Dokumenty do historii stosunków polsko-sowieckich 1918-1945: Tom 2 1926-1932 Część 2 Na drodze ku stabilizacji (luty 1929-lipiec 1932)
Gespeichert in:
| Weitere Verfasser: | , |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish Russian |
| Veröffentlicht: |
Warszawa
Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia
2022
|
| Schriftenreihe: | Dokumenty do Historii Stosunków Polsko-Sowieckich 1918-1991
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Literaturverzeichnis Register // Personenregister |
| Beschreibung: | Literaturverzeichnis Seite 495-498 |
| Beschreibung: | 546 Seiten 25 cm |
| ISBN: | 9788366883147 9788366883161 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 cc4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV048648208 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20230519 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 230112s2022 |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788366883147 |c całość |9 978-83-66883-14-7 | ||
| 020 | |a 9788366883161 |c część 2 |9 978-83-66883-16-1 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1376414631 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV048648208 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol |a rus | |
| 049 | |a DE-12 |a DE-B1595 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 245 | 1 | 0 | |a Dokumenty do historii stosunków polsko-sowieckich 1918-1945 |n Tom 2 |p 1926-1932 |n Część 2 |p Na drodze ku stabilizacji (luty 1929-lipiec 1932) |c redaktorzy tomu Jan Jacek Bruski, Mariusz Wołos ; tłumaczenie dokumentów z języka rosyjskiego: Jan Jacek Bruski, Katarzyna Chimiak, Adam Jaskólski, Mariusz Wołos, Piotr Zemszał ; tłumaczenie dokumentów z języka francuskiego: Mariusz Wołos |
| 264 | 1 | |a Warszawa |b Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia |c 2022 | |
| 300 | |a 546 Seiten |c 25 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 490 | 0 | |a Dokumenty do Historii Stosunków Polsko-Sowieckich 1918-1991 | |
| 500 | |a Literaturverzeichnis Seite 495-498 | ||
| 546 | |a Text polnisch und russisch | ||
| 546 | |b Teilweise kyrillische Schrift | ||
| 655 | 7 | |0 (DE-588)4135952-5 |a Quelle |2 gnd-content | |
| 700 | 1 | |a Bruski, Jan Jacek |d 1969- |0 (DE-588)1057719676 |4 edt | |
| 700 | 1 | |a Wołos, Mariusz |d 1968- |0 (DE-588)133563170 |4 edt |4 trl | |
| 773 | 0 | 8 | |w (DE-604)BV047624805 |g 2,2 |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034023048&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034023048&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20230519 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 909 |e 22/bsb |f 09043 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 909 |e 22/bsb |f 09042 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 909 |e 22/bsb |f 09043 |g 947.08 |
| 942 | 1 | 1 | |c 909 |e 22/bsb |f 09042 |g 947.08 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034023048 | |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1811992247316512768 |
|---|---|
| adam_text |
BIBLIOGRAFIA Źródła archiwalne Archiw wnieszniej politiki Rossijskoj Fiedieracyi, Moskwa (Archiwum Polityki Zagranicznej Federacji Rosyjskiej, AWP RF) fond 04: Siekrietariat narkoma inostrannych dieł SSSR G.W. Cziczerina 1918-1930 fond 05: Siekrietariat zamiestitiela narkoma i narkoma inostrannych dieł SSSR M.M. Litwinowa fond 09: Siekrietariat zamiestitiela narkoma inostrannych dieł SSSR B.S. Stomoniakowa 1918-1938 fond 0122: Riefierientura po Polsze Archiwum Akt Nowych w Warszawie (AAN) Ambasada RP w Moskwie 1921-1939 Ministerstwo Spraw Zagranicznych w Warszawie 1918-1939 Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie (IPMS) Ambasada RP w Londynie 1919-1945 Kolekcja Alfreda Ponińskiego Rossijskij gosudarstwiennyj archiw socyalno-politiczeskoj istoryi, Moskwa (Rosyjskie Państwowe Archiwum Historii Społeczno-Politycznej, RGASPI) fond 495 (Ispołnitielnyj komitet kominterna), opis’ 123: Priedstawitielstwo Kommunisticzeskoj partii Polszy pri IKKI 1921-1938 fond 17 (Centralnyj Komitet KPSS), opis’ 70: CK RKP(b). Komisja CK RKP(b) po pieresmotru rukowodiaszczych rabotnikow gos. i choz. org. Rossijskij gosudarstwiennyj wojennyj archiw, Moskwa (Rosyjskie Państwowe Archiwum Wojskowe, RGWA) fond 308k: 2-j otdieł Gienieralnogo sztaba Polszy (g. Warszawa)/ Oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w Warszawie Źródła drukowane XIV Wsierossijskij siezd Sowietów: [10-18 maja 1929 g, g. Moskwa]: stienograficzeskij otczot: biulletieni, nr 1-18, Moskwa 1929. Bolszewicy w walce z religią. Kościół rzymskokatolicki w Związku Sowieckim w polskich dokumentach dyplomatycznych
1922-1938, red. R. Dzwonkowski, A. Szabaciuk, Warszawa 2021. 495
BIBLIOGRAFIA „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej” 1920-1921,1926-1927,1929, 1931-1932 Documents diplomatiques concernant les relations polono-lithuaniennes, է. II, Warszawa 1921. Dokumenty do historii stosunków polsko-sowieckich 1918-1945,1.1,1918-1926, red. J.J. Bruski, Μ. Wołos, Warszawa 2020. Dokumenty i materiały do historii stosunków polsko-radzieckich, red. T. Cieślak, Μ. Czernych, S. Falkowicz, J. Jurkiewicz, S. Łopatniuk, A. Zatorski, t. 5, Warszawa 1966. Dokumenty z dziejów polskiej polityki zagranicznej 1918-1939,1.1,1918-1932, red. T. Jędruszczak, Μ. Nowak-Kiełbikowa, Warszawa 1989. Dokumienty wnieszniej politiki SSSR, t. 9-15, Moskwa 1964-1969. Dokumienty wnieszniej politiki SSSR, t. 26, Majkop 2016. Dwa memoriały w sprawie wileńskiej, Wilno 1921. Gołod w SSSR. 1929-1934,1.1,1929 - ijul 1932, kn. 1, otw. sostawitiel W.W. Kondraszyn, Moskwa 2011. Hołodomor 1932-1933. Wielki Głód na Ukrainie w dokumentach polskiej dyplomacji i wywiadu, wybór i oprać. J.J. Bruski, Warszawa 2008. Kommunisticzeskaja oppozicyja w SSSR 1923-1927. Iz archiwa Lwa Trockogo, t. 2, 1926-1927, red. J. Felsztinskij, Benson 1988. „Monitor Polski” 1925. Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1931, red. Μ. Wołos, Warszawa 2008. Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1932, red. K. Kania, Warszawa 2011. Przewrót majowy 1926 roku w oczach Kremla, red. B. Musiał, współpr. J. Szumski, Warszawa 2009. Puszkin A., Córka kapitana, tłum. S. Struph Wojtkiewicz, w: A. Puszkin, Opowieści, Warszawa 1949. Sborník dokumientowpo mieżdunarodnoj politikte i mieżdunarodnomu prawu. Wyp. I, Razorużenije, Moskwa 1932.
Sobranije uzakonienij i rasporiażenij prawitielstwa za 1917-1918 gg. Uprawlenije dielami Sownarkoma SSSR, Moskwa 1942. Sowietsko-polskije otnoszenija w 1918-1945 gg. Sborník dokumientow w czetyrioch tomach, red. M.M. Narinskij, A.W. Malgin, t. 2,1918-1926, red. S.A. Skliarow, Moskwa 2017. Sowietsko-polskije otnoszenija w 1918-1945 gg., t. 2, Moskwa 2017. Sowietskoje rukowodstwo. Pierepiska 1928-1941, Moskwa 1999. Stanisław Patek. Raporty i korespondencja z Moskwy (1926-1932), red. Μ. Gmurczyk-Wrońska, Warszawa 2013. Ustawa zasadnicza Państwa Miasto Watykan oraz inne akty ustrojowe, red. F. Longchamps de Bérier, Μ. Zubik, Warszawa 2008. 496
BIBLIOGRAFIA Zbiór najważniejszych dokumentów do powstania państwa polskiego, red. K. Kumaniecki, Warszawa-Kraków 1920. Źródła do historii powszechnej okresu międzywojennego, t. 2,1927-1934, red. S. Sierpowski, Poznań 1992. Prasa „Dziennik Bydgoski” 1927 „Epoka” 1927 „Gazeta Warszawska Poranna” 1926 „Ilustrowana Republika” 1927 „Izwestija” 1927 „Kurjer Polski” 1926 „Przegląd Polityczny” 1926 „Robotnik” 1927 „Wiadomości Komisariatu” 1917 Opracowania Askenazy Sz., Gdańsk i Polska, Warszawa 1919. Błąd majowy, sytuacja i zadania partii, „Nowy Przegląd”, 1926, s. 485-487. Brzeziński A.M., Dyplomacja polska wobec sowieckich inicjatyw rozbrojeniowych w okresie międzywojennym, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, 1996, nr 5, s. 91-103. Bucharin N., Partija i oppozicyonnyj błok, Moskwa, Leningrad 1926. Gmurczyk-Wrońska Μ., Stanisław Patek w dyplomacji i polityce (1914-1939), Warszawa 2013. Gmurczyk-Wrońska Μ., Wstęp, w: Stanisław Patek. Raporty i korespondencja z Moskwy (1926-1932), red. Μ. Gmurczyk-Wrońska, Warszawa 2013. Hass L., Aktywność polityczna i organizacyjna klasy robotniczej Drugiej Rzeczypospolitej, „Dzieje Najnowsze”, 1963, t. XV, nr 1-2, s. 20-44. Jēkabsons Ē., Wydawnictwa i prasa polska na Łotwie w latach 1918-1940, „Białostocczyzna”, 2000, nr 3-4, s. 79-88. Kaliszuk Μ., Rokowania węglowe polsko-brytyjskie, „Przegląd Historyczny”, 1977, t. 68, nr 4, s. 683-698. Kien O., Moskwa i pakt o nienapadienii z Polszej (1930-1932 gg.), Sankt -Petersburg 2003. Kien O.N., Rupasow A.I., Zapadnoje prigraniczje. Politbiuro CK WKP(b) i otnoszenija SSSR s zapadnymi
sąsiednimi gosudarstwami, 1928-1934 gg., Moskwa 2014. Komat Μ., Stanisław Patek i początki jego misji w Moskwie w r. 1927 (w świetle nowych dokumentów), „Zeszyty Historyczne”, 2007, nr 160. 497
BIBLIOGRAFIA Kutrzeba S., Polskie prawo polityczne według traktatów, cz. 1, Traktaty, suwerenność, terytorjum, ludność, ograniczenia (mniejszości, wolności handlowe), Kraków 1923. Lechoń J., U marszałka Piłsudskiego w Sulejówku, „Wiadomości Literackie”, 1924, nr 40-42. Małaszkin S., Łuna s prawoj storony iii nieobyknowiennaja liubow’, Moskwa 1927. Materski W., Na widecie. II Rzeczpospolita wobec Sowietów 1918-1943, Warszawa 2005. Naszy zapadnyje sosiedi. Wojennyj politiko-ekonomiczeskij sprawocznik, red. W. Kolesinskij, Leningrad 1930. Polska-Rosja. XX wiek. Materiały do nauczania historii, red. serii Μ. Filipowicz, A. Czubarjan, red. tomu R. Wnuk, L. Gorizontow, Lublin 2020. Rossija-Polsza. XX wiek. Posobije dla uczitielej istorii, red. serii A. Czubarjan, Μ. Filipowicz, red. tomu L. Gorizontow, R. Wnuk, Lublin 2020. Róziewicz J., Zasztowt L., Polskie Kolegium Uniwersyteckie w Kijowie, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, 1991, t. 34, s. 93-123. Rudnicki S., Nieznany dokument w sprawie Sylwestra Wojewódzkiego, „Przegląd Historyczny”, 1976, nr 67/1, s. 71-84. Rupasow A.I., Cziskow A.N., Sowietsko-finłandskaja granica. 1918-1939, Sankt-Petersburg 2000. Shore Μ., Kawior i popiół. Życie i śmierć pokolenia oczarowanych i rozczarowanych marksizmem, tłum. Μ. Szuster, Warszawa 2008. Sierpowski S., Kontakty Polski i ZSRR w Lidze Narodów, w: Między historią polityczną a historią społeczną. Księga jubileuszowa ofiarowana prof. Andrzejowi Skrzypkowi w siedemdziesięciolecie urodzin, red. J. Gołota, Pułtusk etc. 2014, s. 181-201. Sierpowski S., Piłsudski w Genewie. Dyplomatyczne spory o Wilno
w roku 1927, Poznań 1990. Stroński H., Marchlewszczyzna. Rzecz o polskim regionie narodowościowym na Ukrainie w latach 1925-1935, „Echa Przeszłości”, 2017, XVIII, s. 249-280. Waganian W, O nacyonalnoj kulturie, Moskwa 1927. Wandycz P., Borzęcki J., Rozmowy Piłsudskiego z Wojkowem. Fragmenty raportów, „Zeszyty Historyczne”, 2004, nr 149,10-22. Włodarczyk T., Konkordaty. Zarys historii ze szczególnym uwzględnieniem XX wieku. Warszawa 1986, s. 546-553. Wołkonowski J., Niektóre polityczno-prawne aspekty pokojowej umowy między Litwą i Rosją z 12 lipea 1920 r„ „Miscellanea Historico-Iuridica”, 2015, nr 14, s. 327-338. Wołos Μ., Francja-ZSRR. Stosunki polityczne w latach 1924-1932, Toruń 2004. Wołos Μ., O Piłsudskim, Dmowskim i zamachu majowym. Dyplomacja sowiecka wobec Polski w okresie kryzysu politycznego 1925-1926, Kraków 2013. Zinowjew G.E., Leninizm: wwiedienije i izuczenije leninizma, Leningrad 1925. 498
INDEKS OSÓB Indeks zawiera podstawowe dane biograficzne uwzględnionych w tomie postaci: nazwiska, pełne imiona i patronimiki, daty życia oraz najważniejsze funkcje pełnione w latach 1926-1932. Aleksandrowski (Aleksandrowski) Siergiej Siergiejewicz (1889-1945) rosyjski rewolucjonista, sowiecki działacz, Adamowicz dyplomata, kierownik Wydziału Krajów Polak skazany na śmierć w ZSRR w 1929 Europy Środkowej KLSZ ZSRR (1924-1925), 1179 przedstawiciel pełnomocny w Kownie (1925Adamowicz Iosif Aleksandrowicz (1896-1937) 1927), ambasador w Helsinkach (1927-1929), białoruski sowiecki polityk i działacz, prezes pełnomocnik KLSZ przy Radzie Komisarzy Rady Komisarzy Ludowych BSRR (1924Ludowych USRR I 53, 90, 95, 100, 138, 1927) 1258 148 II 82-84, 89, 142, 182, 191, 209 Adamski Łukasz (ur. 1981) Aleksiej I (Siergiej Władimirowicz Simańskij, polski historyk i politolog, od 1877-1970) 2016 wicedyrektor Centrum Dialogu im. rosyjski duchowny, arcybiskup chutyński Juliusza Mieroszewskiego w Warszawie (1926-1932), od 1932 metropolita staroruski, IX, XXXI zwierzchnik Rosyjskiego Kościoła Prawo Agafangieł Jarosławski (Aleksadnr Ławriensławnego (1945-1970) 1470 tiewicz Prieobrażenskij, 1854-1928) Aleksiejew rosyjski duchowny prawosławny, w 1922 na duchowny greckokatolicki II 52 maszczony przez Tichona na jednego ze Altberg (Laskowski) Lucjan (1886-1967) swoich następców patriarchów 1464-466 polski prawnik, ekspert podczas rokowań Aksakow Paweł Aleksandrowicz (zm. 1962) pokojowych w Mińsku i Rydze I 350 rotmistrz w armii Bułak-Bałachowicza Aleksandrowski, zob. Aleksandrowski Siergiej 1421
Siergiejewicz Akułow (Jan) Iwan Aleksiejewicz (1888-1937) Amanullah Chan (1892-1960) rosyjski rewolucjonista i socjaldemokrata, król Afganistanu (do 1926 emir) II62 sowiecki działacz i funkcjonariusz bez Amoudru Maurice Jean-Baptiste (1878-1961) pieczeństwa, wiceprzewodniczący OGPU francuski duchowny rzymskokatolicki (1931-1932), sekretarz CKW ZSRR II277 w ZSRR, administrator kościołów w Lenin Albat, zob. Albats Hermanis gradzie, często zastępujący polskich repre Albats Hermanis (1879-1942) sjonowanych duchownych II 378 łotewski prawnik, sekretarz generalny Mini Anatol (Andriej Grigorjewicz Hrysiuk, sterstwa Spraw Zagranicznych, p.o. minister 1880-1938) spraw zagranicznych (1925-1926) I 30 rosyjski duchowny prawosławny, arcybiskup Aleksander (Aleksander Paulus, 1872-1953) samarski (1922-1928) i odeski (1928-1935) estoński duchowny prawosławny, metropoli 1470 ta talliński i całej Estonii (1920-1940) I 472 Ancipo-Czikunskij, zob. Ancypo-Czikunskij Lew Władimirowicz 499
INDEKS OSÓB Anckarsvärd Per Gustaf August Cossva (1865-1953) szwedzki dyplomata, poseł w Warszawie (1920-1931) 1403 Ancypo-Czikunskij Lew Władimirowicz (1898-1938) sowiecki dyplomata, inżynier, wojskowy, attaché morski w Ankarze (1928-1930), a na stępnie w Rzymie (1931-1932) II 192, 193 Andruszewicz Franciszek (1880-1938) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, proboszcz w Fastowie (1920-1929), kilka krotnie aresztowany, skazany w 1930 na 5 lat łagru, w ramach wymiany więźniów z ZSRR w 1932 trafił do Polski II 90 Aniczkin sowiecki wojskowy, naczelnik morskich sił w Leningradzie, b. redaktor czasopisma „Moriak” II 9 Ansari Ali Gholi Khan (1875-1938) perski polityk, minister spraw zagranicznych (1915, 1918-1926), poseł w Piotrogrodzie (1915-1917) i Londynie (1928-1930) 1371 Antaszek Polka mieszkająca w Kijowie w 1929 II 143 Antipow Nikołaj Kiriłłowicz (1894-1938) sowiecki polityk, komisarz ludowy poczty i telegrafu (1928-1931), wicepremier (1935-1937) 1146 Antonin (Aleksandr Andriejewicz Granowski, 1865-1927) rosyjski duchowny prawosławny, biskup władykaukaski (1913-1917), przewodniczący Świętego Synodu Żywej Cerkwi (1922-1923), metropolita moskiewski (1922-1923), prawosławna cerkiew uznała go w 1923 za heretyka 1472 Antonow-Owsiejenko Władimir Aleksandro wicz (1871-1938) sowiecki dyplomata, polityk, dziennikarz i literat, przedstawiciel pełnomocny w War szawie (1930-1934) II 134, 146, 151, 154, 160, 163, 164,169, 170, 187, 218, 221, 225, 228, 240-243, 299, 300, 304, 325, 335, 336, 344, 403,448 Antonowicz Zygmunt, zob. Nowiński Tadeusz Anvelt Jaan (1884-1938) estoński
działacz komunistyczny, w 1924 próbował doprowadzić do przewrotu w Tallinnie, komendant Wojskowo-Lotniczej Akademii im. N.J. Żukowskiego (1926-1929) 128 500 Apanaszewicz funkcjonariusz OGPU, naczelnik sekretne go oddziału szyfrów przy Izbie Handlowej w Berlinie II65 Arałow Siemion Iwanowicz (1880-1969) sowiecki dyplomata, współzałożyciel i oficer wywiadu Armii Czerwonej, przedstawiciel pełnomocny RFSRR w Kownie (1921-1922), Ankarze (1922-1923) i Rydze (1923-1925), członek Kolegium KLSZ (1925-1927) i Ko misariatu Ludowego Finansów (1932-1937) 167, 90, 100, 132, 138, 195, 197, 204, 299, 300 Arciszewski Mirosław (1892-1963) polski dyplomata, sekretarz ambasady w Paryżu (1925-1928), poseł nadzwyczaj ny i minister pełnomocny w Bukareszcie (1932-1938) I 289, 378 II435 Arens Iwan Lwowicz (właśc. Izaak Alter, 1889-1938) sowiecki dyplomata i polityk polskiego pochodzenia, radca pełnomocnego przedsta wicielstwa ZSRR we Francji, gdzie kierował biurem prasowym, nieoficjalnie także przed stawiciel Kominterņu we Francji (1927-1932) II 237, 238, 265 Argetoianu Constantin (1871-1955) rumuński polityk, prawnik i lekarz, minister spraw wewnętrznych i finansów (1931-1932), premier Rumuni (1939) II452 Arkadjew Michaił Pawłowicz (1896-1937) sowiecki dyplomata, I sekretarz przedsta wicielstwa pełnomocnego w Warszawie (1925-1928) I 51, 70, 230,403,408,459 Arosiew Aleksander Jakowlewicz (1890-1938) rosyjski rewolucjonista, sowiecki dyplomata, pisarz, do 1927 współpracownik WCzK, pracownik dyplomatyczny we Francji, Szwecji i Czechosłowacji (1929-1933), poseł w Kownie (1926-1927) 194 Arsenjusz
(Awksentij Grigorjewicz Stadnicki, 1862-1936) rosyjski duchowny prawosławny, metropo lita nowogrodzki (1910-1933), członek Tym czasowego Patriarszego Świętego Synodu w 1927 1465,469,472 Askenazy Szymon (1865-1935) polski historyk, twórca lwowskiej szkoły hi storycznej, sympatyzujący ze zwolennikami polityki Piłsudskiego I 212, 289, 506 Attalico, zob. Attolico Bernardo
INDEKS OSÓB Attolico Bernardo (1880-1942) wioski dyplomata, ambasador w Moskwie (1930-1935) 11255,300 Auksztolis Jonas (1885-1949) litewski dyplomata, poseł w Rydze (19231927), Tallinnie (1923-1930) i Helsinkach (1929-1934) 134 Babiński Mieczysław (1891-1961) polski dyplomata, kierownik konsulatu w Kijowie (1926-1930) i Dyneburgu (19301935) I 275, 394, 414, 439,445, 555 II 57, 58, 79,141-145 Baczę Sakao, zob. Habibullah Kalakani Baczyński Wołodymyr Mykołajowicz (1880-1927) ukraiński adwokat, polityk, członek UNDO (1925-1926), stronnik porozumienia z Polską 1247,248 Baczyński, zob. Baczyński Wołodymyr Mykołajowicz Bagalej Dmitrij Iwanowicz (1857-1932) rosyjski i ukraiński sowiecki historyk, rektor Charkowskiego Uniwersytetu (1906-1911), współtwórca UAN 1536 Bagiński współpracownik polskiego konsulatu II141 Bagiński Walery (1893-1925) polski żołnierz, komunista, oskarżony o zamachy terrorystyczne i skazany na karę śmierci (1923), zamordowany przez konwojenta w drodze na wymianę więźniów z ZSRR 117,141 Balicki/Balickij, zob. Batycki Wsewolod Appołonowicz Balicki Anton Wasiljewicz (1891-1937) białoruski sowiecki działacz, komisarz ludo wy oświaty BSRR (1926-1929), w 1930 ska zany na 10 lat więzienia za przynależność do Związku Wyzwolenia Białorusi I 252, 253 Baltrušaitis Jurgis (1873-1944) litewski poeta, pisarz, dyplomata, chargé d’affaires i ambasador w Moskwie (19201939) 1 290 Baltruszajtis, zob. Baltrušaitis Jurgis Balabanow sowiecki wojskowy, pracownik kierownictwa wywiadu I 548 Balachowicz, zob. Bułak-Bałachowicz Stanisław Balanow zastępca komendanta obozu w Usolju
(1929-1930) II458 Balujew Piotr Semionowicz (1857-1923) rosyjski i sowiecki wojskowy, generał, pod czas I wojny światowej naczelny dowódca frontu południowo-zachodniego (1917), w 1918 wstąpił do Armii Czerwonej I 542 Bałycki Wsewołod Appołonowicz (1892-1937) ukraiński sowiecki polityk, funkcjonariusz służb specjalnych, przedstawiciel pełno mocny OGPU w USRR (1924-1931), ludowy komisarz służb wewnętrznych USRR (19241930, 1934-1937) II46, 81, 85, 86, 277 Banndorf niemiecki dyplomata, konsul generalny w Tyflisie I 582 Baranow Boris Iwanowicz (ur. 1892) sowiecki wojskowy, pracownik kierownictwa wywiadu w dyspozycji I zastępcy komisarza ludowego spraw wojskowych i marynarki wojennej (1929-1930), pomocnik naczelni ka IV Oddziału tego resortu (1930-1931), zastępca naczelnika sektora attachés wojskowych przy przewodniczącym Rady Wojskowo-Rewolucyjnej ZSRR (1931-1933) 1548 Baranowski Władimir Lwowicz (1881-1931) sowiecki wojskowy, generał major, wykła dowca moskiewskich uczelni wojskowych II 270 Bartel Kazimierz (1882-1941) polski polityk i uczony, profesor Politech niki Lwowskiej, poseł na Sejm (1922-1929), pięciokrotny premier (1926, 1928-1930), minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego (1926-1927) 1 17, 67, 70, 77, 78, 88, 144, 186 Bauman Karl Janowicz (1892-1937) łotewski sowiecki polityk, sekretarz КС WKP(b) (1929-1932), członek biura organi zacyjnego КС WKP(b) (1928-1932) II 16 Beck Józef (1894-1944) polski wojskowy i dyplomata, szef gabinetu ministra spraw wojskowych (1926-1930), wi ceminister spraw zagranicznych (1930-1932), minister spraw zagranicznych
(1932-1939) I 539 II 218, 225, 226, 396 501
INDEKS OSÓB Behrens niemiecki urzędnik, dyrektor ministerialny w 1928 1564 Bek, zob. Beck Józef Berens Jewgienij Andriejewicz (1876-1928) rosyjski i sowiecki oficer floty, dowódca floty ZSRR (1919-1920), attache w Londynie (1924) i Paryżu (1925) I 479,480 Berggrem szwedzki wojskowy, major, attaché wojskowy w Moskwie I 546 Berthelot Philippe Joseph-Louis (1866-1934) francuski polityk, sekretarz generalny MSZ (w randze ambasadora), wiceminister, bliski współpracownik A. Brianda I 88, 524 II 370,404,419,420 Białohołowy, zob. Biełohoiowy Józef Bielenkij Mark Natanowicz (1890-1938) sowiecki działacz gospodarczy, przewodni czący Chlebocentru (1922-1930), zastępca komisarza ludowego zaopatrzenia (19311934) II 276 Biełohoiowy Józef (1883-1928) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, kilkakrotnie aresztowany i skazany za szpie gowanie na rzecz Polski, w 1927 wywieziony do łagru na Sołowkach II377 Biergawinow Siergiej Adamowicz (1889-1937) sowiecki polityk i wojskowy, I sekretarz Północnego Krajowego Komitetu WKP(b) (1929-1931) i Dalekowschodniego Komitetu Krajowego WKP(b) (1931-1933), członek prezydium WSHCh (1931-1936) II 277 Biernacki Stefan vel Stefan Bilski (1893-1934) polski działacz komunistyczny, publicysta i tłumacz, doktor filozofii, związany z KPP i NPCh, od 1927 przebywał w ZSRR, gdzie był m.in. dyrektorem Polskiego Instytutu Wychowania Społecznego II 251 Bierzin Jan Karłowicz (1889-1937) łotewski i sowiecki wojskowy, szef sowiec kiego wywiadu wojskowego (1924-1935, 1937) 1459 Biesiedowski Grigorij Zinowjewicz (18961951) sowiecki dyplomata, pisarz, publicysta, radca
poselstwa w Tokio (1926) i Paryżu (1926-1929), od 1929 emigrant, redaktor czasopisma „Borba” (1929-1932) I 247 Birk Ado (1883-1942) estoński dyplomata, poseł w Moskwie (1923-1926) 1264 502 Birkenhed, zob. Smith Frederick Edwin Birth Gustaw (1877-1934) niemiecki duchowny protestancki, pastor ewangelicko-luterański pracujący w USRR, w 1934 skazany na 10 lat łagru II 89 Blucher, zob. Blücher Wasilij Konstantinowicz Blücher Wasilij Konstantinowicz (1889-1938) sowiecki wyższy dowódca, marszałek (1935) II 77, 203, 264 Blum von niemiecki generał, członek organizacji Stahl helm 1551 Błakitnyj Wasyl (właśc. Wasilij Michajłowicz Ełłańskij, 1894-1925) ukraiński sowiecki poeta i pisarz, działacz społeczny 1423 Błociszewski Józef Kazimierz (1867-1927) polski naukowiec, dyplomata, prawnik, pu blicysta, radca prawny ambasady w Paryżu 1505 Bobińska Helena (1887-1968) polska i sowiecka pisarka oraz publicystka, tłumaczka, rewolucjonistka II 246 Bobiński Stanisław (1892-1937) działacz komunistyczny, rektor Uralskiego Uniwersytetu w Jekaterynburgu (1922-1924), działacz KPP i Kominterņu 1543 Bobrowski Czesław (1904-1996) polski ekonomista, prawnik i dyplomata, urzędnik Departamentu Ekonomicznego Ministerstwa Przemysłu i Handlu (19271929), dyrektor Sowpoltorgu w Moskwie (1931-1932) 1570,571 Bogomolec Aleksandr Aleksandrowicz (1881-1946) rosyjski i sowiecki naukowiec, lekarz, patofizjolog, prezes WUAN (1930-1932) II 57 Bogomolow Dmitrij Wasiljewicz (1890-1938) sowiecki dyplomata, I sekretarz przed stawicielstwa pełnomocnego w Wiedniu (1923-1924) i Londynie (1924-1927), przedstawiciel
pełnomocny w Warszawie (1927-1929) 1419, 422,436, 437, 443, 459. 461,462,490-493,496, 526 II42, 84 Bogowoj Wasilij Grigorjewicz (1893-1937) sowiecki działacz partyjny i rewolucyjny, funkcjonariusz służb specjalnych, zastępca attaché wojskowego i attaché wojskowy w Polsce (1928-1931) II 269,326,328-330,332 Boncz-Brujewicz Władimir Dmitrijewicz (1873-1955) rosyjski i sowiecki komunista, polityk,
INDEKS OSÓB historyk, pisarz, publicysta, sekretarz Lenina 1505 Boniecki Zygmunt polski pogranicznik, b. kapral 10. batalionu KOP, w 1929 trafił do sowieckiego łagru II457-459 Borkosiewicz, zob. Borkusiewicz Sigizmund Josifowicz Borkusiewicz Sigizmund Josifowicz (zm. 1930) sowiecki urzędnik, komisarz ludowy opieki zdrowotnej BSRR (1921), chargé d'affa ires w Rydze (1926), pracownik odeskiego oddziału KLSZ (1928-1929), kierownik I Zachodniego Wydziału KLSZ (1930) II 52, 54,170 Borys (właśc. Boris Andriewjewicz Rukin) rosyjski duchowny prawosławny, arcybiskup możajski (1923-1931), jeden z liderów grigoriewców 1465,472 Borzęcki Jerzy (ur. 1956) polsko-kanadyjski historyk IXVII, XXX Bourguignon d’Herbigny Michel-Joseph (1880-1957) francuski duchowny rzymskokatolicki, rektor Papieskiego Instytutu Wschodniego w Rzymie i przewodniczący Komisji „Pro Russia”, biskup, wysłannik Watykanu do ZSRR, gdzie miał odbudować hierarchię kościelną I XXIII II 107-109,115,142, 143, 201, 377,456 Bracławski-Hermann Jan (1895-1966) polski wojskowy, pracownik Oddziału II Sztabu Generalnego WP (1925-1928), pomocnik attaché wojskowego w Moskwie (1930-1932) 11 162,208 Brand, zob. Lauer Henryk Brandt Charles Christopher (ur. 1880) amerykański przedsiębiorca II 59 Briand Aristide (1862-1932) francuski mąż stanu, premier (1909-1911, 1913,1915-1917, 1921-1922, 1925-1926, 1929) i minister spraw zagranicznych (19151917,1921-1922, 1925-1932) IXX, 370, 436, 540, 544, 576, 584, 585, 590 II109 Briuchanow Nikołaj Pawłowicz (1878-1938) sowiecki działacz i polityk, komisarz ludowy finansów (1926-1930), kandydat na
członka КС WKP(b) (1927-1934) II 46,95, 96, 197 Brockdorff-Rantzau Ulrich von (1869-1928) niemiecki polityk i dyplomata, hrabia, minister spraw zagranicznych Republiki Weimarskiej (1919-1920), poseł w Moskwie (1922-1928) I 291, 359 II61 Brokdorf-Rantzau, zob. Brockdorff-Rantzau Ulrich von Bronn Saul Grigorjewicz (właśc. Szoil Gerszkowicz, 1887-1937) sowiecki działacz gospodarczy, prezes nowo jorskiego Amtorgu i londyńskiego Arcosu 1557 Browkowicz Faddiej Aleksiejewicz (18941940) sowiecki dyplomata i urzędnik konsularny, radca przedstawicielstwa pełnomocnego w Warszawie (1931-1932) II 345 Brüning Heinrich (1885-1970) niemiecki prawnik, polityk, historyk, kanc lerz (1930-1932) i minister spraw zagranicz nych (1931-1932) II451 Bruski Jan Jacek (ur. 1969) polski historyk IX, XIV, XXIV, XXXI Bryl Jan (1885-1945) polski polityk, ludowiec, poseł na Sejm (1919-1928) I 126 Brzeziński Andrzej Maciej (ur. 1947) polski historyk II 180 Bubnow Andriej Siergiejewicz (1883-1937) rosyjski sowiecki polityk, sekretarz КС RKP(b) (1925), komisarz ludowy oświaty (1929-1937) 1367 II103 Bucenko Afanasij Iwanowicz (1889-1965) sowiecki polityk i społecznik, sekretarz WUCIK (1923-1929), w latach trzydziestych oskarżony o przynależność do nacjonali styczne-faszystowskich organizacji ukraiń skich I 255, 256, 535, 566, 567 Bucharin Nikołaj Iwanowicz (1888-1938) sowiecki działacz partyjny, członek КС RKP(b)/WKP(b) (1917-1937), członek Biura Politycznego КС WKP(b) (1924-1929), redaktor dziennika „Prawda” (1918-1929) 1 100, 101, 262, 367, 482, 485, 543 II 14-17, 46,47,102, 197, 203, 214 Bucharyn, zob.
