch, wyd. Μ. Perlbach, Danzig 1882. Pomorze zachodnie w żywotach Ottona, tłum., wstęp i komentarz oprać. J. Wikarjak, Warszawa 1979. Povest’ vremennych let, cz. 1, wyd. D.S. Lichaéev, tłum. D.S. Lichacev, В. A. Romanoy, red. W.P. Adranova-Peretc, Moskva-Leningrad 1950. Powieść minionych lat, tłum, i oprać. E Sielicki, Wrocław-Warszawa-Kraków 1999. Prawa, przywileje i statuta miasta Krakowa (1507-1795), wyd. E Piekosiński, 1.1, z. 1-2, Kraków 1885. Prawo polskie w praktyce sądowej XIV i XV wieku, wyd. A.Z. Helcel, [w:] Starodawne Prawa Polskiego Pomniki z ksiąg rękopiśmiennych dotąd nieużytych, głównie zaś z ksiąg dawnych sądowych ziemskich i grodz kich krakowskich, t. 2, Kraków 1870. Preussisches Urkundenbuch, 1.1 (1), wyd. K.P. Woelky, Königsberg 1882. Prima verba. Krakowskie mowy uniwersyteckie, red. E. Jung-Palczewska, Łódź 2000. Rachunki dworu króla Władysława Jagiełły i królowej Jadwigi z lat 1388 do 1420, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1896. Rachunki królewskie z lat 1471-1472 i 1476-1478, wyd. S. Gawęda, Z. Perza
nowski, A. Strzelecka, Wrocław-Kraków 1960. Rachunki królewskie z lat 1393-1395 i 1412. Rachunki podrzęctwa krakow skiego. Rachunki stacji nowosądeckiej, oprać. H. Wajs, Warszawa 1993. Rachunki podskarbiego Andrzeja Kościeleckiego z lat 1510-1511, wyd. A. i H. Wajs, [w:] Źródła do dziejów Wawelu, t. 15, red. R. Skowron, Kraków 1997. Rachunki wielkorządowe krakowskie z lat 1461-2 i 1471, wyd. S. Krzyża nowski, „Archiwum Komisyi Historycznej”, 1.11,1909-1913. Rachunki wielkorządowe krakowskie z r. 1471, wyd. R. Gródecki, „Ar chiwum Komisyi Historycznej”, Seria 2, t. 4 (ogólnego zbio ru t. 16), 1951. -292-
BIBLIOGRAFIA Regesten zur schlesischen Geschichte, wyd. C. Grünhagen, [w:] Codex diplomaticus Silesiae, t. 7/1: Bis zum Jahre 1250, Breslau 1875. Regula zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Je rozolimie, przekład i komentarz J. Trupinda, Malbork 2002. Rej Μ., Figliki, [w:] tenże, Wybór pism, oprać. A. Kochan, Wrocław 2006. Rej Μ., Krótka rozprawa między trzema osobami panem, wójtem i plebanem, oprać. K. Górski, W. Taszycki, Wrocław-Warszawa 2006. Rej Μ., Żywot człowieka poczciwego, oprać. J. Krzyżanowski, t. 1-2, Wro cław 2003. Rejestr wozów skarbnych od miast i miasteczek Rzeczypospolitej koronnych na wyprawę wojenną roku 1521 dostarczonych, wyd. C. Biernacki, „Archiwum Komisyi Historycznej”, 1886, t. 3. Relacja Ibrahima ibn Ja’küba z podróży do krajów słowiańskich w przekazie Al-Bekriego, wyd. T. Kowalski przy współudziale J. Kostrzewskiego, K. Stołyhwy, K. Moszyńskiego i K. Nitscha, [w:] Monumentu Poloniae Historica, Series nova, 1.1, Kraków 1946. Relacye nuncyuszów apostolskich i innych osób o Polsce od roku 1548 do 1690, red. E. Rykaczewski, 1.1, Berlin-Poznań 1864. Rewizya zamków Ziemi Wołyńskiej w połowie XVI wieku, wyd. A. Jabłonow ski, [w:] Źródła dziejowe, t. 6, Warszawa 1877. Rocznik kapituły poznańskiej, [w:] Roczniki wielkopolskie, wyd. B. Kür bis, [w:] Monumentu Poloniue Historica, Series nova, t. 6, War szawa 1962. Rocznik małopolski, wyd. A. Bielowski, [w:] Monumenta Poloniae Historica, t. 3, Lwów 1878. Rocznik Sędziwoja, wyd. A. Bielowski, [w:j Monumenta Poloniae Historica, t. 2, Lwów 1872. Rocznik świętokrzyski, wyd. A.
Rutkowska-Płachcińska, [w:] Monumenta Poloniae Historica, Series nova, 1.12, Kraków 1996. Rocznik Traski, wyd. A. Bielowski, [w:] Monumenta Poloniae Historica, t. 2, Lwów 1872. S. Adalbert! Pragensis episcopi et martyris vita prior, wyd. J. Karwasińska, [w:] Monumenta Poloniae Historica, Series nova, t. 4, cz. 1, Warsza wa 1962. S. Ottonis episcopi Babenbergensis Vita Prieflingensis, wyd. J. Wikarjak i K. Liman, [w:] Monumenta Poloniae Historica, Series nova, t. 7, cz. 1, Warszawa 1966. Salina A., Rachunki księcia płockiego Władysława I z lat 1434-1437. Edycja źródła z odpisu ks. Władysława Makowskiego, „Studia Źródłoznawcze” 2021, nr 59. -293-
BIBLIOGRAFIA Sarnicki S„ Księgi hetmańskie, oprać. Μ. Ferenc, Kraków 2015. Schlesisches Urkundenbuch, t. 2, wyd. W. Irgang, Wien-Koln-Graz 1978. Skarga P., Kazania sejmowe, oprać. J. Tazbir, przy współudziale Μ. Korolki, wyd. 7, Wrocław 2008. Starodawne prawa polskiego pomniki z ksiąg rękopiśmiennych dotąd nieuży tych, głównie zaś z ksiąg dawnych sądowych ziemskich i grodzkich krakowskich, t. 1, wyd. A.Z. Helcel, Warszawa 1856: Texta źródeł, cz. 5: Ustawodawstwo kościoła polskiego. Die Statuten des Deutschen Ordens nach den ältesten Handschriften, wyd. Μ. Perlbach, Halle/S. 1890. Statuty i przywileje cechów bydgoskich z lat 1434-1770, wyd. T. Esman i Z. Guidon, Bydgoszcz 1963, nr 7. Statuty Kazimierza Wielkiego, oprać. O. Balzer, z rękopisu pośmiertnego, wyd. Z. Kaczmarczyk, Μ. Sczaniecki, S. Weyman, Poznań 1947. Statuty Kazimierza Wielkiego, cz. 2: Statuty wielkopolskie, oprać, i wyd. L. Łysiak, Warszawa-Poznań 1982. Statuty Kazimierza Wielkiego, oprać. T.K. Kubicki, Łódź 1992. Subera I., Synody prowincjonalne arcybiskupów gnieźnieńskich. Wybór tek stów ze zbioru Jana Wężyka z r. 1761, Warszawa 1981. Średniowieczne żywoty i cuda patronów Polski, tłum. J. Pleziowa, oprać, i wstępem opatrzył Μ. Plezia, Warszawa 1987. Tarnowski J„ Consilium rationis bellicae, wstęp J. Sikorski, wyd. T.M. No wak, Warszawa 1987. Taryfa cen dla województwa krakowskiego z r. 1565, wyd. E Bostel, „Archi wum Komisyi Historycznej” 1891, t. 6. Tomczak A., Łęczycka taksa wojewodzińska z roku 1550, „Rocznik Łódzki” 1958, nr 1(4). Urkundensammlung zur Geschichte des Ursprungs der Städte und der Ein
führung und Verbreitung deutscher Kolonisten und Rechte in Schle sien und der Ober-Lausitz, wyd. G. A. Tzschoppe, G.A. Stenzel, Ham burg 1832. Vita sanctae Hedwigis, wyd. A. Semkowicz, [w:] Monumenta Poloniae Historica, t. 4, Lwów 1884. Vita Sancti Uodalrici. Die älteste Lebensbeschreibung des heiligen Ulrich, wyd. W. Berschin, A. Häse, Heidelberg 1993. Wapowski B., Dzieje Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego od roku 1380 do 1535, oprać, i wyd. Μ. Malinowski, 1.1, Wilno 1847. Wilkierze poznańskie, cz. 1: Adminstracja i sądownictwo, wyd. W. Maisel, Wrocław-Warszawa-Kraków 1966. -294-
BIBLIOGRAFIA Windeckes E., Denkwürdigkeiten zur Geschichte des Zeitalters Kaiser Sig munds, wyd. W. Altmann, Berlin 1893. Wizytacje dóbr arcybiskupstwa gnieźnieńskiego i kapituły gnieźnieńskiej z XVI wieku, wyd. B. Ulanowski, Kraków 1920. Volumina legum, wyd. J. Ohryzko, 1.1-2, Petersburg 1859. Wyjątki z najdawniejszej księgi miejskiej lubelskiej, wyd. B. Ulanowski, „Ar chiwum Komisyi Historycznej”, 1886, t. 3. Zathey J., O kilku przepadłych zabytkach rękopiśmiennych Biblioteki Narodo wej w Warszawie, [w:] Studia z dziejów kultury polskiej, red. H. Ba rycz, J. Hulewicz, Warszawa 1949. Zbiór dokumentów małopolskich, cz. 1: Dokumenty z lat 1257-1420, wyd. S. Kuraś; cz. 3: Dokumenty z lat 1442-1450, wyd. S. Kuraś, cz. 5: Do kumenty z lat 1401-1440, wyd. I. Sułkowska-Kuraś i S. Kuraś, Wrocław-Warszawa-Kraków 1962-1969-1970; cz. 6: Dokumenty kró la Władysława Jagiełły z lat 1386-1417, wyd. I. Sułkowska-Kuraś i S. Kuraś, Wrocław i in. 1974. Zbiór ogólny przywilejów i spominków mazowieckich, wyd. J.K. Kochanow ski, Warszawa 1919. Zdrenka J., Inwentarz zamku bytowskiego z 1538 roku, „Studia Zachodnie”, t. 4, WSP w Zielonej Górze 1999. Zsigmond Lengyel herczeg budai szómaddsai (1500-1502), wyd. A. Divéky, Budapest 1914. Żywot św. Stefana króla Węgier czyli Kronika węgiersko-polska, tłum. R. Grzesik, Warszawa 2003. LITERATURA Adamczyk J., Czary i magia w praktyce sądów kościelnych na ziemiach pol skich w późnym średniowieczu (XV-połowa XVI wieku), [w:] Karo lińscy pokutnicy i polskie średniowieczne czarownice. Konfrontacje doktryny chrześcijańskiej z życiem społeczeństwa
średniowiecznego, red. Μ. Koczerska, Fasciculi Historici Novi, t. 7,2007. Andrzejewska A., Średniowieczny zespół osadniczy w Zgłowiączce na Kuja wach, Włocławek 1996. Atlas historyczny Polski, red. S. Trawkowski, t. 5: Województwo sieradz kie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku, oprać. K. Chłapowski, A. Dunin-Wąsowiczowa, S.K. Kuczyński, K. Pacuski, E. Rutkowska, S. Trawkowski, Μ. Wilska, red. H. Rutkowski, cz. 2: Komentarz, Indeksy, Warszawa 1998. -295 -
BIBLIOGRAFIA Ayton A., Arms, Armour, and Horses, [w:] Medieval Warfare. A History, red. Μ. Keen, New York 1999. Banaszkiewicz J., Podanie o Piaście i Popielu. Studium porównawcze nad wcze snośredniowiecznymi tradycjami dynastycznymi, Warszawa 1986. Baranowski B., Polska karczma. Restauracja. Kawiarnia, Wrocław i in. 1979. Bardach J„ Historia państwa i prawa Polski, 1.1: do połowy XV wieku, wyd. 2, Warszawa 1964. Bartkiewicz Μ., Odzież i wnętrza domów mieszczańskich w Polsce w drugiej połowie XVI i w XVII wieku, Wrocław 1974. Belina S., Bezdrożem, drożyskiem, meszną drogą, meszną ścieżką, [w:] Aetas media, aetas moderna. Studia ofiarowane profesorowi Hen rykowi Samsonowiczowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, War szawa 2000. Bieniak J., Zarębowie i Nałęcze a królobójstwo w Rogoźnie, Warszawa 2018. Bieniak J., Źródło ruskie do sprawy Miecława, „Studia Żródłoznawcze” 1963, nr 8. Biskup Μ., Gdańska flota kaperska w okresie wojny trzynastoletniej 14541466, Gdańsk 1953. Biskup Μ., Trzynastoletnia wojna z Zakonem krzyżackim 1454-1466, War szawa 1967. Biskup Μ., „Wojna pruska’, czyli wojna Polski z zakonem krzyżackim z lat 15191521 u źródeł sekularyzacji Prus Krzyżackich część II, Olsztyn 1991. Bloch Μ., Społeczeństwo feudalne, tłum. E. Bąkowska, wstęp A.E Grabski, Warszawa 1981. Błaszczyk G., Ustawy i artykuły wojskowe Polski i Litwy do 1569 roku, „Stu dia i Materiały do Historii Wojskowości” 1998, t. 39. Bodniak S., Żołnierze morscy Zygmunta Starego (1517-1522), „Rocznik Gdański” 1935 i 1936 [1937], nr 9-10. Bogucki A., Jeszcze o nazwach rycerstwa w źródłach polskich, [w:]
Mieszcza nie, wasale, zakonnicy, red. B. Śliwiński, „Studia z dziejów średnio wiecza”, nr 10,2004. Bogucki A., Polskie nazwy rycerstwa w średniowieczu. Przyczynki do historii ustroju społecznego, Włocławek 2001. Bołdyrew A., „Equus Polonus”. Koń w wojsku polskim w XVI wieku, Piotr ków Trybunalski 2016. Bołdyrew A., Piechota zaciężna w Polsce w pierwszej połowie XVI wieku, Warszawa 2011. Bołdyrew A., Produkcja i koszty uzbrojenia w Polsce XVI wieku, Warsza wa 2005. -296-
BIBLIOGRAFIA Boldyrew A., Sprzęt taborowy (wozy) w przemieszczeniu armii zaciężnej w Polsce za ostatnich Jagiellonów, „Acta Universitatis Lodziensis” 2017, Folia Historica 99: Oblicza wojny. Wojsko w drodze, red. J. Kita i Μ. Pogońska-Pol. Boroda K., „Ipse est ignarus gracie et in omnibus ydyota”, czyli o tożsamości grupowej średniowiecznych studentów Uniwersytetu Krakowskiego, [w:] Persona. Gestus habitusque. Insignium. Zachowania i atrybuty jako wyznaczniki tożsamości społecznej jednostki w średniowieczu, red. J. Banaszkiewicz, J. Maciejewski, J. Sobiesiak, Lublin 2009. Borzemski A., Siły zbrojne w wołoskiej wojnie Jana Olbrachta, Lwów 1928. Brzeska A., Inwentarz Zofii Jagiellonki jako źródło do poznania wyprawy ślubnej królewskiej córki, [w:] Curia Jagiellonica. Studia z dziejów dworu i kultury dworskiej w XV-XVI wieku, red. A. Januszek-Sieradzka, Lublin 2009. Buczek K., Kto to byli żyrdnicy (żerdnicy)?, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1957, t. 5, nr 3-4. Buczek K., Publiczne posługi transportowe i komunikacyjne w Polsce średnio wiecznej, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1967,1.15, nr 2. Buko A., Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej. Odkrycia - hipotezy interpretacje, Warszawa 2005. Bukowski Z., Uwagi o konserwacji ryb u Słowian w świetle materiałów ar cheologicznych i etnograficznych, [w:] Pożywienie w dawnej Polsce, „Studia z Dziejów Gospodarstwa Wiejskiego” 1967, t. 9, z. 3. Bystroń J.S., Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. Wiek XVI-XVIII, t. 2, War szawa 1994. Cetwiński Μ., Rycerstwo śląskie do końca XIII w. Biogramy i rodowody, Wrocław i in.
