Maria Mediatrix - Maria Adiutrix: pobożność maryjna w nauczaniu kaznodziejskim w Polsce późnego średniowiecza : Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Warszawa
Wydawnictwo DiG
2023
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Inhaltsverzeichnis Abstract Register // Personenregister |
| Beschreibung: | 327 Seiten Illustrationen 22 cm |
| ISBN: | 9788328602212 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV048991992 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20230623 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 230607s2023 a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788328602212 |9 978-83-286-0221-2 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1385290530 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV048991992 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Bracha, Krzysztof |d 1959- |e Verfasser |0 (DE-588)1043537015 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Maria Mediatrix - Maria Adiutrix |b pobożność maryjna w nauczaniu kaznodziejskim w Polsce późnego średniowiecza : Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia |c Krzysztof Bracha |
| 264 | 1 | |a Warszawa |b Wydawnictwo DiG |c 2023 | |
| 300 | |a 327 Seiten |b Illustrationen |c 22 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 600 | 1 | 7 | |a Maria / (matka Jezusa Chrystusa) |2 dbn |
| 600 | 1 | 7 | |a Maryja / (Matka Jezusa Chrystusa) / kult / Polska / średniowiecze |2 jhpk |
| 648 | 7 | |a Geschichte 1400-1600 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 7 | |a Sermones dominicales et festivales |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Katolicyzm |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Kaznodziejstwo |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Kult maryjny |2 dbn | |
| 650 | 7 | |a Kazania polskie / przed 1500 / tematy, motywy |2 jhpk | |
| 650 | 0 | 7 | |a Predigt |0 (DE-588)4047089-1 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Mittelalter |0 (DE-588)4129108-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Marienverehrung |0 (DE-588)4074567-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Katholizismus |0 (DE-588)4030027-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Polska |2 dbn | |
| 651 | 7 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Katholizismus |0 (DE-588)4030027-4 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Marienverehrung |0 (DE-588)4074567-3 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Predigt |0 (DE-588)4047089-1 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Mittelalter |0 (DE-588)4129108-6 |D s |
| 689 | 0 | 5 | |a Geschichte 1400-1600 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20230623 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034255321 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 09031 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 200.9 |e 22/bsb |f 09024 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804185248560316416 |
|---|---|
| adam_txt |
SPIS TREŚCI Wykaz skrótów. 9 Wstęp. u CZĘŚĆ I ADIUTORIUM i. Tarcza. 35 2. Gromniczna. 63 3. Zielna.121 CZĘŚĆ II 1M1TAT1O i. Czysta. 175 2. Niewiasta. 198 Zakończenie. 223 Aneksy. 228 1. Sermones de Beata Maria Virgine ze zbioru Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia. Dysponenda rękopisów. 228 11. Sermo 30: De purificatione Beate Marie. Edycja. 235 Bibliografia.253 Spis ilustracji. 315
Summary. 317 Index personarum. 320
BIBLIOGRAFIA ŹRÓDŁA RĘKOPIŚMIENNE: Benedictie herbarum, rkps BStB Cim 3851, f. 7зг֊ѵ. Benedictio herbarum, w: Ordinarius pontificalis antiąuus, rkps BKWr 149, f. 89г. De purificación Virginis sermo, rkps BPAU i PAN 1707, f. 122Г-125Ѵ. Graduale Romanům, rkps BSem. Kielce R16. Herbarium, passim cum vocabulis Polonicis, scriptum a. 1475 per Bujak demen tem de Gostyń, rkps BJ1891 Bbb. 156. Hieronimus de Praga (Johannes Silvanus/Publicanus), Sermo: De concep tion Marie, w: tenże, Exemplar salutis aeternae, rkps BSem. Kielce 2/20, f. I39ra֊i4iva (całość f. 97га-23ѕЉ). Johannes de Michoczyn, Sermo: In penthecosten, w: Sermons per circulum anni per manus Iohannis de Michoczyn, rkps AJG II18, f. діѵа-дбѵа. Johannes de Michoczyn, Sermo: Dominica palmarum, w: Sermons per circu lum anni per manus Iohannis de Michoczyn, rkps AJG 1118, f. 72vb-76ra. Johannes de Wünscheiburg (Jan z Radkowa), Tractatus de superstitionibus, rkps BUWr 1. E 212, f. 228ra-2s8vb. Johannes Milieus de Chremsir (Jan Milicz z Kromierzyża), Sermo: De die iuđici, w: Sermons dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miło sławia, rkps BN III 3021, f. nvb֊i5vb. Johannes Štěkna (Jan Szczekną), Sermons de sanctis, rkps Petersburg Cesarsko-Publiczna Biblioteka (dawna) Lat.F.ch.l.5, f. 2-130 (niezachowany). K. Kaczmarczyk, Inwentarz biblioteki klasztoru 00. Paulinów w Częstochowie 1818, rkps Muzeum Narodowego w Krakowie — Zbiory Czapskich 459. Liber agendarum ecclesiae Wratislaviensis, rkpsy: BKWr 152; BUWr 1. Q. 207; BUWr I. Q. 205.
254 Bibliografia Liber de bestiarum natura, rkps Aberdeen University Library 24, www.abdn.ac.uk/bestiary/translat/17r.hti [dostęp: 5.06.2021]. Lucas de Magna Cosmin (Łukasz z Wielkiego Koźmina), Sermo quartus sequitur Џп festo Pentecostes], w: tenże, Sermones per modům Postillae, rkps Kielce BSem. 27, f. іубѵЬ-іудѵа. Lucas de Magna Cosmin (Łukasz z Wielkiego Koźmina), Sermo Septimus: Dum complerentur dies penthecostes, w: tenże, Sermones per modům Postiłlae, rkps Kielce BSem. 27, f. i85rb֊i88ra. Michael de Janowiec (Michał z Janowca), Prohibiciones ad suscipiendum corpus Dominicum, rkps Poznań Biblioteka im. Raczyńskich 161, f. 122Г-124Г. Nicolaus Magni de Jawor (Mikołaj z Jawora), Tractatus de superstitionibus, rkps BUWr 1. F. 313, f. 255ra-282vb. Nicolaus Wioski (Mikołaj Włoski), Sermo: In die resurreccionis domini nostri Jesu Christi, w: tenże, Sermones festivales et dominicales, rkps BN 113020, f. 47Г-52Ѵ. Nota, quare candele accense in festo purificacionis, rkps BPAU i PAN 1707, f. 127Ѵ-129Г. Petrus de Miłosław (Piotr z Miłosławia), Sermo: In cena Domini, w: tenże, Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia, rkps BN 111 3021, f. I27ra-i3irb. Petrus de Miłosław, Sermo: De purificacione Beate Marie, w: Sermones de tempore et de sanctis a Dominica Xli, rkps Lwów Narodowa Naukowa Biblioteka Ukrainy im. Wasyla Stefanyka. Oddział Rękopisów. Zespół (Fond) 4 Dział 1 (Inwentarz rękopisów Biblioteki Baworowskich) (dawne BOss.) xoio, f. 214Ѵ-219Г. http://bazy.oss.wroc.pl/kzc/wyniki_ pl.phpZRL-oioiiy: BOss, poz. 1094, DE-15886 Sermones manuscripti a
Dominica XII [dostęp: 20.10.2019]. Petrus de Miłosław, Sermones dominicales et festivales, rkps BN 111 3021, f. ira֊379v. Pontyfikał Erazma Ciołka, rkps BCzart 1212. Pasional kališnický, rkps Praha Národní knihovna České republiky 42 D 36, https://vokabular.ujc.cas.cz/moduly/edicni/edice [dostęp: 21.06.2021]. Sacramentariam Tinecense, rkps BN BOZ https://polona.pl/item/sacramentarium-tinecense,NjgyNTc2OA/4i/#info:metadata [dostęp: 19.09.2021]. Sermo: De concepcione b. Marie, w: Sermones, rkps Kraków Klasztor 00. Karmelitów na Piasku 211, f. ւօցր֊ւշօր. Sermo: De concepcione Beate Virginis Marie, w: Sermones de tempore et de sanctis passim cum Glossis Polonicis, rkps BJ 2340, f. 10Г-13Г.
Bibliografia 255 Sermo: De concepcione Marie, w: Sermones de sanctis, rkps BPAU i PAN Kraków 1709, f. 18Г-23Ѵ. Sermo: De purificado ne, w: Sermones per totum annum et de sanctis, rkps Sandomierz Biblioteka Diecezjalna C 424, f. 44гЬ֊4бга. Sermones de sanctis et Quadragesimales, rkps Kraków Biblioteka Prowincji 00. Bernardynów ii/R. Sermones de tempore et de sanctis, rkps Archiwum i Biblioteka Krakowskiej Kapituły Katedralnej 149. Thomas de Štítný (Tomáš Štítný), Štítenský sborník klementinský, rkps Praha Národní knihovna České republiky XVIIA 6, https://vokabular.ujc.cas. cz/moduly/edicni/edice [dostęp: 21.06.2021]. Zehnani proti krupám, powietrzi sskodliwemu a prziwaluom/Žehnání proti krupám, povětří škodlivému a přívalóm, rkps Petersburg Biblioteka Rosyj skiej Akademii Nauk R 219, К. 1 (wyklejka przedniej okładziny). ŹRÓDŁA DRUKOWANE: Acta capitulorum nec non iudiciorum ecclesiasticorum selecta, t. 2, ed. B. Ulanowski, Kraków 1902. Adamus Premonstratensis (Scotus), Sermo XL: In eadem Dominica infra octavam Nativitatis Domini, ed. PL, 1.198, Paris 1855, kol. 363-371. Adamus a S. Victore (Adam od św. Wiktora), Sequentiae {XIX: In Purificatione Beatae Mariae), ed. PL, 1.196, Paris 1855, kol. 1481-1484. Admonitio generalis, ed. A. Boretius, Hannoverae 1883 (MGH. Legvm sectio II. Capitularia Regvm Francorvm, 1.1). Aelredus Rievallensis (Aelredus z Rievaulx), Sermones de tempore et de sanc tis, ed. PL, 1.195, Paris 1855, kol. 209-360. Aelredus Rievallensis, Sermo XIX. In Assumptione Sánete Mariae, w: tenże, Sermones I-XLVI. Collectio Clareavallensis Prima et Secunda, ed. G.
Raciti, Turnhout 1989 (CCCM, t. 2A), s. 147-154. Aelredus z Rievaulx, Kazanie XIX z okazji Wniebowzięcia Świętej Marii, ed. Μ. Czubak, „Studia Antyczne i Mediewistyczne” 2009, t. 7, 24, s. 129-135. Agenda ecclesiae cathedralis et dioecesis Plocensis, Kraków 1554. Albertus de Padua (Albert z Padwy), In festo Assumptionis Beate Virginis Marie, w: tenże, Expositie evangeliářům dominicalium et in praecipuis festivitatibus sanctorum, Adam von Rottweil und Andreas Corvus, Venice 1476, [к. 1-7] (bez numeracji kart), https://books.google.pl/ [dostęp: 3.10.2021]. Albertus Magnus (Ps.), De laudibus Beatae Mariae Virginis libri duodecim, w: Alberti Magni Opera omnia, ed. A. i Ac. Borgnet, t. 36, Paris 1898.
256 Bibliografia Albertus Magnus, Mariale sive CCXXX quaestíones super evangelium Missus est Angelus, w: Alberti Magni Opera omnia, ed. A. i Ac. Borgnet, է. 37, Paris 1898. Albertus Magnus, De natura boni, ed. E. Filthaut, B. Geyer, W. Fauser, Alberti Magni Opera Omnia, t. 25, pars I, Münster 1974. Ambrosius Mediolanensis (Ambroży z Mediolanu), De virginibus ad Marcellinam sororem suam libri tres, ed. PL, 1.16, Paris 1845, kol. 187-232. Ambrosius Mediolanensis, Expositio super šeptem visiones libri Apocalypsis, ed. PL, 1.17, Paris 1845, kol. 765-970. Ambrosius Mediolanensis, De officiis ministrorum. Libri tres, ed. PL, t. 16, Paris 1880, kol. 25-192. Ambrosius Mediolanensis, Expositio Evangelii secundum Lucám, ed. PL, 1.15, Paris 1845, kol. 1527-1850. Analecta Dymnica Medii Aevi, vol. 23, ed. G. M. Dreves, Leipzig 1896. Andreas Cretensis (Andrzej z Krety), Homilia 2: İn Dormitionem S. Mariae. OratioXlll, ed. PG, t. 97, Paris 1865, kol. 1071-1090. Andreas Cretensis (Andrzej z Krety), Homilia 5: In Annuntíationem Beatae Mariae. Oratio V, ed. PG, t. 97, Paris 1865, kol. 882-914. Andrzej z Krety, Homilia Na Zwiastowanie Najświętszej Maryi Panny, tłum. W. Kania, w: Teksty o Matce Bożej. Ojcowie Kościoła greccy i syryjscy, Niepokalanów 1981 (Beatam me dicent., red. S. C. Napiórkowski, 1.1), s. 143-154· Anselmus Cantuariensis (Ps.), Homilia g: InAssumptione BMV, ed. PL, 1.158, Paris 1863, kol. 644-649. Antonius Patavinus (Antoni z Padwy), S. Antonii Patavini O. Min. Docto ris Evangelici Sermones dominicales et festivi ad fidem, codicum recogniti curantibus B. Costa, L. Frasson,
1. Luisetto, P. Marangon, voi. 1-3, Patavii 1979. Antoni z Padwy, Na Zwiastowanie Najświętszej Maryi, w: Św. Antoni, Kazania Niedzielne i Świąteczne, tłum. C. Niezgoda, t. 3, Kraków 2003, s. 173-186. Apokryfy Nowego Testamentu, 1.1, Ewangelie apokryficzne, cz. 1-2, red. Μ. Staro wieyski, Kraków 2003. Apuleius (Ps.), Pseudo-Apułei libellum de medicaminibus herbarum, ed. A. Mancini, Luca 1903. Aristoteles, De historia animalium. Translatio Guillelmi de Morbeka. Pars prima: Lib. 1-V, ed. P. Beullens, F. Bossier, Leiden-Boston-Köln 2000 (Aristoteles Latiņus, ed. G. Verbeke, J. Brams, XVII 2.1.x). Augustinus (Ps.), Sermo 370: De nativitate Domini: http://www.augustinus. it/ricerca/index.htm. [dostęp: 8.05.2021] Augustinus (Ps.), Sermo 128: In Natali Domini, ed. PL, t. 39, Paris 1863, kol. Г997-2001.
Bibliografia 257 Augustinus (Ps.), De assumptione Beatae Mariae Virginis, ed. PL, է. 40, Paris 1841, kol. 1141-1148. Augustinus (Ps.), Sermo 123: In Natali Domini, ed. PL, t. 39, Paris 1863, kol. 1990-1991. Augustinus (Ps.), Sermo de sacrilegio, ed. C. P. Caspari, Eine Augustin fälschlich beigelegte Homilia de sacrilegiis, Christiana 1886. Augustinus, De civitate Dei, ed. PL, t. 41, Paris 1845, kol. 13-804. Augustinus, De diversis quaestionibus octoginta tribus liber unus, ed. PL, t. 40, Paris 1841, kol. 11-102. Augustinus, De fide ad Petrum sive regula verae fidei, ed. PL, t. 40, Paris 1841, kol. 753-780. Augustinus (Ps.), Sermo 104, ed. PL, t. 38, Paris 1865, kol. 616-618. Augustyn, O państwie Bożym, tłum. W. Kubicki, Kęty 2002. Baltazar Opec, Żywot Pana ]ezu Krysta (1322), ed. W. Wydra, R. Wójcik, Poznań 20x4. Baltazar Opec, Żywot Pana jezu Krysta, Stworzyciela i Zbawiciela rodzaju ludskiego, w: „Cały świat nie pomieściłby ksiąg”. Staropolskie opowieści i przekazy apokryficzne, ed. W. R. Rzepka, W. Wydra, Warszawa-Poznań 1996, s. 257-284. Bartolomeo da Breganze O. P., 1 Sermones de Beata Virgine (1266). Introduz ione ed edizione critica di L. Gaffuri, Padova 1993 (Guinta regionale del Veneto: Fonti per la storia della Terra fermavneta, 7). Beda Venerabilis (Ps.), De temporum ratione, ed. PL, t. 90, Paris 1862, kol. 296-578. Beda Venerabilis, Commentarli in Pentateuchum, ed. PL, t. 91, Paris 1850, kol. 189-394. Beda Venerabilis, De tonitruis libellus ad Herefridum, ed. PL, t. 90, Paris 1862, kol. 609-614. Beda Venerabilis, Homiliarum Evangelii libri II, 1.1, ed. D.
Hurst, Turnhout 1955 (CCCM, 1.122). Beda Venerabilis, In Cantica Canticorum, ed. PL, t. 91, Paris 1850, kol. 1065-1236. Bernard z Clairvaux Św., Kazania o Najświętszej Maryi Pannie, ed. w tłum. 1. Bobicza, Warszawa 2000 (I wyd. Kielce 1924). Bernardinus de Büstis, Mariale eximíj víri Bernardmi de busti ordinis seraphici Františci: de singulis festivitatibus beate Virginis per modům sermonům tractans omni theologia copiosum., Nuremberga 1503 (bez numeracji kart), https://bildsuche.digitale-sammlungen.de/ [dostęp: 15.04.2021] Bernardinus de Büstis, Mariale, Antonij du Ry ас impensis. Jacobi q. Fra[n]cisci de Giu[n]ta 1525, https://books.google.pl/ [dostęp: 10.02.2022]
258 Bibliografia Bernardinus Senensis (Bernardyn ze Sieny), Sermo l, w: tenże, Tractatus de Beata Virgine, ed. S. Bernardini Senensis Opera omnia, t. 6, ed. A. Sépinski, Ad Claras Aquas, Florentiae 1959, s. 65-76. Bernardinus Senensis, Sermo 111, w: tenże, Tractatus de Beata Virgine, ed. S. Bernardini Senensis Opera omnia, t. 6, ed. A. Sépinski, Ad Claras Aquas, Florentiae 1959, s. 88-99. Bernardinus Senensis, Sermo XLIX, w: tenże, Tractatus de Beata Virgine, ed. S. Bernardini Senensis Opera omnia, t. 2, ed. A. Sépinski, Ad Claras Aquas, Florentiae 1959, s. no-124. Bernardinus Senensis, Sermo LH, w: tenże, Tractatus de Beata Virgine, ed. S. Bernardini Senensis Opera omnia, t. 2, ed. P. M. Perantoni, Ad Claras Aquas, Florentiae 1950, s. 153-162. Bernardus Claraevallensis (Bernard z Clairvaux), Sermo IV: Quod beata Virgo Mariae etMarthae officia implevit, ed. PL, 1.185, Paris 1859, kol. 197-200. Bernardus Claraevallensis, De laudibus Virginis Matris, Homilia 11 super „Missus est”, ed. PL, 1.183, Paris 1854, kol. 61-71. Bernardus Claraevallensis, Epistola CLXXIV: Ad canónicos Lugdunenses, De conceptione S. Mariae, ed. PL, 1.182, Paris 1854, kol. 333-336. Bernardus Claraevallensis, Tractatus ad laudem Gloriosae V. Matris, ed. PL, 1.182, Paris 1854, kol. 1141-1148. Bernardus Claraevallensis, Sermones de sanctis, ed. PL, t. 183, Paris 1862, kol. 359-536. Bernardus Gui, Legenda de Assumptione B.V. Mariae, ed. C. Piana, Contri buto allo studio della Teologia e della leggenda dell’ Assunzione della Vergine nel secolo XIV, „Studi Francescani” 1946,1.18, Serie 3a, s. 44-61. [Berthold
von Regensburg], Predigten, ed. A. E. Schönbach, Studien zur Geschichte der altdeutschen Predigt. Zeugnisse Bertholds von Regensburg zur Volkskunde (Sitzungsberichte der Wiener Akademie der Wissen schaften, phil.- hist. Klasse, Abh. 7,1.142), Wien 1900, s. 1-156. Biblia Płocka. Notatka o cudach, ed. D. Brzeziński, B. Leszkiewicz, Średnio wieczna płocka liturgia katedralna. Na podstawie Biblii płockiej z XII wieku, Płock 2017. Biblia sacra cvm Glossa ordinaria et Postilla Nicolai Lirani, Antverpiae, Apud loannem Mevrsivm 1634. Bogurodzica, opr. J. Woronczak, Wstęp językoznawczy, E. Ostrowska, opr. muzykologiczne H. Feicht, Wrocław 1962 (Biblioteka Pisarzów polskich, Seria A, nr 1). Bonaventura, De annuntiatione B. Virginis Mariae. Sermo 1, w: S. Bonaventurae Sermones de tempore, de sanctis, de b. Virgine et de diversis, ed. D. Fleming, Sancii Bonaventurae Opera Omnia, t. 9, Ad Claras Aquas (Quaracchi) 1901, s. 657-667.
Bibliografia 259 Bonawentura, Kazania o Najświętszej Pannie Maryi, ed. w tłum. C. Niezgoda, Kraków 1999 (Biblioteka myśli franciszkańskiej, red. C. Gniecki, Z. J. Kijas, R. Prejs, t. 3). [Bruder Philipp], Bruder Philipps des Carthäusers Marienleben, ed. H. Rückert, Quedlinburg und Leipzig 1853. Brygida Święta, Skarby niebieskich taiemnic to iest księgi obiawienia Świętey Matki Brygitty, Zamość 1698. Burchardus Wormaciensis (Burchard z Wormacji), Corrector ас medicus, ed. J. H. Schmitz, Die Bussbücher und die Bussdisciplin der Kirche, t. 2, Mainz 1883, s. 403-467. Caesarius Arelatensis (Cezary z Arles), Sermo ļi, w: Sancti Caesarii Arelatensis Sermones, ed. D. Germani Morin, Turnhout 1953 (Corpus christianorum. Series latina, 1.103-104), s. 227-229. Caesarius Heisterbacensis (Cezary z Heisterbachu), Dialogus miraculorum, ed. J. Strange, Caesarii Heisterbacensis monachi Dialogus miraculorum, 1.1-2, Coloniae 1851. Caius Plinius Secundus Elder, Naturalis Históriáé Libri ХХХѴП post Lvdovici lani obitvm, ed. C. Mayhoff, vol. 2. Libri ѴП-ХѴ, Lipsiae 1875; vol. 4. Libri XXllI-XXX, Lipsiae 1897. CANTUS INDEX. Online Catalogue for Mass and Office Chants, http://cantusindex.org/id/ah53104 (Graduale Nitriensis) [dostęp: 20.06.2022] „Cały świat nie pomieściłby ksiąg”. Staropolskie opowieści i przekazy apokry ficzne, ed. W. R. Rzepka. W. Wydra, Warszawa-Poznań 1996. Capitulare de villis imperialibus, ed. A. Boretius, Hannoverae 1881 (MGH. Legum sectio U, Capitularía regum Francorum, t. i, pars 2), s. 83-91. Capitulare de villis, ed. St. Arnold, Warszawa 1923. Cezary z Arles Św., Kazanie
51, ed. w tłum. S. Ryznara, Św. Cezary z Arles, Kazania, Warszawa 1989 (Pisma starochrześcijańskich pisarzy, t. 52), s. 222-225. Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1143, ed. W. Wydra, R. W. Rzepka, Wrocław 1984. Cisiojanus in bohemice [!] anno 1472, ed. K. Doskočil, Vývoj cisiojánů u nás, „Sborník Historický” 1959, t. 6, s. 150-151. Claudius Aelianus, De natura animalium varia historia, epistolae et fragmenta Porphyri Philosophi De abstinntia et de antro nympharum Philonis Byzantii De šeptem orbis spectaculis, ed. R. Hercher, Paris 1858. Clavis Apocryphorum Novi Testamenti, ed. Μ. Geerard, Turnhout 1992 (Corpus christianorum. Series Apocryphorum).
2бО Bibliografia Clavis scriptorum et operam Medii Aevi Poloniae, է. ι-շ, opr. J. Kaliszuk, A. Pieniądz, P. Węcowski, К. Skwierczyński, Kraków 2019. Codex Mathildis. Liber offciorum cum folds dedications, ed. В. Kürbis, В. Bolz, В. Nadolski, D. Zydorek, Kraków 2000 (Monumenta sacra Polonorum, 1.1). Concilia Poloniae. Źródła i studia krytyczne. T. ζ. Synody archidiecezji gnieź nieńskiej i ich statuty, ed. J. Sawicki, Warszawa 1950. Concilium Basiliense 1431-1449, ed. J. W. Stieber, w: Concilium oecumenicorum generaliumgue Decreta. Editio critica, Il/շ, The General Councils of Latin Christendom From Basel to Lateran V (1431-1517), Turnhout 2013 (Corpus christianorum. Conciliorum oecumenicorum Generaliumque Decreta, ed. G. Alberigo, A. Melloni), s. 667-1157. Conradus de Saxonia (Konrad z Saksonii), Speculum Beatae Mariae Virgi nis, ed. P. Collegii S. Bonaventurae, Ad Claras Aquas 1904 (Bibliotheca Franciscana Ascetica Medii Aevi, t. 2). [Cosmas Pragensis] Cosmae Pragensis Chronica Boemorum, ed. В. Bretholz, Berolini 1929 (MGH. Scriptores rerum Germanicarum, Nova Series, t. 2). Cyprian Bazylik, Krótkie wypisanie sprawy przy śmierci y pogrzebie Oświeconey Księżny Paniey Halżbiety z Szydłowca Radziwiłowney Woiewodziney Wileńskiey, ed. S. Kot, Nieznany poeta polski XVI wieku, „Zeitschrift für Slavische Philologie” 1956, t. 25, z. i, s. 127-145. Cyprianus Carthaginensis, Liber ad Demetrianum, ed. PL, t. 4, Paris 1844, kol. 543-564· Das Prager Sakramentar (Cod. O.83 (Fol. 1-120) der Bibliothek des Metropoli tankapitels) U. Prolegomena und Textausgabe, ed. A. Dold, L. Eizenhöfer,
Beuron 1949 (Texte und Arbeiten herausgeg. durch die Erzabtei Beuron. 1. Abteilung, Hf. 38-42). Czaykowski K., Staropolskie kazanie augustyańskie, „Przegląd Powszechny” 1907, R. 24, t. 93, nr 278, z. 2, s. 311-327. Dialogus Beatae Mariae et (Ps.) Anselmi de passione Domini, ed. PL, 1.159, Paris 1854, kol. 271-290. Die Dioskurides-Erklärung des Ibn al.-Baitar. Ein Beitrag zur arabischer Pflanzensynonymik des Mittelalters. Arabischer Text nebst kommentierter deutscher Übersetzung, ed. A. Dietrich, Göttingen 1991 (Abhandlun gen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen. PhilologischHistorische Klasse, Drite Folge, Nr 191). Die Statuten des Rigaer Provinzialconcils vom j. 1428, w: Die Provinzialsynoden von Riga und Elbing gehalten 1427 u. 1428, ed. Fr. Hipler, „Pastoralblatt für die Diöcese Ermland” 1898, t. 30, nr 7, s. 77-78,80-87, nr 8, s. 89-99.
