Niezwykli goście Bolesława Chrobrego: Tom 3 Św. Bruno i jego "Bracia"
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Book |
| Language: | Polish |
| Published: |
Toruń
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
2023
|
| Edition: | Wydanie pierwsze |
| Subjects: | |
| Online Access: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister |
| Item Description: | Literaturverzeichnis: Seite [187]-197. - Personenregister |
| Physical Description: | 207 Seiten Illustrationen |
| ISBN: | 9788323150374 |
Staff View
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 cc4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV049423655 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20231124 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 231121s2023 pl a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788323150374 |9 978-83-231-5037-4 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1410701203 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV049423655 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 044 | |a pl |c XA-PL | ||
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Urbańczyk, Przemysław |d 1951- |e Verfasser |0 (DE-588)129179914 |4 aut | |
| 242 | 0 | 0 | |a Außergewöhnliche Gäste Bolesław Chrobrys |y ger |
| 245 | 1 | 0 | |a Niezwykli goście Bolesława Chrobrego |n Tom 3 |p Św. Bruno i jego "Bracia" |c Przemysław Urbańczyk |
| 250 | |a Wydanie pierwsze | ||
| 264 | 1 | |a Toruń |b Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika |c 2023 | |
| 300 | |a 207 Seiten |b Illustrationen | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a Literaturverzeichnis: Seite [187]-197. - Personenregister | ||
| 600 | 0 | 7 | |a Bolesław |b I. |c Polen, König |d 967-1025 |0 (DE-588)118661183 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 600 | 0 | 7 | |a Bruno |c Querfurtensis |d 974-1009 |0 (DE-588)118674749 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 689 | 0 | 0 | |a Bolesław |b I. |c Polen, König |d 967-1025 |0 (DE-588)118661183 |D p |
| 689 | 0 | 1 | |a Bruno |c Querfurtensis |d 974-1009 |0 (DE-588)118674749 |D p |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 773 | 0 | 8 | |w (DE-604)BV048292534 |g 3 |
| 776 | 0 | 8 | |i Erscheint auch als |n Online-Ausgabe |z 978-83-231-5038-1 |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034751113&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034751113&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034751113&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20231121 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034751113 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 900 |e 22/bsb |f 09021 |g 438 |
Record in the Search Index
| _version_ | 1804186159939584000 |
|---|---|
| adam_text | Spis treści Wprowadzenie do trylogii | 9 Wstęp I 23 i. Zapomniany i przywrócony świadek epoki | 3 3 2. Dwaj kuzyni, dwa spojrzenia | 40 ^. Dramatis personae widziane oczami Brunona | 52 3.1. Brunona-Bonifacego autoportret krytyczny | 55 ♦ 3.2. Otto III | 89* 3.3. HenrykII I 99 ♦ 3.4. Bolesław Chrobry | 114 ♦ 3.5. Opat Romuald | 123 ♦ 3.6. Benedykt z Benewentu | 126 ♦ 3.7. Jan z Wenecji | 133 4. „Pasja” według św. Brunona | 135 5. Sławny z cudów klasztor wMezirichi/Meserici | 143 6. Pamięć o misji Brunona | 153 7. Pragmatyka misyjna Brunona | 164 Zakończenie | 180 Zakończenie trylogii | 184 Bibliografia | 187 Indeks osobowy | 199
Bibliografia Edycje i tłumaczenia źródeł Adam z Bremy - Magister Adam Bremensis, Gęsta Hammaburgensis ecclesiepontificum, w: Quellen des p. und ii. Jahrhunderts zur Geschi chte der Hamburgischen Kirche und des Reiches, red. W. Trillmilch, Darmstadt 1978,5.137-499 History oftheArchbishops ofHamburg-Bremen, tłum., wstęp i komentarz E J. Tschan, New York 2001]. Ademar z Chabannes - Ademari Cabannensis Chronicon, wyd. P. Bour gain, R. Landes, G. Pon, „Corpus Christianorum Continuatio Mediaeualis”, nr 129, Turnhout 1999. Annales Quedłinburgeses, wyd. G. H. Pertz, MGH SS, t. 3, Hannoverae 1839,s. 22-90. AnnalesMagdeburgenses, wyd. G. H. Pertz, MGH SS, 1.16, Hannoverae 1859, s. 105-196. Epistoła - Epistola ad Henricum Regem, wyd. J. Karwasińska, „Monumenta Poloniae Historica”, series nova, t. 4, fasc. 3, Warszawa 1973. Gall - Galli Chronicon, „Monumenta Poloniae Historica”, t. 1, s. 390-484 [Gall Anonim, Kronika polska, tłum, i komentarz R. Gródec ki, Wrocław 1996]. Gęsta archiepiscoporum Magdeburgensium, wyd. W. Schum, MGH SS, t. 14, Hannoverae 1883, s. 361-416. „List do króla Henryka [II]” - List do króla Henryka II, tłum. K. Abgarowicz, w: Piśmiennictwo czasów Bolesława Chrobrego, Магата 1966, s. 248-261.
188 I BIBLIOGRAFIA MGH DO III- Diplomatum regum et imperatorum Germaniae, t. 2, Berlin 1957. „Pasja z Tegernsee” - Passio s. Adalberti martyris, wyd. A. Bielowski, MPH, t. i, Lwów 1864, s. 151-156 [Pasja św. Wojciecha męczenni ka, tłum. M. Plezia, В. Kürbis, w: W kręgu żywotów świętego Wojcie cha, red. J. A. Spież, Tyniec-Kraków 1997, s. 141-147; A. Rutkowska-Płachcińska, Pasje świętych Wojciecha i Brunona z tzw. kodeksu z Tegernsee, „Studia Zródłoznawcze” 2000, t. 40, s. 37-40]. Pietro Damiani - Petri Damiani vita beati Romualdi, red. G. Tabacco, Roma 1957 [fragmenty wydane po polsku przez A. Bielowskiego - ZDamianiego żywotu św. Romualda, MPH, t. 1, Lwów 1864, s. 325-332; pełne tłumaczenie E. Buszewicz - Żywot błogosławio nego Romualda, pustelnika i opata, w: Święty Piotr Damiani, Pisma monastyczne, Tyniec 2018, s. 73-160]. Thietmar - Kronika Thietmara, polskie tłum, i komentarz M. Z. Jed licki, Poznań 1953. Vita I - S. Adalberti Pragensis Episcopi et martyris vita prior, red. J. Karwasińska, MPH s.n., t. 4, cz. i, Warszawa 1962 [Świętego Wojciecha żywotpierwszy, tłum. К. Abgarowicz, w: Piśmiennictwo czasów Bole sława Chrobrego, Warszawa 1966, s. 23-86; Jan Kanapariusz, Żywot pierwszy, tłum. B. Kürbis, w: W kręgu żywotów świętego Wojciecha, Tyniec-Kraków 1997, s. 41-72]. Vita II - S. Adalberti Pragensis Episcopi et martyris vita altera auctore Brunone Querfurtensi, red. J. Karwasińska, MPH s.n., t. 4, cz. 2, Warszawa 1969 [Świętego Wojciecha żywot drugi, tłum. K. Abgaro wicz, w: Piśmiennictwo czasów Bolesława Chrobrego, Warszawai 966, s. 87-154; Brunon z Kwertfurtu,
Żywot drugi, tłum. B. Kürbis, w: W kręgu żywotów świętego Wojciecha, Tyniec-Kraków 1997, s. 87-134]. Wipo - Chwalebne czyny cesarza Konrada II/Gęsta Chuonradi II imperatoris, tłum. E. Milkamanowicz, wstęp J. Sochacki, Kraków 2005. „Żywot pięciu braci” - Vita quinquefatrum eremitarum [seu] Vita uel passio Benedicti et iohannis sociorumque suorum, auctore Bruno ne Querfurtensi, wyd. J. Karwasińska, MPH s.n., t. 4, cz. 3, Warsza wa 1973 [Żywot pięciu braci męczenników, tłum. K. Abgarowicz, w: Piśmiennictwo czasów Bolesława Chrobrego, Warszawa 1966, s. 155-246].
BIBLIOGRAFIA I 189 Literatura Althoff G., 1984, Adels- und Königsfamilien im Spiegel ihrer Memo rialüberlieferung. Studien zum Totengedenken der Billunger und Ottonen, „Münstersche Mittelalterschriften”, nr 47, München. Althoff G., 1996, Otto III, Darmstadt. Althoff G., 2000/2009, Ottonowie. Władza królewska bez państwa, tłum. M. Tycner-Wolicka, Warszawa. Białuński G„ 2010, Misja prusko-litewska biskupa Brunona z Kwerfurtu, Olsztyn. Bielak W, 2011, Biskup ijego urząd w oczach średniowiecznych kronika rzy polskich, Lublin. Bieniak J., 1969, Wyprawa misyjna Brunona z Querfurtu a problem Selencji, „Acta Baltico-Slavica , t. 6, s. 181-195. Blaschke К., 2016, Pięciu braci męczenników. Pierwsi polscy eremici i ich kult, „Folia Historica Cracoviensia”, t. 22, s. 59-76. Borkowska U., 2001, Model biskupa misjonarza w chrześcijaństwie za chodnim od VII doX wieku, w: J. Strzelczyk, C. Pest, W. Polak (red.), Kanonizacja św. Wojciecha i dziedzictwojego kultu, Lublin, s. 61-66. Brojer W., 2014, Polska-Ruś w XI-XII wieku. Granica misyjności, w: Z. Dalewski (red.), Granica wschodnia cywilizacji zachodniej w średniowieczu, Warszawa, s. 297-374. Cywiński P. M. A., 1998, Zanik pamięci o Brunonie z Kwerfurtu w świa domości zbiorowej, „Przegląd Historyczny”, t. 89, z. 4, s. 607-613. Cywiński P. M. A„ 2009, Jaćwieska lokalizacja ostatniej misji i miejsca śmierci Brunona z Kwerfurtu, w: A. Kopiczko (red.), Święty Brunon. Patron lokalny czy symboljedności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 187-198. Dobosz J., 2002, Monarchia i możni wobec Kościoła w Polsce do początku XIII wieku,
Poznań. Drelicharz W, 2010, Najwcześniejsze roczniki polskie i sytuacja pisarska w Polsce około roku 1000, w: M. Dygo, W. Fałkowski (red.), Bruno z Kwerfurtu. Osoba - dzieło - epoka, Pułtusk, s. 101-127. Dudek J., 2010, List Brunona z Kwerfurtu do Henryka II i „De administrando Imperia” (cap. 37) Konstantyna Porfirogenety: próba rekon strukcji trasy misyjnej Brunona do kraju Pieczyngów, w: M. Dygo,
190 I BIBLIOGRAFIA W. Fałkowski feAj, Bruno z Kwerfurtu. Osoba - dzieło - epoka, Puł tusk, s. 241-254. Fałkowski W, 2010, List Brunona z Kwerfurtu do króla Henryka II, w: M. Dygo, W. Fałkowski (red.), Bruno z Kwerfurtu. Osoba - dzie ło - epoka, Pułtusk, s. 179-207. Franklin S., J. Shepard, 1996, Ihe Emergence ofRus 750-1200, London. Fried J., 1989/2000, Otton III i Bolesław Chrobry. Miniatura dedyka cyjna z „Ewangeliarza” z Akwizgranu, zjazd gnieźnieński a króle stwa polskie i węgierskie. Analiza ikonograficzna i wnioski historyczne, tłum. E. Kaźmierczak, W. Leder, Warszawa. Gackowski T., 2011, Skaźcie mnie na zapomnienie, czyli recepcja Listu Iw. Brunona z Kwerfurtu do Henryka II wśród ówczesnej elity poli tycznej Niemiec, w: A. Zglińska, P. Pranke (red.), Pamiętać, czy za pomnieć... Miejsca pamięci we współczesnym dyskursie naukowym, Warszawa, s. 41 - 5 o. Gieysztor A., 1966, Rzymska studzienka ze św. Wojciechem-Adałbertem z roku około 1000, w: Sztuka i historia. Księga pamiątkowa ku czcipro fesora Michała Walickiego, Warszawa, s. 22-29. Górecki J., s^i,Preromańskie pochówki panujących i dostojników w tzw. IIkościele na Ostrowie Lednickim, „Studia Lednickie”, t. 2, s. 117-130. Grzesik R., 1999, Kronika węgiersko-polska. Z dziejów polsko-węgierskich kontaktów kulturalnych w średniowieczu, Poznań. Grzesik R., 2002, Święty Wojciech w środkowoeuropejskiej tradycji hagiograficznej i historycznej, „Studia Zródłoznawcze”, t. 40, s. 43-56. Grzesik R., 2009, Chrześcijaństwo na Węgrzech w czasach św. Wojciecha i św. Brunona z Kwerfurtu, w: A. Kopiczko (red.), Święty Brunon.
Patron lokalny czy symboljedności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 29-49. Harari Y. N., 2018,21 łekcji na XXI wiek, tłum. M. Romanek, Kraków. Hehl E.-D., 2000, Die Gründung des Erzbistums Gnesenunter kirchen rechtlichen Aspekten, w: A. Wieczorek, H.-M. Hinz (red.), Europas Mitte um 1000, t. i, Stuttgart, s. 498-501. Janiak T., 2004, Problematyka wczesnych faz kościoła katedralnego w Gnieźnie, w: T. Janiak, D. Stryniak (red.), Początki architektury monumentalnej w Polsce, Gniezno, s. 85-130.
