Ta Kalokinēmata tu Athanasiu Psalida kai ē apantētikē epistolē tu Eugeniu Bulgarē: apopeira ermēneias tēs diamachēs tōn dyo Neoellēnōn diaphōtistōn
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Greek |
| Veröffentlicht: |
Athēna
Ekdoseis Grēgorē
2023
|
| Ausgabe: | 1ē ekdosē |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis |
| Beschreibung: | In griechischer Schrift |
| Beschreibung: | 230 Seiten Illustrationen |
| ISBN: | 9789606124938 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV049382827 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20231103 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 231025s2023 a||| |||| 00||| gre d | ||
| 020 | |a 9789606124938 |9 978-960-612-493-8 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1409121188 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV049382827 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a gre | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Marazopulos, Chrēstos |d 1954- |e Verfasser |0 (DE-588)1135632049 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Ta Kalokinēmata tu Athanasiu Psalida kai ē apantētikē epistolē tu Eugeniu Bulgarē |b apopeira ermēneias tēs diamachēs tōn dyo Neoellēnōn diaphōtistōn |c Chrēstos Marazopulos |
| 246 | 1 | 0 | |a Athanasiou Eugeniou Boulgarē hermēneias diafōtistōn |
| 250 | |a 1ē ekdosē | ||
| 264 | 1 | |a Athēna |b Ekdoseis Grēgorē |c 2023 | |
| 300 | |a 230 Seiten |b Illustrationen | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a In griechischer Schrift | ||
| 505 | 8 | |a Bibliografie S. 209-230 | |
| 600 | 1 | 7 | |a Bulgarēs, Eugenios |d 1716-1806 |0 (DE-588)10043651X |2 gnd |9 rswk-swf |
| 600 | 1 | 7 | |a Psalidas, Athanasios P. |d 1767-1829 |0 (DE-588)138505047 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 689 | 0 | 0 | |a Psalidas, Athanasios P. |d 1767-1829 |0 (DE-588)138505047 |D p |
| 689 | 0 | 1 | |a Bulgarēs, Eugenios |d 1716-1806 |0 (DE-588)10043651X |D p |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034710422&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034710422&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20231103 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 001.09 |e 22/bsb |f 09034 |g 495 |
| 942 | 1 | 1 | |c 001.09 |e 22/bsb |f 09033 |g 495 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034710422 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1812807672420892672 |
|---|---|
| adam_text |
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ. 9 ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΕΣ. 11 ΕΙΣΑΓΩΓΗ. 13 ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Αθανάσιος Ψαλίδας 1. Βιογραφικό εράνισμα. 23 2. Η Μορφή του. 33 ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ευγένιος Βούλγαρης 1. Βιογραφικό εράνισμα. 51 2. Η Μορφή του. 75 ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Αθανάσιος Ψαλίδας, Καλοκινήματα: Αδρομερής παρουσίαση. 85 ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Καλοκινήματα: Ερμηνευτική ανασύνθεση 1. Λογοτεχνική, ψυχολογική και φιλοσοφική ανάγνωση.101 2. Πολιτική ανάγνωση. 110 ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ευγένιος Βούλγαρης, Επιστολή: Αδρομερής παρουσίαση. 133 ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑ. 167
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: Αποστολής ο Φιλαδελφεύς, Έλεγχος τού ψενδοταλανισμού της Ελλάδος: Αδρομερής παρουσίαση. 193 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Α'. ΠΗΓΕΣ. 209 Β'. ΓΕΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. 211 Γ’. ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ. ΊΤ1 ά'. ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΩΝ. 228
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Α'. ΠΗΓΕΣ Ψαλίδας Αθανάσιος [Από την εργογραφία του Ψαλίδα χρησιμοποιήθηκαν κυρίως τα παρακάτω έργα, κα θώς και τα προοίμια ή οι προσφωνήσεις ορισμένων έργων, που μετέφρασε ή επιμελήθηκε την έκδοσή τους, τα οποία καταγράφονται στο εκάστοτε οικείο κεφάλαιο]. Αληθής Ευδαιμονία ήτοι βάσις
πάσης θρησκείας, συντεθείσα [.] εις την απλήν διάλεκτον, τόμος A'. Εν Βιέννη της Αουστρίας, 1791. Εν τη Τυπογραφία Ιωσήφ του Βαουμαϋστέρου. Πραγματεία περί των ελληνικών συγγραφέων, Βιέννη 1791 Νοεμβρίου 25. Εισαγωγή μαθηματική ήτοι αριθμητική εις χρήσιν των πρωτοπείρων συγγραφείσα υπό του λ.β.
του μετζβούργ διδασκάλου της μαθημ.: εν τη της βιένν: ακαδημία μετεφράσθη δε υπό Αθ. Πέτ. Ψαλίδα του εξ ιωανν. αυξηνθείσα τε παρ’ αυτού και κατακοσμηθείσα πολλοίς σημειώμασι και σχολίοις προς κοινήν χρήσιν των της ελλάδος σχο λείων, τόμ. α', Βιέννη 1791. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΑ ή Β', ήτοι ιστορία σύντομος της
εν τη οδοιπορία Αυτής προς τους εν Νίζνη και Ταυρία Γραικούς υπ’ Αυτής δειχθείσης εύνοι ας. Συντεθείσα [.] και τύποις εκδοθείσα Εν Βιέννη, 1792 έτει, πα ρά Ιωσήφ τω Βαουμαΰστέρω. Αογική κατά νεωτέρους μεν συντεθείσα μεθόδω δε μαθηματική εξυφανθείσα, χάριν των φιλομούσων Ελλήνων. Εν Βιέννη 1793.
Καλοκινήματα ήτοι εγχειρίδιον κατά φθόνου και κατά της λογικής του Ευγενίου. Συντεθέν υπό του Δ. Και ιδίοις αναλώμασι δια τύπων εκδοθέν χάριν των φιλαληθεστάτων Ελλήνων. Εν Βιέννη της Αου στρίας 1795. Νέα έκδοση με την επιμέλεια Άλκη Αγγέλου, Πεσταλότσι, Τρόγκεν - Ελβετία, 1951.
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ Πρακτικής Φιλοσοφίας Εισαγωγή Το Δίκαιον της Φύσεως ηθικήν και Πολιτικήν περιέχουσα. Ιωάννινα 1799. Γεωγραφικόν Σχεδάριον / Σύντομη Γεωγραφία, Ιωάννινα 1822. Ανώνυμος, Έρωτος Αποτελέσματα ήτοι Ιστορία ηθικοερωτική
με πολι τικά τραγούδια. Συντεθείσα μεν εις την απλήν ημών διάλεκτον προς ευθυμίαν και εγλεντζέν των ευγενών νέων. Αφιερωθείσα δε τω Ευγενεστάτω Άρχοντι Μαγιόρω Κυρίω Κυρίω Στεφάνω Ιωαννοβίκη, Εν Βιέννη της Αουστρίας 1792. Εκ της Ελληνικής Τυπογραφ. Γεωρ γίου Βεντότη. Αποστολής ο Φιλαδελφεύς
(ψευδώνυμος), Έλεγχος του φευδοταλανισμού της Ελλάδος, ήτοι εγχειρίδιον περιέχον έλεγχον άμα και διασυρμόν της ενταύθα εκδιδομένης αφερωτικής επιστολής, ην έγρα ψε μεν Αθανάσιος Πέτρου Ψαλίδας, έπεμψε δε κάποιος πραγματευτής εις τον ηγεμόνα της Ουγγροβλαχίας Αλέξανδρον τον Μουρούζην. Έτι δε
περιέχον και βραχείαν απολογίαν προς τας λοιδορίας οπού απεσφενδόνισε κατά του σοφωτάτου κυρ Ευγενίου κάποιος μαθητής του Ψαλίδα, ου το όνομα επεκλήθη Δέλτας. Προς δε τούτοις και συμβουλήν τινα προς τους ορθοδόξους κατά των τωρινών αθεϊστών. Συντεθέν τε και εκδοθέν εις ωφέλειαν πολλών παρά τινων
ζηλωτών της ευσεβείας τε και αλήθειας. Βούλγαρης Ευγένιος, Η λογική εκ παλαιών τε και νεωτέρων συνερανισθείσα. Ης προτέτακται Αφήγησις προεισοδιώδης Περί Αρχής και Προόδου της κατά την Φιλοσοφίαν Ενστάσεως. Και Προδιατριβαί τέτταρες εισαγωγικαί Εις άπασαν εν γένει την Φιλοσοφίαν Προτελεστικαί.
Εκδοθείσα σπουδήτε και φιλοτιμώ δαπάνη του Ελλογιμοτάτου και Εξοχωτάτου εν Ιατροφιλοσόφοις κυρίου Θωμά Μανδακάσου του εκ
Καστοριάς. Εν Λειψία της Σαξονίας εν τη Τυπογρα φία του Βρεϊτκόπφ. Έτει αψξστ'. —, Επιστολή του σοφωτάτου κυρίου Ευγενίου Αρχιεπισκόπου πρώην Σκλαβωνίου και Χερσώνος. Τεργεστίω, Εν τη Τυπογραφία Ιωάννου Μπατίστα Σπερανδίου, 1797. Σουγδουρής Γεώργιος, Εισαγωγή λογικής ήτοι προδιοίκησις εις άπα σαν την λογικήν μέθοδον του Αριστοτέλους. Συντεθείσα μεν παρά
Βιβλιογραφία του Σοφωτάτου εν διδασκάλοις κυρίου Γεωργίου Σουγδουρή του εξ Ιωαννίνων· Τύποις δε εκδοθείσα υπό Ιωάννου Καρατζά του εκ της Λευκοσίας της Κύπρου. Εν Βιέννη 1792. Εν τη Τυπογραφία του Βαουμαϋστέρου. Β'. ΓΕΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Α.Β., «Περί Αθανασίου Ψαλίδα», Εστία, 7/1879, σσ. 203-204.
Αγγελομάτη-Τσουγκαράκη Ελένη, «Η επιστολιμαία επικοινωνία του Ευγενίου Βούλγαρη με ηγεμόνες της Μολδαβίας (Φαναριώτες)», Πρακτικά Β' Πανηπειρωτικού Συνεδρίου., Ιωάννινα 2018, σσ. 247309. -, «Οι επιστολές του Ευγενίου Βούλγαρη προς τον πατριάρχη Κύριλ λο Ε'», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής
Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 61-118. Αγγέλου Αλκής, Πλάτωνος τύχαι - (Η λόγια παράδοση στην Τουρκο κρατία), Ανατύπωση, Αθήνα 1985. Αγραφιώτης Δημήτριος, «Οι φιλοσοφικές ενασχολήσεις του Μιλτιάδη Δάλλα», Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρίου «Θεσσαλοί Φιλόσοφοι», (Λάρισα - Τσαρίτσανη, Μάρτιος 1995).
Επιμέλεια: Γ.Σ. Καραγιάννης, I. Ηλιούδης, έκδ. Δήμου Τρικκαίων, Τρίκαλα 1998, σσ. 190-201. Αθανασίου Δημήτριος, «Προς τους Ιωαννίτας, τους φίλους μου συμπολίτας!», Ερμής ο Λόγιος, Ζ71817, τχ. 5, σσ. 84-90. Αινιάν Γεώργιος, Συλλογή ανεκδότων συγγραμμάτων του αοιδίμου Ευ γενίου του Βουλγάρεως και
τινων άλλων μετατυπωθέντων, τ. Α’, Εν Αθήναις, Εκ της τυπογραφίας Κ. Ράλλη, 1838. —, Εκ των συγγραμμάτων Ευγενίου του Βουλγάρεως. Τόμος Β'. Περιέχων: 1. Το περί των Διχονοίων των εν ταις Εκκλησίαις της Πολονίας Ιστορικόν Δοκίμιον Γαλλιστί, μετά της μεταφράσεως αυτού και των σημειώσεων. 2. Σχεδίασμα
περί της ανεξιθρησκείας, ήτοι περί της ανοχής των ετεροθρήσκων. Εν Αθήναις, Εκ της Τυπογραφίας Κ. Ράλλη 1838. Αλλαμανή
Έφη, «Η απελευθέρωση του Σουλίου και οι αγώνες των Σουλιωτών ως τον Μάρτιο 1821», Ι.Ε.Ε., τ. IB 71975, σσ. 70-75.
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ Αναστασίου Γιάννης, «Πώς είδε τον Ψαλίδα ο Άγγλος περιηγητής Τ. Σμαρτ Χιούζ», Η.Ε., 1/1952, σσ. 508-516. Αποστολόπουλος Δημήτρης, «Κοινωνικές διενέξεις και Διαφωτι σμός», Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρίου., Κοζάνη
1999, σσ. 1527. —, «Η τύχη του Βολταίρου στην Ελλάδα: νεότερα στοιχεία για τον 18° αιώνα», Τα Ιστορικά, τ. 19 - τχ. 37/Δεκέμβριος 2002, σσ. 317-330 (ανάτυπο). Αποστολοπούλου Γεωργία, «Παιδαγωγικές και φιλοσοφικές αναζητή σεις του Παπανούτσου στη Γερμανία», Δωδώνη, 15Γ71986, σσ. 137164. —, «Η
αναφορά του ιστορικού της φιλοσοφίας Νικολάου Κοτζιά στον Ευγένιο Βούλγαρη», Πρακτικά Β' ΠανηπειρωτικούΣυνεδρίου., Ιω άννινα 2018, σσ. 493-509. Αργυροπούλου Ρωξάνη, «Ο Κωνσταντίνος Μιχαήλ Κούμας ως φιλό σοφος» στο Παράρτημα της επανέκδοσης του ως άνω έργου του Tennemann από το Κ.Ε.Ε.Φ. της
Ακαδημίας Αθηνών, Αθήναι 1973, σσ. 225-243. — , Προσεγγίσεις της Νεοελληνικής Φιλοσοφίας, εκδ. Βάνιας, Θεσσαλο νίκη 2004. Αριστοτέλης, Αναλυτικά Ύστερα, ed. W.D. Ross - L. Minio-Paluello, Oxford University Press, Oxford 1964. Βακαλόπουλος Απόστολος, «Το “ελληνικό σχέδιο” της Αικατερίνης Β'»,
Ι.Ε.Ε., τ. ΙΑ71975, σσ. 86-88. — , «Ο ρωσοτουρκικός πόλεμος του 1787-1792 και οι επιπτώσεις στους Έλληνες», ό.π., σσ. 88-89. — , «Η δράση του Λάμπρου Κατσώνη κατά τα έτη 1789-1792», ό.π., σσ. 92-96. Βακαλόπουλος Κωνσταντίνος Α., Ιστορία του Βόρειου Ελληνισμού Ήπειρος, εκδοτικός οίκος Αδελφών
Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1992. Batalden Stephen, Catherine Ils Greek Prelate: Eugenios Voulgaris in Russia, 1771-1806, Columbia
University Press, New York, 1982. — , «Ο Ευγένιος Βούλγαρης και το πρόβλημα της ομολογιακής ταυτό τητας των Ελλήνων την εποχή του Διαφωτισμού», Πρακτικά Διε θνούς Επιστημονικού Συνεδρίου., Αθήνα 2009, σσ. 31-46.
Βιβλιογραφία Βλαντής Σπυρίδων, «Αθανάσιος Ψαλίδας», Δ.Ι.Ε.Ε.Ε., 9/1926, σσ. 8996. [Συναφώς, Σπυρίδων Βλαντής, «Εθνική δράσις του Ιωάννου Ζαμπελίου και Βιογραφία Αθανασίου Ψαλίδα», Δ.Ι.Ε.Ε.Ε., Εν Αθήναις, Εκ του τυπογραφείου Αδελφών Κ. Κυριακόπουλου, 1924, σσ. 5-32, με λανθασμένη σελιδαρίθμηση η
μελέτη του Βλαντή για τον Ψαλίδα στις σσ. 25-32]. Βοζνεσένσκαγια Ειρήνη (Ιρινα), «Η εκτέλεση της διαθήκης και ο τά φος του Ευγενίου Βούλγαρη στην Λαύρα Αλεξάνδρου Νιέβσκι στην Αγία Πετρούπολη», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 181-197. Βορέας Θεόφιλος, Δογική, τύποις
Πυρσού, Αθήνα 1932 και Ο.Ε.Δ.Β., Αθήνα 21972. Βρανούσης Λέανδρος, «Αθανάσιος Ψαλίδας: ο Διδάσκαλος του Γέ νους, 1767-1829. Ο πατριώτης - ο πολιτικός - ο αγωνιστής», Η.Ε., 1/1952, τχ. 4-5, σσ. 331-470. - , «Κείμενα και χειρόγραφα του Βηλαρά και του Ψαλίδα - Δύο κορυ φαίοι του Νεοελληνικού
Διαφωτισμού κΓ ένα βιβλίο τους που έμει νε ανέκδοτο». Νέα Εστία, 94/ 1973, τχ. 1115, σσ. 51-86. - , «Ιδεολογικές ζυμώσεις και συγκρούσεις», LE.E., τ. ΙΑ’, 1975, σσ. 433-451. Γεδεών Μανουήλ, Χρονικά της Πατριαρχικής Ακαδημίας, Κωνσταντι νούπολη 1873. Γλυκοφρύδη-Λεοντσίνη Αθανασία, Νεοελληνική
Φιλοσοφία - Πρόσω πα και θέματα, εκδ. Τολίδη, Αθήνα 1993. — , «Η συμβολή του Ευγενίου Βούλγαρη στην εκπαίδευση των πριγκήπων της Ρωσίας», Πρακτικά Β' Πανηπειρωτικού Συνεδρίου., Ιωάν νινα 2018, σσ. 227-246. Günther Henrich, «Ο Ευγένιος Βούλγαρης και η Λιψία», Πρακτικά Δι εθνούς Επιστημονικής
Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 77-88. Γούδας Αναστάσιος, «Αθανάσιος Ψαλίδας», Βίοι Παράλληλοι, τ. Β', ΠΑΙΔΕΙΑ, Εν Αθήναις, Εκ
τού τυπογραφείου Χ.Ν. Φιλαδελφέως, 1870, σσ. 285-308. Γριτσόπουλος Τάσος, Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή, Βιβλιο θήκη της εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, αρ. 37, τ. Α', Αθήνα 1966 και τ. Β', Αθήνα 1971.