1982. Cetwiński Μ., Rycerstwo śląskie do końca XIII w. Pochodzenie - gospodar ka - polityka, Wrocław 1980. Cetwiński Μ., Derwich Μ., Herby, legendy, dawne mity, Wrocław 1987. Charewiczowa Ł., Lwowskie organizacje zawodowe za czasów Polski przed rozbiorowej, Lwów 1929. Choc P., S mecem i śtitem. Ceské ranę feudalni vojenstvi, Praha 1967. Chrzanowski Μ., Leszek Biały, książę krakowski i sandomierski, princeps Poloniae (ok. 1184-23/24 listopada 1227), Kraków 2013. Chynczewska-Hennel T., Rzeczpospolita XVII wieku w oczach cudzoziem ców, Wrocław 1993. Cieśla L, Taberna wczesnośredniowieczna na ziemiach polskich, „Studia Wczesnośredniowieczne” 1958, t. 4. -297-
BIBLIOGRAFIA Contamine Ph., Wojna w średniowieczu, tłum. Μ. Czajka, Warszawa 1999. Czarnuch Z., Z dziejów sławnej ongiś drogi, [w:] Droga, znaki, nazwy, red. tenże, Gorzów Wielkopolski 1998. Czwojdrak B., Zofia Holszańska. Studium o dworze i roli królowej w póź nośredniowiecznej Polsce, Warszawa 2012. Ćwikła Ł., Wojsko w zmaganiach z naturą, w świetle kronik Anonima tzw. Galla i Mistrza Wincentego zwanego Kadłubkiem, [w:] Oblicza wojny. Armia kontra natura, 1.1, red. W. Jarno i J. Kita, Łódź 2020. Danka J., Nowakowski A., Szymczak J., Militaria w „Liber viginti artium” Pawła z Pragi, czyli tzw. Księdze Twardowskiego, „Kwartalnik Histo rii Kultury Materialnej” 1988, t. 36, nr 1. Dąbrowski D., Daniel Romanowicz, król Rusi (ok. 1201 -1264). Biografia po lityczna, Kraków 2012 [2013]. Dąbrowski D., Kronika halicko-wołyńska (Romanowiczów) o mostach i prze prawach, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 2019, t. 67, nr 3. Dąbrowski J., Elżbieta Łokietkówna 1305-1380, Kraków 1914 [2007]. Dąbrowski K., Opactwo cystersów w Oliwie od XII do XVI wieku, Gdańsk 1975. Dembińska Μ., Dzienne racje żywnościowe w Europie w IX-XVI w., „Studia i Materiały z Historii Kultury Materialnej”, t. 52, red. Z. Kamieńska, Wrocław i in. 1979. Dembińska Μ., Funkcje targu, wymiana i moneta, [w:] Historia kultury ma terialnej Polski w zarysie, 1.1: od VII do XII wieku, red. Μ. Dembiń ska i Z. Podwińska, Wrocław i in. 1978. Dembińska Μ., Konsumpcja żywnościowa w Polsce średniowiecznej, Wro cław-Warszawa-Kraków 1963. Dembińska Μ., Obsługa ruchu i sieć drożna, [w:] Historia kultury material nej
Polski w zarysie, red. W. Hensel i J. Pazdur, 1.1: od VII do XII wie ku, red. Μ. Dembińska i Z. Podwińska, Wrocław i in. 1978. Dembińska Μ., Pożywienie, [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Ency klopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, t. 4/1, red. G. Labuda, Z. Stieber, Wrocław-Warszawa-Kraków 1970. Dembińska Μ., Pożywienie, [w:] Historia kultury materialnej Polski w zary sie, red. W. Hensel i J. Pazdur, 1.1: od VII do XII wieku, red. Μ. Dem bińska i Z. Podwińska, Wrocław i in. 1978. Dembińska Μ., Przetwórstwo zbożowe w Polsce średniowiecznej X-XIV wiek, Wrocław i in. 1973. Dembińska Μ., Urządzenia transportowe i komunikacyjne, [w:] Histo ria kultury materialnej Polski w zarysie, red. W. Hensel i J. Pazdur, -298-
BIBLIOGRAFIA t. 2: od XIII do XV wieku, red. A. Rutkowska-Płachcińska, Wrocław i in. 1978. Dembińska Μ., Zdobywanie surowców. Eksploatacja wód, [w:] Histo ria kultury materialnej Polski w zarysie, t. 1: od VII do XII wieku, red. Μ. Dembińska i Z. Podwińska Wrocław i in. 1978. Dembińska Μ., Zmiany w polskiej kuchni od średniowiecza do końca XVII wieku na tle europejskim. Compendium ferculorum z 1682 r., [w:] Szkice z dziejów materialnego bytowania społeczeństwa polskie go, red. Μ. Dembińska, „Studia i Materiały z Historii Kultury Mate rialnej”, t. 61, Wrocław i in. 1989. Dembiński P., Koszty podróży kanoników poznańskiej kapituły katedralnej w XV wieku, [w:] Samotrzeć, w kompanii czy z orszakiem? Społecz ne aspekty podróżowania w średniowieczu i w czasach nowożytnych, red. Μ. Saczyńska, E. Wółkiewicz, Warszawa 2012. Długoborski W, Gierowski J., Maleczyński K., Dzieje Wrocławia do roku 1807, Warszawa 1958. Dobosz J„ Kazimierz II Sprawiedliwy, Poznań 2011. Dobroński A., Wóz, [w:] Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku, [t. 2], red. naczelny A. Mączak, Warszawa 1981. Dobrowolski P.T., Szynki, jesiotry, migdały. Wydatki na żywność na dworze Henryka hrabiego Derby u schyłku XIV wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1986, t. 34, nr 4. Dobrowolski P.T., Wilska Μ., Pożywienie, [w:] Kultura Polski średniowiecz nej XIV-XV w., red. B. Geremek, Warszawa 1997. Drabina J., Życie codzienne w miastach śląskich XIV i XV wieku, Opole 1991. Drożdż K., Kazimierz Odnowiciel. Polska w okresie upadku i odbudowy, Wo dzisław Śląski 2009. Duby G„ Bitwa pod Bouvines,
niedziela, 27 lipca 1214, tłum. Μ. Tournay-Kossakowska i A. Falęcka, Warszawa 1988. Dudziński R., Wozy taborowe i organizacja przemarszów wojsk polskich w drugiej połowie XV wieku, „Acta Universitatis Lodziensis” 2001, Folia Historica 72. Dumanowscy J. i K., Słownik, [w:] Monumenta Poloniae Cułinaria. Polskie zabytki kulinarne, red. J. Dumanowski, t. 1: S. Czerniecki, Compen dium ferculorum albo zebranie potraw, wyd. i oprać. J. Dumanowski i Μ. Spychaj z przedmową S. Lubomirskiego, Warszawa 2009. Dunin-Wąsowicz T., Koń cenniejszy od złota, [w:] taż, Drogami średnio wiecznej Polski. Studia z dziejów osadnictwa i kultury, oprać. A. Ja neczek, posłowie Μ. Młynarska-Kaletynowa, Warszawa 2011. -299-
BIBLIOGRAFIA Durdik J., Husitské vojenstvi, Praha 1955. Dvofâkovâ D., Kôn a clovek v stredoveku. К spolużitiu cloveka a kona v Uhorskom Krdl’ovstve, Budmerice 2007. Dyakowski В., Koń towarzysz człowieka, Warszawa 1911. Dyskant J.W., Zatoka Świeża 1463. Przebieg działań wojny trzynastoletniej na morzu i wodach śródlądowych na tle rozwoju żeglugi w połowie XV wieku, Warszawa 2009. Ekdahl S., Horses and Crossbows: Two Important Warfare Advantages of the Teutonic Order in Prussia, [w:] The Military Orders, Vol. 2: Welfare and Warfare, red. H. Nicholson, Aidershot 1998. Encyklopedia powszechna PWN, t. 4, Warszawa 1976. Estreicher S., Ustawy przeciwko zbytkowi w dawnym Krakowie, „Rocznik Krakowski” 1898, nr 1. Fałkowski W, Seria przywilejów miejskich Władysława Jagiełły z 1409 r, [w:] Czas, przestrzeń, praca w dawnych miastach. Studia ofiarowa ne Henrykowi Samsonowiczowi w sześćdziesiątą rocznicę urodzin, red. A. Wyrobisz i Μ. Tymowski przy współpracy W. Fałkowskiego i Z. Morawskiego, Warszawa 1991. Ferenc Μ., Dwór królewicza Zygmunta Jagiellończyka (1493-1506). Organi zacja, ludzie, praca, [w:] Folia Jagellonica. Fontes 16, Warszawa 2023. Garbacik J., Kallimach jako dyplomata i polityk, Kraków 1948. Gawęda S., Rola Krakowa w okresie przygotowań do wyprawy grunwaldzkiej, „Małopolskie Studia Historyczne” 1960, R. 3, z. 1/2. Gąsiorowski A., Itinerarium króla Władysława Jagiełły 1386-1434, wyd. 2, poprawione i uzupełnione, do druku przygotowali A. Gąsiorowski i G. Rutkowska, Warszawa 2015. Gąsiorowski H., Urbanowicz Μ., Chleb w żywieniu zdrowego i chorego czło wieka, Poznań 1993.