BIBLIOGRAFIA I 191 Jasiński T., 2016, Początki rocznikarstwa w Polsce, w: W. Graczyk, J. M. Marszalska, W. Fałkowski, L. Zygner (red.), Kościół, kultura, polityka w państwie pierwszych Piastów, Warszawa-Ciechanów, s. 169-185. Jurek T., 2009, Ad mestris locum. Gdzie znajdował się klasztor założony przez św. Wojciecha?, „Roczniki Historyczne”, t. 75, s. 7-23. Kahl. H.-D., 1955, „Compellere intrare“. Die Wendenpolitik Bruns von Querfurt im Lichte hochmittelalterlichen Missions- und Völkerrechts, „Zeitschrift für Ostforschung”, t. 4, nr 1, s. 161 -19 3 ; nr 2, s. 3 60-401. Kahl. H.-D., 1963, „Compellere intrare“. Die Wendenpolitik Bruns von Querfurt im Lichte hochmittelalterlichen Missions- und Völkerrechts, w: H. Beumann (red.), Heidenmission und Kreuzzugsgedanke in der deitschen Ostpolitik des Mittelalters, Darmstadt, s. 177-274. Karwasińska J., 1972, Świadek czasów Chrobrego - Brunon z Querfurtu, w: J. Dowiat, A. Gieysztor, J. Tazbir, S. Trawkowski (red.), Pol ska w świecie. Szkice z dziejów kultury polskiej, Warszawa, s. 91 -1 o 5. Klapuch G., 1966, Wpływ Polski na chrystianizację Skandynawii, „Studia Theologica Varsaviensia”, t. 4, nr 2, s. 13 9-16 5. Klimek R., 2009, Misja św. Brunona z Kwerfurtu na tle wczesnośrednio wiecznych szlaków komunikacyjnych, w. A. Kopiczko (red.), Świę ty Brunon. Patron lokalny czy symboljedności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 109-133. Kollinger K., 2014, Polityka wschodnia Bolesława Chrobrego (992-1025), Wrocław. Kowalczyk-Heyman E., 2006, Czy istotnie Prusy? W sprawie lokalizacji pierwszego etapu misji biskupa Brunona z
Kwerfurtu, w: M. Młynarska-Kaletynowa, J. Kruppe (red.), O rzeczach minionych Zbiór stu diów historycznych o średniowieczu. Scripta rerum historicarum AnnaeRutkowska-Płachcińska oblata, Warszawa, s. 163-177. Kowalczyk-Heyman E., 2009, Gdzie nawracał i gdzie zginął biskup Bru no z Kwerfurtu?, w: A. Kopiczko (red.), Święty Brunon. Patron lo kalny czy symbol jedności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 171-185. Krysztofiak T, 2004, Wczesnopiastowski kościółp.w. św. Jana Chrzcicie la w grodzie w Gieczu w świetle najnowszych odkryć, w: T. Janiak, D. Stryniak (red.), Początki architektury monumentalnej w Polsce, Gniezno, s. 181-191.
19г I BIBLIOGRAFIA Kujawiński J., 2004, Spotkanie z „innym”. Średniowieczny misjonarz ijego ‘sacrum w oczach pogan, „Roczniki Historyczne”, t. 70, s. 7-64. Kunysz A., 1981, Przemyśl wpradziejach i wczesnym średniowieczu, Przemyśl. Kuźmiuk-Czekanowska A., 2009, Piśmiennictwo świętego Brunona z Kwerfurtu, w: A. Kopiczko (red.), Święty Brunon. Patron lokalny czy symboljedności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 303-317Labuda G., 1971, Główne linie rozwoju rocznikarstwa polskiego w wiekach średnich, „Kwartalnik Historyczny”, t. 78, z. 4, s. 804-813. Labuda G., 1997, Inspiracje misyjne kościoła magdeburskiego w działal ności chrystianizacyjnej św. Wojciecha i św. Brunona z Kwerfurtu, w: S. Sterna-Wachowiak (red.), Chrześcijańskie korzenie. Misjonarze, święci, rycerze zakonni, Poznań. Labuda G., 2000/2004, Święty Wojciech. Biskup-męczennik. Patron Pol ski, Czech i Węgier, Wrocław. Labuda G., 2004, Szkice historyczne X-XI wieku. Z dziejów organizacji Kościoła w Polsce we wczesnym średniowieczu, Poznań. Labuda G., 2006, Pięciu Braci Męczenników (1003) w Międzyrzeczu, czy w Kazimierzu?, „Roczniki Historyczne”, t. 72, s. 225-230. Ludat H., 1971, Piasten und Ottonem, w: An Elbe und Oder um das Jahr 1000. Skizzen zur Politik des Ottonenreiches und der slawischen Mächte in Mitteleuropa, Köln. Łbik L., 1999. Święty Bruno z Kwerfurtu a relikty wczesnośredniowieczne go kościoła grodowego w Kałdusie koło Chełmna, „Materiały do Dzie jów Kultury i Sztuki Bydgoszczy i Regionu”, t. 4, s. 125-133. Maciejewski J„ 2011, Średniowieczny misjonarz a millenium Litwy. Bru no z Kwerfurtu
ijego ostatnia misja, w: Językowe i kulturowe dziedzi ctwo Wielkiego Księstwa Litewskiego, Bydgoszcz, s. 29-35. Matla M., 2014, Opowieść Kosmasa o Pięciu Braciach Męczennikach ijej potencjalne źródła - krótki przyczynek do dyskusji, „Historia Slavorum Occidentis”, nr 2 (7), s. 13-38. Mejor M., 2010, Rytmika prozy Brunona z Kwerfurtu, w: M. Dygo, W. Fałkowski (red.), Bruno z Kwerfurtu. Osoba - dzieło - epoka, Puł tusk, s. 273-278. Meysztowicz W, 1958, Szkice o św. Brunonie-Bonifacym, „Sacrum Poloniae Millennium”, t. 5, s. 445-502.
BIBLIOGRAFIA I 193 Michałowska T., 2000, Autobiografia średniowieczna - poszukiwania (Bruno z Kwerfurtu), w: J. Okoń (red.), Od średniowiecza ku współ czesności. Prace ofiarowane Jerzemu Starnawskiemu w pięćdziesięcio lecie doktoratu, Łódź, s. 9 5 -104. Michałowski R., 1996, Translacja Pięciu Braci Polskich do Gniezna. Przy czynek do dziejów kultu relikwii, w: H. Manikowska, H. Zaremska (red.), Peregrinationes. Pielgrzymki w kulturze dawnej Europy, War szawa, s. 173-185. Michałowski R., 1998, Podstawy religijne monarchii we wczesnym śred niowieczu zachodnioeuropejskim. Próba typologii, „Kwartalnik Hi storyczny”, t. 105, z. 4, s. 3-34. Michałowski R., 2005, Zjazd gnieźnieński, Wrocław. Michałowski R., 2010, Król czy misjonarz? Rozumienie misji wX/XI wie ku, w: M. Dygo, W. Fałkowski (red.), Bruno z Kwerfurtu. Osoba dzieło - epoka, Pułtusk, s. 129-144. Michałowski R., 2020, Pasja z Tegernsee: misja u pogan, liturgia i kreacja hagiograficzna, „Studia Zródloznawcze”, t. 58, s. 11 -3 2. Nastalska J., 2009, Święty Bruno-Bonifacy w polskim piśmienni ctwie historiograficznym i hagiograficznym do końca XVIII wieku, w: A. Kopiczko (red.), Święty Brunon. Patron lokalny czy symboljed ności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 329-348. Nilsson В., 2003, Kring nagra bortglömda tankar om Suigi och OlofSkötkonungs dop, „Fornvännen”, t. 98, s. 207-212. Nowak W, 1982, Św. Bruno z Kwerfurtu ijego kult w diecezji warmiń skiej, „Studia Warmińskie”, t. 19, s. 61-95. Palmaitis L., 2009, Hipoteza „skalowska” w historii świętego Brunona i problem rzeki Alstry, w: A. Kopiczko
(red.), Święty Brunon. Patron lokalny czy symboljedności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 205-211. Paroń A., 2013, Brunona z Kwerfurtu wyprawa do Pieczyngów - aspekty misyjne i polityczne, „Slavia Antiqua”, t. 54, s. 97-115. Pauk M., 2014, „Capella regia i struktury Kościoła monarszego w Euro pie Środkowej X-XII wieku. Ottońsko-salickie wzorce ustrojowe na wschodnich rubieżach łacińskiego chrześcijaństwa, w: Z. Dalewski (red.), Granica wschodnia cywilizacji zachodniej w średniowieczu, Warszawa, s. 211-277.
194 I BIBLIOGRAFIA Pleszczyński A., 1996, Boleslaw Chrobry konfratrem eremitów św. Romu alda w Międzyrzeczu, „Kwartalnik Historyczny”, 1.103, z. 1, s. 3-22. Pleszczyński A., 2008, Niemcy wobec pierwszej monarchii piastowskiej (PSS -1034). Narodziny stereotypu. Postrzeganie i cywilizacyjna kla syfikacja władców Polski i ich kraju, Lublin. Płóciennik T., 2009, Kilka uwag na temat inskrypcji gnieźnieńskiej ‘OSSA TRIUM...’, w: T. Janiak (red.), Architektura romańska w Pol sce. Nowe odkrycia i interpretacje, Gniezno, s. 661-676. Poppe A., 1969, Opowieść o męczeństwie i cudach Borysa i Gleba. Okolicz ności i czas powstania utworu, „Slavia Orientalis”, t. 18, z. 4, s. 359-382. Poppe A., 1995, Spuścizna po Włodzimierzu Wiełkim. Wałka o tron ki jowski 1013-1013, „Kwartalnik Historyczny”, t. 102, z. 3-4, s. 3-22. Powierski J., 1968, Stosunki połsko-pruskie do 1230 r. ze szczególnym uwzględnieniem roli Pomorza Gdańskiego, Toruń. Rabczyński P., 2009, Męczeństwo szczytem chrześcijańskiego świadectwa, w: A. Kopiczko (red.), Święty Brunon. Patron lokalny czy symboljed ności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 9 5 -106. Rodzińska-Chorąży T, 2016, Kościół św. Jana Chrzcicieła w Gieczu - między przesłaniem a tajemnicą, w: M. Kara, T. Krysztofiak, A. M. Wyrwa (red.), Gród piastowski w Gieczu. Geneza - funkcja kontekst, Poznań, s. 179-307. Rosik S., 2010, Obraz poganina na podstawie piśmiennictwa z przełomu Xi XIstulecia. Z badań nad umysłowością św. Brunona z Kwerfurtu, w: M. Dygo, W. Fałkowski (red.), Bruno zKwerfurtu. Osoba - dzie ło - epoka, Pułtusk, s. 145-160. Rutkowska-
Płachcińska A., 2002, Pasje świętych Wojciecha i Brunona z tzw. kodeksu z Tegernsee, „Studia Zródłoznawcze”, t. 40, s. 19-41. Sas M., 2009, Działałność św. Brunona z Kwerfurtu, „Teka Historyka”, nr 38, s. 32-95. Sochacki J., 2003, Stosunki pubłicznoprawne między państwem połskim a cesarstwem rzymskim w łatach 3163-1102, Słupsk. SochackiJ., 2010, Ród i związki rodzinne Brunona zKwerfurtu, w. M. Dygo, W. Fałkowski (red.), Bruno zKwerfurtu. Osoba - dzieło - epoka, Puł tusk, s. 227-240. Sosnowski M., 2006, Kategorie związane z misją i męczeństwem w pis mach Brunona z Kwerfurtu, w: Cognitioni gestorum. Studia z dzie-
BIBLIOGRAFIA I 195 jów średniowiecza dedykowane Profesorowi Jerzemu Strzelczykowi, Poznań, s. 205-230. Sosnowski M., 2012, Anonimowa „Passio s. Adalperti martiris” (BHL 40) oraz Wiperta „Historia de predizatione episcope Brunonis” (BHL 1471b) - komentarz, edycja, przekład, „Roczniki Biblioteki Narodowej t. 43, s. 5-74. Sosnowski M., 2013, Studia nad wczesnymi żywotami św. Wojciecha. Tra dycja rękopiśmienna i polemika środowisk, Poznań. Sosnowski M., 2016, Kilka uwag o chronologii życia i twórczości Brunona z Kwerfurtu, „Roczniki Historyczne , t. 82, s. 63-78. Strzelczyk J., 1992, Mieszko Pierwszy, Poznań. Strzelczyk}., 1997, Apostołowie Europy, Warszawa. Strzelczyk}., 1999, Bolesław Chrobry, Poznań [wyd. 2]. Strzelczyk}., 2009, Otton III i Brunon z Kwerfurtu wobec kwestii uniwer salizmu średniowiecznego, w: A. Kopiczko (red.), Święty Brunon. Pa tron lokalny czy symboljedności Europy i powszechności Kościoła, Ol sztyn, s. 17-28. Strzelczyk}., 2010, Brunon z Kwerfurtu a polityka Cesarstwa na wscho dzie, w: M, Dygo, W. Falkowski (eds.), Brunoo z Kwerfurtu. Osoba dzieło - epoka, Pułtusk, s. 161-178. Śliwiński B., 2014, Bezprym pierworodny syn pierwszego króla Polski (786-zima/wiosna 1032), Kraków. Tureczek M., zos^,^uae Mezerici dicitur: Międzyrzecz w kręgu dyskusji nad eremem Pięciu Braci Męczenników i początkami polskiego chrześ cijaństwa, Warszawa. Tyszkiewicz }., 1998, Brunon z Querfurtu ijego misje, w:}. Tyszkiewicz (red.), Z dziejów średniowiecznej Europy Środkowowschodniej: zbiór studiów, Warszawa, s. 3 5-48. Tyszkiewicz }., 1999, Brunon z Querfurtu na Rusi, w: M.