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ Δημαράς Κωνσταντίνος Θ., Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας Από τις πρώτες ρίζες ως την εποχή μας. Ίκαρος, Αθήνα 71985. Διαμάντης Κωνσταντίνος, «Ο Αθανάσιος Ψαλίδας και το αρχείον του», Δ.Ι.Ε.Ε.Ε., 14/1960, Εν
Αθήναις, Τυπογραφείον Μηνά Μυρτίδη. —, «II. Αθανασίου Π. Ψαλίδα - Γεωγραφικόν Σχεδάριον του 1822», Άπαντα, τ. 13, Αθήνα 1991. Διογένης Λαέρτιος, Βίοι Φιλοσόφων, τ. Ι-ΙΙ, ed. H.S. Long, OCT, Ox ford 1964. Ευκλείδης, Στοιχεία. Σύγχρονη απόδοση με εισαγωγή, επεξηγήσεις και σχολιασμό. Συλλογικό έργο,
εισαγωγή: Θεόδωρος Εξαρχάκος, εκδ. Κ.Ε.ΕΠ.ΕΚ., τ. Ι-ΙΙ, Αθήνα 2001. Ευριπίδης, Εκάβη, μτφρ. Νίκος Χουρμουζιάδης, εκδ. Στιγμή, Αθήνα 2011. Εφραίμ Βατοπαιδινός Αρχιμ., «Ευγένιος Βούλγαρις (1716-1806), ο φωτιστής του Γένους», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερί δας., Αθήνα 2018, σσ. 47-60. Ζαβίρας
Γεώργιος, Νέα Ελλάς ή Ελληνικόν Θέατρον εκδοθέν υπό Γε ωργίου Κρέμου, Αθήνησι 1872. Ανατύπωσις Α' Εκδόσεως, Επιμέ λεια - Εισαγωγή - Ευρετήριον: Τάσος Γριτσόπουλος, Εταιρεία Μα κεδονικών Σπουδών, Επιστημονικοί πραγματείαι αρ. 11, Αθήνα 1972. Καλαμάτας Αθανάσιος, Ευγένιος Βούλγαρις (1716-1806) -
Σκιαγρά φηση των πολιτισμικών αλλαγών και των ιδεολογικών ζυμώσεων στον 18° αιώνα, Διδακτορική Διατριβή, Θεσσαλονίκη 2011. Καλλιγάς Παύλος, «Βίος Ευγενίου του Βουλγάρεως», Πανδώρα, 1/1850-1851, σσ. 494-505, 517-526. Καραθανάσης Αθανάσιος, Η Φλαγγίνειος Σχολή της Βενετίας, Θεσσα λονίκη 1986.
Καραμπελιάς Γιώργος, Η ανολοκλήρωτη επανάσταση του Ρήγα Βελεστινλή, Εναλλακτικές Εκδόσεις, Αθήνα 2011.
Καρανάσιος Χαρίτων, «Η Σχολή της Κοζάνης κατά τον 18° αι. βάσει χειρογράφων, εγγράφων και εντύπων της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης», Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρίου, «Νεοελληνικός Δια φωτισμός (απόπειρα μίας νέας ερευνητικής συγκομιδής)», Κοζάνη
Βιβλιογραφία 8-10 Νοεμβρίου 1996, εκδόσεις: Ινστιτούτο Βιβλίου και Ανάγνωσης, Επιμέλεια: Β.Π. Καραγιάννης, Κοζάνη 1999, σσ. 143-179. —, «Οι σχέσεις του Νεόφυτου Καυσοκαλυβίτου με τον Ευγένιο Βούλ γαρη βάσει της αλληλογραφίας τους», Κάτοπτρον Νεοελληνικής Φι λοσοφίας, τ. Γ7 Ιωάννινα - Ιανουάριος
2016, σσ. 215-238. —, «Ο Ευγένιος Βούλγαρης ως homo universalis και νους του νέου Ελ ληνισμού», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερίδας, «Ευγένιος Βούλγαρης - Ο homo universalis του Νέου Ελληνισμού - 300 χρό νια από τη γέννησή του (1716-2016)», εκδ. Κ.Ε.Μ.Ν.Ε. της Ακαδη μίας Αθηνών από κοινού με
την Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου, Επιμέλεια: Χαρίτων Καρανάσιος, Αθήνα 2018, σσ. 27-46. Κάρμης Αθανάσιος, «Οι ιδεολογικές, πολιτισμικές και παιδαγωγικές θέσεις Ευγενίου του Βουλγάρεως και η απήχησή τους στη νεώτερη εποχή», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 397-442. Κατραμής
Νικόλαος, Φιλολογικά Ανάλεκτα Ζακύνθου, Ζάκυνθος 1886. Κεχαγιόγλου Γιώργος, «Σκέψεις για ορισμένες λογοτεχνικές, μετα φραστικές και εκδοτικές ενασχολήσεις του Ευγένιου Βούλγαρη, με επίκεντρο τον βολταιρικό “Μέμνονα"», Πρακτικά Διεθνούς Επιστη μονικού Συνεδρίου., Αθήνα 2009, σσ. 367-397.
Κιτρομηλίδης Πασχάλης, Ιώσηπος Μοισιόδαξ - Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18° αιώνα, Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1985. Κοδρικάς Καγκελλαρίου Παναγιωτάκης, Μελέτη της κοινής ελληνι κής διαλέκτου, τ. Α', Εν Παρισίω, Εκ της Τυπογραφίας Ι.Μ. Εβεράρτου ΑΩΙΗ. Επανέκδοση: Ερμής ο Λόγιος - Κρίσεις εις την
Μελέτην. Εισαγωγή και Επιμέλεια: Αλκής Αγγέλου, Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1998. Κολοκοτσάς Ευάγγελος, «Ευγένιος ο Βούλγαρις και
το έργον αυτού», Αθηνά, 30/ 1919, σσ. 177-208. Κοσμάς Θεόδωρος (Εισαγωγή - Μετάφραση - Σχόλια). Theodore Ly man - Επίσκεψη στα Γιάννινα και στον Αλή πασά - Απόσπασμα ημε ρολογίου, Ιωάννινα 2005. Κούμας Κωνσταντίνος, Ιστορίαι των ανθρωπίνων πράξεων από των αρχαιοτάτων χρόνων έως των ημερών μας, εκ παλαιών απανθισθεί-
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ σαι, και τα νεώτερα εξ αρίστων Γερμανών ιστοριογράφων ελευθέρως μεταφρασθείσαι. Τόμος δωδέκατος. Εν Βιέννη της Αυστρίας. Εκ της Τυπογραφίας Αντωνίου Αυκούλου 1832. [Χρησιμοποιείται η επανέκδοση, ΟΓΕλληνες:
Διαφωτισμός - Επανάστασις, Βιβλιοπωλείον Νότη Καραβία, Αθήνα 1966]. —, Σύνταγμα Φιλοσοφίας Υπό Κ.Μ. Κούμα Σχολάρχου του της Σμύρ νης φιλολογικού Γυμνασίου, και Διδασκάλου των Μαθηματικών επιστημών και της Φιλοσοφίας εις χρήσιν των εαυτού μαθητών. Τό μος πρώτος. Περιέχων Εμπειρικήν Ψυχολογίαν και
Κρηπίδα της Φι λοσοφίας. Εν Βιέννη της Αυστρίας, εκ της Τυπογραφίας Ιωαν. Βαρθ. Τεσεβεκίου ΑΩΙΗ'. Τόμος δεύτερος. Περιέχων Λογικήν, και επίμετρον αυτής την καθο λικήν Γραμματικήν. Εν Βιέννη . ΑΩΙΗ'. Τόμος τρίτος. Περιέχων Μεταφυσικήν και Αισθηματικήν. Εν Βιέννη της Αυστρίας, εκ της Τυπογραφίας
Ιωάννου Σνειρέρου. ΑΩΙΘ'. Τόμος τέταρτος. Περιέχων την πρακτικήν Φιλοσοφίαν, ήγουν περί Δικαίου, Ηθικήν, Ηθικήν Θεολογίαν, και επίμετρον αυτών την Παι δαγωγικήν. Εν Βιέννη . ΑΩΚ’. — , «Σύντομος ιστορία της Παιδαγωγίας», Σύνταγμα Φιλοσοφίας, τό μος τέταρτος, σσ. 384-385. — , «Επιστολή προς
Φραγκίσκον Κ. Μαύρον», Σύνταγμα Φιλοσοφίας, Τόμος πρώτος, σσ. γ'-ξβ'. Προλεγόμενα, ερμηνευτικό υπόμνημα και ευρετήρια Νίκου Ψημμένου. Δ.Ν. Καραβίας, Βιβλιοθήκη ιστο ρικών μελετών αρ. 150, Αθήνα 1980. Κουρμαντζή-Παναγιωτάκου Ελένη, «Η εκπαίδευση στα Γιάννενα και οι ιδεολογίες της: οι “νεωτερικές”
σχολές και οι σχολές Μπαλάνων και Ψαλίδα (1645-1820)», Δωδώνη, 20-Β71991, σσ. 101-174. — , Η νεοελληνική αναγέννηση στα
Γιάννενα - Από τον πάροικο έμπο ρο στον Αθανάσιο Ψαλίδα και τον Ιωάννη Βηλαρά (17ος - αρχές 19ου αιώνα), εκδ. Gutenberg, Αθήνα 2007. — , Ερωτος Αποτελέσματα, Εισαγωγή - Επιμέλεια, Ίδρυμα Ωνάση Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, Αθήνα 2018. Κρίνος Σταμάτιος Δ., «Αθανάσιος Ψαλίδας», Εστία, 7/1879, σσ. 145150.
Βιβλιογραφία Κύρκος Βασίλειος Α., «Immanuel Kant και Αθανάσιος Ψαλίδας Προσεγγίσεις και επιδράσεις», Αφιέρωμα στον Ευάγγελο Παπανούτσο, τ. Α', Αθήνα 1980, σσ. 249-280. — , «Η “προεισοδιώδης αφήγηση” στη “Λογική’ του Βούλγαρη», Πρα κτικά Επιστημονικής Ημερίδας., Δωδώνη, 25Γ/1996, σσ. 39-48 (και
ανάτυπο). - , Ευάγγελος Π. Παπανούτσος - Ο κριτικός φιλόσοφος και ο αναμορ φωτής της εκπαίδευσης, εκδ. Σοκόλη-Κουλεδάκη, Αθήνα 2012. — , Από την αντίπερα όχθη του Νεοελληνικού Διαφωτισμού - Οι αγνο ημένοι υπέρμαχοι της παιδείας του Γένους, εκδ. Καπόν, Αθήνα 2015. Λάιος Γεώργιος, «Ο Αθανάσιος
Ψαλίδας αντιδημοκράτης (1793). (Ανέκδοτα δοκουμέντα από τα Αρχεία της Βιέννης)», Η.Ε., ΣΤ71957, τχ. 59, σσ. 214-224. Λάμπρος Σπυρίδων, «Περί της παιδείας εν Ιωαννίνοις επί Τουρκοκρα τίας», ΝέοςΕλληνομνήμων, τ. ΙΓ', τχ. Γ71916, Αθήνησιν, Εκ του τυ πογραφείου Π.Α. Πετράκου, σσ. 273-317. Λασκαρίδης
Χρηστός, «Η συμβολή των Ελλήνων της Νίζνας στην πο λιτιστική και οικονομική ανάπτυξη της Ουκρανίας», Δωδώνη, 26/1997, σσ. 405-464. MacKride Peter, «Ο Βούλγαρης φαναριώτης στιχουργός; Σκέψεις για τον τσελεμπή Μέμνονα», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερί δας., Αθήνα 2018, σσ. 253-267. Μακρίδης
Βασίλειος, «‘Άπόκρισις Ορθοδόξου τινός προς τινα αδελ φόν ορθόδοξον περί της των Κατολίκων δυναστείας [.] (Χάλλη 1775)”: Έργο του Νικηφόρου Θεοτόκη ή του Ευγενίου Βούλγαρη; Στοιχεία, ερμηνείες και υποθέσεις», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονι κής Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 463-522. Μαραζόπουλος
Χρήστος, Η “Εισαγωγή Λογικής” του Γεωργίου Σουγδουρή και τα πρότυπά της στην αρχαία και στην νεοελληνική φι
λοσοφική γραμματεία, Διδακτορική Διατριβή, Ιωάννινα 1998. — , «Οι απόψεις του Αθανασίου Ψαλίδα “περί της συμβολικής ιδέας”», Η.Χ., 34/ 2000, σσ. 307-328. — , Θεόφιλος Κορυδαλέας - Ο πρωτοφιλόσοφος του ελληνικού Νεοαριστοτελισμού, εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα 2007.
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ — , Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας - Η θεώρηση τον Θεό φιλου Κορυδαλέα, εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα 2015. — , «Αθανάσιος Ψαλίδας: Πρακτικής Φιλοσοφίας Εισαγωγή», Ηπ. Γρ., Ιωάννινα 2021, σσ. 93-103. Μαυροκορδάτος
Αλέξανδρος, Φροντίσματα. Νυν πρώτον τύποις εκδοθέντα αναλώμασι του υψηλοτάτου και ευσεβεστάτου Αυθέντου και Ηγεμόνος πάσης Μολδοβλαχίας Κυρίου Κυρίου Αλεξάνδρου Κωνσταντίνου Μουρούζη Βοεβόδα. Εν Βιέννη της Αουστρίας. Εν τη Ελληνική Τυπογραφία Γεωργίου Βενδότη. 1805. Στο τέλος του έργου (σσ.
193-203): Εγχειρίδιον. Εν ω Γνώμαι και Φροντίσματα πε ρί Ήθη και Πολιτείαν. Μαυροκορδάτος Νικόλαος, Περί των καθηκόντων βίβλος. Ξυγγραφείσα παρά του Ευσεβεστάτου, Υψηλοτάτου, και Σοφωτάτου Αυ θέντου και Ηγεμόνος Πάσης Ουγγροβλαχίας κυρίου κυρίου Ιωάννου Νικολάου Αλεξάνδρου Μαυροκορδάτου Βοεβόδα.
Νυν πρώ τον Τύποις εκδοθείσα επί της Ηγεμονείας της αυτού Υψηλότη τας, Αρχιερατεύοντας του Πανιερωτάτου και Θεοπροβλήτου Μη τροπολίτου κυρίου Δανιήλ, Επιμέλεια και διορθώσει του λογιωτάτου κυρ Γεωργίου Τραπεζουντίου, διδασκάλου της εν Βουκουρεστίω αυθεντικής σχολής, Εν τη σεβασμία Μονή των Αγίων
Πά ντων τη εν Βουκουρεστίω. Έτει από Θεογονίας αψιθ'. Κατά Μή να Δεκέμβριον. — , Φιλοθέου πάρεργα. Νυν πρώτον τυπωθέντα. Εν Βιέννη της Αου στρίας. Παρά τω Φραντζ Αντωνίω Σχραίμβλ. 1800. Μέρτζιος Κωνσταντίνος Δ., «Το εν Βενετία Ηπειρωτικόν Αρχείον», Η.Χ., 11/ 1936, σσ. 1-341. — , «Περί Ευγενίου
του Βουλγάρεως· διατί εγκατέλειψε το 1759 την Αθωνιάδα Σχολήν», Η. Ε., 5/1956, σσ. 417-420. Μεταλληνός Γεώργιος
Πρωτοπρ., «Ο θεολόγος Ευγένιος Βούλγαρης» (Ερμηνευτική προσέγγιση), Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συ νεδρίου., Αθήνα 2009, σσ. 293-310. — , «Σοφία και παράχρηση εξουσίας: Ο Ευγένιος Βούλγαρης περί πάπα και παπισμού», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 445-461.
Βιβλιογραφία Μιχαλόπουλος Φάνης, Τα Γιάννενα κι’ η Νεοελληνική Αναγέννηση (1648-1820), Τύποι - Π.Δ. Σακελλάριος, Αθήνα 1930 (Φωτογραφι κή αναπαραγωγή, ΤΟ ΒΗΜΑ - ALTER EGO, Αθήνα 2019). Μοισιόδαξ Ιώσηπος, Πραγματεία περί παίδων αγωγής, ή Παιδαγωγία, συντεθείσα παρά Ιωσήπου του Μοισιόδακος, Και
τυπωθείσα δαπά νη Φιλοτιμώ του Εντιμότατου και Χρησιμοτάτου εν πραγματευταίς, κυρίου κυρίου Θεοδώρου Εμμανουήλου Γκίκου του από Μοσχοπόλεως. αψοθ'. Ενετίησι, 1779. Παρά Νικολάω Γλυκεί τω εξ Ιωαννίνων. — , Απολογία, Μέρος πρώτον, αψπ’. Εν τη Βιέννη της Αουστρίας, 1780. Παρά τω Ευγενεί, και
Αυτοκρατορικώ ή Βασιλικώ Τυπογράφω Ιω άννη Θωμάσω τω από Τράττνερ. Νέα έκδοση με την επιμέλεια του Αλκή Αγγέλου, εκδ. Ερμής, Αθήνα 1976. - , Θεωρία της Γεωγραφίας, συντεθείσα υπό Ιωσήπου του Μοισιόδακα τη οποία Υποσυνήφθη πρώτον μεν Μία’Εκθεσις των Κυριωτέρων Προβλημάτων της Γεωγραφίας εν είδει
Επαγωγής: δεύτερον δε Μία Έκθεσις του Πολιτικού Ενιαυτού, ή του Καλενδαρίου, εν είδει Προ σαρτήματος. Εκδοθείσα νυν το πρώτον Εν τη Ουϊέννη της Αου στρίας, 1781. Παρά τω Ευγενεί, και Αυτοκρατορικώ ή Βασιλικώ Τυ πογράφω Ιωάννη Θωμά τω από Τράττνερν. Μοσχονάς Εμμανουήλ (Εισαγωγή - Επιμέλεια),
Βηλαράς, Ψαλίδας, Χριστόπουλος κ.ά. Η δημοτικιστική αντίθεση στην κοραϊκή «Μέση Όδό». εκδ. Οδυσσέας, Αθήνα 1981. Μουτσόπουλος Ευάγγελος, «Ο Παπανούτσος και η Νεοελληνική Φι λοσοφία», Νέα Εστία, 112/1982, σσ. 1332-1338. - , «Ο Παπανούτσος ως ιστορικός της Νεοελληνικής Φιλοσοφίας», Ε.Φ.Ε., τ. 1 - τχ.