Geremek B., Zycie codzienne w Paryżu Villona, Warszawa 1972. Gieysztor A., Owies w daninach łowieckich w Polsce średniowiecznej, „Kwar talnik Historii Kultury Materialnej” 1963,1.11, nr 2. Gillmor C.M., Horses, [w:] The Oxford Encyclopedia of Medieval Warfare and Military Technology, t. 2, red. C.J. Rogers, New York 2010. Ginter K„ Udział szlachty polskiej w pospolitym ruszeniu w XIV i XV wieku. Aspekty prawne i stan faktyczny, Kraków 2008. Gloger Z., Encyklopedja staropolska ilustrowana, t. 3-4, Warszawa 1902-1903. Gładysz A., Wojskowi ulubieńcy Zygmunta Augusta, czyli o królewskich puszkarzach, ich jadłospisie i tajemniczej „skrzynce”, [w:] Servitium et amicitia. Studia z dziejów kariery i awansu w Polsce Jagiellonów, -300-
BIBLIOGRAFIA red. A. Januszek-Sieradzka, Sandomierz 2011 (Praeclara stirps Ja giellonica, t. 3). Gof J. Le, Kultura średniowiecznej Europy, Gdańsk-Warszawa 2002. Goliński Μ., Działania wojenne a modernizacja systemów obronnych na Ślą sku w drugiej połowie XV w., „Kwartalnik Architektury i Urbanisty ki” 1995, t. 40, z. 1. Goździelewski J„ Wojna polsko-krzyżacka 1414 r„ tzw. „wojna głodowa”, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1970,1.16, z. 2. Goźdź-Roszkowski K., Rozdawnictwo skonfiskowanych dóbr ziemskich w prawie polskim XV-XVI wieku, Wrocław i in. 1974. Górecki J„ Gród na Ostrowie Lednickim na tle wybranych ośrodków grodo wych pierwszej monarchii piastowskiej, Biblioteka Studiów Lednic kich, [2001], t. 7. Górski K., Historya artyleryi polskiej, wyd. T. Korzon, Warszawa 1902. Górski T., Dzieje polskiej floty. Od Kazimierza Jagiellończyka do Augusta II Mocnego, Gdańsk 2007. Grabarczyk T„ Dwór królowej Katarzyny Habsburżanki w Wieluniu (1566), [w:] Tractu temporis. Ludzie - Regiony - Fakty. Księga dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Nowakowi, red. T. Grabarczyk, A. Kowalska-Pietrzak, Łódź-Wieluń 2018. Grabarczyk T., Jazda zaciężna Królestwa Polskiego w XV wieku, Łódź 2015. Grabarczyk T„ Kalendarz wojenny pospolitego ruszenia w czasach Władysła wa Jagiełły, [w:] Oblicza wojny, 1.1: Armia kontra natura, red. W. Jar no i J. Kita, Łódź 2020. Grabarczyk T„ Militarne aspekty wyprawy Kazimierza Jagiellończyka na Węgry (październik 1471-luty 1472), [w:] Na wojnie i w szlacheckim dworku. Studia i materiały, red. K. Maksymiuk, D. Wereda, R. Roguski, Siedlce 2016.
Grabarczyk T., Na gardle karanie. Kara śmierci w średniowiecznej Polsce, Warszawa 2008. Grabarczyk T., Piechota zaciężna Królestwa Polskiego w XV wieku, Łódź 2000. Grabowski J., O służbie kuchennej, pokojowej i rzemieślnikach na dworze Janusza II księcia mazowieckiego (1471-1495), „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego” 2022, t. 21(32). Grabowski J., Perypetie związane z pogrzebem i miejscem pochowania Bole sława V, księcia mazowieckiego, [w:] Kościół i społeczeństwo. Studia nad obiegiem informacji i konfliktami zbrojnymi w dawnych i nowych wiekach, red. naukowy J. Grabowski, Warszawa 2012. Grabowski J., Uprząż i pojazd konny, Warszawa 1963. -301 -
BIBLIOGRAFIA Grabski A.F., Polska sztuka wojenna w okresie wczesnofeudalnym, reedycja z 1959 r., Oświęcim 2015. Grabski A.E, Polska w opiniach Europy zachodniej XIV-XV w. Warszawa 1968. Grajewski H„ Kara śmierci w prawie polskim do połowy XIV wieku, War szawa 1956. Grygiel R., Stasiak W, Trojan Μ., Gród łęczycki w świetle badań archeolo gicznych, [w:] Początki Łęczycy, red. R. Grygiel i T. Jurek, Łódź 2014, t. 2: Archeologia o początkach Łęczycy, Łódź 2014. Grześkowiak J„ Wczesnośredniowieczna przystań rzeczna w Wieńcu, pow. Włocławek, „Zeszyty Naukowe UMK” 1968, Archeologia 1. Halecki O., Zawisza Czarny a łowy książęce na Litwie i w Tyrołu, „Miesięcz nik Heraldyczny” 1933, nr 12. Hensel W, Słowiańszczyzna wczesnośredniowieczna. Zarys kultury mate rialnej, wyd. 4 uzupełnione, Warszawa 1987. Historia Polski w liczbach, t. 2: Gospodarka, Warszawa 2006. Hola Μ., Podróże hołdownicze czeskich władców do Wrocławia w okresie późnośredniowiecznym i wczesnonowożytnym (1438-1617), [w:] Samotrzeć, w kompanii czy z orszakiem? Społeczne aspekty podróżo wania w średniowieczu i w czasach nowożytnych, red. Μ. Saczyńska, E. Wółkiewicz, Warszawa 2012. Jabłonowski A., Podole u schyłku wieku XV, [w:] Pisma Aleksandra Jabło nowskiego, t. 4: Wołyń, Podole i Ruś Czerwona, Warszawa 1911. Janicki M.A., O pewnych dogmatach i kontrowersjach historiografii grun waldzkiej. Miejsce postoju Władysława Jagiełły przed bitwą pod Grunwaldem a miejsce obozowania po niej w świetle „Cronica conflictus” i „Annales” Jana Długosza, [w:] „Średniowiecze Polskie i Po wszechne”, t. 6 (10), red. J. Sperka i B.
Czwojdrak, Katowice 2014. Januszek-Sieradzka A., Ile kosztuje sukces? Wydatki na wyprawę Władysła wa Jagiellończyka po koronę czeską (1471 ), [w:] Zwycięzcy i przegrani w dziejach średniowiecznych i wczesnonowożytnych Czech i Polski, red. W Iwańczak i D. Karczewski, Kraków 2012. Januszek-Sieradzka A., Uzbrojenie i oporządzenie uczestników jagiellońskich wypraw do Czech i na Węgry w 1471 roku w rachunkach podskarbiego Tomasza Trąpczyńskiego, [w:] ‘Sub vexillo servire’. Księga Pamiątko wa z okazji Jubileuszu urodzin i pracy naukowej Prof. Jana Ptaka, red. A. Niewiński, Oświęcim 2022. Januszek-Sieradzka A., Wspólnota stołu królewskiego w czasach Władysława Jagiełły, [w:] Wspólnoty małe i duże w społeczeństwach Czech i Pol ski, red. W. Iwańczak, J. Smołucha, Kraków 2010. -302-
BIBLIOGRAFIA Jarzębowski Μ., Die Residenzen der preussischen Bischöfe bis 1525, „Prussia Sacra”, t. 3, Toruń 2007. Jasiński К., Rodowód Piastów śląskich. Piastowie wrocławscy, legnicko-brzescy, świdniccy, ziębiccy, głogowscy, żagańscy, oleśniccy, opolscy, cieszyńscy i oświęcimscy, wyd. 2 poprawione, wstęp T. Jurek, Kraków 2007. Jaworski R„ Łowy Władysława Jagiełły, [w:] Fasciculi Historic! Novi, t. 4, red. Μ. Koczerska, Warszawa 2001. Jelicz A., W średniowiecznym Krakowie (wiek XIII-XV), [Warszawa 1965]. Jeruzal S., Piekarze, piekarnie i pieczywo w miastach Polski Średniowiecznej, praca magisterska napisana na seminarium z Historii Polski Śre dniowiecznej UŁ, pod kier. prof. dr. hab. J. Szymczaka, Łódź 2009. Jodłowski K., Zabytki Ostrzeszowa, [w:] Dzieje Ostrzeszowa, red. S. Nawroc ki, Kalisz 1990. Jóźwiak S., Kwiatkowski K., Szweda A., Szybkowski S., Wojny Polski i Litwy z zakonem krzyżackim w latach 1409-1411, Malbork 2010. Jurek T„ Potyczka pod Koninem (24IX1331 r.), [w:] In tempore belli et pa ds. Ludzie - Miejsca - Przedmioty. Księga pamiątkowa dedykowana prof. dr. hab. Janowi Szymczakowi w 65-lecie urodzin i 40-lecie pracy naukowo-dydaktycznej, red. T. Grabarczyk, A. Kowalska-Pietrzak, T. Nowak, Warszawa 2011. Justyniarska-Chojak K., Kolasami i wozami - wrażenia Karola Ogiera z pobytu w siedemnastowiecznej Polsce, [w:] Samotrzeć, w kompanii czy z orszakiem? Społeczne aspekty podróżowania w średniowieczu i w czasach nowożytnych, red. Μ. Saczyńska, E. Wółkiewicz, War szawa 2012. Kaczmarczyk Z., Polska czasów Kazimierza Wielkiego, Kraków 1964. Kaczmarczyk Z., Weyman
S., Reformy wojskowe i organizacyjne siły zbrojnej za Kazimierza Wielkiego, Warszawa 1958. Kajzer L., Zamek w Brześciu Kujawskim w świetle badań terenowych, [w:] Stolica i region. Włocławek i jego dzieje na tle przemian Kujaw i Zie mi Dobrzyńskiej. Materiały z sesji naukowej (9-10 maja 1994 roku), red. O. Krut-Horonziak i L. Kajzer, Włocławek 1995. Kałużny J.T., Miejskie wozy wojenne z ziem łęczyckiej i sieradzkiej w składzie armii Królestwa Polskiego w XVI-XVII wieku, „Acta Universitatis Lodziensis” 2017, Folia Historica 99: Oblicza wojny. Wojsko w dro dze, red. J. Kita i Μ. Pogońska-Pol. Kałużny J.T., U boku króla. Chorągiew nadworna królów Polski u schyłku XV wieku, „Acta Universitatis Lodziensis” 2019, Folia Historica 103: Oblicza wojny. Ludzie wojny od średniowiecza po współczesność, red. W. Jarno i J. Kita. -303-
BIBLIOGRAFIA Karp P., Polsko-husycka wyprawa zbrojna przeciw Zakonowi krzyżackiemu w roku 1433, Zielona Góra 2017. Kiersnowscy T. i R„ Życie codzienne na Pomorzu wczesnośredniowiecznym. WiekX-XII, Warszawa 1970. Kiersnowski R., Rośliny uprawne i pożywienie roślinne w Polsce wczesnofeudalnej, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1954, t. 2, nr 3. Kiersnowski R„ Życie codzienne na Śląsku w wiekach średnich, Warszawa 1977. Kiryk E, Marcin (Marcisz) z Wrocimowic, [w:] Polski słownik biograficzny, 1.19,1974. Klonder A., Browarnictwo w Prusach Królewskich (2 połowa XVI-XVII w.), Wrocław i in. 1983. Klućina J., Zbrój a zbranè. Evropa 6.-17. stoleti, Praha-Litomyśl 2004. Kobierzycki J., Przyczynki do dziejów Ziemi Sieradzkiej, cz. 1-2, Warszawa 1915. Koczerska Μ., Zbigniew Oleśnicki i Kościół krakowski w czasach jego ponty fikatu (1423- 1455), Warszawa 2004. Koczorowski E., Pogrom krzyżackiej armady, Warszawa 2003. Kodeks dyplomatyczny Śląska. Zbiór dokumentów i listów dotyczących Ślą ska, 1.1, wyd. K. Maleczyński, Wrocław 1956. Kola A., Wilke G., Mosty sprzed tysiąca lat. Archeologiczne badania podwodne przy rezydencji pierwszych Piastów na Ostrowie Lednickim, Toruń 2000. Kołyszko Μ., Późnośredniowieczne zaprzęgi z forytarzem w świetle źródeł ikonograficznych, „Archaeologia Historica Polona” 17, 2007: Studia z dziejów wojskowości, budownictwa, kultury. Konarska-Zimnicka S., Porady gospodarcze w „Herbarzu polskim” Marcina z Urzędowa, [w:] Rycerze, wędrowcy, kacerze. Studia z historii śre dniowiecznej i wczesnonowożytnej Europy Środkowej, red. B. Wojcie chowska, W.
