Słupsk 1945: miasto Niemców, Sowietów i Polaków = Stolp 1945 : Stadt der Deutschen, Sowjets und Polen
Słupsk (Poland); World War II; Germany; Soviet Union; Poland; History; 1945-
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Book |
| Language: | Polish |
| Published: |
Poznań
Wydawnictwo Rys
2023
|
| Edition: | Wydanie I |
| Subjects: | |
| Online Access: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Abstract Register // Personenregister |
| Summary: | Słupsk (Poland); World War II; Germany; Soviet Union; Poland; History; 1945- |
| Item Description: | Literaturverzeichnis Seite 355-367 |
| Physical Description: | 382 Seiten Illustrationen, Porträts |
| ISBN: | 9788366666740 |
Staff View
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV049106729 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20240326 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 230821s2023 ac|| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788366666740 |9 978-83-66666-74-0 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1418707529 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV049106729 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-B1595 |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 084 | |a HIST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Skóra, Wojciech |d 1964- |e Verfasser |0 (DE-588)138591377 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Słupsk 1945 |b miasto Niemców, Sowietów i Polaków = Stolp 1945 : Stadt der Deutschen, Sowjets und Polen |c Wojciech Skóra |
| 246 | 1 | 1 | |a Stolp 1945 |
| 250 | |a Wydanie I | ||
| 264 | 1 | |a Poznań |b Wydawnictwo Rys |c 2023 | |
| 300 | |a 382 Seiten |b Illustrationen, Porträts | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a Literaturverzeichnis Seite 355-367 | ||
| 520 | |a Słupsk (Poland); World War II; Germany; Soviet Union; Poland; History; 1945- | ||
| 546 | |a Zusammenfasssung deutsch | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1945 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Zweiter Weltkrieg |0 (DE-588)4079167-1 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Kriegsende |0 (DE-588)4114316-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Nachkriegszeit |0 (DE-588)4421423-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 651 | 7 | |a Sowjetunion |0 (DE-588)4077548-3 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 651 | 7 | |a Deutschland |0 (DE-588)4011882-4 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 651 | 7 | |a Słupsk |0 (DE-588)1051060-6 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Słupsk |0 (DE-588)1051060-6 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |D g |
| 689 | 0 | 2 | |a Deutschland |0 (DE-588)4011882-4 |D g |
| 689 | 0 | 3 | |a Sowjetunion |0 (DE-588)4077548-3 |D g |
| 689 | 0 | 4 | |a Zweiter Weltkrieg |0 (DE-588)4079167-1 |D s |
| 689 | 0 | 5 | |a Kriegsende |0 (DE-588)4114316-4 |D s |
| 689 | 0 | 6 | |a Nachkriegszeit |0 (DE-588)4421423-6 |D s |
| 689 | 0 | 7 | |a Geschichte 1945 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034368149&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034368149&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034368149&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034368149&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |n DHB | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20240326 | |
| 940 | 1 | |q DHB_BSB_FID | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034368149 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 09044 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 09044 |g 947.08 |
| 942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |f 09044 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 355.009 |e 22/bsb |f 09044 |g 43 |
Record in the Search Index
| _version_ | 1804185455130836992 |
|---|---|
| adam_txt |
Spis treści Wprowadzenie. 9 Rozdział I. Stolp. Niemcy - zmiażdżeni. 29 1.1. Nowy rok 1945. Inne miasto. 31 1.2. Stolp - migawka z miasta przed przemianą. 35 1.3. Początek marca 1945 - ostatni tydzień „Stolp in Pommern”. 49 1.4. 7 marca 1945. Ostatni dzień niemieckiego Słupska: panika i ucieczka. 54 1.5. Sowieci w mieście: „biada zwyciężonym”. 64 1.5.1. Przeszukania. 64 1.5.2. Samobójstwa. 69 1.5.3. Gwałty na kobietach. 73 1.5.4. Liczba ofiar wśród Niemców. Próba podsumowania i oceny. 81 1.6. Niemcy pod władzą Sowietów. Od nienawiści do współpracy. 89 1.7. Stosunek Niemców do czerwonoarmistów. 99 1.8. Stosunek Niemców wobec Polaków. Narastająca
nienawiść. 107 1.9. Wysiedlenia Niemców. 117 Rozdział II. Штольп. Sowieci - zwycięzcy. 125 II. 1. Zajęcie Słupska przez Armię Czerwoną. Mity i rzeczywistość. 127 II.2. Pożar miasta w marcu 1945. Nieporozumienia, hipotezy, odpowiedzi. 139 II.3. Sowiecka komendantura wojskowa w Słupsku (marzec-lipiec 1945). 160 II.3.1. Organizacja sowieckiej komendantury wojskowej na szczeblu powiatu. 160 II.3.2. Dwaj pierwsi zarządcy Słupska - Kukarkin i Pietuchow. 167 II.3.3. Słupsk Kukarkina: rabunki, wywózki i powolna stabilizacja (marzec-kwiecień 1945). 175 II.3.4. Gwałty na Niemkach - perspektywa sowiecka. 190 II.3.5. Słupsk Pieluchowa: „dyktatura oświecona” (maj-lipiec 1945). 196 II.3.6. Sowieci a Polacy. 202 II.3.7. „Akcja demontażowa”, czyli Sowieci a gospodarka Słupska. 207 II.4. Działalność i obsada garnizonu słupskiego Armii Czerwonej (od lipca 1945). 212 Rozdział III. Słupsk. Polacy - beneficjenci. 229 III.
1.Zanim przybyli osadnicy. Obozowy Stolp w 1945 roku. 231 III.l.l.Elizjum na Schliepgrund 2. 239 III.1.2.Piekło na ulicy Kołłątaja. 246 III. 1.3.Deotymy i inne obozy w Słupsku. 255 III.1.4.Egzekucja w Lasku Południowym. 259 ΙΠ.2.Narodziny polskiego Słupska. Władze i instytucje. 264 III.2.1. Władze miasta. 264 Ш.2.2.МО, UB, handel i służba zdrowia. 278 7
III.3. Miasto Polaków. Życie od nowa. 294 III.3.1. Osadnictwo polskie. 294 III.3.2. Oswajanie obcego miasta. 318 III.3.3. Blaski i cienie odbudowy miasta. 327 III.4. Polacy a Niemcy. „Skrzywdzeni mają kamienne serca”. 334 III.5. Jak upamiętniamy pierwszy rok polskiego Słupska?.342 III.6. Szkic do portretu miasta z końca 1945 roku. 345 Zakończenie. 349 Wykaz ważniejszych skrótów użytych w tekście. 353 Wykaz źródeł i literatury. 355 I. Źródła archiwalne. 355 II. Źródła biblioteczne. 355 III. Źródła drukowane. 356 IV.
Prasa. 356 V. Wspomnienia.357 VI. Opracowania.358 Zusammenfassung. 369 Indeks osób. 373 8
Wykaz źródeł i literatury I. Źródła archiwalne 1. Archiwum Akt Nowych w Warszawie. - Ministerstwo Administracji Publicznej. 2. Archiwum Dźwiękowe Polskiego Radia. Regionalna Rozgłośnia w Koszalinie. Radio Koszalin S.A. 3. Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku. 4. Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. 5. Archiwum Państwowe w Bayreuth (Bundesarchiv). - Ost-Dokumentation. 6. Archiwum Państwowe w Koszalinie. - Rejencja Koszalińska. 7. Archiwum Państwowe w Koszalinie, Oddział w Słupsku. - Miejska Rada Narodowa i Zarząd Miejski z Słupsku. 8. Archiwum Państwowe w Gdańsku. - Państwowy Urząd Repatriacyjny. - Urząd Wojewódzki w Gdańsku. 9. Archiwum Państwowe w Szczecinie. - Urząd Wojewódzki w Szczecinie. 10. Centralne Archiwum Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej w Podolsku (Центральный архив Министерства обороны Российской Федерации). 11. Delegatura Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Słupsku, zbiory ikonograficzne. 12. Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, zbiory ikonograficzne. 13. Narodowe Archiwum Cyfrowe w Warszawie. 14. United States Holocaust Memorial Museum, kolekcja zdjęć. 15. Wojskowe Biuro Historyczne w Rembertowie, Centralne Archiwum Wojskowe. - Kolekcja akt z archiwów rosyjskich. II. Źródła biblioteczne - Bałtycka Biblioteka Cyfrowa w Słupsku, zbiory ikonograficzne. - Biblioteka Akademii Pomorskiej w Słupsku, depozyt Polskiego Towarzystwa Historycznego oddział Słupsk, wspomnienia pionierów słupskich. Relacja Jana Kraciuka. Relacja Władysława Zierke. Wspomnienia Anny Witek. Wspomnienia Czesława Domaradzkiego. Wspomnienia Edwarda Michalaka.
Wspomnienia Hieronima Marciniaka. Wspomnienia Lucjana Kosiorka. Wspomnienia Stanisława Witka. Wspomnienia Tadeusza Chumka. Wspomnienia Władysława Fedorowicza. 355
Wspomnienia Władysława Perlmuttera. Wspomnienie Józefa Chacińskiego. Wywiad z Władysławem Kijowskim. - Central Intelligence Agency Library, Collection (Zespół): General CIA Records (Ogólne Akta CIA). - Kronika Koła Pierwszych Słupszczan, rękopis (jako twórca został odnotowany Antoni Pokusa, data powstania 1980, choć w praktyce była to praca przez lata uzupełniana), z zasobów Batyckiej Biblioteki Cyfrowej. III. Źródła drukowane Adressbuch Stolp 1938. Die deutschen Vertreibungsverluste. Bevölkerungsbilanzen für die deutschen Vertreibungs gebiete 1939/50, Stuttgart 1958. Die Pommersche Zeitung. Pommern-Brief; für einfreies Pommern im vereinten Deutschland. Die Vertreibung der deutschen Bevölkerung aus den Gebieten östlich der Oder-Neiße, Augs burg 1993, t. 1-3. Gemeindelexikonfür den Freistaat Preußen. Provinz Pommern. Nach dem endgültigen Ergebnis der Volkszählung vom 16. Juni 1925 und anderen amtlichen Quellen unter Zugrundelegung des Gebietsstandes vom 1. Oktober 1932, Berlin 1932. Haushaltsplan der Stadt Stolp (Pommern) für das Rechnungsjahr 1935. Haushaltsplan der Stadt Stolp (Pommern) für das Rechnungsjahr 1943. Hitler Adolf, Rozmowy przy stole 1941-1944. Rozmowy w kwaterze Głównej zapisane na po lecenie Martina Bormanna przezjego adiutanta Heinricha Heima, Warszawa 1996. Spis abonentów sieci teletechnicznych dyrekcji Okręgu Poczt i Telegrafów w Gdańsku na 1946 r, Gdańsk 1946. Stettin 1945-1946. Dokumente - Erinnerungen. Szczecin 1945-1946. Dokumenty - Wspo mnienia, Rostock 1995. Źródła do dziejów Pomorza Zachodniego t. VI. Bezpieczeństwo i porządek publiczny w