1/Ιανουάριος 1984, σσ. 9-11. Μπαλάνος Δημήτριος Σ., «Οι Μπαλάνοι διδάσκαλοι του γένους», Η.Χ., Ε 71930, σσ. 229-235.
Μπαουμάιστερ Χριστιανός Φριδερίκος, Αογική. Ξυνυφανθείσα μεν υπ’ αυτού Λατινιστί Μεθόδω Μαθηματική κατά Βόλφιον· Μετα φρασθείσα δε από της Λατινίδος εις την Ελλάδα φωνήν παρά του Σοφολογιωτάτου Διδασκάλου Κυρίου Νικολάου Βάρκοση Του εξ Ιωαννίνων· Τύποις εκδοθείσα αναλώμασιν Αθανασίου Γεωργίου Μανούση Του εκ Σιατίστης. Δι’ επιμελείας και ακριβούς διορθώσε-
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ 220 ως σπουδαίου τινός περί τα ενταύθα φιλοσοφικά Μαθήματα ενασχολουμένου. Εν Βιέννη της Αουστρίας 1795. Εν τη Ελληνική Τυ πογραφία Γεωργίου Βενδότη. Μπέττης Στέφανος, «Γεώργιος Ιερεύς Σουγδουρής - Ο Διδάσκαλος του
Γένους (1645; 1725) - Ο Δάσκαλος, ο συγγραφέας, ο άνθρω πος», Η.Ε., IB 7 1963, Ιωάννινα (ανάτυπο), σσ. 492-501. — , «Ζώης Καπλάνης και Καπλάνειος Σχολή», Η.Χ., έκδ. Α.Κ.Ι., Εν Ιωαννίνοις, Περίοδος Β', 1976-1977, σσ. 25-298. Μπόμπου-Σταμάτη Βασιλική, Ο Βικέντιος Δαμοδός. Βιογραφία - Εργογραφία
1700-1752, Διδακτορική Διατριβή, Αθήνα 1982. (Η Δια τριβή δημοσιεύτηκε διευρυμένη από το Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1998). — , Ιστορικής έρευνας αποτελέσματα - Μαρτυρίες για τη νεοελληνική παιδεία και ιστορικά μελετήματα (16ος-19ος αι.), Αθήνα 2002. Νεοελληνικός Διαφωτισμός - Βιβλιογραφία 1945-1995. Κ.Ν.Ε.
του Ε.Ι.Ε. - Τομέας Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Γενική Επιμέλεια: Δ.Γ. Αποστολόπουλος - Εμμ. Ν. Φραγκίσκος, 1998. Νούτσος Παναγιώτης, Ο Νομιναλισμός - Οι κοινωνικοπολιτικές προϋπο θέσεις της υστερομεσαιωνικής φιλοσοφίας, εκδ. Κέδρος, Αθήνα 1980. — , Νεοελληνικός Διαφωτισμός - Τα όρια
της διακινδύνευσης, εκδ. Ελ ληνικά Γράμματα, Αθήνα 2005. Από τον τόμο αξιοποιήθηκαν: α) Η «Εισαγωγή», σσ. 15-316, και β) οι μελέτες: 1. «Η φιλοσοφική σκέψη κατά την περίοδο του νεοελληνικού Δια φωτισμού ως ιστοριογραφικό πρόβλημα», σσ. 319-326. 2. «Η λειτουργία του νεωτερικού πνεύματος στη Λογική
του Βούλ γαρη», σσ. 337-343. 3. «Νεοελληνικός Διαφωτισμός: η δυναμική του γνωσιοθεωρητικού ενδιαφέροντος»,
σσ. 371-378. 4. «Ο νεαρός Ψαλίδας για τη θεία αποκάλυψη», σσ. 387-405. 5. «Λόγος και αποκάλυψη στο έργο του νεαρού Α. Ψαλίδα», σσ. 407-426. 6. «Ένα μαθηματάριο Μεταφυσικής του Α. Ψαλίδα», σσ. 427-435. —, Νεοελληνική φιλοσοφία - Οι ιδεολογικές διαστάσεις των ευρωπαϊ κών της προσεγγίσεων, εκδ. Κέδρος, Αθήνα 1981. Από το έργο αξιοποιήθηκαν: α) Η «Εισαγωγή», σσ. 13-35 και β) οι μελέτες:
Βιβλιογραφία 1. «Ευγένιος Βούλγαρης και Francis Bacon», σσ. 37-51. 2. «Ο νεαρός Ψαλίδας και η φιλοσοφία του γαλλικού Διαφωτι σμού», σσ. 67-101. - , «Πώς συνέβαλε η “Μητρόπολις πόσης μαθήσεως” στην αναδιάτα ξη των σχέσεων φιλοσοφίας και επιστημών», Πρακτικά Β' Πανηπειρωτικού Συνεδρίου., Ιωάννινα
2018, σσ. 479-483. Νούτσος Χαράλαμπος, «Η κριτική του I. Μοισιόδακα στον Ε. Βούλ γαρη», Δωδώνη, τ. ΚΕ' - Μέρος Τρίτο/1996, σσ. 67-78. Όμηρος, Ιλιάδα, μτφρ. Ιάκωβος Πολυλάς, Ο.Ε.Δ.Β., Αθήνα 1977. - , Οδύσσεια, μτφρ. Αργύρης Εφταλιώτης - Νικ. Ποριώτης, Ο.Ε.Δ.Β., Αθήνα 1965. Παναγόπουλος Γεώργιος,
«Αποστολικότητα και ησυχασμός στη θεολογική σκέψη του Ευγενίου Βούλγαρη: Λόγος εκφωνηθείς κατά την ημέρα του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου», Πρακτι κά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 523-555. Παντελιού Μαρία, «Ο Αθανάσιος Ψαλίδας στην Κέρκυρα (18221828)», Η.Ε.,
25/1976, τχ. 287-288, σσ. 145-154, και ό.π., τχ. 289290, σσ. 356-364, και ό.π., τχ. 291-292, σσ. 523-529. - , «Η προσωπικότητα του Αθανασίου Ψαλίδα (1767 έως 1829)», ό.π., 26/1977, τχ. 306-307, σσ. 864-868, και ό.π., 27/1978, τχ. 309-310, σσ. 8-12, και ό.π., τχ. 311-312, σσ. 217-223. Papadopoulos-
Vretos Antre, Biographie de I’ archeveque Eugene Bul gari, impr. P.A. Sakellarios, Athenes 1860. Παπαϊωάννου Λάζαρος, Η Σχολή της Κοζάνης και ο Ευγένιος Βούλγα ρης, Τυπογραφείον Η Δωδώνη, Θεσσαλονίκη 1989. Πασχαλίδης Συμεών, «Ο Ευγένιος Βούλγαρης ως εκδότης πατερικών κειμένων», Πρακτικά Διεθνούς
Επιστημονικής Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 613-635. Πατάπιος μοναχός Καυσοκαλυβίτης, «Ο Ευγένιος Βούλγαρης
Σχολάρχης της Αθωνιάδος (1753-1759) και οι πνευματικές ζυμώσεις στο Άγιον Όρος κατά τον 18ον αιώνα», Πρακτικά Β' Πανηπειρωτικού Συνεδρίου., Ιωάννινα 2018, σσ. 205-226. Πατηνιώτης Μανώλης - Σπυροπούλου Βαρβάρα, «"Της εντελεχούς μελέτης το μοχθηρόν και επίπονον”. Ο μεταφραστής Ευγένιος
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ Βούλγαρης», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου., Αθή να 2009, σσ. 347-366. Πατρινέλης Χρήστος, «Κοινωνικό και παιδευτικό έργο της Εκκλησί ας», Ι.Ε.Ε., τ. ΙΑ 71975, σσ. 128-130. — , «Οι πρώτοι δάσκαλοι της
Σχολής Κοζάνης (Από τον Γεώργιο Κονταρή ως τον Ευγένιο Βούλγαρη)», Ο Ερανιστής, 20/1995, σσ. 5-19. Πέτσιος Κωνσταντίνος, «Η έννοια της ευδαιμονίας στο έργο του Αθ. Ψαλίδα», Η.Χ., 29/1988-1989, σσ. 379-401. — , «Γνωσιολογικές συνιστώσες της σκέψης του Ευγενίου Βούλγαρη», Δωδώνη, 25Γ 71996, σσ. 57-66.
— , «Immanuel Kant και Νεοελληνικός Διαφωτισμός. Καταγραφή μίας φιλοσοφικής γνωριμίας», στο: Νεοελληνική Φιλοσοφία. Επιμ. Κων σταντίνος Βουδούρης. Ελληνικά Γράμματα - Ε.Φ.Ε., Αθήνα 2000, σσ. 235-257. — , «Παρατηρήσεις στο δημοσιευμένο έργο του Αθανασίου Ψαλίδα (1767-1829) - Ανέκδοτα στοιχεία», Ηπ.
Γρ., 3/2005, σσ. 163-194. — , Επανέκδοση της Λογικής του Ευγενίου Βούλγαρη: Προλεγόμενα Επιμέλεια - Ευρετήρια. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων - Τομέας Φιλο σοφίας, Ε.Ε.Ν.Φ., Ιωάννινα 2010. - , «Η μετοχέτευση της ευρωπαϊκής φιλοσοφίας στη νεοελληνική σκέψη μέσω των μεταφράσεων: Η συμβολή του Ευγενίου
Βούλγαρι», Πρα κτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 269-327. Πλάτων, Πολιτεία. Εισ. Σημείωμα - Μετάφραση - Ερμ. Σημειώματα Ν.Μ. Σκουτερόπουλος, εκδ. Πόλις, Αθήνα 2002. Πλούταρχος, Ηθικά, τόμος 6: Αποφθέγματα Λακωνικά - Τα παλαιά των Λακεδαιμονίων επιτηδεύματα - Λακαινών
αποφθέγματα, επιμ. Βασίλειος Γ. Μανδηλαράς, μτφρ. Φιλολογική Ομάδα Κάκτου, εκδ. Κάκτος, Αθήνα 1995. Πολυείδης
Θεόκλητος, Ο Αγαθάγγελος, ήτοι προφητείαι περί του μέλ λοντος των εθνών και ιδίως περί της Ελλάδος. Οπτασία ερανισθείσα εκ παλαιών χειρογράφων μετ’ ακριβούς ερμηνείας όλων των συμβησομένων. Έκδ. 11η, Μιχαήλ Σαλίβερος, Αθήναι. Πρακτικά Επιστημονικής Ημερίδας, «Η Φιλοσοφία στα Γιάννινα - 250 χρόνια από την έλευση του Ευγενίου Βούλγαρη στην πόλη μας»,
Βιβλιογραφία Γιάννινα 15 Δεκεμβρίου 1993, Δωδώνη, 25/Γ'-1996, (και αυτοτελώς), σσ. 9-78. Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρίου, «Νεοελληνικός Διαφωτισμός (από πειρα μίας νέας ερευνητικής συγκομιδής)», Κοζάνη 8-10 Νοεμβρί ου 1996, εκδόσεις: Ινστιτούτο Βιβλίου και Ανάγνωσης, Επιμέλεια: Β.ΙΊ. Καραγιάννης,
Κοζάνη 1999. Πρακτικά 2ου Πανελλήνιου Συνεδρίου, «Θεσσαλοί Φιλόσοφοι - Κων σταντίνος Κούμας», Λάρισα 24-25.11.2001, Λάρισα 2005. Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου, «Ευγένιος Βούλγαρης», Κέρκυρα, 1-3 Δεκεμβρίου 2006, εκδ. Κανάκη, Επιμέλεια: Ελένη Αγγελομάτη-Τσουγκαράκη, Αθήνα 2009. Πρακτικά
Β' Πανηπειρωτικού Συνεδρίου, «Η πνευματική κίνηση στα Ιωάννινα τον 18° αι. και η παρουσία του Ευγενίου Βούλγαρη», Ιω άννινα, 8-9 Απριλίου 2016, Τυπογραφικές εργασίες Μ. Δούβαλη ΓΊ. Αποστόλου και ΣΙΑ Ο.Ε., Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Πέτσιος, Ιω άννινα 2018. Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερίδας,
«Ευγένιος Βούλγαρης Ο homo universalis του Νέου Ελληνισμού - 300 χρόνια από τη γέν νησή του (1716-2016)», εκδ. Κ.Ε.Μ.Ν.Ε. της Ακαδημίας Αθηνών από κοινού με την Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου, Επιμέλεια: Χαρίτων Καρανάσιος, Αθήνα 2018. Προκοπίου Δημήτριος (Πάμπερης), Επιτετμημένη Επαρίθμησις, των κατά τον
παρελθόντα αιώνα Λογιών Γραικών, και περί τινων εν τω νυν αιώνι ανθούντων, στο Johannes Fabricius, Bibliotheca Graeca, τ. 11, Αμβούργο 1722, σσ. 769-808. Ροντογιάννης Πάνος, «Ο Αθανάσιος Ψαλίδας και η αρχή της Μέσης Παιδείας στη Λευκάδα», Η.Ε., 3/1954, σσ. 15-18 και 168-172. Σάθας Κωνσταντίνος,
Νεοελληνική Φιλολογία. Βιογραφίαι των εν τοις Γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων - Από της καταλύσεως της Βυζα
ντινής Αυτοκρατορίας μέχρι της Ελληνικής Εθνεγερσίας (14531821), εκδ. I. Χιωτέλλη, Εν Αθήναις 1868. Σούλης Γεώργιος, «Ο Ψαλίδας και το γλωσσικό ζήτημα», Ηπ. Γρ., Α71944, τχ. 2, σσ. 84-88 και στον τόμο: Ιστορικά Μελετήματα, ό.π., σσ. 247-252.
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΑΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ —, «Πώς είδαν τον Αθανάσιο Ψαλίδα οι ξένοι περιηγηταί», Η.Ε., 1/1952, σσ. 501-506. Το μελέτημα και στον τόμο: Γεώργιος Σούλης 1927-1966, Ιστορικά Μελετήματα, Αθήνα 1980, σσ. 253-258. Σταβέλας Απόστολος, «Οι
"Κριτικαί επιστάσεις” του Ευγενίου Βουλγάρεως και η συνάφεια τους προς θέσεις της "Λογικής” του», Πρα κτικά Β' Πανηπειρωτικού Συνεδρίου., Ιωάννινα 2018, σσ. 343-350. Στουπάκης Νίκος, Γεώργιος Κορέσσιος (1750 ci - 1659/60). Η ζωή, το έργο του και οι πνευματικοί αγώνες της εποχής του, Διδακτορική
Δι ατριβή, Χίος 2000. Σούρλας Ευριπίδης, «Ο Αθανάσιος Ψαλίδας ως παιδαγωγός», Η.Ε., 1/1952, σσ. 471-484. Σπυράλατος Ιωάννης, «Η πολιτική και θεολογική θεμελίωση της ανε ξιθρησκίας στο έργο του Ευγένιου Βούλγαρη», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου., Αθήνα 2009, σσ. 255-269. Τακουρλή
Σοφία, «Ο Ευγένιος Βούλγαρης και ο Νικηφόρος Θεοτόκης στη θεώρηση του Β.Ν. Τατάκη», Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρί ου., Κοζάνη 1999, σσ. 413-424. Ταμπάκη Άννα, Περί Νεοελληνικού Διαφωτισμού - Ρεύματα ιδεών και δίαυλοι επικοινωνίας με τη δυτική σκέψη, εκδ. Ergo, Αθήνα 2004. Tennemann W.G., Σύνοψις
της Ιστορίας της Φιλοσοφίας, Συγγραφεί σα μεν Γερμανιστί· Μεταφρασθείσα δε εις χρήσιν του φιλολογικού της Σμύρνης Γυμνασίου υπό Κ.Μ. Κούμα. Εκδοθείσα δε δια φιλό τιμου δαπάνης Π. Νικολαΐδου Σμυρναίου. Εν Βιέννη της Αυστρίας. Εκ της Τυπογραφίας Ιωαν. Βαρθ. Τεσεβεκίου. ΑΩΙΗ’. Επανέκδοση με
Προλεγόμενα του Ι.Ν. Θεοδωρακόπουλου, Σημείωμα του Λίνου Μπενάκη και Επιλεγόμενα της Ρωξάνης Αργυροπούλου, Ακαδημία Αθηνών,
Αθήνα 1973. Τουρτόγλου Μενέλαος, «Η εξουσία των υπόδουλων Ελλήνων για απονομή δικαιοσύνης», Ι.Ε.Ε., τ. ΙΑ71975, σσ. 110-116. Φορόπουλος Ιωακείμ, «Έγγραφα του Οικουμενικού Πατριαρχείου», Εκκλησιαστική Αλήθεια, 20/1900, σσ. 395-398. Φωτόπουλος Αθανάσιος, «“Έλεγχος του ψευδοταλανισμού της Ελλά δος” - Ορθόδοξη απάντηση στη δυτική πρόκληση περί τα τέλη του ΙΗ' αιώνα», Μνημοσύνη, 11/1988 -1990, Εν Αθήναις, σσ. 302-364.
Βιβλιογραφία Χασιώτης Ιωάννης, «Η πολιορκία της Κέρκυρας (Ιούλιος - Αύγου στος 1716)», Ι.Ε.Ε., τ. ΙΑ71975, σσ. 43-47. Xατζηπαvαγιώτη-SangnleisterΊλια, «Τα χρόνια της Χερσώνας (17811788): συμβολή στη βιογραφία του Ευγενίου Βούλγαρη», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ.