Drzewiecki (red. ), E scientia et amicitia. Studia poświęcone profesorowi Edwardo wi Patkowskiemu, Warszawa-Pułtusk, s. 219-227. Tyszkiewicz}., гоо^г, Brunon z Querfurtu w Polsce i w krajach sąsiednich. W tysiąclecie śmierci 1007-2007, Pułtusk. Tyszkiewicz }., 2009b, Pobyty Brunona z Querfurtu w Polsce, w: A. Ko piczko (red.), Święty Brunon. Patron lokalny czy symboljedności Eu ropy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 161 -169. Urbańczyk P., 2008, Trudne początki Polski, Wrocław.
196 I BIBLIOGRAFIA Urbańczyk P., 2009, Stan chrystianizacji regionu bałtyckiego w czasach Brunona z Kwerfurtu, w: A. Kopiczko (red.), Święty Brunon. Patron lokalny czy symboljedności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 137-146. Urbańczyk P., 2011, Mieszko Pierwszy tajemniczy, Toruń. Urbańczyk P., 2015, Zanim Połska została Polską, Toruń. Urbańczyk P., 2017a, Bolesław Chrobry - lew ryczący, Toruń. Urbańczyk P., 2017b, Tempo początków chrystianizacji ziem piastowskich, w: J. Dobosz, M. Marla, J. Strzelczyk (red.), Chrzest Mieszka Ii chry stianizacja państwa Piastów, Poznań, s. 185-197. Urbańczyk P., 2020a, Trudna historia zwłok, t. 1: Wrócisz do ziemi, To ruń. Urbańczyk P., 2020b, Archaeology and the Beginnings of Christianity in Poland, w: I. Kąkolewski, C. Lübke, P. Urbańczyk (red.), The Daw ning of Christianity in Poland and across Central-Eastern Europe: History and the Politics ofMemory, Berlin, s. 65-76. Voigt H. G., 1898, Adalbert -von Prag. Ein Beitrag zur Geschichte der Kir che und das Mönchtums im zehnten Jahrhundert, Berlin. Voigt H. G., 1907, Brun von Querfurt, Mönch, Eremit, Erzbischof der Heiden und Märtyrer. Lebenslauf, Anschauungen und Schriften eines deutschen Missionars und Märtyrers um die Wende des zehnetn und elften Jahrhunderts. Ein Betrag zur Geschichte Deutschlands und Ita liens im Zeitalter Ottos III und zum ältesten Kirchengeschichte Un garns, Russlands, Polens, Schwedens undPrussens, Stuttgart. Weiss A., 1997, Pozwolenie na głoszenie ewangełii („licencia apostolica ad missionem”) w czasach św. Wojciecha, „Universitas Gedanensis”, t.
9, z. 1-2, s. 61-71. Weiss A., 1998, Wojciechowy model biskupa i chrześcijanina w świetle „Vitaprior”, w: R. Knapiński (red.), Dziedzictwo kultu św. Wojcie cha, Lublin, s. 29-39. Wenskus R., 19 5 6, Studien zur historisch-politischen Gedankenwelt Bruns von Querfurt, Münster. Wieczorek A., Hinz H.-M. (red.), 2000, Europas Mitte um 1000, t. 3, Stuttgart. Wiszewski P., 2008, Dmus Bolezlai. Wposzukiwaniu tradycji dynastycz nej Piastów (do około 1138 roku), Wrocław.
BIBLIOGRAFIA I 197 Wiszewski P„ 2010, Bruno jako opiekun domu Bolesława Chrobrego. Przyczynek z dziejów komunikacji pierwszych Piastów z elitami Rze szy, w: M. Dygo, W. Fałkowski (red.), Bruno z Kwerfurtu. Osoba dzieło - epoka, Pułtusk, s. 209-226. Wiszewski P„ 2015, Historyczne refleksje nad chrystianizacją Połski w kon tekściefuneralnym, w: W. Dzieduszycki, J. Wrzesiński (red.), Cmen tarzyska - relacje społeczne i międzykulturowe, Poznań, s. 121-128. Wojciechowski Z., 1951, Szkice historyczne jedenastego wieku, Kraków [wyd. ?]. Wood I„ 1999, Adalbert z Pragi IBruno z Kwerfurtu, w: Z. Kurnatowska (red.), Tropami św. Wojciecha, Poznań, s. 160-167. Wood I., 2001, The Missionary Life. Saints and Evangelisation ofEurope 400-1050, Harlow. Wood I., 2017, „Bruno of Querfurt and the practice of mission” [maszy nopis w archiwum instytutu PIASt w Warszawie], Zakrzewski S., 1925/2006, Bolesław Chrobry Wielki, Lwów [wyd. 2 Kraków],
Indeks osobowy A Adalbert z Trewiru, arcybiskup magdeburski 168 Adam z Bremy (Adam Bremeński), kronikarz 8 z Ademar z Chabannes, francuski mnich, dziejopisarz 39, 81,159 Aegidius zob. Idzi Aleksy, św. 28,58, 175 Alkuin, mnich anglosaski, uczony 165 AlthoffGerd 18, 22, 28,40,53, 108,116 Andrzej, kapłan 147,149-150 Anonim Gall, kronikarz 3 7, 70, 176, 182 Antoni, kapłan 147,149 Arduin z Ivrei, król Włoch 177 Arpadowie, dynastia książąt i królów węgierskich 44 Astryk-Anastazy, benedyktyński arcybiskup Węgier 9 5 В Bałtowie, indoeuropejska grupa językowa 11, 17, 35, 37,45, 61,77, 86, 171, 175,184 Barnaba, mnich międzyrzecki z klasztoru w Mesirichi 55,65, 74,114,122,131,136-137, 144,146-147,17 5,177 Belial, bibl., jeden z upadłych aniołów 47, 102,108 Benedykt (Benedetto) z Benewentu, włoski benedyktyn, jeden z Pięciu Braci Męczenników 10, 12, 14, 26, 54, 63-66,70-71, 73, 88, 94-99, 117, 121, 124-138, 140-141, 144-145, 148-149, 169-170, 172-173, i75 177 Bezprim Bolesławowie (Besfrim, Besprim, Bezbriem, Bezbriemo, Bezbrimo, Bezperem, Bezprem), książę polski, pierworodny syn Bolesława I Chrobrego 95, 170,177 Bialuński Grzegorz 33,37 Tb 157,160, 162, 181 Bielawski August 104 BieniakJanusz 156 Blaschke Kinga 65, 151
200 I INDEKS OSOBOWY Boecjusz, łaciński filozof 56 Bogusza, subdiakon 96 Bolesław I Chrobry (Bilizlavo, Bolesław Mieszkowic, Bolesław Sławny, Bolesław Wielki, Bolislavus, Bolizlau, Bolizlaus, Bolizlaus Sclavigena, Bolizlauus, Bolizlav, Bolizlavo, Bolizlavus, Botisclavus, Burisleif, БОЛЕСЛАВЪ), książę i król Polski 9-12,14-15, 17,19-20, 23-26, 3 5-37, 41.44, 46, 50-53,64-65, 68,70-71,74, 77-78, 82-84, 86, 89, 95-98,102, 105-109, 113-118,120-122, 125, 129-130, 135-138,141, 143—144 14 6, 14 9, 15b i54-155,158-159, 162, 167, 170-172,175-180, 182, 184-186 Bonifacy (Winfrid Bonifacy), św. 28,58, 69,13 5, 173,175 Borkowska Urszula 87 Bracia Męczennicy, św. św. 95-99,102,105-106,114-119,121-142, 144-152, 16 2, 166-167, 16 9-17 3, 17 5, 177,181-182, 184-185 Bretislav I (Brzetysław I), książę czeski z dynastii Przemyślidów 151,16 2 -16 3 Brojer Wojciech 181 Bruno Starszy, graf kwerfurcki, ojciec Brunona z Kwerfurtu 40,5 5 Bruno(n) Bonifacy z Kwerfurtu, św. (arcy)biskup, misjonarz, hagiograf 11-12, 14,17, 23, 2-7, ЗІ, 36, 39,48,53,55,59-61, 63, 76,78,103,105,119, 129, 160, 164,174, 181, 184-185 Bruno/Prunward z Sankt-Gallen, biskup misyjny 44 C Canaparius loannes zob. Kanapariuszjan Cywiński Piotr 157,160,163 Czesi 151, 162-163, 176 D Damiani Pietro 15, 39, 59, 69, 76, 95-98, 109, 122, 143, 156, 158, 170 Dietrich, syn grafa kwerfurckiego Brunona Starszego i Idy 5 5 DoboszJózef 160 Drelicharz Wojciech 3 8 DudekJarosław 86 E Eid zob. Idzi Ekkehard I, margrabia miśnieński, syn Guntera z Kuckenburga, brat Guncelina 105 Ekkehard II Herman (Ekkehard Młodszy), margrabia miśnieński, młodszy
syn Ekkeharda I, mąż Regelindy, córki Bolesława Chrobrego 35
INDEKS OSOBOWY Ekkehard Rudy, nauczyciel w magdeburskiej szkole przykatedralnej 41 Ekkehardynowie, ród saski 51 Emmeram, św. no Emnilda Dobromirówna, córka Dobromira, trzecia żona Bolesława Chrobrego 11 F Franklin Simon 84 FriedJohannes 116,176 Fryzowie, lud pochodzenia germańskiego zamieszkujący okolice Fryzji 59, 173 G Cackowski Tomasz 161 Gebhard, syn grafa kwerfurckiego Brunona Starszego i Idy 5 5 Gedeon/Geddon, filozof 41,56 Gejza, książę węgierski z dynastii Arpadów, ojciec króla Istvâna/Stefana 44 Gerbert z Aurillac zob. Sylwester II Gieysztor Aleksander 30 Gisehler, arcybiskup magdeburski 90 Gizela Bawarska, księżniczka bawarska, królowa Węgier, żona Stefana Świętego 45,72., 80 GóreckiJanusz 160 Grafowie z Walbeck, ród 40,51 Grzegorz II, papież 173 I 101 Grzegorz V (Bruno Karyncki, Bruno z Karyntii), papież 173, 185 Grzegorz z Cerchiary, św. 59 Grzesik Ryszard 22, 44,72 Guncelin, margrabia Miśni 5 3 H Harald Gormsson Sinozęby (Harald Blâtand), król Danii z rodu Skjoldungów 164 HarariJuwal Noach z 1 Hehl Ernst-Dieter 176 Henryk II Kłótnik, książę Bawarii, ojciec cesarza Henryka II Świętego 109 Henryk II Święty (Henryk Młodszy), król i cesarz niemiecki, król Włoch, książę Bawarii jako Henryk IV 17-19, 2 5, 2 9-3 0, 3 4-3 8,44-49,52.-53,68,70-74,76-78, 80-84, 86-87, 89-90, 99-122,147, 150-151, 15З-I5 5 159, 162, 167-168, 172-176, 178-181 Henryk IV, bawarski książę 69 Henryk ze Schweinfurtu, margrabia bawarskiej Marchii Północnej 74 Hilderich, biskup Havelbergu/ /Hobolina 75 I Ida, żona grafa kwerfurckiego Brunona Starszego, matka
101 I INDEKS OSOBOWY Brunona Bonifacego z Kwerfurtu 5 5 Idzi (Aegidius, Ägidius, Eid, Eigidius, Eido, Ido), biskup miśnieński 75-76 Izaak, mnich, jeden z Pięciu Braci Męczenników 54,136—13 8, 140-141,144 J , Jaćwingowie, grupa plemion bałtyjskich 49, 180, 185 Jan Chrzciciel (Jan Baptysta), św. 160 Jan Długosz, polski historyk, wychowawca synów Kazimierza Jagiellończyka 182 Jan Gradeni/Gradonicus z Wenecji, mnich z Monte Cassino 127 Jan XV, papież 70 Jan XVIII, papież 74, 122, 146 Jan (Giovanni) z Wenecji, włoski benedyktyn, jeden z Pięciu Braci Męczenników 10, 12, 14, 24, 26,54,58, 64-65, 70, 73, 97-98, 121,126, 128-138, 140-141, 144-145, 148-149, 169-170 Janiak Tomasz 151 Jasiński Tomasz 3 8 Jezus Chrystus 19, 21, 30, 34,47, 66, 94, 102,108,110,112, 135, 165, 172-174 Jordan, pierwszy biskup Polski 38, 162 Jurek Tomasz 6s, 143 К Kabarowie, chazarski lud osiadły na Węgrzech i Ukrainie 72 Kahl Hans-Dietrich 168 Kanapariusz Jan (Canaparius loannes), opat rzymskiego klasztoru św. św. Aleksego i Bonifacego 16,5 8 Karol Wielki (Carolus Magnus), król Franków, cesarz 89-90, 168 KarwasińskaJadwiga 61 Kazimierz I Odnowiciel, (Kazimierz Karol według Galla Anonima), książę polski z dynastii Piastów, syn Mieszka II i Rychezy 160, 162 Klapuch Gustaw 81 Klimek Robert 157 Kolberg August 96 Kollinger Karol 77, 81, 84, 86 Konstantyn I Wielki, cesarz rzymski 89,178 Kosmas z Pragi, kanonik praski, pierwszy czeski dziejopisarz 55,65,88,131,137,151 Kowalczyk-Heyman Elżbieta 156- -157 Krescencjusze (Crescenzi), arystokratyczny ród w średniowiecznym Rzymie 62,122 Krystyn, kucharz, jeden z Pięciu