Bibliografia ZÓ! Dinkova-Bruun G., Healing god's creation: Mary as medicine in two devo tional poems from the late middle ages, „Filologia Mediolatina’’ 2016, vol. 23, s. 269-294. Eckbertus Schonaugiensis (Ekbert z Schönau), Sanctae Elisabeth Vita, ed. PL, 1.195, Paris 1855, koi. 119-194. Edictus Rothari, ed. C. Clemen, Fontes históriáé religionis Germanicae, Berolini 1928, s. 33-34. Enchiridion symbolorum: definitionum et declarationum de rebus fidei et morum, ed. H. Denzinger, Cl. Bannwart, Freiburg im Breisgau 1911 (wyd. n). Epiphanius Constantiensis (Epifaniusz z Salaminy), Adversus haereses. Panarion, Lib. 3, t. 2, ed. PG, t. 42, Paris 1863, koi. 641-755. Ephraem (Ps.) (Efrem Syryjczyk), Hymni de beata Maria 15, ed. Th. J. Lamy, Sancti Ephraem Syri hymni et sermones, vol. 2, Mechliniae 1886, s. 582-586. Erasmus Roterodamus (Erazm z Rotterdamu), Kazanie Virginis matris apud Lauretum cultae liturgia, adiecta condone, ed. L.֊E. Halkin, Opera omnia Desidera Erasmi Roterodami, t. 5,1, Amsterdam 1977, s. 85-109. Ewangelistarz Płocki z XII wieku. Krytyczne wydanie tekstu łacińskiego z kodeksu Perykopy Ewangeliczne Archiwum Diecezji Płockiej, ed. L. Misiarczyk, B. Degórski, Warszawa 2016. Exemplum „O królu Ptołomeuszu, twórcach Septuaginty i niewierzącym Symeonie”, ed. B. Łukarska, Egzemplum — jego treść i funkcja iv wybranych przekazach późnego średniowiecza, „Prace Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, Seria: Filologia Polska. Historia i Teoria Literatury”, z. 9, 2003, s. п-13. Extravagantes Decretales, ed. E. Friedberg, Corpus iuris canonici, t. 2, Lipsiae
1879, kol. 1237-1312. Falk Fr., Drei Beichtbüchlein nach den zehn Geboten aus der Frühzeit der Buchdruckerkunst, Münster-Westf. 1907 (Reformationsgeschichtliche Studien und Texte, t. 2). Fontes históriáé religionis slavicae, ed. C. H. Meyer, Berolini 1931 (Fontes históriáé religionům., Fase. IV). Franz A., Das Rituale des Bischofs Heinrich L von Breslau, Freiburg im Breis gau 1912. Fulbertus Carnotensis (Fulbert z Chartres), Sermones ad populum, ed. PL, 1.141, Paris 1853, kol. 317-339. Germanus Archiepiscopus (German z Konstantynopola), Homiliae, ed. PG, Paris 1863, t. 98, kol. 309-384. Gesta Romanorum, ed. H. Oesterley, Berlin 1872 (reprint: Hildesheim-New York 1980).
2Ó2 Bibliografia Glosy i teksty polskie wXV-wiecznym rękopisie lekarskim ze zbiorów Biblioteki Jagiellońskie], nr 132/50 akc., opr. F. Wysocka, Wrocław 1973. Gregorius Magnus (Grzegorz Wielki), Homiliae XL in Ezechielem, ed. PL, t. 76, Paris 1857, kol. 781-1072. Gregorius Turonensis (Grzegorz z Tours), Miraculorum libri IL Liber 1. De gloria beatorum martyrům, ed. PL, t. 71, Paris 1849, kol. 708-780. Guillelmus Alvernus (Wilhelm z Owernii, z Paryża), De fide et legibus, ed. Gulielmi Alverni opera omnia, Venetiis. Ex Officina Damiani Zenari 1591, kol. ia֊98b. Guillelmus Alvernus, Sermones de sanctis, w: tenże, Opera Homiletica, t. 3, ed. Fr. Morenzoni, Turnhout 2012 (CCCM, t. 230B). Guillelmus Alvernus, Opera Homiletica, vol. 1-4, ed. Fr. Morenzoni (CCCM, t. 230, 230 A, 230B, 230C), Turnhout 2010-2013. Guillelmus Alvernus (Johannes Herolt?), Sermo: In fiesto assumptionis, w: tenże, Postilla super Epistolas et Evangelia, Anton Koberger, Nürnberg 1496. Guillelmus Durandus (Wilhelm Durand), Guillelmi Duranti Rationale divinorum officiorum, ed. A. Davril, T. Μ. Thibodeau, Lib. 1-4, Turnhout 1995 (CCCM, 1.140); Lib. 5, Turnhout 2000 (CCCM, 1.140 a); Lib. 6-8, Turnhout 2000 (CCCM, 1.140 b). Günther O., Eine Predigt vom preussichen Provinzialkonzil in Elbing 1427 und die „Ermahnung des Carthäusers”, „Zeitschrift für Westpreussischen Geschichtsvereins” 1919, t. 59, z. 95, s. 94-111. Hanka V., Nejstarši posud známé hexametry české у cisiojana XIII věku, „Časopis Českého Muzeum”i8s3, nr 3, s. 415-431. Henricus Bitterfeld de Brega OP (Henryk Bitterfeld z Brzegu), Tractatus de vita
contempaltiva et activa, ed. В. Mazur, L. Seńko, R. Tatarzyński, Warszawa 2003 (Studia „Przeglądu Tomistycznego”, t. 4). Henricus de Gandavo (Henryk z Gandawy), Quodlibet XV, ed. G. Etzkorn, G. A. Wilson, Leuven 2007 (Ancient and Medieval Philosophy. De-Wulf Mansion Centre-Series 2. Henrici de Gandavo Opera Omnia, XX). Henricus de Gorchen (Henryk z Gorkum), Tractatus de superstitiosis quibusdam casibus, ed. J. Hansen, Quellen und Untersuchungen zur Geschichte des Hexenwahns und der Hexenverfolgung im Mittelalter, Bonn 1901, s. 87-88 (fragment). Hieronim św., List do Nepocyana o życiu kaplańskiem i zákonném, ed. J. Gajkowski, Listy Świętego Hieronima do Heliodora i Nepocyana o życiu pustelniczem, kaplańskiem i zákonném, Warszawa 1904, s. 20-41. Hieronimus (Ps.) (Paschazjusz Radbert), Epistula beati Hieronymi ad Paulum et Eustachium de Assumptione sanctae Mariae Virginis, w: tenże, De partu
Bibliografia 263 Virginis. De assumptione sanctae Mariae Virginis (Pascasius Radbertus), ed. P. Ripberger (CCCM, t. 56 C), Turnhout 1985, s. 109-162. Hieronimus, Homilia de Nativitate Domini, ed. G. Morin, Tractatus sive homiliae in psalmos. In Marci evangelium. Alia varia argumenta (Hieronymus), Turnhout 1958 (Corpus Christianorum. Series Latina, t. 78), s. 524-529. Hieronimus, Liber de nominibus hebraicis, ed. PL, է. 23, Paris 1845. kol. 772-934Hieronimus, Commentariorum In Malachiam Prophetam Liber Unus, ed. PL, t. 25, Paris 1845, kol. 1541-1578. Homann H., Der Indiculus superstitionum et paganiarum und verwandte Denkmäler, Göttingen 1965. Hugon Ripelin de Argentina, Compendium theologicae veritatis, w: S. Bonaventurae Opera omnia, ed. A. C. Peltier, t. 8, Paris 1866, s. 61-246; B. Alberti Magni Opera omnia, ed. S. C. A. Borgnet, t. 34, Paris 1895, s. 1-261. Iacopo da Varazze (Jakub z Voragine), Legenda Aurea con le miniature del codice Ambrosiano C240 inf. Testo critico riveduto e commento a cura di G. P. Maggioni. Traduzione italiana coordinata da Fr. Stella con la revi sione di G. P. Maggioni, voi. 1-2, Firenze-Milano 2007. loannes Dlugossius (Jan Długosz), ed. J. Dąbrowski, Ioannis Dlugossi Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae, Lib. i, Varsaviae 1964; Lib. 9, ed. S. Budkowa, Varsaviae 1978. [Jacobus de Paradiso], Alius sermo de Conceptione Beatae Virginis Mariae, w: Jakub z Paradyża, Sermones de sanctis et de praecipuis festivitatibus, ed. J. Stos, Warszawa 2004 (Textus et studia., voi. 29), s. 42-64. [Jacobus de Paradiso], De Annuntiatione Beatae Mariae
Virginis. Alius sermo, w: Jakub z Paradyża, Sermones de sanctis et de praecipuis festivitatibus, ed. S. A. Porębski, Warszawa 2004 (Textus et studia., voi. 29), s. 98-111. [Jacobus de Paradiso], De apparitionibus animarum separatarum, Das IL Kapitel, ed. Ch. Fasbender, Von der Wiederkehr der Seelen Verstorbener. Untersuchungen zu Überlieferung und Rezeption eines Erfolgstextes Jakobs von Paradies, Heidelberg 2001 (Jenaer Germanistische Forschungen. Neue Folge, Bd. 12), s. 32-100. [Jacobus de Paradiso], De Nativitate Beatissimae Virginis Mariae, w: Jakub z Paradyża, Sermones de sanctis et praecipue festivitatibus, ed. St. A. Porębski, Warszawa 2004 (Textus et studia., voi. 29), s. 147-158. Jacobus de Vitry (Jakub z Vitry), The Exempla or illustrive stories from the Sermones vulgares of Jacques de Vitry, ed. T. F. Crane, London 1890 (Reprint: New York 1971).
264 Bibliografia Jacobus de Voragine, lacobi de Voragine Sermones de sanctis per anni totius circulum concurrentibus, Venetiis 1573. Ex officina Ioannis Baptistae Somachi, https://books.google.pl/ [dostęp: 12.11.2021] Jacobus de Voragine, Legenda Aurea vulgo Historia Lombardica dieta, ed. Th. Graesse, Vratislaviae 1890. Jacobus de Voragine, Mariale, http://sermones.net/thesaurus/list.php?coll=voragine%2Fmariale [dostęp: 12.11.2021] Jacobus de Voragine, Sermones aurei de Maria Virgine Dei Matre, Venetiis 1590, Apud Baretium de Baretijs, к. 13Ѵ-15Г, https://books.google.pl/ [dostęp: 15.02.2020]. Jacobus de Voragine, Sermones aurei, Clutius 1760, GAHOM, http://gahom.huma-num.fr/thema/index.php.?lg=fr idindex=i345· [dostęp: 12.11.2021] Jakub Wujek, Kazanie na dzień Wniebowzięcia Panny Maryey, w: tenże, Postylle kátholicznej o Świętych. Część Pierwsza Ozimia. W Krakowie. W drukarni Siebeneycherowey Roku Pańsk. 1584, k. 337-338. Jakub Wujek, Na dzień Nawiedzenia Pánny Máryey, w: Postylle kátholiezney o świętych część Wtóra Letnia. W Krákowie. W drukarni Siebeneychero wey 1584, k. 270-278. Jan Damasceński, Homilia na Narodzenie majśw. Maryi Panny, w: Teksty o Matce Bożej. Ojcowie kościoła greccy i syryjscy, przeł. W. Kania (Beatam me dicent., red. S. C. Napiórkowski, 1.1), Niepokalanów 1981, s. 220-230. Jan Damasceński, Homilia na Wniebowzięcie NMP (1,2,3), w: Teksty o Matce Bożej. Ojcowie kościoła greccy i syryjscy, przeł. W. Kania (Beatam me dicent., red. S. C. Napiórkowski, 1.1), Niepokalanów 1981, s. 231-264. Jan Łodzią z Kępy, Sekwencja o Wniebowzięciu Najświętszej Maryi
Panny, ed. Średniowieczna poezja łacińska w Polsce, opr. B. Włodarski, WrocławKraków 2007 (Biblioteka Narodowa, Nr 310, Seria 1), s. 13-15. Jan Tauler, Kazanie na oktawę Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, w: tenże, Kazania, przeł. i opr. W. Szymona, Poznań 1985, s. 428-435. Jan z Szamotuł zw. Páterek, ed. Μ. Frankowska, Księdza jana z Szamotuł, Paterkiem zwanego, kazanie O poczęciu Maryjej Panny Czystej (ok. 1525), Toruń 1999. Jan z Szamotuł zw. Páterek, Kazanie o Maryi Pannie czystej, ed. L. Mali nowski, Magistra jana z Szamotuł Dekretów doktora, Paterkiem zwanego, kazania o Maryi Pannie czystej z kodeksu Toruńskiego, „Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności” 1880,1.1, s. 161-294. Jaśniejsza tysiąc nad słońce. Pieśni i modlitwy maryjne z Kancjonału kórnic kiego, ed. R. Mazurkiewicz, Kraków 2000 (Biblioteka Tradycji Literac kich, nr 35).
Bibliografia 265 Jean de Mailly, Abbreviatio in gestis et miraculis sanctorum. Supplementum hagiographicum, editio princeps, cur. G. P. Maggioni, Firenze 2013 (Millennio Medievale, 97. Testi, 21). Johannes Aretinus, Sermo: De assvmptione Beate Marie, w: Sermones in dormitionem Mariae. Sermones patrvm Graecorvm praesertim in Dormitionem Assvmptionemgue Beatae Mariae Virginis in latinvm translati, ex codice Avgiensi LXXX (saec. IX), cvra et stvdio A. P. Orbán, Turnhout 2000 (CCCM, 1.164), s. 221-249; A. Wenger, L'Assomption de la T.S. Vierge dans la tradition byzantine du Vľ au Xe siècle. Études et documents, Paris 1955 (Archive del'Orient chrétien, 5), s. 341-362. Johannes Chrysostomus (Jan Chryzostom), Homilia XXIV, w: tenże, Homiliae XXIVIn Epistolam ad Ephesios, ed. PG, t. 62, Paris 1862, s. 166-176. Johannes Damascenus (Jan Damasceński), Homélies sur la Nativité et la Dormition, ed. P. Voulet, Paris 1961 (Sources chrétienne, t. 80). Johannes Damascenus, Sermo XII: In venerabilem Dormitionem, w: Sermones in dormitionem Mariae. Sermones patrvm Graecorvm praesertim in Dormi tionem Assvmptionemque Beatae Mariae Virginis in latinvm translati, ex codice Avgiensi LXXX (saec. IX), cvra et stvdio A. P. Orbán, Turnhout 2000 (CCCM, 1.154), s. 161-181. Johannes de Capistrano (Jan Kapistran), Sermo 39: De annuntiatione Marie, ed. E. Jacob, Johannes von Capistrano, Teil. 2, Dritte Folge, Breslau іди, s. 162-170. Johannes Duns Scotus (Jan Duns Szkot), Lectura in librum tertium Sententiarum: a distinctione prima ad decima septimam, w: Doctoris Subtilis et Mariani Ioannis Duns Scoti
Ordinis Fratrum Minorum Opera omnia: Tomus 20, ed. C. Balie, Città del Vaticano 2003. Johannes Pauli, Predigt XXVIII, ed. R. G. Warnock, Die Predigten Johannes Paulis, München 1970 (Münchener Texte und Untersuchungen zur deutschen Literatur des Mittelalters, t. 26), s. 248-261. Kalendarz Krakowski z roku 1233, ed. A. Bielowski, Lwów 1872 (MPH, t. 2), s. 905-941· Kalendarium cum notis commemorationum, w: Modlitwy księżnej Gertrudy z Psałterza Egberta z Kalendarzem, ed. M. H. Malewicz, В. Kürbis, Kraków 2002 (Monumenta sacra Polonorum, t. 2), s. 98-115. Kazania gnieźnieńskie, ed. S. Vrtel-Wierczyński, Poznań 1953 („Zabytki Języka i Literatury Polskiej”, nr 2). Kazania maryjne, ed. ì opr. R. Mazurkiewicz, K. Panuś, Kraków 2014 (Kaza nia w kulturze polskiej. Edycje kolekcji tematycznych, 1.1, red. K. Panuś). Kazania na różne dni postne i inne teksty z kodeksu krakowskie go 140 (43), ed. B. Kürbis, J. Wolny, D. Zydorek, Kraków 2010 (Monu menta Sacra Polonorum, t. 4).
2Ó6 Bibliografia Kazania świętokrzyskie. Nowa edycja. Nowe propozycje badawcze, red. P. Stępień (i inni), Warszawa 2009. Kazanie albo rozmyślanie o Pannie Maryjej z nauką żywota świętego, ed. R. Mazurkiewicz, Modlitewnik dla kobiet z XVI wieku {Modlitewnik Ptaszyckiego I), „Salvatoris Mater” 2004, է. б/շ, s. 310-316. Kazanie o świętokradztwie, ed. w tłum. Μ. Olszewskiego, „Znak” 1998, R. 50, nr 515, z. 4, s. 73-77. Klapper J., Erzählungen des Mittelalters in deutscher Übersetzung und lateinischen Urtext, Breslau 1914. Kolektarz wawelski sprzed 1526 roku świadek liturgii Kościoła krakowskiego w XV, XVI i XVII wieku. Collectorium wawelianum ante 1326 liturgiae ecclesiasticae Cracoviensis saeculorum XV, XVI et XVII testis, ed. S. Fedorowicz, Kraków 2007 (Monumenta Sacra Polonorum, t. 3). [Konrad Bitschin] Konrad Bitschins Pädagogik. Das vierte Buch des enzyklopä dischen Werkes: „De vita conjugali”, ed. R. Galle, Gotha 1905. Konrad von Megenberg, Das Buch der Natur, ed. G. E. Sollbach, Frankfurt am Main 1990. Konrad z Saksonii, Zwierciadło albo Pozdrowienie Błogosławionej Maryi Dziewicy, w: Antologia mistyków franciszkańskich, t. 2, wiek XIII-X1V, red. i tłum. S. Kafel, Warszawa 1986, s. 9-16. Korona dziewicy Maryi. Antologia polskich średniowiecznych pieśni maryjnych, ed. R. Mazurkiewicz, Μ. K. Mikos, Kraków 2002. Kot S., Źródła do historii wychowania, cz. 1, Warszawa 1929-1930. Księgi sądowe miasta Wąwolnicy z lat 1476-1300, ed. G. Jawor i A. Sochacka, red. R. Szczygieł, Lublin 1998. Les sermons et la visite pastorale de Federico Visconti, archevêque de Pise, 1233-1277, ed.
N. Bériou, 1. Le Masne de Chermont, P. Bourgain, Μ. Innocenti, Rome 2001 (Sources et documents d’histoire du Moyen Âge publiés par l’École Française de Rome). Libellus de natiuitate sanctae Mariae, ed. C. Tischendorf, Evangelia apocry pha, Hildesheim 1987. Liber precum Gertrudae ducissae, w: Modlitwy księżnej Gertrudy z Psałterza Egberta z Kalendarzem, ed. M. H. Malewicz, B. Kürbis, Kraków 2002 (Monumenta sacra Polonorum, t. 2), s. 119-170. Librowski S., Wizytacje diecezji włocławskiej, ABMK1965,1.10, s. 33-206. Litaniae Lauretanae, https://www.preces-latinae.org/thesaurus/BVM/ Laurentanae.html, [dostęp: 3.04.2019] Łoś ]., Mammotrektz r. 1471, Kraków 1912 (Materiały i Prace Komisji Języko wej Akademii Umiejętności w Krakowie, 5). Maciej Zajcowic, Rvrale ivdicivm, tho jest, Ludycie wiesne na ten rok 1544 przez chwalebnego pana.w Bysinie podgórne Proroka slozone, Cracouie
Bibliografia 267 ex Officina Ungleriana 1544, ed. repliki: A. Rombowski, Ludycje wiesne. Zabytek literatury ludowej z połowy XVI wieku, Wrocław 1953. Mansikka V. J., Die Religion der Ostslaven. 1. Quellen, Helsinki 1922 (FF Comunication N0 43). Marcin Krowicki, Obrona nauki prawdziwey y wiary starodawney (.) której odpowiedzią swoją broni Jędrzej [Zebrzydowski] Biskup krakowski, U Daniela z Łęczycy Pińczów 1560. Marcin z Urzędowa, Herbarz polski to jest o przyrodzeniu ziół i drzew rozma itych, i innych rzeczy do lekarstw należących, księgi dwoje, Kraków 1595. Martene E., De antiąuis ecclesiae ritibus, t. 3, Venetiis 1788. Martin Pollich, Vorhersage, ed. G. Eis, Martin Pollichs Vorhersage für 1490, w: Wahrsagetexte des Spätmittelalters. Aus Handschriften und Inkuna bulen, Berlin-Bielefeld-München 1956 (Texte des späten Mittelalters, red. W. Stammler, E. A. Philippson, A. Schirokauer, Hf. 1), s. 55-65. Martinus Polonus (Marcin Polak), Sermones Martini ordinis predicatorum penitentiarij domini pape de tempore et de sanctis super epístolas et evan gelia cum promptuario exemplárům, Strassburg: [Johann (Reinhard) Grüninger] 1488, http://digital.ub.uni-duesseldorf.de/ink/content/ titleinfo/3697924 [dostęp: 3.04.2021]. Mateusz z Aquasparta (Matthaeus ab Aquasparta), Mowy o Błogosławionej Maryi Dziewicy, ed. w tłum. S. Kafel, Antologia mistyków franciszkań skich, t. 2, wiek ХШ-Х1Ѵ, Warszawa 1986, s. 153-164. Mateusz z Aquasparta, Kazanie II na Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny, ed. w tłum. Μ. S. Wszołek, Teksty o Matce Bożej. Franciszkanie średniowieczni, opr. Μ. S.
Wszołek, Niepokalanów 1992 (Beatam me dicent., t. 5), s. 90-94. [Matthaeus de Cracovia], Mateusz z Krakowa, Sermo: De annuntiatione Mariae, w: tenże, Sermones de sanctis, cz. 1, ed. B. Chmielowska (Textus et studia., vol. 17, fase, i), Warszawa 1984, s. 62-70. [Matthaeus de Cracovia], Mateusz z Krakowa, Sermo: InAssumptione Beatae Mariae, ed. B. Chmielowska, Sermones de sanctis, cz. 1, Warszawa 1984 (Textus et studia., vol. 17, fase, i), s. 129-136 (oraz w tłum. R. Sawy, Kazania maryjne, ed. i opr. R. Mazurkiewicz, K. Panuś, Kraków 2014, s· 45-57)· Matthaeus ab Aquasparta (Mateusz z Aquasparta), Matthaei ab Aquasparta Sermones de Beata Maria Virgine, ed. C. Piana OFM, Quaracchi 1962 (Bibliotheca Franciscana Ascetica Medii Aevi, t. 9). Melito (Ps), De transitu virginis Mariae, ed. PG, t. 5, Paris 1857, kol. 1231-1240. Mikołaj Rej, Ewányelia Niedziele Syedmnastey po Troycy swiętey, w: tenże, Postylla, cz. 2, ed. K. Górski, W. Kuraszkiewicz, Wrocław-Kraków 1965
2б8 Bibliografia (Biblioteka Pisarzów Polskich, Ser. В, որ 14), ed. fototypiczne, Kraków, Μ. Wierzbięta 1566, к. 224Г-228Ѵ. Mikołaj Rej, Kupiec, to jest Kształt a podobieństwo Sądu Bożego Ostatecznego, ed. R. Kotula, A. Brückner, Kraków 1924 (przedruk wyd. z 1560). Mikołaj z Wilkowiecka, Historya o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim, ed. S. Windakiewicz, Kraków 1893 (Wydawnictwo Akademii Umiejęt ności w Krakowie. Biblioteka Pisarzów Polskich). Miracula s. Iohannis Cantii, ed. W. Kętrzyński, Warszawa 19612 (MPH, t. 6), s. 48i֊553· Misiarczyk L., Zapiski o cudach z 1148 roku w Biblii Płockiej, ABMK 2015, 1.104, s. 189-201. Missale Gnesnense, J. Haller, Kraków 1505. Missaleplenarium (Bibi. Capit. GnesnensisMs 14g), ed. К. Biegański, J. Woronczak, 1.1-2, Graz-Warszawa 1970-1972 (Antiquitates Musicae in Polo nia, t. 1X-X2). Modlitewnik siostry Konstancji, w: Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1343, ed. W. Wydra, W. R. Rzepka, Wrocław-Łódź 1984, s. 39-42. Modlitewnik Nawojki, w: Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1343, ed. W. Wydra, W. R. Rzepka, Wrocław-Łódź 1984, s. 37-39. Müller U., Deutsche Mondwahrsagetexte aus dem Spätmittelalter, Berlin 1971. Nicolaus de Cusa (Mikołaj z Kuzy), Sermo CCLXV1: In die Purificationis B.M.V, w: Nicolai de Cusa Opera omnia iussu et auctoritate Academiae litterarum heidelbergensis ad codicum fidem edita, ed. E. Hoffmann, R. Klibansky, 1.19, cz. 5: Sermones IV, Heidelberg 2005, s. 446-455. Nicolaus Polonus (Mikołaj z Błonia), De annuntiatione Sermo Ill, w: tenże, Sermones super Evangelia dominicalia et praecipua Sanctorum festa
totius anni ad populum instruendum exquisitissimi vulgo viridarivm, Colo niae, Apud loannem Crithium 1613, k. 79-81, https://books.google.pl/ [dostęp: 12.04.2021]. Obertyński Z., Pontificale halickie zwane pontyfikatem Boryszowskiego, „Przegląd Teologiczny” 1930, R. 11, s. 153-182. Obertyński Z., Pontyfikały krakowskie XVwieku, „Prawo Kanoniczne” 1961, R. 4, nr 1-4, s. 335-414. Orígenes (Orygenes), Contra Celsum, ed. PG, 1.11, Paris 1857, kol. 637-1632. Orígenes, Homiliae in Lucám. Homilia 15, ed. PG, t. 13, Paris 1862, kol. 1838-1839. Paulus Diaconus (Sophronius Jerosolymitanus Episcopus), Vita sanctae Mariae Eegypticae Meretricis [Interprete Pauolo Diacono], ed. PL, t. 73, Paris 1849, kol. 672-690. Petrus Comestor (Piotr Komestor), Historia scholastica, ed. PL, 1.198, Paris 1855, kol. 1045-1722.
Bibliografia 269 Pelbartus de Themeswar, Stellarium coronae Benedictae Virginis Mariae i[n] laudeļm] eius pro singulis predicato[r]ìbus elegantissime coaptatum, Hein rich Gran, Hagenau 1498. Peregrinus de Opole (Peregryn z Opola), Sermo: In festo annuntiationis Beatae Mariae Virginis, w: Peregrini de Opole, Sermones de tempore et de sanctis, ed. R. Tatarzyński, Warszawa 1997 (Studia „Przeglądu Tomistycznego”, 1.1, red. К. Marciniak), s. 395-400. Peregrinus de Opole, Sermo: In festo assumptionis Beatae Mariae Virginis, w: Peregrini de Opole, Sermones de tempore et de sanctis, ed. R. Tatarzyński, Warszawa 1997 (Studia „Przeglądu Tomistycznego”, 1.1, red. K. Marci niak), s. 478-483. Petrus Berchorius (Piotr Berchoriusz), Reductorium morale super totam Bibliám Petri Berchorii Pictaviensis, Venetiis 1689. Petrus Damianus (Piotr Damiani) (Mikołaj z Clairvaux), Sermo 40. In Assumptione BMV, ed. PL, 1.144, Paris 1853, kol. 717-722. Petrus Damianus, Institutio monialis, ed. PL, 1.145, Paris 1853, kol. 731-750. Petrus de Celle, Sermo 26: In Annuntiatione Dominica V, ed. PL, t. 202, Paris 1855, kol. 718-720. [Phisiologusf ed. w tłum. K. Jażdżewskiej, Fizjolog, Warszawa 2003 (Biblio teka Antyczna). Piekosiński F., Wybór zapisek sądowych grodzkich i ziemskich wielkopolskich z XV wieku, 1.1, z. i, Kraków 1902. Pikulik ]., Śpiewy Alleluia o Najświętszej Maryi Pannie w polskich graduałach przedtrydenckich, Warszawa 1984 (Muzyka religijna w Polsce. Materiały i studia, t. VI). Pisarzak Μ., Błogosławieństwa pokarmów i napojów wielkanocnych w Polsce. Studium historyczno-krytyczne, Warszawa
1979 (Textus et studia., voi. 10). Plezia Μ., Benedictio gratiosae. Poznański formularz błogosławieństwa ziół z drugiej połowy w. XIV, „Roczniki Humanistyczne” 1979, t. 27, z. 3, s. 87-92. Poenitentiale Valicellanum I, ed. H. J. Schmitz, Die Bussbücher und die Bussdis ciplin der Kirche, 1.1, Mainz 1883 (reprint: Graz 1958), s. 239-342. Polska poezja świecka XV wieku, opr. Μ. Włodarski, Wrocław-Kraków 1997 (Biblioteka Narodowa, Ser. 1, nr 60). Poncelet A., Miraculorum B.V. Mariae ąuae saec. V1֊XV latine conscripta sunt. Index, „Analecta Bolandiana” 1902, t. 21, fase, i, s. 241-360. Pontyfikał płocki z Xll wieku [Bayerische Staatsbibliothek München Cim 28938 Biblioteka Seminarium Duchownego w Płocku Mspł. 29]. Studium liturgiczno-źródłoznawcze. Edycja tekstu, opr. A. Podleś, Płock 1986.