Kowalski, Kielce 2013. Kopaliński W, Słownik symboli, wyd. 2, Warszawa 1991. Korzon T., Dzieje wojen i wojskowości w Polsce, 1.1: Epoka przedrozbiorowa, Lwów- Kraków-Warszawa 1923. Kostrzewski J„ Nabiał, [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklope dyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych do schyłku wieku XII, t. 3, red. G. Labuda i Z. Stieber, Wrocław-WarszawaKraków 1968. Kowalczyk-Heyman E., Dzieje granicy mazowiecko-krzyźackiej (między Drwęcą a Pisą), Warszawa 2003. Kowalczyk-Heyman E„ Karczma w Ruścu. Przyczynek do poznania dzie jów późnośredniowiecznych karczem mazowieckich, „Rocznik Mazo wiecki” 2013, nr 25. -304-
BIBLIOGRAFIA Kowalska Z„ Posiłek królewski w Anglii Tudorów w świetle „Ordinances for the Royal Household”, [w:] Historia naturalna jedzenia. Między anty kiem a XIX wiekiem. Materiały z Międzynarodowej Konferencji Na ukowej zorganizowanej przez Muzeum Historyczne Miasta Gdańska i Uniwersytet Gdański dla upamiętnienia 100-lecia otwarcia Muzeum Wnętrz Mieszczańskich w Domu Uphagena w dniach 3-4 listopada 2011 roku, red. B. Możejko przy współpracy E. Barylewskiej -Szy mańskiej, Gdańsk 2012. Kowalska-Lewicka A., Tradycyjne serowarstwo w Polsce, [w:] Pożywienie w dawnej Polsce, „Studia i Materiały z Historii Kultury Materialnej” t. 31, red. A. Gieysztor, Warszawa 1967. Kowalski M.D., Między Italią a Polską. Podróże kolektorów papieskich w XV wieku, [w:] Samotrzeć, w kompanii czy z orszakiem? Społecz ne aspekty podróżowania w średniowieczu i w czasach nowożytnych, red. Μ. Saczyńska, E. Wółkiewicz, Warszawa 2012. Kowalski P., Chleb nasz powszedni. O pieczywie w obrzędach, magii, literac kich obrazach i opiniach dietetyków, Wrocław 2000. Kócka-Krenz H., Na stole we wczesnośredniowiecznym Poznaniu, „Kronika Miasta Poznania” 2003, nr 4: Do stołu podano. Krakowski S., Polska w walce z najazdami tatarskimi w XIII wieku, Warsza wa 1956. Krakowski S., Region kielecki jako teren najazdów w drugiej połowie XIII wie ku, „Rocznik Muzeum Świętokrzyskiego” 1973, t. 8. Kramarek J., Wczesnośredniowieczne grodziska ryczyńskie na Śląsku, Wro cław-Warszawa- Kraków 1969. Krąpiec Μ., Badania dendrologiczne reliktów mostu „gnieźnieńskiego” w Je ziorze Lednickim, [w:] Wczesnośredniowieczne
mosty przy Ostrowie Lednickim, t. 1: Mosty traktu gnieźnieńskiego, red. Z. Kurnatowska, Lednica-Toruń 2000. Kręt H., Dwór królewski Jadwigi i Jagiełły, Kraków 1987. Kubicki R., Wokół klasztornego refektarza - przepisy i praktyka na przykła dzie mendykantów z terenu państwa zakonu krzyżackiego w Prusach, [w:] Historia naturalna jedzenia. Między antykiem a XIX wiekiem. Materiały z Międzynarodowej Konferencji Naukowej zorganizowanej przez Muzeum Historyczne Miasta Gdańska i Uniwersytet Gdański dla upamiętnienia 100-lecia otwarcia Muzeum Wnętrz Mieszczańskich w Domu Uphagena w dniach 3-4 listopada 2011 roku, red. B. Mo żejko przy współpracy E. Barylewskiej-Szymańskiej, Gdańsk 2012. Kuczyński S.M., Wielka wojna z Zakonem krzyżackim w latach 1409-1411, Warszawa 1987. -305-
BIBLIOGRAFIA Kujot S., Dzieje Prus Królewskich, cz. 1: Do roku 1309, „Roczniki Towarzy stwa Naukowego w Toruniu” 1913-1918, R. 20-25. Kujot S., Rok 1410. Wojna, „Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toru niu” 1910, R. 17. Kurasiński T, Nie tylko broń. Drobne przedmioty codziennego użytku na wy posażeniu wczesnośredniowiecznego wojownika w świetle znalezisk grobowych z ziem polskich (X-XIII w.), [w:] „Nie tylko broń. Niemilitarne wyposażenie wojowników w starożytności i średniowieczu”, red. W. Świętosławski, „Acta Archaeologica Lodziensia” 2008, 54. Kutrzeba S., Podwody miast polskich do roku 1564, „Przewodnik Naukowy i Literacki” 1900, R. 28. Kutrzebianka A., Vesnica - danina miodowa, „Roczniki Dziejów Społecz nych i Gospodarczych” 1938, t. 7. Kutyłowski R., Historia pojazdów kołowych, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1974, t. 22, nr 4. Kwiatkowski K., Wojska zakonu niemieckiego w Prusach 1230-1525. Korpo racja, jej pruskie władztwo, zbrojni, kultura wojny i aktywność mili tarna, przy współpracy Μ. Molendy, Toruń 2016. L[aberschek] J„ Melsztyn, [w:] Słownik historyczno-geograficzny wojewódz twa krakowskiego w średniowieczu, cz. 4, z. 2, oprać. W. Bukowski, J. Laberschek, A. Marzec, Μ. Wolski, Μ. Zdanek, red. W. Bukowski, Kraków 2009. Labuda G„ Słowiańszczyzna starożytna i wczesnośredniowieczna. Antologia tekstów źródłowych, Poznań 1999. Lalik T, Karczma, [w:] Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku, [t. 1], red. naczelny A. Mączak, Warszawa 1981. Lalik T„ Lukasiewicz J„ Piwowarstwo, [w:] Encyklopedia historii gospodar czej Polski do 1945 roku,
[t. 2], red. naczelny A. Mączak, Warszawa 1981. Leciejewicz L., Za denara otrzymasz wóz świeżych śledzi., [w:] Nummus et historia. Pieniądz Europy średniowiecznej, red. S.K. Kuczyński, S. Suchodolski, Warszawa 1985. Lepszy K., Dzieje floty polskiej, Gdańsk-Bydgoszcz-Szczecin 1947. L[eszczyńska-]S[krętowa] Z., Jelowice, [w:] Słownik historyczno-geograficz ny województwa krakowskiego w średniowieczu, cz. 2, z. 2, oprać. J. Kurtyka, J. Laberschek, Z. Leszczyńska-Skrętowa, F. Sikora, red. A. Gąsiorowski, Wrocław i in. 1989. Lewicka-Rajewska U., Arabskie opisanie Słowian. Źródła do dziejów średnio wiecznej kultury, Wrocław 2004. -306-
BIBLIOGRAFIA Linde S.B. [Linde M.S.B], Słownik języka polskiego, t. 1: A-F; t. 4: P, Lwów 1854,1858 [Warszawa 1994,1995]. Liske X., Cudzoziemcy w Polsce, Lwów 1876. Lityńska-Zając Μ., Nalepka D., Średniowieczny świat roślin i pożywienie w świetle źródełpaleobotanicznych, [w:] Źródła historyczne wydoby wane z ziemi, red. S. Suchodolski, Wrocław 2008. Ławrynowicz O., Nowakowski P.A., Średniowieczne kafle jako źródło pozna nia uzbrojenia, [w:] Arma et medium aevum. Studia nad uzbroje niem średniowiecznym, red. P. Kucypera, P. Pudło, G. Żabiński, To ruń 2009. Łbik L., Grzeszny giermek pruski pobożnym pielgrzymem, [w:] Persona. Ge stus habitusque. Insignium. Zachowania i atrybuty jako wyznaczniki tożsamości społecznej jednostki w średniowieczu, red. J. Banaszkiewicz, J. Maciejewski, J. Sobiesiak, Lublin 2009. Łopatecki K., Organizacja, prawo i dyscyplina w polskim i litewskim pospoli tym ruszeniu (do połowy XVII wieku), Białystok 2013. Maciejewski J., Książę i żebrak, czyli jak biskup żyć powinien, [w:] Persona. Gestus habitusque. Insignium. Zachowania i atrybuty jako wyznacz niki tożsamości społecznej jednostki w średniowieczu, red. J. Banaszkiewicz, J. Maciejewski, J. Sobiesiak, Lublin 2009. Maik J„ Sukiennictwo w średniowiecznej Polsce, Łódź 2021. Maik J., Zaopatrzenie wojska i straży miejskiej w tekstylia przez Radę Sta rego Miasta Elbląga w początkach XV wieku, [w:] Non sensistis gladios. Studia ofiarowane Marianowi Głoskowi w 70. rocznicę urodzin, red. O. Ławrynowicz, J. Maik, P.A. Nowakowski, Łódź 2011. Maire Vigueur J.-C., Rycerze i mieszczanie. Wojna, konflikty
i społeczeństwo w średniowiecznych Włoszech. XII-XIII wiek, tłum. A. Gabryś, War szawa 2008. Maisel W, Archeologia prawna Polski, Warszawa-Poznań 1982. Makowiecki D., Użytkowanie zwierząt i konsumpcja mięsa w średniowieczu w świetle badań archeozoologicznych. Wybrane zagadnienia, [w:] Źródła historyczne wydobywane z ziemi, red. S. Suchodolski, Wro cław 2008. Marchwińska A., Królewskie dwory żon Zygmunta Augusta. Organizacja i składy osobowe, „Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu” 2008, R. 92, z. 1. Marciniak-Kajzer A., Rzeczy ludzi średniowiecza. W domu, Łódź 2020. Marxen-Wolska E„ Odkrycie malowideł ściennych w kościele parafialnym w Ostrzeszowie i zastosowanie polioctanu winylu do ich konserwacji, -307-
BIBLIOGRAFIA „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konser watorstwo” 1974, nr 5(52). Marzec A„ Władysław Biały. Ostatni książę dzielnicowy Królestwa Polskiego, [w:] Hortus mediaevalis. Studia ofiarowane Profesorowi Wojciechowi Fałkowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Komitet redak cyjny, Wrocław 2022. Matuszewski J., Immunitet ekonomiczny w dobrach Kościoła w Polsce do roku 1381, Poznań 1936. Matuszewski J„ Początki nowożytnego zaprzęgu konnego, [w:] tenże. Pisma wybrane, 1.1, Łódź 1999. Matuszewski J„ Ręka pańska. Ze studiów nad Najstarszym Zwodem prawa polskiego, [w:] tenże, Pisma wybrane, 1.1, Łódź 1999. Matuszewski J., Transport - przewóz w wiekach średnich, [w:] tenże, Pisma wybrane, t. 5, Łódź 2002. Mączak A., Życie codzienne w podróżach po Europie w XVI i XVII wieku, Warszawa 1978. Melville Μ., Dzieje templariuszy, tłum. A. Jędrychowska, Warszawa 1991. Michalak A., Wolanin P., Skóra w służbie wojny. Militarne i pozamilitarne, skórzane elementy wyposażenia wojownika w średniowieczu. Prze gląd problematyki, [w:] Nie tylko broń. Niemilitarne wyposażenie wojowników w starożytności i średniowieczu, red. W. Świętosławski, „Acta Archaeologica Lodziensia” 2008,54. Mika M.J., 500 lat cechu ślusarzy i rzemiosł pokrewnych w Poznaniu, cz. 1, Poznań 1958. Mikuła Μ., Obowiązki wojskowe miast w przywilejach Jagiellonów, [w:] Ve rus amicus rara avis est. Studia poświęcone pamięci Wojciecha Organiściaka, red. A. Lityński i in., Katowice 2020. Miśkiewicz B., Namiot, [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklo pedyczny zarys kultury Słowian od
czasów najdawniejszych, t. 3/2, red. W Kowalenko, G. Labuda, T. Lehr-Spławiński, Wrocław- Warszawa-Kraków 1967-1968. Miśkiewicz B., Rozwój stałych punktów oporu w Polsce do połowy XV wieku, Poznań 1964. Mitkowski J„ Kancelaria Kazimierza Konradowica księcia kujawsko-łęczyckiego (1233- 1267), Wrocław-Warszawa-Kraków 1968. Modzelewski K., Żerdnicy, [w:] Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku, [t. 2], red. naczelny A. Mączak, Warszawa 1981. Możejko B., Koszty utrzymania zamku w Lidzbarku Warmińskim w 1473 roku, [w:] Nihil superfluum esse. Studia z dziejów średniowie cza ofiarowane Profesor Jadwidze Krzyżaniakowej, red. J. Strzelczyk -308-
BIBLIOGRAFIA i J. Dobosz, przy współpracy Z. Górczaka, P. Pokory, K. Ratajczaka i Μ. Zwierzykowskiego, Poznań 2000. Możejko B., Odległe pogranicze. Stanowisko stanów Prus Królewskich, a zwłaszcza Gdańska, wobec problemu zagrożenia tureckiego w la tach 1485-1488, [w:] „Średniowiecze Polskie i Powszechne”, t. 3(7), red. J. Sperka i B. Czwojdrak, Katowice 2011. Możejko B., Zamek krzyżacki w Gdańsku w świetle inwentarzy z lat 13841446, [w:] Krzyżacy, szpitalnicy, kondotierzy, „Studia z dziejów śre dniowiecza”, nr 12, Malbork 2006. Możejko B., Szybkowski S., Śliwiński B., Zawisza Czarny z Garbowa herbu Sulima, Gdańsk 2003. Nadolski A., Broń i strój rycerstwa polskiego w średniowieczu, Wrocław i in. 1979. Nadolski A., Grunwald 1410, Warszawa 1993. Nadolski A„ Grunwald. Problemy wybrane, Olsztyn 1990; wyd. 2, Wodzi sław Śląski-Łódź 2010. Nadolski A., Sprzęt taborowy, obozowy i przeprawowy, [w:] Polska technika wojskowa do 1500 roku, red. A. Nadolski, Warszawa 1994. Niesiołowska-Wędzka A., Wóz, [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, t. 6/2, red. G. Labuda, Z. Stieber, Wrocław-Warszawa-Kraków 1980. Niewiński A., Głód ma większą moc niszczycielską niż miecz. Przygotowania wojenne w ’Le Livre des fais d’armes et de chevalerie’ Christine de Pi san, „Acta Universitatis Lodziensis” 2021, Folia Historica 109: Obli cza wojny. Przed bitwą, red. W. Jarno, J. Kita. Niewiński A., Logistyka zaopatrzenia, przygotowania militarne i podział łu pów na Półwyspie Iberyjskim w XIII wieku (na podstawie regulacji prawnych zawartych
w kodeksie „Siete Partidas” oraz przykładów za czerpniętych z kampanii militarnych), „Acta Universitatis Lodzien sis” 2017, Folia Historica 99. Niewiński A., Pogodowe uwarunkowania działań wojennych. Wpływ wa runków atmosferycznych na przebieg starć i kampanii militarnych w okresie średniowiecza. Wybrane przykłady, [w:] Oblicza wojny. Ar mia kontra natura, 1.1, red. W. Jarno i J. Kita, Łódź 2020. Niewiński A., Podróżnik i król. Gilbert de Lannoy na dworze Władysława Jagiełły, „Roczniki Humanistyczne” 2013, Vol. 61, z. 2. Niewiński A., Rola i znaczenie wina w wojennej egzystencji średniowiecza, [w:] Alkohol w wojsku i na wojnie. Z dziejów wojskowości polskiej i powszechnej, red. A. Niewiński, Seria Homo Militans VII, Oświę cim 2018. -309-
BIBLIOGRAFIA Niewiński A., Wilhelm Marshal, „najlepszy rycerz jaki kiedykolwiek żyl”, „Acta Universitatis Lodziensis” 2019, Folia Historica 104. Nowak B., Jeszcze o zwolnieniach miast odpodwód w latach 1409-1411, [w:] Scientia nihil est quam veritatis imago. Studia ofiarowane Profesorowi Ryszardowi Szczygłowi w siedemdziesięciolecie urodzin, red. A. So chacka i P. Jusiak, Lublin 2014. Nowak T„ Potomkowie diabła Boruty - Boruccy z Borucie w ziemi łęczyc kiej, [w:] Diabeł Boruta w dawnej kulturze polskiej, red. Μ. Wichowa, Łódź-Płock 2021. Nowak T. [Μ.], Z dziejów techniki wojennej w dawnej Polsce, Warszawa 1965. Nowakowski A., Sprzęt taborowy, obozowy i przeprawowy, [w:] Polska tech nika wojskowa do 1500 roku, red. A. Nadolski, Warszawa 1994. Nowiński Μ., Dzieje upraw i roślin uprawnych, Warszawa 1970. Odrzywolska-Kidawa A., Mikrokosmos „Człowieka poczciwego” według Mikołaja Reja. Studia z antropologii kultury szlachty polskiej XVI w. Zdrowie - Pożywienie - Higiena, Częstochowa 2016. Odrzywolska-Kidawa A., Pożywienie żołnierzy według zaleceń Antoniego Schneebergera zawartych w „Księdze o zachowaniu dobrego zdrowia żołnierzy” z 1564 r, [w:] Historia na źródłach oparta. Studia ofia rowane Profesorowi Tadeuszowi Srogoszowi w 65. rocznicę urodzin, red. A. Stroynowski, Częstochowa 2017. Odrzywolska-Kidawa A., „Stan rycerski jaki jest” - antymilitaryzm szla checki połowy XVI w., [w:] In tempore belli et pads. Ludzie - Miej sca - Przedmioty. Księga pamiątkowa dedykowana prof. dr. hab. Janowi Szymczakowi w 65-lecie urodzin i 40-lecie pracy naukowo-dydaktycznej, red. T.