Braci Męczenników 54, 65, 136-137, 13 9-14 2, 144-146, 148 Krysztofiak Teresa 161
INDEKS OSOBOWY Krzysztof, kapłan w klasztorze Meserichi 147,149 KujawińskiJakub 165 Kunegunda Luksemburska (św. Kunegunda), królowa Niemiec, cesarzowa Świętego Cesarstwa Rzymskiego, żona cesarza Henryka II Świętego i iz Kunysz Antoni 160 Kuźmiuk-Czekanowska Aleksandra 58 L Labuda Gerard 15, 38,55-56, 65, 87, 168 Leon, opat w rzymskim klasztorze św. św. Aleksego i Bonifacego, przyjaciel św. Wojciecha 58 Lubrański Jan, biskup 151 Lucice (Wieleci), Słowianie połabscy zamieszkujący tereny pomiędzy dolną Odrą aŁabą47,78, ioz, 108, 121, 167-168,178 Ludat Herbert 51 Ludolfingowie, dynastia władców Niemiec i cesarzy panujących w Świętym Cesarstwie Rzymskim Z5, 55, 100,107 Ł ŁbikLech i6q M MaciejewskiJacek 181 Madziarzy zob. Węgrzy I 10? Marcin, św. 137,142 Mateusz, mnich, jeden z Pięciu Braci Męczenników 54,136-138, 141,144 Mathilde, babka Thietmara, ciotka Brunona z z Kwerfurtu 40 Matła-Kozłowska Marzena 88, 136 Maurycy, św. 47, 105, 108,114, 150,178 Mejor Mieczysław 41, 154 Metody, św. 178 Meysztowicz Walerian 77 Michałowska Teresa 3 3 Michałowski Roman 84, 117, 181 Mieszko I (Mescho, Misako, Miseco, Misego, Misicho), polski książę z dynastii Piastów 114, 117,143, 162-164 Mieszko II Lambert (Mieszko Bolesławowie), król Polski z dynastii Piastów, syn Bolesława I Chrobrego I Emnildy 162 Mikołaj I Wielki, papież 185 N Nastalska Joanna 163 Nedamer (Nethimer), władca Jaćwingów (?) ochrzczony przez Brunona z Kwerfurtu 157 Nil z Kalabrii, św. 44,59 Nilsson Bertil 81 Nowak Władysław 3 9
104 I INDEKS OSOBOWY o Odilon, opat Cluny 45 Olaf I Tryggvason, król Norwegii z rodu Ynglingów 164 Olof Skötkonung, król Szwecji, syn Eryka Zwycięskiego i Swiętosławy, córki Mieszka I 81 Otryk/Oktryk, saski uczony 5 6 Otto I Wielki, król niemiecki, cesarz 41,56, 89, 91, 159 Otto II, król niemiecki, cesarz 48, 89-91,102,109 Otto III, król niemiecki, cesarz 9-11,13-18, 20-21, 23-26, 28-30, 36, 39,44-45,47-48. 52-53,57-58, 63-64, 66, 69, 71-73, 82, 89, 91-99,102, 105, 107-108,114-117,120, 124-125,128,13 5, 140, i45 167, 175-178,184,186 Ottonowie, cesarze niemieccy (Otto I, Otto II, Otto III) 90, 100 P Palmaitis Letas 157 Paroń Aleksander 86 Pauk Marcin 57 Paweł, kapłan w klasztorze Meserichi 147,149 Paweł, św., apostoł 66, 68,174 Piastowie, dynastia panująca wPolsce9-io, 13-14,17,50, 108, 117,143 Pieczyngowie (Picennaci), plemiona koczownicze nad Morzem Czarnym 35,43, 68, 76, 83-84, 86,109,153-154, 174, 180,184 Piotr, św., apostoł 57, 66, 68,90-92, 102,115-117,172-174 Pleszczyński Andrzej 65, 116 -117, ИЗ Płóciennik Tomasz 151 Polacy (Poloni, Polini), mieszkańcy państwa Bolesława Chrobrego 13, 106-107, 121,130, 135, 151-152,162, 167 Polanie, hipotetyczne plemię słowiańskie 121,130,170 Poppe Andrzej 86 PowierskiJan 157 Prusowie (Estowie), grupa plemion bałtyjskich 11, 26, 3 5,103, 114, 154—156, 166-167, 180 Przemyślidzi, dynastia książąt i królów czeskich 14 R Rabczyński Paweł 135 Radim-Gaudenty (Radim Slavnikowic), przyrodni brat św. Wojciecha, pierwszy arcybiskup gnieźnieński 10, 13, 23-24,38,41,56,58-59, 70-71, 79,147. 162, 167, 174-176, 178 Radia, przyrodni brat św.
Wojciecha 41, 56 Rikbert, komes Hassegau 5 5 Rodbert, mnich 81-82
INDEKS OSOBOWY Rodzińska-Chorąży Teresa 160, 162 Romuald z Camaldoli, św., opat, założyciel zakonu kamedułów 14-15,28,39,44,47-48,54. 59, 62-63,76,93-97, iz3~ -128,133,170,177 Rosik Stanisław 27,45,56 Rusini (Rusowie, Russi), lud wieloetniczny zamieszkujący dorzecza Wołchowu, Wołgi i Dniepru 31,156,159 Rusowie zob. Rusini Russi zob. Rusini Rutkowska-Płachcińska Anna 19-20,39,155.158 Rycheza Lotaryńska (Ryksa), królowa Polski, żona Mieszka II, córka Ezzona i Matyldy 3 8 S Sarolta (Bela Knegini), księżniczka siedmiogrodzka, żona Gejzy, księcia węgierskiego z dynastii Arpadów 72 Sas Maksymilian 77, 83, 88,103, 182 Sasi, lud germański 12,36, 95, 105, 107, 121, 123,150,165, 182 Saxo Gramatyk, średniowieczny historyk i kronikarz duński 156 Schramm Percy Ernst 20 Sergiusz I, papież 173 I 105 ShepardJonathan 84 Sigfrid, misjonarz w Szwecji 81 Slavnikowic Wojciech zob. św. Wojciech Slavnikowice zob. Sławnikowice Sławnikowice (Slavnikowice, Slavnicovice), ród północnoczeski 13-14,56, 98, 130, 162 Słowianie 63-64, 73, 96-98, 120-121,128-129, 167, 170 Sobeslav Slavnikovic (Sobebor, Sobëslav Slavnikovic, Sobiesław), książę libicki, syn Sławnika i Strzeżysławy, brat św. Wojciecha i Radima 10,13 SochackiJarosław 29,40, 106 Sosnowski Miłosz 35, 68, 77, 79, 83-84, 86, 156,158, 165 Stefan, kapłan w klasztorze Meserichi 147-148 Strzełczyk Jerzy 28-29,40,45,49, 72,176,179 Swarożyc, w mitologii słowiańskiej bóg ognia 47, 102,108 Swen Widłobrody (Sven Tveskæg), król Danii z dynastii Skjoldungów, syn Haralda Sinozębego 82 Sylwester I, papież 127 Sylwester II (Gerbert z Aurillac, Gerbert
d’Aurillac), papież 28, 3 5,44,66-67,69-70,124, 172-173, 175-177, 18 5 Szeklerowie (Seklerzy, Szeklerzy, Sekelowie), grupa etniczna
zo6 I INDEKS OSOBOWY zamieszkująca wschodnią część Siedmiogrodu 7z Szwedzi 3 5,43, 76, 81-82,167, 174,180, 184 Ś Śliwiński Błażej 170, 177 Świętopełk Vladimirowic (Sviatopolk), syn wielkiego księcia kijowskiego Włodzimierza, książę kijowski, zięć Bolesława Chrobrego 84, 86 Świętopełk, książę wielkomorawski z dynastii Mojmirowiców 84, 86 Świętosława Mieszkówna (Gunhilda, Sigrda, Sygryda Storrâda, Świętosława), królowa Szwecji i Danii, córka Mieszka I i Dobrawy, żona Eryka Zwycięskiego, później Swena Widłobrodego 82 Świętosława- Gunhilda zob. Świętosława Mieszkówna Święty Wacław zob. Vaclav T Taginon, arcybiskup magdeburski 68,74-75,77, 80, 86, 90,113, i74 179 Tedald z Arezzo, biskup 126 Teutoni, lud germański zamieszkujący dorzecze Łaby 167 Theophanu Skleraina (Teofano, Teofania, Theophanii, Овофатою, Ѳгофаа), księżniczka bizantyjska, cesarzowa regentka, żona cesarza Ottona II, matka Ottona III 21, 90-91 Thietmar, biskup Merseburga, kronikarz 21, 26, 29, 38-52, 5 5-56, 62, 67, 69,70, 74-76, 78,105, 113,117-120, 138, 15 0, 155-156, 15 8,16 3,174-176, 180, 185 TyszkiewiczJan 77, 86,96,109, 157,160 U Ulryk z Augsburga, św. 11 o Unger, biskup poznański, drugi biskup Polski 74, 78, 88,114, 122, 141-142, 144, 146-147, 150, 155, 171,179 Urbańczyk Przemysław 10, 31,43, 51, 70-71, 78, 105,109, 143, 15 0, 15 7-15 8, 160-162, 16 4, 176, 183 V Vaik-Istvän/Stefan I (Istvan I Wielki, Vajk-Istvân/Stefan, Stefan I Wielki), św., król Węgier z dynastii Arpadów 44, 72, 171 Vigon, biskup Brandenburga/ /Brenny 75 Vladimir I zob. Włodzimierz I Wielki
INDEKS OSOBOWY Voigt Heinrich Gisbert za, 30,39, 55,65, ИЗ. 157 W Wacław I (Svaty Vaclav, Święty Wacław, Vaclav), św., czeski książę z dynastii Przemyślidów, męczennik 130 Wawrzyniec, św. 91 Weiss Anzelm 27, 155, 171,178 Wenskus Reinhard 81 Węgrzy (Madziarzy, Madziarowie) 3 5,43-44, 80, 180,184 Wigbert, biskup merseburski 75 Wilhelm, syn grafa kwerfurckiego Brunona Starszego i Idy 5 5 Wilibrord-Klemens, św. 69,173 Willigis, arcybiskup Moguncji 75 Wipert, kronikarz 17, 155, 157-158,180-181 Wiszewski Przemysław 34,46, 106, 122, 159,184 Włodzimierz I Wielki (Vladimir I, Vladimir Sviatoslavowicz), I 107 św., wielki książę kijowski z dynastii Rurykowiczów, syn księcia Światoslawa I i Małuszy 44,68, 84-86, 154, 156, 164,171 Wojciech Slavnikowic (św. Wojciech-Adalbert, Wojciech Sławnikowic, Wojciech Slavnikovic, Voietech, Vojtèch), św., biskup Pragi, syn Sławnika i Strzeżysławy 10-13, 15,19, 23-24, 28-30, 34-3 5.41.48,5*, 56-59.68, 76,79.87. 94,98, u 8,13 5, 154,158,172,180,184-185 Wojciechowski Tadeusz 5 5 Wbodlan 12, 27, 82, 85, 87-88, 107, 165 Z Zakrzewski Stanisław 84 Zygfryd z Walbeck, graf, ojciec Thietmara 40
|
| adam_txt |
Spis treści Wprowadzenie do trylogii | 9 Wstęp I 23 i. Zapomniany i przywrócony świadek epoki | 3 3 2. Dwaj kuzyni, dwa spojrzenia | 40 ^. Dramatis personae widziane oczami Brunona | 52 3.1. Brunona-Bonifacego autoportret krytyczny | 55 ♦ 3.2. Otto III | 89* 3.3. HenrykII I 99 ♦ 3.4. Bolesław Chrobry | 114 ♦ 3.5. Opat Romuald | 123 ♦ 3.6. Benedykt z Benewentu | 126 ♦ 3.7. Jan z Wenecji | 133 4. „Pasja” według św. Brunona | 135 5. Sławny z cudów klasztor wMezirichi/Meserici | 143 6. Pamięć o misji Brunona | 153 7. Pragmatyka misyjna Brunona | 164 Zakończenie | 180 Zakończenie trylogii | 184 Bibliografia | 187 Indeks osobowy | 199
Bibliografia Edycje i tłumaczenia źródeł Adam z Bremy - Magister Adam Bremensis, Gęsta Hammaburgensis ecclesiepontificum, w: Quellen des p. und ii. Jahrhunderts zur Geschi chte der Hamburgischen Kirche und des Reiches, red. W. Trillmilch, Darmstadt 1978,5.137-499 \History oftheArchbishops ofHamburg-Bremen, tłum., wstęp i komentarz E J. Tschan, New York 2001]. Ademar z Chabannes - Ademari Cabannensis Chronicon, wyd. P. Bour gain, R. Landes, G. Pon, „Corpus Christianorum Continuatio Mediaeualis”, nr 129, Turnhout 1999. Annales Quedłinburgeses, wyd. G. H. Pertz, MGH SS, t. 3, Hannoverae 1839,s. 22-90. AnnalesMagdeburgenses, wyd. G. H. Pertz, MGH SS, 1.16, Hannoverae 1859, s. 105-196. Epistoła - Epistola ad Henricum Regem, wyd. J. Karwasińska, „Monumenta Poloniae Historica”, series nova, t. 4, fasc. 3, Warszawa 1973. Gall - Galli Chronicon, „Monumenta Poloniae Historica”, t. 1, s. 390-484 [Gall Anonim, Kronika polska, tłum, i komentarz R. Gródec ki, Wrocław 1996]. Gęsta archiepiscoporum Magdeburgensium, wyd. W. Schum, MGH SS, t. 14, Hannoverae 1883, s. 361-416. „List do króla Henryka [II]” - List do króla Henryka II, tłum. K. Abgarowicz, w: Piśmiennictwo czasów Bolesława Chrobrego, Магата 1966, s. 248-261.