latach 1945-1950, oprać. T. Białecki i J. Macholak, Szczecin 1995. Źródła do dziejów Pomorza Zachodniego, t. XII: Niemcy na Pomorzu Zachodnim w latach 1945-1950, oprać. T. Białecki i K. Kozłowski, Szczecin 2004. Русский архив. Великая Отечественная, vol. 16, Moskwa 1999. IV. Prasa „Das Bollwerk”. „Głos Pomorza”. „Monitor Polski”. „Pommersche Zeitung”. „Stolper Heft”. „Stolper Heimatblatt”. „Stolper Heimatkartei”. „Stolper Rundbrief’. „Unser Pommerland”. 356
„Zbliżenia”. „Комсомольская правда”. „Красная звезда”. „НАШ ГОРОД”. V. Wspomnienia Borkowski Dieter, Wer weiß ob wir uns Wiedersehen. Erinnerungen an eine Berliner Jugend, Frankfurt nad Menem 1980. Danzig-Gdańsk 1945. Wspomnienia 50 lat później, Gdańsk 1997. Dergrosse Brand, „Stolper Heimatblatt” 1952, nr 2. Dotzer Ulrike, Goldener Boden, München 2022. Erdmann Horst, Wspomnienia z 1945 roku, [w:] Mój los był tylko jednym spośród wielu mi lionów. Powiat sławieński w roku 1945. Wspomnienia dawnych mieszkańców, red. Jan Sroka, Sławno 2008. Frank Niklas, Mój ojciec Hans Frank, Warszawa 1991. Gardzielewski Julian, Pięć lat w cieniu swastyki, „Moje Miasto” 2010, nr 4 (166). Gelfand Wladimir, Deutschland-Tagebuch 1945-1946. Aufzeichnungen eines Rotarmisten, oprac. Elke Scherstjanoi, Berlin 2005. Granzow Klaus, Tagebuch eines Hitlerjungen. Kriegsjugend in Pommern 1943-1945, Ham burg 1974. Groll Erhard, Paninka oder die Wahlverwandtschaft, Leverkusen 1997. Jana, Mój nowy dom, [w:] Mój nowy dom. Wspomnienia słupskich osadników, red. J. Nitkow ska-Węglarz, Słupsk 2009. Kisielewski Stefan, Dzienniki, Warszawa 1996. Kozienicki Chaim, Dorastanie w piekle, Sztutowo 2009. Krockow Christian Graf von, Czas kobiet. Wspomnienia z Pomorza 1944-1947 według relacji Libussy Fritz-Krockow, Warszawa 1990. Krockow Christian Graf von, Die Reise nach Pommern. Bericht aus einem verschwiegenen Land, Stuttgart 1985. Letzte Tage in Pommern. Tagebücher, Erinnerungen und Dokumente der Vertreibung, red. Klaus Granzow, München 1991. List Anni Ketelhut, „Stolper Heimatblatt” 1953, nr 6. List Helmuta
Wegnera, „Stolper Heimatblatt” 1952, nr 3. List Loni Vigelahn, „Stolper Heimatblatt” 1953, nr 4. List majora Wernera Neumanna, „Stolper Heimatblatt” 1952, nr 4. List Margarety Dähling, „Stolper Heimatblatt” 1952, nr 6. List Marthy Kort, „Stolper Heimatblatt” 1952, nr 5. Mieszko, Oczami dziecka, [w:] Mój nowy dom. Wspomnienia słupskich osadników, red. J. Nitkowska-Węglarz, Słupsk 2009. Minkowska Anna, Pamiętnik, wspomnienie o księdzu Janie Ziei, Warszawa 2017. Mój nowy dom. Wspomnienia słupskich osadników (prace zgłoszone na konkurs literacki Słupskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku), oprac. J. Nitkowska-Węglarz, Słupsk 2009. Nasze wspomnienia nie umierają. Relacje o wysiedleniu Niemców ze wsi Tuchomie w latach 1945-1947, oprac. E. Szada-Borzyszkowska, Gdańsk 2009. Normann Käthe von, Tagebuch aus Pommern 1945-1946, München 1987. 357
O.M. aus Stolp, Russen in Stolp: Frauen, Schanps und Uhren, [w:] Letzte Tage in Pommern. Erinnerungen an Flucht und Vertreibung, red. Klaus Granzow, Monachium-Wiedeń 1984 Obecny Andrzej (wysłuchał i spisał), Ojciec i syn (6), „Zbliżenia” nr 16 (221) z 6 X 2012. Piasecki Sergiusz, Zapiski oficera Armii Czerwonej, Łomianki 2015. Pless-Damm Ursula, Droga w nieznane, [w:] Wypędzone, oprać. E. Czerwiakowska, War szawa 2013. Pogranicza. Stara Kiszewa, wybór tekstów i red. Μ. Krawczyk, Warszawa 2013. Relacja Franciszki Zaworskiej, [w:] Wojna na Kaszubach, oprać. R. Borchers, К. Madoń-Mitzner, Gdańsk 2014. Rohde Martin, Głód, krew i łzy (czerwiec-lipiec 1945 r), „Stolper Heimatblatt” 1953, nr 6. Rokossowski Konstanty, Żołnierski obowiązek, Warszawa 1976. Schwerin Esther Gräfin von, Kormorane Brombeerranken Erinnerungen an Ostpreußen, München-Wien 1986. Słupsk — wczoraj i dziś. Stolp — gestem und heute, red. Dorota Ciecholewska, zbiór nagrań na płytach DVD i tejże autorki katalog wystawy Słupsk wczoraj i dziś. Obrazy miasta wfotografii XX i XXI wieku, Słupsk 2016. Sołżenicyn Aleksander, Pruskie noce. Warszawa 2018. Steggewentz Derk, Marzec 1945, [w:] Mój los był tylko jednym spośród wielu milionów. Powiat sławieński w roku 1945. Wspomnienia dawnych mieszkańców, red. J. Sroka, Sławno 2008. Stężała Tomasz, Elbing 1945. Odnalezione wspomnienia, t. 1; Elbing 1945. Pierwyj gorod, t. 2, Warszawa 2011. Tajemnice walizki generała Sierowa. Dzienniki pierwszego szefa KGB 1939-1963, Konstan cin 2019. Towiańska-Michalska Maria, Martwa Fala, „Przegląd Polski” (Nowy Jork) z 20 XI 1997.
Ursula Pless-Damm, Weg ins Ungewisse. Tagebuchaufzeichnungen aus Pommern und Polen 1945, Bremen 1964. Wspomnienie „Weroniki”, [w:] Nasz nowy dom. Wspomnienia słupskich osadników, red. J. Nitkowska-Węglarz, Słupsk 2009. Wspomnienie Kurta Mielke. Mój los był tylko jednym spośród wielu milionów. Sławno na Pomorzu 1945. Zapiski z pamiętnika, [w:] Mój los był tylko jednym spośród wielu milionów. Powiat sławieński w roku 1945. Wspomnienia dawnych mieszkańców, red. J. Sroka, Sławno 2008. Zander Klaus, Kinderland ist abgebrannt. Erlebnisse eines kleinen pommerschen Jungen in den Jahren 1940-1946, bmw, 2011. Zaremba Piotr, Wspomnienia prezydenta Szczecina 1945-1950. Poznań 1950. Zula, O niesfornej kozie, [w:] Mój nowy dom. Wspomnienia słupskich osadników, red. J. Nit kowska-Węglarz, Słupsk 2009. Zygi 0321, Dwa słupskie lata, [w:] Mój nowy dom. Wspomnienia słupskich osadników, red. J. Nitkowska-Węglarz, Słupsk 2009. VI. Opracowania Adamczewski Leszek, Burza nad Provinz Pommern. Upadek prowincji pomorskiej Trzeciej Rzeszy, Zakrzewo 2012. Adamczewski Leszek, Dymy nad Gdańskiem. Agonia Prus Zachodnich, Zakrzewo 2013. Albrecht G., Marzec 1945 roku z perspektywy 10 łat, „Stolper Heimatblatt” 1955, nr 3. 358
Aly Götz, Państwo Hitlera, Gdańsk 2014. Andrzejewski Piotr (rec.), Karl Heinz Roth, Hartmut Rübner, Wyparte - odroczone - od rzucone. Niemiecki dług reparacyjny wobec Polski i Europy, Poznań 2020, „Rocznik Polsko-Niemiecki” 2021, nr 29. Anduła Kamil, 1 Warszawska Brygada Pancerna im. Bohaterów Westerplatte, Warsza wa 2015. Anduła Kamil, Bitwa w Pradolinie Redy-Łeby. Działania bojowe sowieckich wojskpancernych na kierunku Gdyni (6-16 marca 1945 r), „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. Barnowski Marcin, Boskie cygara. Sterówce z Jezierzyc, Ustka 2012. Barnowski Marcin, Stapianie się światów. Kronika Gminy Słupsk do roku 2017, Głobino 2017. Barnowski Marcin, Historia pewnego słupskiego hitlerowca, „Głos Pomorza” z 241 2012. Baziur Grzegorz, Armia Czerwona na Pomorzu Gdańskim 1945-1947, Warszawa 2003. Beevor Antony, Berlin. Upadek 1945, Warszawa 2004. Behlau Winfried, Distelblüten. Russenkinder in Deutschland, Ganderkesee 2015. Bellamy Chris, Wojna absolutna. Zwiqzek Sowiecki w II wojnie światowej, Warszawa 2010. Biddiscombe Alexander Perry, Werwolf! The History of the National Socialist Guerrilla Movement 1944-1946, Toronto 1998. Bończa-Bystrzycki Lech, Kościół katolicki na Pomorzu Zachodnim (1871-1945),Kosza lin 1995. Buczak Eugeniusz, Tadeusz Gasztold, Ruch oporu na Pomorzu Zachodnim w łatach 19391945, Koszalin 1980. Bukowski Krzysztof, Pierwsze Powiatowe Urzędy Bezpieczeństwa Publicznego na terenie Środkowego Pomorza w 1945 roku, „Przegląd Zachodni” 2006, nr 3. Buske Norbert, Das Kriegsende in Demmin 1945. Berichte. Erinnerungen, Dokumente, Schwerin 1995. Bykowska Sylwia,
Rehabilitacja i weryfikacja narodowościowa ludności polskiej w woje wództwie gdańskim po II wojnie światowej, Gdańsk 2012. Clausewitz Carl von, O wojnie, przeł. A. Cichowicz, L. Koc, Warszawa 1958, t. 1. Czarnik Andrzej, Lata Republiki Weimarskiej i Trzeciej Rzeszy (1918-1945), [w:] Historia Słupska, red. Stanisław Gierszewski, Poznań 1981. Czarnik Andrzej, Ruch hitlerowski na Pomorzu Zachodnim 1933-1939, Poznań 1969. Czarnik Andrzej, Szkice z dziejów Pomorza Zachodniego w latach 1939-1945, Koszalin 1975. Czarnik Andrzej, Z dziennika hitlerowskiego propagandysty. Zapiski Wernera Kocha z Człu chowa z lat 1936-1941, Słupsk 1998. Czechowicz Andrzej, Tadeusz Gasztold, Krystyna Strzałkowa, Miejsca pamięci narodowej na Pomorzu Środkowym, Koszalin 1976. Czerwiakowska Jolanta, Fritz Brandt. Lekarz miejski zasłużony dla społeczności przed i po wojennego Słupska, [w:] Badania i Rozwój Młodych Naukowców w Polsce 2020, red. Jędrzej. Nyćkowiak, Poznań 2020. Czerwiakowska Jolanta, Instytucjonalna opieka nad powojennymi sierotami na przykładzie domów dziecka w Słupsku w latach 1945-1956. Zarys problemu, [w:] Polska i sąsiedzi na przestrzeni wieków. Prace doktorantów historii V. Morze, Pomorze, kraje sąsiednie, red. Wojciech Skóra, Agnieszka Teterycz-Puzio, Słupsk 2021. Czerwiakowska Jolanta, Organizacja służby zdrowia w Słupsku w latach powojennych na tle sytuacji zdrowotnej miasta wraz z krótkimi biografiami wybranych słupskich lekarzy (część 2), [w:] Badania i Rozwój Młodych Naukowców w Polsce, Nauki humanistyczne i społeczne. Społeczeństwo i edukacja, J. Nyćkowiak, J. Leśny, Poznań
2021. 359
Czerwiakowska Jolanta, Sylwetki wybranych postaci zasłużonych w organizację służby zdrowia w powojennym Słupsku - zarys sytuacji zdrowotnej i krótkie biografie słupskich łekarzy, [w:] Badania i Rozwój Młodych Naukowców w Połsce, Nauki humanistyczne i społeczne. Społeczeństwo i edukacja, red. J. Nyćkowiak, J. Leśny, Poznań 2021. Czerwiakowska Jolanta, Sylwetki wybranych postaci zasłużonych w organizację Służby Zdrowia w powojennym Słupsku, [w:] Badania i Rozwój Młodych Naukowców w Połsce 2021, red. J. Nyćkowiak, J. Leśny, Poznań 2021. Czerwiński Daniel, Pierwsza dekada. Aparat bezpieczeństwa w województwie gdańskim w łatach 1945-1956, Gdańsk 2016. Djilas Milovan, Rozmowy ze Stalinem, Warszawa 1991. Dworas-Kulik Judyta, Rys historyczny przestępstwa o charakterze pedofilskim, „Kwartalnik Prawo-Społeczeństwo-Ekonomia” 2016, nr 1. Fenske Hans, Die Verwaltung Pommerns 1815-1945, Kolonia 1993. Fijałkowski Zenon, Kościół Katolicki na ziemiach polskich w latach okupacji hitlerowskiej, Warszawa 1983. Friedrich Jörg, Pożoga. Bombardowanie Niemiec w latach 1940-1945, Warszawa 2011. Gasztold Tadeusz, Polacy na robotach przymusowych w rolnictwie Pomorza Zachodniego 1939-1945, Gdańsk 1971. Gdańsk 1945, red. Μ. Mroczko, Gdańsk 1996. Gebhardt Miriam, Crimes unspoken. The rape of German women at the end of the Second World War, Cambridge 2017. Gebhardt Miriam, Als die Soldaten kamen. Die Vergewaltigung deutscher Frauen am Ende des Zweiten Weltkriegs, Monachium2015. Gliński irosław, Podobozy i większe komanda zewnętrzne KL Stutthof (1939-1945), [w:] Stutthof. Hitlerowski obóz koncentracyjny,