Grabarczyk, A. Kowalska-Pietrzak, T. No wak, Warszawa 2011. Olejnik K., Polak-wojownik. Wzorzec polskiego mężczyzny - mit czy rze czywistość?, „Acta Universitatis Lodziensis” 2019, Folia Historica 103: Oblicza wojny. Ludzie wojny od średniowiecza po współczesność, red. W. Jarno i J. Kita. Olejnik K., Stosunek szlachty polskiej do wojny w XV wieku, [w:] Etos rycerski w Europie Środkowej i Wschodniej od X do XV wieku, red. W. Peltz, J. Dudek, Zielona Góra 1997. Olszacki T„ Zamek królewski w Sieradzu. Dzieje - Badania - Architektura, Sieradz 2013. Osiński J„ Bolesław Rogatka, książę legnicki, dziedzic monarchii Henryków śląskich (1220/1225-1278), Kraków 2012. The Oxford Encyclopedia of Medieval Warfare and Military Technology, t. 1, red. nacz. CJ. Rogers, Oxford University Press 2010. -310-
BIBLIOGRAFIA Pakulski J., Mikołaj z Wenecji - Krwawy Diabeł. Ze studiów nad genealogii} Nałęczów, Bydgoszcz 1970. Pakulski J., Mikołaj z Wenecji h. Nałęcz, zwany Krwawym Diabłem, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 21,1976. Pałucki W., Ziemia sochaczewska w wiekach XIV-XVIII, [w:] Dzieje Socha czewa i ziemi sochaczewskiej. Studia i materiały, red. S. Russocki, Warszawa 1970. Paner A., Miłe złego początki, czyli co jadali i co szkodziło zdrowiu czeskich Luksemburgów, [w:] Historia naturalna jedzenia. Między antykiem a XIX wiekiem. Materiały z Międzynarodowej Konferencji Naukowej zorganizowanej przez Muzeum Historyczne Miasta Gdańska i Uni wersytet Gdański dla upamiętnienia 100-lecia otwarcia Muzeum Wnętrz Mieszczańskich w Domu Uphagena w dniach 3-4 listopa da 2011 roku, red. B. Możejko przy współpracy E. Barylewskiej-Szymańskiej, Gdańsk 2012. Papée E, Aleksander Jagiellończyk, wyd. 2, Kraków 1999. Papée E, Jan Olbracht, wyd. 2, Kraków 1999. Pelc J„ Ceny w Krakowie w latach 1369-1600, Lwów 1935. Pieradzka K., Wałki Słowian na Bałtyku wX-XII wieku, Warszawa 1953. Piwowarczyk D., Obyczaj rycerski w Polsce późnośredniowiecznej (XIVXV wiek), Warszawa 1998. Plewczyński Μ., Wojny Jagiellonów z wschodnimi i południowymi sąsiadami Królestwa Polskiego w XV wieku, wyd. 2, Siedlce 2005. Pokłewski T., Dzieje Bolesławca nad Prosną, Kalisz 1979. Powierski J., Chronologia stosunków pomorsko-krzyżackich w latach 12361242, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 1970, nr 2(108). Prekop D., Wojna zakonu krzyżackiego z Litwą w latach 1283-1325, To ruń 2003. Prestwich Μ., Armies and Warfare in the
Middle Ages. The English Experien ce, New Haven-London 1996. Przezdziecki A., Życie domowe Jadwigi i Jagiełły z regestrów skarbowych z lat 1388-1417, Warszawa 1854. Ptak J., Chorągiew w komunikacji społecznej w Polsce piastowskiej i jagielloń skiej, Lublin 2002. Ptak J., Efekty pijaństwa w wojskach polskich podczas dawnych wojen w świe tle wybranych narracji, [w:] Alkohol w wojsku i na wojnie. Z dziejów wojskowości polskiej i powszechnej, red. A. Niewiński, Seria Homo Militans VII, Oświęcim 2018. Quirini-Popławska D., Darte del viaggiare in Italia nel Medioevo, [w:] Studia Italo-Polonica, t. 5,1994. -311 -
BIBLIOGRAFIA Rabęcka-Brykczyńska I., Jatki rzeźnicze w Polsce XIII-XIV wieku, [w:] taż, T. Sobczak, Z problematyki badań nad produkcję i konsumpcję żyw ności w Polsce, „Studia i Materiały z Historii Kultury Materialnej”, t. 57, 1984. Radoch Μ., Księga podskarbiego malborskiego jako źródło do poznania kon taktów Polski z Zakonem Krzyżackim wiatach 1399-1409, [w:] Tekst źródła: krytyka, interpretacja, red. B. Trelińska, Warszawa 2005. Radoch Μ., Potrawy na stole krzyżackim w świetle Königsberger Kochbuch, [w:] Historia naturalna jedzenia. Między antykiem a XIX wiekiem. Materiały z Międzynarodowej Konferencji Naukowej zorganizowanej przez Muzeum Historyczne Miasta Gdańska i Uniwersytet Gdański dla upamiętnienia 100-lecia otwarcia Muzeum Wnętrz Mieszczańskich w Domu Uphagena w dniach 3-4 listopada 2011 roku, red. B. Możejko przy współpracy E. Barylewskiej-Szymańskiej, Gdańsk 2012. Radoch Μ., Walki Zakonu Krzyżackiego o Żmudź od połowy XIII wieku do 1411 roku, Olsztyn 2011. Radoch Μ., Wydatki wielkiego mistrza Konrada von Jungingen na utrzyma nie księcia litewskiego Świdrygiełły w państwie zakonnym w Prusach w latach 1402-1404, [w:] Komturzy, rajcy, żupani. Studia z dziejów średniowiecza, red. B. Śliwiński, nr 11, Malbork 2005. Radoch Μ., Ziemie pruskie w oczach Gilberta de Lannoy, „Komunikaty Ma zursko-Warmińskie” 2005, nr 4. Radzimiński A., Przy stole Jana von Ast - plebana św. Janów w Starym Mie ście Toruniu, „Archaeologia Historica Polona” 2004,1.14. Rączkowski W, Nowakowski J„ Między metaforę a realnościę; ścieżka, droga, trakt w dyskursie archeologicznym, [w:] Trakt
cesarski. Iława Gniezno Magdeburg, red. W. Dzieduszycki, Μ. Przybył, „Bibliotheca Fontes Archaeologici Posnanienses”, Vol. 11, Poznań 2002. Robak Z., Wczesnośredniowieczny wóz w Polsce, „Zbornik Filozofickej fakulty Univerzity Komenského. Musaica” 2009, nr 26. Rosik R., Bolesław Krzywousty, Wrocław 2013. Rosset A., Drogi i mosty w średniowieczu i w czasach odrodzenia, Warsza wa 1974. Runciman S., Dzieje wypraw krzyżowych, t. 3: Królestwo Akki i późniejsze krucjaty, tłum. J. Schwakopf, posłowie B. Zientara, Warszawa 1988. Russocki S., Posługi komunikacyjne, [w:] Słownik starożytności słowiań skich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniej szych, t. 4/2, red. G. Labuda i Z. Stieber, Wrocław i in. 1972. Russocki S., Powinność przewodu na tle posług transportowych Polski pia stowskiej, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1965,1.13, nr 2. -312-
BIBLIOGRAFIA Russocki S., Przewód, [w:] Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku, [t. 2], red. naczelny A. Mączak, Warszawa 1981. Rutkowska G., Podróże polskich królowych w XV wieku, [w:] Samotrzeć, w kompanii czy z orszakiem? Społeczne aspekty podróżowania w śre dniowieczu i w czasach nowożytnych, red. Μ. Saczyńska, E. Wółkiewicz. Warszawa 2012. Rutkowska-Płachcińska A., Materialne warunki bytu ubogich w miastach późnośredniowiecznych na zachodzie Europy, Wrocław i in. 1988. Rutkowska-Płachcińska A., Pożywienie, napoje, [w:] Historia kultury ma terialnej Polski w zarysie, red. W. Hensel i J. Pazdur, t. 2: od XIII do XV wieku, red. A. Rutkowska-Płachcińska, Wrocław i in. 1978. Rutkowska-Płachcińska A., Urządzenia transportowe i komunikacyjne, [w:] Historia kultury materialnej Polski w zarysie, red. W. Hensel i J. Paz dur, t. 2: odXIIIdo XV wieku, red. A. Rutkowska-Płachcińska, Wro cław i in. 1978. Rybarski R„ Handel i polityka handlowa Polski w XVI stuleciu, t. 1: Rozwój handlu i polityki handlowej; t. 2: Tablice i materiały statystyczne, Po znań 1928-1929. Rymar E„ Jedna bitwa pomorsko-brandenburska na Kremskiej Grobli (w 1412 r.) i bitwa Barnima III księcia szczecińskiego z Wedlami (w 1332 r.), [w:] Kaci, święci, templariusze, red. B. Śliwiński, „Studia z dziejów średniowiecza”, nr 14, Malbork 2008. Rzeźnicka Z., Kokoszko Μ., Milk and Dairy Products in the Medicine and Culinary Art of Antiquitati and Early Byzantium (F'-T^ Centuries AD), „Byzantina Lodziense” 38, Łódź 2020. Samsonowicz A., Łowiectwo w Polsce Piastów i Jagiellonów, Wrocław-War szawa-
Kraków 1991. Samsonowicz H„ Jeszcze opasie rycerskim, giermkach i klientach, „Roczniki Historyczne” 1999, nr 65. Sienkiewicz H., Krzyżacy, t. 2, Wyd. Literackie, Kraków 2016. Sikora E, Cyrograf Dziersława Rytwiańskiego z 1471 roku, [w:] Historia vero testis temporum. Księga jubileuszowa poświęcona Profesorowi Krzysztofowi Bączkowskiemu w 70. rocznicę urodzin, red. J. Smołucha, A. Waśko, T. Graff, P.E Nowakowski, Kraków 2008. Sikora E, Uroczystości koronacyjne królowej Zofii w 1424 roku, [w:] tenże, Małopolskie późne średniowiecze. Ludzie i instytucje. Wybór pism, red. W. Bukowski, A. Gąsiorowski, G. Rutkowska, Warszawa-Kraków 2017. Skibiński E., Chrześcijańska paideia w „Kronice polskiej” mistrza Wincen tego zwanego Kadłubkiem. Studium źródłoznawcze, [w:] Hortus -313-
BIBLIOGRAFIA mediaevalis. Studia ofiarowane Profesorowi Wojciechowi Fałkow skiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Komitet redakcyjny, Wrocław 2022. Słownik etymologiczny języka polskiego, red. A. Brückner, Kraków 1927. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W Walewski, 1.12, Warszawa 1892. Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średnio wieczu, cl. 4, z. 3, oprać. W. Bukowski, J. Laberschek, A. Marzec, Μ. Mikuła, K. Nabiałek, Μ. Wolski, Μ. Zdanek, red. W Bukow ski, Kraków 2011; cz. 5, z. 2, oprać. W. Bukowski, J, Laberschek, Μ. Schmidt, F. Sikora, J. Szyszka, P. Wiencierz przy współ pracy Μ. Wolskiego; współpraca archeologiczna Μ. Wojenka, red. W. Bukowski, Kraków 2019. Słownik historyczno-geograficzny województwa lubelskiego w średniowieczu, oprać. S. Kuraś, [w:] Dzieje Lubelszczyzny, t. 3, Warszawa 1983. Słownik kościelny łacińsko-polski, oprać. A. Jougan, wyd. 4, Warszawa 1992. Słownik łaciny średniowiecznej w Polsce, red. Μ. Plezia, t. 2, WrocławKraków-Warszawa 1959; t. 3, Wrocław-Warszawa-Kraków 1969; t. 4, Wrocław i in. 1975. Słownik łacińsko-polski, red. Μ. Plezia, t. 4, Warszawa 1974. Słownik łacińsko-polski Bartłomieja z Bydgoszczy podług rękopisu z roku 1532, wyd. B. Erzepki, Poznań 1900. Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków, oprać. J. Sondel, wyd. 2, Kraków 2001. Słownik polszczyzny XVI wieku, Komitet Redakcyjny: t. 2-3, Wrocław-War szawa-Kraków 1967-1968; red. naczelna M.R. Mayenowa: t. 6-8, 10,12, Wrocław i in. 1972-1974,1976,1979; t. 21,24, Warszawa i
in. 1992,1996. Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, t. 1, Warszawa 1953-1955; t. 2, 3, Wrocław-Kraków-Warszawa 1956-1959, 1960-1962; t. 5, Wro cław-Warszawa-Kraków 1965-1969; t. 6, 8, Wrocław i in. 19701973,1977-1981. Smolarek P., Dawne żaglowce, Gdynia 1963. Smolarek P., Morska technika wojskowa od X do przełomu XII i XIII wieku, [w:] Polska technika wojskowa do 1500 roku, red. A. Nadolski, War szawa 1994. Smolarek P., Morska technika wojskowa od przełomu XII i XIII do połowy XVwieku, [w:] Polska technika wojskowa do 1500 roku, red. A. Nadol ski, Warszawa 1994. -314-
BIBLIOGRAFIA Smolarek P„ Z dziejów polskiej floty, Warszawa 1957. Smołucha J„ Papiestwo a Polska w latach 1484-1526. Kontakty dyplomatycz ne na tle zagrożenia tureckiego, Kraków 1999. Sosnowski Μ., Nowa lista uczestników zjazdu monarchów w Budzie w 1412 r., „Studia Żródłoznawcze” 2022, nr 60. Sowina U., Woda i ludzie w mieście późnośredniowiecznym i wczesnonowożytnym. Ziemie polskie z Europi} w tle, Warszawa 2009. Sperka J„ Dwór pierwszych Jagiellonów a tajniki średniowiecznej kuchni, [w:] Historia naturalna jedzenia. Między antykiem a XIX wiekiem. Mate riały z Międzynarodowej Konferencji Naukowej zorganizowanej przez Muzeum Historyczne Miasta Gdańska i Uniwersytet Gdański dla upamiętnienia 100-lecia otwarcia Muzeum Wnętrz Mieszczańskich w Domu Uphagena w dniach 3-4 listopada 2011 roku, red. B. Możejko przy współpracy E. Barylewskiej-Szymańskiej, Gdańsk 2012. Spieralski Z., Kampania obertyńska 1531 roku, Warszawa 1962. Sroka S.A., Elżbieta Łokietkówna, Bydgoszcz 2000. Sroka S.A., Książę Władysław Biały w Burgunda, „Studia Historyczne” 1996, R. 39, z. 2. Stelmach R., Co mówią o karczmach średniowieczne dokumenty śląskie, [w:] Kościół i społeczeństwo. Studia nad obiegiem informacji i konfliktami zbrojnymi w dawnych i nowych wiekach, red. naukowy J. Grabowski, Warszawa 2012. Stolarczyk T., Polskie diabły szlacheckie. Aspekt historyczny, [w:] Diabeł Bo ruta w dawnej kulturze polskiej, red. Μ. Wichowa, Łódź-Płock 2021. Strickland Μ., War and Chivalry. The Conduct and Perception of War in England and Normandy, 1066-1217, Cambridge 1996. Strzelczyk J., Bolesław Chrobry, Poznań