188 I BIBLIOGRAFIA MGH DO III- Diplomatum regum et imperatorum Germaniae, t. 2, Berlin 1957. „Pasja z Tegernsee” - Passio s. Adalberti martyris, wyd. A. Bielowski, MPH, t. i, Lwów 1864, s. 151-156 [Pasja św. Wojciecha męczenni ka, tłum. M. Plezia, В. Kürbis, w: W kręgu żywotów świętego Wojcie cha, red. J. A. Spież, Tyniec-Kraków 1997, s. 141-147; A. Rutkowska-Płachcińska, Pasje świętych Wojciecha i Brunona z tzw. kodeksu z Tegernsee, „Studia Zródłoznawcze” 2000, t. 40, s. 37-40]. Pietro Damiani - Petri Damiani vita beati Romualdi, red. G. Tabacco, Roma 1957 [fragmenty wydane po polsku przez A. Bielowskiego - ZDamianiego żywotu św. Romualda, MPH, t. 1, Lwów 1864, s. 325-332; pełne tłumaczenie E. Buszewicz - Żywot błogosławio nego Romualda, pustelnika i opata, w: Święty Piotr Damiani, Pisma monastyczne, Tyniec 2018, s. 73-160]. Thietmar - Kronika Thietmara, polskie tłum, i komentarz M. Z. Jed licki, Poznań 1953. Vita I - S. Adalberti Pragensis Episcopi et martyris vita prior, red. J. Karwasińska, MPH s.n., t. 4, cz. i, Warszawa 1962 [Świętego Wojciecha żywotpierwszy, tłum. К. Abgarowicz, w: Piśmiennictwo czasów Bole sława Chrobrego, Warszawa 1966, s. 23-86; Jan Kanapariusz, Żywot pierwszy, tłum. B. Kürbis, w: W kręgu żywotów świętego Wojciecha, Tyniec-Kraków 1997, s. 41-72]. Vita II - S. Adalberti Pragensis Episcopi et martyris vita altera auctore Brunone Querfurtensi, red. J. Karwasińska, MPH s.n., t. 4, cz. 2, Warszawa 1969 [Świętego Wojciecha żywot drugi, tłum. K. Abgaro wicz, w: Piśmiennictwo czasów Bolesława Chrobrego, Warszawai 966, s. 87-154; Brunon z Kwertfurtu,
Żywot drugi, tłum. B. Kürbis, w: W kręgu żywotów świętego Wojciecha, Tyniec-Kraków 1997, s. 87-134]. Wipo - Chwalebne czyny cesarza Konrada II/Gęsta Chuonradi II imperatoris, tłum. E. Milkamanowicz, wstęp J. Sochacki, Kraków 2005. „Żywot pięciu braci” - Vita quinquefatrum eremitarum [seu] Vita uel passio Benedicti et iohannis sociorumque suorum, auctore Bruno ne Querfurtensi, wyd. J. Karwasińska, MPH s.n., t. 4, cz. 3, Warsza wa 1973 [Żywot pięciu braci męczenników, tłum. K. Abgarowicz, w: Piśmiennictwo czasów Bolesława Chrobrego, Warszawa 1966, s. 155-246].
BIBLIOGRAFIA I 189 Literatura Althoff G., 1984, Adels- und Königsfamilien im Spiegel ihrer Memo rialüberlieferung. Studien zum Totengedenken der Billunger und Ottonen, „Münstersche Mittelalterschriften”, nr 47, München. Althoff G., 1996, Otto III, Darmstadt. Althoff G., 2000/2009, Ottonowie. Władza królewska bez państwa, tłum. M. Tycner-Wolicka, Warszawa. Białuński G„ 2010, Misja prusko-litewska biskupa Brunona z Kwerfurtu, Olsztyn. Bielak W, 2011, Biskup ijego urząd w oczach średniowiecznych kronika rzy polskich, Lublin. Bieniak J., 1969, Wyprawa misyjna Brunona z Querfurtu a problem Selencji, „Acta Baltico-Slavica", t. 6, s. 181-195. Blaschke К., 2016, Pięciu braci męczenników. Pierwsi polscy eremici i ich kult, „Folia Historica Cracoviensia”, t. 22, s. 59-76. Borkowska U., 2001, Model biskupa misjonarza w chrześcijaństwie za chodnim od VII doX wieku, w: J. Strzelczyk, C. Pest, W. Polak (red.), Kanonizacja św. Wojciecha i dziedzictwojego kultu, Lublin, s. 61-66. Brojer W., 2014, Polska-Ruś w XI-XII wieku. Granica misyjności, w: Z. Dalewski (red.), Granica wschodnia cywilizacji zachodniej w średniowieczu, Warszawa, s. 297-374. Cywiński P. M. A., 1998, Zanik pamięci o Brunonie z Kwerfurtu w świa domości zbiorowej, „Przegląd Historyczny”, t. 89, z. 4, s. 607-613. Cywiński P. M. A„ 2009, Jaćwieska lokalizacja ostatniej misji i miejsca śmierci Brunona z Kwerfurtu, w: A. Kopiczko (red.), Święty Brunon. Patron lokalny czy symboljedności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 187-198. Dobosz J., 2002, Monarchia i możni wobec Kościoła w Polsce do początku XIII wieku,
Poznań. Drelicharz W, 2010, Najwcześniejsze roczniki polskie i sytuacja pisarska w Polsce około roku 1000, w: M. Dygo, W. Fałkowski (red.), Bruno z Kwerfurtu. Osoba - dzieło - epoka, Pułtusk, s. 101-127. Dudek J., 2010, List Brunona z Kwerfurtu do Henryka II i „De administrando Imperia” (cap. 37) Konstantyna Porfirogenety: próba rekon strukcji trasy misyjnej Brunona do kraju Pieczyngów, w: M. Dygo,
190 I BIBLIOGRAFIA W. Fałkowski feAj, Bruno z Kwerfurtu. Osoba - dzieło - epoka, Puł tusk, s. 241-254. Fałkowski W, 2010, List Brunona z Kwerfurtu do króla Henryka II, w: M. Dygo, W. Fałkowski (red.), Bruno z Kwerfurtu. Osoba - dzie ło - epoka, Pułtusk, s. 179-207. Franklin S., J. Shepard, 1996, Ihe Emergence ofRus 750-1200, London. Fried J., 1989/2000, Otton III i Bolesław Chrobry. Miniatura dedyka cyjna z „Ewangeliarza” z Akwizgranu, zjazd gnieźnieński a króle stwa polskie i węgierskie. Analiza ikonograficzna i wnioski historyczne, tłum. E. Kaźmierczak, W. Leder, Warszawa. Gackowski T., 2011, Skaźcie mnie na zapomnienie, czyli recepcja Listu Iw. Brunona z Kwerfurtu do Henryka II wśród ówczesnej elity poli tycznej Niemiec, w: A. Zglińska, P. Pranke (red.), Pamiętać, czy za pomnieć. Miejsca pamięci we współczesnym dyskursie naukowym, Warszawa, s. 41 - 5 o. Gieysztor A., 1966, Rzymska studzienka ze św. Wojciechem-Adałbertem z roku około 1000, w: Sztuka i historia. Księga pamiątkowa ku czcipro fesora Michała Walickiego, Warszawa, s. 22-29. Górecki J., s^i,Preromańskie pochówki panujących i dostojników w tzw. IIkościele na Ostrowie Lednickim, „Studia Lednickie”, t. 2, s. 117-130. Grzesik R., 1999, Kronika węgiersko-polska. Z dziejów polsko-węgierskich kontaktów kulturalnych w średniowieczu, Poznań. Grzesik R., 2002, Święty Wojciech w środkowoeuropejskiej tradycji hagiograficznej i historycznej, „Studia Zródłoznawcze”, t. 40, s. 43-56. Grzesik R., 2009, Chrześcijaństwo na Węgrzech w czasach św. Wojciecha i św. Brunona z Kwerfurtu, w: A. Kopiczko (red.), Święty Brunon.
Patron lokalny czy symboljedności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 29-49. Harari Y. N., 2018,21 łekcji na XXI wiek, tłum. M. Romanek, Kraków. Hehl E.-D., 2000, Die Gründung des Erzbistums Gnesenunter kirchen rechtlichen Aspekten, w: A. Wieczorek, H.-M. Hinz (red.), Europas Mitte um 1000, t. i, Stuttgart, s. 498-501. Janiak T., 2004, Problematyka wczesnych faz kościoła katedralnego w Gnieźnie, w: T. Janiak, D. Stryniak (red.), Początki architektury monumentalnej w Polsce, Gniezno, s. 85-130.
BIBLIOGRAFIA I 191 Jasiński T., 2016, Początki rocznikarstwa w Polsce, w: W. Graczyk, J. M. Marszalska, W. Fałkowski, L. Zygner (red.), Kościół, kultura, polityka w państwie pierwszych Piastów, Warszawa-Ciechanów, s. 169-185. Jurek T., 2009, Ad mestris locum. Gdzie znajdował się klasztor założony przez św. Wojciecha?, „Roczniki Historyczne”, t. 75, s. 7-23. Kahl. H.-D., 1955, „Compellere intrare“. Die Wendenpolitik Bruns von Querfurt im Lichte hochmittelalterlichen Missions- und Völkerrechts, „Zeitschrift für Ostforschung”, t. 4, nr 1, s. 161 -19 3 ; nr 2, s. 3 60-401. Kahl. H.-D., 1963, „Compellere intrare“. Die Wendenpolitik Bruns von Querfurt im Lichte hochmittelalterlichen Missions- und Völkerrechts, w: H. Beumann (red.), Heidenmission und Kreuzzugsgedanke in der deitschen Ostpolitik des Mittelalters, Darmstadt, s. 177-274. Karwasińska J., 1972, Świadek czasów Chrobrego - Brunon z Querfurtu, w: J. Dowiat, A. Gieysztor, J. Tazbir, S. Trawkowski (red.), Pol ska w świecie. Szkice z dziejów kultury polskiej, Warszawa, s. 91 -1 o 5. Klapuch G., 1966, Wpływ Polski na chrystianizację Skandynawii, „Studia Theologica Varsaviensia”, t. 4, nr 2, s. 13 9-16 5. Klimek R., 2009, Misja św. Brunona z Kwerfurtu na tle wczesnośrednio wiecznych szlaków komunikacyjnych, w. A. Kopiczko (red.), Świę ty Brunon. Patron lokalny czy symboljedności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 109-133. Kollinger K., 2014, Polityka wschodnia Bolesława Chrobrego (992-1025), Wrocław. Kowalczyk-Heyman E., 2006, Czy istotnie Prusy? W sprawie lokalizacji pierwszego etapu misji biskupa Brunona z
Kwerfurtu, w: M. Młynarska-Kaletynowa, J. Kruppe (red.), O rzeczach minionych Zbiór stu diów historycznych o średniowieczu. Scripta rerum historicarum AnnaeRutkowska-Płachcińska oblata, Warszawa, s. 163-177. Kowalczyk-Heyman E., 2009, Gdzie nawracał i gdzie zginął biskup Bru no z Kwerfurtu?, w: A. Kopiczko (red.), Święty Brunon. Patron lo kalny czy symbol jedności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 171-185. Krysztofiak T, 2004, Wczesnopiastowski kościółp.w. św. Jana Chrzcicie la w grodzie w Gieczu w świetle najnowszych odkryć, w: T. Janiak, D. Stryniak (red.), Początki architektury monumentalnej w Polsce, Gniezno, s. 181-191.