red. D. Steyer, Warszawa 1988. Gliński Mirosław, Podobozy i większe komanda zewnętrzne obozu Stutthof 1939-1945, [w:] Stutthof. Zeszyty Muzeum, t. 3, Wrocław 1979. Golczewski Kazimierz, Pomorze Zachodnie na przełomie dwu epok 1944-1946, Poznań 1964. Golon Mirosław, Armia Czerwona w Elblągu w 1945 roku. Kilka uwag o „pierwszych gospodarzach ziem nowych powojennej Polski, [w:] Armia Czerwona/Radziecka w Polsce w latach 1944-1993, red. Kf. Filip i Μ. Golon, Borne Sulinowo-BydgoszczGdańsk 2015. Golon Mirosław, Polityka radzieckich władz wojskowych i policyjnych na Pomorzu Nadwi ślańskim w latach 1945-1947, Toruń 2001. Golon Mirosław, Północna Grupa Wojsk Armii Radzieckiej w Polsce w latach 1947-1956. Okupant w roli sojusznika, „Czasy Nowożytne” 1999, nr 6. Grajczak Dagmara, „Die Russen kommen. Zajęcie Słupska przez Armię Czerwoną w marcu 1945 r w relacjach mieszkańców miasta ”, [w:] Słupsk i ziemia słupska od średniowiecza do współczesności, red. W. Skóra, A. Teterycz-Puzio. Słupsk 2021. Gramich Eluned, A Burden ofMemory. Inherited Trauma, Fiction, and the German Expulsions, „Journal of Languages, Texts, and Society” 2019, nr 3. Gręźlikowski Zygmunt, Powrótpaństwowości polskiej na ziemię słupską. Przewodnikpo wy stawie, Słupsk 1985. Grot Elżbieta, Eksterminacja pośrednia, [w:] Stutthof. Hitlerowski obóz koncentracyjny, red. D. Steyer, Warszawa 1988. Grünberger Richard, Historia społeczna Trzeciej Rzeszy, t. I-II, Warszawa 1987. Grzebałtowska Magdalena, 1945. Wojna i pokój, Warszawa 2015. 360
Halicka Beata, Polski Dziki Zachód. Przymusowe migracje i kulturowe oswajanie Nadodrza 1945-1948, Kraków 2 015. Hartkopf Hans, Geschichtliche Marksteine der deutschen Stadt Stolp in Pommern. Ein doku mentäres Heimatbuch des Stolper Stadt- und Landkreises, Kitzingen 1952. Hejger Maciej, Mniejszości Narodowe na Ziemi Słupskiej po zakończeniu powojennych mi gracji ludności, [w:] Obrazy ziemi słupskiej. Społeczeństwo — administracja - kultura, red. A. Czarnik, Słupsk 2003. Hejger Maciej, Polityka narodowościowa władz polskich w województwie gdańskim w latach 1945-1947, Słupsk 1998. Hejger Maciej, Przesiedlenie ludności niemieckiej z powiatu słupskiego w latach 1945-1951, „Słupskie Studia Historyczne” 1993, nr 2. Hilarecki Grzegorz, Czerwona gwiazda w Smołdzinie w oczy kole. Remont chodnika przy obelisku może doprowadzić do zniknięcia pomnika Armii Czerwonej, „Głos Pomorza” z 22 IV 2022 r. Hundeiker Egon, Rasse, Volk, Soldatentum, Monachium 1937. Hytrek-Hryciuk Joanna, „ Tu Ruski jest szefem ". Działalność tymczasowej administracji ra dzieckiej na Dolnym Śląsku (1945-1946), „Slezsky sbornik” 2011, cz. 1-2. Jacobs Ingeborg, Freiwild. Das Schicksal deutscher Frauen 1945, Berlin 2010. Jankowski Stanisław Μ., Dawaj czasy! Czyli wyzwolenie po sowiecku, Poznań 2016. Jędrzejewski Edward, Hitlerowska koncepcja administracji państwowej 1933-1945. Studium polityczno-prawne, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1975. Johr Barbara, Die Ereignisse in Zahlen, [w:] BeFreier und Befreite: Krieg, Vergewaltigung, Kinder, red. H. Sander, B. Johr, Frankfurt nad Menem 1995. Jones Michael, Wojna
totalna. Armia Czerwona od klęski do zwycięstwa, Kraków 2013. Jurkowski Adam, Milicja Obywatelska w powiecie lęborskim w latach 1945-1975, Słupsk 2022, maszynopis rozprawy doktorskiej. Kabatek Mateusz, Lotnictwo w Słupsku 1912-1945, Słupsk 2016. Kallaur Kazimierz, Zarys dziejów Polskiego Towarzystwa Naukowego w Słupsku w latach (1946-1949), „Szczeciński Informator Archiwalny” 2014, nr 23. Kalkowski Leszek, Wanda Stanisławska, Z historii polskiego rynku nieruchomości, „Świat Nieruchomości” 2008, nr 63. Kamiński Marcin, Migracje ludności żydowskiej na ziemi słupskiej po drugiej wojnie świa towej, „Głos Pomorza” z 21 IV 2013 r. Kisielewski Tadeusz A., Janczarzy Berlinga. 1. Armia Wojska Polskiego 1943-1945, Po znań 2014. Kitchen Martin, Nazistowskie Niemcy w czasie wojny, Warszawa 1997. Klan Werner, Die evangelische Kirche Pommerns in Republik und Diktatur. Geschichte und Gestaltung einer preußischen Kirchenprovinz 1914-1945, Köln—Weimar-Wien 1995. Kopf Stanisław, Wyrok na miasto. Warszawskie Termopile 1944-1945, Warszawa 2001. Kosiński Leszek, Pochodzenie terytorialne ludności ziem zachodnich w 1950 r, „Dokumen tacja Geograficzna” 1960, z. 2. Kozłowski Kazimierz, Leonard Borkowicz. Pierwszy wojewoda, [w:] Szczecinianie stulecia, red. J. Dżaman, Szczecin 2000. Kozłowski Piotr, 75 lat Szkoły Policji w Słupsku, „Gazeta Policyjna” nr 183 z 2020 r. Krasucki Eryk, O Piotrze Zarembie, jego pamiętnikarskim dziele i o tym, co dziś znaczy dla szczecinian, [w:] Piotr Zaremba. Wspomnienia prezydenta Szczecina. Pierwszy szczeciński rok 1945, Łódź 2016 361
Krawiec-Złotkowska Krystyna, Wędrujące pomniki w przestrzeni Słupska (przed II wojną światową i po niej), „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej” 2020, t. 9-10. Krockow Christian Graf von, Niemcy. Ostatnie sto lat, Warszawa 1997. Kruszewski Tomasz, Gwałtyna kobietach niemieckich w schyłkowym okresie II wojny świa towej październik 1944 - 8/9 maja 1945 roku i w pierwszych latach po jej zakończeniu, Wrocław 2016. Kupisiński Robert, Z wizytą w Słupsku lat 1800-1945: krótkie opowiastkipoświęcone rzeczom może i nieistotnym, acz ciekawym, Słupsk 2022. Kuszyk Karolina, Poniemieckie, Wołowiec 2019. Kutta Janusz, Druga Rzeczpospolita i Kaszubi 1920-1939, Bydgoszcz 2003. Leder Andrzej, Prześniona rewolucja. Ćwiczenia z logiki historycznej, Warszawa 2013. Leszek Kołakowski, Wśród znajomych. O różnych ludziach mądrych, zacnych, interesujących i o tym, jak czasy swoje urabiali, wybór Z. Mentzel, Kraków 2006. Lindenblatt Helmut, Pommern 1945. Eines der letzten Kapitel in der Geschichte vom Unter gang des Dritten Reiches, Leer 1993. Lindmajer Józef, Trzy wieki niemieckiego panowania 1648-1945, [w:] Dzieje Słupska, Słupsk 1986. Litwiński Robert, Korpus policji w II Rzeczypospolitej. Służba i życie prywatne, Lublin 2007. Löper Łukasz, Rabunkowa polityka wojsk sowieckich na przykładzie powiatu słupskiego w ła tach 1945-1947, [w:] Połska isąsiedzinaprzestrzeni wików. Prace doktorantów hitorii III. Ludzie, przedmioty, interakcje, red. W. Skóra i A. Teterycz-Puzio, Słupsk 2019. Łach Stanisław, Przemysł słupski w latach 1945-1949, „Słupskie Studia Historyczne” 1993, nr 1. Łobacz
Witold, Rozwój urbanistyczny Słupska (1945-1966), [w:] Z najnowszych dziejów Słupska i ziemi słupskiej (1945-1965), red. K. Podoski, Poznań-Słupsk 1969. Łuczak Czesław, Polscy robotnicy przymusowi w Trzeciej Rzeszy podczas II wojny światowej, Poznań 1974. Łuczak Czesław, Wstęp, [w:] Z literą „ P ”. Polacy na robotach przymusowych w hitlerowskiej Rzeszy 1939-1945. Wspomnienia, wybór i opracowanie R. Dyliński, Μ. Flejsierowicz, S. Kubiak, Poznań 1976. Machałek Małgorzata, Migracje ludności na Pomorzu Zachodnim w łatach czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku — przegląd literatury, „Przeszłość Demograficzna Polski” 2016, nr 3. Macholak Jan, Armia Czerwona na ziemiach zachodnich i północnych Polski w połowie 1945 r. w świetle sprawozdań NKWD, „Szczeciński Informator Archiwalny” 2006, nr 16. Machura Teresa, Iwo Malczewski, Robotnicy przymusowi z terenu miasta Słupska i powiatu słupskiego, „Rocznik Koszaliński” 1965. Machura Teresa, W Polsce Ludowej 1945-1980, [w:] Dzieje Słupska, Słupsk 1986. Machura Warcisław, Dawne miejsca pamięci o żołnierzach na terenie powiatu słupskiego, Słupsk 2011. Machura Warcisław, Wojciech Skóra, współpraca Piotr Sikorski, Słupska ścieżka patriotyczna. Pomniki i miejsca pamięci w Słupsku w 2022 roku, Słupsk 2022. Machura Zdzisław, Był tu wśród nas na słupskiej ziemi. Opowieść o ks. Janie Ziei, Słupsk 2007. Machura Zdzisław, Parafia katolicka i kościół św. Ottona w Słupsku w latach 1866-1946, Słupsk 2019. Mackiewicz-Cat Stanisław, Myśl w obcęgach. Studia nad psychologią społeczeństwa sowie tów, Warszawa 1998. 362
Makowski Adam, Radziecka administracja wojskowa a polska kolonizacja Pomorza Zachod niego do konferencji poczdamskiej, [w:], Osadnictwo polskie na Pomorzu Zachodnim 1945-1950. Mity i rzeczywistość, red. K. Kozłowski, Szczecin 2002 Małkowski Kazimierz, Zniszczenia Gdyni w wyniku bombardowań, ostrzału artyleryjskiego i walk odpierwszego do ostatniego dnia II wojny światowej, „Zeszyty Gdyńskie” 2010, nr 5. Marecki Zbigniew, W Lasku Połudpo wojnie, Warszawa 1978. Mastalerz-Krystjańczuk Małgorzata, „ Ostatni Mohikanie Pomorza ”. Ludność rodzima znad jezior Łebsko i Gardno w publicystyce polskiej lat 1945-1989, Gdańsk-Słupsk 2019. Merridale Catherine, Wojna Iwana. Armia Czerwona 1939-1945, Poznań 2007. Migdalski Paweł, Słupska Komisja Badań Słowiańskich 1945-1946. Przyczynek do dziejów zainteresowań ludnością rodzimą oraz słowiańską przeszłością Pomorza Zachodniego po drugiej wojnie światowej, „Przegląd Zachodniopomorski” 2017, z. 3. Miłosz Czesław, Zniewolony umysł, Kraków 1999. Miriam Gebhardt, Als die Soldaten kamen. Die Vergewaltigung deutscher Frauen am Ende des Zweiten Weltkriegs, Monachium 2015. Mordawski Hubert, Ziemie Odzyskane 1945-1956, Brzezia Łąka 2015. Murawski Erich, Bój o Pomorze. Ostatnie walki obronne na wschodzie, Oświęcim 2017. Niemcy w opinii własnej i świata, opracował Joachim Gosk, Poznań 1994. Nitkowska-Węglarz Jolanta, Niespokojny Słupsk, [w:] Mój nowy dom. Wspomnienia słupskich osadników (prace zgłoszone na konkurs literacki Słupskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku), Słupsk 2009. Nitkowska-Węglarz Jolanta, Skarby słupskich mniszek i inne opowieści,