2003. Strzelczyk J., Krystyna de Pizan. O sztuce wojennej, [w:] „Od najazdów po gańskich dotąd są państwa Waszej Królewskiej Mości spokojne.”. Studia ofiarowane w siedemdziesiątą rocznicę urodzin prof. Karolowi Olejnikowi, red. Z. Pilarczyk, Μ. Franz, Toruń 2008. Strzyż P., Lipany 1434, Łódź 2021. Swieżawski A., Próba oceny wartości zdrowotnej wyżywienia wojska polskie go w średniowieczu na przykładzie wojny trzynastoletniej, „Biuletyn Wojskowej Akademii Medycznej” 1967, Suplement IV: Zjazdy i kon ferencje, z. Il: I Konferencja naukowa poświęcona dziejom polskiej wojskowej służby zdrowia, Eódź, 6-7grudnia 1966, Łódź 1967. Szambelan Z., Najazdy ruskie na ziemię sandomierską w XIII w., „Acta Universitatis Lodziensis” 1989, Folia Historica 36. -315-
BIBLIOGRAFIA Szczygielski W., Obowiązki i powinności wojskowe miast i mieszczaństwa w Polsce od XIII do połowy XV wieku, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” I960, t. 5. Szubelak B., Rydwany z kosami na Bliskim Wschodzie w starożytności, [w:] Klio viae et invia. Opuscula Marco Cetwiński dedicata, red. A. Odrzywolska-Kidawa, Warszawa 2010. Szweda A., Habitacula omnibus proventibus et commeatibus referta. Pro blemy zaopatrzenia w żywność podczas zjazdów polsko-litewsko-krzyżackich w I połowie XV wieku, [w:] Dobrou chut’, velkomésto. Sbornik pfispëvkû z 22. vëdecké konference Archivu hlavniho mésta Prahy, red. O. Fejtovâ, V. Ledvinka i J. Peśek, Praha 2007 (Documen ta Pragensia, t. 25). Szweda A., Organizacja i technika dyplomacji polskiej w stosunkach z zako nem krzyżackim w latach 1386-1454, Toruń 2009. Szybkowski S., „Durum est nostris absque armis”. Kilka słów o pobycie pol skich rycerzy w Gdańsku w 1457 roku, [w:] „Średniowiecze Polskie i Powszechne”, t. 6 (10), red. J. Sperka i B. Czwojdrak, Katowice 2014. Szybkowski S., Kościeleccy ze Skępego herbu Ogon i ich protoplaści. Stu dium z dziejów późnośredniowiecznej rodziny możnowładczej, Gdańsk 2018. Szymański J„ Nauki pomocnicze historii, wyd. nowe, przejrzane i zmienione, Warszawa 2001. Szymczak A., Szymczak J., Lektyki i kolebki, karety i zwykłe wozy. Pojazdy dla pań i panów, wielkich tego świata oraz maluczkich w Polsce śre dniowiecznej i wczesnonowożytnej, „Acta Universitatis Lodziensis”, 2021, Folia Archaeologica: 36,2021. Szymczak J., The Arms and Armour of the Municipal War Wagon Escort in 1521,
„Fasciculi Archaeologiae Historicae” 1999 (2000), nr 12. Szymczak J., Ceny broni, koni i oporządzenia jeździeckiego, [w:] Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1450-1500, red. A. Nowakowski, wyd. 2, Toruń 2003. Szymczak J„ „Currus bellicalis”, czyli o wozach wojennych i ich wyposaże niu w średniowiecznej Polsce, [w:] Od najazdów pogańskich dotąd są państwa Waszej Królewskiej Mości spokojne. Studia ofiarowane w siedemdziesiątą rocznicę urodzin Profesorowi Karolowi Olejnikowi, red. Z. Pilarczyk i Μ. Franz, Toruń 2008. Szymczak J., Fish on Royal, Noblemens, Townsmens and Monastic Tables as well as in Soldiers Cauldrons in Medieval and Early Modern Poland, „Fasciculi Archaeologiae Historicae” 2011, nr 24. -316-
BIBLIOGRAFIA Szymczak J., Groch z kapusty na średniowiecznym stole w Polsce, [w:] Świat historyka. Studia ofiarowane Profi Janowi Tyszkiewiczowi, red. Μ. Nagielski, G. Rostkowski, Pułtusk 2016. Szymczak J., Grody w Polsce środkowej i zachodniej w okresie rozbicia dziel nicowego, Łódź 1980 [„Acta Universitatis Lodziensis. Zeszyty Na ukowe Uniwersytetu Łódzkiego. Nauki Humanistyczno-Społeczne”, Seria I: Folia Historica, 1980, nr 70]. Szymczak J., Grzyby, ryby i polewki na średniowiecznym stole i w kotle obo zowym, [w:] Scientiae Auxiliäres Historiae, 1.1: In memoriam honoremque Casimiri Jasiński, Toruń 2010. Szymczak J., Koń wyniósłjeźdźca ponad innych wojowników, [w:] Etos rycer ski w Europie Środkowej i Wschodniej od X do XV wieku, red. W. Peltz i J. Dudek, Zielona Góra 1997. Szymczak J„ „Kwestia końska” w polskim ustawodawstwie średniowiecznym, [w:] Nil nisi veritas. Księga dedykowana Profesorowi Jackowi Matu szewskiemu, red. Μ. Głuszak, D. Wiśniewska-Jóźwiak, Łódź 2016. Szymczak J., Od ryb słonych i cuchnących Anonima tzw. Galla po wyborne w smaku ryby Jana Długosza i Marcina Kromera, [w:] Na szlakach dwóch światów. Studia ofiarowane Profesorowi Jerzemu Hauzińskiemu, red. A. Teterycz-Puzio, Słupsk 2016. Szymczak J., Organizacja produkcji i ceny uzbrojenia, [w:] Uzbrojenie w Pol sce średniowiecznej 1350-1450, red. A. Nadolski, Łódź 1990. Szymczak J., Pierwsze cztery wieki miasta Uniejowa, [w:] Miasto Uniejów i region spycimiersko-uniejowski poprzez wieki, red. J. Szymczak, 1.1: Do 1918 roku, Łódź-Uniejów2021. Szymczak J., Początki broni palnej w Polsce (1383-1533),
Łódź 2004. Szymczak J., „Pod namatem sub diuo”, [w:] Rycerze, wędrowcy, kacerze. Stu dia z historii średniowiecznej i wczesnonowożytnej Europy Środkowej, red. B. Wojciechowska, W. Kowalski, Kielce 2013. Szymczak J., Polska czasów Jana Długosza „smacznymi wyrobami mleczny mi” i „tłustym masłem” słynąca, [w:] Jan Długosz - w kręgu badań historyków i literaturoznawców, red. T. Giergiel, Sandomierz 2017. Szymczak J., Raschody na transportirovku artillerii v srednevekove, [w:] Voennaja archeologija. Gruzie i voennoe delà v istoriceskoj i socjalnoj Perspektive. Materiały mezdunarodnoj konferencii 2-5 sentabria 1998 g„ St. Petersburg 1998. Szymczak J., Rycerska broń drzewcowa na polu bitwy i w szrankach turniejo wych w Polsce średniowiecznej, [w:] Heraldyka i okolice, red. A. Ra chuba, S. Górzyński i H. Manikowska, Warszawa 2002. -317-
BIBLIOGRAFIA Szymczak J., Rycerz i jego konie, Bellerive-sur- Allier 2018. Szymczak J., Rycerz z bronią zaczepną, Warszawa-Bellerive-sur-Allier 2017. Szymczak J., The Saddle in the Act of Penance, on a Divine Horse with a Flag attached on the Battle Field in the Middle Ages, „Fasciculi Archaeologiae Historicae” 2016, nr 29. Szymczak J., Sposoby zdobywania i obrony grodów w Polsce w okresie roz bicia dzielnicowego, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1979, t. 22. Szymczak J., W 600-lecie Wielkiej Wojny z Zakonem Krzyżackim 14091411 (Od Łęczycy 17 VII1409 r. do Torunia 1II1411), [w:] Na znak świetnego zwycięstwa. W sześćsetną rocznicę bitwy pod Grunwal dem. Katalog wystawy 15 łipca-30 września 2010, t. 1: Studia, red. D. Nowacki, Zamek Królewski na Wawelu, Państwowe Zbiory Sztuki, Kraków 2010. Szymczak J., Świętosław Szczenię z Zawady pod Nikopolern w 1396 r. (Mar cin Kromer kontra Jan Długosz), „Rocznik Łódzki” 1995, nr 42. Szymczak J., W kwestii liczebności oddziałów wojskowych w Polsce okre su rozbicia dzielnicowego, „Acta Universitatis Lodziensis” 1981, Folia Historica 2. Szymczak J„ Walki o kasztelanię łędzką w połowie XIII wieku, „Rocznik Ka liski” 1974, nr 7. Szymczak J., Wóz wojenny z Sieradza z 1590 r, [w:] Na wojnie i w szla checkim dworku. Studia i materiały, red. K. Maksymiuk, D. Wereda, R. Roguski, Siedlce 2016. Szymczak J„ Z kasztelu do obozu wojennego. Konno, zbrojnie i z dobrze za opatrzonym wozem, „Acta Universitatis Lodziensis” 2017, Folia Hi storica 99: Oblicza wojny. Wojsko w drodze, red. J. Kita i Μ. Pogońska-Pol, Łódź 2017. Szymczak J.,
Zasoby broni w zamkach polskich w końcu XV i na początku XVI w., [w:] Z dziejów wojen i wojskowości. Księga pamiątkowa po święcona prof. dr. hab. Tadeuszowi Rawskiemu z okazji 55-lecia roz poczęcia pracy naukowej, red. P. Matusak, Łowicz 2001. Szymczak J., Zbrojna eskorta miejskich wozów wojennych w Polsce w XVXVI w., [w:] „Studia z dziejów średniowiecza”, nr 20, WarszawaBellerive-sur-Allier 2016. Szymczak J., „Ziemia polska słodka miodami”, [w:] Człowiek - Społe czeństwo - Źródło. Studia dedykowane Profesor Jadwidze Hoff, red. Sz. Kozak, D. Opaliński, J. Polaczek, Sz. Wieczorek, W. Zawitkowska, Rzeszów 2014. -318-
BIBLIOGRAFIA Szymczak J., Żywność na miejskich wozach wojennych w późnym średniowie czu i na początku epoki nowożytnej, „Przegląd Nauk Historycznych” 2006 [2007], t. 5, nr 1 (9). Szymczakowa A., Urzędnicy łęczyccy i sieradzcy do połowy XV wieku, „Acta Universitatis Lodziensis” 1984, Folia Historica 20. Szymczakowa A., Wyprawy szlachcianek sieradzkich w XV wieku, [w:] Nie bem i sercem okryta. Studia historyczne dedykowane dr Jolancie Ma linowskiej, red. Μ. Malinowski, Toruń 2001. Śląski K., Słowianie zachodni na Bałtyku w VII-XIII wieku, Gdańsk 1970. Śliwiński B„ Kronikarskie niedyskrecje, Gdańsk 1994. Śliwiński B., Książę kujawski Kazimierz I i książę wschodniopomorski (gdań ski) Świętopełk, [w:] Książę Kazimierz Konradowie i Kujawy jego cza sów, red. D. Karczewski, Kraków 2017. Śliwiński B., Mściwoj II (1224-1294) książę wschodniopomorski (gdański), Warszawa 2016. Śliwiński B., Rola i znaczenie grodu w Sartowicach w pierwszej poło wie lat 40. XIII wieku, [w:] In memoriam honoremque Casimiri Jasiński, red. J. Wenta i P. Gliński, Scientiae Auxiliäres Historiae, t. 1, Toruń 2010. Śliwiński B., Wojna o Nakło między księciem wschodniopomorskim Świę topełkiem a księciem poznańskim Przemysłem I i o okolicznościach zawarcia pokoju w Kcyni z lipca 1256 r„ [w:] In tempore belli et pa ds. Ludzie - Miejsca - Przedmioty. Księga pamiątkowa dedykowana prof. dr. hab. Janowi Szymczakowi w 65-lecie urodzin i 40-lecie pracy naukowo-dydaktycznej, red. T. Grabarczyk, A. Kowalska-Pietrzak, T. Nowak, Warszawa 2011. Śliwiński J., Grodzieńszczyzna i Podlasie w XV-XVI wieku w Wielkim Księ
stwie Litewskim (wielkoksiążęce puszcze i włości, eksploatacja, poża ry), Olsztyn 2010. Śliwiński J„ Władysław Biały 1327/1333-20 luty 1388. Ostatni książę kujaw ski. Największy podróżnik spośród Piastów, Kraków 2011. Swiętosławski W., Archeologiczne ślady najazdów tatarskich na Europę Środ kową w XIII w. Łódź 1997. Swiętosławski W, Późnośredniowieczna jurta mongolska, [w:] Budownic two i budowniczowie w przeszłości, red. A. Abramowicz i J. Maik, Łódź 2002. Świętosławski W., Sprzęt transportowy, przeprawowy i kwatermistrzowski, [w:] Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1450-1500, red. A. Nowa kowski, wyd. 2, Toruń 2003. -319-