270 Bibliografia Priester Konrad, Von der aufart vnsfer fröwen fant Marien, ed. V. Mertens, Das Predigtbuch des Priesters Konrad. Überlieferung, Gestalt, Gehalt und Texte, München 1971 (Münchener Texte und Untersuchungen zur deut schen Literatur des Mittelalters, t. 33), s. 253-255. Proclus Archiepiscopus Constantinopolitanus (Proklus), Homiliae 1-5, ed. N. Constas, Proclus of Constantinople and the Cult of the Virgin in Late Antiquity: Homilies 1-у Texts and Translations, Leiden 2003. Procopius Caesarensis (Prokop z Cezarei), Bella, ed. grecka i w tłum., O wojnach, Testimonia najdawniejszych dziejów Słowian. Seria grecka, z. 2. Pisarze z V-Х wieku, ed. A. Brzóstkowska, W. Swoboda, WrocławŁódź 1989 (Prace slawistyczne, 63), s. 54-76 (fragment). Rębowski W., Rzepka W. R., Wydra W., Najdawniejsza polska modlitwa maryjna, „Slavia Occidentalis” 1995, է. 52, s. X21-130. Remigius Antissiodorensis (Remigiusz z Auxerre), Homilia 9, ed. PL, 1.131, Paris 1853, kol. 913-917. Rozmyślanie przemyskie, w: Cały świat nie pomieściłby ksiąg. Staropol skie opowieści i przekazy apokryficzne, ed. W. R. Rzepka, W. Wydra, Warszawa-Poznań 1996, s. 145-213 (Wybór). Rozmyślanie przemyskie. Transliteration, Transkription, lateinische Vorlagen, deutsche Übersetzung = transliteracja, transkrypcja, podstawa łacińska, niemiecki przekład, ed. F. Keller und W. Twardzik, Freiburg 1998, Bd. 1-3 (Monumenta linguae slavicae dialecti veteris. Fontes et dissertationes, t. 40,42,48). Rupertus Tuitiensis (Rupert z Deutz), Commentaria in Canticum Canticorum de Incarnatione Domini, ed. R. Haacke, Turnhout 1974
(CCCM, t. 26). Sicurd Cremonensis, Mitrale sive de officiis ecclesiasticis, ed. PL, t. 213, Paris 1855, koi. 9-436. Sacramentarium Gelasianum Vêtus, ed. PL, t. 74, Paris i860, koi. 1049-1244. S. Adalberti pragensis episcopi et martyris. Vita altera auctore Brunone Querfurtensi, ed. J. Karwasińska, Warszawa 1969 (MPH. Series nova, t. 4, fase. 2). S. Adalberti pragensis episcopi et martyris. Vita prior, ed. J. Karwasińska, Warszawa 1962 (MPH. Series nova, t. 4, fase. i). Schmitz H. J., Die Bussbücher und die Bussdisciplin der Kirche, 1.1-2, Mainz 1883. Schönbach A. E., Miszellen aus Grazer Handschriften 5/12; Der Prediger von Set. Lambrecht, „Beiträge zur Kunde steirischer Geschichtsquellen” 1903, t. 33, s.3-95.
Bibliografia 27I Seneca, De dementia. Edited with Text, Translation, and Commentary S. Braund, Oxford 2011 oraz w tłum. L. Joachimowicza, Lucjusz Anneusz Seneka, O łagodności, w: tenże, Pisma filozoficzne, t. 2, Warszawa 1965. Sermones in dormitionem Mariae. Sermones patrvm Graecorvm praesertim in Dormitionem Assvmptionemąue Beatae Mariae Virginis in latinvm trans lati, ex codice Avgiensi LXXX (saec. IX), cvra et stvdio A. P. Orbán, Turn hout 2000 (CCCM, 1.154). Severianus de Gabala, Homiliae VI in mundi creationem, ed. PG, t. 56, Paris 1859, koi. 429-500. Skarby niebieskich taiemnic to iest księgi obiawienia Świętey Matki Brygitty, Zamość 1698. Skarga umierającego, w: Najdawniejsze zabytki języka polskiego, ed. W. Taszycki, Wrocław-Gdańsk 1975 (Biblioteka Narodowa, Ser. 1, Nr 104), s. 229-234. Słota, Wiersz o chlebowym stole, ed. Μ. Włodarski, Polska poezja świecka XV wieku, Wrocław-Kraków 1998 (Biblioteka Narodowa, Ser. I, Nr 60), s. 3-10. Słowo sw. Otca naszego Joanna Zlatoustago Archiepiskopa, ed. V. J. Mansikka, Die Religion der Ostslaven, Helsinki 1922 (FF Communication N:o 43), s. 172-186. Słowo sw. Joanna Zlatoustago 0 leczaszczichsja wolch wowaniem i nauzy, ed. V. J. Mansikka, Die Religion der Ostslaven, 1.1, Quellen, Helsinki 1922 (FF Communication N:o 43), s. 186-189. Słowo піекоедо Christoliubca, ed. V. J. Mansikka, Die Religion der Ostslaven, 1.1, Quellen, Helsinki 19 2 2 (FF Communication N:o 43), s. 147-16 0. Sobańska A., Piętnastowieczna przysięga aptekarzy, „Studia Mediewistyczne” 1993, t. 30, s. 69-72. Sobeczko H. J., Liturgia katedry wrocławskiej według
przedtrydenckiego Liber ordinarius z 1563 roku (Opole, Archiwum Diecezjalne, rkps nr Μ1), Opole 1993. Sobór chalcedoński (451), ed. Dokumenty soborów powszechnych, t. 1, opr. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2002, s. 196-257. Speculum virginum, ed. J. Seyfarth, Turnhout 1990 (CCCM, t. 5). Średniowieczna pieśń religijna, opr. Μ. Korolko, Wrocław-Gdańsk 1980 (Biblioteka Narodowa, Ser. 1, Nr 65). [Stanislaus de Scarbimiria] Stanisław ze Skarbimierza, Sermo 47, w: tenże, Sermones sapientiales, ed. В. Chmielowska, Warszawa 1979 (Textus et studia., t. 4, fase. 1-3), s. 82-94. Statuta Nankeri episcopi cracoviensis A. 1320, ed. U. Heyzmann, Statuta synodalia episcoporum cracoviensium XIV et XV saeculi, Kraków 1875 (Staro dawne Prawa Polskiego Pomniki, t. 4), s. 3-32.
272 Bibliografia Statuta Petri Π. Vissi de Radolin episcopi Cracoviensis, Ann. 1396, ed. U. Heyzmann, Statuta synodalia episcoporum Cracoviensium XIV et XV saeculi, Kraków 1875 (Starodawne Prawa Polskiego Pomniki, t. 4), s. 53-59. Statuty kapituły norbertańskiej z r. 1340 w tłumaczeniu polskim z r. 1341, opr. Μ. Karaś, Z. Perzanowski, Kraków 1970 (Zeszyty Naukowe UJ, t. 230. Prace Językoznawcze, z. 30). Statuty synodalne wieluńsko-kaliskie Mikołaja Trąby z r. 1420, ed. B. Ulanowski, J. Fijałek, A. Vetulani, Kraków 1915-1920 (Polska Akademia Umie jętności. Studia i Materiały do Historii Ustawodawstwa Synodalnego w Polsce, nr 4). Stellarium coronae Benedictae Virginis Mariae, Hagenau 1498. Synody diecezji wrocławskiej i ich statuty, ed. J. Sawicki, Concilia Poloniae, 1.10, Wrocław-Kraków 1963. Tacitus, Germany-Germania. With an Introduction, Translation and Commentary by H. W. Benario, Warminster 1999, https://bibliothecaclassica.nl/attachments/article/20/Germania.pdf [dostęp: 9.11.2021] Teki A. Pawińskiego. Księgi sądowe łęczyckie od 1383 do 1419, cz. 2, t. 4, Warszawa 1897. Teksty o Matce Bożej. Polskie średniowiecze, wybór i opr. R. Mazurkie wicz, Niepokalanów 2000 (Beatam me dicent., red. S. C. Napiór kowski, 1.12). Teksty o Matce Bożej. Franciszkanie średniowieczni, opr. M. S. Wszołek, Niepokalanów 1992 (Beatam me dicent., red. S. C. Napiórkowski, t. 5). Teksty teologiczne. Mariologia, opr. F. Courth, Poznań 2005. Tertullianus, De came Christi, ed. PL, t. 2, Paris 1844, kol. 751-792. Thietmar, Kronika, ed. w tłum. Μ. Z. Jednicki, Kraków 2002. Thomas Aquinas
(Tomasz z Akwinu), Summa theologiae 11.11., ed. Sancii Thomae Aquinatis doctoris angelici Opera omnia iussu impensaque Leonis ХШ P.M. edita, 1.10, Romae 1899. Thomas Aquinas, Summa theologiae 111., ed. Sancti Thomae Aquinatis docto ris angelici Opera omnia iussu impensaque Leonis Χ1Π P.M. edita, t. 11, Romae 1903. [Thomas à Kempis], Oratio ad beatam virginem Mariam, ut subveniat in hora mortis, ed. Μ. J. Pohl, Thomae Hemerken a Kempis Opera omnia, vol. 3, Freiburg im Breisgau 1904, s. 357-360. [Thomas à Kempis], Sermo ХХШ. De devoto BMV. servitio et recordatione nominis eivs, ed. Μ. J. Pohl, Thomae Hemerken a Kempis Opera omnia, vol. 6, Freiburg im Breisgau 1905, s. 218-223.
Bibliografia 273 [Thomas à Kempis], Sermo XXII. De crvce lesv, ąvam pro nobis ipse portavit, ed. M. J. Pohl, Thomae Hemerken a Kempis Opera omnia, vol. 3, Freiburg im Breisgau 1904, s. 189-195. [Thomas à Kempis], Sermo XXIII. De merito dominicae passionis et dignitate Sanctae Crvcis, ed. M. ]. Pohl, Thomae Hemerken a Kempis Opera omnia, vol. 3, Freiburg im Breisgau 1904, s. 195-204. [Thomas à Kempis], Soliloquium animae, ed. Thomae a Kempis Opera omnia, vol. i, ed. Fr. Kraus, Augustae Trevereroum 1868, s. 1-86. Thomas de Haselbach, De decern praeceptis, ed. A. E. Schönbach, Zeugnisse zur deutschen Volkskunde des Mittelalters, „Zeitschrift des Vereins für Volkskunde”i9O2,1.12, z. 1, s. 1-14. Tischendorf C., Evangelia apocrypha, Hildesheim 1987. Tomáš Štítný, Knížky šesterý o obecných věcech křesťanských, ed. K. J. Erben, Praha 1852. Tomasz à Kempis, O naśladowaniu Maryi, tłum. Μ. Bednarz, Warszawa 2004. Tubach F. C., Index exemplorum. A Handbuch of Medieval Religious Tales, Helsinki 1969 (FF Communication No. 204). Vaněček V., Nový text (varianta) Dekretů Břetislavových z r. 1039, „Slavia Antiqua” 1952, t. 3, s. 131-136. Vincentius de Beauvais (Wincenty z Beauvais), Speculum quadruplex sive speculum maius, vol. 4, Duai 1624. Vita beatae Virginis Mariae et salvatoris rhytmica, ed. A. Vögtlin, Tübingen 1888 (Bibliothek des Litterarischen Vereins in Stuttgart, 180). Vita et passio S. Adalberti Martiris, ed. A. Batowski, Warszawa i9602 (MPH, 1.1). Wallafridus Strabon, Homilia in initium Evangelii Sancii Matthaei, ed. PL, 1.114, Paris 1852, koi. 849-862. Wawrzyniec z Brindisi,
Kazanie pierwsze na Wniebowzięcie, ed. w tłum. E. Szelachowskiego, Święty Wawrzyniec z Brindisi Doktor Kościoła, Kaza nia maryjne (Mariale), Biała Podlaska 1993, s. 388-401. Wisłocki W., Glossa super epistolas per annum dominicales. Kodeks łacińsko-polski z połowy XV-до wieku z dwiema podobiznami, Kraków 1876. Włodarski Μ., Polska poezja świecka XV wieku, Wrocław-Kraków 1997 (Biblioteka Narodowa, Ser. I, Nr 60). Wydra W., Nieznane znane utwory Władysława z Gielniowa, „Slavia Occiden talis” 1978, t. 35, s. 95-107. Wydra W., Rzepka W. R., Teksty polskie z pierwszej połowy XVI wieku (z ręko pisu nr 19/R Biblioteki Prowincji Ojców Bernardynów w Krakowie), cz. 11, „Slavia Occidentalis” 1979, t. 36, s. 131-154.
274 Bibliografia LITERATURA: Andree R., Votive und Weihegaben des katholischen Volks in Süddeutschland. Ein Beitrag zur Volkskunde, Braunschweig 1904. Apollonia A. Μ., The Decisive Contribution of Bl. John Duns Scotus to the Dogma of the Immaculate Conception. Objections Old and New, w: Bl. John Duns Scotus and his Mariology. Commemoration of the Seventh Centenary of his Death. Acts of the Symposium on Scotus’ Mariology, Grey College, Durham-England, New Bedford 2009, s. 43-69. Arbesmann R., The Concept of‘Christus medicus’in St. Augustine, „Traditio” 1954,1.10, s. 1-28. Ardissino E., Literary and Visual Forms of a Domestic Devotion: The Rosary in Renaissance Italy, w: Domestic Devotions in Early Modern Italy, red. Μ. Corry, Μ. Faini and A. Meneghin, Leiden-Boston 2018 (Inter sections 59/1), s. 342-371. Armstead W., Interpreting Images of Women with Books in Miseri cords [some represent piety, while others mock women’s pretensions], w: Women and the Book: Assessing the Visual Evidence, red. L. Smith and J. H. Μ. Taylor, London-Toronto I996, s. 57-74. Arnold J. H., Inside and outside the medieval laity: some reflections on the history ofemotions, w: European Religious Cultures: Essays offered to Chri stopher Brooke on the occasion of his eightieth birthday, reá. Μ. Rubin, London 2020, s. 105-127. Atkinson C. W., The Oldest Vocation. Christian Motherhood in the Middle Ages, New York 1991. Bailey Μ. D., The Feminization ofMagic and the Emerging Idea of the Female Witch in the Late Middle Ages, „Essays in Medieval Studies” 2002,1.19, s. 120-134. Bailey E., 15. Judith, Jael,
and Humilitas in the Speculum Virginum, w: The sword of Judith. Judith Studies Across the Disciplines, red. K. R. Brine, E. Ciletti, and H. Lähnemann, Cambridge 2010, s. 275-290. Barg L., Rękopiśmienna książka medyczna w średniowiecznej Polsce, cz. 1, „Archi wum Historii i Filozofii Medycyny” 1991, t. 54, z. 3-4, s. 189-206. Barg L., Rękopiśmienna książka medyczna w średniowiecznej Polsce, cz. II, „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” 1992, t. 55, z. 1, s. 31-54. Barnay S., Une apparition pour protéger. Le manteau de la Vierge au XlIP siècle, w: La Protection spirituelle au Moyen Âge, „Cahiers de recherches médiévales (XIII-XV' s.)” 2001, vol. 8, s. 13-22. Barr B. A., The Pastoral Care of Women in Late Medieval England, Wood bridge 2008 (Gender in the Middle Ages, vol. 3).
Bibliografia 275 Barré H., Une prière d’Ekbert de Schönau au Saint Cœur de Marie, „Ephemeri des Mariologicae” 1952, t. 2, s. 409-423. Barré H., Da croyance à l’Assomption corporelle en Occident de 730 à 1130 environ, „Bulletin de la Société française d’études mariales” 1949, 7e aimée, s. 63-123. Barré H., Dossier complémentaire [sur l’Assomption], „Bulletin de la Société française d’études mariales” 1950, 8e année, s. 33-70. Barré H., Da définition dogmatique du dogme de l’Assomption, „Bulletin de la Société française d’études mariales” 1950, 8e année, s. 209-223. Bartlová Μ., Der Bildersturm der böhmischen Hussiten: Ein neuer Blick auf eine radikale mittelalterliche Geste, „Wiener Jahrbuch für Kunst geschichte” 2010, t. 59, s. 27-48. Bartlová Μ., Obraz jako náboženský problém. Husitské obrazoborectví, w: Umění české reformace (1380-1620), red. K. HorníčkováM. Šroněk a kol., Praha 2011, s. 41-204. Bartlová Μ., Pravda zvítězila. Výtvarné umění a husitství 1380-1490, Praha 2015. Bartlová Μ., Skutečná přítomnost: středověký obraz mezi ikonou a virtuální realitou, Praha 2012. Bartlová Μ., Understanding Hussite Iconoclasm, „Filosofický časopis AV ČR” 2009, Suppl, i, s. 115-126. Bartoš F. Μ., Miličův sermo de die novissimo, „Reformační sborník” 1941 (1946), է. 8, s. 49-58. Bartoszewicz A., Czas w małych miastach. Studium z dziejów kultury umysło wej późnośredniowiecznej Polski, Warszawa-Pułtusk 2003. Bartsch E., Die Sachbeschwörungen der Römischen Liturgie. Eine Liturgiege schichtliche und Liturgietheologische Studie, Münster 1967. Basaj Μ., Siatkowski ]., Przegląd wyrazów
uważanych w literaturze nauko wej za bohemizmy, cz. 4, Warszawa 1967 (Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, t. 6), s. 7-24. Bauman W., Die Literatur des Mittelalters in Böhmen, München 1978. Baumann К., Aberglaube für Laien. Zur Programmatik und Überlieferung spätmittelalterlicher Superstitionenkritik, 1.1-2, Würzburg 1989 (Quellen und Untersuchungen zur europäischen Ethnologie, red. D. Harmening, t. 6). Beissel ]. S., Geschichte der Verehrung Marias in Deutschland während des Mittelalters. Ein Beitrag zur Religionswissenschaft und Kunstgeschichte, Freiburg im Bresigau 1909. Belcarzowa E., Glosy polskie w łacińskich kazaniach średniowiecznych, cz. 1-4, Kraków 1981-2001.
276 Bibliografia Bělohlávkova J., Die Ansichten über Bilder im Werk tschechischen Reformpredi ger, „Studie o Rukopisech” 1992, t. 29,, s. 53-64· Bělohlávkova J., Jakoubek ze Stříbra a Petr Payne: O obrazech, Praha 1987. Belting-lhm Ch., „Sub matris tutela”: Untersuchungen zur Vorgeschichte der Schutzmantelmadonna, Heidelberg 1976 (Abhandlungen der Heidel berge Akademie der Wissenschaften. Philosophisch-historische Klasse, t. 3,1976). Belting-lhm Ch., Schutzmantelbild, w: Lexikon für Theologie und Kirche (111 wyd.), t. 9, Freiburg im Breisgau-Wien 2000, s. 312-313. Belova О. V., Agon, w: Slavjanskije drevnosti, red. N. 1. Tołstoj, Moskva 2004, t. 3, s. 513-519· Ben-Aryeh Debby N., The Preacher as Women’s Mentor, w: Preacher, Sermon and Audience in the Middle Ages, red. C. Muessig, Leiden-Boston-Köln 2002, s. 229-254. Benedek T. G., The Roles of Medieval Women in the Healing Arts, w: The Roles and Images of Women in the Middle Ages and the Renaissance, red. D. Radcliff Umstead, Pittsburgh 1975, s. 145-159. Benko S., The virgin goddess: studies in the pagan and Christian roots ofmariology, Leiden-New York 1993 (Studies in the history of religions, vol. 59). Bériou N., Femmes et prédicateurs: la transmission de la foi aux Xlle et Xllle siècles, w: La religion de ma mère. Le rôle des femmes dans la transmission de la foi, red. J. Delumeau, Paris 1992, s. 51-70. Bériou N., Robert de Sorbon et les femmes, w: Au cloître et dans le monde. Femmes, hommes et sociétés (IXe-XVe siècles), Mélanges en l’honneur de Paulette L’Hermite-Leclercq, Paris 2000, s. 33-47. Bériou N., The Right
of Women to give religious Instruction in the Thirteenth Century, w: Women Preachers and Prophets in the Christian Tradition, red. B. Μ. Kienzle and P. J. Walker, Berkeley 1998, s. 134-145. Beth Ingham Μ., ‘Fired Francefor Mary without Spot’: John Duns Scotus and the Immaculate Conception, w: Medieval Franciscan Approches to the Virgin Mary. Mater Misericordiae, Sanctissima et Dolorosa, red. S. J. McMichel, K. Wrisley Shelby, Leiden-Boston 2019 (The Medieval Francis cans, vol. 16), s. 174-195. Beumer J., Ziegenaus A., Aufnahme, w: Marienlexikon, red. R. Bäumer, L. Scheffczyk, 1.1, St. Ottilien 1991, s. 276-286. Beumer J., Aufnahme, w: Lexikon der Marienkunde, red. K. Algermissen, L. Böer, G. Englhardt, C. Feckes, Μ. Schmaus, J. Tyciak, 1.1, Regensburg 1967, szp. 421-438. Biernacka Μ., Dziubecki T, Graczyk H., Pasierb J. St., Maryja Matka Chry stusa. Wprowadzenie ogólne. Niepokalane Poczęcie. Dzieciństwo Maryi.
Bibliografia ^ΎΊ Zwiastowanie. Nawiedzenie, Warszawa 1987 (Ikonografia nowożytnej sztuki kościelnej w Polsce, red. ks. J. S. Pasierb, Nowy Testament, 1.1). Biernacka Μ., Niepokalane Poczęcie, w: taż, T. Dziubecki, H. Graczyk, J. S. Pasierb, Maryja Matka Chrystusa, Warszawa 1987 (Ikonografia nowożytnej sztuki kościelnej w Polsce, red. ks. }. S. Pasierb, Nowy Testament, 1.1), s. 29-33. Biniaś-Szkopek Μ., Małżonkowie przed sądem biskupim oficjała poznań skiego w pierwszej ćwierci XV wieku, Poznań 2019. Binnebesel B., Die Stellung der Theologen des Dominikaner Ordens zur Frage nach der unbefleckten Empfängnis Marias bis zum Konzil von Basel, Kall münz b. Regensburg 1934. Bochenek К., Filozoficzny kontekst rozważań Michała Falkenera o Niepokala nym Poczęciu Maryi, „Acta Mediaevalia” 2007, t. 20, s. 57-74. Borkowska U., Królewskie modlitewniki. Studium z kultury religijnej epoki Jagiellonów (XV- i początek XVI wieku), Lublin 1988. Borys W., Etymologie słowiańskie i polskie, Warszawa 2007. Borys W., Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2008. Bourgeois H., Sesboüé В., Tihon P., Znaki zbawienia. Sakramenty, Kościół, Najświętsza Panna Maria, tłum. P. Rak, red. T. Dzidek, Kraków 2001 (Historia dogmatów, red. B. Sesboüé, t. 3). Boyer R., Some Reflections on the Terra-Mater Motive in Old Scandinavien Sources, w: Germanische Religionsgeschichte. Quellen und Quellenprob leme, red. H. Beck, Berlin 1992 (Ergänzungsbände zum Reallexikon der germanischen Altertumskunde, Bd. 5), s. 618-632. Bozoky E., Charmes et prières apotropaiąues, Turnhout 2003 (Typologie des sources du Moyen
Âge occidental, Fase. 86, red. R. Noël). Bracha К., Ubożę w świecie zmarłych, w: Dynamika przemian społecznych i religijnych w średniowieczu, red. T. Grabarczyk, T. Nowak, Łódź 2011 (111 Kongres Mediewistów Polskich: Łódź 22-24.09.2008), s. 49-70. Bracha K., Des Teufels Lug und Trug. Nikolaus Magni von Jauer: Ein Reform theologe des Spätmittelalters gegen Aberglaube und Götzendienst, Dettelbach 2013 (Quellen und Forschungen zur Europäischen Ethnologie, red. D. Harmening, Bd. XXV). Bracha K., Kolekcje kaznodziejskie w Polsce późnego średniowiecza, w: Średniowiecze w rozjaśnieniu, red. K. Skupieński, Warszawa 2010 (11 Kongres Mediewistów Polskich), s. 27-50. Bracha K., Leńczuk Μ., Słowo, pismo, sacrum. Cztery studia z dziejów kultury religijnej w Polsce późnego średniowiecza, Warszawa 2020 (Studia staropolskie. Series nova, t. XLIV/CV). Bracha К., Mierzenie nicią i ważenie ciał. O pewnej praktyce wotywnej w średniowieczu, w: Cursus mille annorum. Prace ofiarowane Profesorowi
278 Bibliografia Eugeniuszowi Wiśniowskiemu, red. A. Kuzma, P. Plisiecki, L. Poniewozik, „Roczniki Humanistyczne” 2000, t. 47, z. 2, s. 61-72. Bracha K., Nauczanie kaznodziejskie iv Polsce późnego średniowiecza. Sermo nes dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia, Kielce 2007. Bracha K., Pismo, słowa i symbole. Pomiędzy średniowieczną pobożnością a magią, w: Inskrypcje toruńskie, red. I. Sawicka, Toruń 1999, s. 7-24. Bracha K., Polemik gegen den hussitischen Bildersturm im Lichte des Trakta tes „De superstitionibus" johannes von Wünscheiburg (1380/1185-00.1416), „Bulletin der Polnischen Historischen Mission” 2016, nr 11, s. 147-208. Bracha K., Sermo de die iudicii jana Milczą z Kromierzyża iv pol skich rękopisach z XV w. i jego adaptacja, w: Česko-polské kazatelské vztahy ve středověku, red. К. Bracha, Μ. Nodi, Praha 2016 (Colloquia mediaevalia Pragensia, t. XVI), s. 19-29. Bracha К., Słowiańskie wiosenne święto stado. Rekonstrukcja obrzędu, w: Targi, jarmarki i odpusty, red. Μ. Brzostowicz, Μ. Przybyła, ]. Wrze siński, Poznań-Ląd 2014, s. 52-67. Bracha K., Średniowieczne kaznodziejstwo w Europie Środkowej. Stan i perspek tywy badawcze, w: Przestrzeń religijna Europy Środkowo-Wschodniej iv średniowieczu. Materiały Konferencji Międzynarodowej Komisji Histo rii Porównawczej Chrześcijaństwa (C1HEC), Lublin~Lwów, 6-ю wrze śnia 200y Religious Space of East-Central Europe in the Middle Ages. Proceedings of the Conference of the Commission Internationale d’Histoire et d’Etude du Christianisme (CIHEC), red. K. Bracha, P. Kras, Lublin-Lviv, 6-10 September
2007, Warszawa 2010, s. 201-210. Bracha K., Średniowieczne rękopisy homiletyczne iv zbiorach polskich: źródła i badania, w: De Nuptiis Philologiae et Libri Manuscripti, czyli co nowego mówią rękopisy. Zbiór Studiów, red. P. Pludra-Źuk, A. Lew, Warszawa 2016, s. 33-47. Bracha K., Teolog, diabeł i zabobony. Świadectwo traktatu Mikołaja Magni z jawora De superstitionibus (1405 r.), Warszawa 1999. Bracha K., Triaydola Polonorum na Zielone Świątki w dydaktyce kaznodziej skiej Polski późnego średniowiecza, w: Sacrum pogańskie-sacrum chrze ścijańskie. Kontynuacja miejsc kultu we wczesnośredniowiecznej Europie Środkowej, red. K. Bracha, C. Hadamik, Warszawa 2010, s. 373-404. Bracha K., Vires herbarum. O właściwościach ziół w tradycji średniowiecznej, w: Człowiek i przyroda w średniowieczu i we wczesnym okresie nowożyt nym, red. W. Iwańczak, K. Bracha, Warszawa 2000, s. 173-194. Bracha K., Tutissimum scutum w kazaniach maryjnych z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia (П poł. XV w.), w: Sic erat in fatis. Studia i szkice historyczne dedykowane Profesorowi Bogdanowi Rokowi, 1.1, red. E. Kościk, R. Żerelik, P. Badyna, F. Wolański, Toruń 2012, s. 127-148.
