Sepherēs kai Kypros:
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Abschlussarbeit Buch |
| Sprache: | Greek |
| Veröffentlicht: |
Athēna
Ekdoseis Kukkida
2023
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister |
| Beschreibung: | In griechischer Schrift |
| Beschreibung: | 543 Seiten 21 cm |
| ISBN: | 9786182080689 618208068X |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV049634170 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20240429 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 240403s2023 m||| 00||| gre d | ||
| 020 | |a 9786182080689 |9 978-618-208-068-9 | ||
| 020 | |a 618208068X |9 618-208-068-X | ||
| 035 | |a (OCoLC)1429561533 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV049634170 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a gre | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Tzionēs, Sabbas P. |d 1951-2016 |e Verfasser |0 (DE-588)104379316X |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Sepherēs kai Kypros |c Sabbas Paulu ; eisagōgē Nasos Bagenas |
| 264 | 1 | |a Athēna |b Ekdoseis Kukkida |c 2023 | |
| 300 | |a 543 Seiten |c 21 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a In griechischer Schrift | ||
| 502 | |b Dissertation |c Panepistēmio Kypru |d 1995 | ||
| 505 | 8 | |a Index S. 529-543 | |
| 600 | 1 | 7 | |a Sepherēs, Giōrgos |d 1900-1971 |0 (DE-588)118764632 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Zypern |0 (DE-588)4079596-2 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 653 | 1 | |a Seferis, George / 1900-1971 / Criticism and interpretation | |
| 653 | 2 | |a Cyprus / In literature | |
| 655 | 7 | |0 (DE-588)4113937-9 |a Hochschulschrift |2 gnd-content | |
| 689 | 0 | 0 | |a Sepherēs, Giōrgos |d 1900-1971 |0 (DE-588)118764632 |D p |
| 689 | 0 | 1 | |a Zypern |0 (DE-588)4079596-2 |D g |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 700 | 1 | |a Bagenas, Nasos Ach. |d 1945- |0 (DE-588)12087718X |4 wpr | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034977929&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034977929&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034977929&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20240429 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 880 |e 22/bsb |f 0904 |g 5693 |
| 942 | 1 | 1 | |c 880 |e 22/bsb |f 0904 |g 495 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034977929 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1812807613154328576 |
|---|---|
| adam_text |
Περιεχόμενα Εισαγωγή, Νάσος Βαγενάς 11 Προλογικό σημείωμα Συντομογραφίες 23 25 Εισαγωγικά 30 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Προετοιμασία της κυπριακής εμπειρίας 1. «Ξένος» στο ελλαδικό κέντρο 45 2. 3. «Αφήστε με ν’ ακούσω τον αδερφό μου!» Νέκυια στον γενέθλιο χώρο 56 67 4. Θησαυρίσματα-κρυσταλλώσεις της μεταπολεμικής περιόδου 82 ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Σεφέρης και Κύπρος. Τύχες και εικόνα μιας αμφίδρομης σχέσης 1. Πριν από την «ανακάλυψη» 2. Η κυπριακή εμπειρία 99 149 3. 4. 5. Πεζογραφική εκτροπή: Βαρνάβας Καλοστέφανος Νέα ποιητική τομή και σύνθεση της συλλογής Προσοικείωση ιδιωματικών στοιχείων 187 195 215 6. 7. Σύγχρονη κριτική πρόσληψη της συλλογής Η διπλωματική παράμετρος (1956-1959) 230 252 I. Υπηρεσιακή ενασχόληση II. Επίκριση κατά Σεφέρη 252 283
ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ 10 8. III. Αντίδραση του ποιητή 296 IV. Ο Σεφέρης ανάμεσα στην Κύπρο και την Αγγλία V. Οι «φίλοι» του άλλου πολέμου 315 342 Περίοδος 1959-1971 350 I. Μετά την επίλυση του Κυπριακού II. Τα τελευταία χρόνια 350 367 ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: Δημοσιευμένες και αδημοσίευτες αρχειακές και άλλες πηγές I. Αρχείο II. Φωτογραφίες 405 407 III. Αλληλογραφία IV. Τα αθυρόστομα V. Κυπριακό τμήμα της βιβλιοθήκης 413 424 428 VI. Βιβλιογραφικά 439 ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ: Παραρτήματα I. Μελέτες για τις σχέσεις Ελλαδιτών δημιουργών με την Κύπρο II. Απηχήσεις της κυπριακής συλλογής Ευρετήριο ονομάτων 503 510 529
I. Μελέτες για τις σχέσεις Ελλαδιτών δημιουργών με την Κύπρο Ενδεικτικά: Για τον Γ. Βιζυηνό Κωστής Κοκκινόφτας, «Ο Γεώργιος Βιζυηνός (1849-1896) και η σχέση του με την Κύπρο», περ. Ακτή 12 (Λευκωσία, φθινόπω ρο 1992): 513-526 (και ανάτυπο). Βλ. και Κωστής Κοκκινόφτας, «Επίμετρο στις σχέσεις του
ποιητή Γεωργίου Βιζυηνού (1849-1896) με την Κύπρο», περ. Ακτή 15 (Λευκωσία, καλο καίρι 1993): 364-365. Βλ. ακόμη Π. Κυπριάνης, «Ο Βιζυηνός εν Κύπρω», εφ. Σάλπιγξ, Λεμεσός, 27.11.1914. Αντώνης Ιντιάνος, «Ο Βιζυηνός στην Κύπρο», περ. Κυπριακά Γράμματα 1 (Λευκωσία, 15.9.1934): 16-21 (βασισμένο σε
προηγούμενο δημοσίευμα στην εφ. Πρωινή, 20.8.1933). Νικόλαος Κλ. Λανίτης, «Ο Βιζυηνός εις Κύπρον. Αναμνήσεις», εφ. Αθηναϊκά Νέα, Αθήνα 14.3.1936, σ. 1γ. Κ. Προυσής, «Κυπριακές λέξεις στα ποιήματα του Βιζυηνού», περ. Κυπριακά Γράμματα 234 (Λευκωσία, Δεκέμβριος 1954): 464. Αρσένιος Νικολαΐδης, «[Γ.
Βιζυηνού] Το πτωχόν της Κύπρου», Ηχώ της Κύπρου, Λάρνακα, 1. 11.1917. Για τον Καβάφη Σπύρος Παπαγεωργίου, «Ο Καβάφης και η Κύπρος (Μια νέα θεώρηση των φιλοκυπριακών αισθημάτων του)», περ. Κρι-
506 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ τικά Φύλλα (αφιέρωμα στον К. Π. Καβάφη), τόμ. 6 (Αθήνα 1978): 160-178. Κύπρος Χρυσάνθης, «Κύπρος και Καβάφης», περ. Κριτικά Φύλ λα, ό.π., σ. 281-284, και στο Καβάφης Άπαντα, τόμ. 6, άρθρα και κριτικές II. Φύκιρη, χ.χ. [1983], σ. 236-239. Μιχάλης Πιερής, «Ο Καβάφης και η
Κύπρος. Παρουσίαση δώδεκα ανέκδοτων επιστολών και άλλων στοιχείων από το Αρχείο Καβάφη», περ. Ο Κύκλος 19-20 (Λάρνακα, Ιανουά ριος-Απρίλιος 1986): 3-71 [= Από το μερτικόν της Κύπρου, σ. 49-142]. Ανδρέας Χατζηθωμάς, «Καβάφης - Κύπρος - Συμβολή στη βι βλιογραφία», περ. Ο Κύκλος, ό.π., σ. 72-107 (και
ανάτυπο). Για τον Συκουτρή Θ. Α. Σοφοκλέους, «Ο Συκουτρής στην Κύπρο», περ. Κυπριακά Γράμματα 155 (Λευκωσία, Μάιος 1948): 106-116. Μάνος Α. Αλευράς, «Στην Κύπρο», περ. Νέα Εστία 738 (αφιέ ρωμα στον Ιωάννη Συκουτρή) (Αθήνα, 1.4.1958): 550-554. Κώστας Π. Κύρρης, «Ο Ιωάννης Συκουτρής και η Κύπρος»,
περ. Κυπριακά Χρονικά 35-36 (Λευκωσία, α' μέρος: ΣεπτέμβριοςΟκτώβριος 1963): 368- 379, περ. Κυπριακά Χρονικά 37-38 (β' μέρος: Νοέμβριος-Δεκέμβριος 1963): 433-446· βλ. ανα δημοσίευση συντομευμένης μορφής του μελετήματος στο περ. Αντί 560 (αφιέρωμα στον Συκουτρή) (Αθήνα, 23.9.1994): 35-38 καθώς και
το σχετικό σημείωμα με τίτλο: «Αντί προλό γου», σ. 34. Κύπρος Χρυσάνθης, «Ο Ιωάννης Συκουτρής και η Κυπρια κή λαογραφία», στο Συμπόσιον Λαογραφίας του περιοδικού «Λαογραφικη Κύπρος», Λευκωσία 1972, σ. 19-21. Για τον Παλαμά περ. Κυπριακά Γράμματα 7-8 (Λευκωσία, Απρίλιος-Μάιος 1936). Αφιερωματικό
τεύχος με κύρια θέματα: «Ο Παλαμάς κι η Κύ προς» και «Η Κύπρος κι ο Παλαμάς».
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 507 Ανδρέας Καραντώνης, «Ένα Ποίημα του Παλαμά για την Κύ προ», εφ. Φως, Κάιρο, 18.11.1955, σ. 3. Πάτροκλος Σταύρου, Ο Παλαμάς και η Κύπρος. Δέκα ανέκδοτα γράμματα του ποιητού, Αθήναι 1968. Χρυσάνθη Ζιτσαία, «Ο Παλαμάς για την Κύπρο και η Κύπρος για τον Παλαμά», περ. Θρακικά Χρονικά 31
(Ξάνθη 1974): 58-59 και 62. Μαρία Ευθυμιάδου, «Ο Παλαμάς και η Κύπρος», περ. Η Κύ προς μας 35-37 (Λευκωσία, Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 1985): 47-51. Για τον Καζαντζάκη Κύπρος Χρυσάνθης, «Ο Καζαντζάκης και το απελευθερωτικό κίνημα της Κύπρου - και δύο ομιλίες του», περ. Πνευματική Κύπρος 48 (Λευκωσία,
Σεπτέμβριος 1964): 338-346. Π. Σταύρου, «Ο Νίκος Καζαντζάκης και η Κύπρος. Άγνωστα στοιχεία», Φιλολογική Κύπρος 1983, Λευκωσία 1983, σ. 179-185. Το ίδιο μελέτημα στο Εταιρεία Κυπριακών Σπου δών, Πρακτικά В ' Δ ιεθνούς Κυπριολογικού Συνεδρίου, τόμ. 3, Νεώτερον Τμήμα, Λευκωσία 1987, σ. 573-578 (και
ανάτυπο). Αντρέας Κ. Φυλακτού, «Ο Καζαντζάκης και η Κύπρος», στο Αντρέας Κ. Φυλακτού, Δύο προσεγγίσεις, Λευκωσία 1983, σ. 41-85. Βλ. και Ανδρέας Φυλακτού, «Καζαντζάκης και Κύ προς», στο Εισηγήσεις της χρονιάς 1982-83, Ελεύθερη Σκέ ψη, Πάφος 1983, σ. 55-71. Α. Τηλλυρίδης, «Ο Νίκος Καζαντζάκης στην
Κύπρο», περ. Εντός των τειχών 36 (Λευκωσία, Οκτώβριος 1988): 28-29. Γεώργιος X. Κουμάκης, «Η συμβολή του Καζαντζάκη στους απελευθερωτικούς αγώνες των Κυπρίων», Εταιρεία Κυπρια κών Σπουδών, Πρακτικά Β' Διεθνούς Κυπριολογικού Συνε δρίου, τόμ. 3, ό.π., σ. 569-572 (και ανάτυπο). Τάκης Δ. Ψαράκης, «Ο
Καζαντζάκης για την Κύπρο», εφ. Ο Φι λελεύθερος, Λευκωσία, 22.8.1988, σ. 1 και 8. Βλ. ακόμη: Κύπρος
Χρυσάνθης, «Ίων Στ. Δραγούμης και Κύ-
508 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ προς», περ. Πνευματική Κύπρος 62 (Λευκωσία, Νοέμβριος 1965): 42-43. Κύπρος Χρυσάνθης, «Ο Στέφανος Μαρτζώκης και η Κύπρος», περ. Πνευματική Κύπρος 31 (Λευκωσία, Απρίλιος 1963): 263. Αντ. Ιντιάνος, «Ο Ψυχάρης κι η Κύπρος (1854-1929)», περ. Κυ πριακά Γράμματα 3 (Λευκωσία,
15.10.1934): 97-98. Κύπρος Χρυσάνθης, «Άγρας Κύπρος», περ. Νέα Εστία 1125 (Αθήνα, 15.5.1974): 669-673. Κύπρος Χρυσάνθης, «Μερικές σχέσεις του Σκίπη με την Κύ προ», περ. Θέματα Κριτικής 1 (Λευκωσία 1966): 8-15. Κύπρος Χρυσάνθης, «Ο Γιώργος Θεοτοκάς και η Κύπρος», περ. ΝέαΕστία 1114 (Αθήνα,
1.12.1973): 163 8-1642. Λεύκιος Ζαφειριού και Κώστας Νικολαΐδης, «Ο Τσίρκας και η Κύπρος - Μέσα από έξι επιστολές», περ. Ακτή 2 (Λευκωσία, άνοιξη 1990): 176-185. Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, «О I. Μ. Παναγιωτόπουλος και η Κύπρος», ανάτυπο από το Αφιέρωμα στον I. Μ. Παναγιωτόπουλο, επιμ. Ε. Κριαράς,
Μαλλιάρης-Παιδεία, Αθήνα 1990, σ. 105-112. Κύπρος Χρυσάνθης, «Ο ποιητής Γ. Βαφόπουλος και η Κύπρος», στο Μικρό Πνευματικό Συμπόσιο, ΕΠΟΚ, Λευκωσία 1987, σ. 81-88. Βλ. ακόμη: Κώστας Τοπούζης, «Σημειώσεις πάνω στον “Απο χαιρετισμό” του Ρίτσου», στο Αφιέρωμα στον Γιάννη Ρίτσο, Κέδρος, Αθήνα 1981, σ.
647-661. Παντελής Πρεβελάκης, Ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος. Συνολική θεώ ρηση του έργου του, Κέδρος, Αθήνα 1983 (Αποχαιρετισμός, σ. 215-218, Ύμνος και θρήνος για την Κύπρο, σ. 541-543). Ανδρέας Χατζηθωμάς, «Νικηφόρου Βρεττάκου: “Στίχοι για την Κύπρο”», περ. Πνευματική Κύπρος 349-352 (Λευκωσία,
Ιανουάριος-Απρίλιος 1990): 71-73. Ανδρέας Τηλλυρίδης, «Αθησαύριστο μήνυμα για την Κύπρο. Από τον Φώτη Κόντογλου», εφ. Ο
Φιλελεύθερος, Λευκωσία, 28.10.1987, σ. 5.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 509 Άντης Περνάρης, «Ο Μυριβήλης στην Κύπρο», εφ. Εθνική, Λευκωσία, 1.3.1954. Άντης Περνάρης, «Τρεις διαλέξεις του ακαδημαϊκού Στρατή Μυριβήλη στην Κύπρο», εφ. Εθνική, Λευκωσία, 12.4.1959. Κύπρος Χρυσάνθης, «Η Μυρτιώτισσα στην Κύπρο», περ. Πνευ ματική Κύπρος 109-110 (Λευκωσία,
Οκτώβριος-Νοέμβριος 1969): 4-5 του προσαρτήματος Κύπριοι Δειπνοσοφιστές Α' (επιμ. Κύπρος Χρυσάνθης), «Πνευματική Κύπρος», Λευκω σία 1969. Κύπρος Χρυσάνθης, «Ένα ποίημα της Μυρτιώτισσας για την Κύπρο», περ. Πνευματική Κύπρος 174 (Λευκωσία, Μάρτιος 1975), 185. Κύπρος Χρυσάνθης, «Ένα γράμμα του Ουράνη
για την Κύπρο», περ. Πνευματική Κύπρος 65 (Φεβρουάριος 1966): 134-135 [Δηλώσεις του Κ. Ουράνη για τα συναισθήματά του από την επίσκεψή του στην Κύπρον], εφ. Ελευθερία, Λευκωσία, 19.4.1933, σ. 2. Κύπρος Χρυσάνθης, «Ο Στέφανος Μαρτζώκης και η Κύπρος», περ. Πνευματική Κύπρος 31 (Λευκωσία, Απρίλιος
1963): 263. Φοίβος Σταυρίδης, «Αντώνης Μυστακίδης Μεσεβρινός και η Κύπρος», περ. Ακτή 2 (Λευκωσία, άνοιξη 1990): 235-236. Τήλεφος, «Το ταξίδι του Σικελιανού στην Κύπρο του 1934», εφ. Η Καθημερινή, Αθήνα, 17.1.1982, σ. 8 (απ’ όπου και το ακόλουθο απόσπασμα: «Ο Σικελιανός, λοιπόν, επισκέφθηκε την
Κύπρο το ’34. Ο φίλος του Νίκος Καζαντζάκης την είχε επισκεφθεί οκτώ χρόνια νωρίτερα, το 1926. Ο Παλαμάς ποτέ. Όπως ο ίδιος έλεγε, ήταν “αταξίδευτος”. Αλλά η αγάπη των ποιητών για την Κύπρο είναι ένα ταξίδι που δεν τελειώνει ποτέ.»).
510 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ II. Απηχήσεις της κυπριακής συλλογής Μετά την έκδοση της συλλογής .Κύπρον, ου μ’ εθέσπισεν. ο Σεφέρης συνδέθηκε με το νησί όσο κανένας άλλος Έλληνας ποι ητής. Η επίδραση που άσκησε και ασκεί η συλλογή των κυπρια κών ποιημάτων του στην ποίηση των Κυπρίων δημιουργών ήταν
και είναι σημαντική, το θέμα όμως αυτό αποτελεί αντικείμενο άλλης εργασίας.1 Εδώ θα περιοριστώ να υποδείξω τους εμφανείς τρόπους οι οποίοι αποδεικνύουν αυτή τη σύνδεση/επίδραση. Ένα συνηθισμένο φαινόμενο είναι η αφιέρωση ποιημάτων Κυπρίων στον Σεφέρη και η αναφορά του σε ποιήματά τους,2 καθώς και ο
διάλογος με στίχους του σε ποιήματα (Κυπρίων και Ελλαδιτών) τα οποία έχουν σχέση με την Κύπρο.3 Ακόμη είναι συνηθισμένο σε αφιερώματα περιοδικών στην Κύπρο4 ή σε βι βλία και μεμονωμένα κείμενα (ταξιδιωτικά, άρθρα, σημειώματα) που έχουν σχέση με την Κύπρο να αναδημοσιεύονται κυπριακά ποιήματά του ή
στίχοι του να παρεμβάλλονται στο κείμενο, να σχολιάζονται, να μπαίνουν ως υποτίτλια παραθέματα.5 Απ’ αυτή την άποψη ο Σεφέρης έχει υποσκελίσει τον Παλα1 Την ανάγκη να ερευνηθεί η αντανακλαστική γονιμότητα της κυπριακής συλλο γής του Σεφέρη, τόσο στην ελλαδική ποίηση όσο και στην κυπριακή, υπέδειξε
και о Г. Π. Σαββίδης, βλ. «Βαρνάβας Καλοστέφανος», σ. 579. Βλ. και Г. Π. Σαββίδης, Οι αρχαιολογικές περιδιαβάσεις του ποιητή Γιώργου Σεφέρη, ό.π., σ. 33-34. 2 Βλ. Κατάλογο Α', σ. 515-516 της παρούσας εργασίας. 3 Βλ. Κατάλογο Β', σ. 517-520 της παρούσας εργασίας. Πρβλ. ακόμη και τα ακόλουθα: Λουκάς
Κούσουλας, Παραλλαγές σε ξένα θέματα, Κέδρος, Αθήνα 1977, σ. 13, 17,23, 66. Διονύσης Σέρρας, Έξι
γραφές για τον Σεφέρη, Περίπλους, Αθήνα 1987, σ. 19,23. Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος, «Γεωγραφικά στον Γ. Σ.», περ. Η Λέξη 53 (Αθήνα, Μάρτιος-Απρίλιος 1986): 319-321 (γ', δ', θ', ιγ', ιε'). Γιώργος Κοροπούλης, «Στα περίχωρα της Κηφισιάς» (σχέδιο για ένα κωμειδύλλιο»), περ. Ένωσις 8-9 (Λευκωσία, Σεπτέμβριος 1992): 22-23. 4 Βλ. Κατάλογο Γ', σ. 520-522 της παρούσας εργασίας. 5 Βλ. Κατάλογο Δ', σ. 523-528 της παρούσας εργασίας.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 511 μά του οποίου το ποίημα «Κύπρος» αποτελούσε τη βασική πηγή αναφοράς στίχων σε παλαιότερα κείμενα για το νησί.6 Από τους στίχους του Σεφέρη οι πιο πολυχρησιμοποιημένοι, με τον τρόπο που περιέγραψα πιο πάνω, είναι οι εξής: Και βλέπεις το φως του ήλιου καθώς έλεγαν οι παλαιοί
συντυχαίνοντας ανθρώπους με τέλειες πανοπλίες («Αγιάναπα, α'», στ. 1,4) μια περιδιάβαση φωνή πατρίδας («Λεπτομέρειες στην Κύπρο», στ. 16,23) «Τ’αηδόνια δε σ’αφήνουνε να κοιμηθείς στις Πλάτρες». ποιος το γνωρίζει τούτο το νησί; Τίποτε στην Τροία - ένα είδωλο για ένα πουκάμισο αδειανό, για μιαν Ελένη
Στην Κύπρο τη θαλασσοφίλητη («Ελένη», στ. 1,10, 38, 50, 54) Η μνήμη όπου και να την αγγίξεις πονεί και πάλι το κύμα θα τινάξει την Αφροδίτη («Μνήμη, α'», στ. 4, 23) 6 Το ποίημα «Κύπρος» απήγγειλε ο ίδιος ο Παλαμάς στην αίθουσα του φιλολογι κού συλλόγου «Παρνασσός» στις 13 Απριλίου 1901 και
περιλήφθηκε αργότερα στη συλλογή Πολιτεία και μοναξιά. Οι στίχοι του ποιήματος «Στην Κύπρο την αέρινη», «Πολλούς αφέντες άλλαξες / δεν άλλαξες καρδιά», «στ’ ωραίο πολύ παθο κορμί η αγνή ψυχή δεν έσβησε. / Και ζη, και ζη, και ζη!» έγιναν πασίγνω στοι και πολυχρησιμοποιημένοι. Για την επιβλητική
παρουσία του Παλαμά στην πνευματική ζωή του νησιού, βλ. Γ. Ν. Χατζηκωστής, Οι παλαμικές γιορτές της Πάφου (ανάτυπο από το περ. Πνευματική Κύπρος), Λευκωσία 1973, Γεώργιος Σ. Ηλιάδης, Ο Παλαμάς και η Πάφος, Πάφος 1981 και κυρίως το αφιέρωμα στον Παλαμά του περ. Κυπριακά Γράμματα 7-8 (Λευκωσία,
Απρίλιος-Μάιος 1936), ειδικά τα κεφ. «Η Κύπρος και ο Παλαμάς» (σ. 351-370) και «Τα πενηντάχρονα του ποιητή» (σ. 371-400). Βλ.
ακόμη Κύπρος Χρυσάνθης, «Η Κύπρος για τον Παλαμά», περ. Κριτικά Φύλλα 12 (Αθήνα 1973) και εφ. Ο Φιλελεύθερος, Λευκω σία 4, 6,7.4.1974 [= Κύπρος Χρυσάνθης, Επιστολές του Γλαύκου Αλιθέρση προς τον Κωστή Παλαμά, «Πνευματική Κύπρος», Λευκωσία 1989, σ. 11-21].
512 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Ο φρόνιμος τη μοίρα δεν τηνε ξαγριεύει να βρούμε το μικρότερο κακό Έτσι, με το «μικρότερο κακό», βάδιζε η μοίρα («Ο δαίμων της πορνείας», στ. 43,46, 60) Αυτός ο κόσμος δεν είναι ο δικός μας είναι του Ομήρου («Στα περίχωρα της Κερύνειας», στ. 40) Τον καημό της Ρωμιοσύνης Καλώς
μας ήρθατε στην Κύπρο αρχόντοι. Τράγοι και μαϊμούδες! («Νεόφυτος ο Έγκλειστος μιλά-», στ. 7, 12) Η γης δεν έχει κρικέλια για να την πάρουν στον ώμο και να φύγουν. Φίλοι του άλλου πολέμου Νήσος τις έστι («Σαλαμίνα της Κύπρος», στ. 16-17, 35, 60) Αιώνες φαρμάκι- γενιές φαρμάκι («Οι γάτες τ’Αϊ-Νικόλα»,
στ. 59) Ακόμη αναφέρεται τακτικά η πρόταση: «Η Κύπρος είναι ένας τόπος όπου το θαύμα λειτουργεί ακόμη» που είναι γραμμένο στη σημείωση του ποιητή, από την πρώτη έκδοση, για το .Κύπρον, ου μ ’ εθέσπισεν. Πολλοί από τους πιο πάνω στίχους μπορεί να προέρχονται από άλλους συγγραφείς και όταν
πρωτοδιατυπώθηκαν να μην αναφέρονταν στην Κύπρο -π.χ. ο στίχος «η γης δεν έχει κρικέ λια» αποτελεί παράφραση πρότασης του Μακρυγιάννη- όμως στην κοινή συνείδηση συνδέθηκαν με την Κύπρο μέσα από τα ποιήματα του Σεφέρη, ενδεικτικό της δύναμής τους να οικειοποιούνται και να μεταπλάθουν τα ξένα
παραθέματα, δίνοντάς τους νέες προεκτάσεις.7 7 О Г. Π. Σαββίδης στο μελέτημά του «Ο γνωμικός Σεφέρης» {Συμπόσιο Σεφέ ρη, σ. 33-41) παραθέτει 36 λήμματα με γνωμικούς στίχους από το Ημερολόγιο Καταστρώματος, Γ'. Τα 36 λήμματα περιλαμβάνουν 83 στίχους, αποτελούν δηλ. το 14% της συλλογής, που
εκτείνεται σε 594 στίχους. Από τα 36 λήμματα με γνωμικούς στίχους τα 13 ενσωματώνουν αλλότρια παραθέματα.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 513 Το φαινόμενο της χρήσης σεφερικών στίχων, σε δημοσιεύμα τα για την Κύπρο, έχει και τις αρνητικές του πλευρές, όπως έγινε και με τα καβαφικά ποιήματα από τα οποία, δημοσιογραφικό τω τρόπω, οι διάφοροι συγγραφείς και μελετητές σταχυολογούν από το συνολικό έργο διάφορους στίχους, για
να τους χρησιμοποιή σουν όπως θέλουν, συνήθως άσχετα με το πνεύμα του ποιητή και σε βάρος του συνολικού νοήματος του ποιήματος, δηλ. με αφοριστικό και επιγραμματικό τρόπο, κάνοντάς τους κλισέ και στερεότυπη ρητορεία.8 Ο Σεφέρης έχει γνώση του προβλήματος και το αντιμετωπίζει στο ημερολόγιό του: Στη
Μέση Ανατολή ζήσαμε τον πολιτικό και αποφθεγματικό Καβάφη στα γεμάτα. Όταν μεταφέραμε αυτή τη νοοτροπία στα Ελλαδικά χώματα, η Καβαφική θυμοσοφία απλώθηκε στις ρητο- 8 «Κανείς ποιητής δεν έχει μείνει στη μνήμη των επιγόνων μ’ ένα τόσο μεγάλο αριθμό στίχων οριστικών, επιγραμματικών, αφοριστικών,
κανενός οι στίχοι δεν ταξιδεύουν με τόση άνεση στα στόματα ανθρώπων ανίδεων από ποίηση κι από ύπαρξη του ίδιου ποιητή, πολιτογραφημένοι βαθειά μέσα στην κοινή συνείδη ση.», Μανόλης Αναγνωστάκης, «Συζητώντας για τον Καβάφη», περ. Επιθεώ ρηση Τέχνης 108 (Αθήνα, Δεκέμβριος 1963): 670-671 και
Μανόλης Αναγνω στάκης, Τα Συμπληρωματικά, ό.π., σ. 65 · βλ. και Μανόλης Αναγνωστάκης, «Τα δορυφορικά ποιήματα», περ. Η Λέξη 23 (Αθήνα, Μάρτιος-Απρίλιος 1983): 399. Για το ίδιο θέμα, βλ.: Ξ. Α. Κοκόλης, «Cavafis Vulgarus, Aut Demosiographicus», περ. Χάρτης 5-6 (Αθήνα, Απρίλιος 1983): 733. Και
φωτοανάτυπο με προσθήκες, σ. 3. Δύο αποσπάσματα του Ελύτη είναι επίσης χαρακτηριστικά: . .όμως θυμόμουνα έναν άλλον
ποιητή, τον Καβάφη, και σχεδόν γελούσα με την ικανότητα που είχε η σκέψη του -η σκέψη του; η ποίησή του;- να προ σαρμόζεται σε όλες τις καταστάσεις. Αυτό πια καταντούσε passe-partout. Η ελπίδα του με κράτησε στη ζωή και τότε κατάλαβα ότι τα ιδανικά βιβλία δεν γίνονται ποτέ. «Η Ιθάκη σ’ έδωσε το ωραίο ταξίδι». Να το πάλι το passe partout Καβάφη. Οδυσσέας Ελύτης, Ανοιχτά χαρτιά, Αστερίας, Αθήνα 1974, σ. 323 και 326. Για παρόμοια χρήση των καλβικών στίχων, βλ. Στέφανος Διαλησμάς, «“Θέλει αρετήν και τόλμην.” η καθημερινή επιβίωση του Κάλβου», περ. Το Δέντρο 67- 68 (Αθήνα, Απρίλιος-Μάιος 1992): 104-112.
