Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu: = The Kalisz-Zawodzie stronghold site in the early middle ages
Gespeichert in:
| Weitere Verfasser: | , |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Warszawa
Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
2023
|
| Ausgabe: | Wydanie I |
| Schriftenreihe: | Origines Polonorum
Tom 17 |
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister Register // Gemischte Register |
| Beschreibung: | Literaturverzeichnis Seite 391-427 |
| Beschreibung: | 444 Seiten Illustrationen, Porträts, Pläne 1 CD-R (12 cm) |
| ISBN: | 9788366463745 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 cb4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV049308460 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20240806 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 230901s2023 ac|| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788366463745 |9 978-83-66463-74-5 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1409126215 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV049308460 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 245 | 1 | 0 | |a Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu |b = The Kalisz-Zawodzie stronghold site in the early middle ages |c redakcja Tadeusz Baranowski, Dorota Cyngot |
| 246 | 1 | 1 | |a The Kalisz-Zawodzie stronghold site in the early middle ages |
| 250 | |a Wydanie I | ||
| 264 | 1 | |a Warszawa |b Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk |c 2023 | |
| 300 | |a 444 Seiten |b Illustrationen, Porträts, Pläne |e 1 CD-R (12 cm) | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 490 | 1 | |a Origines Polonorum |v Tom 17 | |
| 500 | |a Literaturverzeichnis Seite 391-427 | ||
| 546 | |a Text polnisch. Bildunterschriften, Inhaltsverzeichnis, Zusammenfassung auch englisch | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Ausgrabung |0 (DE-588)4129464-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Siedlungsarchäologie |0 (DE-588)4181216-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Kalisz |0 (DE-588)1182380549 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Kalisz |0 (DE-588)1182380549 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Siedlungsarchäologie |0 (DE-588)4181216-5 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Ausgrabung |0 (DE-588)4129464-6 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Geschichte |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 700 | 1 | |a Baranowski, Tadeusz |d ca. 20./21. Jahrhundert |0 (DE-588)1220802816 |4 edt | |
| 700 | 1 | |a Cyngot, Dorota |d 19XX- |0 (DE-588)1249326605 |4 edt | |
| 830 | 0 | |a Origines Polonorum |v Tom 17 |w (DE-604)BV022754920 |9 17 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Gemischte Register |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20240806 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 930.1 |e 22/bsb |f 0902 |g 438 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034569616 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1815416159233638400 |
|---|---|
| adam_text |
Spis treści O autorach 9 WPROWADZENIE ( Tadeusz Baranowski) 13 HISTORIA, ETAPY I METODY BADAŃ I. Historia badań grodziska na Zawodziu ( Tadeusz Baranowski) 19 II. Etapy prac wykopaliskowych oraz stosowane metody badawcze i dokumentacyjne ( Tadeusz Baranowski) 27 POSZUKIWANIA GROBU MIESZKA III. HISTORIA III. Historia poszukiwań w Kaliszu miejsca pochówku Mieszka III Starego {Karol Kollinger) 35 IV. Pochówek Mieszka III Starego w Kaliszu. Przyczynek do studiów krytycznych nad wiarygodnością Kroniki tzw. wielkopolskiej {Karol Kollinger) 53 WARUNKI NATURALNE KALISKIEGO OŚRODKA GRODOWEGO V. Środowisko naturalne w rejonie grodu na Zawodziu w Kaliszu ( Tadeusz Baranowski) VI. Przemiany geomorfologii terenu grodziska na Zawodziu w Kaliszu {Ewa Stupnickd) VI. 1. Załącznik 1: Opisy prób geologicznych z grodziska na Zawodziu, Kalisz {Ewa Stupnickd) (płyta CD) VL2. Załącznik 2: Opisy prób zebranych w 1991 r. z grodziska na Zawodziu, Kalisz {Ewa Stupnickd) (płyta CD) 67 75 DZIEJE WCZESNOŚREDNIOWIECZNEGO KALISZA VIL Kaliski ośrodek grodowy w państwie Piastów ( Tadeusz Baranowski) 83 VIII. Rozwój fundacji kościelnych w ośrodku kaliskim we wczesnym średniowieczu {Dariusz Wyczółkowski) 89 GRODZISKO NA ZAWODZIU: WARSTWY, OBIEKTY, STRUKTURY - LOKALIZACJA I CHRONOLOGIA IX. Fazy rozwoju grodu. Zmiany zachodzące w przestrzeni grodu ujęte w fazy na podstawie analizy stratygrafii grodziska w Kaliszu na Zawodziu ( Tadeusz Baranowski) 101 IX. 1. Aneks 1: Wykaz jednostek stratygraficznych wyróżnionych podczas badań wykopaliskowych grodziska na Zawodziu w latach 1958—1962 {Tadeusz Baranowski,
Małgorzata Gula [, Dorota Cyngoi) (płyta CD) IX.2. Aneks 2: Wykaz jednostek stratygraficznych wyróżnionych podczas badań wykopaliskowych grodziska na Zawodziu w latach 1982-1992 {Tadeusz Baranowski, Małgorzata Gula~\, Dorota Cyngoi) (płyta CD) X. XI. XII. XIII. IX.3. Aneks 3: Wykaz jednostek stratygraficznych wyróżnionych podczas badań wykopaliskowych grodziska na Zawodziu w latach 2006-2007 {Tadeusz Baranowski, Dorota Cyngoi) (płyta CD) Gród na Zawodziu w Kaliszu w świetle nowych wyników datowań 14C {Tadeusz Baranowski, Gilberto Calderoni, Robert Żukowski) 107 System obrony stałej grodu Kalisz-Zawodzie {Dariusz Wyczółkowski) 115 Zabudowa mieszkalno-gospodarcza w obrębie grodu na Zawodziu {Dorota Cyngot, Dariusz Wyczółkowski) 143 Kościół drewniany w Kaliszu na Zawodziu ( Tadeusz Baranowski) 155
6 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu ХГѴ. Kościół św. Pawła na Zawodzili w Kaliszu w świetle badań archeologiczno-architektonicznych i historyczno-artystycznych z lat 1991-1992 (Teresa Rodzińska-Choraży, Tomasz Węcławowicz) 161 XV. Cmentarzysko pogańskie i cmentarz przykościelny na grodzisku Kalisz-Zawodzie ( Tadeusz Baranowski) 183 XV. 1. Aneks: Katalog grobów z cmentarzyska przykościelnego na stanowisku Kalisz-Zawodzie, grodzisko (badania 1958—1965) ( Tadeusz Baranowski) (płyta CD) XVI. Szczątki ludzkie ze stanowiska Kalisz-Zawodzie (Rafał A. Fetner) 189 ŹRÓDŁA ARCHEOLOGICZNE RUCHOME Z GRODZISKA NA ZAWODZIU XVII. Ceramika z grodziska na Zawodziu. Wstępna charakterystyka na przykładzie zabytków z „budynku z beczką” i wykopu 9C na majdanie (Adam Kędzierski) 201 XVIII. Wybrane zabytki metalowe z grodziska Kalisz-Zawodzie (Mariusz Błoński) 235 XIX. Narzędzia złotnicze i inne ślady działalności złotniczej z grodziska na Zawodziu w Kaliszu (Mariusz Błoński, Tadeusz Baranowski) 263 XX. Broń oraz elementy oporządzenia jeździeckiego i rzędu końskiego z grodziska Kalisz-Zawodzie (Mariusz Błoński, Igor Makubki) 275 XXI. Monety średniowieczne z grodziska w Kaliszu-Zawodziu (Adam Kędzierski) 303 XXII. Średniowieczne wyroby z surowca kościanego z grodziska w Kaliszu-Zawodziu (Joanna Piątkowska-Małecka) 315 XXIII. Przedmioty z drewna i kory z grodziska Kalisz-Zawodzie (PawełRygiel) 335 Tabele XXIII. 1-3 (płyta CD) XXIV. Przedmioty z gliny, kamienia i szkła z grodziska Kalisz-Zawodzie (Paweł Rygiel) 351 Tabele XXIV. 1-3 (płyta CD) ZAKOŃCZENIE ( Tadeusz Baranowski)
STRESZCZENIE 369 373 Bibliografia 391 Indeks osób 429 Indeks nazw geograficzno-historycznych i etnicznych 439
Contents About the Autors 9 INTRODUCTION (Tadeusz Baranowski) 13 HISTORY, STAGES OF RESEARCH AND METHODOLOGY I. History of research at the Kalisz-Zawodzie stronghold site (Tadeusz Baranowski) II. Stages of excavation work, research and documentation methods ( Tadeusz Baranowski) 2Ί THE STORY OF THE SEARCH FOR THE BURIAL PLACE OF MIESZKO III III. Searching for the burial place of Mieszko III the Old in Kalisz (Karol Kollinger) 35 IV The burial place of Mieszko III the Old in Kalisz. Contribution to a critical study of the credibility of the Greater Poland Chronicle (Karol Kollinger) 53 NATURAL ENVIRONMENT OF THE STRONGHOLD CENTER IN KALISZ V. Natural environment around the Kalisz-Zawodzie stronghold site ( Tadeusz Baranowski) 67 VI. Geomorphological transformation of the area of the Kalisz-Zawodzie stronghold site (Ewa Stupnickà) 75 VI. 1. Appendix 1: Description of geological samples from the Kalisz-Zawodzie stronghold site (Ewa Stupnickà) (CD, pp. 1—7) VI. 2. Appendix 2: Description of samples collected in 1991 from the Kalisz-Zawodzie stronghold site (Ewa Stupnickà) (CD, pp. 1—3) THE HISTORY OF EARLY MEDIEVAL KALISZ VIL The Kalisz stronghold center in the Piast state (Tadeusz Baranowski) 83 VIII. Development of church foundations in the early medieval Kalisz center (Dariusz Wyczółkowski) 89 KALISZ-ZAWODZIE STRONGHOLD SITE: LAYERS, FEATURES, STRUCTURES - LOCATION AND CHRONOLOGY IX. Phasing the stronghold: transformations of the Kalisz-Zawodzie stronghold site over time based on the results of a stratigraphic analysis ( Tadeusz Baranowski) 101 IX . 1. Appendix 1 : List of
stratigraphic units distinguished during excavations of the Kalisz-Zawodzie stronghold site in 1958-1962 (Tadeusz Baranowski, Małgorzata Gula |, Dorota Cyngoi) (CD, pp. 1—87) IX .2. Appendix 2: List of stratigraphic units distinguished during excavations of the Kalisz-Zawodzie stronghold site in 1982-1992 (Tadeusz Baranowski, Małgorzata Gula\, Dorota Cyngoi) (CD, pp. 1—46) IX .3. Appendix 3: List of stratigraphic units distinguished during excavations of the Kalisz-Zawodzie stronghold site in 2006—2007 (Tadeusz Baranowski, Dorota Cyngoi) (CD, pp. 1—8) X. The Kalisz-Zawodzie stronghold in light of new radiocarbon dating results (Tadeusz Baranowski, Gilberto Calderoni, Robert Żukowski) 107 19
8 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu XI. The permanent defenses of the Kalisz-Zawodzie stronghold {Dariusz Wyczółkowski) 115 XII. Residential and economic buildings in the Kalisz-Zawodzie stronghold {Dorota Cyngot, Dariusz Wyczółkowski) 143 XIII. The wooden church from Kalisz-Zawodzie {Tadeusz Baranowski) 155 XIV. The Church of St Paul in Kalisz-Zawodzie in light of archaeological-architectural and art-historical studies carried out in 1991—1992 {Teresa Rodzińska-Chorąży, Tomasz Węcławowicz) 161 XV The pagan grave field and church graveyard at the Kalisz-Zawodzie stronghold site ( Tadeusz Baranowski) 183 XV. 1. Appendix: Catalogue of graves from the cemetery graveyard at the Kalisz-Zawodzie stronghold site (fieldwork in 1958—1965) {Tadeusz Baranowski) (CD, pp. 1-65) XVI. Human remains from the Kalisz-Zawodzie stronghold site {RafałA. Fetner) 189 ARCHAEOLOGICAL FINDS FROM THE KALISZ-ZAWODZIE STRONGHOLD SITE XVII. Pottery from the Kalisz-Zawodzie stronghold site. Preliminary remarks based on the finds from the “hut with a barell” and trench 9C in the middle of the stronghold {Adam Kędzierski) 201 XVIII. Selected metal artifacts from the Kalisz-Zawodzie stronghold site {Mariusz Błoński) 235 XIX. Goldsmith tools and other traces of goldsmithing from the Kalisz-Zawodzie stronghold site {Mariusz Błoński, Tadeusz Baranowski) 263 XX. Weapons and elements of rider’s equipment and horse tack from the Kalisz-Zawodzie stronghold site {Mariusz Błoński, Igor Makulski) 'M 5 XXI. Medieval coins from the Kalisz-Zawodzie stronghold site {Adam Kędzierski) 303 XXII. Medieval animal
bone artifacts from the Kalisz-Zawodzie stronghold site {Joanna Piątkowska-Małeckd) 315 XXIII. Artifacts of wood and bark from the Kalisz-Zawodzie stronghold site {Paweł Rygiet) 335 Table XXIII.1—3 (CD, pp. 1-10) XXIV. Artifacts of clay, stone and glass from the Kalisz-Zawodzie stronghold site {Paweł Rygiet) 351 Table XXIV. 1-3 (CD, pp. 1-26) CONCLUSION {TadeuszBaranowski) SUMMARY Bibliography Index of people 369 373 391 429 Index of geographical-historical and ethnic names 437
BIBLIOGRAFIA Bibliography Źródła Antiquissimae 1856 — Antiquissimae Constitutiones Synodales Provinciae Gneznensis maxima et parte nunc primum e codicibus manu scriptis typis mandatae. Wydał R. Hube. Petropoli. Bergenstrol 1835 — Plan okrestnostej goroda Kaliśa, Plan des environs de Kalisz, Instrumentalna sniatyj pod Dzierzwa 2013 — Kronika Dzierzwy {Chronica Dzirsvae). Wydał, wstępem i przypisami opatrzył K. Pawłowski. Pomniki Dziejowe Polski. Seria II, t. XV. Kraków. Gall 1952 - Anonima tzw. Galla Kronika czyli Dzieje ksią żąt i władców polskich {Cronicae et Gęsta ducum sive principium Polonorum). Wydał, wstępem i komentarzem opatrzył K. Maleczyński. Wydawnictwa Komisji Histo rycznej PAU, nr 89. Monumenta Poloniae Historica / Pomniki Dziejowe Polski. Seria II, t. II. Kraków. rukawodstwom Genieralnego Sztaba, Sztabs Kapitana Bergenstroia, [1:21 000], Petersburg ІІІлян окрестностей города Калиша, Инструментально снятый под Gall 2003 - Anonim tzw. Gall, Kronika polska. Przeł. [z łac.] R. Gródecki, wstępem i przypisami opatrzył руководством Генерального Штаба. Штабе Капитана Бзргэнстроля, [1:21 000], Петербург Μ. Plezia. Wrocław. Honoriusz z Autun 1854 — Honorii Augustodunensis [https://rcin.org.pl/publication/2772/edition/489/content]. Bielski 1551 - Marcin Bielski. Kronika wszytkyego swyata, Opera omnia, Tomus unicus. Patrologiae cursus completus. Series latina, t. 172. Wyd. J.-P. Minge. Paris. na ssesc wyekow, Monarchie ezterzy rozdzielona [.]. W Krakowie: u Heleny Unglerowej. Jan z Dąbrówki 2008 — Komentarz do Kroniki polskiej mistrza Wincentego zwanego Kadłubkiem
{Commentum in Chronicam Polonorum magistri Vincenti dicti Kadłubek'). Bielski 1564 - Marcin Bielski. Kronika, tho iesth, Historya Świata na sześć wieków, a cżterzy Monarchie, rozdzielona [.]. W Krakowie, u Mattheusza Siebeneychera. Bielski 1597 — Kronika Polska, Marcina Bielskiego. Nowo przez loach. Bielskiego syna iego wydana. W Krakowie, w Drukarni Jâkoba Sibeneychera. Bielski 1856 - Kronika polska Marcina Bielskiego, t. 1—3, wyd. KJ. Turowski. Sanok. Bielski 2019 — Marcin Bielski. Kronika, to jest historyja świata, t. 3. Opracowali D. Śnieżko, D. Kozaryn, przy współudziale E. Karczewskiej. Szczecin. Cyceron 2004 — Marcus Tullius Cicero. Cato Maior de Senectute. Wydał J.G.E Powell, Cambridge classical texts and commentaries, 28. Cambridge. Długosz 1973a - Ioannis Dlugossii Annales seu Cronicae incliti Regni Poloniae, lib. V, VI. Wydała D. Turkowska i in. Warszawa. Długosz 1973b — Jana Długosza Roczniki czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego, ks. V, VI. tłum. J. Mrukówna, red. i koment. K. Pieradzka. Warszawa. Długosz 2009 — Jana Długosza Roczniki czyli Kroniki sław nego Królestwa Polskiego, ks. V, VI. 1140-1240. tłum. J. Mrukówna. Wyd. 2. Warszawa. Wydał, wstępem i przypisami opatrzył Μ. Zwiercan przy współpracy A.Z. Kozłowskiej i Μ. Rzepieli. Pomniki Dziejowe Polski. Seria II, t. XIV. Kraków. KdW I (1877) — Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski obejmu jący dokumentu tak już drukowane, jak dotąd nie ogłoszo ne, sięgające do roku 1400, t. I, zawiera numera 1—616, lata 984—1287. Poznań. KdW II (1878) — Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski obej mujący dokumenta tak już
drukowane, jak dotąd nie ogło szone, sięgające do roku 1400, t. II, zawiera numera 617— 1292, lata 1288—1349. Poznań. KdW III (1879) — Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski obej mujący dokumenta tak już drukowane, jak dotąd nie ogło szone, sięgające do roku 1400, t. III, zawiera numera 1293-2053, lata 1350-1399. Poznań. KdW IV (1881) — Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski obej mujący dokumenta tak już drukowane, jak dotąd nie ogło szone, sięgające do roku 1400, t. IV, zawiera suplement. Poznań. KdW VI (1882) — Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski, t. VI zawiera numera 1—400, z lat 1174—1400. Wyd. i oprać. A. Gąsiorowski i H. Kowalewicz. Warszawa—Poznań.
392 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu KdW XI (1999) - Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski, t. XI, zawiera suplementy (dokumenty nr 1700-2023 z lat 1225—1444) oraz erratę i indeksy do tomów VI-XI. Wyd. i oprać. A. Gąsiorowski, T. Jasiński, T. Jurek, I. Skierska. Poznań. Kromer 1555 - Martini Cromeri De origine et rebvs gestis Polonorvm libri XXX [.]. Basileae, per loannem Oporinum. Kromer 1589 - Martini Cromeri Varmiensis episcopiPolonia siue De origine et rebvs gestis Polonorvm libri XXX [.]. Coloniae Agrippinae, In Officina Birckmannica sumptibus Arnoldi Mylij. Kromer 1611 — Marcina Kromera. Biskupa Warmińskiego, o sprawach, dziejach i wszystkich innych potocznościach koronnych, polskich. Ksiąg XXX.Tłum. Marcin Błażowski z Błażowa, w Krakowie. W Drukarni Mikołaja Loba. Kromer 1857 - Kronika polska Marcina Kromera. Wyd. K. Pollak. Sanok. Kronika h-w 2017a — Kronika halicko-wolyńska (Kronika Romanowiczów). Wydali, wstępem i przypisami opatrzy li D. Dąbrowski, A. Jusupovié, przy współpracy I. Juriewej, A. Majorowa i T. Wiłkuł. Pomniki Dziejowe Polski, Seria II, t.XVI. Kraków-Warszawa. Kronika h-w 2017b — Kronika halicko-wolyńska. Kronika Romanowiczów. Tłumaczenie, wstęp i komentarze D. Dąbrowski, A. Jusupovié. Kraków. Kronika Pl.-Śl. 1878 — Kronika polska {Chronica Polono- rum). Wydał L. Ćwikliński. W: Pomniki Dziejowe Polski, t. III, Lwów: 578-656. KRONIKA WLKP. 1965 — Kronika Wielkopolska. Przekł. K. Abgarowicz, wstęp i komentarz B. Kürbis. Warszawa. Kronika WLKP. 1970 — Kronika wielkopolska {Chronica Poloniae Maioris). Wydała i komentarzem opatrzyła B.
Kürbis. Pomniki Dziejowe Polski. Seria II, t. VIII. Warszawa. Kronika WLKP. 1987 — «Великая хроника» о Польше, Руси и соседях ХІ-ХШ вв. Tłum. Л.М. Попова, wstęp i komentarze Н.И. Щавелева, red. В.Л. Янин. Москва. Kronika wlkp. 2010 — Kronika wielkopolska. Przekład К. Abgarowicz, wstęp i komentarze B. Kürbis. Kraków (na podst. wyd. z 1965 r.). Maciej z Miechowa 1521 — Chronica Polonorv[m]. Impressum Craccoui[a]e per Hieronymu[m] Victore [m], Kalendis Dece[m]bris Anno d[omi]ni.M.D.XXI. MPV 1914 — Monumenta Poloniae Vaticana. Wyd. J. Ptaśnik, t. 3. Kraków. Nowa Wulgata — Nova Vulgata. Liberpsalmorum, L. I—V. [http://www.vatican.va/archive/bible/nova_vulgata/ documents/nova-vulgata_vt_psalmorum_lt.html#PSAL- MUS%2076, dostęp 02.02.2019]. Rkg 1962 — Rocznik kapituły gnieźnieńskiej. W: Roczniki wielkopolskie. Wydała B. Kürbis, przy współudziale G. Labudy, J. Lucińskiego, R. Walczaka. Pomniki Dzie jowe Polski. Seria II, t. VI. Warszawa: 1—20. Rkg 1995 — Rocznik kapituły gnieźnieńskiej, tłum. J. Wie siołowski (s. 102—109). W: Roczniki wielkopolskie, przetłumaczyła A. Pawlaczyk, przy współpracy J. Wiesio łowskiego. Kronika Miasta Poznania 63/2: 67—122. Rkk 1978 — Rocznik kapituły krakowskiej. W: Najdawniejsze roczniki krakowskie i kalendarz. Wydała Z. KozłowskaBudkowa. Pomniki Dziejowe Polski. Seria II, t. V. War szawa: 19—105. Rkp 1962 — Rocznik kapituły poznańskiej. W: Roczniki wiel kopolskie. Wydała B. Kürbis, przy współudziale G. Labu dy, J. Lucińskiego, R. Walczaka. Pomniki Dziejowe Pol ski. Seria II, t. VI. Warszawa: 21-78. Rkp 1995 — Rocznik kapituły poznańskiej, tłum.
A. Pawla czyk (s. 69—101). W: Roczniki wielkopolskie, przetłuma czyła A. Pawlaczyk, przy współpracy J. Wiesiołowskiego. Kronika Miasta Poznania 63/2: 67—122. Rm 1878 — Rocznik małopolski, wyd. A. Bielowski. W: Mo numenta Poloniae Historica, t. 3. Lwów: 135-202. RS 1872 — Rocznik Sędziwoja. W: Monumenta Poloniae Historica, t. 2, wyd. A. Bielowski. Lwów: 871-880. Rś 1996 - Rocznik świętokrzyski. Wydała A. Rutkowska-Płachcińska. Pomniki Dziejowe Polski. Seria II, t. XII. Kraków. Sarnicki 1587 — Stanislai Sarnicii Annales, sive de origine et rebvsgestis Polonorvm et litvanorvm libri octo [.]. Kra ków: Aleksy Rodecki (proprijs sumtibus ipsius authoris excusum est hoc opus). Spominki gnieźnieńskie 1878 - Spominki gnieźnieńskie. Wyd. A. Bielowski. Monumenta Poloniae Historica, t. III. Lwów. SPPP 1856 — Starodawne Prawa Polskiego Pomniki poprze dzone wywodem historyczno krytycznym tak zwanego prawodawstwa wiślickiego Kazimierza Wielkiego w texcie ze starych rękopism krytycznie dobranym, wyd. A.Z. Helcel, t. 1. Warszawa. Teofil Prezbiter 1998 - Teofil Prezbiter. Diversarum Artium Schedula. Średniowieczny zbiór przepisów o sztukach rozmaitych. Przeł. i oprać. S. Kobielus. Kraków. Theophilus 1979 - On Divers Arts. The Foremost Medieval Treatise on Paintings, Glassmaking and Metalwork. Translated from the Latin with introduction and notes byJ.G. Hawthorne and C.S. Smith. New York. Wincenty 1974 — Kronika polska. Tłumaczyli К. Abgaro wicz i В. Kürbis, wstęp i koment. B. Kürbis. Warszawa. Wincenty 1994 — Mistrza Wincentego zwanego Kadłub kiem Kronika polska {Chronica Polonorum).
Wydał, wstę pem i przypisami opatrzył Μ. Plezia. Pomniki Dziejowe Polski. Seria II, t. XI. Kraków. Wincenty 2003 - Mistrz Wincenty Kadłubek. Kronika polska. Przełożyła i opracowała B. Kürbis. Wrocław (na podst. wyd. z 1996 r.). Wulgata klementyńska. [https://www.biblegateway.com/passage/?search=PsaImi+ 75 version=VULGATE, dostęp 02.02.2019].
Bibliografia WYBÓR tekstów 1962 - Wybór tekstów do dziejów kultury Wielkopolski. Teksty oprać. Z. Boras i in. Poznań. 393 Antoniewicz Jerzy, Kaczyński Marian, Okulicz Jerzy. 1958. Wyniki badań przeprowadzonych w 1956 roku na cmentarzysku kurhanowym w miejscowości Szwajca Opracowania Abraham Władysław. 1895. Pierwszy spór kościelno-polityczny w Polsce (Odczyt na publicznym posiedzeniu Akade mii w d. 3 Maja 1895 r.). Kraków (odb. z tomu XXXII. Rozpraw Wydziału historyczno-filozoficznego Akademii Umiejętności w Krakowie). Abramowicz Andrzej. 1967. Wiek archeologii. Problemy polskiej archeologii dziewiętnastowiecznej. Warszawa. Abramowicz Andrzej. 1989. Ceramika. W: A. Abramo wicz, A. Nadolski, T. Poklewski, J. Wieczorek, Łęczyca wczesnośredniowieczna, t. 2. Wrocław-Warszawa-Kra- ków-Gdańsk-Łódź. Abramowicz Andrzej. 1991. Historia archeologii polskiej XIX i XX wiek. Warszawa-Łódź. Abramowicz Andrzej. 1994. Andrzej Nadolski - archeo log, mediewista, bronioznawca 26 XI 1921-24 XII 1993. Archeologia Polski 39/1—2: 163—168. A.G. [Gieysztor Aleksander] 1958. Odkrycia archeolo giczne w Kaliszu. Kwartalnik Historyczny LXVI (1959)/ 1:277-278. Ahrens Claus. 1982. Frühe Holzkirchen im nördlichen Europa. Hamburg. Aleksandrowicz Maria Urszula. 2016. Czermno, stano wisko. Opracowanie zabytków archeologicznych z wyko pu NE 32A oraz ozdób szklanych z grodziska. W: Μ. Florek, Μ. Wołoszyn (red.), Wczesnośredniowiecz ny zespół osadniczy w Czermnie w świetle wyników ba dań dawnych (do 2010). Podstawy źródłowe. Kraków- ria, pow. Suwałki. Wiadomości Archeologiczne 25/1—2: 22-57.
Antonowska-Gorączniak Olga. 2005a. Przedmioty z kości i poroża z Ostrowa Tumskiego w Poznaniu. W: H. Kóćka-Krenz (red.), Poznań we wczesnym średniowie- czuN. Poznań: 215-232. Antonowska-Gorączniak Olga. 2005b. Zabawki i in strumenty muzyczne z najnowszych badań na Ostrowie Tumskim w Poznaniu (stanowisko 9 i 10). W: H. Kóćka- -Krenz (red.), Poznań we wczesnym średniowieczu V. Po znań: 201—213. Archeologia i. 1958. (ni). Archeologia i. wodociągi. Z otchłani wieków XXIV/4: 264. Arciszewska Jadwiga. 2016. Zespół osadniczy wczesno średniowiecznego Czermna. Opracowanie materiałów z ara 32B na stanowisku Czermno 1 oraz wyrobów szkla nych ze stanowiska Czermno 3. W: Μ. Florek, Μ. Wo łoszyn (red.), Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Czermnie w świetle wyników badań dawnych (do 2010). Podstawy źródłowe. Kraków-Leipzig-Rzeszów-Warszawa: 75-124. Babik Zbigniew. 2012. Wspólnota językowa prasłowiańska W: S. Tabaczyński, A. Marciniak, D. Cyngot, A. Zalew ska (red.), Przeszłość społeczna. Próba konceptualizacji. Poznań: 838—851. Babik Zbigniew. 2017. W poszukiwaniu tzw. centrum toponimii (wczesno)słowiańskiej - przypadek ziem pol skich. Cz. II. LingVaria XII, 2(24): 153—163 [doi: https: -Leipzig-Rzeszów-Warszawa: 43-73. Andrysiak Ewa. 2006a. Bibliografia historii Kalisza 2, Ka lisz: 23-30. //doi.org/10.12797/LV. 12.2017.24.09]. Badania. 1957. (m.). Badania archeologiczne podstawą jubileuszowych przygotowań. Ziemia kaliska 1/4: 7. Andrysiak Ewa. 2006b. Alfons Józef Ignacy Parczewski (1849—1933). Biuletyn Szadkowski 6: 7—42. Andrysiak Ewa. 2007a. Bibliografia historii
Kalisza 4, Ka lisz: 97-98. Bagniewski Zbigniew. 1992. W sprawie obróbki surowca ro gowego w mezolicie. Studia Archeologiczne УММ. 13-33. Andrysiak Ewa. 2007b. Szaniawski Józef Gabriel (1805—1879). W: D. Wańka (red.), Słownik biograficzny Wiel kopolski południowo-wschodniej: ziemi kaliskiej, t. III. stycznym opisana, t. 1. Warszawa. Balzer Oswald. 1895. Genealogia Piastów. Kraków. Balzer Oswald. 1897. O następstwie tronu w Polsce. Studya historyczno-prawne. Cz. I: Sprawa następstwa po Kazimierzu Kalisz: 392-393. Andrysiak Ewa. 2010. Alfons Parczewski (1849-1933). Kaliszanin — rektor Wszechnicy Wileńskiej. Kaliszanie, 1. Kalisz. Anstett Peter R. 1996. Kloster Maulbronn. Munich. Antoniewicz Jerzy. 1947- Zabytki halsztackie z Bogumiłowa i Pyszkowa w pow. sieradzkim. Swiatowit XVIII (1939/45): 11-41. Antoniewicz Jerzy. 1955. Niektóre dowody kontaktów słowiańsko-pruskich we wczesnym s'redniowieczu w świetle źródeł archeologicznych. Wiadomości Archeolo giczne 22/3-4: 233-277. Baliński Michał, Lipiński Tymoteusz. 1843. Starożytna Polska pod względem historycznym, jeograficznym i staty Wielkim na tle Piastowskiego prawa dziedziczenia. Kraków (odb. z tomu XXXVI. Rozpraw Wydziału historyczno-filo zoficznego Akademii Umiejętności w Krakowie). Banaszak Danuta. 2000. Pozostałości domniemanej wcze snośredniowiecznej pracowni złotniczej ze stanowiska 12 w Rybitwach. Studia Lednickie 6: 45—67. Banaszak Danuta, Tabaka Arkadiusz. 2016. Kompleks osadniczy i pozostałości działalności gospodarczej wcze snośredniowiecznego centrum. W: Z. Kurnatowska, A.M. Wyrwa (red.), Ostrów Lednicki.
Rezydencjonalno- stołeczny ośrodek pierwszych Piastów. Warszawa: 285—297.
394 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu Banaszkiewicz Jacek. 1979. Kronika Dzierzwy. XIV-wieczne kompendium historii ojczystej. Wrocław. Banaszkiewicz Jacek. 1992. Otto z Bambergu i pontifex idolorum. O urządzeniu i obyczaju miejsca wiecowego pogańskiego Szczecina. W: Μ. Aymard i in. (red.), Bied ni i Bogaci. Studia z dziejów społeczeństwa i kultury ofia rowane Bronisławowi Geremkowi w sześćdziesiątą rocznicę urodzin. Warszawa: 275-284. Banaszkiewicz Jacek. 2010. Uczta rozrachunku (Quentin Tarantino, Wincenty Kałubek, Bruno z Kwerfurtu, Ri cher z Reims). Krótko o pewnym schemacie narracyjnym racjonalizującym przedstawianą rzeczywistość. W: A. Bartosiewicz i in. (red.), Świat średniowiecza. Studia ofiarowane Profesorowi Henrykowi Samsonowiczowi. War szawa: 634—646. Baranowski Ignacy. 1915. Kalisz. Zarys dziejów z 2-ma ilustracjami. Warszawa. Baranowski Tadeusz. 1974. Kalisz-Wydarte: trzy denary Bolesława Kędzierzawego. Wiadomości Numizmatyczne 18/3 (69): 183-184. Baranowski Tadeusz. 1983. Dzieje badań archeologicz nych nad okresem przedrzymskim i rzymskim w dorze czu środkowej Prosny. Rocznik Kaliski 16: 41-57. Baranowski Tadeusz. 1984. Kalisz-Zawodzie-Grodzisko. Informator Archeologiczny. Badania 1983'. 151. Baranowski Tadeusz. 1985. Kalisia Ptolemeusza. Rocznik Kaliski 18: 13-26. Baranowski Tadeusz. 1986. Przemiany osadnicze w do rzeczu środkowej Prosny w okresie istnienia kultury przeworskiej [praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. Z. Bukowskiego, maszynopis w Archiwum IAE PAN, Warszawa]. Baranowski Tadeusz. 1988 (1985). Kaliskie skupisko
osadnicze kultury przeworskiej (przemiany zasiedlenia). Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficz nego w Łodzi, Seria Archeologiczna 32: 31-44. Baranowski Tadeusz. 1991 (1990). Krzysztof Dąbrowski - archeolog Kalisza. Rocznik Kaliski XXII: 47-57. Baranowski Tadeusz. 1996. Pochówki koni z Tumian, w woj. olsztyńskim. Archeologia Polski 41/1-2: 65-130. Baranowski Tadeusz. 1998a. Gród w Kaliszu - badania, odkrycia, interpretacje. W: T. Baranowski (red.), Kalisz wczesnośredniowieczny. Materiały z Sesji, Kalisz 15 czerw ca 1998. Kalisz: 39—64. Baranowski Tadeusz. 1998b. Gród w Kaliszu. W: T. Ja niak, D. Stryniak (red.), Civitatesprincipales. Wybrane ośrodki władzy w Polsce wczesnośredniowiecznej. Katalog wystawy. Gniezno: 49-56. Baranowski Tadeusz. 2000. Miary i wagi z wczesnośre dniowiecznego Kalisza (znaleziska z grodziska na Zawodziu). W: A. Buko, P. Urbańczyk (red.), Archeologia w teorii i w praktyce. Warszawa: 611-620. Baranowski Tadeusz. 2002. Najstarszy kościół kaliski. Z otchłani wieków 57/1-2: 20-24. Baranowski Tadeusz. 2004a. The stronghold in Kalisz. W: P. Urbańczyk (red.), Polish lands at the turn ofthe 1st and the 2nd millennia. Warszawa: 285-304. Baranowski Tadeusz. 2004b. Ecclesia in honorem sancti Pauli - pierwsza kolegiata kaliska. W: G. Kucharski, J. Plota (red.). Kolegiata kaliska na przestrzeni wieków 1303—2003. Materiały z konferencji naukowej odbytej w Sanktuarium Świętego Józefa w Kaliszu z okazji Jubile uszu 700-lecia Parafii Kolegiackiej w Kaliszu, 6 listopada 2003. Kalisz: 15-22. Baranowski Tadeusz. 2004c, Najwcześniejsze budownic two
sakralne Kalisza. W: T. Janiak, D. Stryniak (red.), Początki architektury monumentalnej w Polsce. Materiały z sesji naukowej, Gniezno, 20—21 listopada 2003 roku. Gniezno: 199-212. Baranowski Tadeusz. 2005. Rezerwat Archeologiczny na Zawodziu — perspektywy i możliwości wykorzystania. W: E. Urbańczyk (red.), Poszerzenie Unii — szansa dla miast Europy: samorząd, rozwój, integracja europejska. Zeszyt Naukowy 6, Prace Naukowe Instytutu Zarządzania. Ka lisz: 7-20. Baranowski Tadeusz. 2009. Kalisz od grodu do miasta. Studia nad Dawną Polską 2: 87—112. Baranowski Tadeusz. 2010. Kalisia. Dlaczego można identyfikować Kalisia Ptolemeusza z Kaliszem nad Pro sną? W: S. Suchodolski, Μ. Zawadzki (red.), Od Kalisii do Kalisza. Skarby doliny Prosny. Katalog wystawy. Zamek Królewski w Warszawie. 30 kwietnia 2010—30 maja 2010. Stare Babice: 95-99. Baranowski Tadeusz. 2013. Kalisia - Kalisz. Starożytność a wczesne średniowiecze. W: T. Baranowski, A. Buko (red.), Kalisz na przestrzeni wieków. Konferencja naukowa podprzewodnictwem prof, dr hab. Henryka Samsonowicza. Kalisz: 81—201. Baranowski Tadeusz. 2015a. Komunikacyjna rola Prosny we wczesnym średniowieczu. W: S. Moździoch, K. Chrzan (red.), O rzece i wodzie w życiu codziennym człowieka śre dniowiecza. Spotkania Bytomskie 8. Wrocław: 77—92. Baranowski Tadeusz. 2015b. Zmienny obraz wczesnej histo rii Kalisza. Dowody i hipotezy. Rocznik Kaliski 41: 11—25. Baranowski Tadeusz. 2016a. Badania, postacie i odkrycia. 60 lat placówki archeologicznej PAN w Kaliszu. W: A. Kędzierski (red.), Wokół początków Kalisza. 60 lat Stacji Archeologicznej
Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Kaliszu. Warszawa-Kalisz: 11-23. Baranowski Tadeusz. 2016b. Kalisz w dobie chrztu Pol ski, W: A. Kędzierski (red.), Wokół początków Kalisza. 60 lat Stacji Archeologicznej Instytutu Archeologii i Etnolo gii PAN w Kaliszu. Warszawa-Kalisz: 137-153. Baranowski Tadeusz. 2016с. Kościół drewniany w Kaliszu jako przykład możliwych rozwiązań architektonicznych we wczesnej fazie chrystianizacji Polski, W: Μ. Rębkowski (red.), Kościoły w dobie chrystianizacji. Wolińskie spotkania mediewistyczneXH, Szczecin, 137-153.