19г I BIBLIOGRAFIA Kujawiński J., 2004, Spotkanie z „innym”. Średniowieczny misjonarz ijego ‘sacrum w oczach pogan, „Roczniki Historyczne”, t. 70, s. 7-64. Kunysz A., 1981, Przemyśl wpradziejach i wczesnym średniowieczu, Przemyśl. Kuźmiuk-Czekanowska A., 2009, Piśmiennictwo świętego Brunona z Kwerfurtu, w: A. Kopiczko (red.), Święty Brunon. Patron lokalny czy symboljedności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 303-317Labuda G., 1971, Główne linie rozwoju rocznikarstwa polskiego w wiekach średnich, „Kwartalnik Historyczny”, t. 78, z. 4, s. 804-813. Labuda G., 1997, Inspiracje misyjne kościoła magdeburskiego w działal ności chrystianizacyjnej św. Wojciecha i św. Brunona z Kwerfurtu, w: S. Sterna-Wachowiak (red.), Chrześcijańskie korzenie. Misjonarze, święci, rycerze zakonni, Poznań. Labuda G., 2000/2004, Święty Wojciech. Biskup-męczennik. Patron Pol ski, Czech i Węgier, Wrocław. Labuda G., 2004, Szkice historyczne X-XI wieku. Z dziejów organizacji Kościoła w Polsce we wczesnym średniowieczu, Poznań. Labuda G., 2006, Pięciu Braci Męczenników (1003) w Międzyrzeczu, czy w Kazimierzu?, „Roczniki Historyczne”, t. 72, s. 225-230. Ludat H., 1971, Piasten und Ottonem, w: An Elbe und Oder um das Jahr 1000. Skizzen zur Politik des Ottonenreiches und der slawischen Mächte in Mitteleuropa, Köln. Łbik L., 1999. Święty Bruno z Kwerfurtu a relikty wczesnośredniowieczne go kościoła grodowego w Kałdusie koło Chełmna, „Materiały do Dzie jów Kultury i Sztuki Bydgoszczy i Regionu”, t. 4, s. 125-133. Maciejewski J„ 2011, Średniowieczny misjonarz a millenium Litwy. Bru no z Kwerfurtu
ijego ostatnia misja, w: Językowe i kulturowe dziedzi ctwo Wielkiego Księstwa Litewskiego, Bydgoszcz, s. 29-35. Matla M., 2014, Opowieść Kosmasa o Pięciu Braciach Męczennikach ijej potencjalne źródła - krótki przyczynek do dyskusji, „Historia Slavorum Occidentis”, nr 2 (7), s. 13-38. Mejor M., 2010, Rytmika prozy Brunona z Kwerfurtu, w: M. Dygo, W. Fałkowski (red.), Bruno z Kwerfurtu. Osoba - dzieło - epoka, Puł tusk, s. 273-278. Meysztowicz W, 1958, Szkice o św. Brunonie-Bonifacym, „Sacrum Poloniae Millennium”, t. 5, s. 445-502.
BIBLIOGRAFIA I 193 Michałowska T., 2000, Autobiografia średniowieczna - poszukiwania (Bruno z Kwerfurtu), w: J. Okoń (red.), Od średniowiecza ku współ czesności. Prace ofiarowane Jerzemu Starnawskiemu w pięćdziesięcio lecie doktoratu, Łódź, s. 9 5 -104. Michałowski R., 1996, Translacja Pięciu Braci Polskich do Gniezna. Przy czynek do dziejów kultu relikwii, w: H. Manikowska, H. Zaremska (red.), Peregrinationes. Pielgrzymki w kulturze dawnej Europy, War szawa, s. 173-185. Michałowski R., 1998, Podstawy religijne monarchii we wczesnym śred niowieczu zachodnioeuropejskim. Próba typologii, „Kwartalnik Hi storyczny”, t. 105, z. 4, s. 3-34. Michałowski R., 2005, Zjazd gnieźnieński, Wrocław. Michałowski R., 2010, Król czy misjonarz? Rozumienie misji wX/XI wie ku, w: M. Dygo, W. Fałkowski (red.), Bruno z Kwerfurtu. Osoba dzieło - epoka, Pułtusk, s. 129-144. Michałowski R., 2020, Pasja z Tegernsee: misja u pogan, liturgia i kreacja hagiograficzna, „Studia Zródloznawcze”, t. 58, s. 11 -3 2. Nastalska J., 2009, Święty Bruno-Bonifacy w polskim piśmienni ctwie historiograficznym i hagiograficznym do końca XVIII wieku, w: A. Kopiczko (red.), Święty Brunon. Patron lokalny czy symboljed ności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 329-348. Nilsson В., 2003, Kring nagra bortglömda tankar om Suigi och OlofSkötkonungs dop, „Fornvännen”, t. 98, s. 207-212. Nowak W, 1982, Św. Bruno z Kwerfurtu ijego kult w diecezji warmiń skiej, „Studia Warmińskie”, t. 19, s. 61-95. Palmaitis L., 2009, Hipoteza „skalowska” w historii świętego Brunona i problem rzeki Alstry, w: A. Kopiczko
(red.), Święty Brunon. Patron lokalny czy symboljedności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 205-211. Paroń A., 2013, Brunona z Kwerfurtu wyprawa do Pieczyngów - aspekty misyjne i polityczne, „Slavia Antiqua”, t. 54, s. 97-115. Pauk M., 2014, „Capella regia" i struktury Kościoła monarszego w Euro pie Środkowej X-XII wieku. Ottońsko-salickie wzorce ustrojowe na wschodnich rubieżach łacińskiego chrześcijaństwa, w: Z. Dalewski (red.), Granica wschodnia cywilizacji zachodniej w średniowieczu, Warszawa, s. 211-277.
194 I BIBLIOGRAFIA Pleszczyński A., 1996, Boleslaw Chrobry konfratrem eremitów św. Romu alda w Międzyrzeczu, „Kwartalnik Historyczny”, 1.103, z. 1, s. 3-22. Pleszczyński A., 2008, Niemcy wobec pierwszej monarchii piastowskiej (PSS -1034). Narodziny stereotypu. Postrzeganie i cywilizacyjna kla syfikacja władców Polski i ich kraju, Lublin. Płóciennik T., 2009, Kilka uwag na temat inskrypcji gnieźnieńskiej ‘OSSA TRIUM.’, w: T. Janiak (red.), Architektura romańska w Pol sce. Nowe odkrycia i interpretacje, Gniezno, s. 661-676. Poppe A., 1969, Opowieść o męczeństwie i cudach Borysa i Gleba. Okolicz ności i czas powstania utworu, „Slavia Orientalis”, t. 18, z. 4, s. 359-382. Poppe A., 1995, Spuścizna po Włodzimierzu Wiełkim. Wałka o tron ki jowski 1013-1013, „Kwartalnik Historyczny”, t. 102, z. 3-4, s. 3-22. Powierski J., 1968, Stosunki połsko-pruskie do 1230 r. ze szczególnym uwzględnieniem roli Pomorza Gdańskiego, Toruń. Rabczyński P., 2009, Męczeństwo szczytem chrześcijańskiego świadectwa, w: A. Kopiczko (red.), Święty Brunon. Patron lokalny czy symboljed ności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 9 5 -106. Rodzińska-Chorąży T, 2016, Kościół św. Jana Chrzcicieła w Gieczu - między przesłaniem a tajemnicą, w: M. Kara, T. Krysztofiak, A. M. Wyrwa (red.), Gród piastowski w Gieczu. Geneza - funkcja kontekst, Poznań, s. 179-307. Rosik S., 2010, Obraz poganina na podstawie piśmiennictwa z przełomu Xi XIstulecia. Z badań nad umysłowością św. Brunona z Kwerfurtu, w: M. Dygo, W. Fałkowski (red.), Bruno zKwerfurtu. Osoba - dzie ło - epoka, Pułtusk, s. 145-160. Rutkowska-
Płachcińska A., 2002, Pasje świętych Wojciecha i Brunona z tzw. kodeksu z Tegernsee, „Studia Zródłoznawcze”, t. 40, s. 19-41. Sas M., 2009, Działałność św. Brunona z Kwerfurtu, „Teka Historyka”, nr 38, s. 32-95. Sochacki J., 2003, Stosunki pubłicznoprawne między państwem połskim a cesarstwem rzymskim w łatach 3163-1102, Słupsk. SochackiJ., 2010, Ród i związki rodzinne Brunona zKwerfurtu, w. M. Dygo, W. Fałkowski (red.), Bruno zKwerfurtu. Osoba - dzieło - epoka, Puł tusk, s. 227-240. Sosnowski M., 2006, Kategorie związane z misją i męczeństwem w pis mach Brunona z Kwerfurtu, w: Cognitioni gestorum. Studia z dzie-
BIBLIOGRAFIA I 195 jów średniowiecza dedykowane Profesorowi Jerzemu Strzelczykowi, Poznań, s. 205-230. Sosnowski M., 2012, Anonimowa „Passio s. Adalperti martiris” (BHL 40) oraz Wiperta „Historia de predizatione episcope Brunonis” (BHL 1471b) - komentarz, edycja, przekład, „Roczniki Biblioteki Narodowej" t. 43, s. 5-74. Sosnowski M., 2013, Studia nad wczesnymi żywotami św. Wojciecha. Tra dycja rękopiśmienna i polemika środowisk, Poznań. Sosnowski M., 2016, Kilka uwag o chronologii życia i twórczości Brunona z Kwerfurtu, „Roczniki Historyczne", t. 82, s. 63-78. Strzelczyk J., 1992, Mieszko Pierwszy, Poznań. Strzelczyk}., 1997, Apostołowie Europy, Warszawa. Strzelczyk}., 1999, Bolesław Chrobry, Poznań [wyd. 2]. Strzelczyk}., 2009, Otton III i Brunon z Kwerfurtu wobec kwestii uniwer salizmu średniowiecznego, w: A. Kopiczko (red.), Święty Brunon. Pa tron lokalny czy symboljedności Europy i powszechności Kościoła, Ol sztyn, s. 17-28. Strzelczyk}., 2010, Brunon z Kwerfurtu a polityka Cesarstwa na wscho dzie, w: M, Dygo, W. Falkowski (eds.), Brunoo z Kwerfurtu. Osoba dzieło - epoka, Pułtusk, s. 161-178. Śliwiński B., 2014, Bezprym pierworodny syn pierwszego króla Polski (786-zima/wiosna 1032), Kraków. Tureczek M., zos^,^uae Mezerici dicitur: Międzyrzecz w kręgu dyskusji nad eremem Pięciu Braci Męczenników i początkami polskiego chrześ cijaństwa, Warszawa. Tyszkiewicz }., 1998, Brunon z Querfurtu ijego misje, w:}. Tyszkiewicz (red.), Z dziejów średniowiecznej Europy Środkowowschodniej: zbiór studiów, Warszawa, s. 3 5-48. Tyszkiewicz }., 1999, Brunon z Querfurtu na Rusi, w: M.
Drzewiecki (red. ), E scientia et amicitia. Studia poświęcone profesorowi Edwardo wi Patkowskiemu, Warszawa-Pułtusk, s. 219-227. Tyszkiewicz}., гоо^г, Brunon z Querfurtu w Polsce i w krajach sąsiednich. W tysiąclecie śmierci 1007-2007, Pułtusk. Tyszkiewicz }., 2009b, Pobyty Brunona z Querfurtu w Polsce, w: A. Ko piczko (red.), Święty Brunon. Patron lokalny czy symboljedności Eu ropy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 161 -169. Urbańczyk P., 2008, Trudne początki Polski, Wrocław.
196 I BIBLIOGRAFIA Urbańczyk P., 2009, Stan chrystianizacji regionu bałtyckiego w czasach Brunona z Kwerfurtu, w: A. Kopiczko (red.), Święty Brunon. Patron lokalny czy symboljedności Europy i powszechności Kościoła, Olsztyn, s. 137-146. Urbańczyk P., 2011, Mieszko Pierwszy tajemniczy, Toruń. Urbańczyk P., 2015, Zanim Połska została Polską, Toruń. Urbańczyk P., 2017a, Bolesław Chrobry - lew ryczący, Toruń. Urbańczyk P., 2017b, Tempo początków chrystianizacji ziem piastowskich, w: J. Dobosz, M. Marla, J. Strzelczyk (red.), Chrzest Mieszka Ii chry stianizacja państwa Piastów, Poznań, s. 185-197. Urbańczyk P., 2020a, Trudna historia zwłok, t. 1: Wrócisz do ziemi, To ruń. Urbańczyk P., 2020b, Archaeology and the Beginnings of Christianity in Poland, w: I. Kąkolewski, C. Lübke, P. Urbańczyk (red.), The Daw ning of Christianity in Poland and across Central-Eastern Europe: History and the Politics ofMemory, Berlin, s. 65-76. Voigt H. G., 1898, Adalbert -von Prag. Ein Beitrag zur Geschichte der Kir che und das Mönchtums im zehnten Jahrhundert, Berlin. Voigt H. G., 1907, Brun von Querfurt, Mönch, Eremit, Erzbischof der Heiden und Märtyrer. Lebenslauf, Anschauungen und Schriften eines deutschen Missionars und Märtyrers um die Wende des zehnetn und elften Jahrhunderts. Ein Betrag zur Geschichte Deutschlands und Ita liens im Zeitalter Ottos III und zum ältesten Kirchengeschichte Un garns, Russlands, Polens, Schwedens undPrussens, Stuttgart. Weiss A., 1997, Pozwolenie na głoszenie ewangełii („licencia apostolica ad missionem”) w czasach św. Wojciecha, „Universitas Gedanensis”, t.
9, z. 1-2, s. 61-71. Weiss A., 1998, Wojciechowy model biskupa i chrześcijanina w świetle „Vitaprior”, w: R. Knapiński (red.), Dziedzictwo kultu św. Wojcie cha, Lublin, s. 29-39. Wenskus R., 19 5 6, Studien zur historisch-politischen Gedankenwelt Bruns von Querfurt, Münster. Wieczorek A., Hinz H.-M. (red.), 2000, Europas Mitte um 1000, t. 3, Stuttgart. Wiszewski P., 2008, Dmus Bolezlai. Wposzukiwaniu tradycji dynastycz nej Piastów (do około 1138 roku), Wrocław.