Bucharin Nikołaj Iwanowicz Budienny, zob. Budionny Siemion Michajłowicz Budionny Siemion Michajłowicz (1883-1973) rosyjski i sowiecki dowódca, kawalerzysta, dowódca 1. Armii Konnej (1919-1923), od 1935 marszałek ZSRR I 367, 542 II 10, 56, 70, 98 503
INDEKS OSÓB Budkiewicz Konstanty Romuald (1867-1923) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, profesor tajnego seminarium duchowne go w Piotrogrodzie (1922-1923), sądzony podczas pokazowego procesu duchownych katolickich w Moskwie, skazany na karę śmierci i stracony II 101 Budnicki współpracownik polskiego konsulatu w Ki jowie II 142 Budziński Franciszek (1891-1937) polski ksiądz rzymskokatolicki, pracował na parafii w Żytomierzu, Briańsku i Orle, w 1933 skazany za działalność na rzecz POW 1131 Budziszewski polski wojskowy zesłany do łagru w Usolju, porucznik II457 Bujwan F. ukraiński sowiecki działacz polskiego pochodzenia, przewodniczący Wszechukraińskiego Centralnego Społecznego Komitetu Organizacyjnego dla wyłonienia delegatów na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w Warszawie II 55, 56 Bułak-Bałachowicz Stanisław (1883-1940) rosyjski, polski i białoruski wojskowy, oficer armii carskiej, dowódca białych formacji na terenie Estonii (1919-1920), następnie sprzymierzonego oddziału WP (od września 1920 pod nazwą Rosyjska Ludowa Armia Ochotnicza), mimo zawarcia przez Polskę rozejmu kontynuował walkę z bolszewikami I 145, 174,406 Bunchanow, zob. Briuchanow Nikołaj Pawłowicz Burzyński Stanisław (1892-1937) polski polityk, komunista, członek KPP, poseł na Sejm (1930-1932) II 252 Butkiewicz, zob. Budkiewicz Konstanty Romuald Butler Janusz polski urzędnik, radca ministerialny, kierownik referatu komunikacji w Minister stwie Przemysłu i Handlu I 570, 571 c Cankow Aleksandyr (Cołow, 1879-1959) bułgarski polityk, ekonomista, profesor, premier profaszystowskiego rządu Bułgarii 504
(1923-1926), minister wojny (1923) i oświaty narodowej (1923-1926) 1 121 Cekow bułgarski kolonista z okolic Melitopola, w 1929 aresztowany i osadzony w charkow skim areszcie II86 Celeks, zob. Cielēns Fēlikss Cerruti żona V. Cerruti I 392 Cerruti Vittorio (1881-1961) włoski dyplomata, ambasador w Moskwie (1927-1930), Brazylii (1930-1932) i Niem czech (1932-1935) 1392II25, 26, 376 Chabibulla, zob. Habibullah Kalakani Chaciński Józef (1889-1954) polski polityk, adwokat, prezes Stronnic twa Pracy (1920-1922, 1927-1928), poseł na Sejm, członek Rady Jedności Narodowej I 186 Chamberlain Austen (Joseph Austen, 1863-1937) brytyjski polityk i dyplomata, jeden z przywódcówPartii Konserwatywnej, minister spraw zagranicznych (1924-1929), laureat Pokojowej Nagrody Nobla (1925) I 251, 293, 436, 476 Chamberlen, zob. Chamberlain Austen Chamska Karolina Polka zamieszkała w ZSRR, delegatka na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w War szawie II 56 Charpy Charles (1869-1941) francuski wojskowy, generał dywizji, szef francuskiej misji wojskowej w Polsce (1926-1928) 175 Charwat Franciszek (1881-1943) polski dyplomata, ekspert w kwestiach państw bałtyckich, generalny konsul w Ry dze (1923-1924), chargé d’affaires (1924), a następnie poseł nadzwyczajny i minister pełnomocny w Tallinnie (1926-1928) oraz Finlandii (1928-1936) I 197 II 141 Chinczuk Lew Michajłowicz (1868-1939) sowiecki działacz partyjny, dyplomata, am basador ZSRR w Berlinie (1930-1934) II 170, 451 Chintschuk, zob. Chinczuk Lew Michajłowicz Chłapowski Alfred (1874-1940) polski ekonomista, polityk i dyplomata, poseł na Sejm
(1922-1924), następnie amba sador w Paryżu (1924-1936) II453
INDEKS OSÓB Chmielowski Chwylowy/Chwylowyj Mykoła (właśc. Hryhopolski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR rowycz Filipow, 1893-1933) II 378 ukraiński poeta, przedstawiciel rozstrzelane Chodijew go odrodzenia, jeden z założycieli i liderów członek WUCIK 1566 WAPLITE 1423,462,473 Chołodnyj Nikołaj Grigorjewicz (1882-1953) Chwytowy, zob. Chwylowy Mykoła sowiecki biolog, od 1920 pracownik UAN Ciechomska Zofia I 536, 567II 57 sekretarka w Ministerstwie Przemysłu Chołowacz Feliks (1886-1972) i Handlu 1570,572 polski działacz ludowy, poseł na Sejm Cielēns Fēlikss (1888-1964) (1922-1927), aresztowany i przetrzymywa łotewski polityk i dyplomata, współtwórca ny w więzieniu pod zarzutem działalności konstytucji Łotwy, minister spraw zagra antypaństwowej (1927-1928) I 259 nicznych Łotwy (1926-1928) I 250, 358 Chômiez Paweł (Siemionowicz, 1893-1942) Cieplak Jan (1857-1926) polski i białoruski ksiądz rzymskokatolicki polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, pracujący w Leningradzie, w 1926 skazany arcybiskup, sufragan mohylewski (1908), na 10 lat łagru na Sołowkach, w którym kon arcybiskup tytularny Ochrydy (od 1919), re tynuował działalność duszpasterską 1365 presjonowany przez bolszewików, wydalony Chomutow Aleksandr Dmitrijewicz (1886w 1924, metropolita wileński (1925-1926) 1938) II 101 rosyjski wojskowy, agent sowieckiego wy Cieślak Tadeusz (1917-1985) wiadu, od 1921 w Berlinie II 471 polski historyk IXXX Chromecki Tadeusz (1904-1957) Clayton Smilius (1884-1967) polski dyplomata i prawnik, attaché posel brytyjski podpułkownik, attaché wojskowy stwa w Moskwie (1929-1931),
sekretarz am w Warszawie (1923-1927) 175 basady w Rzymie (1933-1938) II247, 268 Clemenceau Georges (1841-1929) Chronin Wasyli Nikiforowicz (1889-1938) francuski polityk, wielokrotny deputowany sowiecki działacz, zastępca komisarza i minister, premier Republiki Francuskiej ludowego zaopatrzenia (od 1931), członek (1906-1909,1917-1920) I 313 WKP(b) II 276 Colban Eric Andreas (1876-1956) Chrzanowski Wiesław (1880-1940) norweski dyplomata, dyrektor sekcji Komisji polski inżynier, naukowiec, działacz Administracyjnej przy Lidze Narodów gospodarczy, minister przemysłu i handlu 1129 (1920), rektor Politechniki Warszawskiej Conradi Maurice (Moris Morisowicz Konradi, (1932-1933) 1343,350 1896-1946) Chrzczonowicz Władysław (Lansberg) rosyjski oficer, emigrant, zabójca Wacława polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, Worowskiego (1923) I 381 proboszcz parafii św. Barbary w Witebsku, Conty, zob. Conty François Adrien Alexandre dokonał publicznej apostazji (1924) II 110 Conty François Adrien Alexandre (ur. 1903) Chszczonowicz, zob. Chrzczonowicz francuski dyplomata, sekretarz ambasady Władysław w Moskwie, w 1931 czasowo zastępujący Churchill Winston Leonard Spencer ambasadora II 253 (1874-1965) Cyncynat Lucjusz Kwincjusz (515-439 p.n.e.) brytyjski polityk i mąż stanu, dwukrotny konsul i patrycjusz rzymski, dwukrotny premier (1940-1945, 1951-1955), kanclerz dyktator 1119 skarbu (1924-1929) II 226 Cyryl Kazański (Konstantin Iłarionowicz Chwyla Andriej Ananjewicz (właśc. ChylaSmirnow, 1863-1937) -Olinter, 1898-1938) rosyjski duchowny, nie uległ groźbom i pro ukraiński sowiecki działacz
komunistyczny, pozycjom współpracy z GPU, męczennik pisarz, kierownik wydziału agitacji USRR Cerkwi prawosławnej I 464, 465, 521 (1929) 1462,463,476 505
INDEKS OSÓB Czang-Kai-Szek, zob. Czang Kaj-szek Czang Kaj-szek (właśc. Jiang Jieshi, 18871975) chiński polityk, przewodniczący Kuomintangu, przywódca Rządu Narodowego (1928-1931, 1943-1948), od 1928 generalissi mus, od 1948 prezydent Republiki Chińskiej I 243, 369 Czang-Tso-Lin, zob. Zhang Zuolin Czcheidze Nikola (1864-1926) gruziński polityk i działacz społeczny, członek SDPRR, później partii mienszewików, poseł rosyjskiej Dumy (1907-1917), przewodniczący Sejmu Zakaukaskiego i prezydent Zgromadzenia Ustawodawczego Gruzji (1919-21), stał na czele rządu Demo kratycznej Republiki Gruzji na emigracji (1921-1926) I 163 Czechowicz Gabriel (1876-1938) polski prawnik i ekonomista, minister skar bu (1926-1929), w 1929 postawiony przed Trybunałem Stanu w związku z nielegalnym wykorzystywaniem nadwyżek budżetowych 188 Czechowskij Włodzimierz (Wolodymyr Czechiwski, 1876-1937) ukraiński polityk i działacz społeczny, czło nek, premier i minister spraw zagranicznych w rządzie URL (1918-1919), założyciel i dzia łacz Ukraińskiej Autokefalicznej Cerkwi Prawosławnej, aresztowany w 1929 i skazany na 10 lat więzienia II 69 Czeczerin, zob. Cziczerin Gieorgij Wasiljewicz Czerkies August Polak zamieszkały w ZSRR, aresztowany w Charkowie w 1929 za ukrywanie swojej narodowości II 86 Czernych Margarita Nikolajewna sowiecka historyczka I XXX Czernych Siergiej Aleksiejewicz (1892-1939) sowiecki dyplomata, działacz, przedstawiciel pełnomocny w Rydze (1925-1926) i Tehera nie (1935-1939), chargé d’affaires w Pekinie (1826-1927) I 53, 90, 95, 100, 138, 195, 247 Czerwenka Józef (1884-1940) porucznik
WP pełniący służbę w Sztabie Generalnym, od 1930 w stanie spoczynku 1282 Czerwiakou Alaksandr Ryhorawicz (18921937) białoruski sowiecki polityk, przewodniczący 506 Rady Komisarzy Ludowych BSRR (19201924), członek КС KP(b)B (1924-1937) I 257, 260 II41 Czerwiakow, zob. Czerwiakou Alaksandr Ryhorawicz Czeszejko-Sochacki Jerzy (1892-1933) polski polityk i publicysta socjalistyczny i komunistyczny, poseł na Sejm w 1928 1122 Cziczerin Gieorgij Wasiljewicz (1872-1936) sowiecki dyplomata, prawnik, komisarz ludowy spraw zagranicznych RFSRR/ZSRR (1918-1930) I XVIII, XXVI, 6, 27,49, 94, 98, 133, 136, 149, 171, 172, 188, 229, 238, 241, 250, 251, 268, 271, 299, 313, 319, 320, 342, 349, 356, 366, 370, 393, 395,409, 419,422, 429,431,435-437, 440,443, 447,448,455, 462, 478, 491-493, 497,499, 526-529, 544 II 23,46, 160,164, 193, 290, 298, 299, 303, 319, 341, 353, 386, 419, 423, 463 Cziczeryn, zob. Cziczerin Gieorgij Wasiljewicz Czistikow Andriej Nikołajewicz (ur. 1956) rosyjski historyk II449 Czubar Włas Jakowlewicz (1891-1939) ukraiński sowiecki polityk, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych USRR, komisarz ludowy finansów ZSRR (1937) I 249, 250, 532, 534, 535 II 41, 81, 83, 97, 182 Czubarjan Aleksandr Oganowicz (ur. 1931) sowiecki i rosyjski historyk IXXX Czuckajew Siergiej Jegorowicz (1876-1944) sowiecki polityk, dyplomata, członek Prezy dium CKW ZSRR (1929-1933) II 96 Czuczmarew Zacharij Iwanowicz (1881-1961) sowiecki naukowiec, profesor psycholo gii w Charkowie (1923-1929) i Moskwie (1929-1957) 1 536 Czyczeryn, zob. Cziczerin Gieorgij Wasiljewicz Czyż polski wojskowy skazany na 10
lat łagru w Usolju, podporucznik II457,458 D Danecki Władysław (1897-1938) polski polityk, członek KPP, poseł na Sejm (1930-1932) II 252 Daniszewski Karl Christianowicz (Karlis Jūlijs Daniševskis, 1884-1938) sowiecki działacz komunistyczny po chodzenia łotewskiego i polskiego,
INDEKS OSÓB wiceprzewodniczący rządu Łotewskiej SRR (1919), przewodniczący Wojskowego Trybu nału Rewolucyjnego RFSRR (1919-1920) II 212 Daszyński Ignacy (1886-1936) polski polityk socjalistyczny, premier Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej (1918), marszałek Sejmu (1928-1930) 144 Davila Karol (Carol Citta, 1888-1963) rumuński dyplomata, poseł w Warszawie (1926-1929) i Waszyngtonie (1929-1938) 1591, 592 Dawes Charles Gates (1865-1951) amerykański polityk i finansista, autor planu spłaty reparacji niemieckich (1924), wiceprezydent Stanów Zjednoczonych (1925-1929), laureat Pokojowej Nagrody Nobla 1117 Dąbal Tomasz Jan (1890-1937) polski polityk i działacz, komunista, poseł na Sejm (1919-1921), działacz KPRP, aresztowany za działalność antypaństwo wą, w 1923 w ramach wymiany więźniów wyjechał do ZSRR, działacz MOPR I 345, 424,425 Dąbrowski Jarosław (1836-1871) polski działacz niepodległościowy, uczestnik powstania styczniowego, generał i naczelny dowódca wojsk Komuny Paryskiej (1871) II 55 Dąbski Jan (1880-1931) polski polityk, działacz ruchu ludowego, po seł na Sejm (1919-1931), wiceminister spraw zagranicznych (1920-1921), wicemarszałek Sejmu (1928-1931) 144, 295, 393, 533, 534 Dejbich Bronisław polski pogranicznik, aresztowany przez Sowietów w 1929 i zesłany do łagru w Usolju II457,458 Dejean François Marie Robert (1871-1949) francuski dyplomata, ambasador w Moskwie (1931-1933) II 241 de La Boulaye, zob. Lefebvre de La Boulaye Andre Demkowski Piotr (I895-I93I) polski oficer, major WP, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, skazany na karę śmier ci za
szpiegowanie na rzecz ZSRR (1931) II329-332 Denikin Anton Iwanowicz (1872-1947) rosyjski polityk i wojskowy, generał, głównodowodzący Sił Zbrojnych Południa Rosji (1919-1920), od 1920 na emigracji IXV, 49, 542 Deterding Henri (1866-1939) holenderski finansista działający w branży petrochemicznej, finansował akcje wymie rzone przeciwko ruchowi komunistycznemu i ZSRR, ultraprawicowy antykomunista II 226 Dewey Charles S. (1880-1980) amerykański polityk i bankier, doradca finansowy rządu polskiego i członek Rady Banku Polskiego (1927-1930) I XXIII, 563, 564, 586 II 38, 40, 51-54, 59,146, 147 Dębski Sławomir (ur. 1971) polski historyk, dyrektor Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia w Warszawie (2011-2016) i Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych (2007-2010 i od 2016) IXI, XXXI d’Herbigny, zob. Bourguignon d’Herbigny Michel-Joseph Dimitriu-Dovlecel Constantin (1872-1945) rumuński prawnik i polityk, minister trans portu (1927-1928), długoletni poseł i senator 1560 Dinnik Oleksand Mikołajowicz (1876-1950) ukraiński sowiecki naukowiec, ekspert w dziedzinie mechaniki budowli, profesor, członek rzeczywisty WUAN (od 1929) i Aka demii Nauk ZSRR (od 1946) II 57 Dirksen Herbert von (1882-1955) niemiecki prawnik, dyplomata, chargé d’af faires w Warszawie (1920-1921), ambasador w Moskwie (1928-1933) II 87, 88, 195, 325, 448 Djonizy (właśc. Konstanty Nikołajewicz Waledyński) (1876-1960) rosyjski duchowny prawosławny, metropo lita warszawski i całej Polski, zwierzchnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawo sławnego (1923-1948) 1472 Djosow członek rewizyjnej obwodowej
komisji w Le ningradzie II10 Dmowski Roman (1864-1939) polski polityk, przywódca i ideolog Naro dowej Demokracji, prezes KNP (1917-1919), minister spraw zagranicznych (1923), prezes Wielkiej Rady OWP (1926-1934) 167 II 344, 345 507
INDEKS OSÓB Dobranicki Mieczysław Michajłowicz (1882-1937) sowiecki rewolucjonista i dyplomata, czło nek WKP(b) (1923-1935), kierownik Wy działu Państw Nadbałtyckich i Polski KLSZ (1927-1929), wykładowca uniwersytecki i dyrektor Państwowej Publicznej Biblioteki (obecnie Rosyjska Biblioteka Narodowa w Petersburgu) I 375,416,432,438,441, 444,449,462 II 54, 84, 85 Dobrowolski Karol polski ogrodnik zamieszkały w Płoskirowie, aresztowany w 1929 II 31 Doležal Franciszek (1880-1947) polski ekonomista, wiceminister przemy słu i handlu (1925-1936), przewodniczący Komitetu Ekonomicznego Ligi Narodów (1934-1936) 1351 Domski, zob. Stein-Domski Henryk Dowgalewski Walerian Sawieljewicz (18851934) sowiecki polityk i dyplomata, komisarz ludo wy poczt i telegrafów RSFRR, przedstawiciel pełnomocny w Sztokholmie (1924-1927), Tokio (1927) i Paryżu (1927-1934) II 125, 193,194, 209, 256,404, 419, 420,452 Dragomirow Abram Michajłowicz (18681955) rosyjski wojskowy, generał, dowódca kijowskiej grupy Armii Ochotniczej (1919), na emigracji w Jugosławii, Francji i Au strii, generał do specjalnych poruczeń przy przewodniczącym Rosyjskiego Związku Ogólnowojskowego (1931-1934) II 443 Dreszer Gustaw Konstanty (ps. Orlicz, 1889-1936) polski generał, uczestniczył w przewrocie majowym 140,42, 76 Drummond Jammes Eric (1876-1951) brytyjski dyplomata, sekretarz generalny Ligi Narodów (1920-1933) II 29 Dubanowicz Edward (1881-1943) polski polityk, prawnik, jeden z założycieli Narodowo-Chrześcijańskiego Stronnictwa Ludowego, poseł na Sejm (1919-1927), wy kładowca Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie 167
Dubowyj Iwan Naumowicz (1896-1938) sowiecki dowódca wojskowy, zastępca dowódcy Ukraińskiego Okręgu Wojskowego (1929-1934) 1176,77 508 Dułeb Ostap (ur. 1893) ukraiński sowiecki księgowy osadzony w więzieniu w 1929 II86 Dunin-Wąsowicz Bronisław (1898-1938) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, pracował w Michałówce i Makarowie w USRR (1922-1926), kilkakrotnie areszto wany i skazany pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Polski 1275 Dupont Charles Joseph (1863-1935) francuski dowódca wojskowy, szef Francu skiej Misji Wojskowej w Polsce (1921-1926) 175 Duranty Walter (1884-1957) amerykański dziennikarz, korespondent „New York Timesa” w Moskwie (1922-1936), autor bezkrytycznych wobec ZSRR reporta ży, m.in. negujących Wielki Głód na Ukrainie I 563, 564 Dybienko Pawieł Jefimowicz (1889-1938) rosyjski i sowiecki marynarz, szef zaopatrze nia Armii Czerwonej (1926-1928), dowódca Środkowoazjatyckiego Okręgu Wojskowego (1928-1933) 1367 Dymitr Tomski (właśc. Dmitrij Nikanorowicz Bielików, 1852-1932) rosyjski duchowny prawosławny, arcybiskup tomski (1922-1927), metropolita tomski i sy beryjski (w autokefalii grigoriewców) 1465 Dymitriu, zob. Dimitriu-Dovlecel Constantin Dynnik, zob. Dinnik Oleksand Mikołajowicz Dzierżybaszew sowiecki prawnik, przewodniczący sądu okręgowego w Leningradzie II 22 Dzierżykraj-Morawski Witold (1895-1944) polski oficer, kierownik referatu w Oddziale III Sztabu Generalnego WP (1928), attaché wojskowy w Berlinie (1928-1932) I 543 Dzierżyńska Zofia (1882-1968) polska, rosyjska i sowiecka działaczka ko munistyczna, żona F. Dzierżyńskiego I 424 Dzierżyński
Feliks Edmundowicz (1877-1926) polski i rosyjski rewolucjonista, organi zator i szef sowieckich służb specjalnych (1917-1926) 1246,345 Dzwonkowski Roman (1930-2020) polski duchowny rzymskokatolicki, socjolog, historyk IXXX
INDEKS OSÓB Eitingon Borys (1877-1932) rosyjski i polski przemysłowiec żydowskiego pochodzenia, założyciel firmy Włókiennicza Spółka Akcyjna N. Eitingon i S-ka, Łódź 1541 Eitingon Natan (1878-1959) rosyjski i polski przemysłowiec żydowskiego pochodzenia, założyciel firmy Włókiennicza Spółka Akcyjna N. Eitingon i S-ka, Łódź 1541 Ejdeman Robert Petrowicz (1895-1937) sowiecki działacz łotewskiego pochodzenia, komendant Akademii Wojskowej im. Mi chaiła Frunzego (1925-1932) II 197, 203 Eliawa Szalwa Zubarowicz (1883-1937) sowiecki rewolucjonista, polityk i dyplomata gruzińskiego pochodzenia, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych ZFSRR (1922), szef rządu Gruzji sowieckiej (1924-1929) 1367,411 II 35 Eljawa, zob. Eliawa Szalwa Zubarowicz Emelaus fiński oficer, attaché wojskowy w Moskwie 1547 Englicht Józef (1891-1954) polski wojskowy, piłsudczyk, zastępca szefa Oddziału II Sztabu Głównego WP, od 1929 podpułkownik II214, 246 Enukidze Awel Safronowicz (1877-1937) gruziński rewolucjonista, sowiecki polityk, sekretarz CKW ZSRR (1922-1935), członek CKW ZSRR (1924-1934) I 367 II97 Erenfeld działacz sowiecki II 169 Erich Rafael Waldemar (1879-1946) fiński polityk, prawnik, naukowiec i dy plomata, szef rządu fińskiego (1920-1921), ambasador w Sztokholmie (1928) i Rzymie (1936), reprezentował także Finlandię przy Lidze Narodów, sędzia Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej w Hadze I 306, 316, 340 Eska Stanisław (ur. 1878) polski dyplomata, szef wydziału konsular nego poselstwa w Moskwie (1922-1924), kierownik konsulatu generalnego w Mińsku (1925-1926) 1 130 II464 Ettingen,
zob. Eitington Borys Ettingen, zob. Eitington Natan Eulogjusz (Wasilij Siemionowicz Gieorgijewskij, 1868-1946) rosyjski duchowny prawosławny, monar chista, egzarcha patriarszy dla Europy Zachodniej (1922-1946), egzarcha patriarchy Konstantynopola (1931-1945) 1471 Ewert Aleksiej Jermołajewicz (1857-1926) rosyjski wojskowy, generał, w czasie I wojny światowej naczelny dowódca frontu zachod niego (1915) 1542 F Falkowicz Świetlana Michajlowna (1932-2018) sowiecka i rosyjska historyczka IXXX Farquhar Percival (1864-1953) amerykański finansista inwestujący w ZSRR 1556 Faulhaber von Michael (1869-1952) niemiecki duchowny rzymskokatolicki, arcy biskup Monachium i Fryzyngi (1917-1952), kardynał (od 1921) II118 Feder Teodora (1900-1987) polska działaczka komunistyczna, histo ryczka, pracownica aparatu Kominterņu w Moskwie (1923-1929) 1 143 Fedukowicz Andrzej (1875-1925) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, wikary, potem proboszcz w Żytomierzu (1904-1924), zmuszony w więzieniu do podpisania listu otwartego do papieża kryty kującego stosunek Kościoła rzymskokatolic kiego do ZSRR II110 Felsztinskij Jurij Gieorgiewicz (ur. 1956) amerykański historyk rosyjskiego pochodze nia I 100 Feng-Yu-Hsiang, zob. Feng Yuxiang Feng Yuxiang (1882-1948) chiński wojskowy współpracujący z ZSRR w walce z militarystami (1926-1927) 1369 Ferrari włoski inżynier, przedstawiciel firmy Isotta Fraschini II 174 Ferrari de Aldo włoski oficer, attaché wojskowy w Moskwie (1928-1933) I 546 II 174 Fetih bej, zob. Okyar Ali Fetih Fiedorów Michaił Michajłowicz (1867-1945) rosyjski i sowiecki naukowiec,
geomechanik, członek rzeczywisty WUAN II 57 509
INDEKS OSÓB Filasiewicz Stanisław (1881-1944) polski polityk, architekt, członek Komitetu Narodowego Polskiego, kierownik biura pro jektowego Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (1922-1923) I 505 Filip (Sergiej Nikołajewicz Gumilewski, 1877-1936) rosyjski duchowny prawosławny, arcybiskup zwienigrodzki (1922-1925), administrator diecezji moskiewskiej (1927-1931), członek Tymczasowego Patriarszego Świętego Syno du (od 1927) 1469 Filipowicz Mirosław (ur. 1963) polski historyk IXXX Filipowicz Tytus (1873-1953) polski dyplomata, publicysta, założyciel i członek Unii Narodowo-Państwowej, char gé d’affaires w Moskwie (1921), poseł w Hel sinkach (1922-1927), Brukseli (1927-1929) i Waszyngtonie (1929-1932, od 1930 amba sador) I 247 Fiodorow Leonid Iwanowicz (1879-1935) rosyjski duchowny, egzarcha Rosyjskiej Cer kwi Greckokatolickiej (od 1917), represjono wany (od 1923) II 108 Firich Karol Tytus Jerzy (1884-1936) inżynier marynarki wojennej, od 1922 ko mandor porucznik, kierownik referatu Oddziału II Sztabu Generalnego/Głównego WP (1927-1929) 1569,571 Flieder Robert (1883-1957) czechosłowacki dyplomata, poseł w Warsza wie (1924-1927) IXV, II, 40-45, 74, 76, 179 Florek K. naczelnik Wydziału Bezpieczeństwa Publicz nego w województwie wołyńskim 1425 Florynskij Dmitrij Timofiejewicz (1889-1939) sowiecki dyplomata, szef protokołu dyplo matycznego ZSRR I 562 Floryński, zob Florynskij Foch Ferdinand (1851-1929) francuski wojskowy, naczelny wódz sił sprzymierzonych w czasie I wojny światowej, marszałek Francji, Wielkiej Brytanii i Polski I 313, 560 Ford Henry
(1863-1947) amerykański przemysłowiec, inżynier oraz założyciel firmy Ford Motor Company II 59 Franchet d’Esperey Louis (1856-1942) francuski dowódca wojskowy, marszałek Francji (od 1921), generalny inspektor wojsk 510 francuskich w Afryce Północnej (1923-1931) 175 Frankowski Feliks (1892-1952) polski prawnik, dyplomata, radca poselstwa i ambasady w Paryżu (1926-1939), chargé d’affaires w Paryżu (1939-1940) II452 Frison Alexander Iwanowicz (1875-1937) niemiecko-rosyjski duchowny rzymsko katolicki, biskup, administrator apostolski Odessy, represjonowany od 1923 II 108, 377 Frumkin Mojsiej liiez (1878-1938) sowiecki działacz partyjny, zastępca ko misarza ludowego finansów (1922-1929), komisarza ludowego handlu zagranicznego (1922-1925) oraz handlu zagranicznego i we wnętrznego (1925-1929) I 51II 17, 28,46 Fryzę Ludwik Feliks (1874-1948) polski dziennikarz, publicysta, redaktor, bratanek Feliksa Fryzę, redaktor i wydawca „Kuriera Porannego (1907-1932) 1330 Fryzoń Alexander, zob. Frison Alexander Iwanowicz Fudakowska Zofia (siostra Maria Renata od Chrystusa, 1873-1956) polska siostra zakonna (niepokalanka), autorka książek religijnych II142-144 Funke koncesjonariusz austriacki w Moskwie 1522 Furgalski Teodor (1893-1939) polski wojskowy, pułkownik dyplomowa ny, szef Oddziału II Sztabu Głównego WP (1932-1934) II443 Fuszman Arkādij Mojsijewicz (1889-1936) sowiecki działacz partyjny, zastępca przewod niczącego WSNCh (1930) II 170,276,277 Gac Jan (1896-1960) polski lotnik, obserwator, dowódca eskadr liniowych (m.in. 61., 62.) i bombowych (64.) 1281 Gagatnicki radca Ministerstwa
Przemysłu i Handlu 1570 Gajlis Awgust Jurijewicz (1895-1937) łotewski sowiecki wojskowy, p.o. naczelnik wywiadu IV Oddziału Armii Czerwonej (1926-1929) 1548 Gano Stanisław (1895-1968) polski wojskowy, pracownik Oddziału II
INDEKS OSÓB Sztabu Generalnego/Głównego WP (1925Girsa Václav (Wacław) (1875-1954) 1933), szef Oddziału II Sztabu Głównego WP czechosłowacki polityk i dyplomata, wi (1941-1945) II454 ceminister spraw zagranicznych odpowie Gasparri Pietro (1852-1934) dzialny m.in. za akcję pomocy Rosjanom włoski duchowny rzymskokatolicki, (1921-1927), poseł w Polsce (1927-1935) od 1907 kardynał, od 1914 papieski sekretarz i jednocześnie przedstawiciel pełnomocny stanu II4 na Finlandię, Łotwę i Estonię (1927-1934) Gąsiorowski Janusz (1889-1949) I 523, 524 II 212 polski wojskowy, legionista, generał, zwolen Gliwic Hipolit (1878-1943) nik Piłsudskiego w czasie przewrotu majo polski ekonomista, inżynier, działacz, wego, od 1926 działał w GISZ (szef gabinetu polityk, minister przemysłu i handlu (1926), od 1926, szef Biura Inspekcji od 1927), szef senator (1928-1930) I 68, 69, 76, 78 Sztabu Głównego WP (1931-1935) I 539 Gmurczyk-Wrońska Małgorzata (ur. 1963) Gegeczkori Jewgienij (1881-1954) polska historyczka I XVIII, XXVIII, XXX gruziński polityk, mienszewik, prawnik, II 291 przewodniczący Komisariatu Zakauka Goldman Aleksandr Genrichowicz (1884skiego (1917), w imieniu rządu N. Żordanii 1971) negocjował z Wielką Brytanią gwarancje sowiecki fizyk, profesor, dyrektor Insty niepodległości dla Gruzji i obronę przed tutu Fizyki na Uniwersytecie Kijowskim bolszewikami I 163 (1929-1938) 1157 Gehrman, zob. Gehrmann Eduard Gołota Janusz (ur. 1953) polski historyk II178 Gehrmann Eduard (1888-1960) niemiecki duchowny rzymskokatolicki, Gołowin Nikołaj Jakowlewicz (1899-1967) sowiecki wojskowy, od 1930
wykładowca zastępca szefa Papieskiej Misji Pomocy Głodującym w Rosji (1922-1924), sekretarz na Wojenno-Technicznej Akademii papieski (1924-1945) II455,456 im. F. Dzierżyńskiego II 203 Gorbunow Paweł Pietrewicz (1885-1937) Germajze Josip Jurijowicz (1900-1958) sowiecki działacz, członek RSDRP(b), pra ukraiński sowiecki historyk karaimskie go pochodzenia, represjonowany w 1929, cownik Banku Państwowego ZSRR II 277 Gorizontow Leonid Jefremowicz (ur. 1962) 1937 i 1943, autor prac na temat historii Ukrainy II69 rosyjski historyk IXXX Gerraro Gorłow W. członek prezydium Polsko-Rosyjskiego peruwiański wojskowy, attaché wojskowy Towarzystwa w Warszawie 1422 w Berlinie, uczestnik manewrów wojsko Goto Shimpei (1857-1929) wych w ZSRR w 1928 1547 Gerwatowski japoński polityk, minister spraw zagranicz nych (1918) i wewnętrznych (1916-1918, polski duchowny rzymskokatolicki w USRR II 144 1923-1924), w latach dwudziestych burmistrz Ghica, zob. Ghika Włodzimierz Tokio, prezydent Japońsko-Sowieckiego Towarzystwa Kultury, wielokrotnie prowadził Ghika Włodzimierz (właśc. Vladimir, 1873-1954) dyplomatyczne rozmowy z ZSRR 1494 rumuński arystokrata i duchowny, od Grabski Stanisław (1871-1949) ekonomista i polityk, publicysta, poseł 1931 protonotariusz apostolski II 175, 452 Giedroje Konstantin Kajetanowicz (1872na Sejm (1919-1921), minister wyznań 1932) religijnych i oświecenia publicznego (1923, rosyjski i sowiecki agrochemik i gleboznaw 1925-1926) 142,67,78 ca, członek rzeczywisty WUAN II 57 Grabski Władysław (1874-1938) Girs Michaił Nikołajewicz (1856-1932) polski ekonomista i polityk
związany z obo zem narodowym, brat S. Grabskiego, poseł rosyjski dyplomata, ambasador w Konstan tynopolu (1911-1914) i Rzymie (1915-1917), rosyjskiej Dumy (1907-1912) i na Sejm RP (1919-1922), prezes Głównego Urzędu Li przedstawiciel gen. Wrangla na Zachodzie 1422 kwidacyjnego (1919-1922), minister skarbu 511
INDEKS OSÓB (1919-1920, 1923-1924), premier (1920, 1923-1925) 178 Grandi Dino (1895-1988) włoski polityk i dyplomata, minister spraw zagranicznych (1929-1932) II 210 Grandin de l’Eprevier Hervé Laurent Marie (1899-1959) francuski dyplomata, I sekretarz poselstwa w Finlandii II 253 Grudzień Jan (1894-1936) polski wojskowy, referent w Oddziale II Szta bu Generalnego WP (1924-1926), pomocnik attache wojskowego w Moskwie (1926-1929) ІXX, 101, 532, 538, 540, 541, 546, 586 II4,40 Gryniewicz (Andrzej) Andriej Władimirowicz (1891-1937) sowiecki polityk i działacz, zastępca komisa rza ludowego rolnictwa (1931-1933) II276 Grzegorczyk Ignacy polski obywatel ZSRR, właściciel restauracji w Płoskirowie, aresztowany w 1929 II31 Grzegorz swierdłowski (jekaterynburski) (właśc, Gawrił Uljanowicz Jackowskij, 1866-1932) rosyjski duchowny, biskup rosyjskiej Cerkwi prawosławnej, lider Tymczasowej Najwyż szej Rady Cerkiewnej 1465, 466, 472 Gurewicz Aleksander losifowicz (1896-1937) sowiecki polityk i działacz państwowy, członek prezydium WSNCh ZSRR (1930-1932) II276 Gusiew sowiecki pracownik przedstawicielstwa pełnomocnego w Warszawie, odwołany po zabójstwie J. Trajkowicza w 1927 1435, 437, 438,443, 447 Gussein-Rahib-bej, zob. Raghib-bej Hussein Habibullah Kalakani (Amir Habibullah Gha zi, zwany Bacza-je-Saghao, 1890-1929) afganskí król, doszedł do władzy w wyniku przewrotu w 1929 II62, 97 Haładzied Mikałaj Macwiejewicz (1894-1937) białoruski sowiecki działacz komunistyczny, publicysta, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych BSRR (1927-1937) 1486,489 Hammerstein, zob. Hammerstein-Equord Kurt
von Hammerstein-Equord Kurt von (1878-1943) niemiecki wojskowy, generał, szef sztabu 512 generalnego (1929) i naczelny dowódca nie mieckich sił lądowych (1930-1933) II 256 Handelsman Marceli (1882-1945) polski historyk i prawnik żydowskiego po chodzenia, przewodniczący Komisji Atlasu Historii Ziem Polskich (1920-1935), członek Polskiej Akademii Umiejętności I 278 Hanecki Jakub (Jakub Fürstenberg, 18791937) polski, rosyjski i sowiecki działacz komuni styczny, rewolucjonista, uczestnik negocjacji z Polską w Rydze, członek Kolegium Komi sariatu Ludowego Handlu Zagranicznego (i Wewnętrznego) (1923-1930) I 51, 188, 222, 246, 279, 280, 350 II 52 Harper Samuel Northup (1882-1943) amerykański historyk i slawista, w latach dwudziestych i trzydziestych kilkakrotnie przyjeżdżał na kwerendy do ZSRR II 171, 172 Harriman William Averell (1891-1986) amerykański polityk, dyplomata, finansista, od 1928 w partii demokratycznej, inwestor w Gruzińskiej SRR (1928-1931), ambasador USA w ZSRR (1943-1946) I 556 Hass Ludwik (1918-2008) polski historyk 1483 Hata japoński wojskowy, pomocnik attaché woj skowego w Moskwie, generał I 546 Heldenstam Carl Gerhard von (1876-1939) szwedzki dyplomata, chargé d’affaires w Mo skwie (1924-1930) 1265 Heleu Jean (1885-1955) francuski dyplomata, radca ambasady w Moskwie (1924, 1927-1930) 1524 Hellman Stanisław (ur. 1869) polski polityk, poseł na Sejm (1922-1927), członek PSL „Wyzwolenie”, następnie Stron nictwa Chłopskiego I 70 Herbette Jean (1878-1960) francuski dyplomata i dziennikarz, amba sador w Moskwie (1925-1931) i Madrycie (1931-1937) 194, 150,
221, 262, 264, 329, 364, 496, 524, 525, 561 II 173, 176, 177, 183, 193-195, 209, 212, 213, 253-256 Hermajze O., zob. Germajze Josip Jurijowicz Hey Siegfried (1875-1963) niemiecki dyplomata, konsul generalny w Charkowie (1922-1924), radca ambasady niemieckiej w Moskwie (1924-1929) I 525