Bibliografia Baranowski Tadeusz. 2017. Dwie rocznice w Kaliszu (1960-1966): Osiemnaście Wieków Kalisza i Tysiąclecie Polski. Przegląd Archeologiczny 65: 89-98. Baranowski Tadeusz. 2021. Przedlokacyjna przestrzeń Kalisza (Pre-chartered space of Kalisz). W: U. Sowina, T. Panecki (red.), Kalisz. R. Czaja (red.), Atlas Historycz ny Miast Polskich, t. VI: Wielkopolska, z. 1. Toruń—War szawa: 13-21 (22-30). Baranowski Tadeusz (red.). 1998. Kalisz wczesnośrednio wieczny. Materiały z Sesji, Kalisz 15 czerwca 1998. Kalisz. Baranowski Tadeusz, Buko Andrzej (red.). 2013. Kalisz na przestrzeni wieków. Konferencja naukowa podprzewod nictwem prof, dr hab. Henryka Samsonowicza. Kalisz. Baranowski Tadeusz, Calderoni Gilberto. 2008. Radio carbon dating of environmental and cultural changes at the medieval stronghold of Zawodzie (Kalisz, Central Poland). Archeologia Polski 53/2: 317-335. Baranowski Tadeusz, Calderoni Gilberto, Preite Martinez Maria. 2009. The history of the medieval open settlement of Stare Miasto (Civitas Antiqua) at Kalisz (Great Poland) tracked by isotope dating methodology. Archeologia Polski 54/1: 67—82. Baranowski Tadeusz, Cyngot Dorota, Kędzierski Adam, Miłek Sławomir, Wyczółkowski Dariusz, ZLĄBKA Leszek. 2005. Badania wykopaliskowe na tere nie Starego Miasta w Kaliszu w latach 2001—2004. Rocz nik Kaliski 30: 39-92. Baranowski Tadeusz, Gajewski Leszek. 1986. Badania archeologiczne na Zawodziu po dwudziestu latach. Rocz nik Kaliski 19: 301-307. Baranowski Tadeusz, Gajewski Leszek. 1989. Najstarszy kościół Kalisza. Ziemia Kaliska 31:6. Baranowski Tadeusz,
Gajewski Leszek. 199la. Grodzi sko na Zawodziu terenem badań archeologicznych. Kali skie Zeszyty Muzealne 2: 27-33. Baranowski Tadeusz, Gajewski Leszek. 199Ib. Nowe wyniki badań archeologicznych grodziska na Zawodziu w Kaliszu. Studia Lednickie 2: 109-115. Baranowski Tadeusz, Gajewski Leszek. 1992a. Anioł i smok. Archeologia Polski 37/1-2: 29-39. Baranowski Tadeusz, Gajewski Leszek. 1992b. Kaliskie grobowce książąt. Roczniki Historyczne 58: 75—78. Baranowski Tadeusz, Gajewski Leszek. 1992c. KaliszZawodzie, grodzisko. Informator Archeologiczny. Badania 1988: 100. Baranowski Tadeusz, Gajewski Leszek. 1999 (1996/ 1997). Archeologia o wczesnośredniowiecznym Kaliszu (Grodzisko na Zawodziu). Rocznik Kaliski 26: 11—25. Baranowski Tadeusz, Gajewski Leszek, Gula Małgo rzata. 1988. Kalisz-Zawodzie, grodzisko. Informator Archeologiczny. Badania 1987: 149. Baranowski Tadeusz, Gajewski Leszek, Hensel Zdzi sław. 1998. Para ozdobnych strzemion z grodziska 395 w Kaliszu. W: A. Buko (red.), Studia z dziejów cywiliza cji. Warszawa: 183-189. Baranowski Tadeusz, Kowalczyk Danuta, Pudełko Edward. 1976. Kalisz, ul. Wydarte. Stanowisko 2. Infor mator Archeologiczny. Badania 1975: 181—182. Baranowski Tadeusz, Krąpiec Marek. 1998. Ausgra bungen auf dem frühmittelalterlichen Burgwall von Kalisz (Dendrodaten). W: J. Henning, A.T. Ruttkay (red.), Frühmittelalterlicher Burgenbau in Mittel- und Osteuropa. Bonn: 249-256. Baranowski Tadeusz, Ziąbka Leszek. 2008. Gród kaliski na Zawodziu. Dziedzictwo kulturowe Europy. Kalisia Nowa 5/6: 5—7. Barańska Iwona. 2002. Architektura Kalisza w dobie Kró
lestwa Kongresowego. Kalisz. Barańska Iwona. 2008. Kaliska wystawa archeologicz-na w 1900 roku jako przejaw kształtowania się regionalnej świadomości historycznej i kulturowej. W: D. Wańka (red.), Dokonania regionalnego ruchu naukowego w Polsce. W dwudziestolecie Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Kalisz, 16-17 listopada 2007. Kalisz: 135-153. Barańska Iwona. 2013. Album Kaliskie Edwarda Staweckiego — nietypowy album malowniczy. Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie 2 (5): 51—66. Barcikowski Stanisław. 1861. Kościół filialny w Rypinku pod Kaliszem. Tygodnik Illustrowany III/71 (20 stycznia/ 1 lutego): 41-42. Barnycz-Gupieniec Romana. 1959. Naczynia drewniane z Gdańska w X—XIII wieku. Łódź. Barnycz-Gupieniec Romana. 1961. Tokarstwo i bednar stwo z XIII-XIV w. w osadzie miejskiej w Gdańsku. Materiały Zachodniopomorskie 7: 391—434. Bąk Urszula. 1985. Przemysł kościany i rogowy w grupie nowocerekwiańskiej na Górnym Śląsku. Archeologia Pol ski 30/2: 311-328. Bender Witold. 1957. IV Walny Zjazd Delegatów Pol skiego Towarzystwa Archeologicznego. Z otchłani wieków XXIII/1: 53-57. Beranek Jan. 2009. Stavebni promény arcidekanského kostela sv. Jakuba v Kutné Hofe. Prüzkumypamdtek XVI/2: 3—50. BeranovÄ Magdalena. 1980. Zemèdêlstvistarych Slovanù. Praha. BIAŁĘCKA Felicja, Dąbrowscy Iwona i Krzysztof. 1961. Badania archeologiczne na Zawodziu w Kaliszu w 1959 r. Sprawozdania Archeologiczne 13: 153—165. BIAŁĘCKA Felicja, Dąbrowska Iwona, Kozłowska Ryta. 1962. Sprawozdanie z prac wykopaliskowych na Zawo dziu w Kaliszu w
I960 r. Sprawozdania Archeologiczne 14: 255-264. Białkowski Leon. 1932. List do Redakcji. W sprawie wzmożenia badań nad okresem wczesno-historycznym. Nauka Polska. Jej potrzeby, organizacja i rozwój XV: 345.
396 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu BIENIAK Janusz. 1966. Przynależność administracyjno-polityczna kasztelanii nadgoplańskich w latach 1267-1327. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w To runiu. Nauki Humanistyczno-Społeczne, 20. Historia, II: 59-86. Bieniak Janusz. 1978. Heraldyka polska przed Długoszem. Uwagi problemowe. W: P. Skubiszewski (red.), Sztuka i ideologia XV w. Warszawa. Bieniak Janusz. 1983. Fragment 1333-1341 w twórczości dziejopisarskiej Janka z Czarnkowa. Część 1. Zapiski Historyczne AIMW/4: 5-29. Bieniak Janusz. 1984. Fragment 1333-1341 w twórczości dziejopisarskiej Janka z Czarnkowa. Część 2. Zapiski Historyczne ALWJ1: 5—30. Bieniak Janusz. 2001a. Mistrz Wincenty w życiu politycz nym Polski przełomu XII i XIII wieku. W: K.R. Prokop (red.), Mistrz Wincenty Kadłubek. Człowiek i dzieło, po śmiertny kult i legenda. Kraków: 21^8. Bieniak Janusz. 2001b. Polska elita polityczna XII wieku (Część III D. Arbitrzy książąt — zmierzch). W: S.K. Ku czyński (red.), Społeczeństwo Polski średniowiecznej. Zbiór studiów, t. IX. Warszawa: 9-53. Bieniak Janusz. 2009a. Jak Wincenty rozumiał i przedsta wiał ustrój państwa polskiego. W: A. Dąbrówka, W. Woj towicz (red.), Onus Athlanteum. Studia nad Kroniką bi skupa Wincentego. Studia Staropolskie. Series nova, t. XXV (LXXXI). Warszawa: 39-46. Bieniak Janusz. 2009b. Jan (Janek) z Czarnkowa. Niedo kończona kronika polska z XIV wieku. Studia Żródłoznawcze XLNII: 109-143. Biermann Felix. 2006. Sypniewo. Ein frühmittelalterlicher Burg-Siedlungskomplex in Nordmasowien / Wczesnośre dniowieczny
kompleks osadniczy na północnym Mazowszu. Archeologia Mazowsza i Podlasia. Studia i Materiały, t. IV. Warszawa. Biermann Felix. 2008. Die Knochen- und Geweih bearbeitung im nordwestslawischen Siedlungsgebiet vom 7./8. bis 12. Jahrhundert n. Chr. W: W Melzer (red.), Archäologie und mittelalterliches Handwerk — Eine Standortbestimmung. Soester Beiträge zur Archäologie 9. Soest: 239—266. Biermann Felix. 2020. Umbo z garniturem ostróg. W: Ł. Kaczmarek, P. Szczepanik (red.), Słowianie Połabscy. Gniezno—Szczecin: 217. Biermann Felix, Błoński Mariusz. 2015 [2010]. The non-ferrous metal finds from the early medieval stronghold and settlement complex of Sypniewo in northern Masovia. Archaeologia Polona 48: 107— -120. Biermann Felix, Frey Katrin, Seyer Heinz. 1999. Die Nachgrabung auf dem frühmittelalterlichen Burgwall „Pennigsberg bei Mittenwalde, Landkreis DahmeSpreewald. W: J. Kunow (red.), Einsichten: Archäologi sche Beiträge aus dem Süden des Landes Brandenburg 1998 (Arbeitsberichte zur Bodendenkmalpflege in Brandenburg 2). Potsdam: 121-125. Biernacki Cezar Augustyn. 1848. Opis miasta Kalisza. Przegląd Naukowy 7/II/XVII i XVIII (20 i 30 czerwca): 265-271. Biliński Bronisław. 1955. Kalisia Ptolemeuszowa. Archeologia V: 101—121. Biliński Bronisław. 1961. Dwa świadectwa antyczne, Kalisia Ptolemeusza (Geographia II. 11, 13) i Halisii Tacyta (Germania 43, 2), W: A. Gieysztor, K. Dąbrowski red. Osiemnaście wieków Kalisza. Studia i materiały do dziejów Kalisza i regionu kaliskiego, t. 2. Kalisz: 7—40. B.K. [KOSTRZEWSKI Bogdan] 1951. Konferencja naukowa w Kaliszu. Z otchłani
wiekowXYJX-T. 33. Błachowicz Maciej. 2008. Opowieść zapisana w sosno wym drewnie. Kalisia Nowa 5-8: 24—26. Błachowicz Maciej. 2017. „Starożytności kaliskie” w re lacjach z lat 1792-1861. Początki ochrony zabytków w grodzie nad Prosną. W: I. Barańska (red.), W kręgu kaliskich badań nad sztuką i kulturą artystyczną (2). Ze szyty Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 17. Ka lisz: 11-45. Błoński Mariusz. 1998a. Średniowieczne zabytki metalo we z grodziska Kalisz-Zawodzie. Badania 1983—1992 [praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. A. Buko, Instytut Archeologii UW, Warszawa]. Błoński Mariusz. 1998b. Plomba ze znakiem „komesa Bronisza” znaleziona na grodzisku Kalisz-Zawodzie. W: T. Baranowski (red.), Kalisz wczesnośredniowieczny. Ma teriały z Sesji, Kalisz 15 czerwca 1998. Kalisz: 85—90. Błoński Mariusz. 2000. Średniowieczne ostrogi z grodziska na Zawodziu w Kaliszu. Archeologia Polski 45/1—2: 53—91. Błoński Mariusz. 2018. Nasielsk we wczesnym średniowie czu. Warszawa. Błoński Mariusz. 2021. Ponowne spojrzenie na wyniki badań grodu książęcego w Błoniu. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 60/2: 219-235. Błoński Mariusz, Bogucki Mateusz. 2019. Early mediewal small lead seals reminiscent of “Drohiczyn type” from archaeological excavations at Nasielsk: a short presentation / Wczesnośredniowieczne plomby w „typie drohiczyńskim” z Nasielska: krótka prezentacja znalezisk. W: A. Mu sin, Μ. Wołoszyn (red.), The Sphinx ofSlavic sigillography — small lead seals of “Drohiczyn type”from Czernino in their East European context / Sfinks słowiańskiej sfragistyki plomby „yypu
drohiczyńskiego”z Czermna na wschodnioeu ropejskim tle porównawczym. Kraków-Leipzig—Saint Pe tersburg—Warszawa: 1027—1031 / 1031-1039. Bobrzyński Michał, Smolka Stanisław. 1893. Jan Dłu gosz, jego życie i stanowisko w piśmiennictwie. Kraków. Bogdanowski Janusz. 1993. Sztuka obronna. Kraków. Bogucki Ambroży. 1976. Terminologia polityczna w Kro nice mistrza Wincentego. Studia Zródłoznawcze XX: 56-63.
Bibliografia Bogucki Mateusz, Miłek Sławomir. 2010. Monety, ich pochodzenie oraz obieg w Kaliszu i jego najbliższych okolicach w X i pierwszej połowie XI wieku. W: S. Su chodolski, Μ. Zawadzki (red.), Od Kalisii do Kalisza. Skarby doliny Prosny. Katalog wystawy. Zamek Królewski w Warszawie. 30 kwietnia 2010—30 maja 2010. Stare Babice: 49—59. Bokota Piotr. 1995. Piętnastowieczny skarb fałszywych monet z Przedcza. Wiadomości Numizmatyczne 39/10—2: 45-53. Bołsunowski Karol. 1906. Pisanki jako objekt kultu bałwochwalczego. Wiadomości numizmatyczno-archeologiczneXWHIVI4 (68): 529-532. Bond Francis. 1908. Screens and Galleries in English Churches. Oxford. Borzemski Antoni. 1890. Kronika Miechowity. Rozbiór krytyczny. Kraków. Brickley Megan, McKinley Jacqueline I. 2004. Guidelines to the Standardsfor Recording Human Remains. Institute of Field Archaeologists Technical Paper No 7. Reading: BABAO/IFA. Brooks S., SucheyJ. Μ. 1990. Skeletal Age Determination Based on the Os Pubis: A Comparison of the AcsâdiNemeskéri and Suchey-Brooks Methods. Human Evolu tion 5/3: 227-238. https://doi.org/10.1007/BF02437238. Brückner Aleksander. 1927. Słownik etymologiczny języ ka polskiego. Kraków. Brzeziński Wojciech. 1980. Przyczynek do badań nad rogownictwem na ziemiach polskich u schyłku starożyt ności (IV-V w. n.e.). Kwartalnik Historii Kultury Mate rialnej 28/1: 27-39. BRZOSTOWICZ Michał. 1999. Bruszczewski zespół osadni czy w IX i X wieku. W: S. Moździoch red., Centrum i zaplecze we wczesnośredniowiecznej Europie środko wej. Spotkania Bytomskie 3: 135-153. Brzostowicz Michał. 2016.
Militaria. W: Μ. Brzostowicz (red.), Grodzisko wczesnośredniowieczne w Spławiu, woj. wielkopolskie (Wyniki badań archeologicznych). (Biblioteka Fontes Archaeologici Posnanienses 17). Poznań: 30—33. Buczek Karol. 1969. O wsiach służebnych w ziemi kali skiej. Kwartalnik Historyczny!6/3: 695-698. Budkiewicz Mieczysław, Tokarski Zbigniew. 1971. Surowce ilaste w Polsce. Kwartalnik Geologiczny 15/1: 172-193. BuikstraJaneE., UbelakerDouglas H. (red.). 1994. Stan dardsfor data collectionfrom human skeletal remains. Arkan sas Archeological Survey Research Series. Fayetteville. Buko Andrzej. 1990. Ceramika wczesnopolska. Wprowa dzenie do badań. Wroclaw. Buko Andrzej. 1999. Początki państwa polskiego: pytania — problemy - hipotezy. Swiatowit 1 (42)/B: 32-45. Buko Andrzej. 2000. Małopolska „czeska” i Małopolska „polańska”. W: H. Samsonowicz (red.), Ziemie polskie 397 w X wieku i ich znaczenie w kształtowaniu się nowej mapy Europy. Kraków: 143—168. Buko Andrzej. 2005. Archeologia Polski wczesnośrednio wiecznej. Odkrycia - hipotezy - interpretacje. Warszawa. Buko Andrzej. 2008. The Archaeology of Early Medieval Poland. [Signs the bases of vessels from Kalisz and Ostrów Lednicki: an abudance of qualitatively new archaeological sources: 383-387]. Leiden-Boston. Buko Andrzej. 2011. Archeologia Polski wczesnośrednio wiecznej. Odkrycia, hipotezy interpretacje. Wyd. 3. War szawa. Buko Andrzej. 2012. Ośrodki centralne a problem najstar szego patrymonium dynastii Piastów. Archeologia Polski 57/1-2: 133-159. Buko Andrzej. 2013. Giecz czy Kalisz? O narodzinach naj starszego patrymonium
dynastii Piastów. W: T. Baranow ski, A. Buko (red.), Kalisz na przestrzeni wieków. Konfe rencja naukowa pod przewodnictwem prof, dr hab. Henryka Samsonowicza. Kalisz: 103—116. Buko Andrzej. 2021. Świt państwa polskiego. Warszawa. Bukowska Aneta. 2005. Masyw zachodni benedyktyńskie go kościoła klasztornego w Lubiniu - zagadnienie formy i funkcji w świetle materiału porównawczego. W: T. Rodzińska-Chorąży, A. Włodarek (red.), Lapides viventes. Zaginiony Kraków wieków średnich. Kięga dedykowana Klementynie Żurowskiej. Kraków: 325—342. Bukowska Aneta. 2009. Forma i geneza pierwszej katedry w Poznaniu. W: T. Janiak, D. Stryniak (red.), Architektu ra romańska w Polsce. Nowe odkrycia i interpretacje. Gnie zno: 175-207. Bukowska Aneta. 2013. Najstarsza katedra w Poznaniu. Problem formy i jej genezy w kontekście architektury około roku 1000. Studia z Historii Sztuki Średniowiecznej IHSz UJ, t. III. Kraków [faktycznie książka wydana zo stała w 2015 r.]. Bukowska Janina. 1958. Pisanki polskie z X-XII wieku. Polska Sztuka Ludowa 12: 45—49. BUKOWSKA-GEDIGOWA JANINA. 1984. Wyroby bursztynowe z Opola-Ostrówka. W: B. Gediga (red.), Studia nad kul turą wczesnośredniowiecznego Opola. Militaria. Wyroby bursztynowe. Wrocław: 113-148. Bukowska-Gedigowa Janina, Gediga Bogusław. 1986. Wczesnośredniowieczny gród na Ostrówku w Opolu. Pol skie Badania Archeologiczne, t. 25. Wrocław—War szawa. Bukowski Zbigniew. 1960. Puste kabłączki skroniowe typu pomorskiego. Szczecin. Bulwarska Magdalena. 2013. Ceramika wczesnośre dniowieczna z grodziska w Kaliszu Zawodziu (sektor V, działka 12D) [praca
magisterska napisana pod kierun kiem prof. A. Buko, Instytut Archeologii UW, War szawa]. Buszard Ludwik. 1861. O Albumach malowniczych. Bi blioteka Warszawska I: 151-155.
398 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu C.B. [Biernacki Cezar]. 1863. Kalisz. W: Encyklopedyja powszechna, t. 13: Jan.-Kapil. Warszawa: 723-734. Celer Bogumiła. 2020. Korespondencja Zofii Hieropolitańskiej z prof. Feliksem Koperą w zbiorach Muzeum Narodowego w Poznaniu. Zeszyty Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 20: 130-153. Cetwiński Marek. 2009. Mediewista wobec źródeł. W: J. Dobosz, J. Kujawiński, Μ. Matla-Kozłowska (red.), Drugie polsko-czeskie forum młodych mediewistów. Me diewista wobec źródła — teoria i praktyka. Materiały z konferencji naukowej Gniezno 25—28 września 2007 roku. Poznań: 15—22. Cetwiński Marek. 2017. Drogi i bezdroża dziejopisarstwa. Olsztyn. Chabrzyk Piotr. 2014. Monety średniowieczne z badań archeologicznych w Tumie. W: R. Grygiel, T. Jurek (red.), Początki Łęczycy. T. II: Archeologia o początkach Łęczycy. Łódź: 607—652. Chaire. 1960. Chaire Kalisia. Ziemia kaliska IV/2 (32) [24 stycznia] : 1, 11. Chłopocka Helena. 1978. Ignacy Zakrzewski wydawca Kodeksu dyplomatycznego Wielkopolski i Lites ac res gestae inter Polonos ordinemque cruciferorum. Pamiętnik Biblio teki Kórnickiej 14: 51—76. Chmielewska Katarzyna. 2003. Rola wątków i motywów antycznych w Kronice polskiej Mistrza Wincentego zwane go Kadłubkiem. Częstochowa. Chmielewski Tomasz Jacek. 2009. Po nitce do kłębka. O przędzalnictwie i tkactwie młodszej epoki kamienia w Europie Środkowej. Warszawa. Chmielowska Aldona. 1971. Grzebienie starożytne i śre dniowieczne z ziem polskich. Łódź. Chodyła Zbigniew. 2004. Stawecki Edward Michał Za chariasz. W: A. Romanowski (red.),
Polski słownik biogra ficzny, t. XLII: Stanisław, ks. mazowiecki — Stawiarski Seweryn. Warszawa-Kraków 2003-2004: 605-606. Chodyński Adam. 1870. Dzieje i opis Kalisza. I. Kronika miasta. Dodatek do № 1-go Gazety p.t.: „Kaliszanin” (23 grudnia 1869/4 stycznia 1870): 4. Chodyński Adam [jako Ad. Ch.]. 1872a. Kalisz dawny i teraźniejszy. Opis topograficzno-historyczny, (Ciąg drugi.), I. Kalisz Mieczysławowski. Kaliszanin 3/48 (6/ 18 czerwca): 191. Chodyński Adam [anonimowo]. 1872b. Kalisz dawny i teraźniejszy. Opis topograficzno-historyczny, (Ciąg trzeci.). Kaliszanin 3/49 (9/21 czerwca): 195. Chodyński Adam. 1885. Kieszonkowa kroniczka historycz na miasta Kalisza ułożona przez Adama Chodyńskiego. Kalisz. Chodyński Adam [jako Ad. Chód.]. 1901. Zawodzie i ko ściółek św. Wojciecha. Gazeta Kaliska IX/78 (24 marca/ 6 kwietnia): 2-3. Choinska-Bochdan Elżbieta. 1994. Gniew w świetle badań archeologicznych. Gdańsk. Chorowska Małgorzata. 2020. Zamek Piastowski na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu. W: E. Dobierzewska-Mozrzymas, A. Jezierski (red.), Przyroda. Działalność człowieka. Dolny Śląsk. Seminaria Interdyscyplinarne — Uniwersytet Wrocławski. Studium Generale, t. 22. Wro cław: 539-557. Chorowska Małgorzata, Pankiewicz Aleksandra, Wodejko Eryk. 2021. Architektura murowana versus archi tektura drewnianoziemna. Badanie wspólnych relacji na przykładzie zamku i grodu na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu w XII—XIII wieku. Wiadomości Konserwa torskie 68: 16—29. Choyke Alice, Bartosiewicz Laszló. 2005. Skating with Horses: continuity and parallelism in prehistoric Hungary. Revue de Paléo
bio logie 10: 317—326. Christophersen Axel. 1979-1980. Raw material, resources and production capacity in early medieval comb manufacture in Lund. Meddelanden frân Lunds Universitets Historiska Museum 3: 150—165. Chrzan Krystian. 2014. Uwagi do studiów nad osadnic twem wschodniego dorzecza Baryczy od 2 poł. IX w. do poł. XI w. W: K. Chrzan, S. Moździoch, K. Czapla (red.), Funkcje grodów w państwach wczesnośredniowiecz nej Europy Środkowej. Społeczeństwo, gospodarka, ideologia. Wrocław-Głogów: 191—225. Chrzanowski Ignacy. 1926. Marcin Bielski. Studjum histo ryczno-literackie. Wyd. 2 popr. i uzup. Lwów—Warszawa. Chudziak Wojciech. 2003. Wczesnośredniowiecznaprzestrzeń sakralna in Culmine na Pomorzu Nadwiślańskim. Toruń. Chudziakowa Jadwiga. 1984. Romański kościół benedykty nów w Mogilnie. Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków. Studia i Materiały, t. 1. Warszawa. Chudziakowa Jadwiga. 1995. Kościół opacki w Trzemesz nie. Próba rekonstrukcji faz rozwojowych. Archaeologia Historica Polona 2 [numer tematyczny: Z badań nad dziejami klasztorów w Polsce}·. 133-144. Chudzik Dominik. 2014. Chrześcijańska architektura sa kralna Rusi Halickiej i Wołyńskiej (do końca panowania Daniela Romanowicza. Rzeszów. Cichocki Tadeusz, Litwin Jan, Mirecka Jadwiga. 1996. Kompendium histologii. Kraków. Ciesielski Michał, ks. 1896. S. p. ks. prałat Piotr Koby liński. Gazeta Kaliska IV/40 (8/20 maja): 2-3; 41(11/23 maja): 2-3. Cmentarzysko. 1937. Cmentarzysko halsztackie i późnolateńskie oraz osada z okresu rzymskiego w Kaliszu. Z otchłani wieków XII/1—2: 21. Cnotliwy Eugeniusz. 1956. Z
badań nad rzemiosłem zajmującym się obróbką rogu i kości na Pomorzu Za chodnim we wczesnym średniowieczu. Materiały Za chodniopomorskie 2: 151-181. Cnotliwy Eugeniusz. 1958. Wczesnośredniowieczne przedmioty z rogu i kości z Wolina, ze stan. 4. Materiały Zachodniopomorskie 4: 195-229.
Bibliografia Cnotliwy Eugeniusz. 1959. Wczesnośredniowieczne wyroby kamienne ze stanowiska 4 w Wolinie. Materiały Zachodniopomorskie 5: 219—248. Cnotliwy Eugeniusz. 1964. Stan i problematyka badań nad rogownictwem wczesnośredniowiecznym w Polsce. Materiały Zachodniopomorskie 10: 203—235. Cnotliwy Eugeniusz. 1973. Rzemiosło rogownicze na Po morzu wczesnośredniowiecznym. Wrocław-Warszawa— -Kraków-Gdańsk. Cnotliwy Eugeniusz. 1983. Obróbka poroża i kości. W: E. Cnotliwy, L. Leciejewicz, W. Łosiński (red.), Szczecin we wczesnym średniowieczu. Wzgórze Zamkowe. Polskie Badania Archeologiczne 23. Wrocław-Warszawa-Kra- ków-Gdańsk-Łódź: 271-275. Cnotliwy Eugeniusz. 1994. Wczesnośredniowieczne grzebienie z Kruszwicy. Slavia Aniqua 34: 87—140. Cnotliwy Eugeniusz. 1999. Wczesnośredniowieczne przedmioty z poroża i kości z Kruszwicy na Kujawach. Acta Universitatis Wratislaviensis, Studia Archeologiczne 31: 153-241. Cnotliwy Eugeniusz. 2000. Z badań nad wczesnośre dniowiecznym rzemiosłem rogowniczym Kruszwicy. Archaeologia Historica Polona 8: 83-95. Cnotliwy Eugeniusz. 2013. Przedmioty z poroża i kości z Janowa Pomorskiego. W: Μ. Bogucki, M.F. Jagodziń ski (red.), Studia nad Truso. Truso Studies II. Elbląg: 13-181. Cnotliwy Eugeniusz, Leciejewicz Lech, Łosiński Wła dysław (red.). 1983. Szczecin we wczesnym średniowieczu. Wzgórze Zamkowe. Wrocław—Warszawa—Kraków-Gdańsk. Cnotliwy Eugeniusz, Słowiński Sławomir. 2016. Pozo stałości pracowni grzebienniczych nowo odkrytych w Wolinie. Materiały Zachodniopomorskie. Nowa Seria XII: 247-361. CNP - zob. Gumowski Marian. 1939. Cofta Aleksandra.
1951. Wyniki badań na grodzisku wczesnośredniowiecznym w Błoniu, pow. Grodzisk Ma zowiecki. Materiały Wczesnośredniowieczne 3: 1—51. Cofta-Broniewska Aleksandra. 1962. Z zagadnień obrób ki metali nieżelaznych. Wczesnośredniowieczny piec do wytopu miedzi z Kruszwicy. Slavia Antiqua 9: 273-287. Creissen Thomas. 1999. Les clôtures de choeur des églises d’Italie a l’époque romane: état de la question et perspec tives. Hortus Artium Medievalium 5: 169-181. Curet L. Antonio, Pestle William J. 2010. Identifying High-Status Foods in the Archeological Record. Journal ofAnthropological Archaeology 29/4: 413-431. https://doi.Org/10.1016/j.jaa.2010.08.003. Cyngot Dorota (oprać.). 1998. Bibliografia. W: T. Bara nowski (red.), Kalisz wczesnośredniowieczny. Materiały z Sesji, Kalisz 15 czerwca 1998. Kalisz: 130—136. Cyngot Dorota (oprać.). 2016. Literatura — archeolo giczne kalisiana. W: A. Kędzierski (red.), Wokół począt ków Kalisza. 60 lat Stacji Archeologicznej Instytutu Ar 399 cheologii i Etnologii PAN w Kaliszu. Warszawa—Kalisz: 177-189. Cyngot Dorota. 2017. Ewolucja łyżew - od form kościa nych do żelaznych. Materiały Zachodniopomorskie. Nowa Seria5W\·. 191—224. Czarnecka Katarzyna. 2020. Zamki i klucze kultury prze worskiej. Działanie, zastosowanie, znaczenie symboliczne. Warszawa. Czerner Oskar. 2000. Badania kolegiaty w Głogowie. W: A. Buko, Z. Swiechowski (red.), Osadnictwo i architektu ra ziem polskich w dobie zjazdu gnieźnieńskiego. War szawa: 355-358. Czerska Barbara. 1972. Żelazne klucze, kłódki i części zamków z grodu wczesnośredniowiecznego na Ostrówku w Opolu.
Wiadomości Archeologiczne 37Μ. 55-71. Ćwirko-Godycki Michał, Swedborg Iwona. 1978. Lud ność pochowana na cmentarzysku Ostrowa Lednickiego pod względem metrycznym z uwzględnieniem zmienności cech oraz objawów patologicznych na kościach. Część III. Przegląd Antropologiczny 44/2: 221—239. Cerna Eva. 1981. Sklenëné krouźky — prstynky z Prahy 1 — Klârova. Archeologické rozhledy 33: 393-397. Dalsze badania. 1958. Dalsze badania archeologiczne - Wydawnictwa o Kaliszu — Naukowcy zagraniczni inte resują się wykopaliskami - Oddźwięk za granicą. Rozmo wa z K. Dąbrowskim przeprowadzona przez J.K. Ziemia kaliska II/4 (8): 9. Danowicz Bogdan. 1958. Kalisia antyczna i współczesna. Tygodnik Zachodni III/5 (64) [1 lutego]: 3. David Petr, Soukup Vladimir 2002. 777kostelù, klaśteru, kapli Ceské republiky. Praha. Dąbrowscy Iwona i Krzysztof, Kozłowska Ryta. 1964. Badania archeologiczne na Zawodziu w Kaliszu w latach 1961 i 1962. Sprawozdania Archeologiczne 16: 197—220. Dąbrowska Elżbieta. 2003. Zagadkowy grób pielgrzyma z Grzebska koło Mławy — głos w dyskusji. W: Μ. Duliniez (red.), Słowianie i ich sąsiedzi we wczesnym średnio wieczu. Warszawa—Lublin: 281—287. Dąbrowska Elżbieta. 2004. Groby członków dynastii piastowskiej we wczesnym średniowieczu. Stan badań. Roczniki historyczne 70: 167-182. Dąbrowska Elżbieta. 2008. Groby, relikwie i insygnia. Studia z dziejów mentalności średniowiecznej. Warszawa. Dąbrowska Iwona. 1960a. Grodzisko na Zawodziu w Ka liszu. Pierwsze sprawozdanie z prac wykopaliskowych (1958). W: A. Gieysztor (red.), Osiemnaście wieków Ka lisza. Studia i materiały do
dziejów miasta Kalisza i regio nu kaliskiego, t. 1. Kalisz: 29-67, 366—367, 380-381. Dąbrowska Iwona. 1960b. Grodzisko na Zawodziu. W: K. Dąbrowski, T. Wąsowiczówna, I. Dąbrowska, Μ. Młynarska. Szkice z dziejów Kalisza. Popularnonau kowa Biblioteka Archeologiczna, nr 4. Wrocław: 59-80. Dąbrowska Iwona. 1962-1965. Kalisz-Zawodzie grodzi sko. Dziennik naukowy 1962-1965 [rękopis ze zdjęcia-
400 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu mi, niepublikowany, Archiwum IAE PAN w War szawie] . Dąbrowska Iwona. 1964. Les vestiges d’une enceinte for tifiée de Kalisz à la lumière des recherches archéologiques 1958—1960. Archaeologia Polona 6: 246-260. Dąbrowska Iwona. 1965. Badania wykopaliskowe na Zawódziu w Kaliszu w 1963 roku. Sprawozdania Archeolo giczne 17: 175-180. Dąbrowska Iwona. 1966a. Wczesnośredniowieczny war sztat rogowiarsko-kamieniarski z Zawodzia w Kaliszu. Archeologia Polski 10/2: 713—722. Dąbrowska Iwona. 1966b. Badania archeologiczne na Zawodziu w Kaliszu w 1964 roku. Sprawozdania Arche ologiczne 18: 190-191. Dąbrowska Iwona. 1968a. Badania archeologiczne na Zawodziu w Kaliszu w latach 1961—1964. Rocznik Kali ski 1: 350-372, 426-427, 438-439. Dąbrowska Iwona. 1968b. Badania archeologiczne na Zawodziu w Kaliszu w 1965 roku. Sprawozdania Archeo logiczne 19: 170—176. Dąbrowska Iwona, Dąbrowski Krzysztof, Kozłowska Ryta. 1966. Badania archeologiczne na Zawodziu w Ka liszu wiatach 1961 i 1962. Sprawozdania Archeologiczne 16: 197-220. Dąbrowska Iwona, Kozłowska Ryta. 1957. IV Walny Zjazd i Sesja Naukowa P.T.A. Ziemia kaliska 1/1: 16. Dąbrowska Iwona, Rauhutowa Jadwiga, Uzdowska Te resa. I960. Materiały wczesnośredniowieczne z Kalisza i Piwonie. Materiały wczesnośredniowieczne N. 7-34. Dąbrowska Iwona, Suchodolski Stanisław. 1961. Mo nety odkryte w grobowcu Mieszka Starego na Zawodziu w Kaliszu. Wiadomości Numizmatyczne 5/1: 28-31. Dąbrowski Dariusz. 2019. Kronika halicko-wołyńska (Kronika Romanowiczów) o mostach i przeprawach. Kwartalnik
Historii Kultury Materialnej 67/3: 299—306. Dąbrowski Edward. 1949. Odkrycia w pow. kaliskim. Z otchłani wieków XVIII: 53-54. Dąbrowski Edward. 1956. Wyniki badań powierzchnio wych przeprowadzonych na terenie Kalisza w 1950 r. Materiały Starożytne I: 179-182. Dąbrowski Jan. 1964. Dawne dziejopisarstwo polskie (do roku 1480). Wrocław—Warszawa—Kraków. Dąbrowski Krzysztof. 1953. Prace archeologiczne w Piwonicach powiat Kalisz. Sprawozdania P.M.A. V/1-2: 88-90. Dąbrowski Krzysztof. 1954a. Problem starożytnej Kalisii. Dawna kultura 2: 62—67. Dąbrowski Krzysztof. 1954b. Badania wykopaliskowe w Kaliszu i okolicy. Archeologické rozhledy VI/6: 804—805. Dąbrowski Krzysztof. 1955. Badania archeologiczne we wsi Piwonice w pow. kaliskim w roku 1954. Sprawozda nia Archeologiczne I: 49-61. Dąbrowski Krzysztof. 1956a. Wyniki badań powierzch niowych przeprowadzonych w okolicach Kalisza i wsi Piwonice pow. Kalisz w 1952 r. Materiały Starożytne I: 173-178. Dąbrowski Krzysztof. 1956b. Sprawozdanie z prac wyko paliskowych we wsi Piwonice pow. Kalisz w 1953 r. Materiały Starożytne I: 183—191. Dąbrowski Krzysztof. 1956с. O kaliskim jubileuszu. Problemy. Miesięcznik popularnonaukowy 9: 638—646. Dąbrowski Krzysztof. 1956d. Nowe odkrycia archeologiczne w Kaliszu i okolicy. Archeologické rozhledy \'\\[!6: 826—828. Dąbrowski Krzysztof. 1957. Ważniejsze wyniki badań terenowych Stacji Archeologicznej w Kaliszu w 1957 roku. Ziemia kaliska 1/5—8: 5, 8. Dąbrowski Krzysztof. 1958a. Bilans badań archeologicz nych osady w Piwonicach pod Kaliszem. Z otchłani wiekówXXLV/5: 176-182. Dąbrowski Krzysztof.
1958b. Osadnictwo z okresów późnolateriskiego i rzymskiego na stanowisku 1 w Piwo nicach, pow. Kalisz. Materiały Starożytne IV: 7-89. Dąbrowski Krzysztof. 1958c. Przygotowania do obcho dów osiemnastu wieków Kalisza. Z otchłani wieków XX1NI6: 408. Dąbrowski Krzysztof. 1958d. Wydawnictwo jubileuszowe XVIII Wieków Kalisza. Ziemia kaliska II/5 (9): 4, 12. Dąbrowski Krzysztof. 1958e. Wykopaliska na Zawodziu w Kaliszu. Ziemia kaliska II/6 (10): 10, 15. Dąbrowski Krzysztof. 1959a. Odkrycia archeologiczne na Zawodziu. Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza 5 (1): 451—454. Dąbrowski Krzysztof. 1959b. Zmierzch legend. Ziemia kaliska III/9 (21) [23 sierpnia]: 1. Dąbrowski Krzysztof. 1959c. Grobowiec księcia. Ziemia kaliska III/10 (22) [6 września]: 7. Dąbrowski Krzysztof. 1959d. Sprawozdanie z badań te renowych Stacji Archeologicznej IHKM PAN w Kaliszu, przeprowadzonych w 1956 r. Sprawozdania Archeologicz ne 6: 56—67. Dąbrowski Krzysztof. 1959e. Zawodzie - 1959. Ziemia kaliska (Al (4 (26) [1 listopada]: 1. Dąbrowski Krzysztof. I960. Sprawozdanie z prac Działu I, Archeologii Polski, IHKM PAN w 1957 r. Archeologia Polski 4/2: 394-403. Dąbrowski Krzysztof. 1961a. Badania terenowe Stacji Archeologicznej IHKM w Kaliszu w 1958 roku. Spra wozdania Archeologiczne 12: 23—32. Dąbrowski Krzysztof. 1961b. Wczesnośredniowieczne witraże z Kalisza. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 9/3: 395-406. Dąbrowski Krzysztof. 1962a. Badania archeologiczne na Zawodziu 1959—1960. W: A. Gieysztor, K. Dąbrowski (red.), Osiemnaście wieków Kalisza. Studia i materiały do dziejów miasta
Kalisza i regionu kaliskiego, t. 3. Kalisz: 53-90. Dąbrowski Krzysztof. 1962b. The More Significant Results of Archaeological Research in Kalisz and its
Bibliografia Neighbourhood. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej X/1/2: Supplement = Ergon III: 487—493. DĄBROWSKI Krzysztof. 1965. Legendy i wykopaliska o średniowiecznym Kaliszu. Mówią wieki VIII/6 (90): 4-8. Dąbrowski Krzysztof. 1968. Rezerwat archeologiczny na Zawodziu w Kaliszu. Wiadomości Archeologiczne 29: 29-38. Dąbrowski Krzysztof. 1970. Wczesnośredniowieczne i średniowieczne grodziska w okolicach Kalisza. Rocznik Kaliski 3: 269-292. Dąbrowski Krzysztof. 1976. Rezerwat archeologiczny na Zawodziu w Kaliszu. Rocznik Kaliski 10: 321-328. Dąbrowski Krzysztof. 1977. Kalisz od zarania dziejów do wczesnego średniowiecza. W: W. Rusiński (red.), Dzieje Kalisza. Poznań: 17-43. Dąbrowski Krzysztof, Baranowski Tadeusz, Pudełko Edward. 1974. Kalisz, ul. Wydarte, stanowisko 2. Infor mator Archeologiczny. Badania 1973'. 179—180. Dąbrowski Krzysztof, Gieysztor Aleksander. 1964. Kalisz [hasło]. W: W. Kowalenko, G. Labuda, T. Lehr-Spławiński (red.), Słownik Starożytności Słowiańskich. T. 2, cz. 2. Wrocław-Warszawa-Kraków: 353—356. Dąbrowski Krzysztof, Kowalczyk Danuta, Volschi Wanda, Baranowski Tadeusz, Pudełko Edward. 1975. Kalisz, ul. Wydarte. Stanowisko 2. Informator Ar cheologiczny. Badania 1974: 166-167. Dąbrowski Krzysztof, Kozłowska Ryta. 1959. Dwie osady z okresów późnolateńskiego i rzymskiego we wsi Piwonice, pow. Kalisz. Materiały StarożytneN: 283-329. Dąbrowski Krzysztof, Kozłowska Ryta, Dąbrowska Iwona. 1959. Badania wykopaliskowe Stacji Archeolo gicznej w Kaliszu w 1957 r. Sprawozdania Archeologiczne 8: 55-62. Dąbrowski Krzysztof, Kozłowska Ryta, Śląską Iwona.