BIBLIOGRAFIA Świętosławski W, Ślady koczowników Wielkiego Stepu z X, XI i XII wieku w dorzeczach Wisły i Odry, Łódź 2006. Świętosławski W., Wyposażenie późnośredniowiecznych wojowników Wiel kiego Stepu, [w:] Nie tylko broń. Niemilitarne wyposażenie wojow ników w starożytności i średniowieczu, red. W. Świętosławski, „Acta Archaeologica Lodziensia” 2008, 54. Teterycz-Puzio A., Kronikarzy rozkosze stołu: przyjemność - umiar - czy niezbędna potrzeba? Jedzenie w świetle wybranych kronik środkowo europejskich z XI-XIV wieku, [w:] Historia naturalna jedzenia. Mię dzy antykiem a XIX wiekiem. Materiały z Międzynarodowej Konfe rencji Naukowej zorganizowanej przez Muzeum Historyczne Miasta Gdańska i Uniwersytet Gdański dla upamiętnienia 100-lecia otwar cia Muzeum Wnętrz Mieszczańskich w Domu Uphagena w dniach 3-4 listopada 2011 roku, red. B. Możejko przy współpracy E. Barylewskiej-Szymańskiej, Gdańsk 2012. Teterycz-Puzio A., Piastowie w drodze. O wyprawach dalekich i bliskich (nie tylko wojennych) władców piastowskich w świetle średniowiecznych kronik, [w:] „Migracje. Podróże w dziejach”. Starożytność i średnio wiecze. Monografia oparta na materiałach z VII Międzynarodowej Sesji Naukowej Dziejów Ludów Morza Bałtyckiego. Wolin, 26-28 lipca 2014, red. Μ. Franz, К. Kościelniak, Z. Pilarczyk, Mare Intégrons. Studia nad dziejami wybrzeży Morza Bałtyckiego, t. 7, Toruń 2015. Tęgowski J., Kilka uzupełnień do itinerarium króla Władysława Jagiełły, „Studia Źródłoznawcze” 2003, nr 41. Trawkowski S., Taberny płockie na przełomie XI i XII wieku. W sprawie za kresu obrotu towarowo-
pieniężnego, „Przegląd Historyczny” 1962, nr 53, z. 4. Trawkowski S., Życie osiadłe, [w:] Kultura Polski średniowiecznej X-XIII w., red. J. Dowiat, Warszawa 1985. Tyszkiewicz J., Geografia historyczna Polski w średniowieczu. Zbiór studiów, Warszawa 2003. Tyszkiewicz J„ Ludzie i przyroda w Polsce średniowiecznej, Warszawa 1983. Urzędnicy centralni i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego XIVXVIII wieku. Spisy, oprać. H. Lulewicz i A. Rachuba, Kórnik 1994. Wagner E„ Drobna Z., Durdik J„ Kroje, zbrój a zbrane doby pfedhusitske a husitskë, Praha 1956. Walawander A., Kronika klęsk elementarnych w Polsce i krajach sąsiednich w latach 1450-1586 (z wykresami), cz. 1: Zjawiska meteorologiczne i pomory, Lwów 1932. -320-
BIBLIOGRAFIA Waluga G., Społeczeństwo realne i idealne w „Opowieściach kanterberyjskich” Geoffreya Chaucera, Warszawa 2000. Warężak J„ Rozwój uposażenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w średnio wieczu z uwzględnieniem stosunków gospodarczych w XIV i XV w. (Z mapą), Lwów 1929. Wawrzonowska Z., Uzbrojenie i ubiór rycerski Piastów śląskich od XII do XIV wieku, Łódź 1976. Wdowiszewski Z., Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce, Kra ków 2005. Wies E.W., Fryderyk Barbarossa. Mit i rzeczywistość, tłum. W. Radwański, Warszawa 1996. Wiesiołowski J., Ambroży Pampowski - starosta Jagiellonów. Z dziejów awansu społecznego na przełomie Średniowiecza i Odrodzenia, Wro cław i in. 1976. Wiliński K., Ceny koni w Polsce średniowiecznej, „Acta Universitatis Lodziensis. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego. Nauki Humanistyczno-Społeczne”, Seria I: Folia Historica, 1979, nr 57: Feudalizm. Wilska Μ., Objazdy księcia Janusza Starszego: struktura władzy i środowisko dworskie na Mazowszu, [w:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 2, red. S.K. Kuczyński, Warszawa 1982. Włodarski B., Polska i Czechy w drugiej połowie XIII i początkach XIV wieku (1250-1306), Lwów 1931. Włodarski B., Polska i Ruś 1194-1340, Warszawa 1966. Włodarski B., Rywalizacja o ziemie pruskie w połowie XIII wieku, Toruń 1958. Woytowycz L., Lew Daniłowicz i walka o tron krakowski w ostatniej ćwier ci XIII wieku, [w:] „Średniowiecze Polskie i Powszechne”, t. 8 (12), red. J. Sperka i B. Czwojdrak, Katowice 2016. Wółkiewicz E., „Episcopus ambulans”. Formy i organizacja podróży biskupów wrocławskich w późnym
średniowieczu, [w:] Samotrzeć, w kompanii czy z orszakiem? Społeczne aspekty podróżowania w średniowieczu i w cza sach nowożytnych, red. Μ. Saczyńska, E. Wółkiewicz, Warszawa 2012. Wółkiewicz E., Spiżarnia biskupa. Konsumpcja na dworze biskupów wro cławskich w świetle rachunków z 1449 i 1450 roku, „Kwartalnik Hi storii Kultury Materialnej” 2021, t. 69, nr 4. Wrzesińska A., Wrzesiński J., „Kto się nie leni, zrobi złoto z kamieni” - osełki w grobach wczesnego średniowiecza, [w:] Grób w przestrzeni, prze strzeń w grobie. Przestrzenne uwarunkowania w dawnej obrzędowo ści pogrzebowej, red. T. Kurasiński, K. Skóra, „Acta Archaeologica Lodziensia” 2014, 60. -321-
BIBLIOGRAFIA Wrzesiński J„ Komunikacja w czasach Bolesława Chrobrego, „Z otchłani wieków” 2000, R. 55, nr 3-4. Wrzesiński J„ Środki i urządzenia komunikacyjne Polski wczesnopiastowskiej na podstawie dotychczasowych znalezisk archeologicznych, [w:] „Trakt cesarski”: Iława Gniezno Magdeburg, red. W. Dzieduszycki, Μ. Przybył, Poznań [2002]. Wrzesiński Sz., Tajemnice rycerzy. Życie codzienne śląskich feudałów, Za krzewo 2008. Wybranowski D., Jeszcze raz o taktyce wojen pomorskich Bolesława Krzywo ustego i okolicznościach ich finału, „Przegląd Zachodniopomorski” 2017, nr 32. Wybranowski D., Warunki naturalne jako jeden z czynników towarzyszą cych w prowadzeniu działań wojennych w narracji Thietmara i Galla Anonima. Przyczynek do polityki pierwszych Piastów, [w:] Oblicza wojny. Armia kontra natura, 1.1, red. W. Jarno i J. Kita, Łódź 2020. Wyczański A., Studia nad konsumpcją żywności w Polsce w XVI i pierwszej połowie XVII w., Warszawa 1969. Wyrozumska B„ Drogi w ziemi krakowskiej do końca XVI wieku, Wrocław i in. 1977. Wyrozumski J„ Kazimierz Wiełki, Wrocław i in. 1982. Wyrozumski J., Państwowa gospodarka solna w Polsce do schyłku XIV wieku, Kraków 1968. Wyrwa A.M., W kuchni i przy stole „szarych mnichów”, czyli o wyżywieniu cystersów w świetle źródeł normatywnych zakonu oraz wybranych źródeł pisanych, archeologicznych i przyrodniczych, „Archaeologia Historica Polona” 2004,1.14. Zajączkowski S., O przejściach przez Błota Łęczyckie w średniowieczu, [w:] Ziemia i ludzie dawnej Polski. Studia z geografii historycznej, red. A. Galos i J. Janczak, Wrocław 1976. Zajączkowski S.,
Polska a Zakon krzyżacki w ostatnich latach Władysława Łokietka, Lwów 1929. Zajączkowski S.M., Służba wojskowa chłopów w Polsce do połowy XV wieku, Łódź 1958. Zajączkowski S.M., Udział ludności wiejskiej w polskiej wojskowości do połowy XVstulecia, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1984, t. 27. Zaleski Z., Bractwo krawieckie chwaliszewskie, „Kronika Miasta Poznania” 1927, R. 5, nr 1. Zaleski Z., Bractwo krawieckie poznańskie przed r. 1792, „Kronika Miasta Poznania” 1927, R. 5, nr 2. -322-
BIBLIOGRAFIA Zaremska H., Krakowska księga wójtowska z roku 1442. Bójki i obelgi, [w:] Cracovia - Polonia - Europa. Studia z dziejów średniowiecza ofiaro wane Jerzemu Wyrozumskiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę uro dzin i czterdziestolecie pracy naukowej, Kraków 1995. Zaremska H., Miejsca spotkań kultury masowej: karczmy i łaźnie, [w:] Kultura Polski średniowiecznej XIV-XV w., red. B. Geremek, War szawa 1997. Zarys historii włókiennictwa na ziemiach polskich do końca XVIII wieku, red. J. Kamińska i I. Turnau, Wrocław-Warszawa-Kraków 1966. Zathey J„ „Przegląd Historyczny” 1950, t. 41 - rec.: J. Garbacik, Kallimach jako dyplomata i polityk, Kraków 1948. Zbierski A., Rybołówstwo, [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklo pedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, t. 4/2, red. G. Labuda i Z. Stieber, Wrocław i in. 1972. Zientara B., Węznica, [w:] Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku, [t. 2], red. nacz. A. Mączak, Warszawa 1981. Zonenberg S„ Kronika Wiganda z Marburga, Bydgoszcz 1994. Żołądź-Strzelczyk D„ Groch z kapustą i krupy z olejem, czyli co i jak jada no w Poznaniu od XVI do XVIII wieku, „Kronika Miasta Poznania” 2003, nr 4: Do stołu podano. Żurawska T., Polskie powozy, Wrocław i in. 1982. Żygulski Z. jun„ Bitwa pod Orszą - struktura obrazu, [w:] tenże, Światła Stambułu, Warszawa 1999. Żygulski Z. jun., Broń starożytna. Grecja, Rzym, Galia, Germania, Warsza wa 1998. Żygulski Z. jun., Tureckie trofea i imperialny styl osmański, [w:] tenże, Świa tła Stambułu, Warszawa 1999. Żygulski Z. jun., The Wagon Lager, „Fasciculi
Archaeologiae Historicae” 1994, nr 7. -323-
KNIGHT IN WAR. TRAVELAND THE ACCOMMODATION 4 Knight ON THE GO, IN QUARTERS AND WITH FOOD Contents LIST OF ABBREVIATIONS INTRODUCTION CHAPTER I: Traveling is not always comfortable and safe i. Difficult and dangerous roads 2. Travel and war accommodation a. Guest rooms at Wawel в. Other Guest Accommodation c. Stay and overnight at the inn D. A TENT AS A SUBSTITUTE FOR HOME E. Staying in a hut 3. A TRAVEL ESSENTIAL a. Basic travel equipment B. HERGEWET, OR ARMA BELLICA 4. A SQUIRE AS THE KNIGHT S PERSONAL ATTENDANTS AND HIS BODYGUARD 5. Travel time and costs CHAPTER II: Travel Vehicles and War Transport i. Types of vehicles Construction of vehicles Vehicle Prices c. Scythe carts d. Deck wagons 2. Carts with traveling equipment 3. Harnessed horses 4. Weapons on carts a. b. - 332 -
5. Armed escort of war chariots 6. Sleights not only in winter transport 7. Water transport and not only war CHAPTER III: „ A Hunger More Fearful Than the Sword” 1. Provisioning 2. Food in towns and castles 3. Food on traveling carts 4. When bread and beer ran out 5. Travel and stationary cuisine, rich and modest CONCLUSION BIBLIOGRAPHY LIST OF FIGURES END TABLES SUMMARY INHALTSVERZEICHNIS CONTENU СОДЕРЖАНИЕ - 333 -
RITTER AUF DEN KRIEG, AUF DERSTRASSE UND IN DERUNTERKUNFT 4 Ritter UNTERWEGS, IN QUARTIEREN UND MIT ESSEN INHALTSVERZEICHNIS LISTE DER ABKÜRZUNGEN EINFÜHRUNG KAPITEL I: Reisen ist nicht immer bequem und sicher i. Schwierige und gefährliche Strassen 2. Reise- und Kriegsunterkünfte a. Gästezimmer im Wawel Andere Gästeunterkünfte c. Aufenthalt und Übernachtung im Gasthof d. Ein Zelt als Heimersatz e. Aufenthalt in einer Hütte 3. Ein Muss für die Reise a. Grundlegende Reiseausrüstung b. Hergewet oder arma bellica 4. Ein Knappe als persönliche Begleiter des Ritters und sein Leibwächter 5. Reisezeit und -kosten b. KAPITEL II: Reisefahrzeuge und Kriegstransport i. Fahrzeugtypen a. Bau von Fahrzeugen b. Fahrzeugpreise c. Sensenkarren d. Deckswagen 2. Karren mit Reiseausrüstung 3. Angeschirrte Pferde -336-
4. Waffen auf Karren 5. Bewaffnete Eskorte von Streitwagen 6. Schlitten nich nur im Wintertransport 7. Wassertransport und nicht nur Krieg KAPITEL III: „Ein Hunger, furchtbarer als das Schwert” 1. Bereitstellung 2. Essen in Städten und Schlössern 3. Essen auf Reisekarren 4. Als Brot und Bier ausgingen 5. Reise- und stationäre Küche, reich und bescheiden ENDUNG BIBLIOGRAPHIE LISTE DER ABBILDUNGEN UND TABELLEN SUMMARY CONTENTS CONTENU СОДЕРЖАНИЕ -337- |
| any_adam_object | 1 |
| author | Szymczak, Jan 1946- |
| author_GND | (DE-588)1012829804 |
| author_facet | Szymczak, Jan 1946- |