Bibliografia 279 Bracha K., Maryjny ideał pobożności w kaznodziejstwie polskim późnego średniowiecza, w: Staropolska literatura dewocyjna. Gatunki, tematy, funkcje, red. I. Dacka-Górzyńska, J. Partyka, Warszawa 2015, s. 63-78 (Staropolskie teksty paraliterackie). Bracha К., O poczęciu i dziewictwie Marii w kaznodziejstwie polskim późnego średniowiecza, w: O przeszłości. Czasy, miejsca, ludzie, red. W. Kowalski, Kielce 2016, s. 123-135. Bracha K., Exemplum o gnuśnym żaku i surowym nauczycielu z rękopisu „Penitencjału świętokrzyskiego" z połowy XV wieku, w: Ad Personam. Prace ofiarowane Profesorowi Adamowi Massalskiemu w 73. rocznicę urodzin, red. C. Jastrzębski, Kielce 2019, s. 17-27. Braekman W. L., Middeleeuwse witte en zwarte magie in het Nederlands taal gebied, Gent 1997. Bruchnalski W., Bibliografia mariologii polskiej. Od wynalezienia sztuki drukarskiej do roku 1902, w: Księga pamiątkowa mariańska ku czci pięćdzięsięciolecia ogłoszenia dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny, 1.1-2, Lwów 1905. Briickner A., Z rękopisów petersburskich. 1. Kazania husyty polskiego, „Prace Filologiczne” 1893, t. 4, s. 561-586. Brückner A., Przyczynki do dziejów języka polskiego. Serya pierwsza, „Rozprawy Akademii Umiejętności. Wydział Filologiczny”, Ser. 3, t. 2 (47), Kraków 1910, s. 337-385. Brückner A., Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa 1985. Brückner A., Kazania średniowieczne, cz. 1-3, Kraków 1895. Brückner A., Literatura religijna w Polsce średniowiecznej, t. 1-3, Warszawa 1902. Brückner A., Źródła do dziejów literatury i oświaty polskiej. I. Kazania
średnio wieczne, „Biblioteka Warszawska” 1891, R. 51,1.1, s. 241-258. Brückner A., Drobne zabytki języka polskiego XV w. Pieśni. Modlitwy. Glosy, „Rozprawy Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności” 1896, t. 25, s. 206-291. Bryja B., Nauka Teologów Polskich o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny do ukazania się Konstytucji Papieża Aleksandra VII Sollicitudo (1661), „Summarium” 1990,1.19, s. 63-84. Brzeziński D., Leszkiewicz B., Zapiski liturgiczne w kodeksach Biblii Płockiej z XII wieku. Studium źródłoznawcze i edycja tekstu, Płock 2005 (oraz „Acta Mediaevalia” 2005,1.18, s. 137-153). Brzeziński W., Relacje między rodzicami a dziećmi w piśmiennictwie dydaktyczno-moralizatorskim późnego średniowiecza (na przykładzie De Prole et Regimine Filiorum Konrada Bitschina), w: Odpowiedzialność
280 Bibliografia za wychowanie. Kontekst edukacyjno-historyczny, red. I, Błaszczyk i N. Smetanski Iwanowicz, Bydgoszcz 2010, s. 117-133. Buturain L. Μ., ‘Beholding’ the Virgin Mary in Imitatio Mariae: Meditationes Vitae Christi’s Spiritual Exercises for Sacramental Seeing of the Annuncia tion, w: Medieval Franciscan Approches to the Virgin Mary. Mater Misericordiae, Sanctissima et Dolorosa, red. S. J. McMichel, K. Wrisley Shelby, Leiden-Boston 2019 (The Medieval Franciscans, vol. 16), s. 227-251. Bylina S., Chrystianizacja wsi polskiej u schyłku średniowiecza, Warszawa 2002. Bylina S., Cuda we własnej parafii. Trzy wielkopolskie kulty pielgrzymkowe ze schyłku średniowiecza, w: Źródło. Teksty o kulturze średniowiecza ofiaro wane Bronisławowi Geremkowi, red. W. Brojer, Warszawa 2003, s. 165-186. Bylina S., Hussitica, Warszawa 2007. Bylina S., Kultura ludowa a pismo w Polsce średniowiecznej, w: Kultura piśmienna średniowiecza i czasów nowożytnych. Problemy i konteksty badawcze, „Res Historica”, z. 3, red. P. Dymel, B. Trelińska, Lublin 1998, s. 23-36. Bylina S., Nowa dewocja, postawy wiernych i kult maryjny w Europie Środko wej późnego średniowiecza, „Studia Claromontana” 1984, t. 5, s. 110-126. Bylina S., Religijność późnego średniowiecza. Chrześcijaństwo a kultura trady cyjna w Europie Środkowo-Wschodniej, Warszawa 2010. Bylina S., Święci w polu, na łące i w lesie. Średniowieczne cisiojany polskie i czeskie, w: Człowiek i przyroda w średniowieczu i we wczesnym okresie nowożytnym, red. W. Iwańczak, K. Bracha, Warszawa 2000, s. 45-54. Chomik P., Kult ikon Matki Bożej w
Wielkim Księstwie Litewskim wXVI-XVIll wieku, Białystok 2003. Ciszewski S., Ognisko. Studyum etnologiczne, Kraków 1903. Clanchy Μ., Did Mothers Teach their Children to Read?, w: Motherhood, reli gion, and society in medieval England, 400-1400, red. C. Leyser, L. Smith, Farnham 2011, s. 129-154. Clayton Μ., The Transitas Mariae: The Tradition and its Origins, „Apocry pha” 1999,1.10, s. 74-98. Cohen G., La Sainte Vierge dans la Littérature françaises au Moyen Âge, w: Maria. Études sur la Sainte Vierge, red. H. du Manoir, t. 2, Paris 1952, s. 17-46. Corbari E., Vernacular Theology. Dominican Sermons and Audience in late Medieval Italy, Berlin-Boston 2013 (Trends in Medieval Philology, vol. 22). Costard Μ., Schiewer H.-J., Breuer W., Predigten, w: Marienlexikon, է. 5, red. R. Bäumer, L. Scheffczyk, St. Ottilien 1993, s. 297-312.
Bibliografia 281 Cruel R., Geschichte der deutschen Predigt im Mittelalter, Darmstadt 1966 (reprint: Detmold 1879). Cummins S. and Stille Μ., Religious Emotions and Emotions in Religion: The Case of Sermons, „Journal of Religious History” 2021, vol. 45, nr 1, s. 3-24. Cunnigham M. B., The Meeting of the Old and the New: the Typology of Mary the Theotokos in Byzantine Homilies and Hymns, w: The Church und Mary papers read at The 2001 Summer Meeting and the 2002 Winter Meeeting of The Ecclesiastical History Society, red. R. N. Swanson, Trowbridge 2004, s. 52-62. Cywiński P., Ślady szamanizmu w religijności wczesnośredniowiecznych Prusów, „Przegląd Historyczny” 2001, t. 92, s. 85-92. Czerniakiewicz J., Spornye voprosy praslavanskoj fonologii, Lublin 2014. Czyż L. Μ., Bukiety zielne, święcone w dniu Matki Boskiej Zielnej, w: Historia leków naturalnych, red. B. Kuźnicka, t. 3, Warszawa 1993, s. 137-141. Czyżewski E, Sakramentalia a pseudosakramentalia (na wybranym materiale z zakresu meteorologii ludowej), w: Folklor-sacrum-religia, red. J. Bartmiński i Μ. Jasiński-Wojtkowski, Lublin 1995, s. 92-103. Dahmus J. W., A Medieval Preacher and his Sources: Johannes Nider’s use of Jacobus de Voragine, „Archivům Fratrum Praedicatorum” 1988, t. 58, s. 121-176. Dąbrówka A., Średniowiecze. Korzenie, Warszawa 2007. De Bruyne D., L’origine des Processions de la Chandeleur et de Rogations. À propos d'un sermon inédit, „Revue Bénédictine” 1922, t. 34, s. 14-26. De Clerck D. E., Questions de Sotériologie médiévale, „Recherches de Théo logie Ancienne et Médiévale” 1946, R. 13, s. 150-184. De
Maria Numguam Satis: The Significance of the Catholic Doctrines on the Blessed Virgin Mary for All People, red. J. Μ. Gentle, R. L. Fastiggi, Lanham-Plymouth 2009. Degenhart В., Francescos di Giorgio Entwicklung als Zeichner, „Zeitschrift für Kunstgeschichte” 1935, t. 4, nr 3, s. 103-126. Delaruelle E., La pietà popolare nel sec. XT, w: Relazioni del X Congresso Inter nazionale di Scienze Storiche Roma 4-11 sett. 1935, voi. 3: Storia del Medio evo, Firenze 1955 (Biblioteca Storica Sansoni. Nuova Serie 24), s. 309-332 (przedruk: tenże, La piété populaire au Moyen Âge, Turin 1975). Delatte A., Herbarias. Recherches sur le Cérémonial usité chez les Anciens pour la Cueillette des Simples et des Plantes Magiques, Paris 1961. Delcorno C., La Legenda Aurea e la narrativa dei predicatori, w: Jacopo da Voragine. Atti del I Convegno di Studi (Varazze, 13-14 Aprile 1983), Varazze 1986, s. 29-49.
282 Bibliografia Delcorno C., Liturgie et art de bien prêcher, w: Prédication et liturgie au Moyen Âge. Études réunies, red. N. Bériou, F. Morenzoni, Turnhout 2007 (Biblio thèque d’histoire culturelle du Moyen Âge), s. 201-221. Delumeau ]., Skrzydła anioła. Poczucie bezpieczeństwa w duchowości czło wieka Zachodu w dawnych czasach, Warszawa 1998. Dempsay Douglass E. J., Justification in late medieval Preaching. A Study ofJohn Geiler of Keisersberg, Leiden 1966 (Studies in medieval and refor mation thought, ed. H. A. Oberman, vol. 1). Deptuła C., Z zagadnień historii kultu maryjnego w Polsce, „Ateneum Kapłań skie” i960, t. 60, nr 3, s. 392-419. Deug-Su L, La festa della Purificazione in Occidente (secoli ІѴ-ѴШ), „Studi Medievali” 1974, voi. 15, fase. 3, s. 143-216. Dictionnaire de Spiritualité, t. io, Paris 1977. Dictionnaire de théologie catholique, 1.1, 9, Paris 1908,1927. Die deutsche Literatur des Mittelalters. Verfasserlexikon, t. i-ii, red. K. Ruh, W. Schröder, B. Wachinger, F.-J. Worstbroch, Berlin-New York 1978-2004. Dlugosz-Kurczabowa К., Słownik etymologiczny języka polskiego, Warsza wa 2003. Długosz-Kurczabowa K., Wielki słownik etymologiczno-historyczny języka polskiego, Warszawa 2008. Dobrowolski P. T., Wincenty Ferrer. Kaznodzieja ludowy późnego średniowie cza, Warszawa 1996. Dobrzeniecki T., Legenda średniowieczna w piśmiennictwie i sztuce — Chrystofania Marii, w: Średniowiecze. Studia o kulturze, t. 2, red. J. Lewański, Wrocław 1965, s. 7-131. Dobrzeniecki T., Łacińskie źródła „Rozmyślania przemyskiego’’, w: Średniowiecze. Studia o kulturze, t. 4, red.
J. Lewański, WrocławKraków 1969, s. 196-521. Dölger J., Beiträge zur Geschichte der Kreuzzeichens, Teil 1-37, „Jahrbuch für Antike und Christentum” 1958-1967, R. 1-10. Domański J., Niepokalane Poczęcie najświętszej Maryi Panny, w: Gratia plena. Studia teologiczne o Bogurodzicy, red. B. Przybylski, Poznań-Lublin 1965, s. 189-229. Domański J., Życie kontemplacyjne i życie aktywne, w: tenże, Schola styka i początki humanizmu iv myśli polskiej XV wieku, Warszawa 2011, s. 241-274. Donadieu-Rigaut D., Les orders religieux et le manteau de Marie, „Cahiers de recherches médiévales (Xlll-XVe s.)” 2001, vol. 8, s. 107-134. Dondaine A., Le Dominicain français Jean de Mailly et la Légende dorée, „Archives d’histoire dominicaine” 1946, vol. 1, s. 53-102.
Bibliografia 283 Drag Hale R., Imitatio Mariae: Motherhood Motifs in Devotional Memoirs, „Mystics Quarterly” 1990, vol. 16, No. 4, s. 193-203. Drzyżdżyk S., Niepokalane poczęcie Maryi jako problem teologiczny w okresie scholastyki, „Teologia w Polsce” 2009, t. 3,1, s. 63-87. Dublanchy E., Marie médiatrice, w: Dictionnaire de theologie catholique, t. 9, Paris 1927, s. 2389-2409. Du Cange, Glossarium mediae et infimae latinitatis, t. ι-ίο, Niort 1883-1887, http://ducange.enc.sorbonne.fr/ [dostęp: 3.04.2019] Dukova U., Zur Frage des iranischen Einflusses auf die slavische mythologische Lexik, „Zeitschrift für Slavistík” 1979, t. 24, s. 11-16. Dumézil G., La medicine et les trois fonctions, „Magazine Littéraire” 1986, nr 229, s. 36-39. Dziewanowski W., Tarcza, „Broń i Barwa” 1934, որ 4, տ. 72-78. Eckstein F., Honig, w: HddA, t. 4, Berlin-New York 1987, szp. 289-310. Effenberger E., Maria als Vermittlerin und Fürbitterin. Zum Marienbild in der spätantiken und frühbyzantinischen Kunst Ägyptens, w: Presbeia Theothokou. The Intercessory Role of Mary across Times and Places in Byzantium (qth-gth Century), red. L. M. Peltomaa, A. Külzer, P. Allen, Wien 2015, s. 49-108. Eliade Μ., Traktat o historii religii, Warszawa 1966. Eliade Μ., Historia wierzeń i idei religijnych, 1.1, Warszawa 1988. Eliade Μ., Sacrum, mit, historia, Warszawa 1993. Elżanowska Μ., Władysław z Gielniowa — poeta polskiego średniowie cza, w: Nurt religijny w literaturze polskiego średniowiecza i renesansu, red. S. Nieznanowski, ]. Pelc, Lublin 1994, s. 143-169. Emmerson R. К., Antichrist in the Middle Ages: A Study
of medieval Apocalyp ticism, Art and Literature, Seattle 1981. Emmerson R. K., Introduction. The Apocalypse in Medieval Culture, w: tenże, В. McGinn, The Apocalypse in the Middle Ages, Cornell University Press 1992, s. 293-332. Encyklopedia biblijna, red. P. J. Achtemeier, Warszawa 1999. Evdokimov P., Prawosławie, Warszawa 1986. Faeber R., La tradition litteraire de la dormition et de [’assumption de Marie en Anglais ancien, „Apocrypha” 1999,1.10, s. 99-138. Ferenc-Szydelkowa E., Rok kościelny a polskie tradycje, Poznań 1988. Fijałek J., Nasza nauka krakowska o Niepokalanem Poczęciu N. P. Maryi w wiekach średnich, „Przegląd Polski” 1900, R. 34, Kwartał 4 (kwiecieńczerwiec), 1.136, s. 420-485. Filipowiak W., Słowiańskie wierzenia pogańskie u ujścia Odry, w: Wierzenia przedchrześcijańskie na ziemiach polskich, red. Μ. Kwapiński, H. Pająk, Gdańsk 1993, s. 19-46.
284 Bibliografia Fin J., L’immacolata Concezione di Maria negli scritti e nella predicazione di san Bernardino da Siena, Roma 1954. Fleith B., „De Assumptione Beate Virginis Marie. Quelques réflexions autour du compilateur Jacques de Voragine”, w: De la sainteté à l’hagiographie: genèse et usage de la Légende dorée, red. B. Fleith et F. Morenzoni, Genève 2001 (Publications romanes et françaises, vol. 229), s. 41-73. Flint V. I. J. The Rise ofMagic in Early medieval Europe, Princeton, New J ersey 1991. Florkowski E., Nauka Stanisława z Łowicza o Niepokalanym Poczęciu Najśw. Maryi Panny, „Collectanea Theologica” 1954, t. 25/3, s. 399-421. Forbes T. R., Midwifery and Witchcraft, „Journal of the History of Medicine” 1962,1.17, s. 264-283. Forstner D., Świat symboliki chrześcijańskiej, Warszawa 1980. Francone A., The Virgin Mary in Latin and German Sermons of Berthold of Regensburg, w: Medieval Franciscan Approches to the Virgin Mary. Mater Misericordiae, Sanctissima et Dolorosa, red. S. J. McMichel, K. Wrisley Shelby, Leiden-Boston 2019 (The Medieval Franciscans, vol. 16), s. ЗЗ7-365· Frank W. 1., Femina est mas occasionatus. Deutung und Folgerung bei Thomas von Aquin, w: Der Hexenhammer. Entstehung und Umfeld des Malleus maleficarum von 148y, red. P. Segl, Köln-Wien 1988, s. 71-108. Franz A., Die kirchlichen Benediktionen im Mittelalter, t. 1-2, Freiburg im Breisgau 1909. Freudenthal H., Feuer, w: HddA, t. 2, Berlin-New York 1987, szp. 1389-1402. Friethoff, De alma socia Christi Mediatoris, Romae 1936 (Institutům Pontificium Internationale Angelicum de Urbe). Fulton Brown R.,
From Judgment to Passion: Devotion to Christ and the Virgin Mary, 800-1200, Columbia University Press 2002. Fulton Brown R., Mary and the Art ofPrayer: The Hours of the Virgin in Medi eval Christian Life and Thought, Columbia University Press 2017. Gaffuri L., Verginità e modelli religiosi nei sermoni mariani del domeni cano Bartolomeo da Breganze, „Cristianesimo nella storia” 1991, voi. 12, s. 29-50. Gaffuri L., La predicazione domenicana su Maria (il secolo ХШ), w: Gli studi di mariologia medievale. Bilancio storiografico, a cura di C. Μ. Piastra, Firenze 2000 (Millennio Medievale 19, Atti di convegni 6), s. 193-215. Ganszyniec R., Eucharystia w wierzeniach i praktykach ludu, „Lud” 1959, t. 44, s. 75-117. Gay-Canton R., Entre dévotion et teologie scolastique. Réceptions de la contro verse médiévale autour de l’Immaculée Conception, en pays germaniques,
Bibliografia 285 Turnhout 2011 (Bibliothèque d’histoire Culturelle du Moyen Âge, 11. Collection dirigée par N. Bériou et Fr. Morenzoni). Gąssowska Μ., Religijność ludowa Inflant z XV w., w: Zbožnost středověku, red. Μ. Nodi, К. Bracha, J. Hrdina, P. Kras, Praha 2007 (Colloquia mediaevalia Pragensia, 6), s. 157-173. Geith Κ.-E., Die Abreviatio in gestis et miraculis sanctorum von Jean de Mailly als Quellen der ‘Legenda Aurea’, „Analecta Bolandiana” 1987, t. 105, s. 209-302. Geremek B., Słowiańskie nazwy miesięcy: międzyfolklorem a historią, w: Cultus et cognitio. Studia z dziejów średniowiecznej kultury, red. S. K. Kuczyński, Warszawa 1976, s. 151-160. Geremek B., Człowiek i czas: jedność kultury średniowiecznej, w: Kultura Polski średniowiecznej X-X111 w., red. T. Dowiat, Warszawa 1985, s. 432-482. Gieysztor A., Sprawca piorunów w mitologii słowiańskiej, w: Ars historica. Prace z dziejów powszechnych i Polski, Poznań 1976, s. 155-161. Gieysztor A., Mitologia Słowian, Warszawa 2006. Giżbert W., Chwasty w znaleziskach archeologicznych, „Przegląd Archeolo giczny” 1971,1.19/20, R. 43-45, s. 17-35. Gloger Z., Rok polski wżyciu, tradycji i pieśni, Warszawa 1900. Gotyckie malarstwo ścienne w Polsce, red. A. Karłowska-Kamzowa, Poznań 1984. Gonnelle R., Sens et usage ď ‘apocryphus’ dans la ‘Légende dorée’, „Apocrypha” 1994, vol. 5, s. 189-210. Gobi P., Geschichte der Katechese im Abendlande vom Verfalle des Katechumenats bis zum Ende des Mittelalters, Kempten 1880. Górski К., Od religijności do mistyki. Zarys dziejów życia wewnętrznego w Polsce. Część pierwsza 966-1795, Lublin
1962. Górski K., Uwagi o „Rozmyślaniach dominikańskich” na tle prądów religij nych XV i początku XVI wieku, w: Średniowiecze. Studia o kulturze, t. 2, red. J. Lewański, Warszawa 1965, s. 316-318. Górski T., Dzieje polskiej floty od Kazimierza Jagiellończyka do Augusta li Mocnego, Gdańsk 2007. Grabmann Μ., Schönheit Marias des seligen Jakobs von Voragine, „Divus Thomas” 1949, t. 27, s. 87-102. Granat W., Chrystus odkupiciel i Kościół-jego mistyczne ciało, Lublin i960 (Dogmatyka katolicka, t. 4). Granat W., Dogmatyka katolicka. Synteza, Lublin 1967 (Dogmatyka kato licka, t. 9). Greimas A. J., O bogach i ludziach. Studia o mitologii litewskiej, Kęty 2007. Gręś S., Polska bibliografia mariologiczna (1945-2005), Niepokalanów 2004. Grimm ]., Deutsche Mythologie, 1.1-3, Berlin 1875-1878 (Reprint: Graz 1968).
շ86 Bibliografia Grudziński К., Najstarsze zabytki rękopiśmienne języka polskiego w zbiorach bernardyńskich (do połowy XVI w.), ABMK1962, t. 4, s. 357-361. Grzeszczak J., Joachim z Fiore. Średniowieczny przyczynek do teologii dziejów, Poznań 2006 (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Wydział Teolo giczny. Studia i materiały, t. 87). Grzybkowski A., Wariant ikonograficzny Assunty z kobiecą maską lunarną, w: Sztuka i ideologia XV wieku, red. P. Skubiszewski, Warszawa 1978, s. 441-459· Grzybkowski A., Geneza kolosa malborskiego, w: tenże, Między formą a znaczeniem. Studia z ikonografii architektury i rzeźby gotyckiej, Warszawa 1997, s. 168-184. Grzybkowski A., Maria z Dzieciątkiem na półksiężycu z kobiecą maską lunarną, w: tenże, Między formą a znaczeniem. Studia z ikonografii archi tektury i rzeźby gotyckiej, Warszawa 1997, s. 246-261. Guldan E., Eva und Maria. Eine Antithese als Bildmotiv, Graz-Köln 1966. Gustawicz B., Podania, przesądy, gadki i nazwy ludowe w dziedzinie przyrody, cz. 2. Rośliny, w: Zbiór wiadomości do antropologii krajowej, t. 6, Kraków 1882, s. 201-317. Haimerl F. X., Mittelalterliche Frömmigkeit im Spiegel der Gebetbuchliteratur Süddeutschland, München 1952. Hain Μ., Burchard von Worms (1025) und Volksglaube seiner Zeit, „Hessische Blätter für Volkskunde” 1956, t. 47, s. 39-50. Hain S., Wincenty Kot prymas Polski 1416-1448, Poznań 1948 (PTPN. Prace Komisji Teologicznej, t. 3, z. 2). Halama O., Otázka svätých v české reformaci, Brno 2002. Hale R. D., The „Silent” Virgin: Marian Imagery in the Sermons of Meister Eckhart and Johannes Tauler, w: Medieval
Sermons and Society: Cloister, City, University. Proceedings of International Symposia at Kalamazoo and New York, Louvain-la-Neuve 1998 (Federation Internationale des Insti tuts d’Etudes Medievales. Textes et Etudes du Moyen Âge, 9), s. 77-94. Handbuch der Marienkunde, red. W. Beinert, H. Petri, Regensburg 1984. Hanuš 1. J., Bájeslovný kalendář slovanský: čili, Pozůstatky pohanskosvátečných obřadův, Praha i860. Harmening D., Aus „tieferer Schicht des Volksbewusstseins”, „Bayerisches Jahrbuch für Volkskunde” 1994, t. 9, s. 137-150. Harmening D., Superstitio. Überlieferungs- und theoriegeschichtliche Untersu chungen zur kirchlich- theologischen Aberglaubensliteratur des Mittelalters, Berlin 1979. Harmening D., Wörterbuch des Aberglaubens, Stuttgart 2005. Harper ]., Formy i układ liturgii zachodniej odXdoXVIII wieku, Kraków 2002.
Bibliografia 287 Hartinger W., Mariahilf-Verehrung, w: Marienlexikon, t. 4, red. R. Bäumer, L. Scheffczyk, St. Ottilien 1992, s. 300-301. Hasenohr G., La vie quotidienne de la femme vue par l’Eglise: l’enseignement des journées chrétiennes du Moyen Age, w: Frau und mittelalterlichen Alltag, „Veröffentlichungen des Instituts für mittelalterliche Realienkunde Österreichs” 1986, t. 9, s. 91-101. Hauke Μ., Introduction to Mariology, Washington 2021. Heizmann W., Fenriswolf, w: Dämonen. Monster. Fabelwesen, red. U. Müller, W. Wunderlichs, St. Gallen 1999 (Mittelalter Mythen, Bd. 2), s. 229-255. Heizmann W., Lein(en) und Lauch in der Inschrift von Fløksand und im VqIsü páttr, w: Germanische Religionsgeschichte. Quellen und Quellenprobleme, red. H. Beck, D. Ellmers, K. Schier, Berlin und N. York 1992, s. 365-395. Hensel W., Słowiańszczyzna wczesnośredniowieczna, Poznań 1987 (IV wyd.). Henslowa Μ., Z badań nad wiedzą ludową o roślinach, „ Slavia Antiqua” 1976, t. 23, s. 229-251; tamże, 1977, t. 24, s. 163-212; tamże, t. 25,1978, s. 215-319; tamże, t. 26,1979, s. 239-291. Hofer J., Johannes Kapistranus. Ein Leben im Kampf um die Reform der Kirche, t. 2, Heidelberg 1964. Hołyńska-Branowa T., Ukrańskie nazwy miesięcy na tle ogólnosłowiańskim, Wrocław-Kraków 1969 (Prace Językoznawcze, 51). Horst U., Diskussion um die Immaculata-Conceptie im Dominikaner orden, Paderborn 1987 (Veröffentlichungen des Grabmann Institutes zur Erforschung der Mittelalterlichen Theologie und Philosophie, n. F. 34). Informator o polonikach w zbiorach rękopiśmiennych Lwowskiej Narodowej Naukowej Biblioteki
Ukrainy im. Wasyla Stefanyka. Część I. Zbiory Biblio teki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich zinwentaryzowane przed 1945 r., opr. Μ. Matwijów, E. Ostromęcka, Wrocław 2010. Inwentarz rękopisów do połowy XVI wieku w zbiorach Biblioteki Narodowej, red. J. Kaliszuk, S. Szyller, Warszawa 2012. Iribarren L, The cult ofthe marriage ofJoseph and Mary: the shaping ofdoctri nal novelty in Jean Gerson’s Josephina (1414-iy), w: Individuals and Institu tions in Medieval Scholasticism, red. A. Fitzpatrick, J. Sabapathy, London 2020, s. 253-268. Ivanov V. V, Toporov V. N., Issledovanija v oblasti slavjanskich drevnostej. Leksičeskie i frazeologičeskie voprosy rekonštrukcii tekstov, Moskva 1974. Ivanov V. V., Toporov V. N., Slavjanskije jazykovyje modelirujuščije semiotičeskije sistemy (drevnij period), Moskva 1965. Izbicki Th. Μ., Pyres of Vanities: Mendicant Preaching on the Vanity of Women and Its Lay Audience, w: De ore Domini: Preacher and Word in the Middle Ages, red. Th. L. Amos, E. A. Green, B. Μ. Kienzle, Kalamazoo 1989, s. 211-234.