1957. Badania wykopaliskowe Stacji Archeologicznej IHKM w Kaliszu w 1955 r. Sprawozdania Archeologiczne 3: 75-90. Dąbrowski Krzysztof, Stopiński Wojciech. 1961. Za stosowanie metody elektryczno-oporowej w badaniach archeologicznych (na przykładzie badań na Zawodziu w Kaliszu oraz w Piwonicach). Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 9/1: 75-87. Dąbrowski Krzysztof, Stopiński Wojciech. 1962. The application of the electric-resistivity method to archaeological investigations illustrated on the example of an Early mediaeval Hill-fort Zawodzie in Kalisz. Archaeologia Polona 5: 21—30. Dąbrowski Krzysztof, Stopiński Wojciech, Stupnicka Ewa. 1962. Początki i rozwój grodziska na Zawodziu w Kaliszu w świetle badań środowiska naturalnego. Ar cheologia Polski 7/2: 203—228. Dąbrowski Krzysztof, Suchodolski Stanisław. 1962. Znaleziska. Wiadomości Numizmatyczne VI: 286. 401 Dehio Georg. 1999. Handbuch der Deutschen Kunstdenk mäler. Sachsen-Anhalt IL München—Berlin. Dehio Georg. 2002. Handbuch der Deutschen Kunstdenk mäler. Sachsen-Anhalt I. München—Berlin. Dehio Georg. 2005. Handbuch der Deutschen Kunstdenk mäler. Nordrhein-Wesfalen I. München-Berlin. Dekówna Maria. 1980. Szkło w Europie wczesnośrednio wiecznej. Wrocław. Dekówna Maria. 1982. Złotnictwo. W: G. Labuda, Z. Stieber (red.), Słownik Starożytności Słowiańskich. T. 7. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź: 145-152. Dekówna Maria. 1999. Glass beads. W: H. Zoll-Adamikowa, E.M. Nosek, Μ. Dekówna, The Early Mediaeval hoardfrom Zawada Lanckorońska (Upper Vistula River). Warszawa: 25-70. Dekówna Maria, Szymański Andrzej. 1971.
Badanie technik produkcji wczesnośredniowiecznych paciorków szklanych metodami petrograficznymi. Slavia Antiqua 18: 283-309. Delimat Hanna. 1973. Kazimierz Stronczyński. Zycie i dzia łalność (1809-1896). Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej. Seria E. Zagadnienia ogólne, z. 5: 281—329. Dembińska Maria. 1963. Konsumpcja żywnościowa w Pol sce średniowiecznej. Wrocław. Demetrykiewicz Włodzimierz. 1886. Konserwatorstwo dla zabytków archeologicznych. Studyum ze stanowiska dziejów kultury i nauki porównawczej prawa. Kraków. Demetrykiewicz Włodzimierz. 1904. Wystąpienie Wło dzimierza Demetrykiewicza na posiedzeniu 27 stycznia 1904. Materiały Antropologiczne, Archeologiczne i Etno graficzne (Komisji Antropologicznej Akademii Umiejętności w Krakowie) 8: 11. Derwich Marek. 1985. Janko z Czarnkowa a Kronika Wielkopolska. Acta Universitatis Wratislaviensis, nr 800. Historia, L: 127—162. Diakowski Marcin. 2011. Analiza traseologiczna materia łu kostnego ze stanowiska nr 8 w Magnicach, gm. Kobie rzyce. Archeologiczne Zeszyty Autostradowe, t. 11. Badania na autostradzie A-4, cz. 9. Wrocław: 161—169. Die Reise. . 1835. Die Reise nach Kalisch. Berlin. Długopolski Edmund. 1951. Wladyslaw Łokietek na tie swoich czasów. Wrocław. Dobosz Józef. 2002. Monarcha i możni wobec Kościoła w Polsce do początku XIII wieku. Poznań. Dobosz Józef. 2017. Motives and Inspirations: An Explo ration of When and Why The Chronica Polonorum Was Written. W: D. von Guttner-Sporzyński (red.), Writing History in Medieval Poland. Bishop Vincentius of Cracow and the Chronica Polonorum. Cursor Mundi, t. 28.
Turnhout: 43-61. Dowiat Jerzy. 1985. Krąg uczony i jego instytucje. W: J. Dowiat (red.), Kultura Polski średniowiecznej X—XIII w. Warszawa: 252—301.
402 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu Drelicharz Wojciech. 2003. Annalistyka małopolska XIII—XV wieku. Kierunki rozwoju wielkich roczników kompilowanych. Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego PAU, t. 99. Kraków. Drelicharz Wojciech. 2012. Idea zjednoczenia królestwa w średniowiecznym dziejopisarstwie polskim. Monografie Towarzystwa Naukowego Societas Vistulana, t. 1. Kra ków. Drelicharz Wojciech. 2019. Unifying the Kingdom of Poland in Mediaeval Historiographic Thought. Tłum. A. Skucińska. Kraków. Drevnââ Rus’. 1985. Drevnââ Rus’. Gorod, zamok, selo. B.A. Kolein (red.), Archeologia SSSR 16. Moskva / Аревняя Русь. Город, замок, село. Б.А. Колчин (ред.), Археология СССР 16. Москва. Drewko Michał. 1953а. Ślady osady z czasów Cesarstwa Rzymskiego na Tyńcu w Kaliszu. Wiadomości ArcheologiczneAW. 198—206. Drewko Michał. 1953b. Prace badawcze na Tyńcu w Ka liszu w 1952 r. Sprawozdania P.M.A. V/1—2: 87-88. Drewko Michał. 1955. Sprawozdanie z prac wykopalisko wych przeprowadzonych w 1954 r. na Tyńcu w Kaliszu. Sprawozdania Archeologiczne I: 47—48. Driesch Angelavon den, Boessneck Joachim. 1974. Kritische Anmerkungen zur Widerristhöhenberrechnung aus Langenmasen vor- und frühgeschichtlicher Tierkno chen. Säugetierkundliche Mitteilungen 22: 325-347. Drzewicz Anna. 2004. Wyroby z kości i poroża z osiedla obronnego ludności kultury łużyckiej w Biskupinie. War szawa. Duczmal-Czernikiewicz Agata. 2011. Struktury iłów poznańskich w obserwacjach mikroskopowych jako wskaźniki poligenezy osadów. Biuletyn Państwowego In stytutu Geologicznego 444: 47-54. Dulinicz
Marek. 2001. Kształtowanie się Słowiańszczyzny Północno-Zachodniej. Studium archeologiczne. Warszawa. DUNIN-WĄSOWICZ Teresa. 1974. Zmiany w topografii osad nictwa wielkich dolin na Niżu Środkowoeuropejskim w XIII wieku. Wrocław-Warszawa—Kraków—Gdańsk. Durliat Marcel. 1976. La tribune de Serrabone et le jubé de Vezzolano. Monuments et mémoires 60: 79—112. Dworaczyk Marek, Kowalska Anna Bogumiła. 2011. Organizacja przestrzenna zabudowy. W: A.B. Kowalska, Μ. Dworaczyk (red.), Szczecin wczesnośredniowieczny: nadodrzańskie centrum. Origines Polonorum, t. V. War szawa: 198-215. Dymaczewski Aleksander. 1961. Badania w ogrodzie przy ulicy Wieżowej 2—4 w Poznaniu w latach 1950— —1953. W: W. Hensel (red.), Poznań we wczesnym śre dniowieczu, t. III. Wrocław: 139-229. Dzieduszycka Bożena. 1977. Ze studiów nad wczesnośredniowiecznymi technikami budownictwa obronnego umocnienia wczesnośredniowiecznego Kaszowa w woje wództwie wrocławskim. Slavia Antiqua 24: 73-118. Dzieduszycki Wojciech. 1982. Wczesnomiejska ceramika kruszwicka w okresie od 2 połowy X w. do połowy XIV w. Wrocław—Warszawa—Kraków-Gdańsk-Łódź. Dziekoński Tadeusz, Kóćka Wojciech. 1939. Przedmio ty drewniane z grodu gnieźnieńskiego. W: J. Kostrzewski (red.), Gniezno w zaraniu dziejów w świetle wykopalisk (od VIIIdo XIII wieku). Poznań: 136-145. Dzik Michał. 2016. W sprawie pochodzenia wczesnośre dniowiecznych grzechotek guzowatych. W: B. Chudziń ska, Μ. Wojenka, Μ. Wołoszyn (red.), Od Bachorza do Światowida ze Zbrucza. Tworzenie się słowiańskiej Europy w ujęciu źródłoznawczym. Księga jubileuszowa Profesora Michała
Parczewskiego. Kraków—Rzeszów: 397^419. E.K. 1842. Kalisz. W: [Jędrzej Moraczewski]. Starożytności polskie. Ku wygodzie czytelnika porządkiem abecadłowym zebrane, t. 1. Poznań: 41 IM 12. Endrach Ewa. 2001. Znaki na dnach wczesnośrednio wiecznych naczyń z Kalisza [praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. A. Buko, Instytut Archeologii UW, Warszawa], Erlande-Brandenburg Alain. 1999. L’église grégorienne. Hortus Artium Medievalium 5: 147-167. Feliks Wojciech. 1989. Dziedzictwo Władysława Odonica. Studia Historyczne XXXII/Ί (125): 195—200. Fernie Eric. 2014. Romanesque Architecture. The First Style ofthe European Age. Yale. Fetner Rafał A. 2014. Pochówki męskie na wczesnośre dniowiecznych cmentarzyskach grodowych Kalisza i Giecza. W: J. Wrzesiński, W. Dzieduszycki (red.), Królowie i biskupi, rycerze i chłopi — identyfikacja zmarłych. Funeralia Lednickie. Spotkanie 16. Poznań: 63-71. Fetner Rafał A. 2017. Dieta i status we wczesnośrednio wiecznej Polsce: analiza izotopów trwałych kolagenu kostnego. W: Μ. Kopczyński, A. Siniarska (red.), Budo wa fizyczna człowieka na ziemiach polskich wczoraj i dziś. Warszawa: 147—150. Filipowiak Władysław, Stanisławski Błażej. 2014. Przez most do przeszłości - badania wykopaliskowe w dzielnicy Ogrody. W: B. Stanisławski, W. Filipowiak (red.), Wolin wczesnośredniowieczny, Cz. 2. Origines Polonorum t. 7. Warszawa: 65—190. Finkel Ludwik. 1883. Marcin Kromer. Historyk polski XVI wieku. Rozbiór krytyczny. Kraków (odb. z XVI t. Roz praw Wydz[działu]. hist[oryczno].-filozoficznego]. Akad[emii]. Umiej [mętności].). Firlet Janusz, Pianowski
Zbigniew. 2009. Nowe odkrycia i interpretacje architektury przedromańskiej i romańskiej na Wawelu. W: T. Janiak (red.), Architektura romańska w Polsce. Nowe badania i interpretacje. Gniezno: 251—277. Flinders Petrie William Matthew. 1917. Tools and weapons. London. Fokt Krzysztof. 2013. Konstrukcje obwałowań grodów wschodniego Milska. Śląskie Sprawozdania Archeologiczne 55: 25-64.
Bibliografia Fokt Krzysztof. 2022. Organizacja grodowa w drugiej monarchii piastowskiej. Studium krytyczne. Kraków. Fołtyn Μ. Edelgarda. 1998. Podstawy gospodarcze wcze snośredniowiecznej społeczności plemiennej na Górnym Śląsku. Katowice. Fołtyn Μ. Edelgarda, Jochemczyk Leonard. 1994. Wy korzystanie surowców skalnych do produkcji osełek w starszej fazie wczesnego średniowiecza na Górnym Ślą sku. W: J. Skoczylas (red.), Użytkowanie surowców skalnych w początkach państwa polskiego. Poznań: 52—62. Fraś Mieczysław, Kozieł Stanisław. 1993. Przedromański kościół В na Wawelu w świetle badan archeologicz nych w latach 1991-1992. Sprawozdania z Posiedzeń Naukowych Komisji PAN 37/1: 9—10. Fritsche Jan. 1817. Kalisz [o Historyi miasta]. W: Na Popis Publiczny Uczniów Kaliskiego Korpusu Kadetów maiący się odbywać w dniach 24go, 25go i 26go miesiąca Lipca Prześwietną Publiczność Imieniem Instytutu zaprasza Kommendant tegoż Korpusu. Kalisz: 3—12. Fuglewicz Barbara. 2013. Początki Radomia. Wczesnośre dniowieczny zespół osadniczy nad rzeką Mleczną. Radom. Gadomski Jerzy. 1966. Znaki kamieniarskie w Polsce od roku 1100 do połowy XIII wieku. Folia Historiae Artium 3: 23-67. Garbaczewski Witold. 2010. Mennica kaliska w czasach Mieszka Starego. W: S. Suchodolski, Μ. Zawadzki (red.), Od Kalisii do Kalisza. Skarby doliny Prosny. Katalog wy stawy. Zamek Królewski w Warszawie. 30 kwietnia 2010—30 maja 2010. Stare Babice: 69—78. Garczyński Władysław. 1955. Wyniki badań na osadzie wczesnośredniowiecznej Szczecin-Mścięcino. Materiały Zachodniopomorskie 1: 7-72. Gardawski Aleksander. 1956.
Wyniki badań powierzch niowych osadnictwa nad rzeką Prosną na północ od Kalisza. Materiały starożytne I: 147-160. Gawlas Sławomir. 1996. O kształt zjednoczonego Królestwa. Niemieckie władztwo terytorialne a geneza społecznoustrojowej odrębności Polski. Studia Humanistyczne, 1, Warszawa. Gąsiorowski Antoni. 1990. Najstarsze polskie pochówki monarsze w świetle źródeł pisanych. Roczniki historyczne LV-LVI (1989-1990): 85-93. Gąssowski Jerzy. 1969. Materiały do osadnictwa wczesno średniowiecznego Sandomierszczyzny. Materiały Wcze snośredniowieczne 6: 303—473. Gdy jeszcze. 1937. Gdy jeszcze Polski nie było. Gawędy Kaliskie II/5: 6-7. Gierlach Bogusław. 1972. Kowalstwo mazowieckie XIII— XVIII w. Ciechanów. Gieysztor Aleksander. 1948. Polskie Millenium. Z zagadnień współpracy historii i archeologii wczesnodziejowej. Przegląd Historyczny 38/Zeszyt dodatkowy: 391-406. Gieysztor Aleksander. 1951. Polskie badania wczesnodziejowewr. 1950. PrzeglądZachodniWV 1-2: 193-263. 403 Gieysztor Aleksander. 1952. Badania nad polskim wcze snym średniowieczem w roku 1951. Przegląd Zachodni VIII/5/6: 299-365. Gieysztor Aleksander. 1953a. Kierownictwo Badań nad początkami Państwa Polskiego w r. 1952. Przegląd Za chodni IX/1—3: 206—254. Gieysztor Aleksander. 1953b. Kierownictwo Badań nad początkami Państwa Polskiego w latach 1949—52. Zapi ski Archeologiczne 2. Warszawa. Gieysztor Aleksander. 1976. Mieszko III Stary. W: E. Rostworowski (red.), Polski słownik biograficzny, t.XXI/l (z. 88): 35-36. Ginter Tomasz. 2007. Jeszcze o dokumentach fundacyj nych klasztoru cysterskiego w Lądzie. Studia
ZródłoznawczeWI: 1—14. Ginter Tomasz. 2008. Działalność fundacyjna księcia Mieszka III Starego. Kraków. Gładysz Mikołaj. 2002. Zapomniani krzyżowcy. Polska wobec ruchu krucjatowego w XII—XIII wieku. Warszawa. Głosek Marian. 1984. Miecze środkowoeuropejskie zX— —XV w. Warszawa. Głosek Marian. 1989. Studnie. W: A. Abramowicz, A. Nadolski, T. Poklewski, J. Wieczorek, Łęczyca wcze snośredniowieczna, t. 2. Warszawa: 30-35. Głosek Marian. 1996. Późnośredniowieczna broń obucho wa w zbiorach polskich. Warszawa-Łódź. Gorlińska Dobrochna 2015. Żydzi w administracji skar bowej polskich władców czasu rozbicia dzielnicowego. Kraków. Gozdowski Marian. 1956. Wyniki badań powierzchnio wych osadnictwa nad rzeką Prosną na południe od Kali sza. Materiały starożytne I: 161—172. Górak Artur, Kozłowski Jan, Latawiec Krzysztof. 2015. Słownik biograficzny gubernatorów i wicegubernatorów w Królestwie Polskim (1867—1918), wyd. 2. Lublin. Gradowski Michał. 1980. Dawne złotnictwo. Technika i terminologia. Wyd. 1. Warszawa. Gradowski Michał. 1984. Dawne złotnictwo. Technika i terminologia. Wyd. 2. Warszawa. Graff Tomasz, Wołyniec Bartłomiej Μ. 2018. Maciej z Miechowa - historyk przełomu epok. W: T. Gąsowski, J. Smołucha (red.), Krakowskie środowisko historyczne XV-XX w. Ludzie — idee — dzieła. Kraków: 169-181. Gralak Tomasz. 2012. „Użył jak pies w studni”, czyli o pochówkach zwierzęcych z osady w Polwicy-Skrzypniku, pow. Oława, z późnego okresu wpływów rzymskich i początku okresu wędrówek ludów. Przegląd Archeolo giczny 60: 107—132. GRĄŻAWSKI Kazimierz. 1988. Średniowieczny gródek rycerski w
Bachotku na ziemi chełmińskiej w świetle badań archeo logicznych. Sprawozdania Archeologiczne 40: 317—341. Gródecki Roman. 1933. Dzieje polityczne Śląska do roku 1290. W: S. Kutrzeba (red.), Historja Śląska od najdaw niejszych czasów do roku 1400. Kraków: 155-326.
404 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym s'redniowieczu Grygiel Ryszard. 1999. Wyniki badań archeologicznych rezydencji. W: R. Grygiel, T. Jurek, Zduny. Późnośrednio wieczne i nowożytne rezydencje właścicieli miasta. Łódź: 27-242. Grygiel Ryszard, Stasiak Waldemar. 2014. Pozostałe materiały ruchome. W: R. Grygiel, T. Jurek (red.), Po czątki Łęczycy. II: Archeologia o początkach Łęczycy. Łódź: 371-428. Grygiel Ryszard, Stasiak Waldemar, Trojan Marek. 2014. Militaria, oporządzenie jeździeckie oraz rząd koń ski. W: R. Grygiel, T. Jurek (red.), Początki Łęczycy. II: Archeologia o początkach Łęczycy. Łódź: 182-193. Grynicz Mieszko Maksymilian. 2013. Aktywność refor matorska arcybiskupa gnieźnieńskiego Jarosława z Bogo rii na przykładzie jego działalności ustawodawczej. W: T. Gałuszka OP, T. Graff, bp G. Ryś (red.), Ecclesia sem per reformanda. Kryzysy i reformy średniowiecznego Kościo ła. Kraków: 273-283. Gumowski Marian. 1939. Corpus Nummorum Poloniae. Kraków. 1971. Znaleziska. Wiadomości Numi zmatyczne XV: 123. Hachulska-Ledwos Renée. 1971. Wczesnośredniowiecz na osada w Nowej Hucie-Mogile. Materiały Archeologicz ne Nowej Huty 3: 7-210. Haisig Marian. 1962. Rzemiosło kowalsko-ślusarskie na Śląsku do połowy XVIII w. Wrocław—Opole. GUPIENIEC ANATOL. Handelsman Marceli. 2010. Historyka. Oprać. P. Węcowski, Warszawa (reed. wyd. z 1928 r.). Hanuliak Milan. 1997. Moźnosti a problemy vyskumu sperkov z 10.—13. storoćia. Archaeologia Historica 22: 275-286. Hartwig Thomas. 2012. Alle Altmarkkirchen von A bis Z. Havelberg. Hensel Witold. 1939/1948. Gród wczesnodziejowy w Kłecku w
pow. gnieźnieńskim. Wiadomości Archeolo giczne 16: 265-303. Hensel Witold. 1946. Potrzeba przygotowania Wielkiej Rocznicy (O niektórych zagadnieniach polskiej protohistorii). Przegląd Wielkopolski II/7-8: 193-206. Hensel Witold. 1947. Kłamstwa nauki niemieckiej o Sło wianach. Prasłowiańszczyzna i Polska pierwotna, z. XIV [b.m.w.]. Hensel Witold. 1956. Sprawozdanie Instytutu Historii Kultury Materialnej PAN za rok 1955. Kwartalnik Histo rii Kultury Materialnej 4/1: 157-190. Hensel Witold. 1959a. Archeologia w pracach przygoto wawczych do obchodów tysiąclecia Państwa Polskiego. Wiadomości Archeologiczne 26 (1-2): 85-90. Hensel Witold. 1959b. Studia i materiały do osadnictwa Wielkopolski wczesnohistorycznej, t. III z 184 rycinami w tekście i XLIV tablicami [Hasło: Kalisz-Zawodzie, s- 21—26]. Studia nad osadnictwem Wielkopolski wcze snohistorycznej, t. IV. Warszawa. Hensel Witold. 1965. Słowiańszczyzna wczesnośrednio wieczna. Zarys kultury materialnej. Warszawa. HenselWitold. 1967. Polska przed tysiącem lat. Wyd. 3 uzup. Wrocław. Hensel Witold. 1987. Słowiańszczyzna wczesnośrednio wieczna. Warszawa. HenselWitold, Broniewska Aleksandra. 1961. Staro dawna Kruszwica. Od czasów najdawniejszych do roku 1271. Wrocław. Hensel Zdzisław. 2000. Badania materiałoznawcze ostróg średniowiecznych z Kalisza (Aneks). Archeologia Polski 45/1-2: 93-97. Hensel-Moszczyńska Barbara. 1981-1982. Wyroby z miedzi i jej stopów z wczesnośredniowiecznej Kruszwi cy. Slavia Antiqua 28: 127—221. Herbich Tomasz 2016. Krzysztof Dąbrowski w Kaliszu: o początkach polskiej geofizyki archeologicznej. W:
A. Kę dzierski (red.), Wokółpoczątków Kalisza. 60 lat Stacji Arche ologicznej IAE PAN w Kaliszu. Warszawa-Kalisz: 37-45. Hilczerówna Zofia. 1953. Przyczynki do handlu Polski z Rusią Kijowską. Przegląd Archeologiczny 9: 8—23. Hilczerówna Zofia. 1956. Ostrogi polskie z X-XIII wieku. Poznań. Hilczerówna Zofia. 1961. Rogownictwo gdańskie w X—XIV. W: J. Kamińska (red.), Gdańsk wczesnośrednio wieczny IV. Gdańsk: 41—144. Hildebrandt-Radke Iwona. 2011. Warunki klimatyczne okresu średniowiecza a powstanie, rozwój i upadek grodzi ska na Zawodziu w Kaliszu. Landform Analysis 16: 69—72. HiLLSON Simon. 1996. Dental Anthropology. Cambridge. Hlebionek Marcin. 2010. Bolesław Pobożny i Wielkopolska jego czasów. Kraków. Hlebionek Marcin. 2017. Bolesław Pobożny. Wielkopolska na drodze do zjednoczonego Królestwa (1224/1227— 6, 13 lub 14TV1279). Wyd. 2. Kraków. Hładyłowicz Konstanty Jan. 1932. Zmiany krajobrazu i rozwój osadnictwa w Wielkopolsce od XIV do XIX wieku z dodatkiem 2 map. Lwów. Hoffman Karol Boromeusz. 1872. O najdawniejszych grobowcach królów polskich. Poznań (Przedruk z Roczni ków Tow. Przyjaciół Nauk). HOŁOWIŃSKA Zofia. 1959. Wczesnośredniowieczne rze miosło złotnicze w Gdańsku. W: J. Kamińska (red.), Gdańsk wczesnośredniowieczny 1. Gdańsk: 55—105. HOŁOWIŃSKA Zofia. 1963. Uwagi o typologii i chronologii wczesnośredniowiecznych sprzączek lirowatych na pod stawie okazów znalezionych w Polsce. Archeologia Polski 8/2: 385-394. Hołubowicz Włodzimierz. 1956. Opole w wiekach X- -XII. Katowice. Hosch William L. (red.) 2010. The Britannica Guide to Numbers and Measurement. New
York. Hupało Wiera. 2011. Wczesnośredniowieczne cmentarzy ska Dźwinogrodu (Ukraina): kwestia periodyzacji i chro-
Bibliografia nologii. W: S. Cygan, Μ. Glinianowicz, P.N. Kotowicz (red.), In silvis, campis. et urbe. Sredniowieczy obrządek pogrzebowy na pograniczu polsko-ruskim. Collectio Archaeologica Ressoviensis 14. Rzeszów-Sanok: 233-245. Hurnowicz Aleksandra. 2019. Przędzalnictwo. W: K. Zamelska-Monczak (red), Santok. Strażnica i klucz Królestwa Polskiego. Wyniki badań z lat 1958—1965- Ori gines Polonorum, t. 13. Warszawa: 308—324. Instytuta Religiyne 1827. Instytuta Religiyne. Rocznik Instytutów Religiynych i Edukacyynych w Królestwie Polskiem 2 (1826/27): 15-190. Is can Μ. Yaçar, Loth Susan R., Wright Ronald К. 1984. Age Estimation from the Rib by Phase Analysis: White Males. Journal ofForensic Science 29/4: 1094—1104. https://doi.org/10.1520/J F S11776J Is can Μ. YASAR, Loth Susan R., Wright Ronald K. 1985. Age Estimation from the Rib by Phase Analysis: White Females. Journal ofForensic Science 30/3: 853—863. https://doi.org/10.1520/J F S11018J Itman Leszek. 1955. Przyczynek do znajomości rzemiosła bednarskiego w Polsce. Wrocław. Iwanowska Grażyna. 2015. Grodzisko w Jeglińcu w świetle nowych badań. W: S. Wadyl, Μ. Karczewski, Μ. Hoff man, Materiały do Archeologii Warmii i Mazur 1: 29-38. Jabczyński Jan. ks. 1857. Rys historyczny miasta Dolska ijego okolic, połączony z ważniejszemi szczegółami historycznemi byłej dyecezyi, a teraz archidyecezyi poznańskiej. Poznań. Jakubczak Michał, Leloch Michał. 2019. Sprawozda nie z opracowania danych ALS dla obszaru doliny rzeki Prosnej [Prosny] na długości 15 km, od miejscowości Dębiałki Kaliskie do miejscowości Żydów [maszynopis, s.
1-9; archiwum IAE PAN, Warszawa], Jamka Rudolf. 1933. O związkach zachodzących pomię dzy ludnością ziem polskich, a mieszkańcami państwa rzymskiego w okresie rzymskim. Z otchłani wieków VIII/ 4-5: 76-83. Jamka Rudolf. 1951 [1949]. Szczegółowe sprawozdanie z prac wykopaliskowych w Opolu za okres 1948—1949. Materiały Wczesnośredniowieczne 1: 1—57. Janiak Tomasz. 2008. Grobowiec Mieszka III Starego w kolegiacie pw. św. Pawła w Kaliszu - próba rozwiązania problemu. Slavia Antiqua 49: 121-147. Janiak Tomasz. 2018. Katedra gnieźnieńska we wczesnym średniowieczu. W: T. Sawicki, Μ. Bis (red.), Gniezno. Średniowieczny zespół grodowy. Origines Polonorum t. XI. Warszawa: 189-230. Jankuhn Herbert. 1938. Haithabu. Eine germanische Stadt der Frühzeit. [Wyd. 2 poszerzone]. Neumünster in Holstein. Janowski Aleksander. 1903. Wycieczki po kraju, IV. Na szlaku nowej kolei: Warszawa — Łowicz — Łódź — Kalisz. Warszawa. Janowski Andrzej. 2010. Dwie ostrogi z zaczepami haczy kowato zagiętymi do wnętrza z miejscowości Pień na 405 ziemi chełmińskiej. Acta Militaria Mediaevalia VI: 173-183. Jasienica Paweł. 1952. Świt słowiańskiego jutra. [War szawa] . Jasiński Kazimierz. 1956. Z problematyki zjednoczenia państwa polskiego na przełomie XIII i XIV wieku. Zapiski Historyczne XXH1—2 (1955): 198-241. Jasiński Kazimierz. 1960. (rec.:) Kürbisôwna Brygida, Dziejopisarstwo wielkopolskie XIII i XIV wieku. Warszawa 1959, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 301. Kwartalnik Historyczny 67/2: 478—488. Jasiński Kazimierz. 1963. Rola polityczna możnowładz twa wielkopolskiego w latach 1284—1314. Roczniki Hi
storyczne XXIX: 215—250. Jasiński Kazimierz. 1988. Genealogia Władysława Łokiet ka i jego najbliższej rodziny. Zapiski Kujawsko-Dobrzyń- skieG (1987): 13-32. Jasiński Kazimierz. 1995. Genealogia Piastów wielkopol skich. Potomstwo Władysława Odonica. Kronika Miasta Poznania 63/2: 34-66. Jasiński Kazimierz, b.r. Rodowódpierwszych Piastów. Warszawa-Wrocław. Jaskanis Danuta. 2008. Swięck. Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy na północno-wschodnim Mazowszu. Warszawa. Jasnosz Stanisław. 1952 [1951]. Cmentarzysko z okresu późno-lateńskiego i rzymskiego w Wymysłowie, pow. Gostyń. Fontes Praehistorici 2: 1-284. Jaworski Krzysztof. 1990. Wyroby z kości i poroża w kul turze wczesnośredniowiecznego Ostrowa Tumskiego we Wrocławiu. Wrocław-Warszawa. Jaworski Krzysztof. 1998. Wytwórczość rogownicza we Wrocławiu przed i po XIII wiecznym przełomie. W: K. Wachowski (red.), Kultura średniowiecznego Śląska i Czech. „Rewolucja”XIII wieku. Wrocław: 73—86. Jaworski Krzysztof. 2012. Obróbka surowca kościanego w średniowieczu i czasach nowożytnych w zachodniej części Ostrowa Tumskiego we Wrocławiu. Materiały z posesji przy ul. Katedralnej 4. Wratislavia Antiqua 17: 165-204. Jażdżewski Konrad. 1949. Stan i działalność łódzkiego ośrodka badawczego w roku 1948. Z otchłani wieków XVIII/5-6: 73-91. Jażdżewski Konrad. 1956a. Dziesięć lat pracy łódzkiego ośrodka archeologicznego. W: K. Jażdżewski (red.), Na dzie sięciolecie łódzkiego ośrodka archeologicznego. Łódzkie Towa rzystwo Naukowe. Wydział II, nr 18 / Acta Archaeologica Universitatis Lodziensis, nr 4. Łódź—Wrocław: 7-13. Jażdżewski Konrad.
1956b. Ważniejsze osiągnięcia ba dawcze łódzkiego ośrodka archeologicznego w dziesięcio leciu 1945—1955. Prace i Materiały Muzeum Archeolo gicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna, nr 1:9-27. Jażdżewski Konrad. 1956c. Wczesnośredniowieczne osadnictwo Włocławka i jego najbliższej okolicy. Mate riały Wczesnośredniowieczne 4: 109—148.
406 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu Jażdżewski Konrad. 1995. Pamiętniki. Wspomnienia pol skiego archeologa z XX wieku. Łódź. Jelonek Tomasz, ks. 1987. Starotestamentalna teologia Syjonu. Analecta Cracoviensia XIX: 441-458. Jung Jacqueline Б. 2000. Beyond the barrier: the unifying role of the choir screen in Gothic Churches. The Art Bulletin 82/4: 622—657. Jung Jacqueline E. 2002. The west choir screen of Naumburg Cathedral and the formation of social and sacred space. Columbia. Jung Jacqueline E. 2017. The Gothic Screen: space, sculpture and community in the cathedrals ofFrance and Germany, ca. 1200-1400. Cambridge. Jurek Tomasz. 1996 [1994/1995]. Czy istniało średnio wieczne biskupstwo kaliskie? Rocznik Kaliski 25: 83—93. Jusupovic Adrian, Nowak Przemysław. 2016. Bulla księ cia ruskiego Izjasława Dymitra Jarosławowicza. W: A. Kędzierski (red.), Wokół początków Kalisza. 60 lat Stacji Archeologicznej Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Kaliszu. Warszawa—Kalisz: 24—25. Kaczanowski Krzysztof, Głąb Henryk, Kosydarski Andrzej, Podsiadło Beata, Zemowski Włodzimierz. 2005. Analiza anatomo-antropologiczna szkieletu z tak zwanego kościoła В na Wawelu. W: J. Gadomski, T. Rodzińska-Chorąży, A. Włodarek (red.), Lapides viventes. Zaginiony Kraków wieków średnich. Księga dedykowana profesor Klementynie Żurowskiej. Kraków: 51-56. Kaczmarczyk Zdzisław. 1951. Rola dziejowa Kalisza w wie kach średnich. PrzeglądZachodniNHIPAl9—10: 32—46. Kaczmarek Jarmila. 1997. Early mediaeval glazed Pottery of Great Poland: Import or local Product? W: A. Buko, W. Pela (red.), Imported
and Locally Produced Pottery: Methods ofIdentification and Analysis. Warszawa: 63—71. Kaczmarek Jarmila. 1998. Wczesnośredniowieczne przed mioty szkliwione związane z magią z Kruszwicy. W: H. Kóćka-Krenz (red.), Kraje słowiańskie w wiekach śred nich. Profanum i sacrum. Poznań: 549-560. Kaczmarek Krzysztof. 2000. Nieudana fundacja cyster ska księcia Władysława Odonica z 1210 roku. W: A.M. Wyrwa, J. Dobosz (red.), Cystersi w społeczeństwie Europy Środkowej. Materiały z konferencji naukowej odby tej w klasztorze oo. Cystersów w Krakowie Mogile z okazji 900 rocznicy powstania Zakonu Ojców Cystersów. Poznań — Kraków — Mogiła 5—10 października 1998. Poznań: 273-289. Kaczmarek Łukasz. 2021. Wczesnośredniowieczna cera mika gnieźnieńska od VIII do połowy XI w. [rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem dr. hab. A. Różań skiego, prof. UAM, Poznań-Gniezno]. Kajzer Leszek. 2013. Refleksje nad prawdziwym monumentem. Uwagi o lekturze dzieła Kazimierza Stronczyńskiego Opisy i widoki zabytków w Królestwie Polskim (1844—1855). Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 61/1: 111-134. Kalisz. 1882. Kalisz. W: F. Sulimirski, B. Chlebowski, W. Walewski (red.), Słownik geograficzny Królestwa Pol skiego i innych krajów słowiańskich, t. III. Warszawa: 685-699. Kamińska Janina. 1953. Grody wczesnośredniowieczne ziem Polski środkowej na tle osadnictwa. Łódzkie Towarzystwo Naukowe. Wydział II, nr 11. Acta Archaeologica Universitatis Lodziensis, 2. Łódź. Kamińska Janina, Nahlik Adam. 1958. Włókiennictwo gdańskie w X—XIII wieku. Łódź. Kara Michał. 2009. Najstarsze państwo Piastów — rezultat
przełomu czy kontynuacji? Studium archeologiczne. Poznań. Kara Michał. 2017. Przybory kupieckie. W: A. Buko (red.), Bodzia: Elitarny cmentarz z początków państwa polskiego. Warszawa: 107-113. Karpowicz Mariusz. 1988. Barok w Polsce. Warszawa. Karwasińska Jadwiga. 1927. Sąsiedztwo kujawsko-krzyżackie 1235—1343. Rozprawy Historyczne Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, t. VH/1. Warszawa. Katalog. 1900. Katalog wystawy archeologicznej i zabytków sztuki urządzonej w Kaliszu w Sali Ratuszowej w maju i czerwcu 1900 roku. Kalisz. Katalog 2010. Katalog zabytków z okresu średniowiecza. W: S. Suchodolski, Μ. Zawadzki (red.), Od Kalisii do Kalisza. Skarby doliny Prosny. Katalog wystawy. Zamek Królewski w Warszawie. 30 kwietnia 2010-30 maja 2010. Stare Babice: 83—88. Kaźmierczyk Józef. 1965. Wczesnośredniowieczne wyro by bednarskie z Ostrówka w Opolu. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej XIII/3: 469-498. Kaźmierczyk Józef. 1966. Wrocław lewobrzeżny we wcze snym średniowieczu. Cz. 1. Wrocław. Kaźmierczyk Józef. 1970. Wrocław lewobrzeżny we wcze snym średniowieczu. Cz. 2. Wrocław. Kaźmierczyk Józef. 1978. Podkowy na Śląsku w X—XIV wieku. Studia z dziejów kultury materialnej. Wrocław. Kaźmierczyk Józef. 1990. Kamień w kulturze Ostrowa Tumskiego we Wrocławiu w wiekach X—XIII. Wrocław. Kaźmierczyk Józef, Sachanbiński Michał. 1978. Stu dium o produkcji wyrobów z kamieni szlachetnych na Śląsku w X-XII wieku. Kwartalnik Historii Kultury Ma terialnej 26/4: 465—495. Kaźmierowska Beata. 1990 [1988]. Wyniki badań antro pologicznych materiałów z cmentarzyska na Ostrowie Lednickim
(badania z lat 1978 i 1983-1985). Przegląd Antropologiczny 54/1—2: 127—133. KĘDZIERSKI Adam. 2005a. Czy istnieją monety Zbigniewa, syna Władysława Hermana? Wiadomości Numizmatyczne 49/1: 23-37. Kędzierski Adam. 2005b. Monety wczesnośredniowieczne z badań Starego Miasta w latach 2001-2004. Rocznik Kaliski 30: 60-63. Kędzierski Adam. 2010a. Mennica denarów krzyżowych księcia Zbigniewa w Kaliszu. W: S. Suchodolski, Μ. Za-
Bibliografia wadzki (red.), OdKalisii do Kalisza. Skarby doliny Prosny. Katalog wystawy. Zamek Królewski w Warszawie. 30 kwiet nia 2010-30 maja 2010. Stare Babice: 61-68. KĘDZIERSKI Adam. 2010b. Czy istnieją denary krzyżowe Władysława Hermana? Rocznik Kaliski 36: 255-262. KĘDZIERSKI Adam. 2013. Obieg pieniężny w Kaliszu i re gionie za panowania książąt Władysława Hermana i Zbi gniewa. W: T. Baranowski, A. Buko (red.), Kalisz na przestrzeni wieków. Konferencja naukowa podprzewodnic twem prof, dr hab. Henryka Samsonowicza. Kalisz: 117-143. Kędzierski Adam. 2016. Znaleziska wczesnośredniowiecz nych monet Piastów ze Starego Miasta w Kaliszu. W: A. Kędzierski (red.), Wokół początków Kalisza. 60 lat Stacji Archeologicznej Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Kaliszu. Warszawa—Kalisz: 107—117. Kędzierski Adam. 2018. Znaleziska monet wczesnośre dniowiecznych badań Starego Miasta w Kaliszu w latach 2012-2016. W: J. Wierzbicki (red.), Badania archeolo giczne na Nizinie Wielkopolsko-Kujawskiej w latach 2013-2017. Poznań: 199-211. Kędzierski Adam. 2020. Gdzie ukrywano monety we wczesnośredniowiecznym Kaliszu i jego okolicach? Acta Archaeologica Lodziensia 66: 15-26. Kędzierski Adam. 2021a. Skarb Słuszków I. Denary krzy żowe z przełomu XI i XII wieku. Warszawa. Kędzierski Adam. 2021b. Znaleziska monet i mennictwo w średniowiecznym Kaliszu (Coin finds and coinage in mediewal Kalisz). W: U. Sowina, T. Panecki (red.), Kalisz. R. Czaja (red.), Atlas Historyczny Miast Polskich, t. VI: Wielkopolska, z. 1. Toruń-Warszawa: 45-51 (52-58). Kędzierski Adam (red.). 2016. Wokół początków
Kalisza. 60 lat Stacji Archeologicznej IAE PAN w Kaliszu. Warszawa-Kalisz. Kędzierski Adam, Malarczyk Dorota, Wyczółkowski Dariusz. 2020. Recent Finds of Islamie Coins from the Old Town and Zawodzie Districts in Kalisz / Najnowsze znaleziska monet islamskich z terenu Starego Miasta i Zawodzia w Kaliszu. Notae Numismaticae / Zapiski Numizmatyczne 15: 211-233. Kędzierski Adam, Markiewicz Tomasz, Zawadzki Mi chał. 2018. Znaleziska koronnych denarów jagielloń skich z Kalisza. Wiadomości Numizmatyczne 62/1—2: 213-225. Kędzierski Adam, Miłek Sławomir. 2003. Nowo odkry te grodzisko wczesnośredniowieczne w Kaliszu-Ogrodach przy ul. Wydarte. Rocznik Kaliski 29: 231-236. Kędzierski Adam, Miłek Sławomir. 2005. Mennica dena rów krzyżowych w Kaliszu. Rocznik Kaliski 31: 227-236. Kędzierski Adam, Szczurek Tadeusz. 2016. Monety z Kalisza-Starego Miasta: nieznane brakteaty Przemy śla II? Wiadomości Numizmatyczne 60/1—2: 235—246. Kędzierski Adam, Wyczółkowski Dariusz. 2016. Stare Miasto Kalisz. 60 lat badań Instytutu Archeologii i Etno 407 logii PAN. W: A. Kędzierski (red.), Wokół początków Kalisza. 60 lat Stacji Archeologicznej IAE PAN w Kaliszu. Warszawa—Kalisz: 81-103. Kętrzyński Stanisław. 1912. Zapis Kazimierza Wielkiego dla Kazimierza Bogusławowica. Przegląd Historyczny 14: 26-47. Kętrzyński Wojciech. 1896. O Kronice Wielkopolskiej. Kraków. Kieling Michał, Kęszka Sławomir, Splitt Jerzy Alek sander. 2016. Diecezja Kaliska — Parafie, kościoły, kaplice. Przeszłość i teraźniejszość. Kalisz. Kieniewicz Stefan. 1973. Przesłanki rozwoju nauki pol skiej w okresie międzypaństwowym.
Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej. Seria E. Za gadnienia ogólne, z. 5: 143-157. Kiersnowska Teresa. 1971. Trzynastowieczna siedziba książęca w Błoniu. Kwartalnik Historii Kultury Material nej XIX/3: 447-462. Kiersnowska Teresa. 1986. Czersk w XIII i XIV wieku. Ośrodek władzy książęcej na południowym Mazowszu. Warszawa. Kiersnowski Ryszard. 2000. Wspominając Aleksandra Gieysztora: w „Millenium”. Przegląd Historyczny XCI/1: 61-67. Kilarski Jan. 1936. Kalisz i Gołuchów. Kalisz. Kirpicnikov Anatolij Nikolaevic. 1973. Snamźenie osadni ka i verhovogo kona na Rusi IX-XIII w. Arheologiâ SSSR. Svod arheologiceskih istoenikov E1-36. Moskva. / Кирпич ников Анатолий Николаевич. 1973. Снаряжение всадника и верхового коня на Руси ІХ-ХШ вв. Археология СССР. Свод археологческих источников Э 1-36. Москва. Klepandy Wacław. 1959. Blaski i cienie naszego Muzeum. Ziemia kaliska 8: 7. Kłodnicki Zygmunt. 1992. Tradycyjne rybołówstwo śródlą dowe w Polsce: zarys historii sposobów, narzędzi i urządzeń rybackich w świetle metody retrogresywnej. Wrocław. Kmieciński Jerzy. 1955. Sprzęt rybacki i organizacja rybo łówstwa w Gdańsku w XII i XIII w. w świetle prac wy kopaliskowych w latach 1949—1951. Studia Wczesnośre dniowieczne III: 212-216. Knieć Agnieszka. 2003. Analiza materiałów ceramicznych ze stanowiska Kalisz -Zawodzie (sektor V, ar 14, Działki C i D — Faza VII) [praca magisterska napisana pod kierun kiem prof. A. Buko, Instytut Archeologii UW, Warszawa]. Kobryń Henryk. 1984. Zmiany niektórych cech morfolo gicznych konia w świetle badań kostnych materiałów wyko paliskowych z
obszaru Polski. Warszawa. Kobryń Henryk, Serwatka Stanisław. 1984. Szczątki kostne świni domowej (Sus scrofa fi domestica L. 1758) w materiale wykopaliskowym z średniowiecznego grodu w Kaliszu-Zawodziu. Archeologia Polski 29/2: 415—425. Kobryń Henryk, Serwatka Stanisław, Świeżyński Krzysztof. 1984. Charakterystyka morfologiczna szczątków bydła z wykopalisk archeologicznych na tere-
408 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu nie średniowiecznego grodu w Kaliszu-Zawodziu. Archeo logia Polski 29/2: 399—413. Kobyliński Piotr, ks. 1865. Kalisz pod względem religij nym z głównym poglądem na kollegiatę. I. Tygodnik Katolicki 50 (Grodzisk, 15 grudnia): 453-458. Kobyliński Zbigniew, Rutkowska Grażyna. 2006. Pro pagandowe wykorzystanie archeologii w uzasadnianiu polskich praw do Ziem Odzyskanych po drugiej wojnie światowej. Saeculum Christianum 13/2: 13—80. Koch Paul L. 2007. Isotopic study of the biology of modern and fossil vertebrates. W: R. Michener, K. Lajtha (red.), Stable isotopes in ecology and environmental science. 2. Malden, MA: 99-154. Koch Robert. 1982. Stachelsporen des frühen und hohen Mittelalters. Zeitschriftfür Archäologie des Mittelalters 10: 63-83. Kochanowski Marian. 1985. Narzędzia rolnicze i gospo darskie z grodziska w Plemiętach. W: A. Nadolski (red.), Plemięta. Średniowieczny gródek w ziemi chełmińskiej. Warszawa—Poznań—Toruń: 159—164. Kola Andrzej. 1985a. Narzędzia i półfabrykaty kowalsko-ślusarskie z grodziska w Plemiętach. W: A. Nadolski (red.), Plemięta. Średniowieczny gródek w ziemi chełmiń skiej. Warszawa-Poznań-Toruń: 137-147. Kola Andrzej. 1985b. Żelazny osprzęt średniowiecznej wieży mieszkalnej w Plemiętach i jej wyposażenie. W: A. Nadolski (red.), Plemięta. Średniowieczny gródek w zie mi chełmińskiej. Warszawa—Poznań—Toruń: 62-83. Kola Andrzej. 1985c. Narzędzia do obróbki drewna z gro dziska w Plemiętach. W: A. Nadolski (red.), Plemięta. Średniowieczny gródek w ziemi chełmińskiej. Warszawa— -Poznań-Toruń:
149-157. Kola Andrzej, Wilke Gerard. 1975. Produkcja grotów bełtów do kuszy w średniowieczu w świetle współcze snych prób eksperymentalnych. Uwagi o odkryciach na grodzisku późnośredniowiecznym w Słoszewach, pow. Brodnica, w 1973 r. Acta Universitatis Nicolai Copemici. Archeologia 5: 161—181. Kola Andrzej, Wilke Gerard. 1976 [1974]. Zespół gro tów bełtów do kusz z grodziska późnośredniowiecznego w Słoszewach koło Brodnicy w świetle odkryć z 1973 r. Zapiski Historyczne 41/1: 81—123. Kola Andrzej, Wilke Gerard. 1985. Militaria z grodzi ska w Plemiętach. Broń strzelcza. W: A. Nadolski (red.), Plemięta, średniowieczny gródek w ziemi chełmińskiej. Warszawa-Poznań-Toruń: 107-128. Kola Andrzej, Wilke Gerard. 2000. Mosty sprzed tysiąca lat. Archeologiczne badania podwodne przy rezydencji pierwszych Piastów na Ostrowie Lednickim. Toruń. Kolberg Oskar. 1890. Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce, Serya XXIII. (Z ryciną). Kaliskie, cz. 1. Kraków. Kolćin Boris Aleksandrovic. 1953. Cernaja metallurgija i metalloobrabotka v drevnej Rusi. Materiały i issledovani- ja po archeologii SSSR 32. Moskva. / Колчин Борис Александрович. 1953. Чёрная металлургия и металлообработка в древней Руси. Материалы и исследования по археологии СССР 32. Москва. Kolćin Boris Aleksandrovic. 1959. Zelezoobrabatyvaûsee remeslo Novgoroda Velikogo (Produkciâ, technologia). Tru dy Novgorodskoj Archeologićeskoj Ekspedicii. T. II. Materiały i issledovanija po archeologii SSSR 65. Mo skva: 7-120. / Колчин Борис Александрович. 1959.
Железообрабатывающее ремесло Новгорода Великого (Продукция, технология). Труды Новгород ской Археологической Экспедициии. T. II. Материалы и исследования по археологии СССР 65. Москва: 7-120. Kolćin Boris Aleksandrovic. 1968. Novgorodskie drevnosti. Derevànnye izdeliâ. Svod archeologićeskih
istocnikov. Arheologia SSSR El-55. Moskva. / Колчин Борис Александрович. 1968. Новгородские древности. Деревянные изделия. Свод Археологических Источ ников. Археология СССР Э1-55. Москва. KoldaJan. 1936. Srovndvaci anatomie zvifat domâcich se zfetelem k anatomii clovèka. Cz. 1-2. Brno. Kolendo
Jerzy. 2010. Gdzie powinna być lokalizowana Kalisia Ptolemeusza? W: S. Suchodolski, Μ. Zawadzki (red.). OdKalisii do Kalisza. Skarby doliny Prosny. Katalog wystawy. Zamek Królewski w Warszawie. 30 kwietnia 2010—30 maja 2010. Stare Babice: 91—94. Kollinger Karol. 2017. Na jakim miejscu została
pogrze bana Helga, żona Ingvara? (Povest’ vremennyh let o pierw szym chrześcijańskim pochówku elitarnym na Rusi — prze kłady a źródło). W: W. Dzieduszycki, J. Wrzesiński (red.), Chrzest — przemiany religijne, kulturowe i sepulkralne. Funeralia Lednickie. Spotkanie 19. Poznań: 103—116. Kollinger
Karol. 2018. Bitwa pod Zawichostem w świe tle źródeł przeddługoszowych - próba nowego spojrze nia. W: S. Tabaczyński, D. Wyczółkowski, D. Cyngot (red.), Zawichost we wczesnym średniowieczu. Origines Polonorum, t. XII. Warszawa: 65-75. Kollinger Karol. 2019. (rec.:) Marek Cetwiński, Drogi i
bezdroża dziejopisarstwa, Studio AB, Olsztyn 2017, ss. 456. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 64/1: 167-171. Kołodziejski
Stanisław. 1985. Les éperons à molette du territoire de la Petite Pologne au Moyen Age. W: A. Ko kowski (red.), Mémoires archéologiques. Lublin: 161—179. Kondracki Jerzy. 1977. Regionyfizycznogeograficzne Polski. Warszawa. Korobkova Galina Fiodorowna. 1999. Narzędzia w pra dziejach. Podstawy badania funkcji metodą traseologiczną. Toruń. Korzec Paweł. 1962. Kalisz w latach rewolucji 19051907. W: A. Gieysztor, K. Dąbrowski (red.), Osiemnaście wieków Kalisza. Studia i materiały do dziejów miasta Ka lisza i regionu kaliskiego, t. 3. Kalisz: 358-396.
Bibliografia KOSTRZEWSKI Bogdan. 1939a. Osełki i podkładki z Gniezna. W: J. Kostrzewski (red.), Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII w.) w świetle wykopalisk. Poznań: 125—128. Kostrzewski Bogdan. 1939b. Przęśliki gnieźnieńskie. W: J. Kostrzewski (red.), Gniezno w zaraniu dziejów (od VIII do XIII w.) w świetle wykopalisk. Poznań: 129—135. Kostrzewski Józef. 1919. Grodziska i zamczyska wielko polskie. W: Z Komisji Archeologicznej Tow. Przyjaciół Nauk. Sprawozdania z posiedzeń. PrzeglądArcheologiczny 1/1-2: 62-64. Kostrzewski Józef. 1919-1920. Pisanki wczesnohistoryczne. Przegląd Archeologiczny 1/1—2: 42—44. Kostrzewski Józef. 1920. Dział przedhistoryczny Mu zeum Ziemi Kaliskiej w Kaliszu. Wiadomości ArcheologiczneNH-V. 2WI-TV1. Kostrzewski Józef. 1946. Prasłowiańszczyzna. Zarys dzie jów i kultury Prasłowian. Poznań. Kostrzewski Józef. 1949. Kultura prapolska. Wyd. 2. Po znań. Kostrzewski Józef. 1961. Kultura prapolska. Warszawa. Kostrzewski Józef. 1962. Kultura prapolska. Wyd. 3 [rozsz. i uzup]. Warszawa. Kostrzewski Józef. 1964. Kłódki, [hasło] W: W. Kowalenko, G. Labuda, T. Lehr-Spławiński (red.), Słownik Staro żytności Słowiańskich, t. 2. Wrocław—Warszawa—Kra ków: 428-429. Kostrzewski Józef. 1968. Grzechotki wczesnośrednio wieczne bez polewy. Archeologia Polski 13/1:211-218. Kościński Bogdan. 1998. Wstępne wyniki badań na sta nowisku 2 w Gdańsku w 1996 roku. W: H. Paner (red.), Gdańsk średniowieczny w świetle najnowszych badań ar cheologicznych i historycznych. Materiały z konferencji zorganizowanej z okazji tysiąclecia Gdańska (997-1997). Gdańsk: 94-118.
Kotowicz Piotr N. 2014. Topory wczesnośredniowieczne z ziem polskich. Katalog źródeł. Rzeszów. Kowalczyk Jerzy. 2009. Kazimierz Stronczyński i jego dzieło o inwentaryzacji zabytków. W: J. Kowalczyk, przy udziale R. Kunkla, W. Szymańskiego, W. Boberskiego (oprać.), Kazimierza Stronczyńskiego Opisy i widoki zabyt ków w Królestwie Polskim (1844—1855), t. I. Ogólne sprawozdanie Delegacji. Warszawa: 279—359. Kowalenko Władysław. 1938. Grody i osadnictwo grodo we Wielkopolski wczesnohistorycznej (od VII do XII wieku). Biblioteka Prehistoryczna, t. III. Poznań. Kowalewska Barbara. 2008. Wczesnośredniowieczne przedmioty drewniane z Żółtego (stanowisko 33). W: P. Kucypera, S. Wadyl (red.), Kultura materialna śre dniowiecza w Polsce. Materiały ze studenckiej konferencji naukowej, Toruń, 24—25 kwietnia 2008 roku. Toruń: 43-57. Kowalewska Halina. 1977. Gospodarka komunalna Ka lisza w okresie Polski Ludowej. W: W. Rusiński (red.), Dzieje Kalisza. Poznań: 770—781. 409 Kowalska Anna Bogumiła. 2003. Wyroby z poroża i ko ści. W: W. Łosiński (red.), Szczecin we wczesnym średnio wieczu. Wschodnia część suburbium. Szczecin: 314-317. Kowalska Anna Bogumiła. 2011. Zabudowa mieszkalnogospodarcza. W: A.B. Kowalska, Μ. Dworaczyk (red.), Szczecin wczesnośredniowieczny: nadodrzańskie centrum. Origines Polonorum, t. V. Warszawa: 163-197. Kowalska Halina, Sikorski Janusz. 1994. Sarnicki Stani sław h. Slepowron. W: H. Markiewicz i in. (red.), Polski słownik biograficzny, t. XXXV. Warszawa-Kraków: 217-223. Kozieł Stanisław, Fraś Mieczysław. 1979. Stratygrafia kulturowa w rejonie przedromańskiego
kościoła В na Wa welu. Wrocław-Kraków. Kozłowska Ryta. 1956. Wystawa Polowa Stacji Archeolo gicznej IHKM PAN w Kaliszu. Wiadomości Archeologicz- исХХІІІ/1: 123. Kozłowska Ryta. 1968a. Sesje naukowe w Kaliszu. Rocz nik Kaliski I: 394—396. Kozłowska Ryta. 1968b. Uroczystości 1000-lecia państwa polskiego i XVIII wieków Kalisza. Rocznik Kaliski I: 397-399. Kozłowski Karol. 1887. Sprawozdanie z czynności wy działu historyczno-literackiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk z czasu od 1 lipca 1886 do 1 stycznia 1887. Rocz niki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego XV: 104-109. Kozłowski Tomasz. 2012. Stan biologiczny i warunki życia ludności in Culmine na Pomorzu Nadwiślańskim (X—XIII wiek). Studium antropologiczne. Mons Sancti Laurentii, t. 7. Toruń. Kóćka-Krenz Hanna. 1983. Złotnictwo skandynawskie IX—XI w. Poznań. Kocka-Krenz Hanna. 1993. Biżuteria północno-zachodnio-słowiańska we wczesnym średniowieczu. Poznań. Kóćka-Krenz Hanna. 2005. Rezydencja pierwszych Pia stów na poznańskim grodzie. W: H. Kóćka-Krenz (red.), Poznań we wczesnym średniowieczu, t. 5. Poznań: 59-80. Kóćka-Krenz Hanna. 2006. Pochówki królewskie w kate drze poznańskiej. Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski 2: 39-55. Kóćka-Krenz Hanna. 2016. Pracownia złotnicza na po znańskim grodzie. W: Μ. Dworaczyk, A.B. Kowalska, S. Moździoch, Μ. Rębkowski (red.), Świat Słowian wcze snego średniowiecza. Szczecin-Wrocław: 257—272. Kóćka-Krenz Hanna. 2020. A goldsmith’s workshop in the Poznań stronghold as an indication of cultural contacts between the Piast and the Premyslid dynasties. Historia Slavorum Occidentis
2(25): 91—108. Krakowiecka Ludmiła. 1956. Maciej z Miechowa. Lekarz i uczony Odrodzenia. Warszawa. Krawiec Adam. 2009. Kilka uwag na temat genezy Kroniki Wielkopolskiej. W: Z. Górczak, J. Jaskulski (red.), Wiel kopolska — Polska — Czechy. Studia z dziejów średniowiecza
410 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu ofiarowane Profesorowi Bronisławowi Nowackiemu. Publi kacje IH UAM, 88. Poznań: 199-215. KRĄPIEC Marek. 1992. Wyniki analizy dendrochronologicznej prób drewna dębowego z grobli i grodziska w Ka liszu [maszynopis niepublikowany, Archiwum IAE PAN, Warszawa]. Krąpiec Marek. 2008. Datowanie bezwzględne prób drewna z Kalisza-Zawodzia [maszynopis niepublikowa ny, Archiwum IAE PAN, Warszawa]. Krąpiec Marek. 2009. Datowanie bezwzględne próbki drewna z tzw. chałupy „komesa” z Kalisza-Zawodzia [maszynopis niepublikowany, s. 1-2, archiwum IAE PAN, Warszawa]. Kroesen Justin E.A. 2013. Ciborios y baldaquinos en Iglesias medievales. Un panorama europeo. Codex Aquilarensis29'. 189-222. Król Helena. 1974. Dawne kowalstwo i ślusarstwo w zbio rach Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Bytom. Król Marek. 2016. Ksiądz, który nie bał się cara. Kurier Błaszkowski 2 (22): 20. Kruczek Jan. 2002. Kusze. Katalog zbiorów. Pszczyna. Krukowski Stefan. 1913. Cmentarz w Piwonicach (pow. Kaliski). Światowit XI: 43-50. Krysiak Kazimierz, Kobryń Henryk, Kobryńczuk Franciszek. 2007. Anatomia zwierząt. Aparat ruchowy. Warszawa. Krzyszczukówna Irena. 1958. Konferencja naukowa na wykopaliskach na Zawodziu w Kaliszu. Ziemia kaliska 11/7(11): 5. Krzyżanowski Stanisław. 1890. Dyplomy i kancelaria Przemysława II studium z dyplomatyki polskiej 13 wie ku. Pamiętnik Akademii Umiejętności w Krakowie. Wy dział Filologiczny i Historyczno-Filozoficzny 8: 122—192. Kubiak Stanisława. 1970. Monety pierwszych Jagiellonów (1386—1444). Wrocław—Warszawa—Kraków. Kubiak
Stanisława. 1998a. Monety koronne z drugiej połowy XV w. (1447—1506). Wiadomości Numizmatycz ne 42/3-4 (165-166): 119-181. Kubiak Stanisława [współpraca Borys Paszkiewicz], 1998b. Znaleziska monet z lat 1146-1500 z terenu Polski. Inwentarz. Poznań. Kucharski Gerard. 2004. Powstanie kościoła NMP w Kaliszu i podział miasta na dwie parafie w 1303 r. W: G. Kucharski, ks. J. Plota (red.), Kolegiata kaliska naprzestrzeni wieków 1303—2003. Materiały z konferencji nauko wej odbytej w Sanktuarium Świętego Józefa w Kaliszu z okazji Jubileuszu 700-lecia Parafii Kolegiackiej w Kali szu, 6 listopada 2003. Kalisz: 29-44. Kuczyński Stefan Μ. 1965. Miechowita jako historyk. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej. Seria A: Historia nauk społecznych, z. 7: 3—45. Kumor Bolesław ks. 1959. Organizacja Archidiakonalna w Małopolsce Południowej. Prawo Kanoniczne: kwartal nik prawno-historyczny 2/1-2: 391-423. Kunicki Bogumił. 1968. Ballada kaliska. Legenda o złotej trumnie. Ziemia kaliska XII/18 (325) [4 maja]: 4. Kurnatowscy Zofia i Stanisław. 1996. Znaczenie komu nikacji wodnej dla społeczeństw pradziejowych i wcze snośredniowiecznych w Polsce. W: Z. Kurnatowska (red.), Słowiańszczyzna w Europie średniowiecznej, t. 1. Wrocław: 117—123. Kurnatowska Zofia. 1973. Główne momenty w rozwoju wczesnośredniowiecznego garncarstwa polskiego. Kwar talnik Historii Kultury Materialnej XXI/3: 435M47. Kurnatowska Zofia. 1997. Badania nad początkami państwa polskiego. Próba bilansu. Slavia Antiqua 38: 25-38. Kurnatowska Zofia. 1998. Gród w Kaliszu na tle grodów piastowskich. W: T. Baranowski (red.),
Kalisz wczesnośre dniowieczny. Materiały z Sesji, Kalisz 15 czerwca 1998. Kalisz: 5-12. Kurnatowska Zofia, Kara Michał. 2010. Wczesnopiastowskie regnum — jak powstało i jaki miało charakter? Próba spojrzenia od strony źródeł archeologicznych. Slavia Antiqua 51: 23-96. Kurnatowska Zofia, Wyrwa Andrzej Marek (red.). 2016. Ostrów Lednicki. Rezydencjonalno-stołeczny ośrodek pierwszych Piastów. Origines Polonorum, t. 9. Warszawa. Kurnatowski Stanisław (red.). 2015. Międzyrzecz. Gród i zamek w wiekach IX—XIV. Wyniki prac wykopalisko wych z lat 1954—1961. Origines Polonorum, t. 8. War szawa. Kurnatowski Stanisław, Nalepa Jerzy. 1961. Zprzeszło ści Międzyrzecza. Poznań. Küchelmann Hans Christian, Zidarov Petar. 2005. Let’s skate together! Skating on bones in the past and today. W: H. Luik, A.M. Choyke, C.E. Batey, L. Lóugas (red.), From Hooves to Horns, from Mollusc to Mammoth Manufacture and Use of Bone Artefacts from Prehistoric Times to the Present. Proceedings ofthe 4th Meeting ofthe ICAZ Worked Bone Research Group at Tallinn, 26th—31я ofAugust2003. Tallin: 425-415. Kürbis Brygida. 1970. Wstęp. W: Kronika wielkopolska (Chronica Poloniae Maioriś). Wydała i komentarzem opatrzyła B. Kürbis. Pomniki Dziejowe Polski. Seria II, t. VIII. Warszawa: V-XXXIV. Kürbis Brygida. 1975. Wizerunki Piastów w opiniach dziejopisarskich. W: R. Heck (red.), Piastowie w dziejach Polski. Zbiór artykułów z okazji trzechsetnej rocznicy wyga śnięcia dynastii Piastów. Wrocław: 196-228. Kürbis Brygida. 2001. Jak Mistrz Wincenty pisał historię Polski. W: K.R. Prokop (red.), Mistrz Wincenty Kadłu bek.
Człowiek i dzieło, pośmiertny kult i legenda. Materia ły sesji naukowej - Kraków, 10 marca 2000. Kraków: 59-78. Kürbis Brygida. 2003. [Komentarz]. W: Mistrz Wincenty Kadłubek. Kronika polska. Przełożyła i opracowała B. Kürbis. Wrocław (na podst. wyd. z 1996 r.).
Bibliografia Kürbisôwna Brygida. 1952. Studia nad Kroniką wielko polską. Prace Komisji Historycznej Wydziału Historii i Nauk Społecznych PTPN, t. XVII/1. Poznań. Kürbisôwna Brygida. 1959. Dziejopisarstwo wielkopolskie XIII i XIV wieku. Warszawa. Kürbisôwna Brygida. 1964. Inskrypcje na ziemiach słowiań skich: III. Polska: 3. Inskrypcje informacyjno-użytkowe. Słup drogowy w Koninie, [hasło] W: W. Kowalenko, G. Labuda, T. Lehr-Spławiński (red.), Słownik Starożytności Słowiań skich, t. 2. Wrocław-Warszawa-Kraków: 271-275. Kwiatkowska Barbara. 2005. Mieszkańcy średniowiecznego Wrocławia. Ocena warunków życia i stanu zdrowia w uję ciu antropologicznym. Wrocław. Kwiatkowski Władysław. 1931. O uwzględnianie dziejów Kalisza w nauczaniu historii Polski. Kalisz (Odb. z Ziemi kaliskiej 12/4, 1931). Kwiatkowski Władysław. 1932. Przewodnik po Kaliszu. Kalisz. Kwiatkowski Władysław. 1936. Kalisz i okolice. Informa tor turystyczny. Kalisz. Labuda Gerard. 1954. W sprawie pochodzenia nazw: Wielkopolska i Małopolska. Przegląd Zachodni X/5-6: 112-119. Labuda Gerard. 1969a. Przynależność terytorialna Ziemi Lubuskiej w XII i XIII wieku. Roczniki Historyczne XXXV: 19-32. Labuda Gerard. 1969b. Zmagania Mieszka o utrzymanie władzy monarszej w Polsce w latach 1173-1202. W: J. Topolski (red.), Dzieje Wielkopolski, 1.1: Do roku 1793, Poznań: 286-288. Labuda Gerard. 1983. Zaginiona kronika z pierwszej poło wy XIII wieku w Rocznikach Królestwa Polskiego Jana Długosza. Próba rekonstrukcji. Seria Historia UAM, nr 106. Poznań. Labuda Gerard. 1995a. Przeniesienie koronacji królew skich z Gniezna do
Krakowa w XIV wieku. W: W. Bu kowski i in. (red.), Cracovia Polonia Europa. Studia z dziejów średniowiecza ofiarowane Jerzemu Wyrozumskiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin i czterdziestole cie pracy naukowej. Kraków: 47-58. Labuda Gerard. 1995b. Śmierć Leszka Białego (1227). Roczniki Historyczne LXI: 7—36. Lasota-Moskalewska Alicja. 2008. Archeozoologia. Ssaki. Warszawa. Lasota Moskalewska Alicja, Piątkowska-Małecka Joanna, GRĘZAK Anna. 2001. Rozpoznanie przyna leżności gatunkowej i anatomicznej szczątków zwie rzęcych ze stanowiska Kalisz-Zawodzie poddanych obróbce rzemieślniczej [maszynopis w IAE PAN, War szawa] . Lech Jacek. 1997-1998. Between captivity and freedom: Polish archaeology in the 20th century. Archaeologia Polona 35-36 (Special theme: Archaeology in the 20th century. Ideas — people — research): 25—222. 411 Lech Jacek, Piotrowska Danuta. 2019. Paweł Jasienica i archeologia. Sensus Historiae 37/4: 63—104. Leciejewicz Lech. 1961. Ujście we wczesnym średniowie czu. Polskie Badania Archeologiczne, t. 8. Wrocław— —Warszawa. Lee-Thorp Julia. A. 2008. On Isotopes and Old Bones. Archaeometry 50/6: 925—950. https://doi.Org/10.llll/j.1475-4754.2008.00441.x Lehr-Spławiński Tadeusz. 1946. O pochodzeniu i praojczyżnie Słowian. Prace Instytutu Zachodniego, nr 2. Po znań. Lelewel Joachim. 1857. Grobowe królów polskich pomniki. Poznań. Lewicki Jakub. 1999. Inwentaryzacja zabytków w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Ochrona Zabytków 52/4 (207): 375-390. Lewicki Tadeusz. 1956. Znaczenie handlowe Drohiczyna nad Bugiem we wczesnym średniowieczu i zagadkowe
plomby ołowiane znalezione w tej miejscowości. Kwar talnik Historii Kultury Materialnej 4/2: 289—297. Librowski Stanisław, ks. 1958. Stulecie ,Albumu Kali skiego”. Ziemia kaliska 11/5 (9): 5, 14. Librowski Stanisław, ks. 1961. Ksiądz Jan Nepomucen Sobczyński (1861—1942). Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne 2/1-2: 323-330. Lipińska Olga. 1973. Wczesnośredniowieczne bransolety szklane z Warszawy-Pelcowizny. Wiadomości Archeolo giczne 38/2: 329—347. Lisowa Eleonora. 1983. Zbiór fajek podczas badań ratow niczych na trasie W-Z we Wrocławiu. Silesia Antiqua 25: 125-138. Lisowska Ewa, Gunia Piotr. 2019. Przedmioty kamienne i ozdobne kamienie jubilerskie. W: K. Zamelska-Monczak (red.), Santok. Strażnica i klucz Królestwa Polskiego. Wyniki badań z lat 1958-1965. Warszawa: 276-286. Lodowski Jerzy. 1972. Sądowel we wczesnym średniowie czu. Wrocław. Lovejoy C. Owen. 1985. Dental Wear in the Libben Population: Its Functional Pattern and Role in the Determination of Adult Skeletal Age at Death. American Journal ofPhysical Anthropology 68/1: 47-56. https://doi.org/10.1002/ajpa.1330680105 Lovejoy C. Owen, Meindl Richard S., Pryzbeck Thomas R., Mensforth Robert P. 1985. Chronological Metamorphosis of the Auricular Surface of the Ilium: A New Method for the Determination of Adult Skeletal Age at Death. American Journal ofPhysical Anthropology 68 (1): 15-28. https://doi.org/10.1002/ajpa.1330680103. Lyman R. Lee. 1994. Vertebrate taphonomy. Cambridge. Lastowiecki Mateusz. 1989. Stratygrafia i chronologia Ostrowa Lednickiego. Studia Lednickie I: 17-70. Łosińska Alina. 2008. Księgę ziemi
należy całym sercem czytać!, czyli o dorobku badawczym śp. Edwarda Dą-
412 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu browskiego. W: B. Gruszka (red.), ad Oderam fluvium. Księga dedykowana pamięci Edwarda Dąbrowskiego. Zie lona Góra: 27-39. Łosiński Władysław. 1991. Feldberg. W: Słownik Staro żytności Słowiańskich. T. VIII/1. Wrocław-Warszawa— Kraków—Gdańsk: 126-132. Łosiński Władysław. 1993. Groby typu Alt Käbelich w świetle badań przeprowadzonych na cmentarzysku wczesnośredniowiecznym w Świelubiu pod Kołobrze giem. Przegląd Archeologiczny 41: 17-34. Łosiński Władysław. 1996. Menkendorf. Typ ceramiki. Słownik Starożytności Słowiańskich. T. VIII/2. Wrocław— —Warszawa-Kraków—Gdańsk: 435—439. Łosiński Władysław. 2000. W: H. Samsonowicz (red.), Ziemie polskie w X wieku i ich znaczenie w kształtowa niu się nowej mapy Europy. Pomorze bardziej słowiańskie czy bardziej „bałtyckie”?. Kraków: 119—141. Łosiński Władysław, Rulewicz Marian, Wesołowski Stefan. 1983. Wykop I. W: E. Cnotliwy, L. Leciejewicz, W. Łosiński (red.), Szczecin we wczesnym średniowieczu. Wzgórze Zamkowe. Wrocław: 15—61. Łowmiański Henryk. 1960. Kiedy powstała Kronika Wielkopolska? Przegląd Historyczny LI/2: 398-410. Łowmiański Henryk. 1969. Podstawy gospodarczo-spo łeczne i struktura plemienna Polan. W: J. Topolski (red.), Dzieje Wielkopolski, t. 1. Do roku 1793. Poznań. Łowmiański Henryk. 1985. Początki Polski. Polityczne i społeczne procesy kształtowania się narodu do początku wieku XIV, t. VI/1—2. Warszawa. Lukasiewicz Kazimierz. 1939. Przedmioty żelazne z Gnie zna. W: J. Kostrzewski (red.), Gniezno w zaraniu dziejów (od VIIIdo XIII wieku) w świetle wykopalisk). Poznań:
41-56. Łukaszewicz Józef. 1838. Obraz Historyczno-Statystyczny miasta Poznania w dawniejszych czasach, t. I. Poznań. Łukomiak Karol. 2016. Zamykanie pomieszczeń w póź nośredniowiecznych siedzibach mieszkalno-obronnych na podstawie źródeł archeologicznych. W: K. Marinov, К. Szadkowski, К. Węgrzyńska (red.), Varia Mediaevalia. Studia nad średniowieczem w 1050 rocznicę Chrztu Polski. Łódź: 141-154. MacGregor Arthur, Mainman Anna, Rogers Nicola. 1999. Craft, Industry and Everyday Life. Bone, Antler, Ivory and Horn from Anglo-Scandinavian and Medieval York. Bradford. Makarov Leonid Dmitrievic. 1998. Voennaâ arheologiâ. Moskva. / Макаров Леонид Дмитриевич. 1998. Военная археология. Москва. Makiewicz Tadeusz, Prinke Andrzej. 1981. Teoretyczne możliwości identyfikacji miejsc sakralnych. Przegląd Ar cheologiczny 28: 57-90. Makowiecka Marzena, Makowiecki Daniel. 2015. Identyfikacja zoologiczna przedmiotów z kości i poroża odkrytych w Międzyrzeczu w warstwach grodziska (stan. 1) i podgrodzia (stan. la). W: S. Kurnatowski (red.), Międzyrzecz. Gród i zamek w wiekach IX—XIV. Origines Polonorum УШ. Warszawa: 409—421. Makowiecki Daniel. 2010. Wczesnośredniowieczna gospo darka zwierzętami i socjotopografia in Culmine na Pomo rzu Nadwiślańskim. Studium archeozoologiczne. Toruń. Makowiecki Daniel. 2013. Wytwory z poroża i kości w uję ciu zoologicznym. W: Μ. Bogucki, M.E Jagodziński (red.), Studia nad Truso. Truso Studies II. Elbląg: 183—220. Makulski Igor 2004. Średniowieczne militaria z grodziska Kalisz-Zawodzie (Badania 1958-1992) [praca magister ska napisana pod kierunkiem prof. A.
Buko, Instytut Archeologii UW, Warszawa]. Malinowska Maria. 1961. Badania na stanowisku Ostrów Tumski 17 w Poznaniu w latach 1953—1954. W: W. Hensel (red.), Poznań we wczesnym średniowieczu. T. III. Wrocław: 7-95. Malinowska Maria. 1974. Badania wykopaliskowe na placu Katedralnym w 1958-1959. W: W. Hensel, J. Żak (red.), Poznań we wczesnym średniowieczu. T. IV. Wro cław: 7-46. Malinowski Tadeusz. 1993. Wczesnośredniowieczne het ki czy wirujące kostki. Słupskie Studia Historyczne. Słupsk: 3-13. Małecki Aleksander. 2013. „Historyków nie zaniechaj czytać. ”. Studia nad twórczością historyczną Marcina Kromera i jej renesansową recepcją. Poznań. Małecki Antoni. 1890. Studia heraldyczne. T. II. Lwów. Małecki Antoni. 1894. Kronika Baszka czyli t. zw. Kroni ka Wielkopolska. Lwów (odb. z „Kwartalnika Historycz nego”. R. VIII. 1894). Małyszko Stanisław. 2003. Kobyliński Piotr. W: D. Wań ka (red.), Słownik biograficzny Wielkopolski PołudniowoWschodniej ziemi kaliskiej, t. II. Kalisz: 104—105. Marciniak Ryszard. 1999. O rzekomym herbie Wielko polski XIV i XV wieku. Roczniki Historyczne LXV: 53-72. Marciniak-Kajzer Anna. 1994. Dwór obronny w Proboszczewicach koło Płocka. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica 18: 25—58. Marciniak-Kajzer Anna. 2011. Średniowieczny dwór ry cerski w Polsce. Wizerunek archeologiczny. Łódź. Marcinkowski Mirosław. 2005. Ślady produkcji rogowniczej w średniowiecznym i nowożytnym Elblągu. Pomorania Antiqua 20: 437—448. Matuszewska-Kola Wiesława. 2000. Przedmioty z kości i poroża. W: Z. Kurnatowska (red.), Wczesnośrednio wieczne mosty przy
Ostrowie Lednickim, t. 1 : Mosty traktu gnieźnieńskiego. Biblioteka Studiów Lednickich 5. Lednica-Toruri: 201—206. Mądry Wojciech. 2012. Nekropolie Piastów [praca dok torska napisana pod kierunkiem prof, nadzw. PAN R. Grzesika]. Poznań. Medvedev Aleksandr Filippovic. 1966. Rucnoe metateГпое orużie (luk, strely, samostrel) VIII—XIVw. Arheologia
Bibliografia SSSR. Svod arheologićeskih istocnikov E 1-36. Moskva. / МЕДВЕДЕВ Александр Филиппович. 1966. Ручное метательное оружие (лук и стрелы, самострел) ѴШ-ХІѴ ее. Археология СССР. Свод археологческих источников Э 1-36. Москва. Medvedeva Mariä Vladimirovna, Vseviov Lev MIHAJLOvic, Musin
Aleksandr Evgen’evic, Tichonov Igor’ Evovic. 2009. Ocerk istorii deâtel’nosti Imperatorskoj Arheologiceskoj Komissii v 1859—1917 gg. W: A.E. Mu sin, E.N. Nosov (red.), Imperatorskaâ Arheologiëeskaâ Komissiâ (1859-1917). K 150-letiû со dnâ osnovaniâ. U istokov oteëestvennoj archeologii i ohrany
kulturnogo naslediâ. Sankt-Peterburg: 21-247. / Медведева Мария Влади мировна, Всевиов Лев Михайлович, Мусин Александр Евгеньевич, Тихонов Игорь Львович. 2009. Очерк истории деятельности Императорской Археологической Комиссии в 1859-1917 rr.W: А.Е. Му син, Е.Н. Носов (red.), Императорская
Археологическая Комиссия (1859-1917). К 150-летию со дня основания. У истоков отечественной археологии и охраны, культурного наследия. Санкт-Петербург: 21—247. Meindl Richard S„ Lovejoy С. Owen. 1985. Ectocranial Suture Closure: A Revised Method for the Determination of Skeletal Age at Death Based
on the Lateral-Anterior Sutures. American Journal ofPhysical Anthropology 68/1: 57-66. https://doi.org/10.1002/ajpa. 1330680106. Meindl Richard S., Lovejoy C. Owen, Mensforth Robert P., Don Carlos Lydia. 1985. Accuracy and Direction of Error in the Sexing of the Skeleton: Implications for
Paleodemography. American Journal of Physical Anthropology 68/1: 79—85. https://doi.org/10.1002/ajpa. 1330680108. Merhautovä
Aneźka. 1971. Ranê stfedoveka architektura w Cechach. Praha. Miasto Kalisz. 1845. Miasto Kalisz w świetle opisu z 1845 r. Tekst zebrała i do druku przygotowała Anna Rynkowska. Rocznik Kaliski XVIII: 245-279. Michalik Marek, Pavlenko Sergiy V, Paszkowski Ma riusz, ToMASEvsKij Andrij P., Wołoszyn Marcin. 2003. Wyroby uznawane za wykonane z łupku owruckiego w Europie Środkowej i Północnej - import czy wyrób lokalny? W: Μ. Łanczont, J. Nogaj-Chachaj (red.), Fundacja na rzecz Nauki Polskiej dla archeologii. Podsumowanie programów TRAKT i ARCHEO, Lublin: 55-59. Michas Uwe. 2020. Słowiański kompleks grodowo-osadniczy w Spandau. W: Ł. Kaczmarek, P. Szczepanik red., Słowianiepołabscy. Gniezno—Szczecin: 139—154. MICHNIEWICZ Maria, [brak daty a]. Ekspertyza botaniczna zabytków z drewna z badań na grodzisku wczesnośre dniowiecznym na Zawodziu w Kaliszu w roku 1962 przekazanych do badań w IAE [maszynopis w zbiorach IAE PAN, Warszawa]. 413 Michniewicz Maria, [brak daty b]. Opracowanie wyni ków analizy taksonomicznej pozostałości drzew i krze wów odnalezionych w trakcie badań na grodzisku wcze snośredniowiecznym na Zawodziu w Kaliszu [maszynopis w zbiorach IAE PAN, Warszawa]. Michniewicz Maria, [brak daty c]. Wyniki oznaczeń bo tanicznych wyrobów drewnianych i fragmentów drewna odnalezionego w trakcie badań na grodzisku wczesnośre dniowiecznym na Zawodziu w Kaliszu [maszynopis w zbiorach IAE PAN, Warszawa]. Mika Norbert. 2010. Mieszko książę raciborski i pan Kra kowa — dzielnicowy władca Polski (ok. 1142—1211). Kra ków. Mikuła Maciej. 2008. Mistrza Wincentego Kronika a An
nales regni Polonorum deperditi·. w poszukiwaniu źródeł do dziejów Polski piastowskiej w III i IV księdze Kroniki. Cistercium Mater Noster. Tradycja — Historia — Kultura II/2: 101-129. Miścicki Maciej. 2012. Przedmioty z kości i poroża z ba dań archeologicznych na zamku w Człuchowie w latach 2008-2010 [maszynopis pracy licencjackiej w Instytucie Archeologii UW, Warszawa]. Miścicki Maciej. 2017. Późnośredniowieczne wyroby z kości i poroża z Pucka. W: Μ. Starski (red.), Puck. Kultura materialna małego miasta w późnym średniowie czu. Warszawa: 373-381. Młynarska Marta. 1956. Sprawozdanie z prac wykopali skowych na terenie miasta lokacyjnego w Kaliszu w r. 1955. Materiały Starożytne I: 173—182. Młynarska Marta. I960. Proces lokacji Kalisza w XIII i w pierwszej połowie XIV w. W: A. Gieysztor (red.), Osiemnaście wieków Kalisza. Studia i materiały do dzie jów miasta Kalisza i regionu kaliskiego, t. 1. Kalisz: 103-130. Młynarska-KALETYNOWA Marta. 1994. O kulcie św. Gotarda w Polsce XII i XIII wieku. W: S.K. Kuczyński (red.), Społeczeństwo Polski średniowiecznej. Zbiór stu diów. T. VI. Warszawa: 75-90. MŁYNARSKA-KALETYNOWA Marta. 1998. Kalisz w XI-XII wieku. W: T. Baranowski (red.), Kalisz wczesnośrednio wieczny. Materiały z Sesji, Kalisz 15 czerwca 1998. Kalisz: 13-27. MŁYNARSKA-KALETYNOWA Marta. 2000. Św. Paweł na gro dzie Kaliskim. W: S. Bylina (red.), Kościół, kultura, społe czeństwo. Studia z dziejów średniowiecza i czasów nowożyt nych. Warszawa: 77-85. MŁYNARSKA-KALETYNOWA Marta. 2013. W sprawie ko ścioła Panny Marii w Kaliszu i podziału miasta na dwie parafie w 1303
roku. W: T. Baranowski, A. Buko (red.), Kalisz na przestrzeni wieków. Konferencja naukowa pod przewodnictwem prof, dr hab. Henryka Samsonowicza. Kalisz: 201—212. MŁYNARSKA-KALETYNOWA Marta. 2016. O profesorze Gieysztorze w latach moich studiów i pracy zawodowej.