143-179. Ψημμένος Νίκος (επιμέλεια), Ευρετήριο «Αληθούς Ευδαιμονίας του Αθανασίου Ψαλίδα, Α.Β.Ν.Φ., Γιάννινα 1983. -, Μελετήματα Νεοελληνικής Φιλοσοφίας, τ. Α'-Ε', εκδ. Δώτιον, Ιω άννινα 2004-2017. Αξιοποιήθηκαν οι μελέτες: Από τον Α' τόμο: Οι πηγές της νεοελληνικής φιλοσοφίας, Ιωάννινα 2004. 1. «Η
“Επιτετμημένη επαρίθμησις” του Δημητρίου Προκοπίου ως πηγή γνώσης της νεοελληνικής φιλοσοφίας», σσ. 53-117. 2. «Η Νέα Ελλάς του Γεωργίου Ζαβίρα ως ιστορικοφιλοσοφική πη γή», σσ. 119-134. 3. «Ο Κωνσταντίνος Μ. Κούμας ως ιστορικός της νεοελληνικής φι λοσοφίας», σσ. 135-166. Από τον Β' τόμο
Προκορυδαλική περίοδος: Οι πρώτοι θεολογήσαντες και φιλοσοφήσαντες, Ιωάννινα 2007. 1. «“Διά τούτο τοις εχθροίς υπείξαν” οι Γραικοί», σσ. 95-120. 2. «“Φιλοσοφεί την κατά Χριστόν φιλοσοφίαν” - Φιλοσοφία και θεολογία στον ελληνικό 16° αιώνα», σσ. 121-131. 3. «“Ημείς δε φαμέν” - Ο αντι-αριστοτελικός
λόγος του Χριστόφο ρου Κοντολέοντα», σσ. 151-163. Από τον Γ' τόμο: Κορυδαλική περίοδος: Οι πρώτοι φιλοσοφήσαντες, Ιωάννινα 2008. 1. «Η οδός επί τα ανακτόρια της φιλοσοφίας», σσ. 23-52. 2. «Το “αξιωματικόν” και “αιδέσιμον” του Πλάτωνα», σσ. 53-68. 3. «Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος: “Ως ο βίος οφείλει
διϊθύνεσθαι.”», σσ. 111-143. Από τον Δ' τόμο: Μετακορυδαλική περίοδος: Οι ύστερον φιλοσοφήσαντες, Ιωάννινα 2008. 1.
«‘Έκσυρικτέον άρα τα χυδαϊστί φιλοσοφείν επαγγελόμενα βιβλιδάρια” - Απόπειρα ερμηνείας», σσ. 35-49.
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ 2. «Ο Ευγένιος Βούλγαρης για την πρώτη αρχή των εννοιών», σσ. 51-63. 3. «Η περί εμφύτων ιδεών επιχειρηματολογία του Θεοδώρου Καβαλλιώτη», σσ. 65-88. 4. «Ο Αδαμάντιος Κοραής και το δόγμα “νόμω καλόν, νόμω κα κόν”»,
σσ. 97-117. 5. «Οι συνιστώσες της σκέψης του Κωνσταντίνου Μ. Κούμα», σσ. 179-192. Από τον Ε' τόμο: Η ιστοριογράφησή της [ν.φ.] - Προϋποθέσεις και προβλήματα, Ιωάννινα 2017. 1 . «Φιλοσοφία και αυτοσυνειδησία στα χρόνια της Τουρκοκρατίας - Συστηματική προσέγγιση», σσ. 21-28. Βιβλιογραφική επισημείωση
Ορισμένοι μελετητές του Βούλγαρη καταλογογράφησαν την εργογραφία του ως ακολούθως: — Γεώργιος Αινιάν, Συλλογή., ό.π., σσ. κβ'-λ'. — Stephen Batalden, «Notes from a Leningrand manuscript: Euge nios Voulgaris’ autograph list of his own Works», Ο Ερανιστής, 13/1976, σσ. 1-22. — Αναστάσιος Γούδας,
Βίοι., ό.π., σσ. 41-42. — Γεώργιος Ζαβίρας, Νέα Ελλάς., ό.π., σσ. 292-298. — Μανώλης Πατηνιώτης - Βαρβάρα Σπυροπούλου http://www.lib.uoa./hellinomnimon/authors/Voulgaris.htm — Andre Papadopoulos-Vretos, Biographie., ό.π., σσ. xxxvii-xxxxii. — Ε.Π. Παπανούτσος, Νεοελληνική Φιλοσοφία., ό.π.,
σ. 138. — Κωνσταντίνος Σάθας, Νεοελληνική Φιλολογία., ό.π., σσ. 569571. — Νίκος Ψημμένος, Η ελληνική φιλοσοφία., τ. Β', ό.π., σσ. 528530. [Η επικαιροποίηση της βιβλιογραφίας, η οποία αφορά στον Βούλγαρη, από τον D. Stiernon, σημειώνεται από τον Συμεών Πασχαλίδη, «Ο Ευγένιος Βούλγαρης ως εκ
δότης πατερικών κειμένων», Πρ. Ημ„ Αθήνα 2018, σ. 613, σημ. 2.]
Βιβλιογραφία Γ'. ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ Αγγέλου Αλκής, Των Φώτων - Όψεις τον Νεοελληνικού Διαφωτισμού, εκδ. Ερμής, Αθήνα 1988. Αργυροπούλου Ρωξάνη, Νεοελληνικός ηθικός και πολιτικός στοχασμός - Από τον Διαφωτισμό στον Ρομαντισμό, εκδ. Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2003. Βελεστινλής Ρήγας, «Νέα Πολιτική
Διοίκησις των Κατοίκων της Ρού μελης, της Μικράς Ασίας, των Μεσογείων Νήσων και της Βλαχομπογδανίας» και «Θούριος», Άπαντα τα Σωζόμενα. Εισαγωγή - Επι μέλεια - Σχόλια: Πασχάλης Κιτρομηλίδης. Βουλή των Ελλήνων, τ. 5ος, σσ. 31-115, Αθήνα 2000. Γλυκοφρύδη - Λεοντσίνη Αθανασία, Νεοελληνική Φιλοσοφία -
Θέ ματα Πολιτικής και Ηθικής, Αθήνα 2001. Δημαράς Κωνσταντίνος Θ., Νεοελληνικός Διαφωτισμός, εκδ. Ερμής, Νεοελληνικά Μελετήματα, αρ. 2, Αθήνα 51989. Henderson G.P., Η αναβίωση τον ελληνικού στοχασμού 1620-1830. Η ελληνική φιλοσοφία στα χρόνια της Τονρκοκρατίας. Μτφρ. Φ.Κ. Βώρος, έκδ. του Κ.Ε.Ε.Φ.
της Ακαδημίας Αθηνών, Αθήνα 1977. Καράς Γιάννης, Οι θετικές - φνσικές επιστήμες στον ελληνικό 18° αι ώνα, εκδ. Gutenberg, Αθήνα 1977. Κιτρομηλίδης Πασχάλης, Νεοελληνικός Διαφωτισμός - Οι πολιτικές και κοινωνικές ιδέες, μτφρ. Στέλλα Νικολούδη, Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1996. Κονδύλης Παναγιώτης, Ο Ενρωπαϊκός
Διαφωτισμός, τ. Α'-Β', εκδ. Θεμέλιο, Αθήνα 1987. -, Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός - Οι φιλοσοφικές ιδέες, εκδ. Θεμέλιο, Αθήνα 1988. Κοραής Αδαμάντιος, Σημειώσεις εις το Προσωρινόν Πολίτενμα της Ελ λάδος τον 1822 έτους. Έκδοση και Προλεγόμενα: Θεμιστοκλής Βολίδης. Εισαγωγή: Γεώργιος Φιλάρετος, Εν
Αθήναις 1933. Επανέκδοση: Βουλή των Ελλήνων. Επιμέλεια: Πασχάλης Κιτρομηλίδης, Αθήνα 2018. Μπενάκης
Λίνος, Μεταβνζαντινή Φιλοσοφία 17ος - 19ος αιώνας. Έρεννα στις πηγές, εκδ. Παρουσία, Αθήνα 2001.
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ Νούτσος Παναγιώτης, Νεοελληνική φιλοσοφία - Οι ιδεολογικές διαστά σεις των ευρωπαϊκών της προσεγγίσεων, εκδ. Κέδρος, Αθήνα 1981. — , Νεοελληνικός Διαφωτισμός - Τα όρια της διακινδύνευσης, εκδ. Ελ ληνικά Γράμματα,
Αθήνα 2005. Παπανούτσος Ευάγγελος Π. (επιμέλεια), Νεοελληνική Φιλοσοφία, Α', Βασική Βιβλιοθήκη, αρ. 35, εκδ. οίκος Ι.Ν. Ζαχαρόπουλου, Αθήναι 21959. Podskalsky Gerhard, Η ελληνική θεολογία επί Τουρκοκρατίας 14531821. Η Ορθοδοξία στη σφαίρα επιρροής των δυτικών δογμάτων με τά τη Μεταρρύθμιση, μτφρ.
π. Γεώργιος Μεταλληνός, Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 2005. Σβορώνος Νίκος, Το ελληνικό έθνος - Γένεση και διαμόρφωση του Νέ ου Ελληνισμού. Προλεγόμενα: Σπύρος Ασδραχάς. Φιλολογική επι μέλεια: Νάσος Βαγενάς. Εκδ. Πόλις, Αθήνα 2004. Mendelssohn, Kant, Wieland, Riem, Herder, Lessing, Erhard, Schil ler, Τι είναι
Διαφωτισμός, μτφρ. Νίκος Σκουτερόπουλος, εκδ. Κριτι κή, Αθήνα 1989. Ψημμένος Νίκος, Η ελληνική φιλοσοφία από το 1453 ως το 1821. Αν θολογία κειμένων με εισαγωγή και σχόλια, τ. Α', Η κυριαρχία του Αριστοτελισμού - Προκορυδαλική και κορυδαλική περίοδος, εκδ. Γνώση, Αθήνα 1988 και τ. Β', Η επικράτηση
της νεωτερικής φιλοσο φίας - Μετακορυδαλική περίοδος, Αθήνα 1989. — , Μελετήματα Νεοελληνικής Φιλοσοφίας, τ. Α'-Ε', εκδ. Δώτιον, Ιω άννινα 2004 -2017. Δ'. ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΩΝ Δαμοδός Βικέντιος, Φυσιολογία αιτιολογική κατά (εις) κοινήν διάλε κτον εν η περί των φυσικών σωμάτων εστίν ο
λόγος. (Ανέκδοτο έρ γο. Το προοίμιό του το δημοσίευσε η Βασιλική Μπόμπου-Σταμάτη στην διδακτορική
διατριβή της, ό.π., σσ. 349-350). — , Θεία και ιερά διδασκαλία ήτοι ορθόδοξος δογματική θεολογία / Θεία και ιερά διδασκαλία, ήτοι θεολογία εις απλήν διάλεκτον. (Ανέκδοτο έργο. Το προοίμιό του το δημοσίευσε η Βασιλική Μπόμπου-Σταμά τη, ό.π., σσ. 351-353).
Βιβλιογραφία Καραφύλλης Γρηγόρης, Η φιλοσοφική προβληματική του ΔημητρίουΔανιήλ Φιλιππίδη. Στην ευρυχωρία του Νεοελληνικού και Ευρωπαϊ κού Διαφωτισμού, εκδ. Βάνιας, Θεσσαλονίκη 1993. Καταρτζής Δημήτριος, Τα ευρισκόμενα. Εκδότης Κ.Θ. Δημαράς, εκδ. Ερμής, Αθήνα 1970. Κιτρομηλίδης Πασχάλης, Στο όνομα
της Ελευθερίας. Επιμέλεια - Πρό λογος: Πέτρος Παπασαραντόπουλος, εκδ. Επίκεντρο, Θεσσαλονί κη 2019. Κοδρικάς Παναγιώτης, Μελέτη της Κοινής Ελληνικής Διαλέκτου, Εκδοθείσα Φιλοτιμώ Δαπάνη. Αλεξάνδρου Πατρινού και Αδελφών Πιστόλακα. Τόμος Α'. Εν Παρισίω, εκ της Τυπογραφίας Ι.Μ. Εβεράρτου. ΑΩΙΗ.
Επανέκδοση: Αλκής Αγγέλου: Εισαγωγή και Επιμέ λεια, Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1998. Κοραής Αδαμάντιος, Αδελφική Διδασκαλία προς τους ευρισκομένους κατά πάσαν την Οθωμανικήν επικράτειαν Γραικούς, Εις αντίρρησιν κατά της ψευδονύμως.Πατρικής Διδασκαλίας. Εν Ρώμη, εν έτει Α. της Ελευθερίας (αψγη). Επανέκδοση:
Γεώργιος Βαλέτας: Εισαγωγή και Επιμέλεια, εκδ. Πηγή, Αθήνα 1949. Κύρκος Βασίλειος Α., Από την αντίπερα όχθη του Νεοελληνικού Δια φωτισμού - Οι αγνοημένοι υπέρμαχοι της παιδείας του Γένους, εκδ. Καπόν, Αθήνα 2015. Μοισιόδαξ Ιώσηπος, Ηθική Φιλοσοφία (μτφρ.), μεταφρασθείσα εκ του ιταλικού ιδιώματος.
τόμος πρώτος 1761 και τόμος δεύτερος 1762, Ενετίησι, Παρά Αντωνίω τω Βόρτολι. Νούτσος Παναγιώτης, «Οι απόψεις του Δ. Φιλιππίδη για το νομινα λισμό», Νεοελληνική Φιλοσοφία, ό.π., σσ. 103-114. Πάριος Αθανάσιος, Διδασκαλία Πατρική, Συντεθείσα Παρά του μακαριωτάτου Πατριάρχου της αγίας πόλεως
Ιερουσαλήμ ΚΥΡ. ΑΝΘΙ ΜΟΥ εις ωφέλειαν των ορθοδόξων χριστιανών. Νυν πρώτον τυπωθείσα δΓ ιδίας δαπάνης του
Παναγίου Τάφου. Εν Κωνσταντινουπόλει, Παρά τω τυπογράφω Πογώς Ιωάννου εξ Αρμενίων, αψγη'. Επανέκδοση: Γεώργιος Βαλέτας: Εισαγωγή και Επιμέλεια, εκδ. Πη γή, Αθήνα 1949. —, Απολογία Χριστιανική. Συντεθείσα μεν Ανωνύμως υπότινος θεοσε βούς και ορθοδόξου χριστιανού εις ωφέλειαν των ομογενών,. Εν
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ Λειψία της Σαξωνίας, Εν τη τυπογραφία της χήρας του Λέσερ. Αω. 1800. Σάθας Κωνσταντίνος, Νεοελληνικής Φιλολογίας Παράρτημα: Ιστορία τον ζητήματος της Νεοελληνικής Γλώσσης, Εκ της Τυπογρ. Των Τέ κνων Ανδρ. Κορόμηλά, Εν Αθήναις 1870. Ψαλίδας Αθανάσιος, Πραγματείαι περί των ελληνικών συγγραφέων, Βιέννη 1791 Νοεμβρίου 25. (Ανέκδοτο έργο). —, Επιστολή «Προς τον Νεόφυτον Δούκαν», στο: Η Δημοτικιστική αντί θεση στην κοραϊκή «μέση οδό», ό.π., κυρίως σσ. 88-111. Ψημμένος Νίκος, «Το στοιχείο της αντιπαράθεσης ως κύριο γνώρισμα του νεοελληνικού Διαφωτισμού», Νεοελληνικός Διαφωτισμός, Πρα κτικά Συνεδρίου Κοζάνης., ό.π., σσ. 425-437. |
| adam_txt |
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ. 9 ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΕΣ. 11 ΕΙΣΑΓΩΓΗ. 13 ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Αθανάσιος Ψαλίδας 1. Βιογραφικό εράνισμα. 23 2. Η Μορφή του. 33 ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ευγένιος Βούλγαρης 1. Βιογραφικό εράνισμα. 51 2. Η Μορφή του. 75 ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Αθανάσιος Ψαλίδας, Καλοκινήματα: Αδρομερής παρουσίαση. 85 ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Καλοκινήματα: Ερμηνευτική ανασύνθεση 1. Λογοτεχνική, ψυχολογική και φιλοσοφική ανάγνωση.101 2. Πολιτική ανάγνωση. 110 ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ευγένιος Βούλγαρης, Επιστολή: Αδρομερής παρουσίαση. 133 ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑ. 167
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: Αποστολής ο Φιλαδελφεύς, Έλεγχος τού ψενδοταλανισμού της Ελλάδος: Αδρομερής παρουσίαση. 193 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Α'. ΠΗΓΕΣ. 209 Β'. ΓΕΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. 211 Γ’. ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ. ΊΤ1 ά'. ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΩΝ. 228
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Α'. ΠΗΓΕΣ Ψαλίδας Αθανάσιος [Από την εργογραφία του Ψαλίδα χρησιμοποιήθηκαν κυρίως τα παρακάτω έργα, κα θώς και τα προοίμια ή οι προσφωνήσεις ορισμένων έργων, που μετέφρασε ή επιμελήθηκε την έκδοσή τους, τα οποία καταγράφονται στο εκάστοτε οικείο κεφάλαιο]. Αληθής Ευδαιμονία ήτοι βάσις
πάσης θρησκείας, συντεθείσα [.] εις την απλήν διάλεκτον, τόμος A'. Εν Βιέννη της Αουστρίας, 1791. Εν τη Τυπογραφία Ιωσήφ του Βαουμαϋστέρου. Πραγματεία περί των ελληνικών συγγραφέων, Βιέννη 1791 Νοεμβρίου 25. Εισαγωγή μαθηματική ήτοι αριθμητική εις χρήσιν των πρωτοπείρων συγγραφείσα υπό του λ.β.