INDEKS OSÓB Hindenburg Paul von (1847-1934) niemiecki dowódca i polityk, feldmarszałek, szef sztabu generalnego (1916-1918), prezy Idźkowska dent Rzeszy Niemieckiej (1925-1934) II 87 Polka skazana na śmierć w ZSRR w 1929 Hodgson Robert MacLeod (1874-1956) 1179 brytyjski dyplomata, wicekonsul i konsul we Ihnatowski UsiewaJad Makarawicz (Wsiewołod, Władywostoku (1911-1917), przedstawiciel 1881-1931) Wielkiej Brytanii przy Rządzie Syberyjskim białoruski sowiecki historyk i działacz pań w Omsku (1919), chargé d’affaires w Mo stwowy, członek Biura КС KP(b)B (1924-1931), skwie 1924-1927, konsul generalny w Alba prezes Akademii Nauk BSRR (1928-1931), nii (1928-1936) 1364 członek rzeczywisty WUAN II57 Hofmann Władimir Władimirowicz (1888-1950) rosyjski wojskowy, pułkownik, szef kance larii przedstawiciela gen. Wrangla w Polsce Jackowski Tadeusz (1889-1962) (1920), na emigracji we Lwowie, następnie polski dyplomata, filozof, dyrektor Depar w Paryżu 1421 tamentu Polityczno-Ekonomicznego MSZ Hołodied, zob. Haładzied Mikałaj (1926-1929), poseł w Brukseli i Luksembur Macwiejewicz gu (1929-1937) 1289, 490,491 Hołówko Tadeusz (1889-1931) Jagoda Gienrich Grigorjewicz (1891-1938) polski polityk i publicysta, działacz PPS, funkcjonariusz służb specjalnych, pierwszy organizator ruchu prometejskiego, twórca zastępca przewodniczącego OGPU (1926i dyrektor Instytut Badań Spraw Między 1934), komisarz ludowy spraw wewnętrz narodowych (1925-1927), naczelnik Wy nych (1934-1936) 1416 II46, 277 działu Wschodniego MSZ (1927-1930), poseł Jagodowski Konstanty Pawłowicz (1877-1943) na Sejm
(1930-1931) 1248, 251, 278, 279, rosyjski i sowiecki przyrodnik i pedagog 287-289, 351,403-409, 431, 438,448, 481, II47 490,491,497II 154,219 Jakir (Jonasz) łona Emmanuiłowicz (1896Hoover Herbert Clark (1874-1964) 1937) amerykański polityk, republikanin, orga nizator i szef Amerykańskiej Administracji sowiecki wojskowy, od 1923 na czele Sił Zbrojnych Ukrainy i Krymu, następnie Pomocy (ARA), sekretarz handlu (1921Ukraińskiego/Kijowskiego Okręgu Wojsko 1928), prezydent Stanów Zjednoczonych wego 1550 II12, 77 (1929-1933) 1555 Jakowlew Jakow (Jakób) Arkadjewicz House Edward Mandell (1858-1938) amerykański dyplomata, doradca prezydenta (1896-1937) sowiecki polityk, komisarz ludowy rolnictwa W. Wiłlsona ds. europejskich, jeden z twór ców Ligi Narodów I 564 (1929-1931) 1198,262 Jakutis Bolesław Antonowicz (1890-1969) Hruszewski Mychajło (1866-1934) litewski wojskowy, szef Oddziału Operacyj ukraiński historyk, polityk i publicysta, przewodniczący Ukraińskiej Centralnej nego Sztabu Generalnego, attaché wojskowy Rady (1918-1919) 1566 w Moskwie, od 1927 pułkownik I 547 Hudaicki Jani Leopold (ur. 1900) ukraiński sowiecki naukowiec II 57 polski wojskowy, major, dowódca 10. batalio Hussein-bej nu w Krasnem 1404,405 turecki urzędnik konsularny, kierownik Janikowski Stanisław (1891-1965) konsulatu w Tyflisie I 582 polski dyplomata, naczelnik Wydziału Huzarski Roman (ur. 1891) Wschodniego MSZ (1925-1927), radca am polski dyplomata i urzędnik konsularny, basady przy Stolicy Apostolskiej I 21, 25, 31, attaché konsularny w Lyonie (1928-1930), 50, 53, 70, 71, 73, 82, 83, 95, 287-289 II
175 wicekonsul w Charkowie (1930-1931) Jankowski Henryk (ur. 1895) II 164,166,335 polski dyplomata i urzędnik konsularny, I 513
INDEKS OSÓB funkcjonariusz wywiadu wojskowego, pra Jaworskyj Matwij Iwanowicz (1885-1937) cownik poselstwa w Moskwie (1922-1928), ukraiński sowiecki historyk i działacz kierownik konsulatu w Mińsku (1928-1930) polityczny, członek korespondent WUAN, i Kijowie (1930-1933) II 251, 475 przedstawiciel rozstrzelanego odrodzenia Jankowski Tadeusz (1892-1964) II 57,93 polski działacz społeczny, publicysta i dy Jedynak Józef (ur. 1897) plomata, pracownik i kierownik Departa polski wojskowy i urzędnik konsularny, mentu Polityczno-Ekonomicznego MSZ porucznik, pracownik konsularny poselstwa (1926-1931), sekretarz generalny Komitetu w Moskwie (od 1928) II 171, 247, 248 Wykonawczego Towarzystwa Straży Kre Jegorjew Władimir Władimirowicz (1896sowej, od 1926 w służbie dyplomatycznej 1943) I 403, 530, 569 sowiecki prawnik i dyplomata, ekspert Janżuł Nikołaj Iwanowicz (ur. 1852) w dziedzinie prajva międzynarodowego rosyjski generał, attaché wojskowy w Tokio II192 (1896-1899), od 1904 generał lejtnant II 264 Jegorow Aleksandr liiez (1883-1939) Jarosławski Jemielian Michajłowicz (1878sowiecki wojskowy, dowódca Białoruskie 1943) go Okręgu Wojskowego (1927), marszałek sowiecki historyk, publicysta, działacz, za ZSRR (1935), konsultant Wydziału Prawnego KLSZ 1488 łożyciel Związku Wojujących Bezbożników, zastępca członka Komitetu Wykonawczego Jēkabsons Ēriks (ur. 1965) Kominterņu (1928-1935) II 16,41, 104 łotewski historyk polskiego pochodzenia II435 Jasieński Bruno (1901-1939) polski pisarz, futurysta, działacz komuni Jermakow rosyjski prokurator, emigrant, w 1927 w wy styczny, na
emigracji we Francji (1926-1929), niku nacisków sowieckiej dyplomacji zmu a następnie w ZSRR, członek WKP(b) szony do opuszczenia Polski 1421 II 92, 251 Jewdokimow Jefim Gieorgiewicz (1891-1940) Jasiński sowiecki polityk, jeden z organizatorów polski pogranicznik, szeregowy 2. brygady procesu szachtyńskiego, przedstawiciel KOP 1390 pełnomocny OGPU w Azji Środkowej Jaskólski Adam (ur. 1983) (1931-1932) II 471 polski rusycysta, językoznawca, tłumacz Jewsiejew IXXXI sowiecki dyplomata, przedstawiciel SowpolJaszwili Paolo (1895-1937) torgu w Warszawie 1385, 386 gruziński sowiecki poeta i działacz I 583 Jewsienij irkucki, zob. Jewsiewij Euzebiusz Jawornicki, zob. Jawornyćkyj Dmytro Jewsiewij Euzebiusz (wł. Jewgienij Pietrowicz Iwanowycz Rożdiestwienskij, 1887-1937) Jawornyćkyj Dmytro Iwanowycz (1855-1940) rosyjski duchowny prawosławny, biskup ukraiński sowiecki pisarz, historyk, etnolog, jarański (1920), biskup niżnieudiński i (cza kierownik katedry ukrainoznawstwa w Jekasowo) irkucki (1926), arcybiskup zabajkalski terynosławiu (1925-1933), członek rzeczywi i nerczyński (1927-1930), represjonowany sty WUAN (1929) 1157 1465 Jaworowski Rajmund (1885-1941) Jędruszczak Tadeusz (1924-1993) polski polityk, działacz PPS, założyciel polski historyk II442 PPS-Frakcji Rewolucyjnej, poseł na Sejm Jędrzejewicz Wacław (1893-1993) (1922-1930) II 20 polski polityk, dyplomata, historyk i wojsko Jaworski, zob. Jaworskyj Matwij Iwanowicz wy, pracownik Sztabu Generalnego/GłówneJaworski Bolesław (1877-1942) go WP, attaché wojskowy i chargé d’affaires rosyjski i sowiecki muzykolog, pianista, w
Tokio (1926-1928) 1 247 współzałożyciel Moskiewskiego Kon Joffe Adolf Abramowicz (1883-1927) serwatorium Ludowego, wykładowca sowiecki polityk i dyplomata, przedstawiciel w konserwatorium kijowskim (1916-1921) pełnomocny w Berlinie (1918), szef delegacji i moskiewskim (1938-1942) I 205, 221 514
INDEKS OSÓB Duchownej w Petersburgu (1910-1913), sowieckiej podczas rokowań pokojowych arcybiskup i metropolita warszawski z Polską w Rydze, przedstawiciel pełno mocny w Pekinie (1922-1924), następnie (1913-1938), prymas Królestwa Polskiego w Wiedniu (1924-1925) I 295 (1925-1938) II 142 Kalina Ignatij Pietrowicz (1884-1938) Joteyko Tadeusz (1872-1932) sowiecki lekarz i urzędnik konsularny, polski kompozytor 169 konsul generalny w Gdańsku (1926-1933) Józefski, zob. Józewski Henryk II 164, 345 Józewski Henryk (1892-1981) polski polityk, działacz państwowy, woje Kalina Kazimierz (1898-1982) polski lotnik, porucznik I 350 woda wołyński (1928-1938), minister spraw Kalinin Michaił Iwanowicz (1875-1946) wewnętrznych (1929-1930) I 550, 553, 565, sowiecki polityk, przewodniczący WCKW 569 (1919-1938) i CKW ZSRR (1922-1938), Jurenin członek Biura Politycznego КС WKP(b) sowiecki wojskowy, aresztowany w 1931 II (1926-1946) I 241, 251,411, 521 II 14, 38, 264 41, 64, 277 Jurewicz Bolesław (1887-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, Kaliszuk Małgorzata polska historyczka 1196 absolwent seminarium duchownego w Le ningradzie, wyświęcony potajemnie w 1926, Kałmanowicz Mojsiej Josifowicz (1888-1937) sowiecki polityk i ekonomista, zastępca proboszcz kościoła na cmentarzu Wyborczłonka КС WKP(b) (1930-1937), przewod skim w Leningradzie, skazany za działalność niczący zarządu Banku Państwowego ZSRR antysowiecką w 1930 II74 (1930-1934) 11266,267 Jurkiewicz Jarosław (1908-1967) Kamieniew Lew Borisowicz (właśc. Rozenfeld) polski historyk IXXX (1883-1936) Juryniec Władimir Aleksandrowicz
(1891sowiecki działacz partyjny i państwowy, 1937) jeden z najbliższych współpracowników Le ukraiński sowiecki filozof i literaturoznawca, nina, członek Biura Politycznego КС RKP(b) członek rzeczywisty WUAN (od 1929) II 57 (1917, 1919-1925), komisarz ludowy handlu Juszkiewicz zagranicznego i wewnętrznego (1926), po sekretarz przedstawicielstwa pełnomocnego 1926 jeden z liderów zjednoczonej opozycji ZSRR w Warszawie II 220, 335, 336 1483 II 242 Kania Krzysztof (ur. 1976) polski historyk I XXVII Kański J. Kaganowicz Lazar Moisiejewicz (1893-1991) pracownik wołyńskiego urzędu wojewódz sowiecki polityk i działacz żydowskiego kiego I 347 pochodzenia, sekretarz generalny KP(b)U Kara Stanisław (1893-1955) (1925-1928), I sekretarz Moskiewskiego Ko polski wojskowy i dyplomata, attaché mitetu Wojewódzkiego WKP(b) (1930-1935) wojskowy w Rydze i Tallinnie (1927-1930) 1412, 475 1563 Kaganowicz Michaił Moisiejewicz (1888-1941) Karachan Lew Michajłowicz (1889-1937) sowiecki polityk i działacz żydowskie sowiecki dyplomata, przedstawiciel pełno go pochodzenia, członek CKK WKP(b) mocny w Warszawie (1921-1922), Pekinie (1927-1934), zastępca przewodniczącego (1923-1926) i Ankarze (1934-1936), członek WSHCh (1931), zastępca komisarza ludowe Kolegium KLSZ, zastępca komisarza go przemysłu ciężkiego (1932-1936) 11 276 ludowego spraw zagranicznych (1927-1934) Kakorina IXXIV, 243, 364, 393, 505, 544 II42-44, 135, sowiecka pilotka z eskadry w Lipiecku I 282 189, 191, 304, 320, 325, 368 Kakowski Aleksander (1862-1938) Karahan, zob. Karachan Lew Michajłowicz polski duchowny rzymskokatolicki,
rektor Cesarskiej Rzymskokatolickiej Akademii К 515
INDEKS OSÓB Karczewski Jan (1885-1935) polski dyplomata, kierownik konsulatu generalnego w Mińsku (1924-1925) II 464 Karina, zob. Kalina Kazimierz Karklin Oto Janowicz (Oto Kārkliņš, 1884-1942) łotewski i rosyjski rewolucjonista, komu nista, pracował m.in. na Syberii, w Azji Środkowej, Tyflisie i na Krymie I 379, 380, 382, 582 II 42,44, 45 Karol II (Hohenzollern-Sigmaringen, 1930-1940) król Rumunii (1930-1940) II452 Karski Michaił Andriejewicz (właśc. Bekman lub Brejtman, znany też jako Mieczysław Bronisławowicz Krakowski, 1900-1937) sowiecki dyplomata, sekretarz przed stawicielstwa pełnomocnego w Wilnie (1922-1923), kierownik biura prasowego przedstawicielstwa pełnomocnego w War szawie (1923-1924), szef referatu polsko-litewskiego, od 1926 zastępca naczelnika Wydziału Państw Nadbałtyckich i Polski KLSZ 121, 53, 140, 186, 289, 292-294, 308, 317, 332, 340, 344, 350, 351, 360, 364, 419, 459,491,492, 497, 540, 584, 585 II44, 160, 164, 170, 220, 237, 239, 242, 268, 342, 346, 358, 376, 390, 401, 404,427, 466 Karszo-Siedlewski Jan (1891-1955) polski dyplomata i urzędnik konsularny, radca poselstwa w Pradze (1924-1930), Moskwie (1931-1932), kierownik konsulatu w Charkowie (1932-1934) II471, 475 Kartweliszwili Ławrientij losifowicz (1890-1938) gruziński i sowiecki polityk, I sekretarz КС KP(b) Gruzji (1923-1928), szef wydziału politycznego UWO (1929-1931) II 77 Kasakawa japoński attache wojskowy w Moskwie (1930) II 211 Katanian autor artykułu o rzymskokatolickim du chowieństwie opublikowanego na łamach „Izwiestii” II 113 Kawecka Krystyna polska historyczka I 413 Kaziunas Paweł
(1877-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, wikary w Tomsku i Ufie, następnie admini strator w Zahaciu (1914-1928) i proboszcz 516 w Czausach (1928-1937), represjonowany od 1928 II 112 Kellogg Frank (1856-1937) amerykański prawnik i polityk, sekretarz stanu (1925-1929), współautor paktu Brianda-Kellogga, członek Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej w Hadze (1930-1935) IXX, 544, 555, 558, 576, 579, 584, 585, 590 II 3, 24, 29, 97,175, 187, 188, 241, 299, 300, 323, 373, 388,403,422 Kelsz Josef niemiecki duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, aresztowany w 1929, od lat trzy dziestych pracował na parafiach w Kazach stanie II49 Kemmerer Edwin Walter (1875-1945) amerykański ekonomista, doradca ekono miczny w wielu państwach, stał na czele mi sji doradców ekonomicznych zaproszonych do Polski przez rząd A. Skrzyńskiego w 1927, profesor Princeton University 1123 Kętrzyński Stanisław (1876-1950) polski historyk, dyplomata, poseł w Mo skwie (1925-1927) i Hadze (1927-1931), pro fesor Uniwersytetu Warszawskiego IXVII, 51-53, 70, 98, 164, 188, 225, 226, 241, 266, 271 II 7, 290 Kieffer Louis francuski dyplomata, radca poselstwa i zastępca attaché handlowego w Moskwie, oskarżony w procesie partii przemysłowej II 255 Kien Oleg Nikołajewicz (1960-2007) rosyjski historyk I XVIII II 7,449 Kiereński Aleksander Fiodorowicz (18811970) rosyjski polityk i prawnik, premier, minister sprawiedliwości oraz minister wojny i ma rynarki Rządu Tymczasowego Rosji w 1917, jeden z liderów rosyjskiej emigracji I 122, 318, 538 Kirgiz II sekretarz WCKW, prezes Związku Urzęd ników
Sowieckich II98 Klarner Czesław Romuald (1872-1956) polski polityk, działacz gospodarczy, inży nier, minister przemysłu i handlu (1925), minister skarbu (1926), przewodniczący Związku Izb Przemysłowo-Handlowych (1929-1939) I 17, 77, 78, 146 Klim lotnik I 282
INDEKS OSÓB Klimochin Sergiej Kapítonowicz (1889-1942) sowiecki działacz partyjny, przedstawiciel handlowy w Polsce II160, 169 Kłoczko Iwan Gawriłowicz (1890-1937) ukraiński sowiecki wojskowy, attaché wojskowy w Rydze i Tallinnie (1926) oraz Warszawie (1927-1929), dowódca brygady 1318,407,409,443,448 II 329 Kłosinek Stefan (ur. 1898) polski lotnik, starszy sierżant, mechanik 1350 Knoll Roman (1888-1946) polski prawnik, polityk i dyplomata, kierow nik poselstwa polskiego w ZSRR w randze chargé d’affaires ad interim (1922-1923), poseł w Ankarze (1924-1926), po przewrocie majowym wiceminister spraw zagranicz nych, poseł w Rzymie (1926-1928) i Berlinie (1928-1930) IXVI, XVII, 17, 76, 81-83,94, 95, 98, 99, 158-164, 172,175, 179,180,187, 188, 194, 200, 235-237,448 II 290 Knorin Wilhelm Georgiewicz (Knoriņš, 1890-1938) łotewski i sowiecki komunista, I sekretarz KP(b)B (1920-1923,1927-1928) 1486 Kobee Grigorij Jakowlewicz (1898-1990) białoruski sowiecki pisarz, redaktor gazety „Raboczij” (1928-1930) II251 Kobee Wojciech (1873-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, pracował na parafii w Żytomierzu, Łuczyńcu, Berdyczowie i Płoskirowie, kilkukrotnie aresz towany, skazany w 1929 na 5 lat łagru koło Archangielska, później na Sołowkach II31 Kobylański Tadeusz (1895-1967) polski wojskowy i dyplomata, podpułkow nik, pomocnik attaché wojskowego i attaché wojskowy w Moskwie (1924-1929), radca poselstwa w Bukareszcie (1929-1935) IXX, 129, 318, 384, 388, 390,480, 500, 502, 530, 545, 548, 560 II 7 Koc Adam Ignacy (1891-1969) polski wojskowy i polityk, publicysta, poseł na Sejm
(1928-1936), wiceminister skarbu (1930-1935), komisarz rządowy w Banku Polskim (1932-1936) I 313 Kociubiński, Kociubyński, zob. Kociubynśkyj Jurij Michajłowicz Kociubynśkyj Jurij Michajłowicz (1895-1937) ukraiński sowiecki woskowy, polityk i działacz, dowódca wojsk Ukraińskiej Ludowej Republiki Rad (1918), radca przedstawicielstwa pełnomocnego w Wied niu (1923-1924, 1925-1926) i Warszawie (1928-1929) 1405,448,491, 526II 154 Kohn Feliks, zob. Kon Feliks Kokowski, zob. Kakowski Aleksander Kolankowski Witold (1885-1948) polski dyplomata, inżynier, wicekonsul w Pile (1922-1925), kierownik konsulatu w Szczecinie (1925-1927), sekretarz posel stwa w Moskwie (1927), kierownik konsulatu w Mińsku (1927-1928), kierownik konsulatu w Rydze (1929-1932), uczestniczył w pracach Komisji Mieszanej do spraw Repatriacji Polaków z ZSRR I 378,458, 489 Kolesinskij Wacław Alfonsowicz (1898-1937) sowiecki wojskowy polskiego pochodzenia II 471 Kolesa, zob. Kolessa Filaret Michajłowicz Kolessa Filaret Michajłowicz (1871-1947) ukraiński sowiecki muzykolog, etnolog i li teraturoznawca, członek rzeczywisty WUAN (od 1929) II 57 Komatsubara Michitarõ (1885-1940) japoński attaché wojskowy w Moskwie (1927-1929), dowódca japońskiej armii nad Chałchin-Goł I 546 Kon Feliks (1864-1941) polski i sowiecki socjalista, komunista i rewolucjonista, wielokrotnie aresztowany i zsyłany, prowadził badania antropologicz ne na Syberii, członek PPS-Lewicy i SDPRR, od 1918 w partii bolszewickiej, odpowiadał za propagandę w Tymczasowym Komitecie Rewolucyjnym Polski, członek Kominterņu 1345 Konarzewski Daniel (1871-1935)
polski generał, działał w POW, walczył w wojnie polsko-bolszewickiej (dowódca 3. pułku artylerii polowej) I 539 Kondraszyn Wiktor Wiktorowicz (ur. 1961) rosyjski historyk II 172 Kondratjew Nikołaj Dmitrijewicz (1892-1938) sowiecki ekonomista, autor teorii długookre sowych cykli koniunkturalnych, uczestnik pokazowych procesów przeciwko eserom (1922), zwolennik NEP-u II 171 Konstantyn (Konstantin Grigorjewicz Djakow, 1871-1937) rosyjski duchowny prawosławny, biskup sumski (1924-1927), metropolita charkowski (1927-1934), członek Tymczasowego Patriar szego Świętego Synodu 1469 517
INDEKS OSÓB Konstantyn mohylewski (Kiriłł Joakimowicz Bułyczow, ur. 1858) rosyjski duchowny prawosławny, arcy biskup od 1915 (katedra mochylewsko-mścisławska), związany z grigorjewcami, suspendowany po samowolnym objęciu katedry tambowskiej 1465, 466 Kopeć Adalbert, zob. Kobeć Wojciech Korczak-Czepurkowski Awksentij Wasiljewicz (1857-1947) ukraiński sowiecki epidemiolog, członek rzeczywisty i sekretarz WUAN (1921-1947) II 57, 76, 93 Kork August Iwanowicz (1887-1937) oficer armii rosyjskiej i sowieckiej, dowódca 15. armii w czasie wojny polsko-bolszewickiej, dowódca Leningradzkiego Okręgu Wojskowego (1927-1928), attache w Berlinie (1928-1929) I 521, 542, 543 Kornat Marek (ur. 1971) polski historyk IX, XXX, XXXI Korniłow Ławr Gieorgijewicz (1870-1918) rosyjski wojskowy, generał, naczelny do wódca armii rosyjskiej (1917), współtwórca i pierwszy dowódca Armii Ochotniczej (1918) I 122 Kosior Stanisław Wikientjewicz (1889-1939) sowiecki partyjny działacz polskiego pocho dzenia, sekretarz/generalny sekretarz/ I sekretarz КС KP(b)U (1919-1920, 19281938), sekretarz Biura Syberyjskiego КС RKP(b) (1922-1924), sekretarz КС WKP(b) (1925-1928) II 182 Koskowski Bolesław (1870-1838) polski dziennikarz, publicysta, ekonomista i wykładowca, senator z listy Związku Ludo wo-Narodowego (1922-1927) I 319 Kostanian Hajkaz Ardadjewicz (1898-1938) ormiański i sowiecki działacz, I sekretarz КС KP(b) Armeńskiej SRR (1928-1930) i I se kretarz Krymskiego Komitetu Obwodowego WKP(b) (1930), członek Centralnej Komisji Kontrolnej WKP(b) (1930-1934), sekretarz Ogólnoświatowej Międzynarodówki Związ ków
Zawodowych (1931-1934 ) II 277 Kostanjan, zob. Kostanian Hajkaz Ardadjewicz Köstring Ernst August (1876-1953) podpułkownik, niemiecki attache wojsko wy w Moskwie (1931-1933 - nieoficjalnie, 1935-1941) II327 Kostrzewa Wiera, zob. Koszutska Maria 518 Kostrzewski Stanisław (ur. 1881) polski urzędnik konsularny, sekretarz kon sulatu w Charkowie (1929-1933) II 82, 471 Koszutska Maria (ps. Wiera Kostrzewa, 1876-1939) polska komunista, współzałożycielka PPS-Lewicy i KPRP, działaczka Kominterņu 1543 II 260 Kościuszko Tadeusz (1746-1817) polski dowódca wojskowy, najwyższy naczel nik siły zbrojnej narodowej (1794) I 212 Kotarbiński Wilhelm (1848-1921) polski malarz pracujący głównie w Kijowie, znany przede wszystkim ze scen biblijnych II 53 Kote, zob. Kobee Grigorij Jakowlewicz Kowalewski Jan (1892-1965) polski wojskowy, matematyk i kryptolog, organizator i naczelnik Wydziału Radiowywiadu w Biurze Szyfrów Oddziału II Sztabu Generalnego WP (1919-1924), złamał szyfry Armii Czerwonej, wojsk białej Rosji i URL, attaché wojskowy w Moskwie (1928-1933) IXX, XXI, XXII II 27, 41, 51, 52, 67, 103,174, 184, 196,197, 199, 208, 211, 214, 245, 246, 248, 249, 257, 262, 267, 272, 277, 326, 327, 332, 426, 446, 454, 471,479 Kowalski Józef (1898-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, wikary w Fastowie (1924-1929), aresztowany w 1929 pod zarzutem m.in. kontrrewolucyj nej działalności na rzecz Polski, zesłany do łagru na Sołowkach II 52 Kowerda Borys Sofronowicz (1907-1987) rosyjski emigracyjny działacz pochodze nia białoruskiego, 7 czerwca 1927 dokonał zamachu na przedstawiciela
pełnomocnego ZSRR w Warszawie I 377-379, 385, 407, 495, 527 Koziura Siergiej pełnomocnik KLSZ przy BSRR 1416 Krajewski Wincenty (ur. 1888) polski dyplomata, wicekonsul w Kijowie (1927-1930) i Marsylii (1930-1932) I 386, 387 II 53, 76 Kraśnicki Władimir Dmitrijewicz (1881-1936) rosyjski duchowny prawosławny, jeden z li derów Żywej Cerkwi, protoprezbiter 1472 Kraśniewski, zob. Kwaśniewski Zygmunt Krawczuk Michaił Filipowicz (1892-1942) ukraiński sowiecki matematyk, członek
INDEKS OSÓB rzeczywisty WUAN (od 1929), od 1926 prze śladowany II 57 Krestyński (Krestynski), zob. Kriestinski Nikołaj Nikołajewicz Kriestinski Nikołaj Nikołajewicz (1883-1938) sowiecki działacz partyjny i dyplomata, członek Biura Politycznego i sekretarz КС RKP(b) (1919-1921), komisarz ludowy finan sów (1918-1922), przedstawiciel pełnomocny w Berlinie (1921-1930), wicekomisarz spraw zagranicznych (1930-1937) IXXV, 53, 90, 95,100,138, 229, 238, 385, 386II 37,125, 181, 189, 191, 195, 218, 220, 229, 240, 242, 299, 300, 303, 342, 346, 358, 376, 390,401,404, 427,449,463,464,466,471 Kriłyk losip Wasyliewicz (ps. Wasilków, 1898-1941) ukraiński sowiecki działacz komuni styczny, sekretarz КС KPZU (1923-1925), w 1927 oskarżony o odchylenie nacjonali styczne I 589, 590 Kroi Michaił Borisowicz (1879-1939) białoruski sowiecki neurolog, wykładowca i współtwórca Białoruskiego Uniwersytetu Państwowego, członek korespondent Akade mii Nauk BSRR I 488 Krotto niemiecki wojskowy, major, w 1927 uczestni czył w manewrach Armii Czerwonej 1439 Królikowski Ludwik (1799-1878) polski publicysta, poeta, myśliciel religijny i komunista I 569, 570, 572 Krukowski Polak przetrzymywany w areszcie w Charko wie w 1929 II89 Krummel Józef (1873-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, dziekan w Zasławiu (od 1922), poddawany licznym represjom, od 1929 w aresztach i łagrach II144 Krupska Nadieżda Konstantinowna (18691939) rosyjska rewolucjonistka, sowiecka działacz ka, od 1897 żona W. Lenina II41 Krylenko Nikołaj Wasiljewicz (1885-1938) sowiecki dowódca wojskowy i działacz, pro kurator
(1929-1931), komisarz ludowy spra wiedliwości (1931-1936,1936-1937) II 270 Krynicki Aleksandr Iwanowicz (1894-1937) sowiecki polityk i działacz, I sekretarz KP(b)B (1924-1927), członek Prezydium CKK WKP(b) (1930-1934) I 252, 253 Krystyniak Małgorzata kierowniczka działu wydawnictw Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego w Warszawie IXXXI Krzyżanowski Gleb Maksymilianowicz (1859-1957) sowiecki polityk, rewolucjonista, ekonomi sta, publicysta, przewodniczący Państwowej Komisji Planowania przy Radzie Pracy i Obrony (1925-1930), wiceprezydent Akade mii Nauk ZSRR (1929-1939) II 57, 95, 266 Ksiendzowskij Michaił Dawydowicz (18861963) rosyjski i sowiecki artysta opery i operetki, więziony w łagrze na Solówkach w latach 1928-1933 1122 Księdzowski, zob. Ksiendzowskij Michaił Dawydowicz Kubiak Nikołaj Afanasjewicz (1881-1973) sowiecki polityk, działacz partyjny, re wolucjonista, komisarz ludowy rolnictwa (1928-1929) 1521 Kubowicz polski wojskowy I 281 Kucharkowski Bohdan (zm. 1929) polski urzędnik, referent bezpieczeństwa starostwa w Nowogródku II 65 Kuczera Józef mieszkaniec Winnicy aresztowany w 1929 II 31 Kudziełka Michaił Siemionowicz (Michaś Czarot, 1896-1937) białoruski pisarz i dziennikarz, redaktor gazety „Sawieckaja Biełoruś” (1925-1929), członek CIK BSRR (1924-1931) I 374 Kuhara (Kuchara) Fusanosuke (1869-1965) japoński polityk, dyplomata i przemysło wiec, współpracował z sektorem wojskowym 1494 Kujbyszew Walerian Władimirowicz (1888-1935) rosyjski rewolucjonista i zesłaniec, sowiecki działacz partyjny, członek Biura Politycz nego КС WKP(b) (1927-1935), członek
КС RKP(b)/WKP(b) (1922-1923, 1927-1935) 1548 II46 Kulik sowiecki urzędnik, zastępca pełnomocnika KLSZ przy SNK USRR (do 1929) II 84 Kulikowski Wilhelm (1859-1935) polski adwokat i działacz polityczny, prezes Polskiego Komitetu Wykonawczego na Rusi, 519
INDEKS OSÓB prezes Delegacji Repatriacyjnej RP w Warsza wie (Wardelpolu) biorącej udział w wymianie więźniów politycznych z ZSRR II78 Kumaniecki Kazimierz Władysław (18801941) polski prawnik, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego (1922) I 505 Kuntze Edward (1880-1950) polski historyk i dyplomata, dyrektor Biblioteki Jagiellońskiej, przewodniczący delegacji polskiej w Mieszanej Komisji Reewakuacyjnej i Specjalnej Komisji Mieszanej (1923-1935) I 81, 164, 241, 461,481 Kupała Janka (Iwan Daminikawicz Łucewicz, 1882-1942) białoruski sowiecki poeta, dramaturg, publi cysta i działacz narodowy, członek rzeczywi sty Akademii Nauk BSRR (od 1928) i WUAN (od 1929), laureat stalinowskiej nagrody I stopnia II 57 Kurzej ojciec, polski obywatel ZSRR mieszkający w okolicach Płoskirowa II 31 Kurzej syn, polski obywatel ZSRR mieszkający w okolicach Płoskirowa II 31 Kutrzeba Stanisław (1876-1946) polski historyk prawa, sekretarz generalny PAU (1926-1939) 1506 Kutrzeba Tadeusz (1886-1947) polski oficer sztabowy, historyk wojskowo ści, od 1927 generał, komendant Wyższej Szkoły Wojskowej w Warszawie (1928-1939) I 539, 540 Kuusinen Otto (1881-1930) fiński polityk komunistyczny, założyciel Komunistycznej Partii Finlandii, sekretarz Komitetu Wykonawczego Kominterņu (1921-1939), premier i minister spraw zagra nicznych Fińskiej Republiki Demokratycznej 1417 Kuźmienko Wasyl Denysowycz (1897-1937) ukraiński sowiecki polityk i działacz, czło nek КС KP(b)U (1929-1937) I 536 Kuźmin sowiecki uczony, profesor II 17 Kuźmiński sowiecki wojskowy, naczelnik oddziału aprowizacji okręgu
wojskowego II 9 Kwaśniewski Zygmunt (1877-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, administrator w Płoskirowie (1920-1928), 520 Kijowie (1928-1930), duszpasterz w Rostowie nad Donem (1930-1936), prześladowany, wielokrotnie aresztowany i skutecznie zmu szony do współpracy z NKWD II 31, 145 Kwiatkowski Eugeniusz (1888-1974) polski chemik i polityk, minister przemy słu i handlu (1926-1930), poseł w Sejmie Śląskim z ramienia BBWR (1930-1931) 117, 77, 78, 351 Kwiatkowski Wacław (ps. Stanisławski, 1893-1977) polski działacz komunistyczny związany z Warszawą, uczestnik III i VI kongresu Kominterņu (1921, 1928), członek КС KPP (1925-1926) i Sekretariatu Krajowego (1931-1932), absolwent Międzynarodowej Szkoły Leninowskiej, pracownik przedstawi cielstwa KPP przy Komitecie Wykonawczym Kominterņu I 543 Kwieciński polski wojskowy, kapitan I 563 Kyryczenko Siemion Trifonowicz (1895-1969) sowiecki i ukraiński dyplomata i publicysta, konsul we Lwowie (1927-1928) I 221 L Laretei (Henryk) Heinrich (1892-1973) estoński polityk, dyplomata i wojskowy, minister spraw wewnętrznych (1926), poseł w Moskwie (1926-1928) I 264, 265 Laroche Jules (1877-1961) francuski dyplomata, ambasador w Polsce (1926-1935) 1 164, 182, 288, 306 Laskowski polski pracownik poselstwa w Moskwie, woźny zamieszany w sprawę włamania do poselstwa w 1931 11247-249 Lauer Henryk (pseud. Ernest Brand, 1890-1937) polski komunista, publicysta, członek KPRP i KPP, od 1923 w ZSRR w wyniku wymiany więźniów I 543 Lauri Lorenzo (1864-1941) włoski duchowny rzymskokatolicki, arcy biskup tytularny Efezu, nuncjusz apostolski w
Polsce (1921-1926) II 108 Laurits Karl-Johann (1892-1941) estoński wojskowy, szef oddziału II Sztabu Głównego estońskich sił zbrojnych I 562, 563
INDEKS OSÓB Laurysiewicz Jan Gwalbert Stefan (1867-1935) działacz gospodarczy, publicysta, krytyk sztuki, senator (1928-1935), wiceprezes rady Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów „Lewiatan” (1927-1935) 1350 Laveaux Ludwik de (1891-1969) polski wojskowy, szef sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr 1 (1926-1929) II 47 Lazaris, zob. Łazaris German Władimirowicz Lechoń Jan (właśc. Leszek Józef Serafinowicz herbu Pobóg, 1899-1956) polski poeta, prozaik i krytyk literacki 1119 Lefebvre de La Boulaye André (1876-1966) francuski dyplomata II452 Lekusz (zm. 1929) według sowieckiej prasy aktywista wiejski zabity przez kułaków II49 Lenin Włodzimierz (właśc. Władimir Iljicz Uljanow, 1870-1924) rosyjski polityk i rewolucjonista, założyciel i lider partii bolszewickiej, przywódca Rosji sowieckiej, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych RFSRR/ZSRR 1122, 252,403, 410,463, 505, 516 II 12,14, 38, 95,100 Lenskij, Leński, zob. Leszczyński Julian Leontowicz Aleksandr Wasiljewicz (18691943) ukraiński sowiecki histolog i fizjolog, czło nek korespondent WUAN II 57 Lepin Eduard Dawydowycz (Eduards Liepinš, 1889-1937) sowiecki wojskowy i polityk łotewskiego pochodzenia, attaché wojskowy w Finlandii (1931-1932) i Polsce (1932-1934) II 453, 454 Lepse Jānis (Iwan Iwanowicz, 1892-1929) sowiecki wojskowy i działacz partyjny ło tewskiego pochodzenia, członek Prezydium Profinternu (1924-1929) II77 Leron, zob. Le Rond Henri Le Rond Henri (1864-1949) francuski generał, przewodniczący Między sojuszniczej Komisji Plebiscytowej na Górnym Śląsku (1920-1922), w 1926 ofi cjalnie
przeszedł na emeryturę, ale wciąż utrzymywał kontakty z politykami Europy Środkowej I 560 Leszczyński Julian (ps. Leński, 1889-1938) polski komunista, publicysta, członek SDKPiL i KPP, kierownik Komisariatu do spraw Polski w bolszewickiej Rosji (1917-1918), sekretarz КС KPP (1929) 1424, 543 II 258 Leśniak, zob. Wozniak Mychajło Stepanowycz Leśniewski Jan (1875-1939) polski komunista, członek Biura Polskie go КС WKP(b) oraz Biura Polskiego przy Komitecie Moskiewskim WKP(b) do 1930, wybrany z RSFRR na delegata na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w Warszawie II 56, 58 Lewicki, zob. Lewicki Dmytro Pawłowicz Lewicki, zob. Lewicki Kost Antonowicz Libicki Konrad (1891-1980) dyplomata, oficer, attaché wojskowy w Hel sinkach (1924-1939) I 276 Lieberman sowiecki lekarz, dyrektor III Polikliniki w Charkowie w 1929 II 89 Liebied’ Dmitrij Zacharowicz (1893-1937) sowiecki polityk i działacz partyjny, członek КС WKP(b) (1930-1937), członek Prezydium CKKWKP(b) 1463 Liposowiecki Polak przetrzymywany w sowieckim więzie niu 1169 Lipski Władimir Ippolitowicz (1863-1937) ukraiński sowiecki botanik, członek kore spondent WUAN 1285 Lisiewicz Seweryn Polak mieszkający w ZSRR, brat prezesa rady kościelnej w Płoskirowie, aresztowany w 1929 1131 Lisiewicz Stanisław Polak mieszkający w ZSRR, prezes rady ko ścielnej w Płoskirowie, aresztowany w 1929 1131 Litauer Stefan (1892-1959) polski dziennikarz i dyplomata, II sekretarz poselstwa w Moskwie (1923-1925), referent i zastępca naczelnika Wydziału Prasowego MSZ (1926-1929), korespondent PAT w Lon dynie I 158 Litwinow Ajwa (Ivy Lou, 1889-1977)
angielska i sowiecka pisarka, działaczka komunistyczna, propagatorka nauki angiel skiego w ZSRR II192 Litwinow Maksim (Maksym) Maksimowicz (właśc. Enoch Meyer Wallach, 1876-1951) sowiecki dyplomata, od 1918 członek Kole gium KLSZ, nieoficjalny wysłannik sowiecki w Sztokholmie, następnie przedstawiciel pełnomocny w Tallinnie, zastępca komisarza ludowego spraw zagranicznych (1921-1930), komisarz ludowy spraw zagranicznych 521
INDEKS OSÓB (1930-1939) I XIV, XVII, XVIII, XX, XXV, XXVI, 135, 244, 245, 299, 305-308, 313, 329, 344, 350, 358, 360, 364, 366, 478-480, 541, 544, 561, 562, 581, 584-586, 591, 592 II 3, 24, 29, 30, 82, 83, 93, 96, 97, 135, 142, 147, 150, 151, 160, 170, 182,189, 191-195, 210, 220, 226, 236, 240-243, 250, 254, 269, 292, 298-300, 320, 324-326, 339-342, 346, 352-358, 367376, 385-390, 396-401,403,404,416-427, 432,440, 445, 446,448, 451, 466 Lizariew Aleksiej Siemionowicz (ur. 1892) sowiecki działacz gospodarczy, przedsta wiciel handlowy w Warszawie (1927-1928) I 526, 529, 534, 541 Lloyd George David (1863-1945) brytyjski polityk, jeden z liderów Partii Liberalnej, mąż stanu, premier (1916-1922) 1313 Longchamps de Bérier Franciszek (ur. 1969) polski prawnik i duchowny rzymskokatolic ki II 109 Lorenc Iwan Leopoldowicz (1890-1941) sowiecki dyplomata, prawnik, prowadził rozmowy pokojowe z Litwą, Łotwą i Fin landią (1920), przedstawiciel pełnomocny w Kownie (1923), I sekretarz poselstwa w Berlinie (1929) I 53, 90, 95, 100, 138 Lubczenko Panas Pietrewicz (1897-1937) ukraiński działacz komunistyczny, członek KP(b)U, przewodniczący komitetu obwodo wego partii w Kijowie (1925-1927), sekretarz КС KP(b)U (1927-1934) I 394 II 182 Lubimienko Władimir Nikołajewicz (1873-1937) sowiecki botanik, członek rzeczywisty WUAN (1929) 1157 Lubomirski Stanisław (1875-1932) polski książę, przemysłowiec, działacz gospodarczy, od 1932 na czele Centralnego Związku Przemysłu Polskiego „Lewiatan” I 16 Lubomirski Zdzisław (1865-1943) polski polityk i działacz społeczny, prezydent Warszawy (1916-1917),