288 Bibliografia Jagić V., Entstehungsgeschichte der kirchenslavischen Sprache, Berlin 1913. Jakobson R., Średniowieczne parodyjne misterium (staroczeski Ungüentarías), w: tenże, W poszukiwaniu istoty języka, t. 2, Warszawa 1989, s. 281-309. Janowska В., Wychowanie dziewcząt w Polsce średniowiecznej, w: Nauczanie w dawnych wiekach. Edukacja w średniowieczu i u progu ery nowożytnej. Polska na tle Europy, red. W. Iwańczak, K. Bracha, Kielce 1997, s. 199-204. Janus K., Duch Święty w tekstach polskiego średniowiecza o poczęciu Matki Bożej, „Teologia w Polsce” 2014, t. 8/2, s. 127-140. Jaritz G., Bildquellen zur mittelalterlichen Volksfrömmigkeit, w: Volksreligion im hohen und späten Mittelalter, red. P. Dinzelbacher, D. R. Bauer, Pader born 1990, s. 195-242. Jaworski K., Pankiewicz A., Badania archeologiczne na szczycie Gromnika po II wojnie światowej, w: Gromnik. Z dziejów zasiedlenia i zagospodaro wania szczytu, red. K. Jaworski i A. Pankiewicz, Wrocław 2007, s. 79-121. Johnson E. A., Kult maryjny w kościele zachodnim, w: Duchowość chrześcijań ska. Późne średniowiecze i reformacja, red. J. Raitt, В. McGinn, J. Meyendorff, tłum. P. Blumczyński, Kraków 2011, s. 401-422. Joret C., Les Plantes dans l’Antiquité et au Moyen Age, Histoire, Usages et Symbolisme, vol. 1-2, Paris 1897,1904. Jugie Μ., La vie et les œuvres de Jean de Thessalonique. Son témoignage sur les origines de la fête de l’Assomption et sur la primauté de saint Pierre, „Échos d’Orient” 1922, 21, nr 127-128, s. 293-307. Jugie Μ., Assomption de la Sainte Vierge, w: Maria. Étude sur la Sainte Vierge, vol. i, red.
H. de Manoir, Paris 1949, s. 619-658. Jungbauer G., Februar, w: HddA, t. 2, Berlin-New York 1987, szp. 1274-1275. Jurkowlaniec G., Chrystus umęczony. Ikonografia w Polsce od XIII do XVI w., Warszawa 2001. Kacprzak Μ. Μ., Z refleksji mariologicznej doby reformacji. Trzy nauki na dzień Nawiedzenia Maryi Panny: Rej-Wujek-Skarga, „Odrodzenie i Reforma cja” 2011, t. 55, s. 27-64. Kaňák Μ., Milicz Kroměříže, Praha 1975. Kaestli J.-D., Le protévangelie de Jacques latin dans l’homelié Inquirendum est pour la fête de la Nativité de Marie, „Apocrypha” 2001,1.12, s. 99-153. Kaliszuk J., Codices deperditi. Średniowieczne rękopisy łacińskie Biblioteki Narodowej utracone w czasie II wojny światowej, 1.1-3, Wrocław 2016. Kaliszuk J., Kolekcje kaznodziejskie Jana Hieronima Sylwana z Pragi w przed wojennych zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie, w: Česko-polské kazatelské vztahy ve středověku, red. К. Bracha, Μ. Nodi, Praha 2016 (Colloquia mediaevalia Pragensia, 16), s. 99-118. Kammeier-Nebel A., Wenn eine Frau Kräutertränke zu sich genommen hat, um nicht zu empfangen. Geburtenbeschränkung im frühen Mittelalter,
Bibliografia 289 w: Mensch und Umwelt im Mittelalter, red. B. Herrmann, Stuttgart 1987, s. 65-73. Karpluk Μ., Słownik staropolskiej terminologii chrześcijańskiej, Kraków 2001. Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 3: Województwo kieleckie, red. J. Z. Łoziń ski, B. Wolff, z. 4: powiat kielecki, red. T. Przypkowski, Warszawa 1957. Kejř ]., Kvodlibetni disputace na pražské univerzite, Praha 1971. Kelly J. N. D., Początki doktryny chrześcijańskiej, Warszawa 1988. Kieckhefer R., Magic in the Middle Ages, Cambridge 1990. Kielar P., Polemika Piotra Wichmana z Mikołajem Turgaw na temat nabożeństwa do Imienia jezus, w: Studia nad historią dominikanów w Polsce 1222-1972, red. J. Kłoczowski, 1.1, Kraków 1975, s. 392-4x9. Kiersnowski R., Niedźwiedzie i ludzie w dawnych i nowszych czasach, Warszawa 1990. Kiersnowski R., Rośliny uprawne i pożywienie roślinne w Polsce wczesnofeudalnej, KHKM1954, t. 2, s. 346-387. Klapper J., Das Gebet im Zauberglauben des Mittelalters, MsGV 1907, t. 9, z. 18, s. 5-41. Klapper ].,Alte Arzneibücher, MsGV 1905, t. 7, z. 13, s. 22-29. Klapper J., Altschlesische Schutzbriefe und Schutzgebete, MsGV 1929, t. 30, s. 134-179· Klapper J., Der Erfurter Kartäuser Johannes Hagen. Ein Reformtheologe des iļ. Jahrhunderts, „Erfurter Theologische Studien” i960, t. 9, s. 48-53. Klapper J., Nikolaus von Kosel. Oberschlesische Kulturam Begin des 15. Jahrhun derts, MsGV 1937, t. 36, s. 1-106. Klapper )., Volkskundliches in altschlesischen Gebetbüchern, MsGV 1916,1.18, s. 34-70. Klawek A., Etymologia imienia Maria, „Polonia Sacra” 1948, R. 1, s. 176-184. Klawek A., Imię
Maria, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 1951, R. 4, s. 56-58. Klimaszewska J., Zakazy magiczne związane z rokiem obrzędowym w Polsce, „Etnografia Polska” 1961, t. 4, s. 127-128. Klinger W., Doroczne święta ludowe a tradycja grecko-rzymska, Kraków 1931. Kliś Z., Paruzja. Przedstawienia Sądu Ostatecznego w sztuce średniowiecznej Europy Środkowej, Kraków 1999. Kłoczowski J., Sens społeczny polskiej maryjności, w: tenże, Chrześcijaństwo i historia, wokół nurtów reformy chrześcijańskiej ѴШ-ХХ w., Kraków 1990, s. 242-256. Knapiński R., Od Pokrowy do Płaszcza Opieki. Przeobrażenia motywu ikonograficznego Mater Misericordiae, „Studia Warmińskie” 2002, t. 39, s. 131-160. Knapiński R., Titulus ecclesiae. Ikonografia wezwań współczesnych kościołów katedralnych w Polsce, Warszawa 1999.
290 Bibliografia Kořán L, Život našich gotických Madon, „Umění” 1989, t. 37, s. 193-217. Kořán L, Nobilitace a rustikalizace našich gotických Madon, „Český Lid” 1992, t. 79, s. 309-321. Kobielus S., Bestiarium chrześcijańskie, Warszawa 2002. Kochaniewicz В., Il nuovo „Transitas Mariae" e la „Legenda Aurea” di Giacomo da Varazze OP, „Angelicum” 2005, t. 82, s. 889-929 (wersja polska: O nowym łacińskim apokryfie Transitas Mariae, „Salvatoris Mater” 2006, t. 8/1/2, s. 339-386). Kochaniewicz B., Niepokalane poczęcie w średniowieczu, „Salvatoris Mater” 2001, nr i, s. 349-361. Kochaniewicz В., Średniowieczni dominikanie o Matce Bożej. Wybrane zagad nienia, Kraków 2008. Kochaniewicz B., „Stabat mater dolorosa iuxtacrucem Filii”, w pismach domini kanów Xlll-XV ահ, „Salvatoris Mater” 2004, t. 6, z. 2, s. 51-67. Koehler Th., Le vocabulaire de la „misericordia” dans la dévotion mariale du moyen-age latin: de saint Bonaventure à Gerson, w: De cultu mariano saeculis XII-XV. Acta Congressus Mariologici-Mariani Internationalis Romae anno 1975 celebrati, t. 4: De cultu mariano apud scriptore ecclesiasticos saeculis XII-XV, Romae 1980, s. 313-330. Koester H. Μ., Baumeister F., Name Martens, w: Marienlexikon, t. 4, red. R. Bäumer, L. Scheffczyk, St. Ottilien 1992, s. 581-582. Kolář R, Milícs Sermo de die novissimo in Its European Context, w: The Bohe mian Reformation and Religious Practice, vol. 5, cz. 1, red. Z. V. David, D. R. Holeton, Prague 2004, s. 57-63. Kolberg O., Przysłowia, Warszawa 1967. Kołacz-Chmiel Μ., Mutier honesta et laboriosa. Kobieta w rodzinie chłopskiej
późnośredniowiecznej Małopolski, Lublin 2018. Kopeć J. ]., Męka Pańska w religijnej kulturze polskiego średniowiecza. Studium nad pasyjnymi motywami i tekstami liturgicznymi, Warszawa 1975 (Textus et studia., vol. 3). Kopeć J. ]., Współczesna maryjność polska i jej związki z modelami religijno ści XVi XVI wieku, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 1983, t. 30, z. 6, s. 125-144. Kopeć J. J., Gromnica, w: Encyklopedia katolicka, t. 6, Lublin 1993, s. 180-183. Kopeć J. J., Gromniczna Matka Boska, w: Encyklopedia katolicka, t. 6, Lublin 1993, s. 184-186. Kopeć J. J., Bogarodzica w kulturze polskiej XVI wieku, Lublin 1997. Kopeć J. J., Błogosławieństwo ziół i kwiatów w uroczystość Wniebowzię cia Najświętszej Maryi Panny, „Roczniki Teologiczne” 1998, t. 45, z. 8, s. 393-401·
Bibliografia 29I Kopičková В., Historické prameny k studiu postavení ženy v české a moravské středověké společnosti, Praha 1992 (Opera Instituti Historici Pragae. Práce Historického Ústavu ČAV. Monographia A-4). Korányi К., Czary i gusła przed sądami kos'cielnymi w Polsce w XV i w pierwszej połowie XVI wieku, „Lud” 1927, t. 26, s. 1-25. Korányi К., Czary iv postępowaniu sądowem, „Lud” 1926, t. 25, s. 9-14. Kostowski ]., Sztuka śląska wobec husytyzmu. Późnogotyckie świadectwa malarskie, „Artium Quaestiones” 1991, է. 5, s. 29-59. Kostowski J., „Capistranus triumphans”. Z badań nad wczesną ikonografią świętych Bernardyna ze Sieny i Jana Kapistrana na północ od Alp, „Biule tyn Historii Sztuki” 1995, R. 57, nr 1-2, s. 119-130. Kostowski J., „Contra heréticos hussitas”. O niektórych aspektach stylu pięk nego na Śląsku i w krajach sąsiednich, „Biuletyn Historii Sztuki” 1998, t. 60, nr 3-4, s. 572-576. Kostowski J., Die Kunst der Spätgotok und der Hussitismus. Einige Forschungsprobleme, w: The Bohemian Reformation and Religious Practice, vol. 5, cz. 2, red. Z. V. David, D. R. Holeton, Prague 2004, s. 267-284. Kostowski J., Świątynie klasztorne bernardynów jako wyraz idei Kościoła Walczącego i Triumfującego. Ich architektura i wyposażenie, w: Civitas et ecclesia. Kościół i życie religijne w mieście średniowiecznym, red. H. Mani kowska, H. Zaremska, Warszawa 2002 (Colloquia mediaevalia varsoviensia, t. 3), s. 81-102. Kostowski}., Die sogennante „Devotio moderna” in Schlesien. Die Zeugnisse der spätgotischen Malerei, w: Die „Neue Frömmigkeit” in Europa im Spät mittelalter, red. Μ.
Derwich, Μ. Staub, Göttingen 2004 (Veröffentli chungen des Max-Planck-Instituts für Geschichte, t. 205), s. 151-169. Kostrzewski J., Kultura prapolska, Poznań 1949. Köster H. Μ., „De Maria nunquam satis”. Werfand, was bedeutet diese Formel?, „Marian Library Studies” 1987-1991, t. 17/23, s· 617-632 (Combined Volume). Kott Fr. Š., Příspěvkyk česko-německěmu slovníku zvláště grammaticko-fraseologickému, Praha 1896 (Archiv pro lexikografii a dialektologii. Ill Třída České Akademie Císaře Františka Josefa pro vědy, slovesnost a umění, čislo 1). Kowalczyk Μ., Belcarzowa E., Wysocka F., Glosy polskie Jakuba z Piotrkowa i innych autorów w rękopisach Biblioteki Jagiellońskiej, „Biuletyn Biblio teki Jagiellońskiej” 1973, R. 23, s. 79-115. Kowalczyk Μ., Wierzenia pogańskie za pierwszych Piastów, Łódź 1968. Kowalik A., Kosmologia dawnych Słowian. Prolegomena do teologii politycznej dawnych Słowian, Kraków 2004.
292 Bibliografia Kowalski P. A., Słowiański rytuał tuszenia ognia i jego ślad w reliktach średnio wiecznego Gdańska, w: tenże, Antropologia zamierzchłych znaczeń, Toruń 2014, s. 255-260. Kowalski W., Średniowieczne i wczesnonowożytne inskrypcje na dzwonach północno-zachodniej Małopolski, w: Inskrypcje toruńskie, red. I. Sawicka, Toruń 1999, s. 25-45. Kozioł Μ., „Gość w czerwonym płaszczu.” Pogańskie i chrześcijańskie elementy w ludowym stereotypie ognia, „Akcent” 1986, nr 4, s. 48-49. Kozłowska-Budkowa Z., Płockie zapiski o cudach z roku 1148, KH1930, t. 44, s. 341-З48. Krupa P., Une grave querelle. L’Université de Paris, les mendiants et la Concep tion Immaculée de la Vierge (1387-1390), Warszawa 2013 (Biblioteka Insty tutu Tomistycznego). Krzysztofik Μ., Studium z dziejów krakowskich kalendarzy astrologicznych XVII wieku. Almanachy Stanisława Słowakowica jako podstawa uogólnień, Kraków 2010. Krzyżanowski J., Mądrej głowie dość dwie słowie. Pięć centuryj przysłów polskich i diabelskich tuzin, 1.1, Warszawa 1975. Kucała Μ., Od „Bogurodzicy” do „Madonny”. Nazywanie Matki Boskiej w historii polszczyzny, w: O języku religijnym. Zagadnienia wybrane, red. Μ. Karpiuk, J. Sambor, Lublin 1988, s. 133-144. Kultura Polski średniowiecznejXIV-XV w., red. B. Geremek, Warszawa 1997. Kumała J., Bibliografia o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny (w języku polskim), http://www.niepokalana.maryja.pl/files/pdf/ tp_bibliografia.pdf) [dostęp: 6.11.2021]. Kumor B., Najśw. Maryja Panna jako patronka kościołów parafialnych w archi diakonacie sądeckim, wojnickim i prepozyturze
tarnowskiej (do końca XVI w.), „Nasza Przeszłość” 1959, t. 9, s. 357-367. Kupisiński Z., Święto Matki Boskiej Gromnicznej w religijności ludowej, „Rocz niki Teologiczne” 2015, t. 62, s. 191-210. Kuźmak K., Kult liturgiczny Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia chrześci jan na ziemiach polskich, Lublin 1976 (Studia z dziejów liturgii w Polsce, t. 2, red. Μ. Rechowicz, W. Schenk), s. 89-125. La Madre di Misericordia e la beatitudine della compassione, „Santa Maria „Regina Martyrům”” 2002, t. 5, nr 15, s. 4-87. Lamy Μ., L’immaculée conception: étapes et enjeux d’une controverse au Moyen-Âge: (Xlle-XVe siècles), Paris 2000 (Collection des études augustiniennes. Série Moyen Âge et temps modernes, 35). Lang B., Unlocked Books. Manuscripts ofLearned Magic in the Medieval Libra ries of Central Europe, The Pennsylvania State University Press 2009.
Bibliografia 293 Lange J., Lageplanter, w: Kulturhistorisk Leksikon for nordisk middelalder, t. π, Kopenhaven 1966, s. 85-102. Lea Bird J., Damietta the Whore, The Purification of the Virgin Mary, and the Crusade Movement, „Medieval Sermon Studies” 2021, vol. 65, s. 3-25. Le Bachelet X., Jugie Μ., Immaculée Conception, w: Dictionnaire du théologie catholique, t. 7, Paris 1922, kol. 845-1218. Lebeda A., Komentarz do Polskiego Atlasu Etnograficznego, t. VI: Wiedza i wierzenia, Wrocław-Cieszyn 2002, s. 135-143. Leclercq J., Chrystus w oczach średniowiecznych mnichów, tłum. Μ. Borkow ska, Kraków 2001 (Źródła monastyczne, t. 25. Opracowania, nr 5, red. Μ. Starowieyski). Lecouteux C., Chasses fantastiques et cohortes de la nuit au Moyen-Âge, Paris 1999. Lecouteux C., Fées, Sorcières et Loups-garous au Moyen-Âge. Histoire du double, Paris 2005. Lee Eden B., Candlemas, w: Medieval Folklore. An Encyclopedia of Myths, Legends, Tales, Beliefs, and Customs, vol. 1, red. C. Lindahl, J. McNamara, J. Lindow, Santa Barbara-Denver-Oxford 2000, s. 131-132. Lehr-Spławiński T., Element prasłowiański w słownictwie polskim, w: Studia historyczne ku czci Stanisława Kutrzeby, t. 2, Kraków 1938, s. 469-481. Leite de Faria F., L’opinion d’Henri de Gand sur la Conception de la Sainte Vierge, „Marianum. Ephemerides Mariologiae” 1954,1.16, s. 290-316. Lemmer Μ., ¡acobus a Voragine, w: Marienlexikon, t. 3, red. R. Bäumer, L. Scheffczyk, St. Ottilien 1991, s. 342-343. Lepicier Μ., Mater Dolorosa. Notes d’histoire, de liturgie et de l’iconographie sur le culte de Notre-Dame des Douleurs, Spa 1948.
Lepówna B., Materialne przejawy wierzeń ludności Gdańska w X-X11I w., „Pomorania Antiqua” 1981,1.10, s. 169-199. Levi D’Ancona Μ., The iconography of the Immaculate Conception in the Middle Ages and early Renaissance, New York 1957 (College Art Associa tion of America in conjunction with the Art bulletin). Lewandowska J., Zagadkowe ślady na murachkościołówwBrodnicy, Lembargu, Lubawie i Nowym Mieście Lubawskim, w: A. Mietz, J. Woźny, taż, Wiara z demonem w tle. Studia nad materialnymi śladami przekazu informacji na ziemiach polskich do schyłku XVIII wieku, Toruń 2008, s. 57-76. Lewicki T., Obrzędy pogrzebowe pogańskich Słowian w opisach podróżni ków i pisarzy arabskich głównie z IX i X wieku, „Archeologia” 1952, t. 5, s. 122-154. Lexikon der Marienkunde, 1.1, red. K. Algermissen, L. Böer, G. Englhardt, C. Peckes, Μ. Schmaus, J. Tyciak, Regensburg 1967.
294 Bibliografia Libera Z., Magiczne sposoby pozyskiwania roślin, w: Historia leków natural nych, red. B. Kuźnicka, t. 2, Warszawa 1989, s. 156-159. Libera Z., Medycyna ludowa. Chłopski rozsądek czy gminna fantazja?, Wrocław 1995. Limberis V., Divine Heiress: the Virgin Mary and the creation of Christian Constantinople, London-New York 2002. Linsenmayer A., Geschichte der Predigt in Deutschland von Karl der Grossen bis zum Ausgange des vierzehnten Jahrhunderts, München 1886. Lissowska A., Antyhusycka misja jana Kapistrana na Śląsku, w: Bernardyni na Śląsku w późnym średniowieczu, red. J. Kostowski, Wrocław 2005, s. 51-63. Litwin ]., Koga elbląska z 1350 r. w świetle znaleziska bremeńskiego, „Budow nictwo Okrętowe” 1975, z. 7, s. 283-286. Longère J., La prédication médiévale, Paris 1983. Longpré E., S. Bernardino de Sienne et le Nom de Jésus, „Archivům Franciscanum Historicum” 1935, t. 28, s. 443-476; t. 29,1936, s. 142-168,443-477; t. 30,1937, s. 170-192. Lubicz R., Glosy polskie zawarte w rękopisie z kazaniami łacińskimi z połowy w. XV-до, „Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności” 1893, t. 5, s. 240-338. Lucchesi Palli E., Hoffscholte L., Darbringung Jesu im Tempel, w: Lexikon der christlichen Ikonographie, 1.1, Rom-Wien 1968, s. 473-477. Lurker Μ., Słownik obrazów i symboli biblijnych, Poznań 1989. Lurker Μ., Leksykon bóstw i demonów, Warszawa 1999. Lutterbach H., Der Christus medicus und die Sanai medici. Das wechselvolle Verhältnis zweier Grundmotive christlicher Frömmigkeit zwischen Spätan tike und Früher Neuzeit, „Saeculum” 1996, R. 47, nr 2, s.
239-281. Łowmiański H., Religia Słowian i jej upadek, Warszawa 1979. Łuczyński Μ., Kognitywna definicja Peruna: Etnolingwistyczna próba rekon strukcji fragmentu słowiańskiego tradycyjnego obrazu świata, „Studia Mythologica Slavica” 2011,1.14, s. 219-230. Maas-Ewerd Th., Darstellung des Herrn, w: Lexikon für Theologie und Kirche, t. 3, Freiburg 1995, s. 27-28. Macek J. Jagellonský věk v českých zemích (1471-1526), 1.1, Praha 1992. Mále E., L’Art religieux de la fin du Moyen-Âge en France, Paris 1922. Małkiewiczówna H., Interpretacja treści XV-wiecznego malowidła ścien nego z Chrystusem w tłoczni mistycznej w krużgankach franciszkańskich w Krakowie, „Folia Históriáé Artium” 1972, t. 8, s. 98-99,132-140. Manikowska H., Religijność miejska, w: Ecclesia et civitas. Kościół i życie reli gijne w mieście średniowiecznym, red. H. Manikowska i H. Zaremska, Warszawa 2002 (Colloquia Mediaevalia Varsoviensia, t. 3), s. 11-34.
Bibliografia 295 Marczewska Μ., Dąb — drzewo zmarłych (Z rozważań nad językowo-kulturowym obrazem dębu), „Etnolingwistyka” 1997/1998, t. 9/10, s. 129-130. Marczewska Μ., Drzewa w języku i w kulturze, Kielce 2002. Marczewska Μ., Osika w ludowym językowym obrazie świata, „Etnolingwi styka” 1995, t. 7, Lublin s. 97-115. Maria, Madre di Misericordia: Monstra te esse matrem. Atti del convegno mariologico, Vicenza, Monte Berico (4-8 maggio 1999), red. P. Di Dome nico, E. Pereito, Padova 2003. Marie. Le culte de la Vierge dans la société médiévale, Etudes réunies par D. logna-Prat, E. Palazzo, D. Russo, Préface de G. Duby, Paris 1996. Marienlexikon, 1.1֊6, red. R. Bäumer, L. Scheffczyk, St. Ottilien 1988-1994. Maringer ]., Fire in Prehistoric Indo-European Europe, „The Journal of the Indo-European Studies” 1976, t. 4, s. i6i֊i86. Martin H., Le metier de prédicateur à la fin du Moyen-Âge. 1550-1520, Paris 1988. Marzell H., Kräuterweihe, w: HddA, t. 5, Berlin-New York 1987, szp. 440-446. Masser A., Bibel und Legendenepik des deutschen Mittelalters, Berlin 1976. Masser A., Bibel, Apokryphen und Legenden. Geburt und Kindheit Jesu in den religiösen Epik des deutschen Mittelalters, Berlin 1969. Matuszak J., Das Speculum exemplorum als Quelle volkstümlicher Glaubens vorstellungen des Spätmittelalters, Siegburg 1967 (Quellen und Studien zur Volkskunde, t. 8). Mayr-Harting H., The Idea of the Assumption ofMary in the West, 800-1200, w: The Church und Mary papers read at The 2001 Summer Meeting and the 2002 Winter Meeeting ofThe Ecclesiastical History Society, red. R. N. Swan son,
Trowbridge 2004, s. 86-in. MazurczakU. Μ., Between Faith and Reason. Pictures of the Virgin Mary et the late Middle Ages and Early Renaissance, w: Obraz i kult. Materiały z Konfe rencji „Obraz i kult”, Lublin 6-8 października 1999, red. M. U. Mazurczak, J. Patryka, Lublin 2002, s. 289-319. Mazurkiewicz R., Deesis. Idea wstawiennictwa Bogarodzicy i św. ]апа Chrzci ciela w kulturze średniowiecznej, Kraków 1994. Mazurkiewicz R., Świętej Trojce Miłośnica. Maryja a Trójca Święta w średnio wiecznym piśmiennictwie polskim, w: Trójca Święta a Maryja. Materiały z sympozjum mariologicznego zorganizowanego przez Polskie Towarzystwo Mariologiczne, Częstochowa 6-8 września 1999 roku, red. T. Siudy, K. Pęk, Częstochowa 2000, s. 319-338. Mazurkiewicz R., „Matka Boga i człowieka". Macierzyństwo Maryi w polskim piśmiennictwie średniowiecznym (przegląd ważniejszych motywów), „Salvatoris Mater” 2000, t. 2, որ շ, s. 157-179.
2ç6 Bibliografia Mazurkiewicz R., Polskie średniowieczne pieśni maryjne. Studia filologiczne, Kraków 2002 (Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodo wej w Krakowie. Prace Monograficzne, nr 338). Mazurkiewicz R., Z dawnej literatury maryjnej: zarysy i zbliżenia, Kraków 2011 (Prace Monograficzne Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, 582). Mazurkiewicz R., Łaciński pierwowzór kazań maryjnych Jana z Szamotu! (Paterka), „Ruch Literacki” 2013, R. 54, z. 1, s. 15-34. Mazurkiewicz R., Panuś K., Wprowadzenie, w: Kazania maryjne, ed. i opr. R. Mazurkiewicz i K. Panuś, Kraków 2014, s. 7-22. Mazurkiewicz R., The Newly Identified Latin Prototype ofthe Marian Homilies of]an ofSzamotuły, „Studia Slavica Hungarica” 2014, t. 59, nr 1, s. 93-112. McAodha L., The Holy Name of Jesus in the Preaching of St. Bernardine of Siena, „Franciscan Studies” 1969, t. 29, s. 37-65. McDevitt Μ., Mary, Motherhood, and Teaching in the Book to a Mother and Chaucer’s ABC, „Marian Studies” 2002, vol. 53, s. 23-42. McMichael S. J., The Virgin Mary Is Taken to the Throne of God: The Assumption of Mary in the Sermons of Bernardino da Siena, w: Medieval Franciscan Approches to the Virgin Mary. Mater Misericordiae, Sanctissima et Dolorosa, red. S. J. McMichel, K. Wrisley Shelby, Leiden-Boston 2019 (The Medieval Franciscans, vol. 16), s. 366-391. McNelly Kearns C., The Virgin Mary, Monotheism, and Sacrifice, Cambridge 2008. Medieval Folklore. An Encyclopedia of Myths, Legends, Tales, Beliefs, and Customs, vol. i, red. C. Lindahl, J. McNamara, J. Lindow, Santa BarbaraDenver-
Oxford 2000. Meier Th., Die Gestalt Marias im geistlichen Schauspiel des deutschen Mittelalters, Berlin 1959. Mellon J., The Virgin Mary in the Perceptions of Women: Mother, Protector and Queen Since the Middle Ages, London 2008. Meo S., Maria „Mater Misericordiae”, w: „Dives in misericordia”. Commento all’Enciclica di Giovanni Paolo 11, Brescia-Vaticano 1981, s. 443-461. Mertens V., Das Predigtbuch des Priesters Konrad. Überlieferung, Gestalt, Gehalt und Texte, München 1971. Michalak J., Zarys liturgiki, Plock 1939. Michalowska T., Średniowiecze, Warszawa 1995. Michelson E., Bernardino of Siena Visualizes the Name of God, w: Speculum Sermonis. Interdisciplinary Reflections on the Medieval Sermon, red. G. Donavin, C. J. Nederman, R. Utz, Turnhout 2004 (Disputatio, 1), s. 155-179. Michl J. (Stöger A.), Hauke Μ., Frau, w: Marienlexikon, t. 2, red. R. Bäumer, L. Scheffczyk, St. Ottilien 1989, s. 520-524.