Słupsk 2009. Nitkowska-Węglarz Jolanta, Słupsk. Miasto niezwykłe, Słupsk 2001. Nitschke Bernadetta, Wysiedlenie ludności niemieckiej z Polski w latach 1945-1949, Zielona Góra 1999. Nuss Bernard, Syndrom Fausta. Próba opisania mentalności Niemców, Warszawa 1995 Obecny Andrzej, Dom grobów słupskich, z. 1, Słupsk 1995; z. 3 i 4, Słupsk 1996. Orliński Wojciech, Lem. Życie nie z tej ziemi, Wołowiec 2017. Ostapowicz Dariusz, Zbrodnie hitlerowskie na Pomorzu Gdańskim w latach 1939-1940. Piaśnica: geneza, uwarunkowania, zbrodnia i pamięć, „Teka Komisji Historycznej TN KUL” 2019, nr 1. Ostrowska Joanna, Przemilczane. Seksualna praca przymusowa w czasie II wojny światowej, Warszawa 2018. Pagel Karl-Heinz, Der Landkreis Stolp in Pommern. Zeugnisse seiner deutschen Vergangen heit, Lubeka 1989. Pagel Karl-Heinz, Stolp in Pommern - eine ostdeutsche Stadt. Ein Buch über unsere pommersche Heimat, Lübeck, 1977. Pamięci przyszłych pokoleń. Wywiad Jolanty Nitkowskiej- Węglarz z prokuratorem Januszem Wolskim, „Zbliżenia” 1984, nr 35. Pączek Tomasz, Milicja Obywatelska w Słupsku i powiecie słupskim w latach 1945-1975, Słupsk 2014. Pencarski Kacper, Gospodarka miast rejencji koszalińskiej w latach 1918-1938, Gdynia 2017. Perkowski Piotr, Gdańsk - miasto od nowa. Kształtowanie społeczeństwa i warunki bytowe w łatach 1945-19 70, Gdańsk 2013. Pertek Jerzy, Pod obcymi banderami, Poznań 1984. Plakaty ze zbiorów Muzeum Niepodległości w Warszawie, red. T. Skoczek, Warszawa 2015. Polit Jakub, Gorzki tryumf. Wojna chińsko japońska 193 7-1945, Kraków 2021. 363
Polscy robotnicy przymusowi we Frankonii. Katalog wystawy 15 X 2011 - 15 1 2012. Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, oprać., D. Ciecholewska i R. Kupisiński, Słupsk 2011. Posmykiewicz Jan, Z dziejów służby zdrowia (1945-1966), [w:] Z najnowszych dziejów Słupska i ziemi słupskiej (1945-1965), red. K. Podoski, Poznań-Słupsk 1969. Rocznik-informator Pomorza Zachodniego. Rok 1945-1948, Szczecin 1948. Romanow Zenon, Administracja państwowa i samorządowa powiatu słupskiego w latach 1945-1975, [w:] Obrazy ziemi słupskiej. Społeczeństwo - administracja - kultura, red. A. Czarnik, Słupsk 2003. Romanow Zenon, Nazwy ulic Słupska wXXwieku, [w:] VI Konferencja Kaszubsko-Pomorska. Rozwój nazewnictwa lokalnego na Pomorzu Zachodnim. Pomorska onomastyka i topono mastyka na przestrzeni dziejów, red. W. Łysiak, Poznań 2001. Romanow Zenon, Nieprzyjazna koegzystencja. Polacy, Niemcy i Sowieci w powojennym Słupsku, [w:] Słupsk i ziemia słupska od średniowiecza do współczesności, red. W. Skóra A. Teterycz-Puzio, Słupsk 2021. Romanow Zenon, Polityka władz polskich wobec ludności rodzimej ziem zachodnich i pół nocnych w latach 1945-1960, Słupsk 1999 Romanow Zenon, Zajęcie Słupska przez Armię Czerwoną w 1945 roku, [w:] Życie dawnych Pomorzan I, red. W. Łysiak, Bytów-Poznań 2001. Roth Karl Heinz, Hartmut Rübner, Verdrängt - Vertagt - Zurückgewiesen. Die deutsche Re parationsschuld am Beispiel Polens und Griechenlands, Berlin 2019. Roth Karl Heinz, Hartmut Rübner, Wyparte - odroczone - odrzucone. Niemiecki dług reparacyjny wobec Polski i Europy, Poznań 2020. Roth Karl Heinz, Niemiecki dług
reparacyjny po drugiej wojnie światowej. Podsumowanie badań, Poznań 2020. Rybicki Hieronim, Nazywano ich Słowińcami, Słupsk 1995. Rybicki Hieronim, Partie i stronnictwa polityczne na Pomorzu Zachodnim w latach 19451947, Poznań 1967. Rybicki Hieronim, Początki władzy ludowej, [w:] Historia Słupska, red. S. Gierszewski, Poznań 1981. Ryś Małgorzata, Stronnictwo Ludowe na Pomorzu Zachodnim wiosną i latem 1945 roku, „Słupskie Studia Historyczne” 1997, nr 5. Sakson Andrzej, Kształtowanie się nowej społeczności powiatu słupskiego po 1945 roku na tle przemian społecznych na Ziemiach Zachodnich i Północnych, [w:] Obrazy Ziemi Słupskiej. Społeczeństwo - administracja - kultura, Materiały z VII Konferencji Kaszubsko-Pomorskiej, red. Andrzej Czarnik, Słupsk 2006. Salinger Gerhard , Zur Erinnerung und zum Gedenken. Die einstigen jüdischen Gemeinden Pommerns, New York 2006, t. III. Salinger Gerhard, Zur Erinnerung und zum Gedenken. Die einstigen jüdischen Gemeinden Pommerns, New York 2006, t. IV. Sander Helke, Erinnern / Vergessen, [w:] BeFreier und Befreite: Krieg, Vergewaltigung, Kinder, red. H.e Sander, B. Johr, Frankfurt nad Menem 1995. Seaton Albert, Wojna totalna. Wehrmacht przeciwko Armii Czerwonej 1941-1945, Kraków— Międzyzdroje 2010. Seeber Eva, Robotnicy przymusowi w faszystowskiej gospodarce wojennej. Deportacja i wyzysk obywateli polskich ze szczególnym uwzględnieniem położenia robotników z tzw. Generalnego Gubernatorstwa (1939-1945), Warszawa 1972. 364
Seeber Eva, Robotnicy przymusowi w faszystowskiej gospodarce wojennej. Deportacja i wyzysk obywateli polskich ze szczególnym uwzględnieniem położenia robotników z tzw. Generalnego Gubernatorstwa (1939-1945), Warszawa 1972. Sennerteg Niclas, Zemsta Stalina 1944-1945, Warszawa 2007. Sikorski Artur, Skrzypiec Krzysztof, Urbaniak Tomasz, Rys historyczny, [w:] Słupsk w do kumencie archiwalnym, red. J. Chojecka, A. Sikorski, K. Skrzypiec, T. Urbaniak, Kosza lin 2018. Skóra Wojciech, Generał Siergiej Iwanowicz Pankow, patron ulicy w Słupsku. Przyczynek do dziejów miasta, „Nasze Pomorze” 2020, nr 21. Skóra Wojciech, Instrukcje dla komendantów Armii Czerwonej obejmujących władzę na tery torium Polski w latach 1944-1945, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2021, nr 2. Skóra Wojciech, Kto spalił Słupsk w marcu 1945 roku? Przypadek pomorskiego miasta zajmowanego przez Armię Czerwoną, „Przegląd Zachodniopomorski” 2021, t. 36 (65). Skóra Wojciech, Organizacja, struktura i obsada sowieckich komendantur wojskowych (wojennych) na terytorium Polski w latach 1944-1946. Rekonesans badawczy, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F - Historia” 2021, vol. LXXV. Skóra Wojciech, Polscy robotnicy przymusowi w Niemczech. Nowoczesna forma niewol nictwa, [w:] Polscy robotnicy przymusowi we Frankonii. Katalog wystawy 15 X 2011 15 I 2012. Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, oprać. D. Ciecholewska i R. Kupisiński, Słupsk 2011. Skubisz Paweł, Twarze koszalińskiej bezpieki. Obsada stanowisk kierowniczych Urzędu Bez pieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa województwa koszalińskiego.
Informatorpersonalny, Szczecin 2008. Snyder Timothy, Skrwawione ziemie. Europa między Hitlerem a Stalinem, Warszawa 2011. Sobczak Janusz, Hitlerowskie przesiedlenia ludności niemieckiej w dobie II wojny światowej, Poznań 1966. Sobczak Kazimierz, Kierunek Bałtyk. Wyzwolenie polskich ziem północnych 1944-1945, Warszawa 1978. Sobiecka Anna, Teatr w Słupsku. Instytucja artystyczna, Słupsk 2012. Sokołow Borys, Prawdy i mity Wielkiej Wojny Ojczyźnianej 1941-1945, Warszawa-Kraków 2017. Spoerer Mark, NS-Zwangsarbeiter im Deutschen Reich. Eine Statistik vom 30. September 1944 nach Arbeitsamtsbezirken, „Vierteljahrshefte für Zeitgeschichte” 2001, z. 4. Stankowski Witold, Pomorze Gdańskie 1918-1950, [w:] Niemcy w Polsce 1945-1950. Wybór dokumentów. Tom V. Pomorze Gdańskie i Dolny Śląsk, oprać. I. Eser, W. Stankowski, C. Kraft, S. Jankowiak, Warszawa 2001. Stępień Jan, Gospodarka komunalna i mieszkaniowa, [w:] Z najnowszych dziejów Słupska i ziemi słupskiej (1945-1965), red. K. Podoski, Poznań-Słupsk 1969. Stępiński Włodzimierz (rec.), Helmut Lindenblatt, Pommern 1945 - Eines der letzten Kapitel in der Geschichte vom Untergang des Dritten Reichs, Würzburg 2008, „Zapiski Histo ryczne” 2011, nr 1. Stutthof. Hitlerowski obóz koncentracyjny, red. Donald Steyer, Warszawa 1988. Szalewska Elżbieta, Słupsk. Podstawy kształtowania ładu przestrzennego, Słupsk 2002. Szarota Tomasz, Niemcy i Polacy. Wzajemne postrzeganie i stereotypy, Warszawa 1996. Szultka Zygmunt, Obozy przejściowe w Słupsku dla robotników przymusowych ewakuowanych z Prus Wschodnich na przełomie lat 1944-1945, „Komunikaty
Mazursko-Warmińskie” 1984, z. 4. 365
Szultka Zygmunt, Pomniki i miejsca pamięci narodowej w Słupsku, Słupsk 1989. Szumiło Mirosław, Roman Zambrowski 1909-1977. Studium z dziejów elity komunistycznej w Polsce, Warszawa 2014. Szymajda Michał, Słupskie tramwaje, Łódź 2010. Szymański Józef, Tworzenie struktur parafialnych życia religijnego w Słupsku w latach 1945-1948, „Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne” 2019, nr 112. Szymański Marcin, Starania instytucji państwowych, samorządowych i spółdzielczych o prze jęcie browarów na Pomorzu Zachodnim w latach 1945-1949 na przykładzie Szczecina, Słupska i Szczecinka, „Zapiski Historyczne” 2021, nr 4. Swietlicka Alicja, Elżbieta Wisławska, Znani słupszczanie. Szkice biograficzne zpowojennych dziejów miasta, Słupsk 2003. Techman Ryszard, Armia radziecka w gospodarce morskiej Pomorza Zachodniego w łatach 1945-1956, Poznań 2003 Thum Gregor, Obce miasto. Wrocław 1945 i potem, Wrocław 2007. Urbaniak Tomasz, Słupsk Anno Domini 2010. 700 lat po relokacji, Słupsk 2010. Urbaniak Tomasz, Słupsk Anno Domini 2011, t. II, Słupsk 2011. Volker Ullrich, Hitler. Upadek zla 1939-1945, Warszawa 2021. Wierzchnicki Maciej, Państwowe szkolnictwo podstawowe w Słupsku w latach 1945-1999, Słupsk 2020. Wisniewski Roswitha von, Mythos Stolp. Einepommersche Kleinstadt in deutscher Literatur, [w:] Wielkie Pomorze. Mit i literatura, red. A. Kuik-Kalinowska, Słupsk 2009. Wodecki Jan, Piłka siatkowa kobiet w latach 1945-2012 w Słupsku. Monografia, Słupsk 2021. Wodecki Jan, Słupskie pięściarstwo w łatach 1947-2006, Słupsk 2012. Wolski Janusz, Rozstrzelanie 22 więźniów w Słupsku, [w:] Zbrodnie
hitlerowskie na ziemi koszalińskiej w latach 1933-1945, red. A. Czechowicz, Koszalin 1968. Wolski Tadeusz, Podobóz „Aussenkommando Stolp" w Słupsku, [w:] Zbrodnie hitlerowskie na ziemi koszalińskiej w latach 1933-1945, red. A. Czechowicz, Koszalin 1968. Wołos Mariusz, Alfred Chłapowski (1874-1940).