του μετζβούργ διδασκάλου της μαθημ.: εν τη της βιένν: ακαδημία μετεφράσθη δε υπό Αθ. Πέτ. Ψαλίδα του εξ ιωανν. αυξηνθείσα τε παρ’ αυτού και κατακοσμηθείσα πολλοίς σημειώμασι και σχολίοις προς κοινήν χρήσιν των της ελλάδος σχο λείων, τόμ. α', Βιέννη 1791. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΑ ή Β', ήτοι ιστορία σύντομος της
εν τη οδοιπορία Αυτής προς τους εν Νίζνη και Ταυρία Γραικούς υπ’ Αυτής δειχθείσης εύνοι ας. Συντεθείσα [.] και τύποις εκδοθείσα Εν Βιέννη, 1792 έτει, πα ρά Ιωσήφ τω Βαουμαΰστέρω. Αογική κατά νεωτέρους μεν συντεθείσα μεθόδω δε μαθηματική εξυφανθείσα, χάριν των φιλομούσων Ελλήνων. Εν Βιέννη 1793.
Καλοκινήματα ήτοι εγχειρίδιον κατά φθόνου και κατά της λογικής του Ευγενίου. Συντεθέν υπό του Δ. Και ιδίοις αναλώμασι δια τύπων εκδοθέν χάριν των φιλαληθεστάτων Ελλήνων. Εν Βιέννη της Αου στρίας 1795. Νέα έκδοση με την επιμέλεια Άλκη Αγγέλου, Πεσταλότσι, Τρόγκεν - Ελβετία, 1951.
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ Πρακτικής Φιλοσοφίας Εισαγωγή Το Δίκαιον της Φύσεως ηθικήν και Πολιτικήν περιέχουσα. Ιωάννινα 1799. Γεωγραφικόν Σχεδάριον / Σύντομη Γεωγραφία, Ιωάννινα 1822. Ανώνυμος, Έρωτος Αποτελέσματα ήτοι Ιστορία ηθικοερωτική
με πολι τικά τραγούδια. Συντεθείσα μεν εις την απλήν ημών διάλεκτον προς ευθυμίαν και εγλεντζέν των ευγενών νέων. Αφιερωθείσα δε τω Ευγενεστάτω Άρχοντι Μαγιόρω Κυρίω Κυρίω Στεφάνω Ιωαννοβίκη, Εν Βιέννη της Αουστρίας 1792. Εκ της Ελληνικής Τυπογραφ. Γεωρ γίου Βεντότη. Αποστολής ο Φιλαδελφεύς
(ψευδώνυμος), Έλεγχος του φευδοταλανισμού της Ελλάδος, ήτοι εγχειρίδιον περιέχον έλεγχον άμα και διασυρμόν της ενταύθα εκδιδομένης αφερωτικής επιστολής, ην έγρα ψε μεν Αθανάσιος Πέτρου Ψαλίδας, έπεμψε δε κάποιος πραγματευτής εις τον ηγεμόνα της Ουγγροβλαχίας Αλέξανδρον τον Μουρούζην. Έτι δε
περιέχον και βραχείαν απολογίαν προς τας λοιδορίας οπού απεσφενδόνισε κατά του σοφωτάτου κυρ Ευγενίου κάποιος μαθητής του Ψαλίδα, ου το όνομα επεκλήθη Δέλτας. Προς δε τούτοις και συμβουλήν τινα προς τους ορθοδόξους κατά των τωρινών αθεϊστών. Συντεθέν τε και εκδοθέν εις ωφέλειαν πολλών παρά τινων
ζηλωτών της ευσεβείας τε και αλήθειας. Βούλγαρης Ευγένιος, Η λογική εκ παλαιών τε και νεωτέρων συνερανισθείσα. Ης προτέτακται Αφήγησις προεισοδιώδης Περί Αρχής και Προόδου της κατά την Φιλοσοφίαν Ενστάσεως. Και Προδιατριβαί τέτταρες εισαγωγικαί Εις άπασαν εν γένει την Φιλοσοφίαν Προτελεστικαί.
Εκδοθείσα σπουδήτε και φιλοτιμώ δαπάνη του Ελλογιμοτάτου και Εξοχωτάτου εν Ιατροφιλοσόφοις κυρίου Θωμά Μανδακάσου του εκ
Καστοριάς. Εν Λειψία της Σαξονίας εν τη Τυπογρα φία του Βρεϊτκόπφ. Έτει αψξστ'. —, Επιστολή του σοφωτάτου κυρίου Ευγενίου Αρχιεπισκόπου πρώην Σκλαβωνίου και Χερσώνος. Τεργεστίω, Εν τη Τυπογραφία Ιωάννου Μπατίστα Σπερανδίου, 1797. Σουγδουρής Γεώργιος, Εισαγωγή λογικής ήτοι προδιοίκησις εις άπα σαν την λογικήν μέθοδον του Αριστοτέλους. Συντεθείσα μεν παρά
Βιβλιογραφία του Σοφωτάτου εν διδασκάλοις κυρίου Γεωργίου Σουγδουρή του εξ Ιωαννίνων· Τύποις δε εκδοθείσα υπό Ιωάννου Καρατζά του εκ της Λευκοσίας της Κύπρου. Εν Βιέννη 1792. Εν τη Τυπογραφία του Βαουμαϋστέρου. Β'. ΓΕΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Α.Β., «Περί Αθανασίου Ψαλίδα», Εστία, 7/1879, σσ. 203-204.
Αγγελομάτη-Τσουγκαράκη Ελένη, «Η επιστολιμαία επικοινωνία του Ευγενίου Βούλγαρη με ηγεμόνες της Μολδαβίας (Φαναριώτες)», Πρακτικά Β' Πανηπειρωτικού Συνεδρίου., Ιωάννινα 2018, σσ. 247309. -, «Οι επιστολές του Ευγενίου Βούλγαρη προς τον πατριάρχη Κύριλ λο Ε'», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής
Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 61-118. Αγγέλου Αλκής, Πλάτωνος τύχαι - (Η λόγια παράδοση στην Τουρκο κρατία), Ανατύπωση, Αθήνα 1985. Αγραφιώτης Δημήτριος, «Οι φιλοσοφικές ενασχολήσεις του Μιλτιάδη Δάλλα», Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρίου «Θεσσαλοί Φιλόσοφοι», (Λάρισα - Τσαρίτσανη, Μάρτιος 1995).
Επιμέλεια: Γ.Σ. Καραγιάννης, I. Ηλιούδης, έκδ. Δήμου Τρικκαίων, Τρίκαλα 1998, σσ. 190-201. Αθανασίου Δημήτριος, «Προς τους Ιωαννίτας, τους φίλους μου συμπολίτας!», Ερμής ο Λόγιος, Ζ71817, τχ. 5, σσ. 84-90. Αινιάν Γεώργιος, Συλλογή ανεκδότων συγγραμμάτων του αοιδίμου Ευ γενίου του Βουλγάρεως και
τινων άλλων μετατυπωθέντων, τ. Α’, Εν Αθήναις, Εκ της τυπογραφίας Κ. Ράλλη, 1838. —, Εκ των συγγραμμάτων Ευγενίου του Βουλγάρεως. Τόμος Β'. Περιέχων: 1. Το περί των Διχονοίων των εν ταις Εκκλησίαις της Πολονίας Ιστορικόν Δοκίμιον Γαλλιστί, μετά της μεταφράσεως αυτού και των σημειώσεων. 2. Σχεδίασμα
περί της ανεξιθρησκείας, ήτοι περί της ανοχής των ετεροθρήσκων. Εν Αθήναις, Εκ της Τυπογραφίας Κ. Ράλλη 1838. Αλλαμανή
Έφη, «Η απελευθέρωση του Σουλίου και οι αγώνες των Σουλιωτών ως τον Μάρτιο 1821», Ι.Ε.Ε., τ. IB 71975, σσ. 70-75.
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ Αναστασίου Γιάννης, «Πώς είδε τον Ψαλίδα ο Άγγλος περιηγητής Τ. Σμαρτ Χιούζ», Η.Ε., 1/1952, σσ. 508-516. Αποστολόπουλος Δημήτρης, «Κοινωνικές διενέξεις και Διαφωτι σμός», Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρίου., Κοζάνη
1999, σσ. 1527. —, «Η τύχη του Βολταίρου στην Ελλάδα: νεότερα στοιχεία για τον 18° αιώνα», Τα Ιστορικά, τ. 19 - τχ. 37/Δεκέμβριος 2002, σσ. 317-330 (ανάτυπο). Αποστολοπούλου Γεωργία, «Παιδαγωγικές και φιλοσοφικές αναζητή σεις του Παπανούτσου στη Γερμανία», Δωδώνη, 15Γ71986, σσ. 137164. —, «Η
αναφορά του ιστορικού της φιλοσοφίας Νικολάου Κοτζιά στον Ευγένιο Βούλγαρη», Πρακτικά Β' ΠανηπειρωτικούΣυνεδρίου., Ιω άννινα 2018, σσ. 493-509. Αργυροπούλου Ρωξάνη, «Ο Κωνσταντίνος Μιχαήλ Κούμας ως φιλό σοφος» στο Παράρτημα της επανέκδοσης του ως άνω έργου του Tennemann από το Κ.Ε.Ε.Φ. της
Ακαδημίας Αθηνών, Αθήναι 1973, σσ. 225-243. — , Προσεγγίσεις της Νεοελληνικής Φιλοσοφίας, εκδ. Βάνιας, Θεσσαλο νίκη 2004. Αριστοτέλης, Αναλυτικά Ύστερα, ed. W.D. Ross - L. Minio-Paluello, Oxford University Press, Oxford 1964. Βακαλόπουλος Απόστολος, «Το “ελληνικό σχέδιο” της Αικατερίνης Β'»,
Ι.Ε.Ε., τ. ΙΑ71975, σσ. 86-88. — , «Ο ρωσοτουρκικός πόλεμος του 1787-1792 και οι επιπτώσεις στους Έλληνες», ό.π., σσ. 88-89. — , «Η δράση του Λάμπρου Κατσώνη κατά τα έτη 1789-1792», ό.π., σσ. 92-96. Βακαλόπουλος Κωνσταντίνος Α., Ιστορία του Βόρειου Ελληνισμού Ήπειρος, εκδοτικός οίκος Αδελφών
Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1992. Batalden Stephen, Catherine Ils Greek Prelate: Eugenios Voulgaris in Russia, 1771-1806, Columbia
University Press, New York, 1982. — , «Ο Ευγένιος Βούλγαρης και το πρόβλημα της ομολογιακής ταυτό τητας των Ελλήνων την εποχή του Διαφωτισμού», Πρακτικά Διε θνούς Επιστημονικού Συνεδρίου., Αθήνα 2009, σσ. 31-46.
Βιβλιογραφία Βλαντής Σπυρίδων, «Αθανάσιος Ψαλίδας», Δ.Ι.Ε.Ε.Ε., 9/1926, σσ. 8996. [Συναφώς, Σπυρίδων Βλαντής, «Εθνική δράσις του Ιωάννου Ζαμπελίου και Βιογραφία Αθανασίου Ψαλίδα», Δ.Ι.Ε.Ε.Ε., Εν Αθήναις, Εκ του τυπογραφείου Αδελφών Κ. Κυριακόπουλου, 1924, σσ. 5-32, με λανθασμένη σελιδαρίθμηση η
μελέτη του Βλαντή για τον Ψαλίδα στις σσ. 25-32]. Βοζνεσένσκαγια Ειρήνη (Ιρινα), «Η εκτέλεση της διαθήκης και ο τά φος του Ευγενίου Βούλγαρη στην Λαύρα Αλεξάνδρου Νιέβσκι στην Αγία Πετρούπολη», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 181-197. Βορέας Θεόφιλος, Δογική, τύποις
Πυρσού, Αθήνα 1932 και Ο.Ε.Δ.Β., Αθήνα 21972. Βρανούσης Λέανδρος, «Αθανάσιος Ψαλίδας: ο Διδάσκαλος του Γέ νους, 1767-1829. Ο πατριώτης - ο πολιτικός - ο αγωνιστής», Η.Ε., 1/1952, τχ. 4-5, σσ. 331-470. - , «Κείμενα και χειρόγραφα του Βηλαρά και του Ψαλίδα - Δύο κορυ φαίοι του Νεοελληνικού
Διαφωτισμού κΓ ένα βιβλίο τους που έμει νε ανέκδοτο». Νέα Εστία, 94/ 1973, τχ. 1115, σσ. 51-86. - , «Ιδεολογικές ζυμώσεις και συγκρούσεις», LE.E., τ. ΙΑ’, 1975, σσ. 433-451. Γεδεών Μανουήλ, Χρονικά της Πατριαρχικής Ακαδημίας, Κωνσταντι νούπολη 1873. Γλυκοφρύδη-Λεοντσίνη Αθανασία, Νεοελληνική
Φιλοσοφία - Πρόσω πα και θέματα, εκδ. Τολίδη, Αθήνα 1993. — , «Η συμβολή του Ευγενίου Βούλγαρη στην εκπαίδευση των πριγκήπων της Ρωσίας», Πρακτικά Β' Πανηπειρωτικού Συνεδρίου., Ιωάν νινα 2018, σσ. 227-246. Günther Henrich, «Ο Ευγένιος Βούλγαρης και η Λιψία», Πρακτικά Δι εθνούς Επιστημονικής
Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 77-88. Γούδας Αναστάσιος, «Αθανάσιος Ψαλίδας», Βίοι Παράλληλοι, τ. Β', ΠΑΙΔΕΙΑ, Εν Αθήναις, Εκ
τού τυπογραφείου Χ.Ν. Φιλαδελφέως, 1870, σσ. 285-308. Γριτσόπουλος Τάσος, Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή, Βιβλιο θήκη της εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, αρ. 37, τ. Α', Αθήνα 1966 και τ. Β', Αθήνα 1971.
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ Δημαράς Κωνσταντίνος Θ., Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας Από τις πρώτες ρίζες ως την εποχή μας. Ίκαρος, Αθήνα 71985. Διαμάντης Κωνσταντίνος, «Ο Αθανάσιος Ψαλίδας και το αρχείον του», Δ.Ι.Ε.Ε.Ε., 14/1960, Εν
Αθήναις, Τυπογραφείον Μηνά Μυρτίδη. —, «II. Αθανασίου Π. Ψαλίδα - Γεωγραφικόν Σχεδάριον του 1822», Άπαντα, τ. 13, Αθήνα 1991. Διογένης Λαέρτιος, Βίοι Φιλοσόφων, τ. Ι-ΙΙ, ed. H.S. Long, OCT, Ox ford 1964. Ευκλείδης, Στοιχεία. Σύγχρονη απόδοση με εισαγωγή, επεξηγήσεις και σχολιασμό. Συλλογικό έργο,
εισαγωγή: Θεόδωρος Εξαρχάκος, εκδ. Κ.Ε.ΕΠ.ΕΚ., τ. Ι-ΙΙ, Αθήνα 2001. Ευριπίδης, Εκάβη, μτφρ. Νίκος Χουρμουζιάδης, εκδ. Στιγμή, Αθήνα 2011. Εφραίμ Βατοπαιδινός Αρχιμ., «Ευγένιος Βούλγαρις (1716-1806), ο φωτιστής του Γένους», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερί δας., Αθήνα 2018, σσ. 47-60. Ζαβίρας
Γεώργιος, Νέα Ελλάς ή Ελληνικόν Θέατρον εκδοθέν υπό Γε ωργίου Κρέμου, Αθήνησι 1872. Ανατύπωσις Α' Εκδόσεως, Επιμέ λεια - Εισαγωγή - Ευρετήριον: Τάσος Γριτσόπουλος, Εταιρεία Μα κεδονικών Σπουδών, Επιστημονικοί πραγματείαι αρ. 11, Αθήνα 1972. Καλαμάτας Αθανάσιος, Ευγένιος Βούλγαρις (1716-1806) -
Σκιαγρά φηση των πολιτισμικών αλλαγών και των ιδεολογικών ζυμώσεων στον 18° αιώνα, Διδακτορική Διατριβή, Θεσσαλονίκη 2011. Καλλιγάς Παύλος, «Βίος Ευγενίου του Βουλγάρεως», Πανδώρα, 1/1850-1851, σσ. 494-505, 517-526. Καραθανάσης Αθανάσιος, Η Φλαγγίνειος Σχολή της Βενετίας, Θεσσα λονίκη 1986.
Καραμπελιάς Γιώργος, Η ανολοκλήρωτη επανάσταση του Ρήγα Βελεστινλή, Εναλλακτικές Εκδόσεις, Αθήνα 2011.
Καρανάσιος Χαρίτων, «Η Σχολή της Κοζάνης κατά τον 18° αι. βάσει χειρογράφων, εγγράφων και εντύπων της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης», Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρίου, «Νεοελληνικός Δια φωτισμός (απόπειρα μίας νέας ερευνητικής συγκομιδής)», Κοζάνη
Βιβλιογραφία 8-10 Νοεμβρίου 1996, εκδόσεις: Ινστιτούτο Βιβλίου και Ανάγνωσης, Επιμέλεια: Β.Π. Καραγιάννης, Κοζάνη 1999, σσ. 143-179. —, «Οι σχέσεις του Νεόφυτου Καυσοκαλυβίτου με τον Ευγένιο Βούλ γαρη βάσει της αλληλογραφίας τους», Κάτοπτρον Νεοελληνικής Φι λοσοφίας, τ. Γ7 Ιωάννινα - Ιανουάριος
2016, σσ. 215-238. —, «Ο Ευγένιος Βούλγαρης ως homo universalis και νους του νέου Ελ ληνισμού», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερίδας, «Ευγένιος Βούλγαρης - Ο homo universalis του Νέου Ελληνισμού - 300 χρό νια από τη γέννησή του (1716-2016)», εκδ. Κ.Ε.Μ.Ν.Ε. της Ακαδη μίας Αθηνών από κοινού με
την Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου, Επιμέλεια: Χαρίτων Καρανάσιος, Αθήνα 2018, σσ. 27-46. Κάρμης Αθανάσιος, «Οι ιδεολογικές, πολιτισμικές και παιδαγωγικές θέσεις Ευγενίου του Βουλγάρεως και η απήχησή τους στη νεώτερη εποχή», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 397-442. Κατραμής
Νικόλαος, Φιλολογικά Ανάλεκτα Ζακύνθου, Ζάκυνθος 1886. Κεχαγιόγλου Γιώργος, «Σκέψεις για ορισμένες λογοτεχνικές, μετα φραστικές και εκδοτικές ενασχολήσεις του Ευγένιου Βούλγαρη, με επίκεντρο τον βολταιρικό “Μέμνονα"», Πρακτικά Διεθνούς Επιστη μονικού Συνεδρίου., Αθήνα 2009, σσ. 367-397.