Bibliografia 297 Mihail M. A., Diagrammatic Devotion and the Defensorium Mariae in the Funerary Chapel ofHarman Parish Church, w: Marian Devotion in the Late Middle Ages. Image and Performance, red. A.-B. Znorovszky et G. Jaritz, New York 2022, s. 65-86. Mietz A., Nowożytne graffito i ślady oczyszczania ogniem w Polsce środ kowej i północnej, w: Wiara z demonem w tle. Studia nad materialnymi śladami przekazu informacji na ziemiach polskich do schyłku XVIII wieku, Toruń 2008, s. 79-135. Mika T., Maryja, jezus, Bóg w Rozmyślaniu Przemyskim, Poznań 2002. Miklosich F., Die slawischen Monatsnamen, „Denkschriften der Kaiserische Akademie der Wissenschaften” 1868,1.17, s. 1-38. Mimouni S. C., Dormition et Assomption de Marie. Histoire des traditions anciennes, Paris 1995 (Théologie historique. Collection fondée par Jean Danielou dirigée par Charles Kannengiesser, 98). Moréé P. C. A., Preaching in Fourteenth-Century Bohemia. The Life and ideas ofMilicius de Chremsir (1374) and his significance in the historiography of Bohemia, Eman 1999. Morawski J., Recytatyw liturgiczny w średniowiecznej Polsce, Warszawa 1996 (Historia muzyki polskiej, red. S. Sutkowski, t. n). Morrin Μ. J., John Waldeby, O.S.A., (Ca. 1313-1372), preacher, with a critical edition of his tract on the Ave Maria, part 1-11, „Analecta Augustiana” 1972, vol. 35, s. 7-80; part III, vol. 36,1973, s. 5-79; vol. 37,1974, s. 5-41. Mossman S., Kritik der Tradition. Bidlichkeit und Vorbildlichkeit in den deutschen Predigten Marquards von Lindau und die Umdeutung der mater dolorosa, w: Die Predigt im Mittelalterzwischen
Mündlichkeit, Bildlichkeit und Schriftlichkeit. La prédication au Moyen Age entre oralité, visualité et écriture, red. R. Wetzel, F. Flückiger, Zürich 2010 (MedienwandelMedienwechsel-Medienwissen, 1.13), s. 305-327. Moszyński K., Kultura ludowa Słowian, t. 2. Kultura duchowa, cz. 1, Warszawa 1967. Moszyński K., Nazwy świąt chrześcijańskich w najstarszych staro-cerkiewno-słowiańskich rękopisach ewangelijnych, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filologia Polska — Nauki Humanistyczno-Społeczne” 1973, 1.10, z. 57, s. 105-115. Mroczko T., Dąb B., Gotyckie Hodegetrie polskie, w: Średniowiecze. Studia o kulturze, t. 3, red. J. Lewański, Wrocław-Kraków 1966, s. 17-74. Mroczko T, Ze studiów nad Apokalipsą wrocławską, w: Średniowiecze. Studia o kulturze, 1.1, red. J. Lewański, Warszawa 1961, s. 93-170. Mrozowicz W., Książka i biblioteka benedyktyńska w społeczeństwie Polski średniowiecznej i nowożytnej. Przykład Małopolski, w: Klasztor w społeczeństwie średniowiecznym i nowożytnym, red. Μ. Derwich,
298 Bibliografia A. Pobóg-Lenartowicz, Opole-Wrocław 1996 (Opera ad historiam monasticam spectantia, Series I: Colloquia 2, red. Μ. Derwich), s. 223-232. Mrozowicz W., Materiały do katalogu rękopisów bibliotek benedyktyńskich w Polsce (mps w posiadaniu autora). Muszyńska K., Katalog rękopisów BN, seria 11, t. 1. Ocalałe rewindykaty (mps w Dziale Rękopisów BN). Müller G. L., Nikolaou Th., Leudemann N., Mittlerin der Gnade (Mediatrix), w: Marienlexikon, t. 4, red. R. Bäumer, L. Scheffczyk, St. Ottilien 1994, s. 487-493· Nadolski B., Liturgika, t. 2, Liturgia i czas, Poznań 1991. Napiórkowski S., Dogmat o wniebowzięciu Najświętszej Maryi Panny w świe tle krytyki protestanckiej, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 1966,1.13, z. 2, s. 77-92. Naumann H., Holzhund, w: HddA, t. 4, Berlin-New York 1987, szp. 279. Nazwy miejscowe Polski. T. 3. Historia. Pochodzenie. Zmiany, red. K. Rymut, Kraków 1999. Nechutová J., Prameny předhusitské a husitské ikonofóbie, „Husitský Tabor” 1985, t. 8, s. 29-38. Niederhelmann A., Arzt und Heilkunde in den frühmittelalterlichen Leges. Eine wort- und sachkundliche Untersuchung, Berlin-New York 1983 (Arbeiten zur Frühmittelalterforschung, 1.12). Niederle L., Slovanské starožitností. Oddil kulturni, t. 3, z. 2, Praha 1925. Niezgoda C., Teologia i mariologia św. Antoniego z Padwy, „Collectanea Theologica” 1981, t. 54, որ 4, s. 69-83. Nitschke A., Kinder in Licht und Feuer. Ein keltischer Sonnenkult im frühen Mittelalter, „Deutsches Archiv für Erforschung des Mittelalters” 1983, t. 39, s. 1-26. Nixon V., Mary’s Mother. Saint Anne in Late Medieval Europe,
Pennsylvania State University 2004. Nowowiejski A. J., Płock. Monografia historyczna, Płock 1930. Nuding Μ., Die Universität, der Hof und die Stadt um die Wende zum 15. Jahrhundert: Fragen an die ältesten Heidelberger Rektoratsakten, „Zeitschrift für die Geschichte des Oberrheins” 1998,1.146, s. 197-248. O’Connor E. D., The Dogma ofthe Immaculate Conception: History and Signi ficance, Notre-Dame 1958. Ogrodowska B., Zwyczaje, obrzędy i tradycje w Polsce, Warszawa 2001. Ohrt F., Herba, gratia plena. Die Legenden der älteren Segensprüche über den göttlichen Ursprung der Heil- und Zauberkräuter, Helsinki 1929 (FF Communications Nr 82, vol. 28). Ohrt F,, Hundsegen, w: HddA, t. 4, Berlin-New York 1987, szp. 490-491.
Bibliografia 299 Ohrt F., Maria in den Segen, w: HddA, է. 7, Berlin-New York 1987, szp. 1663-1671. Olbrich К., Blitzsteine, w: HddA, 1.1, Berlin-New York 1987, szp. 1422-1423. Olszewski A. Μ., Mulier amicta sole w sztuce gotyku w Polsce, „Nasza Prze szłość” 1994, t. 82, s. 35-37. Olszewski Μ., Świat zabobonów w średniowieczu. Studium kazania o zabobo nach Stanisława ze Skarbimierza, Warszawa 2002. Ostling Μ., Witsche’s Herbs on Trial, „Folklore” 2014, vol. 125, s. 179-201. Pac G., Święte dziewictwo, Królowa dziewic i władza w ottońskiej Rzeszy, KH 2018, R. 125, nr 4, s. 815-859. Paluch A., Świat roślin w tradycyjnych praktykach leczniczych wsi polskiej, Wrocław 1988 (Acta Universitatis Wratislaviensis, որ 752). Panagopoulos S. P., The Byzantine Traditions of the Virgin Mary’s Dormition and Assumption, „Studia Patristica” 2012, vol. 54, s. 1-го. Panofsky E., Imago pietatis. Przyczynek do historii typów przedstawienio wych Mąż Boleści i Maria Pośredniczka, w: tenże, Studia z historii sztuki, Warszawa 1971, s. 95-121. Parelio D., Schutzmantelmadonna, w: Marienlexikon, t. 6, red. R. Bäumer, L. Scheffczyk, St. Ottilien 1994, s. 82-87. Paulsen R., Die Koggendiskusion in der Forschung. Metodische Probleme und ideologische Verzerrungen, „Hansische Geschichtsblätter” 2010, R. 128, s. 19-112. Paulsen R., Schifffahrt, Hanse und Europa im Mittelalter Schiffe am Beispiel Hamburgs. Europäische Entwicklungslinien und die Forschung in Deutsch land, Köln-Weimar-Wien 2016. Perry T. S., Kendall D., The Blessed Virgin Mary, Cambridge 2013. Pelikan J., Reformacja Kościoła i dogmatów
(1300-1700), Kraków 2010 (Tradycja chrześcijańska. Historia rozwoju doktryny, t. IV). Peuckert W.-E., Wolf, w: HddA, 1.10, Berlin-New York 1987, szp. 716-794. Pfleger L., Besondere eucharistische Devotionsformen des späteren Mittelalters, „Archiv für Elsässische Kirchengeschichte” 1933, R. 8, s. 457-461. Piekarczyk S., Barbarzyńcy i chrześcijaństwo. Konfrontacje społecznych postaw i wzorców u Germanów, Warszawa 1968. Pielas Μ., Matka Boska Bolesna, Kraków 2000 (Polska sztuka kościelna renesansu i baroku. Tematy i symbole. Nowy Testament, t. 1, red. K. Moisan-Jabłońska). Pieniążek-Samek Μ., Kościół famy w Bodzentynie w świetle wizytacji Wacława Hieronima Sierakowskiego z 1738 r., w: Bodzentyn. Z przeszłości miasta, red. K. Bracha, W. Guca, Kielce 2011, s. 117-145. Pieniążek-Samek Μ., Tropem Męczennika. Święty Wojciech a nowożytne Kielce, w: Rycerze, wędrowcy, kacerze. Studia z historii średniowiecznej
JOO Bibliografia i wczesnonowożytnej Europy Środkowej, red. B. Wojciechowska, W. Kowal ski, Kielce 2013, s. 293-294. Piotrowska D., Krzemienie w grobach z pól popielnicowych: przypadek czy rytuał?, w: Kultura symboliczna kręgu pól popielnicowych epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w Europie Środkowej, red. B. Gediga, D. Piotrow ska, Warszawa-Wrocław-Biskupin 2000 (PAN- Oddział we Wrocławiu. Prace Komisji Archeologicznej nr 13, Muzeum w Biskupinie Oddział Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie. Biskupińskie Prace Archeologiczne nr 1), s. 293-330. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie polskim W. O. Jakuba Wujka S. J. Tekst poprawili i krótkim komentarzem opatrzyli: Stary Testament ks. S. Styś S.J. Nowy Testament ks. W. Lohn S.J., Kraków 1962 [dostęp: Biblia-Wujka-C.pdf]. Plank P., Staurotheka, w: Lexikon für Theologie und Kirche, t. 9, FreiburgWien 2000, s. 941-942. Plotnikova A. A., Agoń żiwoj, w: Slavianskije drevnosti. Etnolingvističeskij slovar, red. N. 1. Tołstoj, t. з, Moskva 2004, s. 519-521. Polc J.V., De origine festi Visitationis B.M.V., Roma 1967 (Corona Lateranensis, 9A). Pośpiech J., Zwyczaje i obrzędy doroczne na Śląsku, Opole 1987. Potkański K., Święto wiosenne „Stado”, w: tenże, Pisma pośmiertne, t. 2, Kraków 1924, s. 3-43 Potkowski E., Kobiety a książka w średniowieczu — wybrane problemy, KH 1998, R. 105, z. 3, s. 3-18. (oraz przedruk, tenże, Książki i pismo w średniowieczu, Pułtusk 2006, s. 312-341). Potkowski E., Konrad Bitschin — edukacja kobiet i pożytki czytania, w: PrusyPolska-Europa. Studia z dziejów średniowiecza i czasów
wczesnonowożytnych. Prace ofiarowane Profesorowi Zenonowi Hubertowi Nowakowi, red. A. Radzimiński, J. Tandecki, Toruń 1999, s. 349-359. Pradel F., Alte und neue Heil- und Zauberbräuche, MsGV 1909, t. 9, z. 17, s. 35-48. Przybylski В., Bibliografia mariologiczna, w: Gratia plena. Studia teologiczne o Bogurodzicy, red. B. Przybylski, Poznań-Lublin 1965, s. 517-564. Radzimiński A., Udział Zakonu Krzyżackiego w procesie ewangelizacji Prus. Uwagi na podstawie ustawodawstwa synodalnego, w: tenże, Kościół i duchowieństwo w średniowieczu. Polska i państwo Zakonu Krzyżackiego w Prusach, Toruń 2012, s. 175-198. Rączkowski W., Polskie przedstawienia „Scala salutis” na tle tematyki śmierci w sztuce i literaturze średniowiecznej, „Studia Theologica Varsaviensia” 1985, t. 23, nr I, s. 109-148.
Bibliografia ЗОЇ Rechowicz Μ., Po założeniu Wydziału Teologicznego w Krakowie {wiek XV), w: Dzieje teologii katolickiej w Polsce, 1.1, Średniowiecze, red. tenże, Lublin 1974, s. 95-148· Reczek]., В ohemizmy leksykalne wjęzyku polskim do koúcaXV wieku. Wybrane zagadnienia, Wrocław-Kraków 1968 (PAN — Oddział w Krakowie. Prace Komisji Słowianoznawstwa, nr 17). Reczek ]., Polszczyzna i inne języki w perspektywie porównawczej, WrocławKraków 1991. Reeves Μ., The Influence of Prophecy in the Later Middle Ages. A Study in joachimism, Notre-Dame-London 1993. Reynolds B., Gateway to Heaven: Doctrine and devotion, New York 2012. Rider C., Magic and Impotence in the Middle Ages, Oxford 2006. Rivard D. A., Blessing the World: Ritual and Lay Piety in Medieval Religion, Washington 2009. Rivers K., The Book, the Song, and the Letter: Preaching Mary in Two Sermons by the Franciscan Johannes Sintram (d. 1450), w: Medieval Fran ciscan Approches to the Virgin Mary. Mater Misericordiae, Sanctissima et Dolorosa, red. S. J. McMichel, K. Wrisley Shelby, Leiden-Boston 2019 (The Medieval Franciscans, vol. 16), s. 392-409. Roberts K., Eine Werwolf-Formel. Eine kleine Kulturgeschichte des Werwolfs, w: Dämonen, Monster, Fabelwesen, red. U. Müller, W. Wunderlich, St. Gallen 1999 (Mittelalter Mythen, t. 2), s. 565-581. Rogala Z., Rękopis średniowiecznego Graduala Biblioteki Seminarium Duchownego w Kielcach, w: Księga jubileuszowa 1727-1977. 250 lat Semi narium Duchownego w Kielcach, Kielce 1977, s. 235-254. Rospond S., Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Wrocław 1984. Rostafiński J., O święceniu
ziół na M.B. Zielną, Kraków 1922. Rostafiński J., Symbola ad historiam naturalem medii aevi, Pars 1-2, Cracoviae 1900. Rostafiński J., Zielnik czarodziejski to jest zbiór przesądów o roślinach, Kraków 1893 (Reprint: Warszawa 2012). Roth F. W. E., Die Visionen der hl. Elisabeth und die Schriften der Abte Ekbert und Emecho von Schönau, Brünn 1884. Roussel C., La Belle Hélène de Constantinople. Chanson de geste du XIVі siècle, Genève 1995. Rovira G., Lichtmess w: Marienlexikon, t. 4, red. R. Bäumer, L. Scheffczyk, St. Ottilien 1992, s. 117-118. Rubin Μ., Emotion and devotion: the meaning of Mary in medieval religious cultures, Budapest-New York 2009 (The Natalie Zemon Davis annual lecture series at Central European University, Budapest).
302 Bibliografia Rubin Μ., Mother of God. A History of the Virgin Mary, New Haven-London 2009. Rudnicki Μ., Bóstwa lechickie, „Slavia Occidentalis” 1926, t. 5, s. 375-385. Rudnicki Μ., Bóstwo lechickie Nyja, „Slavia Occidentalis” 1929, t. 8, s. 454. Rusconi R., Nine Women’s Sermons at the End of the Middle Ages Texts from the Blessed and Images of the Saints, w: Women Preachers and Prophets Through Two Millennia of Christianity, red. B. Mayne Kienzle, P. J. Walker, Berkely 1998, s. 173-195. Russell J. B., Witchcraft in the Middle Ages, Ithaca and London 1972. Rybakov B. A., Kalendar’IVv. izzemliPoljan, „Sovetskaja Archeologija” 1962, t. 4, s. 66-69. Ryken L., Wilhoit J. C., Longman T., Słownik symboliki biblijnej, Warszawa 2003. Salgado J. Μ., Mater Misericordiae: approche théologique, „Doctor Commu nis” 1988, t. 41, s. 161-172. Salzer A., Die Sinnbilder und Beiworte Mariens in der deutschen Literatur und lateinischen Hymnenpoesie des Mittelalters. Mit Berücksichtigung der patristischen Literatur. Eine literar- historische Studie, Darmstadt 1967. Santoro N. J., Mary in one life. Atlas of the Names and Titles of Mary, the Mother ofjesus, and their Place in Marian Devotion, Bloomington 2011. Šaur V., Které názvy měsíců již praslovanské, w: Dzieje Słowian w świetle leksyki. Pamięci Profesora Franciszka Sławskiego, red. J. Ruska, W. Borys, L. Bednarczuk, Kraków 2002, s. 183-186. Sawicka J., Symbolika lunarna w średniowiecznej poezji liturgicznej, „Pamięt nik Literacki” 2002, t. 93, nr 3, s. 29-32. Sawicki S., Matka Boska w poezji średniowiecza i renesansu, w: Matka Boska w
poezji polskiej, 1.1, oprać. Μ. Jasińska, Z. Jastrzębski, T. Kłak, S. Nieznanowski, A. Paluchowski, S. Sawicki, Lublin 1959, s. 9-36. Schiippert H., Frauenbild und Frauenaltag in der Predigtliteratur, w: Frau und spätmittelalterlicher Alltag, „Anzeiger der Österreichischen Akademie der Wissenschaften in Wien. Philosophisch-Historische Klasse” 1986, t. 473, s. 103-156. Schenschel R., Różaniec, modlitwa Jezusowa Zachodu, Poznań 1988. Schneider F., Über Kalendae lanuariae und Martiae im Mittelalter, „Archiv für Religionswissenschaft” 1920/21, t. 20, s. 82-134, s. 360-410. Schneyer J. B., Die Sittenkritik in den Predigten Philipps des Kanzlers, Münster 1962 (Beiträge zur Geschichte der Philosophie und Theologie des Mittelalters. Texte und Untersuchungen, t. 39, z. 4). Schneyer J. B., Die Laienpredigt im Mittelalter, „Münchener Theologische Zeitschrift” 1967,1.18, s. 205-218. Schneyer J. B., Die Geschichte der katholischen Predigt, Freiburg 1969.
Bibliografia ՅՕ3 Schneyer J. B., Die Unterweisung der Gemeinde über die Predigt bei scho lastischen Predigern, München-Wien 1968 (Veröffentlichungen des Grabmann-Instituts zur Erforschung der mittelalterlichen Theologie und Philosophie, Neue Folge 4). Schneyer J. B., Repertorium der lateinischen Sermones des Mittelalters für die Zeit von 1550-1500, Nach der Vorarbeit von J. B. Schneyer, L. Hödl, W. Knoch, Münster-Aschendorff 2001 (CD Rom). Schreiner K., Marienverehrung, Lesekultur, Schriftlichkeit. Bildungs- undfröm migkeitsgeschichtliche Studien zur Auslegung und Darstellung von „Maria Verkündigung”, „Frühmittelalterliche Studien” 1990, t. 24, s. 314-368. Schwemer D., The storm-gods of the ancient near east: summary, synthesis, recent studies part l, „Janer” 2008, vol. 7/2, s. 121-168. Scribner R. W., Magie und Aberglauben. Zur volkstümlichen sakramentalischen Denkart in Deutschland am Ausgang des Mittelalters, w: Volksreligion im hohen und späten Mittelalter, red. P. Dinzelbacher, D. R. Bauer, Pader born 1990, s. 253-273. Scribner R. W., Cosmic Order and Daily Life: Sacred and Secular in preindustrial German Society, w: Religion and Society in Early Modern Europe 1500-1800, red. K. von Greyerz, London 1984, s. 21-24. Scribner R. W., Popular Culture and popular Movement in Reformation Germany, London 1987. Scribner R. W., Ritual and Popular Religion in Catholic Germany at the Time of the Reformation, „Journal of Ecclesiastical History” 1984, t. 35, s. 47-77. Sczaniecki P., Gromniczna, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 1958, է. π, որ i, s. 55-62. Sedda F., John of Capistrano
and the Virgin Mary: Preliminary Research on the Marian Sermons, w: Medieval Franciscan Approches to the Virgin Mary. Mater Misericordiae, Sanctissima et Dolorosa, red. S. J. McMichel, K. Wrisley Shelby, Leiden-Boston 2019 (The Medieval Franciscans, vol. 16), s. 410-439. Sedláčková К., Jakoubek ze Stříbra a tzv. týnské kázáni z 51. ledna 1417. Názory předhusitských a husitských reformátorů’ na obrazy, „Sborník Práci Filosofické Fakulty Brněnské University. Opuscula Históriáé Artium” 2004, Reihe F, որ 48, s. 7-43. Seibert J., Schutzmantelschaft, w: Lexikon der christlichen Ikonographie, t. 4, Rom-Wien 1972, s. 128-133. Serra A., Sapienza e contemplazione di Maria secondo Luca 2,19.51b, Roma 1982. Serra A., Maria, modello sapienziale della vita consacrata, w: La Vergine Maria e la vita consacrata, red. E. Μ. Toniolo, Roma 1995 (Centro di Cultura Mariana „Madre della Chiesa”), s. 51-76.
304 Bibliografia Serra A., Maria, icona della misericordia di Dio, „La Madonna” 1999, t. 47, nr i, s. 32-41. Serra A., Maryja kontemplująca misterium Chrystusa: perspektywa biblijna, „Salvatoris Mater” 2007, է. 9, որ ι-շ, s. 162-191. Seybold Μ., Unbefleckte Empfängnis. 1: Dogmatik, w: Marienlexikon, t. 6, red. R. Bäumer, L. Scheffczyk, Regensburg 1994, s. 519-525. Shoemaker S. J., Ancient Traditions of the Virgin Mary’s Dormition and Assumption, Oxford 2002 (Oxford Early Christian Studies). Siarkowski W., Lud z okolic kieleckich (wiadomość etnograficzna), w: tenże, Materiały do etnografii i historii Kielc. Pisma wybrane i rozproszone. Do druku przygotowali K. Bracha, Μ. Marczewska, Kielce 2017, s. 407-424. Siarkowski W., Materiały do etnografii ludu polskiego z okolic Pińczowa, do druku przygotowali, K. Bracha, B. Wojciechowska, L. Michalska-Bracha, Kielce 2003. Sikorski D. A., Najstarsza warstwa terminologii chrześcijańskiej w staropolszczyźnie — próba weryfikacji teorii o jej czeskim pochodzeniu, w: Wielkopolska-Polska-Czechy. Studia z dziejów średniowiecza ofiaro wane Profesorowi Bronisławowi Nowackiemu, red. Z. Górczak, J. Jaskul ski, Poznań 2009, s. 347-370. Singer C. J., The Herbal in Antiquity and Its Transmission to Later Ages, „Jour nal of Hellenic Studies” 1927, t. 47, s. 1-52. Siwiński N. Μ., Kazanie na cześć Błogosławionej Maryi Dziewicy św. Antoniego z Padwy, „Studia Leopoliensia” 2021,1.14, s. 85-115. Skierska 1., PieśńBogurodzica ijej miejsce w świadomości Polaków, w: Conflictus magnus apud Grunwald 1410. Między historią a tradycją. Materiały z
międzynarodowej konferencji naukowej „Grunwald-TannenbergŽalgiris” zorganizowanej 20-24 września 2010 r. w Malborku i Krakowie, red. K. Ożóg, J. Trupinda, Malbork 2013, s. 249-260. Skierska 1., Święta „kobiece” w polskim średniowiecznym ustawodawstwie synodalnym, w: Kobieta w kulturze średniowiecznej Europy. Prace ofiaro wane Profesor Alicji Karłowskiej-Kamzowej, Poznań 1995 (PTPN. Wydział Nauk o Sztuce, t. 21), s. 79-88. Skwierczyński K., Początki kultu NMP w Polsce w świetle płockich zapisek o cudach z 1148 r[oku], w: Europa barbarica, Europa Christiana. Studia mediaevalia Carolo Modzelewski dedicata, Warszawa 2008, s. 213-240. Slova a dějiny, red. 1. Němce, Praha 1980. Slovník staročeský, 1.1, red. J. Gebauer, Praha 1970. Sławski F., Przyczynki etymologiczne, „Slavia Occidentalis" 1947, t. 18, s. 384-386. Sławski F., Słownik etymologicznyjęzyka polskiego, 1.1-4, Kraków 1966-1969.
Bibliografìa ՅՕՏ Słownik łaciny średniowiecznej w Polsce, t. 4, Wrocław-Gdańsk 1976. Słownik prasłowiański, t. 8, Wrocław-Kraków 2001. Słownik polszczyzny XVI wieku, t. 8, Wrocław 1974. Słownik staropolski, 1.1-n, red. S. Urbańczyk, Wrocław 1952-Kraków 2002. Słownik starożytności słowiańskich, 1.1, Wrocław 1961. Słownik stereotypów i symboli ludowych, 1.1, cz. 1, Kosmos, red. J. Bartmiński, S. Niebrzegowska, Lublin 1996. Słownik stereotypów i symboli ludowych, t. 1, cz. 3. Kosmos. Meteorologia, red. J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, Lublin 2012. Słownik stereotypów i symboli ludowych ludowych, 1.1, cz. 4. Kosmos. Świat, światło, metale, red. J. Bartmiński, S. Niebrzegowska, Lublin 2012. Słupecki L. P., Obrządek pogrzebowy pogańskich Rusów w świetle relacji Ibn Fadlana, „Euhemer” 1984, nr 4 (134), s. 83-100. Smith L., Scriba, Femina: Medieval Depictions of Women Writing, w: Women and the Book: Assessing the Visual Evidence, red. L. Smith and J. H. Μ. Taylor, London-Toronto 1996, s. 21-44. Smoleń W., Ilustracje świąt kościelnych w polskiej sztuce, Lublin 1987. Smothers E., St. Epiphanius and the Assumption, „American Ecclesia stical Review” 1951,1.125, s. 355-372. Smykowska E., Zwyczaje o obrzędy prawosławne. Mały słownik, Warszawa 2006. Sochacka A., Dama pobożna — przyczynek do religijności kobiet w Polsce u schyłku średniowiecza, w: Kobiety o kobietach. Studia i szkice. Średnio wiecze i czasy nowożytne, red. W. Zawitkowska, Rzeszów 2010, s. 31-52. Soukup P., Krakovský profesor, husitský ikonoklasmus a počátky karlovške nostalgie, w: Umění a revoluce, red. J.
Lomová, J. Vybíral, Praha 2018, s. 174-192. Soukup P., The Polemical Letters of John of Capistrano against the Hussites: Remarks on Their Transmission and Context, w: The Grand Tour of John of Capistrano in Central and Eastern Europe (1451--1456). Transfer of Ideas and Strategies of Communication in the Late Middle Ages, red. P. Kras, J. D. Mixson, Warsaw-Lublin 2018, s. 259-273. Spiss A., Kult Matki Bożej w Polsce. Wprowadzenie, w: Orędowniczko nasza. Kult Matki Bożej w polskiej kulturze ludowej, red. A. Spiss, Kraków 1996, s. 68-83. Spivey Ellington D., Impassioned Mother or Passive Icon: The Virgin’s Role in Late Medieval and Early Modern Passion Sermons, „Renaissance Quar terly” 1995 Summer, vol. 48, No. 2, s. 227-261. Squilbeck J., La Vierge à L’Encrier ou à L’Enfant Ecrivant, „Revue Belge d’Archéologie et d’Histoire de l’Art ” 1950,1.19, s. 127-140.