514 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ ρείες των εφημερίδων· τις προάλλες, Ελευθερία (4 Δεκ. 1946;): Εθνικές διεκδικήσεις «όχι με των δειλών τα παρακάλια και παράπονα»· κι άλλο πρωτύτερα, πάλι στην Ελευθερία: «Κατάντησεν ανέστιος και πένης»· ή πέρσι το Μάη στο Βήμα: «Την μοίραν που έχει το γαλάζιο αυτό θαύμα να
φυλάγει Θερμοπύλες, έστω και εάν το ξέρει πως ο Εφιάλτης θα φανεί εις το τέλος και οι Μήδοι θα διαβούνε» κτλ. κτλ. Έτσι ο Καβάφης μοιάζει να γίνεται ο περισσότερο αναφερόμενος Έλληνας ποιητής στα κα θημερινά φύλλα: όχι στις καλλιτεχνικές στήλες της β' σελίδας, αλλά στα πολιτικά σχόλια.9 Πριν
προχωρήσουμε στα παραδείγματα που αναφέρονται στους καταλόγους A'-Δ', οι οποίοι ακολουθούν, θα πρέπει, πιστεύω, να αναφερθεί ότι η έντονη σύνδεση του ποιητή με το νησί προκάλεσε και ορισμένες παρεξηγήσεις και λανθασμένες συσχετίσεις. Όπως μας πληροφορεί, σε δημοσίευμά της, η Κίκα Ολυμπίου, στην
περιοχή του Κάβο Γκρέκο, στην Αμμόχωστο, τονίζουν ότι ο Σεφέρης εμπνεύστηκε από τις σπηλιές που βρίσκονται εκεί για να γράψει το ποίημά του «Μέσα στις θαλασσινές σπηλιές» (από το Τετράδιο Γυμνασμάτων, Αθήνα 1940), που έγινε πασίγνωστο μετά τη μελοποίησή του από τον Μίκη Θεοδωράκη.'0 Ακόμη, σε άλλο
δημοσίευμα του δημοσιογράφου Λίνου Παναγή, αναφέρε ται ότι η παραλία του Κώννου, μεταξύ Αγίας Νάπας και Πρωταρά της επαρχίας Αμμόχωστου, υπήρξε η πηγή έμπνευσης για το ποίημα «Άρνηση» του Σεφέρη.11 Εδώ πρέπει, πιστεύω, να καταθέσω και μια δική μου μαρτυ ρία. Το φθινόπωρο του 1993, σε εκπομπή του
«Ράδιο Πρώτο» 9 Ο Καβάφης του Σεφέρη A ', επιμ. Г. Π. Σαββίδης, Ερμής, Αθήνα 1984, σ. 132. 10 Κίκα Ολυμπίου, «Ακόμα
ένα παρεξηγημένο ποίημα», εφ. Η Σημερινή, Λευ κωσία, 22.6.1992 [= Μικρές τομές σε μεγάλα θέματα, Λευκωσία 1994 , σ. 202204]. 11 Λίνος Παναγής, «Το περιγιάλι το κρυφό το. διχοτομημένο!», περ. Το Περιο δικό 315 (Λευκωσία, 23-29.5.1992): 84-87. Βλ. και απάντηση της Κίκας Ολυ μπίου για το δημοσίευμα αυτό στο βιβλίο της Μικρές τομές σε μεγάλα θέματα, ό.π., κεφ. «“Το περιγιάλι το κρυφό” δεν είναι κυπριακό», σ. 199-201.
515 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ για τον Σεφέρη, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 40 χρόνων από την πρώτη επίσκεψή του στο νησί, η υπεύθυνη της εκπομπής ανέφερε, ανάμεσα σε διάφορα άλλα εισαγωγικά, και για κάποιο περιγιάλι της κατεχόμενης Κερύνειας, που ενέπνευσε τον ποιητή να γράψει το γνωστό και ωραίο ποίημά του
«Στο περιγιάλι το κρυφό» [= «Άρνηση»]. Όταν υπέδειξα ότι το ποίημα αυτό δημο σιεύτηκε, μαζί με τα άλλα ποιήματα της συλλογής Στροφή, το 1931, 22 χρόνια πριν από την πρώτη επίσκεψη του Σεφέρη στο νησί μας, με δυσκολία έγινα πιστευτός και δημιούργησα αισθή ματα διάψευσης και απογοήτευσης γιατί, όπως
φαίνεται, αυτή η πεποίθηση, που προκαλούσε έντονα συναισθήματα λόγω της σύνδεσης του ποιήματος με τις κατεχόμενες ακτές της Κερύνειας, ήταν αρκετά παγιωμένη. Κατάλογος A ' Ενδεικτικά: 1. Κύπρος Χρυσάνθης, «Ο ημιτελής κανόνας των Κανταριωτών Μοναχών», στο Γ. Σεφέρης (περιέχεται στο Κύπρος Χρυσάνθης,
Στέφανος Αρετής, Κυπριακά Γράμματα, Λευκω σία 1954 [= Κύπρος Χρυσάνθης, Θρησκευτικός λόγος, εκδ. Ιεράς Μονής Κύκκου, Λευκωσία 1993, σ. 35]). 2. Κύπρος Χρυσάνθης, «Επίγραμμα στον Γ. Σεφέρη», περ. Πνευματική Κύπρος 38 (Λευκωσία, Νοέμβριος 1963): 29 και στο Κύπρος Χρυσάνθης: Επιγράμματα, εισαγωγή-
σχόλια Παύλος Παρασκευάς, Πνευματική Κύπρος, Λευκωσία 1987, σ. 15. 3. Ανδρέας Αθανασίου, «Νίκη» (στον Γιώργο Σεφέρη), εφ. Κύ προς, Λευκωσία, 23.12.1963, σ. 7. 4. Κώστας Σωκράτους, «Κυπριακό τραγούδισμα» αφιερωμένο στον ποιητή Γ. Σεφέρη (βραβείο Νόμπελ) που αγάπησε την Κύπρο (στο Φωτόνια, Λευκωσία
1970, σ. 25). 5. Ευγενία Παλαιολόγου-Πετρώνδα, «Ποιητών υποθήκες», εφ. Χαραυγή, Λευκωσία, 30.9.1971, σ. 4.
516 ΣΕΦΕΡΗΣΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ 6. Ελένη Λεοντιάδου-Κύρρη, «Γιώργος Σεφέρης», περ. Κυ πριακός Λόγος 17-18 (Λευκωσία, Σεπτέμβριος-Δεκέμβριος 1971): 231-232. 7. Λώρος Λοΐζου, «Στον ποιητή Γιώργο Σεφέρη (μνήμη και αγάπη)», εφ. Εθνικός Κήρυξ, Νέα Υόρκη, 26.11.1972, σ. 6. Αναδ., Λώρος Λοΐζου, Ψωμί και ελευθερία,
Κέδρος, Αθήνα 1974, σ. 61 και Λώρος Λοΐζου, Ψωμί και ελευθερία! Doros Loizou, Bread and Freedom (δίγλωσση έκδοση), Λευκωσία 1976, σ. 70-71. (Για το ποίημα αυτό βλ. Χρήστος Μαυρής, «Από τον Μακρυγιάννη στην ποίηση του Δώρου Λοΐζου», α' μέρος, εφ. Τα Νέα, Λευκωσία, 25.11.1984, σ. 2, β' μέρος, εφ. Τα
Νέα, Λευκωσία, 27.11.1984, σ. 2.) 8. Μιχάλης Πασιαρδής, «Φωνή Πατρίδας» (του Γιώργου Σε φέρη που άκουσε την ίδια φωνή στο γύρισμα τ’ αλακατιού), στο Λια-στάσεις, Κύπρος 1972, σ. 57. Επίσης, σ. 31 αναφορά σε σεφερικούς στίχους, σ. 55 επιγραφή με σεφερικούς στί χους. 9. Μιχάλης Πασιαρδής, «Πώς ο
Γιώργος Σεφέρης θα ξαναμιλή σει κάποτε» (στο Ο δρόμος της ποίησης В ’, Λευκωσία 1976, σ. 71-72, σημ. σ. 72: Το ποίημα αυτό είναι το πρώτο μιας σειράς κάτω από τον γενικό τίτλο «Πώς ο Γιώργος Σεφέρης θα ξαναμιλήσει κάποτε»). 10. Μάριος Αγαθοκλέους, «Ουτοπία», στο Εολίθια, Θεμέλιο, Κύπρος 1983, σ.
14. 11. Ρήνα Κατσελλή, «Μνήμη Σεφέρη», στο Πρόσφυγας στον τόπο μου. Κύπρος ’74, «Χρυσοπολίτισσα», Λευκωσία31984, σ. 54. Το ίδιο στο βιβλίο της, Ποιήματα από πεζές σελίδες, Χρυσο πολίτισσα, Λευκωσία 1980, σ. 21. 12. Λ. Θεοφάνους, «Κεφάλαια ονείρων» αφιερωμένο στο Γιώρ γο Σεφέρη, περ. Εντός των
τειχών 12 (Λευκωσία, Ιούνιος 1986): 11.
517 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ Κατάλογος В' 1. 2. 3. 4. 5. Ενδεικτικά: Κώστας Μάντης, «Κωνσταντίνου και Ελένης» «Ελένη, που σ’ αγάπησα ψέματα κι απελπιστικά κι έψεξα και τους στίχους του Σεφέρη γιατί άξιζες κι ανύπαρκτη νάχης στην Τροία τους χέρι» (Κώστας Μάντης και Ανδρέας Χριστοφίδης, Ανθολογία κυ πριακής
ποιήσεως, Alvin Redman Hellas, Αθήνα 1965, και με συμπλήρωμα 1973, σ. 497). Κώστας Βασιλείου, Κλωνάρι, Λευκωσία 1971. «Κάτι εγνώριζεν από σχολεία ο Κυπριανός κάτι εγνώριζεν για τον καημό της Ρωμιοσύνης» (ποίημα «Το σχολείο της Πελοποννήσου», σ. 37). Έφη Αιλιανού, «Κύπρος 1971» (Στον ποιητή Γιώργο
Σεφέρη) (ποίημα) (πρώτος στίχος: Στις Πλάτρες πια δεν τραγουδάν τ’ αηδόνια), περ. Νέα Σύνορα 21-22 (Αθήνα, Γενάρης-Απρίλης 1973): 1-2. Κυριάκος Χαραλαμπίδης, Αχαιών Ακτή, Λευκωσία 1977. «Όταν ο Κύριος είδε τα λείψανα των σωμάτων επάνω στα σώματα, είπε “η έγερση ας γίνει”. Και τα νεύρα του ξύλου
(Σεφέρης) παιγνιδίζοντας ανασυγκόλλησαν το νερό γύρω γύρω» (ποίημα «Μνημείον Επετείου», σ. 41). Αεύτερη πανελλήνια ποιητική συνάντηση. Νεότεροι Κύπριοι ποιητές 1960-1982, πρόλογος Γιώργος Κεχαγιόγλου, Παρα τηρητής, Θεσσαλονίκη 1982 «Πονεί η μνήμη που αποζήτησε τη λήθη οξειδωμένη σαν την παλιά
λακάτη πάνω στο άδειο πηγάδι». Γιώργος Μολέσκης, «Μονόλογος με την ποίηση Λ'», σ. 66. Στις σ. 79-81 ποίημα του Νίκου Ορφανίδη με τίτλο, «Κάβο Γάτα, Κύπρος 1981 » και επιγραφή από το ποίημα του Σεφέρη «Οι Γάτες τ’ Αϊ-Νικόλα». Συνεχής διάλογος με το πιο πάνω ποίημα του Σεφέρη κι άλλους σεφερικούς
στίχους [βλ. και Εθνική Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών Κύπρου: Επετηρίδα
518 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ 1982, Λευκωσία 1982, σ. 68-69 και Νίκος Ορφανίδης, Εντός των τειχών, Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 1983, σ. 16-18]. 6. Κύπρος Χρυσάνθης, «Η ευτυχία της γης», στο Φιλολογική Κύπρος 1983 του Ελληνικού Πνευματικού Ομίλου Κύπρου, Λευκωσία 1983 . Στις σελίδες 134-135, έξι ποιήματα με
τον γενικό τίτλο «Στην Κύπρο “λειτουργεί το θαύμα”». 7. Πίτσα Γαλάζη, Σηματωροί, Εστία, Αθήνα 1983. «Εκκλησίες αλειτούργητες και τ’ Αϊ-Νικόλα οι γάτες να εξοντώνουν φίδια ψιθύρους κουράστηκαν πια αφήνοντας ανοιχτή την δίοδο για τον Κάιν» (ποίημα: XVIIa, σ. 47) 8. Stephanos Constantinides. Anthumes,
Ο Metoikos - Le Mé tèque Montreal 1984 (δίγλωσση έκδοση, ελληνικά-γαλλικά) «Αυτή η θάλασσα είναι του Ομήρου και πώς θ’ αναγνωρίσει τώρα ο ποιητής τη Σαλαμίνα;» (ποίημα «Σαλαμίνα της Κύπρος», σ. 26, γαλλικά σ. 27). «Είμαστε σαν τα φαντάσματα που βγαίνουν τις νύκτες μέσα από τα ερείπια της Τροίας ή
της Καρχηδόνας ξυπόλυτοι τοξότες που γέρασαν σαν τον Ευριπίδη τον ποιητή ανάμεσα στα λατομεία της Σικελίας και τον Γρανικό ποταμό» (ποίημα «Πρόσφυγες», σ. 28, γαλλικά σ. 29). Επίσης σ. 32 ποίημα με επιγραφή στίχους από την «Ελένη».
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 519 9. Κλαίρη Αγγελίδου, «Η Γοργόνα» (πρώτος στίχος: «Είχε τον καημόν της Ρωμιοσύνης»), περ. Τα Λεύκαρα 34 (Λευκωσία, Απρίλιος-Ιούνιος 1991): 3. 10. Χρήστος Μαυρής, Ο Μέγας αντίδικος, Λευκωσία 1993, σ. 21 [= «‘Ή μνήμη/ σ’ αυτό το φως γίνεται πιο σκληρή”,/ έλεγε ο ποιητής που η αργυρή
αγάπη του/ έσταζε λάδι στις πληγές μας και/ αντέχαμε»]. Βλ. ακόμη: 11. Νίκη Λαδάκη-Φιλίππου, «“Τ’ αηδόνια δε σ’ αφήνουμε να κοιμηθείς στις Πλάτρες”», περ. Πνευματική Κύπρος 88 (Λευ κωσία, Γενάρης 1968): 105. 12. Ανδρέας Παστελλάς, Χώρος διασποράς (ποιήματα), Δίφρος, Αθήνα 1970, σ. 11 και 17. 13.
Πολύβιος Νικολάου, Του Γενάρη εικοσιεφτά μια μέρα ξημε ρώνει για το λαό (κείμενο σε προεκδοτική κατάσταση), Λευ κωσία, Φλεβάρης 1977, χ.α.σ. (πολυγραφημένη έκδοση). 14. Χρήστος Μαυρής, Ενέδρα, Πορεία, Λευκωσία 1978, σ. 15, 17. 15. Ζήνων Ζαννέτος, Ροδαφνούσα των ερώτων (ποιήματα), Λευκωσία 1984, σ.
30. 16. Γιώργος Κυθραιώτης, Πνευμονοκονίαση, Λευκωσία 1984, σ. 5. 17. Ά. Λυκαύγης, «Εν εαυτοίς. (Η “η μπαλάντα του καμικά ζι”)», εφ. Ο Φιλελεύθερος, Λευκωσία, 2.2.1985. 18. Μεσεβρινός, Η θλίψη των ογδόντα μοιρών, Τα Τετράδια του Ρήγα, αρ. 32, Θεσσαλονίκη 1988, σ. 27. 19. Μάριος Αγαθοκλέους,
Ηδονοβλεψίας, Θεμέλιο, Λεμεσός 1988, σ. 25. 20. Νίκος Ορφανίδης, Ανατολική θάλασσα, Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 1989, σ. 9 και 16. 21. Σωκράτης Γρηγοριάδης, Εξόριστη Αφροδίτη, Λευκωσία 1991, σ. 20. 22. Κλεοπάτρα Μακρίδου, Ωδή για την Κύπρο, Λευκωσία 1992, σ. 9-10 και 12.
ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ 520 Και στην πεζογραφία ακόμα συναντούμε διάλογο με σεφερικούς στίχους. Ενδεικτικά: 23. Αντρέας Ροδίτης, Το Δέντρο, η Συνωμοσία και άλλα, Αιγαίον, Λευκωσία 1983. [«Αυτός ο παρθενώνας δεν είναι δικός μας είναι του ονεί ρου» (σ. 22) «Ήμουν κι εγώ στον πόλεμο τοξότης κατά που λέει ο
Σεφέρης, κι είδα με τα μάτια μου τ’ αεροπλάνα να διαγράφουν κύκλους στον ουρανό» (σ. 27).] Κατάλογος Γ' Ενδεικτικά: 1. περ. Σμύρνα 46-47-48 (Αθήνα, Ιούνιος-Ιούλιος-Αύγουστος 1972), στο εξώφυλλο: Αφιέρωμα στην Κύπρο. Ιφιγένεια Χρυσοχού: [Εντυπώσεις από την Κύπρο] (με συ νεχείς αναφορές στα κυπριακά
ποιήματα του Γ. Σεφέρη, σ. 157). 2. περ. Ελληνικός Κόσμος 37/έτος Δ' (Αθήνα, Ιούλιος 1974), στο εξώφυλλο: Της γλυκείας χώρας Κύπρου. Κ. Βασιλείου, «Η ΕΛΕΝΗ του Γιώργου Σεφέρη» (μελέτημα), σ. 52-53 και 56-57. Χρυσάνθη Ζιτσαία, «Πλάτρες» (ποίημα), σ. 98. 3. περ. Αιολικά Γράμματα 22 (Αθήνα, χρόνος Δ',
Ιούνιος-Αύ γουστος 1974), στο εξώφυλλο: Πνευματική Κύπρος, Γ. Σε φέρης, «Μνήμη α'» (απόσπασμα, σ. 141). «Στα περίχωρα της Κερύνειας» (απόσπασμα), σ. 142. «Σαλαμίνα της Κύπρος» (απόσπασμα), σ. 142. Γ. Βαλέτας, «Η πνευματική Κύπρος. Ένας πολύφωτος λο γοτεχνικός αστερισμός» (επιγραφή: «Κύπρον, ου
μ’εθέσπισεν»), σ. 146-147. 4. περ. Νέοι Ορίζοντες 157 (Αθήνα, Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 1974), στο εξώφυλλο: Αφιέρωμα στην Κύπρο. Στίχοι από την «Ελένη», σ. 3.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 521 5. περ. Βωμοί ΧΧΙ/έτος Δ' (Αθήνα, Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 1974), στο εξώφυλλο: Αφιέρωμα στην Κύπρο. Δ.Σ.: «Μνήμη για τα τρία χρόνια απ’ το θάνατο του Γιώργου Σεφέρη» και απόσπασμα από το ποίημα «Σαλαμίνα της Κύ προς», σ. 3. 6. περ. Τομές 3 (Αθήνα, χρόνος Α', Μάρτιος 1975), στο εξώ
φυλλο: Αφιέρωμα στην Κύπρο. Θ. Δ. Φραγκόπουλος, «Ες Κύπρον.» (Μελέτημα για τα κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη), σ. 11-13. 7. περ. Τριφυλιακή Εστία 46 (Αθήνα, χρόνος Η', τόμ. 8, ΙούνιοςΑύγουστος 1982), στο εξώφυλλο: Αφιέρωμα στην Κύπρο. Γιώργου Σεφέρη: «Έγκωμη», «Ελένη», σ. 237-239. 8. περ. AGORA
(ΑΓΟΡΑ), αφιέρωμα στην Κύπρο. Numéro Hors-Serie, CARPENTRAS (Γαλλία) 1er trimestre 1983, στο εξώφυλλο: Chypre «Στα περίχωρα της Κερύνειας». Το ελληνικό κείμενο με γαλ λική μετάφραση Renée JACQUIN, σ. 24-27. «Σαλαμίνα της Κύπρος». Το ελληνικό κείμενο με γαλλική μετάφραση Renée JACQUIN, σ. 44-47.
Klitos loannidis, «Originalité de la Littérature Chypriote» [Σεφέρης, Κύπρος και «θαύμα που λειτουργεί»], σ. 71. 9. περ. Αντί 236 (Αθήνα, περίοδος Β', 8.7.1983), στο εξώφυλ λο: Αφιέρωμα στην κυπριακή λογοτεχνία. Κυριάκος Χαραλαμπίδης, «Κυπροσυλλαβίζοντας», σ. 54 (Το θαύμα που λειτουργεί, Σεφέρης:
«Ελληνική περιοχή χω ρίς χωροφύλακα»). 10. περ. Ρήξη 14 (Αθήνα, Φεβρουάριος 1984), στο εξώφυλλο: Κύπρος αντίσταση ή εξαφάνιση [ανώνυμο]: «Κύπρον, ου μ’ εθέσπισεν.», σ. 34-35. 11. περ. Η Κύπρος μας (Το περιοδικό των αποδήμων) 32-33 (Λευκωσία, χρονιά Ζ', Απρίλιος-Σεπτέμβριος 1984), στο εξώφυλλο:
Justice for Cyprus - Κύπρος 1974-1984 δέκα χρόνια μνήμης και αγωνίας.
522 12. 13. 14. 15. 16. ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Κώστας Μιχαηλίδης, «Μνήμες Σαλαμίνας» (με απόσπασμα από το «Σαλαμίνα της Κύπρος»), σ. 88. περ. Η Λέξη 36 (Αθήνα, Ιούλιος-Αύγουστος 1984). Στη σ. 475 και 517 (αρχή και τέλος του αφιερώματος) μέσα στον χάρτη της Κύπρου: Ιούλιος 1974-Ιούλιος 1984. Γιώργος
Σεφέρης-Αδαμάντιος Διαμαντής: Δεκαπέντε επι στολές από την ανέκδοτη αλληλογραφία τους (παρουσίαση: Μιχάλης Πιερής), σ. 475-492. Μιχάλης Πιερής, «Τα γράμματα Σεφέρη-Διαμαντή (Συμβολή στο θέμα της κυπριακής εμπειρίας του Σεφέρη)», σ. 493-503. Γιώργος Σεφέρης, «Προσφορά φιλίας» (αναδ.), σ. 504-505.
περ. Πολιτιστική 14-15 (Αθήνα 1984 ) (έκτακτο τεύχος), στο εξώφυλλο: Αφιέρωμα στην Κύπρο. Για Σεφέρη: σ. 15, 17, 30. Κυριάκος Χαραλαμπίδης, «Μισό Φεγγάρι» [επιγραφή: Ποιος το γνωρίζει τούτο το νησί; Γιώργος Σεφέρης], σ. 204. περ. Πολιορκία 29 (Αθήνα, Δεκέμβριος 1985), στο εξώφυλ λο: Κύπρον, ου μ’
εθέσπισεν Κύπρον, ου μ’ εθέσπισεν. Κείμενα για την Κύπρο και την κυπριακή λογοτεχνία [τίτλος του αφιερώματος], σ. 27. περ. Λογοτεχνική Λημιουργία (τηςΈνωσης Ελλήνων Λογοτε χνών) 28 (Ιούλιος-Αύγουστος 1986). Στην πρώτη σελίδα: Κύπρος το πολύπαθο νησί μας. Αφιέρω μα. Ειδική έκδοση της Ένωσης
Ελλήνων Λογοτεχνών. «Σαλαμίνα της Κύπρος», σ. 207. «Πραματευτής από τη Σιδώνα» σ. 230. περ. Μαθητικοί Αντίλαλοι, Γυμνάσιο Καθολικής Λεμεσού 1992-1993 ( Λεμεσός 1993 ) [Αφιέρωμα στα κατεχόμενα] (στο εξώφυλλο: «Η γης δεν έχει κρικέλια» κι άλλοι στίχοι από τη «Σαλαμίνα της Κύπρος»),
523 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ Κατάλογος Δ' Ενδεικτικά: 1. Αθηνά Ταρσούλη, Κύπρος, «Άλφα» I. Μ. Σκαζίκη, Αθήναι 1963. [Στο κεφάλαιο «Πλάτρες» γράφει λίγα πληροφορια κά στοιχεία για την «Ελένη» του Σεφέρη και αναδημοσιεύει τους περισσότερους στίχους του ποιήματος (σ. 225-226).] 2. George Lanitis, Island of
Aphrodite, Cyprus, Νάσος τας Αφροδίτας, Λευκωσία 1965, σ. 37, 56 και 116 στίχοι από το .Κύπρον, ου μ’ εθέσπισεν. 3. Patroclos Stavrou, Cyprus the Sweet Land, Αθήνα 1971 (στιςσ. 18,43, 110, 126, 136: σεφερικοί στίχοι). 4. Πανταζής Τερλεξής, Διπλωματία και πολιτική του Κυπρια κού. Ανατομία ενός
λάθους, Ράππας, Αθήνα 1971. Στην αρχή του βιβλίου στίχοι από τη «Σαλαμίνα της Κύ προς». 5. Γιώργος Σαββίδης, «Με μια πινέζα στην καρδιά», εφ. Το Βήμα, Αθήνα, 24.8.1974 (στίχοι από τη «Σαλαμίνα της Κύ προς» και άλλα σεφερικά αποσπάσματα) [= Εφήμερον Σπέρ μα, Ερμής, Αθήνα 1977, σ. 101]. 6. Κύπρος
’74. Το άλλο πρόσωπο της Αφροδίτης. Αφιέρωμα του περιοδικού «Συνεργασία», Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Αθήνα 1975 («Σαλαμίνα της Κύπρος», «Έγκωμη», «Μνή μη, α'», σ. 193-196). 7. Γιάννης Γουδέλης, Ταξίδια και λογισμοί - Κύπρος, Αθήνα 1975, σ. 7: Κύπρος εθέσπισε. 8. Αλέξανδρος Ξύδης, «Το Κυπριακό: Τι
είδος πρόβλημα;», Σοσιαλιστική Πορεία 49 (Αθήνα, 26.6-2.7.1976) [= Πολιτικά I. Κυπριακό, Πλέθρον, Αθήνα 1993, σ. 99]. Στίχοι από την «Ελένη». 9. Δ. Μαρωνίτης, «Αναφορά στην Κύπρο», εφ. Το Βήμα, Αθήνα 10.1.1976 [= Μέτρια και μικρά, Κέδρος, Αθήνα 1987, σ. 1618]. Διάλογος με στίχους από τη «Σαλαμίνα
της Κύπρος».
524 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ 10. Κωνσταντίνος Γ. Γιαγκουλλής, «Οι ποιητάρηδες της Κύ πρου, προλεγόμενα - Βιο-βιβλιογραφία (1936-1976)», διδα κτορική διατριβή, Θεσσαλονίκη 1976. Επιγραφή: Αηδόνι ποιητάρη/ σαν και μια τέτοια νύχτα στ’ ακροθαλάσσι του Πρωτέα/ σ’ άκουσαν οι σκλάβες Σπαρτιά τισσες κι έσυραν
το θρήνο/ κι ανάμεσά τους -ποιος θα το ’λεγε- η Ελένη! Γ. Σεφέρης. Η ίδια επιγραφή και στο К. Γ. Γιαγκουλλής, Ανθολογία κυ πριακής λαϊκής ποίησης, Υπουργείο Παιδείας - Μορφωτική Υπηρεσία, σειρά Κυπριακής λαϊκής ποίησης, αρ. 2, Λευκω σία 1980. 11. Γ. Σπανός, « Κύπρος, τρία χρόνια μετά το δράμα»,
περ. Ερ γατικά Νέα 4-5 (Στοκχόλμη 1977): 4-5, Σεφέρη: «Το θαύμα λειτουργεί» και στίχοι από τη «Σαλαμίνα της Κύπρος». 12. Αναγόρευση της Α. Μ. του προέδρου της Κυπριακής Αημοκρατίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου σε επίτιμο διδάκτορα των Πολιτικών Επιστημών 18 Ιουνίου 1977, Δημοσιεύματα Παντείου Ανωτάτης
Σχολής Πολιτικών Επιστημών, Αθήνα 1977, σ. 20 (Δεν είχε κρικέλια η Κύπρος να την πάρουν να φύγουν, όπως λέει ο ποιητής, γι’ αυτό εκεί παρέμεινε η θαλασσοφίλητη νήσος: Αρχιεπίσκοπος Μακάριος). 13. Τάσος Γ. Νικολαΐδης, Η παντέρημη Κύπρος στην ποίηση και την καλλιτεχνία (ανατύπωση από το περ.
Μόρφωσις), Λευ κωσία 1977, σ. 31: «Σαλαμίνα της Κύπρος». 14. Νίκος Ψυρούκης, Η διαμάχη στο Αιγαίο, Επικαιρότητα, Αθή να 1977, σ. 118 («Η πολιτική των συμβιβασμών [στο Κυ πριακό], που βασίζεται στη λογική του “μικρότερου κακού”, γρήγορα επεχτάθηκε και για την περίπτωση του Αιγαίου»), 15. Μανόλης
Ανδρόνικος, «Όψιμη εμπειρία θαυμαστή», εφ. Το Βήμα, Αθήνα, 4.5.1978 [= Ιστορία και ποίηση, Ερμής, Αθήνα 1982, σ.
155-160] («Ελένη», «Σαλαμίνα της Κύπρος», «Το θαύμα λειτουργεί» κ,λπ.). 16. Χαράλαμπος Παπαχαραλάμπους, «Σημείωμα για την Κύ προ», περ. Σύμπτωμα 5 (Αθήνα, καλοκαίρι 1982): 9-10 (Διά-
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 525 λογος με το σεφερικό: στην Κύπρο λειτουργεί το θαύμα). 17. Δρ Αικατερίνη Χρ. Αριστείδου: Ο τεκκές της Χαλά Σουλτάν, Λευκωσία 1982 (στη σ. 22, στίχοι από το ποίημα «Τρεις μούλες»), 18. Χάρη Ν. Σπανού, «Έλλην εν μέσω των αγρίων», περ. Ωρυμαγδός 1 (Λευκωσία, καλοκαίρι 1983): 50-51
(απόσπασμα από την «Αγιάναπα, α'» και διάλογος με στίχους της). 19. Βασίλης Νταλγκάς, «Ποιος 0α σώσει αυτό το καράβι πούναι γεμάτο εικόνες», περ. Ωρυμαγδός 2 (Λευκωσία, φθινόπωρο 1983): 22-27 (διάλογος με το «Στην Κύπρο το θαύμα ακόμη λειτουργεί»), 20. περ. Δράσις 1 (περιοδική έκδοση της Ενώσεως
Κυπρίων Φοιτητών «Δράσις-ΚΕΣ») (Αθήνα-Λευκωσία 1984), εξώ φυλλο: [(φωτογραφία της Αμμοχώστου) «Η γης δεν έχει κρικέλια για να την πάρουν στον ώμο και να φύγουν»]. 21. Ρήνα Κατσελλή, Πρόσφυγας στον τόπο μου. Κύπρος 1974, Χρυσοπολίτισσα, Λευκωσία31984. Στον K. Ζ. εγκλωβισμένο στην Κερύνεια
(20.7.74-3.1.76), τον τοξότη που δεν ξαστόχησε (αφιέρωση). Αυτός ο κόσμος δεν είναι ο δικός μας είναι του Ομήρου (Γ. Σεφέρη «Στα περίχωρα της Κερύνειας»), επιγραφή στο κεφάλαιο «Ειρηνικοί καιροί». Στις σ. 18,29,41, 68, 74: Σεφερικοί στίχοι. 22. Γιώργης Γιατρομανωλάκης, «Η αποθέωση της Κύπρου», εφ. Ο
Φιλελεύθερος, Λευκωσία, 20.8.1986, σ. 8 (ταξιδιωτικό της Κύπρου με συνεχείς αναφορές στον Σεφέρη). 23. Πίτσα Γαλάζη, «Να σώσουμε ό,τι απόμεινε από την ομορ φιά της Κύπρου», εφ. Επίκαιρη, Λευκωσία, 5-6.9.1987, σ. 23 [στην Κύπρο λειτουργεί το θαύμα]. 24. Σύγχρονη ελληνική ζωγραφική: Φως - Φιγούρες -
Μυθολο γίες (Οργάνωση Υπουργείο Πολιτισμού της Ελλάδας - Δή μος Λευκωσίας, Πύλη Αμμόχωστου, 12-30 Σεπτεμβρίου
1987,χ.χ.,χ.τ., σ. 3).