414 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu W: Μ. Koczerska, P. Węcowski (red.), Aleksander Gieysz tor. Człowiek i dzieło. Warszawa: 239—254. Młynarska-Kaletynowa Marta. 2017. Założenia i pyta nia badawcze programu badań milenijnych. Przegląd Archeologiczny 65: 7-12. Mnich Barbara, Lisowska-Gaczorek Aleksandra, Szo stek Krzysztof. 2018. Dieta mieszkańców Radomia na przestrzeni ostatniego milenium. W: J. Tomczyk (red.), Bioarcheologiczne badania populacji ludzkiej z Radomia od XI do XIX wieku. Warszawa: 129-142. Modrzewska Halina. 1950. Działalność Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie w 1950 r. Spra wozdania P.M.A. III/l—-4: 187—203. Modzelewski Karol. 1975. Organizacja gospodarcza państwa piastowskiego X—XIII wiek. Wrocław—War szawa—Kraków—Gdańsk. Modzelewski Karol. 1982. Złotnicy. Słownik Starożytno ści Słowiańskich. T. 7. Wrocław- Warszawa-Kraków-Gdańsk: 152-153. MoGiLNiKov Vladislav A. 1981. Sibirskie i srednieazjatskie kocevniczeskie drevnosti ХІ-ХГѴ w. W: Stiepi evrazji v epohu srednevekovia. Arheologia SSSR 18. Moskva. / Могиль ников Владислав А. 1981. Сибирские и среднеазиятсие кочевнические древности. Степи Евразии в зпоху средневековья. Археология СССР 18, Москва. MoLSKi Bogusław. 1967. Gatunki drewna używane w śre dniowiecznym Szczecinie do wyrobu przedmiotów co dziennego użytku. Archeologia Polski 13/2: 491-502. Moszczeńska Wanda. 1977. Metodologii historii zarys krytyczny. Wydanie drugie, poprawione i rozszerzone do druku przygotował oraz wstępem poprzedził J. Maternicki. Warszawa. Moszyński Kazimierz. 1929. Kultura ludowa Słowian. II.
Kultura Materialna, [reprint z 2010 r.] Kraków. Moszyński Kazimierz. 1967. Kultura ludowa Słowian. T. 1 : Kultura materialna. Warszawa. Moszyński Kazimierz. 1968. Kultura ludowa Słowian. T. 2: Kultura duchowa, cl. 2. Warszawa. Moździoch Sławomir. 1999. Miejsca centralne Polski wczesnopiastowskiej. Organizacja przestrzeni we wcze snym średniowieczu jako źródło poznania systemu spo łeczno-gospodarczego. W: S. Moździoch (red.), Centrum i zaplecze we wczesnośredniowiecznej Europie Środkowej. Spotkania Bytomskie 3. Wrocław: 21—51. Moździoch Sławomir. 2004. Wrocław-Ostrów Tumski in the Early Middle Ages. W: P. Urbańczyk (red.), Polish Lands at the Turn of the First and the Second Millennia. Warszawa: 319-338. Mroczko Teresa. 1972. Czerwińsk romański. ~W3xszawa. Mrozowicz Wojciech. 2003. Śląska Kronika polska. Wstęp do studium źródłoznawczego (cz. 1). W: Μ. Goliński (red.), Studia z historii średniowiecza. Acta Universitatis Wratislaviensis, nr 2512: Historia, CLXIII. Wro cław: 105-128. Musianowicz Krystyna. 1948/49. Kabłączki skroniowe — próba typologii i chronologii. Swiatowit 20: 115-232. Musianowicz Krystyna. 1955. Przyczynki do osadnictwa mazowieckiego na Podlasiu w XII—XIII wieku. Swiatowit XXI: 247-274. Musianowicz Krystyna. 1957. Wczesnośredniowieczny ośrodek handlowy w Drohiczynie, pow. Siemiatycze. Wiadomości Archeologiczne 24/4: 285-299. Musianowicz Krystyna. 1969. Drohiczyn we wczesnym średniowieczu. Materiały Wczesnośredniowieczne 6: 7-235. Musin Aleksandr Evgen’evic, Nosov Evgenij NIKOLAevic (red.). 2009. Imperatorskaâ Arheologiceskaâ Komissiâ (1859-1917).
К150-letiû со dnâ osnovaniâ. U istokov oteëestvennoj archeologii i ohrany kul'turnogo naslediâ. Sankt-Peterburg. / Мусин Александр Евгеньевич, Носов Евгений Николаевич (red.). 2009. Императорская Археологическая Комиссия (1859-1917). К 150-летию со дня основания. У истоков отечественной археологии и
охраны культурного наследия. Санкт-Петербург. Münch Henryk. 1946. Geneza rozplanowania miast wiel kopolskich XIII i XIVwieku. Prace Komisji Atlasu Histo rycznego Polski PAU, z. IV. Kraków. N. JKS. 1845- [N. JKS]. Miasto Kalisz. Gazeta Handlowa i Przemysłowa 34. Nadolski Andrzej. 1947. O
organizacji samochodowych wycieczek badawczych. Z otchłani wieków XVI/11—12: 164-167. Nadolski Andrzej. 1948. Tyny i Tyńce. Z otchłani wieków 17: 9-12. Nadolski Andrzej. 1954. Studia nad uzbrojeniem polskim w X, XI i XII wieku. Łódź. Nadolski Andrzej. 1961. Joachima Lelewela wkład do archeologii.
Kwartalnik Historyczny LXVIII/4: 931-938. Nadolski Andrzej, Abramowicz Andrzej, Poklewski Tadeusz. 1959. Cmentarzysko z XI wieku w Lutomiersku pod Łodzią. Łódź. Nadolski Andrzej, Abramowicz Andrzej, Poklewski Tadeusz, Kąsinowski Antoni. I960. Łęczyckie opactwo Panny Marii w świetle badań z lat
1954—56. Prace i Ma teriały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, Seria Archeologiczna nr 4. Łódź. Nakielski Witold. 2013. Mennictwo polskie końca XI i początku XII wielu. Stan badań, problemy, propozycje. Warszawski Pamiętnik Numizmatyczny 2: 41—76. Nalepa Jerzy. 1968. Studia nad
wczesnośredniowiecznym osadnictwem i nazewnictwem Ziemi Kaliskiej. Wsie służebne Wielkopolski południowo-wschodniej.
Rocznik Kaliski 1: 292-347. Naruszewicz Adam. 1781. Historya narodu polskiego od początku chrześcianstwa. Panowanie Piastów, t. III. War szawa.
Bibliografia Naruszewicz Adam. 1783- Historya narodu polskiego od początku chrześcianstwa. Panowanie Piastów, t. IV. War szawa. Nasz Jubileusz. . 1957. Nasz Jubileusz 150-1960. Ziemia kaliska 1/3: 2. Nehring Władysław. 1860. O historykach polskich szesna stego wieku, cl. 2: O życiu i pismach Joachima Bielskiego. Poznań. Neugebauer Werner. 1954. Typen mittelalterlichen Holz geschirrs aus Lübeck. W: Frühe Burgen und Städte. Wilhelm Unverzagt zum 60. Geburtstag. Schriften der Sektion für Vor- und Frühgeschichte 2. Berlin: 174—190. Niesiołowska Anna, Perzyńska Maria, Żak Jan. 1960. Badania w Poznaniu na posesji Ostrów Tumski w latach 1950-1953. W: W. Hensel (red.), Poznań we wczesnym średniowieczu. T. II. Warszawa—Wrocław: 67-187. Norska-Gulkowa Maria. 1985. Wyroby z rogu i kości z wczesnośredniowiecznego grodu-miasta na Ostrówku w Opolu. Opolski Rocznik Muzealny 8: 221—308. Nowakowski Andrzej. 1985. Militaria z grodziska w Plemiętach. Elementy rzędu końskiego i oporządzenia jeź dzieckiego. W: A. Nadolski (red.), Plemięta. Średniowiecz ny gródek w ziemi chełmińskiej. Warszawa-Poznań-Toruń: 129-138. Nowakowski Andrzej. 1991. Uzbrojenie średniowieczne w Polsce (na tle środkowoeuropejskim). Toruń. O założeniu. 1816. [Frankowski Józef], O założeniu Szkoły Rycerskiej Kaliskićy [.]. Kalisz. OBRĘBSKA-STARKLOWA Barbara. 1997. Współczesne poglą dy na zmiany klimatyczne w Europie w okresie schyłku małego glacjału. W: J. Trepińska (red.), Wahania klimatu w Krakowie (1792—1995). Kraków: 163-190. Od Kalisii. 2010. S. Suchodolski, Μ. Zawadzki (red.), Od Kalisii do Kalisza.
Skarby doliny Prosny. Katalog wysta wy. Zamek Królewski w Warszawie. 30 kwietnia 2010— —30 maja 2010. Stare Babice. Olczak Hanna, KRASNODĘBSKI Dariusz. 2019. Osobli wości obrzędowości funeralnej na przykładzie cmenta rzyska z grobami w obstawach kamiennych i kurhanami w Szczytach-Dzięciołowie. W: A. Buko (red.), Początki chrześcijaństwa na pograniczu mazowiecko-ruskim w świe tle wyników badań wybranych cmentarzysk. Warszawa: 72-77. Olczak Jerzy. 1958. Z badań nad wczesnośredniowieczną techniką szklarską. Szkło i Ceramika IX/8: 211-215. Olczak Jerzy. 1959. Proizvodstvo steklannyh perstnej na slovânskoj territorii w średnie veka. SovetskaâArheologiâ 3: 81-90. / ОльчакЕжи. 1959. Производство стеклянных перстней на словянской территории в средние века. Советская Археология Ъ: 81—90. Olczak Jerzy. 1968. Wytwórczość szklarska na terenie Polski we wczesnym średniowieczu. Studium archeologiczno-technologiczne. Wrocław. 415 Olczak Jerzy. 1986. Zabytki szklane. W: T. Malinowski (red.), Źródła archeologiczne i antropologiczne do dziejów Rowokołu. Słupsk: 61—106. Olczak Jerzy. 1995. Szkło okienne z badań archeologicz nych w Łeknie. W: A.M. Wyrwa (red.), Osadnictwo i archi tektura w rejonie Łekna we wczesnym średniowieczu. Studia i Materiały do Dziejów Pałuk t. II. Poznań: 269-310. Olczak Jerzy. 2000. Średniowieczne szklane pierścionki — obrączki — kółka. Kilka uwag o technice formowania i funkcji. W: L. Kajzer i in. (red.), Archaeologia et historia. Księga jubileuszowa dedykowana Pani Profesor Romanie Barnycz-Gupieńcowej. Łódź: 311—322. Olczak Jerzy. 2003. Wystrój mozaikowy
wczesnośrednio wiecznej architektury murowanej w Polsce — fikcja czy rze czywistość i Archaeologia Historica Polona 13: 129—145. Olczak Jerzy, JASIEWICZOWA Elżbieta. 1963. Szklarstwo wczesnośredniowiecznego Wolina. Szczecin. Olejnik Mikołaj, SKWORODA Paweł Sz. 2017. Kalisz 29 X 1706. Niechciane zwycięstwo, wybaczona porażka. Pola bitew, nr 43. Zabrze-Tarnowskie Góry. Olivier Georges. 1960. Pratique anthropologique. Paris. Opisanie. . b.r. - Opisanie Historyczne oraz Topograficznostatystyczne Miasta Kalisza w Województwie i Obwodzie Kaliskim położonego. W: Nowy Kalendarz Kaliski na rok zwyczayny 1831. Rok pierwszy i Nowy Kalendarz Domowy na rok zwyczayny 1831 maiący dni 365 na południk ipoziom Kaliski obrachowany. Kalisz [1830], brak numeracji stron. Opisy i widoki. 2009. J. Kowalczyk, przy udziale R. Kunkla, W. Szymańskiego, W. Boberskiego (oprać.), Kazimierza Stronczyńskiego Opisy i widoki zabytków w Królestwie Polskim (1844—1855), 1.1. Ogólne sprawoz danie Delegacji. Warszawa. Opisy i widoki. . 2011. P. Wątroba, Μ. Topińska, E. Wielogłowska, przy udziale E. Smulikowskiej, W. Szymań skiego (oprać.), Kazimierza Stronczyńskiego Opisy i wido ki zabytków w Królestwie Polskim (1844—1855), t. III. Gubernia Warszawska. Warszawa. OSIPOWICZ Grzegorz. 2005. Metody rozmiękczania kości i poroża w epoce kamienia w świetle doświadczeń archeolo gicznych oraz analiz traseologicznych. Toruń. Ossowski Waldemar, Krąpiec Marek. 1999. Problemy datowania bezwzględnego najstarszych zabytków szkut niczych z terenu Polski metodą dendrochronologiczną. Przegląd Archeologiczny 77: 155—165·
Ostrowska Elżbieta. 1962 [1961]. Drewniane budownic two i obróbka drewna we wczesnośredniowiecznym Wrocławiu. Etnografia Polska 6: 302-319. Ottaway Patrick. 1992. Anglo-Scandinavian Ironwork Jrom 16-22 Coppergate. Archaeology of York 17/6: The Small Finds. London. Otwarcie. 1900. Otwarcie wystawy archeologicznej. Gazeta Kaliska VIII/118 (13/26 maja): 1-2. Ożóg Krzysztof. 1999. Bolesław. W: S. Szczur, K. Ożóg (red.), Piastowie. Leksykon biograficzny. Kraków: 120—121.
416 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu Ożóg Krzysztof. 2017. Kontakty personalne i instytucjo nalne Jana Długosza z krakowskim środowiskiem uni wersyteckim. Uwagi o stanie i perspektywach badań. Studia Zródłoznawcze LV: 163—172. Pankiewicz Aleksandra, Siemianowska Sylwia. 2018. Problem funkcjonowania wczesnośredniowiecznej pra cowni szklarskiej w obrębie niemczańskiego kompleksu osadniczego. Przegląd Archeologiczny 66: 237-260. Parczewski Alfons. 1911. Rys historyczny Towarzystwa Kredytowego miasta Kalisza. Wydanie jubileuszowe (1886-1911 r.). Opracował i rzutem oka na przeszłość Kalisza poprzedził Alfons Parczewski. Kalisz. Parczewski Michał. 1988. Początki kultury wczesnosło wiańskiej w Polsce. Krytyka i datowanie źródeł archeolo gicznych. Wrocław. Paszkowska Róża. 2013. Zabytki z kości i poroża. W: J. Kalaga (red.), Sutiejsk. Gród pogranicza polsko-ruskiego z X—XIII wieku. Studium interdyscyplinarne. Warszawa— Pękowice: 104-116. Paszkowski Mariusz, Tomasevs’kij Andrej, Wołoszyn Marcin. 2001. Pochodzenie przęślika z Pełnatycz w świe tle analiz geologicznych. Rocznik Przemyski 37/1: 61-64. Pauk Marcin R. 2010. Piastowska imitatio imperii na prze łomie XI i XII wieku? W: A. Bartoszewicz, G. Myśliwski, J. Pysiak, P. Żmudzki (red.), Świat średniowiecza. Studia Pieniak Krzysztof. 2002-2003. Wyroby z kości z grodzi ska na Zawodziu w Kaliszu [praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. J. Okulicza-Kozaryna, Warszawa, Instytut Archeologii UW]. Pietrusińska Maria. 1971. Sztuka polska przedromańska i romańska do schyłku XIII wieku. Katalog i biblio grafia
zabytków. Μ. Walicki, Dzieje sztuki polskiej. T. I. Warszawa. Poche Emanuel (red). 1977-1982. Umêlecké pamdtky Cech, t. I-IV. Praha. Podwińska Zofia. 1962. Technika uprawy roli w Polsce średniowiecznej. Wrocław-Warszawa-Kraków. Poisson Olivier, Thirion Anna, Giresse Pierre, Mallet Géraldine, Martzluff Michel, Riva P. Marco OSB, Weets Olivier 2014, Les tribunes de Cuxa et de Serrabona. Deux clôtures de choeur exceptionnelles de l’epoque romane. Montpellier. Polak Zbigniew. 1996. Przedmioty wykonane z drewna. W: Μ. Rębkowski (red.), Archeologia średniowiecznego Kołobrzegu, I. Badania przy ul. Ratuszowej 9-13. Koło brzeg: 331-336. Polak Zbigniew. 1997. Zabytki wykonane z drewna. W: Μ. Rębkowski (red.), Archeologia średniowiecznego Koło brzegu, II. Kołobrzeg: 229—233. Polak Zbigniew. 1998. Przedmioty drewniane. W: ofiarowane Profesorowi Henrykowi Samsonowiczowi. Μ. Rębkowski (red.), Archeologia średniowiecznego Koło Warszawa: 492-523. Pawlata Lech. 2016. Plomby typu drohiczyńskiego - pro brzegu, III. Kołobrzeg: 253—258. Polak Zbigniew. 1999. Średniowieczne przedmioty wyko blematyka badań. Podlaskie Zeszyty Archeologiczne 12: 71-126. nane z drewna. W: Μ. Rębkowski (red.), Archeologia Pearson Karl. 1899. Mathematical Contributions to the Theory of Evolution. V. On the Reconstruction of the Stature of Prehistoric Races. Philosophical Transactions of the Royal Society ofLondon. Series A, Containing Papers of a Mathematical or Physical Character 192: 169—244. Pelczar Sławomir 2013. Władysław Odonic książę wielko polski, wygnaniec i protektor Kościoła (ok. 1193—1239). Kraków.
Perlbach Max. 1886. Preussisch-polnische Studien zur Geschichte des Mittelalters, г. 1 : Zur Kritik des ältesten preussischen Urkunden. Halle. Perzanowska Agnieszka. 1980. Wiadomości źródłowe o życiu i działalności Jana Długosza. W: S. Gawęda (red.), Dlugossiana. Studia historyczne wpięćsetlecie śmier ci Jana Długosza. Warszawa: 293-365. Piaskowski Jerzy. 1956 [1955]. Technologia metali w XI— -XII w. w świetle książki Teofila „O sztukach rozmaitych ksiąg troje”. Studia i materiały z dziejów nauki polskiej 3: 143-178. średniowiecznego Kołobrzegu, IV. Kołobrzeg: 253-259. Poleski Jacek. 2004. Wczesnośredniowieczne grody w dorze czu Dunajca. Kraków. Porzeziński Antoni. 2011. Wczesnośredniowieczne groby ciałopalne na cmentarzysku w Cedyni stanowisko 2. Materiały Zachodniopomorskie, Nowa seria VIII/1 Archeologia·. 123—163. Pośmourny Josef. 1961. Stavebni umeni Velkomoravské lise. Architektura ĆSSR 20/2: 129-135. Pośmourny Josef. 1969. Budownictwo murowane Sło wian wielkomorawskich. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej XVII/4: 633-678. Potkański Karol. 1922. Pisma pośmiertne, t. 1. przygot. do dr.[uku] E Bujak. Kraków. Prokop Krzysztof Rafał. 2011. Fabrica ecclesiæ. Budowa i utrzymanie katolickich miejsc kultu w diecezji krakow Piątkowska-Małecka Joanna, [w druku]. Zwierzęta w ży skiej w czasach nowożytnych. Warszawa-Kraków. Protokół 1948. Protokół na podstawie stenogramu z kon ferencji w Naczelnej Dyrekcji Muzeów i Ochrony Zabyt ków w dniu 1 III 48 r. w sprawie prac związa-nych z bada niem okresu powstania Państwa Polskiego. Przegląd ciu mieszkańców
wczesnośredniowiecznego grodu na Zawodziu w Kaliszu w świetle dawnych i aktualnych wyni ków badań archeozoologicznych, Archeologia Polski 68. Historyczny XXXVIII/Zeszyt dodatkowy: 406-412. Przewoźna-Armon Krystyna. 1993. Życie poświęcone ochronie zabytków archeologicznych i studiom nad
Bibliografia wczesnym średniowieczem. Roman Jakimowicz (1889-1951). Slavia Antiqua XXXIII (1991/92): 187-218. Przybył Maciej. 2002. Mieszko III Stary. Poznań. Przybył Maciej. 2009. „Stare” i „nowe” w systemie władzy książęcej Mieszka III. W: S. Moździoch (red.), Stare i nowe w średniowieczu. Pomiędzy innowacją a tradycją. Spotkania bytomskie VI. Wrocław: 51—69. Przybył Maciej. 2014. Pochówki wielkopolskich princepsów-źródła, ustalenia, kontrowersje. W: W. Dzieduszycki, J. Wrzesiński (red.), Królowie i biskupi, rycerze i chłopi — identyfikacja zmarłych. Funeralia Lednickie. Spotkanie 16. Poznań: 103-118. Przybył Maciej. 2015. Władysław Laskonogi, wyd. 2 popr. i uzup., Poznań. Przymorska-Sztuczka Magdalena. 2018. Przęśliki i cię żarki tkackie - niedoceniane źródła archeologiczne do poznania włókiennictwa społeczności łużyckich. Śląskie Sprawozdania Archeologiczne 60/1: 349—364. Przypominamy. 1900. Przypominamy. . Gazeta Kaliska VIII/117 (11/24 maja): 1. Pudełko Edward. 1992/1993. Zarys dziejów badań i wysta wiennictwa archeologicznego w Kaliskiem (do 1945 r.). Rocznik Kaliski 24: 9-28. Pudełko Edward. 1994. Zarys dziejów badań i wystawien nictwa archeologicznego w Kaliskiem (do 1945 r.). Rocz nik Kaliski XXIV (1992/1993): 9-28. Pudło Aleksandra. 2016. Mieszkańcy średniowiecznego Gdańska w świetle wyników badań antropologicznych. Fontes commentationesque ad res gestas Gedani et Pomeraniae 5. Gdańsk. Puś Wiesław. 1977. Ruch rewolucyjny w latach 1905— —1907. W: W. Rusiński (red.), Dzieje Kalisza. Praca zbiorowa. Poznań: 366-378. Puziuk Jakub. 2015. Nowożytne fajki z
badań archeo logicznych w Krakowie. Materiały Archeologiczne 40: 51-85. R. 1957. Sesja Naukowa Polskiego Towarzystwa Archeo logicznego. Studia i Materiały do dziejów Wielkopolski i Pomorza III/1: 322. Raciborski Józef. 1911. Zarys dziejów Kalisza. Gazeta Kaliska XIX/1 i n. Raciborski Józef. 1912. Monografia Kalisza. Część I. Ka lisz. Raciborski Józef. 1913. Monografja Kalisza. Część II. Gazeta Kaliska XXI/6 i n. Raciborski Józef. 1923. Kościoły Kaliskie. Kronika Dyecezji Kujawsko-KaliskiejXMIVG: 198-206. hr. Raczyński Edward. 1843. Wspomnienia Wielkopolski to jest województw poznańskiego, kaliskiego i gnieźnieńskiego, t. 2. Poznań. Radnóti Aladär. 1948. Une église du haut moyen âge a Zalavâr. Etudes Slaves et Roumaines 1: 21-30. Radwański Kazimierz. 1970. Budowle drewniane odkryte pod poziomami romańskimi kościoła Sw. Wojciecha 417 w Krakowie. Materiały Archeologiczne 11: 7-23. Rajewski Zdzisław. 1938. Gród staropolski na półwyspie jeziora biskupińskiego w powiecie żnińskim. W: J. Kostrzewski (red.), Gród prasłowiański w Biskupinie, w po wiecie żnińskim. Sprawozdanie z badań w latach 1936 i 1937 z uwzględnieniem wyników z lat 1934-1935- Po znań: 68-92. Rajewski Zdzisław Adam. 1939. Wielkopolskie cmenta rzyska rzędowe okresu wczesnodziejowego. Przegląd Ar cheologiczny 6: 28—85. Rajewski Zdzisław Adam. 1945. Obecne zadania prehi storii polskiej. Przegląd Zachodni 1/6: 338—342. Rajewski Zdzisław. 1954. Zagadnienie złotni etwa wcze snośredniowiecznego na ziemiach polskich. Wiadomości Archeologiczne 20/1: 3-22. Rakoczy Małgorzata. 2016. Drewniane naczynia toczone w
kulturze średniowiecznego Ostrowa Tumskiego we Wro cławiu. Wrocław. Rauhut Lechosław. 1956. Sprawozdanie z badań wcze snośredniowiecznego ośrodka metalurgiczno-kowalskiego we wsi Kamionka Nadbużna, pow. Ostrów Mazo wiecka. Wiadomości Archeologiczne 23/4: 342—352. Rauhut Lechosław. 1957. Studia i materiały do historii staro żytnego i wczesnośredniowiecznego hutnictwa żelaza w Pol sce. Studia z Dziejów Górnictwa i Hutnictwa 1: 183-293. Rauhut Lechosław. 1960. Wczesnośredniowieczne mate riały z terenów Ukrainy w Państwowym Muzeum Arche ologicznym w Warszawie. Materiały WczesnośredniowieczneV: 231—260. Rauhut Lechosław. 1971. Wczesnośredniowieczne cmen tarzyska szkieletowe w obudowie kamiennej na Mazow szu i Podlasiu. Materiały Starożytne i Wczesnośrednio wieczne 1: 435-656. Rauhutowa Jadwiga. 1976. Czersk we wczesnym średnio wieczu. Wrocław-Warszawa-Kraków- Gdańsk. Rauhutowa Jadwiga, Suchodolski Stanisław. 1966. Sprawozdanie z prac wykopaliskowych w Czersku, pow. Piaseczno, za lata 1963 i 1964. Sprawozdania Archeolo giczne 18: 192-206. Reitsema Laurie J., Crews Douglas E., Polcyn Marek. 2010. Preliminary Evidence for Medieval Polish Diet from Carbon and Nitrogen Stable Isotopes. Journal of Archaeological Science ЗИП: 1413—1423. https://doi.org/10.1016/j.jas.2010.01.001 Reitsema Laurie J., Kozłowski Tomasz, Crews Douglas E„ Katzenberg Μ. Anne, Chudziak Wojciech. 2017. Resilience and Local Dietary Adaptation in Rural Poland, 1000—1400 CE. Journal of Anthropological Archaeology 45 (marzec): 38-52. https://doi.Org/10.1016/j.jaa.2016.ll.001 Rębkowski Marian. 1999.
Pracownie rogownicze i ich produkty oraz zabytki wykonane z innych surowców. W: Μ. Rębkowski (red.), Archeologia średniowiecznego Koło brzegu, t. IV. Kołobrzeg: 271-278.
418 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu Rocznik. . — Rocznik Woyskowy Królestwa Polskiego na rok. [Rocznik Woyskowy Królestwa Polskiego. Na rok. - Ślą ska Biblioteka Cyfrowa (sbc.org.pl), dostęp 1.12.2022]. Rodzińska-Chorąży Teresa. 1997. Koliste struktury w Poznaniu i Wiślicy — misy chrzcielne czy urządzenia do mieszania zaprawy? W: A. Grzybkowski (red.), Wiślica. Nowe badania i interpretacje. Warszawa: 61—81. Rodzińska-Chorąży Teresa. 2000. Co nam mówi archi tektura murowana? W: H. Samsonowicz (red.), Ziemie polskie w X wieku i ich znaczenie w kształtowaniu się no wej mapy Europy. Kraków: 361—387. Rodzińska-Chorąży Teresa. 2009. Zespoły rezydencjonalne i kościoły centralne na ziemiach polskich do połowy XII wieku. Kraków. Rodzińska-Chorąży Teresa. 2012. Architektura. W: E. Indycka, A.M. Wyrwa (red.), Kościół, który zbudowali aniołowie. Zarys dziejów kościoła Wniebowzięcia NMP w Gieczu. Biblioteka Studiów Lednickich XXVI. Dziekanowice-Lednica: 41—46. Rodzińska-Chorąży Teresa. 2013. Kościół pod wezwa niem św. Pawła na Zawodziu w Kaliszu w kontekście architektury w Polsce na przełomie XII i XIII wieku. W: T. Baranowski, A. buko (red.), Kalisz na przestrzeni wie ków. Konferencja naukowa pod przewodnictwem prof, dr hab. Henryka Samsonowicza. Kalisz: 145-166. Rodzińska-Chorąży Teresa. 2016. Kościół św. Jana Chrzciciela w Gieczu — między przesłaniem a tajemnicą. W: Μ. Kara, T. Krysztofiak, A.M. Wyrwa (red.), Gród piastowski w Gieczu. Geneza, funkcja, kontekst. Poznań: 179-207. Rodzińska-Chorąży Teresa. 2018. The Church of St. John the Baptist in Giecz as
Evidence of the Relations of the Piast Court with Rheinland in the lllh century. W: K.G. Beuckers, A. Bihrer (red.), Das Sakramentar aus Tyniec. Eine Prachthandschrift des 11. Jahrhunderts und die Beziehungen zwischen Köln und Polen in der Zeit Kasimirs des Erneuerers. Wien—Köln- -Weimar: 359-375. Rodzińska-Chorąży Teresa, WĘCŁAWOWICZ Tomasz. 1998. Kolegiata pod wezwaniem św. Pawła w grodzie kaliskim na Zawodziu. Analiza reliktów, rekonstrukcje, relacje porównawcze. W: T. Baranowski (red.), Kalisz wczesnośredniowieczny. Materiały z Sesji, Kalisz 15 czerw ca 1998. Kalisz: 65-83. Rotnicka Jadwiga, Rotnicki Karol. 1979. Warunki na turalne rozwoju regionu. W: S. Zajchowska (red.), Woje wództwo kaliskie. Poznań: 41—72. Rozynkowski WALDEMAR. 2004. Św. Paweł, NMP i św. Jó zef- święci patronowie w dziejach kolegiaty kaliskiej. W: G. Kucharski, ks. J. Plota (red.), Kolegiata kaliska na przestrzeni wieków 1303—2003. Materiały z konferencji naukowej odbytej w Sanktuarium Świętego Józefa w Kali szu z okazjiJubileuszu 700-lecia Parafii Kolegiackiej w Ka liszu, 6 listopada 2003. Kalisz: 59—68. Różański Artur. 2010a. Jednoprzestrzenne kościoły romań skie z terenu Wielkopolski. Poznań. Różański Artur. 2010b. Badania archeologiczne w koś ciele p.w. NMP w Kotłowie, gm. Mikstat. Komunikat z badań. Wielkopolskie Sprawozdania Archeologiczne 11: 217-232. Różański Artur. 2014. Kalisz i Kotłów — dwie południowowielkopolskie świątynie doby Mieszka III. Oryginał i kopia czy tylko przypadkowa analogia? W: T. Janiak, D. Stryniak (red.), Średniowieczna architektura sakralna w Polsce w świetle
najnowszych badań. Materiały z sesji naukowej zorganizowanej przez Muzeum Początków Pań stwa Polskiego w Gnieźnie 13—15 listopada 2013 roku. Biblioteka Muzeum Początków Państwa Polskiego, t. 6. Gniezno: 89—108. Różański Artur, Lasota Małgorzata. 2011. Archeologiczno-architektoniczne badania w rzymsko-katolickim kościele pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Kot łowie, pow. Ostrzeszów. Wielkopolskie Sprawozdania Ar cheologiczne 12: 331—341. Rösing Friedrich W, Graw Matthias, Marré Birgit, Ritz-Timme Stefanie, Rothschild Marcus Alexan der, Rötzscher Klaus, Schmeling Andreas, Schrö der Inge, Geserick Günther. 2007. Recommendations for the Forensic Diagnosis of Sex and Age from Skeletons. HOMO 58/1: 75—89. https://doi.org/10.1016/j.jchb.2005.07.002 Ruch. 1951. Ruch naukowy. Roczniki Dziejów Społecz nych i Gospodarczych XIII: 428-438. Rudkowski Tadeusz. 1986. Kazimierz Stronczyński jako inwentaryzator zabytków. W: J. Piniński (red.), Kazi mierz Stronczyński. Numizmatyk, sfragistyk i inwentaryza tor zabytków. Materiały sesji naukowej Piotrków Trybunal ski 1983. Łódź: 39—63. Rudnicki Marcin, Miłek Sławomir, Ziąbka Leszek, Kędzierski Adam. 2009. Mennica celtycka pod Kali szem. Wiadomości Numizmatyczne 53/2: 103—145. Rudnicki Marcin, Ziąbka Leszek. 2010. Moneta celtycka z Kalisza-Piwonic, a początki dziejów mennictwa na ziemiach Polski. W: S. Suchodolski, Μ. Zawadzki (red.). Od Kalisii do Kalisza. Skarby doliny Prosny. Katalog wysta wy. Z.amek Królewski w Warszawie. 30 kwietnia 2010- —30 maja 2010. Stare Babice: 13-22. Rulewicz Marian. 1994. Rybołówstwo Gdańska na
tle ośrod ków miejskich Pomorza od IX do XIII wieku. Gdańsk Wcze snośredniowieczny 10. Wrocław-Warszawa-Kraków. Rulewicz Marian, ZAJDEL-SZCZYRSKA Ludmiła. 1970. Materiały do wczesnośredniowiecznego rybołówst wa w Wolinie. Materiały Zachodniopomorskie 16: 325-382. Ruszczyńska Teresa. 1961. Materiały ikonograficzne do historii zabudowy Kalisza. W: A. Gieysztor (red.), Osiem naście wieków Kalisza. Studia i materiały do dziejów mia sta Kalisza i regionu kaliskiego, t. 2. Kalisz: 91—123.
Bibliografia Rutkowski Henryk. 1992. Zajęcie Kujaw przez Mieszka Starego. W: S.K. Kuczyński, Społeczeństwo Polski średnio wiecznej t. 5. Warszawa: 109-123. Rutkowski Rafał. 2019. Dwuwiersz o Mieszku III Sta rym. Przyczynek do erudycji Mistrza Wincentego Ka dłubka (IV, 22,5). Studia Źródłoznawcze LVH: 31-45. Rybakov Boris Aleksandrowić. 1948. Remeslo drevnej Rusi. Moskva. / Рыбаков Борис Александрович. 419 Μ. Bis (red.), Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespół grodowy. Origines Polonorum XI. Warszawa: 355-361. Sawicki Tomasz. 2018b. Wyniki badań nieinwazyjnych i wykopaliskowych przy kościele św. Jerzego. W: T. Sawic ki, Μ. Bis (red.), Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespół grodowy. Origines Polonorum XI. Warszawa: 147—162. Sawicki Tomasz, Bis Magdalena (red.). 2018. Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespół grodowy. Origines Polono- 1948. Ремесло древней Руси. Москва. Rygiel Paweł. 2001. Ceramika naczyniowa z grodziska wczesnośredniowiecznego w Kaliszu — Zawodziu (działki 14A i 14B) [praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. A. Buko, Instytut Archeologii UW, Warszawa]. Rynkowska Anna (wyd.) 1985. Miasto Kalisz w świetle opisu z 1845 r. Tekst zebrała i do druku przygotowała Anna Rynkowska. Rocznik Kaliski XVIII: 245—279. Rzeczy. 1861. Rzeczy starożytnicze. Wiadomości zbioro we O starożytnych budowlach i innych dawnych zabyt kach w Królestwie Polskiem, porządkiem gubernij i po wiatów ułożone (Dalszy ciąg). Dziennik Powszechny 58 rum XI. Warszawa. Sawicki Wojciech. 2000. Histologia. Wyd. 3 popr. i uzup. (25 listopada/7 grudnia): 241-242. Rzeczy. 1862. Rzeczy
starożytnicze. Opisy zabytków Starożytności, przez Delegację wysłaną z polecenia rady Administracyjnej Królestwa zebrane w Gubernji War szawskiej w latach 1844 i 1846. Powiat Kaliski. Dziennik Powszechny 208 (5/17 września): 867—868. Rzeźnik Paweł, Stoksik Henryk. 2017. Wyniki analiz archeometrycznych tygli szklarskich z Obiszowa na Dol nym Śląsku. W: S. Siemianowska, P. Rzeźnik, K. Chrzan burg. Zeitschriftfür Archäologie 15: 333—354. Schmidt Volker. 1984. Untersuchungen auf dem slawi schen birituellen Gräberfeld von Alt Käbelich, Kreis Strasburg. Bodendenkmalpflege in Mecklenburg 32: 337— (red.), Ceramika i szkło w archeologii i konserwacji. Wro cław: 239-259. Saczyńska Monika. 2016. O kaplicach w siedzibach rycer skich i możnowładczych późnośredniowiecznej Polski uwag kilka. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 64/ 3: 307-325. Sawicka Joanna. 2015. Średniowieczne pracownie szklar skie w Międzyrzeczu. Slavia Antiqua 56: 129-170. Sawicka Joanna. 2017. Pozostałości produkcji szklarskiej odkryte w pracowni ceramiki budowlanej na Górze Le cha w Gnieźnie. Archeologia Polski 62: 131-154. Sawicka Joanna. 2018. Pozostałości średniowiecznych szkieł okiennych. W: T. Sawicki, Μ. Bis (red.), Gniezno. Wczesnośredniowieczny zespół grodowy. Origines Polonorum 11. Warszawa: 341-353. Sawicka Joanna. 2019. Zabytki ze szkła. W: K. Zamelska-Monczak (red.), Santok. Strażnica i klucz Królestwa Polskiego. Wyniki badań z lat 1958—1965. Warszawa: 259-275. Sawicki Tomasz. 2001. Badania przy kościele św. Jerzego w Gnieźnie. W: Z. Kurnatowska (red.), Gniezno w świetle ostatnich badań
archeologicznych. Nowefakty. Nowe inter pretacje. Poznań: 163—186. Sawicki Tomasz. 2018a. Pozostałości domniemanej wcze snośredniowiecznej pracowni złotniczej. W: T. Sawicki, Warszawa. Schaefer Maureen, Black Sue, Scheuer Louise. 2009. Juvenile Osteology. Elsevier. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-374635-1 .X0001 -X Schmelzer Monika. 2004. Der mittelalterliche Lettner im deutschsprachigen Raum: Typologie und Funktion. Studien zur internationalen Architektur- und Kunstgeschichte 33. Pertersberg. Schmidt Volker. 1981. Slawische urnenlose Brandbestat tungen in Flachgräbern aus dem Bezirk Neubranden -346. Schmidt Volker. 1992. Lieps: Die slawischen Gräberfelder und Kultbauten am Südende des Tollensesees. Lübstorf. Schuldt Ewald. 1956. Die slawische Keramik in Mecklen burg. Berlin. Sedov VALENTIN Väsil’evic. 1982. Vostoênye slavane v VI— —XIII w. Arheologia SSSR. Moskva. / Седов Вален тин Васильевич. 1982. Восточные славане в VI-XIII вв. Археология СССР. Москва. Semkowicz Aleksander. 1887. Krytyczny rozbiór Dziejów Polskich Jana Długosza (do roku 1384). Kraków. Semkowicz Władysław. 1920. Ród Awdańców w wiekach średnich. Poznań. Siemianowska Ewelina. 2008. Wczesnośredniowieczne grzechotki i pisanki w strefie przebiegu szlaku lądowego z Rusi na Pomorze. W: P. Kucypera, S. Wadyl (red.), Kultura materialna średniowiecza w Polsce. Materiały ze studenckiej sesji naukowej, Toruń, 24—25 kwietnia 2008 roku. Toruń: 67—84. Sikorski Dariusz Andrzej. 2011. Kościół w Polsce za Mieszka I i Bolesława Chrobrego. Rozważania nad granicami poznania historycznego. Poznań. SILNICKI Tadeusz.
1927. Organizacja archidyakonatu w Polsce. Lwów. S. Kaz. 1936. Odkrycia archeologiczne w Kaliszu. Ilustro wany Kuryer Codzienny XXVII/261 (19 września): 6. Skibiński Edward. 2001. Dzierzwa i kronikarz wielkopol ski. Powrót problemu. W: D. Zydorek (red.), Scriptura custos memoriae. Prace historyczne. Publikacje IH UAM, 44. Poznań: 225-232.