306 Bibliografia Stannard J., Magiferous Plants and Magic in Medieval Medical Botany, „Mary land Historian” 1977, t. 8, z. 2, s. 33-46. Starowieyski Μ., Aborcja w oczach wczesnochrześcijańskich pisarzy, „Studia Paradyskie” 1993, t. 3, s. 107-128. Stattler E., Kontakty handlowe ludności wczesnopolskiej z krajami arab skimi we wczesnym średniowieczu (1X-XI w.), „Slavia Antiqua” 1966,1.13, s. 232-240. Steer G., Hugo Ripelin von Strassburg: Zur Rezeptions- und Wirkungsgeschi chte der Compendium theologicae veritatis im deutschen Spätmittelalter, Tübingen 1981 (Texte und Textgeschichte, 2). Stegemann B., Blitzbaumholz, w: HddA, t. 1, Berlin-New York 1987, szp. 1419-1421. Stegemann B., Wetterkunde, w: HddA, t. 9, Berlin-New York 1987, szp. 529-550. Stegmüller O., Sub tuum praesidium, „Zeitschrift für katholische Theolo gie” 1952, t. 74, s. 76-82. Stejskal J., Podivuhodný příběh Jana Jeronýma, Praha 2003. Stępień P., Z literatury religijnej polskiego średniowiecza. Studia o czterech tekstach. Kazanie na dzień św. Katarzyny. Legenda o św. Aleksym, Lament świętokrzyski, Żołtarz Jezusów, Warszawa 2003. Stępień P., Kazania świętokrzyskie w trzech odsłonach, w: Kazania święto krzyskie. Nowa edycja. Nowe propozycje badawcze, red. P. Stępień (i in.), Warszawa 2009, s. 109-152. Stöhr J., Schnitzler Th., Munier W., Köster H. Μ., Zürcher J., Barm herzigkeit Mariens, w: Marienlexikon, 1.1, St. Ottilien 1988, s. 364-372. Stolz Μ., Maria und die Artes liberales. Aspekte einer mittelalterlichen Zuord nung, w: Maria in der Welt. Marienverehrung im Kontext der Sozialge schichte 10.-18.
Jahrhundert, red. C. Opitz, H. Rckelein et al., Zürich 1993, s. 95-120. Strus A., Legenda, tradycja i historia o Zaśnięciu i Wniebowzięciu NMP, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 1984, t. 37, s. 127-139. Sutowicz A., Maryja w duchowości śląskich klarysek i benedyktynek, „PERSPECTIVA. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” 2011, R. 10, nr i (18), s. 209-225. Swieżawski S., Dzieje filozofii europejskiej XV wieku, t. 1-6, Warszawa 1974-1983. Symes C., A Common Stage: Theater and Public Life in MedievalArras, Cornell University Press 2007 (Conjunctions of Religion and Power in the Medie val Past). Szafraniec B., Matka Boska w płaszczu opiekuńczym, w: K. S. Moisan, taż, Maryja orędowniczka wiernych, Warszawa 1987 (Ikonografia nowożytnej
Bibliografia ЗО? sztuki kościelnej w Polsce, red. J. S. Pasierb, t. 2, Nowy Testament), s. 10-43. Szafrański W., Prahistoria religii na ziemiach polskich, Warszawa 1987. Szetelnicki W. W., Motyw mulier amicta sole (Ap 12,1) inspiracją średniowiecz nej twórczości krakowskich kanoników regularnych. Przyczynek do badań nad symboliką i sztuką zakonną, „PERSPECtlVA. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” 2011, R. 10, nr 2, s. 310-337. Szostkiewicz Z., Wesoły S., Bibliographia Mariana Polonorum ab anno 1903 ad annum 1933, Roma 1956. Szot-Radziszewska E., Roślina w etnograficznych publikacjach Władysława Siarkowskiego, w: Historia leków naturalnych, red. B. Kuźnicka, t. 5, Mate ria pharmaceutica, Warszawa 1999, s. 106-125. Szurek S., Geneza i początki święta Matki Boskiej Gromnicznej, „Przegląd Teologiczny” 1927, R. 8, s. 49-51. Szweda A., Ród Grzymałów w Wielkopolsce, Toruń 2001. Szyjewski A., Religia Słowian, Kraków 2003. Śnieżyńska-Stolot E., Kult italo-bizantyńskich obrazów maryjnych w Europie Środkowej w w. XIV, „Studia Claromontana” 1984, t. 5, s. 14-26. Śnieżyńska-Stolot E., Ikonografia znaków zodiaku i gwiazdozbiorów w średniowieczu, Kraków 1994. Tarasov O., Icon and devotion: sacred spaces in Imperial Russia, London 2002. Taylor L., Soldiers of Christ. Preaching in Late Medieval and Reformation France, New York-Oxford 1992. Thayer A. T, Judith and Mary: Helinand’s Sermon for the Assumption, w: Medieval Sermons and Society: Cloister, City and University. Proceedings ofInternational Symposia at Kalamazoo and New York, red. B. Μ. Kienzle, J. Hamesse, A. T. Thayer, D. L.
Stoudt, Louvain-la-Neuve 1998 (Federa tion Internationale des Instituts d’Etudes Medievales. Textes et Études de Moyen-Âge, 9), s. 63-76. Thayer A. T, Medieval Sermon Studies since The Sermon: A Deepening and Broadening Field, „Medieval Sermon Studies” 2014, t. 58, s. 10-27. The Sermon, ed. B. Μ. Kienzle, Turnhout 2000 (Typologie des sources du Moyen-Âge occidental, red. L. Genicot, R. Noël, Fase. 81-83). Theologische Realenzyklopädie, է. շշ, Berlin-New York 1991. Tolstoj N. L, Grom, w: Slavjanskije drevnosti, 1.1, red. tenże, Moskva 1995, s. 560. Tolstoj N. L, Gromovaja strela, w: Slavjanskije drevnosti, t. 1, red. tenże, Moskva 1995, s. 561. Trajdos T. Μ., Kościół Katolicki na ziemiach ruskich Korony i Litwy za pano wania Władysława II Jagiełły (1186-1434), 1.1, Wrocław-Łódź 1983. Trajdos T. Μ., U zarania karmelitów w Polsce, Warszawa 1993.
308 Bibliografia Tresmontant C., La Christologie du Bienheureux Jean Duns Scot, L’Immaculée conception et l’avenir de l’Église. Conference donnée au Couvent des Fran ciscains, rue Marie-Rose, Paris XIVі, le 28 mars 1993, pour la béatification de Jean Duns Scot, Paris 1996 (Cahiers de métaphysique et de théologie: études et analyses). Tronina A., Jeszcze o imieniu Maria(m), „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 1990, t. 43, s. 127-130. Trójca Święta a Maryja. Materiały z sympozjum mariologicznego zorganizowa nego przez Polskie Towarzystwo Mariologiczne. Częstochowa 6-8 września 1999 roku, red. T. Siudy, К. Рек, Częstochowa 2000. Tucker E., Antecedents of Contemporary Witchcraft in the Middle Ages, w: Popular Culture in the Middle Ages, red. J. P. Campbell, Ohio 1986, s. 39-47. Twarowska E., Zdobywanie pożywienia (zbieractwo wczesnośredniowieczne w Polsce), w: Człowiek i środowisko w pradziejach, red. J. K. Kozłowski, S. K. Kozłowski, Warszawa 1983, s. 218-231. Tyszkiewicz J., Człowiek i przyroda w Polsce średniowiecznej, Warszawa 1983. Tyszkiewicz J., Jady bojowe Słowian Zachodnich we wczesnym średniowieczu, KHKM1961, t. 9, nr r, s. 3-22. Tyszkiewicz ]., Nowy ogień na wiosnę, w: Cultus et cognitio. Studia z dziejów średniowiecznej kultury, Warszawa 1976, s. 591-597. Urban W., Najstarszy benedykcjonał w Bibliotece Kapitulnej we Wrocławiu, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” i960,1.13, s. 302-320. Urbańczyk S., Dawni Słowianie. Wiara i kult, Wrocław-Kraków 1991. Uryga J., Gromniczna Piotra Stachiewicza, „Przewodnik Katolicki” 1998, nr 5, s. II. Uspienski L., Teologia ikony, Warszawa 2009.
Uspienski B. A., Kult św. Mikołaja na Rusi, Lublin 1985. Vauchez A., Les Laics au Moyen-Âge. Pratiques et expériences religieuses, Paris 1987. Verhuyck P., „Et le quart est à Arras. Le roman de La Belle Hélène de Constan tinople et la légende du Saint-Cierge d’Arras", w: Arras au Moyen Age. Histoire et littérature, Arras 1994, s. ш-124. Veress F., „Mulier amicta sole ”: Transformations ofa devotional image between the 13th and the 16th centuries, w: Marian Devotion in the Late Middle Ages. Image and Performance, red. A.-B. Znorovszky et G. Jaritz, New York 2022, s. 165-181. Vloberg Μ., Les types iconographiques de la Vierge dans Part occidental, w: Maria. Études sur la Sainte Vierge, red. H. du Manoir, t. 2, Paris 1952, s. 483-546. Vries de J., Altgermanische Religiongeschichte, t. 2, Berlin und Leipzig 1937.
Bibliografia ЗОО Walczak Μ., Spór Sędziwoja z Czechia z krakowskimi dominikanami w świetle historii sztuki, w: Mendykanci w średniowiecznym Krakowie, red. K. Ożóg, T. Gałuszka, A. Zajchowska, Kraków 2008, s. 241-256. Walczak-Mikołajczakowa Μ., Kalendarz pogańskich Słowian na tle ludo wej kultury Bułgarów, w: Czas i kalendarz, red. Z. Kijas, Kraków 2001, s. 225-235. Walicki Μ., Malarstwo polskie. Gotyk, renesnas, wczesny manieryzm, Warszawa 1961. Walicki Μ., Z problematyki malarstwa wielkopolskiego połowy XV wieku (1440-1473), w: Wieki średnie. Medium aevum. Prace ofiarowane Tade uszowi Manteufflowi w 60. rocznicę urodzin, Warszawa 1962, s. 249-274. Waller G., The Virgin Mary in Late Medieval and Early Modern English Litera ture and Popular Culture, Cambridge 2011. Walter P., Mitologia chrześcijańska. Święta, rytuały i mity średniowiecza, Warszawa 2006. Wanat B. J., Kult Matki Bożej w klasztorze 00. karmelitów na Piasku w Krako wie i jego promocja w Polsce, „Folia Historica Cracoviensia” 1997-1998, vol. 4-5, s. 185-213. Wardęska Z., Konrad Bitschin z Łukowa zwany Konradem z Byczyny — peda gog chełmiński, KHMK1967,1.12, z. 2, s. 253-267. Warner Μ., Alone of All Her Sex: The myth and the cult of the Virgin Mary, London 1985. Wąsowicz H., Chronologia średniowieczna, Lublin 2013. Wąsowicz H., Kalendarz ksiąg liturgicznych Krakowa do połowy 16. wieku. Studium chronologiczno-typologiczne, Lublin 1995. Wąsowicz H., Słowiańskie nazwy miesięcy w krakowskich średniowiecznych księgach liturgicznych, „Summarium” 1974, t. 3, z. 23, s. 103-104. Wehrli-Johns Μ., Bildexegese und
Sprachrefleksion im Dienste der Kircherreform. Predigten zum Fest Mariä Heimsuchung aus dem Umfeld des Prager Reformkreises und der dominikanischen Frühobservanz, w: Die Predigt im Mittelalter zwischen Mündlichkeit, Bildlichkeit und Schriftlichkeit. La prédi cation au Moyen Age entre oralité, visualité et écriture, red. R. Wetzel, F. Flückiger, Zürich 2010 (Medienwandel-Medienwechsel-Medienwissen, 1.13), s. 109-131. Weiler A. G., Heinrich von Gorkum (f1431). Seine Stellung in der Philosophie und der Theologie des Spätmittelalters, Einsiedeln-Zürich-Köln 1962. Weinhold K., Die deutschen Monatnamen, Halle 1869. Wenzel H., Die Verkündigung an Maria. Zur Visualisierung des Wortes in der Szene oder: Schriftgeschichte im Bild, w: Maria in der Welt. Marienvereh rung im Kontext der Sozialgeschichte 10.-18. Jahrhundert, red. C. Opitz, H. Röckelein et al., Zürich 1993, s. 23-52.
Зіо Bibliografia Wessel K., Acheiropoietos, w: ReaUexikon der byzantinischen Kunst, t. i, Stuttgart 1966, s. 22-28. Weston J. L., Legenda o Graału. Od starożytnego obrzędu do romansu średnio wiecznego, Warszawa 1974. Wierciński A., Magia i religia. Szkice z antropologii religii, Kraków 1997. Wieserowa A., Plant Remains from the Early and Late Middle Ages Found in the Settlement Layers of the Main Market Square in Cracow, „Acta Palaeobotanica” 1979, vol. 20, z. 2, s. 137-210. Wiesiołowski J., Piśmiennictwo, w: Kultura Polski średniowiecznej XIV-XV w., red. В. Geremek, Warszawa 1997, s. 669-765. Wiesiołowski J., Kultura i obyczaje kręgu wiejskiego, w: Kultura Polski średnio wiecznej X1V-XV w., red. B. Geremek, Warszawa 1997, s. 130-169. Winston A., Tracing the Origins of the Rosary: German Vernacular Texts, „Speculum” 1993, vol. 68, No. 3, s. 619-636. Witczak K. T., Ze studiów nad religią Prasłowian, cz. 2: Prapolska Nyja a grecka Enyo, „Slavia Occidentalis” 1994, t. 51, s. X23-132. Witkowska A., Kulty pątnicze piętnastowiecznego Krakowa. Z badań nad miejską kulturą religijną, Lublin 1984. Witkowska A., The cult of the Virgin Mary in Polish religiousess from the 15th to the 17th century, w: The Common Christian Roots of the European Nations. An international Colloquium in the Vatican, t. 2, Florence 1982, s. 467-478. Witkowski S., Lekarz Mikołaj z Polski. Nowoodkryty pisarz łaciński ХШ wieku, Kraków 1919. Włodarski B., Chronologia polska, Warszawa 2007. Włodarski Μ., Ars moriendi w literaturze polskiej XV i XVI w., Kraków 1987. Włodarski Μ., Obraz i słowo. O powiązaniach w
sztuce i literaturze XV--XV1 wieku na przykładzie „ars moriendi”, Kraków 1991. Wojtasik Μ., Wiara we Wniebowzięcie Maryi w świetle jasnogórskich rękopi sów homiletycznych z XV wieku, „Studia Claromontana” 1985, t. 6, s. 5-12. Wojtkowski J., Macierzyństwo duchowe Najświętszej Maryi Panny w piśmien nictwie polskim do roku 1500, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 1963, 1.10, z. 3, s. 21-27. Wojtkowski J., Matka Boża w maryjnych lekturach monastycznych Polski ХШ wieku, „Studia Warmińskie” 1968, t. 5, s. 275-323. Wojtkowski J., Typologia kultu maryjnego w kazaniach św. Bernarda z Clairvaux zawartych w rękopisach XIII wieku ze zbiorów polskich, „Częstochowskie Studia Teologiczne” 1978, t. 6, s. 57-62. Wojtkowski 1., Wniebowzięcie Matki Bożej w świetle dziel kaznodziejskich należących do księgozbioru Tomasza Wernera z Braniewa (zm. 1498). Studia Pomoraniae assumptionistica I, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 1965,1.12, z. 2, s. 85-99.
Bibliografia Зи Wojtkowski J., Wniebowzięcie Matki Bożej w zbiorach kazań należących do duchownych z Pomorza Gdańskiego na przełomie XV i XVI w. Studia Pomoraniae assumptionistica II, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 1966, 1.13, z. 2, s. 93-110. Wojtkowski ]., Imię Maria, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 1951, R. 4, s. 56-58. Wojtkowski J., Kult Matki Boskiej w polskim piśmiennictwie do końca XVwieku, „Studia Warmińskie” 1968, t. 3, s. 221-299. Wojtkowski J., Maryja a ludzkość według Procesu Szatana przeciwko rodzajowi ludzkiemu Bartola de Saxoferrato, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” i960, t. 7, z. 2, s. 33-69. Wojtkowski ]., Maryja a Trójca Święta w kazaniach polskich autorów na Zwia stowanie Najświętszej Maryi Panny drukowanych w XV wieku, w: Trójca Święta a Maryja. Materiały z sympozjum mariologicznego zorganizowa nego przez Polskie Towarzystwo Mariologiczne. Częstochowa 6-8 września 1999 roku, red. T. Siudy, К. Рек, Częstochowa 2000, s. 301-317. Wojtkowski ]., Studia Pomoraniae assumptionistica [III-IV]. Wniebowzięcie Matki Bożej w zbiorach kazań z biblioteki średniowiecznego klasztoru fran ciszkanów w Gdańsku, „Studia Warmińskie” 1967, t. 4, s. 287-340. Wojtkowski ]., Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny w oficjach brewiarzowych i formularzach mszalnych Leonarda de Nogarolis i Bernar dyna de Bustis, „Ruch Biblijno-Liturgiczny” 1954, t. 7, s. 106-138. Wojtkowski ]., Początki kultu Matki Boskiej w Polsce w świetle najstar szych rękopisów, „Studia Warmińskie” 1964,1.1, s. 215-257. Wojtkowski J., Rozwój czci Matki Bożej w Polsce, „Homo Dei” 1957, t. 26, z. 6,
s. 846-861. Wojtkowski J., Wiara w Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny w Polsce w świetle średniowiecznych zabytków liturgicznych. Studium historyczno-dogmatyczne, Lublin 1958. Wolff A., Projekt instrukcji wydawniczej dla pisanych źródeł historycznych do połowyXVI wieku, „Studia Źródloznawcze” 1957,1.1, s. 155-184. Wolny J., Łaciński zbiór kazań Peregryna z Opola i ich związek z tzw. „Kazaniami Gnieźnieńskimi”, w: Średniowiecze. Studia o kulturze, t. 1, red. J. Lewański, Warszawa 1961, s. 171-238. Wolny J., Inventaire des manuscrits théologiques médiévaux de la bibliothèque du chapitre à Kielce, „Mediaevalia Philosophica Polonorum” 1971,1.16, s. 43-85. Wolny J., Z dziejów katechezy, w: Dzieje teologii katolickiej w Polsce, t. 1, Średniowiecze, red. Μ. Rechowicz, Lublin 1974, s. 151-209. Wolny ]., Exempla z kazań niedzielnych Peregryna z Opola, w: Kultura elitarna a kultura masowa w Polsce późnego średniowiecza, red. B. Geremek, Wrocław-Gdańsk 1978, s. 243-282.
ЗІ2 Bibliografia Women, the Book and the Worldly, red. L. Smith and J. H. Μ. Taylor, Wood bridge 1995. Woods C., Inmaculata, Incorrupta, Intacta: Preaching Mary in the Carolin gian Age, w: Sermo doctorum. Compilers, Preachers, and their Audiences in the Early Medieval West, red. M. Diesenberger, Y. Hen, Μ. Pollheimer, Turnhout 2013 (Sermo: Studies on Patristic, Medieval, and Reformation Sermons and Preaching, vol. 9), s. 229-262. Woschitz K., Schmerzenmutter (Mater dolorosa), w: Marienlexikon, t. 6, red. R. Bäumer, L. Scheffczyk, St. Ottilien 1994, s. 28-35. Woźny J., Pradziejowe i średniowieczne monolity kultowe z Polski i sąsiednich obszarów, w: Wiara z demonem w tle. Studia nad materialnymi śladami przekazu informacji na ziemiach polskich do schyłku XVIII wieku, Toruń 2008, s. 11-55. Wójcik D., Pisma Sędziwoja z Czechia w sprawie kultu Matki Boskiej w połogu w krakowskim kościele dominikanów, „Przegląd Tomistyczny” 2009,1.15, s. 149-222. Wójcik D., „Tu ista dicens, haereticus est”. Doktrynalna strona sporu Sędzi woja z Czechia z dominikanami o kult rzeźby Matki Bożej w kościele Świętej Trójcy w świetle tekstów zachowanych w rękopisie Bj 2367, w: Mendykanci w średniowiecznym Krakowie, red. K. Ożóg, T. Gałuszka, A. Zajchowska, Kraków 2008, s. 219-240. Wójcik W., „Prawa parafialne” według polskiego ustawodawstwa partyku larnego do 1564 r., „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 1957, t. 3, z. 2, s. 153-225. Wójcik W., Dzwonienie na Anioł Pański w polskim prawodawstwie przedtrydenckim, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 1955, t. 2, s. 223-241. Wrede A., Mariä Lichtmess, w:
HddA, t. 5, Berlin-New York 1987, szp. 1681-1683. Wydra W., Dlaczego pod Grunwaldem śpiewano Bogurodzicę?, Poznań 2000 (Biblioteka Literacka Poznańskich Studiów Polonistycznych, t. 28). Wydra W., Władysław z Gielniowa. Z dziejów średniowiecznej poezji polskiej, Poznań 1992. Wypych K., jahresfeurer in Polen, „Zeitschrift für Ostforschung” 1973, t. 22, s. 86-115. Z Georges'em Dumézilem rozmawia Didier Eribon. Na tropie Indoeuropejczyków. Mity i epopeje, Warszawa 1996. Zachariae T, Abergläubische Meinungen und Gebräuche des Mittelalters in den Predigten Bernardinos von Siena, „Zeitschrift des Vereins für Volks kunde” 1912, t. 22, s. 225-230. Zadrożyńska A., Powtarzać czas początku, ez. 1, O świętowaniu dorocznych świąt w Polsce, Warszawa 1985.
Bibliografia ЗВ Zahajkiewicz T. Μ., Średniowieczne kaznodziejstwo maryjne na jasnej Górze, „Studia Claromontana” 1981, nr i, s. 157-165. Zaleski W., Rok kościelny. Święta Pańskie, Matki Bożej, Apostołów, Świętych i Błogosławionych Polskich oraz dni okolicznościowe, t. 2, Warszawa 1993, s. 260-267. Zalewska K., Alegoria chwały Marii. Związki malarstwa i modlitwy w obrazie z kościoła Bernardynów we Wrocławiu, w: Pogranicza i konteksty litera tury polskiego średniowiecza, red. T. Michałowska, Wrocław-Łódź 1989, s. 299-306. Zalewska-Lorkiewicz K., Ikonografia Objawienia św. Jana w sztuce Europy Zachodniej do roku 1000, w: Czas Apokalipsy. Wizje dni ostatecznych w kulturze europejskiej, red. K. Zalewska-Lorkiewicz, Warszawa 2013, s. 137-149Zaremska H., Bractwa w średniowiecznym Krakowie. Studium form społecz nych życia religijnego, Wrocław-Gdańsk 1977. Zathey]., Katalog rękopisów średniowiecznych Biblioteki Kórnickiej, WrocławKraków 1963. Zíbrt Č., Seznam pověr a zvyklosti pohanských z Vlil věku, w: Rozpravy České Akademie Cisafe Frantiśka Josefa, Provědy, slovesnost a uměni, R. 3, třída 1, Čislo 2, Praha 1894. Zíbrt Č., Staročeské výroční obyčeje, pověry, slavnosti a zábavy prostonárodní pokud o nich vypravují písemné památky až po náš věk: Příspěvek ke kulturním dějinám českým, Praha 1889. Ziegenaus A., Bürkle H., Maas-Ewerd Th., Masser A., Liebl U., Himmelfahrt Mariae, w: Marienlexikon, t. 3, red. R. Bäumer, L. Scheffczyk, St. Ottilien 1992, s. 199-208. Zielińska-Melkowska К., Z dziejów kultu maryjnego w średniowiecznym Toruniu, w: Scriptura custos memoriae. Prace
historyczne, red. D. Zydorek, Poznań 2001, s. 67-90. Ziętkiewicz-Kotz ]., Maria, Virga Jesse. A depiction of the Tree of Jesse in a thirteenth-century Flemish Psalter (Oxford, Bodleian Library, Ms. Liturg. 396), w: Between allegory and symbole in the medieval art. Acts of the International Conference hold in the Pontifical University of John Paul 11 in Cracow in 23 and 24 October 2009, red. D. Tabor, Kraków 2013, s-37-54· Ziolkowski J. Μ., Images of the Virgin, w: tenże, The Juggler of Notre Dame and the Medievalizing ofModernity, Vol. 4, Picture That: Making a Show of the Jongleur, Cambridge 2018, s. 159-172. Znorovszky A.-B., Mary, Michael, and the Devil. An EschatologicalIconographic Perspektive on the liturgical Drama of Philippe de Mézierès,
ՅԱ Bibliografia w: Marian Devotion in the Late Middie Ages. Image and Performance, red. A.-B. Znorovszky et G. Jaritz, New York 2022, s. 144-164. Zoll-Adamikowa H., Wczesnośredniowieczne cmentarzyska szkieletowe Mało polski, ez. 1, Źródła, Wrocław 1966. Zoll-Adamikowa H., Wczesnośredniowieczne cmentarzyska szkieletowe Mało polski, cz. II, Analiza, Wrocław 1971. Zumkeller A., Manuskripte von Werken der Autoren des Augustiner-Eremitenordens im mittelalterlichen Bibliotheken, Würzburg 1966.
MARIA MEDIATRIX ֊ MARIA ADIUTRIX MARIAN DEVOTIONS IN THE TEACHINGS OF LATE MEDIEVAL PREACHING IN POLAND The Sermones dominicales etfestivales from the So-called Collection of Piotr of Miłosław Krzysztof Bracha CONTENTS List of Abbreviations. 9 Introduction. n PARTI ADIUTOR1UM i. Shield. 35 2. Candlemas. 63 3. Assumption. 121 PART II 1MITATIO i. Pure . 175 2. Woman. 198 Conclusion. 223 Annexes:. 228 I. Sermones de Beata Maria Virgine from the So-called Collection Sermones dominicales et festivales of Piotr of Miłosław. Description of Manuscripts. 228 II. Sermo 30: De purificatione Beate Marie. Edition.235
Bibliography. 253 List of Illustrations. 315 Snmmarv ЗІ? Index personarum. 320
SUMMARY MARIA MEDIATRIX - MARIA ADIUTRIX MARIAN DEVOTIONS IN THE TEACHINGS OF LATE MEDIEVAL PREACHING IN POLAND The Sermones dominicales et festivales from the So-called Collection of Piotr of Miłosław ated to the latter half of the fifteenth century, the collec tion ascribed to Piotr of Miłosław is one of the most popular postils from the late Middle Ages in Poland that cover the liturgical year in its entirety. Marian preaching can be found in the following six sermons (in a chronological order): De concepitone Virginis Marie (no. io), De puriftcatione Beate Marie (no. 30), De annuntiatione Marie Virginis (no. 43), De visitatione Marie Virginis (no. 84), De assumptione Virginis Marie (no. 97), and De nati vitate Virginis Marie (no. 102). These six sermons address a typical set of medieval religious feasts devoted to the Blessed Virgin Mary. Similar themes can be found in Polish cisiojani, fifteenth-century synodal statutes, and liturgical books and calendars. The postil featuring the collection ascribed to Piotr of Miłosław has survi ved in four extant manuscripts from the latter half of the fifteenth century: BN 111 3021, BN 111 3022, AJG II 17, and BKórnik 53. Indivi dual sermons can also be found in several other manuscripts. They serve as a source basis for this book. The book presents several key issues for Marian teaching in the light of these sermons and against the backdrop of medieval Mariology. The series of sermons under study constitutes a veritable D
Зі8 KrzysztofBracha apology of Marian devotions and a soaring hymn of praise and adoration, virtually devoid of any meditative aspects, uncertainties, polemics, or contrarian sentiments. The themes discussed in the sermons derive from the cult of the Virgin Mary as a refuge, which is best seen in her two appellations: Mediatrix and Adiutrix (as indi cated in the title). The sermons elevate the Virgin as a role model and an ideal, most notably to be followed by women. The teachings presented in the sermons reveal a variety of didactic themes that were intended to promulgate and explain the intricacies of Marian devotions. These themes include Marian folklore, popular customs related to the tradition of Candlemas and the Feast of the Purification of the Blessed Virgin Mary, herbs and crops consecrated for the Feast of the Assumption, social contexts in which the Virgin is featured as an ideal of womanly behaviour and the role model for women in society, family, and culture; and the ideological interpre tation on the emerging dogmas of the Assumption and the Imma culate Conception. All these themes were presented in the form of didactic discourse for the laity. The sermons reveal a multi-coloured image of medieval preachers as exponents of Marian piety, which in turn goes well beyond the dogmatic contexts and into the domain of unofficial Marian devotions and the social reception of the Virgin Mary as an ideal of womanly virtues. The sermons reveal a multi-layered nature of this most affective of all the trends in Christian devotions and the most popular form of Christian
piety in Poland. On the surface of expected dogmas and theological commentaries, these teachings hide a more quotidian form of piety, with a human being at its centre, including human spiritual needs, anxieties and the need for affirmation and empathy. Marian preachers were trying to address the religious needs of the faithful in that they evoked the affective values of Marian religiosity and delved deeper into the polisemantic treasure trove of Marian symbolism and recurring motifs dominated by the representations of the Virgin Mary as a refuge or a shield (scutum). These teachings elevated the Blessed Virgin Mary to a position that began to spark dogmatic controversy among theologians. For folk preachers, Marian devotions served as a large arena from which they could
Summary ЗІ9 satisfy the likings of the faithful and an impressive scene which they also used as a bulwark of the Faith, especially in the times that saw a massive surge in Hussite iconophobia, which was targeted against Marian cult, most notably at the visual representations of the Virgin Mary. The series of six sermons from the latter part of the fifteenth century compels one to conclude that Marian preachings are not only an underrated yet exquisite source basis for the study of the reli gious culture of the Middle Ages in Europe, but also a cognitively intriguing document from the era which might encourage resear chers to study the position of women in the society and the cultural environment of their time, together with its interplay of ideological determinants. Such studies, one is tempted to conclude, still remain in the sphere of mere postulations rather than scholarly reality.