| author_role | aut |
| author_sort | Szymczak, Jan 1946- |
| author_variant | j s js |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV049913597 |
| ctrlnum | (OCoLC)1466904367 (DE-599)BVBBV049913597 |
| era | Geschichte 1000-1600 gnd |
| era_facet | Geschichte 1000-1600 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV049913597</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20241125</controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">241018s2024 xx a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788328602526</subfield><subfield code="9">978-83-286-0252-6</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9791095627388</subfield><subfield code="9">979-10-95627-38-8</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1466904367</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV049913597</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Szymczak, Jan</subfield><subfield code="d">1946-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1012829804</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Rycerz w podróży, na kwaterze i ze spyżą</subfield><subfield code="b">= Ritter unterwegs, un Quartieren und mit Essen = Knight on the go, in quarters and with food = Chevalier en déplacement, en quariers et avec de la nourriture</subfield><subfield code="c">Jan Szymczak</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Ritter unterwegs, un Quartieren und mit Essen</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Knight on the go, in quarters and with food</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Chevalier en déplacement, en quariers et avec de la nourriture</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo DiG</subfield><subfield code="c">2024</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Bellerive-sur-Allier</subfield><subfield code="b">Edition La Rama</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">339 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Rycerz na wojnie, w podróży i na kwaterze</subfield><subfield code="v">4</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung in englischer Sprache, Inhaltsverzeichnis in deutscher, englischer, französischer und russischer Sprache</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1000-1600</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Reise</subfield><subfield code="0">(DE-588)4049275-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Mittelalter</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129108-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Verpflegung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4187933-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Ritter</subfield><subfield code="0">(DE-588)4050152-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Osteuropa</subfield><subfield code="0">(DE-588)4075739-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Ostmitteleuropa</subfield><subfield code="0">(DE-588)4075753-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Ostmitteleuropa</subfield><subfield code="0">(DE-588)4075753-5</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Osteuropa</subfield><subfield code="0">(DE-588)4075739-0</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Ritter</subfield><subfield code="0">(DE-588)4050152-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Reise</subfield><subfield code="0">(DE-588)4049275-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Verpflegung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4187933-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Mittelalter</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129108-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="6"><subfield code="a">Geschichte 1000-1600</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Rycerz na wojnie, w podróży i na kwaterze</subfield><subfield code="v">4</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV044339370</subfield><subfield code="9">4</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035252317&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035252317&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035252317&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035252317&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20241125</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0902</subfield><subfield code="g">47</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0902</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0902</subfield><subfield code="g">437</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0902</subfield><subfield code="g">47</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">306.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0902</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0902</subfield><subfield code="g">437</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-035252317</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Osteuropa (DE-588)4075739-0 gnd Ostmitteleuropa (DE-588)4075753-5 gnd |
| geographic_facet | Osteuropa Ostmitteleuropa |
| id | DE-604.BV049913597 |
| illustrated | Illustrated |
| indexdate | 2024-12-16T19:00:39Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788328602526 9791095627388 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-035252317 |
| oclc_num | 1466904367 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 339 Seiten Illustrationen |
| psigel | BSB_NED_20241125 |
| publishDate | 2024 |
| publishDateSearch | 2024 |
| publishDateSort | 2024 |
| publisher | Wydawnictwo DiG Edition La Rama |
| record_format | marc |
| series | Rycerz na wojnie, w podróży i na kwaterze |
| series2 | Rycerz na wojnie, w podróży i na kwaterze |
| spelling | Szymczak, Jan 1946- Verfasser (DE-588)1012829804 aut Rycerz w podróży, na kwaterze i ze spyżą = Ritter unterwegs, un Quartieren und mit Essen = Knight on the go, in quarters and with food = Chevalier en déplacement, en quariers et avec de la nourriture Jan Szymczak Ritter unterwegs, un Quartieren und mit Essen Knight on the go, in quarters and with food Chevalier en déplacement, en quariers et avec de la nourriture Warszawa Wydawnictwo DiG 2024 Bellerive-sur-Allier Edition La Rama 339 Seiten Illustrationen txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Rycerz na wojnie, w podróży i na kwaterze 4 Zusammenfassung in englischer Sprache, Inhaltsverzeichnis in deutscher, englischer, französischer und russischer Sprache Geschichte 1000-1600 gnd rswk-swf Reise (DE-588)4049275-8 gnd rswk-swf Mittelalter (DE-588)4129108-6 gnd rswk-swf Verpflegung (DE-588)4187933-8 gnd rswk-swf Ritter (DE-588)4050152-8 gnd rswk-swf Osteuropa (DE-588)4075739-0 gnd rswk-swf Ostmitteleuropa (DE-588)4075753-5 gnd rswk-swf Ostmitteleuropa (DE-588)4075753-5 g Osteuropa (DE-588)4075739-0 g Ritter (DE-588)4050152-8 s Reise (DE-588)4049275-8 s Verpflegung (DE-588)4187933-8 s Mittelalter (DE-588)4129108-6 s Geschichte 1000-1600 z DE-604 Rycerz na wojnie, w podróży i na kwaterze 4 (DE-604)BV044339370 4 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035252317&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035252317&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035252317&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035252317&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis |
| spellingShingle | Szymczak, Jan 1946- Rycerz w podróży, na kwaterze i ze spyżą = Ritter unterwegs, un Quartieren und mit Essen = Knight on the go, in quarters and with food = Chevalier en déplacement, en quariers et avec de la nourriture Rycerz na wojnie, w podróży i na kwaterze Reise (DE-588)4049275-8 gnd Mittelalter (DE-588)4129108-6 gnd Verpflegung (DE-588)4187933-8 gnd Ritter (DE-588)4050152-8 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4049275-8 (DE-588)4129108-6 (DE-588)4187933-8 (DE-588)4050152-8 (DE-588)4075739-0 (DE-588)4075753-5 |
| title | Rycerz w podróży, na kwaterze i ze spyżą = Ritter unterwegs, un Quartieren und mit Essen = Knight on the go, in quarters and with food = Chevalier en déplacement, en quariers et avec de la nourriture |
| title_alt | Ritter unterwegs, un Quartieren und mit Essen Knight on the go, in quarters and with food Chevalier en déplacement, en quariers et avec de la nourriture |
| title_auth | Rycerz w podróży, na kwaterze i ze spyżą = Ritter unterwegs, un Quartieren und mit Essen = Knight on the go, in quarters and with food = Chevalier en déplacement, en quariers et avec de la nourriture |
| title_exact_search | Rycerz w podróży, na kwaterze i ze spyżą = Ritter unterwegs, un Quartieren und mit Essen = Knight on the go, in quarters and with food = Chevalier en déplacement, en quariers et avec de la nourriture |
| title_full | Rycerz w podróży, na kwaterze i ze spyżą = Ritter unterwegs, un Quartieren und mit Essen = Knight on the go, in quarters and with food = Chevalier en déplacement, en quariers et avec de la nourriture Jan Szymczak |
| title_fullStr | Rycerz w podróży, na kwaterze i ze spyżą = Ritter unterwegs, un Quartieren und mit Essen = Knight on the go, in quarters and with food = Chevalier en déplacement, en quariers et avec de la nourriture Jan Szymczak |
| title_full_unstemmed | Rycerz w podróży, na kwaterze i ze spyżą = Ritter unterwegs, un Quartieren und mit Essen = Knight on the go, in quarters and with food = Chevalier en déplacement, en quariers et avec de la nourriture Jan Szymczak |
| title_short | Rycerz w podróży, na kwaterze i ze spyżą |
| title_sort | rycerz w podrozy na kwaterze i ze spyza ritter unterwegs un quartieren und mit essen knight on the go in quarters and with food chevalier en deplacement en quariers et avec de la nourriture |
| title_sub | = Ritter unterwegs, un Quartieren und mit Essen = Knight on the go, in quarters and with food = Chevalier en déplacement, en quariers et avec de la nourriture |
| topic | Reise (DE-588)4049275-8 gnd Mittelalter (DE-588)4129108-6 gnd Verpflegung (DE-588)4187933-8 gnd Ritter (DE-588)4050152-8 gnd |
| topic_facet | Reise Mittelalter Verpflegung Ritter Osteuropa Ostmitteleuropa |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035252317&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035252317&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035252317&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=035252317&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| volume_link | (DE-604)BV044339370 |
| work_keys_str_mv | AT szymczakjan rycerzwpodrozynakwaterzeizespyzaritterunterwegsunquartierenundmitessenknightonthegoinquartersandwithfoodchevalierendeplacementenquariersetavecdelanourriture AT szymczakjan ritterunterwegsunquartierenundmitessen AT szymczakjan knightonthegoinquartersandwithfood AT szymczakjan chevalierendeplacementenquariersetavecdelanourriture |
Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.
Inhaltsverzeichnis
Inhaltsverzeichnis