526 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Μελίνα Μερκούρη (Υπουργός Πολιτισμού: [Πρόλογος στο πρόγραμμα εκθέσεως Ελλήνων ζωγράφων στην Πύλη Αμμοχώστου - Λευκωσία]), (με κυπριακούς σεφερικούς στίχους). 25. Αντιφώνηση του Υπουργού Παιδείας της Κύπρου κ. Ανδρέα Χριστοφίδη κατά την αναγόρευσή του ως διδάκτορα της Φιλο
σοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα 1987, σ. 12 («Περίχωρα της Κερύνειας»), 26. Famagusta 36 Centuries of Civilization 1600 ВС-1974 AC, Λευκωσία 1988 (σ. 15: «Σαλαμίνα της Κύπρος»). 27. Χρ. Χριστοδουλίδης, «Πώς επεβίωσε ανά τους αιώνες ο ελ ληνισμός της Κύπρου», εφ. Κήρυκας, Λευκωσία
8.10.1989, σ. 22 («Σαλαμίνα της Κύπρος»), 28. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Το Πανε πιστήμιο Αθηνών και η Κύπρος, Αθήνα 1989, σ. 29 [ομιλία του πρύτανη Μιχάλη Σταθοπούλου κλείνει με στίχους από τη «Σαλαμίνα της Κύπρος»]. 29. Χρ. Πισιάρας, Πρόλογος (χρονολογημένος: 20.9.1990) στο
βιβλίο του Νικόλα Θεοδώρου «Η ποίηση στο λαό». Κυπρια κά ποιήματα, χ.τ., χ.χ., σ. 6 («Στην Κύπρο λειτουργεί ακόμη το θαύμα και η ποίηση»). 30. Μηνάς Τίγκιλης, «Η Αγία Νάπα. του ποιητή δεν υπάρχει πια», περ. Ελλεβορος 9-10 (Άργος, χειμώνας 199): 65-72. 31. Διονύσης Πιτταράς, «Ες γην εναλίαν
Κύπρον», ποιήματα, Αθήνα 1992, σ. 17 («Εδώ κι αν είναι η “γέρικη συκομουριά”», ποίημα «Αγιάναπα», σ. 17). 32. Αρχιμ. Χαρίτων Εγκλειστριώτης, «Η Κύπρος δεν είναι μα κριά», εφ. Η Σημερινή, Λευκωσία, 22.10.1993, σ. 3 («Ελέ νη»). 33. Α. Λιάκος , Κύπρος η Μεγαλόνησος, Αθήνα , χ.χ. (σ. 21 : συρραφή
σεφερικών κυπριακών στίχων). 34. Βλ. επίσης, Ά. Λυκαύγης, Πικρή Γραφή (Χρονογραφήματα), Λευκωσία 1976, σ.
64-65,172-173.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 527 35. Γιώργος Βέλτσος, «Ανάγνωση και λογοκρισία», περ. Ηά/ζαξα, Λεμεσός 1 (Ιούνιος 1983): 2. 36. Γρ. Κασιμάτης, «Το ακρωτήρι των γατιών», περ. Βορειοελ λαδικά 24-26 (Θεσσαλονίκη 1983): 254. 37. Ά. Λυκαύγης, Νήσός τις έστιν.», εφ. Ο Φιλελεύθερος, Λευκωσία, 7.12.1983, σ. 2. 38.
Σταύρος Καλφιώτης, Η αδούλωτη Κύπρος. Ταξιδεύοντας στο νησί της Αφροδίτης, Αθήνα 1983, σ. 85. 39. Ανώνυμος , «Νυχτωμένη μνήμη», περ. Δεκαπενθήμερος Πολίτης 52 (Αθήνα, 18.10.1985): 48. 40. Υπουργείο Παιδείας Κύπρου, Της πατρίδας χώματα, Λευκω σία 1984, σ. 120. 41. Κωστής Λιόντης, «Στο διχασμένο
πρόσωπο της Αφροδίτης η μνήμη πονεί όπου και ν’ αγγίξεις. Οδοιπορικό στον κυπριακό χρόνο και τόπο», εφ. Η Αυγή, Αθήνα, 20.7.1986, σ. 21. 42. Ά. Λυκαύγης, «“Για ένα πουκάμισο αδειανό.”», εφ. Ο Φιλε λεύθερος, Λευκωσία, 13.1.1987, σ. 2. 43. Γ. Λυσιμάχου, «“Λειτουργεί το θαύμα;”», εφ. Ο Φιλελεύθε
ρος, Λευκωσία, 14.1.1987, σ. 1 και 9. 44. Έρση Λάγκε, «Tierra del Sol», Γκοβόστης, Αθήνα 1989, σ. 20. 45. Κύπρος νυν και αεί, Λευκωσία 21990. Στις σ. 109-111 (Σο φιανός Χρυσοστομίδης, «Να αξιοποιηθούν οι διεθνείς συ γκυρίες») αναφορά σε κυπριακούς σεφερικούς στίχους. Βλ. και Χανς Αϊντενάιερ, «Στην
Κύπρο λειτουργεί ακόμη το θαύμα», σ. 161. 46. Γιώργος Αλεξανδρής, «Οι Γάτοι τ’Αη Νικόλα» (μυθιστόρη μα), Λευκωσία 1990. Εκτός από τον τίτλο, που παραπέμπει ευθέως στις «Γάτες τ’ Αϊ-Νικόλα», στη σ. 312 στίχοι από την «Ελένη». 47. Ρέα Γαλανάκη, «“Νήσος τις έστι”», εφ. Τα Νέα, Αθήνα, 2.12.1991, σ. 30.
48. Ευάγγελος Λοϊζίδης, Μια ελικοειδής σκάλα μέσα στη σκέ-
528 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ ψη, Λευκωσία 1993, στη σ. 63 διάλογος με στίχους από την «Ελένη» 49. Εύα Κοταμανίδου, «Κύπρος του ονείρου», εφ. Τα Νέα, Αθή να, 3.5.1994, σ. 33 (στίχοι από την «Αγιάναπα, β'», και από επιστολή του Σεφέρη για την Κύπρο). 50. Νήσος τις έστι (τίτλος αντικατοχικής εφημερίδας που εκδίδεται από την ΑΝΕΚ), Λευκωσία 1994. Εκτός από τους στίχους της συλλογής «Ημερολόγιο Κατα στρώματος, Γ'» σε κείμενα για την Κύπρο χρησιμοποιούνται και αποσπάσματα από επιστολές και άλλα κείμενα του Σε φέρη για το νησί, ή, ακόμη, φωτογραφίες που τράβηξε στην Κύπρο. Ενδεικτικά: 51. Νίκος Ψυρούκης, Ο ανοικτός φάκελος της Κύπρου (περίοδος 1974-84), Αιγαίον, Λευκωσία 1984. (Στο εξώφυλλο: φωτογραφία που τράβηξε ο Σεφέρης το 1954 στο χωριό Άλωνα. Επιγραφή στον τοίχο που διακη ρύσσει: «Την Ελλάδα θέλομεν και ας τρώγωμεν πέτρες».)
Ευρετήριο ονομάτων Αβέρωφ-Τοσίτσας Ευάγγελος 56, 254, 263, 264, 266, 270, 272, 273, 274, 275, 276, 277, 278, 279, 280, 282, 283, 288, 299, 300, 301, 302, 303, 304, 306, 308, 330, 352, 353, 380, 409,481,487 Αγαθοκλέους Μάριος 516, 519 Αγαμέμνων 374, 375, 529 Αγγελάτος Δημήτρης 224 Αγγελίδου Κλαίρη
519 Αγγελόπουλος Α. 120 Αγγέλου Αλκής 459 ΑγγουλέςΦ. 118 Αγκαστινιώτης Αντ. 163 Αγνίδης Θανάσης 133, 137, 148 Αδάμου Τ. 285 Αζίνας Ανδρέας 261,490 Άζινος X. Μ. 426 Αθάνας Γ. 35 Αθανασιάδης Γιώργης 120 Αθανασίου Ανδρέας 515 Αθανασίου Νατάσα 294 Αιλιανοϋ'Εφη 517 ΑιμιλιανίδηςΑχιλλέας 100-101,103,314,
417,422 Αιμιλιανίδης Κώστας 100 Αϊντενάιερ Χανς 527 Ακριβοπούλου Σοφία 496 Αλεξανδράκης Μ. 32 Αλεξανδρής Αλ. 32,437 Αλεξανδρής Γιώργος 527 Αλεξάνδρου Άρης 250 Αλευράς Μάνος Α. 506 Αλιθέρσης Γλαύκος 114-116, 216-217, 511 Αλκαίος (βλ. Βράχος Φρίξος) Άμαντος Κ. 33 Αμπέλης (Άγιος) 157-158 Αναγνωστάκης
Μανόλης 33, 247, 250, 391,513 Αναγνωστάκης Ν. 483 Αναγνωστόπουλος I. 163 Ανδρόνικος Μανόλης 363,401,478, 524 Ανεμοΰδη-Αρζόγλου Κρίστα 265, 360 Ανθίας Τεύκρος 33, 110 Άντζακα Σοφία 478 Αντωνιάδου Ελένη 497 Αντωνίου Δ. I. 102,204,482 Αντωνίου Πολυξένη Ν. 163 Αντωνίου Χρήστος 121,481 Αξελός Λουκάς
383,427 Αξιώτη Μέλπω 215 Άουμπρυ 371 Αποστολίδης Γιώργος 211,214, 235, 237 Αποστολίδης Ηρακλής 293 Αποστολίδης Ρένος 293, 383, 397 ΑραγκόνΛ. 171 Αρανίτσης Ευγένιος 33 Αργυρίου Αλέξ. 206, 237, 243,480 Αργυρού Φανούλα 274, 278-280, 283, 335,352 Αριστείδου Αικατερίνη Χρ. 525 Αρτεμάκης Στέλιος 112,445
Αρώνης Νικόλαος X. 100 Ασημακόπουλος Κώστας 314 Αυγέρης Μάρκος 250
530 Βαγενάς Νάσος 9, 22, 28, 80, 192, 222, 225,248,313,320,480 Βακαλό Ελένη 237 ΒαλαωρίτηςΝάνος 238, 378, 500 Βαλέτας Γ. 74-75,445,481, 520 Βαλτινός Θανάσης 33 Βαμβαλής Γιώργος 466 Βαρίκας Βάσος 113,244,365,472 Βάρναλης Κώστας 292, 294, 492 Βασιλείου Κώστας 476, 517, 520 Βασιλείου Σπΰρος 238
Βασιλικός Βασίλης 73, 294-295, 320, 328, 392 Βαφόπουλος Γ. 508 Βέης Νίκος 33 Βελουδής Γιώργος 37, 240 Βέλτσος Γιώργος 527 Βενέζης Ηλίας 30-31, 135, 323,330 Βενιζέλος Ελευθέριος 63-64 Βιζυηνός Γ. 31, 306-307, 505 Βικέτος A. X. 483 Βίρβος Κώστας 337 Βίττι Μάριο 76,479-480 Βλάχος Γεώργιος Κ. 287 Βλάχος
Άγγελος 31-32, 254, 258, 261263,267-268,270-271,283,287,322 Βοΐσκου Ελένη 382 Βοσταντζόγλου Θεολ. 228 Βολονάκης Μιχαήλ 31 Βράχος Φρίξος 99, 174, 203, 354, 357, 364-366, 392,422,467,475 Βραχιώτης Π. 55 Βρεττάκος Νικηφόρος 33, 508 Βύρων Λόρδος 163 Γαλάζη Πίτσα 170, 518, 525 Γαλανάκη Ρέα 527 Γαλάνη
Γεωργία 74,416,498, 500, 502 Γαλανός Γιάννης 46,498 Γαρυφάλλου Κούλα 344 Γεννάδιος (λεξικό φυτολογικό) 156 Γεννάδιος (Χωρεπίσκοπος Σαλαμίνος) 165 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Γεωργακόπουλος Κ. 269,429 Γεωργακοπούλου Βένα 429 Γεωργαλλά Ελένη 119 ΓεωργαντάΑθηνά 348 Γεωργής Γιώργος 161, 199-200, 345,
411,494-495,497,499,501, Γεωργιάδης Κλεάνθης 99, 106, 154, 349 Γεώργιος (βασιλιάς) 137 Γεωργίου Χριστάκης 389-390 Γεωργούλης Κ. Δ. 33 Γεωργουσόπουλος Κώστας 33 Γιαγκουλλής К. Γ. 162, 217, 337, 426, 485, 524 ΓιάκοςΔ. 476 Γιαλουράκης Μανόλης 116-117, 264 Γιανναδάκης Νίκος 429,431 Γιανναράς Χρήστος 483
Γιαννόπουλος Γιώργος Ν. 382 Γιαννόπουλος Πύρρος 323 Γιαννουλόπουλος Γιάννης 305 Γιατρομανωλάκης Γιώργης 33,108,224,
405,429,488,525 Γιόκας Νίκος 491 Γιόργκα Νικόλαος 314 Γιοφύλλης Φώτος 170, 289 Γκάντι 447-448 Γκάτσος Νίκος 214, 355 ΓκίκαΤίγκη 368 Γκιοσόπουλος Τάκης 166 Γκόρπας Θωμάς 46 Γκρης Ηλίας 36 Γλάδστων 125 Γουδέλης Γιάννης 33, 242,249, 523 Γούντχαους Κ. Μ. 287 Γραικός Κώστας 339 Γρηγοριάδης Σωκράτης 519 Γρίβας Γεώργιος-Διγενής 261-263, 270, 275, 301-302, 344 Γρίβας Σπόρος Ν. 115, 128 Γρυπάρης I. 374 ΓώγοςΝ. 120
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ Δαλδιανός Αρτεμίδωρος 390, 402, 450, 453 Δάλλας Γιάννης Κ. 242,246,482,493 Δαμασκηνός (Αρχιεπίσκοπος Ελλάδος, Αντιβασιλέας) 125, 132-140, 142144, 147,319 Δαμβουνέλη Ελένη 500 Δανιήλ Γιώργος 31,318, 330,483 Δανιηλίδης Δημοσθένης 412 Δανόπουλος Κωστής 253 Δάντης 226 ΔαπόντεςΚ. 156
Δαρέλλης Λορέντζος (βλ. Ντάρρελ Λόρενς) Δασκαλόπουλος Δημήτρης 25, 27, 29, 34, 36,47-49, 60, 110, 112, 115, 117118, 122, 166, 177, 182, 232-233, 248, 367, 383, 388, 439, 444, 452, 455,487,496 Δεληβάνης Μιχαήλ 263 Δεληγιαννάκη Ναταλία 27-28, 500-501 Δέλφης Φοίβος 292 Δενδραμής Β. 148 Δενδρινός
Ανδρέας 294-295 Δεντρινού Ειρήνη Α. 461 Δεπούντης Ιάσ. 36 Δέρβης Θεμιστοκλής 280,291 Δετζώρτζης Νάσος 121 Δημάκης Μηνάς 478 Δημάκος Ανδρέας 257, 306 ΔημαράςΚ. Θ. 51-52, 259 Δημητρακόπουλος Φώτης Α. 26-27, 40, 74,107,121-122,178,185,209,214, 220, 222, 360, 365, 369, 405, 413, 416-417, 420-421, 423,
432, 444, 490-491, 493,496,498-500, 502 Δημητριάδης Δημήτρης 455 Δημητρίου Ανδρέας 243 Δημητρίου Γ. 163 Δημητρίου Λιάνα Κ. 163 Διαλησμάς Στέφανος 513 Διαμαντή Αντουανέττα 462 531 Διαμαντής Αδαμάντιος 54, 55, 70, 79, 151, 155, 157, 176-180, 185, 198, 211, 213, 216, 237, 297, 327, 354, 357, 360, 365,
392-394, 399, 401, 411, 413-414, 416, 418-420, 433, 444,448-450,463,480,484-485, 522 ΔιαμαντούροςΝ. 102 ΔικταίοςΆρης 242-245,316-317,472 Δόξας Τάκης 482 Δούκα Δέσποινα I. 27, 417, 420, 493, 498, 499 Δούντας Μιχαήλ 32 Δραγούμης'Ιων Στ. 507 Δραγούμης Μάρκος 287 Δρανδάκος Παύλος 107 Δρίτσα Μαργαρίτα
249 Δρουσιώτου Αντιγόνη 401 Εγγονόπουλος Νίκος 36 Εγκλειστριώτης Χαρίτων Αρχιμ. 526 «Ελένη» 62, 65, 79, 188,
199, 200, 210211, 220-221, 224, 226, 231-232, 238, 245, 343, 345, 355, 358, 376, 378, 436, 440, 442, 471, 473-474, 476-477, 479, 482, 484-486, 489, 490-492, 497, 499-500, 511, 517518, 520-528 Ελευθερίου Μάνος 46 Έλιοτ Θ. Σ. 74, 101, 106, 113, 149, 197, 201,205,224,327, 358,407 Ελισάβετ (Βασίλισσα) 164 Ελπήνωρ 52, 88 Ελύτης Οδυσσέας 31, 33-35, 38, 47, 102, 107, 121, 166, 177, 241, 251, 479,486,492, 501,513 Εμπειρικός Αντρέας 47,425 Εντσενσμπέργκερ X. Μ. 466 Εξηντάρης Γεώργιος 258 Ερωτόκριτος 149-150, 155, 169, 248, 380,411 Ευαγγελίδης Δ. 47 Ευθυμιάδου Μαρία 507
532 Ευτυχίδης Г. Π. (βλ. Σαββίδης, Г. Π.) Ζαλοκώστας Χρ. 309 Ζάννας Παύλος Α. 167,305,368,384 Ζαννέτος Ζήνων 476, 519 Ζαφειριού Λεύκιος 508 Ζαχαράκης Χρ. 32 Ζαχαριάδης Νίκος 135 Ζεβελάκης Γιώργος 305 Ζενάκος Λεωνίδας 28 Ζέπος Κ. 32 Ζήρας Αλέξανδρος 194 Ζιτσαία Χρυσάνθη 337, 507, 520 Ζορλού Φ.
273-274,279,299, 352 Ζορμπάς Απ. 476 ΖωίδηςΓ. 285 Ζώρας Γεώργιος Θ. 33, 151 Ηλιάδης Γεώργιος Σ. Ηλιοφώτου Ανδρεανή 496 Ηλιοφώτου Χρ. 344 ΉντενΆντονυ 129,132,137,256,436 Θαλασσινός Στράτης 81, 86, 182, 187, 188, 194 Θαντ Ου 380 Θέμελης Γιώργος 84 Θεοδωράκης Μίκης 24, 514 Θεοδοσοπούλου Μ. 495, 499
Θεοδούλου Μόνα 498 Θεοδώρου Νικόλας 526 Θεοτοκάς Γιώργος 26,49,51,53,58,77, 106, 157, 166, 177, 213, 232, 322324, 327, 331,413, 508 Θεοφάνους Λ. 532 Θεόφιλος 46-47, 50-51, 59, 83, 321 Θεοφύλακτος 89, 312 Θερμού Μαρία 416 Θρακιώτης Κ. 234,472 Θρύλος Άλκης 49 Θωμαΐδου-Μώρου Μάρθα 225 Θωμάς Ανδρέας Γ.
489 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Ιγνατίου Μιχάλης 409 Ιεροδιακόνου Λεόντιος 266, 271, 285 Ινονού Ισμέτ 131 Ιντιάνος Αντώνης 30,151-154, 181,422, 505, 508 Ιωαννίδης Κλείτος 110, 112,482 Ιωαννίδου-Αδαμίδου Ειρένα 177 Ιωαννίδου Μαρία 489 Ιωάννου Γιάννης Η. 427 Ιωάννου Γιώργος 219, 362,374 Ιωάννου Μαρία Π.
162-163, 166 Καβαλιεράτος Φ. 280 Καβάφης Κωνσταντίνος 30, 61, 110, 115-117, 201, 330, 377, 479, 482, 486, 488, 505, 506,513-514 ΚαββαδάςΔημήτρηςΣ. 107 Καββαδίας Νίκος 102,393,401 Καζαντζάκη Ελένη 31,39 Καζαντζάκης Νίκος 31, 39, 364, 475, 507, 509, 532 Καζαφανιώτου Ελενίτσα 455 Κακλαμάνης Γερ. Σ.
249, 315, 479 Κακουριώτης Σπύρος 502 Κακριδής I. 34 Κακριδής Φάνης I. 34, 166, 424, 480, 488 Κάλας Νικόλαος 36 Κάλαχαν
Τζέιμς 268 Κάλβος Ανδρέας 30, 108, 116-117, 152154, 183,244, 289 Καλιακάτσος Αιμίλιος 214,382 Καλλιγάς Μαρής 214 Καλογερόπουλος Στράτης 254, 286 Καλοδίκης Περικλής Ν. 502 Καλόκαιρος 371 Καλοκύρης Δημήτρης 36 Καλοστέφανος Βαρνάβας 27-28, 39, 186-198, 218, 220, 236, 252, 261262, 318, 331, 334, 337, 339-341, 348,378,428, 500,510 Καλφιώτης Σταύρος 527
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ Καμαρινέα Ισιδώρα Ρόζενταλ 367 Καμπανέλλης Ιάκωβος 33 Κανελλόπουλος Παναγιώτης 127-129, 132,380 Καπάνταης Βάσος 35 Κάπρη-Κάρκα Κάρμεν 345 Καραγάτσης Μ. 49 Καραγεωργίου Τασούλα 36 Καραγιώργη K. 165 Καραμανλής Κωνσταντίνος 253, 263, 264, 269, 274, 277, 279, 281, 287, 288,289,295,
306-308,380,409 Καραμάνος Κ. 338 Καραντώνης Αντρέας 33, 49, 51, 102, 166, 177, 244, 245, 248, 251, 253, 314, 360, 362, 365,413, 445, 472 Καραολής Μιχαλάκης 33,243,256 Καρβέλης Τάκης 483 Καρμίρης Νικόλαος 33 Καρνέρας Κ. Θ. 337 Κάρντιφ Μ. 345-346 Καρπόζηλου Μάρθα 32, 358 ΚαρύδηςΝ. 213 Καρυωτάκης Κ.
486 Κάσδαγλη Λίνα 27 Κάσδαγλης Ε.Χ. 214, 398, 407, 410, 412,492 Κάσδαγλης Νίκος 171, 214, 382, 384, 393 Κασιγόνης Άγγελος 123 Κασιμάτης Γρ. 254, 527 Κασλ Μπάρμπαρα 273 Καστανός Γιάννης 292 Κατακουζηνός Άγγ. 47 Κατράκης Μάνος 33 Κατσαρός Μιχάλης 250 Κατσελλή Ρήνα 295, 349, 516, 525 Κατσιαοΰνης
Ρολάνδος 134,136-137 Κατσικάδη Νίκη Μιχαήλ 497 Κατσίμπαλης Γ. Κ. 46-49,102,106, 108, 175, 211, 214, 230, 232, 234-235, 237, 241, 242, 245, 259, 320, 327, 346,354,413,432, 439,455 533 Καχτίστης Νίκος 31 Καψάλης Διονύσης 33 Καψωμένος Ερατοσθένης Γ. 78,83,223, 494 Κέτσης Μ. 120 Κεφαλληνός Λ. 416
Κεχαγιόγλου Γιώργος 83, 110, 200, 425, 450,488,494,517 ΚηλαϊδίτηςΔ. 485 ΚήλυΈ. 205, 251, 345, 378, 386, 391, 441,443,445 Κηφισός (βλ. Περνάρης Ά.) Κινδύνης I. 149 Κιουρτσάκης Γιάννης 206, 324 Κιτρομηλίδης Γιώργος 37 Κιτρομηλίδης Πασχάλης Μ. 508 Κλεάνδρου Ιάσων 36, 473 Κληρίδη Χρυσάνθη 384-385, 389,
422 Κληρίδης Γλαύκος 384 Κληρίδης Νέαρχος 157,371 Κοκκινόφτας Κωστής 31, 505 Κοκοβίνος Θ. 482 Κοκόλης Ξ.Α. 65, 80,
83, 167, 219-221, 245, 249, 409, 440, 443-444, 477480,482,513 Κολιανδρή'Ηβη 163 Κολιανδρή Δ. 163 Κολιόπουλος Ιωάννης Σ. 319 Κοντογιάννη Βασιλική 105 Κόντογλου Φώτης 198, 508 Κοπιδάκης Μ. Ζ. 26, 502 Κορίδης Γιάννης 493 Κοροπούλης Γιώργος 510 Κόρφης Τάσος 108 Κοταμανίδου Εύα 528 Κοτζιάς Αλέξανδρος 77, 291-292,459 Κοτσώνης Γιώργος 355-356 Κουβαράς Γιάννης 37 Κουγέας Σωκράτης 33 Κουδουνάρης Αριστείδης Λ. 100, 110, 154, 191 Κουκουλές Φαίδων Κ. 198,430
534 Κουλουφάκος Κώστας 242, 383, 473 Κουμάκης Γεώργιος X. 507 Κουμανταρέας Μένης 36 Κουμαντάρου-Πρεβελάκη Σόνια 328 Κούρρης Χαράλαμπος (Πρωτοπρεσβύ τερος) 197 Κουσαθανάς Π. 215 Κούσουλας Λουκάς 510 Κουτσάκος I. Γ. 364 Κουτσιούκ Φαζίλ 274,279,352-353 Κουτσούμης Ντίνος 128 Κουτσοχέρας I. Π. 31
Κρανιδιώτης Γιάννος 134, 422 Κρανιδιώτης Νίκος 160-161, 165-166, 174, 181, 183-184, 211-212, 216, 237, 246, 263-264, 282, 308, 416417,422,469 ΚρέαΈντζο 367 Κρίκου-Davis Κατερίνα 185, 220,496 Κριναίος Παύλος 157,406 Κρυστάλλης Κώστας 55 Κύζα Ελένη 490 Κυθραιώτης Γιώργος 519 Κυθραιώτης Λοΐζος 203, 467
Κυκκώτης Ιερόθεος 428 Κυπριάνης Π. 428, 505 Κυπριανός (Αρχιμανδρίτης) 372 Κυπριανού Σπύρος 254, 265, 371,489 ΚυριαζήΈλλη 119 Κυριακίδης Αχιλλέας Κυριακίδης Στίλπων 31 Κυριακίδης Φειδίας 100 Κυριακίδου Ευανθία 100 Κύρου Αλέξης 113, 338 Κύρου Αχιλλέας 36, 113 Κύρρης Κώστας Π. 100, 111, 117, 154,
335,422, 506 Κωνσταντινίδης Αλέκος 171, 178, 355356,361,498 Κώνστας Δημήτρης 399 Κωστίου Κατερίνα 27, 55, 193, 205, 212,306,494-495,499 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Λαγάκος (Ευστάθιος) Τάκης 32, 185, 358,481 Λάγκε Έρση 31, 527 Λαδάκη-Φιλίππου Νίκη 519 ΛαδόμματοςΑ. 155 Λαμπράκης Στέλιος 198 Λαμπρίδης Μ.