Biografia ambasadora Polski we Francji, Toruń 1999. Wołos Mariusz, Odpowiedzi na ankietę, „Kwartalnik Historyczny”, г. CXXVIII, z. 1/2021. Woś Przemysław, Sekrety miasta Słupska i okolic, Łódź 2021. Wróbel Piotr, Na równi pochyłej: Żydzi Białegostoku w latach 1918-1939: demografia, eko nomika,
dezintegracja, konflikty z Polakami, „Studia Podlaskie” 1989, tom 2. Zajelska Elżbieta Zonia, Opieka medyczna i szpitale w Słupsku, „Słupia” 2002, nr 7. Zaremba Marcin, Wielka trwoga. Polska 1944-1947, Kraków 2012. Zychowicz Piotr, Obłęd '44. Czylijak Polacy zrobili prezent Stalinowi, wywołując
Powstanie Warszawskie, Poznań 2020. Żakiewicz Maciej, Gdańsk 1945. Kronika wojennej burzy, Gdańsk, b.r.w. Żarnowski Janusz, Społeczeństwa XX wieku, Wrocław 1999. Żenczykowski Tadeusz, Dramatyczny rok 1945, Gdańsk 1988. Żerko Stanisław, Reparacje i odszkodowania w stosunkach między Polską a RFN
(zarys historyczny), Poznań 2017. Алексеев Михаил Александрович, Александр Иванович Колпакиди, Валерий Яковлевич Кочик, Энциклопедия военной разведки. 1918-1945 гг., Москва 2012. Великая Отечественная. Комдивы. Военный биографический словарь. Том IV. Командиры стрелковых, горнострелковых дивизий,
крымских, полярных, петрозаводских дивизий, дивизий реболъского направления, истребительных дивизий, Москва 2015.
366
Комкоры. Военный биографический словарь, Москва 2006. Концевой Петр Александрович, Репарации в восстановлении и дальнейшем развитии промышленности и сельского хозяйства Белорусской ССР (1945-начало 1950-х гг.), Mińsk 2019. Семиряга Михаил Иванович, Как мы управляли Германией, Москва 1995. Соловьев Денис, Командиры дивизий Красной Армии 1941-1945 гг. Том 3, 2020 bmw. Структура и деятельность органов германской разведки в годы Второй мировой войны, Главное управление СБ Украины и АР Крым, Симферополь 2011. 367
Zusammenfassung Stolp 1945. Stadt der Deutschen, Sowjets und Polen Stolp/Slupsk 1945 war ein Ort, aber zugleich drei Städte. Im Januar und Februar kamen immer mehr Deutsche hierher, auf der Flucht vor der sich nähernden Front. Das damalige Stolp erinnerte nur wenig an die schöne, reizvolle, mittelgroße, pommersche Stadt. Dutzende Tausend Flüchtlinge aus Danzig, Ostpreußen und anderen Reichsgebieten brachten Chaos, Angst und Grauen erregende Berichte über die „Rache der Russen“ und „Horden aus dem Osten“ mit in die Stadt. Mit der Übernahme der Stadt durch die Rote Armee am 8. März kamen hierher hunderte Soldaten, die einige Monate lang das Sagen hatten. Ab April 1945 kamen die ersten Polen, die zunächst mit den damals immer noch zahlreichen Deutschen und den Rotarmisten zusammen lebten. Doch bald gewannen sie zahlenmäßig die Oberhand und ab Ende des Sommers konnten sie die Verwaltung der Stadt übernehmen. Deutsche wurden ausgesiedelt, die Truppen aus dem Osten verließen die Stadt. In den darauffolgenden Jahren kamen immer neue Wellen polnischer Bürger, die sich hier niederließen und am Wiederauf bau der Stadt mitwirkten, indem sie Stolp in eine polnische Stadt verwandelten. Es war eine Zeit voller, oft schwerer und tragischer Ereignisse. Was konstant blieb, war der Ort, alles andere änderte sich. Die deutsche Gemeinschaft in Stolp bestand 1945 aus zwei großen Gruppen. Die erste bildeten eingesessene Stadtbürger, knapp über 55.000 an der Zahl, hauptsächlich Vertreter der Arbeiterschaft, des Kleinbürgertums und wenige der Intelligenzschicht. Wegen des Krieges waren viele
Männer abwesend, es überwogen Frauen, Kinder, Jugendliche und alte Menschen. Im Februar 1945 mussten auf Befehl der deutschen Behörden im Kreis Stolp 100.000 Flüchtlinge aus dem Osten aufgenommen werden. Die Zahl der Menschen in der Stadt hat sich fast verdoppelt. Die Übernahme der Stadt durch die Rote Armee und anschließend durch Polen bedeutete für die deutsche Bevölkerung den Anfang vieler böser, oft tragischer Er lebnisse und auch den Anfang des Endes der jahrhundertelangen deutschen Siedlung in Pommern. Der März 1945 war für die Einwohner von Stolp besonders schwer. Es begannen Plünderungen, Vergewaltigungen und Morde, mit denen sich die Eroberer für die von den Nazis verübten Verbrechen im Osten rächten. Aus Furcht vor dem, was kommen könnte, nahmen sich ca. 200 Stolper - hauptsächlich Angehörige der Eliten - das Le ben. Die Deutschen wurden nun zu Bürgern 2. Klasse, sie mussten Verschleppungen, Plünderungen und Erniedrigungen über sich ergehen lassen, nun seitens der polnischen Ankömmlinge. Ihre Erlebnisse schilderten sie später verbittert in vielen Berichten. Doch im Grunde genommen traf sie ein ähnliches Los, wie die Deutschen es den Polen, während der im September 1939 begonnenen Besatzung zugefügt hatten. Die im Verlauf des Krieges ruhig lebenden Stolper konnten nicht verstehen, warum sie jetzt so behandelt werden. Oft konnten sie die Zusammenhänge zwischen Ursache 369
und Wirkung nicht einsehen: dass ihr Leid aus dem Vorgehen des Dritten Reiches und seiner Organe im besetzten Polen (und in der Sowjetunion) resultierte. Noch im Februar 1946 hielten sich in Słupsk 18,5 tausend Deutsche (im Kreis insgesamt waren es 73,7 tausend) auf. Es waren viele, wenn man die weitgehende Zerstörung der Innenstadt von Słupsk und den großen Zustrom von Polen berück sichtigt. Sie wohnten vor allem in den westlichen Stadtteilen, zumal der sowjetische Stadtkommandant eine Zwangsräumung der Deutschen aus den Gebäuden auf dem östlichen Ufer des Flusses Słupia angeordnet hatte. Diejenigen, die die Stadt verließen, mussten eine Erklärung unterschreiben, dass sie freiwillig ausreisen, keine Ansprüche an den polnischen Staat stellen und nie wieder zurückkommen werden. Während des 2. Weltkrieges wohnten in Stolp viele Zwangsarbeiten Sie waren Teil einer über 13 Millionen Männer, Frauen und Kinder umfassenden Gruppe von Menschen, die das Dritte Reich zur Zwangsarbeit in der Kriegswirtschaft verschleppt hatte, um den Mangel an Arbeitskräften, der durch das Fehlen der zum Kriegsdienst eingezogenen Männer entstand, zu kompensieren. Die Zwangsarbeiter kamen aus vielen von den Deutschen besetzten Ländern. Einen großen Anteil unter ihnen bildeten die Polen. In Stolp arbeiteten 1943 ca. 500. Bis Ende 1944 verdoppelte sich diese Zahl. Einige kamen nach Stolp nach der Niederlage des Warschauer Auf stands. Sie wohnten hauptsächlich in den Lagern in der heutigen Gdyńska-Str. (ca. 400), Poznańska-Str. und am Dąbrowskiego-Platz. Kurz vor der Einnahme der Stadt durch die Rote
Armee haben die Deutschen 22 Zwangsarbeiter im sog. Südlichen Stadtwald (bis 1945: Waldkatze genannt) erschossen. An dem Hinrichtungsort steht heute ein Denkmal. Über den Aufenthalt der Roten Armee in Słupsk gibt es nur wenige Dokumente. Es wurden keine Erinnerungen gefunden, vielleicht wurden auch keine niedergeschrieben. Der erste Chef der hiesigen Militärkommandantur war Oberstleutnant Kukarkin, der im Rathaus residierte und als oberste Gewalt in der Stadt fungierte. Die Arciszewski ego-Str. mit nicht zerstörten und bequemen Villen wohlhabender Deutscher und einer Straßenbahnlinie war während einer längeren Zeit ein Sperrgebiet in der Stadt und wurde von den Offizieren der Roten Armee bewohnt. Den Zutritt dorthin versperrte ein Schlagbaum in der Nad Śluzami-Str. Dahinter war eine Enklave der Rotarmis ten. Was waren sie für Menschen? Die Rote Armee war multinational. Die Mehrheit stellten die Russen, gefolgt von den Ukrainern, Weißrussen, Usbeken, Kasachen und Vertretern kaukasischer Ethnien. Wir wissen nicht viel über sie, außer dass sie die Stadt einnahmen, einige Monate lang verwalteten und der deutschen Bevölkerung viel Leid zufügten. Danach waren sie eine Art Schiedsrichter zwischen Deutschen und Polen. Überliefert sind einige Namen von Offizieren der hiesigen Kommandantur und eine lange Liste mit Namen von 1522 Personen, die in Słupsk und Umgebung starben und auf dem Alten Friedhof begraben wurden, woran heute noch ein Obelisk erinnert. In Słupsk wie in den gesamten polnischen West- und Nordgebieten vollzog sich 1945-1950 ein in Europa einzigartiger massiver
Bevölkerungsaustausch (ein ähnlicher, wenn auch viel kleinerer, fand in der Tscheche! statt). Zeitgleich mit den Aussiedlun gen der Deutschen kamen immer neue Siedlerwellen aus verschiedenen Gebieten, 370
die hier ein buntes, ethnisches Mosaik bildeten, dem es zunächst noch an Festigkeit und gemeinsamer Identität fehlte. Ihren Höhepunkt erreichten die Neuansiedlungen in den Jahren 1945-1946. Der Zuwachs war rasant. Im Mai 1945 waren in Słupsk 566 Polen registriert, Ende des Jahres schon 13.148. Ende 1946 wohnten in der Stadt 37.856 Menschen, darunter schon 27.792 Polen. Aufgrund der Ausreisen der Deutschen ging die Gesamtbevöl kerungszahl im Jahre 1950 auf 33.115 zurück, der Anteil der Polen nahmjedoch zu. Erste Polen, die freiwillig nach Słupsk kamen, waren Mitglieder verschiedener Operationsgruppen, die aus dem „Altland” entsandt wurden, um neue Gebiete von der Roten Armee zu übernehmen und auf die Ankunft der eigentlichen Siedlerwelle vorzubereiten. Die polnische Regierung setzte im März 1945 Regionsbevollmächtigte ein, die für die Aufstellung von zuständigen Gruppen verantwortlich waren. Eine dieser Gruppen brach von Pila (bis 1945 Schneidemühl) auf und kam in der 2. Aprilhälfte in Słupsk an. Der Gruppe stand Jan Kraciuk vor, der nach einer anfänglichen Festnahme auf Befehl des sowjetischen Stadtkommandanten sehr schnell daran ging, eine polnische Verwaltung zu organisieren. Zum Stadtbürgermeister ernannte er den Aktivisten der Sozialistischen Partei Polens, Władysław Fedorowicz, der am 24. April begann, die Stadtverwaltung aufzubauen, die neben der die Vorherrschaft ausübenden Roten Armee und der deutschen Selbstverwaltung als die dritte Gewalt in Słupsk galt. Erst am 10. August wurde das Rathaus feierlich den Polen übergeben, was als Beginn ihrer fast vollständigen