cieszył się dużym szacunkiem Piłsudskiego, który propono wał mu objęcie funkcji prezydenta państwa I 15, 16 Lubowicz sowiecki urzędnik polskiego pochodzenia I280-282 522 Lutfi bej turecki attaché wojskowy w Moskwie w 1928 1547 Lyndsey Roland Charles (1877-1945) brytyjski dyplomata, zastępca ministra spraw zagranicznych (1928-1930) I 539 Ł Łabow, zob. Łobow Siemion Siemionowicz Ładoś Aleksander (1891-1963) polski dyplomata i polityk, ludowiec, sekretarz polskich delegacji na rokowania z bolszewikami w Mińsku i Rydze, poseł w Rydze (1923-1926), konsul generalny w Monachium (1927-1931) 134 Łangowoj Aleksander Aleksiejewicz (18961964) sowiecki wojskowy, kierownik wojskowego oddziału Komisariatu Ludowego Oświaty (1927), ekspert w dziedzinie wojskowości na konferencjach rozbrojeniowych (1929-1930), attaché wojskowy w Teheranie (1931-1933) I 548 II 192 Łańcucki Stanisław (1882-1938) polski polityk i działacz komunistyczny i socjalistyczny, poseł na Sejm (1922-1926), więziony za działalność antypaństwową (1925-1928), zbiegł do ZSRR w 1929, gdzie działał jako członek MOPR II 73 Łapenko sowiecki publicysta, współpracownik gazety „Kommunist” I 248 Lapin Alber Janowicz (1899-1937) sowiecki dowódca pochodzenia łotewskiego, naczelnik sztabu Armii Dalekowschodniej (1929-1930) II 203 Łazaris German Władimirowicz (1884-1937) sowiecki urzędnik, prawnik, dyplomata, członek, a od 1927 przewodniczący rosyjsko-ukraińsko-białoruskiej delegacji do Specjal nej Komisji Mieszanej 181,461 Łazowert Samuel (1885-1937?) polski działacz komunistyczny, członek SDKPiL oraz KPP, członek Rewolucyjnej Rady
Wojennej Polski (1919), kierownik Biura Polskiego ì Wydziału Mniejszości Na rodowych КС KP(b)U (1923-1930), członek КС KP(b)U (1927-1930) 1345 Lewicki Dmytro Pawłowicz (1877-1942) ukraiński prawnik, poseł na Sejm
INDEKS OSÓB (1928-1935), współtwórca i członek UNDO, wiceprzewodniczący Kongresu Mniejszo ści Narodowych w Genewie (1928-1930) 1533-536, 565 Lewicki Kost Antonowicz (1859-1941) ukraiński polityk, publicysta, prawnik, historyk, premier Zachodnioukraińskiej Re publiki Ludowej (1918-1919), przedstawiciel mniejszości ukraińskiej w Polsce 1407 Łobow Siemion Siemionowicz (1888-1937) sowiecki polityk, członek КС RKP(b)/ WKP(b), przewodniczący Najwyższej Rady Gospodarki Narodowej (1926-1932), komi sarz ludowy przemysłu leśnego (1932-1936) 1558 Łoganowski Mieczysław Antonowicz (1895-1938) polski i rosyjski rewolucjonista, dyplomata, sekretarz przedstawicielstwa pełnomocnego w Warszawie (1921-1923), członek Kolegium KLSZ (1925-1927), kierownik Wydziału Państw Bałtyckich i Polski KLSZ (19251927) I 27, 53, 90, 95, 100,138,205, 226,230, 242, 243, 245, 247, 278, 279, 292II 212 Łongowoj, zob. Łangawoj Aleksander Aleksiejewicz Łopatniuk Stanisław polski historyk IXXX Łowicki (właśc. Nikołaj Nikołajewicz Popow, 1891-1938) sowiecki działacz partyjny i dziennikarz, kierownik Wydziału Agitacyjno-Propagandowego КС KP(b)U (1925-1928), członek (1926-1927,1933-1937) i zastępca członka (1927-1929) КС KPZU, członek kolegium redakcyjnego „Prawdy” (1929-1933) I 588 Łoziński Zygmunt (1870-1932) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, biskup miński (1917-1925) i piński (1925-1932), więziony przez bolszewików (1920-1921) II 108 Łozowski Solomon Abramowicz (właśc. Dridzo, 1878-1952) sowiecki dyplomata, działacz partyjny i państwowy, publicysta, sekretarz generalny Profinternu (1921-1937), członek
Prezydium Komitetu Wykonawczego Kominterņu (1926-1935) 1427 Łuckiewicz Anton Iwanowicz (1884-1942) białoruski polityk, społecznik, publicysta i krytyk literacki, premier i minister spraw zagranicznych Białoruskiej Republiki Ludowej (1918-1919), przedstawiciel mniej szości białoruskiej w Polsce 1407 Lukasiewicz Juliusz (1892-1951) polski dyplomata, dyrektor Departamentu Polityczno-Ekonomicznego (1925-1926) i Departamentu Konsularnego (1929-1931) MSZ, poseł w Rydze (1926-1929), Wiedniu (1931-1932) i Moskwie (1933-1934) 1 197, 230 II 80 Łunaczarski (Łunaczarskij) Anatolij Wasiljewicz (1875-1933) sowiecki działacz kulturalny i oświatowy, filozof, pisarz, publicysta, komisarz ludowy oświaty (1917-1929) 1424,479,480 II46, 98,102,103,192, 258 Łuniowy, zob. Pietrenko-Łuniew Siergiej Wasiljewicz Łupinowicz Karol (1891-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, po raz pierwszy aresztowany w 1929, zwol niony po podpisaniu deklaracji o współpra cy, później jeszcze kilkakrotnie aresztowany i zesłany II 109 Μ MacDonald James Ramsay (1866-1937) polityk brytyjski, premier Wielkiej Brytanii (1924,1929-1935) II 60, 67 Macedońska Ludmiła pseudonim kobiety korespondującej z ks. K. Naskręckim II 143 Macharadze Filipe (1868-1941) gruziński sowiecki rewolucjonista, prze wodniczący Rady Komisarzy Ludowych Gruzińskiej SRR (1929-1930) II 36 Maderescu, zob. Mardarescu Gheorghe Majakowski Władimir Władimirowicz (1893-1930) sowiecki poeta I 221 Majmin Isydor Borisowicz (1897-1938) sowiecki działacz partyjny, ekonomista II 204 Makowski Wacław Wincenty (1880-1942) polski prawnik i polityk,
minister sprawie dliwości (1922-1923, 1926) I 77, 78 Maksymowicz, Maksimowicz, zob. Sawricz Karl Awksantjewicz Małecki Antoni (1861-1935) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, proboszcz parafii pod wezwaniem Serca 523
INDEKS OSÓB Maryi w Petersburgu, biskup i administrator apostolski Leningradu (1926), represjonowa ny przez władze sowieckie, skazany podczas procesu piotrogrodzkich duchownych II 108, 201, 377 Malgin Artiom Władimirowicz (ur. 1974) rosyjski politolog i historyk I XXVII Malik Karol (1897-1982) podpułkownik, pilot, latał w I Eskadrze Wywiadowczej WP, dowódca szkoły pilotażu 1281 Małaszkin Siergiej Iwanowicz (1888-1988) sowiecki pisarz, członek grupy literackiej „Przełom” 1424 Małecki Antoni, zob. Małecki Antoni Małyszew Siergiej Wasiljewicz (1877-1938) sowiecki urzędnik państwowy, działacz społeczny i pisarz, członek WKP(b), prezes targów w Niżnym Nowogrodzie I 51 Manuilski, zob. Manujilśkyj Dmytro Zacharowycz Manujilśkyj Dmytro Zacharowycz (18831959) sowiecki polityk, I sekretarz KP(b)U (1921-1923), sekretarz КС Kominterņu (1928-1943) 1345 Mańkowski Piotr (1866-1933) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, biskup kamieniecki (1918-1926), tytularny arcybiskup Enei, jeden z założycieli semina rium duchownego we Lwowie II108 Marchlewski Julian (Juljusz, 1866-1925) polski i niemiecki działacz ruchu rewolucyj nego, sowiecki polityk 1345 Mardarescu Gheorghe (1866-1938) rumuński wojskowy, minister wojskowo ści (1922-1926), główny inspektor armii, generał, orędownik rumuńsko-polskiego zbliżenia I 560 Markiewicz sowiecki oficer ze sztabu MWO I 548 Markow Aleksiej Jakowlewicz sowiecki wojskowy, zastępca attaché wojsko wego w Warszawie (1932-1933) II 453, 454 Maruszewski Artur (1886-1945) polski wojskowy, pułkownik, szef sztabu KOP wiatach 1926-1929 1386, 391 Marzecka żona
Tomasza Marzeckiego (ur. 1887), pol skiego dyplomaty, wicekonsula w Moskwie (1924-1931) 1 530 524 Masłów Arkādij (właśc. Izaak Jefimowicz Czereminskij, 1891-1941) jeden z przywódców komunistycznej partii Niemiec oraz założyciel i lider Leninbundu (1928-1933) 1484 Materski Wojciech (ur. 1944) polski historyk IXVI, XX Matów Jurij (ur. 1882) sowiecki inżynier, jeden z głównych oskar żonych w procesie szachtyńskim z 1928 (w etapie republikańskim), spędził w łagrach 28 lat 1528 Matusiński Jerzy (1890-1939) polski urzędnik konsularny, politolog, praw nik, radca MSZ (1926-1932) II455 Max-Muller William Grenfell (1867-1945) brytyjski dyplomata, poseł w Warszawie (1920-1928) 1 16,42, 74, 76,88, 99 II443 Mercier Desiré-Joseph (1851-1926) belgijski duchowny, kardynał, prowadził rozmowy ekumeniczne z anglikanami i interesował się sytuacją katolików w ZSRR, bardzo krytyczny w stosunku do komuni stów II105 Meriani (Merlano) Francesco (1896-1934) włoski dyplomata, poeta, dziennikarz, kon sul włoski w Odessie (1928-1929) II 54 Messing Stanisław Adamowicz (1890-1937) polski socjaldemokrata i komunista, funkcjonariusz sowieckich służb specjal nych, II zastępca przewodniczącego OGPU (1929-1931) II 277 Meysztowicz Aleksander (1864-1942) polski polityk, ziemianin, minister sprawie dliwości (1926-1928) I 278, 314 Miaskowski Nikołaj Jakowlewicz (1881-1950) rosyjski i sowiecki kompozytor, wykładowca w konserwatorium moskiewskim, pracow nik Komisariatu Ludowego Oświaty, autor 27 symfonii I 205, 221 Miatła Piotr (Wasiljewicz, 1890-1936) białoruski działacz narodowy, poseł na Sejm
(1922-1927), członek KPZB (1926-1933), więziony przez władze polskie (1927-1930), w 1930 trafił do BSRR w wyniku wymiany więźniów z ZSRR I 259 Michalski Jerzy (1870-1956) polski polityk, ekonomista i naukowiec, minister skarbu (1921-1922) 1 17, 238 Miechanoszyn, zob. Miechonoszyn Konstan tin Aleksandrowicz
INDEKS OSÓB Miechonoszyn Konstantin Aleksandrowicz (1889-1938), sowiecki oficer, attaché woj skowy w Warszawie (1926-1927) 126, 27, 75, 280, 318 Miedwiedjew Siergiej Pawłowicz (1885-1937) rosyjski rewolucjonista, sowiecki działacz, w 1932 oskarżony w sprawie Martemiana Riutina 1101II 98 Mielników Boris Nikolajewicz (1896-1938) sowiecki dyplomata, funkcjonariusz Komin terņu, kierownik Wydziału Dalekowschod niego KLSZ (1924-1928), konsul generalny w Harbinie (1928-1931) I 247 Mienżyński (Wiesław) Wiaczesław Rudolfowicz (1874-1934) sowiecki działacz partyjny polskiego pocho dzenia, funkcjonariusz sowieckiej policji politycznej i bezpieczeństwa, zastępca szefa OGPU (1923-1926), szef OGPU (1926-1934) II 39,277 Mieżlauk Iwan Iwanowicz (1891-1938) sowiecki działacz partyjny, kierownik Centralno-Czarnoziemskiego Obwodowego Oddziału Handlu (1929-1930) II 98 Mikojan Anastas Iwanowicz (1895-1978) ormiański i sowiecki rewolucjonista, bolsze wik, od 1923 członek КС, komisarz ludowy handlu zagranicznego i wewnętrznego (1926-1930), komisarz ludowy zaopatrzenia (1930-1934) I 222, 230, 350 II 46, 51, 158, 163,169, 172 Mikołaj I car Rosji (1825-1855) I 568 Miller, zob. Max-Muller William Grenfell Milutin Nikołaj Aleksandrowicz (1889-1942) rosyjski architekt i rewolucjonista, sowiecki polityk, komisarz ludowy finansów (19241929) 1146 Mioduszewski Józef (1880-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, administrator parafii w dekanacie berdyczowskim (1918-1925) i Płoskirowie, skaza ny na 10 lat łagru w 1930 II 31,144 Miokawa sekretarz poselstwa Japonii w Moskwie 1328 Mir Ali-Khan
Zahir perski dyplomata, konsul generalny w Tyflisie 1379,583 Miyakawa sekretarz poselstwa Japonii w ZSRR II 76 Młodzianowski Kazimierz (1880-1928) polski artysta malarz, generał, polityk, mini ster spraw wewnętrznych (1926), wojewoda pomorski I 77, 78, 144, 145 Moltke Hans Adolf von (1884-1943) niemiecki dyplomata, ambasador Niemiec w Warszawie (1931-1939) II 449 Mołotow Wiaczesław Michajłowicz (18901986) sowiecki polityk, sekretarz КС RKP(b), od 1926 członek Biura Politycznego КС WKP(b), stalinista 1427 II 16,41, 46, 220, 242,439 Morawski, zob. Dzierżykraj-Morawski Witold Morsztyn leronim Markowicz (1901-1937) sowiecki urzędnik, komunista, pracownik KLSZ II 238, 249, 291, 301, 304, 320, 345, 432 Mostowski Zygmunt (1883-1934) polski dziennikarz, pisarz, dyplomata, konsul i kierownik konsulatu generalnego w Tyflisie (1926-1931) I 298, 382, 383, 583 II 8, 25, 36, 42,44,45, 336 Mościcki Ignacy (1867-1946) polski polityk, chemik, wynalazca, prezy dent (1926-1939) 1 10, 66, 69, 72, 78, 351 Mrozowski Jan (1864-1937) polski prawnik, prezes Sądu Najwyższego w Warszawie (1923-1934), delegat polski w Międzynarodowym Instytucie Współ pracy Intelektualnej (1926-1934), agent polskiego rządu przy Stałym Trybunale Sprawiedliwości Międzynarodowej w Hadze (od 1926) II 400 Müller, zob. Max-Muller William Grenfell Musiał Bogdan (ur. 1960) polski historyk 198 Mussolini Benito (1883-1945) włoski polityk, socjalista, później faszysta, premier (1922-1943), dyktator 1320 II116, 254 N Narinskij Michaił Matwiejewicz (1942-2021) sowiecki i rosyjski historyk I XXVII Narutowicz Gabriel (1865-1922)
polski inżynier hydrotechnik, uczony, mini ster robót publicznych (1920-1922), minister spraw zagranicznych (1922), pierwszy prezy dent Rzeczypospolitej (1922) I 245 525
INDEKS OSÓB Nukša Martin (1878-1972) Naskręcki Kazimierz (1878-1950) łotewski dyplomata i architekt, poseł w War polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, szawie (1921-1930) i jednocześnie w Rumu administrator apostolski diecezji żytomier nii (1922-1930) i Austrii (1925-1930), poseł skiej, w 1927 pod wpływem gróźb i szantażu w Szwecji, Danii i Norwegii (1930-1933) złożył deklarację lojalności wobec władz 121, 24, 25 ZSRR, w 1929 aresztowany II 52, 79, 109, 111, 142-144 Nejman Jan (1894-1937) polski i sowiecki komunista, uczestnik prze wrotu październikowego, redaktor naczelny Około-Kułak Antoni (1883-1941) „Trybuny Radzieckiej” wydawanej w ZSRR polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, (1927-1933), sekretarz biura polskiego КС proboszcz i wikariusz w Smoleńsku, Pskowie WKP(b) (1927-1930) 1345 i Petersburgu (1908-1914), współzałożyciel Neuman Władysław (1893-1945) Instytutu Misyjnego (1924-1932), założyciel polski dyplomata, chargé d’affaires w Rydze warszawskiego Sekretariatu Arcybiskupa (1920-1922), poseł w Norwegii (1931-1942), Mohylowskiego, jedna z najlepiej zoriento gdzie przyjaźnił się z księciem Haakonem wanych osób w działalności Kościoła kato VII 1197 lickiego w ZSRR II 113, 145, 455,456 Neveu Pie Eugène Joseph (1877-1946) Okrzeja Stefan (1886-1905) francuski duchowny rzymskokatolicki, polski socjalista i działacz niepodległościo biskup, administrator apostolski w Moskwie wy, członek PPS (1904-1905) II 189 (1926), nieoficjalna głowa Kościoła katolic Okyar Ali Fetih (1880-1943) kiego obydwu obrządków (od 1926), otrzy turecki polityk i dyplomata, premier Turcji
mywał pomoc ambasady francuskiej, dzięki (1923-1925), przewodniczący Wielkiego czemu łatwiej mógł negocjować z ZSRR Zgromadzenia Narodowego (1923-1924), II 52,108-110, 201, 377, 378,455, 456 poseł w Paryżu (1925-1930) II 174 Niedziałkowski Mieczysław (1893-1940) Oleksiuk Bronisława polski polityk, socjalista, poseł, sekretarz Polka z rejonu marchlewskiego, delegatka na Sejmu Ustawodawczego I 122, 123 posiedzenie WUCIK w*1928 I 568 Niezbrzycki Jerzy (ps. Ryszard Wraga, Olędzki 1902-1968) Polak skazany na śmierć w ZSRR w 1929 polski wojskowy, sowietolog, pisarz, kierow 1179 nik Referatu „Wschód” Oddziału II Sztabu Olszowski Kazimierz (1865-1933) Głównego WP (1932-1939), kierownik pla polski prawnik i dyplomata, poseł w Berli cówki O-2 w Kijowie (1928), oficer wywiadu nie (1923-1928) i Angorze (1928-1933, od wojskowego I 549 1930 ambasador) II 213 Nikicki Opanski Iosif Kazimirowicz (1897-1927) sowiecki działacz II 17 sowiecki czekista, członek Komitetu Wyko Nikołajew nawczego BSRR (1925-1927) I 388 sowiecki adwokat oskarżony w 1929 o szpie Opperput Aleksander Ottowicz (1895-1943) gostwo na rzecz Polski II 85, 86 łotewski członek Ludowego Związku Obrony Nowak-Kiełbikowa Maria (1930-2013) Ojczyzny i Wolności, terrorysta, według polska historyczka II442 pewnych danych współpracownik NKWD Nowicki Michał (zm. 1928) II 212 kapitan KOP I 277 Oppokow Jewgienij Władimirowicz (1869Nowiński Tadeusz (Zygmunt Antonowicz, 1937) rosyjski i sowiecki hydrolog, członek rzeczy ur. 1900) polski oficer, od 1928 pracownik Sztabu wisty WUAN (od 1929) II 57 Głównego WP, referent spraw
sowieckich Optowitzer polski obywatel skazany na śmierć w ZSRR Referatu „Wschód” Oddziału II Sztabu w 1931 II 239 Głównego WP 11444,472 O 526
INDEKS OSÓB Oraczewski Stanisław (zm. 1958) polski dyplomata, wicekonsul w Charkowie (1928-1930) i kierownik konsulatu w Tyflisie (1931-1932) 1 150,464,476, 532, 535, 537, 569 Ordynski, zob. Orliński Bolesław Ordzonikidze, Ordzonkidze, zob. Ordżonikidze Sergo Ordzonikidze Sergo (właśc. Grigorij Konstantinowicz, 1886-1937) gruziński rewolucjonista, sowiecki działacz, członek КС RKP(b)/WKP(b) (1921-1927) przewodniczący CKK WKP(b) (1927-1930) II 10,41,46, 244 Ordzonkidze, zob. Ordzonikidze Sergo Orechałaszwili, zob. Orechelaszwili Iwan Dmitrijewicz Orechelaszwili Iwan Dmitrijewicz (Mamia, 1881-1937) gruziński sowiecki komunista, członek КС WKP(b) (1926-1934), przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych Zakaukaskiej FSRR (1922-1927, 1931-1932) I 381, 383 Orliński Bolesław (1899-1992) polski lotnik, pułkownik I 350 Orłów urzędnik KLSZ 1189II 24 Orłów Jegor Iwanowicz (1865-1944) ukraiński sowiecki chemik, członek rzeczy wisty WUAN (od 1929) II 57 Orłowa Izabella Michajłowna sowiecka aktorka Leningradzkiego Teatru Komedii, aresztowana w 1928 pod zarzutem malwersacji w teatrze II 22 Orłowski Ksawery (1862-1926) polski dyplomata, hrabia, poseł w Brazylii (1920-1921), Hiszpanii (1921-1924) i Portu galii (1923-1924) II 443 Osowski Polak mieszkający ZSRR w 1932 II472 Ossowski Jakow liiez (1893-1942) sowiecki działacz, członek WKP(b) (od 1918), aresztowany w 1935 jako opozycjoni sta I 101 Ozols Kārlis Karol (1882-1941) łotewski dyplomata, poseł w Moskwie (1923-1929) I 265, 590, 592 II 64 Pacelli Eugenio (1876-1958) włoski duchowny, sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej (1930-1939), od 1939
papież Pius XII II175 Pahlawi Reza Szah (1878-1944) szach Iranu (1925-1941), założyciel dynastii Pahlawi II 62 Paljenko Mykoła (Nikołaj) Iwanowicz (1869-1937) ukraiński sowiecki prawnik, członek rzeczy wisty WUAN (1930-1937) II 57 Pałładin Aleksandr Władimirowicz (18851972) sowiecki naukowiec, chemik, profesor Charkowskiego Instytutu Medycznego (1925-1931), członek zagraniczny PAU i PAN I 536 II 57 Papée Kazimierz (1889-1979) polski dyplomata, m.in. komisarz generalny w Wolnym Mieście Gdańsku (1932-1936) 153, 288 Pappen Franz von (1879-1969) niemiecki polityk i dyplomata, kanclerz Rzeszy (1932) II 379 Paszyn Jan (1892-1937) polski komunista, członek КС KPP (19251929), w ramach wymiany więźniów trafił w 1932 do ZSRR 1165 Patek Stanisław (1866-1944) polski prawnik, adwokat, dyplomata, minis ter spraw zagranicznych (1919-1920), poseł w Tokio (1921-1926) i Moskwie (1927-1932) IXVII-XIX, XXI, XXIV, XXV, 188, 210, 211, 218, 220, 226, 229, 235-238, 241, 244-247, 251, 262-265, 279, 280, 284, 285, 288, 292, 302, 305-308, 313-317, 321, 327-332, 336-340, 342-344, 349-351, 356-360, 363, 364, 367, 374, 375, 377, 379, 381, 392, 393, 395, 403-405, 409,416,419, 421,422, 429-432, 435-438,440, 441,443, 447-449, 452-455, 458,461, 477, 478, 492,497-499, 502, 506, 529, 538, 541, 544, 545, 581, 586, 590, 592 II Ί, 8,18, 24, 31, 38,43,45, 51, 52, 69, 75, 81, 83, 84, 90, 99, 117,135, 187-189, 197, 198, 213, 218, 225, 229, 236-243, 248, 291-300, 303, 304, 316-320, 324, 325, 339-342, 344, 352-358, 367-376, 385-390, 396-401,403, 416-427,439,440, 445,446,448,463,465, 466 527
INDEKS OSÓB Paton Jewgienij Oskarowicz (1870-1953) Pierepieczko Iwan Nikołajewicz (1897-1943) sowiecki inżynier, naukowiec, specjali sowiecki polityk i działacz, zastępca członka КС WKP(b) (1930-1934) II 277 sta w dziedzinie procesów spawalniczych Pieszkowa Jekaterina Pawłowna (1876-1965) i budowy mostów, założyciel Komitetu Spawalnictwa Elektrycznego w Kijowie rosyjska i sowiecka działaczka humanitarna, (1929) 1157 pełnomocniczka Biura PCK w Rosji Sowiec Paweł (Paweł Pietrowicz Borisowski, kiej i ZSRR, żona Μ. Gorkiego II 456 1867-1938) Pietrenko-Łuniew Siergiej Wasiljewicz rosyjski duchowny prawosławny, arcybiskup (1890-1937) wiacki i słobodski (1921-1929), metropolita sowiecki wojskowy i dyplomata, attaché jarosławski i rostowski (1932-1938) 1470 wojskowy w Berlinie (1925-1928) 1547 Pietrow Pawłów sowiecki mechanik współpracujący członek sekcji naukowo-doświadczalnej z A.A. Turżańskim (1927) I 280, 282 ds. wojenizacji na uniwersytecie w Mińsku Pawłowski Tadeusz (1889-1939) 1488 polski szachista i dyplomata, konsul w Char Pietrow (zm, 1929) według sowieckiej prasy aktywista działają kowie (1931-1933) II458 cy w powiecie nowogrodzkim zabity przez Pechłewi, zob. Pahlawi Reza Szah kułaków II48, 49 Pełczyński Tadeusz Walenty (1892-1985) Pietrowski Grigorij Iwanowicz (1878-1958) polski wojskowy, szef Oddziału II Sztabu rosyjski, ukraiński i sowiecki polityk i dzia Głównego WP (1929-1932) 11211,454 Perkowicz Eugeniusz (1875-1938) łacz, przewodniczący WUCIK (1919-1938) I 53, 90, 95,100, 138, 211, 226, 255, 256,476, polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, 565-567, 569 II41,
75, 81, 82, 84, 98, 274, 275 pracował na różnych parafiach na Ukrainie, Piip Ants (1884-1942) od 1922 w Płoskirowie, w 1927 dokonał estoński polityk i prawnik, premier publicznej apostazji, po kilku latach aresz (1920-1921), minister spraw zagranicznych towany pod zarzutem działalności w POW (1921-1922, 1925-1926,1933, 1939-1940) II 110 Perkowski Tadeusz (1896-1942) I 30, 31 Piłsudski Józef (1867-1935) polski prawnik, urzędnik konsularny, polski mąż stanu, naczelny wódz i naczelnik dyplomata, sekretarz poselstwa w Moskwie państwa (1918-1922), premier (1926-1928, (1924-1926, 1927-1928), kierownik kon 1930) I XIV, XV, XVII-XX, XXIV, 5-8, 10, sulatu generalnego w Mińsku (1926-1927) 11,15-17, 20, 24, 25, 31, 35, 40-45,49-52, I 253, 260, 274 67-70, 72-77, 82, 87-89, 93-95, 99, 115-127, Petlura Symon Wasylowycz (1879-1926) 136,137, 139, 140, 143-146, 171, 173, 174, ukraiński polityk, dziennikarz, pisarz, ata 179-182,186, 187, 194-196, 211, 221, 225, man główny, przewodniczący Dyrektoriatu 229-231, 235-238, 241, 245, 247-249, 251, URL (1919-1926) I 145, 174, 249, 554 II 390 262, 263, 275, 280, 284, 285, 288,294, 313, Petruszewycz Jewhen Omelanowycz (1863317, 320, 328, 330, 337, 374, 377, 404, 405, 1940) 408, 409,416, 422, 453, 459,474, 477,483, ukraiński adwokat i polityk, przewodniczą 484,498-500, 532, 539, 540, 559, 560 II 29, cy, prezydent i dyktator ZURL II468 83, 141, 149, 150,174, 175, 188,189, 218, 219, Piatakow Jurij (Gieorgij, Grzegorz) Leonido221, 226, 236, 237, 240, 254, 291, 300, 345, wicz (1890-1937) 433 rewolucjonista i działacz komunistyczny, so wiecki polityk,
wiceprzewodniczący WSNCh Piotr I Wielki (1672-1725) car Rosji od 1682, imperator od 1721 1419 (1923-1927, 1931-1932) II 27, 29, 51,197, 276 Piotr Kruticki (właśc. Piotr Fiodorowicz Piatnicki Osip Aronowicz (1882-1938) Polański, 1862-1937) rosyjski rewolucjonista i działacz, sowiecki rosyjski duchowny, biskup, męczennik polityk, członek КС WKP(b) (1927-1937), Cerkwi prawosławnej, od 1924 metropolita sekretarz Komitetu Wykonawczego Komin kruticki, patriarcha z namaszczenia Tichona, terņu (1922-1937) 1417 II 471 528
INDEKS OSÓB po kilku tygodniach sprawowania tej godno przedstawiciela handlowego w Warszawie, ści został aresztowany, uwięziony i zesłany ujęty w Jugosławii i w ramach ekstradycji 1464-466, 469, 471, 472 II 53 wydany Polsce II 154, 220 Piotrowski Grzegorz, zob. Pietrowski Grigorij Poniński Alfred (1896-1968) Iwanowicz dyplomata i dziennikarz, radca poselstwa Piotrowski Leon (1878-1937) w Moskwie (1926-1933) IXXII, 242, 263, polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, 280, 292, 302, 343, 390, 458, 459, 523, 559 administrator w Elisawietgradzie (od 1919) II 18, 25, 26, 68, 82, 89, 117, 119, 177, 237, 238, i Zinowiewsku (od 1921), kilkakrotnie aresz 248, 379,455, 478 towany II 144 Popławski Tadeusz (ur. 1896) Piskor Tadeusz (1889-1951) polski wojskowy, major dyplomowany polski działacz niepodległościowy, oficer, II 184 generał, szef Sztabu Generalnego/Głównego Popow sowiecki profesor I 535 WP (1926-1931) 1560 Postyszew Paweł Pietrowicz (1887-1937) Pius XI (właśc. Ambrogio Damiano Achille Ratti, 1857-1939) sowiecki działacz partyjny, członek КС włoski duchowny rzymskokatolicki, papież WKP(b) 1574 Prochaska Felicjan (1922-1939) II 106, 107,118 Pizzardo Giuseppe (1877-1970) polski urzędnik w Ministerstwie Skarbu, włoski duchowny rzymskokatolicki, kardy naczelnik Wydziału Ceł (1927), specjali zował się w kwestiach polsko-niemieckich nał, sekretarz Kongregacji Nadzwyczajnych Spraw Kościoła (1929-1937) II174, 175 I 569, 571 Procope Hjalmar (1889-1954) Pleczkajtis Jeronimas (1887-1963) litewski polityk, socjaldemokrata, fiński polityk i dyplomata, minister spraw zagranicznych
(1924-1925, 1927-1931) I 10, w 1926 zmuszony do opuszczenia Litwy 11, 20-22,43, 70, 75, 226, 229 1499 II 268 Prokofjew Gieorgij Jewgieniewicz (1895-1937) Podwojski Nikołaj (Mykoła) IIicz(1880-I948) sowiecki funkcjonariusz OGPU II 212 rosyjski, polski i ukraiński sowiecki socjal Proskura Gieorgij Fiodorowicz (1876-1858) demokrata i komunista, przewodniczący ukraiński sowiecki naukowiec, specjalista Zagranicznego Biura КС KP(b)U 1345 Pogorecki w dziedzinie hydroaerodynamiki, członek rzeczywisty WUAN II 57 obywatel polski aresztowany w okręgu kamienieckim w 1929 II 86 Próchniak Edward (1888-1937) Pogribnyj polski i sowiecki komunista, członek Prezy dium Komitetu Wykonawczego Kominterņu współpracownik gazety „Kommunist” I 574 Pohl Otto (1872-1941) (1928), członek Biura Politycznego Komitetu Centralnego KPP 1417 austriacki polityk, dyplomata, publicysta, przedstawiciel pełnomocny w Moskwie Prystor Aleksander (1874-1941) polski polityk, członek PPS, minister pracy (1924-1927) 1168 Poincaré Raymond (1860-1934) i opieki społecznej (1929-1930), minister przemysłu i handlu (1930-1931) II 222 francuski polityk, premier (1912-1913, 1922-1924, 1926-1929), prezydent (1913Przanowski Stefan (1874-1938) 1920) 1540 polityk, działacz gospodarczy i przemysło Pol Wiktor (ur. 1889) wiec, minister przemysłu i handlu (19201921) 1343 polski dyplomata, w 1931 nie został zatwier dzony przez KLSZ na konsula w Tyflisie Przesmycki Władysław (1891-1973) II 345 polski dyplomata, sekretarz legacyjny w Ry Polakiewicz Karol (1893-1932) dze (1921-1923) I 197,403,404 polski prawnik i polityk, piłsudczyk,
ludo Przeździecki/Przezdziecki Stefan (1879-1932) wiec, poseł na Sejm (1922-1935) 144, 76 polski ziemianin, dyplomata i polityk, Polański Jan (Polanski) pracował jako dyplomata zarówno w Ce w 1930 dokonał zamachu na sowieckiego sarstwie Rosyjskim, jak i w Polsce, dyrektor 529
INDEKS OSÓB Protokolu Dyplomatycznego MSZ (19191928), ambasador we Włoszech (1929-1932) I 351, 377, 379,403 II 175 Przybyszewski Bolesław Stanisławowicz (1892-1937) polski i sowiecki muzykolog, dyrektor konserwatorium moskiewskiego (1929-1931), sekretarz delegacji sowieckiej na I zjazd Pola ków z zagranicy w 1929 w Warszawie II 56 Przyrembel Stanisław (1867-1934) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, wykładowca w nielegalnym seminarium duchownym w Leningradzie (1927-1929), pracował na parafii w Carskim Siole (1924-1928), w Mohylewie (1915-1927) i Leningradzie (1927-1929), powrócił do Polski w ramach wymiany więźniów z ZSRR w 1932 1174 Pugaczow Siemion Andriejewicz (1889-1943) sowiecki dowódca, konsultant ZSRR w spra wach rozbrojenia na delegacji w Genewie 1479, 480 Puszkin Aleksandr Sergiejewicz (1799-1837) rosyjski poeta, pisarz, publicysta 1330 Puszman Arkadjusz, zob. Fuszman Arkādij Mojsijewicz R Rabinowicz Filip Jakowlewicz sowiecki działacz, mienszewik, kierownik zarządu eksportu Komisariatu Handlu Za granicznego i Wewnętrznego (1930) II 170 Rabong Edyta (ur. 1982) polska rusycystka IXXXI Raczyński Edward Bernard (1891-1993) polski polityk i dyplomata, pisarz, zastępca naczelnika Wydziału Wschodniego MSZ (1928-1931), prezydent RP na uchodźctwie (1979-1986) 1457, 504, 539, 546 Radczenko sowiecki urzędnik, pracownik KLSZ II 220 Radek Karol (Karl) Berngardowicz (właśc. Sobelsohn, 1885-1939) sowiecki polityk, dziennikarz i publicysta, działacz polskiego, rosyjskiego i niemieckie go ruchu rewolucyjnego I 188, 366, 367 II46, 173 Radziwiłł Janusz (1880-1967) polski
polityk konserwatywny, czło nek Stronnictwa Prawicy Narodowej, 530 przewodniczący delegacji polskiej na kon ferencję rozbrojeniową w Moskwie (1922), poseł na Sejm z BBWR (1928-1935) I 77, 78 Raghib-bej Hussein turecki dyplomata, poseł w Moskwie (1929-1934) 1125,54 Rajewski Stefan Aleksandrowicz (1885-1937) polski i sowiecki działacz rewolucyjny, dziennikarz, dyplomata, redaktor I 52 II265 Rajwid Nikołaj Jakowlewicz (1897-1937) sowiecki dyplomata, pierwszy sekretarz poselstwa w Berlinie (1925-1928), radca w Sztokholmie (1930-1931), kierownik I Wydziału Zachodniego KLSZ (1931-1933) II436,448,464 Rak-Michajłowski Szymon (1885-1938) białoruski i polski polityk i działacz społecz ny, publicysta, poseł na Sejm (1922-1927), członek KPZB (1926-1930), w 1930 wyemi grował do BSRR 1259 Rakowski Christian Gieorgijewicz (właśc. Krystjo Georgiew Stanczew, 1873-1941) działacz międzynarodowego ruchu rewo lucyjnego, sowiecki polityk i dyplomata, lekarz, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych i komisarz ludowy spraw zagra nicznych USRR (1919-1923), przedstawi ciel pełnomocny w Londynie (1924-1925) i Paryżu (1925-1927) 153, 90, 95, 100, 138, 366, 557 Rakowski Franciszek polski komunista wybrany z RSFRR jako delegat na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w Warszawie II 56 Ramiszwili Noe (1881-1930) gruziński polityk, socjaldemokrata, premier Gruzji (1918), minister spraw wewnętrznych (1919-1921), uczestnik ruchu prometejskiego i zadeklarowany przeciwnik ZSRR I 412 II 237 Rataj Maciej (1884-1940) polski polityk, ludowiec, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego (19201922),
marszałek Sejmu (1922-1928) 168, 249 Ratau ajent i współpracownik gazety w USRR II 83 Raud Johannes Aleksander (1886-1962) estoński wojskowy, podpułkownik (1931),
INDEKS OSÓB attaché wojskowy w Moskwie (1927-1931) i Warszawie (1931-1934) I 546 Raugiewiczowa Janina polska urzędniczka MSZ, pracownica konsulatu w Mińsku (1926) oraz Referatu Bliskiego i Dalekiego Wschodu MSZ 1130 Rauscher Ulrich (1884-1930) niemiecki dyplomata, polityk, prawnik, poseł w Warszawie (1922-1930) IXV, 15-17, 43,70, 73, 74, 87, 179-182, 194, 195, 290, 291 Redens Stanisław Francewicz (1892-1940) sowiecki działacz pochodzenia polskiego, przewodniczący GPU USRR (1931-1933) II 277 Remnant Ernst (1870-1941) angielski dziennikarz, redaktor „English Review” 1160 Repa sowiecki kandydat na konsula we Lwowie odrzucony przez polski MSZ 199 Rezniczenko Władimir Wasiljewicz (18701932) rosyjski, ukraiński i sowiecki geolog, dyrek tor Instytutu Geologicznego (1930-1932), członek rzeczywisty WUAN II 57 Rink Iwan Aleksandrowicz (1886-1938) łotewski i rosyjski sowiecki wojskowy, atta ché wojskowy w Afganistanie (1924-1926, 1928-1930) i Japonii (1932-1937), wykła dowca Akademii Wojskowej im. Michaiła Frunzego (1931-1932) II 195, 211 Riutin Matermian Nikiticz (1890-1937) rosyjski rewolucjonista, bolszewik, w 1930 aresztowany jako opozycjonista, założyciel tzw. platformy Riutina II 197 Rochat Charles-Antoine (1892-1975) francuski dyplomata, szef rosyjskiego biura na Quai d’Orsay I 525 Romanow Cyryl Władymirowicz (1876-1938) wielki książę, w 1924 przyjął tytuł cara jako najstarszy z żyjących Romanowów mających prawo do tronu 1406, 407 Romanow Mikołaj Mikołajewicz (1856-1929) wielki książę, generał, jeden z przywódców rosyjskiej emigracji we Francji 1406, 407 Romaszew Anatol S.