242-243,472 Λανίτη Αθηναΐδα 422 Λανίτη Δομνίκη 422 Λανίτης Γιώργος 357 Λανίτης Νικόλαος Κλ. 505 Λαπαθιώτης Θεοχάρης 110 Λαπαθιώτης Ναπολέων 110-111 Λαχωβάρης Γιάννης 119 Λεβέκ Ρομπέρ 48, 51, 58-59 Λεβέντης Ευάγγελος 163,245 ΛεγκράνΑιμ. 150, 155 Λειβαδίτης Т.242-243,473 Λεντάκης Ανδρέας 195,250, 383
Λεοντιάδου-Κύρρη Ελένη 516 Λεόντιος Μητροπολίτης 140-142 Λεύκιππος Επίκουρος 46 Λήδραίος Κ. (βλ. Χρυσάνθης Κύπρος)
Λήπερ Ρ. 136 Λιάκος Α. 526 Λιγνάδης Τάσος 125 Λιναρδάτος Σπύρος 281 Λιόντης Κωστής 328, 527 Λιπέρτης Δημήτρης 36, 162-163, 248, 336-337,482 Λοής Ανδρέας Μ. 182 Λοίζίδης Ευάγγελος 527 Λοίζίδης Σάββας 254,285, 343-344 Λοϊζίδου Νίκη 475 Λοΐζου Δώρος 516 Λορεντζάτος Ζήσιμος 27, 51-52, 58, 94, 156,175,208-209,213,234-237,413 Λουίζος Ευάγγελος 27, 34, 54, 99, 102ЮЗ, 154, 159-160, 176-179, 185, 190-191, 199-200, 204, 207, 211, 213, 216, 220, 235, 237, 241-242,
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ 252-253, 297, 316, 333, 354, 360, 365, 370-372, 394, 400-401, 408, 413, 417, 420, 422, 433-434, 444, 450,482,497-498 Λουίζος Λούης Ευάγγελος 163, 179, 191,450,474 Λουκιανός 107 ΛουκάτοςΔημ. Σ. 33 Λουμίδης 102 Λόυντ Σέλγουιν 268-270, 274-275, 279, 352,437 Λουντέμης Μενέλαος 35
Λύντεκε Ε. 432 Λυγίζος Μήτσος 241 Λυκιαρδόπουλος Γεράσιμος 249 Λυκιαρδοπούλου Αμαλία 249 Λυκαύγης Άνθος 519, 526-527 Λυμπουρίδης Αχιλλέας 261 Λυσιμάχου Γ. 527 Λυσσαρίδης Βάσος 290 Λωντ Αρχιεπίσκοπος 371 Μαγκάκης Γ. Λ. 73 Μαγκλής Γιάννης 33 Μαγκούτα Φανή 489 Μάζη-Παπαγιάννη Αλίκη 180,495 Μαθιόπουλος
Βάσος 34, 124, 266, 319 Μακάρθυ Ευγένιος 207, 372, 377, 390 Μακάριος Γ' (Αρχιεπίσκοπος) 185, 204, 252, 255, 257, 261-264, 266-268, 270-271, 273-283, 295, 303, 330, 338, 344, 352-353, 355, 379-381, 398, 402, 408-409, 414, 421, 425, 487, 524 Μακμίλλαν X. 270-273, 282, 287, 300, 317 Μακρίδου Κλεοπάτρα
519 Μακρυγιάννης 121, 123, 199, 225, 303, 347, 398,446,478, 484,512 Μαλακάσης Μ. 115 Μαλάνος Τίμος 27, 48, 51, 64, 68, 102ЮЗ, 111, 114-118, 122, 153, 181- 535 184, 231, 242-243, 245, 412, 452, 456,472-473 ΜαμάκηςΑ. 170, 233,470 Μανώλης Κώστας 410 Μαραγκού Νίκη 434,487, 495 Μαραθεύτης М.1. 102
Μάργαρης Δημήτρης 55 Μαργαρίτης Λώρης 47 Μαρινάτος Σπόρος 33 Μαρκίδης Κώστας 217 Μαρκίδου Γ. 165 Μαρτζώκης Στέφανος 508-509 ΜαρωνίτηςΔ. Ν. 76,224,249,251,306, 377, 382, 478, 480-481, 486-487, 523 Μασοΰρας Θεοχάρης 500 Μασσίπ Ροζέ 289 Μαστραππάς Σάββας 328 Μαστροδημήτρης Παναγιώτης Δ. 167, 475
Μάστρος (βλ. Λουίζος Ευάγγελος) Μάτσης Κυριάκος 337 Μαυρής Χρήστος 180, 327, 386, 485, 495,516,519 Μαυρομάτης Μ. 355
Μαύρος Γεώργιος 380 ΜαυρουδήςΝ. 130 Μαχαιράς Λεόντιος 188, 219, 221, 225226, 316-317, 425, 432-434, 450, 488,494, 501 Μαχλουζαρίδης Παναγιώτης 164 Μέβης Δημήτρης (βλ. Δασκαλόπουλος Δ·) Μελά'Εφη 367 Μελάς Γ. 254,272 Μελάς Μιχαήλ 265-266,274 Μελάς Σπύρος 32-33 Μελαχρινός Απόστολος 375 Μελέαγρος Γιάννης 384 ΜελεάγρουΉβη 99, 157-158, 207, 302303, 355, 357, 361, 379, 385, 389391,402,418,423,476, 498
536 Μενάρδος Σίμος 432 Μεντερές Α. 274 Μερακλής Μ. Γ. 33, 324, 485 Μερκούρη Μελίνα 526 Μερλιέ Μέλπω 457 Μέρμηγκας Παναγιώτης 197, 200 Μεσεβρινός (βλ. Μυστακίδης Αντώνης) ΜεταξάςΙ. 130, 133 Μηλιώνης Χριστόφορος 31 Μηλιώτη Νίτσα 120 Μητρόπουλος Δημήτρης 498 Μητσάκης Γιώργος 337 Μητσάκης Κάρολος 151
Μηχανικός Παντελής 177-178,414,421, 496 Μικέλης Κ. 234,472 Μικελλίδης Νίνος Φένεκ 99, 355-356 Μίλλερ Χένρυ 170, 175, 260,467 ΜιλλιέξΡ. 380 Μιλλιέξ Τατιάνα 380 Μιρασγέζη Μαρία 36, 489 Μιχαηλίδη Αγνή Μ. 176 Μιχαηλίδης Βασίλης 217, 336,425 Μιχαηλίδης Γ. 382 Μιχαηλίδης Κώστας 522 Μιχαηλίδης Σωφρόνιος
Ιερομόναχος Μιχαηλίδου Θεανώ Ν. 253-254, 299, 305, 329, 353 Μιχαλόπουλος Φάνης 33,113 Μοδινός Πόλυς 111, 128, 402 Μολέσκης Γιώργος 517 Μόνταγκιου Χάρι 329 Μόντης Κώστας 217,329, 517 Μόστρας Βασίλειος 264 Μοσχονάς Εμμανουήλ I. 323 Μπαδένας Πέντρο ντε λα Πένια 345,490 Μπαλάσκας Κώστας 484-485 Μπαλτάς
Α. (βλ. Αλέκος Κωνσταντινί- δης) Μπάρμπας Ιωάννης Αχ. 492 Μπατάιγ Ζωρζ 236 ΜπέβινΕ. 134, 137, 146-148 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ ΜπενάκηςΑ. 128-129 Μπερλής Άρης 293, 327 Μπήβαν Άνιουρι 271 Μπήτον Ρόντερικ 194 Μπίλιω 81 Μπιργκί Μ. Ν. 279 Μπίτσιος Δημήτρης 268, 270, 272, 275, 280,283, 353,409,477 Μπόλλας
Θεόδωρος 485 Μπουγάς Μιχάλης 69, 75 Μπουκουβάλας Γεωρ. 444-445,447 Μπράμος Γ. 250 Μυριβήλης Στράτης 31, 33, 314, 330, 509 Μυρτίδης Μ. Δ. 440 Μυστακίδης Αντώνης 290,293,324,509 Νάκου Λιλίκα 119 Νάτσινα X. 500 ΝερούνταΠ. 171 Νεφελούδης Βασίλης 120 Νιάρχος Θανάσης 48,408 Νικήτα Ελένη Σ. 180 Νικιάδης
Νικίας 46 Νικολαΐδη Αλίκη 113 Νικολαΐδης Αρσένιος 505 Νικολαΐδης Γιώτης 163 Νικολαΐδης Κώστας 123, 377, 508
Νικολαΐδης Νίκος 113-114, 183 Νικολαΐδης Τάσος Γ. 524 Νικολάου Θεοδόσης 176 Νικολάου Μόρφω 485 Νικολάου Νίκος Α. 497 Νικολάου Πολύβιος 519 Νικολαρεΐζης Δ. 224 Νικολουδάκη-Σουρή Ελπινίκη 499 Νίνος Α. 120 Νιρβάνας Παύλος 34 Νταλγκάς Βασίλης 525 Ντάλης Σωτήρης 495 Ντάρρελ Λώρενς 117, 170, 175, 320, 323,325-330,346,371,445
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ Ντόκας Νίκος 425 Ντορή (βλ. Τσάτσου Ντάρα) Ντουνιά Χριστίνα 416 Ξανθόπουλος-Παλαμάς X 254, 272, 274,277-278,280,283,310 Ξανθούλης Γιάννης 36 Ξενόπουλος Γρηγόριος 55 Ξιούτας Παύλος 425 Ξύδης Αλέξανδρος (Αλέκος) 47,99,114, 118, 125, 152, 161, 255, 257, 281282, 299, 305, 319, 341,
350, 369, 391,480-481,497, 523 Ξύδης Θεόδωρος 33 Οικονόμου Ε. 179 Οικονόμου Κώστας 180 Οικονόμου Μερόπη 328 ΟλιβιέΛ. 461 Ολυμπίου Κίκα 514 Ορφανίδης Νίκος 377, 479, 486, 488, 492,497,499, 500,517-519 Ουίλκινσον Πάτρικ 333 Ουόρνερ Ρ. 320 Ουράνης Κώστας 31, 34, 161, 509 ΠαγανόςΓ.Δ. 477 Παιονίδης Πάνος
27, 314, 386,400 Παλαιολόγου-Πετρώνδα Ευγενία 99, 119-123,515 Παλαιόπουλος Ν. 288 Παλαμάς Κωστής 34, 36, 46-47, 49-51, 61, 106, 121, 163, 244, 248, 254, 272, 274, 277-278, 280, 283, 290, 310, 337, 409, 458, 479, 482, 484, 506,507,509,511 Παλέσης Χριστ. Θ. 336 Παλέττα Ανδρούλλα 477 ΠαλληκαρίδηςΆδωνης
161 Παναγής Λίνος 514 Παναγίδης Ανδρέας 377 Παναγιωτόπουλος Ι.Μ. 48-50, 314, 508 537 Παναγιωτόπουλος Νάνης 116,214 Παναγιωτόπουλος Πάνος 293 Παναγιωτόπουλος Σπύρος 225, 406 Παναγιώτου Νίκος 181, 344, 414 Παναγιωτούνης Πάνος 35, 292 Παναγόπουλος Ανδρέας 224, 484 Πάουντ'Ε. 149 ΠαπαβασίληςΛάμπης
(Σεφέρης) 112 Παπαγεωργίου Α. 120 Παπαγεωργίου Γεωργία 382 Παπαγεωργίου Κώστας Γ. 243 Παπαγεωργίου Σπύρος 276, 281, 291, 294, 307,317,365, 368, 505 Παπαγεωργίου X. Π. 497 Παπαγιώργης Κωστής 236 Παπαδάκης Κωστής 479 Παπαδημήτρης Παναγιώτης 143, 279, 409 Παπαδημητρίου Έλλη 113 Παπαδσγιάννης Ζαχαρίας
379 Παπαδόπουλος Θεόδωρος 361 Παπαδόπουλος Τάσος 483 Παπαθανασίου Στέλιος 488 Παπαθανασόπουλος Θανάσης 194,
378 Παπάίωάννου Μ.Μ. 248,250, 371 Παπακωνσταντίνου Α. 278 Παπακώστας Γιάννης 111,249 Παπακωστούλα Γ. Α. 483 Παπαλεοντίου Λεύτερης 182 Παπαναστασίου Νίκος 164 Παπανδρέου Γεώργιος 257,292,294-295 Παπανικολάου Μήτσος 108 Παπαρρηγόπουλος Κ. 341 Παπάς Νίκος 248 Παπασταύρος Σταύρος 307, 332, 432 Παπατσώνης T. Κ. 51 Παπαφιλίππου Λουκής 424 Παπαχαραλάμπους Χαράλαμπος Γ. 220, 524 Παπουτσάκης Γ. 30 Παπουτσάκης Χρήστος 33 ΠαππάςΑ. 165,296
538 Παππάς Ν. 472 Παρασκευάς Παύλος 496, 515 Παρίση Αριστέα 224 Παρίσης Νικήτας 490 Πασιαρδής Μιχάλης 77, 185, 217, 354, 410, 475, 478,516 Παστελλάς Ανδρέας 70, 216-217, 480, 519 Πασχάλης Στρατής 321,424, 508 Πατίλης Γιάννης 46, 214 Πατρίκιος Τίτος 33,36 Πατσιφάς Α. 213 Παττίχη Μαρία 314, 364, 475
Παυλίδης Άντρος 379,465 Παυλίδου Θεοδώρα 177, 328-329,488 Παυλόπουλος Γιώργης 260 Παύλου Σάββας 159, 186, 190,205,235, 298, 328, 358-360, 369, 381, 397398, 401-402, 406, 408, 427, 450, 461,482-483,489,491-492,494,502 Πενθεύς 84, 87,221,442 ΠεντζίκηςΝ. Γ. 36, 156 ΠερνάρηςΆντης 248,328-329,362,466,
477,480,509 Πεσμαζόγλου Γ. 272 Πετρίδης Παύλος Β. 125 Πετρίδης Φρίξος 398 Πετρόπουλος Ηλίας 246 Πετρόπουλος Κ. 482 Πετσάλης-Διομήδης Θ. 33 Πηλαβάκης Αριστείδης 119 Πηλαβάκης Νικόλαος 116 Πηλαβάκης Τζων 116-118 ΠηλαβίδηςΔ. 121 Πήττας Μ. 120 Πιερής Μιχάλης 24, 39-40, 115, 157, 185, 204, 211, 325, 380,
408, 414, 420, 421, 429-430, 438, 456, 484, 487, 501,506, 522 Πιερίδης Г. Φ. 120, 123 Πιερίδης Θοδόσης 119, 121-123, 421, 432,496 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Πιερίδης Κώστας 122 Πισιάρας Χρ. 526 Πίσσας Μ. 110 Πιτταράς Διονύσης 35, 197,526 Πλασκοβίτης Σπύρος 476 Πλασσαρά Κατερίνα 34 Πλατής Ε. Ν. 113,345
Πλωρίτης Μάριος 33, 382 Πολέμης I. 163 Πολίτης Λίνος 150-151, 214, 220, 424, 461,475, 480 Πούλιας Γ. 165 Πούλιας Λεύτερης 36 Πουρνάρας Δημήτρης 292, 295, 397 Πράτσικας Γ. 358 Πρεβελάκης 31, Παντελής 508 Πρέντζας Ρένος 402 Προδρόμου Γιώργος 335 Προεστόπουλος Ν. 34 Προυσής Κώστας Μ. 115-116, 181, 183,
416,495-496,505 Πυλαρινός Θεοδόσης 461 Πυρίλλη Θεοδώρα 477 Ράντκλιφ Λόρδος 437 Ρασσιά-Κοντράρου Νινέτα 128
Ρέπας Μανώλης 305 Ρήγας Λάμπρος Κ. (βλ. Χρυσάνθης Κύ προς) Ρηγόπουλος Ρήγας Διον. 127 Ρίτσος Γιάννης 31,35,39,171,240,486, 508 Ριχάρδος Λ' 313, 342 Ροδάκης Περικλής 125, 295 Ρόδας Μιχ. 49 Ροδίτης Αντρέας 520 Ροντήρης Δημήτρης 33 Ρουσουνίδης Ανδρέας 158,486 Ρούφος Ρόδης 31 -35,170,238,261,278, 282, 323, 329, 346, 350, 365, 382, 383,474 Ρωσσίδης Ζήνων 254, 353, 423,433
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΡωςΑ. 270 Ρώτας Β. 250 Σαββίδης Г. Π. 25, 27-28, 30,40, 51-55, 67, 79-80, 82-83, 90, 96, 175, 184, 199, 201, 205, 208-210, 212-213, 223, 230, 232, 237-238, 240-242, 248, 251, 311-312, 322, 324-325, 327, 336, 385, 411, 413, 424, 426427, 433, 449, 457, 463, 472, 482, 494-496,
501-502 Σαββόπουλος Δ. 36 ΣάθαςΚ. Ν. 316, 432 Σαίξπηρ 225 Σακελλάριος Αθανάσιος 31 Σακελλαρίου Αλ. 432 Σακελλίου-Schultz Λιάνα 328 Σακκαδά Χαριτίνη 423 Σαμαντάς Τέλης 305 Σαμουηλίδου-Βλάχου Εριφύλη 489 Σαραντής Γιώργος 46 Σαράτσογλου Σ. 131 Σαρεγιάννης. Α. 214 Σαρπέρ Σ. 255,435 Σαρρής Νεοκλής 74,
254 Σαρτρ Ζαν Πωλ 290 Σαχίνης Απόστολος 166, 328 Σβορώνος Γιάννης 410 Σβορώνος Νίκος 391,425, 450,488 Σέραρντ Φ. 320 Σέρβας Πλουτής 291 Σερέζης Κώστας 38, 111, 185, 354-355, 366, 381, 391, 393-394, 416, 421, 423,470, 476, 484,485,487,493 Σέρρας Διονύσης 510, Σεφέρη Μαρώ 26, 48, 99, 113-114, 187,
211, 254, 256, 305, 381, 401, 407408, 430,449, 485 Σεφεριάδης Άγγελος 27, 56-57, 60, 6265, 383 Σεφεριάδης Αλέκος 57 Σεφεριάδης Στέλιος 56, 100-101,467, 539 Σιακαλλής Γ. 30 Σιαφλέκης Ζ. 37 Σικελιανός Άγγελος 30-31, 93-94, 114, 118, 155, 196, 206, 208, 225, 231, 239,244,347,378, 509, 528 Σικελιώτης
Γιώργος 54-55, 214,440 Σινόπουλος Τάκης 36, 80, 222, 237, 293 Σκαζίκη I. Μ. 176, 179, 523 Σκαλιώτης Γιώργος (= Γιώργος Σεφέ- ρης) 454 Σκαρίμπας Γ. 34 Σκαρτσής Σωκράτης Λ. 219 Σκίπης Σ. 36,482, 508 Σολωμός Διονύσιος 112, 244, 313, 380 Σουλιώτης Μίμης 206 Σουλογιάννης Ε. Θ. 116 Σουλτσμπέρκερ Σάυρους
264 Σοφοκλέους Ανδρέας Κλ. 227 Σοφοκλέους Θ. Α. 445, 506 Σοφοκλέους Μίμης 501 Σπάακ Πωλ Ανρύ 273 Σπανδωνίδης Π. Σ.
474 Σπανός Γιάννης Χρ. 36, 524 Σπανός Ν. Σ. 364, 465 Σπανού Χάρη Ν. 525 Σπυριδάκις Κων/νος 165, 360,418, 469 Σταθάτος Γιάννης 407,410 Σταθόπουλος Μιχάλης 526 Σταματίου Κώστας 327,416, 481 Σταμέλος Δημήτρης 416 Στασινοπούλου Μαρία 100, 254, 256 Σταυρίδης Φοίβος 178, 509 Σταυροποΰλου Ερασμία-Λουίζα 74 Σταύρου Πάτροκλος 34, 218, 250, 355, 507 Στεφανόπουλος Στέφανος 264 Στέφος Αναστάσιος 224,483, 491 Στρατής Αντώνης 487 Στριγγάρη Έλενα '383 Στυλιανάκης Ν. 152 Στυλιανού Πέτρος 105, 483 Στυλιανού Φίλιππος 170
540 Συκουτρής I. 53, 151, 158, 506 Σωκράτους Κώστας 515 Σωτηριάδης Σ. 333, 365, 474 Σωφρονίου Σωφρόνης 152,465 Ταρουσόπουλοι (τυπογραφείο) 214, 440 Ταρσούλη Αθηνά 33, 176, 179, 523 ΤάσσοςΑ. 33 Τατάκης Βασίλειος Ταχτσής Κώστας 39, 368 Τειρεσίας 77 Τενεκίδης Γ. 134, 297 Τερλεξής Πανταζής 277, 284, 523
Τεύκρος 229, 497 Τζελέπης Ε. Ν. 285 Τζιόβας Δημήτρης 48 Τζιωνής Σάββας (βλ. Παύλου Σάββας) Τήλεφος 509 Τηλλυρίδης Ανδρέας 507-508 Τίγκιλης Μηνάς 526 Τίμαιος 295, 492 Τόιμπνερ (εκδόσεις) 454 Τοπούζης Κώστας 484, 508 Τουβλελίου Βενετία 431 Τουμαζή Ε. 391 Τουμάζου Νάτια 163 Τριανταφυλλάκος (γενικός
πρόξενος) 254 Τριανταφυλλίδης Μανόλης 93 Τριανταφυλλόπουλος Ν. Δ. 27, 31, 36, 303, 416, 478, 482-483, 487, 501, 519 Τριανταφύλλου-Μωραΐτη Άννα 290 Τσαγγαρίδης Ιωάννης 31 Τσάκαλης Δημήτρης 489 Τσακνιάς Σπόρος 251 Τσάκωνας Δημ. 53 Τσαλακός Γ. Κ. 134 Τσαλουμάς Δημήτρης 31 Τσάμπερλεν 335 Τσαούσης Κώστας
416, 495 Τσάτσος Κ. 106, 264, 290,295 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Τσάτσου Ιωάννα 29, 56-57, 62, 106, 108, 135, 176, 336-338,402,477 Τσάτσου Ντόρα 214 Τσέλλος Ε. 128 Τσιανίκας Μιχάλης 502 Τσίρκας Στρατής 33-34, 36, 120-121, 123,217,328, 368,382,508 Τσιρόπουλος Κώστας 298 Τσίσιος Χρίστος 163 Τσολάκογλου Γ. 132
Τσουδερός Εμμανουήλ 124, 132-133 Τσουκαλά Λένα 161 Τσουκαλάς Γ. 110 Τσουκαλάς Κωνσταντίνος 247 ΤσώρτσιλΟυ. 131-132, 137, 179 Φαλμεράιερ 341 Φασιανός Αλέκος 33 ΦελλάςΧ. 163 ΦιλίπΑνν 27,373,379,400 Φιλίππου Λοΐζος 358 Φορντ Φράνκλιν 383 Φουτ Χίου (Σερ) 268, 352 Φραγκόπουλος Θ. Δ. 33, 170, 211, 228,
238, 261, 329, 346, 350, 362, 391, 405,478 Φραγκούδης Τάκης Μ. 153 Φράνκο 315 Φρυδάς Α. 282 Φυλακτού
Ανδρέας Κ. 83,497, 507 Φωστιέρης Αντώνης 48,408 Φωτιάδης Δημήτρης 114 Φωτίου Σταύρος Σ. 489-490 Χάιλος Γιώργος 490 Χάκκας Μάριος 38-39 Χαλκέντερος Π. 290,292,474 Χαραλαμπάκης Χριστόφορος 220, 486 Χαραλαμπίδης Κυριάκος 372, 501, 517, 521-522 Χαραλαμπίδου Νάτια 40, 346, 349, 489 Χαραλάμπους'Ελενα 495
541 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ Χαραλάμπους Χρήστος Νικόλα 488 ΧαράμΟυμ 176 Χάρης Πέτρος 31,33,73,113,172,231232, 323,445,471 Χαριτάκη Ειρήνη 431 Χάρτινγκ 268 Χαρτουλάρη Μικέλα 500 Χασιώτης I. Κ. 109 Χατζηβασίλης Βασίλης 161 Χατζηγεωργίου Τάκης 180, 217,486 Χατζηδημητρίου Τάκης 361, 389 Χατζηδημητριού Χρ.
492 Χατζηθεοφάνους Ερατώ 163 Χατζηθωμάς Ανδρέας 389, 506, 508 Χατζηιωάννου Έλενα Δ. 382 Χατζηιωάννου Κυρ. 151, 198, 339, 430 Χατζηκυριάκος-Γκίκας X. 47 Χατζηκωστής Γ. 105, 155,225,478-480, 484,511 Χατζηλίας (Λαπαθιώτης) 110 Χατζηπαναγή Χρ. 176 Χατζήπαπας Χρήστος 494 Χατζηπατέρας Γιάννης 310, 354
Χατζηστεφάνου K. Ε. 166, 338-339, 345, 358,423, 474-475,480 Χατζηστυλλής Στέλιος 339 Χατζηφάνης Γιώργος 353 Χατζηφώτης I. Μ. 37,249 ΧικμέτΝ. 171 Χιλλ (Hill George) 338-339 Χίτλερ 217, 300 ΧονδροκούκηςΔημήτριος 382 Χουρμούζιος Αιμίλιος 36, 112-113, 330 Χρηστίδης Χρ. 271, 285 Χρήστου Χρύσανθος 180
Χριστάκης Λεωνίδας 316 Χρίστης-Ιγερινός Δ. 364 Χριστιανόπουλος Ντίνος 46 Χριστοδουλίδης Χρίστος 526 Χριστοδούλου A. Κ. 76 Χριστοδούλου Δημήτρης 347-348 Χριστοδούλου Μενέλαος 336, 425 Χριστοδούλου Μιλτιάδης 352 Χριστόδωρος 226 Χριστόπουλος Γ. 277, 280 Χριστοφίδης Ανδρέας 167-169, 180, 358, 385, 387,
423, 469, 490, 517, 526 Χρονόπουλος Δημήτρης 125, 263, 274 Χρυσάνθης Κύπρος 37, 99-100, 108, 115, 154, 158, 160-161, 165-166, 174, 184, 203, 205-206, 208, 217, 219, 231, 327, 333, 346, 354, 356, 358-364, 366, 370-371, 384-386, 389, 413, 418, 423, 444-446, 455, 460-463, 469, 474-477, 490, 497499,
506-509, 511, 515, 518, 520 Χρυσάνθου Πανικός 356-357 Χρυσοστομίδης Σοφιανός 527 Χρυσοχού Ιφιγένεια 520 Χυτήρης
Τηλέμαχος 34 Ψαράκης Τάκης Δ. 264, 507 Ψυρούκης Νίκος 109,285,307, 524, 528 Ψυχάρης Γ. 34, 508 Ahdab Ibrahim 352 Alexander Μ. G. 134 Amery Julian 352 Annan N. G. 332 Attlee C. 136,148 Auden W. H. 225-226 Averoff (βλ. Αβέρωφ Ευάγγελος) Baud Bovy S. 238 Beaton Roderick (βλ. Μπήτον Ρόντερικ) Beresford Hugh 225, 346, 348 Betjeman John 226 Bevin (βλ. Μπέβιν Ε.) Boyd Lennox 437 Braque George 79 BurnA. R. 118, 330
542 Çapan Cevat 74 Cardiff Μ. (βλ. Κάρντιφ Μ.) Cevdet Melih Anday 74 Chatzisavas Andreas 497 Chü-i Po 186 Churchill (βλ. Τσώρτσιλ Ου.) Clogg Richard 382 Cobham C. D. 371,432, 433 Constantinides Stephanos 518 Crawshaw Nancy Crouzet François ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Heyst Jacques 238 Hill George Sir 338,371
Hitchens Christopher 135 Hoyer-Millar Frederick 269 Hughes (στρατηγός) 133 loannides Klitos (βλ. Ιωαννίδης Κλείτος Jacquin Renée 521 Jeger Lena 435,436 Jouanny Robert 224 Karka-Capri C. (βλ. Κάπρη-Κάρκα Κάρ- Dawkins R. Μ. 316-317,432, 433 Déon Michel 176 Diamantis A. (βλ. Διαμαντής Αδαμά ντιος)
Durrel Lawrence (βλ. Ντάρρελ Λώρενς) Eden A. (βλ. Ήντεν A.) Edwards Ethel 117 Edwards H. R. 117 Fermor Patrie Leigh 211, 370 Fifis N. Christos 342, 490 Foot Hugh Sir (βλ. Φουτ Χίου) Forster Η. В. 445 Foyle (βραβείο) 321 Genevoix Maurice 288 Georgallides G.S. 179 Gifford Henry 499 Guillaume de
Jerphanion 172 Gunnis Rupert 157,173, 372 Guyard Μ. F. 37 Hackett J. 371 Hadjioannou Kyriakos (βλ. Χατζηιωάννου Κυριάκος) Hadjistephanou Costas Ε. (βλ. Χατζηστεφάνου Κώστας Ε.) Hadjistyllis Stelios (βλ. Χατζηστυλλής Στέλιος) μεν) Keeley Edmund (βλ. Κήλυ Ε.) Keyes Sidney 414 Kohler Denis 486,491
Kreft Herbert 367 Krikos Davis Katerina (βλ. ΚρίκουDavis Κατερίνα) Kyrris P. Costas (βλ. Κύρρης Κώστας Π.) Lancaster Osbert 255, 297, 326, 330, 331,433 Lanilis George (βλ. Λανίτης Г.) Laskey В. 146 Leeper Reginald (βλ. Λήπερ P.) Lloyd Selwyn (βλ. Λόυντ Σέλγουιν) Lusignan 373 MacNiven Ian S. 170
Marcheselli Lucia 453 Makarios (βλ. Μακάριος) Martin J. Μ. 267 McMillan H. 273,317 Miller Henry 170, 175 Moyne Lord
129,132 Paget R.T. 256 Pavlidou Theodora (βλ. Παυλίδου Θεο δώρα) Pojaghi Giovanna 151 Pontani F. Μ. 451,454
543 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ Radcliffe (βλ. Ράντκλιφ Λόρδος) Reddaway John 269 Rexine John E. 224 Ricks David 224 Rimbaud A. 374 Ritsos Yiannis (βλ. Ρίτσος Γιάννης) Robert Liddel 117,224,309,310 Ross A. (βλ. Ρως A.) Rouleau Eric 288 Runciman S. 432 Sanavio Piero 327 Sargent Orme 136 Sarper Selim (βλ. Σαρπέρ Σ.) Sathas (βλ. Σάθας K. N.) Savvidis G. P. (βλ. Σαββίδης Г. Π.) Scott-Kilvert Elizabeth 323 Scott-Kilvert lan 74, 323 Seferiadis Angelos (βλ. Σεφεριάδης Άγγελος) Shelley Ρ. 346 Sharpley Sherrard Philip (βλ. Σέραονι Φ.) Siapkara Themis (βλ,Πιτσιλλίδου Θέμις Σιαπκαρά) Spencer В. 327 Spyridaki G. 473 Stathatos John (βλ. Σταθάτος Γιάννης) Stavrou Patroclos (βλ. Σταύρου Πά τροκλος) Stephen Spender 320 Stephens Robert 309, 310 Sterne Laurence 188 Stylianou Andreas 175 Stylianou Judith 175 Sulzberger Cyrus 252 Ténékidès George (βλ. Τενεκίδης Γιώργος) Terrés J.G.T. 474 Thaniel Geogre (βλ. Δανιήλ Γιώργος) Theodoulou Chr. 128 Theodoulou Mike 490 Tischendorf С. 225 Yeats W. 73,446 Young Kenneth 327 Vitti Mario (βλ. Βίττι Μάριο) Vianton Elias 127 Vrikkis-Karoulla Dimitra Waddams Canon 256, 326 Warner Rex 128, 230, 330, 442 Weber FrankG. 129 White J.W. 152-153 Woodhouse C. Μ. 128, 135 Xydis S. G. 268-270,272,477 Zorlu (βλ. Ζορλού Φ.) |
| adam_txt |
Περιεχόμενα Εισαγωγή, Νάσος Βαγενάς 11 Προλογικό σημείωμα Συντομογραφίες 23 25 Εισαγωγικά 30 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Προετοιμασία της κυπριακής εμπειρίας 1. «Ξένος» στο ελλαδικό κέντρο 45 2. 3. «Αφήστε με ν’ ακούσω τον αδερφό μου!» Νέκυια στον γενέθλιο χώρο 56 67 4. Θησαυρίσματα-κρυσταλλώσεις της μεταπολεμικής περιόδου 82 ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Σεφέρης και Κύπρος. Τύχες και εικόνα μιας αμφίδρομης σχέσης 1. Πριν από την «ανακάλυψη» 2. Η κυπριακή εμπειρία 99 149 3. 4. 5. Πεζογραφική εκτροπή: Βαρνάβας Καλοστέφανος Νέα ποιητική τομή και σύνθεση της συλλογής Προσοικείωση ιδιωματικών στοιχείων 187 195 215 6. 7. Σύγχρονη κριτική πρόσληψη της συλλογής Η διπλωματική παράμετρος (1956-1959) 230 252 I. Υπηρεσιακή ενασχόληση II. Επίκριση κατά Σεφέρη 252 283
ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ 10 8. III. Αντίδραση του ποιητή 296 IV. Ο Σεφέρης ανάμεσα στην Κύπρο και την Αγγλία V. Οι «φίλοι» του άλλου πολέμου 315 342 Περίοδος 1959-1971 350 I. Μετά την επίλυση του Κυπριακού II. Τα τελευταία χρόνια 350 367 ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: Δημοσιευμένες και αδημοσίευτες αρχειακές και άλλες πηγές I. Αρχείο II. Φωτογραφίες 405 407 III. Αλληλογραφία IV. Τα αθυρόστομα V. Κυπριακό τμήμα της βιβλιοθήκης 413 424 428 VI. Βιβλιογραφικά 439 ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ: Παραρτήματα I. Μελέτες για τις σχέσεις Ελλαδιτών δημιουργών με την Κύπρο II. Απηχήσεις της κυπριακής συλλογής Ευρετήριο ονομάτων 503 510 529
I. Μελέτες για τις σχέσεις Ελλαδιτών δημιουργών με την Κύπρο Ενδεικτικά: Για τον Γ. Βιζυηνό Κωστής Κοκκινόφτας, «Ο Γεώργιος Βιζυηνός (1849-1896) και η σχέση του με την Κύπρο», περ. Ακτή 12 (Λευκωσία, φθινόπω ρο 1992): 513-526 (και ανάτυπο). Βλ. και Κωστής Κοκκινόφτας, «Επίμετρο στις σχέσεις του
ποιητή Γεωργίου Βιζυηνού (1849-1896) με την Κύπρο», περ. Ακτή 15 (Λευκωσία, καλο καίρι 1993): 364-365. Βλ. ακόμη Π. Κυπριάνης, «Ο Βιζυηνός εν Κύπρω», εφ. Σάλπιγξ, Λεμεσός, 27.11.1914. Αντώνης Ιντιάνος, «Ο Βιζυηνός στην Κύπρο», περ. Κυπριακά Γράμματα 1 (Λευκωσία, 15.9.1934): 16-21 (βασισμένο σε
προηγούμενο δημοσίευμα στην εφ. Πρωινή, 20.8.1933). Νικόλαος Κλ. Λανίτης, «Ο Βιζυηνός εις Κύπρον. Αναμνήσεις», εφ. Αθηναϊκά Νέα, Αθήνα 14.3.1936, σ. 1γ. Κ. Προυσής, «Κυπριακές λέξεις στα ποιήματα του Βιζυηνού», περ. Κυπριακά Γράμματα 234 (Λευκωσία, Δεκέμβριος 1954): 464. Αρσένιος Νικολαΐδης, «[Γ.