Κιτρομηλίδης Πασχάλης, Ιώσηπος Μοισιόδαξ - Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18° αιώνα, Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1985. Κοδρικάς Καγκελλαρίου Παναγιωτάκης, Μελέτη της κοινής ελληνι κής διαλέκτου, τ. Α', Εν Παρισίω, Εκ της Τυπογραφίας Ι.Μ. Εβεράρτου ΑΩΙΗ. Επανέκδοση: Ερμής ο Λόγιος - Κρίσεις εις την
Μελέτην. Εισαγωγή και Επιμέλεια: Αλκής Αγγέλου, Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1998. Κολοκοτσάς Ευάγγελος, «Ευγένιος ο Βούλγαρις και
το έργον αυτού», Αθηνά, 30/ 1919, σσ. 177-208. Κοσμάς Θεόδωρος (Εισαγωγή - Μετάφραση - Σχόλια). Theodore Ly man - Επίσκεψη στα Γιάννινα και στον Αλή πασά - Απόσπασμα ημε ρολογίου, Ιωάννινα 2005. Κούμας Κωνσταντίνος, Ιστορίαι των ανθρωπίνων πράξεων από των αρχαιοτάτων χρόνων έως των ημερών μας, εκ παλαιών απανθισθεί-
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ σαι, και τα νεώτερα εξ αρίστων Γερμανών ιστοριογράφων ελευθέρως μεταφρασθείσαι. Τόμος δωδέκατος. Εν Βιέννη της Αυστρίας. Εκ της Τυπογραφίας Αντωνίου Αυκούλου 1832. [Χρησιμοποιείται η επανέκδοση, ΟΓΕλληνες:
Διαφωτισμός - Επανάστασις, Βιβλιοπωλείον Νότη Καραβία, Αθήνα 1966]. —, Σύνταγμα Φιλοσοφίας Υπό Κ.Μ. Κούμα Σχολάρχου του της Σμύρ νης φιλολογικού Γυμνασίου, και Διδασκάλου των Μαθηματικών επιστημών και της Φιλοσοφίας εις χρήσιν των εαυτού μαθητών. Τό μος πρώτος. Περιέχων Εμπειρικήν Ψυχολογίαν και
Κρηπίδα της Φι λοσοφίας. Εν Βιέννη της Αυστρίας, εκ της Τυπογραφίας Ιωαν. Βαρθ. Τεσεβεκίου ΑΩΙΗ'. Τόμος δεύτερος. Περιέχων Λογικήν, και επίμετρον αυτής την καθο λικήν Γραμματικήν. Εν Βιέννη . ΑΩΙΗ'. Τόμος τρίτος. Περιέχων Μεταφυσικήν και Αισθηματικήν. Εν Βιέννη της Αυστρίας, εκ της Τυπογραφίας
Ιωάννου Σνειρέρου. ΑΩΙΘ'. Τόμος τέταρτος. Περιέχων την πρακτικήν Φιλοσοφίαν, ήγουν περί Δικαίου, Ηθικήν, Ηθικήν Θεολογίαν, και επίμετρον αυτών την Παι δαγωγικήν. Εν Βιέννη . ΑΩΚ’. — , «Σύντομος ιστορία της Παιδαγωγίας», Σύνταγμα Φιλοσοφίας, τό μος τέταρτος, σσ. 384-385. — , «Επιστολή προς
Φραγκίσκον Κ. Μαύρον», Σύνταγμα Φιλοσοφίας, Τόμος πρώτος, σσ. γ'-ξβ'. Προλεγόμενα, ερμηνευτικό υπόμνημα και ευρετήρια Νίκου Ψημμένου. Δ.Ν. Καραβίας, Βιβλιοθήκη ιστο ρικών μελετών αρ. 150, Αθήνα 1980. Κουρμαντζή-Παναγιωτάκου Ελένη, «Η εκπαίδευση στα Γιάννενα και οι ιδεολογίες της: οι “νεωτερικές”
σχολές και οι σχολές Μπαλάνων και Ψαλίδα (1645-1820)», Δωδώνη, 20-Β71991, σσ. 101-174. — , Η νεοελληνική αναγέννηση στα
Γιάννενα - Από τον πάροικο έμπο ρο στον Αθανάσιο Ψαλίδα και τον Ιωάννη Βηλαρά (17ος - αρχές 19ου αιώνα), εκδ. Gutenberg, Αθήνα 2007. — , Ερωτος Αποτελέσματα, Εισαγωγή - Επιμέλεια, Ίδρυμα Ωνάση Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, Αθήνα 2018. Κρίνος Σταμάτιος Δ., «Αθανάσιος Ψαλίδας», Εστία, 7/1879, σσ. 145150.
Βιβλιογραφία Κύρκος Βασίλειος Α., «Immanuel Kant και Αθανάσιος Ψαλίδας Προσεγγίσεις και επιδράσεις», Αφιέρωμα στον Ευάγγελο Παπανούτσο, τ. Α', Αθήνα 1980, σσ. 249-280. — , «Η “προεισοδιώδης αφήγηση” στη “Λογική’ του Βούλγαρη», Πρα κτικά Επιστημονικής Ημερίδας., Δωδώνη, 25Γ/1996, σσ. 39-48 (και
ανάτυπο). - , Ευάγγελος Π. Παπανούτσος - Ο κριτικός φιλόσοφος και ο αναμορ φωτής της εκπαίδευσης, εκδ. Σοκόλη-Κουλεδάκη, Αθήνα 2012. — , Από την αντίπερα όχθη του Νεοελληνικού Διαφωτισμού - Οι αγνο ημένοι υπέρμαχοι της παιδείας του Γένους, εκδ. Καπόν, Αθήνα 2015. Λάιος Γεώργιος, «Ο Αθανάσιος
Ψαλίδας αντιδημοκράτης (1793). (Ανέκδοτα δοκουμέντα από τα Αρχεία της Βιέννης)», Η.Ε., ΣΤ71957, τχ. 59, σσ. 214-224. Λάμπρος Σπυρίδων, «Περί της παιδείας εν Ιωαννίνοις επί Τουρκοκρα τίας», ΝέοςΕλληνομνήμων, τ. ΙΓ', τχ. Γ71916, Αθήνησιν, Εκ του τυ πογραφείου Π.Α. Πετράκου, σσ. 273-317. Λασκαρίδης
Χρηστός, «Η συμβολή των Ελλήνων της Νίζνας στην πο λιτιστική και οικονομική ανάπτυξη της Ουκρανίας», Δωδώνη, 26/1997, σσ. 405-464. MacKride Peter, «Ο Βούλγαρης φαναριώτης στιχουργός; Σκέψεις για τον τσελεμπή Μέμνονα», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερί δας., Αθήνα 2018, σσ. 253-267. Μακρίδης
Βασίλειος, «‘Άπόκρισις Ορθοδόξου τινός προς τινα αδελ φόν ορθόδοξον περί της των Κατολίκων δυναστείας [.] (Χάλλη 1775)”: Έργο του Νικηφόρου Θεοτόκη ή του Ευγενίου Βούλγαρη; Στοιχεία, ερμηνείες και υποθέσεις», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονι κής Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 463-522. Μαραζόπουλος
Χρήστος, Η “Εισαγωγή Λογικής” του Γεωργίου Σουγδουρή και τα πρότυπά της στην αρχαία και στην νεοελληνική φι
λοσοφική γραμματεία, Διδακτορική Διατριβή, Ιωάννινα 1998. — , «Οι απόψεις του Αθανασίου Ψαλίδα “περί της συμβολικής ιδέας”», Η.Χ., 34/ 2000, σσ. 307-328. — , Θεόφιλος Κορυδαλέας - Ο πρωτοφιλόσοφος του ελληνικού Νεοαριστοτελισμού, εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα 2007.
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ — , Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας - Η θεώρηση τον Θεό φιλου Κορυδαλέα, εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα 2015. — , «Αθανάσιος Ψαλίδας: Πρακτικής Φιλοσοφίας Εισαγωγή», Ηπ. Γρ., Ιωάννινα 2021, σσ. 93-103. Μαυροκορδάτος
Αλέξανδρος, Φροντίσματα. Νυν πρώτον τύποις εκδοθέντα αναλώμασι του υψηλοτάτου και ευσεβεστάτου Αυθέντου και Ηγεμόνος πάσης Μολδοβλαχίας Κυρίου Κυρίου Αλεξάνδρου Κωνσταντίνου Μουρούζη Βοεβόδα. Εν Βιέννη της Αουστρίας. Εν τη Ελληνική Τυπογραφία Γεωργίου Βενδότη. 1805. Στο τέλος του έργου (σσ.
193-203): Εγχειρίδιον. Εν ω Γνώμαι και Φροντίσματα πε ρί Ήθη και Πολιτείαν. Μαυροκορδάτος Νικόλαος, Περί των καθηκόντων βίβλος. Ξυγγραφείσα παρά του Ευσεβεστάτου, Υψηλοτάτου, και Σοφωτάτου Αυ θέντου και Ηγεμόνος Πάσης Ουγγροβλαχίας κυρίου κυρίου Ιωάννου Νικολάου Αλεξάνδρου Μαυροκορδάτου Βοεβόδα.
Νυν πρώ τον Τύποις εκδοθείσα επί της Ηγεμονείας της αυτού Υψηλότη τας, Αρχιερατεύοντας του Πανιερωτάτου και Θεοπροβλήτου Μη τροπολίτου κυρίου Δανιήλ, Επιμέλεια και διορθώσει του λογιωτάτου κυρ Γεωργίου Τραπεζουντίου, διδασκάλου της εν Βουκουρεστίω αυθεντικής σχολής, Εν τη σεβασμία Μονή των Αγίων
Πά ντων τη εν Βουκουρεστίω. Έτει από Θεογονίας αψιθ'. Κατά Μή να Δεκέμβριον. — , Φιλοθέου πάρεργα. Νυν πρώτον τυπωθέντα. Εν Βιέννη της Αου στρίας. Παρά τω Φραντζ Αντωνίω Σχραίμβλ. 1800. Μέρτζιος Κωνσταντίνος Δ., «Το εν Βενετία Ηπειρωτικόν Αρχείον», Η.Χ., 11/ 1936, σσ. 1-341. — , «Περί Ευγενίου
του Βουλγάρεως· διατί εγκατέλειψε το 1759 την Αθωνιάδα Σχολήν», Η. Ε., 5/1956, σσ. 417-420. Μεταλληνός Γεώργιος
Πρωτοπρ., «Ο θεολόγος Ευγένιος Βούλγαρης» (Ερμηνευτική προσέγγιση), Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συ νεδρίου., Αθήνα 2009, σσ. 293-310. — , «Σοφία και παράχρηση εξουσίας: Ο Ευγένιος Βούλγαρης περί πάπα και παπισμού», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 445-461.
Βιβλιογραφία Μιχαλόπουλος Φάνης, Τα Γιάννενα κι’ η Νεοελληνική Αναγέννηση (1648-1820), Τύποι - Π.Δ. Σακελλάριος, Αθήνα 1930 (Φωτογραφι κή αναπαραγωγή, ΤΟ ΒΗΜΑ - ALTER EGO, Αθήνα 2019). Μοισιόδαξ Ιώσηπος, Πραγματεία περί παίδων αγωγής, ή Παιδαγωγία, συντεθείσα παρά Ιωσήπου του Μοισιόδακος, Και
τυπωθείσα δαπά νη Φιλοτιμώ του Εντιμότατου και Χρησιμοτάτου εν πραγματευταίς, κυρίου κυρίου Θεοδώρου Εμμανουήλου Γκίκου του από Μοσχοπόλεως. αψοθ'. Ενετίησι, 1779. Παρά Νικολάω Γλυκεί τω εξ Ιωαννίνων. — , Απολογία, Μέρος πρώτον, αψπ’. Εν τη Βιέννη της Αουστρίας, 1780. Παρά τω Ευγενεί, και
Αυτοκρατορικώ ή Βασιλικώ Τυπογράφω Ιω άννη Θωμάσω τω από Τράττνερ. Νέα έκδοση με την επιμέλεια του Αλκή Αγγέλου, εκδ. Ερμής, Αθήνα 1976. - , Θεωρία της Γεωγραφίας, συντεθείσα υπό Ιωσήπου του Μοισιόδακα τη οποία Υποσυνήφθη πρώτον μεν Μία’Εκθεσις των Κυριωτέρων Προβλημάτων της Γεωγραφίας εν είδει
Επαγωγής: δεύτερον δε Μία Έκθεσις του Πολιτικού Ενιαυτού, ή του Καλενδαρίου, εν είδει Προ σαρτήματος. Εκδοθείσα νυν το πρώτον Εν τη Ουϊέννη της Αου στρίας, 1781. Παρά τω Ευγενεί, και Αυτοκρατορικώ ή Βασιλικώ Τυ πογράφω Ιωάννη Θωμά τω από Τράττνερν. Μοσχονάς Εμμανουήλ (Εισαγωγή - Επιμέλεια),
Βηλαράς, Ψαλίδας, Χριστόπουλος κ.ά. Η δημοτικιστική αντίθεση στην κοραϊκή «Μέση Όδό». εκδ. Οδυσσέας, Αθήνα 1981. Μουτσόπουλος Ευάγγελος, «Ο Παπανούτσος και η Νεοελληνική Φι λοσοφία», Νέα Εστία, 112/1982, σσ. 1332-1338. - , «Ο Παπανούτσος ως ιστορικός της Νεοελληνικής Φιλοσοφίας», Ε.Φ.Ε., τ. 1 - τχ.
1/Ιανουάριος 1984, σσ. 9-11. Μπαλάνος Δημήτριος Σ., «Οι Μπαλάνοι διδάσκαλοι του γένους», Η.Χ., Ε 71930, σσ. 229-235.
Μπαουμάιστερ Χριστιανός Φριδερίκος, Αογική. Ξυνυφανθείσα μεν υπ’ αυτού Λατινιστί Μεθόδω Μαθηματική κατά Βόλφιον· Μετα φρασθείσα δε από της Λατινίδος εις την Ελλάδα φωνήν παρά του Σοφολογιωτάτου Διδασκάλου Κυρίου Νικολάου Βάρκοση Του εξ Ιωαννίνων· Τύποις εκδοθείσα αναλώμασιν Αθανασίου Γεωργίου Μανούση Του εκ Σιατίστης. Δι’ επιμελείας και ακριβούς διορθώσε-
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ 220 ως σπουδαίου τινός περί τα ενταύθα φιλοσοφικά Μαθήματα ενασχολουμένου. Εν Βιέννη της Αουστρίας 1795. Εν τη Ελληνική Τυ πογραφία Γεωργίου Βενδότη. Μπέττης Στέφανος, «Γεώργιος Ιερεύς Σουγδουρής - Ο Διδάσκαλος του
Γένους (1645; 1725) - Ο Δάσκαλος, ο συγγραφέας, ο άνθρω πος», Η.Ε., IB 7 1963, Ιωάννινα (ανάτυπο), σσ. 492-501. — , «Ζώης Καπλάνης και Καπλάνειος Σχολή», Η.Χ., έκδ. Α.Κ.Ι., Εν Ιωαννίνοις, Περίοδος Β', 1976-1977, σσ. 25-298. Μπόμπου-Σταμάτη Βασιλική, Ο Βικέντιος Δαμοδός. Βιογραφία - Εργογραφία
1700-1752, Διδακτορική Διατριβή, Αθήνα 1982. (Η Δια τριβή δημοσιεύτηκε διευρυμένη από το Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1998). — , Ιστορικής έρευνας αποτελέσματα - Μαρτυρίες για τη νεοελληνική παιδεία και ιστορικά μελετήματα (16ος-19ος αι.), Αθήνα 2002. Νεοελληνικός Διαφωτισμός - Βιβλιογραφία 1945-1995. Κ.Ν.Ε.