Macht über die Stadt betrachtet wird. Insgesamt machten diese Gruppen, die fast aus allen Gebieten Polens kamen, 32,9% der gesamten Stadtbevölkerung (beinahe so viel wie die aus den Gebieten Jenseits des Bug“) aus. Hauptbeweggrund für ihren Umzug in die „Wiedergewonnen Gebiete“, darunter nach Słupsk, war die Armut, in der sie in ihrer Heimat lebten. Sie wollten sich bessere Lebensbedingungen schaffen, was bei ihnen gewissermaßen nicht nur Raffgier und Rücksichtslosigkeit, sondern auch Eigeninitiative voraussetzte. Im Unterschied zu denjenigen, die früher Jenseits des Bugs“ lebten, ließen sie in der Heimat nur weniges zurück, konnten dafür aber viel gewinnen. Übersetzung: Robert Kupisiński 371
Indeks osób A Abramzon 202 Adamczewski Leszek 25, 358 Albrecht Lech 28, 57, 329, 345 Alsleben Willy 70 Alster Antoni 189 Althen Gerhard 185 Aly Götz 88, 121,359 Andresen Johann 31,42,56,57 Andrzejewski Piotr 341,359 Anduła Kamil 128, 137, 153, 359 Anhalt-Zerbst Sophie 100 Aniszewska Jolanta 28 Antoniewicz Marian 237 Arciszewski Krzysztof 9, 74, 95, 242, 260, 261,305,313, 328,334 Arnim Hans Gotthard 39 Asafjew Wasilij 133 В Bachmann Fritz 61 Bandemer 49 Baranowski 279 Barnowski Marcin 24, 73,166, 270, 359 Barrenthin 51 Baziur Grzegorz 167, 208, 359 Bazylczyk Karol 194 Becker Wilhelm 208, 242, 256 Beevor Antony 77, 359 Behlau Winfried 78, 359 Bellamy Chris 127,139,174, 359 Below 49 Belz Karl 92 Bewersdorf Hans 236 Białecki Tadeusz 78,169,199,338, 356 Biały Zygmunt 89,158,281 Biddiscombe Alexander Perry 165, 359 Bilewicz Hubert 334 Binder Elise 70 Bińkowska Eugenia 236, 261 Binkowski Feliks 236 Bismarck Herbert 117 Bismarck Otto 321, 323, 324 Blücher Gebhard 17, 21, 60, 70,107, 226, 243, 288, 323 Boczarow Michaił 183,184 Boehn 49 Boer Werner 317 Bogdanoff 98 Bojwoluk Józef 237 Bolesław Krzywousty 19,130,225 Bonaparte Napoleon 159 Bonin 49 Bończa-Bystrzycki Lech 59, 359 Borchers Roland 190, 358 Borkowicz Leonard 307, 330, 361 Borkowski Dieter 65, 66, 357 Borysiewicz Mariusz 226 Borzęcki Stefan 260, 261 Brandt 103 Brandt Fritz 98, 99, 359 Brandt Hannah 102 Bräuer Gustav-Walter 97 Brzozowski Władysław 347 Bubenec Nikołaj 173,181 Buczak Eugeniusz 259, 359 Bukowski Krzysztof 281,359 Bułhak Jan 114,272,288,310,317 Buske Norbert 70,359 Bykowska Sylwia 306, 316, 359 Bytnerowicz Jerzy
317 c Chachula Jakub 283 Chaciński Józef 241,261,356 Chanaczewski Józef 237 Chaplin Charlie 45 Chmielewski Karol 346 Chocimski Roman 237 Chodoła Andrzej 289 Chojecka Joanna 140, 365 Chopin Fryderyk 342 Chumek Tadeusz 281,355 Churchill Winston 144 Chwieduk Józef 286 373
Cichowicz Augustyn 303, 359 Ciechanowicz Józefa 293 Ciecholewska Dorota 23, 232, 234, 319, 358, 364, 365 Cieślik Władysław 280 Clausewitz Carl 303,359 Cornelius Erich 92 Creite Otto 70 Cyrankiewicz Józef 333 Czacki Tadeusz 225 Czarnecki Klemens 269, 275 Czarnik Andrzej 23, 28, 34, 39, 42, 61, 72, 124,154, 222, 234, 317, 359, 361, 364 Czechowicz Andrzej 200,247, 249, 359, 366 Czelinski 31 Czerwiakowska Jolanta 23, 75, 98, 292, 293, 358, 359, 360 Czerwiński Daniel 282, 360 Częścik Tomasz 27, 140 Czinke Ewa 24, 273 Czinnik Andriej 182 Czuchlancew Konstantin 182,183 D Daczkowski Zdzisław 122 Dähling Margareta 150,151,153,154, 357 Dal Elwira 292 Danilecka-Wojewódzka Krystyna 28 Dańdajan 15 Dąbrówka 225 Decker 208 Degenhardt Hans 70 DentzEmil 261 Denzer Gustav 212, 241, 256 Deotyma 32, 231, 235, 236, 255, 257, 318, 346, 347 Deuter Reinhard 42 Dębski Marian 276, 280 Dilger Ernst 70 Dirksen Friedrich-Wilhelm 70 Dittberner Hugo 92 Djilas Milowan 191, 192, 360 Dobosz Józef 260 Dobrowolski Franciszek 237 Dogs Carl 70 Domaradzki Czesław 201, 268, 269, 271, 321,355 374 Dotzer Ulrike 21, 39, 238, 239, 357 Dragang Waldemar 208 Drewicz Zbigniew 237 Drezner Władysław 270 Drozd Roman 286 Dułow Dmitrij 217, 219 Dunkel Carl 49 Dürer Albrecht 31 Duszyński 248 Duża Michał 276 Dworas-Kulik Judyta 159,360 Dyliński Ryszard 233, 362 Dzikowski Władysław 287 E Ehlert 71 Eich 45 Eile-Kwaśniewski Marian 9 Emmerich Hannelore 252 Erdmann Horst 187,188, 357 Erenburg Ilja 191 Errling 50 Eser Ingo 316,365 Eulitz Oskar 9 F Fabricius Max 71 Fanienko Aleksandr 225 Federspiel Ruth 252 Fedorowicz Władysław
18,171,196, 200, 261, 266, 267, 268, 271, 272, 275, 319, 320, 343, 355, 371 Fenske Hans 117, 360 Fiedosiejew Aleksiej 173, 210 Fijałkowski Zenon 59, 360 Filip Krzysztof 138, 207, 360 Fionkin Paweł 173,180 Flejsierowicz Marian 233, 362 Florian Albert 208 Florian Otto 92 Fornalik Józef 113 Forster Albert 112 Frank Hans 179,231 Frank Niklas 179,357 Fredenhagen Walter 55,60,61,70 Frelichowski Wojciech 140
Friedrich Jörg 70, 92,144,175, 360 Fritz Adolf 13, 32, 50, 61, 70, 98 Fritz-Krockow Libussa 13, 32, 33, 50, 78, 79, 94, 103,120, 121,357 Frolenkow Andriej 12, 214, 216, 217, 219, 271,276 Frunze Michail 218 Fumenko Iwan 280 G Gabdank Konstantin 172,198, 200, 201 Gabler Wacław 321 Gaillardon Jean 258 Gajewski Wojciech 23 Gardzielewski Julian 237, 241, 243, 245, 261,357 Gasztold Tadeusz 23, 236, 249, 259, 359, 360 Gdaniec Józefa 205 Gdański Jarosław 50 Gebhardt Miriam 79, 360 Gediga Paul 96 Gehrke Otto 52, 58 Geiss 59 Gelfand Wladimir 357 Gelfand Władimir 196 Gesstin Albrecht 208 Giedrojć Michał 319 Gierałtowski Stanisław 277, 292, 348 Gierek Edward 28 Gierszewski Stanisław 140 Glende Kurt 43 Gliński Mirosław 247, 250, 360 Glumiak Edmund 283 Głowacki Piotr 24, 27, 226 Głowacki Zbigniew 23 Godula Czesław 292, 348 Goebbels Joseph 102,142 Golczewski Kazimierz 158,161, 360 Goliński Marek 28 Goll Max 92,116 Golon Mirosław 138,160,207,208, 213,360 Gonciarz Dawid 40,41 Gonczaruk Wasilij 210 Gosk Joachim 101, 363 Grajczak Dagmara 21,23,52,58,75,146,360 Gramich Eluned 77, 360 Granzow Klaus 15, 21, 47,48, 86, 339, 357, 358 Gręźlikowski Zygmunt 22, 360 Grochulskaja 225 Groll Erhard 13, 21,101,105, 150, 180, 188, 357 Grot Elżbieta 247, 360 Grottger Artur 89, 258 Grünberger Richard 69, 73, 85,104, 360 Grzebałtowska Magdalena 25,174,302, 307, 360 Gustlof Wilhelm 34 Gutkiewicz Paweł 217 Gutzmann Kate 91 Guzek Stanisław 276, 277 H H 14 Hadlich Hermann 97 Hagemeister Rudolf 244, 261 Halicka Beata 70,196, 361 Hanak Lucjan 27 Handelsman Marceli 84 Handke 70 Hanowska Dorota 23, 27, 263, 304
Harnisz Mieczysław 275 Hartkopf Hans 70,81,361 Hejger Maciej 23, 98,121, 317, 361 Henryk Pobożny 220, 225, 324, 347 Herbert Zbigiew 9 Heydemann Richard 329 Hilarecki Grzegorz 326, 361 Himmler Heinrich 31, 49, 50,111,128, 253, 259 Hindenburg Paul 35, 36, 39, 71 Hingst Ernst 239 Hitler Adolf 32, 38, 39,40,42,43,45,47,49, 52,61,63,64, 69, 72, 73,84, 85, 88, 92, 100,102,112,113,121,123,137,141,142, 157,178, 204, 215, 231, 232,249, 254,257, 262, 319, 337, 356,359, 365,366 Hohendorf Gisela 144,146,177 Honecker Erich 65 Hoppe Paul 247, 251 Hundeiker 55, 262, 361 Hytrek-Hryciuk Joanna 167,361 375
I Issajewicz Michał 13,116, 117,119, 200, 202,273, 336 Iwański Henryk 185 J Jacobs Ingeborg 77, 361 Jagiełło Władysław 13, 48 Jamnik 221 Jana 311,357 Jankowiak Stanisław 316,365 Jankowski Michał 309 Jankowski Stanisław 25,115, 361 Jankowski Wincenty 298 Jan Pawłeł II 14, 89,181 Jaracz Stefan 97, 225, 234, 236, 241, 256, 258, 323, 346, 348 Jass Georg 54, 55, 155, 263 Jeromow 220 Jezierski Cezary 343 Jędrzejewski Edward 41, 361 Johr Barbara 77, 80, 361, 364 Jonan Janina 312 Jones Michael 132,155,361 Jordan Michael 352 Judenicz Nikołaj 200 Jurewicz Ignacy 317 Jurkowski Adam 286, 361 Just Stanisław 237 К Kabatek Mateusz 54,134,361 Kaczmarek 281 Kaczorowski Jan 278 Kaiser Ingeborg 122 Kalista Stefan 276 Kallaur Kazimierz 23, 314, 361 Kałkowski Leszek 295,361 Kamieński Janusz 223, 267 Kamiński Marcin 316,361 Kampow Borys 127 Karpenstein Wilhelm 72 Kasperska Maria 301 Kasztan 221 Katafiasz Tomasz 22 Kendziorek Kurt 250 376 Ketelhut Anni 157, 357 Kiedrowski 347 Kienitz Ernst 71 Kijowski Władysław 274, 345, 356 Kiliński Jan 43, 62, 92,138,151, 208,280, 283, 287, 300, 302, 314, 330, 342,347,348 Kirks Otto 262 Kisielewski Stefan 127, 319, 333, 357, 361 Kissinger Henry 99 Kitchen Martin 43, 47, 361 Klan Werner 59,361 Klein Georg 43 Kleist Diether-Dennies 54, 55,122,151, 154,262, 263 Kleistów rodzina 122 Klemenczak Zenon 298 Kleszczewski Janusz 292 Klimenko Iwan 280 Klimsch Fritz 323, 324 Kniaziewicz Karol 150, 242, 345 Knopp Guido 106 Knösel Georg 70 Kobyliński Maciej 23 Koch Erich 109 Koc Leon 303, 359 Kołakowski Leszek 178,362 Kołłątaj Hugo 32, 52, 62, 225, 231, 235, 239, 246, 248,
249, 250, 253, 254, 342 Koniew Iwan 127 Końkow Wasilij 139 Kopernik Mikołaj 42,70,98,208,292,328,347 Kopf Stanisław 154,361 Körner 220 Kort Martha 156,157,357 Kosiński Leszek 309,313,361 Kosiorek Lucjan 303,355 Kossak 308 Koss Bolesław 328 Kościuszko Tadeusz 94,267, 305, 346, 348 Kowalski Jerzy 277 Kowalski Michał 24,147 Kowylkin Fedor 173 Kozakiewicz Bronisław 237 Kozienicki Chaim 52, 246, 248, 249, 250, 251,252, 254, 357 Kozietulski Jan 32, 62, 231,235, 239, 242, 244,246, 345
Kozikow 225 Kozłowski Kazimierz 78,169,188, 279, 330, 338, 356, 361, 363 Kozłowski Michal 28 Kozłowski Piotr 24, 361 Kozłowski Sławomir 290 Kozłow Władimir Aleksandrowicz 26 Kraciuk Jan 98, 189, 200, 266, 267, 268, 271, 272, 322, 355, 371 Kraft Klaudia 316, 365 Krajewski Rafał 305, 334 Krakowski Ludwik 280 Krasiński Zygmunt 70, 225, 267 Krasucki Eryk 330, 361 Krawczyk Maria 205, 358 Krawiec-Złotkowska Krystyna 324, 362 Krockow Christian 13, 21, 32, 33, 36, 50, 78, 94,100,101,102, 120, 357, 362 Krüger 55, 348 Krüger Kurt 55, 208, 234 Kruszewski Tomasz 77, 362 Kubiak Stanisław 233, 362 Kubitz Herbert 42 Kucyk Rudolf 237 Kudrjakow Aleksiej 173 Kühl Wilhelm 42 Kuik-Kalinowska Adela 352, 366 Kukarkin Wasilij 92,167,168,169,170, 172,173,175,181,183, 184,186,188, 189,190,210, 278, 370 Kulaszka 347 Kulejew major 225 Kuna Teofil 18,116, 275, 276, Tli Kupisiński Robert 9,24,28,109, 232, 234, 362, 364, 365, 371 Kuroń Jacek 344 Kuschfeldt August 20 Kuschfeldt Walter 20,81 Kuszyk Karolina 318, 319, 362 Kutschera Franz 13,200 Kutta Janusz 309, 362 Kutz 70 Kuziak Michał 17 Kuzin Iwan 173 Kuzinowicz Edmund 47 Kwapisz Władysław 317, 345 L Lampe Fritz 70 Langeheine Richard 71, 72, 73 Lasota Józef 280 Leder Andrzej 16,17,297,299,300, 334, 362 Lelewel Joachim 225 Lem Stanisław 105, 363 Lenart Małgorzata 24 Lenin Włodzimierz 169,171,186, 218 Lewandowski Kazimierz 273 Lewandowski Tadeusz 237 Liebe 102 Lindenau August 70, 328 Lindenblatt Helmut 11, 54, 55,69,135, 362, 365 Lindmajer Józef 23, 31, 362 Link Erich 92 Litwiński Robert 279, 362 LjudenMark 12,218,219 Löper Łukasz 23,185,186,209,221,222,