420 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu Skibiński Edward. 2004. Kolegiata kaliska w dziejopisar Słownik 1996. Słownik encyklopedyczny leśnictwa, drzew stwie średniowiecznym. W: G. Kucharski, ks. J. Plota nictwa, ochrony środowiska, łowiectwa oraz dziedzin po (red.), Kolegiata kaliska na przestrzeni wieków 1303- krewnych, E. Więcko (red.). Warszawa. —2003- Materiały z konferencji naukowej odbytej w Sank Słownik 1999. Słownik polszczyzny XVI wieku. T. XXVII: tuarium Świętego Józefa w Kaliszu z okazji Jubileuszu Poł—Posiwieć, K. Wilczewska, L. Woronczakowa (red.). 700-lecia Parafii Kolegiackiej w Kaliszu, 6 listopada 2003. Warszawa. Kalisz: 45-48. Słupecki Leszek P. 2006. Miejsca kultu pogańskiego Skibiński Edward. 2009a. Problem pochodzenia Kroniki w Polsce na tle badań nad wierzeniami Słowian. W: Wielkopolskiej. W: Z. Górczak, J. Jaskulski (red.), Wiel W. Chudziak, S. Moździoch (red.), Stan i potrzeby badań kopolska — Polska — Czechy. Studia z dziejów średniowiecza nad wczesnym średniowieczem w Polsce — 15 lat później. ofiarowane Profesorowi Bronisławowi Nowackiemu. Publi Toruń-Wrocław-Warszawa: 63-82. kacje IH UAM, 88. Poznań: 189—198. Skibiński Edward. 2009b. Walka o władzę w kronice Mi strza Wincentego. Mieszko Stary i Kazimierz Sprawiedli wy. W: A. Dąbrówka, W. Wojtowicz (red.), OnusAthlanteum. Studia nad Kroniką biskupa Wincentego. Studia Staropolskie. Series nova, t. XXV (LXXXI). Warszawa: 47-56. Skibiński Edward. 2015. Komentarz Jana z Dąbrówki do Kroniki polskiej mistrza Wincentego zwanego Kadłubkiem na tle polskiej historiografii średniowiecznej.
W: A. Dą Smith B. Holly. 1991. Standard of human tooth formation and dental age assessment. W: M.A Kelly, C.S. Larsen (red.), Advances in DentalAnthropology. New York: 143-168. Smolka Stanisław. 1881. Mieszko Stary i jego wiek. War szawa—Kraków. Smolka Stanisław. 1959. Mieszko Stary i jego wiek. War szawa. Sny. 1959. Sny o złotej trumnie. Ziemia kaliskaWM6 (18) [12 lipca]: 1. Sobczak-Waliś Monika. 2017. Kaliskie wypadki lutowe brówka, Μ. Olszewski (red.), Komentarz Jana z Dąbrów 1926 roku w świetle materiałów źródłowych. Rocznik ki do Kroniki biskupa Wincentego. Studia Staropolskie. Kaliski XLIII: 119—159. Series nova, t. XLII (XCVIII). Warszawa: 42-57. Skibiński SZCZĘSNY. 2003. Królewski charakter katedry poznańskiej. Kronika Miasta Poznania 1: 126-154. Skierska Izabela. 2004. Konflikty międzyparafialne w późnośredniowiecznym Kaliszu. Roczniki Historyczne 70: 145-166. Skierska Izabela. 2005. Jeszcze o średniowiecznych para fiach kaliskich, czyli o autorskiej i redaktorskiej działal ności dra Gerarda Kucharskiego. Roczniki Historyczne 71: 319-323. Skierska Izabela. 2007. Terminy koronacji, ślubów, chrztów Sołtan Klara. 1999. O stilusach rogowych lub kościa nych: przyczynek do zagadnienia średniowiecznych technik pisania na tabliczkach woskowych. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej ХПЗ-А: 413—420. Sołtan-Kościelecka Klara. 2002. Stilusy późnośrednio wieczne z terenu obecnej Polski. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 50/2: 123—132. Soroka Ewa. 1994. Nieznany relikwiarz z Ostrowa Lednic kiego. Studia Lednickie III: 127—149. Sowina Urszula. 2021. Wstęp
(Introduction). W: U. Sowina, T. Panecki (red.), Kalisz. R. Czaja (red.), Atlas i pogrzebów polskich władców w średniowieczu. W: T. Ju Historyczny Miast Polskich, t. VI: Wielkopolska, z. 1. rek, I. Skierska (red.), Fontes et historia. Prace dedykowane Toruń—Warszawa: 9—10 (11-12). Antoniemu Gąsiorowskiemu. Warszawa—Poznań: 203-228. Skotniczna Ewa. 2013. Popularyzacja zabytków ojczy stych w grafice polskiej XIX wieku. Ochrona Zabytków 66/1-4 (260-263): 325-345. Skotniczna Ewa. 2016. Kreowanie zabytków architektury na atrakcje turystyczne w dziewiętnastowiecznych albu mach malowniczych. W: J. Kosiewicz, E. Małolepszy, T. Drozdek-Małolepsza (red.), Monografia naukowa. Z dziejów wychowaniafizycznego, sportu i turystyki w Pol sce i w Europie. Częstochowa: 281—294. Skwierczyński Krzysztof. 1996. Custodia civitatis: sa Sowina Urszula, Panecki Tomasz (red.). 2021. Kalisz. R. Czaja (red.). Atlas Historyczny Miast Polskich, t. VI: Wielkopolska, z. 1. Toruń—Warszawa. Splitt Jerzy Aleksander. 2007. Z dziejów kaliskiego mu zealnictwa — w stulecie Muzeum Ziemi Kaliskiej. Rocznik KaliskiXZXlll: 125-160. Sprawozdania. 1920. Sprawozdania z Czynności i Posie dzeń PolskiejAkademji UmiejętnościWNUG. Sprawozdania. . 1922. Sprawozdania z Posiedzeń Komisji Historji Sztuki PAU za czas od 1 stycznia 1914 do 31 grud nia 1921. Prace Komisji Historji Sztuki II/II: I—CVIL kralny system ochrony miasta w Polsce wcześniejszego Sprawozdanie. . 1904. Sprawozdanie z posiedzeń Komisyi średniowiecza na przykładzie siedzib biskupich. Kwartal [Antropologicznej Akademii Umiejętności], odbytych nik
Historyczny 103/3: 3-51. Sławiński Wojciech. 2005. Stanisław Sarnicki jako działacz reformacyjny. Czasy Nowożytne XVIII-XIX: 69-113. Sławiński Wojciech. 2011. Stanisław Sarnicki jako działacz reformacyjny (część II). Czasy Nowożytne 24: 11-35. w roku 1903 i 1904. Materyały antropologiczno-archeologiczne i etnograficzneW: VIII—XI. Sprawozdanie. 1923. Sprawozdanie Konserwatorskie za rok 1921. Kronika Dyecezji Kujawsko-Kaliskiej XVII/4 i 5: 176-181.
Bibliografia 421 Sprawozdanie. . 1938. Sprawozdanie z działalności Zakła du Architektury Polskiej i Historii Sztuki Politechniki badawczych 1984—1991 oraz 2000—2008. W: Μ. Bo gucki, Μ. Jagodziński fcAJ, Janów Pomorski, stan. 1. T. Warszawskiej w roku akad. 1937/38. Biuletyn Historii Sztuki i Kultury VI/4: 379—384. Sroczyńska Krystyna. 1969. Zygmunt Vogel rysownik gabinetowy Stanisława Augusta. Wrocław-Warszawa- IV. Elbląg. -Kraków. Stare grodzisko. 1939. Stare grodzisko kaliskie odsłoni niedługo tajemnice przeszłości. Dziennik Ostrowski 7/26 [1 lutego]: 4. Stasiak Waldemar, Grygiel Ryszard. 2014. Pozostałe materiały ruchome. W: R. Grygiel, T. Jurek (red.), Po czątki Łęczycy. T. II: Archeologia o początkach Łęczycy. Łódź: 341-377. Staszewski Janusz, (wyd.) 1930. Opis Kalisza z 1820 r. Ziemia kaliska 1/3: 86—96. Stawecki Edward. 1858. Album Kaliskie, ułożone i opisa ne przez Edwarda Staweckiego. Rysunki S. Barcikowskiego N. S. W. R. Litografja Μ. Fajansa. Serja I. zawierająca widoki samego miasta Kalisza. Warszawa. Steckel Richard H., Larsen Clark Spencer, Sciulli Paul W, Walker Phillip L. 2006. The Global History of Health. Data Collection Codebook. Ohio State University: Columbus. (PDF) The Global History of Health. Data Collection Codebook (researchgate.net) Steckel Richard H. 2008. Biological Measures of the Standard of Living. Journal ofEconomic Perspectives 22/1: 129-152. https://doi.org/10.1257/jep.22.1.129 Stelmasiak Monika. 2017. Weryfikacja śladów użytkowa nia kościanych szydeł i stilusów — studium eksperymen talne. Folia Praehistorica PosnaniensiaXXU:
287—303. STĘPNIK TOMASZ. 1996. Średniowieczne wyroby drewniane z Ostrowa Lednickiego — analiza surowcowa. Studia Led nickie IV: 261-296. STĘPNIK Tomasz. 2014. Wczesnośredniowieczne zabytki drewniane z Wolina w świetle analizy surowcowej. W: B. Stanisławski, W. Filipowiak (red.), Wolin wczesnośre dniowieczny, Cz. 2. Origines Polonorum VII. Warszawa: 171-194. Sternik Tomasz. 2019. Wykorzystywanie surowca drzew nego. W: K. Zamelska-Monczak (red.), Santok. Strażnica i klucz Królestwa Polskiego. Wyniki badań z lat 1958— 1965- Origines Polonorum XIII. Warszawa: 227—241. Stolpiak Barbara. [1982]. Zygmunt Zakrzewski. Chemik, archeolog, numizmatyk, profesor Uniwersytetu Poznańskie go, 1867—1951. Strzelno. Stopniak Franciszek, ks. 1982. Kobyliński Piotr. W: H.E. Wyczawski OFM (red.), Słownik polskich teologów kato lickich, t. 2. Warszawa: 311. Strobin Jarosław, Żołędziowski Karol. 2021. Wy twórczość metaloplastyczna w Janowie Pomorskim. Wyniki specjalistycznych badań artefaktów z metali kolorowych i szlachetnych pozyskanych w sezonach Stronczyński Kazimierz. 1884. Dawne monety polskie dynastyi Piastów i Jagiellonów. T. II. Piotrków. Struhâr Alojz. 1977. Geometricka harmonia historickej architektury na Slovensku. Bratislava: 36—40. Stupnicka Ewa. 1998. Grodzisko na Zawodziu na tle roz woju koryta Prosny. W: T. Baranowski (red.), Kalisz wczesnośredniowieczny. Materiały z Sesji, Kalisz 15 czerw ca 1998. Kalisz: 29-38. Stupnicka Ewa, Baranowski Tadeusz, Bender Witold. 2006. Wpływ czynników klimatycznych na procesy osadnicze w dolinach rzek środkowej Polski w okresie rzymskim i we
wczesnym średniowieczu. Archeologia Polski 51/1-2: 93-120. Suchodolski Stanisław. 1973. Mennictwo Polskie w XI i XII wieku. Wrocław-Warszawa—Kraków-Gdańsk. Suchodolski Stanisław. 1987. Moneta możnowładcza i kościelna w Polsce wczesnośredniowiecznej. Wrocław. Suchodolski Stanisław. 1997. Tadeusza Wolańskiego zwycięstwo zza grobu, czyli nowy typ denara Bolesława Chrobrego. W: Μ. Głosek (red.), Archeologia istarożytnicy. Studia dedykowane Profesorowi Andrzejowi Abramowi czowi w 70 rocznicę urodzin. Łódź: 265—273. Syty Maciej. 2015. Monety zachodnioeuropejskie i nowo żytne. W: T. Krysztofiak, A.M. Wyrwa (red.), Monety ze stanowiska nr 4 w Gieczu. T. 2: Katalog. Lednica: 59-315. Szachówna Maryla. 1927. Kalisz i jego okolica. Przewod nik ilustrowany z planem miasta. Kalisz. Szafer Władysław (oprać.). 1977. Zasięgi geograficzne drzew oraz ważniejszych krzewów i krzewinek w Polsce - załącznik 2 (wkładka). W: W. Szafer, T. Zarzycki (red.), Szata roślinna Polski. T. II. Warszawa. Szafrańska Zoja. 1951. Jak datować przęśliki z różowego łupku? Z otchłani wieków 20/11—12: 196-197. Szafrańska Zoja. 1952 [1951/1952]. Ornamenty na przęślikach wczesnośredniowiecznych z ziem polskich. Slavia Antiqua 3: 179-194. Szafrański Włodzimierz. 1950. Ciężarki tkackie i przęśliki z grodu kultury „łużyckiej” w Biskupinie. W: J. Kostrzewski (red.), III sprawozdanie z prac wykopaliskowych w gro dzie kultury łużyckiej w Biskupinie w powiecie żnińskim za lata 1938-1939 i 1946-1948. Poznań: 132-160. Szaniawski Józef. 1873. Mapy topograficzno-archeologiczne. Kaliszanin 64. Szczecin. 1983. Szczecin we
wczesnym średniowieczu. Wzgó rze Zamkowe, E. Cnotliwy, L. Leciejewicz, W. Łosiński (red.). Wrocław. Szczepanik Agnieszka. 1998. Wczesnośredniowieczna ceramika z grodziska Kalisz-Zawodzie. Badania 1983—1992 [praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. A. Buko, Instytut Archeologii UW, Warszawa],
422 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu Szczerba Adrianna. 2011. Przyczynek do dziejów kolek cjonerstwa i muzealnictwa polskiego. Wystawy staro żytności w Królestwie Polskim. W: P. Gryglewski, E. Kubiak, K. Stefański (red.), Sztuka nowożytna i no woczesna. Sztuka Polski Środkowej. Studia, t. 5. Łódź: 119-128. Szczerba Adrianna. 2012. Problem ochrony zabytków ar cheologicznych na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej pod panowaniem rosyjskim. Monografie Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, vol. IX. Łódź. Szczerba Adrianna. 2021. Kierownictwo Badań nad Po czątkami Państwa Polskiego (1949-1953). Geneza, dzia łalność, znaczenie. Łódź. Szczur Stanisław. 1980. Zmiany polityczne w Wielkopolsce wiatach 1181-1195. Roczniki Historyczne)QN\: 1-15. Szczur Stanisław. 2002. Historia Polski. Średniowiecze. Kraków. Szczurek Tadeusz, Paszkiewicz Borys, Tabaka Arka diusz, Bogucki Mateusz, Ilisch Peter, Malarczyk Dorota [we współpracy z Kaźmierczakiem Pawłem, Kędzierskim Adamem, Nowakiewiczem Tomaszem i Si korą Mateuszem]. 2017. Frühmittelalterliche Münzfunde aus Polen. Inventar. T. I: Μ. Bogucki, P. Ilisch, S. Sucho dolski (red.), Grosspolen. Warszawa. Szempliński Łukasz. 2019. Walka o spadek po Mieszku III Starym (1202-1249) [praca doktorska napisana pod kie runkiem prof. UAM dr. hab. E. Skibińskiego]. Poznań https://hdl.handle.net/10593/24835 Szenicowa Wiesława. 1961. Archeologiczne badania ratow nicze na terenie lokacyjnego Kalisza. W: A. Gieysztor (red.), Osiemnaście wieków Kalisza. Studia i materiały do dziejów miasta Kalisza i regionu kaliskiego, t. 2. Kalisz:
56—90. Szpak Paul, Orchard Trevor J., McKechnie Iain, Gröcke Darren R. 2012. Historical ecology of late Holocene sea otters (Enhydra lutriś) from northern British Columbia: isotopic and zooarchaeological perspectives. Journal ofArchaeological Science 39/5: 1553-1571. https://doi.Org/10.1016/j.jas.2011.12.006 Szymanowski Wojciech, b.r. [1858] Wielka gra zjeografi Królestwa Polskiego czyli najdokładniejszy obraz tego kraju pod względem statystycznym, historycznym i opisowym z dodaną tablicą gry [.]. Warszawa. Szymański Józef. 2009. Nauki pomocnicze historii. Wyd. VI. Warszawa. Szymański Wojciech. 1958. Kontakty handlowe Wielkopol ski w IX—XI wieku. Poznań. Szymański Wojciech. 1987. Próba weryfikacji datowania zespołu osadniczego ze starszych faz wczesnego średnio wiecza w Szeligach, woj. płockie. Archeologia Polski 32/2: 349-376. Szymański Wojciech. 2009. Zabytki archeologiczne w in wentaryzacji Stronczyńskiego. W: J. Kowalczyk, przy udziale R. Kunkla, W. Szymańskiego, W. Boberskiego (oprać.), Kazimierza Stronczyńskiego Opisy i widoki zabyt ków w Królestwie Polskim (1844—1855), t. I. Ogólne sprawozdanie Delegacji. Warszawa: 361—371. Szymański Wojciech. 2011. Grodziska. W: P. Wątroba, Μ. Topińska, E. Wielogłowska, przy udziale E. Smulikow skiej, W. Szymańskiego (oprać.), Kazimierza Stronczyńskiego Opisy i widoki zabytków w Królestwie Polskim (1844—1855), T. III. Gubernia Warszawska. Warszawa: 271-272. Ślusarski Konrad Wiesław. 2004. Wczesnośredniowiecz ne pisanki i grzechotki gliniane z ziem polskich. Próba typologii. W: Z. Kobyliński (red.), Hereditatem cognoscere.
Studia i szkice dedykowane Profesor Marii Miśkiewicz. Warszawa: 79—110. Śnieżko Dariusz. 2004. „Kronika wszystkiego świata”Mar cina Bielskiego. Pogranicze dyskursów. Rozprawy i Studia / Uniwersytet Szczeciński, t. 503. Szczecin. Świątkiewicz Piotr. 2002. Uzbrojenie wczesnośrednio wieczne z Pomorza Zachodniego. Acta Archaeologica Lodziensia 48. Łódź. Świątkiewicz Piotr. 2014. Nie tylko o militariach z gro dziska w Białogardzie, pow. lęborski. Acta Militaria Mediaevalia X: 21 —41. Świderski Józef. 1966. Produkcja wyrobów bednarskich. Wyd. 2 popr. i uzup. Warszawa. Świechowska Ewa, Mischke Wojciech (oprać.). 2001. Architektura romańska w Polsce. Bibliografia. Warszawa. Świechowski Zygmunt. 1995. Romańskie bazyliki Wiel kopolski północno-wschodniej w świetle najnowszych badań. Archaeologia Historia Polona 2 [numer tematycz ny: J. Olczak (red.), Z badań nad dziejami klasztorów w Polsce]: 75—132. Świechowski Zygmunt. 2000. Architektura romańska w Polsce. Warszawa. Świechowski Zygmunt. 2009. Katalog architektury romań skiej w Polsce. Warszawa. Świeżyński Krzysztof, Serwatka Stanisław, Kobryń Henryk. 1989. Szczątki konia, Equus Przewalskii F. Caballus (Pallas 1811), w materiałach wykopaliskowych z średniowiecznego grodu w Kaliszu-Zawodziu. Archeolo gia Polski 34/2: 391-427. Tomasz. 1816. Opis starożytnej Polski, SWIĘCKI t. 1. War szawa. Świętosławski Witold. 1990. Strzemiona średniowieczne z ziem Polski. Łódź. Świętosławski Witold. 1996. Uzbrojenie koczowników wielkiego stepu w czasach ekspansji Mongołów (XII-XIV w.). Acta Archaeologica Lodziensia 42. Łódź. Smerda Jan.
1996. Denary ćeskć a moravské. Katalog minci èeského statu odX. do poćatku XIII. stoleti. Brno. Tabaka Anna. 2011. Obraz Kalisza w świetle przewodni ków po mieście okresu międzywojennego. Zeszyty Kali skiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 12: 137—147. Tabaka Anna. 2017. Rękopisy i inne dokumenty ze zbio rów Adama Chodyńskiego w Archiwum Diecezjalnym we Włocławku. Komunikat. Zeszyty Kaliskiego Towarzy-
Bibliografia stwa Przyjaciół Nauk 17: W kręgu kaliskich badań nad sztuką i kulturą artystyczną (2), red. I. Barańska. Kalisz: 322-324. Tabaka Arkadiusz. 2013. Katalog. W: A. Tabaka, A.M. Wyr wa (red.), Monety i biżuteria z Ostrowa Lednickiego i oko licy. Biblioteka Studiów Lednickich 28, seria Bl, Fontes T. 5. Lednica: 42-140. Tamboer Annemies. 2000. Dźwięki z przeszłości. Archeolo giczne instrumenty muzyczne na przestrzeni wieków. Wy stawa prezentowana w Muzeum Instrumentów Muzycz nych, maj-wrzesień2000, tłum. J. Laskowska-Kurkiewicz. Poznań. Tesch Sten. 2007. Tidigmedeltida sepulkralstenar i Sigtuna - heliga stenar Fran Köln för saväl hallkult som mässa i stenkyrka. Situne Dei. Arsskrififór Sigtunaforskning utgiven av Sigtuna Museum·. 45-68. Teske Grzegorz. 1998. Wczesnośredniowieczne grodziska z okolic Kalisza. Szkic archeologiczny. W: T. Baranowski (red.), Kalisz wczesnośredniowieczny. Materiały z Sesji, Kalisz 15 czerwca 1998. Kalisz: 109—119. Teske Grzegorz. 2000. Studnie wczesnośredniowieczne w grodach południowo-wschodniej Wielkopolski. W: L. Kajzer i in. (red.), Archaeologia et historia. Łódź: 377-392. Teske Grzegorz 2002. Grodziska ziemi kaliskiej w dzie jach badań mediewistycznych w Wielkopolsce. Rocznik Kaliski 28: 21-30. Teske Grzegorz. 2005. Golina — wczesnośredniowieczny gród wielkopolski na Wysoczyźnie Kaliskiej. Archaeologia Historica Polana 15/2: 27-41. TESSARO-KOSIMOWA Irena. 1973. Historia litografii war szawskiej. Warszawa. Thomson David Purdie. 1849. Introduction to meteorology. Edinburgh-London. Tokarski Witold. 2000. Militaria — broń
miotająca, obu chowa i drzewcowa oraz elementy rzędu końskiego i oporządzenia jeździeckiego. W: Z. Kurnatowska (red.), Wczesnośredniowieczne mosty przy Ostrowie Lednickim. 1 : Mosty traktu gnieźnieńskiego. Biblioteka Studiów Lednic kich 5. Lednica-Poznań. Tomala Janusz. 2004. Kalisz —miasto lokacyjne w XIII—XVIII wieku. Studium archeologiczno-architektoniczne. Kalisz. Tomaszewski Andrzej (red.). 1965. Kolegiata wiślicka. Konferencja naukowa zamykająca badania wykopaliskowe. Kielce. Tomaszewski Andrzej. 1974. Romańskie kościoły z emporami zachodnimi na obszarze Polski, Czech i Węgier. Stu dia z Historii Sztuki, t. XIX. Wrocław. Tomczyk Jacek. 2018a. Badania odontologiczne - hipoplazja szkliwa. W: J. Tomczyk (red.), Bioarcheologiczne badania populacji ludzkiej z Radomia od XI o XIX wieku. Warszawa: 97—110. Tomczyk Jacek (red.). 2018b. Bioarcheologiczne badaniapopu lacji ludzkiej z Radomia odXI do XIX wieku. Warszawa. 423 Trawkowski Stanisław. 1962. Geneza regionu kaliskiego. W: A. Gieysztor, K. Dąbrowski (red.), Osiemnaście wie ków Kalisza. Studia i materiały do dziejów miasta Kalisza i regionu kaliskiego, t. 3. Kalisz: 7—51· Trojan Marek. 2014. Ceramika z fazy II, R. Grygiel, W. Stasiak, Μ. Trojan, Gród łęczycki w świetle badań archeologicznych. W: R. Grygiel, T. Jurek (red.), Począt ki Łęczycy, t. II. Łódź: 127—162. Trzeciecki Maciej. 2016a. Ceramika płocka między XI a XIX wiekiem. Studium archeologiczne. Warszawa. Trzeciecki Maciej. 2016b. Organizacja przestrzeni i za budowa Wzgórza Zamkowego: XI-XIV w. W: P. Urbań czyk, Μ. Trzeciecki (red.), Czersk Wzgórze
Zamkowe. Badania 1974-1983. Origines Polonorum, t. X. War szawa: 130—163. Tsutaya Takumi, Yoneda Minoru. 2015. Reconstruction of Breastfeeding and Weaning Practices Using Stable Isotope and Trace Element Analyses: A Review. American Journal ofPhysical Anthropology 156/S59: 2—21. https://doi.org/10.1002/ajpa.22657 Tymieniecki Kazimierz. 1934 [1933]. Przywilej biskup stwa poznańskiego z г. 1232 na tle rozwoju immunitetu w w. XIII. Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przy jaciół NaukW!2 (19): 45—46. Tymosz Stanisław, ks. 2008. Ewolucja kościelnego prawa polskiego w świetle kodyfikacji do XIX wieku. Lublin. Ubelaker Douglas H. 1989. Human Skeletal Remains: Excavation, Analysis, Interpretation. Wyd. 2. Washington. Ugrelidze N. Nika. 1961. Steklo v drevnej Gruzii. Tbilisi. I Угрэлидзэ H. Ника. 1961. Стекло в древней Грузии. Тбилиси. Untracht Оррі. 1985. Jewelery. Concepts and technology. New York. Urbańczyk Przemysław. 2015. Zanim Polska została Pol ską. Toruń. Urbańczyk Przemysław (red.). 2004. Polish Lands at the Turn ofthe First and the Second Millennia. Warsaw. Urbańska Halina. 1959. Wczesnopolskie cmentarzysko rzędowe koło Groszowic w pow. opolskim. Zeszyty Na ukowe Uniwersytetu Wrocławskiego Seria A, Nr 19. Archeologia Śląska II: 165—189. Uruszczak Wacław. 1999. Ustawodawstwo synodów Ko ścioła katolickiego w Polsce w XIII i XIV wieku. Czaso pismo Prawno-Historyczne Uli—2: 133—148. Uzdowska Teresa. 1954. Badania archeologiczne na Sta rym Mieście w Kaliszu w 1953 r. Wiadomości archeolo giczne XX/3:296—297. Uzdowska Teresa. 1956. Kalisz we wczesnym średniowieczu. W:
K. Dąbrowski, T. Uzdowska, Μ. Młynarska, Kalisz w starożytności i w średniowieczu. Popularnonaukowa Biblio teka Archeologiczna, nr 1. Warszawa—Wrocław: 41-62. Uzdowska Teresa. 1959. Sprawozdanie z prac wykopali skowych na Starym Mieście w Kaliszu w r. 1955. Spra wozdania archeologiczneN: 169—171.
424 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu Vallasek Adrian. 1983. Dielńa na vyrobu hlinenÿch fajok na Spiśskom hrade. Archaeologia historica 8: 233-241. Vlcek Pavel i in. (red.). 2012. Umélecképamdtky Prahy. Velkd Praha, A-L. Praha. W. 1958. Premier J. Cyrankiewicz objął patronat nad Jubi leuszem 1800-lecia. Ziemia kaliska 11/3(7): 4. Wachowski Krzysztof. 1977. Chronologia i funkcja tzw. szpil pierścieniowatych w świetle znalezisk na Ostrówku w Opolu. Archeologia Polski 22/2: 446-454. Wachowski Krzysztof. 1982. Średniowieczna broń mio tająca na Śląsku w świetle znalezisk z Ostrówka w Opolu. Archeologia Polski 27/1: 167—202. Wachowski Krzysztof. 1984. Militaria z grodu na Ostrówku w Opolu. W: B. Gediga (red.), Studia nad kulturą wczesnopolskiego Opola. Militaria — wyroby bursz tynowe. Prace Komisji Archeologicznej PAN - oddział we Wrocławiu, nr 2. Wrocław: 11-112. Wachowski Krzysztof. 1999. Okucia budowlane i urządze nia zabezpieczające przed kradzieżą. W: C. Busko, J. Piekalski (red.), Wratislavia Antiqua. T. 1. Ze studiów nad życiem codziennym w średniowiecznym mieście. Parcele przy ulicy Więziennej 10—11 we Wrocławiu. Wrocław: 53-58. Wachowski Krzysztof (red.). 1998. Kultura średniowiecz nego Śląska i Czech. „Rewolucja”XIII wieku. Wrocław. Walczak Eligiusz. 1959. Legenda o złotych trumnach. Ziemia kaliska III/8 (20) [9 sierpnia]: 7. Walczak Krzysztof. 2010. Adam Chodyński (1832-1902). Historyk Kalisza. Kaliszanie, 2. Kalisz. Walicki Michał. 1931. Sprawa inwentaryzacji zabytków w dobie Królestwa Polskiego (1827—1862). Bibljoteka Zakładu Architektury Polskiej i
Historji Sztuki Politech niki Warszawskiej, t. III. Warszawa. Walicki Michał. 1972. Rzemiosło artystyczne w służbie Kościoła. W: Μ. Walicki (red.), Sztuka polska przedromańska i romańska do schyłku XIII wieku. T. II. War szawa: 276-297. Walicki Michał (red.). 1972. Sztukapolskaprzedromańska i romańska do schyłku XIII wieku. T. II. Warszawa. Walker Phillip L„ Bathurst Rhonda R., Richman Rebecca, Gjerdrum Thor, Andrushko Valerie A. 2009. The Causes of Porotic Hyperostosis and Cribra Orbitalia: A Reappraisal of the Iron-Deficiency-Anemia Hypothesis. American Journal ofPhysical Anthropology 139/2: 109—125. https://doi.org/10.1002/ajpa.21031 Walkiewicz Bogdan. 2000. Fajki gliniane z badań archeo logicznych przy ulicy Szyperskiej 21 w Poznaniu. Wiel kopolskie Sprawozdania Archeologiczne 5: 291—296. Wańka Danuta. 2003. Szafnicki Józef Bronisław (1855—1919). W: D. Wańka (red.), Słownik biograficzny Wiel kopolski południowo-wschodniej: ziemi kaliskiej, t. II. Ka lisz: 213. Wańka Danuta. 2015. Czasopisma kaliskie (i nie tylko) w świetle notatek Wacława Klepandego. W: S. Kowalska (red.), Dziedzictwo kulturowe miasta Kalisza i regionu południowej Wielkopolski, t. 4. Poznań—Kalisz: 92-125. Wańka Danuta. 2016. Archeologia w Kalisianach. W: A. Kędzierski (red.), Wokół początków Kalisza. 60 lat Stacji Archeologicznej Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Kaliszu. Warszawa-Kalisz: 157-173. Waszczuk Kamilla, Żychliński Daniel, Prawniczak Ro bert, Pachulski Piotr. 2014. Czy w Gnieźnie wszyscy jeździli na łyżwach? Łyżwy z osady Targowisko w Gnieźnie - przyczynek do sposobów ich
użytkowania w okresie śre dniowiecza i nie tylko. Slavia Anitqua LV: 179-209. WĄSOWICZ Teresa. 1951. Badania nad początkami państwa polskiego w r. 1950. Kwartalnik Historyczny LVIII/I- 2 (Za rok 1950 i 1951): 97-111. WĄSOWICZÓWNA Teresa. 1953. W sprawie metody badań przebiegu wczesno-średniowiecznych dróg lądowych Polski. Przegląd Zachodni 9/9—10: 310—320. WĄSOWICZÓWNA Teresa. 1960a. Kalisz na tle wczesnośre dniowiecznej sieci drogowej. W: A. Gieysztor (red.), Osiemnaście wieków Kalisza. Studia i materiały do dziejów miasta Kalisza i regionu kaliskiego, t. 1. Kalisz: 69-101, 367-368, 381-382. Wąsowiczówna Teresa. 1960b. Topografia wczesnośre dniowiecznego Kalisza, W: I. i K. Dąbrowscy, T. Wąso wiczówna, Μ. Młynarska (oprać.), Szkice z dziejów Kali sza. Wrocław: 39-57. Wątroba Przemysław. 2011. Wprowadzenie. W: P. Wą troba, Μ. Topińska, E. Wielogłowska, przy udziale E. Smulikowskiej, W. Szymańskiego (oprać.), Kazimie rza Stronczyńskiego Opisy i widoki zabytków w Królestwie Polskim (1844—1855). T III. Gubernia Warszawska. Warszawa: 259—277. Weiss Kenneth Μ. 1972. On the Systematic Bias in Skeletal Sexing. American Journal ofPhysicalAnthropology 37/2: 239-249. https://doi.org/10.1002/ajpa. 1330370208. Wetesko Leszek. 2009. Historyczne konteksty monarszych fundacji artystycznych w Wielkopolsce do początku XIII wieku. Poznań. Weymann Stefan. 1938. Cła i drogi handlowe w Polsce Piastowskiej (z mapą). Poznań. Weymann Stefan. 1953. Ze studiów nad zagadnieniem dróg w Wielkopolsce od X do XVIII wieku. Przegląd Zachodni 9/6-8: 194-253. Tomasz. 2018. Kościół parafialny w
Prandocinie. Zalety purystycznej rekonstrukcji fazy romańskiej / Parish Church in Prandocin: Merits of the Purist Recon struction of the Romanesque Stage. Wiadomości Konser watorskie IJournal ofHeritage Conservation 55: 51-56. WĘCOWSKI Piotr 2020. Między nauką a polityką, między WĘCŁAWOWICZ historią a archeologią. Kierownictwo Badań nad Począt kami Państwa Polskiego (1949-1953). W: Μ. Nodl, P. Węcowski (red.), Marxismus a medievistika: spolecné osudy? Colloquia mediaevalia Pragensia 22: 59-100.
Bibliografia Andrzej. 1977a. Kalisz w państwie wczesnopiastowskim i w okresie rozbicia feudalnego. W: W. Rusiń ski (red.), Dzieje Kalisza. Poznań: 44-62. WĘDZKI WĘDZKI Andrzej. 1977b. Lokacja Kalisza. W: W. Rusiński (red.), Dzieje Kalisza. Poznań: 63-76. Wiadomości. 1878. Wiadomości historyczne (przy:) Plan miasta Kalisza, Sekcya I według kopji mappy jeometry Politalskiego z r. 1785, przerysował i wydał Otto mar Wolle, Jeometra przysięgły. Kalisz. Wiadomości. 1900. Kalisz, dnia 11 Lipca. Wiadomości miejscowe i bieżące. Gazeta Kaliska VIII/154 (29 czerwca/ 12 lipca): 1. Wielgosz Zbigniew. 2001. Kronika polska w twórczości dziejopisarskiej klasztoru lubiąskiego. W: D. Zydorek (red.), Scriptura custos memoriae. Prace historyczne. Publi kacje IH UAM, 44. Poznań: 233—252. Wiercińska Alina. 2006 [2004]. The unique find of male skeleton from Kalisz-Zawodzie with multiple pathological changes. Studies in Historical Anthropology 4: 207—212. Wiesiołowski Jacek. 1967. Kolekcje historyczne w Polsce średniowiecznej XIV—XV wieku. Wrocław—Warszawa— -Kraków. Wiesiołowski Jacek. 2003. Ad vocem. Kronika Miasta Poznania 1: 154-156. Williams MichaelA. 2018. Devon Roodscreens after the Reformation: Destruction and survival. The Devon Histo rian 87: 11-24. WISZEWSKI Przemysław. 2006. Niejednoznaczna starość Mieszka Starego w „Kronice Polskiej” Wincentego zwa nego Kadłubkiem. W: W. Dzieduszycki, J. Wrzesiński (red.), Starość — wiek spełnienia. Funeralia Lednickie. Spo tkanie 8. Poznań: 237—240. WISZEWSKI Przemysław. 2007. Griphus rex. Wokół natu ry władcy w „Kronice” Kadłubka. W: J.
Śouśa, I. Ebelovä (red.), Inter laurum et olivam. Z pomocnyh véd historickÿh, XVI; Acta Universitatis Carolinae. Philosophica et Historica, 1-2/2002. Praha 403^113. Wiszewski Przemysław. 2009a. [Głos w dyskusji]. W: A. Dąbrówka, W. Wojtowicz (red.), Onus Athlanteum. Studia nad Kroniką biskupa Wincentego. Studia Staropol skie. Series nova, t. XXV (LXXXI). Warszawa: 61-63. Wiszewski Przemysław. 2009b. Piastowskie nekropolie 2 połowy X w. — 1 połowy XII w. Między kością w ziemi i pożądaniem w książce. W: W. Dzieduszycki, J. Wrzesiń ski (red.), Metody. Źródła. Dokumentacja. Funeralia Led nickie. Spotkanie 11. Poznań: 319-326. Wiszewski Przemysław. 2010. Owoc ostateczny. Czy po chówki władców mogą zaprowadzić nas do świata warto ści Piastów (do około 1370 r.)? W: W. Dzieduszycki, J. Wrzesiński (red.), Tak więc po owocach poznacie ich. Funeralia Lednickie. Spotkanie 12. Poznań: 149-160. Wiszewski Przemysław. 2014. Między obrazem a rzeczy wistością. Władza książęca w kronice mistrza Wincente go. W: P. Wiszewski, J. Wojtkowiak (red.), Potestas et so- 425 cietas. Władza w średniowiecznej Europie. Poszukiwanie przeszłości. Szkice z historii i metody badań historycz nych, t. 1. Wrocław: 83-109. WIŚLAŃSKI Tadeusz. 1960. Badania wykopaliskowe w Po znaniu na posesji Ostrów Tumski 11 w roku 1948. W: W. Hensel (red.), Poznań we wczesnym średniowieczu, t. II. Wrocław-Warszawa: 7-65. Wiśniewski Jerzy. 1969. Nazwa Wielkopolski. W: Dzieje Wielkopolski, t. 1: Do roku 1793, red. J. Topolski. Po znań: 38—44. Witkowska Teresa. 1998. Fajki z badań archeologicznych na Placu Dominikańskim
we Wrocławiu. Silesia Antiqua 39: 283-336. Witkowski Krzysztof. 2012. Władysław Odonic książę wielkopolski (ok. 1190—1239). Kraków. Wojtasik Jerzy. 1964 [1963]. Przedmioty drewniane zna lezione na stanowisku 4 w Wolinie. Materiały Zachodnio pomorskie 9: 273—315. Wojtasik Jerzy. 1982 [1978]. Wyroby z metali koloro wych ze Srebrnego Wzgórza w Wolinie. Materiały Za chodniopomorskie 24: 115-158. Wojtczak Jakub. 2013. Ksiądz Józef Szafnicki - proboszcz z kokanińskiej parafii. Przegląd Wielkopolski 27/4 (102): 59-65. Wołoszyn Marcin. 2004. Zabytki pochodzenia wschod niego we wczesnośredniowiecznej Polsce — wędrówka ludzi, rzeczy, czy idei? W: S. Moździoch (red.), Wędrówki rzeczy i idei w średniowieczu. Spotkania Bytomskie 5. Wro cław: 241-259. Woźnicka Zofia. 1961. Wyroby bednarskie i tokarskie śre dniowiecznego Międzyrzecza. Poznań. Woźny Marzena. 2010. Włodzimierz Demetrykiewicz (1859—1937): pierwszy prehistoryk z Krakowa. Materia ły Archeologiczne 38: 175—192. Woźny Marzena. 2013. Starania Akademii Umiejętności w Krakowie o przeprowadzenie badań grodziska na Zawodziu w Kaliszu w latach 1903—1922. Materiały Arche ologiczne 39: 195-209. Woźny Marzena. 2018. Włodzimierz Demetrykiewicz (1859—1937). Prehistoryk z przełomu epok. Kraków. Wójcik Agata. 1998. Ceramika wczesnośredniowieczna z grodziska na Zawodziu w Kaliszu (fazy 0-ѴІ, ѴШ-ІХ) [praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. A. Buko, Instytut Archeologii UW, Warszawa], Wrotkowski Henryk. 1977. Wypadki lutowe 1926 roku w Kaliszu. Rocznik Kaliski X: 179-200. Wrotkowski Henryk. 1991. Józef Raciborski i jego wkład w
poznanie dziejów Kalisza. Rocznik Kaliski XXII (1990): 33-46. Wrzesinska Anna, Wrzesiński Jacek. 2003. Przedmioty z kości i poroża w grobach wczesnośredniowiecznego cmentarzyska w Dziekanowicach. W: T. Galiński, E. Wilgocki (red.), Res et fontes. Księga jubileuszowa dr. Eugeniusza Cnotliwego. Szczecin: 241—256.