BIBLIOGRAFIA I 197 Wiszewski P„ 2010, Bruno jako opiekun domu Bolesława Chrobrego. Przyczynek z dziejów komunikacji pierwszych Piastów z elitami Rze szy, w: M. Dygo, W. Fałkowski (red.), Bruno z Kwerfurtu. Osoba dzieło - epoka, Pułtusk, s. 209-226. Wiszewski P„ 2015, Historyczne refleksje nad chrystianizacją Połski w kon tekściefuneralnym, w: W. Dzieduszycki, J. Wrzesiński (red.), Cmen tarzyska - relacje społeczne i międzykulturowe, Poznań, s. 121-128. Wojciechowski Z., 1951, Szkice historyczne jedenastego wieku, Kraków [wyd. ?]. Wood I„ 1999, Adalbert z Pragi IBruno z Kwerfurtu, w: Z. Kurnatowska (red.), Tropami św. Wojciecha, Poznań, s. 160-167. Wood I., 2001, The Missionary Life. Saints and Evangelisation ofEurope 400-1050, Harlow. Wood I., 2017, „Bruno of Querfurt and the practice of mission” [maszy nopis w archiwum instytutu PIASt w Warszawie], Zakrzewski S., 1925/2006, Bolesław Chrobry Wielki, Lwów [wyd. 2 Kraków],
Indeks osobowy A Adalbert z Trewiru, arcybiskup magdeburski 168 Adam z Bremy (Adam Bremeński), kronikarz 8 z Ademar z Chabannes, francuski mnich, dziejopisarz 39, 81,159 Aegidius zob. Idzi Aleksy, św. 28,58, 175 Alkuin, mnich anglosaski, uczony 165 AlthoffGerd 18, 22, 28,40,53, 108,116 Andrzej, kapłan 147,149-150 Anonim Gall, kronikarz 3 7, 70, 176, 182 Antoni, kapłan 147,149 Arduin z Ivrei, król Włoch 177 Arpadowie, dynastia książąt i królów węgierskich 44 Astryk-Anastazy, benedyktyński arcybiskup Węgier 9 5 В Bałtowie, indoeuropejska grupa językowa 11, 17, 35, 37,45, 61,77, 86, 171, 175,184 Barnaba, mnich międzyrzecki z klasztoru w Mesirichi 55,65, 74,114,122,131,136-137, 144,146-147,17 5,177 Belial, bibl., jeden z upadłych aniołów 47, 102,108 Benedykt (Benedetto) z Benewentu, włoski benedyktyn, jeden z Pięciu Braci Męczenników 10, 12, 14, 26, 54, 63-66,70-71, 73, 88, 94-99, 117, 121, 124-138, 140-141, 144-145, 148-149, 169-170, 172-173, i75 177 Bezprim Bolesławowie (Besfrim, Besprim, Bezbriem, Bezbriemo, Bezbrimo, Bezperem, Bezprem), książę polski, pierworodny syn Bolesława I Chrobrego 95, 170,177 Bialuński Grzegorz 33,37 Tb 157,160, 162, 181 Bielawski August 104 BieniakJanusz 156 Blaschke Kinga 65, 151
200 I INDEKS OSOBOWY Boecjusz, łaciński filozof 56 Bogusza, subdiakon 96 Bolesław I Chrobry (Bilizlavo, Bolesław Mieszkowic, Bolesław Sławny, Bolesław Wielki, Bolislavus, Bolizlau, Bolizlaus, Bolizlaus Sclavigena, Bolizlauus, Bolizlav, Bolizlavo, Bolizlavus, Botisclavus, Burisleif, БОЛЕСЛАВЪ), książę i król Polski 9-12,14-15, 17,19-20, 23-26, 3 5-37, 41.44, 46, 50-53,64-65, 68,70-71,74, 77-78, 82-84, 86, 89, 95-98,102, 105-109, 113-118,120-122, 125, 129-130, 135-138,141, 143—144 14 6, 14 9, 15b i54-155,158-159, 162, 167, 170-172,175-180, 182, 184-186 Bonifacy (Winfrid Bonifacy), św. 28,58, 69,13 5, 173,175 Borkowska Urszula 87 Bracia Męczennicy, św. św. 95-99,102,105-106,114-119,121-142, 144-152, 16 2, 166-167, 16 9-17 3, 17 5, 177,181-182, 184-185 Bretislav I (Brzetysław I), książę czeski z dynastii Przemyślidów 151,16 2 -16 3 Brojer Wojciech 181 Bruno Starszy, graf kwerfurcki, ojciec Brunona z Kwerfurtu 40,5 5 Bruno(n) Bonifacy z Kwerfurtu, św. (arcy)biskup, misjonarz, hagiograf 11-12, 14,17, 23, 2-7, ЗІ, 36, 39,48,53,55,59-61, 63, 76,78,103,105,119, 129, 160, 164,174, 181, 184-185 Bruno/Prunward z Sankt-Gallen, biskup misyjny 44 C Canaparius loannes zob. Kanapariuszjan Cywiński Piotr 157,160,163 Czesi 151, 162-163, 176 D Damiani Pietro 15, 39, 59, 69, 76, 95-98, 109, 122, 143, 156, 158, 170 Dietrich, syn grafa kwerfurckiego Brunona Starszego i Idy 5 5 DoboszJózef 160 Drelicharz Wojciech 3 8 DudekJarosław 86 E Eid zob. Idzi Ekkehard I, margrabia miśnieński, syn Guntera z Kuckenburga, brat Guncelina 105 Ekkehard II Herman (Ekkehard Młodszy), margrabia miśnieński, młodszy
syn Ekkeharda I, mąż Regelindy, córki Bolesława Chrobrego 35
INDEKS OSOBOWY Ekkehard Rudy, nauczyciel w magdeburskiej szkole przykatedralnej 41 Ekkehardynowie, ród saski 51 Emmeram, św. no Emnilda Dobromirówna, córka Dobromira, trzecia żona Bolesława Chrobrego 11 F Franklin Simon 84 FriedJohannes 116,176 Fryzowie, lud pochodzenia germańskiego zamieszkujący okolice Fryzji 59, 173 G Cackowski Tomasz 161 Gebhard, syn grafa kwerfurckiego Brunona Starszego i Idy 5 5 Gedeon/Geddon, filozof 41,56 Gejza, książę węgierski z dynastii Arpadów, ojciec króla Istvâna/Stefana 44 Gerbert z Aurillac zob. Sylwester II Gieysztor Aleksander 30 Gisehler, arcybiskup magdeburski 90 Gizela Bawarska, księżniczka bawarska, królowa Węgier, żona Stefana Świętego 45,72., 80 GóreckiJanusz 160 Grafowie z Walbeck, ród 40,51 Grzegorz II, papież 173 I 101 Grzegorz V (Bruno Karyncki, Bruno z Karyntii), papież 173, 185 Grzegorz z Cerchiary, św. 59 Grzesik Ryszard 22, 44,72 Guncelin, margrabia Miśni 5 3 H Harald Gormsson Sinozęby (Harald Blâtand), król Danii z rodu Skjoldungów 164 HarariJuwal Noach z 1 Hehl Ernst-Dieter 176 Henryk II Kłótnik, książę Bawarii, ojciec cesarza Henryka II Świętego 109 Henryk II Święty (Henryk Młodszy), król i cesarz niemiecki, król Włoch, książę Bawarii jako Henryk IV 17-19, 2 5, 2 9-3 0, 3 4-3 8,44-49,52.-53,68,70-74,76-78, 80-84, 86-87, 89-90, 99-122,147, 150-151, 15З-I5 5 159, 162, 167-168, 172-176, 178-181 Henryk IV, bawarski książę 69 Henryk ze Schweinfurtu, margrabia bawarskiej Marchii Północnej 74 Hilderich, biskup Havelbergu/ /Hobolina 75 I Ida, żona grafa kwerfurckiego Brunona Starszego, matka
101 I INDEKS OSOBOWY Brunona Bonifacego z Kwerfurtu 5 5 Idzi (Aegidius, Ägidius, Eid, Eigidius, Eido, Ido), biskup miśnieński 75-76 Izaak, mnich, jeden z Pięciu Braci Męczenników 54,136—13 8, 140-141,144 J , Jaćwingowie, grupa plemion bałtyjskich 49, 180, 185 Jan Chrzciciel (Jan Baptysta), św. 160 Jan Długosz, polski historyk, wychowawca synów Kazimierza Jagiellończyka 182 Jan Gradeni/Gradonicus z Wenecji, mnich z Monte Cassino 127 Jan XV, papież 70 Jan XVIII, papież 74, 122, 146 Jan (Giovanni) z Wenecji, włoski benedyktyn, jeden z Pięciu Braci Męczenników 10, 12, 14, 24, 26,54,58, 64-65, 70, 73, 97-98, 121,126, 128-138, 140-141, 144-145, 148-149, 169-170 Janiak Tomasz 151 Jasiński Tomasz 3 8 Jezus Chrystus 19, 21, 30, 34,47, 66, 94, 102,108,110,112, 135, 165, 172-174 Jordan, pierwszy biskup Polski 38, 162 Jurek Tomasz 6s, 143 К Kabarowie, chazarski lud osiadły na Węgrzech i Ukrainie 72 Kahl Hans-Dietrich 168 Kanapariusz Jan (Canaparius loannes), opat rzymskiego klasztoru św. św. Aleksego i Bonifacego 16,5 8 Karol Wielki (Carolus Magnus), król Franków, cesarz 89-90, 168 KarwasińskaJadwiga 61 Kazimierz I Odnowiciel, (Kazimierz Karol według Galla Anonima), książę polski z dynastii Piastów, syn Mieszka II i Rychezy 160, 162 Klapuch Gustaw 81 Klimek Robert 157 Kolberg August 96 Kollinger Karol 77, 81, 84, 86 Konstantyn I Wielki, cesarz rzymski 89,178 Kosmas z Pragi, kanonik praski, pierwszy czeski dziejopisarz 55,65,88,131,137,151 Kowalczyk-Heyman Elżbieta 156- -157 Krescencjusze (Crescenzi), arystokratyczny ród w średniowiecznym Rzymie 62,122 Krystyn, kucharz, jeden z Pięciu
Braci Męczenników 54, 65, 136-137, 13 9-14 2, 144-146, 148 Krysztofiak Teresa 161
INDEKS OSOBOWY Krzysztof, kapłan w klasztorze Meserichi 147,149 KujawińskiJakub 165 Kunegunda Luksemburska (św. Kunegunda), królowa Niemiec, cesarzowa Świętego Cesarstwa Rzymskiego, żona cesarza Henryka II Świętego i iz Kunysz Antoni 160 Kuźmiuk-Czekanowska Aleksandra 58 L Labuda Gerard 15, 38,55-56, 65, 87, 168 Leon, opat w rzymskim klasztorze św. św. Aleksego i Bonifacego, przyjaciel św. Wojciecha 58 Lubrański Jan, biskup 151 Lucice (Wieleci), Słowianie połabscy zamieszkujący tereny pomiędzy dolną Odrą aŁabą47,78, ioz, 108, 121, 167-168,178 Ludat Herbert 51 Ludolfingowie, dynastia władców Niemiec i cesarzy panujących w Świętym Cesarstwie Rzymskim Z5, 55, 100,107 Ł ŁbikLech i6q M MaciejewskiJacek 181 Madziarzy zob. Węgrzy I 10? Marcin, św. 137,142 Mateusz, mnich, jeden z Pięciu Braci Męczenników 54,136-138, 141,144 Mathilde, babka Thietmara, ciotka Brunona z z Kwerfurtu 40 Matła-Kozłowska Marzena 88, 136 Maurycy, św. 47, 105, 108,114, 150,178 Mejor Mieczysław 41, 154 Metody, św. 178 Meysztowicz Walerian 77 Michałowska Teresa 3 3 Michałowski Roman 84, 117, 181 Mieszko I (Mescho, Misako, Miseco, Misego, Misicho), polski książę z dynastii Piastów 114, 117,143, 162-164 Mieszko II Lambert (Mieszko Bolesławowie), król Polski z dynastii Piastów, syn Bolesława I Chrobrego I Emnildy 162 Mikołaj I Wielki, papież 185 N Nastalska Joanna 163 Nedamer (Nethimer), władca Jaćwingów (?) ochrzczony przez Brunona z Kwerfurtu 157 Nil z Kalabrii, św. 44,59 Nilsson Bertil 81 Nowak Władysław 3 9
104 I INDEKS OSOBOWY o Odilon, opat Cluny 45 Olaf I Tryggvason, król Norwegii z rodu Ynglingów 164 Olof Skötkonung, król Szwecji, syn Eryka Zwycięskiego i Swiętosławy, córki Mieszka I 81 Otryk/Oktryk, saski uczony 5 6 Otto I Wielki, król niemiecki, cesarz 41,56, 89, 91, 159 Otto II, król niemiecki, cesarz 48, 89-91,102,109 Otto III, król niemiecki, cesarz 9-11,13-18, 20-21, 23-26, 28-30, 36, 39,44-45,47-48. 52-53,57-58, 63-64, 66, 69, 71-73, 82, 89, 91-99,102, 105, 107-108,114-117,120, 124-125,128,13 5, 140, i45 167, 175-178,184,186 Ottonowie, cesarze niemieccy (Otto I, Otto II, Otto III) 90, 100 P Palmaitis Letas 157 Paroń Aleksander 86 Pauk Marcin 57 Paweł, kapłan w klasztorze Meserichi 147,149 Paweł, św., apostoł 66, 68,174 Piastowie, dynastia panująca wPolsce9-io, 13-14,17,50, 108, 117,143 Pieczyngowie (Picennaci), plemiona koczownicze nad Morzem Czarnym 35,43, 68, 76, 83-84, 86,109,153-154, 174, 180,184 Piotr, św., apostoł 57, 66, 68,90-92, 102,115-117,172-174 Pleszczyński Andrzej 65, 116 -117, ИЗ Płóciennik Tomasz 151 Polacy (Poloni, Polini), mieszkańcy państwa Bolesława Chrobrego 13, 106-107, 121,130, 135, 151-152,162, 167 Polanie, hipotetyczne plemię słowiańskie 121,130,170 Poppe Andrzej 86 PowierskiJan 157 Prusowie (Estowie), grupa plemion bałtyjskich 11, 26, 3 5,103, 114, 154—156, 166-167, 180 Przemyślidzi, dynastia książąt i królów czeskich 14 R Rabczyński Paweł 135 Radim-Gaudenty (Radim Slavnikowic), przyrodni brat św. Wojciecha, pierwszy arcybiskup gnieźnieński 10, 13, 23-24,38,41,56,58-59, 70-71, 79,147. 162, 167, 174-176, 178 Radia, przyrodni brat św.