362 Lutosławski Witold 89, 226, 255, 316, 348 Ł Łach Stanisław 23, 208, 362 Łaćwik Kazimierz 267 Łada-Cybulski Edward 290, 325, 345 Łajming Anna 87, 263, 287, 323, 345, 347 Łapkowska Leokadia 293 Łazarew 279 Łobacz Witold 140, 332, 362 Łuczak Czesław 232, 233, 362 Lukasiewicz Ignacy 225, 299, 346 Μ Machałek Małgorzata 123, 362 Machnik 50 Machno Nestor 218 Macholak Jan 199, 220, 356, 362 Machura Teresa 235,243, 270, 289, 324, 325, 362 Machura Warcisław 117,198, 362 Machura Zdzisław 23, 24, 70,116, 286, 330, 362 Maciejewska Laura 323 Maciejewska Violetta 227 377
Maciejewski Patryk 112 Maciejewski Robert 150 Maciejewski Zenon 296 Mackensen August 9, 32, 205, 243 Mackiewicz-Cat Stanisław 168,178, 362 Madoń-Mitzner Katarzyna 190, 358 Majchrzak Józef 347 Majewski Franciszek 302 Makasiuk Mitrofan 287 Makowiecka Jadwiga 289 Makowski Adam 188, 363 Makowski Jerzy 281 MakuchinM. 130 Makuch Marta 28 Malczewski Iwo 235, 243, 317, 362 Mała 117 Małachowski Stanisław 114, 285, 347 Małkowski Kazimierz 154, 363 Mann Kaethe 70 Manz Richard 47 Marciniak Hieronim 141,167,190,237, 355 Marczak Antoni 270,275 Marecki Zbigniew 263, 363 Markiewicz Józef 292 Marschak Leopold 116, 197, 209, 307 Mastalerz-Krystjańczuk Małgorzata 296, 363 Matyjak Marcin 237 Mazurkiewicz-Palacz Krystyna 28 Mączka Franciszek 269 Meir Golda 137 Meisinger Josef 179 Mentzel Zbigniew 178, 362 Menzel Otto 234 Merridale Catherine 175,178, 363 Meyer Ernst 154, 324 Miaszczyńska Maria 292 Michalak Edward 236, 237, 355 Michałowski Wacław 262, 308 Mickiewicz Adam 147, 208, 211,287, 329, 347, 348 Micyk Jan 272, 348 Micyk Paulina 292 Mielke Kurt 89,181, 221, 358 Mieszko 301, 357 Migdalski Paweł 290, 363 Mikołajczyk Stanisław 269 Mikołaj II 168 378 Mikuliński Bogusław 273 Milewska Weronika 317 Milewski Jerzy 290, 317 Miłosz Czesław 130, 363 Minkowska Anna 123, 357 Miszin 97,194, 195 Mitzlaff Curt 154 Mitzlaff rodzina 256 Mix Erich 39 Modrzejewski Alfons 291 Moj siejenko Witalis 122 MonselerHugo 70 Morawski Stefan 318 Mordawski Hubert 164, 207, 363 Mostnik Michał 217,312 Mroczko Marian 25, 360 Mrowińska Genowefa 261 Mrozowicz Czesław 322 Mulert Elisabeth 70 Murawski Erich 49, 54,135,152,166,
363 Musiał Henryk 194,214,283 N Narożny Zygmunt 237 Nehrke Gerhard 70 Neuman 250 Neumann Werner 150,357 Niedek Kazimierz 287 Nier Alfred 42 Nikolai 208 Nitkowska-Węglarz Jolanta 23, 24, 76, 81, 98,113,117,122, 220, 221, 223, 244, 277, 286, 301, 308, 357, 358, 363 Nitschke Bernadetta 77, 82, 83,101, 363 Nitzschke Franz 208, 234 Noftz 250, 251 Normann Käthe 21, 357 Nuss Bernard 100,103, 363 Nyćkowiak Jędrzej 98, 292, 359, 360 О Obecny Andrzej 23, 70, 298, 358, 363 Oderowskijan 267 Odya Edmund 205 Ogonowski Zbigniew 289,290 Ogrodniczek Kazimierz 276
Olbryś Marek 199 Oldershausen Jobst-Werner 32 Olschewski Fritz 70 O.M. 20, 86, 339, 358 Orliński Wojciech 105, 363 Orwell George 129 Ostapowicz Dariusz 112,363 Ostrowska Joanna 80, 363 Ott Willi 47 P Paderewski Ignacy Jan 43, 94,140, 211, 222, 244, 305, 348 Pagel Karl-Heinz 22, 31, 32, 54, 55, 56,58, 60, 62, 63, 69, 70, 71, 82, 83, 84, 97, 102, 131,154, 181,185,197, 202, 208, 215, 234, 235, 238, 240,242, 245, 363 Pałka Regina 322 Panfiłow Aleksiej 136,137 Pankow Siergiej 186, 221, 222, 223, 224, 271, 347, 348, 365 Paszkiewicz Leonard 302 Paulus Ernst 92 Pazichowski 287 Pączek Tomasz 23,167, 278, 363 Pencarski Kacper 23, 28, 37, 320, 363 Perkowski Piotr 309, 363 Perlmutter Władysław 113,189, 237, 242, 278, 356 Permiakow Igor 174 Pertek Jerzy 255, 363 Piasecki Sergiusz 177, 358 Piechota Anatolia 293 Pietrzak Marianna 293 Pietuchow Nikołaj 95,98, 99,167,170, 171, 172,173,196,197,198, 200, 202, 203, 210,213,215, 271,321,322 Pike David 26 Pilecki Mieczysław 237 Pilecki Witold 155 Piłat Marian 237, 342 Piłsudski Józef 225,226 Pioch Willi 70 Piotrowski Stanisław 269 Pless-Damm Ursula 21,49, 51, 74, 75, 76, 183,184,192,193, 358 Pligunow Wasilij 137,162,182 Pluentsch 208 Płotnicki Jan 279 Płudowski Franciszek 292 Podolski Józef 237 Podoski Kazimierz 140, 290, 362, 364, 365 Pokusa Antoni 236, 356 Polewoj Borys 127 Polit Jakub 195,363 Pomykała Franciszek 279 Poniatowski Józef 98, 235,292, 347, 348 Ponulakjan 288 Popławski Stanisław 200, ТП, 289, 314, 346, 347, 348 Posmykiewicz Jan 290, 292, 345, 364 Pozikowska Dobrosława 289 Prjadko Nikołaj 173,209,210 Puttkamer 49 Puttkamer Jesko 50,
79, 94 Q Quetschke Artur 81 R Raczunas 292 Reetz Albert 256, 257 Reinefartha Heinrich 87 Reinke Martin 258 Repelowski-Kostka Stanisław 318 Reymont Władysław 147, 346 Richter Carl 211,234 Rogoziński Włodzimierz 318 Rohde Martin 337, 358 Röhm Ernst 72 Rokossowski Konstanty 130,136,166,199, 213,223, 358 Romanow Zenon 23, 28, 81, 92,116, 140, 144,200, 209, 222, 266, 267, 315, 322, 326, 364 Roosevelt Franklin Delano 215 Roth Karl Heinz 108,341,359,364 Rottner Albert 92 Rotwand Stanisław 18 Rowzenka Nikołaj 105 Różycki Tomasz 318 Rübner Hartmut 108, 341, 359, 364 Rusinowski Stanisław 237 379
Rybarczyk Leon 244 Rybicki Hieronim 23,117,120,158, 268, 269, 270,316, 325, 364 Rybkowskijan 67 Ryś Małgorzata 269, 364 Rzewuski Władysław 270 s Sadocha 287 Sakowski Julius 247, 250, 252, 253 Sakson Andrzej 123, 364 Salinger Gerhard 38, 256 Sander Helke 77, 80, 361, 364 Sanjuk Jurij 219 Sauckel Fritz 232 Schmidt Paul 98, 208 Schramm Georg 239 Schulz bracia 256 Schwede-Coburg Franz 49, 61 Schwerin Ester 52, 70, 358 Seaton Albert 191, 364 Sedulin Ernest 202 Seeber Eva 232, 263,364 Seegebrecht Karl 42 Sellheim Isabel 13, 34 Sennerteg Niclas 77,109,176, 365 Serdjuk Konstantin 216 Seydlitz-Kurzbach Walther 92 SieckerMax 208 Sienkiewicz Henryk 42, 70, 98,147,157, 170, 226,277, 289, 291, 292, 314, 319, 320, 321, 324, 342, 346 Sierowlwan 143 Siestrzewitowski Stefan 237 Sikorski Artur 365 Sikorski Piotr 198, 343 Sikorski Władysław 18, 94,140, 362 Sinelszczikow Georgij 216 Sirker-Wicklaus Gerlinde 20 SkockPaul 70 Skoczek Tadeusz 297, 363 Skołysz Kazimierz 351 Skorik Nikołaj 173,210 Skóra Kamila 257 Skóra Wojciech 58,92,140,160,161,185, 198, 221,232,294, 359, 360,362, 364,365 Skóra Ziemowit 265 380 Skóra Zuzanna 91 Skrzynecki Kazimierz 278 Skrzypiec Krzysztof 23,140, 365 Skubisz Paweł 28, 280, 365 Sławoj Składkowski Felicjan 105 Słowacki Juliusz 9, 212 Smilyk Michaił 135,136,167,172 Snyder Timothy 84, 365 Sobczak Janusz 142,152,365 Sobczak Kazimierz 128,129, 365 Sobczak Zygmunt 276 Sobiecka Anna 97, 365 Sobieski Jan 347 Sokołow Borys 131,365 Solski Ludwik 225, 267 Sołżenicyn Aleksander 64,143,177,207,358 Somlajan 270 Sopolińska Urszula 236 Sperling Walter 42, 43, 60, 61 Spoerer Mark
235, 365 Sroka Danuta 27 Sroka Jan 33, 89, 181,188, 258, 357, 358 Stalin 203, 215, 223 Stalin Józef 77, 92, 100,131,148,167,171, 175,176, 191, 204, 215, 225, 226, 365 Stanisławska Wanda 295, 361 Stankowski Witold 316,365 Starzyński Stefan 10, 287, 308, 312, 343, 346, 347 Staszak Józef 270, 275 Staszic Stanisław 225 Staśkiewicz Leon 274, 293 Stauffenberg Claus 88 Stawicki Frnaciszek 283 Stefanow major 225 Steggewentz Derk 33, 258, 358 Stein Herbert 252 Stelmach Adam 202, 270, 276, 277 Stencel Jarosław 317 Stephan Heinrich 37,42, 339 Steyer Donald 246, 360, 365 Stępień Jan 331,365 Stępiński Włodzimierz 11,365 Stężała Tomasz 25, 358 Stokłosa Henryk 287 Strohs Ernst 203 Strzelczyk Piotr 112
Stadnicki Władysław 111 Sulimanow 225 Sułkowski Józef 305 Surkow Iwan 173, 216 Suworow Aleksander 134,198,199 Szada-Borzyszkowska Edyta 91,357 Szafranek Franciszek 271,273, 320, 345 Szajkina Eugenia 236 Szalewska Elżbieta 332, 365 Szarota Tomasz 110,111, 365 Szary Wacław 237 Szczygliński Józef 245,260, 261 Szmyciński Heliodor 276, 277 Szpruch Piotr 260, 261 Sztander Zygmunt 211,266 Sztokinger Władysław 260 Szultka Zygmunt 22, 23,140, 200, 226, 245, 248, 252, 254, 255, 256, 262, 314, 325, 365, 366 Szumiło Mirosław 190, 366 Szymajda Michał 24, 329, 366 Szymanowski Karol 225, 342, 348 Szymański Józef 23, 96, 289, 329, 346, 366 Szymański Marcin 366 Szyndler Ryszard 302, 307 Ś Śląski Marcin 281 Świechowski Zygmunt 332 Świetlicka Alicja 318,366 T Techman Ryszard 208, 366 Tengelmann 149 Teodorczyk Mieczysław 296, 297 Teterycz-Puzio Agnieszka 58, 92,185, 294, 359, 360, 362, 364 Tews Emil 234 Thesmacher Adolf 323 Thum Gregor 333, 366 Towiańska-Michalska Maria 334, 358 Traugutt Romuald 94,122, 305 Treichel 71 Treitschke Heinrich 100 Trojan Filip 173 Turgieniew Iwan 159 Tuwim Julian 147, 225, 266, 287, 328 Tyrmand Leopold 233 U Uckermann 72 Ude Adolf 42 Ulman Alfred 275 Urbaniak Tomasz 9,13, 18, 24, 27, 97,124, 140,157, 256, 274, 343, 365, 366 Uścinowicz Romuald 293 V Ventzki August 208,212 VigelahnLoni 157,357 Volker Ullrich 85, 366 W Wachniewski Wojciech 24 Wawelberg Hipolit 18 Waz Zygmunt 203 Wegat Günter 176 Wegner Helmut 149,150, 357 Weissenborn Hermann 56, 61, 70 Wells Herbert George 10 Weronika 313, 358 Westphal Carl 208, 234 Wieck Leokadia 285 Wierzchnicki Maciej 23, 274, 366
Wild Jan 24 Wilhelm I 34, 35,42, 53, 57 Wisławska Elżbieta 318,366 Wisniewski Bruno 13 Wisniewski Roswitha 13,352,366 Wiśniewski Waldemar 28 Witek Anna 34, 35,146, 211, 270, 336, 355 Witek Stanisław 146, 271, 314, 336, 355 Witman Józef 220 Własowa Andriej 135 Włodek-Jabłońska Łucja 255 Wodecki Jan 290, 366 Wojciechowski Mariusz 24 Wojewódzki Mieczysław 93,94,196,222,270 Wolski Janusz 113, 200,244, 247, 262, 338, 363, 366 Wolski Tadeusz 366 Wołochowicz Wiktor 296 381