Βιζυηνού] Το πτωχόν της Κύπρου», Ηχώ της Κύπρου, Λάρνακα, 1. 11.1917. Για τον Καβάφη Σπύρος Παπαγεωργίου, «Ο Καβάφης και η Κύπρος (Μια νέα θεώρηση των φιλοκυπριακών αισθημάτων του)», περ. Κρι-
506 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ τικά Φύλλα (αφιέρωμα στον К. Π. Καβάφη), τόμ. 6 (Αθήνα 1978): 160-178. Κύπρος Χρυσάνθης, «Κύπρος και Καβάφης», περ. Κριτικά Φύλ λα, ό.π., σ. 281-284, και στο Καβάφης Άπαντα, τόμ. 6, άρθρα και κριτικές II. Φύκιρη, χ.χ. [1983], σ. 236-239. Μιχάλης Πιερής, «Ο Καβάφης και η
Κύπρος. Παρουσίαση δώδεκα ανέκδοτων επιστολών και άλλων στοιχείων από το Αρχείο Καβάφη», περ. Ο Κύκλος 19-20 (Λάρνακα, Ιανουά ριος-Απρίλιος 1986): 3-71 [= Από το μερτικόν της Κύπρου, σ. 49-142]. Ανδρέας Χατζηθωμάς, «Καβάφης - Κύπρος - Συμβολή στη βι βλιογραφία», περ. Ο Κύκλος, ό.π., σ. 72-107 (και
ανάτυπο). Για τον Συκουτρή Θ. Α. Σοφοκλέους, «Ο Συκουτρής στην Κύπρο», περ. Κυπριακά Γράμματα 155 (Λευκωσία, Μάιος 1948): 106-116. Μάνος Α. Αλευράς, «Στην Κύπρο», περ. Νέα Εστία 738 (αφιέ ρωμα στον Ιωάννη Συκουτρή) (Αθήνα, 1.4.1958): 550-554. Κώστας Π. Κύρρης, «Ο Ιωάννης Συκουτρής και η Κύπρος»,
περ. Κυπριακά Χρονικά 35-36 (Λευκωσία, α' μέρος: ΣεπτέμβριοςΟκτώβριος 1963): 368- 379, περ. Κυπριακά Χρονικά 37-38 (β' μέρος: Νοέμβριος-Δεκέμβριος 1963): 433-446· βλ. ανα δημοσίευση συντομευμένης μορφής του μελετήματος στο περ. Αντί 560 (αφιέρωμα στον Συκουτρή) (Αθήνα, 23.9.1994): 35-38 καθώς και
το σχετικό σημείωμα με τίτλο: «Αντί προλό γου», σ. 34. Κύπρος Χρυσάνθης, «Ο Ιωάννης Συκουτρής και η Κυπρια κή λαογραφία», στο Συμπόσιον Λαογραφίας του περιοδικού «Λαογραφικη Κύπρος», Λευκωσία 1972, σ. 19-21. Για τον Παλαμά περ. Κυπριακά Γράμματα 7-8 (Λευκωσία, Απρίλιος-Μάιος 1936). Αφιερωματικό
τεύχος με κύρια θέματα: «Ο Παλαμάς κι η Κύ προς» και «Η Κύπρος κι ο Παλαμάς».
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 507 Ανδρέας Καραντώνης, «Ένα Ποίημα του Παλαμά για την Κύ προ», εφ. Φως, Κάιρο, 18.11.1955, σ. 3. Πάτροκλος Σταύρου, Ο Παλαμάς και η Κύπρος. Δέκα ανέκδοτα γράμματα του ποιητού, Αθήναι 1968. Χρυσάνθη Ζιτσαία, «Ο Παλαμάς για την Κύπρο και η Κύπρος για τον Παλαμά», περ. Θρακικά Χρονικά 31
(Ξάνθη 1974): 58-59 και 62. Μαρία Ευθυμιάδου, «Ο Παλαμάς και η Κύπρος», περ. Η Κύ προς μας 35-37 (Λευκωσία, Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 1985): 47-51. Για τον Καζαντζάκη Κύπρος Χρυσάνθης, «Ο Καζαντζάκης και το απελευθερωτικό κίνημα της Κύπρου - και δύο ομιλίες του», περ. Πνευματική Κύπρος 48 (Λευκωσία,
Σεπτέμβριος 1964): 338-346. Π. Σταύρου, «Ο Νίκος Καζαντζάκης και η Κύπρος. Άγνωστα στοιχεία», Φιλολογική Κύπρος 1983, Λευκωσία 1983, σ. 179-185. Το ίδιο μελέτημα στο Εταιρεία Κυπριακών Σπου δών, Πρακτικά В ' Δ ιεθνούς Κυπριολογικού Συνεδρίου, τόμ. 3, Νεώτερον Τμήμα, Λευκωσία 1987, σ. 573-578 (και
ανάτυπο). Αντρέας Κ. Φυλακτού, «Ο Καζαντζάκης και η Κύπρος», στο Αντρέας Κ. Φυλακτού, Δύο προσεγγίσεις, Λευκωσία 1983, σ. 41-85. Βλ. και Ανδρέας Φυλακτού, «Καζαντζάκης και Κύ προς», στο Εισηγήσεις της χρονιάς 1982-83, Ελεύθερη Σκέ ψη, Πάφος 1983, σ. 55-71. Α. Τηλλυρίδης, «Ο Νίκος Καζαντζάκης στην
Κύπρο», περ. Εντός των τειχών 36 (Λευκωσία, Οκτώβριος 1988): 28-29. Γεώργιος X. Κουμάκης, «Η συμβολή του Καζαντζάκη στους απελευθερωτικούς αγώνες των Κυπρίων», Εταιρεία Κυπρια κών Σπουδών, Πρακτικά Β' Διεθνούς Κυπριολογικού Συνε δρίου, τόμ. 3, ό.π., σ. 569-572 (και ανάτυπο). Τάκης Δ. Ψαράκης, «Ο
Καζαντζάκης για την Κύπρο», εφ. Ο Φι λελεύθερος, Λευκωσία, 22.8.1988, σ. 1 και 8. Βλ. ακόμη: Κύπρος
Χρυσάνθης, «Ίων Στ. Δραγούμης και Κύ-
508 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ προς», περ. Πνευματική Κύπρος 62 (Λευκωσία, Νοέμβριος 1965): 42-43. Κύπρος Χρυσάνθης, «Ο Στέφανος Μαρτζώκης και η Κύπρος», περ. Πνευματική Κύπρος 31 (Λευκωσία, Απρίλιος 1963): 263. Αντ. Ιντιάνος, «Ο Ψυχάρης κι η Κύπρος (1854-1929)», περ. Κυ πριακά Γράμματα 3 (Λευκωσία,
15.10.1934): 97-98. Κύπρος Χρυσάνθης, «Άγρας Κύπρος», περ. Νέα Εστία 1125 (Αθήνα, 15.5.1974): 669-673. Κύπρος Χρυσάνθης, «Μερικές σχέσεις του Σκίπη με την Κύ προ», περ. Θέματα Κριτικής 1 (Λευκωσία 1966): 8-15. Κύπρος Χρυσάνθης, «Ο Γιώργος Θεοτοκάς και η Κύπρος», περ. ΝέαΕστία 1114 (Αθήνα,
1.12.1973): 163 8-1642. Λεύκιος Ζαφειριού και Κώστας Νικολαΐδης, «Ο Τσίρκας και η Κύπρος - Μέσα από έξι επιστολές», περ. Ακτή 2 (Λευκωσία, άνοιξη 1990): 176-185. Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, «О I. Μ. Παναγιωτόπουλος και η Κύπρος», ανάτυπο από το Αφιέρωμα στον I. Μ. Παναγιωτόπουλο, επιμ. Ε. Κριαράς,
Μαλλιάρης-Παιδεία, Αθήνα 1990, σ. 105-112. Κύπρος Χρυσάνθης, «Ο ποιητής Γ. Βαφόπουλος και η Κύπρος», στο Μικρό Πνευματικό Συμπόσιο, ΕΠΟΚ, Λευκωσία 1987, σ. 81-88. Βλ. ακόμη: Κώστας Τοπούζης, «Σημειώσεις πάνω στον “Απο χαιρετισμό” του Ρίτσου», στο Αφιέρωμα στον Γιάννη Ρίτσο, Κέδρος, Αθήνα 1981, σ.
647-661. Παντελής Πρεβελάκης, Ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος. Συνολική θεώ ρηση του έργου του, Κέδρος, Αθήνα 1983 (Αποχαιρετισμός, σ. 215-218, Ύμνος και θρήνος για την Κύπρο, σ. 541-543). Ανδρέας Χατζηθωμάς, «Νικηφόρου Βρεττάκου: “Στίχοι για την Κύπρο”», περ. Πνευματική Κύπρος 349-352 (Λευκωσία,
Ιανουάριος-Απρίλιος 1990): 71-73. Ανδρέας Τηλλυρίδης, «Αθησαύριστο μήνυμα για την Κύπρο. Από τον Φώτη Κόντογλου», εφ. Ο
Φιλελεύθερος, Λευκωσία, 28.10.1987, σ. 5.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 509 Άντης Περνάρης, «Ο Μυριβήλης στην Κύπρο», εφ. Εθνική, Λευκωσία, 1.3.1954. Άντης Περνάρης, «Τρεις διαλέξεις του ακαδημαϊκού Στρατή Μυριβήλη στην Κύπρο», εφ. Εθνική, Λευκωσία, 12.4.1959. Κύπρος Χρυσάνθης, «Η Μυρτιώτισσα στην Κύπρο», περ. Πνευ ματική Κύπρος 109-110 (Λευκωσία,
Οκτώβριος-Νοέμβριος 1969): 4-5 του προσαρτήματος Κύπριοι Δειπνοσοφιστές Α' (επιμ. Κύπρος Χρυσάνθης), «Πνευματική Κύπρος», Λευκω σία 1969. Κύπρος Χρυσάνθης, «Ένα ποίημα της Μυρτιώτισσας για την Κύπρο», περ. Πνευματική Κύπρος 174 (Λευκωσία, Μάρτιος 1975), 185. Κύπρος Χρυσάνθης, «Ένα γράμμα του Ουράνη
για την Κύπρο», περ. Πνευματική Κύπρος 65 (Φεβρουάριος 1966): 134-135 [Δηλώσεις του Κ. Ουράνη για τα συναισθήματά του από την επίσκεψή του στην Κύπρον], εφ. Ελευθερία, Λευκωσία, 19.4.1933, σ. 2. Κύπρος Χρυσάνθης, «Ο Στέφανος Μαρτζώκης και η Κύπρος», περ. Πνευματική Κύπρος 31 (Λευκωσία, Απρίλιος
1963): 263. Φοίβος Σταυρίδης, «Αντώνης Μυστακίδης Μεσεβρινός και η Κύπρος», περ. Ακτή 2 (Λευκωσία, άνοιξη 1990): 235-236. Τήλεφος, «Το ταξίδι του Σικελιανού στην Κύπρο του 1934», εφ. Η Καθημερινή, Αθήνα, 17.1.1982, σ. 8 (απ’ όπου και το ακόλουθο απόσπασμα: «Ο Σικελιανός, λοιπόν, επισκέφθηκε την
Κύπρο το ’34. Ο φίλος του Νίκος Καζαντζάκης την είχε επισκεφθεί οκτώ χρόνια νωρίτερα, το 1926. Ο Παλαμάς ποτέ. Όπως ο ίδιος έλεγε, ήταν “αταξίδευτος”. Αλλά η αγάπη των ποιητών για την Κύπρο είναι ένα ταξίδι που δεν τελειώνει ποτέ.»).
510 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ II. Απηχήσεις της κυπριακής συλλογής Μετά την έκδοση της συλλογής .Κύπρον, ου μ’ εθέσπισεν. ο Σεφέρης συνδέθηκε με το νησί όσο κανένας άλλος Έλληνας ποι ητής. Η επίδραση που άσκησε και ασκεί η συλλογή των κυπρια κών ποιημάτων του στην ποίηση των Κυπρίων δημιουργών ήταν
και είναι σημαντική, το θέμα όμως αυτό αποτελεί αντικείμενο άλλης εργασίας.1 Εδώ θα περιοριστώ να υποδείξω τους εμφανείς τρόπους οι οποίοι αποδεικνύουν αυτή τη σύνδεση/επίδραση. Ένα συνηθισμένο φαινόμενο είναι η αφιέρωση ποιημάτων Κυπρίων στον Σεφέρη και η αναφορά του σε ποιήματά τους,2 καθώς και ο
διάλογος με στίχους του σε ποιήματα (Κυπρίων και Ελλαδιτών) τα οποία έχουν σχέση με την Κύπρο.3 Ακόμη είναι συνηθισμένο σε αφιερώματα περιοδικών στην Κύπρο4 ή σε βι βλία και μεμονωμένα κείμενα (ταξιδιωτικά, άρθρα, σημειώματα) που έχουν σχέση με την Κύπρο να αναδημοσιεύονται κυπριακά ποιήματά του ή
στίχοι του να παρεμβάλλονται στο κείμενο, να σχολιάζονται, να μπαίνουν ως υποτίτλια παραθέματα.5 Απ’ αυτή την άποψη ο Σεφέρης έχει υποσκελίσει τον Παλα1 Την ανάγκη να ερευνηθεί η αντανακλαστική γονιμότητα της κυπριακής συλλο γής του Σεφέρη, τόσο στην ελλαδική ποίηση όσο και στην κυπριακή, υπέδειξε
και о Г. Π. Σαββίδης, βλ. «Βαρνάβας Καλοστέφανος», σ. 579. Βλ. και Г. Π. Σαββίδης, Οι αρχαιολογικές περιδιαβάσεις του ποιητή Γιώργου Σεφέρη, ό.π., σ. 33-34. 2 Βλ. Κατάλογο Α', σ. 515-516 της παρούσας εργασίας. 3 Βλ. Κατάλογο Β', σ. 517-520 της παρούσας εργασίας. Πρβλ. ακόμη και τα ακόλουθα: Λουκάς
Κούσουλας, Παραλλαγές σε ξένα θέματα, Κέδρος, Αθήνα 1977, σ. 13, 17,23, 66. Διονύσης Σέρρας, Έξι
γραφές για τον Σεφέρη, Περίπλους, Αθήνα 1987, σ. 19,23. Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος, «Γεωγραφικά στον Γ. Σ.», περ. Η Λέξη 53 (Αθήνα, Μάρτιος-Απρίλιος 1986): 319-321 (γ', δ', θ', ιγ', ιε'). Γιώργος Κοροπούλης, «Στα περίχωρα της Κηφισιάς» (σχέδιο για ένα κωμειδύλλιο»), περ. Ένωσις 8-9 (Λευκωσία, Σεπτέμβριος 1992): 22-23. 4 Βλ. Κατάλογο Γ', σ. 520-522 της παρούσας εργασίας. 5 Βλ. Κατάλογο Δ', σ. 523-528 της παρούσας εργασίας.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 511 μά του οποίου το ποίημα «Κύπρος» αποτελούσε τη βασική πηγή αναφοράς στίχων σε παλαιότερα κείμενα για το νησί.6 Από τους στίχους του Σεφέρη οι πιο πολυχρησιμοποιημένοι, με τον τρόπο που περιέγραψα πιο πάνω, είναι οι εξής: Και βλέπεις το φως του ήλιου καθώς έλεγαν οι παλαιοί
συντυχαίνοντας ανθρώπους με τέλειες πανοπλίες («Αγιάναπα, α'», στ. 1,4) μια περιδιάβαση φωνή πατρίδας («Λεπτομέρειες στην Κύπρο», στ. 16,23) «Τ’αηδόνια δε σ’αφήνουνε να κοιμηθείς στις Πλάτρες». ποιος το γνωρίζει τούτο το νησί; Τίποτε στην Τροία - ένα είδωλο για ένα πουκάμισο αδειανό, για μιαν Ελένη
Στην Κύπρο τη θαλασσοφίλητη («Ελένη», στ. 1,10, 38, 50, 54) Η μνήμη όπου και να την αγγίξεις πονεί και πάλι το κύμα θα τινάξει την Αφροδίτη («Μνήμη, α'», στ. 4, 23) 6 Το ποίημα «Κύπρος» απήγγειλε ο ίδιος ο Παλαμάς στην αίθουσα του φιλολογι κού συλλόγου «Παρνασσός» στις 13 Απριλίου 1901 και
περιλήφθηκε αργότερα στη συλλογή Πολιτεία και μοναξιά. Οι στίχοι του ποιήματος «Στην Κύπρο την αέρινη», «Πολλούς αφέντες άλλαξες / δεν άλλαξες καρδιά», «στ’ ωραίο πολύ παθο κορμί η αγνή ψυχή δεν έσβησε. / Και ζη, και ζη, και ζη!» έγιναν πασίγνω στοι και πολυχρησιμοποιημένοι. Για την επιβλητική
παρουσία του Παλαμά στην πνευματική ζωή του νησιού, βλ. Γ. Ν. Χατζηκωστής, Οι παλαμικές γιορτές της Πάφου (ανάτυπο από το περ. Πνευματική Κύπρος), Λευκωσία 1973, Γεώργιος Σ. Ηλιάδης, Ο Παλαμάς και η Πάφος, Πάφος 1981 και κυρίως το αφιέρωμα στον Παλαμά του περ. Κυπριακά Γράμματα 7-8 (Λευκωσία,
Απρίλιος-Μάιος 1936), ειδικά τα κεφ. «Η Κύπρος και ο Παλαμάς» (σ. 351-370) και «Τα πενηντάχρονα του ποιητή» (σ. 371-400). Βλ.
ακόμη Κύπρος Χρυσάνθης, «Η Κύπρος για τον Παλαμά», περ. Κριτικά Φύλλα 12 (Αθήνα 1973) και εφ. Ο Φιλελεύθερος, Λευκω σία 4, 6,7.4.1974 [= Κύπρος Χρυσάνθης, Επιστολές του Γλαύκου Αλιθέρση προς τον Κωστή Παλαμά, «Πνευματική Κύπρος», Λευκωσία 1989, σ. 11-21].
512 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Ο φρόνιμος τη μοίρα δεν τηνε ξαγριεύει να βρούμε το μικρότερο κακό Έτσι, με το «μικρότερο κακό», βάδιζε η μοίρα («Ο δαίμων της πορνείας», στ. 43,46, 60) Αυτός ο κόσμος δεν είναι ο δικός μας είναι του Ομήρου («Στα περίχωρα της Κερύνειας», στ. 40) Τον καημό της Ρωμιοσύνης Καλώς
μας ήρθατε στην Κύπρο αρχόντοι. Τράγοι και μαϊμούδες! («Νεόφυτος ο Έγκλειστος μιλά-», στ. 7, 12) Η γης δεν έχει κρικέλια για να την πάρουν στον ώμο και να φύγουν. Φίλοι του άλλου πολέμου Νήσος τις έστι («Σαλαμίνα της Κύπρος», στ. 16-17, 35, 60) Αιώνες φαρμάκι- γενιές φαρμάκι («Οι γάτες τ’Αϊ-Νικόλα»,
στ. 59) Ακόμη αναφέρεται τακτικά η πρόταση: «Η Κύπρος είναι ένας τόπος όπου το θαύμα λειτουργεί ακόμη» που είναι γραμμένο στη σημείωση του ποιητή, από την πρώτη έκδοση, για το .Κύπρον, ου μ ’ εθέσπισεν. Πολλοί από τους πιο πάνω στίχους μπορεί να προέρχονται από άλλους συγγραφείς και όταν
πρωτοδιατυπώθηκαν να μην αναφέρονταν στην Κύπρο -π.χ. ο στίχος «η γης δεν έχει κρικέ λια» αποτελεί παράφραση πρότασης του Μακρυγιάννη- όμως στην κοινή συνείδηση συνδέθηκαν με την Κύπρο μέσα από τα ποιήματα του Σεφέρη, ενδεικτικό της δύναμής τους να οικειοποιούνται και να μεταπλάθουν τα ξένα
παραθέματα, δίνοντάς τους νέες προεκτάσεις.7 7 О Г. Π. Σαββίδης στο μελέτημά του «Ο γνωμικός Σεφέρης» {Συμπόσιο Σεφέ ρη, σ. 33-41) παραθέτει 36 λήμματα με γνωμικούς στίχους από το Ημερολόγιο Καταστρώματος, Γ'. Τα 36 λήμματα περιλαμβάνουν 83 στίχους, αποτελούν δηλ. το 14% της συλλογής, που
εκτείνεται σε 594 στίχους. Από τα 36 λήμματα με γνωμικούς στίχους τα 13 ενσωματώνουν αλλότρια παραθέματα.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 513 Το φαινόμενο της χρήσης σεφερικών στίχων, σε δημοσιεύμα τα για την Κύπρο, έχει και τις αρνητικές του πλευρές, όπως έγινε και με τα καβαφικά ποιήματα από τα οποία, δημοσιογραφικό τω τρόπω, οι διάφοροι συγγραφείς και μελετητές σταχυολογούν από το συνολικό έργο διάφορους στίχους, για
να τους χρησιμοποιή σουν όπως θέλουν, συνήθως άσχετα με το πνεύμα του ποιητή και σε βάρος του συνολικού νοήματος του ποιήματος, δηλ. με αφοριστικό και επιγραμματικό τρόπο, κάνοντάς τους κλισέ και στερεότυπη ρητορεία.8 Ο Σεφέρης έχει γνώση του προβλήματος και το αντιμετωπίζει στο ημερολόγιό του: Στη
Μέση Ανατολή ζήσαμε τον πολιτικό και αποφθεγματικό Καβάφη στα γεμάτα. Όταν μεταφέραμε αυτή τη νοοτροπία στα Ελλαδικά χώματα, η Καβαφική θυμοσοφία απλώθηκε στις ρητο- 8 «Κανείς ποιητής δεν έχει μείνει στη μνήμη των επιγόνων μ’ ένα τόσο μεγάλο αριθμό στίχων οριστικών, επιγραμματικών, αφοριστικών,
κανενός οι στίχοι δεν ταξιδεύουν με τόση άνεση στα στόματα ανθρώπων ανίδεων από ποίηση κι από ύπαρξη του ίδιου ποιητή, πολιτογραφημένοι βαθειά μέσα στην κοινή συνείδη ση.», Μανόλης Αναγνωστάκης, «Συζητώντας για τον Καβάφη», περ. Επιθεώ ρηση Τέχνης 108 (Αθήνα, Δεκέμβριος 1963): 670-671 και
Μανόλης Αναγνω στάκης, Τα Συμπληρωματικά, ό.π., σ. 65 · βλ. και Μανόλης Αναγνωστάκης, «Τα δορυφορικά ποιήματα», περ. Η Λέξη 23 (Αθήνα, Μάρτιος-Απρίλιος 1983): 399. Για το ίδιο θέμα, βλ.: Ξ. Α. Κοκόλης, «Cavafis Vulgarus, Aut Demosiographicus», περ. Χάρτης 5-6 (Αθήνα, Απρίλιος 1983): 733. Και
φωτοανάτυπο με προσθήκες, σ. 3. Δύο αποσπάσματα του Ελύτη είναι επίσης χαρακτηριστικά: . .όμως θυμόμουνα έναν άλλον
ποιητή, τον Καβάφη, και σχεδόν γελούσα με την ικανότητα που είχε η σκέψη του -η σκέψη του; η ποίησή του;- να προ σαρμόζεται σε όλες τις καταστάσεις. Αυτό πια καταντούσε passe-partout. Η ελπίδα του με κράτησε στη ζωή και τότε κατάλαβα ότι τα ιδανικά βιβλία δεν γίνονται ποτέ. «Η Ιθάκη σ’ έδωσε το ωραίο ταξίδι». Να το πάλι το passe partout Καβάφη. Οδυσσέας Ελύτης, Ανοιχτά χαρτιά, Αστερίας, Αθήνα 1974, σ. 323 και 326. Για παρόμοια χρήση των καλβικών στίχων, βλ. Στέφανος Διαλησμάς, «“Θέλει αρετήν και τόλμην.” η καθημερινή επιβίωση του Κάλβου», περ. Το Δέντρο 67- 68 (Αθήνα, Απρίλιος-Μάιος 1992): 104-112.
514 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ ρείες των εφημερίδων· τις προάλλες, Ελευθερία (4 Δεκ. 1946;): Εθνικές διεκδικήσεις «όχι με των δειλών τα παρακάλια και παράπονα»· κι άλλο πρωτύτερα, πάλι στην Ελευθερία: «Κατάντησεν ανέστιος και πένης»· ή πέρσι το Μάη στο Βήμα: «Την μοίραν που έχει το γαλάζιο αυτό θαύμα να
φυλάγει Θερμοπύλες, έστω και εάν το ξέρει πως ο Εφιάλτης θα φανεί εις το τέλος και οι Μήδοι θα διαβούνε» κτλ. κτλ. Έτσι ο Καβάφης μοιάζει να γίνεται ο περισσότερο αναφερόμενος Έλληνας ποιητής στα κα θημερινά φύλλα: όχι στις καλλιτεχνικές στήλες της β' σελίδας, αλλά στα πολιτικά σχόλια.9 Πριν
προχωρήσουμε στα παραδείγματα που αναφέρονται στους καταλόγους A'-Δ', οι οποίοι ακολουθούν, θα πρέπει, πιστεύω, να αναφερθεί ότι η έντονη σύνδεση του ποιητή με το νησί προκάλεσε και ορισμένες παρεξηγήσεις και λανθασμένες συσχετίσεις. Όπως μας πληροφορεί, σε δημοσίευμά της, η Κίκα Ολυμπίου, στην
περιοχή του Κάβο Γκρέκο, στην Αμμόχωστο, τονίζουν ότι ο Σεφέρης εμπνεύστηκε από τις σπηλιές που βρίσκονται εκεί για να γράψει το ποίημά του «Μέσα στις θαλασσινές σπηλιές» (από το Τετράδιο Γυμνασμάτων, Αθήνα 1940), που έγινε πασίγνωστο μετά τη μελοποίησή του από τον Μίκη Θεοδωράκη.'0 Ακόμη, σε άλλο
δημοσίευμα του δημοσιογράφου Λίνου Παναγή, αναφέρε ται ότι η παραλία του Κώννου, μεταξύ Αγίας Νάπας και Πρωταρά της επαρχίας Αμμόχωστου, υπήρξε η πηγή έμπνευσης για το ποίημα «Άρνηση» του Σεφέρη.11 Εδώ πρέπει, πιστεύω, να καταθέσω και μια δική μου μαρτυ ρία. Το φθινόπωρο του 1993, σε εκπομπή του
«Ράδιο Πρώτο» 9 Ο Καβάφης του Σεφέρη A ', επιμ. Г. Π. Σαββίδης, Ερμής, Αθήνα 1984, σ. 132. 10 Κίκα Ολυμπίου, «Ακόμα
ένα παρεξηγημένο ποίημα», εφ. Η Σημερινή, Λευ κωσία, 22.6.1992 [= Μικρές τομές σε μεγάλα θέματα, Λευκωσία 1994 , σ. 202204]. 11 Λίνος Παναγής, «Το περιγιάλι το κρυφό το. διχοτομημένο!», περ. Το Περιο δικό 315 (Λευκωσία, 23-29.5.1992): 84-87. Βλ. και απάντηση της Κίκας Ολυ μπίου για το δημοσίευμα αυτό στο βιβλίο της Μικρές τομές σε μεγάλα θέματα, ό.π., κεφ. «“Το περιγιάλι το κρυφό” δεν είναι κυπριακό», σ. 199-201.