Wojciecha 41, 56 Rikbert, komes Hassegau 5 5 Rodbert, mnich 81-82
INDEKS OSOBOWY Rodzińska-Chorąży Teresa 160, 162 Romuald z Camaldoli, św., opat, założyciel zakonu kamedułów 14-15,28,39,44,47-48,54. 59, 62-63,76,93-97, iz3~ -128,133,170,177 Rosik Stanisław 27,45,56 Rusini (Rusowie, Russi), lud wieloetniczny zamieszkujący dorzecza Wołchowu, Wołgi i Dniepru 31,156,159 Rusowie zob. Rusini Russi zob. Rusini Rutkowska-Płachcińska Anna 19-20,39,155.158 Rycheza Lotaryńska (Ryksa), królowa Polski, żona Mieszka II, córka Ezzona i Matyldy 3 8 S Sarolta (Bela Knegini), księżniczka siedmiogrodzka, żona Gejzy, księcia węgierskiego z dynastii Arpadów 72 Sas Maksymilian 77, 83, 88,103, 182 Sasi, lud germański 12,36, 95, 105, 107, 121, 123,150,165, 182 Saxo Gramatyk, średniowieczny historyk i kronikarz duński 156 Schramm Percy Ernst 20 Sergiusz I, papież 173 I 105 ShepardJonathan 84 Sigfrid, misjonarz w Szwecji 81 Slavnikowic Wojciech zob. św. Wojciech Slavnikowice zob. Sławnikowice Sławnikowice (Slavnikowice, Slavnicovice), ród północnoczeski 13-14,56, 98, 130, 162 Słowianie 63-64, 73, 96-98, 120-121,128-129, 167, 170 Sobeslav Slavnikovic (Sobebor, Sobëslav Slavnikovic, Sobiesław), książę libicki, syn Sławnika i Strzeżysławy, brat św. Wojciecha i Radima 10,13 SochackiJarosław 29,40, 106 Sosnowski Miłosz 35, 68, 77, 79, 83-84, 86, 156,158, 165 Stefan, kapłan w klasztorze Meserichi 147-148 Strzełczyk Jerzy 28-29,40,45,49, 72,176,179 Swarożyc, w mitologii słowiańskiej bóg ognia 47, 102,108 Swen Widłobrody (Sven Tveskæg), król Danii z dynastii Skjoldungów, syn Haralda Sinozębego 82 Sylwester I, papież 127 Sylwester II (Gerbert z Aurillac, Gerbert
d’Aurillac), papież 28, 3 5,44,66-67,69-70,124, 172-173, 175-177, 18 5 Szeklerowie (Seklerzy, Szeklerzy, Sekelowie), grupa etniczna
zo6 I INDEKS OSOBOWY zamieszkująca wschodnią część Siedmiogrodu 7z Szwedzi 3 5,43, 76, 81-82,167, 174,180, 184 Ś Śliwiński Błażej 170, 177 Świętopełk Vladimirowic (Sviatopolk), syn wielkiego księcia kijowskiego Włodzimierza, książę kijowski, zięć Bolesława Chrobrego 84, 86 Świętopełk, książę wielkomorawski z dynastii Mojmirowiców 84, 86 Świętosława Mieszkówna (Gunhilda, Sigrda, Sygryda Storrâda, Świętosława), królowa Szwecji i Danii, córka Mieszka I i Dobrawy, żona Eryka Zwycięskiego, później Swena Widłobrodego 82 Świętosława- Gunhilda zob. Świętosława Mieszkówna Święty Wacław zob. Vaclav T Taginon, arcybiskup magdeburski 68,74-75,77, 80, 86, 90,113, i74 179 Tedald z Arezzo, biskup 126 Teutoni, lud germański zamieszkujący dorzecze Łaby 167 Theophanu Skleraina (Teofano, Teofania, Theophanii, Овофатою, Ѳгофаа), księżniczka bizantyjska, cesarzowa regentka, żona cesarza Ottona II, matka Ottona III 21, 90-91 Thietmar, biskup Merseburga, kronikarz 21, 26, 29, 38-52, 5 5-56, 62, 67, 69,70, 74-76, 78,105, 113,117-120, 138, 15 0, 155-156, 15 8,16 3,174-176, 180, 185 TyszkiewiczJan 77, 86,96,109, 157,160 U Ulryk z Augsburga, św. 11 o Unger, biskup poznański, drugi biskup Polski 74, 78, 88,114, 122, 141-142, 144, 146-147, 150, 155, 171,179 Urbańczyk Przemysław 10, 31,43, 51, 70-71, 78, 105,109, 143, 15 0, 15 7-15 8, 160-162, 16 4, 176, 183 V Vaik-Istvän/Stefan I (Istvan I Wielki, Vajk-Istvân/Stefan, Stefan I Wielki), św., król Węgier z dynastii Arpadów 44, 72, 171 Vigon, biskup Brandenburga/ /Brenny 75 Vladimir I zob. Włodzimierz I Wielki
INDEKS OSOBOWY Voigt Heinrich Gisbert za, 30,39, 55,65, ИЗ. 157 W Wacław I (Svaty Vaclav, Święty Wacław, Vaclav), św., czeski książę z dynastii Przemyślidów, męczennik 130 Wawrzyniec, św. 91 Weiss Anzelm 27, 155, 171,178 Wenskus Reinhard 81 Węgrzy (Madziarzy, Madziarowie) 3 5,43-44, 80, 180,184 Wigbert, biskup merseburski 75 Wilhelm, syn grafa kwerfurckiego Brunona Starszego i Idy 5 5 Wilibrord-Klemens, św. 69,173 Willigis, arcybiskup Moguncji 75 Wipert, kronikarz 17, 155, 157-158,180-181 Wiszewski Przemysław 34,46, 106, 122, 159,184 Włodzimierz I Wielki (Vladimir I, Vladimir Sviatoslavowicz), I 107 św., wielki książę kijowski z dynastii Rurykowiczów, syn księcia Światoslawa I i Małuszy 44,68, 84-86, 154, 156, 164,171 Wojciech Slavnikowic (św. Wojciech-Adalbert, Wojciech Sławnikowic, Wojciech Slavnikovic, Voietech, Vojtèch), św., biskup Pragi, syn Sławnika i Strzeżysławy 10-13, 15,19, 23-24, 28-30, 34-3 5.41.48,5*, 56-59.68, 76,79.87. 94,98, u 8,13 5, 154,158,172,180,184-185 Wojciechowski Tadeusz 5 5 Wbodlan 12, 27, 82, 85, 87-88, 107, 165 Z Zakrzewski Stanisław 84 Zygfryd z Walbeck, graf, ojciec Thietmara 40 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Urbańczyk, Przemysław 1951- |
| author_GND | (DE-588)129179914 |
| author_facet | Urbańczyk, Przemysław 1951- |
| author_role | aut |
| author_sort | Urbańczyk, Przemysław 1951- |
| author_variant | p u pu |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV049423655 |
| ctrlnum | (OCoLC)1410701203 (DE-599)BVBBV049423655 |
| edition | Wydanie pierwsze |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02469nam a2200469 cc4500</leader><controlfield tag="001">BV049423655</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20231124 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">231121s2023 pl a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788323150374</subfield><subfield code="9">978-83-231-5037-4</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1410701203</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV049423655</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="044" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">pl</subfield><subfield code="c">XA-PL</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Urbańczyk, Przemysław</subfield><subfield code="d">1951-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)129179914</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="242" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Außergewöhnliche Gäste Bolesław Chrobrys</subfield><subfield code="y">ger</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Niezwykli goście Bolesława Chrobrego</subfield><subfield code="n">Tom 3</subfield><subfield code="p">Św. Bruno i jego "Bracia"</subfield><subfield code="c">Przemysław Urbańczyk</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie pierwsze</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Toruń</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika</subfield><subfield code="c">2023</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">207 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverzeichnis: Seite [187]-197. - Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Bolesław</subfield><subfield code="b">I.</subfield><subfield code="c">Polen, König</subfield><subfield code="d">967-1025</subfield><subfield code="0">(DE-588)118661183</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Bruno</subfield><subfield code="c">Querfurtensis</subfield><subfield code="d">974-1009</subfield><subfield code="0">(DE-588)118674749</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Bolesław</subfield><subfield code="b">I.</subfield><subfield code="c">Polen, König</subfield><subfield code="d">967-1025</subfield><subfield code="0">(DE-588)118661183</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Bruno</subfield><subfield code="c">Querfurtensis</subfield><subfield code="d">974-1009</subfield><subfield code="0">(DE-588)118674749</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="773" ind1="0" ind2="8"><subfield code="w">(DE-604)BV048292534</subfield><subfield code="g">3</subfield></datafield><datafield tag="776" ind1="0" ind2="8"><subfield code="i">Erscheint auch als</subfield><subfield code="n">Online-Ausgabe</subfield><subfield code="z">978-83-231-5038-1</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034751113&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034751113&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034751113&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20231121</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034751113</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">900</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09021</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
| id | DE-604.BV049423655 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T23:08:24Z |
| indexdate | 2024-07-10T10:06:42Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788323150374 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034751113 |
| oclc_num | 1410701203 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 207 Seiten Illustrationen |
| psigel | BSB_NED_20231121 |
| publishDate | 2023 |
| publishDateSearch | 2023 |
| publishDateSort | 2023 |
| publisher | Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika |
| record_format | marc |
| spelling | Urbańczyk, Przemysław 1951- Verfasser (DE-588)129179914 aut Außergewöhnliche Gäste Bolesław Chrobrys ger Niezwykli goście Bolesława Chrobrego Tom 3 Św. Bruno i jego "Bracia" Przemysław Urbańczyk Wydanie pierwsze Toruń Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2023 207 Seiten Illustrationen txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Literaturverzeichnis: Seite [187]-197. - Personenregister Bolesław I. Polen, König 967-1025 (DE-588)118661183 gnd rswk-swf Bruno Querfurtensis 974-1009 (DE-588)118674749 gnd rswk-swf Bolesław I. Polen, König 967-1025 (DE-588)118661183 p Bruno Querfurtensis 974-1009 (DE-588)118674749 p DE-604 (DE-604)BV048292534 3 Erscheint auch als Online-Ausgabe 978-83-231-5038-1 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034751113&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034751113&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034751113&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
| spellingShingle | Urbańczyk, Przemysław 1951- Niezwykli goście Bolesława Chrobrego Bolesław I. Polen, König 967-1025 (DE-588)118661183 gnd Bruno Querfurtensis 974-1009 (DE-588)118674749 gnd |
| subject_GND | (DE-588)118661183 (DE-588)118674749 |
| title | Niezwykli goście Bolesława Chrobrego |
| title_auth | Niezwykli goście Bolesława Chrobrego |
| title_exact_search | Niezwykli goście Bolesława Chrobrego |
| title_exact_search_txtP | Niezwykli goście Bolesława Chrobrego |
| title_full | Niezwykli goście Bolesława Chrobrego Tom 3 Św. Bruno i jego "Bracia" Przemysław Urbańczyk |
| title_fullStr | Niezwykli goście Bolesława Chrobrego Tom 3 Św. Bruno i jego "Bracia" Przemysław Urbańczyk |
| title_full_unstemmed | Niezwykli goście Bolesława Chrobrego Tom 3 Św. Bruno i jego "Bracia" Przemysław Urbańczyk |
| title_short | Niezwykli goście Bolesława Chrobrego |
| title_sort | niezwykli goscie boleslawa chrobrego sw bruno i jego bracia |
| topic | Bolesław I. Polen, König 967-1025 (DE-588)118661183 gnd Bruno Querfurtensis 974-1009 (DE-588)118674749 gnd |
| topic_facet | Bolesław I. Polen, König 967-1025 Bruno Querfurtensis 974-1009 |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034751113&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034751113&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034751113&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| volume_link | (DE-604)BV048292534 |
| work_keys_str_mv | AT urbanczykprzemysław niezwykligosciebolesławachrobregotom3 |