INDEX PERSONARUM (obejmuje postaci historyczne) Abgar z Edessy 58 Abiron (Abiiron) 237 Adam de Persenia (de Pontigny) 14.15 Adam Mickiewicz 93 Adam od św. Wiktora (Adamus Sancii Victoris, a S. Victore) 56 Adam Szkot (Premonstratensis, Adam Scotus) 56, 62 Aelred z Rievaulx (Aelredus Rievallensis) 123,133,217 Al Marwazi 100,108 Albert Wielki (Albertus Magnus) 59, 136,137,168,193, 205, 210 Albert z Padwy (Albertus de Padua) 138 Aleksander z Malonne, bp płocki 11 Aleksy, św. 54 Alkuin (Alcuin) 65 Amalariusz (Amalarius) 65 Ambroży (Ambrosius Mediolanesis), św. 177,199, 200, 250 Ambroży Autpert (Ambrosius Autpertus), św. 15,136 Andrzej (Andreas), św. 18 Andrzej z Krety (Andreas Cretensis), abp Krety 136, 210 Anna, św. 41, 55, 92,177,188,189, 196, 229 Anonim z Reichenau (Jan biskup Arezzo, Johannes Aretinus) 139 Antoni z Padwy (Antonius Patavinus), św. 36,38, 47,127,138 Anzelm z Canterbury (Anselmus Cantuariensis), św.; (Ps.) 14, бі, 123,124 Apulejusz Ps. 148,149,161 Arnaud z Bonneval 38 Arystoteles (Aristoteles) п8, 245 Ascelina z Boulancourt 49 Aswerus, król perski 128 August 11 Mocny, król Polski 181 Augustyn (Augustinus Hipponensis), św.; (Ps.) 41, 60, П2,113,123, 127,129,130,135-137,145,181,185, 187,192,193, 207, 224, 247, 250 В Balaam, prorok 177 Baltazar Opec 21, 68
Index personarum Bartłomiej, magister ібі Bartłomiej de Saxoferrato (Bartolus) 20,56 Bartłomiej z Chlumce zw. Klaretem 101 Bartłomiej z Vicenzy (Bartolomeo da Breganze) 23, 24, 42,123,133, 211,212 Baworowski hr. Wiktor 63, 64, 235 Beda Czcigodny (Beda Venerabilis), św.; (Ps.) 65,66,123,128,177,195,212 Bernard Gui 137 Bernard z Clairvaux (Bernardus Claraevallensis), św. 14,15, 44, 59, 99,123,125,129,130,179,180,188, 207, 223,229, 245,246 Bernardyn de Bustis (Bernardinus de Bustis) 43,46, 60,187, 200 Bernardyn ze Sieny (Bernardinus Senensis), św. 24,38,50, 53, 54,57, 75,124,125,180,189,195, 226 Bertold z Regensburga (Berthold von Regensburg) 24,155 Błażej (Blasius), św. 74,75, 84, 86, 89, 102, no, 112,116,117 Bodzanta (Bodzantha) 67 Bonawentura (Bonaventura), św. 13, 39,45, 54,57,136,137, 178, ι82, Ι93, 204 Bonifacy IX (Bonifacius), pap. 28, 225 Bruno z Kwerfurtu (Brunon Querfurtensis), św. 92,179 Brygida Szwedzka (Birgitta Birgersdotter), św. 38 Brzetysław 1, książę czeski 158 Burchard z Wormacji (Burchardus Wormaciensis, Burchard von Worms), bp wormacki 156, 160,161 321 Caius Plinius Secundus Elder 161, 162, 245 Celsus 81 Cezary z Arles (Caesarius Arelatensis), św. 158 Cezary z Heisterbachu (Caesarius Heisterbacensis) 90, no Chretien de Troyes 156 Claudius Aelianus 245 Cyprian Bazylik 107 Cyprian z Kartaginy (Cyprianus Carthaginensis) 233 D Daniel, prorok no Datan (Dathan) 237, 238 Dawid, król Judy 211,215, 229, 231, 233, 238 Dobrogost 67 Dochna 67 Dorota (Dorothea), św. 86 E Edmund, abp Canterbury, św. 47 Efrem Syryjczyk (Ephraem) Ps. 136 Egbert, abp trewirski 13,122
Egbert z Schönau (Eckbertus Schonaugiensis) 134,137 Ekkehard z St. Gallen 104 Eligiusz, bp Noyon, św. 65 Elżbieta Heska z Schönau, św. 134,137 Elżbieta z Szydłowca Radziwiłówna, księżna 107 Emecho z Schönau 137 Engelhard z Langheim 139
322 Index personarum Epifaniusz z Salaminy (Epiphanius Constantiensis) 135,136,141 Erazm Ciołek, bp płocki 78,79 Erazm z Rotterdamu (Erasmus Roterodamus) 212 Ernáid z Chartres 59 Estera, królowa, postać biblijna 128 Eustochium, św. 136 Evagrior Scholastikos 58 Ezechiel, prorok, św. 129 F Federico Visconti, abp Pizy 24, 65 Filip de Mézierès 56 Filip Kanclerz (Philipp der Kanzler) 22, 209 Filip Kartuz (Philipp des Carthäusers) 218 Filip z Harveng (Philippe de Harveng) 14 Francesco di Giorgio 191 Frau Ava 61 Fridolin z Säckingen (Fredelinus), św. no Fulbert z Chartres (Fulbertus Carno tensis) 195 G Gabriel Biel 38 Galen 159 Gawajn 156 Gebai, postać biblijna 193 Gelazy 1 (Gelasius), pap. 77, 82 Gelazy V, pap. 113 Geoffrey Chaucer 212 German z Konstantynopola (Germanus Constaninopolitanus), abp 35,136 Gertruda, księżna 12,13, 27,122 Grzegorz Wielki (Gregorius Magnus), pap. 64,123,129,240, 249 Grzegorz z Tours (Gregorius Turonensis) 136 Guerric z Igny, bł. 14 H Habakuk (Habacuc), prorok 81 Haman 128 Hans Holbein Starszy 79 Hans Memling 79 Helinand z Froidmont 24,127, 219 Heliodor bp Aitino, św. 108 Henryk Bitterfeld z Brzegu (de Brega) 123 Henryk z Gandawy (Henricus de Gandavo) 186,187,193 Henryk z Gorkum (Henricus de Gorcum, de Gorchen) 73, 74 Henryk 1 z Wierzbna, bp wroc. 147 Herod Wielki, król Judei 130, 239 Herodiada (Herodias) 239 Hieronim Pollster 166 Hieronim ze Strydonu (Hieroni mus) św.; (Ps.) 13,14, 44,108,123, 136,180,199, 210, 229, 250, 251 Hiob (lob), postać biblijna 108 Honoriusz z Autum (Honorius Augustodunensis) 14 Hugon Ripelin ze Strasburga (Hugo Ripelin de
Argentina) 123,190,193 I Ibn al.-Baitar 160 IbnFadlan 100 Ibn Rusta 109
Index personarum Ildefons z Toledo 14, 65 Izajasz (Isaías), prorok 46, 93,192, 211, 217, 247, 251 Jadwiga Śląska (Hedwig von Andechs), księżna, św. 18 Jakoubek ze Stříbra 225 Jakub (Jacob), św. 146,177 Jakub, wikariusz w Psarskiem 25 Jakub Strepa 49 Jakub Wujek 20, 26, 27,167,169, 199, 201, 207, 208, 211 Jakub z Paradyża (lacobus de Para diso, Jakob von Paradies, Jakob von Jüterbog) 36, 53,57, 90,158, 190, 202, 209 Jakub z Piotrkowa 64,102, Jakub z Vitry (lacobus de Vitry) 37, 48 Jakub z Voragine (Iacopo da Varazze) 37,42,46, 61, 65, 66,70,71, 86, 87, 90, 91,113,122,123,134,135, 137,139,140-142,145,146,182, 188, 204, 213, 221, 229, 233, 239, 240, 243, 248 Jan Algrinus (]an Halgren z Abbe ville) 14 Jan Chryzostom (Johannes Chrysostomus) 59 Jan Chrzciciel (Johannes Baptista) 19,42,48, 92,194, 239 Jan Damasceński (Johannes Damascenus) 136,137,144 Jan de Bromyard z Oxfordu 44 Jan Długosz 96,183 Jan Dominici (Giovanni Dominici) 222 Յ2Յ Jan Duns Szkot (Johannes Duns Scotus) 176,186 Jan Ewangelista, św. (Ps) 134,141 Jan Geiler z Keisersbergu (Johannes Geiler von Keisersberg) 23,38,75, 165,181,182 Jan Gerson (Jean Gerson) 39, 206 Jan Hagen (Johannes Hagen) 23 JanHerolt (Johannes Herolt) 127, 203 Jan Hieronim z Pragi (Jan Sylwan, Jan Publikan, Johannes Silvanus/Publicanus) 26, 88, 184, 231-233 Jan Kanty (Jan z Kęt, Johannes Cantius), św. 89 Jan Kapistran (Giovanni di Capestrano) 24,49,54, 226 Jan Łodzią z Kępy 135 Jan Milicz z Kromierzyża (Johannes Milieus de Chremsir) 93 Jan Murmellius z Limburgii 160 Jan Nider (Johannes Nider) 141 Jan Pauli (Johannes Pauli) 37 Jan Sintram
(Johannes Sintram) 24 Jan Szczekną (Johannes Sczekna, Štěkna) 26,134 Jan Tauler 24, 59,102,103, 220 Jan Waldeby (John Waldeby) 23 Jan Wawrzyniec Lydos (Johannes Laurentius Lydus) 97 Jan z Jenštejnu, abp praski 28, 225 Jan z Mailly (Jean de Mailly) 137 Jan z Michocina (Johannes de Michoczyn) 88, 247 Jan z Szamotuł zw. Paterkiem 20, 21,40, 62,138,177,178,180, 201, 203-206, 209, 217, 218
3^4 Index personarum Jan z Tesalonik (Jean de Thessalonique) 140 Jan z Wünschelburga (Johannes von Wünscheiburg, Jan z Radkowa) 59 97 Jan ze Słupczy 26 Jędrzej z Miechowa 184 Jędrzej Zebrzydowski, bp krak. 167 Joachim, św. 189 Joachim z Fiore 93 Joel (Jael), prorok 208 Jozue (losue), 108 Józef (loseph), św. 206,241 Judyta (ludith), postać biblijna 24, 123,127, 208,220 Karol Wielki (Carolus Magnus), cesarz 77, 80 Katarzyna Aleksandryjska, św. 54, 86, 87,221 Kazimierz Jagiellończyk, król Polski 181 Klemens Bujak z Gostynia 157, 162 Konrad Bitschin 219 Konrad Priester 23,38,123 Konrad z Fußesbrunnen 61 Konrad z Megenbergu (Konrad von Megenberg) 80,158 Konrad z Saksoni (Conradus a Saxonia) 13,54, 57 Konstancja, zakonnica 41, 51-53 Kosmas (Cosmas Pragensis), kroni karz 156 Krzysztof, św. no L Lambert, bp Arras 91 Leonard de Nogarolis 46 Lioba, św. 82 Ł Łukasz (Lucas), św. 58,78, 93,122, 126,185, 200, 210, 2П, 229, 23X, 232, 237, 239,247, 249, 252 Łukasz Górnicki 114 Łukasz z Wielkiego Koźmina (Lucas de Magna Cosmin) 26, 96, ιοί Μ Maciej Zajcowic 51,112 Maciej z Knina (Matthias de Knin) 163 Makrobiusz (Macrobius) 65 Maksencjusz (Maxentius), cesarz 87 Malachiasz (Malachias), prorok 251 Małgorzata Antiocheńska (Marga retha), św. 87 Małgorzata, żona rybaka 154 Marcin Czarny 71,216 Marcin Krowicki 167 Marcin Polak (Marcin Polak z Opawy, Martinus Polonus) 66 Marcin z Bragi (Martinus de Braga) 160 Marcin z Tours (Martinus Turonensis), św. 110-112 Marcin z Urzędowa 96 Maria z Betanii, św. 123-127,129,138 Marquard z Lindau 23,125 Marta z Betanii, św. 123,124,127, 128,131
Index personarum Martin Pollich 115 Mateusz (Matthaeus), św.; (Ps.) 89, 179, 211,214, 215, 218 Mateusz z Aquasparta (Matthaeus ab Aquasparta) 44,127,181, 203 Mateusz z Krakowa (Matthaeus de Cracovia) 26, 53,127,138,178, 180,197 Matylda (Mathildis), księżniczka 66 Meffreth 65 Michał Falkener 175 Michal Lancz z Kitzingen 71 Michal z Janowca 98 Michel Menot 38 Mikołaj, św. 97,145, 227 Mikołaj Gorran (Nicolaus Gorranus) 127 Mikołaj Magni z Jawora (Nicolaus Magni de Jawor, de Jauer) 74, 97,167 Mikołaj Polak (z Błonia, Nicolaus Polonus) 53 Mikołaj Rej 20,74,114 Mikołaj Roźnek 67 Mikołaj Trąba, abp gnieź. 28 Mikołaj Turgaw 54 Mikołaj Włoski 106 Mikołaj z Clairvaux (Nicolaus Claraevallensis) 137 Mikołaj z Koźla (Nikolaus von Kosel) 65 Mikołaj z Kuzy (Nicolaus de Cusa, de Kues, Cusanus) 65 Mikołaj z Lyry (Liry, Nicolaus Lyraոստ) 123, 250-252 Mikołaj z Polski, lekarz 155 Mikołaj z Wilkowiecka 155 ВІЗ Mistrz Eckhart (Meister Eckhart) 24, 200, 220 Mojżesz (Moyses) 229, 237, 238 N Nanker, bp wroc., krak. 27,48 Nepocjan 108 О Orygenes (Orígenes) 81, 249 Ostromir 103 P Paschazjusz Radbert (Paschasius Radbert) 136 Paula, św. 136 Paweł, św. 18,59, 233 Paweł Diakon (Paulus Diaconus) 14 Paweł z Krosna 41 Paweł z Zatora 26 Paweł, lektor dominikanów krak. 183,184 Pedanius Dioskorides 159,160 Pelbart z Temesvaru 138, 203, 206 Peregryn z Opola 42, 46, 66, 88, 89, 137,138,183, 203 Philon Byzanti (Philo Mechanicus) 245 Piotr (Petrus), św. 18,118,146 Piotr Artomiusz (Artomius) 72,74 Piotr Berchoriusz (Petrus Berchorius) 115 Piotr Chryzolog (Petrus Chryso logus), św. 14 Piotr Comestor 243
32б Index personarum Piotr Damiani (Petrus Damianus) (Ps.) 137,154 Piotr Payne 225 Piotr Skarga 20 Piotr Stachiewicz, malarz in Piotr Wichman 54 Piotr Wysz, bp krak., ροζ. 183 Piotr z Celle (Petrus de Celle) 214 Piotr z Miłosławia (Miłosławczyk) 18, 25,26,28,30,31,35,36,53,58, 62,63, бб, 69,76,88,125,129,132,139,140, 158,167,175, ι8ι, 183,187,191-193, 195,198,206,209,222,227,228,235 Piotr z Tarentazji (Petrus de Tarentasia) 193 Priester Konrad 23,38,123 Proklus z Konstantynopola (Proclus Constantinopolitanus) 24 Prokop z Cezarei (Procopius Caesariensis) 108 Ptaszycki Stanisław 38,199,206 Ptolomeusz 11, król 247 R Raban Maur (Hrabanus Maurus) 65 Rajmund z Kapui, generał domini kanów 225 Remigiusz z Auxerre (Remigius Autissiodorensis) 81 Robert de Sorbon 209 Rotaris (Rotharis), król 156 Rudolf (Ludolf) z Saksonii 37 Rupert z Deutz (Tuitiensis) 212 s Salome, postać biblijna 193,194 Sebastian Franek 165 Seneca (Lucius Annaeus Seneca) 80 Sergiusz 11, pap. 77 Sewerian z Gabala (Severianus de Gabala) 136 Sędziwój z Czechia 175,189,191, 195 Sicurd Cremonensis (Sicardus Cremonensis) 243 Słota Przecław 208 Sofroniusz (Sophronius jerosolymitanus Episcopus), bp 14 Stanisław Słowakowic 90,92 Stanislaw z Łowicza 175,187 Stanislaw ze Skarbimierza (Stanislaus de Scarbimiria) 72,73, 102,165,166 Stanislaw ze Szczepanowa, św. 18, 71,145 Stefan, św. 48 Stefan Falimirz 41 Sykstusa IV (Sixtus), pap. 184 Symeon (Simeon), św. 63, 68, 69, 78, 84, 89, 94,120,192, 213, 239, 246-249, 251 T Tacyt (Tacitus) 156 Tertulian (Tertullianus) 195 Thietmar 66 Tomasz (Thomas), św. 142 Tomasz à Kempis (Thomas
Hemerken) 45,47,51,56-58, 71 Tomasz Strzempiński, bp krak. 150 Tomasz Werner z Braniewa 20,134 Tomasz z Akwinu (Thomas de Aquino, Aquinas); (Ps.) 123,128, I93-I95 208
Index personarum Tomasz z Haselbachu (Thomas von Haselbach) 74 Tomasz ze Štítného (Tomáš Štítný) 85-I54 U Urban 1, pap., św. 117 Urban VI, pap. 225 Vichna (Wichna) 67 Villana de Botti, bl. 220, 221 W Wallafridus Strabon 89,179 Walter von Rheinau бі Wasyl Stefanyk 63,231 Wawrzyniec ζ Brindisi (Laurentius Brindisi; Juliusz Cezar Russo), św. 138, 205, 206 Werner Pfaffe 61 Յ27 Wilhelm Durand (Guillelmus Durandus) 27, 64,123,142,143, 239, 240 Wilhelm z Owernii (Guillelmus Alvernus, de Auvergne, de Paris) 97,127,166 William z Newburgh 213 Wincenty (Vincentius), św. 45 Wincenty Ferrer (Ferreriusz, Vincen tius Ferrerius), św. 164 Wincenty Kot, abp gnieź., prymas 145 Wincenty z Beauvais (Vincentius Bellovacensis) 136,137 Wladyslaw Siarkowski, ks. 72,170 Wladyslaw z Gielniowa (Gielniowczyk) 41, 42, 49, 50, 54, 55,125,193 Wojciech (Adalbertus), św. 18,71,92,179 Wolfgang (Wolfgang von Regens burg), św. III z Zachariasz, scholarz 11 Zachariasz (Zacharias), prorok 238 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Bracha, Krzysztof 1959- |
| author_GND | (DE-588)1043537015 |
| author_facet | Bracha, Krzysztof 1959- |
| author_role | aut |
| author_sort | Bracha, Krzysztof 1959- |
| author_variant | k b kb |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV048991992 |
| ctrlnum | (OCoLC)1385290530 (DE-599)BVBBV048991992 |
| era | Geschichte 1400-1600 gnd |
| era_facet | Geschichte 1400-1600 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>03570nam a2200625 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV048991992</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20230623 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">230607s2023 a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788328602212</subfield><subfield code="9">978-83-286-0221-2</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1385290530</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV048991992</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Bracha, Krzysztof</subfield><subfield code="d">1959-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1043537015</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Maria Mediatrix - Maria Adiutrix</subfield><subfield code="b">pobożność maryjna w nauczaniu kaznodziejskim w Polsce późnego średniowiecza : Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia</subfield><subfield code="c">Krzysztof Bracha</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo DiG</subfield><subfield code="c">2023</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">327 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield><subfield code="c">22 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Maria / (matka Jezusa Chrystusa)</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="600" ind1="1" ind2="7"><subfield code="a">Maryja / (Matka Jezusa Chrystusa) / kult / Polska / średniowiecze</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1400-1600</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Sermones dominicales et festivales</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Katolicyzm</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Kaznodziejstwo</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Kult maryjny</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Kazania polskie / przed 1500 / tematy, motywy</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Predigt</subfield><subfield code="0">(DE-588)4047089-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Mittelalter</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129108-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Marienverehrung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4074567-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Katholizismus</subfield><subfield code="0">(DE-588)4030027-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polska</subfield><subfield code="2">dbn</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Katholizismus</subfield><subfield code="0">(DE-588)4030027-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Marienverehrung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4074567-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Predigt</subfield><subfield code="0">(DE-588)4047089-1</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Mittelalter</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129108-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Geschichte 1400-1600</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20230623</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034255321</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09031</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">200.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09024</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Polska dbn Polen (DE-588)4046496-9 gnd |
| geographic_facet | Polska Polen |
| id | DE-604.BV048991992 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T22:07:31Z |
| indexdate | 2024-07-10T09:52:13Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788328602212 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034255321 |
| oclc_num | 1385290530 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 327 Seiten Illustrationen 22 cm |
| psigel | BSB_NED_20230623 |
| publishDate | 2023 |
| publishDateSearch | 2023 |
| publishDateSort | 2023 |
| publisher | Wydawnictwo DiG |
| record_format | marc |
| spelling | Bracha, Krzysztof 1959- Verfasser (DE-588)1043537015 aut Maria Mediatrix - Maria Adiutrix pobożność maryjna w nauczaniu kaznodziejskim w Polsce późnego średniowiecza : Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia Krzysztof Bracha Warszawa Wydawnictwo DiG 2023 327 Seiten Illustrationen 22 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Maria / (matka Jezusa Chrystusa) dbn Maryja / (Matka Jezusa Chrystusa) / kult / Polska / średniowiecze jhpk Geschichte 1400-1600 gnd rswk-swf Sermones dominicales et festivales dbn Katolicyzm dbn Kaznodziejstwo dbn Kult maryjny dbn Kazania polskie / przed 1500 / tematy, motywy jhpk Predigt (DE-588)4047089-1 gnd rswk-swf Mittelalter (DE-588)4129108-6 gnd rswk-swf Marienverehrung (DE-588)4074567-3 gnd rswk-swf Katholizismus (DE-588)4030027-4 gnd rswk-swf Polska dbn Polen (DE-588)4046496-9 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 g Katholizismus (DE-588)4030027-4 s Marienverehrung (DE-588)4074567-3 s Predigt (DE-588)4047089-1 s Mittelalter (DE-588)4129108-6 s Geschichte 1400-1600 z DE-604 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
| spellingShingle | Bracha, Krzysztof 1959- Maria Mediatrix - Maria Adiutrix pobożność maryjna w nauczaniu kaznodziejskim w Polsce późnego średniowiecza : Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia Maria / (matka Jezusa Chrystusa) dbn Maryja / (Matka Jezusa Chrystusa) / kult / Polska / średniowiecze jhpk Sermones dominicales et festivales dbn Katolicyzm dbn Kaznodziejstwo dbn Kult maryjny dbn Kazania polskie / przed 1500 / tematy, motywy jhpk Predigt (DE-588)4047089-1 gnd Mittelalter (DE-588)4129108-6 gnd Marienverehrung (DE-588)4074567-3 gnd Katholizismus (DE-588)4030027-4 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4047089-1 (DE-588)4129108-6 (DE-588)4074567-3 (DE-588)4030027-4 (DE-588)4046496-9 |
| title | Maria Mediatrix - Maria Adiutrix pobożność maryjna w nauczaniu kaznodziejskim w Polsce późnego średniowiecza : Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia |
| title_auth | Maria Mediatrix - Maria Adiutrix pobożność maryjna w nauczaniu kaznodziejskim w Polsce późnego średniowiecza : Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia |
| title_exact_search | Maria Mediatrix - Maria Adiutrix pobożność maryjna w nauczaniu kaznodziejskim w Polsce późnego średniowiecza : Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia |
| title_exact_search_txtP | Maria Mediatrix - Maria Adiutrix pobożność maryjna w nauczaniu kaznodziejskim w Polsce późnego średniowiecza : Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia |
| title_full | Maria Mediatrix - Maria Adiutrix pobożność maryjna w nauczaniu kaznodziejskim w Polsce późnego średniowiecza : Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia Krzysztof Bracha |
| title_fullStr | Maria Mediatrix - Maria Adiutrix pobożność maryjna w nauczaniu kaznodziejskim w Polsce późnego średniowiecza : Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia Krzysztof Bracha |
| title_full_unstemmed | Maria Mediatrix - Maria Adiutrix pobożność maryjna w nauczaniu kaznodziejskim w Polsce późnego średniowiecza : Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia Krzysztof Bracha |
| title_short | Maria Mediatrix - Maria Adiutrix |
| title_sort | maria mediatrix maria adiutrix poboznosc maryjna w nauczaniu kaznodziejskim w polsce poznego sredniowiecza sermones dominicales et festivales z tzw kolekcji piotra z miloslawia |
| title_sub | pobożność maryjna w nauczaniu kaznodziejskim w Polsce późnego średniowiecza : Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia |
| topic | Maria / (matka Jezusa Chrystusa) dbn Maryja / (Matka Jezusa Chrystusa) / kult / Polska / średniowiecze jhpk Sermones dominicales et festivales dbn Katolicyzm dbn Kaznodziejstwo dbn Kult maryjny dbn Kazania polskie / przed 1500 / tematy, motywy jhpk Predigt (DE-588)4047089-1 gnd Mittelalter (DE-588)4129108-6 gnd Marienverehrung (DE-588)4074567-3 gnd Katholizismus (DE-588)4030027-4 gnd |
| topic_facet | Maria / (matka Jezusa Chrystusa) Maryja / (Matka Jezusa Chrystusa) / kult / Polska / średniowiecze Sermones dominicales et festivales Katolicyzm Kaznodziejstwo Kult maryjny Kazania polskie / przed 1500 / tematy, motywy Predigt Mittelalter Marienverehrung Katholizismus Polska Polen |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034255321&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT brachakrzysztof mariamediatrixmariaadiutrixpoboznoscmaryjnawnauczaniukaznodziejskimwpolscepoznegosredniowieczasermonesdominicalesetfestivalesztzwkolekcjipiotrazmiłosławia |
Es ist kein Print-Exemplar vorhanden.
Inhaltsverzeichnis