του Ε.Ι.Ε. - Τομέας Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Γενική Επιμέλεια: Δ.Γ. Αποστολόπουλος - Εμμ. Ν. Φραγκίσκος, 1998. Νούτσος Παναγιώτης, Ο Νομιναλισμός - Οι κοινωνικοπολιτικές προϋπο θέσεις της υστερομεσαιωνικής φιλοσοφίας, εκδ. Κέδρος, Αθήνα 1980. — , Νεοελληνικός Διαφωτισμός - Τα όρια
της διακινδύνευσης, εκδ. Ελ ληνικά Γράμματα, Αθήνα 2005. Από τον τόμο αξιοποιήθηκαν: α) Η «Εισαγωγή», σσ. 15-316, και β) οι μελέτες: 1. «Η φιλοσοφική σκέψη κατά την περίοδο του νεοελληνικού Δια φωτισμού ως ιστοριογραφικό πρόβλημα», σσ. 319-326. 2. «Η λειτουργία του νεωτερικού πνεύματος στη Λογική
του Βούλ γαρη», σσ. 337-343. 3. «Νεοελληνικός Διαφωτισμός: η δυναμική του γνωσιοθεωρητικού ενδιαφέροντος»,
σσ. 371-378. 4. «Ο νεαρός Ψαλίδας για τη θεία αποκάλυψη», σσ. 387-405. 5. «Λόγος και αποκάλυψη στο έργο του νεαρού Α. Ψαλίδα», σσ. 407-426. 6. «Ένα μαθηματάριο Μεταφυσικής του Α. Ψαλίδα», σσ. 427-435. —, Νεοελληνική φιλοσοφία - Οι ιδεολογικές διαστάσεις των ευρωπαϊ κών της προσεγγίσεων, εκδ. Κέδρος, Αθήνα 1981. Από το έργο αξιοποιήθηκαν: α) Η «Εισαγωγή», σσ. 13-35 και β) οι μελέτες:
Βιβλιογραφία 1. «Ευγένιος Βούλγαρης και Francis Bacon», σσ. 37-51. 2. «Ο νεαρός Ψαλίδας και η φιλοσοφία του γαλλικού Διαφωτι σμού», σσ. 67-101. - , «Πώς συνέβαλε η “Μητρόπολις πόσης μαθήσεως” στην αναδιάτα ξη των σχέσεων φιλοσοφίας και επιστημών», Πρακτικά Β' Πανηπειρωτικού Συνεδρίου., Ιωάννινα
2018, σσ. 479-483. Νούτσος Χαράλαμπος, «Η κριτική του I. Μοισιόδακα στον Ε. Βούλ γαρη», Δωδώνη, τ. ΚΕ' - Μέρος Τρίτο/1996, σσ. 67-78. Όμηρος, Ιλιάδα, μτφρ. Ιάκωβος Πολυλάς, Ο.Ε.Δ.Β., Αθήνα 1977. - , Οδύσσεια, μτφρ. Αργύρης Εφταλιώτης - Νικ. Ποριώτης, Ο.Ε.Δ.Β., Αθήνα 1965. Παναγόπουλος Γεώργιος,
«Αποστολικότητα και ησυχασμός στη θεολογική σκέψη του Ευγενίου Βούλγαρη: Λόγος εκφωνηθείς κατά την ημέρα του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου», Πρακτι κά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 523-555. Παντελιού Μαρία, «Ο Αθανάσιος Ψαλίδας στην Κέρκυρα (18221828)», Η.Ε.,
25/1976, τχ. 287-288, σσ. 145-154, και ό.π., τχ. 289290, σσ. 356-364, και ό.π., τχ. 291-292, σσ. 523-529. - , «Η προσωπικότητα του Αθανασίου Ψαλίδα (1767 έως 1829)», ό.π., 26/1977, τχ. 306-307, σσ. 864-868, και ό.π., 27/1978, τχ. 309-310, σσ. 8-12, και ό.π., τχ. 311-312, σσ. 217-223. Papadopoulos-
Vretos Antre, Biographie de I’ archeveque Eugene Bul gari, impr. P.A. Sakellarios, Athenes 1860. Παπαϊωάννου Λάζαρος, Η Σχολή της Κοζάνης και ο Ευγένιος Βούλγα ρης, Τυπογραφείον Η Δωδώνη, Θεσσαλονίκη 1989. Πασχαλίδης Συμεών, «Ο Ευγένιος Βούλγαρης ως εκδότης πατερικών κειμένων», Πρακτικά Διεθνούς
Επιστημονικής Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 613-635. Πατάπιος μοναχός Καυσοκαλυβίτης, «Ο Ευγένιος Βούλγαρης
Σχολάρχης της Αθωνιάδος (1753-1759) και οι πνευματικές ζυμώσεις στο Άγιον Όρος κατά τον 18ον αιώνα», Πρακτικά Β' Πανηπειρωτικού Συνεδρίου., Ιωάννινα 2018, σσ. 205-226. Πατηνιώτης Μανώλης - Σπυροπούλου Βαρβάρα, «"Της εντελεχούς μελέτης το μοχθηρόν και επίπονον”. Ο μεταφραστής Ευγένιος
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ Βούλγαρης», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου., Αθή να 2009, σσ. 347-366. Πατρινέλης Χρήστος, «Κοινωνικό και παιδευτικό έργο της Εκκλησί ας», Ι.Ε.Ε., τ. ΙΑ 71975, σσ. 128-130. — , «Οι πρώτοι δάσκαλοι της
Σχολής Κοζάνης (Από τον Γεώργιο Κονταρή ως τον Ευγένιο Βούλγαρη)», Ο Ερανιστής, 20/1995, σσ. 5-19. Πέτσιος Κωνσταντίνος, «Η έννοια της ευδαιμονίας στο έργο του Αθ. Ψαλίδα», Η.Χ., 29/1988-1989, σσ. 379-401. — , «Γνωσιολογικές συνιστώσες της σκέψης του Ευγενίου Βούλγαρη», Δωδώνη, 25Γ 71996, σσ. 57-66.
— , «Immanuel Kant και Νεοελληνικός Διαφωτισμός. Καταγραφή μίας φιλοσοφικής γνωριμίας», στο: Νεοελληνική Φιλοσοφία. Επιμ. Κων σταντίνος Βουδούρης. Ελληνικά Γράμματα - Ε.Φ.Ε., Αθήνα 2000, σσ. 235-257. — , «Παρατηρήσεις στο δημοσιευμένο έργο του Αθανασίου Ψαλίδα (1767-1829) - Ανέκδοτα στοιχεία», Ηπ.
Γρ., 3/2005, σσ. 163-194. — , Επανέκδοση της Λογικής του Ευγενίου Βούλγαρη: Προλεγόμενα Επιμέλεια - Ευρετήρια. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων - Τομέας Φιλο σοφίας, Ε.Ε.Ν.Φ., Ιωάννινα 2010. - , «Η μετοχέτευση της ευρωπαϊκής φιλοσοφίας στη νεοελληνική σκέψη μέσω των μεταφράσεων: Η συμβολή του Ευγενίου
Βούλγαρι», Πρα κτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ. 269-327. Πλάτων, Πολιτεία. Εισ. Σημείωμα - Μετάφραση - Ερμ. Σημειώματα Ν.Μ. Σκουτερόπουλος, εκδ. Πόλις, Αθήνα 2002. Πλούταρχος, Ηθικά, τόμος 6: Αποφθέγματα Λακωνικά - Τα παλαιά των Λακεδαιμονίων επιτηδεύματα - Λακαινών
αποφθέγματα, επιμ. Βασίλειος Γ. Μανδηλαράς, μτφρ. Φιλολογική Ομάδα Κάκτου, εκδ. Κάκτος, Αθήνα 1995. Πολυείδης
Θεόκλητος, Ο Αγαθάγγελος, ήτοι προφητείαι περί του μέλ λοντος των εθνών και ιδίως περί της Ελλάδος. Οπτασία ερανισθείσα εκ παλαιών χειρογράφων μετ’ ακριβούς ερμηνείας όλων των συμβησομένων. Έκδ. 11η, Μιχαήλ Σαλίβερος, Αθήναι. Πρακτικά Επιστημονικής Ημερίδας, «Η Φιλοσοφία στα Γιάννινα - 250 χρόνια από την έλευση του Ευγενίου Βούλγαρη στην πόλη μας»,
Βιβλιογραφία Γιάννινα 15 Δεκεμβρίου 1993, Δωδώνη, 25/Γ'-1996, (και αυτοτελώς), σσ. 9-78. Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρίου, «Νεοελληνικός Διαφωτισμός (από πειρα μίας νέας ερευνητικής συγκομιδής)», Κοζάνη 8-10 Νοεμβρί ου 1996, εκδόσεις: Ινστιτούτο Βιβλίου και Ανάγνωσης, Επιμέλεια: Β.ΙΊ. Καραγιάννης,
Κοζάνη 1999. Πρακτικά 2ου Πανελλήνιου Συνεδρίου, «Θεσσαλοί Φιλόσοφοι - Κων σταντίνος Κούμας», Λάρισα 24-25.11.2001, Λάρισα 2005. Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου, «Ευγένιος Βούλγαρης», Κέρκυρα, 1-3 Δεκεμβρίου 2006, εκδ. Κανάκη, Επιμέλεια: Ελένη Αγγελομάτη-Τσουγκαράκη, Αθήνα 2009. Πρακτικά
Β' Πανηπειρωτικού Συνεδρίου, «Η πνευματική κίνηση στα Ιωάννινα τον 18° αι. και η παρουσία του Ευγενίου Βούλγαρη», Ιω άννινα, 8-9 Απριλίου 2016, Τυπογραφικές εργασίες Μ. Δούβαλη ΓΊ. Αποστόλου και ΣΙΑ Ο.Ε., Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Πέτσιος, Ιω άννινα 2018. Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερίδας,
«Ευγένιος Βούλγαρης Ο homo universalis του Νέου Ελληνισμού - 300 χρόνια από τη γέν νησή του (1716-2016)», εκδ. Κ.Ε.Μ.Ν.Ε. της Ακαδημίας Αθηνών από κοινού με την Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου, Επιμέλεια: Χαρίτων Καρανάσιος, Αθήνα 2018. Προκοπίου Δημήτριος (Πάμπερης), Επιτετμημένη Επαρίθμησις, των κατά τον
παρελθόντα αιώνα Λογιών Γραικών, και περί τινων εν τω νυν αιώνι ανθούντων, στο Johannes Fabricius, Bibliotheca Graeca, τ. 11, Αμβούργο 1722, σσ. 769-808. Ροντογιάννης Πάνος, «Ο Αθανάσιος Ψαλίδας και η αρχή της Μέσης Παιδείας στη Λευκάδα», Η.Ε., 3/1954, σσ. 15-18 και 168-172. Σάθας Κωνσταντίνος,
Νεοελληνική Φιλολογία. Βιογραφίαι των εν τοις Γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων - Από της καταλύσεως της Βυζα
ντινής Αυτοκρατορίας μέχρι της Ελληνικής Εθνεγερσίας (14531821), εκδ. I. Χιωτέλλη, Εν Αθήναις 1868. Σούλης Γεώργιος, «Ο Ψαλίδας και το γλωσσικό ζήτημα», Ηπ. Γρ., Α71944, τχ. 2, σσ. 84-88 και στον τόμο: Ιστορικά Μελετήματα, ό.π., σσ. 247-252.
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΑΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ —, «Πώς είδαν τον Αθανάσιο Ψαλίδα οι ξένοι περιηγηταί», Η.Ε., 1/1952, σσ. 501-506. Το μελέτημα και στον τόμο: Γεώργιος Σούλης 1927-1966, Ιστορικά Μελετήματα, Αθήνα 1980, σσ. 253-258. Σταβέλας Απόστολος, «Οι
"Κριτικαί επιστάσεις” του Ευγενίου Βουλγάρεως και η συνάφεια τους προς θέσεις της "Λογικής” του», Πρα κτικά Β' Πανηπειρωτικού Συνεδρίου., Ιωάννινα 2018, σσ. 343-350. Στουπάκης Νίκος, Γεώργιος Κορέσσιος (1750 ci - 1659/60). Η ζωή, το έργο του και οι πνευματικοί αγώνες της εποχής του, Διδακτορική
Δι ατριβή, Χίος 2000. Σούρλας Ευριπίδης, «Ο Αθανάσιος Ψαλίδας ως παιδαγωγός», Η.Ε., 1/1952, σσ. 471-484. Σπυράλατος Ιωάννης, «Η πολιτική και θεολογική θεμελίωση της ανε ξιθρησκίας στο έργο του Ευγένιου Βούλγαρη», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου., Αθήνα 2009, σσ. 255-269. Τακουρλή
Σοφία, «Ο Ευγένιος Βούλγαρης και ο Νικηφόρος Θεοτόκης στη θεώρηση του Β.Ν. Τατάκη», Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρί ου., Κοζάνη 1999, σσ. 413-424. Ταμπάκη Άννα, Περί Νεοελληνικού Διαφωτισμού - Ρεύματα ιδεών και δίαυλοι επικοινωνίας με τη δυτική σκέψη, εκδ. Ergo, Αθήνα 2004. Tennemann W.G., Σύνοψις
της Ιστορίας της Φιλοσοφίας, Συγγραφεί σα μεν Γερμανιστί· Μεταφρασθείσα δε εις χρήσιν του φιλολογικού της Σμύρνης Γυμνασίου υπό Κ.Μ. Κούμα. Εκδοθείσα δε δια φιλό τιμου δαπάνης Π. Νικολαΐδου Σμυρναίου. Εν Βιέννη της Αυστρίας. Εκ της Τυπογραφίας Ιωαν. Βαρθ. Τεσεβεκίου. ΑΩΙΗ’. Επανέκδοση με
Προλεγόμενα του Ι.Ν. Θεοδωρακόπουλου, Σημείωμα του Λίνου Μπενάκη και Επιλεγόμενα της Ρωξάνης Αργυροπούλου, Ακαδημία Αθηνών,
Αθήνα 1973. Τουρτόγλου Μενέλαος, «Η εξουσία των υπόδουλων Ελλήνων για απονομή δικαιοσύνης», Ι.Ε.Ε., τ. ΙΑ71975, σσ. 110-116. Φορόπουλος Ιωακείμ, «Έγγραφα του Οικουμενικού Πατριαρχείου», Εκκλησιαστική Αλήθεια, 20/1900, σσ. 395-398. Φωτόπουλος Αθανάσιος, «“Έλεγχος του ψευδοταλανισμού της Ελλά δος” - Ορθόδοξη απάντηση στη δυτική πρόκληση περί τα τέλη του ΙΗ' αιώνα», Μνημοσύνη, 11/1988 -1990, Εν Αθήναις, σσ. 302-364.
Βιβλιογραφία Χασιώτης Ιωάννης, «Η πολιορκία της Κέρκυρας (Ιούλιος - Αύγου στος 1716)», Ι.Ε.Ε., τ. ΙΑ71975, σσ. 43-47. Xατζηπαvαγιώτη-SangnleisterΊλια, «Τα χρόνια της Χερσώνας (17811788): συμβολή στη βιογραφία του Ευγενίου Βούλγαρη», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής Ημερίδας., Αθήνα 2018, σσ.
143-179. Ψημμένος Νίκος (επιμέλεια), Ευρετήριο «Αληθούς Ευδαιμονίας του Αθανασίου Ψαλίδα, Α.Β.Ν.Φ., Γιάννινα 1983. -, Μελετήματα Νεοελληνικής Φιλοσοφίας, τ. Α'-Ε', εκδ. Δώτιον, Ιω άννινα 2004-2017. Αξιοποιήθηκαν οι μελέτες: Από τον Α' τόμο: Οι πηγές της νεοελληνικής φιλοσοφίας, Ιωάννινα 2004. 1. «Η
“Επιτετμημένη επαρίθμησις” του Δημητρίου Προκοπίου ως πηγή γνώσης της νεοελληνικής φιλοσοφίας», σσ. 53-117. 2. «Η Νέα Ελλάς του Γεωργίου Ζαβίρα ως ιστορικοφιλοσοφική πη γή», σσ. 119-134. 3. «Ο Κωνσταντίνος Μ. Κούμας ως ιστορικός της νεοελληνικής φι λοσοφίας», σσ. 135-166. Από τον Β' τόμο
Προκορυδαλική περίοδος: Οι πρώτοι θεολογήσαντες και φιλοσοφήσαντες, Ιωάννινα 2007. 1. «“Διά τούτο τοις εχθροίς υπείξαν” οι Γραικοί», σσ. 95-120. 2. «“Φιλοσοφεί την κατά Χριστόν φιλοσοφίαν” - Φιλοσοφία και θεολογία στον ελληνικό 16° αιώνα», σσ. 121-131. 3. «“Ημείς δε φαμέν” - Ο αντι-αριστοτελικός
λόγος του Χριστόφο ρου Κοντολέοντα», σσ. 151-163. Από τον Γ' τόμο: Κορυδαλική περίοδος: Οι πρώτοι φιλοσοφήσαντες, Ιωάννινα 2008. 1. «Η οδός επί τα ανακτόρια της φιλοσοφίας», σσ. 23-52. 2. «Το “αξιωματικόν” και “αιδέσιμον” του Πλάτωνα», σσ. 53-68. 3. «Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος: “Ως ο βίος οφείλει
διϊθύνεσθαι.”», σσ. 111-143. Από τον Δ' τόμο: Μετακορυδαλική περίοδος: Οι ύστερον φιλοσοφήσαντες, Ιωάννινα 2008. 1.
«‘Έκσυρικτέον άρα τα χυδαϊστί φιλοσοφείν επαγγελόμενα βιβλιδάρια” - Απόπειρα ερμηνείας», σσ. 35-49.
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ 2. «Ο Ευγένιος Βούλγαρης για την πρώτη αρχή των εννοιών», σσ. 51-63. 3. «Η περί εμφύτων ιδεών επιχειρηματολογία του Θεοδώρου Καβαλλιώτη», σσ. 65-88. 4. «Ο Αδαμάντιος Κοραής και το δόγμα “νόμω καλόν, νόμω κα κόν”»,
σσ. 97-117. 5. «Οι συνιστώσες της σκέψης του Κωνσταντίνου Μ. Κούμα», σσ. 179-192. Από τον Ε' τόμο: Η ιστοριογράφησή της [ν.φ.] - Προϋποθέσεις και προβλήματα, Ιωάννινα 2017. 1 . «Φιλοσοφία και αυτοσυνειδησία στα χρόνια της Τουρκοκρατίας - Συστηματική προσέγγιση», σσ. 21-28. Βιβλιογραφική επισημείωση
Ορισμένοι μελετητές του Βούλγαρη καταλογογράφησαν την εργογραφία του ως ακολούθως: — Γεώργιος Αινιάν, Συλλογή., ό.π., σσ. κβ'-λ'. — Stephen Batalden, «Notes from a Leningrand manuscript: Euge nios Voulgaris’ autograph list of his own Works», Ο Ερανιστής, 13/1976, σσ. 1-22. — Αναστάσιος Γούδας,
Βίοι., ό.π., σσ. 41-42. — Γεώργιος Ζαβίρας, Νέα Ελλάς., ό.π., σσ. 292-298. — Μανώλης Πατηνιώτης - Βαρβάρα Σπυροπούλου http://www.lib.uoa./hellinomnimon/authors/Voulgaris.htm — Andre Papadopoulos-Vretos, Biographie., ό.π., σσ. xxxvii-xxxxii. — Ε.Π. Παπανούτσος, Νεοελληνική Φιλοσοφία., ό.π.,
σ. 138. — Κωνσταντίνος Σάθας, Νεοελληνική Φιλολογία., ό.π., σσ. 569571. — Νίκος Ψημμένος, Η ελληνική φιλοσοφία., τ. Β', ό.π., σσ. 528530. [Η επικαιροποίηση της βιβλιογραφίας, η οποία αφορά στον Βούλγαρη, από τον D. Stiernon, σημειώνεται από τον Συμεών Πασχαλίδη, «Ο Ευγένιος Βούλγαρης ως εκ
δότης πατερικών κειμένων», Πρ. Ημ„ Αθήνα 2018, σ. 613, σημ. 2.]