426 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu Wrzesinska Anna, Wrzesiński Jacek. 2006. Odważniki z wczesnośredniowiecznego stanowiska w Dziekanowi cach. W: Μ. Dworaczyk, A.B. Kowalska, S. Moździoch, Μ. Rębkowski (red.), Świat Słowian wczesnego średnio wiecza. Wrocław-Szczecin: 341-358. Wyczółkowski Dariusz. 2008. Umocnienia kaliskiego grodu — nowe odkrycia. Kalisia nowa, nr 5—6: 8—9. Wyczółkowski Dariusz. 2021a. Kaliskie kościoły we wczesnym średniowieczu (Kalisz churches in the Early Middle Ages). W: U. Sowina, T. Panecki (red.), Kalisz. R. Czaja (red.), Atlas Historyczny Miast Polskich, t. VI: Wielkopolska, z. 1. Toruń-Warszawa: 31-37 (38-44). Wyczółkowski Dariusz. 2021b. Średniowieczny kościół Świętego Wojciecha na Zawodziu w Kaliszu — badania i interpretacje. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 69/2: 143-160. Wyczółkowski Dariusz, Kędzierski Adam. 2016. Przez Kalisz droga na północ. W: A. Kędzierski (red.), Wokół początków Kalisza. 60 lat Stacji Archeologicznej Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Kaliszu. Warszawa—Kalisz: 121-133. Wyrwa Andrzej Marek. 2000. Badania archeologicznoarchitektoniczne w łekneńskim kompleksie osadniczym w świetle najnowszych badań. W: A. Buko, Z. Świechowski (red.), Osadnictwo i architektura ziem polskich w dobie Zjazdu Gnieźnieńskiego. Warszawa: 109-138. X. 1909. Nieco historycznych danych o dawnym Kaliszu. Gazeta Kaliska ХѴП/283 (14 grudnia): 1. Z obrad. . 1922a. Z obrad Magistratu. Kaliskie Wiadomo ści Samorządowe 1/3 (27 lipca) : 1-2. Z obrad. 1922b. Z obrad Rady Miejskiej. Protokuł Nr. 13. Kaliskie Wiadomości
Samorządowe 1/3 (27 lipca): 2-5. Zachwatowicz Jan. 1971. Architektura. W: Μ. Walicki (red.), Polska sztuka przedromańska i romańska. War szawa: 71—194. Zajączkowski Stanisław. 1951. Nazwa Wielkopolski w świetle źródeł historycznych. Przegląd Zachodni VII/ 9-10: 1-31. Zakrzewski Ignacy. 1887. O grodach wielkopolskich. Zapiski Archeologiczne Poznańskie 1: 5—11. Zakrzewski Zygmunt. 1926. Gniezno i Kalisz. Dwie men nice wielkopolskie za czasów Mieszka III. Wiadomości Numizmatyczno-Archeologiczne 30: 2-51. Zakrzewski Zygmunt. 1927. Gniezno i Kalisz. Dwie men nice wielkopolskie za czasów Mieszka III. Kraków [nadbit ka z Wiadomości Numizmatyczno-Archeologicznych]. Zamelska-Monczak Kinga. 2017. Tradycja a nowe wzor ce — przemiany w wytwórczości garncarskiej na przykła dzie materiałów ceramicznych ze starszych faz wczesno średniowiecznego grodu w Santoku. W: S. Siemianowska, P. Rzeźnik, K. Chrzan (red.), Ceramika i szkło w archeolo gii i konserwacji. Wrocław: 209-238. Zamelska-Monczak Kinga. 2019. Przedmioty z kości i poroża oraz z metali. W: K. Zamelska-Monczak (red.), Santok: strażnica i klucz Królestwa Polskiego, wyniki badań z lat 1958—1965. Origines Polonorum XIII. Warszawa: 193-224. Zarys historii włókiennictwa. 1966. Zarys historii włó kiennictwa na ziemiach polskich do końca XVIII wieku. J. Kamińska, I. Turnau (red.). Wrocław. Zbierski Andrzej. 1964. Port gdański na tle miasta w X—XIII wieku. Gdańsk wczesnośredniowieczny V. Gdańsk. Ze starego dokumentu 1904. Ze starego dokumentu = przedruku dosłowny: Opisanie historyczne oraz topograficzno-statystyczne miasta
Kalisza w Województwie i Obwodzie Kaliskim położonego [pierwodruk 1830]. Gazeta KaliskaW!209 (18/31 lipca): 1-2, 211 (20 lipca/ 2 sierpnia): 1—2. Ziarkowski Dominik. 2013. Inwentaryzacja zabytków Kró lestwa Polskiego a system ochrony dziedzictwa kulturowego w Rosji w pierwszej połowie XIX wieku. W: J. Malinowski, I. Gavrash, N. Mizerniuk-Rotkiewicz (red.), Polska-Rosja. Sztuka i historia. Sztuka polska, sztuka rosyjska i polsko-rosyj skie kontakty artystyczne do początku XX wieku·, Sztuka Eu ropy Wschodniej, t. 1. Warszawa: 193—205. Ziąbka Leszek. 1998. Archeologiczny rezerwat muzealny Kalisz-Zawodzie. W: T. Baranowski (red.), Kalisz wcze snośredniowieczny. Materiały z Sesji, Kalisz 15 czerwca 1998. Kalisz: 13-27. Ziąbka Leszek, Kędzierski Adam. 2016. Wyniki badań archeologicznych prowadzonych podczas prac remonto wo-konserwatorskich kościoła św. Wojciecha na Zawo dziu. Rocznik Kaliski 42: 249—263. Zieliński Józef. 1930. Stanisław Sarnicki i jego kronika. Rozbiór krytyczny. Stanisławów. Zieliński Kazimierz. 1974. Dzieje Korpusu Kadetów w Kaliszu (1807—1832). Rocznik kaliski VII: 79—112. Zientara Benedykt. 1975. Henryk Brodaty i jego czasy. Warszawa. Ziółkowska-Ganc Emilia. 2021. Pierwsza inwentaryzacja zabytków architektury Królestwa Polskiego z lat 1827-1830. W: M.E Woźniak (red.), Inwentaryzacja zabyt ków w Polsce. Dzieje, metody, osiągnięcia. Toruń: 31—68. ZOLL-ADAMIKOWA Helena. 1966. Wczesnośredniowieczne cmentarzyska szkieletowe Małopolski. Gz. I. Źródła. Wro cław. Helena. 1971 a. Wczesnośredniowieczne cmentarzyska szkieletowe Małopolski. Cz. II. Analiza. ZOLL-
ADAMIKOWA Wrocław. Helena. 1971b. Próba periodyzacji wczesnośredniowiecznych praktyk pogrzebowych w Pol ZOLL-ADAMIKOWA sce. Archeologia Polski 16/: 541-556. ZOLL-ADAMIKOWA Helena. 1975. Wczesnośredniowieczne cmentarzyska ciałopalne Słowian na terenie Polski. Cz. I - Źródła. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk.
Bibliografia ZOLL-ADAMIKOWA HELENA. 1979. Wczesnośredniowieczne cmentarzyska ciałopalne Słowian na terenie Polski. Cz. II - Analiza, wnioski. Wrocław-Warszawa-Kraków— -Gdańsk. ZWIERCAN Marian. 2008. Renesans Kroniki polskiej mi strza Wincentego w XV wieku. Cistercium Mater Nostra. Tradycja — Historia — Kultura II/2: Błogosławiony Win centy Kadłubek. W 800-lecie sakry biskupiej, red. Μ. Starzyński, Μ. Zdanek: 131—139. Zydorek Danuta. 2001. W sprawie tradycji o pochówku Bolesława Chrobrego — raz jeszcze. W: D. Zydorek (red.), Scriptura custos memoriae. Prace historyczne. Publi kacje IH UAM, 44. Poznań: 511-522. Zygner Leszek. 2013. Polscy kanoniści późnego średniowiecza w służbie Kościoła i państwa. W: Z. Sztylc, ks. D. Zagórski, A. Radzimiński, R. Biskup (red.), Fun damenty średniowiecznej Europy. Pelplin: 103-143. Zyśko Andrzej. 2013. Stilusy ze Stargardu źródłem znajo mości pisma w średniowiecznym mieście. Materiały Za chodniopomorskie. Nowa Seria IX [2012]/1 (Archeologia): 317-348. Żak Jan. 1958 [1957]. Kwestia pochodzenia szklanych paciorków odcinkowych na ziemiach pomorskich. Mate riały Zachodniopomorskie 3: 161-174. Żak Jan. 1960. O pochodzeniu „szpil” pierścieniowatych na ziemiach polskich. Slavia Antiqua VII: 407-442. Żak Jan, MAćKOWIAK-KOTKOWSKA Lidia. 1988. Studia nad uzbrojeniem środkowoeuropejskim VI—X wieku. Zachodniobałtyjskie i słowiańskie ostrogi o zaczepach haczyko wato zagiętych do wnętrza. Poznań. Żaki Andrzej. 1974. Archeologia Małopolski wczesnośre dniowiecznej. Wrocław. Żmudzki Paweł. 2017. Kulturowy kontekst nazw „Pola nie”, „Polacy”,
„Polska” w średniowiecznej historiografii polskiej i ruskiej. W: S. Gawlas, P. Żmudzki (red.), Sym 427 boliczne i realne podstawy tożsamości społecznej w średnio wieczu. Warszawa: 165-219. Żukowski Robert, Baranowski Tadeusz. 2012. Formy popularyzacji archeologii w Kaliszu: Wizualizacje obiek tów sakralnych: najstarszy kościół drewniany z KaliszaZawodzia. W: A. Buko, D. Główka, Μ. Trzeciecki (red.), Radom. Korzenie miasta i regionu, r. 3. Archeologia w ob liczu wyzwań współczesności. Radom: 153—156. Żurek Magdalena. 1996. Rekonstrukcja romańskiego kościoła opackiego w Lubiniu w kolejnych fazach budo wy i przebudowy. W: Z. Kurnatowska (red.), Opactwo benedyktynów w Lubiniu. Pierwsze wieki istnienia. Po znań: 35-57. Żurek MAGDALENA. 1997. Próba identyfikacji grobu w za chodniej części kościoła pw. Narodzenia NMP w Lubiniu. W: Μ. Derwich (red.), Śmierć w dawnej Europie. Zbiór studiów. Acta Universitatis Wratislaviensis, nr 1863: Historia, CXXIX. Wrocław: 123-131. Żurowska Klementyna. 1983. Studia nad architekturą wczesnopiastowską. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ja giellońskiego DCXLII. Prace z Historii sztuki z. 17 [Program emporowy rotund wczesnopiastowskich: 69-102]. Warszawa-Kraków. Żurowska Klementyna. 1989. Kościół opactwa bene dyktynów w Mogilnie po badaniach z lat siedemdziesią tych. W: S. Cynarski, A. Małkiewicz (red.), Studia z historii i historii sztuki. Zeszyty Naukowe Uniwersyte tu Jagiellońskiego. Prace Historyczne 89: 27—42. War szawa-Kraków. Żurowska Klementyna. 1994. Romańska architektura Opactwa Benedyktynów w Tyńcu. W: A. Włodarek (red.), Tyniec.
Sztuka i kultura Benedyktynów od wieku XI do XVIII. Kraków: xvii-xx. Żurowski Tadeusz. 1951. Fajki gliniane. (Z badań archeo logicznych). Ochrona Zabytków 4/1-2: 39-57.
INDEKS OSOB Index of people A Abgarowicz Kazimierz 58 Abraham Władysław 60 Abramowicz Andrzej 36, 37, 43, 45, 46, 49, 253, 297 Abu Hamid 236 Adelajda 311 A.G. zob. Gieysztor Aleksander Agafia Swiętosławówna 55 Agnieszka z Babenbergów 55 Ahrens Claus 155 Aleksandrowicz Maria Urszula 366 Andrysiak Ewa 22, 37, 42 Anna z dynastii Przemyślidów 55 Anonim zob. Gall Anstett Peter R. 180 Antoniewicz Jerzy 41, 48, 266, 359, 360 Antonowska-Gorączniak Olga 327, 328, 330 Arciszewska Jadwiga 366 August II 41 В Babik Zbigniew 19 Bagniewski Zbigniew 325 Baliński Michal 36, 41 Balzer Oswald 53, 58 Banaszak Danuta 271 Banaszkiewicz Jacek 54-57, 149 Banaszkiewiczów rodzina 50 (właśc. Baraszkiewiczów) zob. Indeks nazw geograficznych / Kalisz-Zawodzie / ogród Baraszkiewicza Baranowski Ignacy Tadeusz 43 Baranowski Tadeusz 9, 12-14, 19, 22-27, 29, 31, 34, 35, 43, 48-51, 54, 67, 68, 70-73, 75, 83, 85-87, 90, 91, 97, 101-104, 107, 110, 111, 114-122, 125, 126, 137, 141,143,147,149,151,155-160,162,163, 181, 183, 184, 187, 189, 200, 201, 203, 206, 207, 218, 229-232, 235, 237, 238, 253, 261, 263, 269-271, 286, 297, 301, 311, 326, 327, 329, 335, 341, 347, 351, 356-358, 361, 369, 370-372, 373-385, 389 Barańska Iwona 24, 36, 37, 41 Barcikowski Stanisław 37, 38 Barnycz-Gupieniec Romana 336-339, 341—343, 345 Bartosiewicz Laszló 327 Bąk Urszula 325 Bender Witold 48, 49, 67, 70, 72, 73, 75, 101-103, 117, 183 Beranek Jan 175 Beranovâ Magdalena 254, 255 Bergenstrol 116 Bernhard, inż. 39 Białęcka Felicja 24, 51,120,122,125,131,138,143,145, 150, 151, 162, 351 Białkowski Leon 43, 44 Biddle Martin 27 Bielski
Joachim 61,62 Bielski Marcin 61, 62, 161 Bieniak Janusz 53, 56—58 Biermann Felix 148, 271, 290, 296, 329 Biernacki Cezar Augustyn (C.B.) 36, 38 Bierut Bolesław 47 Biliński Bronisław 19, 46, 48, 50 Biniewski Stanisław 21 Bis Magdalena 14 B.K. zob. Kostrzewski Bogdan Black Sue 189 Błachowicz Maciej 36, 37, 95 Błoński Mariusz 9, 22, 86, 137, 186, 235-237, 239, 242-246,248,251,253,254,258-261, 263, 269-272,275, 284, 289-293, 295, 298, 301, 335, 356, 357, 361, 369-372, 384-386 Bobrzyński Michał 61 Bodo, kanonik kaliski 92 Boessneck Joachim 316 Bogdanowski Janusz 124 Bogucki Ambroży 56 Bogucki Mateusz 84, 121, 237, 306, 370 Bogufał 35 Bokota Piotr 312 Bolesław I Chrobry (Wielki, the Brave) 55, 57-59, 62, 86, 121, 305, 370, 377 Bolesław III Krzywousty (Bolesław III Wrymouth) 13, 38, 41, 54, 55, 57, 86, 91, 97, 104, 116, 133, 272, 304, 370, 377, 378 Bolesław IV Kędzierzawy 55-57, 71, 97, 181, 304, 305, 370 Bolesław, syn Mieszka III 54, 55, 60 Bolesław II, książę czeski 302, 306, 311, 386 Bolesław III, książę czeski 122 Bolesław Pobożny (the Pious) 55, 58, 62/63, 87, 96, 97, 312, 375 Bolesław Rogatka 55, 92 Bolesław II Śmiały/Szczodry (the Bold/Generous) 302, 305,371,386
430 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu Bolesław Wstydliwy 273 Bolesław Wysoki 55, 56 Bołsunowski Karol 355 Bond Francis 180 Bonusiak Andrzej 49,50 Bończa-Uzdowska Teresa zob. Uzdowska Teresa Borkovsky Ivan 48 Borzemski Antoni 61 Böhm Jaroslav 48 Brickley Megan 189,190 Brooks S. 189 Bronicka-Rauhutowa Jadwiga zob. Rauhutowa Jadwiga Broniewska Aleksandra zob. Cofta-Broniewska Aleksandra Bronisz, komes 236, 237, 371, 384, 389 Brückner Aleksander 70 Brzetysław I 85, 107,311,371 Brzezinski Wojciech 325 Brzostowicz Michał 290 Buczek Karol 86 Budkiewicz Mieczysław 206 Buikstra Jane E. 189,190 Buko Andrzej 10,24,25,82,85, 102, 149, 152, 159,203, 229, 275, 354, 357, 358, 372 Bukowska Aneta 57, 175 Bukowska Janina zob. Bukowska-Gedigowa Janina Bukowska-Gedigowa Janina 152, 242, 247, 256, 346, 351-356, 359-363,365,366 Bukowski Zbigniew 264, 362 Bulwarska Magdalena 203 Buszard Ludwik 37 C Calderoni Gilberto 9, 19, 83, 102, 107, 110, 111, 117, 120, 155, 325, 379 C.B. zob. Biernacki Cezar Augustyn Celer Bogumiła 45 Celichowski Zygmunt 40 Cetwiński Marek 58, 63 Chabrzyk Piotr 306 Chlebicka Agnieszka 28 Chłopocka Helena 40 Chmielewska Katarzyna 57 Chmielewski Tomasz Jacek 351,352 Chmielowska Aldona 329 Chodyła Zbigniew 37 Chodyński Adam 25, 39—41, 44, 95, 116 Choińska-Bochdan Elżbieta 265 Chorowska Małgorzata 140 Choyke Alice ^TJ Christophersen Axel 326 Chrystus 46, 179, 180, 237, 238, 384 Chrzan Krystian 71, 84, 149 Chrzanowski Ignacy 62 Chudziak Wojciech 149 Chudziakowa Jadwiga 175 Chudzik Dominik 159 Cichocki Tadeusz 325 Ciesielski Michał, ks. 38 Cnotliwy Eugeniusz 232, 316,
325—330, 360, 363, 364 Cofta Aleksandra zob. Cofta-Broniewska Aleksandra Cofta-Broniewska Aleksandra 271,272 Cozac Zdzisław 372 Creissen Thomas 180 Crews Douglas E. 194 Curer L. Antonio 195 Cyceron, Marcus Tullius Cicero 56 Cyngot Dorota 9, 22, 115, 141, 143, 203, 327, 371, 372 Cyrankiewicz Józef 50 Czarnecka Katarzyna 244, 245 Czerner Oskar 174 Czerska Barbara 244, 246 Ćwirko-Godycki Michał 190 Cerna Eva 365 D Daniel Romanowicz 10, 135, 136 Danowicz Bogdan (właśc. Dutkiewicz) 51 Daragan Michaił Piętrowicz 41,42 David Petr 175 Dąbrowska Elżbieta 51, 54, 57, 163 Dąbrowska Iwona (Slaska, Slaska-Dąbrowska Iwona) 12-14, 19, 21, 24-27, 29, 34, 35, 39, 40, 42, 43, 45, 47, 49, 51, 86, 101-104, 109,114, 115, 117-122, 124-126, 128, 131, 136-139, 141, 143, 145-152, 155, 157, 162-164, 167,171, 180,181, 201-203, 207, 213, 215, 263, 264, 269, 272, 273, 306-310, 315, 316, 325, 329, 335, 337, 341, 342, 345-348, 351, 354-356, 360-362, 364, 365, 372, 373, 379, 381 Dąbrowski Dariusz 136 Dąbrowski Edward 46, 48 Dąbrowski Jan 53, 54 Dąbrowski Krzysztof 12-14, 19, 21, 24, 26, 27, 29, 34, 35, 42, 45, 47-51, 68, 85, 94, 96, 97, 101-104, 109, 114120, 122-126, 129, 131, 136, 137, 141, 143, 145, 150, 152, 155, 157, 162-164, 167, 171, 179-181, 201-203, 207, 213, 215, 264, 272, 306, 335, 337, 341, 342, 345348, 351, 355, 356, 364, 366, 367, 372-375, 379, 381 Dehio Georg 175 Dekówna Maria 263, 265, 364, 365 Delimat Hanna 37 Dembińska Maria (Maria Anna) 48,195 Demetrykiewicz Włodzimierz 18, 25, 29, 34, 35, 40—45, 48,51, 116, 143, 162, 373-375 Derwich Marek 53, 54, 57, 59 Diakowski Marcin 327 Długosz Jan
24, 35, 39, 54, 57, 61-63, 91, 161, 181, 374, 376 Drelicharz Wojciech 54,55,58,61
Indeks osób Drewko Michał 48, 49 Driesch Angela von den 316 DrzewiczAnna 325,327 Duczmal-Czernikiewicz Agata 206 Dulinicz Marek 290 Dunin-Wąsowicz Teresa zob. Wąsowicz Teresa Durliat Marcel 180 Dutkiewicz zob. Danowicz Bogdan Dworaczyk Marek 152 Dymaczewski Aleksander 352—354 Dymitr, św. 238 Dzieduszycka Bożena 120, 124 Dzieduszycki Wojciech 233 Dziekoński Tadeusz 345—347 Dzierzwa 53—57 Dziewoński Kazimierz 48 Dzik Michal 354, 356 E E.K. 36 Elżbieta, córka Bolesława Pobożnego 55, 58 Elżbieta, córka Henryka Pobożnego 55 Elżbieta z Węgier, żona Mieszka III 55 Endrach Ewa 203, 213 Engelbert, mnich cysterski 58 Erłande-Brandenburg Alain 180 Eudoksja, księżniczka ruska 54, 55 Eufrozyna, córka Kazimierza księcia opolskiego 55 F Fajans Maksymilian 37 Feliks Wojciech 60 Fellmann Jerzy 29 Fernie Eric 176 Fetner Rafał A. 9, 184, 189, 190, 193, 371, 382 Filip Szwabski 296 Filipowiak Władysław 345 Finkel Ludwik 62 Firlet Janusz 174 Flinders Petrie William Matthew 265 Fokt Krzysztof 86, 124 Fołtyn Μ. Edelgarda 351,363 Fraś Mieczysław 174 Frey Katrin 290 Fritsche Jan 35, 36, 38, 39, 41, 374 Fryderyk Wilhelm III 36 Fuglewicz Barbara 328, 329 G Gadomski Jerzy 236 Gajewski Leszek 19, 22, 29, 51, 86, 102-104, 155, 156, 158, 159, 163, 203, 237, 238, 270, 271, 286, 358, 370 Gall (Anonim tzw. Gall) 13, 41, 57, 86, 104, 116, 133, 272, 369, 371 431 Garbaczewski Witold 304 Garczyński Władysław 352 Gardawski Aleksander 48 Gawlas Sławomir 56 Gawrońska Maria 22, 156 Gąsiorowski Antoni 57 Gąssowski Jerzy 256 Gediga Bogusław 152,242,247,256, 346,351-354, 356, 359-362, 365, 366 Gedko, bp. 57 Geograf
Bawarski 83 Gertruda, córka Mieszka II 371, 377 Gierlach Bogusław 258-260 Gieysztor Aleksander (A.G.) 27, 46—48, 50, 60, 94, 96, 181 Ginter Tomasz 54, 56, 58, 59, 163, 181 Gładysz Mikołaj 54 Głosek Marian 131, 148, 260, 277, 278 Gorlińska Dobrochna 304 Gotard, św. (St Gotthard) 97, 378 Gozdowski Marian 48 Górak Artur 41,42 Gradowski Michał 268, 356, 357, 361 Graff Tomasz 61 Gralak Tomasz 149 Grążawski Kazimierz 247 Gródecki Roman 60 Grygiel Ryszard 243, 248, 251, 252, 267, 280 Grynicz Mieszko Maksymilian 57 Grzegorz IX, papież 140 Guerquin Bohdan 19, 45, 162, 381 Gula Małgorzata 9, 22, 23, 358 Gumińska Ewa 22, 76, 77, 107, 157, 184-187, 239, 241, 244, 247, 249, 250, 253, 254, 257, 258, 266, 268, 276, 277, 279, 280, 285, 288, 297-300 Gumowski Marian 303, 305 Gunia Piotr 362, 364 Gupieniec Anatol 311 H Hachulska-Ledwos Renée 354 Haisig Marian 244, 246 Handelsman Marceli 63 Hanuliak Milan 243 Hartwig Thomas 175,176 Helena, księżna znojemska 55 Hendel Zygmunt 42 Henneberg (Wilhelm Karol?) 45 Henryk I Brodaty (the Bearded) 55, 60, 82, 87, 92, 104, 140, 141, 201, 312, 326, 368, 377, 389 Henryk II Pobożny 55 Henryk IV Probus 95 Henryk V Brzuchaty 55,58 Henryk Kietlicz 60
432 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu Hensel Witold 19, 21, 22, 25, 27, 45, 46, 48, 143, 162, 251, 266, 328, 351, 352, 355, 359-361, 366 Hensel Zdzisław 286, 289, 295, 296 Hensel-Moszczyńska Barbara 22, 264 Herbich Tomasz 27, 143 Herbord 159 Hieropolitańska Zofia 43, 45 Hilczerówna Zofia 137, 290-292, 325, 326, 329, 354, 355 Hildebrandt-Radke Iwona 68 Hillson Simon 191,193 Hlebionek Marcin 58, 87 Hładyłowicz Konstanty Jan 73 Hoffman Karol Boromeusz 36 Hołowińska Zofia 243, 264, 356, 361 Hołubowicz Włodzimierz 336, 337, 342, 349, 357, 360, 365 Honoriusz III 54, 91, 161 Honoriusz z Autun 181 Hosch William L 176 Hupało Wiera 239 Hurnowicz Aleksandra 351 I Innocenty II 86 Innocenty III 93 jjcan Μ. Yajar 189 Itman Leszek 336, 337, 341, 342, 346 Iwanowska Grażyna 286 Izjasław I Dymitr Jarosławowicz (Izyaslav I Dmitrij Yaroslavich) 103, 147, 207, 238, 335, 369, 371, 377, 384, 389 J Jabczyński Jan, ks. 59 Jadwiga św., hr. Andechs 55 Jadwiga, hr. Anhaltu, żona Bolesława Rogatki 55 Jadwiga, żona Władysława Odowica 55 Jadwiga, córka Bolesława Pobożnego, żona Władysława Łokietka 55, 58, 62, 375 Jagiellonowie, dynastia 38 Jakimowicz Roman 45 Jakubczak Michał 19, 68, 69, 72, 75, 90 Jamka Rudolf 46, 360-362 Jan, prepozyt kaliski 95 Jan di Piano Caprini 284 Jan (Janek) z Czarnkowa 53, 62 Jan z Dąbrówki 57, 61 Janiak Tomasz 51, 157, 163, 164, 173, 175, 181, 370 Jankuhn Herbert 351, 352 Janowski Aleksander 41 Janowski Andrzej 290 Jarosław ze Skotnik h. Bogoria, abp. 57, 95 Jasienica Paweł 48 Jasiewiczowa Elżbieta 355, 357, 358, 364-367 Jasiński Kazimierz 53, 54, 58, 59 Jaskanis
Danuta 267 Jasnosz Stanisław 266 Jaśko, podstoli 96 Jaworski Krzysztof 316, 319, 321, 326—330 Jażdżewski Konrad 46, 47, 49 Jażdżewski Władysław 40 Jelonek Tomasz, ks. 55 Jochemczyk Leonard 363 Jolenta Helena z dynastii Arpadów 55 Józefowiczówna Krystyna 19, 162, 381 Judyta z dynastii Przemyślidów 55 Jung Jacqueline E. 180 Jurek Tomasz 89, 159 Jusupovié Adrian 103, 147, 207, 238, 335, 369, 371 К Kaczanowski Krzysztof 174 Kaczmarczyk Zdzisław 48 Kaczmarek Jarmila 354—356 Kaczmarek Krzysztof 60 Kaczmarek Łukasz 232 Kaczyński Marian 266,315 Kadłubek zob. Wincenty (Mistrz, zw. Kadłubkiem) Kajzer Leszek 37 Kalaga Joanna 203 Kamińska Janina 43, 45, 46, 346, 351—354, 359 Kara Michał 83-85, 102, 118, 149, 184, 270, 290 Karpowicz Mariusz 295 Karwasińska Jadwiga 58 Kazimierz I Odnowiciel 85, 107, 238, 311, 371 Kazimierz II Sprawiedliwy 55, 56, 57 Kazimierz III Wielki (Casimir III the Great) 55, 58, 59, 62, 63, 375 Kazimierz IV Jagiellończyk (Casimir IV Jagiellon) 302, 311,312, 387 Kazimierz I, książę kujawski 55 Kazimierz I, książę opolski 55 Kaźmierczyk Józef 243, 259, 260, 264-267, 272, 273, 298-301,336-342, 351, 353, 354,356, 357, 359, 360, 362-364 Kaźmierowska Beata 190 Kąsinowski Antoni 253 Kędzierski Adam 10, 19, 22-25, 67, 68, 70-73, 84, 89, 96, 104, 107, 120, 121, 128, 151, 153, 201, 202, 232, 235, 238, 269,303-306, 311, 312, 369, 370, 372, 383, 386 Kęszka Sławomir 95 Kętrzyński Stanisław 58 Kętrzyński Wojciech 53, 57 Kieling Michał 95 Kieniewicz Stefan 36 Kiersnowska Teresa 271,273 Kiersnowski Ryszard 48
Indeks osób Kiesewalter Ludwig 316 Kieszkowski Witold 47 Kilarski Jan 45 Kirpicnikov Anatolij Nikolaevic 297 Klepandy Wacław 49, 50 Kłodnicki Zygmunt 346 Kmieciński Jerzy 345,346 Knebel Juri 21 Knieć Agnieszka 203 Kobryń Henryk 27, 72, 315, 326, 327 Kobylińska Urszula 22, 23 Kobyliński Piotr, ks. 24, 36, 38^41, 44, 94, 95 Kobyliński Zbigniew 46 Koch Paul L. 193 Koch Robert 296 Kochanowski Marian 254 Kola Andrzej 247,255,280,284,286 Kolberg Oskar 36 Kolein Boris Aleksandrovic 246, 248, 256, 257, 266, 336-338,341,342, 345, 347 Koldajan 316 Kolendo Jerzy 19 Kollinger Karol 10, 22, 35, 53-55, 57, 58, 60, 63, 86, 91, 116, 156, 369, 370, 372, 374, 375 Kondracki Jerzy 67 Konrad I Mazowiecki 55, 56, 60, 135, 136, 237, 386 Konrad, złotnik 273, 386 Kopera Feliks 45 Korobkova Galina Fiodorowna 327 Korycki Konstanty 42, 44, 45 Koryckich, rodzina 51 Korzec Paweł 41,42 Kostrzewski Bogdan (B.K.) 48, 351—353, 360, 363, 364 Kostrzewski Józef 40, 41, 43, 46, 47, 246, 257, 266, 336, 341,347, 351,354,355 Koszutski Bronisław 49 Kotowicz Piotr N. 275 Kowalczyk Bogdan 22 Kowalczyk Jerzy 36, 37 Kowalenko Władysław 40 Kowalewska Barbara 145, 347 Kowalewska Halina 51 Kowalska Anna Bogumiła 152,153,330 Kowalska Halina 62 Kozieł Stanisław 174 Kozłowska Ryta 14, 19, 21, 24, 27, 47-51, 120, 122, 131, 136, 138, 143, 145, 150, 151, 335, 337, 341, 342, 345-348, 351,355,356 Kozłowski Jan 41, 42 Kozłowski Karol 40 Kozłowski Tomasz 189,191—193 Kocka Wojciech 345-347 Kócka-Krenz Hanna 57, 240-242, 264, 265, 271,361, 362, 366 433 Krakowiak Marianna 22, 265, 316—324, 326 Krakowiecka Ludmiła 61 Krasnodębski
Dariusz 240 Krawiec Adam 53 Krąpiec Marek 31, 71, 83, 102, 103, 107, 119, 120, 146, 149, 155 Kroesen Justin E.A. 180 Kromer Marcin 35, 36, 40, 62, 161, 374 Król Helena 244, 246 Król Marek 38 Kruczek Jan 282 Krukowski Stefan 48 Krysiak Kazimierz 315 Krystyna, żona Bolesława Wysokiego 55 Krzyszczukówna Irena 51 Krzyżanowski Stanisław 90, 96 Kubiak Stanisława 310-312 Kucharski Gerard 92, 93 Kuczyński Stefan Μ. 61 Kumor Bolesław, ks. 93 Kunicki Bogumił 50 Kurnatowska Zofia 14, 27, 83, 84, 102, 159, 203, 232 Kurnatowski Stanisław 83, 102, 118, 149, 351, 353 Kuznowicz Józef 21, 50 Küchelmann Hans Christian 327 Kürbis Brygida (Kürbisôwna Brygida) 53, 54, 56-59, 71 Kürbisôwna Brygida zob. Kürbis Brygida Kwiatkowska Barbara 189,191—193 Kwiatkowski Władysław 44, 45 L Labuda Gerard 54, 58, 60, 61 Lasota Małgorzata 174 Lasota-Moskalewska Alicja 315,326 Latawiec Krzysztof 41,42 Lech Jacek 27, 48 Leciejewicz Lech 152, 353 Lee-Thorp Julia A. 193 Lehr-Spławiński Tadeusz 46, 48 Lelewel Joachim 36 Leloch Michał 19,68,69,72,75 Leszek, syn Bolesława Kędzierzawego 55, 56 Leszek Biały 55, 56, 60 Lewicki Jakub 45 Lewicki Tadeusz 49, 236 Librowski Stanisław, ks. 37, 42 Lipińska Olga 366 Lipiński Tymoteusz 36,41 Lisowa Eleonora 358 Lisowska Ewa 362, 364 Lisowska-Gaczorek Aleksandra 194 Lodowski Jerzy 352, 353 Loga Ludwik, ks. 36 Lorentz Stanisław 46, 47
434 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu Loth Susan R. 189 Lovejoy C. Owen 189 Ludmiła, żona Mieszka Plątonogiego 55 Lyman R. Lee 315 Ł Łastowiecki Mateusz 233 Łosińska Alina 46 Łosiński Władysław 184,267 Łowmiański Henryk 54, 58, 83, 85, 107 Lukasiewicz Kazimierz 244, 267, Łukaszewicz Józef 39 Łukaszewski Łukasz 176-179 Łukomiak Karol 244, 246, 247 Μ MacGregor Arthur 328, 329 Maciej z Miechowa, Miechowita (włas'c. Maciej Karpiga) 36, 61, 62 Maćkowiak-Kotkowska Lidia 289 Majewski Kazimierz 48 Makarov Leonid Dmitrievic 284 Makiewicz Tadeusz 149 Makowiecka Marzena 328 Makowiecki Daniel 316, 319, 321, 326-328 Makulski Igor 10,235,261,270,275,277, 278,297,298, 300, 370, 372, 386 Malarczyk Dorota 84, 96, 121 Malinowska Maria 336, 346, 347, 349, 366, 367 Malinowski Tadeusz 328 Małecki Aleksander 62 Małecki Antoni 56 Małyszko Stanisław 38 Marciniak Ryszard 58 Marciniak-Kajzer Anna 247, 248, 254-256 Marcinkowski Mirosław 326 Mardefeld Arvid Axel 38 Maria (NMPanna, Matka Boska) 179, 238, 384 Markiewicz Tomasz 306,312 Mateusz Ewangelista 237, 384 Matka Boska zob. Maria Matuszewska-Kola Wiesława 328 Mądry Wojciech 54, 57, 59 McKinley Jacqueline I. 189,190 Medvedev Aleksandr Filippovic 282, 284, 286 Medvedeva Mariä Vladimirovna 42 Meindl Richard S. 189, 190 Melich Christian 295 Merhautovä Aneźka 175 Michalik Marek 359 Michał, kanonik kaliski 92 Michał Archanioł 237, 384 Michałowski Roman 61 Michas Uwe 296 Michniewicz Maria 109, 335, 343 Miechowita zob. Maciej z Miechowa Mieczysław Stary zob. Mieszko III Stary Mieszko I 85, 369 Mieszko II 371,377 Mieszko III Stary (the Old)
22, 29, ЗЗМЗ, 45, 47, 49—63, 82, 83, 85-87, 90-92, 97, 103, 104, 136-140, 154, 156, 160-163, 167, 169,173-176,179-181, 203, 271, 273, 301, 304, 307-310, 312, 326, 362, 368-370, 374-378, 380-382, 386, 389, 390 Mieszko Mieszkowic (Kaliski) 51, 52, 54, 55, 59, 63, 86, 87, 91, 104, 156, 160, 161, 163, 167, 180, 181, 271, 312, 370, 375 Mieszko Plątonogi 55, 56 Mika Norbert 57 Mikołaj I, car Rosji 36 Mikołaj, archidiakon kaliski 93 Mikołaj, sędzia kaliski 97 Mikołaj z Kalisza 61 Mikołaj z Kotłowa (Nicolao de Cotlov) 174 Mikołaj Trąba, abp gnieźnieński 95 Mikulicz Stanisław 136 Mikuła Maciej 55 Miłek Sławomir 19, 23, 25, 70, 84, 121, 304, 306, 370 Mirosław, kanonik 92, 95 Mirosław, uczestnik oblężenia grodu (1229) 135 Mischke Wojciech 173, 174 Misiewicz Krzysztof 121 Miścicki Maciej 326 Młynarska Marta zob. Młynarska-Kaletynowa Marta Młynarska-Kaletynowa Marta 47-49, 73, 83, 87, 91—94, 97, 121, 135, 159, 163, 305, 312, 329 Mnich Barbara 194 Mnich Teofil zob. Teofil Prezbiter Modrzewska Halina 48 Modzelewski Karol 86, 272, 273 Mogilnikov Vladislav A. 286 Molski Bogusław 337, 338, 342, 347 Moraczewski Jędrzej 36 Moszczeńska Wanda 63 Moszyński Kazimierz 254, 256, 328, 347, 351 Moździoch Sławomir 149, 152, 369 Mroczko Teresa 248 Mrozowicz Wojciech 58 Mściwój 136 Musianowicz Krystyna 236, 252, 257, 264, 361 Musin Aleksandr Evgen’evic 42 Münch Henryk 43 N N.JKS 36 Nadolski Andrzej 36, 46, 70, 253, 275, 277, 278, 280, 281,286, 297 NahlikAdam 346,351-354,359
Indeks osób Nakielski Witold 312 Nalepa Jerzy 85,86,351,353 Naruszewicz Adam 35,36,41 Nehring Władysław 62 Neugebauer Werner 337,341 Niesiołowska Anna 254, 282, 354, 366 Norska-Gulkowa Maria 327, 328, 330 Nosov Evgenij Nikolaevic 42 Nowak Przemysław 103, 147, 207, 238, 335, 369, 371 Nowakowski Andrzej 297 Nowińska Sława 22, 23, 183, 184, 237, 238 Nowosilcow Nikołaj Iwanowicz 42 O Obrębska-Starklowa Barbara 72 Odon Mieszkowic, syn Mieszka III 54-56, 58-60, 62, 87 Okulicz Jerzy zob. Okulicz-Kozaryn Jerzy Okulicz-Kozaryn Jerzy 266,315 Olczak Hanna 239 Olczak Jerzy 355, 357, 358, 364, 365, 366 Olejnik Mikołaj 38 Olivier Georges 190 Osiadacz Mateusz 184, 236—240, 242, 246, 255, 256, 265, 270, 287, 288, 296, 318, 319, 323, 344, 353, 355 Osipowicz Grzegorz 329 Ossowski Waldemar 71 Ostrowska Elżbieta 342, 343, 345, 347 Ottaway Patrick 256 Ożóg Krzysztof 54, 61 P PacewiczAnna 21 Pakosław 136 Panecki Tomasz 25 Pankiewicz Aleksandra 140,355 Parczewski Alfons 41,42, 44 Parczewski Michał 351 Paszkowska Róża 328 Paszkowski Mariusz 359 Pauk Marcin R. 57, 59 Paulik Josef 48 Paweł, św. 159 Pawlata Lech 267 Pearson Karl 191 Pelczar Sławomir 54, 59, 60 Pełka (Fulco), abp gnieźnieński 92 Peregryn z Grabianowa 94, 95 Perlbach Max 54 Perzanowska Agnieszka 61 Perzyńska Maria 254, 282, 354, 366 Pestle William J. 195 Pianowski Zbigniew 174 Piaskowski Jerzy 272 Piastowie, dynastia piastowska 38, 42, 48, 58, 62, 82, 83, 435 85, 102, 153, 303, 312, 368, 372, 375, 377, 379, 382, 390 — „Kaliski Gród Piastów” zob. Indeks nazw geograficznych i etnicznych - państwo Piastów zob. Indeks nazw geograficznych i
et nicznych Piątkowska-Małecka Joanna 10, 27, 72, 315, 370-372, 387 Pieniak Krzysztof 315,317,318, 325 Pietrusińska Maria 162,180 Piotr, kanonik 92 Piotr, rektor kościoła św. Wojciecha 95 Piotr, św. 159 Piotrowska Danuta 48 Pniewski Bohdan 123,147 Poche Emanuel 175 Podwińska Zofia 256 Pohorecki Władysław 311 Poisson Olivier 180 Poklewski Tadeusz 253, 297 Polak Zbigniew 341, 342, 345 Polcyn Marek 194 Poleski Jacek 126 Politalski Andrzej 39 Porzeziński Antoni 184 Pośmourny Josef 176 Potkański Karol 40 Poulik Josef 49 Preite Martinez Maria 107,120 Prinke Andrzej 149 Prokop Krzysztof Rafał 61 Przecław, bp. 57 Przemysł I 55, 58, 59 Przemysł II (Przemysław II) 53, 55, 58, 92, 95-97, 312, 375 Przewoźna-Armon Krystyna 45 Przybył Maciej 51, 53, 54, 56, 59, 60 Przymorska-Sztuczka Magdalena 351 Ptolemeusz 46, 49—51 Pudełko Edward 24, 41 Pudło Aleksandra 189, 191, 193 Puś Wiesław 42 Puziuk Jakub 358 R Raciborski Józef 38, 40-44, 95 Raczyński Edward, hr. 36, 41 Radnóti Aladar 171 Radwan Józef 42 Radwański Kazimierz 155 Rajewski Zdzisław Adam 46, 48, 265, 269, 351-353, 357, 362, 364 Rakoczy Małgorzata 337, 342, 343 Rauhut Lechosław 260, 351, 358, 360, 361, 364