515 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ για τον Σεφέρη, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 40 χρόνων από την πρώτη επίσκεψή του στο νησί, η υπεύθυνη της εκπομπής ανέφερε, ανάμεσα σε διάφορα άλλα εισαγωγικά, και για κάποιο περιγιάλι της κατεχόμενης Κερύνειας, που ενέπνευσε τον ποιητή να γράψει το γνωστό και ωραίο ποίημά του
«Στο περιγιάλι το κρυφό» [= «Άρνηση»]. Όταν υπέδειξα ότι το ποίημα αυτό δημο σιεύτηκε, μαζί με τα άλλα ποιήματα της συλλογής Στροφή, το 1931, 22 χρόνια πριν από την πρώτη επίσκεψη του Σεφέρη στο νησί μας, με δυσκολία έγινα πιστευτός και δημιούργησα αισθή ματα διάψευσης και απογοήτευσης γιατί, όπως
φαίνεται, αυτή η πεποίθηση, που προκαλούσε έντονα συναισθήματα λόγω της σύνδεσης του ποιήματος με τις κατεχόμενες ακτές της Κερύνειας, ήταν αρκετά παγιωμένη. Κατάλογος A ' Ενδεικτικά: 1. Κύπρος Χρυσάνθης, «Ο ημιτελής κανόνας των Κανταριωτών Μοναχών», στο Γ. Σεφέρης (περιέχεται στο Κύπρος Χρυσάνθης,
Στέφανος Αρετής, Κυπριακά Γράμματα, Λευκω σία 1954 [= Κύπρος Χρυσάνθης, Θρησκευτικός λόγος, εκδ. Ιεράς Μονής Κύκκου, Λευκωσία 1993, σ. 35]). 2. Κύπρος Χρυσάνθης, «Επίγραμμα στον Γ. Σεφέρη», περ. Πνευματική Κύπρος 38 (Λευκωσία, Νοέμβριος 1963): 29 και στο Κύπρος Χρυσάνθης: Επιγράμματα, εισαγωγή-
σχόλια Παύλος Παρασκευάς, Πνευματική Κύπρος, Λευκωσία 1987, σ. 15. 3. Ανδρέας Αθανασίου, «Νίκη» (στον Γιώργο Σεφέρη), εφ. Κύ προς, Λευκωσία, 23.12.1963, σ. 7. 4. Κώστας Σωκράτους, «Κυπριακό τραγούδισμα» αφιερωμένο στον ποιητή Γ. Σεφέρη (βραβείο Νόμπελ) που αγάπησε την Κύπρο (στο Φωτόνια, Λευκωσία
1970, σ. 25). 5. Ευγενία Παλαιολόγου-Πετρώνδα, «Ποιητών υποθήκες», εφ. Χαραυγή, Λευκωσία, 30.9.1971, σ. 4.
516 ΣΕΦΕΡΗΣΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ 6. Ελένη Λεοντιάδου-Κύρρη, «Γιώργος Σεφέρης», περ. Κυ πριακός Λόγος 17-18 (Λευκωσία, Σεπτέμβριος-Δεκέμβριος 1971): 231-232. 7. Λώρος Λοΐζου, «Στον ποιητή Γιώργο Σεφέρη (μνήμη και αγάπη)», εφ. Εθνικός Κήρυξ, Νέα Υόρκη, 26.11.1972, σ. 6. Αναδ., Λώρος Λοΐζου, Ψωμί και ελευθερία,
Κέδρος, Αθήνα 1974, σ. 61 και Λώρος Λοΐζου, Ψωμί και ελευθερία! Doros Loizou, Bread and Freedom (δίγλωσση έκδοση), Λευκωσία 1976, σ. 70-71. (Για το ποίημα αυτό βλ. Χρήστος Μαυρής, «Από τον Μακρυγιάννη στην ποίηση του Δώρου Λοΐζου», α' μέρος, εφ. Τα Νέα, Λευκωσία, 25.11.1984, σ. 2, β' μέρος, εφ. Τα
Νέα, Λευκωσία, 27.11.1984, σ. 2.) 8. Μιχάλης Πασιαρδής, «Φωνή Πατρίδας» (του Γιώργου Σε φέρη που άκουσε την ίδια φωνή στο γύρισμα τ’ αλακατιού), στο Λια-στάσεις, Κύπρος 1972, σ. 57. Επίσης, σ. 31 αναφορά σε σεφερικούς στίχους, σ. 55 επιγραφή με σεφερικούς στί χους. 9. Μιχάλης Πασιαρδής, «Πώς ο
Γιώργος Σεφέρης θα ξαναμιλή σει κάποτε» (στο Ο δρόμος της ποίησης В ’, Λευκωσία 1976, σ. 71-72, σημ. σ. 72: Το ποίημα αυτό είναι το πρώτο μιας σειράς κάτω από τον γενικό τίτλο «Πώς ο Γιώργος Σεφέρης θα ξαναμιλήσει κάποτε»). 10. Μάριος Αγαθοκλέους, «Ουτοπία», στο Εολίθια, Θεμέλιο, Κύπρος 1983, σ.
14. 11. Ρήνα Κατσελλή, «Μνήμη Σεφέρη», στο Πρόσφυγας στον τόπο μου. Κύπρος ’74, «Χρυσοπολίτισσα», Λευκωσία31984, σ. 54. Το ίδιο στο βιβλίο της, Ποιήματα από πεζές σελίδες, Χρυσο πολίτισσα, Λευκωσία 1980, σ. 21. 12. Λ. Θεοφάνους, «Κεφάλαια ονείρων» αφιερωμένο στο Γιώρ γο Σεφέρη, περ. Εντός των
τειχών 12 (Λευκωσία, Ιούνιος 1986): 11.
517 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ Κατάλογος В' 1. 2. 3. 4. 5. Ενδεικτικά: Κώστας Μάντης, «Κωνσταντίνου και Ελένης» «Ελένη, που σ’ αγάπησα ψέματα κι απελπιστικά κι έψεξα και τους στίχους του Σεφέρη γιατί άξιζες κι ανύπαρκτη νάχης στην Τροία τους χέρι» (Κώστας Μάντης και Ανδρέας Χριστοφίδης, Ανθολογία κυ πριακής
ποιήσεως, Alvin Redman Hellas, Αθήνα 1965, και με συμπλήρωμα 1973, σ. 497). Κώστας Βασιλείου, Κλωνάρι, Λευκωσία 1971. «Κάτι εγνώριζεν από σχολεία ο Κυπριανός κάτι εγνώριζεν για τον καημό της Ρωμιοσύνης» (ποίημα «Το σχολείο της Πελοποννήσου», σ. 37). Έφη Αιλιανού, «Κύπρος 1971» (Στον ποιητή Γιώργο
Σεφέρη) (ποίημα) (πρώτος στίχος: Στις Πλάτρες πια δεν τραγουδάν τ’ αηδόνια), περ. Νέα Σύνορα 21-22 (Αθήνα, Γενάρης-Απρίλης 1973): 1-2. Κυριάκος Χαραλαμπίδης, Αχαιών Ακτή, Λευκωσία 1977. «Όταν ο Κύριος είδε τα λείψανα των σωμάτων επάνω στα σώματα, είπε “η έγερση ας γίνει”. Και τα νεύρα του ξύλου
(Σεφέρης) παιγνιδίζοντας ανασυγκόλλησαν το νερό γύρω γύρω» (ποίημα «Μνημείον Επετείου», σ. 41). Αεύτερη πανελλήνια ποιητική συνάντηση. Νεότεροι Κύπριοι ποιητές 1960-1982, πρόλογος Γιώργος Κεχαγιόγλου, Παρα τηρητής, Θεσσαλονίκη 1982 «Πονεί η μνήμη που αποζήτησε τη λήθη οξειδωμένη σαν την παλιά
λακάτη πάνω στο άδειο πηγάδι». Γιώργος Μολέσκης, «Μονόλογος με την ποίηση Λ'», σ. 66. Στις σ. 79-81 ποίημα του Νίκου Ορφανίδη με τίτλο, «Κάβο Γάτα, Κύπρος 1981 » και επιγραφή από το ποίημα του Σεφέρη «Οι Γάτες τ’ Αϊ-Νικόλα». Συνεχής διάλογος με το πιο πάνω ποίημα του Σεφέρη κι άλλους σεφερικούς
στίχους [βλ. και Εθνική Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών Κύπρου: Επετηρίδα
518 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ 1982, Λευκωσία 1982, σ. 68-69 και Νίκος Ορφανίδης, Εντός των τειχών, Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 1983, σ. 16-18]. 6. Κύπρος Χρυσάνθης, «Η ευτυχία της γης», στο Φιλολογική Κύπρος 1983 του Ελληνικού Πνευματικού Ομίλου Κύπρου, Λευκωσία 1983 . Στις σελίδες 134-135, έξι ποιήματα με
τον γενικό τίτλο «Στην Κύπρο “λειτουργεί το θαύμα”». 7. Πίτσα Γαλάζη, Σηματωροί, Εστία, Αθήνα 1983. «Εκκλησίες αλειτούργητες και τ’ Αϊ-Νικόλα οι γάτες να εξοντώνουν φίδια ψιθύρους κουράστηκαν πια αφήνοντας ανοιχτή την δίοδο για τον Κάιν» (ποίημα: XVIIa, σ. 47) 8. Stephanos Constantinides. Anthumes,
Ο Metoikos - Le Mé tèque Montreal 1984 (δίγλωσση έκδοση, ελληνικά-γαλλικά) «Αυτή η θάλασσα είναι του Ομήρου και πώς θ’ αναγνωρίσει τώρα ο ποιητής τη Σαλαμίνα;» (ποίημα «Σαλαμίνα της Κύπρος», σ. 26, γαλλικά σ. 27). «Είμαστε σαν τα φαντάσματα που βγαίνουν τις νύκτες μέσα από τα ερείπια της Τροίας ή
της Καρχηδόνας ξυπόλυτοι τοξότες που γέρασαν σαν τον Ευριπίδη τον ποιητή ανάμεσα στα λατομεία της Σικελίας και τον Γρανικό ποταμό» (ποίημα «Πρόσφυγες», σ. 28, γαλλικά σ. 29). Επίσης σ. 32 ποίημα με επιγραφή στίχους από την «Ελένη».
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 519 9. Κλαίρη Αγγελίδου, «Η Γοργόνα» (πρώτος στίχος: «Είχε τον καημόν της Ρωμιοσύνης»), περ. Τα Λεύκαρα 34 (Λευκωσία, Απρίλιος-Ιούνιος 1991): 3. 10. Χρήστος Μαυρής, Ο Μέγας αντίδικος, Λευκωσία 1993, σ. 21 [= «‘Ή μνήμη/ σ’ αυτό το φως γίνεται πιο σκληρή”,/ έλεγε ο ποιητής που η αργυρή
αγάπη του/ έσταζε λάδι στις πληγές μας και/ αντέχαμε»]. Βλ. ακόμη: 11. Νίκη Λαδάκη-Φιλίππου, «“Τ’ αηδόνια δε σ’ αφήνουμε να κοιμηθείς στις Πλάτρες”», περ. Πνευματική Κύπρος 88 (Λευ κωσία, Γενάρης 1968): 105. 12. Ανδρέας Παστελλάς, Χώρος διασποράς (ποιήματα), Δίφρος, Αθήνα 1970, σ. 11 και 17. 13.
Πολύβιος Νικολάου, Του Γενάρη εικοσιεφτά μια μέρα ξημε ρώνει για το λαό (κείμενο σε προεκδοτική κατάσταση), Λευ κωσία, Φλεβάρης 1977, χ.α.σ. (πολυγραφημένη έκδοση). 14. Χρήστος Μαυρής, Ενέδρα, Πορεία, Λευκωσία 1978, σ. 15, 17. 15. Ζήνων Ζαννέτος, Ροδαφνούσα των ερώτων (ποιήματα), Λευκωσία 1984, σ.
30. 16. Γιώργος Κυθραιώτης, Πνευμονοκονίαση, Λευκωσία 1984, σ. 5. 17. Ά. Λυκαύγης, «Εν εαυτοίς. (Η “η μπαλάντα του καμικά ζι”)», εφ. Ο Φιλελεύθερος, Λευκωσία, 2.2.1985. 18. Μεσεβρινός, Η θλίψη των ογδόντα μοιρών, Τα Τετράδια του Ρήγα, αρ. 32, Θεσσαλονίκη 1988, σ. 27. 19. Μάριος Αγαθοκλέους,
Ηδονοβλεψίας, Θεμέλιο, Λεμεσός 1988, σ. 25. 20. Νίκος Ορφανίδης, Ανατολική θάλασσα, Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 1989, σ. 9 και 16. 21. Σωκράτης Γρηγοριάδης, Εξόριστη Αφροδίτη, Λευκωσία 1991, σ. 20. 22. Κλεοπάτρα Μακρίδου, Ωδή για την Κύπρο, Λευκωσία 1992, σ. 9-10 και 12.
ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ 520 Και στην πεζογραφία ακόμα συναντούμε διάλογο με σεφερικούς στίχους. Ενδεικτικά: 23. Αντρέας Ροδίτης, Το Δέντρο, η Συνωμοσία και άλλα, Αιγαίον, Λευκωσία 1983. [«Αυτός ο παρθενώνας δεν είναι δικός μας είναι του ονεί ρου» (σ. 22) «Ήμουν κι εγώ στον πόλεμο τοξότης κατά που λέει ο
Σεφέρης, κι είδα με τα μάτια μου τ’ αεροπλάνα να διαγράφουν κύκλους στον ουρανό» (σ. 27).] Κατάλογος Γ' Ενδεικτικά: 1. περ. Σμύρνα 46-47-48 (Αθήνα, Ιούνιος-Ιούλιος-Αύγουστος 1972), στο εξώφυλλο: Αφιέρωμα στην Κύπρο. Ιφιγένεια Χρυσοχού: [Εντυπώσεις από την Κύπρο] (με συ νεχείς αναφορές στα κυπριακά
ποιήματα του Γ. Σεφέρη, σ. 157). 2. περ. Ελληνικός Κόσμος 37/έτος Δ' (Αθήνα, Ιούλιος 1974), στο εξώφυλλο: Της γλυκείας χώρας Κύπρου. Κ. Βασιλείου, «Η ΕΛΕΝΗ του Γιώργου Σεφέρη» (μελέτημα), σ. 52-53 και 56-57. Χρυσάνθη Ζιτσαία, «Πλάτρες» (ποίημα), σ. 98. 3. περ. Αιολικά Γράμματα 22 (Αθήνα, χρόνος Δ',
Ιούνιος-Αύ γουστος 1974), στο εξώφυλλο: Πνευματική Κύπρος, Γ. Σε φέρης, «Μνήμη α'» (απόσπασμα, σ. 141). «Στα περίχωρα της Κερύνειας» (απόσπασμα), σ. 142. «Σαλαμίνα της Κύπρος» (απόσπασμα), σ. 142. Γ. Βαλέτας, «Η πνευματική Κύπρος. Ένας πολύφωτος λο γοτεχνικός αστερισμός» (επιγραφή: «Κύπρον, ου
μ’εθέσπισεν»), σ. 146-147. 4. περ. Νέοι Ορίζοντες 157 (Αθήνα, Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 1974), στο εξώφυλλο: Αφιέρωμα στην Κύπρο. Στίχοι από την «Ελένη», σ. 3.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 521 5. περ. Βωμοί ΧΧΙ/έτος Δ' (Αθήνα, Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 1974), στο εξώφυλλο: Αφιέρωμα στην Κύπρο. Δ.Σ.: «Μνήμη για τα τρία χρόνια απ’ το θάνατο του Γιώργου Σεφέρη» και απόσπασμα από το ποίημα «Σαλαμίνα της Κύ προς», σ. 3. 6. περ. Τομές 3 (Αθήνα, χρόνος Α', Μάρτιος 1975), στο εξώ
φυλλο: Αφιέρωμα στην Κύπρο. Θ. Δ. Φραγκόπουλος, «Ες Κύπρον.» (Μελέτημα για τα κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη), σ. 11-13. 7. περ. Τριφυλιακή Εστία 46 (Αθήνα, χρόνος Η', τόμ. 8, ΙούνιοςΑύγουστος 1982), στο εξώφυλλο: Αφιέρωμα στην Κύπρο. Γιώργου Σεφέρη: «Έγκωμη», «Ελένη», σ. 237-239. 8. περ. AGORA
(ΑΓΟΡΑ), αφιέρωμα στην Κύπρο. Numéro Hors-Serie, CARPENTRAS (Γαλλία) 1er trimestre 1983, στο εξώφυλλο: Chypre «Στα περίχωρα της Κερύνειας». Το ελληνικό κείμενο με γαλ λική μετάφραση Renée JACQUIN, σ. 24-27. «Σαλαμίνα της Κύπρος». Το ελληνικό κείμενο με γαλλική μετάφραση Renée JACQUIN, σ. 44-47.
Klitos loannidis, «Originalité de la Littérature Chypriote» [Σεφέρης, Κύπρος και «θαύμα που λειτουργεί»], σ. 71. 9. περ. Αντί 236 (Αθήνα, περίοδος Β', 8.7.1983), στο εξώφυλ λο: Αφιέρωμα στην κυπριακή λογοτεχνία. Κυριάκος Χαραλαμπίδης, «Κυπροσυλλαβίζοντας», σ. 54 (Το θαύμα που λειτουργεί, Σεφέρης:
«Ελληνική περιοχή χω ρίς χωροφύλακα»). 10. περ. Ρήξη 14 (Αθήνα, Φεβρουάριος 1984), στο εξώφυλλο: Κύπρος αντίσταση ή εξαφάνιση [ανώνυμο]: «Κύπρον, ου μ’ εθέσπισεν.», σ. 34-35. 11. περ. Η Κύπρος μας (Το περιοδικό των αποδήμων) 32-33 (Λευκωσία, χρονιά Ζ', Απρίλιος-Σεπτέμβριος 1984), στο εξώφυλλο:
Justice for Cyprus - Κύπρος 1974-1984 δέκα χρόνια μνήμης και αγωνίας.
522 12. 13. 14. 15. 16. ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Κώστας Μιχαηλίδης, «Μνήμες Σαλαμίνας» (με απόσπασμα από το «Σαλαμίνα της Κύπρος»), σ. 88. περ. Η Λέξη 36 (Αθήνα, Ιούλιος-Αύγουστος 1984). Στη σ. 475 και 517 (αρχή και τέλος του αφιερώματος) μέσα στον χάρτη της Κύπρου: Ιούλιος 1974-Ιούλιος 1984. Γιώργος
Σεφέρης-Αδαμάντιος Διαμαντής: Δεκαπέντε επι στολές από την ανέκδοτη αλληλογραφία τους (παρουσίαση: Μιχάλης Πιερής), σ. 475-492. Μιχάλης Πιερής, «Τα γράμματα Σεφέρη-Διαμαντή (Συμβολή στο θέμα της κυπριακής εμπειρίας του Σεφέρη)», σ. 493-503. Γιώργος Σεφέρης, «Προσφορά φιλίας» (αναδ.), σ. 504-505.
περ. Πολιτιστική 14-15 (Αθήνα 1984 ) (έκτακτο τεύχος), στο εξώφυλλο: Αφιέρωμα στην Κύπρο. Για Σεφέρη: σ. 15, 17, 30. Κυριάκος Χαραλαμπίδης, «Μισό Φεγγάρι» [επιγραφή: Ποιος το γνωρίζει τούτο το νησί; Γιώργος Σεφέρης], σ. 204. περ. Πολιορκία 29 (Αθήνα, Δεκέμβριος 1985), στο εξώφυλ λο: Κύπρον, ου μ’
εθέσπισεν Κύπρον, ου μ’ εθέσπισεν. Κείμενα για την Κύπρο και την κυπριακή λογοτεχνία [τίτλος του αφιερώματος], σ. 27. περ. Λογοτεχνική Λημιουργία (τηςΈνωσης Ελλήνων Λογοτε χνών) 28 (Ιούλιος-Αύγουστος 1986). Στην πρώτη σελίδα: Κύπρος το πολύπαθο νησί μας. Αφιέρω μα. Ειδική έκδοση της Ένωσης
Ελλήνων Λογοτεχνών. «Σαλαμίνα της Κύπρος», σ. 207. «Πραματευτής από τη Σιδώνα» σ. 230. περ. Μαθητικοί Αντίλαλοι, Γυμνάσιο Καθολικής Λεμεσού 1992-1993 ( Λεμεσός 1993 ) [Αφιέρωμα στα κατεχόμενα] (στο εξώφυλλο: «Η γης δεν έχει κρικέλια» κι άλλοι στίχοι από τη «Σαλαμίνα της Κύπρος»),
523 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ Κατάλογος Δ' Ενδεικτικά: 1. Αθηνά Ταρσούλη, Κύπρος, «Άλφα» I. Μ. Σκαζίκη, Αθήναι 1963. [Στο κεφάλαιο «Πλάτρες» γράφει λίγα πληροφορια κά στοιχεία για την «Ελένη» του Σεφέρη και αναδημοσιεύει τους περισσότερους στίχους του ποιήματος (σ. 225-226).] 2. George Lanitis, Island of
Aphrodite, Cyprus, Νάσος τας Αφροδίτας, Λευκωσία 1965, σ. 37, 56 και 116 στίχοι από το .Κύπρον, ου μ’ εθέσπισεν. 3. Patroclos Stavrou, Cyprus the Sweet Land, Αθήνα 1971 (στιςσ. 18,43, 110, 126, 136: σεφερικοί στίχοι). 4. Πανταζής Τερλεξής, Διπλωματία και πολιτική του Κυπρια κού. Ανατομία ενός
λάθους, Ράππας, Αθήνα 1971. Στην αρχή του βιβλίου στίχοι από τη «Σαλαμίνα της Κύ προς». 5. Γιώργος Σαββίδης, «Με μια πινέζα στην καρδιά», εφ. Το Βήμα, Αθήνα, 24.8.1974 (στίχοι από τη «Σαλαμίνα της Κύ προς» και άλλα σεφερικά αποσπάσματα) [= Εφήμερον Σπέρ μα, Ερμής, Αθήνα 1977, σ. 101]. 6. Κύπρος
’74. Το άλλο πρόσωπο της Αφροδίτης. Αφιέρωμα του περιοδικού «Συνεργασία», Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Αθήνα 1975 («Σαλαμίνα της Κύπρος», «Έγκωμη», «Μνή μη, α'», σ. 193-196). 7. Γιάννης Γουδέλης, Ταξίδια και λογισμοί - Κύπρος, Αθήνα 1975, σ. 7: Κύπρος εθέσπισε. 8. Αλέξανδρος Ξύδης, «Το Κυπριακό: Τι
είδος πρόβλημα;», Σοσιαλιστική Πορεία 49 (Αθήνα, 26.6-2.7.1976) [= Πολιτικά I. Κυπριακό, Πλέθρον, Αθήνα 1993, σ. 99]. Στίχοι από την «Ελένη». 9. Δ. Μαρωνίτης, «Αναφορά στην Κύπρο», εφ. Το Βήμα, Αθήνα 10.1.1976 [= Μέτρια και μικρά, Κέδρος, Αθήνα 1987, σ. 1618]. Διάλογος με στίχους από τη «Σαλαμίνα
της Κύπρος».
524 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ 10. Κωνσταντίνος Γ. Γιαγκουλλής, «Οι ποιητάρηδες της Κύ πρου, προλεγόμενα - Βιο-βιβλιογραφία (1936-1976)», διδα κτορική διατριβή, Θεσσαλονίκη 1976. Επιγραφή: Αηδόνι ποιητάρη/ σαν και μια τέτοια νύχτα στ’ ακροθαλάσσι του Πρωτέα/ σ’ άκουσαν οι σκλάβες Σπαρτιά τισσες κι έσυραν
το θρήνο/ κι ανάμεσά τους -ποιος θα το ’λεγε- η Ελένη! Γ. Σεφέρης. Η ίδια επιγραφή και στο К. Γ. Γιαγκουλλής, Ανθολογία κυ πριακής λαϊκής ποίησης, Υπουργείο Παιδείας - Μορφωτική Υπηρεσία, σειρά Κυπριακής λαϊκής ποίησης, αρ. 2, Λευκω σία 1980. 11. Γ. Σπανός, « Κύπρος, τρία χρόνια μετά το δράμα»,
περ. Ερ γατικά Νέα 4-5 (Στοκχόλμη 1977): 4-5, Σεφέρη: «Το θαύμα λειτουργεί» και στίχοι από τη «Σαλαμίνα της Κύπρος». 12. Αναγόρευση της Α. Μ. του προέδρου της Κυπριακής Αημοκρατίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου σε επίτιμο διδάκτορα των Πολιτικών Επιστημών 18 Ιουνίου 1977, Δημοσιεύματα Παντείου Ανωτάτης
Σχολής Πολιτικών Επιστημών, Αθήνα 1977, σ. 20 (Δεν είχε κρικέλια η Κύπρος να την πάρουν να φύγουν, όπως λέει ο ποιητής, γι’ αυτό εκεί παρέμεινε η θαλασσοφίλητη νήσος: Αρχιεπίσκοπος Μακάριος). 13. Τάσος Γ. Νικολαΐδης, Η παντέρημη Κύπρος στην ποίηση και την καλλιτεχνία (ανατύπωση από το περ.
Μόρφωσις), Λευ κωσία 1977, σ. 31: «Σαλαμίνα της Κύπρος». 14. Νίκος Ψυρούκης, Η διαμάχη στο Αιγαίο, Επικαιρότητα, Αθή να 1977, σ. 118 («Η πολιτική των συμβιβασμών [στο Κυ πριακό], που βασίζεται στη λογική του “μικρότερου κακού”, γρήγορα επεχτάθηκε και για την περίπτωση του Αιγαίου»), 15. Μανόλης
Ανδρόνικος, «Όψιμη εμπειρία θαυμαστή», εφ. Το Βήμα, Αθήνα, 4.5.1978 [= Ιστορία και ποίηση, Ερμής, Αθήνα 1982, σ.
155-160] («Ελένη», «Σαλαμίνα της Κύπρος», «Το θαύμα λειτουργεί» κ,λπ.). 16. Χαράλαμπος Παπαχαραλάμπους, «Σημείωμα για την Κύ προ», περ. Σύμπτωμα 5 (Αθήνα, καλοκαίρι 1982): 9-10 (Διά-
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 525 λογος με το σεφερικό: στην Κύπρο λειτουργεί το θαύμα). 17. Δρ Αικατερίνη Χρ. Αριστείδου: Ο τεκκές της Χαλά Σουλτάν, Λευκωσία 1982 (στη σ. 22, στίχοι από το ποίημα «Τρεις μούλες»), 18. Χάρη Ν. Σπανού, «Έλλην εν μέσω των αγρίων», περ. Ωρυμαγδός 1 (Λευκωσία, καλοκαίρι 1983): 50-51
(απόσπασμα από την «Αγιάναπα, α'» και διάλογος με στίχους της). 19. Βασίλης Νταλγκάς, «Ποιος 0α σώσει αυτό το καράβι πούναι γεμάτο εικόνες», περ. Ωρυμαγδός 2 (Λευκωσία, φθινόπωρο 1983): 22-27 (διάλογος με το «Στην Κύπρο το θαύμα ακόμη λειτουργεί»), 20. περ. Δράσις 1 (περιοδική έκδοση της Ενώσεως
Κυπρίων Φοιτητών «Δράσις-ΚΕΣ») (Αθήνα-Λευκωσία 1984), εξώ φυλλο: [(φωτογραφία της Αμμοχώστου) «Η γης δεν έχει κρικέλια για να την πάρουν στον ώμο και να φύγουν»]. 21. Ρήνα Κατσελλή, Πρόσφυγας στον τόπο μου. Κύπρος 1974, Χρυσοπολίτισσα, Λευκωσία31984. Στον K. Ζ. εγκλωβισμένο στην Κερύνεια
(20.7.74-3.1.76), τον τοξότη που δεν ξαστόχησε (αφιέρωση). Αυτός ο κόσμος δεν είναι ο δικός μας είναι του Ομήρου (Γ. Σεφέρη «Στα περίχωρα της Κερύνειας»), επιγραφή στο κεφάλαιο «Ειρηνικοί καιροί». Στις σ. 18,29,41, 68, 74: Σεφερικοί στίχοι. 22. Γιώργης Γιατρομανωλάκης, «Η αποθέωση της Κύπρου», εφ. Ο
Φιλελεύθερος, Λευκωσία, 20.8.1986, σ. 8 (ταξιδιωτικό της Κύπρου με συνεχείς αναφορές στον Σεφέρη). 23. Πίτσα Γαλάζη, «Να σώσουμε ό,τι απόμεινε από την ομορ φιά της Κύπρου», εφ. Επίκαιρη, Λευκωσία, 5-6.9.1987, σ. 23 [στην Κύπρο λειτουργεί το θαύμα]. 24. Σύγχρονη ελληνική ζωγραφική: Φως - Φιγούρες -
Μυθολο γίες (Οργάνωση Υπουργείο Πολιτισμού της Ελλάδας - Δή μος Λευκωσίας, Πύλη Αμμόχωστου, 12-30 Σεπτεμβρίου
1987,χ.χ.,χ.τ., σ. 3).
526 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Μελίνα Μερκούρη (Υπουργός Πολιτισμού: [Πρόλογος στο πρόγραμμα εκθέσεως Ελλήνων ζωγράφων στην Πύλη Αμμοχώστου - Λευκωσία]), (με κυπριακούς σεφερικούς στίχους). 25. Αντιφώνηση του Υπουργού Παιδείας της Κύπρου κ. Ανδρέα Χριστοφίδη κατά την αναγόρευσή του ως διδάκτορα της Φιλο
σοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα 1987, σ. 12 («Περίχωρα της Κερύνειας»), 26. Famagusta 36 Centuries of Civilization 1600 ВС-1974 AC, Λευκωσία 1988 (σ. 15: «Σαλαμίνα της Κύπρος»). 27. Χρ. Χριστοδουλίδης, «Πώς επεβίωσε ανά τους αιώνες ο ελ ληνισμός της Κύπρου», εφ. Κήρυκας, Λευκωσία
8.10.1989, σ. 22 («Σαλαμίνα της Κύπρος»), 28. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Το Πανε πιστήμιο Αθηνών και η Κύπρος, Αθήνα 1989, σ. 29 [ομιλία του πρύτανη Μιχάλη Σταθοπούλου κλείνει με στίχους από τη «Σαλαμίνα της Κύπρος»]. 29. Χρ. Πισιάρας, Πρόλογος (χρονολογημένος: 20.9.1990) στο
βιβλίο του Νικόλα Θεοδώρου «Η ποίηση στο λαό». Κυπρια κά ποιήματα, χ.τ., χ.χ., σ. 6 («Στην Κύπρο λειτουργεί ακόμη το θαύμα και η ποίηση»). 30. Μηνάς Τίγκιλης, «Η Αγία Νάπα. του ποιητή δεν υπάρχει πια», περ. Ελλεβορος 9-10 (Άργος, χειμώνας 199): 65-72. 31. Διονύσης Πιτταράς, «Ες γην εναλίαν
Κύπρον», ποιήματα, Αθήνα 1992, σ. 17 («Εδώ κι αν είναι η “γέρικη συκομουριά”», ποίημα «Αγιάναπα», σ. 17). 32. Αρχιμ. Χαρίτων Εγκλειστριώτης, «Η Κύπρος δεν είναι μα κριά», εφ. Η Σημερινή, Λευκωσία, 22.10.1993, σ. 3 («Ελέ νη»). 33. Α. Λιάκος , Κύπρος η Μεγαλόνησος, Αθήνα , χ.χ. (σ. 21 : συρραφή
σεφερικών κυπριακών στίχων). 34. Βλ. επίσης, Ά. Λυκαύγης, Πικρή Γραφή (Χρονογραφήματα), Λευκωσία 1976, σ.