Βιβλιογραφία Γ'. ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ Αγγέλου Αλκής, Των Φώτων - Όψεις τον Νεοελληνικού Διαφωτισμού, εκδ. Ερμής, Αθήνα 1988. Αργυροπούλου Ρωξάνη, Νεοελληνικός ηθικός και πολιτικός στοχασμός - Από τον Διαφωτισμό στον Ρομαντισμό, εκδ. Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2003. Βελεστινλής Ρήγας, «Νέα Πολιτική
Διοίκησις των Κατοίκων της Ρού μελης, της Μικράς Ασίας, των Μεσογείων Νήσων και της Βλαχομπογδανίας» και «Θούριος», Άπαντα τα Σωζόμενα. Εισαγωγή - Επι μέλεια - Σχόλια: Πασχάλης Κιτρομηλίδης. Βουλή των Ελλήνων, τ. 5ος, σσ. 31-115, Αθήνα 2000. Γλυκοφρύδη - Λεοντσίνη Αθανασία, Νεοελληνική Φιλοσοφία -
Θέ ματα Πολιτικής και Ηθικής, Αθήνα 2001. Δημαράς Κωνσταντίνος Θ., Νεοελληνικός Διαφωτισμός, εκδ. Ερμής, Νεοελληνικά Μελετήματα, αρ. 2, Αθήνα 51989. Henderson G.P., Η αναβίωση τον ελληνικού στοχασμού 1620-1830. Η ελληνική φιλοσοφία στα χρόνια της Τονρκοκρατίας. Μτφρ. Φ.Κ. Βώρος, έκδ. του Κ.Ε.Ε.Φ.
της Ακαδημίας Αθηνών, Αθήνα 1977. Καράς Γιάννης, Οι θετικές - φνσικές επιστήμες στον ελληνικό 18° αι ώνα, εκδ. Gutenberg, Αθήνα 1977. Κιτρομηλίδης Πασχάλης, Νεοελληνικός Διαφωτισμός - Οι πολιτικές και κοινωνικές ιδέες, μτφρ. Στέλλα Νικολούδη, Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1996. Κονδύλης Παναγιώτης, Ο Ενρωπαϊκός
Διαφωτισμός, τ. Α'-Β', εκδ. Θεμέλιο, Αθήνα 1987. -, Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός - Οι φιλοσοφικές ιδέες, εκδ. Θεμέλιο, Αθήνα 1988. Κοραής Αδαμάντιος, Σημειώσεις εις το Προσωρινόν Πολίτενμα της Ελ λάδος τον 1822 έτους. Έκδοση και Προλεγόμενα: Θεμιστοκλής Βολίδης. Εισαγωγή: Γεώργιος Φιλάρετος, Εν
Αθήναις 1933. Επανέκδοση: Βουλή των Ελλήνων. Επιμέλεια: Πασχάλης Κιτρομηλίδης, Αθήνα 2018. Μπενάκης
Λίνος, Μεταβνζαντινή Φιλοσοφία 17ος - 19ος αιώνας. Έρεννα στις πηγές, εκδ. Παρουσία, Αθήνα 2001.
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ Νούτσος Παναγιώτης, Νεοελληνική φιλοσοφία - Οι ιδεολογικές διαστά σεις των ευρωπαϊκών της προσεγγίσεων, εκδ. Κέδρος, Αθήνα 1981. — , Νεοελληνικός Διαφωτισμός - Τα όρια της διακινδύνευσης, εκδ. Ελ ληνικά Γράμματα,
Αθήνα 2005. Παπανούτσος Ευάγγελος Π. (επιμέλεια), Νεοελληνική Φιλοσοφία, Α', Βασική Βιβλιοθήκη, αρ. 35, εκδ. οίκος Ι.Ν. Ζαχαρόπουλου, Αθήναι 21959. Podskalsky Gerhard, Η ελληνική θεολογία επί Τουρκοκρατίας 14531821. Η Ορθοδοξία στη σφαίρα επιρροής των δυτικών δογμάτων με τά τη Μεταρρύθμιση, μτφρ.
π. Γεώργιος Μεταλληνός, Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 2005. Σβορώνος Νίκος, Το ελληνικό έθνος - Γένεση και διαμόρφωση του Νέ ου Ελληνισμού. Προλεγόμενα: Σπύρος Ασδραχάς. Φιλολογική επι μέλεια: Νάσος Βαγενάς. Εκδ. Πόλις, Αθήνα 2004. Mendelssohn, Kant, Wieland, Riem, Herder, Lessing, Erhard, Schil ler, Τι είναι
Διαφωτισμός, μτφρ. Νίκος Σκουτερόπουλος, εκδ. Κριτι κή, Αθήνα 1989. Ψημμένος Νίκος, Η ελληνική φιλοσοφία από το 1453 ως το 1821. Αν θολογία κειμένων με εισαγωγή και σχόλια, τ. Α', Η κυριαρχία του Αριστοτελισμού - Προκορυδαλική και κορυδαλική περίοδος, εκδ. Γνώση, Αθήνα 1988 και τ. Β', Η επικράτηση
της νεωτερικής φιλοσο φίας - Μετακορυδαλική περίοδος, Αθήνα 1989. — , Μελετήματα Νεοελληνικής Φιλοσοφίας, τ. Α'-Ε', εκδ. Δώτιον, Ιω άννινα 2004 -2017. Δ'. ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΩΝ Δαμοδός Βικέντιος, Φυσιολογία αιτιολογική κατά (εις) κοινήν διάλε κτον εν η περί των φυσικών σωμάτων εστίν ο
λόγος. (Ανέκδοτο έρ γο. Το προοίμιό του το δημοσίευσε η Βασιλική Μπόμπου-Σταμάτη στην διδακτορική
διατριβή της, ό.π., σσ. 349-350). — , Θεία και ιερά διδασκαλία ήτοι ορθόδοξος δογματική θεολογία / Θεία και ιερά διδασκαλία, ήτοι θεολογία εις απλήν διάλεκτον. (Ανέκδοτο έργο. Το προοίμιό του το δημοσίευσε η Βασιλική Μπόμπου-Σταμά τη, ό.π., σσ. 351-353).
Βιβλιογραφία Καραφύλλης Γρηγόρης, Η φιλοσοφική προβληματική του ΔημητρίουΔανιήλ Φιλιππίδη. Στην ευρυχωρία του Νεοελληνικού και Ευρωπαϊ κού Διαφωτισμού, εκδ. Βάνιας, Θεσσαλονίκη 1993. Καταρτζής Δημήτριος, Τα ευρισκόμενα. Εκδότης Κ.Θ. Δημαράς, εκδ. Ερμής, Αθήνα 1970. Κιτρομηλίδης Πασχάλης, Στο όνομα
της Ελευθερίας. Επιμέλεια - Πρό λογος: Πέτρος Παπασαραντόπουλος, εκδ. Επίκεντρο, Θεσσαλονί κη 2019. Κοδρικάς Παναγιώτης, Μελέτη της Κοινής Ελληνικής Διαλέκτου, Εκδοθείσα Φιλοτιμώ Δαπάνη. Αλεξάνδρου Πατρινού και Αδελφών Πιστόλακα. Τόμος Α'. Εν Παρισίω, εκ της Τυπογραφίας Ι.Μ. Εβεράρτου. ΑΩΙΗ.
Επανέκδοση: Αλκής Αγγέλου: Εισαγωγή και Επιμέ λεια, Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1998. Κοραής Αδαμάντιος, Αδελφική Διδασκαλία προς τους ευρισκομένους κατά πάσαν την Οθωμανικήν επικράτειαν Γραικούς, Εις αντίρρησιν κατά της ψευδονύμως.Πατρικής Διδασκαλίας. Εν Ρώμη, εν έτει Α. της Ελευθερίας (αψγη). Επανέκδοση:
Γεώργιος Βαλέτας: Εισαγωγή και Επιμέλεια, εκδ. Πηγή, Αθήνα 1949. Κύρκος Βασίλειος Α., Από την αντίπερα όχθη του Νεοελληνικού Δια φωτισμού - Οι αγνοημένοι υπέρμαχοι της παιδείας του Γένους, εκδ. Καπόν, Αθήνα 2015. Μοισιόδαξ Ιώσηπος, Ηθική Φιλοσοφία (μτφρ.), μεταφρασθείσα εκ του ιταλικού ιδιώματος.
τόμος πρώτος 1761 και τόμος δεύτερος 1762, Ενετίησι, Παρά Αντωνίω τω Βόρτολι. Νούτσος Παναγιώτης, «Οι απόψεις του Δ. Φιλιππίδη για το νομινα λισμό», Νεοελληνική Φιλοσοφία, ό.π., σσ. 103-114. Πάριος Αθανάσιος, Διδασκαλία Πατρική, Συντεθείσα Παρά του μακαριωτάτου Πατριάρχου της αγίας πόλεως
Ιερουσαλήμ ΚΥΡ. ΑΝΘΙ ΜΟΥ εις ωφέλειαν των ορθοδόξων χριστιανών. Νυν πρώτον τυπωθείσα δΓ ιδίας δαπάνης του
Παναγίου Τάφου. Εν Κωνσταντινουπόλει, Παρά τω τυπογράφω Πογώς Ιωάννου εξ Αρμενίων, αψγη'. Επανέκδοση: Γεώργιος Βαλέτας: Εισαγωγή και Επιμέλεια, εκδ. Πη γή, Αθήνα 1949. —, Απολογία Χριστιανική. Συντεθείσα μεν Ανωνύμως υπότινος θεοσε βούς και ορθοδόξου χριστιανού εις ωφέλειαν των ομογενών,. Εν
ΤΑ ΚΑΛΟΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΨΑΛΙΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ Λειψία της Σαξωνίας, Εν τη τυπογραφία της χήρας του Λέσερ. Αω. 1800. Σάθας Κωνσταντίνος, Νεοελληνικής Φιλολογίας Παράρτημα: Ιστορία τον ζητήματος της Νεοελληνικής Γλώσσης, Εκ της Τυπογρ. Των Τέ κνων Ανδρ. Κορόμηλά, Εν Αθήναις 1870. Ψαλίδας Αθανάσιος, Πραγματείαι περί των ελληνικών συγγραφέων, Βιέννη 1791 Νοεμβρίου 25. (Ανέκδοτο έργο). —, Επιστολή «Προς τον Νεόφυτον Δούκαν», στο: Η Δημοτικιστική αντί θεση στην κοραϊκή «μέση οδό», ό.π., κυρίως σσ. 88-111. Ψημμένος Νίκος, «Το στοιχείο της αντιπαράθεσης ως κύριο γνώρισμα του νεοελληνικού Διαφωτισμού», Νεοελληνικός Διαφωτισμός, Πρα κτικά Συνεδρίου Κοζάνης., ό.π., σσ. 425-437. |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Marazopulos, Chrēstos 1954- |
| author_GND | (DE-588)1135632049 |
| author_facet | Marazopulos, Chrēstos 1954- |
| author_role | aut |
| author_sort | Marazopulos, Chrēstos 1954- |
| author_variant | c m cm |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV049382827 |
| contents | Bibliografie S. 209-230 |
| ctrlnum | (OCoLC)1409121188 (DE-599)BVBBV049382827 |
| edition | 1ē ekdosē |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV049382827</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20231103</controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">231025s2023 a||| |||| 00||| gre d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9789606124938</subfield><subfield code="9">978-960-612-493-8</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1409121188</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV049382827</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">gre</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Marazopulos, Chrēstos</subfield><subfield code="d">1954-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1135632049</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Ta Kalokinēmata tu Athanasiu Psalida kai ē apantētikē epistolē tu Eugeniu Bulgarē</subfield><subfield code="b">apopeira ermēneias tēs diamachēs tōn dyo Neoellēnōn diaphōtistōn</subfield><subfield code="c">Chrēstos Marazopulos</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Athanasiou Eugeniou Boulgarē hermēneias diafōtistōn</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">1ē ekdosē</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Athēna</subfield><subfield code="b">Ekdoseis Grēgorē</subfield><subfield code="c">2023</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">230 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">In griechischer Schrift</subfield></datafield><datafield tag="505" ind1="8" ind2=" "><subfield code="a">Bibliografie S. 209-230</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Bulgarēs, Eugenios</subfield><subfield code="d">1716-1806</subfield><subfield code="0">(DE-588)10043651X</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Psalidas, Athanasios P.</subfield><subfield code="d">1767-1829</subfield><subfield code="0">(DE-588)138505047</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Psalidas, Athanasios P.</subfield><subfield code="d">1767-1829</subfield><subfield code="0">(DE-588)138505047</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Bulgarēs, Eugenios</subfield><subfield code="d">1716-1806</subfield><subfield code="0">(DE-588)10043651X</subfield><subfield code="D">p</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034710422&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034710422&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20231103</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">001.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09034</subfield><subfield code="g">495</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">001.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">495</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034710422</subfield></datafield></record></collection> |
| id | DE-604.BV049382827 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T22:59:30Z |
| indexdate | 2024-10-13T14:01:57Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9789606124938 |
| language | Greek |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034710422 |
| oclc_num | 1409121188 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 230 Seiten Illustrationen |
| psigel | BSB_NED_20231103 |
| publishDate | 2023 |
| publishDateSearch | 2023 |
| publishDateSort | 2023 |
| publisher | Ekdoseis Grēgorē |
| record_format | marc |
| spelling | Marazopulos, Chrēstos 1954- Verfasser (DE-588)1135632049 aut Ta Kalokinēmata tu Athanasiu Psalida kai ē apantētikē epistolē tu Eugeniu Bulgarē apopeira ermēneias tēs diamachēs tōn dyo Neoellēnōn diaphōtistōn Chrēstos Marazopulos Athanasiou Eugeniou Boulgarē hermēneias diafōtistōn 1ē ekdosē Athēna Ekdoseis Grēgorē 2023 230 Seiten Illustrationen txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier In griechischer Schrift Bibliografie S. 209-230 Bulgarēs, Eugenios 1716-1806 (DE-588)10043651X gnd rswk-swf Psalidas, Athanasios P. 1767-1829 (DE-588)138505047 gnd rswk-swf Psalidas, Athanasios P. 1767-1829 (DE-588)138505047 p Bulgarēs, Eugenios 1716-1806 (DE-588)10043651X p DE-604 Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034710422&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034710422&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis |
| spellingShingle | Marazopulos, Chrēstos 1954- Ta Kalokinēmata tu Athanasiu Psalida kai ē apantētikē epistolē tu Eugeniu Bulgarē apopeira ermēneias tēs diamachēs tōn dyo Neoellēnōn diaphōtistōn Bibliografie S. 209-230 Bulgarēs, Eugenios 1716-1806 (DE-588)10043651X gnd Psalidas, Athanasios P. 1767-1829 (DE-588)138505047 gnd |
| subject_GND | (DE-588)10043651X (DE-588)138505047 |
| title | Ta Kalokinēmata tu Athanasiu Psalida kai ē apantētikē epistolē tu Eugeniu Bulgarē apopeira ermēneias tēs diamachēs tōn dyo Neoellēnōn diaphōtistōn |
| title_alt | Athanasiou Eugeniou Boulgarē hermēneias diafōtistōn |
| title_auth | Ta Kalokinēmata tu Athanasiu Psalida kai ē apantētikē epistolē tu Eugeniu Bulgarē apopeira ermēneias tēs diamachēs tōn dyo Neoellēnōn diaphōtistōn |
| title_exact_search | Ta Kalokinēmata tu Athanasiu Psalida kai ē apantētikē epistolē tu Eugeniu Bulgarē apopeira ermēneias tēs diamachēs tōn dyo Neoellēnōn diaphōtistōn |
| title_exact_search_txtP | Ta Kalokinēmata tu Athanasiu Psalida kai ē apantētikē epistolē tu Eugeniu Bulgarē apopeira ermēneias tēs diamachēs tōn dyo Neoellēnōn diaphōtistōn |
| title_full | Ta Kalokinēmata tu Athanasiu Psalida kai ē apantētikē epistolē tu Eugeniu Bulgarē apopeira ermēneias tēs diamachēs tōn dyo Neoellēnōn diaphōtistōn Chrēstos Marazopulos |
| title_fullStr | Ta Kalokinēmata tu Athanasiu Psalida kai ē apantētikē epistolē tu Eugeniu Bulgarē apopeira ermēneias tēs diamachēs tōn dyo Neoellēnōn diaphōtistōn Chrēstos Marazopulos |
| title_full_unstemmed | Ta Kalokinēmata tu Athanasiu Psalida kai ē apantētikē epistolē tu Eugeniu Bulgarē apopeira ermēneias tēs diamachēs tōn dyo Neoellēnōn diaphōtistōn Chrēstos Marazopulos |
| title_short | Ta Kalokinēmata tu Athanasiu Psalida kai ē apantētikē epistolē tu Eugeniu Bulgarē |
| title_sort | ta kalokinemata tu athanasiu psalida kai e apantetike epistole tu eugeniu bulgare apopeira ermeneias tes diamaches ton dyo neoellenon diaphotiston |
| title_sub | apopeira ermēneias tēs diamachēs tōn dyo Neoellēnōn diaphōtistōn |
| topic | Bulgarēs, Eugenios 1716-1806 (DE-588)10043651X gnd Psalidas, Athanasios P. 1767-1829 (DE-588)138505047 gnd |
| topic_facet | Bulgarēs, Eugenios 1716-1806 Psalidas, Athanasios P. 1767-1829 |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034710422&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034710422&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT marazopuloschrestos takalokinematatuathanasiupsalidakaieapantetikeepistoletueugeniubulgareapopeiraermeneiastesdiamachestondyoneoellenondiaphotiston AT marazopuloschrestos athanasioueugeniouboulgarehermeneiasdiafotiston |