436 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu Rauhutowa Jadwiga 21,49, 254, 257, 271, 306, 327, 359, 360 Reitsema Laurie J. 194 Rendecka-Szenic Wiesława zob. Szenicowa Wiesława Rębkowski Marian 326, 329 Rodzińska-Chorąży Teresa 10, 27, 31, 51, 54, 91, 101, 103, 133, 155,156,159-163,168-170, 172-179,186, 271, 272, 369, 370, 372, 381 Rosół Małgorzata 165, 166, 168, 170, 172 Rotnicka Jadwiga 67, 72 Rotnicki Karol 67, 72 Rozynkowski Waldemar 54 Różański Artur 51, 54, 163, 164, 170, 173, 174, 181 Rösing Friedrich W. 190 Rudkowski Tadeusz 37 Rudnicki Marcin 19 Rulewicz Marian 253, 267, 327, 345-347 Ruszczyńska Teresa 37 Rutkowska Grażyna 46 Rutkowski Henryk 87 Rutkowski Rafał 56 Rybakov Boris Aleksandrowie 355, 359-361 Rygiel Katarzyna 338-348 Rygiel Paweł 10, 103, 186, 203, 264, 265, 335, 351, 370-372, 387, 388 Rynkowska Anna 36 Rzeźnik Paweł 357 S, Ś, Ś Sachanbiński Michał 362 Saczyńska Monika 97 Salomea z Bergu 54, 55 Sarnicki Stanisław 62 Sawicka Joanna 355,357,365-367 Sawicki Tomasz 14, 127, 184, 271, 356 Sawicki Wojciech 325 Schaefer Maureen 189 Scheuer Louise 189 Schmelzer Monika 180 Schmidt Volker 184 Schuldt Ewald 232 Sedov Valentin Vasil’evic 239 Semkowicz Aleksander 61 Semkowicz Władysław 71 Serwatka Stanisław 27, 72, 315, 326 Seyer Heinz 290 Sędziwój z rodu Zarembów 95 Sieciech 303, 312, 370 Siemianowska Ewelina 355 Siemianowska Sylwia 355, 357 Sikorski Dariusz Andrzej 159 Sikorski Janusz 62 Silnicki Tadeusz 93 Sipiagin Dmitrij Siergiejewicz 41 Indeks osób S. Kaz. 48 Skibiński Edward 54, 56—58, 61 Skibiński Szczęsny 57, 59 Skierska Izabela 59, 92, 93 Skotniczna
Ewa 37 Skwierczyński Krzysztof 89 Skworoda Paweł Sz. 38 Sławiński Wojciech 62 Słowiński Sławomir 326, 329 Słupecki Leszek P. 22, 149 Smith B. Holly 189 Smolka Stanisław 39, 61, 181, 375 Sobczak-Waliś Monika 44 Sobczyński Jan Nepomucen 42, 43 Sokołowska-Kamińska Janina zob. Kamińska Janina Sołtan Klara zob. Sołtan-Kos'cielecka Klara Sołtan-Kościelecka Klara 330 Soroka Ewa 329 Sosnowski Oskar 45 Soukup Vladimir 175 Sowina Urszula 25, 89 Splitt Jerzy Aleksander 41,95 Sroczyńska Krystyna 37 Stanisławski Błażej 345 Stasiak Waldemar 243, 25 L 252, 267, 280 Staszewski Janusz 36,41 Stawecki Edward 24, 35, 37, 38, 94, 116 Steche Theodor 47 Steckel Richard H. 190—192 Stelmasiak Monika 328 StępnikTomasz 335, 337, 338, 342, 343, 345-347, 349 Stoksik Henryk 357 Stolpiak Barbara 43 Stopiński Wojciech 27, 68, 101, 103, 115, 119, 120, 143 Stopniak Franciszek, ks. 38 Strobin Jarosław 265 Stronczyński Kazimierz 37, 305, 306, 310, 312 Struhâr Alojz 176 Stupnicka Ewa 11, 27, 67, 68, 70, 72, 73, 75-78, 101,102, 103, 115, 117-121,143,183, 203, 327, 341, 359, 376 SucheyJ.M. 189 Suchodolski Stanisław 24, 207, 305-310, 312 Svoboda Bedrich 49 Swedborg Iwona 190 Syty Maciej 312 Szachówna Maryla 45 Szafer Władysław 347 Szafnicki Józef Bronisław 42 Szafrańska Zoja 353 Szafrański Włodzimierz 352 Szaniawski Józef 24, 37 Szczepanik Agnieszka 203 Szczerba Adrianna 36, 37, 41, 42, 46—48 Szczur Stanisław 60, 371
Indeks osób Szczurek Tadeusz 121, 305, 306, 311, 312 Szempliński Łukasz 60, 87, 140 Szenicowa Wiesława 49, 297 Szostek Krzysztof 194 Szpak Paul 193 Szymański Andrzej 364 Szymański Józef 176 Szymański Wojciech 37, 289, 290, 369 Szyszko-Bohusz Adolf 43 Slaska Iwona zob. Dąbrowska Iwona Slaska-Dąbrowska Iwona zob. Dąbrowska Iwona Ślusarski Konrad Wiesław 354, 355 Śnieżko Dariusz 62 Świątkiewicz Piotr 275, 278-281, 283, 284, 286, 290, 297 Świderski Józef 335-338,341,342 Świechowska Ewa 173, 174 Świechowski Zygmunt 163, 171, 173—175, 180, 236 Świeżyński Krzysztof 27, 72, 315, 326, 327 Świecki Tomasz 35 Świętosławski Witold 284, 286, 289 Świnka Jakub, abp gnieźnieński 92, 96 Smerda Jan 306 T Tabaka Anna 40, 45 Tabaka Arkadiusz 22,271,312 Tamboer Annemies 328 Tarłowski Władysław 25, 39, 116, 117 Teofil Prezbiter (Theophilus) 267, 268, 295, 356, 361, 365-367 Tesch Sten 97 Teske Grzegorz 23, 38, 41, 85, 149 Tessaro-Kosimowa Irena 37 Theophilus zob. Teofil Prezbiter Thomson David Purdie 72 Tłomakowski Janusz 125 Tokarski Witold 275, 277, 278 Tokarski Zbigniew 206 Tomala Janusz 83, 91, 93, 102, 118 Tomasz, bp 92 Tomaszewski Andrzej 54,162,173—176 Tomasevskij Andrij P. 359 Tomczyk Jacek 189, 191 Trawkowski Stanisław 13, 49, 70, 71, 73, 83, 85, 89, 94, 107, 369 Trojan Marek 233, 251, 252, 280 Trzeciecki Maciej 152 Tsutaya Takumi 193 Tymieniecki Kazimierz 59 Tymosz Stanisław, ks. 57 U Ubelaker Douglas H. 189, 190 Ugrelidze N. Nika 365 437 Untracht Oppi 267 Urbańczyk Przemysław 24, 86, 103 Urbańska Halina 252 Uruszczak Wacław 57 Uzdowska Teresa (Bończa-Uzdowska Teresa) 49, 50, 94, 306 V
Vallasek Adrian 358 Vlcck Pavel 176 W Wachowski Krzysztof 242—244, 252, 280—285, 290-293, 297, 326 Wacław II (Wenceslas II) 306, 310, 312, 387 Walczak Eligiusz 50 Walczak Krzysztof 39 Waldemar, król duński 60 Walicki Michał 36, 37, 238, 239, 273 Walker Phillip L. 191 Walkiewicz Bogdan 359 Wańka Danuta 22, 41, 42, 50 Wapowski Bernard 62 Wasylko Romanowicz 135, 136 Waszczuk Kamilla 327, 328 Wąsowicz Teresa (Wąsowiczówna Teresa) 48, 68, 71, 83, 84, 89, 102, 115, 121, 369 Wąsowiczówna Teresa zob. Wąsowicz Teresa Wątroba Przemysław Ъ7 Weiss Kenneth Μ. 190 Wesołowski Stefan 267 Wetesko Leszek 54 Weymann Stefan 23, 71, 84, 89, 121, 369 Węcławowicz Tomasz 11, 27, 31, 51, 54, 91, 101, 103, 133,155, 156, 159-163,169,172-174, 176-179,186, 271, 272, 369, 370, 372, 381 Węcowski Piotr 47 Wędzki Andrzej 86, 87, 94, 312, 371 Wielgosz Zbigniew 58 Wiercińska Alina 187, 189, 192, 193 Wiesiołowski Jacek 53, 57, 59 Wierzchosława, księżniczka ruska 55 Wilke Gerard 280, 284, 286 Williams Michael A. 180 Wincenty (Mistrz, zwany Kadłubkiem) 35, 55—57, 61, 374 Wiola, księżna raciborsko-opolska 55, 87 Wiszewski Przemysław 56, 57, 59, 60 Wiślański Tadeusz 153 Wiśniewski Jerzy 58 Wit, kanonik 92 Witkowska Teresa 358 Witkowski Krzysztof 54, 60 Władysław I Herman 55, 57, 272, 302, 303, 305, 306, 309, 312, 370, 386
438 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym s'redniowieczu Władysław II Wygnaniec (the Exile) 55, 57, 59, 86, 97, 181,304, 370,377 Władysław III Laskonogi (Spindleshanks) 54, 55, 60, 63, 302, 306, 310, 312, 375, 386 Władysław III Warneńczyk (Ladislaus of Varna) 302, 310, 312,387 Władysław I Łokietek (the Short) 36, 55, 58, 62, 63, 375 Władysław Odowic (Odonic) 54, 55, 58—60, 62, 63, 87, 91, 92, 94, 140, 302, 306, 310, 312, 386 Władysław, książę opolski 87 Włodarczyk T. 21 Wodejko Eryk 140 Wojciech, św. 94,159 Wojnicka Anna 164,165 Wojtasik Jerzy 272, 338, 345, 347, 349 Wojtczak Jakub 42 Wolle Ottomar 39 Wołoszyn Marcin 103,359,369,371 Wołyniec Bartłomiej Μ. 61 Woźnicka Zofia 336-338, 341, 347 Woźny Marzena 24, 25, 40-44, 116 Wójcik Agata 203 Wright Ronald K. 189 Wrotkowski Henryk 42M4 Wrzesińska Anna 270, 390 Wrzesiński Jacek 270, 390 Wyczółkowski Dariusz 11, 22, 24, 25, 28, 29, 68, 71, 73, 83, 84, 87, 89-92, 94, 96, 103, 104, 115, 120, 121, 127, 131, 133, 135, 139-141, 143,145, 148,151-153, 184, 232, 237, 252, 264, 305, 306, 311, 312, 336, 369-372, 377, 379, 380 Wyrwa Andrzej Marek 14,159 Wyszesława, księżniczka ruska 55 Y Yoneda Minoru 193 Z, Ż Zachwatowicz Jan 180 Zajączkowski Stanisław 58 Zajdel-Szczyrska Ludmiła 345 Zakrzewski Ignacy 24, 40, 41, 43, 375 Zakrzewski Zygmunt 43, 48, 269, 304 Zamelska-Monczak Kinga 232, 326, 328 Zawadzki Michał 306,312 Zbierski Andrzej 347 Zbigniew 38, 41, 86, 104, 116, 133, 303, 304, 370, 386 Zbysława Swiętopełkówna 55 Ziarkowski Dominik 36 Ziąbka Leszek 19, 29, 31, 96, 118-120, 311 Zidarov Petar 327 Zieliński Józef 62 Zieliński Kazimierz 35
Zientara Benedykt 60, 140 Ziółkowska-Ganc Emilia 36 Ziółkowski Alfred Franciszek 43 Zoll-Adamikowa Helena 183, 184, 190, 351, 360, 364, 365 Zwiercan Marian 61 Zydorek Danuta 57, 59 Zygmunt I Stary 62 Zygner Leszek 57 Zyśko Andrzej 330 Żak Jan 252, 254, 282, 289, 354, 364, 366 Żaki Andrzej 351, 352, 354, 355, 359, 360 Żmudzki Paweł 54 Żołędziowski Karol 265 Żukowski Robert 11,13, 84, 87,107-112, 157-159,335, 379 Żurek Magdalena 54, 175 Żurowska Klementyna 101,173-175 Żurowski Tadeusz 49, 358
INEKS NAZW GEOGRAFICZNO-HISTORYCZNYCH I ETNICZNYCH Index of geographic-historical and ethnic names A Adriatyk 9 Agliate 180 Alba Fucens 180 Alpy 9 Alt Käbelich 184 Anglia 173, 180 Anusin 304 Aregno 180 Armin 175 Azja Centralna 10 Azja Środkowa 284 В Bachotek 247 bałtyjskie tereny 286 Bałtyk 72, 84, 284 Bartodzieje 86 Barycz 67, 71, 84, 86, 377 Berlin 47, 296 Berlin-Spandau 296, 386 Białogard 278/279 Białoruś 9, 330 Biskupin 46, 85, 246, 352, 362, 388 Bliski Wschód 11, 362 Błonie 271, 272 Bobrowniki 86 Bodzia 10, 270 Bojowie 18, 19 Bonikowo, pow. kościański 182, 184, 382 Borzykowa 94 Brancoli 180 Brześć Kujawski 256, 257 Brzezie 95 Bug 241,257 Bułgaria 10 Bułgarzy Kamscy 311 Büste 175 Calisia zob. Kalisia Capaccio Vecchia 9 Celtowie 18, 19, 373 Chełm 10 Chlewo 85 Cienia zob. Pokrzywianka Cieszyn 10 Cieśle 86 Cuxa 180 Czarna Struga 67, 71 Czastary 86 Czechy, państwo 121, 175, 253, 255, 302, 306, 310, 330, 371,377, 387 Czersk 152, 257, 271, 327, 359, 360, 388 Czerwińsk 248 Człuchów 326 Celakovice 175 D Daleki Wschód 11,362 Dobrzeć zob. Kalisz-Dobrzec Dolna Saksonia 174 Drohiczyn 257 Dziekanowice 270, 330 Dzierżniki 86 Dźwinogród 239 E Elbląg 326 Emden 311 Europa 10, 72, 159, 244, 248, 291, 297, 358, 365, 389 Europa Północna 365 Europa Środkowa 175, 176, 190, 193, 281, 284, 286, 388 Europa Środkowo-Wschodnia 360 Europa Wschodnia 360,388 Europa Zachodnia 281,365 F Florencja 180 Francja 27, 267, 272 G Galliano 180
440 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym s'redniowieczu Garncary 86 Gdańsk 47, 189-191, 193, 197, 246, 264, 292, 305, 326, 328,337-339, 341-343, 345-347, 351, 353, 359, 362, 383, 387 Giebło 174 Giecz 10, 85, 86, 102, 103, 173, 175, 190, 194, 312, 371 Giesenslage 176 Glopeanie 83 Głębokie 304 Głogów 47, 71, 174, 175, 265, 385 Gniew 265, 385 Gniezno 14, 47, 82, 85, 89, 92, 102, 127, 149, 175, 182, 184, 232, 244, 261, 267, 269, 271, 303, 312, 327, 328, 345, 346, 351-353, 356, 357, 370, 371, 377, 382, 384, 385,388 — Góra Lecha (Mount of Lech) 149, 182, 184, 271 - katedra 175 - kościół św. Jerzego 127, 149, 184 gnieźnieńska archidiecezja 92—94 Gotlandia 284 Groszowice k. Opola 252 Gruczno 194 gubernia kaliska 37, 39, 41 H Haithabu 352 Halberstadt 180 Halicz 154,159,381 Hammerstedt 180 Havelberg 176 Havrekobbel (Dania) 184 Hawela 296 Hawelanie 296 Hildesheim 180 I Imperium Rzymskie (Roman Empire) 19, 369, 389 Inowłodz 173, 175 Irak 9, 10 Issoire 180 Italia 9, 176, 180 J Janów Pomorski 265, 326-329 Jarantów 85 Jarocin 86, 377 Jastrzębniki 86 Jegliniec 286 Jelenia Góra 48 Jerozolima 180, 181 Jezioro Lednickie 271 Jędrzejów 173, 175 Józefów 85 К Kacklitz (koło Havelbergu) 176 Kalisia (Calisia) 18, 19, 45, 46, 50, 51, 62, 373 kaliska gubernia zob. gubernia kaliska kaliska kasztelania 86 Kaliski Gród Piastów (“Piast stronghold in Kalisz”) 12, 14, 373 Kaliskie księstwo 58, 87 kalisko-gnieźnieńskie księstwo (Kalisz-Gniezno principali ty) 82,87,377 kalisko-rudzkie księstwo (Kalisz-Ruda principality) 82, 87, 377 Kalisz passim — kościół św. Gotarda zob. Kalisz-Rypinek - kościół św. Mikołaja
42, 89, 90, 93 — kościół św. Pawła zob. Kalisz-Zawodzie - kościół św. Stanisława 89, 90 — kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny zob. Kalisz-Stare Miasto — kościół św. Wojciecha zob. Kalisz-Zawodzie Kalisz-Dobrzec 38, 49, 95, 97 Kalisz-Majków 45 Kalisz-Ogrody 23, 25, 68, 70, 83, 85, 87, 90, 97, 121, 376 Kalisz-Piwonice 18, 45, 48, 49, 68, 72, 86, 97, 115, 121, 373 Kalisz-Podgórze 88, 89, 97, 378 Kalisz-Rajsków 73, 84, 95, 116, 121, 304, 305, 370 Kalisz-Rypinek 38, 39, 87 - kościół św. Gotarda 71, 87, 89, 90, 96, 97, 378 - łęg Rypinkowski 39 Kalisz-Stare Miasto (Old Town) 35—42, 44, 45, 48—50, 70, 71, 73, 86-90, 96, 97, 106, 107, 116, 118, 120, 136, 137, 151-153, 232, 304, 305, 311, 372, 374, 379 — kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (Church of Blessed Virgin Mary) 36, 42, 61, 87, 89—96, 378 Kalisz-Tyniec 48, 70, 83, 87, 376 Kalisz-Wydarte (ul. Wydarte) 13, 25, 49, 83, 85, 87, 90, 97, 106, 107, 121, 379 Kalisz-Zagórzynek (Zagorzynek) 38, 39, 43, 45 Kalisz-Zawodzie passim - Chałupka 39 — Góry Szwedzkie (Swedish Mounts) 18, 24, 25, 38—44, 116, 117, 373 - kościół (kolegiata) św. Pawła Apostoła (St Paul’s Colle giate Church) 10,14,24,29,35,38M5,48, 50-52, 54, 58, 60-63, 75, 78, 88-93, 100, 103, 108, 116, 120, 124,128, 140,154-157,159-182,184-186, 190, 195, 201, 203, 237, 271, 272, 307-310, 312, 370, 371, 374-382, 385, 389 - kościół św. Wojciecha (S. Adalbert!, St Adalbert’s Church) 37,39,41,42,44,45,71, 87-90, 94-97,116, 121, 154, 156, 159, 311, 370, 378, 381, 386
Indeks nazw geograficzno-historycznych i etnicznych Księże Pole 50 ogród Baraszkiewicza 24, 38, 39, 41, 44, 50 Siedlisko, Siedliszcze (Abode) 18, 24, 40, 373 Strzelnica 39 Zamczysko, zamek Starościński, Stary Zamek, Pod-Zamcze, Antiquum Castrum (Old Castle) 18, 24, 35, 38, 39,41,42, 97, 140, 373 Kałdus 149, 189-194, 197, 328, 383 Kamianki 252 Kamień 85 Kije 173 Kijów (Kiev) 239,355,388 Kłeck 352, 388 Kobierniki 86 Kobylniki 86 Kolonia (kościół Panny Marii na Kapitolu) 179 Kołobrzeg 47, 326, 329, 341, 342, 387 Komorniki 86 Konary 86 Konin 71 Kościan 182, 184 Kościelec Kaliski 173 Kościelec Kolski 173 Kościelec Kujawski 171,174 Kościelec Proszowicki 236 Kościelna Wieś 87, 89 Kotłów 163, 170, 174, 180, 181 Kowale 86 krakowska diecezja 93 Kraków 25, 39, 41, 43, 45, 53-57, 59, 60, 92, 154, 155, 160, 162, 261, 302, 309-311, 357, 370, 371, 386 - kościół św. Wojciecha (St Adalbert’s Church) 154,155, 173,381 - Wawel 42, 43, 174 Kraków, okolice 362 Kraków-Rakowice 277 Krępica 68 Krobia 173 Krosno Odrzańskie 85 Królestwo Polskie 36, 41 Kruszwica 71, 85, 86, 89, 92, 97, 233, 264,272,327,328, 355-357, 365, 366, 371, 384, 389 Kuchary 86 Kujawy 46, 60, 270, 304 Kutna Hora 175,310 Kuwejt 10 Kyje (k. Pragi) 176 - L Laguna Wenecka 171 Ląd 54, 58, 273, 371,386 lądzka kasztelania 86 Lechja 36 Lechmirowice 47 441 Ledniczka 255 lęborski powiat 279 Liban 10 Lis, Piwonice/Lis 121 Litwini 284 Llananno 180 Lubiąż 58 Lubiń 54, 71, 175 Lublin 47 Lutomiersk 297 Lutynia 67 Ł Łagiewniki 86 Łekno 85, 173 Łęczyca 39, 46, 47, 57, 62, 82, 85, 86, 115, 131, 148, 243, 246, 251-253, 267, 280, 301, 306, 377,
380, 384, 385 łęczycka kasztelania 86 Łękociny 85 łódzkie województwo 43 Μ Majków zob. Kalisz-Majków Maków Mazowiecki 147 Małopolska 19, 115, 126, 173, 292, 293 Mały Dobrzeć 97 zob. Kalisz-Dobrzec Maulbronn 180 mazowiecko-ruskie pogranicze 239 Mazowsze 9, 84, 115, 121, 237, 252, 266, 271, 329 Mączniki 86 Meklemburgia (Mecklenburg) 200, 232, 383 Międzyrzecz (Międzyrzecz Wielkopolski) 84, 85, 149, 328, 337, 341,357 Milicz 71 Milsko 124 Modena 180 Mogilno 175 Mohelnica n. Jizerou 175 Morze Północne 284 Mozgawa 54, 56 Murano 9 Münster (Westfalia) 91 N Nabyszyce 85 Nadrenia 175 Nasielsk 9 Naumburg 180 Neustupov 175 Niemcy, państwo 46, 175, 180, 253, 275, 284, 296, 307, 311 Niemcza 47, 357 Niestronno 347
442 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym s'redniowieczu Nizina Południowo-Wielkopolska (South-Wielkopolska Lowland) 66, 67, 376 Niż Środkowoeuropejski (Central European Lowland) 67, 376 Norwegia 297 Noskowo 95, 277 Nowa Huta-Mogiła 354 Nowogród, Nowogród Wielki (Novgorod) 246, 256, 257, 266, 267, 337, 341, 347, 365, 385, 387, 389 Nowy Kościół 174 Nysa 47 O Obiszów 357 Objezierze 174 Ociąż 85 Odra (Oder) 46, 67, 84, 241, 360, 388 Ogrody zob. Kalisz-Ogrody Ołbin zob. Wrocław-Ołbin Opatówek 37, 72 Opole 47, 71, 242, 243, 246, 252, 256, 267, 280, 291-293, 327, 328, 337-342, 351, 353, 357, 359-362, 365, 366, 387-389 Opole-Ostrówek 152, 153, 244, 246, 280-284, 286, 290, 291, 297, 301, 346, 351, 352, 356, 360, 362, 388 Ostrów Lednicki 10, 11, 14,85, 154, 159, 190,271,277, 312, 337, 338, 342, 347, 371, 381, 384, 387 Ostrów Wielkopolski 45,312 Owrucz 359, 388 P Pałuki 173 państwo kijowskie 360 zob. Rus' państwo Piastów, państwo piastowskie, monarchia piastow ska, domena piastowska, Polska piastowska, Polska wcze snośredniowieczna, pierwsze państwo polskie (Piast state) 15, 18, 19, 31, 82-86, 87, 100, 102, 118, 121, 127, 130, 141, 155, 160, 261, 264, 270, 301, 302, 311, 368, 370, 371, 377, 378, 386, 389, 303, 311, 377, 389 Petersburg 42, 116 Piast stronghold in Kalisz” zob. „Kaliski Gród Piastów” Pieczyngowie 284 Piekary 86 Pień 290 Pireneje wschodnie 180 Piwonice zob. Kalisz-Piwonice Plemięta 247, 254, 255, 284, 286, 297 Plötzkau (Salzland, Saksonia-Anhalt) 57 Płock 57 Podgórze zob. Kalisz-Podgórze Podlasie 252, 271 Pokrzywianka (Cienia) 115 Pokrzywnica 67, 68 Polesie 254 Polska,
państwo polskie (Poland) 9-11, 19, 23, 25-27, 36, 44-47, 51, 58, 72, 73, 84, 86, 91, 93, 94, 97, 107, 116, 124, 155, 159, 162, 163, 171, 173-175, 188, 192,232, 237,239, 241-246, 248, 251-253,255, 256,261,266, 271, 273, 275, 280, 285, 286, 301, 303, 309, 310,312, 330, 338, 347, 358-360, 365, 366, 367, 369-372, 374, 377,383-386, 388, 389 Polska środkowa 19, 73, 84 Polska Rzeczpospolita Ludowa 47, 49 polski naród, polskie społeczeństwo, mieszkańcy Polski 35, 40, 50, 194, 195 polskie państwo zob. Polska polskie ziemie 36, 45, 48, 49, 107, 149, 153, 173-176, 192, 252, 265, 289, 297, 355-357, 366, 382 Połabie 296 Południe 89 Pomorze (Pomerania) 60, 121, 200, 232, 280, 329, 330, 384 Pomorze Środkowe 241 Pomorze Zachodnie 60, 184, 280, 281, 283, 285, 290 Ponzano Romano 180 Poprężniki 86 Poznań 23,40,43,45, 48, 58, 59, 82, 85, 89, 92, 97, 252, 257, 261, 303, 327, 346, 347, 352, 353, 366, 367, 370, 371,377, 383,388 - Ostrów Tumski 139, 152, 153, 271, 282, 328, 366 - katedra poznańska, kościół poznański 57-59,175 - Wyspa Tumska 139 poznański rejon 85 poznańskie województwo 49, 254 Pożici n. Sazawą 175 Północ 305 Praga (Prague) 48, 176, 306, 365, 389 Prandocin 173, 175, 179 Proboszczewice 247 Prosną 11, 13, 19, 31, 38-40, 45, 46, 48-50, 66-68, 70-75, 77, 78, 83-86, 89, 95, 97, 100-102, 107, 109, 115-117, 119, 121, 122, 135, 136, 138, 161, 169, 182, 183, 203, 237, 263, 272, 301,305, 326, 327, 369, 370, 372, 373, 376-379, 382, 389 pruskie plemiona 360 Przemyśl 174 Psary 86 R Radacz 290 Radom 189-191, 194, 197,383 Rajsków zob. Kalisz-Rajsków Reims 180 Rochau 175 Rohrbeck 175 Rokicie 174
Rosawa 239 Rosciolo 180
Indeks nazw geograficzno-historycznych i etnicznych Rosja 11 Rosjanie 42 Równina Grabowska 67 Równina Odolanowska 67 Równina Rychwalska 67 Ruda pod Wieluniem 82, 87, 173, ЪП Rudniki 86 rudzka kasztelania 58, 86 Rugia 47 Ruś, grody ruskie, państwo ruskie (Rus’) 10, 121, 236, 239, 246, 256, 257, 267, 275, 280, 281, 282, 284, 286, 297, 355, 365, 366, 371, 384, 388, 389 Ruś Halicka 154, 159, 381 Rybaki 86 Rybitwy 86 Rybitwy nad Jez. Lednickim 271 Rypinek zob. Kalisz-Rypinek Rzym (Rome) 9, 19, 91, 98, 106, 107, 379 S,Ś Sadłowo zob. Żądłowo Saint Louis de Poissy 180 Saksonia 307,311 Saksonia-Anhalt 57, 175 San Menna 180 San Michele del Golfo 9 Sandomierszczyzna 11 Sandomierz 256, 257 Sanne 175 Santok 47, 84, 85, 232, 326, 328, 342, 347, 351, 362, 384,387 Sazawa 175 Sądowel 352, 353, 388 Sąsiadka 328 Schäplitz 175 Schwieger 175 Semonice 255 Serrabone 180 Sieradz 61, 82, 115, 377 sieradzka kasztelania 86 Sierzchów 95 Siewierz 173 Sigtuna, Szwecja 97 Skandynawia (Scandinavia) 10, 155, 156, 158, 281, 284, 360, 380 Skandynawowie 40, 305 Słoszewy 280, 285, 286 Słowacja (Slovakia) 243, 275, 280, 284, 297, 330, 384 Słowianie, lud słowiański, osadnictwo słowiańskie 39, 46, 184, 289, 290 Słowiańszczyzna 40, 47, 266, 329, 365 Słowiańszczyzna Wschodnia 239,275 Słowiańszczyzna Zachodnia 241,275, 280, 281, 289, 330, 384 443 Słuszków 303, 304 Soest 311 Sokolniki 86 Solniki 86 Soria 180, 181 Spicymierz 115 spicymierska kasztelania 86 Spira 290 Split 180 Stanton Harcourt 180 Stara Lubeka 337, 341 Stara Marchia (Niemcy) 175,176 Stare Drawsko 286 Stare Miasto, Stare Miasto Poduchowne zob. Kalisz-
Stare -Miasto Starigard/Oldenburg 283, 286 starogardzka kasztelania 86 Stary Kalisz zob. Kalisz-Stare Miasto Stendal 176 Stodoranie/Hawelanie 296 Stołpie 10 Strzelno 179 Svaty Jakub (k. Kutnej Hory) 175 Swędrnia 50, 67, 68, 70, 109, 115, 370, 379 Syjon (bibl.) 55, 56, 57 Sypniewo, pow. Maków Mazowiecki 147, 290 Syria 10 Szałe 72 Szczecin 47, 152, 153,267, 328, 330, 337, 338, 345, 346, 353, 385 — Rynek Warzywny 153 - Wzgórze Zamkowe 346, 351 Szczecin-Mścięcino 352, 388 Szczytniki 86 Szczyty-Dzięciołowo 239 Szeligi 290 Szwecja 297 Szwedzi 35, 40, 41 Szypliszki 286 Śląsk (Silesia) 19, 67, 71, 298, 300, 304, 326, 329, 367, 389 Śląsk Dolny 362 Śląsk Górny 87 Środa Śląska 92 Świątniki 86 Swięck 266 Świdnica 92 Swinary 86 T Taczanów 85 Tatarzy 284 Tokary 86 Topola Wielka 85
444 Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu Truso 265 Trzemesze 247, 256 Trzemeszno 175, 272 Tum pod Łęczycą 85, 233, 306, 384 Tumiany 297 Turkmenistan 10 Tyniec 47 Tyniec zob. Kalisz-Tyniec U Ujście 152, 153, 353 Ukraina 10,11,159,239,330,359 V Verizane 83 Vezzolano 180, 181 Vroutek 175 - Srebrne Wzgórze 272, 385 - Wzgórze Młynówka 280 Wollersheim 175 Wołga (Volga) 360,388 Wrocław 47, 71, 89, 92, 140, 179, 189-194, 197, 242, 244, 256, 259-261, 264-267, 272, 326-329, 343, 345, 347, 353, 356-360, 362, 365, 370, 383, 385,387-389 — cmentarzysko przy pi. Dominikańskim 189, 191, 194, 197 — cmentarzysko przy kościele św. Elżbiety 189 — cmentarzysko Wrocław-Ołbin 189,197 Wrocław-Ostrów Tumski 149, 152, 153, 246, 330, 351 Wschód 89,366 Wymysłowo 266 Wysocice 171, 174 Wysoczyzna Kaliska (Kalisz Upland) 66, 67, 70, 376 Wzgórza Ostrzeszowskie 67 W Waldau 175 Walia 180 Warszawa 9-11, 27, 29, 36, 37, 43, 45-48, 95, 162, 189, 289, 295, 296, 305, 335, 356, 358 Warszawa-Pelcowizna 366 Warta 67, 71, 84, 86, 115, 139, 241, 377 Wenecja 9 Węgry 37, 121, 175,371 Wielkie Morawy 176, 284 Wielkopolska (Greater Poland) 12, 13, 19, 23, 43, 47, 53, 58, 60, 62, 71, 82, 83, 85, 92, 107, 121, 140,149, 168, 173, 174, 177, 182, 201, 203, 206, 254, 256, 271, 290, 303-305, 310, 329, 330,367-369, 371, 373, 375, 377, 378,381-384, 389 Wieluń 87 Wiercianie 83 Wilkowyje 86 wilkowyjska kasztelania 86 Winchester 27 Winiary 86 Wisła 46, 115, 241 Wiślica 46, 47, 86, 93, 173 Włochy 9, 27 Włocławek 40, 97 Wolin 48, 326, 329, 338, 342, 345, 347, 351, 357, 360, 387, 388 Y York 256, 257 Z Zachód 89, 176 Zagórzynek
(Zagorzynek) zob. Kalisz-Zagórzynek Zalavâr-Récéskùt (Węgry) 171 Zawichost 10,11 Zawodzie zob. Kalisz-Zawodzie Zbraslav 175 Zduny 86, 248, 377 ziemia gnieźnieńska 84 ziemia kaliska 37, 54, 60, 85, 86, 97 ziemia kalisko-łęczycka 46 ziemia lubuska 60 ziemia łęczycka 86 ziemia sieradzka 37, 86 ziemia wieluńska 58 Ziemie Odzyskane 46, 51 Złotniki 86, 262, 272, 385, 386 Ż Żarnów (kościół św. Mikołaja) 173, 175 Żądłowo (Sadłowo) 95 Żerniki 86 Żółte 347 |
| adam_txt | |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | |
| author2 | Baranowski, Tadeusz ca. 20./21. Jahrhundert Cyngot, Dorota 19XX- |
| author2_role | edt edt |
| author2_variant | t b tb d c dc |
| author_GND | (DE-588)1220802816 (DE-588)1249326605 |
| author_facet | Baranowski, Tadeusz ca. 20./21. Jahrhundert Cyngot, Dorota 19XX- |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV049308460 |
| ctrlnum | (OCoLC)1409126215 (DE-599)BVBBV049308460 |
| edition | Wydanie I |
| era | Geschichte gnd |
| era_facet | Geschichte |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 cb4500</leader><controlfield tag="001">BV049308460</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20240806</controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">230901s2023 ac|| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788366463745</subfield><subfield code="9">978-83-66463-74-5</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1409126215</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV049308460</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu</subfield><subfield code="b">= The Kalisz-Zawodzie stronghold site in the early middle ages</subfield><subfield code="c">redakcja Tadeusz Baranowski, Dorota Cyngot</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">The Kalisz-Zawodzie stronghold site in the early middle ages</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie I</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk</subfield><subfield code="c">2023</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">444 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Porträts, Pläne</subfield><subfield code="e">1 CD-R (12 cm)</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Origines Polonorum</subfield><subfield code="v">Tom 17</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverzeichnis Seite 391-427</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Text polnisch. Bildunterschriften, Inhaltsverzeichnis, Zusammenfassung auch englisch</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Ausgrabung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129464-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Siedlungsarchäologie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4181216-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Kalisz</subfield><subfield code="0">(DE-588)1182380549</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Kalisz</subfield><subfield code="0">(DE-588)1182380549</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Siedlungsarchäologie</subfield><subfield code="0">(DE-588)4181216-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Ausgrabung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129464-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Baranowski, Tadeusz</subfield><subfield code="d">ca. 20./21. Jahrhundert</subfield><subfield code="0">(DE-588)1220802816</subfield><subfield code="4">edt</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Cyngot, Dorota</subfield><subfield code="d">19XX-</subfield><subfield code="0">(DE-588)1249326605</subfield><subfield code="4">edt</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Origines Polonorum</subfield><subfield code="v">Tom 17</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV022754920</subfield><subfield code="9">17</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Gemischte Register</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20240806</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">930.1</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">0902</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034569616</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Kalisz (DE-588)1182380549 gnd |
| geographic_facet | Kalisz |
| id | DE-604.BV049308460 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T22:40:19Z |
| indexdate | 2024-11-11T09:02:43Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788366463745 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034569616 |
| oclc_num | 1409126215 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 444 Seiten Illustrationen, Porträts, Pläne 1 CD-R (12 cm) |
| psigel | BSB_NED_20240806 |
| publishDate | 2023 |
| publishDateSearch | 2023 |
| publishDateSort | 2023 |
| publisher | Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk |
| record_format | marc |
| series | Origines Polonorum |
| series2 | Origines Polonorum |
| spelling | Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu = The Kalisz-Zawodzie stronghold site in the early middle ages redakcja Tadeusz Baranowski, Dorota Cyngot The Kalisz-Zawodzie stronghold site in the early middle ages Wydanie I Warszawa Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk 2023 444 Seiten Illustrationen, Porträts, Pläne 1 CD-R (12 cm) txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Origines Polonorum Tom 17 Literaturverzeichnis Seite 391-427 Text polnisch. Bildunterschriften, Inhaltsverzeichnis, Zusammenfassung auch englisch Geschichte gnd rswk-swf Ausgrabung (DE-588)4129464-6 gnd rswk-swf Siedlungsarchäologie (DE-588)4181216-5 gnd rswk-swf Kalisz (DE-588)1182380549 gnd rswk-swf Kalisz (DE-588)1182380549 g Siedlungsarchäologie (DE-588)4181216-5 s Ausgrabung (DE-588)4129464-6 s Geschichte z DE-604 Baranowski, Tadeusz ca. 20./21. Jahrhundert (DE-588)1220802816 edt Cyngot, Dorota 19XX- (DE-588)1249326605 edt Origines Polonorum Tom 17 (DE-604)BV022754920 17 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Gemischte Register |
| spellingShingle | Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu = The Kalisz-Zawodzie stronghold site in the early middle ages Origines Polonorum Ausgrabung (DE-588)4129464-6 gnd Siedlungsarchäologie (DE-588)4181216-5 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4129464-6 (DE-588)4181216-5 (DE-588)1182380549 |
| title | Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu = The Kalisz-Zawodzie stronghold site in the early middle ages |
| title_alt | The Kalisz-Zawodzie stronghold site in the early middle ages |
| title_auth | Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu = The Kalisz-Zawodzie stronghold site in the early middle ages |
| title_exact_search | Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu = The Kalisz-Zawodzie stronghold site in the early middle ages |
| title_exact_search_txtP | Gród Kalisz-Zawodziewe we wczesnym średniowieczu = The Kalisz-Zawodzie stronghold site in the early middle ages |
| title_full | Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu = The Kalisz-Zawodzie stronghold site in the early middle ages redakcja Tadeusz Baranowski, Dorota Cyngot |
| title_fullStr | Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu = The Kalisz-Zawodzie stronghold site in the early middle ages redakcja Tadeusz Baranowski, Dorota Cyngot |
| title_full_unstemmed | Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu = The Kalisz-Zawodzie stronghold site in the early middle ages redakcja Tadeusz Baranowski, Dorota Cyngot |
| title_short | Gród Kalisz-Zawodzie we wczesnym średniowieczu |
| title_sort | grod kalisz zawodzie we wczesnym sredniowieczu the kalisz zawodzie stronghold site in the early middle ages |
| title_sub | = The Kalisz-Zawodzie stronghold site in the early middle ages |
| topic | Ausgrabung (DE-588)4129464-6 gnd Siedlungsarchäologie (DE-588)4181216-5 gnd |
| topic_facet | Ausgrabung Siedlungsarchäologie Kalisz |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034569616&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| volume_link | (DE-604)BV022754920 |
| work_keys_str_mv | AT baranowskitadeusz grodkaliszzawodziewewczesnymsredniowieczuthekaliszzawodziestrongholdsiteintheearlymiddleages AT cyngotdorota grodkaliszzawodziewewczesnymsredniowieczuthekaliszzawodziestrongholdsiteintheearlymiddleages AT baranowskitadeusz thekaliszzawodziestrongholdsiteintheearlymiddleages AT cyngotdorota thekaliszzawodziestrongholdsiteintheearlymiddleages |
Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.
Inhaltsverzeichnis