rosyjski publicysta, emigrant, redaktor gazety „Wileńskoje Utro”, wydalony z Polski w 1927 1422 Ropp Edward von (1851-1939) polski i litewski duchowny rzymskokatolicki, biskup Tyraspolu (1901), diecezji wileńskiej (1901-1917), arcybiskup metropolita mohylewski (1917-1939) II 108, 142 Roszkowski Adam (1876-1958) polski inżynier, działacz, kierownik konsu latu w Kijowie (1921-1923), prezes Polskiej Komisji Repatriacyjnej w Kijowie II 141 Rotstein, zob. Rotsztejn Fiodor Aronowicz Rotsztejn Fiodor Aronowicz (1871-1953) rosyjski rewolucjonista, sowiecki dyplomata, historyk, członek Kolegium KLSZ (19231930) I XVIII, 27, 242, 243, 264, 343, 430, 432, 437,438, 441,443, 448, 449 II 135 Rozenholc Arkādij Pawłowicz (1889-1938) sowiecki dyplomata, rewolucjonista, działacz partyjny, radca ambasady i chargé d'affaires w Londynie (1925-1927), komisarz ludowy handlu zagranicznego (1930-1937) I 378 II 265, 266 Rozowski, zob. Mrozowski Jan Rożek Wacław (1899-1935) polski polityk, komunista, członek KPP, po seł na Sejm (1930-1932), burmistrz Czeladzi (1927-1928), wyemigrował do ZSRR II 252 Róziewicz Jerzy (1939-2009) polski historyk, bibliotekoznawca, historyk nauki 1508 Różycki Polak skazany w procesie w ZSRR w 1924 1528 Różycki Leon polski dyplomata, konsul generalny w Le ningradzie (1929-1931) II10, 22, 74 Rubaszow Sawielij Mironowicz (1883-1957) sowiecki chirurg, profesor, zasłużony dzia łacz nauki BSRR 1488 Rubinin Jewgienij Władimirowicz (18941980) sowiecki dyplomata, pomocnik kierownika, a później kierownik I Wydziału Zachodnie go KLSZ ZSRR II 147 Rubnof, zob. Bubnow Andriej
Siergiejewicz Rudnicki Szymon (ur. 1938) polski historyk I 278 Rudzki Kazimierz (ur. 1900) polski dyplomata, sekretarz konsularny w Tyflisie (1927-1929), współpracownik wywiadu I 379 Rudzutak Jan Ernestowicz (Jānis Rudzutaks, 1887-1938) łotewski i sowiecki bolszewik, polityk, komi sarz ludowy dróg i komunikacji (1924-1930), 531
INDEKS OSÓB członek Biura Politycznego WKP(b) (1926-1937) 1367, 521 II46 Rupasow Aleksandr Iwanowicz (ur. 1960) rosyjski historyk II 7, 449 Rüştü-bej, zob. Tevfik Rüştü Aras Rūtenis Bolesław (ur. 1884) litewski duchowny rzymskokatolicki, pro boszcz w Taszkiencie, według części źródeł w 1930 porzucił kapłaństwo II110 Ryków Aleksiej Iwanowicz (1881-1938) sowiecki polityk, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych RFSRR (1924-1929), przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych ZSRR (1924-1930), członek Biura Poli tycznego КС RKP(b)/WKP(b) (1922-1930) I 327-329, 357, 367, 369, 521 II 14,15,38, 40, 41,45, 64, 94, 95, 102,160,171, 197, 203, 277 Sabanın Andriej Władimirowicz (1887-1938) sowiecki prawnik i dyplomata, urzędnik KLSZ (1920-1937) II 24, 466 Saenger Oskar (1867-1930) polski przemysłowiec, przewodniczący zarządu Polrosu i Sowpoltorgu I 350 Sagatowska Maria Polka mieszkająca w Kijowie II 142-144 Sak Aleksander (1890-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, proboszcz chojnicki, w 1929 porzucił ka płaństwo, jednak nie wziął udziału w akcji antyreligijnej II 110 Sapiechin Andriej Afanasjewicz (1883-1946) ukraiński sowiecki botanik, genetyk, cy tolog, członek rzeczywisty i wiceprezydent WUAN 1157 Sawinkow Borys (Boris) Wiktorowicz (1879-1925) rosyjski rewolucjonista, polityk, pisarz i dziennikarz, przewodniczący Rosyjskie go Komitetu Politycznego i Rosyjskiego Komitetu Ewakuacyjnego w Warszawie (1920-1921), jeden z liderów rosyjskiej emi gracji I 174, 393 Sawricz Karl Awksentjewicz (ps. Maksimowicz, 1892-1934) ukraiński sowiecki działacz, I sekretarz KPZU (1919), w 1927
wystąpił przeciwko polityce ZSRR na Ukrainie, pozbawiony 532 stanowisk, a następnie wykluczony z partii (1929) 1423,462,473, 590 Schaetzel Tadeusz (1891-1971) polski oficer, dyplomata i polityk, piłsudczyk, attaché wojskowy w Ankarze (19241926), szef Oddziału II Sztabu Generalnego/ Głównego WP (1926-1929), radca ambasady w Paryżu (1929-1930) 1404 II218,220, 300, 326, 345,472 Scheffer Paul (1883-1963) niemiecki dziennikarz, korespondent nie mieckich gazet w ZSRR (1921-1929), od 1929 persona non grata w ZSRR II 88, 89 Scheinman, Schejnman, zob. Szejnman Aron Lwowicz Schleifer Ilja Osipowicz (1892-1937) ukraiński sowiecki działacz państwowy, członek Kolegium Komisariatu Ludowego Handlu Zagranicznego i Wewnętrznego (1925-1930) 1564 Schore Marci (ur. 1972) amerykańska historyczka 1221 Sebastjan (Grigorij Iwanowicz Westa, 1870-1929) rosyjski prawosławny duchowny, arcybiskup kostromski (1923-1929), członek Tymczaso wego Patriarszego Świętego Synodu z 1927 1469, 472 Seljama, zob. Seljamaa Juljus Seljamaa Juljus (Juliusz) (1883-1936) estoński dyplomata, przedstawiciel w Rydze (1922-1928) i Kownie (1925-1926), poseł nadzwyczajny i minister pełnomocny w Mo skwie (1928-1933) I 31, 33, 590, 592 Sempołowska Stefania (1869-1944) polska działaczka społeczna i oświatowa, dziennikarka, pisarka I 374 Serafin (Dmitrij Aleksandrowicz Aleksan drow, 1867-1967) rosyjski duchowny, biskup, metropolita twerski (1918-1928), metropolita saratowski (1928-1933), członek Tymczasowego Patriar szego Świętego Synodu z 1927 1 469 Serafin (Siemion Nikołajewicz Samojłowicz, 1881-1937) rosyjski duchowny,
biskup, głowa rosyj skiej Cerkwi prawosławnej (1926-1927), od 1927 prowadził ugodową politykę wobec władz ZSRR I 466 Sergjusz (Iwan Stragorodski, 1867-1944) rosyjski duchowny, patriarcha moskiewski i całej Rusi (1943-1944), od 1927 strażnik
INDEKS OSÔB tronu patriarszego 1464-469,471, 472 II 115, 117-119,477,478 Sielicki Wiktor Nikołajewicz (1885-1936) sowiecki działacz, członek КС KP(b)U 1138 Siemionów rosyjski pisarz, emigrant 1422 Siemkowski Siemjon Juljewicz (1882-1937) sowiecki filozof, profesor Uniwersytetu Kijowskiego II 57 Sieńko (zm. 1929) sowiecki korespondent wiejski II49 Sieriebrowski Aleksandr (1884-1938) rosyjski i sowiecki działacz partyjny, komu nista, w czasie przewrotu bolszewickiego brał udział w zajęciu Pałacu Zimowego, zastępca przewodniczącego Najwyższej Rady Gospodarki Narodowej ZSRR (1927-1930) 1350 Sierpowski Stanisław (ur. 1942) polski historyk 1477 II 178,442 Skalski Teofil (1877-1958) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, protonotariusz apostolski z uprawnieniami administratora apostolskiego na terenie diecezji żytomierskiej (od 1926), oskarżony o szpiegostwo na rzecz Polski, skazany na 10 lat więzienia w 1928 IXIX, 490, 492,493, 495-497, 503, 518 II 112, 142, 201 Skarhek-Szacki Bolesław (1888-1934) polski komunista, publicysta, redaktor, prze wodniczący Zagranicznego Biura КС KP(b)U (1919-1921), redaktor gazet i czasopism: „Komunista Polski”, „Głos Komunisty”, „Sierp”, „Kyjewskyj Proletary)” I 345 II 55, 56 Skąpski Gustaw członek zarządu Polrosu I 350 Skirmunt Konstanty (1866-1949) polski polityk i dyplomata, konserwatysta, minister spraw zagranicznych (1921-1922), poseł i ambasador w Londynie (1922-1934) I 88, 395 Skliarow Sergiej Anatoljewicz rosyjski historyk I XXVII, XXX Skołdycki Jerzy skazany w ZSRR na 10 lat więzienia II 86 Skoropadski Pawio Petrowycz (1873-1945)
ukraiński wojskowy i polityk, hetman Ukrainy, głowa państwa ukraińskiego (1918) 1407 Skowronkowa Weronika polska obywatelka ZSRR, delegatka BSRR na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w War szawie II 56 Skowrońska Polka mieszkająca w Kijowie w 1929 II 142, 143 Skowroński Edward (1887-1966) polski prawnik, urzędnik konsularny, kie rownik konsulatu w Charbinie I 205 II141 Skrypnik, zob. Skrypnyk Mykoła Skrypnyk Mykoła (Mikołaj) Oleksyjowycz (1872-1933) sowiecki ukraiński polityk, komisarz spraw wewnętrznych USRR (1921-1922), komisarz sprawiedliwości i prokurator generalny USRR (1922-1927), komisarz ludowy oświaty (1927-1933) 1157,86,93 Skrzyński Aleksander (1882-1931) polski polityk i dyplomata, poseł w Buka reszcie (1919-1922), minister spraw zagra nicznych (1922-1923,1924-1926), premier (1925-1926) 1 16, 25, 68, 71, 74, 88,123,133, 172,174, 250, 271, 329,436,453 II 374 Skrzyński Konstanty (1891-1978) polski polityk i dyplomata, narodowy demo krata, członek, następnie przewodniczący Komisji Mieszanej Rosyjsko-Ukraińsko-Polskiej do Spraw Repatriacji w Warszawie (1921-1923), naczelnik Wydziału Wschod niego MSZ (1923-1924), konsul generalny w Charkowie (1924-1928) I 320,424, 456, 520 II141,464 Skrzyński Władysław (1873-1937) polski dyplomata, poseł i ambasador przy Stolicy Apostolskiej (1923-1937) II4 Sleževičius Mykolas (1882-1939) litewski polityk, działacz i prawnik, trzy krotny premier Litwy (1918-1919 i 1926), w 1926 był jednocześnie premierem i mi nistrem spraw zagranicznych, doprowadził do podpisania litewsko-sowieckiego paktu o nieagresji z 1926 1149 Sloskans
Bolesław (1893-1981) łotewski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, od 1926 administrator apostolski na Białorusi w Mohylewie, aresztowany w 1930, powrócił na Łotwę w 1933 w ramach wymiany więźniów z ZSRR II 108, 201, 377, 478 Słabczenko Michaił Jelisijewicz (1882-1952) ukraiński sowiecki historyk i prawnik, członek rzeczywisty WUAN (1929-1930), 533
INDEKS OSÓB zesłany do łagru w wyniku procesu SWU II 57 Słoskan Bolesław, zob. Sloskans Bolesław Słowacki Juliusz (1809-1849) polski poeta II 92, 251 Smetona Antanas (1874-1944) litewski polityk, publicysta, prezydent (1919-1920, 1926-1940) I 251 Smirnow Aleksandr Pietrowicz (1878-1938) polityk, rewolucjonista, działacz partyjny, komisarz ludowy rolnictwa (1923-1928), sekretarz КС WKP(b) (1928-1930) I 521 Smith wiceprezes Izby Handlowej Sowiecko-Amerykańskiej I 557 Smith Frederick Edwin (hrabia Birkenhead, 1872-1930) brytyjski prawnik i polityk, konserwatysta, minister ds. Indii (1924-1928) I 540 Sniesarew Andriej Jewgieniewicz (1865-1937) rosyjski i sowiecki generał, uczestnik wojny domowej, od 1921 wykładowca i profesor wojskowych uczelni II 203 Sobolew Aleksandr Aleksandrowicz (18901945) rosyjski i sowiecki wojskowy, dyplomata, publicysta, attaché morski w Stambule (1925-1928) i Sztokholmie (1928-1930), emigrant II193 Sochacki, zob. Czeszejko-Sochacki Jerzy Sokal Franciszek (1881-1932) polski inżynier, polityk, dyplomata, minister pracy i opieki społecznej (1924-1925), dele gat przy Lidze Narodów (1926-1932) 1436, 480 II 29, 30 Sokolin Władimir Aleksandrowicz (18961984) sowiecki dyplomata, pracownik KLSZ, urzędnik sekretariatu Ligi Narodów I 561II 192 Sokolników Grigorij Jakowlewicz (1888-1939) sowiecki wojskowy, polityk i dyplomata, ludowy komisarz finansów (1922-1926), twórca reformy monetarnej, przedstawiciel pełnomocny w Londynie (1929-1932) II 125 Sokołowski Mieczysław (1889-1981) polski ekonomista, radca handlowy w Ber linie (1923-1927), naczelnik Departamentu
Handlu Ministerstwa Przemysłu i Handlu 1490, 498 534 Sokołowski Oleksij Nikanorowicz (1884-1959) ukraiński sowiecki gleboznawca, członek rzeczywisty WUAN (od 1929) II 57 Solc Aron Aleksandrowicz (1872-1945) rosyjski rewolucjonista, sowiecki działacz partyjny, prawnik, publicysta II 277 Sommer Rudolph niemiecki dyplomata, konsul generalny w Kijowie (1928-1933) I 552 II 76 Soroka Μ. kierownik polskiej delegacji do spraw opcji w Kijowie w 1921 II 141 Stachiewicz Wacław (1894-1973) polski oficer, legionista, publicysta, szef Szta bu Głównego WP (1935-1939) II444 Stalin Józef (właśc. Josif Wissarionowicz Dżugaszwili, 1878-1953) sowiecki polityk, komisarz ludowy ds. naro dowościowych, sekretarz generalny RKP(b)/ WKP(b)/Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego (1922-1953) IXIII, 129, 140, 151, 189, 196, 205, 212, 226, 230, 242, 247, 308, 340, 367, 409,417,421, 436, 463, 521, 523 II 10, 12-18, 28, 37-39,40,46, 47, 77, 88, 94,103,133, 149, 153, 171, 172, 197, 203, 207, 208, 211, 255, 270, 276, 342, 358, 376, 390, 401,427,439, 445 Stanisławski, zob. Kwiatkowski Wacław Stankiewicz Adam (1892-1949) białoruski duchowny rzymskokatolicki, poseł na Sejm z listy Bloku Mniejszości Narodowych (1922-1928) 1 146 Stasowa Jelena Dmitrijewna (1873-1966) sowiecka działaczka i polityczka, przewodni cząca КС MOPR (1927-1937) I 127 Staszewski Artur (1890-1937) przedstawiciel sowieckiego wywiadu wojsko wego i handlu futrzarskiego I 541 Stebłowski Adam (1896-1941) polski oficer i urzędnik konsularny, major dyplomowany, konsul generalny w Charko wie (1928-1932) i Tyflisie (1932-1933) I 480, 584 II
13, 209, 264, 274, 335,458, 459, 463, 470 Stein-Domski Henryk (1883-1937) polski komunista, pisarz, członek WKP(b) (1926-1928,1930-1935) 1 119,484 Stołypin Piotr Arkadjewicz (1862-1911) rosyjski polityk, premier i minister spraw wewnętrznych (1906-1911) 1147
INDEKS OSÓB Stomoniakow Borys Spiridonowicz (1882Stuków 1941) komendant obozu w Usolju (1929-1930) sowiecki dyplomata, przedstawiciel II458 handlowy w Berlinie (1920-1925), członek Stysło Bazyli (1887-1958) Kolegium KLSZ odpowiedzialny za kontakty polski duchowny greckokatolicki (1913z Polską IXIV-XVI, XVIII, 6-8, 27, 53,66, 1917) i rzymskokatolicki w ZSRR, pracował 70,90, 95, 98,138,140,151, 189,196, 205, na parafii w Emilczynie na Wołyniu, wię 212, 222, 226, 230, 235, 242, 247, 263, 285, ziony w łagrze na Sołowkach (1928-1932), 308, 317, 332, 340, 344, 349, 351, 360, 364, do Polski powrócił w ramach wymiany 375,409,416,419,455,462, 498, 503, 522, więźniów z ZSRR w 1932 I 275 523, 526, 527, 564 II44, 52, 126, 135, 141, 147, Suchorukow Wasilij Timofiejewicz (1898151,155,160,164,170,188, 189,219, 220, 225, 1988) 228, 229, 240-243, 293-298, 303, 316-320, sowiecki wojskowy, urzędnik konsularny, 341, 342, 346, 353, 355, 358, 376, 390, 397, naczelnik Wydziału Stosunków Wewnętrz 398,400,401,404,423,427, 436,443,446, nych sztabu Armii Czerwonej (1931-1933) 448, 466 II 269, 327-332 Stpiczyński Wojciech (1896-1936) Sudakow Fiodor Pawłowicz (1897-1941) polski polityk, redaktor, publicysta, założy sowiecki wojskowy, uczestnik wojny polskociel i redaktor „Głosu Prawdy” (1923-1929) -bolszewickiej, attaché wojskowy w pań 1313 stwach bałtyckich (1927-1928) 1547 Strandman Otto (1875-1941) Sugimura Yotaro (1884-1939) estoński polityk i prawnik, wpływowy japoński dyplomata przy Lidze Narodów socjaldemokrata, głowa państwa (1929-1931) II 29, 30 II 435 Sujkowski Antoni (1867-1941)
Stresemann Gustav (1878-1929) polski polityk, naukowiec, minister wyznań niemiecki polityk, kanclerz (1923) i minister religijnych i oświecenia publicznego (1926), spraw zagranicznych (1923-1929) Republiki rektor Wyższej Szkoły Handlowej w Warsza Weimarskiej, laureat Pokojowej Nagrody wie (1929-1931) 1 144, 145 Nobla 1 172, 242, 243, 290, 320,407 Sulimów Danił Jegorowicz (1891-1937) Strielbickij sowiecki polityk, przewodniczący Rady sowiecki prawnik, obrońca polskich księży Komisarzy Ludowych RFSRR (1930-1937), w Leningradzie I 365 członek КС RKP(b)/WKP(b) (1923-1937) Stroński Henryk (ur. 1952) II 197 polski historyk II33 Surie Jakow Zacharowicz (1882-1952) Stroński Stanisław (1882-1955) dyplomata sowiecki, przedstawiciel peł polski historyk literatury, romanista nomocny ZSRR w Ankarze (1923-1934) i publicysta, polityk, członek Stronnictwa 181 II 213 Swanstrem Chrześcijańsko-Narodowego, potem Związ ku Ludowo-Narodowego, redaktor „Rzecz fiński wojskowy, pułkownik, uczestnik ma pospolitej” (1920-1924) i „Warszawianki” newrów wojskowych w ZSRR w 1928 I 547 (1924-1928), poseł na Sejm (1922-1935) Swiderski Stanisław IXVI, 67,170-175 aresztowany w okręgu kamienieckim w 1929 Strudzą Michaił (1886-1980) II 86 rumuński dyplomata i polityk II 443 Switalski Nikołaj Ignatiewicz (1884-1937) Strumph-Wojtkiewicz Stanisław (1898-1986) sowiecki geolog, członek rzeczywisty polski pisarz, publicysta i tłumacz I 330 WUAN (od 1929) II 57 Strzembosz Jan (1890-1939) Sylwester (Aleksandr Aleksandrowicz Bratapolski dyplomata, radca Departamentu Poli nowski, 1871-1932) tycznego MSZ
(1921-1930), konsul i kierow rosyjski duchowny prawosławny, arcy nik konsulatu w Leningradzie (1932-1933) biskup wołogodzki (1923-1928), arcybiskup II 199, 201 kałużski i borowski (1929-1930), członek 535
INDEKS OSÓB Tymczasowego Patriarszego Świętego Syno du (1927-1932) 1469 Symonolewicz Konstanty (1888-1952) polski dyplomata, publicysta, sinolog, wykładowca, wicekonsul w Charbinie (1920-1930), radca poselstwa w Moskwie (1930-1931), konsul generalny w Mińsku (1931-1933) II463 Syrcow Siergiej (1893-1937) sowiecki polityk, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych RFSRR (1929-1930) 1141, 197,203,211 Szabaciuk Andrzej polski historyk i politolog IXXX Szaciło Albin (1887-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, proboszcz w Czersku (1918-1924) i Faszczówce (1924-1928), wikary w Mińsku (1930-1932), w 1932 skazany na 10 lat łagru II 378 Szackin Lazar Abramowicz (1902-1937) sowiecki działacz partyjny, jeden z założy cieli Komsomolu, członek CKK WKP(b) (1927-1930) 1427 Szałas Kazimierz (1900-1928) polski lotnik, porucznik obserwator I 350 Szaposznikow Borys Michajłowicz (18821945) rosyjski i sowiecki wojskowy, teoretyk wojskowości, dowódca Leningradzkiego Okręgu Wojskowego (1925-1927, 1935-1937) i Moskiewskiego Okręgu Wojskowego (1927-1928), marszałek ZSRR (1940) I 367, 551, 552 Szawdzinis Mieczysław (ur. 1895) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, wikariusz i proboszcz w Piotrogrodzie/ Leningradzie (1918, 1923-1926), profesor petersburskiego seminarium duchownego, więzień łagru na Sołowkach (1928-1936), najprawdopodobniej rozstrzelany w 1937 1365 Szczepaniuk Nikołaj (Mykoła) Wasiljewicz (1883-1937) ukraiński duchowny greckokatolicki, pra cował na parafiach w Kijowie i Radomyślu, rektor kaplicy greckokatolickiej w Kijowie, aresztowany w 1929 i skazany na 10 lat łagru II 52,
143 Szczurat Wasilij Grigorjewicz (Wasil Grigorowicz) (1871-1947) ukraiński sowiecki pisarz, literaturoznawca, 536 badacz polsko-ukraińskich związków lite rackich, członek rzeczywisty WUAN II 57 Szejnman, Szeinman Aron Lwowicz (18861944) sowiecki ekonomista, polityk, dyplomata i działacz gospodarczy, komisarz ludowy handlu wewnętrznego (1923-1925), komisarz ludowy handlu zagranicznego (1924-1925), przewodniczący zarządu Amtorgu, prze wodniczący zarządu Banku Państwowego RFSRR, potem ZSRR (1921-1923, 19261929), w 1928 nie wrócił z urlopu do ZSRR I 556-558 II 27-29,37 Szelążek Adolf (1865-1950) polski duchowny rzymskokatolicki, radca w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (1918-1924), bi skup łucki (1925-1950), konsultor Kongrega cji ds. Kościołów Wschodnich II 108 Szeptycki Andrzej Roman (1865-1944) duchowny greckokatolicki, od 1900 arcybi skup metropolita lwowski i halicki II 143, 199 Szewietowski Roman polski grabarz mieszkający w ZSRR, wybra ny z USRR jako delegat na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w Warszawie II 56 Szlapnikow Aleksandr Gawriłowicz (18851937) rosyjski rewolucjonista, sowiecki działacz partyjny, komisarz ludowy pracy (19171918), lider robotniczej opozycji I 101 Szlecer sowiecki pracownik przedstawicielstwa pełnomocnego w Warszawie, odwołany po zabójstwie J. Trajkowicza 1435, 437, 438, 443, 447 Szlejfer Ilja losifowicz (1892-1937) sowiecki polityk zajmujący się gospodarką, członek Kolegium Komisariatu Ludowego Handlu Zagranicznego i Wewnętrznego (1925-1930), członek WUCIK I 350 Szlichter Aleksandr Grigorjewicz (1868-1940)
sowiecki ekonomista, politolog, komisarz ludowy ds. żywności USRR (1919), komisarz ludowy rolnictwa USRR (1927-1929), pełno mocnik KLSZ ZSRR przy ukraińskiej Radzie Komisarzy Ludowych (1923-1927) I 53, 90, 95, 100, 138, 151, 189, 196, 205, 212, 226, 230, 308, 340 II 57, 93 Szmalke (Schmolke) niemiecki wojskowy, generał major,
INDEKS OSÓB w 1927 uczestniczył w manewrach Armii Czerwonej 1439 Szmidt Wasilij Władimirowicz (1886-1938) sowiecki działacz, członek КС WKP(b) (1918-1919,1925-1930), komisarz ludowy pracy (1923-1928) 1562 Szmitt, zob. Szmidt Wasilij Władimirowicz Sztal sowiecki dziennikarz, współpracownik czasopisma „Gudok” 1467 Sztark Heliodor (1886-1969) polski inżynier, dyplomata i urzędnik konsularny, kierownik konsulatu i konsul w Kolonii (1919-1922), konsul w Leningra dzie (1926-1928) I 205, 365, 522 Sztein, zob. Sztejn Borys Samuiłowicz Sztejn Borys Samuiłowicz (1892-1961) sowiecki dyplomata i historyk, generalny se kretarz delegacji ZSRR na międzynarodową konferencję ekonomiczną w Genewie w 1927 1479,480 II192 Szumski Jan (ur. 1979) polski historyk 198 Szumski Oleksandr Jakowycz (1890-1946) ukraiński sowiecki polityk i dyplomata, po seł USRR w Warszawie (1920-1921), ludowy komisarz oświaty USRR (1919,1924-1927), opozycjonista w KP(b)U oskarżany o ukra iński nacjonalizm 1423, 473,475, 589, 590 Szwed polski komunista mieszający w ZSRR, sekretarz generalny Wszechukraińskiego Centralnego Społecznego Komitetu Orga nizacyjnego dla wyłonienia delegatów na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w War szawie II 56 Szymański Jan (1887-1963) polski urzędnik konsularny II 141 Szymański Julian (1870-1958) polski lekarz, polityk, marszałek Senatu (1928-1930) 1176 Szymański Karol przewodniczący rady wiejskiej na Szepetowszczyźnie, wybrany jako delegat na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w War szawie II 56 Szyrwani Ali Gejdar Ibiszowicz (Mustafabekow, 1894-1938) sowiecki działacz partyjny,
sekretarz КС KP(b) Uzbeckiej SRR (1927-1929) I 295 Szyrwański Ali-Baba, zob. Szyrwani Ali Gej dar Ibiszowicz Ślażewicz Anna główna księgowa Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego w Warszawie IXXXI Śliwowski Karol (1855-1933) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, biskup Władywostoku (1923-1933), w 1930 wysiedlony do wsi Siedlanka, gdzie nie mógł sprawować funkcji duszpasterskich II 113 Świderski Jan (1888-1959) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, administrator apostolski diecezji kamieniec kiej, aresztowany w 1930, do Polski powrócił w ramach wymiany więźniów z ZSRR w 1932 II111, 144, 145 Świrski Michał (ur. 1886) polski inżynier i urzędnik konsularny, konsul w Charkowie (1921-1925), pełno mocnik rządu ds. opcji na Ukrainie, konsul w Lipawie (1925-1926) 11 141,464 Tanaka Tokiti (1877-1961) japoński dyplomata, ambasador Japonii w ZSRR (1925-1930) I 284, 328 II 76 Taraszkiewicz Bronisław Adamowicz (1892-1938) białoruski polityk i krzewiciel kultury biało ruskiej w Polsce, poseł na Sejm (1922-1927), przewodniczący białoruskiego koła posel skiego, później Białoruskiej Włościańsko-Robotniczej Hromady I 249, 259 II 252 Tarkman oficer sztabu Armii Czerwonej ZSRR 1439 Taszycki Zygmunt polski urzędnik, naczelnik Departamentu Handlowo-Taryfowego Ministerstwa Komu nikacji I 569, 571 Tenenbaum Jan Pietrowicz (1881-1937) polski i sowiecki komunista, współpra cownik, a od 1926 pracownik sowieckiego wywiadu II 265 Tennyson, zob. Tõnisson Jean Tevfik Rüştü Aras (1883-1972) turecki polityk i dyplomata, minister spraw zagranicznych (1925-1938) II 213 537
INDEKS OSÓB Trajkowicz Józef (zm. 1927) Tewfik Rushdi, zob. Tevfik Rüştü Aras Teymourtash Abdolhossein (1883-1933) rosyjski monarchista, emigrant mieszkający perski polityk, minister dworu (1925-1932), w Wilnie, zginął, próbując dokonać zamachu podejrzany o szpiegowanie na rzecz ZSRR, na sowieckiego dyplomatę A.F. Uljanowa aresztowany i skazany na śmierć II440 1429, 431, 435, 437,443,447 Thomas Albert (1878-1932) Trąmpczyński Wojciech (1860-1953) francuski polityk, socjalista, przewodni polski prawnik i polityk, narodowy demo czący Międzynarodowej Organizacji Pracy krata, marszałek Sejmu Ustawodawczego (1919-1932), podróżował służbowo zarówno (1919-1922) i Senatu (1922-1927) 168, 221 do Rosji, jak i do ZSRR I 561, 562 Tretiakow Dmitrij Konstantinowicz (1878Tichon (właśc. Wasilij Iwanowicz Bieławin, 1950) 1865-1925) ukraiński sowiecki zoolog, członek rzeczy rosyjski duchowny, patriarcha moskiewski wisty WUAN 1157 i całej Rusi (1917-1925) 1464, 471 II 53 Trocki Lew Dawidowicz (1879-1940) Titow Iwan Trofimowicz (1875-1945) sowiecki polityk, członek КС RKP(b)/ białoruski sowiecki patomorfolog, profesor, WKP(b) (1917-1927) i Biura Politycznego zasłużony profesor Akademii Nauk BSRR КС RKP(b)/WKP(b) (1917-1926), komisarz 1488 ludowy spraw zagranicznych (1917-1918), Todria Silwestr Jasiewicz (1880-1936) komisarz ludowy spraw wojskowych i mary gruziński sowiecki polityk i działacz komu narki wojennej (1918-1925), emigrant I 100, nistyczny, sekretarz Wszechgruzińskiego 101, 366, 367, 483, 516, 521 II 9, 15,16, 18, 221 Centralnego Komitetu Wykonawczego Tuchaczewski Michaił
Nikołajewicz (1893(1924-1927, 1929-1933), komisarz ludowy 1937) pracy Gruzji (1927-1929) I 582, 583 sowiecki dowódca i teoretyk wojskowy, Todrja, zob. Todria Silwestr Jasiewicz dowódca frontu zachodniego podczas wojny Tołstoj M.O., zob. Tołstoj Nikołaj polsko-bolszewickiej (1919-1921), dowódca Tołstoj Nikołaj (1867-1938) Zachodniego Okręgu Wojskowego (1922rosyjski duchowny prawosławny, wielokrot 1924), zastępca szefa (1924), a następnie nie atakował katolików, szczególnie polskich szef Sztabu Generalnego Armii Czerwonej duchownych rzymskokatolickich, dokonał (1925-1928) I 504 II 17, 22, 326 publicznej apostazji w 1929, współpracownik Tuczkow Jewgienij Aleksandrowicz (1892GPU/OGPU, uczestniczył w procesach pol 1957) skich księży jako oskarżyciel II 107, 110, 201 agent GPU/OGPU, w 1925 otrzymał zadanie Tomode wykrycia siatki szpiegowskiej w Cerkwi japoński wojskowy, oficer II 211 prawosławnej 1466 Tomski Michaił Pawłowicz (1880-1936) Turow Władimir Zacharewicz (1896-1927) rosyjski rewolucjonista, sowiecki polityk, sowiecki działacz partyjny, członek WCKW, członek Biura Politycznego КС (1923-1930), współpracownik OGPU I 388 członek КС RKP(b)/WKP(b) (1919-1936) Turzański Aleksandr Aleksandrowicz I 521 II 14, 15, 17, 39, 41,46, 47, 203 (1898-1982) Tõnisson Jean (1868-1941) sowiecki pilot, dowódca 50. szturmowej estoński polityk, premier (1919-1920), prze eskadry lotniczej w Kijowie (1925-1931), wodniczący parlamentu (1923-1925), głowa jeden z ojców sowieckiego lotnictwa wojsko państwa (1927-1928, 1933) II 435 wego I280-282 Traczyński Antoni (ur. 1893) polski duchowny
rzymskokatolicki w ZSRR, Twardowski Fritz von (1890-1970) niemiecki dyplomata, radca konsularny pracował na parafii w Miropolu, kilkukrot w Moskwie (1928-1935) II 247 nie aresztowany i represjonowany, najpraw Tyczyna Pawło Hryhorowycz (1891-1967) dopodobniej zginął w 1937 II 31 ukraiński sowiecki poeta, publicysta, dzia łacz państwowy II 57 538
INDEKS OSÓB W Ugarow Fiodor Jakowlewicz (1885-1932) sowiecki działacz partyjny, członek związ ków zawodowych, członek КС WKP(b) (1927-1930) 1479 Ugłanow Nikołaj Aleksandrowicz (1886-1937) sowiecki działacz partyjny, członek WKP(b) (1923-1930), ludowy komisarz pracy (19281930), kandydat na członka Biura Polityczne go КС WKP(b) (1926-1929) I 367 II 46 Uljanow Aleksandr Fiodorowicz (1901-1937) sowiecki białoruski działacz rewolucyjny i dyplomata, attaché, radca i chargé d’affaires przedstawicielstwa pełnomocnego w War szawie (1925-1928) 17, 288, 385,408,422, 429,438,448, 459 Ulmanis Karlis (Karlis, 1877-1942) łotewski polityk, mąż stanu, premier (1918, 1919-1921, 1925-1926,1931-1932, 19341940), prezydent (1936-1940) I 30-34, 294 Unszlicht Józef Stanisławowicz (1879-1938) polski i sowiecki działacz komunistyczny, zastępca komisarza ludowego spraw woj skowych i marynarki wojennej (1925-1930) 126, 27, 188, 246,486 II 210,277, 278 Uspienski Jewgienij Konstantinowicz (1891-1937) sowiecki fizyk, profesor, pracownik Bia łoruskiego Uniwersytetu Państwowego (1926-1937) 1488 Ussas Bronisław (1885-1977) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, wikariusz w Mińsku i Leningradzie (do 1926), szef Ekspozytury Delegacji Rewindy kacyjnej i Specjalnej w Piotrogrodzie (19221924), w 1926 powrócił do Polski w ramach wymiany więźniów z ZSRR II 111 Vandervele Emile (1866-1938) belgijski polityk, socjalista, minister spraw zagranicznych (1925-1927) II 172 Vita-Finzi Paola (1899-1986) włoski dyplomata, konsul w Tyflisie (1928-1931) 1 583 Voldemaras Augustinas (1883-1942) litewski historyk i
polityk, premier (1918, 1926-1929), minister spraw zagranicznych (1918-1920, 1926-1929) I 257, 290, 499 Waganian, zob. Waganjan Waganjan (Wagarszak Artjunowicz Ter-Waganian, 1893-1936) ormiański sowiecki działacz partyjny, ko munista, opozycjonista, pisarz, trzykrotnie aresztowany 1463 Waldemaras, zob. Voldemaras Augustinas Walicki Władysław polski pogranicznik, kapral 2. brygady KOP 1390 Wallenius Kurt Martti (1893-1984) fiński wojskowy, działacz skrajnej prawicy, pisarz, uczestnik zamachu stanu (1932) II 212 Walsch Edmund (1885-1956) amerykański duchowny rzymskokatolicki, jezuita, profesor, szef Papieskiej Misji Pomo cy Głodującym w Rosji (1922-1924) II 116 Wandurski Witold (1891-1934) polski pisarz, publicysta i reżyser, działacz KPRP i KPP, w 1929 wyemigrował do ZSRR II 92, 250, 251 Wandycz Piotr (1923-2017) polski i amerykański historyk IXVII, XXX Wardidze Emanuel (1866-1966) gruziński duchowny rzymskokatolicki, administrator apostolski na Kaukazie z re zydencją w Tyflisie, dwukrotnie aresztowany (1929,1935) 11 109,113,201 Wardize, zob. Wardidze Emanuel Wardzyński Polak, mieszkaniec USRR, według sowiec kich władz uczestnik powstania styczniowe go II 55 Warski Adolf (właśc. Adolf Jerzy Warszawski, 1868-1937) polski polityk i działacz komunistyczny, jeden z liderów KPRP i KPP, poseł na Sejm (1926-1927), na emigracji w ZSRR 1417 II 260 Warżało przewodniczący rejonowego komitetu wyko nawczego Marchlewszczyzny II 32, 34 Wasilewski Antoni (1868-1929) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, pracował na parafiach w Moskwie i Peters burgu, rektor tajnego seminarium
duchow nego w Leningradzie (1926-1927) II 74 Wasilków, zob. Kriłyk losip Wasyliewicz 539
INDEKS OSÓB Wawilow Nikołaj Iwanowicz (1887-1943) rosyjski i sowiecki genetyk, botanik, chemik i działacz społeczny II 57 Wąsowicz, zob. Dunin-Wąsowicz Bronisław Wdziękoński Aleksy (1892-1946) polski dyplomata, wicekonsul w Tyflisie (1926-1929), w latach trzydziestych wicekon sul i konsul w Niemczech (Bytom, Wrocław, Essen) I 294 Weger Jewgienij liiez (1899-1937) sowiecki wojskowy, polityk i działacz partyj ny, I sekretarz krymskiego komitetu WKP(b) (1930-1933) II 277 Weinstein Aron Issakowicz (1877-1938) sowiecki polityk, działacz Bundu, członek Kolegium Komisariatu Ludowego Finansów (1923-1930) II 17, 96 Wełyczko Łew Isajewycz (ur. 1879) ukraiński sowiecki dyplomata, historyk, pracownik Urzędu Pełnomocnika KLSZ w Charkowie, sekretarz generalny KLSZ USRR, aresztowany w latach trzydziestych I 251, 319, 320, 536 Wieczorkiewicz Antoni (1895-1925) polski komunista, działacz KPRP (19191923), zamordowany przez konwojenta w drodze na wymianę więźniów z ZSRR II 7 Wieliczko, zob. Wełyczko Łew Isajewycz Wielowiejski Henryk (1880-1959) polski dyplomata, konsul w Kijowie (1922), sekretarz polskiego konsulatu w Charkowie (1922-1924) II141 Wieniawa-Długoszowski Bolesław (18811942) polski oficer i dyplomata, piłsudczyk, adiutant J. Piłsudskiego, attaché wojskowy w Bukareszcie (1922) I 374, 539 Wierdzuk sowiecki naukowiec, docent, członek sekcji naukowo-doświadczalnej ds. przygotowania wojskowego BSRR w Mińsku I 488 Wierzbicki Andrzej (1877-1961) polski polityk i działacz gospodarczy, naro dowy demokrata, poseł na Sejm (1919-1927, 1935-1938), dyrektor naczelny (1919-1932), następnie