64-65,172-173.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 527 35. Γιώργος Βέλτσος, «Ανάγνωση και λογοκρισία», περ. Ηά/ζαξα, Λεμεσός 1 (Ιούνιος 1983): 2. 36. Γρ. Κασιμάτης, «Το ακρωτήρι των γατιών», περ. Βορειοελ λαδικά 24-26 (Θεσσαλονίκη 1983): 254. 37. Ά. Λυκαύγης, Νήσός τις έστιν.», εφ. Ο Φιλελεύθερος, Λευκωσία, 7.12.1983, σ. 2. 38.
Σταύρος Καλφιώτης, Η αδούλωτη Κύπρος. Ταξιδεύοντας στο νησί της Αφροδίτης, Αθήνα 1983, σ. 85. 39. Ανώνυμος , «Νυχτωμένη μνήμη», περ. Δεκαπενθήμερος Πολίτης 52 (Αθήνα, 18.10.1985): 48. 40. Υπουργείο Παιδείας Κύπρου, Της πατρίδας χώματα, Λευκω σία 1984, σ. 120. 41. Κωστής Λιόντης, «Στο διχασμένο
πρόσωπο της Αφροδίτης η μνήμη πονεί όπου και ν’ αγγίξεις. Οδοιπορικό στον κυπριακό χρόνο και τόπο», εφ. Η Αυγή, Αθήνα, 20.7.1986, σ. 21. 42. Ά. Λυκαύγης, «“Για ένα πουκάμισο αδειανό.”», εφ. Ο Φιλε λεύθερος, Λευκωσία, 13.1.1987, σ. 2. 43. Γ. Λυσιμάχου, «“Λειτουργεί το θαύμα;”», εφ. Ο Φιλελεύθε
ρος, Λευκωσία, 14.1.1987, σ. 1 και 9. 44. Έρση Λάγκε, «Tierra del Sol», Γκοβόστης, Αθήνα 1989, σ. 20. 45. Κύπρος νυν και αεί, Λευκωσία 21990. Στις σ. 109-111 (Σο φιανός Χρυσοστομίδης, «Να αξιοποιηθούν οι διεθνείς συ γκυρίες») αναφορά σε κυπριακούς σεφερικούς στίχους. Βλ. και Χανς Αϊντενάιερ, «Στην
Κύπρο λειτουργεί ακόμη το θαύμα», σ. 161. 46. Γιώργος Αλεξανδρής, «Οι Γάτοι τ’Αη Νικόλα» (μυθιστόρη μα), Λευκωσία 1990. Εκτός από τον τίτλο, που παραπέμπει ευθέως στις «Γάτες τ’ Αϊ-Νικόλα», στη σ. 312 στίχοι από την «Ελένη». 47. Ρέα Γαλανάκη, «“Νήσος τις έστι”», εφ. Τα Νέα, Αθήνα, 2.12.1991, σ. 30.
48. Ευάγγελος Λοϊζίδης, Μια ελικοειδής σκάλα μέσα στη σκέ-
528 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ ψη, Λευκωσία 1993, στη σ. 63 διάλογος με στίχους από την «Ελένη» 49. Εύα Κοταμανίδου, «Κύπρος του ονείρου», εφ. Τα Νέα, Αθή να, 3.5.1994, σ. 33 (στίχοι από την «Αγιάναπα, β'», και από επιστολή του Σεφέρη για την Κύπρο). 50. Νήσος τις έστι (τίτλος αντικατοχικής εφημερίδας που εκδίδεται από την ΑΝΕΚ), Λευκωσία 1994. Εκτός από τους στίχους της συλλογής «Ημερολόγιο Κατα στρώματος, Γ'» σε κείμενα για την Κύπρο χρησιμοποιούνται και αποσπάσματα από επιστολές και άλλα κείμενα του Σε φέρη για το νησί, ή, ακόμη, φωτογραφίες που τράβηξε στην Κύπρο. Ενδεικτικά: 51. Νίκος Ψυρούκης, Ο ανοικτός φάκελος της Κύπρου (περίοδος 1974-84), Αιγαίον, Λευκωσία 1984. (Στο εξώφυλλο: φωτογραφία που τράβηξε ο Σεφέρης το 1954 στο χωριό Άλωνα. Επιγραφή στον τοίχο που διακη ρύσσει: «Την Ελλάδα θέλομεν και ας τρώγωμεν πέτρες».)
Ευρετήριο ονομάτων Αβέρωφ-Τοσίτσας Ευάγγελος 56, 254, 263, 264, 266, 270, 272, 273, 274, 275, 276, 277, 278, 279, 280, 282, 283, 288, 299, 300, 301, 302, 303, 304, 306, 308, 330, 352, 353, 380, 409,481,487 Αγαθοκλέους Μάριος 516, 519 Αγαμέμνων 374, 375, 529 Αγγελάτος Δημήτρης 224 Αγγελίδου Κλαίρη
519 Αγγελόπουλος Α. 120 Αγγέλου Αλκής 459 ΑγγουλέςΦ. 118 Αγκαστινιώτης Αντ. 163 Αγνίδης Θανάσης 133, 137, 148 Αδάμου Τ. 285 Αζίνας Ανδρέας 261,490 Άζινος X. Μ. 426 Αθάνας Γ. 35 Αθανασιάδης Γιώργης 120 Αθανασίου Ανδρέας 515 Αθανασίου Νατάσα 294 Αιλιανοϋ'Εφη 517 ΑιμιλιανίδηςΑχιλλέας 100-101,103,314,
417,422 Αιμιλιανίδης Κώστας 100 Αϊντενάιερ Χανς 527 Ακριβοπούλου Σοφία 496 Αλεξανδράκης Μ. 32 Αλεξανδρής Αλ. 32,437 Αλεξανδρής Γιώργος 527 Αλεξάνδρου Άρης 250 Αλευράς Μάνος Α. 506 Αλιθέρσης Γλαύκος 114-116, 216-217, 511 Αλκαίος (βλ. Βράχος Φρίξος) Άμαντος Κ. 33 Αμπέλης (Άγιος) 157-158 Αναγνωστάκης
Μανόλης 33, 247, 250, 391,513 Αναγνωστάκης Ν. 483 Αναγνωστόπουλος I. 163 Ανδρόνικος Μανόλης 363,401,478, 524 Ανεμοΰδη-Αρζόγλου Κρίστα 265, 360 Ανθίας Τεύκρος 33, 110 Άντζακα Σοφία 478 Αντωνιάδου Ελένη 497 Αντωνίου Δ. I. 102,204,482 Αντωνίου Πολυξένη Ν. 163 Αντωνίου Χρήστος 121,481 Αξελός Λουκάς
383,427 Αξιώτη Μέλπω 215 Άουμπρυ 371 Αποστολίδης Γιώργος 211,214, 235, 237 Αποστολίδης Ηρακλής 293 Αποστολίδης Ρένος 293, 383, 397 ΑραγκόνΛ. 171 Αρανίτσης Ευγένιος 33 Αργυρίου Αλέξ. 206, 237, 243,480 Αργυρού Φανούλα 274, 278-280, 283, 335,352 Αριστείδου Αικατερίνη Χρ. 525 Αρτεμάκης Στέλιος 112,445
Αρώνης Νικόλαος X. 100 Ασημακόπουλος Κώστας 314 Αυγέρης Μάρκος 250
530 Βαγενάς Νάσος 9, 22, 28, 80, 192, 222, 225,248,313,320,480 Βακαλό Ελένη 237 ΒαλαωρίτηςΝάνος 238, 378, 500 Βαλέτας Γ. 74-75,445,481, 520 Βαλτινός Θανάσης 33 Βαμβαλής Γιώργος 466 Βαρίκας Βάσος 113,244,365,472 Βάρναλης Κώστας 292, 294, 492 Βασιλείου Κώστας 476, 517, 520 Βασιλείου Σπΰρος 238
Βασιλικός Βασίλης 73, 294-295, 320, 328, 392 Βαφόπουλος Γ. 508 Βέης Νίκος 33 Βελουδής Γιώργος 37, 240 Βέλτσος Γιώργος 527 Βενέζης Ηλίας 30-31, 135, 323,330 Βενιζέλος Ελευθέριος 63-64 Βιζυηνός Γ. 31, 306-307, 505 Βικέτος A. X. 483 Βίρβος Κώστας 337 Βίττι Μάριο 76,479-480 Βλάχος Γεώργιος Κ. 287 Βλάχος
Άγγελος 31-32, 254, 258, 261263,267-268,270-271,283,287,322 Βοΐσκου Ελένη 382 Βοσταντζόγλου Θεολ. 228 Βολονάκης Μιχαήλ 31 Βράχος Φρίξος 99, 174, 203, 354, 357, 364-366, 392,422,467,475 Βραχιώτης Π. 55 Βρεττάκος Νικηφόρος 33, 508 Βύρων Λόρδος 163 Γαλάζη Πίτσα 170, 518, 525 Γαλανάκη Ρέα 527 Γαλάνη
Γεωργία 74,416,498, 500, 502 Γαλανός Γιάννης 46,498 Γαρυφάλλου Κούλα 344 Γεννάδιος (λεξικό φυτολογικό) 156 Γεννάδιος (Χωρεπίσκοπος Σαλαμίνος) 165 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Γεωργακόπουλος Κ. 269,429 Γεωργακοπούλου Βένα 429 Γεωργαλλά Ελένη 119 ΓεωργαντάΑθηνά 348 Γεωργής Γιώργος 161, 199-200, 345,
411,494-495,497,499,501, Γεωργιάδης Κλεάνθης 99, 106, 154, 349 Γεώργιος (βασιλιάς) 137 Γεωργίου Χριστάκης 389-390 Γεωργούλης Κ. Δ. 33 Γεωργουσόπουλος Κώστας 33 Γιαγκουλλής К. Γ. 162, 217, 337, 426, 485, 524 ΓιάκοςΔ. 476 Γιαλουράκης Μανόλης 116-117, 264 Γιανναδάκης Νίκος 429,431 Γιανναράς Χρήστος 483
Γιαννόπουλος Γιώργος Ν. 382 Γιαννόπουλος Πύρρος 323 Γιαννουλόπουλος Γιάννης 305 Γιατρομανωλάκης Γιώργης 33,108,224,
405,429,488,525 Γιόκας Νίκος 491 Γιόργκα Νικόλαος 314 Γιοφύλλης Φώτος 170, 289 Γκάντι 447-448 Γκάτσος Νίκος 214, 355 ΓκίκαΤίγκη 368 Γκιοσόπουλος Τάκης 166 Γκόρπας Θωμάς 46 Γκρης Ηλίας 36 Γλάδστων 125 Γουδέλης Γιάννης 33, 242,249, 523 Γούντχαους Κ. Μ. 287 Γραικός Κώστας 339 Γρηγοριάδης Σωκράτης 519 Γρίβας Γεώργιος-Διγενής 261-263, 270, 275, 301-302, 344 Γρίβας Σπόρος Ν. 115, 128 Γρυπάρης I. 374 ΓώγοςΝ. 120
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ Δαλδιανός Αρτεμίδωρος 390, 402, 450, 453 Δάλλας Γιάννης Κ. 242,246,482,493 Δαμασκηνός (Αρχιεπίσκοπος Ελλάδος, Αντιβασιλέας) 125, 132-140, 142144, 147,319 Δαμβουνέλη Ελένη 500 Δανιήλ Γιώργος 31,318, 330,483 Δανιηλίδης Δημοσθένης 412 Δανόπουλος Κωστής 253 Δάντης 226 ΔαπόντεςΚ. 156
Δαρέλλης Λορέντζος (βλ. Ντάρρελ Λόρενς) Δασκαλόπουλος Δημήτρης 25, 27, 29, 34, 36,47-49, 60, 110, 112, 115, 117118, 122, 166, 177, 182, 232-233, 248, 367, 383, 388, 439, 444, 452, 455,487,496 Δεληβάνης Μιχαήλ 263 Δεληγιαννάκη Ναταλία 27-28, 500-501 Δέλφης Φοίβος 292 Δενδραμής Β. 148 Δενδρινός
Ανδρέας 294-295 Δεντρινού Ειρήνη Α. 461 Δεπούντης Ιάσ. 36 Δέρβης Θεμιστοκλής 280,291 Δετζώρτζης Νάσος 121 Δημάκης Μηνάς 478 Δημάκος Ανδρέας 257, 306 ΔημαράςΚ. Θ. 51-52, 259 Δημητρακόπουλος Φώτης Α. 26-27, 40, 74,107,121-122,178,185,209,214, 220, 222, 360, 365, 369, 405, 413, 416-417, 420-421, 423,
432, 444, 490-491, 493,496,498-500, 502 Δημητριάδης Δημήτρης 455 Δημητρίου Ανδρέας 243 Δημητρίου Γ. 163 Δημητρίου Λιάνα Κ. 163 Διαλησμάς Στέφανος 513 Διαμαντή Αντουανέττα 462 531 Διαμαντής Αδαμάντιος 54, 55, 70, 79, 151, 155, 157, 176-180, 185, 198, 211, 213, 216, 237, 297, 327, 354, 357, 360, 365,
392-394, 399, 401, 411, 413-414, 416, 418-420, 433, 444,448-450,463,480,484-485, 522 ΔιαμαντούροςΝ. 102 ΔικταίοςΆρης 242-245,316-317,472 Δόξας Τάκης 482 Δούκα Δέσποινα I. 27, 417, 420, 493, 498, 499 Δούντας Μιχαήλ 32 Δραγούμης'Ιων Στ. 507 Δραγούμης Μάρκος 287 Δρανδάκος Παύλος 107 Δρίτσα Μαργαρίτα
249 Δρουσιώτου Αντιγόνη 401 Εγγονόπουλος Νίκος 36 Εγκλειστριώτης Χαρίτων Αρχιμ. 526 «Ελένη» 62, 65, 79, 188,
199, 200, 210211, 220-221, 224, 226, 231-232, 238, 245, 343, 345, 355, 358, 376, 378, 436, 440, 442, 471, 473-474, 476-477, 479, 482, 484-486, 489, 490-492, 497, 499-500, 511, 517518, 520-528 Ελευθερίου Μάνος 46 Έλιοτ Θ. Σ. 74, 101, 106, 113, 149, 197, 201,205,224,327, 358,407 Ελισάβετ (Βασίλισσα) 164 Ελπήνωρ 52, 88 Ελύτης Οδυσσέας 31, 33-35, 38, 47, 102, 107, 121, 166, 177, 241, 251, 479,486,492, 501,513 Εμπειρικός Αντρέας 47,425 Εντσενσμπέργκερ X. Μ. 466 Εξηντάρης Γεώργιος 258 Ερωτόκριτος 149-150, 155, 169, 248, 380,411 Ευαγγελίδης Δ. 47 Ευθυμιάδου Μαρία 507
532 Ευτυχίδης Г. Π. (βλ. Σαββίδης, Г. Π.) Ζαλοκώστας Χρ. 309 Ζάννας Παύλος Α. 167,305,368,384 Ζαννέτος Ζήνων 476, 519 Ζαφειριού Λεύκιος 508 Ζαχαράκης Χρ. 32 Ζαχαριάδης Νίκος 135 Ζεβελάκης Γιώργος 305 Ζενάκος Λεωνίδας 28 Ζέπος Κ. 32 Ζήρας Αλέξανδρος 194 Ζιτσαία Χρυσάνθη 337, 507, 520 Ζορλού Φ.
273-274,279,299, 352 Ζορμπάς Απ. 476 ΖωίδηςΓ. 285 Ζώρας Γεώργιος Θ. 33, 151 Ηλιάδης Γεώργιος Σ. Ηλιοφώτου Ανδρεανή 496 Ηλιοφώτου Χρ. 344 ΉντενΆντονυ 129,132,137,256,436 Θαλασσινός Στράτης 81, 86, 182, 187, 188, 194 Θαντ Ου 380 Θέμελης Γιώργος 84 Θεοδωράκης Μίκης 24, 514 Θεοδοσοπούλου Μ. 495, 499
Θεοδούλου Μόνα 498 Θεοδώρου Νικόλας 526 Θεοτοκάς Γιώργος 26,49,51,53,58,77, 106, 157, 166, 177, 213, 232, 322324, 327, 331,413, 508 Θεοφάνους Λ. 532 Θεόφιλος 46-47, 50-51, 59, 83, 321 Θεοφύλακτος 89, 312 Θερμού Μαρία 416 Θρακιώτης Κ. 234,472 Θρύλος Άλκης 49 Θωμαΐδου-Μώρου Μάρθα 225 Θωμάς Ανδρέας Γ.
489 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Ιγνατίου Μιχάλης 409 Ιεροδιακόνου Λεόντιος 266, 271, 285 Ινονού Ισμέτ 131 Ιντιάνος Αντώνης 30,151-154, 181,422, 505, 508 Ιωαννίδης Κλείτος 110, 112,482 Ιωαννίδου-Αδαμίδου Ειρένα 177 Ιωαννίδου Μαρία 489 Ιωάννου Γιάννης Η. 427 Ιωάννου Γιώργος 219, 362,374 Ιωάννου Μαρία Π.
162-163, 166 Καβαλιεράτος Φ. 280 Καβάφης Κωνσταντίνος 30, 61, 110, 115-117, 201, 330, 377, 479, 482, 486, 488, 505, 506,513-514 ΚαββαδάςΔημήτρηςΣ. 107 Καββαδίας Νίκος 102,393,401 Καζαντζάκη Ελένη 31,39 Καζαντζάκης Νίκος 31, 39, 364, 475, 507, 509, 532 Καζαφανιώτου Ελενίτσα 455 Κακλαμάνης Γερ. Σ.
249, 315, 479 Κακουριώτης Σπύρος 502 Κακριδής I. 34 Κακριδής Φάνης I. 34, 166, 424, 480, 488 Κάλας Νικόλαος 36 Κάλαχαν
Τζέιμς 268 Κάλβος Ανδρέας 30, 108, 116-117, 152154, 183,244, 289 Καλιακάτσος Αιμίλιος 214,382 Καλλιγάς Μαρής 214 Καλογερόπουλος Στράτης 254, 286 Καλοδίκης Περικλής Ν. 502 Καλόκαιρος 371 Καλοκύρης Δημήτρης 36 Καλοστέφανος Βαρνάβας 27-28, 39, 186-198, 218, 220, 236, 252, 261262, 318, 331, 334, 337, 339-341, 348,378,428, 500,510 Καλφιώτης Σταύρος 527
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ Καμαρινέα Ισιδώρα Ρόζενταλ 367 Καμπανέλλης Ιάκωβος 33 Κανελλόπουλος Παναγιώτης 127-129, 132,380 Καπάνταης Βάσος 35 Κάπρη-Κάρκα Κάρμεν 345 Καραγάτσης Μ. 49 Καραγεωργίου Τασούλα 36 Καραγιώργη K. 165 Καραμανλής Κωνσταντίνος 253, 263, 264, 269, 274, 277, 279, 281, 287, 288,289,295,
306-308,380,409 Καραμάνος Κ. 338 Καραντώνης Αντρέας 33, 49, 51, 102, 166, 177, 244, 245, 248, 251, 253, 314, 360, 362, 365,413, 445, 472 Καραολής Μιχαλάκης 33,243,256 Καρβέλης Τάκης 483 Καρμίρης Νικόλαος 33 Καρνέρας Κ. Θ. 337 Κάρντιφ Μ. 345-346 Καρπόζηλου Μάρθα 32, 358 ΚαρύδηςΝ. 213 Καρυωτάκης Κ.
486 Κάσδαγλη Λίνα 27 Κάσδαγλης Ε.Χ. 214, 398, 407, 410, 412,492 Κάσδαγλης Νίκος 171, 214, 382, 384, 393 Κασιγόνης Άγγελος 123 Κασιμάτης Γρ. 254, 527 Κασλ Μπάρμπαρα 273 Καστανός Γιάννης 292 Κατακουζηνός Άγγ. 47 Κατράκης Μάνος 33 Κατσαρός Μιχάλης 250 Κατσελλή Ρήνα 295, 349, 516, 525 Κατσιαοΰνης
Ρολάνδος 134,136-137 Κατσικάδη Νίκη Μιχαήλ 497 Κατσίμπαλης Γ. Κ. 46-49,102,106, 108, 175, 211, 214, 230, 232, 234-235, 237, 241, 242, 245, 259, 320, 327, 346,354,413,432, 439,455 533 Καχτίστης Νίκος 31 Καψάλης Διονύσης 33 Καψωμένος Ερατοσθένης Γ. 78,83,223, 494 Κέτσης Μ. 120 Κεφαλληνός Λ. 416
Κεχαγιόγλου Γιώργος 83, 110, 200, 425, 450,488,494,517 ΚηλαϊδίτηςΔ. 485 ΚήλυΈ. 205, 251, 345, 378, 386, 391, 441,443,445 Κηφισός (βλ. Περνάρης Ά.) Κινδύνης I. 149 Κιουρτσάκης Γιάννης 206, 324 Κιτρομηλίδης Γιώργος 37 Κιτρομηλίδης Πασχάλης Μ. 508 Κλεάνδρου Ιάσων 36, 473 Κληρίδη Χρυσάνθη 384-385, 389,
422 Κληρίδης Γλαύκος 384 Κληρίδης Νέαρχος 157,371 Κοκκινόφτας Κωστής 31, 505 Κοκοβίνος Θ. 482 Κοκόλης Ξ.Α. 65, 80,
83, 167, 219-221, 245, 249, 409, 440, 443-444, 477480,482,513 Κολιανδρή'Ηβη 163 Κολιανδρή Δ. 163 Κολιόπουλος Ιωάννης Σ. 319 Κοντογιάννη Βασιλική 105 Κόντογλου Φώτης 198, 508 Κοπιδάκης Μ. Ζ. 26, 502 Κορίδης Γιάννης 493 Κοροπούλης Γιώργος 510 Κόρφης Τάσος 108 Κοταμανίδου Εύα 528 Κοτζιάς Αλέξανδρος 77, 291-292,459 Κοτσώνης Γιώργος 355-356 Κουβαράς Γιάννης 37 Κουγέας Σωκράτης 33 Κουδουνάρης Αριστείδης Λ. 100, 110, 154, 191 Κουκουλές Φαίδων Κ. 198,430
534 Κουλουφάκος Κώστας 242, 383, 473 Κουμάκης Γεώργιος X. 507 Κουμανταρέας Μένης 36 Κουμαντάρου-Πρεβελάκη Σόνια 328 Κούρρης Χαράλαμπος (Πρωτοπρεσβύ τερος) 197 Κουσαθανάς Π. 215 Κούσουλας Λουκάς 510 Κουτσάκος I. Γ. 364 Κουτσιούκ Φαζίλ 274,279,352-353 Κουτσούμης Ντίνος 128 Κουτσοχέρας I. Π. 31
Κρανιδιώτης Γιάννος 134, 422 Κρανιδιώτης Νίκος 160-161, 165-166, 174, 181, 183-184, 211-212, 216, 237, 246, 263-264, 282, 308, 416417,422,469 ΚρέαΈντζο 367 Κρίκου-Davis Κατερίνα 185, 220,496 Κριναίος Παύλος 157,406 Κρυστάλλης Κώστας 55 Κύζα Ελένη 490 Κυθραιώτης Γιώργος 519 Κυθραιώτης Λοΐζος 203, 467
Κυκκώτης Ιερόθεος 428 Κυπριάνης Π. 428, 505 Κυπριανός (Αρχιμανδρίτης) 372 Κυπριανού Σπύρος 254, 265, 371,489 ΚυριαζήΈλλη 119 Κυριακίδης Αχιλλέας Κυριακίδης Στίλπων 31 Κυριακίδης Φειδίας 100 Κυριακίδου Ευανθία 100 Κύρου Αλέξης 113, 338 Κύρου Αχιλλέας 36, 113 Κύρρης Κώστας Π. 100, 111, 117, 154,
335,422, 506 Κωνσταντινίδης Αλέκος 171, 178, 355356,361,498 Κώνστας Δημήτρης 399 Κωστίου Κατερίνα 27, 55, 193, 205, 212,306,494-495,499 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Λαγάκος (Ευστάθιος) Τάκης 32, 185, 358,481 Λάγκε Έρση 31, 527 Λαδάκη-Φιλίππου Νίκη 519 ΛαδόμματοςΑ. 155 Λαμπράκης Στέλιος 198 Λαμπρίδης Μ.