Wołos Mariusz 19, 366 Woś Przemysław 9, 23, 27, 224, 366 Woźniakowski Witold 279, 282 Wójcik Eugeniusz 237 Wróbel Piotr 296,366 Wyrwa Piotr 23 Wysiecka Izolda 205 Wysocki Adam 280 Zieja Jan 13, 96,123, 262, 263, 289,290, 321, 323, 325, 345, 346, 357, 362 Ziemnowicz Władysław 292 Zierke Władysław 188,189,355 Zitzewitz 49 Zula 289, 358 Zychowicz Piotr 325, 366 Zygi0321 166,308,358 Z Ż Zaborowska Maria 318 Zaborski Marian 322 Zagalewski Jarosław 324 Zając Dariusz 28, 134 Zając Feliks 280 Zajelska Elżbieta Zonia 24, 292, 366 Zamenhof Ludwik 266 Zander Klaus 20, 31, 45, 67,144, 340, 358 Zaremba Marcin 25, 298, 330, 361, 366 Zaremba Piotr 166, 358 Zaworska Franciszka 190, 358 Zeeck Gustav 208 Zick Andreas 86 Ziegler 208 Żakiewicz Maciej 25, 366 Żarnowski Janusz 294, 366 Żelazny Czesław 268 Żenczykowski Tadeusz 366 Żerko Stanisław 341,366 Żółtowski Julian 287, 347 Żuków Gieorgij 127,161,166 Żurawski Stefan 23 Алексеев Михаил 218, 366 Концевой Петр 367 Семиряга Михаил 367 Соловьев Денис 367 Вареги с he München 382 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Skóra, Wojciech 1964- |
| author_GND | (DE-588)138591377 |
| author_facet | Skóra, Wojciech 1964- |
| author_role | aut |
| author_sort | Skóra, Wojciech 1964- |
| author_variant | w s ws |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV049106729 |
| ctrlnum | (OCoLC)1418707529 (DE-599)BVBBV049106729 |
| edition | Wydanie I |
| era | Geschichte 1945 gnd |
| era_facet | Geschichte 1945 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03443nam a2200685 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV049106729</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20240326 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">230821s2023 ac|| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788366666740</subfield><subfield code="9">978-83-66666-74-0</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1418707529</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV049106729</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-B1595</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">HIST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Skóra, Wojciech</subfield><subfield code="d">1964-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)138591377</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Słupsk 1945</subfield><subfield code="b">miasto Niemców, Sowietów i Polaków = Stolp 1945 : Stadt der Deutschen, Sowjets und Polen</subfield><subfield code="c">Wojciech Skóra</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Stolp 1945</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie I</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Poznań</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo Rys</subfield><subfield code="c">2023</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">382 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Porträts</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverzeichnis Seite 355-367</subfield></datafield><datafield tag="520" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Słupsk (Poland); World War II; Germany; Soviet Union; Poland; History; 1945-</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfasssung deutsch</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1945</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Zweiter Weltkrieg</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079167-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Kriegsende</subfield><subfield code="0">(DE-588)4114316-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Nachkriegszeit</subfield><subfield code="0">(DE-588)4421423-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Sowjetunion</subfield><subfield code="0">(DE-588)4077548-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Deutschland</subfield><subfield code="0">(DE-588)4011882-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Słupsk</subfield><subfield code="0">(DE-588)1051060-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Słupsk</subfield><subfield code="0">(DE-588)1051060-6</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Deutschland</subfield><subfield code="0">(DE-588)4011882-4</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Sowjetunion</subfield><subfield code="0">(DE-588)4077548-3</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Zweiter Weltkrieg</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079167-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Kriegsende</subfield><subfield code="0">(DE-588)4114316-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="6"><subfield code="a">Nachkriegszeit</subfield><subfield code="0">(DE-588)4421423-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1945</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034368149&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034368149&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034368149&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034368149&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">DHB</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20240326</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">DHB_BSB_FID</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034368149</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">947.08</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">355.009</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">43</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Polen (DE-588)4046496-9 gnd Sowjetunion (DE-588)4077548-3 gnd Deutschland (DE-588)4011882-4 gnd Słupsk (DE-588)1051060-6 gnd |
| geographic_facet | Polen Sowjetunion Deutschland Słupsk |
| id | DE-604.BV049106729 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T22:33:55Z |
| indexdate | 2024-07-10T09:55:30Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788366666740 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034368149 |
| oclc_num | 1418707529 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-B1595 DE-12 |
| owner_facet | DE-B1595 DE-12 |
| physical | 382 Seiten Illustrationen, Porträts |
| psigel | BSB_NED_20240326 DHB_BSB_FID |
| publishDate | 2023 |
| publishDateSearch | 2023 |
| publishDateSort | 2023 |
| publisher | Wydawnictwo Rys |
| record_format | marc |
| spelling | Skóra, Wojciech 1964- Verfasser (DE-588)138591377 aut Słupsk 1945 miasto Niemców, Sowietów i Polaków = Stolp 1945 : Stadt der Deutschen, Sowjets und Polen Wojciech Skóra Stolp 1945 Wydanie I Poznań Wydawnictwo Rys 2023 382 Seiten Illustrationen, Porträts txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Literaturverzeichnis Seite 355-367 Słupsk (Poland); World War II; Germany; Soviet Union; Poland; History; 1945- Zusammenfasssung deutsch Geschichte 1945 gnd rswk-swf Zweiter Weltkrieg (DE-588)4079167-1 gnd rswk-swf Kriegsende (DE-588)4114316-4 gnd rswk-swf Nachkriegszeit (DE-588)4421423-6 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 gnd rswk-swf Sowjetunion (DE-588)4077548-3 gnd rswk-swf Deutschland (DE-588)4011882-4 gnd rswk-swf Słupsk (DE-588)1051060-6 gnd rswk-swf Słupsk (DE-588)1051060-6 g Polen (DE-588)4046496-9 g Deutschland (DE-588)4011882-4 g Sowjetunion (DE-588)4077548-3 g Zweiter Weltkrieg (DE-588)4079167-1 s Kriegsende (DE-588)4114316-4 s Nachkriegszeit (DE-588)4421423-6 s Geschichte 1945 z DE-604 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034368149&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034368149&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034368149&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034368149&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
| spellingShingle | Skóra, Wojciech 1964- Słupsk 1945 miasto Niemców, Sowietów i Polaków = Stolp 1945 : Stadt der Deutschen, Sowjets und Polen Zweiter Weltkrieg (DE-588)4079167-1 gnd Kriegsende (DE-588)4114316-4 gnd Nachkriegszeit (DE-588)4421423-6 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4079167-1 (DE-588)4114316-4 (DE-588)4421423-6 (DE-588)4046496-9 (DE-588)4077548-3 (DE-588)4011882-4 (DE-588)1051060-6 |
| title | Słupsk 1945 miasto Niemców, Sowietów i Polaków = Stolp 1945 : Stadt der Deutschen, Sowjets und Polen |
| title_alt | Stolp 1945 |
| title_auth | Słupsk 1945 miasto Niemców, Sowietów i Polaków = Stolp 1945 : Stadt der Deutschen, Sowjets und Polen |
| title_exact_search | Słupsk 1945 miasto Niemców, Sowietów i Polaków = Stolp 1945 : Stadt der Deutschen, Sowjets und Polen |
| title_exact_search_txtP | Słupsk 1945 miasto Niemców, Sowietów i Polaków = Stolp 1945 : Stadt der Deutschen, Sowjets und Polen |
| title_full | Słupsk 1945 miasto Niemców, Sowietów i Polaków = Stolp 1945 : Stadt der Deutschen, Sowjets und Polen Wojciech Skóra |
| title_fullStr | Słupsk 1945 miasto Niemców, Sowietów i Polaków = Stolp 1945 : Stadt der Deutschen, Sowjets und Polen Wojciech Skóra |
| title_full_unstemmed | Słupsk 1945 miasto Niemców, Sowietów i Polaków = Stolp 1945 : Stadt der Deutschen, Sowjets und Polen Wojciech Skóra |
| title_short | Słupsk 1945 |
| title_sort | slupsk 1945 miasto niemcow sowietow i polakow stolp 1945 stadt der deutschen sowjets und polen |
| title_sub | miasto Niemców, Sowietów i Polaków = Stolp 1945 : Stadt der Deutschen, Sowjets und Polen |
| topic | Zweiter Weltkrieg (DE-588)4079167-1 gnd Kriegsende (DE-588)4114316-4 gnd Nachkriegszeit (DE-588)4421423-6 gnd |
| topic_facet | Zweiter Weltkrieg Kriegsende Nachkriegszeit Polen Sowjetunion Deutschland Słupsk |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034368149&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034368149&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034368149&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034368149&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT skorawojciech słupsk1945miastoniemcowsowietowipolakowstolp1945stadtderdeutschensowjetsundpolen AT skorawojciech stolp1945 |