prezes zarządu głównego Cen tralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów „Lewiatan" I 343, 350 II 265, 266 540 Wietwicki Władimir Wasiljewicz (1898-1938) sowiecki wojskowy II 264 Wilson, zob. Woodrow Wilson Thomas Winkelhausen Wilhelm współwłaściciel zakładów gorzelniczych 1393 Winter Zygmunt polski inżynier II5,6 Wiszniewski Konstanty (ur. 1893) polski komunista wybrany z USRR jako delegat na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w Warszawie, redaktor gazety „Sierp” 1156 Witos Wincenty (1874-1945) polski polityk, ludowiec, prezes PSL „Piast” (1918-1931), poseł, premier (1920-1921, 1923, 1926) 16, 15, 40,42 Wityk Semen Ignatjewicz (1876-1937) ukraiński i sowiecki polityk i publicysta, jeden z założycieli Ukraińskiej Partii Socjal-Demokratycznej, minister do spraw Galicji w rządzie URL (1919), w 1925 osiadł w ZSRR i zajął się dziennikarstwem I 247-249 Włodarczyk Tadeusz (1953-2012) polski duchowny rzymskokatolicki, tłumacz II 109 Włodek Gustaw (1877-1946) polski inżynier, dyrektor fabryki Rudzki iS-ka 1350 Włodzimierz I Wielki (958-1015) wielki książę kijowski, władca Rusi Kijow skiej (980-1015) 1153 Wnorowski Mieczysław (1903) polski filolog, doktor, urzędnik konsularny II 451 Wnuk Rafał (ur. 1967) polski historyk I XXX Wobłyj Konstantin Grigorjewicz (1876-1947) ukraiński i sowiecki ekonomista, wiceprezy dent WUAN (1928-1930) II 93 Wojciechowski Jurij rosyjski emigracyjny działacz, dokonał zamachu na sowieckiego przedstawiciela handlowego w Warszawie I 526 II 64, 299 Wojciechowski Jurij Aleksandrowicz (1883-1937) ukraiński sowiecki działacz, członek КС
KP(b)U (1927-1930) 1176 Wojkow Piotr (1888-1927) sowiecki dyplomata, przedstawiciel
INDEKS OSÓB pełnomocny w Warszawie (1924-1927), zginął w zamachu IXIV-XVIII, 5-7, 11, 17, 22, 25, 26, 45,49,68, 77, 78, 83, 87, 93, 94, 98, 132, 135-137,139, 148, 164, 175, 182, 186, 188, 193, 200, 203, 210, 218, 225, 229, 239, 241, 245, 271, 278, 288, 306, 314, 331, 359, 377-389, 391, 395,403,405,408-412, 416, 421, 422,429, 453, 534 II 7, 290-293, 298, 320, 390, 399 Wojtkowski Bolesław wojskowy, attaché konsularny w Leningra dzie II 444 Wołkonowski Jarosław (ur. 1956) polski i litewski historyk i fizyk I 33 Wołos Mariusz (ur. 1968) polski historyk IX, XI, XIII, XIV, XXIV, XXVI, XXVII, XXX, XXXI, 11,453 II 254 Wołyniec Bolesław (ur. 1884) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, pracował na parafii w Mohylewie, w 1929 dokonał publicznej apostazji II 110 Woodrow Wilson Thomas (1856-1924) amerykański polityk, demokrata, prezydent USA (1913-1921) 1313 Woronowicz Jewstafij Pawłowicz (1890-1937) sowiecki działacz, przewodniczący CIK Mołdawskiej SRR (1926-1937) II 75 Worosziłow, zob. Woroszyłow Klimient Jefriemowicz Woroszyłow Klimient Jefriemowicz (18811969) sowiecki dowódca i polityk, stalinista, czło nek КС RKP(b)/WKP(b)/Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego (1921-1960), ludowy komisarz spraw wojskowych i ma rynarki wojennej i przewodniczący Rady Wojskowo-Rewolucyjnej ZSRR (1925-1934) IXXI, 262, 367, 521, 549, 550, 553, 554 II 10, 14, 16, 17, 22,41,46,64, 237, 238, 250, 329, 453 Worowski Wacław Wacławowicz (1871-1923) sowiecki polityk, komunista, uczestnik konferencji w Genui (1922) i Lozannie (1923) 1381 Woskanow Gaspar Karapetowicz (1886-1937) sowiecki wojskowy,
attaché wojskowy w Hel sinkach (1926-1928) i Rzymie (1929-1930) II 174 Wozniak Mychajło Stepanowycz (1881-1954) ukraiński sowiecki literaturoznawca, czło nek korespondent WUAN II 57 Wrangel Piotr Nikołajewicz (1878-1928) rosyjski generał i polityk, dowódca Sił Zbrojnych Południa Rosji i Armii Rosyjskiej (1920), na emigracji w Turcji i Królestwie SHS 1421II 273 Wróbel, zob. Wrubel Michaił Aleksandrowicz Wrubel Michaił Aleksandrowicz (1856-1910) rosyjski malarz, jeden z najbardziej znanych przedstawicieli secesji i symbolizmu II 53 Wszelaki Jan (1894-1965) polski ekonomista i dyplomata, sekre tarz poselstwa w Moskwie (1921-1922), radca w Departamencie Politycznym MSZ (1922-1927), sekretarz poselstwa i ambasady w Londynie (1927-1935) I 77, 188, 201 Wujowicz Woisław (1897-1936) serbski komunista, członek Prezydium Komitetu Wykonawczego Kominterņu 1924-1926, generalny sekretarz młodzieżo wego Kominterņu I 484 Wwiedenski Aleksandr Iwanowicz (18891946) rosyjski i sowiecki duchowny prawosławny, jeden z liderów Żywej Cerkwi II 115, 378, 477 Wwiedieński A., zob. Wwiedenski Aleksandr Iwanowicz Wychowski Władysław polski i sowiecki działacz gospodarczy, dyrektor spółki cukierniczej II 31 Wyciszkiewicz Ernest (ur. 1977) polski politolog, dyrektor Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego w Warszawie (od 2016) IXI, XXXI Wysocki Alfred (1873-1961) polski polityk i dyplomata, podsekretarz stanu w MSZ (1928-1931), poseł w Berlinie (1931-1933) 1183,451 Wyszyński Kazimierz Marian (1890-1935) polski dyplomata, kawalerzysta, radca poselstwa i chargé d’affaires w Moskwie (1923-1927) I
197, 219 II 463 541
INDEKS OSÓB Young Evan Erastus (1878-1946) amerykański dyplomata, komisarz w Rydze 1167 Z Zabiełło Stanisław (1902-1970) polski dyplomata i historyk, I sekretarz po selstwa w Moskwie (1929-1934), kierownik referatu sowieckiego w Wydziale Wschod nim MSZ (1934-1939) II 99, 278 Zabołotnyj Danił Kiriłłowicz (1866-1929) ukraiński i sowiecki bakteriolog i epidemio log, prezydent WUAN (1928-1929) II 76, 93 Zaleski August (1883-1972) polski dyplomata i polityk, dyrektor De partamentu Politycznego MSZ (1921-1922), poseł w Rzymie (1922-1926), minister spraw zagranicznych (1926-1932) IXVII, 17, 25, 52, 68-73, 77, 88, 89, 94, 98, 99, 132, 133, 135, 136, 159, 162, 175,187, 193, 194, 204, 210, 211, 218-220, 226, 229, 235-238, 205, 251, 272, 278, 290, 314,330, 336, 344, 359, 375-377, 379,403,409, 502, 532, 537, 540, 573 II151, 158, 169, 180, 189, 218, 219, 221, 225, 229, 240-242, 253, 290-293, 299-301, 320, 325, 335, 336, 353, 389, 396 Załęski Maciej (ur. 1904) polski urzędnik konsularny, attache po selstwa w Moskwie (1930-1932) i konsul w Tyflisie (1932-1933) II 260 Zaniewski Henryk (ur. 1882) polski dyplomata, orientalista, sekretarz poselstwa w Tokio i Moskwie, członek Insty tutu Wschodniego w Warszawie 1327 II 24 Zasławski sowiecki dziennikarz, współpracownik „Prawdy” 1530 Zasztowt Leszek (ur. 1953) polski historyk I 508 Zatonski Wolodymyr Petrowycz (1888-1938) sowiecki ukraiński polityk, wykładowca, dowódca Czerwonej Ukraińskiej Armii Halickiej, ludowy komisarz oświaty USRR (1917-1918, 1922-1923, 1933-1937), sekretarz КС KP(b)U (1925-1927) I 255, 256, 345, 459, 476 II 57, 86,
93 Zatoński, zob. Zatonski Wołodymyr Petrowycz 542 Zatorski Aleksander (1901-1984) polski historyk i wojskowy IXXX Zawadowski Zygmunt (1899-1978) polski prawnik i dyplomata, kierownik wicekonsulatu w Użgorodzie (1928-1930), wicekonsul w Kijowie (1930-1932) II250 Zawadzki sowiecki rolnik ze wsi Nowosiółki II49 Zdziechowski Jerzy (1880-1975) polski polityk i ekonomista, członek Związ ku Ludowo-Narodowego i Stronnictwa Narodowego, poseł na Sejm (1922-1927) 1182,186 Zembszewska L. polska urzędniczka pracująca w poselstwie w Moskwie I 280 Zemszał Piotr (ur. 1980) polski rusycysta, językoznawca, historyk, tłumacz IXXXI Zetkin Clara (Klara, 1857-1933) niemiecka socjalistka i komunistka, bojowniczka o prawa kobiet, deputowana do Reichstagu (1920-1933), członkini Komitetu Wykonawczego Kominterņu (1921-1933) 1226 Zhang Zuolin (1875-1928) chiński wojskowy i polityk stojący na czele rządu w Pekinie (1927-1928) I 369 Ziabicki Józef (1871-1958) polski inżynier i dyplomata, radca handlowy poselstwa w Moskwie (1926-1927), dyrektor Sowpoltorgu w Moskwie (1928-1929, 1933-1934) I 51, 52, 222, 343 Ziehm Ernst (1867-1962) gdański polityk, przewodniczący Senatu Wolnego Miasta Gdańska (1931-1933) II345 Zieleziński Adam (1882-1931) polski prawnik i dyplomata, wiceprzewod niczący Polskiej Komisji Repatriacyjnej w Moskwie, kierownik wydziału konsular nego, radca i chargé d’affaires w Moskwie (1925-1931) 1205, 243, 292, 294,419, 438, 443, 461, 491,492, 497, 525, 537, 540, 559, 562, 564, 585 II 7, 24,44, 73, 177, 237, 239, 345, 455,456 Zinowjew Grigorij Jewsiejewicz (1883-1936) sowiecki polityk,
członek КС RKP(b)/ WKP(b) (1918-1927), członek Biura Poli tycznego КС RKP(b)/WKP(b) (1921-1926), przewodniczący Komitetu Wykonawczego
INDEKS OSÓB Аттолико, zob. Attolico Bernardo Ашкинази, zob. Askenazy Szymon Бабинский, zob. Babiński Mieczysław Багинский, zob. Bagiński Балахович, zob. Bułak-Bałachowicz Stanisław Бартель, zob. Bartel Kazimierz Бек, zob. Beck Józef Берзин, zob. Bierzin Jan Karłowicz Вертело, zob. Berthelot Philippe
Joseph-Louis Богомолов, zob. Bogomolow Dmitrij Wasiljewicz Бровкович, zob. Browkowicz Faddiej Aleksiejewicz Брокдорф-Ранцау, zob. Brockdorff-Rantzau Ulrich von Брыль, zob. Bryl Jan Żakowski Franciszek Будницкий, zob. Budnicki Polak mieszkający na Marchlewszczyźnie, Бухарин, zob. Bucharin Nikołaj
Iwanowicz delegat na I zjazd Polaków z zagranicy Барский, zob. Warski Adolf w 1929 w Warszawie II56 Васильков, zob. Kriłyk losip Wasyliewicz Żamojtuk Józef (ur. 1884) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, Веловейский, zob. Wielowiejski Henryk proboszcz w Jurkiewiczach, dokonał publicz Венява,
zob. Wieniawa-Długoszowski Bolesław Вержбицкий, zob. Wierzbicki Andrzej nej apostazji w 1929 II 110 Вильсон, zob. Woodrow Wilson Thomas Żmigrodzki Józef (1880-1935) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, Витое, zob. Witos Wincenty Влодек, zob. Włodek Gustaw pracował na parafii w Kijowie,
kilkukrotnie Войков, zob. Wojkow Piotr aresztowany, skazany w 1930 na 7 lat łagru Ворошилов, zob. Woroszyłow Klimient II 144 Jefriemowicz Żordania Noe (1868-1953) Врангел, zob. Wrangel Piotr Nikołajewicz gruziński polityk, socjalista, premier nie Вшеляки, zob. Wszelaki Jan podległej Gruzji
(1918-1921), na emigracji Вышинский, zob. Wyszyński Kazimierz w Turcji i we Francji I 163, 412 Marian Żukowska Ганецкий,
zob. Hanecki Jakub sowiecka działaczka, I sekretarz charkow Гегечкори, zob. Gegeczkori Jewgienij skiego KLSZ II 82, 89 Гельман, zob. Hellman Stanisław Żyliński Franciszek Герватовский, zob. Gerwatowski polski wojskowy, rzekomo uwięziony Гирса, zob. Girsa Vaclav w areszcie w Kijowie w 1929 II 54 Гливиц, zob. Gliwic Hipolit Голувко/Голушко, zob. Hołówko Tadeusz Горлов, zob. Gorlow W. Аксаков, zob. Aksakow Paweł Aleksandrowicz Гофман, zob. Hofmann Władimir Александровский, zob. Aleksandrowski Sier Władimirowicz giej Siergiejewicz Грабский, zob. Grabski Stanisław Альтберг, zob. Altberg Lucjan Грабский, zob. Grabski Władysław Анташек, zob. Antaszek Антонов-Овсеенко, zob. Antonow-Owsiejenko Гусев, zob. Gusiew Д’Эрбиньи, zob. Bourguignon d’Herbigny Władimir Aleksandrowicz Michel-Joseph Аралов, zob. Arałow Siemion Iwanowicz Дауэс, zob. Dawes Charles Gates Аренс, zob. Arens Iwan Lwowicz Аркадьев, zob. Arkadjew Michaił Pawłowicz Дашинский, zob. Daszyński Ignacy Аросев, zob. Arosiew Aleksander Jakowlewicz Дежан, zob. Dejean François Marie Robert Арцишеский, zob. Arciszewski Mirosław Деникин, zob. Denikin Anton Iwanowicz Kominterņu (1919-1926) 1 101, 129, 366, 367, 463, 483 II47 Zordanja, zob. Żordania Noe Zubik Marek (ur. 1974) polski prawnik, konstytucjonalista, wykła dowca II 109 Zubków rosyjski emigrant, członek zjazdu zagranicz nego rosyjskiej emigracji z 1926, w którym wzięli udział przedstawiciele 26 państw, wydalony z Polski w 1927 1421 ż 543
INDEKS OSÓB Детердинг, zob. Deterding Henri Дзержинский, zob. Dzierżyński Feliks Edmundowicz Дирксен, zob. Dirksen Herbert von Дмовский, zob. Dmowski Roman Добраницкий, zob. Dobranicki Mieczysław Michajłowicz Довгалевский, zob. Dowgalewski Walerian Sawieljewicz Долежалъ, zob. Doležal Franciszek
Домбский, zob. Dąbski Jan Домский, zob. Stein-Domski Henryk Дрешер, zob. Dreszer Gustaw Konstanty Дубанович, zob. Dubanowicz Edward Дьюи, zob. Dewey Charles S. Дюпон, zob. Dupont Charles Joseph Ермаков, zob. Jermakow Жмигродский, zob. Żmigrodzki Józef Залесский, zob. Zaleski August Заневский, zob.
Zaniewski Henryk Затонский, zob. Zatonski Wolodymyr Petrowycz Здзеховский, zob. Zdziechowski Jerzy Зелезинский, zob. Zieleziński Adam Зенгер, zob. Saenger Oskar Зубков, zob. Zubków Зябицкий, zob. Ziabicki Józef Калина, zob. Kalina Ignati) Pietrowicz Калина, zob. Kalina Kazimierz Калинин, zob.
Kalinin Michaił Iwanowicz Камерер, zob. Kemmerer Edwin Walter Карахан, zob. Karachan Lew Michajłowicz Карина, zob. Kalina Kazimierz Карский, zob. Karski Michaił Andriejewicz Квасневский, zob. Kwaśniewski Zygmunt Квятковский, zob. Kwiatkowski Eugeniusz Келлог, zob. Kellog Frank Кентчинский, zob.
Kętrzyński Stanisław Керенский, zob. Kiereński Aleksander Fiodorowicz Кирилл, zob. Romanow Cyryl Władymirowicz Кириченко, zob. Kyryczenko Siemion Trifonowicz Клейтон, zob. Clayton Emilius Клемансо, zob. Clemenceau Georges Климохин, zob. Klimochin Sergiej Kapitonowicz Клосиник, zob. Kłosinek Stefan
Клочко, zob. Kłoczko Iwan Gawriłowicz Клярнер/Кланер, zob. Klamer Czesław Romuald Кнолль/Кноль, zob. Knoll Roman 544
Кобылянский, zob. Kobylański Tadeusz Ковалевский, zob. Kowalewski Jan Коверда, zob. Kowerda Borys Sofronowicz Коковский, zob. Kakowski Aleksander Коланковский, zob. Kołankowski Witold Корнилов, zob. Korniłow Ławr Gieorgijewicz Костюшко, zob. Kościuszko Tadeusz Коцюбинский, zob. Kociubynśkyj Jurij
Michajłowicz Крачевский, zob. Karczewski Jan Крестинский, zob. Kriestinski Aleksander Fiodorowicz Круммель, zob. Krummel Józef Кунце, zob. Kuntze Edward Куусинен, zob. Kuusinen Otto Лазарис, zob. Łazaris German Władimirowicz Левицкий, zob. Lewicki Kost Antonowicz Ленин, zob. Lenin Władimir Ллойд-
Джордж, zob. Lloyd George David Ловицкий, zob. Łowicki Логановский, zob. Łoganowski Mieczysław Antonowicz Лоренц, zob. Lorenc Iwan Leopoldowicz Лукасевич, zob. Lukasiewicz Juliusz Луцкевич, zob. Łuckiewicz Anton Iwanowicz Любомирский, zob. Lubomirski Stanisław Любомирский, zob. Lubomirski Zdzisław
Лярош, zob. Laroche Jules Ляуришевич, zob. Laurysíewicz Jan Gwalbert Stefan Македонская, zob. Macedońska Ludmiła Маковский, zob. Makowski Wacław Wincenty Максимович, zob. Sawricz Karl Awksantjewicz Малышев, zob. Małyszew Siergiej Wasiljewicz Маяковский, zob. Majakowski Władimir Władimirowicz
Мейштович, zob. Meysztowicz Aleksander Механошин, zob. Miechonoszyn Konstantin Aleksandrowicz Миллер, zob. Max-Muller William Grenfell Миодушевский, zob. Mioduszewski Józef Миокава, zob. Miokawa Михальский, zob. Michalski Jerzy Млодзяновский, zob. Młodzianowski Kazimierz Морштын, zob. Morsztyn
Ieronim Markowicz Мощчицкий, zob. Mościcki Ignacy Мясковский, zob. Miaskowski Nikołaj Jakowlewicz Нарутович, zob.
Narutowicz Gabriel Наскренцкий, zob. Naskręcki Kazimierz
INDEKS OSÓB Недзялковский, zob. Niedziałkowski Mieczysław Нукша, zob. Nukša Martin Около-Кулак, zob. Około-Kułak Antoni Оптовицер, zob. Optowitzer Орачевский, zob. Oraczewski Stanisław Ордынский, zob. Orliński Bolesław Орлов, zob. Orłów Паппе, zob. Papée Kazimierz Патек, zob. Patek Stanisław
Петлюра, zob. Petlura Symon Wasylowycz Петровский, zob. Pietrowski Grigorij Iwanowicz Пилсудский, zob. Piłsudski Józef Пинцинат, zob. Cyncynat Lucjusz Kwincjusz Поль, zob. Pol Wiktor Полякевич, zob. Polakiewicz Karol Полянский, zob. Polański Jan Понинский, zob. Poniński Alfred Прокопе, zob. Procope
Hjalmar Прухняк, zob. Próchniak Edward Пшановский, zob. Przanowski Stefan Пшездецкий, zob. Przeździecki Stefan Пшесмыцкий, zob. Przesmycki Władysław Пятницкий, zob. Piatnicki Osip Aronowicz Рабинович, zob. Rabinowicz Filip Jakowlewicz Радек, zob. Radek Karol Berngardowicz Радзивилл, zob. Radziwiłł
Janusz Радченко, zob. Radczenko Раевский, zob. Rajewski Stefan Aleksandrowicz Райвид, zob. Rajwid Nikołaj Jakowlewicz Раковский, zob. Rakowski Christian Gieorgijewicz Рамишвили, zob. Ramiszwili Noe Ратай, zob. Rataj Maciej Payinep, zob. Rauscher Ulrich Pena, zob. Repa Розовсксий, zob. Mrozowski Jan
Põnn, zob. Ropp Edward von Ротштейн, zob. Rotsztejn Fiodor Aronowicz Рушди-бей, zob. Tevfik Rüştü Aras Рыков, zob. Ryków Aleksiej Iwanowicz Савинков, zob. Sawinkow Borys Wiktorowicz Сагатовская, zob. Sagatowska Maria Свидерский, zob. Swiderski Jan Свирский, zob. Swirski Michał Семенов, zob.
Siemionów Семполовская, zob. Sempołowska Stefania Серебровский, zob. Sieriebrowski Aleksandr Скавронская, zob.
Skowrońska Скавронский, zob. Skowroński Edward Скальский, zob. Skalski Teofil Скирмунт, zob. Skirmunt Konstanty Скомпский, zob. Skąpski Gustaw Скоропадский, zob. Skoropadski Pawło Petrowycz Скшинский/Скржинский, zob. Skrzyński Aleksander Скшинский, zob. Skrzyński Konstanty Слежавичиус, zob.
Sleževičius Mykolas Сокольников, zob. Sokolników Grigorij Jakowlewicz Сохацкий, zob. Czeszejko-Sochacki Jerzy Сталин, zob. Stalin Józef Станкевич, zob. Stankiewicz Adam Стебловский, zob. Stebłowski Adam Столыпин, zob. Stolypin Piotr Arkadjewicz Стомоняков, zob. Stomoniakow Borys Spiridonowicz
Стронский, zob. Stroński Stanisław Суйковский, zob. Sujkowski Antoni Суриц, zob. Surie Jakow Zacharowicz Сымонолевич, zob. Symonolewicz Konstanty Танака, zob. Tanaka Tokiti Тенссон, zob. Tõnisson Jean Трайкович, zob. Trajkowicz Józef Тромпчинский, zob. Trąmpczyński Wojciech Ульянов, zob. Uljanow
Aleksandr Fiodorowicz Уншлихт, zob. Unszlicht Józef Stanisławowicz Федер, zob. Feder Teodora Филиппович, zob. Filipowicz Tytus Флидер, zob. Flieder Robert Фош, zob. Foch Ferdinand Франше д’Еспере, zob. d’Esperey Franchet Louis Фризе, zob. Fryzę Ludwik Feliks Фрумкин, zob. Frumkin Mojsiej liiez
Фудаковская, zob. Fudakowska Zofia Фушман, zob. Fuszman Arkādij Mojsijewicz Хацинский, zob. Chaciński Józef Хинчук, zob. Chinczuk Lew Michajłowicz Ходжсон, zob. Hodgson Robert MacLeod Хорват, zob. Charwat Franciszek Хршановский, zob. Chrzanowski Wiesław Целене, zob. Cielēns Fēlikss Цеткин, zob.
Zetkin Clara Цим, zob. Ziehm Ernst Черных, zob. Czernych Siergiej Aleksiejewicz Черрути, zob. Cerruti Wittorio Черчилль, zob.
Churchill Winston Leonard Spencer Чехович, zob. Czechowicz Gabriel Чичерин, zob. Cziczerin Gieorgij Wasiljewicz Чхеидзе, zob. Czcheidze Nikola 545
INDEKS OSÓB Шалас, zob. Szałas Kazimierz Шарли, zob. Charpy Charles Шепанюк, zob. Szczepaniuk Nikołaj Wasiljewicz Шептицкий, zob. Szeptycki Andrzej Roman Шетцель, zob. Schaetzel Tadeusz Шиманский, zob. Szymański Jan Шлессер, zob. Szlecer Шлихтер, zob. Szlichter Aleksandr Grigorjewicz Штрандман, zob. Strandman Otto Штреземан, zob. Stresemann Gustav 546 Шумский, zob. Szumski Oleksandr Jakowycz Эрбетт, zob. Herbette Jean Эренфельд, zob. Erenfeld Эрих, zob. Erich Rafael Waldemar Эека, zob. Eska Stanisław Юшкевич, zob. Juszkiewicz Яворский, zob. Jaworski Bolesław Яни, zob. Jani Leopold Яниковский, zob. Janikowski Stanisław Янковский, zob. Jankowski Henryk Яцковский, zob. Jackowski Tadeusz |
| adam_txt |
BIBLIOGRAFIA Źródła archiwalne Archiw wnieszniej politiki Rossijskoj Fiedieracyi, Moskwa (Archiwum Polityki Zagranicznej Federacji Rosyjskiej, AWP RF) fond 04: Siekrietariat narkoma inostrannych dieł SSSR G.W. Cziczerina 1918-1930 fond 05: Siekrietariat zamiestitiela narkoma i narkoma inostrannych dieł SSSR M.M. Litwinowa fond 09: Siekrietariat zamiestitiela narkoma inostrannych dieł SSSR B.S. Stomoniakowa 1918-1938 fond 0122: Riefierientura po Polsze Archiwum Akt Nowych w Warszawie (AAN) Ambasada RP w Moskwie 1921-1939 Ministerstwo Spraw Zagranicznych w Warszawie 1918-1939 Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie (IPMS) Ambasada RP w Londynie 1919-1945 Kolekcja Alfreda Ponińskiego Rossijskij gosudarstwiennyj archiw socyalno-politiczeskoj istoryi, Moskwa (Rosyjskie Państwowe Archiwum Historii Społeczno-Politycznej, RGASPI) fond 495 (Ispołnitielnyj komitet kominterna), opis’ 123: Priedstawitielstwo Kommunisticzeskoj partii Polszy pri IKKI 1921-1938 fond 17 (Centralnyj Komitet KPSS), opis’ 70: CK RKP(b). Komisja CK RKP(b) po pieresmotru rukowodiaszczych rabotnikow gos. i choz. org. Rossijskij gosudarstwiennyj wojennyj archiw, Moskwa (Rosyjskie Państwowe Archiwum Wojskowe, RGWA) fond 308k: 2-j otdieł Gienieralnogo sztaba Polszy (g. Warszawa)/ Oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w Warszawie Źródła drukowane XIV Wsierossijskij siezd Sowietów: [10-18 maja 1929 g, g. Moskwa]: stienograficzeskij otczot: biulletieni, nr 1-18, Moskwa 1929. Bolszewicy w walce z religią. Kościół rzymskokatolicki w Związku Sowieckim w polskich dokumentach dyplomatycznych
1922-1938, red. R. Dzwonkowski, A. Szabaciuk, Warszawa 2021. 495
BIBLIOGRAFIA „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej” 1920-1921,1926-1927,1929, 1931-1932 Documents diplomatiques concernant les relations polono-lithuaniennes, է. II, Warszawa 1921. Dokumenty do historii stosunków polsko-sowieckich 1918-1945,1.1,1918-1926, red. J.J. Bruski, Μ. Wołos, Warszawa 2020. Dokumenty i materiały do historii stosunków polsko-radzieckich, red. T. Cieślak, Μ. Czernych, S. Falkowicz, J. Jurkiewicz, S. Łopatniuk, A. Zatorski, t. 5, Warszawa 1966. Dokumenty z dziejów polskiej polityki zagranicznej 1918-1939,1.1,1918-1932, red. T. Jędruszczak, Μ. Nowak-Kiełbikowa, Warszawa 1989. Dokumienty wnieszniej politiki SSSR, t. 9-15, Moskwa 1964-1969. Dokumienty wnieszniej politiki SSSR, t. 26, Majkop 2016. Dwa memoriały w sprawie wileńskiej, Wilno 1921. Gołod w SSSR. 1929-1934,1.1,1929 - ijul 1932, kn. 1, otw. sostawitiel W.W. Kondraszyn, Moskwa 2011. Hołodomor 1932-1933. Wielki Głód na Ukrainie w dokumentach polskiej dyplomacji i wywiadu, wybór i oprać. J.J. Bruski, Warszawa 2008. Kommunisticzeskaja oppozicyja w SSSR 1923-1927. Iz archiwa Lwa Trockogo, t. 2, 1926-1927, red. J. Felsztinskij, Benson 1988. „Monitor Polski” 1925. Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1931, red. Μ. Wołos, Warszawa 2008. Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1932, red. K. Kania, Warszawa 2011. Przewrót majowy 1926 roku w oczach Kremla, red. B. Musiał, współpr. J. Szumski, Warszawa 2009. Puszkin A., Córka kapitana, tłum. S. Struph Wojtkiewicz, w: A. Puszkin, Opowieści, Warszawa 1949. Sborník dokumientowpo mieżdunarodnoj politikte i mieżdunarodnomu prawu. Wyp. I, Razorużenije, Moskwa 1932.
Sobranije uzakonienij i rasporiażenij prawitielstwa za 1917-1918 gg. Uprawlenije dielami Sownarkoma SSSR, Moskwa 1942. Sowietsko-polskije otnoszenija w 1918-1945 gg. Sborník dokumientow w czetyrioch tomach, red. M.M. Narinskij, A.W. Malgin, t. 2,1918-1926, red. S.A. Skliarow, Moskwa 2017. Sowietsko-polskije otnoszenija w 1918-1945 gg., t. 2, Moskwa 2017. Sowietskoje rukowodstwo. Pierepiska 1928-1941, Moskwa 1999. Stanisław Patek. Raporty i korespondencja z Moskwy (1926-1932), red. Μ. Gmurczyk-Wrońska, Warszawa 2013. Ustawa zasadnicza Państwa Miasto Watykan oraz inne akty ustrojowe, red. F. Longchamps de Bérier, Μ. Zubik, Warszawa 2008. 496
BIBLIOGRAFIA Zbiór najważniejszych dokumentów do powstania państwa polskiego, red. K. Kumaniecki, Warszawa-Kraków 1920. Źródła do historii powszechnej okresu międzywojennego, t. 2,1927-1934, red. S. Sierpowski, Poznań 1992. Prasa „Dziennik Bydgoski” 1927 „Epoka” 1927 „Gazeta Warszawska Poranna” 1926 „Ilustrowana Republika” 1927 „Izwestija” 1927 „Kurjer Polski” 1926 „Przegląd Polityczny” 1926 „Robotnik” 1927 „Wiadomości Komisariatu” 1917 Opracowania Askenazy Sz., Gdańsk i Polska, Warszawa 1919. Błąd majowy, sytuacja i zadania partii, „Nowy Przegląd”, 1926, s. 485-487. Brzeziński A.M., Dyplomacja polska wobec sowieckich inicjatyw rozbrojeniowych w okresie międzywojennym, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, 1996, nr 5, s. 91-103. Bucharin N., Partija i oppozicyonnyj błok, Moskwa, Leningrad 1926. Gmurczyk-Wrońska Μ., Stanisław Patek w dyplomacji i polityce (1914-1939), Warszawa 2013. Gmurczyk-Wrońska Μ., Wstęp, w: Stanisław Patek. Raporty i korespondencja z Moskwy (1926-1932), red. Μ. Gmurczyk-Wrońska, Warszawa 2013. Hass L., Aktywność polityczna i organizacyjna klasy robotniczej Drugiej Rzeczypospolitej, „Dzieje Najnowsze”, 1963, t. XV, nr 1-2, s. 20-44. Jēkabsons Ē., Wydawnictwa i prasa polska na Łotwie w latach 1918-1940, „Białostocczyzna”, 2000, nr 3-4, s. 79-88. Kaliszuk Μ., Rokowania węglowe polsko-brytyjskie, „Przegląd Historyczny”, 1977, t. 68, nr 4, s. 683-698. Kien O., Moskwa i pakt o nienapadienii z Polszej (1930-1932 gg.), Sankt -Petersburg 2003. Kien O.N., Rupasow A.I., Zapadnoje prigraniczje. Politbiuro CK WKP(b) i otnoszenija SSSR s zapadnymi
sąsiednimi gosudarstwami, 1928-1934 gg., Moskwa 2014. Komat Μ., Stanisław Patek i początki jego misji w Moskwie w r. 1927 (w świetle nowych dokumentów), „Zeszyty Historyczne”, 2007, nr 160. 497
BIBLIOGRAFIA Kutrzeba S., Polskie prawo polityczne według traktatów, cz. 1, Traktaty, suwerenność, terytorjum, ludność, ograniczenia (mniejszości, wolności handlowe), Kraków 1923. Lechoń J., U marszałka Piłsudskiego w Sulejówku, „Wiadomości Literackie”, 1924, nr 40-42. Małaszkin S., Łuna s prawoj storony iii nieobyknowiennaja liubow’, Moskwa 1927. Materski W., Na widecie. II Rzeczpospolita wobec Sowietów 1918-1943, Warszawa 2005. Naszy zapadnyje sosiedi. Wojennyj politiko-ekonomiczeskij sprawocznik, red. W. Kolesinskij, Leningrad 1930. Polska-Rosja. XX wiek. Materiały do nauczania historii, red. serii Μ. Filipowicz, A. Czubarjan, red. tomu R. Wnuk, L. Gorizontow, Lublin 2020. Rossija-Polsza. XX wiek. Posobije dla uczitielej istorii, red. serii A. Czubarjan, Μ. Filipowicz, red. tomu L. Gorizontow, R. Wnuk, Lublin 2020. Róziewicz J., Zasztowt L., Polskie Kolegium Uniwersyteckie w Kijowie, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, 1991, t. 34, s. 93-123. Rudnicki S., Nieznany dokument w sprawie Sylwestra Wojewódzkiego, „Przegląd Historyczny”, 1976, nr 67/1, s. 71-84. Rupasow A.I., Cziskow A.N., Sowietsko-finłandskaja granica. 1918-1939, Sankt-Petersburg 2000. Shore Μ., Kawior i popiół. Życie i śmierć pokolenia oczarowanych i rozczarowanych marksizmem, tłum. Μ. Szuster, Warszawa 2008. Sierpowski S., Kontakty Polski i ZSRR w Lidze Narodów, w: Między historią polityczną a historią społeczną. Księga jubileuszowa ofiarowana prof. Andrzejowi Skrzypkowi w siedemdziesięciolecie urodzin, red. J. Gołota, Pułtusk etc. 2014, s. 181-201. Sierpowski S., Piłsudski w Genewie. Dyplomatyczne spory o Wilno
w roku 1927, Poznań 1990. Stroński H., Marchlewszczyzna. Rzecz o polskim regionie narodowościowym na Ukrainie w latach 1925-1935, „Echa Przeszłości”, 2017, XVIII, s. 249-280. Waganian W, O nacyonalnoj kulturie, Moskwa 1927. Wandycz P., Borzęcki J., Rozmowy Piłsudskiego z Wojkowem. Fragmenty raportów, „Zeszyty Historyczne”, 2004, nr 149,10-22. Włodarczyk T., Konkordaty. Zarys historii ze szczególnym uwzględnieniem XX wieku. Warszawa 1986, s. 546-553. Wołkonowski J., Niektóre polityczno-prawne aspekty pokojowej umowy między Litwą i Rosją z 12 lipea 1920 r„ „Miscellanea Historico-Iuridica”, 2015, nr 14, s. 327-338. Wołos Μ., Francja-ZSRR. Stosunki polityczne w latach 1924-1932, Toruń 2004. Wołos Μ., O Piłsudskim, Dmowskim i zamachu majowym. Dyplomacja sowiecka wobec Polski w okresie kryzysu politycznego 1925-1926, Kraków 2013. Zinowjew G.E., Leninizm: wwiedienije i izuczenije leninizma, Leningrad 1925. 498
INDEKS OSÓB Indeks zawiera podstawowe dane biograficzne uwzględnionych w tomie postaci: nazwiska, pełne imiona i patronimiki, daty życia oraz najważniejsze funkcje pełnione w latach 1926-1932. Aleksandrowski (Aleksandrowski) Siergiej Siergiejewicz (1889-1945) rosyjski rewolucjonista, sowiecki działacz, Adamowicz dyplomata, kierownik Wydziału Krajów Polak skazany na śmierć w ZSRR w 1929 Europy Środkowej KLSZ ZSRR (1924-1925), 1179 przedstawiciel pełnomocny w Kownie (1925Adamowicz Iosif Aleksandrowicz (1896-1937) 1927), ambasador w Helsinkach (1927-1929), białoruski sowiecki polityk i działacz, prezes pełnomocnik KLSZ przy Radzie Komisarzy Rady Komisarzy Ludowych BSRR (1924Ludowych USRR I 53, 90, 95, 100, 138, 1927) 1258 148 II 82-84, 89, 142, 182, 191, 209 Adamski Łukasz (ur. 1981) Aleksiej I (Siergiej Władimirowicz Simańskij, polski historyk i politolog, od 1877-1970) 2016 wicedyrektor Centrum Dialogu im. rosyjski duchowny, arcybiskup chutyński Juliusza Mieroszewskiego w Warszawie (1926-1932), od 1932 metropolita staroruski, IX, XXXI zwierzchnik Rosyjskiego Kościoła Prawo Agafangieł Jarosławski (Aleksadnr Ławriensławnego (1945-1970) 1470 tiewicz Prieobrażenskij, 1854-1928) Aleksiejew rosyjski duchowny prawosławny, w 1922 na duchowny greckokatolicki II 52 maszczony przez Tichona na jednego ze Altberg (Laskowski) Lucjan (1886-1967) swoich następców patriarchów 1464-466 polski prawnik, ekspert podczas rokowań Aksakow Paweł Aleksandrowicz (zm. 1962) pokojowych w Mińsku i Rydze I 350 rotmistrz w armii Bułak-Bałachowicza Aleksandrowski, zob. Aleksandrowski Siergiej 1421
Siergiejewicz Akułow (Jan) Iwan Aleksiejewicz (1888-1937) Amanullah Chan (1892-1960) rosyjski rewolucjonista i socjaldemokrata, król Afganistanu (do 1926 emir) II62 sowiecki działacz i funkcjonariusz bez Amoudru Maurice Jean-Baptiste (1878-1961) pieczeństwa, wiceprzewodniczący OGPU francuski duchowny rzymskokatolicki (1931-1932), sekretarz CKW ZSRR II277 w ZSRR, administrator kościołów w Lenin Albat, zob. Albats Hermanis gradzie, często zastępujący polskich repre Albats Hermanis (1879-1942) sjonowanych duchownych II 378 łotewski prawnik, sekretarz generalny Mini Anatol (Andriej Grigorjewicz Hrysiuk, sterstwa Spraw Zagranicznych, p.o. minister 1880-1938) spraw zagranicznych (1925-1926) I 30 rosyjski duchowny prawosławny, arcybiskup Aleksander (Aleksander Paulus, 1872-1953) samarski (1922-1928) i odeski (1928-1935) estoński duchowny prawosławny, metropoli 1470 ta talliński i całej Estonii (1920-1940) I 472 Ancipo-Czikunskij, zob. Ancypo-Czikunskij Lew Władimirowicz 499
INDEKS OSÓB Anckarsvärd Per Gustaf August Cossva (1865-1953) szwedzki dyplomata, poseł w Warszawie (1920-1931) 1403 Ancypo-Czikunskij Lew Władimirowicz (1898-1938) sowiecki dyplomata, inżynier, wojskowy, attaché morski w Ankarze (1928-1930), a na stępnie w Rzymie (1931-1932) II 192, 193 Andruszewicz Franciszek (1880-1938) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, proboszcz w Fastowie (1920-1929), kilka krotnie aresztowany, skazany w 1930 na 5 lat łagru, w ramach wymiany więźniów z ZSRR w 1932 trafił do Polski II 90 Aniczkin sowiecki wojskowy, naczelnik morskich sił w Leningradzie, b. redaktor czasopisma „Moriak” II 9 Ansari Ali Gholi Khan (1875-1938) perski polityk, minister spraw zagranicznych (1915, 1918-1926), poseł w Piotrogrodzie (1915-1917) i Londynie (1928-1930) 1371 Antaszek Polka mieszkająca w Kijowie w 1929 II 143 Antipow Nikołaj Kiriłłowicz (1894-1938) sowiecki polityk, komisarz ludowy poczty i telegrafu (1928-1931), wicepremier (1935-1937) 1146 Antonin (Aleksandr Andriejewicz Granowski, 1865-1927) rosyjski duchowny prawosławny, biskup władykaukaski (1913-1917), przewodniczący Świętego Synodu Żywej Cerkwi (1922-1923), metropolita moskiewski (1922-1923), prawosławna cerkiew uznała go w 1923 za heretyka 1472 Antonow-Owsiejenko Władimir Aleksandro wicz (1871-1938) sowiecki dyplomata, polityk, dziennikarz i literat, przedstawiciel pełnomocny w War szawie (1930-1934) II 134, 146, 151, 154, 160, 163, 164,169, 170, 187, 218, 221, 225, 228, 240-243, 299, 300, 304, 325, 335, 336, 344, 403,448 Antonowicz Zygmunt, zob. Nowiński Tadeusz Anvelt Jaan (1884-1938) estoński