242-243,472 Λανίτη Αθηναΐδα 422 Λανίτη Δομνίκη 422 Λανίτης Γιώργος 357 Λανίτης Νικόλαος Κλ. 505 Λαπαθιώτης Θεοχάρης 110 Λαπαθιώτης Ναπολέων 110-111 Λαχωβάρης Γιάννης 119 Λεβέκ Ρομπέρ 48, 51, 58-59 Λεβέντης Ευάγγελος 163,245 ΛεγκράνΑιμ. 150, 155 Λειβαδίτης Т.242-243,473 Λεντάκης Ανδρέας 195,250, 383
Λεοντιάδου-Κύρρη Ελένη 516 Λεόντιος Μητροπολίτης 140-142 Λεύκιππος Επίκουρος 46 Λήδραίος Κ. (βλ. Χρυσάνθης Κύπρος)
Λήπερ Ρ. 136 Λιάκος Α. 526 Λιγνάδης Τάσος 125 Λιναρδάτος Σπύρος 281 Λιόντης Κωστής 328, 527 Λιπέρτης Δημήτρης 36, 162-163, 248, 336-337,482 Λοής Ανδρέας Μ. 182 Λοίζίδης Ευάγγελος 527 Λοίζίδης Σάββας 254,285, 343-344 Λοϊζίδου Νίκη 475 Λοΐζου Δώρος 516 Λορεντζάτος Ζήσιμος 27, 51-52, 58, 94, 156,175,208-209,213,234-237,413 Λουίζος Ευάγγελος 27, 34, 54, 99, 102ЮЗ, 154, 159-160, 176-179, 185, 190-191, 199-200, 204, 207, 211, 213, 216, 220, 235, 237, 241-242,
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ 252-253, 297, 316, 333, 354, 360, 365, 370-372, 394, 400-401, 408, 413, 417, 420, 422, 433-434, 444, 450,482,497-498 Λουίζος Λούης Ευάγγελος 163, 179, 191,450,474 Λουκιανός 107 ΛουκάτοςΔημ. Σ. 33 Λουμίδης 102 Λόυντ Σέλγουιν 268-270, 274-275, 279, 352,437 Λουντέμης Μενέλαος 35
Λύντεκε Ε. 432 Λυγίζος Μήτσος 241 Λυκιαρδόπουλος Γεράσιμος 249 Λυκιαρδοπούλου Αμαλία 249 Λυκαύγης Άνθος 519, 526-527 Λυμπουρίδης Αχιλλέας 261 Λυσιμάχου Γ. 527 Λυσσαρίδης Βάσος 290 Λωντ Αρχιεπίσκοπος 371 Μαγκάκης Γ. Λ. 73 Μαγκλής Γιάννης 33 Μαγκούτα Φανή 489 Μάζη-Παπαγιάννη Αλίκη 180,495 Μαθιόπουλος
Βάσος 34, 124, 266, 319 Μακάρθυ Ευγένιος 207, 372, 377, 390 Μακάριος Γ' (Αρχιεπίσκοπος) 185, 204, 252, 255, 257, 261-264, 266-268, 270-271, 273-283, 295, 303, 330, 338, 344, 352-353, 355, 379-381, 398, 402, 408-409, 414, 421, 425, 487, 524 Μακμίλλαν X. 270-273, 282, 287, 300, 317 Μακρίδου Κλεοπάτρα
519 Μακρυγιάννης 121, 123, 199, 225, 303, 347, 398,446,478, 484,512 Μαλακάσης Μ. 115 Μαλάνος Τίμος 27, 48, 51, 64, 68, 102ЮЗ, 111, 114-118, 122, 153, 181- 535 184, 231, 242-243, 245, 412, 452, 456,472-473 ΜαμάκηςΑ. 170, 233,470 Μανώλης Κώστας 410 Μαραγκού Νίκη 434,487, 495 Μαραθεύτης М.1. 102
Μάργαρης Δημήτρης 55 Μαργαρίτης Λώρης 47 Μαρινάτος Σπόρος 33 Μαρκίδης Κώστας 217 Μαρκίδου Γ. 165 Μαρτζώκης Στέφανος 508-509 ΜαρωνίτηςΔ. Ν. 76,224,249,251,306, 377, 382, 478, 480-481, 486-487, 523 Μασοΰρας Θεοχάρης 500 Μασσίπ Ροζέ 289 Μαστραππάς Σάββας 328 Μαστροδημήτρης Παναγιώτης Δ. 167, 475
Μάστρος (βλ. Λουίζος Ευάγγελος) Μάτσης Κυριάκος 337 Μαυρής Χρήστος 180, 327, 386, 485, 495,516,519 Μαυρομάτης Μ. 355
Μαύρος Γεώργιος 380 ΜαυρουδήςΝ. 130 Μαχαιράς Λεόντιος 188, 219, 221, 225226, 316-317, 425, 432-434, 450, 488,494, 501 Μαχλουζαρίδης Παναγιώτης 164 Μέβης Δημήτρης (βλ. Δασκαλόπουλος Δ·) Μελά'Εφη 367 Μελάς Γ. 254,272 Μελάς Μιχαήλ 265-266,274 Μελάς Σπύρος 32-33 Μελαχρινός Απόστολος 375 Μελέαγρος Γιάννης 384 ΜελεάγρουΉβη 99, 157-158, 207, 302303, 355, 357, 361, 379, 385, 389391,402,418,423,476, 498
536 Μενάρδος Σίμος 432 Μεντερές Α. 274 Μερακλής Μ. Γ. 33, 324, 485 Μερκούρη Μελίνα 526 Μερλιέ Μέλπω 457 Μέρμηγκας Παναγιώτης 197, 200 Μεσεβρινός (βλ. Μυστακίδης Αντώνης) ΜεταξάςΙ. 130, 133 Μηλιώνης Χριστόφορος 31 Μηλιώτη Νίτσα 120 Μητρόπουλος Δημήτρης 498 Μητσάκης Γιώργος 337 Μητσάκης Κάρολος 151
Μηχανικός Παντελής 177-178,414,421, 496 Μικέλης Κ. 234,472 Μικελλίδης Νίνος Φένεκ 99, 355-356 Μίλλερ Χένρυ 170, 175, 260,467 ΜιλλιέξΡ. 380 Μιλλιέξ Τατιάνα 380 Μιρασγέζη Μαρία 36, 489 Μιχαηλίδη Αγνή Μ. 176 Μιχαηλίδης Βασίλης 217, 336,425 Μιχαηλίδης Γ. 382 Μιχαηλίδης Κώστας 522 Μιχαηλίδης Σωφρόνιος
Ιερομόναχος Μιχαηλίδου Θεανώ Ν. 253-254, 299, 305, 329, 353 Μιχαλόπουλος Φάνης 33,113 Μοδινός Πόλυς 111, 128, 402 Μολέσκης Γιώργος 517 Μόνταγκιου Χάρι 329 Μόντης Κώστας 217,329, 517 Μόστρας Βασίλειος 264 Μοσχονάς Εμμανουήλ I. 323 Μπαδένας Πέντρο ντε λα Πένια 345,490 Μπαλάσκας Κώστας 484-485 Μπαλτάς
Α. (βλ. Αλέκος Κωνσταντινί- δης) Μπάρμπας Ιωάννης Αχ. 492 Μπατάιγ Ζωρζ 236 ΜπέβινΕ. 134, 137, 146-148 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ ΜπενάκηςΑ. 128-129 Μπερλής Άρης 293, 327 Μπήβαν Άνιουρι 271 Μπήτον Ρόντερικ 194 Μπίλιω 81 Μπιργκί Μ. Ν. 279 Μπίτσιος Δημήτρης 268, 270, 272, 275, 280,283, 353,409,477 Μπόλλας
Θεόδωρος 485 Μπουγάς Μιχάλης 69, 75 Μπουκουβάλας Γεωρ. 444-445,447 Μπράμος Γ. 250 Μυριβήλης Στράτης 31, 33, 314, 330, 509 Μυρτίδης Μ. Δ. 440 Μυστακίδης Αντώνης 290,293,324,509 Νάκου Λιλίκα 119 Νάτσινα X. 500 ΝερούνταΠ. 171 Νεφελούδης Βασίλης 120 Νιάρχος Θανάσης 48,408 Νικήτα Ελένη Σ. 180 Νικιάδης
Νικίας 46 Νικολαΐδη Αλίκη 113 Νικολαΐδης Αρσένιος 505 Νικολαΐδης Γιώτης 163 Νικολαΐδης Κώστας 123, 377, 508
Νικολαΐδης Νίκος 113-114, 183 Νικολαΐδης Τάσος Γ. 524 Νικολάου Θεοδόσης 176 Νικολάου Μόρφω 485 Νικολάου Νίκος Α. 497 Νικολάου Πολύβιος 519 Νικολαρεΐζης Δ. 224 Νικολουδάκη-Σουρή Ελπινίκη 499 Νίνος Α. 120 Νιρβάνας Παύλος 34 Νταλγκάς Βασίλης 525 Ντάλης Σωτήρης 495 Ντάρρελ Λώρενς 117, 170, 175, 320, 323,325-330,346,371,445
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ Ντόκας Νίκος 425 Ντορή (βλ. Τσάτσου Ντάρα) Ντουνιά Χριστίνα 416 Ξανθόπουλος-Παλαμάς X 254, 272, 274,277-278,280,283,310 Ξανθούλης Γιάννης 36 Ξενόπουλος Γρηγόριος 55 Ξιούτας Παύλος 425 Ξύδης Αλέξανδρος (Αλέκος) 47,99,114, 118, 125, 152, 161, 255, 257, 281282, 299, 305, 319, 341,
350, 369, 391,480-481,497, 523 Ξύδης Θεόδωρος 33 Οικονόμου Ε. 179 Οικονόμου Κώστας 180 Οικονόμου Μερόπη 328 ΟλιβιέΛ. 461 Ολυμπίου Κίκα 514 Ορφανίδης Νίκος 377, 479, 486, 488, 492,497,499, 500,517-519 Ουίλκινσον Πάτρικ 333 Ουόρνερ Ρ. 320 Ουράνης Κώστας 31, 34, 161, 509 ΠαγανόςΓ.Δ. 477 Παιονίδης Πάνος
27, 314, 386,400 Παλαιολόγου-Πετρώνδα Ευγενία 99, 119-123,515 Παλαιόπουλος Ν. 288 Παλαμάς Κωστής 34, 36, 46-47, 49-51, 61, 106, 121, 163, 244, 248, 254, 272, 274, 277-278, 280, 283, 290, 310, 337, 409, 458, 479, 482, 484, 506,507,509,511 Παλέσης Χριστ. Θ. 336 Παλέττα Ανδρούλλα 477 ΠαλληκαρίδηςΆδωνης
161 Παναγής Λίνος 514 Παναγίδης Ανδρέας 377 Παναγιωτόπουλος Ι.Μ. 48-50, 314, 508 537 Παναγιωτόπουλος Νάνης 116,214 Παναγιωτόπουλος Πάνος 293 Παναγιωτόπουλος Σπύρος 225, 406 Παναγιώτου Νίκος 181, 344, 414 Παναγιωτούνης Πάνος 35, 292 Παναγόπουλος Ανδρέας 224, 484 Πάουντ'Ε. 149 ΠαπαβασίληςΛάμπης
(Σεφέρης) 112 Παπαγεωργίου Α. 120 Παπαγεωργίου Γεωργία 382 Παπαγεωργίου Κώστας Γ. 243 Παπαγεωργίου Σπύρος 276, 281, 291, 294, 307,317,365, 368, 505 Παπαγεωργίου X. Π. 497 Παπαγιώργης Κωστής 236 Παπαδάκης Κωστής 479 Παπαδημήτρης Παναγιώτης 143, 279, 409 Παπαδημητρίου Έλλη 113 Παπαδσγιάννης Ζαχαρίας
379 Παπαδόπουλος Θεόδωρος 361 Παπαδόπουλος Τάσος 483 Παπαθανασίου Στέλιος 488 Παπαθανασόπουλος Θανάσης 194,
378 Παπάίωάννου Μ.Μ. 248,250, 371 Παπακωνσταντίνου Α. 278 Παπακώστας Γιάννης 111,249 Παπακωστούλα Γ. Α. 483 Παπαλεοντίου Λεύτερης 182 Παπαναστασίου Νίκος 164 Παπανδρέου Γεώργιος 257,292,294-295 Παπανικολάου Μήτσος 108 Παπαρρηγόπουλος Κ. 341 Παπάς Νίκος 248 Παπασταύρος Σταύρος 307, 332, 432 Παπατσώνης T. Κ. 51 Παπαφιλίππου Λουκής 424 Παπαχαραλάμπους Χαράλαμπος Γ. 220, 524 Παπουτσάκης Γ. 30 Παπουτσάκης Χρήστος 33 ΠαππάςΑ. 165,296
538 Παππάς Ν. 472 Παρασκευάς Παύλος 496, 515 Παρίση Αριστέα 224 Παρίσης Νικήτας 490 Πασιαρδής Μιχάλης 77, 185, 217, 354, 410, 475, 478,516 Παστελλάς Ανδρέας 70, 216-217, 480, 519 Πασχάλης Στρατής 321,424, 508 Πατίλης Γιάννης 46, 214 Πατρίκιος Τίτος 33,36 Πατσιφάς Α. 213 Παττίχη Μαρία 314, 364, 475
Παυλίδης Άντρος 379,465 Παυλίδου Θεοδώρα 177, 328-329,488 Παυλόπουλος Γιώργης 260 Παύλου Σάββας 159, 186, 190,205,235, 298, 328, 358-360, 369, 381, 397398, 401-402, 406, 408, 427, 450, 461,482-483,489,491-492,494,502 Πενθεύς 84, 87,221,442 ΠεντζίκηςΝ. Γ. 36, 156 ΠερνάρηςΆντης 248,328-329,362,466,
477,480,509 Πεσμαζόγλου Γ. 272 Πετρίδης Παύλος Β. 125 Πετρίδης Φρίξος 398 Πετρόπουλος Ηλίας 246 Πετρόπουλος Κ. 482 Πετσάλης-Διομήδης Θ. 33 Πηλαβάκης Αριστείδης 119 Πηλαβάκης Νικόλαος 116 Πηλαβάκης Τζων 116-118 ΠηλαβίδηςΔ. 121 Πήττας Μ. 120 Πιερής Μιχάλης 24, 39-40, 115, 157, 185, 204, 211, 325, 380,
408, 414, 420, 421, 429-430, 438, 456, 484, 487, 501,506, 522 Πιερίδης Г. Φ. 120, 123 Πιερίδης Θοδόσης 119, 121-123, 421, 432,496 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Πιερίδης Κώστας 122 Πισιάρας Χρ. 526 Πίσσας Μ. 110 Πιτταράς Διονύσης 35, 197,526 Πλασκοβίτης Σπύρος 476 Πλασσαρά Κατερίνα 34 Πλατής Ε. Ν. 113,345
Πλωρίτης Μάριος 33, 382 Πολέμης I. 163 Πολίτης Λίνος 150-151, 214, 220, 424, 461,475, 480 Πούλιας Γ. 165 Πούλιας Λεύτερης 36 Πουρνάρας Δημήτρης 292, 295, 397 Πράτσικας Γ. 358 Πρεβελάκης 31, Παντελής 508 Πρέντζας Ρένος 402 Προδρόμου Γιώργος 335 Προεστόπουλος Ν. 34 Προυσής Κώστας Μ. 115-116, 181, 183,
416,495-496,505 Πυλαρινός Θεοδόσης 461 Πυρίλλη Θεοδώρα 477 Ράντκλιφ Λόρδος 437 Ρασσιά-Κοντράρου Νινέτα 128
Ρέπας Μανώλης 305 Ρήγας Λάμπρος Κ. (βλ. Χρυσάνθης Κύ προς) Ρηγόπουλος Ρήγας Διον. 127 Ρίτσος Γιάννης 31,35,39,171,240,486, 508 Ριχάρδος Λ' 313, 342 Ροδάκης Περικλής 125, 295 Ρόδας Μιχ. 49 Ροδίτης Αντρέας 520 Ροντήρης Δημήτρης 33 Ρουσουνίδης Ανδρέας 158,486 Ρούφος Ρόδης 31 -35,170,238,261,278, 282, 323, 329, 346, 350, 365, 382, 383,474 Ρωσσίδης Ζήνων 254, 353, 423,433
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΡωςΑ. 270 Ρώτας Β. 250 Σαββίδης Г. Π. 25, 27-28, 30,40, 51-55, 67, 79-80, 82-83, 90, 96, 175, 184, 199, 201, 205, 208-210, 212-213, 223, 230, 232, 237-238, 240-242, 248, 251, 311-312, 322, 324-325, 327, 336, 385, 411, 413, 424, 426427, 433, 449, 457, 463, 472, 482, 494-496,
501-502 Σαββόπουλος Δ. 36 ΣάθαςΚ. Ν. 316, 432 Σαίξπηρ 225 Σακελλάριος Αθανάσιος 31 Σακελλαρίου Αλ. 432 Σακελλίου-Schultz Λιάνα 328 Σακκαδά Χαριτίνη 423 Σαμαντάς Τέλης 305 Σαμουηλίδου-Βλάχου Εριφύλη 489 Σαραντής Γιώργος 46 Σαράτσογλου Σ. 131 Σαρεγιάννης. Α. 214 Σαρπέρ Σ. 255,435 Σαρρής Νεοκλής 74,
254 Σαρτρ Ζαν Πωλ 290 Σαχίνης Απόστολος 166, 328 Σβορώνος Γιάννης 410 Σβορώνος Νίκος 391,425, 450,488 Σέραρντ Φ. 320 Σέρβας Πλουτής 291 Σερέζης Κώστας 38, 111, 185, 354-355, 366, 381, 391, 393-394, 416, 421, 423,470, 476, 484,485,487,493 Σέρρας Διονύσης 510, Σεφέρη Μαρώ 26, 48, 99, 113-114, 187,
211, 254, 256, 305, 381, 401, 407408, 430,449, 485 Σεφεριάδης Άγγελος 27, 56-57, 60, 6265, 383 Σεφεριάδης Αλέκος 57 Σεφεριάδης Στέλιος 56, 100-101,467, 539 Σιακαλλής Γ. 30 Σιαφλέκης Ζ. 37 Σικελιανός Άγγελος 30-31, 93-94, 114, 118, 155, 196, 206, 208, 225, 231, 239,244,347,378, 509, 528 Σικελιώτης
Γιώργος 54-55, 214,440 Σινόπουλος Τάκης 36, 80, 222, 237, 293 Σκαζίκη I. Μ. 176, 179, 523 Σκαλιώτης Γιώργος (= Γιώργος Σεφέ- ρης) 454 Σκαρίμπας Γ. 34 Σκαρτσής Σωκράτης Λ. 219 Σκίπης Σ. 36,482, 508 Σολωμός Διονύσιος 112, 244, 313, 380 Σουλιώτης Μίμης 206 Σουλογιάννης Ε. Θ. 116 Σουλτσμπέρκερ Σάυρους
264 Σοφοκλέους Ανδρέας Κλ. 227 Σοφοκλέους Θ. Α. 445, 506 Σοφοκλέους Μίμης 501 Σπάακ Πωλ Ανρύ 273 Σπανδωνίδης Π. Σ.
474 Σπανός Γιάννης Χρ. 36, 524 Σπανός Ν. Σ. 364, 465 Σπανού Χάρη Ν. 525 Σπυριδάκις Κων/νος 165, 360,418, 469 Σταθάτος Γιάννης 407,410 Σταθόπουλος Μιχάλης 526 Σταματίου Κώστας 327,416, 481 Σταμέλος Δημήτρης 416 Στασινοπούλου Μαρία 100, 254, 256 Σταυρίδης Φοίβος 178, 509 Σταυροποΰλου Ερασμία-Λουίζα 74 Σταύρου Πάτροκλος 34, 218, 250, 355, 507 Στεφανόπουλος Στέφανος 264 Στέφος Αναστάσιος 224,483, 491 Στρατής Αντώνης 487 Στριγγάρη Έλενα '383 Στυλιανάκης Ν. 152 Στυλιανού Πέτρος 105, 483 Στυλιανού Φίλιππος 170
540 Συκουτρής I. 53, 151, 158, 506 Σωκράτους Κώστας 515 Σωτηριάδης Σ. 333, 365, 474 Σωφρονίου Σωφρόνης 152,465 Ταρουσόπουλοι (τυπογραφείο) 214, 440 Ταρσούλη Αθηνά 33, 176, 179, 523 ΤάσσοςΑ. 33 Τατάκης Βασίλειος Ταχτσής Κώστας 39, 368 Τειρεσίας 77 Τενεκίδης Γ. 134, 297 Τερλεξής Πανταζής 277, 284, 523
Τεύκρος 229, 497 Τζελέπης Ε. Ν. 285 Τζιόβας Δημήτρης 48 Τζιωνής Σάββας (βλ. Παύλου Σάββας) Τήλεφος 509 Τηλλυρίδης Ανδρέας 507-508 Τίγκιλης Μηνάς 526 Τίμαιος 295, 492 Τόιμπνερ (εκδόσεις) 454 Τοπούζης Κώστας 484, 508 Τουβλελίου Βενετία 431 Τουμαζή Ε. 391 Τουμάζου Νάτια 163 Τριανταφυλλάκος (γενικός
πρόξενος) 254 Τριανταφυλλίδης Μανόλης 93 Τριανταφυλλόπουλος Ν. Δ. 27, 31, 36, 303, 416, 478, 482-483, 487, 501, 519 Τριανταφύλλου-Μωραΐτη Άννα 290 Τσαγγαρίδης Ιωάννης 31 Τσάκαλης Δημήτρης 489 Τσακνιάς Σπόρος 251 Τσάκωνας Δημ. 53 Τσαλακός Γ. Κ. 134 Τσαλουμάς Δημήτρης 31 Τσάμπερλεν 335 Τσαούσης Κώστας
416, 495 Τσάτσος Κ. 106, 264, 290,295 ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Τσάτσου Ιωάννα 29, 56-57, 62, 106, 108, 135, 176, 336-338,402,477 Τσάτσου Ντόρα 214 Τσέλλος Ε. 128 Τσιανίκας Μιχάλης 502 Τσίρκας Στρατής 33-34, 36, 120-121, 123,217,328, 368,382,508 Τσιρόπουλος Κώστας 298 Τσίσιος Χρίστος 163 Τσολάκογλου Γ. 132
Τσουδερός Εμμανουήλ 124, 132-133 Τσουκαλά Λένα 161 Τσουκαλάς Γ. 110 Τσουκαλάς Κωνσταντίνος 247 ΤσώρτσιλΟυ. 131-132, 137, 179 Φαλμεράιερ 341 Φασιανός Αλέκος 33 ΦελλάςΧ. 163 ΦιλίπΑνν 27,373,379,400 Φιλίππου Λοΐζος 358 Φορντ Φράνκλιν 383 Φουτ Χίου (Σερ) 268, 352 Φραγκόπουλος Θ. Δ. 33, 170, 211, 228,
238, 261, 329, 346, 350, 362, 391, 405,478 Φραγκούδης Τάκης Μ. 153 Φράνκο 315 Φρυδάς Α. 282 Φυλακτού
Ανδρέας Κ. 83,497, 507 Φωστιέρης Αντώνης 48,408 Φωτιάδης Δημήτρης 114 Φωτίου Σταύρος Σ. 489-490 Χάιλος Γιώργος 490 Χάκκας Μάριος 38-39 Χαλκέντερος Π. 290,292,474 Χαραλαμπάκης Χριστόφορος 220, 486 Χαραλαμπίδης Κυριάκος 372, 501, 517, 521-522 Χαραλαμπίδου Νάτια 40, 346, 349, 489 Χαραλάμπους'Ελενα 495
541 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ Χαραλάμπους Χρήστος Νικόλα 488 ΧαράμΟυμ 176 Χάρης Πέτρος 31,33,73,113,172,231232, 323,445,471 Χαριτάκη Ειρήνη 431 Χάρτινγκ 268 Χαρτουλάρη Μικέλα 500 Χασιώτης I. Κ. 109 Χατζηβασίλης Βασίλης 161 Χατζηγεωργίου Τάκης 180, 217,486 Χατζηδημητρίου Τάκης 361, 389 Χατζηδημητριού Χρ.
492 Χατζηθεοφάνους Ερατώ 163 Χατζηθωμάς Ανδρέας 389, 506, 508 Χατζηιωάννου Έλενα Δ. 382 Χατζηιωάννου Κυρ. 151, 198, 339, 430 Χατζηκυριάκος-Γκίκας X. 47 Χατζηκωστής Γ. 105, 155,225,478-480, 484,511 Χατζηλίας (Λαπαθιώτης) 110 Χατζηπαναγή Χρ. 176 Χατζήπαπας Χρήστος 494 Χατζηπατέρας Γιάννης 310, 354
Χατζηστεφάνου K. Ε. 166, 338-339, 345, 358,423, 474-475,480 Χατζηστυλλής Στέλιος 339 Χατζηφάνης Γιώργος 353 Χατζηφώτης I. Μ. 37,249 ΧικμέτΝ. 171 Χιλλ (Hill George) 338-339 Χίτλερ 217, 300 ΧονδροκούκηςΔημήτριος 382 Χουρμούζιος Αιμίλιος 36, 112-113, 330 Χρηστίδης Χρ. 271, 285 Χρήστου Χρύσανθος 180
Χριστάκης Λεωνίδας 316 Χρίστης-Ιγερινός Δ. 364 Χριστιανόπουλος Ντίνος 46 Χριστοδουλίδης Χρίστος 526 Χριστοδούλου A. Κ. 76 Χριστοδούλου Δημήτρης 347-348 Χριστοδούλου Μενέλαος 336, 425 Χριστοδούλου Μιλτιάδης 352 Χριστόδωρος 226 Χριστόπουλος Γ. 277, 280 Χριστοφίδης Ανδρέας 167-169, 180, 358, 385, 387,
423, 469, 490, 517, 526 Χρονόπουλος Δημήτρης 125, 263, 274 Χρυσάνθης Κύπρος 37, 99-100, 108, 115, 154, 158, 160-161, 165-166, 174, 184, 203, 205-206, 208, 217, 219, 231, 327, 333, 346, 354, 356, 358-364, 366, 370-371, 384-386, 389, 413, 418, 423, 444-446, 455, 460-463, 469, 474-477, 490, 497499,
506-509, 511, 515, 518, 520 Χρυσάνθου Πανικός 356-357 Χρυσοστομίδης Σοφιανός 527 Χρυσοχού Ιφιγένεια 520 Χυτήρης
Τηλέμαχος 34 Ψαράκης Τάκης Δ. 264, 507 Ψυρούκης Νίκος 109,285,307, 524, 528 Ψυχάρης Γ. 34, 508 Ahdab Ibrahim 352 Alexander Μ. G. 134 Amery Julian 352 Annan N. G. 332 Attlee C. 136,148 Auden W. H. 225-226 Averoff (βλ. Αβέρωφ Ευάγγελος) Baud Bovy S. 238 Beaton Roderick (βλ. Μπήτον Ρόντερικ) Beresford Hugh 225, 346, 348 Betjeman John 226 Bevin (βλ. Μπέβιν Ε.) Boyd Lennox 437 Braque George 79 BurnA. R. 118, 330
542 Çapan Cevat 74 Cardiff Μ. (βλ. Κάρντιφ Μ.) Cevdet Melih Anday 74 Chatzisavas Andreas 497 Chü-i Po 186 Churchill (βλ. Τσώρτσιλ Ου.) Clogg Richard 382 Cobham C. D. 371,432, 433 Constantinides Stephanos 518 Crawshaw Nancy Crouzet François ΣΕΦΕΡΗΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ Heyst Jacques 238 Hill George Sir 338,371
Hitchens Christopher 135 Hoyer-Millar Frederick 269 Hughes (στρατηγός) 133 loannides Klitos (βλ. Ιωαννίδης Κλείτος Jacquin Renée 521 Jeger Lena 435,436 Jouanny Robert 224 Karka-Capri C. (βλ. Κάπρη-Κάρκα Κάρ- Dawkins R. Μ. 316-317,432, 433 Déon Michel 176 Diamantis A. (βλ. Διαμαντής Αδαμά ντιος)
Durrel Lawrence (βλ. Ντάρρελ Λώρενς) Eden A. (βλ. Ήντεν A.) Edwards Ethel 117 Edwards H. R. 117 Fermor Patrie Leigh 211, 370 Fifis N. Christos 342, 490 Foot Hugh Sir (βλ. Φουτ Χίου) Forster Η. В. 445 Foyle (βραβείο) 321 Genevoix Maurice 288 Georgallides G.S. 179 Gifford Henry 499 Guillaume de
Jerphanion 172 Gunnis Rupert 157,173, 372 Guyard Μ. F. 37 Hackett J. 371 Hadjioannou Kyriakos (βλ. Χατζηιωάννου Κυριάκος) Hadjistephanou Costas Ε. (βλ. Χατζηστεφάνου Κώστας Ε.) Hadjistyllis Stelios (βλ. Χατζηστυλλής Στέλιος) μεν) Keeley Edmund (βλ. Κήλυ Ε.) Keyes Sidney 414 Kohler Denis 486,491
Kreft Herbert 367 Krikos Davis Katerina (βλ. ΚρίκουDavis Κατερίνα) Kyrris P. Costas (βλ. Κύρρης Κώστας Π.) Lancaster Osbert 255, 297, 326, 330, 331,433 Lanilis George (βλ. Λανίτης Г.) Laskey В. 146 Leeper Reginald (βλ. Λήπερ P.) Lloyd Selwyn (βλ. Λόυντ Σέλγουιν) Lusignan 373 MacNiven Ian S. 170
Marcheselli Lucia 453 Makarios (βλ. Μακάριος) Martin J. Μ. 267 McMillan H. 273,317 Miller Henry 170, 175 Moyne Lord
129,132 Paget R.T. 256 Pavlidou Theodora (βλ. Παυλίδου Θεο δώρα) Pojaghi Giovanna 151 Pontani F. Μ. 451,454
543 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ Radcliffe (βλ. Ράντκλιφ Λόρδος) Reddaway John 269 Rexine John E. 224 Ricks David 224 Rimbaud A. 374 Ritsos Yiannis (βλ. Ρίτσος Γιάννης) Robert Liddel 117,224,309,310 Ross A. (βλ. Ρως A.) Rouleau Eric 288 Runciman S. 432 Sanavio Piero 327 Sargent Orme 136 Sarper Selim (βλ. Σαρπέρ Σ.) Sathas (βλ. Σάθας K. N.) Savvidis G. P. (βλ. Σαββίδης Г. Π.) Scott-Kilvert Elizabeth 323 Scott-Kilvert lan 74, 323 Seferiadis Angelos (βλ. Σεφεριάδης Άγγελος) Shelley Ρ. 346 Sharpley Sherrard Philip (βλ. Σέραονι Φ.) Siapkara Themis (βλ,Πιτσιλλίδου Θέμις Σιαπκαρά) Spencer В. 327 Spyridaki G. 473 Stathatos John (βλ. Σταθάτος Γιάννης) Stavrou Patroclos (βλ. Σταύρου Πά τροκλος) Stephen Spender 320 Stephens Robert 309, 310 Sterne Laurence 188 Stylianou Andreas 175 Stylianou Judith 175 Sulzberger Cyrus 252 Ténékidès George (βλ. Τενεκίδης Γιώργος) Terrés J.G.T. 474 Thaniel Geogre (βλ. Δανιήλ Γιώργος) Theodoulou Chr. 128 Theodoulou Mike 490 Tischendorf С. 225 Yeats W. 73,446 Young Kenneth 327 Vitti Mario (βλ. Βίττι Μάριο) Vianton Elias 127 Vrikkis-Karoulla Dimitra Waddams Canon 256, 326 Warner Rex 128, 230, 330, 442 Weber FrankG. 129 White J.W. 152-153 Woodhouse C. Μ. 128, 135 Xydis S. G. 268-270,272,477 Zorlu (βλ. Ζορλού Φ.) |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Tzionēs, Sabbas P. 1951-2016 |
| author_GND | (DE-588)104379316X (DE-588)12087718X |
| author_facet | Tzionēs, Sabbas P. 1951-2016 |
| author_role | aut |
| author_sort | Tzionēs, Sabbas P. 1951-2016 |
| author_variant | s p t sp spt |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV049634170 |
| contents | Index S. 529-543 |
| ctrlnum | (OCoLC)1429561533 (DE-599)BVBBV049634170 |
| format | Thesis Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV049634170</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20240429</controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">240403s2023 m||| 00||| gre d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9786182080689</subfield><subfield code="9">978-618-208-068-9</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">618208068X</subfield><subfield code="9">618-208-068-X</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1429561533</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV049634170</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">gre</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Tzionēs, Sabbas P.</subfield><subfield code="d">1951-2016</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)104379316X</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Sepherēs kai Kypros</subfield><subfield code="c">Sabbas Paulu ; eisagōgē Nasos Bagenas</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Athēna</subfield><subfield code="b">Ekdoseis Kukkida</subfield><subfield code="c">2023</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">543 Seiten</subfield><subfield code="c">21 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">In griechischer Schrift</subfield></datafield><datafield tag="502" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">Dissertation</subfield><subfield code="c">Panepistēmio Kypru</subfield><subfield code="d">1995</subfield></datafield><datafield tag="505" ind1="8" ind2=" "><subfield code="a">Index S. 529-543</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Sepherēs, Giōrgos</subfield><subfield code="d">1900-1971</subfield><subfield code="0">(DE-588)118764632</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Zypern</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079596-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Seferis, George / 1900-1971 / Criticism and interpretation</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Cyprus / In literature</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4113937-9</subfield><subfield code="a">Hochschulschrift</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Sepherēs, Giōrgos</subfield><subfield code="d">1900-1971</subfield><subfield code="0">(DE-588)118764632</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Zypern</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079596-2</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Bagenas, Nasos Ach.</subfield><subfield code="d">1945-</subfield><subfield code="0">(DE-588)12087718X</subfield><subfield code="4">wpr</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034977929&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034977929&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034977929&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20240429</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">880</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">5693</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">880</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0904</subfield><subfield code="g">495</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034977929</subfield></datafield></record></collection> |
| genre | (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content |
| genre_facet | Hochschulschrift |
| geographic | Zypern (DE-588)4079596-2 gnd |
| geographic_facet | Zypern |
| id | DE-604.BV049634170 |
| illustrated | Not Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T23:38:47Z |
| indexdate | 2024-10-13T14:01:00Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9786182080689 618208068X |
| language | Greek |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034977929 |
| oclc_num | 1429561533 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 543 Seiten 21 cm |
| psigel | BSB_NED_20240429 |
| publishDate | 2023 |
| publishDateSearch | 2023 |
| publishDateSort | 2023 |
| publisher | Ekdoseis Kukkida |
| record_format | marc |
| spelling | Tzionēs, Sabbas P. 1951-2016 Verfasser (DE-588)104379316X aut Sepherēs kai Kypros Sabbas Paulu ; eisagōgē Nasos Bagenas Athēna Ekdoseis Kukkida 2023 543 Seiten 21 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier In griechischer Schrift Dissertation Panepistēmio Kypru 1995 Index S. 529-543 Sepherēs, Giōrgos 1900-1971 (DE-588)118764632 gnd rswk-swf Zypern (DE-588)4079596-2 gnd rswk-swf Seferis, George / 1900-1971 / Criticism and interpretation Cyprus / In literature (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content Sepherēs, Giōrgos 1900-1971 (DE-588)118764632 p Zypern (DE-588)4079596-2 g DE-604 Bagenas, Nasos Ach. 1945- (DE-588)12087718X wpr Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034977929&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034977929&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034977929&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
| spellingShingle | Tzionēs, Sabbas P. 1951-2016 Sepherēs kai Kypros Index S. 529-543 Sepherēs, Giōrgos 1900-1971 (DE-588)118764632 gnd |
| subject_GND | (DE-588)118764632 (DE-588)4079596-2 (DE-588)4113937-9 |
| title | Sepherēs kai Kypros |
| title_auth | Sepherēs kai Kypros |
| title_exact_search | Sepherēs kai Kypros |
| title_exact_search_txtP | Sepherēs kai Kypros |
| title_full | Sepherēs kai Kypros Sabbas Paulu ; eisagōgē Nasos Bagenas |
| title_fullStr | Sepherēs kai Kypros Sabbas Paulu ; eisagōgē Nasos Bagenas |
| title_full_unstemmed | Sepherēs kai Kypros Sabbas Paulu ; eisagōgē Nasos Bagenas |
| title_short | Sepherēs kai Kypros |
| title_sort | sepheres kai kypros |
| topic | Sepherēs, Giōrgos 1900-1971 (DE-588)118764632 gnd |
| topic_facet | Sepherēs, Giōrgos 1900-1971 Zypern Hochschulschrift |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034977929&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034977929&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034977929&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT tzionessabbasp sephereskaikypros AT bagenasnasosach sephereskaikypros |