działacz komunistyczny, w 1924 próbował doprowadzić do przewrotu w Tallinnie, komendant Wojskowo-Lotniczej Akademii im. N.J. Żukowskiego (1926-1929) 128 500 Apanaszewicz funkcjonariusz OGPU, naczelnik sekretne go oddziału szyfrów przy Izbie Handlowej w Berlinie II65 Arałow Siemion Iwanowicz (1880-1969) sowiecki dyplomata, współzałożyciel i oficer wywiadu Armii Czerwonej, przedstawiciel pełnomocny RFSRR w Kownie (1921-1922), Ankarze (1922-1923) i Rydze (1923-1925), członek Kolegium KLSZ (1925-1927) i Ko misariatu Ludowego Finansów (1932-1937) 167, 90, 100, 132, 138, 195, 197, 204, 299, 300 Arciszewski Mirosław (1892-1963) polski dyplomata, sekretarz ambasady w Paryżu (1925-1928), poseł nadzwyczaj ny i minister pełnomocny w Bukareszcie (1932-1938) I 289, 378 II435 Arens Iwan Lwowicz (właśc. Izaak Alter, 1889-1938) sowiecki dyplomata i polityk polskiego pochodzenia, radca pełnomocnego przedsta wicielstwa ZSRR we Francji, gdzie kierował biurem prasowym, nieoficjalnie także przed stawiciel Kominterņu we Francji (1927-1932) II 237, 238, 265 Argetoianu Constantin (1871-1955) rumuński polityk, prawnik i lekarz, minister spraw wewnętrznych i finansów (1931-1932), premier Rumuni (1939) II452 Arkadjew Michaił Pawłowicz (1896-1937) sowiecki dyplomata, I sekretarz przedsta wicielstwa pełnomocnego w Warszawie (1925-1928) I 51, 70, 230,403,408,459 Arosiew Aleksander Jakowlewicz (1890-1938) rosyjski rewolucjonista, sowiecki dyplomata, pisarz, do 1927 współpracownik WCzK, pracownik dyplomatyczny we Francji, Szwecji i Czechosłowacji (1929-1933), poseł w Kownie (1926-1927) 194 Arsenjusz
(Awksentij Grigorjewicz Stadnicki, 1862-1936) rosyjski duchowny prawosławny, metropo lita nowogrodzki (1910-1933), członek Tym czasowego Patriarszego Świętego Synodu w 1927 1465,469,472 Askenazy Szymon (1865-1935) polski historyk, twórca lwowskiej szkoły hi storycznej, sympatyzujący ze zwolennikami polityki Piłsudskiego I 212, 289, 506 Attalico, zob. Attolico Bernardo
INDEKS OSÓB Attolico Bernardo (1880-1942) wioski dyplomata, ambasador w Moskwie (1930-1935) 11255,300 Auksztolis Jonas (1885-1949) litewski dyplomata, poseł w Rydze (19231927), Tallinnie (1923-1930) i Helsinkach (1929-1934) 134 Babiński Mieczysław (1891-1961) polski dyplomata, kierownik konsulatu w Kijowie (1926-1930) i Dyneburgu (19301935) I 275, 394, 414, 439,445, 555 II 57, 58, 79,141-145 Baczę Sakao, zob. Habibullah Kalakani Baczyński Wołodymyr Mykołajowicz (1880-1927) ukraiński adwokat, polityk, członek UNDO (1925-1926), stronnik porozumienia z Polską 1247,248 Baczyński, zob. Baczyński Wołodymyr Mykołajowicz Bagalej Dmitrij Iwanowicz (1857-1932) rosyjski i ukraiński sowiecki historyk, rektor Charkowskiego Uniwersytetu (1906-1911), współtwórca UAN 1536 Bagiński współpracownik polskiego konsulatu II141 Bagiński Walery (1893-1925) polski żołnierz, komunista, oskarżony o zamachy terrorystyczne i skazany na karę śmierci (1923), zamordowany przez konwojenta w drodze na wymianę więźniów z ZSRR 117,141 Balicki/Balickij, zob. Batycki Wsewolod Appołonowicz Balicki Anton Wasiljewicz (1891-1937) białoruski sowiecki działacz, komisarz ludo wy oświaty BSRR (1926-1929), w 1930 ska zany na 10 lat więzienia za przynależność do Związku Wyzwolenia Białorusi I 252, 253 Baltrušaitis Jurgis (1873-1944) litewski poeta, pisarz, dyplomata, chargé d’affaires i ambasador w Moskwie (19201939) 1 290 Baltruszajtis, zob. Baltrušaitis Jurgis Balabanow sowiecki wojskowy, pracownik kierownictwa wywiadu I 548 Balachowicz, zob. Bułak-Bałachowicz Stanisław Balanow zastępca komendanta obozu w Usolju
(1929-1930) II458 Balujew Piotr Semionowicz (1857-1923) rosyjski i sowiecki wojskowy, generał, pod czas I wojny światowej naczelny dowódca frontu południowo-zachodniego (1917), w 1918 wstąpił do Armii Czerwonej I 542 Bałycki Wsewołod Appołonowicz (1892-1937) ukraiński sowiecki polityk, funkcjonariusz służb specjalnych, przedstawiciel pełno mocny OGPU w USRR (1924-1931), ludowy komisarz służb wewnętrznych USRR (19241930, 1934-1937) II46, 81, 85, 86, 277 Banndorf niemiecki dyplomata, konsul generalny w Tyflisie I 582 Baranow Boris Iwanowicz (ur. 1892) sowiecki wojskowy, pracownik kierownictwa wywiadu w dyspozycji I zastępcy komisarza ludowego spraw wojskowych i marynarki wojennej (1929-1930), pomocnik naczelni ka IV Oddziału tego resortu (1930-1931), zastępca naczelnika sektora attachés wojskowych przy przewodniczącym Rady Wojskowo-Rewolucyjnej ZSRR (1931-1933) 1548 Baranowski Władimir Lwowicz (1881-1931) sowiecki wojskowy, generał major, wykła dowca moskiewskich uczelni wojskowych II 270 Bartel Kazimierz (1882-1941) polski polityk i uczony, profesor Politech niki Lwowskiej, poseł na Sejm (1922-1929), pięciokrotny premier (1926, 1928-1930), minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego (1926-1927) 1 17, 67, 70, 77, 78, 88, 144, 186 Bauman Karl Janowicz (1892-1937) łotewski sowiecki polityk, sekretarz КС WKP(b) (1929-1932), członek biura organi zacyjnego КС WKP(b) (1928-1932) II 16 Beck Józef (1894-1944) polski wojskowy i dyplomata, szef gabinetu ministra spraw wojskowych (1926-1930), wi ceminister spraw zagranicznych (1930-1932), minister spraw zagranicznych
(1932-1939) I 539 II 218, 225, 226, 396 501
INDEKS OSÓB Behrens niemiecki urzędnik, dyrektor ministerialny w 1928 1564 Bek, zob. Beck Józef Berens Jewgienij Andriejewicz (1876-1928) rosyjski i sowiecki oficer floty, dowódca floty ZSRR (1919-1920), attache w Londynie (1924) i Paryżu (1925) I 479,480 Berggrem szwedzki wojskowy, major, attaché wojskowy w Moskwie I 546 Berthelot Philippe Joseph-Louis (1866-1934) francuski polityk, sekretarz generalny MSZ (w randze ambasadora), wiceminister, bliski współpracownik A. Brianda I 88, 524 II 370,404,419,420 Białohołowy, zob. Biełohoiowy Józef Bielenkij Mark Natanowicz (1890-1938) sowiecki działacz gospodarczy, przewodni czący Chlebocentru (1922-1930), zastępca komisarza ludowego zaopatrzenia (19311934) II 276 Biełohoiowy Józef (1883-1928) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, kilkakrotnie aresztowany i skazany za szpie gowanie na rzecz Polski, w 1927 wywieziony do łagru na Sołowkach II377 Biergawinow Siergiej Adamowicz (1889-1937) sowiecki polityk i wojskowy, I sekretarz Północnego Krajowego Komitetu WKP(b) (1929-1931) i Dalekowschodniego Komitetu Krajowego WKP(b) (1931-1933), członek prezydium WSHCh (1931-1936) II 277 Biernacki Stefan vel Stefan Bilski (1893-1934) polski działacz komunistyczny, publicysta i tłumacz, doktor filozofii, związany z KPP i NPCh, od 1927 przebywał w ZSRR, gdzie był m.in. dyrektorem Polskiego Instytutu Wychowania Społecznego II 251 Bierzin Jan Karłowicz (1889-1937) łotewski i sowiecki wojskowy, szef sowiec kiego wywiadu wojskowego (1924-1935, 1937) 1459 Biesiedowski Grigorij Zinowjewicz (18961951) sowiecki dyplomata, pisarz, publicysta, radca
poselstwa w Tokio (1926) i Paryżu (1926-1929), od 1929 emigrant, redaktor czasopisma „Borba” (1929-1932) I 247 Birk Ado (1883-1942) estoński dyplomata, poseł w Moskwie (1923-1926) 1264 502 Birkenhed, zob. Smith Frederick Edwin Birth Gustaw (1877-1934) niemiecki duchowny protestancki, pastor ewangelicko-luterański pracujący w USRR, w 1934 skazany na 10 lat łagru II 89 Blucher, zob. Blücher Wasilij Konstantinowicz Blücher Wasilij Konstantinowicz (1889-1938) sowiecki wyższy dowódca, marszałek (1935) II 77, 203, 264 Blum von niemiecki generał, członek organizacji Stahl helm 1551 Błakitnyj Wasyl (właśc. Wasilij Michajłowicz Ełłańskij, 1894-1925) ukraiński sowiecki poeta i pisarz, działacz społeczny 1423 Błociszewski Józef Kazimierz (1867-1927) polski naukowiec, dyplomata, prawnik, pu blicysta, radca prawny ambasady w Paryżu 1505 Bobińska Helena (1887-1968) polska i sowiecka pisarka oraz publicystka, tłumaczka, rewolucjonistka II 246 Bobiński Stanisław (1892-1937) działacz komunistyczny, rektor Uralskiego Uniwersytetu w Jekaterynburgu (1922-1924), działacz KPP i Kominterņu 1543 Bobrowski Czesław (1904-1996) polski ekonomista, prawnik i dyplomata, urzędnik Departamentu Ekonomicznego Ministerstwa Przemysłu i Handlu (19271929), dyrektor Sowpoltorgu w Moskwie (1931-1932) 1570,571 Bogomolec Aleksandr Aleksandrowicz (1881-1946) rosyjski i sowiecki naukowiec, lekarz, patofizjolog, prezes WUAN (1930-1932) II 57 Bogomolow Dmitrij Wasiljewicz (1890-1938) sowiecki dyplomata, I sekretarz przed stawicielstwa pełnomocnego w Wiedniu (1923-1924) i Londynie (1924-1927), przedstawiciel
pełnomocny w Warszawie (1927-1929) 1419, 422,436, 437, 443, 459. 461,462,490-493,496, 526 II42, 84 Bogowoj Wasilij Grigorjewicz (1893-1937) sowiecki działacz partyjny i rewolucyjny, funkcjonariusz służb specjalnych, zastępca attaché wojskowego i attaché wojskowy w Polsce (1928-1931) II 269,326,328-330,332 Boncz-Brujewicz Władimir Dmitrijewicz (1873-1955) rosyjski i sowiecki komunista, polityk,
INDEKS OSÓB historyk, pisarz, publicysta, sekretarz Lenina 1505 Boniecki Zygmunt polski pogranicznik, b. kapral 10. batalionu KOP, w 1929 trafił do sowieckiego łagru II457-459 Borkosiewicz, zob. Borkusiewicz Sigizmund Josifowicz Borkusiewicz Sigizmund Josifowicz (zm. 1930) sowiecki urzędnik, komisarz ludowy opieki zdrowotnej BSRR (1921), chargé d'affa ires w Rydze (1926), pracownik odeskiego oddziału KLSZ (1928-1929), kierownik I Zachodniego Wydziału KLSZ (1930) II 52, 54,170 Borys (właśc. Boris Andriewjewicz Rukin) rosyjski duchowny prawosławny, arcybiskup możajski (1923-1931), jeden z liderów grigoriewców 1465,472 Borzęcki Jerzy (ur. 1956) polsko-kanadyjski historyk IXVII, XXX Bourguignon d’Herbigny Michel-Joseph (1880-1957) francuski duchowny rzymskokatolicki, rektor Papieskiego Instytutu Wschodniego w Rzymie i przewodniczący Komisji „Pro Russia”, biskup, wysłannik Watykanu do ZSRR, gdzie miał odbudować hierarchię kościelną I XXIII II 107-109,115,142, 143, 201, 377,456 Bracławski-Hermann Jan (1895-1966) polski wojskowy, pracownik Oddziału II Sztabu Generalnego WP (1925-1928), pomocnik attaché wojskowego w Moskwie (1930-1932) 11 162,208 Brand, zob. Lauer Henryk Brandt Charles Christopher (ur. 1880) amerykański przedsiębiorca II 59 Briand Aristide (1862-1932) francuski mąż stanu, premier (1909-1911, 1913,1915-1917, 1921-1922, 1925-1926, 1929) i minister spraw zagranicznych (19151917,1921-1922, 1925-1932) IXX, 370, 436, 540, 544, 576, 584, 585, 590 II109 Briuchanow Nikołaj Pawłowicz (1878-1938) sowiecki działacz i polityk, komisarz ludowy finansów (1926-1930), kandydat na
członka КС WKP(b) (1927-1934) II 46,95, 96, 197 Brockdorff-Rantzau Ulrich von (1869-1928) niemiecki polityk i dyplomata, hrabia, minister spraw zagranicznych Republiki Weimarskiej (1919-1920), poseł w Moskwie (1922-1928) I 291, 359 II61 Brokdorf-Rantzau, zob. Brockdorff-Rantzau Ulrich von Bronn Saul Grigorjewicz (właśc. Szoil Gerszkowicz, 1887-1937) sowiecki działacz gospodarczy, prezes nowo jorskiego Amtorgu i londyńskiego Arcosu 1557 Browkowicz Faddiej Aleksiejewicz (18941940) sowiecki dyplomata i urzędnik konsularny, radca przedstawicielstwa pełnomocnego w Warszawie (1931-1932) II 345 Brüning Heinrich (1885-1970) niemiecki prawnik, polityk, historyk, kanc lerz (1930-1932) i minister spraw zagranicz nych (1931-1932) II451 Bruski Jan Jacek (ur. 1969) polski historyk IX, XIV, XXIV, XXXI Bryl Jan (1885-1945) polski polityk, ludowiec, poseł na Sejm (1919-1928) I 126 Brzeziński Andrzej Maciej (ur. 1947) polski historyk II 180 Bubnow Andriej Siergiejewicz (1883-1937) rosyjski sowiecki polityk, sekretarz КС RKP(b) (1925), komisarz ludowy oświaty (1929-1937) 1367 II103 Bucenko Afanasij Iwanowicz (1889-1965) sowiecki polityk i społecznik, sekretarz WUCIK (1923-1929), w latach trzydziestych oskarżony o przynależność do nacjonali styczne-faszystowskich organizacji ukraiń skich I 255, 256, 535, 566, 567 Bucharin Nikołaj Iwanowicz (1888-1938) sowiecki działacz partyjny, członek КС RKP(b)/WKP(b) (1917-1937), członek Biura Politycznego КС WKP(b) (1924-1929), redaktor dziennika „Prawda” (1918-1929) 1 100, 101, 262, 367, 482, 485, 543 II 14-17, 46,47,102, 197, 203, 214 Bucharyn, zob.
Bucharin Nikołaj Iwanowicz Budienny, zob. Budionny Siemion Michajłowicz Budionny Siemion Michajłowicz (1883-1973) rosyjski i sowiecki dowódca, kawalerzysta, dowódca 1. Armii Konnej (1919-1923), od 1935 marszałek ZSRR I 367, 542 II 10, 56, 70, 98 503
INDEKS OSÓB Budkiewicz Konstanty Romuald (1867-1923) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, profesor tajnego seminarium duchowne go w Piotrogrodzie (1922-1923), sądzony podczas pokazowego procesu duchownych katolickich w Moskwie, skazany na karę śmierci i stracony II 101 Budnicki współpracownik polskiego konsulatu w Ki jowie II 142 Budziński Franciszek (1891-1937) polski ksiądz rzymskokatolicki, pracował na parafii w Żytomierzu, Briańsku i Orle, w 1933 skazany za działalność na rzecz POW 1131 Budziszewski polski wojskowy zesłany do łagru w Usolju, porucznik II457 Bujwan F. ukraiński sowiecki działacz polskiego pochodzenia, przewodniczący Wszechukraińskiego Centralnego Społecznego Komitetu Organizacyjnego dla wyłonienia delegatów na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w Warszawie II 55, 56 Bułak-Bałachowicz Stanisław (1883-1940) rosyjski, polski i białoruski wojskowy, oficer armii carskiej, dowódca białych formacji na terenie Estonii (1919-1920), następnie sprzymierzonego oddziału WP (od września 1920 pod nazwą Rosyjska Ludowa Armia Ochotnicza), mimo zawarcia przez Polskę rozejmu kontynuował walkę z bolszewikami I 145, 174,406 Bunchanow, zob. Briuchanow Nikołaj Pawłowicz Burzyński Stanisław (1892-1937) polski polityk, komunista, członek KPP, poseł na Sejm (1930-1932) II 252 Butkiewicz, zob. Budkiewicz Konstanty Romuald Butler Janusz polski urzędnik, radca ministerialny, kierownik referatu komunikacji w Minister stwie Przemysłu i Handlu I 570, 571 c Cankow Aleksandyr (Cołow, 1879-1959) bułgarski polityk, ekonomista, profesor, premier profaszystowskiego rządu Bułgarii 504
(1923-1926), minister wojny (1923) i oświaty narodowej (1923-1926) 1 121 Cekow bułgarski kolonista z okolic Melitopola, w 1929 aresztowany i osadzony w charkow skim areszcie II86 Celeks, zob. Cielēns Fēlikss Cerruti żona V. Cerruti I 392 Cerruti Vittorio (1881-1961) włoski dyplomata, ambasador w Moskwie (1927-1930), Brazylii (1930-1932) i Niem czech (1932-1935) 1392II25, 26, 376 Chabibulla, zob. Habibullah Kalakani Chaciński Józef (1889-1954) polski polityk, adwokat, prezes Stronnic twa Pracy (1920-1922, 1927-1928), poseł na Sejm, członek Rady Jedności Narodowej I 186 Chamberlain Austen (Joseph Austen, 1863-1937) brytyjski polityk i dyplomata, jeden z przywódcówPartii Konserwatywnej, minister spraw zagranicznych (1924-1929), laureat Pokojowej Nagrody Nobla (1925) I 251, 293, 436, 476 Chamberlen, zob. Chamberlain Austen Chamska Karolina Polka zamieszkała w ZSRR, delegatka na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w War szawie II 56 Charpy Charles (1869-1941) francuski wojskowy, generał dywizji, szef francuskiej misji wojskowej w Polsce (1926-1928) 175 Charwat Franciszek (1881-1943) polski dyplomata, ekspert w kwestiach państw bałtyckich, generalny konsul w Ry dze (1923-1924), chargé d’affaires (1924), a następnie poseł nadzwyczajny i minister pełnomocny w Tallinnie (1926-1928) oraz Finlandii (1928-1936) I 197 II 141 Chinczuk Lew Michajłowicz (1868-1939) sowiecki działacz partyjny, dyplomata, am basador ZSRR w Berlinie (1930-1934) II 170, 451 Chintschuk, zob. Chinczuk Lew Michajłowicz Chłapowski Alfred (1874-1940) polski ekonomista, polityk i dyplomata, poseł na Sejm
(1922-1924), następnie amba sador w Paryżu (1924-1936) II453
INDEKS OSÓB Chmielowski Chwylowy/Chwylowyj Mykoła (właśc. Hryhopolski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR rowycz Filipow, 1893-1933) II 378 ukraiński poeta, przedstawiciel rozstrzelane Chodijew go odrodzenia, jeden z założycieli i liderów członek WUCIK 1566 WAPLITE 1423,462,473 Chołodnyj Nikołaj Grigorjewicz (1882-1953) Chwytowy, zob. Chwylowy Mykoła sowiecki biolog, od 1920 pracownik UAN Ciechomska Zofia I 536, 567II 57 sekretarka w Ministerstwie Przemysłu Chołowacz Feliks (1886-1972) i Handlu 1570,572 polski działacz ludowy, poseł na Sejm Cielēns Fēlikss (1888-1964) (1922-1927), aresztowany i przetrzymywa łotewski polityk i dyplomata, współtwórca ny w więzieniu pod zarzutem działalności konstytucji Łotwy, minister spraw zagra antypaństwowej (1927-1928) I 259 nicznych Łotwy (1926-1928) I 250, 358 Chômiez Paweł (Siemionowicz, 1893-1942) Cieplak Jan (1857-1926) polski i białoruski ksiądz rzymskokatolicki polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, pracujący w Leningradzie, w 1926 skazany arcybiskup, sufragan mohylewski (1908), na 10 lat łagru na Sołowkach, w którym kon arcybiskup tytularny Ochrydy (od 1919), re tynuował działalność duszpasterską 1365 presjonowany przez bolszewików, wydalony Chomutow Aleksandr Dmitrijewicz (1886w 1924, metropolita wileński (1925-1926) 1938) II 101 rosyjski wojskowy, agent sowieckiego wy Cieślak Tadeusz (1917-1985) wiadu, od 1921 w Berlinie II 471 polski historyk IXXX Chromecki Tadeusz (1904-1957) Clayton Smilius (1884-1967) polski dyplomata i prawnik, attaché posel brytyjski podpułkownik, attaché wojskowy stwa w Moskwie (1929-1931),
sekretarz am w Warszawie (1923-1927) 175 basady w Rzymie (1933-1938) II247, 268 Clemenceau Georges (1841-1929) Chronin Wasyli Nikiforowicz (1889-1938) francuski polityk, wielokrotny deputowany sowiecki działacz, zastępca komisarza i minister, premier Republiki Francuskiej ludowego zaopatrzenia (od 1931), członek (1906-1909,1917-1920) I 313 WKP(b) II 276 Colban Eric Andreas (1876-1956) Chrzanowski Wiesław (1880-1940) norweski dyplomata, dyrektor sekcji Komisji polski inżynier, naukowiec, działacz Administracyjnej przy Lidze Narodów gospodarczy, minister przemysłu i handlu 1129 (1920), rektor Politechniki Warszawskiej Conradi Maurice (Moris Morisowicz Konradi, (1932-1933) 1343,350 1896-1946) Chrzczonowicz Władysław (Lansberg) rosyjski oficer, emigrant, zabójca Wacława polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, Worowskiego (1923) I 381 proboszcz parafii św. Barbary w Witebsku, Conty, zob. Conty François Adrien Alexandre dokonał publicznej apostazji (1924) II 110 Conty François Adrien Alexandre (ur. 1903) Chszczonowicz, zob. Chrzczonowicz francuski dyplomata, sekretarz ambasady Władysław w Moskwie, w 1931 czasowo zastępujący Churchill Winston Leonard Spencer ambasadora II 253 (1874-1965) Cyncynat Lucjusz Kwincjusz (515-439 p.n.e.) brytyjski polityk i mąż stanu, dwukrotny konsul i patrycjusz rzymski, dwukrotny premier (1940-1945, 1951-1955), kanclerz dyktator 1119 skarbu (1924-1929) II 226 Cyryl Kazański (Konstantin Iłarionowicz Chwyla Andriej Ananjewicz (właśc. ChylaSmirnow, 1863-1937) -Olinter, 1898-1938) rosyjski duchowny, nie uległ groźbom i pro ukraiński sowiecki działacz
komunistyczny, pozycjom współpracy z GPU, męczennik pisarz, kierownik wydziału agitacji USRR Cerkwi prawosławnej I 464, 465, 521 (1929) 1462,463,476 505
INDEKS OSÓB Czang-Kai-Szek, zob. Czang Kaj-szek Czang Kaj-szek (właśc. Jiang Jieshi, 18871975) chiński polityk, przewodniczący Kuomintangu, przywódca Rządu Narodowego (1928-1931, 1943-1948), od 1928 generalissi mus, od 1948 prezydent Republiki Chińskiej I 243, 369 Czang-Tso-Lin, zob. Zhang Zuolin Czcheidze Nikola (1864-1926) gruziński polityk i działacz społeczny, członek SDPRR, później partii mienszewików, poseł rosyjskiej Dumy (1907-1917), przewodniczący Sejmu Zakaukaskiego i prezydent Zgromadzenia Ustawodawczego Gruzji (1919-21), stał na czele rządu Demo kratycznej Republiki Gruzji na emigracji (1921-1926) I 163 Czechowicz Gabriel (1876-1938) polski prawnik i ekonomista, minister skar bu (1926-1929), w 1929 postawiony przed Trybunałem Stanu w związku z nielegalnym wykorzystywaniem nadwyżek budżetowych 188 Czechowskij Włodzimierz (Wolodymyr Czechiwski, 1876-1937) ukraiński polityk i działacz społeczny, czło nek, premier i minister spraw zagranicznych w rządzie URL (1918-1919), założyciel i dzia łacz Ukraińskiej Autokefalicznej Cerkwi Prawosławnej, aresztowany w 1929 i skazany na 10 lat więzienia II 69 Czeczerin, zob. Cziczerin Gieorgij Wasiljewicz Czerkies August Polak zamieszkały w ZSRR, aresztowany w Charkowie w 1929 za ukrywanie swojej narodowości II 86 Czernych Margarita Nikolajewna sowiecka historyczka I XXX Czernych Siergiej Aleksiejewicz (1892-1939) sowiecki dyplomata, działacz, przedstawiciel pełnomocny w Rydze (1925-1926) i Tehera nie (1935-1939), chargé d’affaires w Pekinie (1826-1927) I 53, 90, 95, 100, 138, 195, 247 Czerwenka Józef (1884-1940) porucznik
WP pełniący służbę w Sztabie Generalnym, od 1930 w stanie spoczynku 1282 Czerwiakou Alaksandr Ryhorawicz (18921937) białoruski sowiecki polityk, przewodniczący 506 Rady Komisarzy Ludowych BSRR (19201924), członek КС KP(b)B (1924-1937) I 257, 260 II41 Czerwiakow, zob. Czerwiakou Alaksandr Ryhorawicz Czeszejko-Sochacki Jerzy (1892-1933) polski polityk i publicysta socjalistyczny i komunistyczny, poseł na Sejm w 1928 1122 Cziczerin Gieorgij Wasiljewicz (1872-1936) sowiecki dyplomata, prawnik, komisarz ludowy spraw zagranicznych RFSRR/ZSRR (1918-1930) I XVIII, XXVI, 6, 27,49, 94, 98, 133, 136, 149, 171, 172, 188, 229, 238, 241, 250, 251, 268, 271, 299, 313, 319, 320, 342, 349, 356, 366, 370, 393, 395,409, 419,422, 429,431,435-437, 440,443, 447,448,455, 462, 478, 491-493, 497,499, 526-529, 544 II 23,46, 160,164, 193, 290, 298, 299, 303, 319, 341, 353, 386, 419, 423, 463 Cziczeryn, zob. Cziczerin Gieorgij Wasiljewicz Czistikow Andriej Nikołajewicz (ur. 1956) rosyjski historyk II449 Czubar Włas Jakowlewicz (1891-1939) ukraiński sowiecki polityk, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych USRR, komisarz ludowy finansów ZSRR (1937) I 249, 250, 532, 534, 535 II 41, 81, 83, 97, 182 Czubarjan Aleksandr Oganowicz (ur. 1931) sowiecki i rosyjski historyk IXXX Czuckajew Siergiej Jegorowicz (1876-1944) sowiecki polityk, dyplomata, członek Prezy dium CKW ZSRR (1929-1933) II 96 Czuczmarew Zacharij Iwanowicz (1881-1961) sowiecki naukowiec, profesor psycholo gii w Charkowie (1923-1929) i Moskwie (1929-1957) 1 536 Czyczeryn, zob. Cziczerin Gieorgij Wasiljewicz Czyż polski wojskowy skazany na 10
lat łagru w Usolju, podporucznik II457,458 D Danecki Władysław (1897-1938) polski polityk, członek KPP, poseł na Sejm (1930-1932) II 252 Daniszewski Karl Christianowicz (Karlis Jūlijs Daniševskis, 1884-1938) sowiecki działacz komunistyczny po chodzenia łotewskiego i polskiego,
INDEKS OSÓB wiceprzewodniczący rządu Łotewskiej SRR (1919), przewodniczący Wojskowego Trybu nału Rewolucyjnego RFSRR (1919-1920) II 212 Daszyński Ignacy (1886-1936) polski polityk socjalistyczny, premier Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej (1918), marszałek Sejmu (1928-1930) 144 Davila Karol (Carol Citta, 1888-1963) rumuński dyplomata, poseł w Warszawie (1926-1929) i Waszyngtonie (1929-1938) 1591, 592 Dawes Charles Gates (1865-1951) amerykański polityk i finansista, autor planu spłaty reparacji niemieckich (1924), wiceprezydent Stanów Zjednoczonych (1925-1929), laureat Pokojowej Nagrody Nobla 1117 Dąbal Tomasz Jan (1890-1937) polski polityk i działacz, komunista, poseł na Sejm (1919-1921), działacz KPRP, aresztowany za działalność antypaństwo wą, w 1923 w ramach wymiany więźniów wyjechał do ZSRR, działacz MOPR I 345, 424,425 Dąbrowski Jarosław (1836-1871) polski działacz niepodległościowy, uczestnik powstania styczniowego, generał i naczelny dowódca wojsk Komuny Paryskiej (1871) II 55 Dąbski Jan (1880-1931) polski polityk, działacz ruchu ludowego, po seł na Sejm (1919-1931), wiceminister spraw zagranicznych (1920-1921), wicemarszałek Sejmu (1928-1931) 144, 295, 393, 533, 534 Dejbich Bronisław polski pogranicznik, aresztowany przez Sowietów w 1929 i zesłany do łagru w Usolju II457,458 Dejean François Marie Robert (1871-1949) francuski dyplomata, ambasador w Moskwie (1931-1933) II 241 de La Boulaye, zob. Lefebvre de La Boulaye Andre Demkowski Piotr (I895-I93I) polski oficer, major WP, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, skazany na karę śmier ci za
szpiegowanie na rzecz ZSRR (1931) II329-332 Denikin Anton Iwanowicz (1872-1947) rosyjski polityk i wojskowy, generał, głównodowodzący Sił Zbrojnych Południa Rosji (1919-1920), od 1920 na emigracji IXV, 49, 542 Deterding Henri (1866-1939) holenderski finansista działający w branży petrochemicznej, finansował akcje wymie rzone przeciwko ruchowi komunistycznemu i ZSRR, ultraprawicowy antykomunista II 226 Dewey Charles S. (1880-1980) amerykański polityk i bankier, doradca finansowy rządu polskiego i członek Rady Banku Polskiego (1927-1930) I XXIII, 563, 564, 586 II 38, 40, 51-54, 59,146, 147 Dębski Sławomir (ur. 1971) polski historyk, dyrektor Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia w Warszawie (2011-2016) i Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych (2007-2010 i od 2016) IXI, XXXI d’Herbigny, zob. Bourguignon d’Herbigny Michel-Joseph Dimitriu-Dovlecel Constantin (1872-1945) rumuński prawnik i polityk, minister trans portu (1927-1928), długoletni poseł i senator 1560 Dinnik Oleksand Mikołajowicz (1876-1950) ukraiński sowiecki naukowiec, ekspert w dziedzinie mechaniki budowli, profesor, członek rzeczywisty WUAN (od 1929) i Aka demii Nauk ZSRR (od 1946) II 57 Dirksen Herbert von (1882-1955) niemiecki prawnik, dyplomata, chargé d’af faires w Warszawie (1920-1921), ambasador w Moskwie (1928-1933) II 87, 88, 195, 325, 448 Djonizy (właśc. Konstanty Nikołajewicz Waledyński) (1876-1960) rosyjski duchowny prawosławny, metropo lita warszawski i całej Polski, zwierzchnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawo sławnego (1923-1948) 1472 Djosow członek rewizyjnej obwodowej
komisji w Le ningradzie II10 Dmowski Roman (1864-1939) polski polityk, przywódca i ideolog Naro dowej Demokracji, prezes KNP (1917-1919), minister spraw zagranicznych (1923), prezes Wielkiej Rady OWP (1926-1934) 167 II 344, 345 507
INDEKS OSÓB Dobranicki Mieczysław Michajłowicz (1882-1937) sowiecki rewolucjonista i dyplomata, czło nek WKP(b) (1923-1935), kierownik Wy działu Państw Nadbałtyckich i Polski KLSZ (1927-1929), wykładowca uniwersytecki i dyrektor Państwowej Publicznej Biblioteki (obecnie Rosyjska Biblioteka Narodowa w Petersburgu) I 375,416,432,438,441, 444,449,462 II 54, 84, 85 Dobrowolski Karol polski ogrodnik zamieszkały w Płoskirowie, aresztowany w 1929 II 31 Doležal Franciszek (1880-1947) polski ekonomista, wiceminister przemy słu i handlu (1925-1936), przewodniczący Komitetu Ekonomicznego Ligi Narodów (1934-1936) 1351 Domski, zob. Stein-Domski Henryk Dowgalewski Walerian Sawieljewicz (18851934) sowiecki polityk i dyplomata, komisarz ludo wy poczt i telegrafów RSFRR, przedstawiciel pełnomocny w Sztokholmie (1924-1927), Tokio (1927) i Paryżu (1927-1934) II 125, 193,194, 209, 256,404, 419, 420,452 Dragomirow Abram Michajłowicz (18681955) rosyjski wojskowy, generał, dowódca kijowskiej grupy Armii Ochotniczej (1919), na emigracji w Jugosławii, Francji i Au strii, generał do specjalnych poruczeń przy przewodniczącym Rosyjskiego Związku Ogólnowojskowego (1931-1934) II 443 Dreszer Gustaw Konstanty (ps. Orlicz, 1889-1936) polski generał, uczestniczył w przewrocie majowym 140,42, 76 Drummond Jammes Eric (1876-1951) brytyjski dyplomata, sekretarz generalny Ligi Narodów (1920-1933) II 29 Dubanowicz Edward (1881-1943) polski polityk, prawnik, jeden z założycieli Narodowo-Chrześcijańskiego Stronnictwa Ludowego, poseł na Sejm (1919-1927), wy kładowca Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie 167
Dubowyj Iwan Naumowicz (1896-1938) sowiecki dowódca wojskowy, zastępca dowódcy Ukraińskiego Okręgu Wojskowego (1929-1934) 1176,77 508 Dułeb Ostap (ur. 1893) ukraiński sowiecki księgowy osadzony w więzieniu w 1929 II86 Dunin-Wąsowicz Bronisław (1898-1938) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, pracował w Michałówce i Makarowie w USRR (1922-1926), kilkakrotnie areszto wany i skazany pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Polski 1275 Dupont Charles Joseph (1863-1935) francuski dowódca wojskowy, szef Francu skiej Misji Wojskowej w Polsce (1921-1926) 175 Duranty Walter (1884-1957) amerykański dziennikarz, korespondent „New York Timesa” w Moskwie (1922-1936), autor bezkrytycznych wobec ZSRR reporta ży, m.in. negujących Wielki Głód na Ukrainie I 563, 564 Dybienko Pawieł Jefimowicz (1889-1938) rosyjski i sowiecki marynarz, szef zaopatrze nia Armii Czerwonej (1926-1928), dowódca Środkowoazjatyckiego Okręgu Wojskowego (1928-1933) 1367 Dymitr Tomski (właśc. Dmitrij Nikanorowicz Bielików, 1852-1932) rosyjski duchowny prawosławny, arcybiskup tomski (1922-1927), metropolita tomski i sy beryjski (w autokefalii grigoriewców) 1465 Dymitriu, zob. Dimitriu-Dovlecel Constantin Dynnik, zob. Dinnik Oleksand Mikołajowicz Dzierżybaszew sowiecki prawnik, przewodniczący sądu okręgowego w Leningradzie II 22 Dzierżykraj-Morawski Witold (1895-1944) polski oficer, kierownik referatu w Oddziale III Sztabu Generalnego WP (1928), attaché wojskowy w Berlinie (1928-1932) I 543 Dzierżyńska Zofia (1882-1968) polska, rosyjska i sowiecka działaczka ko munistyczna, żona F. Dzierżyńskiego I 424 Dzierżyński
Feliks Edmundowicz (1877-1926) polski i rosyjski rewolucjonista, organi zator i szef sowieckich służb specjalnych (1917-1926) 1246,345 Dzwonkowski Roman (1930-2020) polski duchowny rzymskokatolicki, socjolog, historyk IXXX
INDEKS OSÓB Eitingon Borys (1877-1932) rosyjski i polski przemysłowiec żydowskiego pochodzenia, założyciel firmy Włókiennicza Spółka Akcyjna N. Eitingon i S-ka, Łódź 1541 Eitingon Natan (1878-1959) rosyjski i polski przemysłowiec żydowskiego pochodzenia, założyciel firmy Włókiennicza Spółka Akcyjna N. Eitingon i S-ka, Łódź 1541 Ejdeman Robert Petrowicz (1895-1937) sowiecki działacz łotewskiego pochodzenia, komendant Akademii Wojskowej im. Mi chaiła Frunzego (1925-1932) II 197, 203 Eliawa Szalwa Zubarowicz (1883-1937) sowiecki rewolucjonista, polityk i dyplomata gruzińskiego pochodzenia, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych ZFSRR (1922), szef rządu Gruzji sowieckiej (1924-1929) 1367,411 II 35 Eljawa, zob. Eliawa Szalwa Zubarowicz Emelaus fiński oficer, attaché wojskowy w Moskwie 1547 Englicht Józef (1891-1954) polski wojskowy, piłsudczyk, zastępca szefa Oddziału II Sztabu Głównego WP, od 1929 podpułkownik II214, 246 Enukidze Awel Safronowicz (1877-1937) gruziński rewolucjonista, sowiecki polityk, sekretarz CKW ZSRR (1922-1935), członek CKW ZSRR (1924-1934) I 367 II97 Erenfeld działacz sowiecki II 169 Erich Rafael Waldemar (1879-1946) fiński polityk, prawnik, naukowiec i dy plomata, szef rządu fińskiego (1920-1921), ambasador w Sztokholmie (1928) i Rzymie (1936), reprezentował także Finlandię przy Lidze Narodów, sędzia Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej w Hadze I 306, 316, 340 Eska Stanisław (ur. 1878) polski dyplomata, szef wydziału konsular nego poselstwa w Moskwie (1922-1924), kierownik konsulatu generalnego w Mińsku (1925-1926) 1 130 II464 Ettingen,
zob. Eitington Borys Ettingen, zob. Eitington Natan Eulogjusz (Wasilij Siemionowicz Gieorgijewskij, 1868-1946) rosyjski duchowny prawosławny, monar chista, egzarcha patriarszy dla Europy Zachodniej (1922-1946), egzarcha patriarchy Konstantynopola (1931-1945) 1471 Ewert Aleksiej Jermołajewicz (1857-1926) rosyjski wojskowy, generał, w czasie I wojny światowej naczelny dowódca frontu zachod niego (1915) 1542 F Falkowicz Świetlana Michajlowna (1932-2018) sowiecka i rosyjska historyczka IXXX Farquhar Percival (1864-1953) amerykański finansista inwestujący w ZSRR 1556 Faulhaber von Michael (1869-1952) niemiecki duchowny rzymskokatolicki, arcy biskup Monachium i Fryzyngi (1917-1952), kardynał (od 1921) II118 Feder Teodora (1900-1987) polska działaczka komunistyczna, histo ryczka, pracownica aparatu Kominterņu w Moskwie (1923-1929) 1 143 Fedukowicz Andrzej (1875-1925) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, wikary, potem proboszcz w Żytomierzu (1904-1924), zmuszony w więzieniu do podpisania listu otwartego do papieża kryty kującego stosunek Kościoła rzymskokatolic kiego do ZSRR II110 Felsztinskij Jurij Gieorgiewicz (ur. 1956) amerykański historyk rosyjskiego pochodze nia I 100 Feng-Yu-Hsiang, zob. Feng Yuxiang Feng Yuxiang (1882-1948) chiński wojskowy współpracujący z ZSRR w walce z militarystami (1926-1927) 1369 Ferrari włoski inżynier, przedstawiciel firmy Isotta Fraschini II 174 Ferrari de Aldo włoski oficer, attaché wojskowy w Moskwie (1928-1933) I 546 II 174 Fetih bej, zob. Okyar Ali Fetih Fiedorów Michaił Michajłowicz (1867-1945) rosyjski i sowiecki naukowiec,
geomechanik, członek rzeczywisty WUAN II 57 509
INDEKS OSÓB Filasiewicz Stanisław (1881-1944) polski polityk, architekt, członek Komitetu Narodowego Polskiego, kierownik biura pro jektowego Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (1922-1923) I 505 Filip (Sergiej Nikołajewicz Gumilewski, 1877-1936) rosyjski duchowny prawosławny, arcybiskup zwienigrodzki (1922-1925), administrator diecezji moskiewskiej (1927-1931), członek Tymczasowego Patriarszego Świętego Syno du (od 1927) 1469 Filipowicz Mirosław (ur. 1963) polski historyk IXXX Filipowicz Tytus (1873-1953) polski dyplomata, publicysta, założyciel i członek Unii Narodowo-Państwowej, char gé d’affaires w Moskwie (1921), poseł w Hel sinkach (1922-1927), Brukseli (1927-1929) i Waszyngtonie (1929-1932, od 1930 amba sador) I 247 Fiodorow Leonid Iwanowicz (1879-1935) rosyjski duchowny, egzarcha Rosyjskiej Cer kwi Greckokatolickiej (od 1917), represjono wany (od 1923) II 108 Firich Karol Tytus Jerzy (1884-1936) inżynier marynarki wojennej, od 1922 ko mandor porucznik, kierownik referatu Oddziału II Sztabu Generalnego/Głównego WP (1927-1929) 1569,571 Flieder Robert (1883-1957) czechosłowacki dyplomata, poseł w Warsza wie (1924-1927) IXV, II, 40-45, 74, 76, 179 Florek K. naczelnik Wydziału Bezpieczeństwa Publicz nego w województwie wołyńskim 1425 Florynskij Dmitrij Timofiejewicz (1889-1939) sowiecki dyplomata, szef protokołu dyplo matycznego ZSRR I 562 Floryński, zob Florynskij Foch Ferdinand (1851-1929) francuski wojskowy, naczelny wódz sił sprzymierzonych w czasie I wojny światowej, marszałek Francji, Wielkiej Brytanii i Polski I 313, 560 Ford Henry
(1863-1947) amerykański przemysłowiec, inżynier oraz założyciel firmy Ford Motor Company II 59 Franchet d’Esperey Louis (1856-1942) francuski dowódca wojskowy, marszałek Francji (od 1921), generalny inspektor wojsk 510 francuskich w Afryce Północnej (1923-1931) 175 Frankowski Feliks (1892-1952) polski prawnik, dyplomata, radca poselstwa i ambasady w Paryżu (1926-1939), chargé d’affaires w Paryżu (1939-1940) II452 Frison Alexander Iwanowicz (1875-1937) niemiecko-rosyjski duchowny rzymsko katolicki, biskup, administrator apostolski Odessy, represjonowany od 1923 II 108, 377 Frumkin Mojsiej liiez (1878-1938) sowiecki działacz partyjny, zastępca ko misarza ludowego finansów (1922-1929), komisarza ludowego handlu zagranicznego (1922-1925) oraz handlu zagranicznego i we wnętrznego (1925-1929) I 51II 17, 28,46 Fryzę Ludwik Feliks (1874-1948) polski dziennikarz, publicysta, redaktor, bratanek Feliksa Fryzę, redaktor i wydawca „Kuriera Porannego (1907-1932) 1330 Fryzoń Alexander, zob. Frison Alexander Iwanowicz Fudakowska Zofia (siostra Maria Renata od Chrystusa, 1873-1956) polska siostra zakonna (niepokalanka), autorka książek religijnych II142-144 Funke koncesjonariusz austriacki w Moskwie 1522 Furgalski Teodor (1893-1939) polski wojskowy, pułkownik dyplomowa ny, szef Oddziału II Sztabu Głównego WP (1932-1934) II443 Fuszman Arkādij Mojsijewicz (1889-1936) sowiecki działacz partyjny, zastępca przewod niczącego WSNCh (1930) II 170,276,277 Gac Jan (1896-1960) polski lotnik, obserwator, dowódca eskadr liniowych (m.in. 61., 62.) i bombowych (64.) 1281 Gagatnicki radca Ministerstwa
Przemysłu i Handlu 1570 Gajlis Awgust Jurijewicz (1895-1937) łotewski sowiecki wojskowy, p.o. naczelnik wywiadu IV Oddziału Armii Czerwonej (1926-1929) 1548 Gano Stanisław (1895-1968) polski wojskowy, pracownik Oddziału II
INDEKS OSÓB Sztabu Generalnego/Głównego WP (1925Girsa Václav (Wacław) (1875-1954) 1933), szef Oddziału II Sztabu Głównego WP czechosłowacki polityk i dyplomata, wi (1941-1945) II454 ceminister spraw zagranicznych odpowie Gasparri Pietro (1852-1934) dzialny m.in. za akcję pomocy Rosjanom włoski duchowny rzymskokatolicki, (1921-1927), poseł w Polsce (1927-1935) od 1907 kardynał, od 1914 papieski sekretarz i jednocześnie przedstawiciel pełnomocny stanu II4 na Finlandię, Łotwę i Estonię (1927-1934) Gąsiorowski Janusz (1889-1949) I 523, 524 II 212 polski wojskowy, legionista, generał, zwolen Gliwic Hipolit (1878-1943) nik Piłsudskiego w czasie przewrotu majo polski ekonomista, inżynier, działacz, wego, od 1926 działał w GISZ (szef gabinetu polityk, minister przemysłu i handlu (1926), od 1926, szef Biura Inspekcji od 1927), szef senator (1928-1930) I 68, 69, 76, 78 Sztabu Głównego WP (1931-1935) I 539 Gmurczyk-Wrońska Małgorzata (ur. 1963) Gegeczkori Jewgienij (1881-1954) polska historyczka I XVIII, XXVIII, XXX gruziński polityk, mienszewik, prawnik, II 291 przewodniczący Komisariatu Zakauka Goldman Aleksandr Genrichowicz (1884skiego (1917), w imieniu rządu N. Żordanii 1971) negocjował z Wielką Brytanią gwarancje sowiecki fizyk, profesor, dyrektor Insty niepodległości dla Gruzji i obronę przed tutu Fizyki na Uniwersytecie Kijowskim bolszewikami I 163 (1929-1938) 1157 Gehrman, zob. Gehrmann Eduard Gołota Janusz (ur. 1953) polski historyk II178 Gehrmann Eduard (1888-1960) niemiecki duchowny rzymskokatolicki, Gołowin Nikołaj Jakowlewicz (1899-1967) sowiecki wojskowy, od 1930
wykładowca zastępca szefa Papieskiej Misji Pomocy Głodującym w Rosji (1922-1924), sekretarz na Wojenno-Technicznej Akademii papieski (1924-1945) II455,456 im. F. Dzierżyńskiego II 203 Gorbunow Paweł Pietrewicz (1885-1937) Germajze Josip Jurijowicz (1900-1958) sowiecki działacz, członek RSDRP(b), pra ukraiński sowiecki historyk karaimskie go pochodzenia, represjonowany w 1929, cownik Banku Państwowego ZSRR II 277 Gorizontow Leonid Jefremowicz (ur. 1962) 1937 i 1943, autor prac na temat historii Ukrainy II69 rosyjski historyk IXXX Gerraro Gorłow W. członek prezydium Polsko-Rosyjskiego peruwiański wojskowy, attaché wojskowy Towarzystwa w Warszawie 1422 w Berlinie, uczestnik manewrów wojsko Goto Shimpei (1857-1929) wych w ZSRR w 1928 1547 Gerwatowski japoński polityk, minister spraw zagranicz nych (1918) i wewnętrznych (1916-1918, polski duchowny rzymskokatolicki w USRR II 144 1923-1924), w latach dwudziestych burmistrz Ghica, zob. Ghika Włodzimierz Tokio, prezydent Japońsko-Sowieckiego Towarzystwa Kultury, wielokrotnie prowadził Ghika Włodzimierz (właśc. Vladimir, 1873-1954) dyplomatyczne rozmowy z ZSRR 1494 rumuński arystokrata i duchowny, od Grabski Stanisław (1871-1949) ekonomista i polityk, publicysta, poseł 1931 protonotariusz apostolski II 175, 452 Giedroje Konstantin Kajetanowicz (1872na Sejm (1919-1921), minister wyznań 1932) religijnych i oświecenia publicznego (1923, rosyjski i sowiecki agrochemik i gleboznaw 1925-1926) 142,67,78 ca, członek rzeczywisty WUAN II 57 Grabski Władysław (1874-1938) Girs Michaił Nikołajewicz (1856-1932) polski ekonomista i polityk
związany z obo zem narodowym, brat S. Grabskiego, poseł rosyjski dyplomata, ambasador w Konstan tynopolu (1911-1914) i Rzymie (1915-1917), rosyjskiej Dumy (1907-1912) i na Sejm RP (1919-1922), prezes Głównego Urzędu Li przedstawiciel gen. Wrangla na Zachodzie 1422 kwidacyjnego (1919-1922), minister skarbu 511
INDEKS OSÓB (1919-1920, 1923-1924), premier (1920, 1923-1925) 178 Grandi Dino (1895-1988) włoski polityk i dyplomata, minister spraw zagranicznych (1929-1932) II 210 Grandin de l’Eprevier Hervé Laurent Marie (1899-1959) francuski dyplomata, I sekretarz poselstwa w Finlandii II 253 Grudzień Jan (1894-1936) polski wojskowy, referent w Oddziale II Szta bu Generalnego WP (1924-1926), pomocnik attache wojskowego w Moskwie (1926-1929) ІXX, 101, 532, 538, 540, 541, 546, 586 II4,40 Gryniewicz (Andrzej) Andriej Władimirowicz (1891-1937) sowiecki polityk i działacz, zastępca komisa rza ludowego rolnictwa (1931-1933) II276 Grzegorczyk Ignacy polski obywatel ZSRR, właściciel restauracji w Płoskirowie, aresztowany w 1929 II31 Grzegorz swierdłowski (jekaterynburski) (właśc, Gawrił Uljanowicz Jackowskij, 1866-1932) rosyjski duchowny, biskup rosyjskiej Cerkwi prawosławnej, lider Tymczasowej Najwyż szej Rady Cerkiewnej 1465, 466, 472 Gurewicz Aleksander losifowicz (1896-1937) sowiecki polityk i działacz państwowy, członek prezydium WSNCh ZSRR (1930-1932) II276 Gusiew sowiecki pracownik przedstawicielstwa pełnomocnego w Warszawie, odwołany po zabójstwie J. Trajkowicza w 1927 1435, 437, 438,443, 447 Gussein-Rahib-bej, zob. Raghib-bej Hussein Habibullah Kalakani (Amir Habibullah Gha zi, zwany Bacza-je-Saghao, 1890-1929) afganskí król, doszedł do władzy w wyniku przewrotu w 1929 II62, 97 Haładzied Mikałaj Macwiejewicz (1894-1937) białoruski sowiecki działacz komunistyczny, publicysta, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych BSRR (1927-1937) 1486,489 Hammerstein, zob. Hammerstein-Equord Kurt
von Hammerstein-Equord Kurt von (1878-1943) niemiecki wojskowy, generał, szef sztabu 512 generalnego (1929) i naczelny dowódca nie mieckich sił lądowych (1930-1933) II 256 Handelsman Marceli (1882-1945) polski historyk i prawnik żydowskiego po chodzenia, przewodniczący Komisji Atlasu Historii Ziem Polskich (1920-1935), członek Polskiej Akademii Umiejętności I 278 Hanecki Jakub (Jakub Fürstenberg, 18791937) polski, rosyjski i sowiecki działacz komuni styczny, rewolucjonista, uczestnik negocjacji z Polską w Rydze, członek Kolegium Komi sariatu Ludowego Handlu Zagranicznego (i Wewnętrznego) (1923-1930) I 51, 188, 222, 246, 279, 280, 350 II 52 Harper Samuel Northup (1882-1943) amerykański historyk i slawista, w latach dwudziestych i trzydziestych kilkakrotnie przyjeżdżał na kwerendy do ZSRR II 171, 172 Harriman William Averell (1891-1986) amerykański polityk, dyplomata, finansista, od 1928 w partii demokratycznej, inwestor w Gruzińskiej SRR (1928-1931), ambasador USA w ZSRR (1943-1946) I 556 Hass Ludwik (1918-2008) polski historyk 1483 Hata japoński wojskowy, pomocnik attaché woj skowego w Moskwie, generał I 546 Heldenstam Carl Gerhard von (1876-1939) szwedzki dyplomata, chargé d’affaires w Mo skwie (1924-1930) 1265 Heleu Jean (1885-1955) francuski dyplomata, radca ambasady w Moskwie (1924, 1927-1930) 1524 Hellman Stanisław (ur. 1869) polski polityk, poseł na Sejm (1922-1927), członek PSL „Wyzwolenie”, następnie Stron nictwa Chłopskiego I 70 Herbette Jean (1878-1960) francuski dyplomata i dziennikarz, amba sador w Moskwie (1925-1931) i Madrycie (1931-1937) 194, 150,
221, 262, 264, 329, 364, 496, 524, 525, 561 II 173, 176, 177, 183, 193-195, 209, 212, 213, 253-256 Hermajze O., zob. Germajze Josip Jurijowicz Hey Siegfried (1875-1963) niemiecki dyplomata, konsul generalny w Charkowie (1922-1924), radca ambasady niemieckiej w Moskwie (1924-1929) I 525
INDEKS OSÓB Hindenburg Paul von (1847-1934) niemiecki dowódca i polityk, feldmarszałek, szef sztabu generalnego (1916-1918), prezy Idźkowska dent Rzeszy Niemieckiej (1925-1934) II 87 Polka skazana na śmierć w ZSRR w 1929 Hodgson Robert MacLeod (1874-1956) 1179 brytyjski dyplomata, wicekonsul i konsul we Ihnatowski UsiewaJad Makarawicz (Wsiewołod, Władywostoku (1911-1917), przedstawiciel 1881-1931) Wielkiej Brytanii przy Rządzie Syberyjskim białoruski sowiecki historyk i działacz pań w Omsku (1919), chargé d’affaires w Mo stwowy, członek Biura КС KP(b)B (1924-1931), skwie 1924-1927, konsul generalny w Alba prezes Akademii Nauk BSRR (1928-1931), nii (1928-1936) 1364 członek rzeczywisty WUAN II57 Hofmann Władimir Władimirowicz (1888-1950) rosyjski wojskowy, pułkownik, szef kance larii przedstawiciela gen. Wrangla w Polsce Jackowski Tadeusz (1889-1962) (1920), na emigracji we Lwowie, następnie polski dyplomata, filozof, dyrektor Depar w Paryżu 1421 tamentu Polityczno-Ekonomicznego MSZ Hołodied, zob. Haładzied Mikałaj (1926-1929), poseł w Brukseli i Luksembur Macwiejewicz gu (1929-1937) 1289, 490,491 Hołówko Tadeusz (1889-1931) Jagoda Gienrich Grigorjewicz (1891-1938) polski polityk i publicysta, działacz PPS, funkcjonariusz służb specjalnych, pierwszy organizator ruchu prometejskiego, twórca zastępca przewodniczącego OGPU (1926i dyrektor Instytut Badań Spraw Między 1934), komisarz ludowy spraw wewnętrz narodowych (1925-1927), naczelnik Wy nych (1934-1936) 1416 II46, 277 działu Wschodniego MSZ (1927-1930), poseł Jagodowski Konstanty Pawłowicz (1877-1943) na Sejm
(1930-1931) 1248, 251, 278, 279, rosyjski i sowiecki przyrodnik i pedagog 287-289, 351,403-409, 431, 438,448, 481, II47 490,491,497II 154,219 Jakir (Jonasz) łona Emmanuiłowicz (1896Hoover Herbert Clark (1874-1964) 1937) amerykański polityk, republikanin, orga nizator i szef Amerykańskiej Administracji sowiecki wojskowy, od 1923 na czele Sił Zbrojnych Ukrainy i Krymu, następnie Pomocy (ARA), sekretarz handlu (1921Ukraińskiego/Kijowskiego Okręgu Wojsko 1928), prezydent Stanów Zjednoczonych wego 1550 II12, 77 (1929-1933) 1555 Jakowlew Jakow (Jakób) Arkadjewicz House Edward Mandell (1858-1938) amerykański dyplomata, doradca prezydenta (1896-1937) sowiecki polityk, komisarz ludowy rolnictwa W. Wiłlsona ds. europejskich, jeden z twór ców Ligi Narodów I 564 (1929-1931) 1198,262 Jakutis Bolesław Antonowicz (1890-1969) Hruszewski Mychajło (1866-1934) litewski wojskowy, szef Oddziału Operacyj ukraiński historyk, polityk i publicysta, przewodniczący Ukraińskiej Centralnej nego Sztabu Generalnego, attaché wojskowy Rady (1918-1919) 1566 w Moskwie, od 1927 pułkownik I 547 Hudaicki Jani Leopold (ur. 1900) ukraiński sowiecki naukowiec II 57 polski wojskowy, major, dowódca 10. batalio Hussein-bej nu w Krasnem 1404,405 turecki urzędnik konsularny, kierownik Janikowski Stanisław (1891-1965) konsulatu w Tyflisie I 582 polski dyplomata, naczelnik Wydziału Huzarski Roman (ur. 1891) Wschodniego MSZ (1925-1927), radca am polski dyplomata i urzędnik konsularny, basady przy Stolicy Apostolskiej I 21, 25, 31, attaché konsularny w Lyonie (1928-1930), 50, 53, 70, 71, 73, 82, 83, 95, 287-289 II
175 wicekonsul w Charkowie (1930-1931) Jankowski Henryk (ur. 1895) II 164,166,335 polski dyplomata i urzędnik konsularny, I 513
INDEKS OSÓB funkcjonariusz wywiadu wojskowego, pra Jaworskyj Matwij Iwanowicz (1885-1937) cownik poselstwa w Moskwie (1922-1928), ukraiński sowiecki historyk i działacz kierownik konsulatu w Mińsku (1928-1930) polityczny, członek korespondent WUAN, i Kijowie (1930-1933) II 251, 475 przedstawiciel rozstrzelanego odrodzenia Jankowski Tadeusz (1892-1964) II 57,93 polski działacz społeczny, publicysta i dy Jedynak Józef (ur. 1897) plomata, pracownik i kierownik Departa polski wojskowy i urzędnik konsularny, mentu Polityczno-Ekonomicznego MSZ porucznik, pracownik konsularny poselstwa (1926-1931), sekretarz generalny Komitetu w Moskwie (od 1928) II 171, 247, 248 Wykonawczego Towarzystwa Straży Kre Jegorjew Władimir Władimirowicz (1896sowej, od 1926 w służbie dyplomatycznej 1943) I 403, 530, 569 sowiecki prawnik i dyplomata, ekspert Janżuł Nikołaj Iwanowicz (ur. 1852) w dziedzinie prajva międzynarodowego rosyjski generał, attaché wojskowy w Tokio II192 (1896-1899), od 1904 generał lejtnant II 264 Jegorow Aleksandr liiez (1883-1939) Jarosławski Jemielian Michajłowicz (1878sowiecki wojskowy, dowódca Białoruskie 1943) go Okręgu Wojskowego (1927), marszałek sowiecki historyk, publicysta, działacz, za ZSRR (1935), konsultant Wydziału Prawnego KLSZ 1488 łożyciel Związku Wojujących Bezbożników, zastępca członka Komitetu Wykonawczego Jēkabsons Ēriks (ur. 1965) Kominterņu (1928-1935) II 16,41, 104 łotewski historyk polskiego pochodzenia II435 Jasieński Bruno (1901-1939) polski pisarz, futurysta, działacz komuni Jermakow rosyjski prokurator, emigrant, w 1927 w wy styczny, na
emigracji we Francji (1926-1929), niku nacisków sowieckiej dyplomacji zmu a następnie w ZSRR, członek WKP(b) szony do opuszczenia Polski 1421 II 92, 251 Jewdokimow Jefim Gieorgiewicz (1891-1940) Jasiński sowiecki polityk, jeden z organizatorów polski pogranicznik, szeregowy 2. brygady procesu szachtyńskiego, przedstawiciel KOP 1390 pełnomocny OGPU w Azji Środkowej Jaskólski Adam (ur. 1983) (1931-1932) II 471 polski rusycysta, językoznawca, tłumacz Jewsiejew IXXXI sowiecki dyplomata, przedstawiciel SowpolJaszwili Paolo (1895-1937) torgu w Warszawie 1385, 386 gruziński sowiecki poeta i działacz I 583 Jewsienij irkucki, zob. Jewsiewij Euzebiusz Jawornicki, zob. Jawornyćkyj Dmytro Jewsiewij Euzebiusz (wł. Jewgienij Pietrowicz Iwanowycz Rożdiestwienskij, 1887-1937) Jawornyćkyj Dmytro Iwanowycz (1855-1940) rosyjski duchowny prawosławny, biskup ukraiński sowiecki pisarz, historyk, etnolog, jarański (1920), biskup niżnieudiński i (cza kierownik katedry ukrainoznawstwa w Jekasowo) irkucki (1926), arcybiskup zabajkalski terynosławiu (1925-1933), członek rzeczywi i nerczyński (1927-1930), represjonowany sty WUAN (1929) 1157 1465 Jaworowski Rajmund (1885-1941) Jędruszczak Tadeusz (1924-1993) polski polityk, działacz PPS, założyciel polski historyk II442 PPS-Frakcji Rewolucyjnej, poseł na Sejm Jędrzejewicz Wacław (1893-1993) (1922-1930) II 20 polski polityk, dyplomata, historyk i wojsko Jaworski, zob. Jaworskyj Matwij Iwanowicz wy, pracownik Sztabu Generalnego/GłówneJaworski Bolesław (1877-1942) go WP, attaché wojskowy i chargé d’affaires rosyjski i sowiecki muzykolog, pianista, w
Tokio (1926-1928) 1 247 współzałożyciel Moskiewskiego Kon Joffe Adolf Abramowicz (1883-1927) serwatorium Ludowego, wykładowca sowiecki polityk i dyplomata, przedstawiciel w konserwatorium kijowskim (1916-1921) pełnomocny w Berlinie (1918), szef delegacji i moskiewskim (1938-1942) I 205, 221 514
INDEKS OSÓB Duchownej w Petersburgu (1910-1913), sowieckiej podczas rokowań pokojowych arcybiskup i metropolita warszawski z Polską w Rydze, przedstawiciel pełno mocny w Pekinie (1922-1924), następnie (1913-1938), prymas Królestwa Polskiego w Wiedniu (1924-1925) I 295 (1925-1938) II 142 Kalina Ignatij Pietrowicz (1884-1938) Joteyko Tadeusz (1872-1932) sowiecki lekarz i urzędnik konsularny, polski kompozytor 169 konsul generalny w Gdańsku (1926-1933) Józefski, zob. Józewski Henryk II 164, 345 Józewski Henryk (1892-1981) polski polityk, działacz państwowy, woje Kalina Kazimierz (1898-1982) polski lotnik, porucznik I 350 woda wołyński (1928-1938), minister spraw Kalinin Michaił Iwanowicz (1875-1946) wewnętrznych (1929-1930) I 550, 553, 565, sowiecki polityk, przewodniczący WCKW 569 (1919-1938) i CKW ZSRR (1922-1938), Jurenin członek Biura Politycznego КС WKP(b) sowiecki wojskowy, aresztowany w 1931 II (1926-1946) I 241, 251,411, 521 II 14, 38, 264 41, 64, 277 Jurewicz Bolesław (1887-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, Kaliszuk Małgorzata polska historyczka 1196 absolwent seminarium duchownego w Le ningradzie, wyświęcony potajemnie w 1926, Kałmanowicz Mojsiej Josifowicz (1888-1937) sowiecki polityk i ekonomista, zastępca proboszcz kościoła na cmentarzu Wyborczłonka КС WKP(b) (1930-1937), przewod skim w Leningradzie, skazany za działalność niczący zarządu Banku Państwowego ZSRR antysowiecką w 1930 II74 (1930-1934) 11266,267 Jurkiewicz Jarosław (1908-1967) Kamieniew Lew Borisowicz (właśc. Rozenfeld) polski historyk IXXX (1883-1936) Juryniec Władimir Aleksandrowicz
(1891sowiecki działacz partyjny i państwowy, 1937) jeden z najbliższych współpracowników Le ukraiński sowiecki filozof i literaturoznawca, nina, członek Biura Politycznego КС RKP(b) członek rzeczywisty WUAN (od 1929) II 57 (1917, 1919-1925), komisarz ludowy handlu Juszkiewicz zagranicznego i wewnętrznego (1926), po sekretarz przedstawicielstwa pełnomocnego 1926 jeden z liderów zjednoczonej opozycji ZSRR w Warszawie II 220, 335, 336 1483 II 242 Kania Krzysztof (ur. 1976) polski historyk I XXVII Kański J. Kaganowicz Lazar Moisiejewicz (1893-1991) pracownik wołyńskiego urzędu wojewódz sowiecki polityk i działacz żydowskiego kiego I 347 pochodzenia, sekretarz generalny KP(b)U Kara Stanisław (1893-1955) (1925-1928), I sekretarz Moskiewskiego Ko polski wojskowy i dyplomata, attaché mitetu Wojewódzkiego WKP(b) (1930-1935) wojskowy w Rydze i Tallinnie (1927-1930) 1412, 475 1563 Kaganowicz Michaił Moisiejewicz (1888-1941) Karachan Lew Michajłowicz (1889-1937) sowiecki polityk i działacz żydowskie sowiecki dyplomata, przedstawiciel pełno go pochodzenia, członek CKK WKP(b) mocny w Warszawie (1921-1922), Pekinie (1927-1934), zastępca przewodniczącego (1923-1926) i Ankarze (1934-1936), członek WSHCh (1931), zastępca komisarza ludowe Kolegium KLSZ, zastępca komisarza go przemysłu ciężkiego (1932-1936) 11 276 ludowego spraw zagranicznych (1927-1934) Kakorina IXXIV, 243, 364, 393, 505, 544 II42-44, 135, sowiecka pilotka z eskadry w Lipiecku I 282 189, 191, 304, 320, 325, 368 Kakowski Aleksander (1862-1938) Karahan, zob. Karachan Lew Michajłowicz polski duchowny rzymskokatolicki,
rektor Cesarskiej Rzymskokatolickiej Akademii К 515
INDEKS OSÓB Karczewski Jan (1885-1935) polski dyplomata, kierownik konsulatu generalnego w Mińsku (1924-1925) II 464 Karina, zob. Kalina Kazimierz Karklin Oto Janowicz (Oto Kārkliņš, 1884-1942) łotewski i rosyjski rewolucjonista, komu nista, pracował m.in. na Syberii, w Azji Środkowej, Tyflisie i na Krymie I 379, 380, 382, 582 II 42,44, 45 Karol II (Hohenzollern-Sigmaringen, 1930-1940) król Rumunii (1930-1940) II452 Karski Michaił Andriejewicz (właśc. Bekman lub Brejtman, znany też jako Mieczysław Bronisławowicz Krakowski, 1900-1937) sowiecki dyplomata, sekretarz przed stawicielstwa pełnomocnego w Wilnie (1922-1923), kierownik biura prasowego przedstawicielstwa pełnomocnego w War szawie (1923-1924), szef referatu polsko-litewskiego, od 1926 zastępca naczelnika Wydziału Państw Nadbałtyckich i Polski KLSZ 121, 53, 140, 186, 289, 292-294, 308, 317, 332, 340, 344, 350, 351, 360, 364, 419, 459,491,492, 497, 540, 584, 585 II44, 160, 164, 170, 220, 237, 239, 242, 268, 342, 346, 358, 376, 390, 401, 404,427, 466 Karszo-Siedlewski Jan (1891-1955) polski dyplomata i urzędnik konsularny, radca poselstwa w Pradze (1924-1930), Moskwie (1931-1932), kierownik konsulatu w Charkowie (1932-1934) II471, 475 Kartweliszwili Ławrientij losifowicz (1890-1938) gruziński i sowiecki polityk, I sekretarz КС KP(b) Gruzji (1923-1928), szef wydziału politycznego UWO (1929-1931) II 77 Kasakawa japoński attache wojskowy w Moskwie (1930) II 211 Katanian autor artykułu o rzymskokatolickim du chowieństwie opublikowanego na łamach „Izwiestii” II 113 Kawecka Krystyna polska historyczka I 413 Kaziunas Paweł
(1877-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, wikary w Tomsku i Ufie, następnie admini strator w Zahaciu (1914-1928) i proboszcz 516 w Czausach (1928-1937), represjonowany od 1928 II 112 Kellogg Frank (1856-1937) amerykański prawnik i polityk, sekretarz stanu (1925-1929), współautor paktu Brianda-Kellogga, członek Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej w Hadze (1930-1935) IXX, 544, 555, 558, 576, 579, 584, 585, 590 II 3, 24, 29, 97,175, 187, 188, 241, 299, 300, 323, 373, 388,403,422 Kelsz Josef niemiecki duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, aresztowany w 1929, od lat trzy dziestych pracował na parafiach w Kazach stanie II49 Kemmerer Edwin Walter (1875-1945) amerykański ekonomista, doradca ekono miczny w wielu państwach, stał na czele mi sji doradców ekonomicznych zaproszonych do Polski przez rząd A. Skrzyńskiego w 1927, profesor Princeton University 1123 Kętrzyński Stanisław (1876-1950) polski historyk, dyplomata, poseł w Mo skwie (1925-1927) i Hadze (1927-1931), pro fesor Uniwersytetu Warszawskiego IXVII, 51-53, 70, 98, 164, 188, 225, 226, 241, 266, 271 II 7, 290 Kieffer Louis francuski dyplomata, radca poselstwa i zastępca attaché handlowego w Moskwie, oskarżony w procesie partii przemysłowej II 255 Kien Oleg Nikołajewicz (1960-2007) rosyjski historyk I XVIII II 7,449 Kiereński Aleksander Fiodorowicz (18811970) rosyjski polityk i prawnik, premier, minister sprawiedliwości oraz minister wojny i ma rynarki Rządu Tymczasowego Rosji w 1917, jeden z liderów rosyjskiej emigracji I 122, 318, 538 Kirgiz II sekretarz WCKW, prezes Związku Urzęd ników
Sowieckich II98 Klarner Czesław Romuald (1872-1956) polski polityk, działacz gospodarczy, inży nier, minister przemysłu i handlu (1925), minister skarbu (1926), przewodniczący Związku Izb Przemysłowo-Handlowych (1929-1939) I 17, 77, 78, 146 Klim lotnik I 282
INDEKS OSÓB Klimochin Sergiej Kapítonowicz (1889-1942) sowiecki działacz partyjny, przedstawiciel handlowy w Polsce II160, 169 Kłoczko Iwan Gawriłowicz (1890-1937) ukraiński sowiecki wojskowy, attaché wojskowy w Rydze i Tallinnie (1926) oraz Warszawie (1927-1929), dowódca brygady 1318,407,409,443,448 II 329 Kłosinek Stefan (ur. 1898) polski lotnik, starszy sierżant, mechanik 1350 Knoll Roman (1888-1946) polski prawnik, polityk i dyplomata, kierow nik poselstwa polskiego w ZSRR w randze chargé d’affaires ad interim (1922-1923), poseł w Ankarze (1924-1926), po przewrocie majowym wiceminister spraw zagranicz nych, poseł w Rzymie (1926-1928) i Berlinie (1928-1930) IXVI, XVII, 17, 76, 81-83,94, 95, 98, 99, 158-164, 172,175, 179,180,187, 188, 194, 200, 235-237,448 II 290 Knorin Wilhelm Georgiewicz (Knoriņš, 1890-1938) łotewski i sowiecki komunista, I sekretarz KP(b)B (1920-1923,1927-1928) 1486 Kobee Grigorij Jakowlewicz (1898-1990) białoruski sowiecki pisarz, redaktor gazety „Raboczij” (1928-1930) II251 Kobee Wojciech (1873-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, pracował na parafii w Żytomierzu, Łuczyńcu, Berdyczowie i Płoskirowie, kilkukrotnie aresz towany, skazany w 1929 na 5 lat łagru koło Archangielska, później na Sołowkach II31 Kobylański Tadeusz (1895-1967) polski wojskowy i dyplomata, podpułkow nik, pomocnik attaché wojskowego i attaché wojskowy w Moskwie (1924-1929), radca poselstwa w Bukareszcie (1929-1935) IXX, 129, 318, 384, 388, 390,480, 500, 502, 530, 545, 548, 560 II 7 Koc Adam Ignacy (1891-1969) polski wojskowy i polityk, publicysta, poseł na Sejm
(1928-1936), wiceminister skarbu (1930-1935), komisarz rządowy w Banku Polskim (1932-1936) I 313 Kociubiński, Kociubyński, zob. Kociubynśkyj Jurij Michajłowicz Kociubynśkyj Jurij Michajłowicz (1895-1937) ukraiński sowiecki woskowy, polityk i działacz, dowódca wojsk Ukraińskiej Ludowej Republiki Rad (1918), radca przedstawicielstwa pełnomocnego w Wied niu (1923-1924, 1925-1926) i Warszawie (1928-1929) 1405,448,491, 526II 154 Kohn Feliks, zob. Kon Feliks Kokowski, zob. Kakowski Aleksander Kolankowski Witold (1885-1948) polski dyplomata, inżynier, wicekonsul w Pile (1922-1925), kierownik konsulatu w Szczecinie (1925-1927), sekretarz posel stwa w Moskwie (1927), kierownik konsulatu w Mińsku (1927-1928), kierownik konsulatu w Rydze (1929-1932), uczestniczył w pracach Komisji Mieszanej do spraw Repatriacji Polaków z ZSRR I 378,458, 489 Kolesinskij Wacław Alfonsowicz (1898-1937) sowiecki wojskowy polskiego pochodzenia II 471 Kolesa, zob. Kolessa Filaret Michajłowicz Kolessa Filaret Michajłowicz (1871-1947) ukraiński sowiecki muzykolog, etnolog i li teraturoznawca, członek rzeczywisty WUAN (od 1929) II 57 Komatsubara Michitarõ (1885-1940) japoński attaché wojskowy w Moskwie (1927-1929), dowódca japońskiej armii nad Chałchin-Goł I 546 Kon Feliks (1864-1941) polski i sowiecki socjalista, komunista i rewolucjonista, wielokrotnie aresztowany i zsyłany, prowadził badania antropologicz ne na Syberii, członek PPS-Lewicy i SDPRR, od 1918 w partii bolszewickiej, odpowiadał za propagandę w Tymczasowym Komitecie Rewolucyjnym Polski, członek Kominterņu 1345 Konarzewski Daniel (1871-1935)
polski generał, działał w POW, walczył w wojnie polsko-bolszewickiej (dowódca 3. pułku artylerii polowej) I 539 Kondraszyn Wiktor Wiktorowicz (ur. 1961) rosyjski historyk II 172 Kondratjew Nikołaj Dmitrijewicz (1892-1938) sowiecki ekonomista, autor teorii długookre sowych cykli koniunkturalnych, uczestnik pokazowych procesów przeciwko eserom (1922), zwolennik NEP-u II 171 Konstantyn (Konstantin Grigorjewicz Djakow, 1871-1937) rosyjski duchowny prawosławny, biskup sumski (1924-1927), metropolita charkowski (1927-1934), członek Tymczasowego Patriar szego Świętego Synodu 1469 517
INDEKS OSÓB Konstantyn mohylewski (Kiriłł Joakimowicz Bułyczow, ur. 1858) rosyjski duchowny prawosławny, arcy biskup od 1915 (katedra mochylewsko-mścisławska), związany z grigorjewcami, suspendowany po samowolnym objęciu katedry tambowskiej 1465, 466 Kopeć Adalbert, zob. Kobeć Wojciech Korczak-Czepurkowski Awksentij Wasiljewicz (1857-1947) ukraiński sowiecki epidemiolog, członek rzeczywisty i sekretarz WUAN (1921-1947) II 57, 76, 93 Kork August Iwanowicz (1887-1937) oficer armii rosyjskiej i sowieckiej, dowódca 15. armii w czasie wojny polsko-bolszewickiej, dowódca Leningradzkiego Okręgu Wojskowego (1927-1928), attache w Berlinie (1928-1929) I 521, 542, 543 Kornat Marek (ur. 1971) polski historyk IX, XXX, XXXI Korniłow Ławr Gieorgijewicz (1870-1918) rosyjski wojskowy, generał, naczelny do wódca armii rosyjskiej (1917), współtwórca i pierwszy dowódca Armii Ochotniczej (1918) I 122 Kosior Stanisław Wikientjewicz (1889-1939) sowiecki partyjny działacz polskiego pocho dzenia, sekretarz/generalny sekretarz/ I sekretarz КС KP(b)U (1919-1920, 19281938), sekretarz Biura Syberyjskiego КС RKP(b) (1922-1924), sekretarz КС WKP(b) (1925-1928) II 182 Koskowski Bolesław (1870-1838) polski dziennikarz, publicysta, ekonomista i wykładowca, senator z listy Związku Ludo wo-Narodowego (1922-1927) I 319 Kostanian Hajkaz Ardadjewicz (1898-1938) ormiański i sowiecki działacz, I sekretarz КС KP(b) Armeńskiej SRR (1928-1930) i I se kretarz Krymskiego Komitetu Obwodowego WKP(b) (1930), członek Centralnej Komisji Kontrolnej WKP(b) (1930-1934), sekretarz Ogólnoświatowej Międzynarodówki Związ ków
Zawodowych (1931-1934 ) II 277 Kostanjan, zob. Kostanian Hajkaz Ardadjewicz Köstring Ernst August (1876-1953) podpułkownik, niemiecki attache wojsko wy w Moskwie (1931-1933 - nieoficjalnie, 1935-1941) II327 Kostrzewa Wiera, zob. Koszutska Maria 518 Kostrzewski Stanisław (ur. 1881) polski urzędnik konsularny, sekretarz kon sulatu w Charkowie (1929-1933) II 82, 471 Koszutska Maria (ps. Wiera Kostrzewa, 1876-1939) polska komunista, współzałożycielka PPS-Lewicy i KPRP, działaczka Kominterņu 1543 II 260 Kościuszko Tadeusz (1746-1817) polski dowódca wojskowy, najwyższy naczel nik siły zbrojnej narodowej (1794) I 212 Kotarbiński Wilhelm (1848-1921) polski malarz pracujący głównie w Kijowie, znany przede wszystkim ze scen biblijnych II 53 Kote, zob. Kobee Grigorij Jakowlewicz Kowalewski Jan (1892-1965) polski wojskowy, matematyk i kryptolog, organizator i naczelnik Wydziału Radiowywiadu w Biurze Szyfrów Oddziału II Sztabu Generalnego WP (1919-1924), złamał szyfry Armii Czerwonej, wojsk białej Rosji i URL, attaché wojskowy w Moskwie (1928-1933) IXX, XXI, XXII II 27, 41, 51, 52, 67, 103,174, 184, 196,197, 199, 208, 211, 214, 245, 246, 248, 249, 257, 262, 267, 272, 277, 326, 327, 332, 426, 446, 454, 471,479 Kowalski Józef (1898-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, wikary w Fastowie (1924-1929), aresztowany w 1929 pod zarzutem m.in. kontrrewolucyj nej działalności na rzecz Polski, zesłany do łagru na Sołowkach II 52 Kowerda Borys Sofronowicz (1907-1987) rosyjski emigracyjny działacz pochodze nia białoruskiego, 7 czerwca 1927 dokonał zamachu na przedstawiciela
pełnomocnego ZSRR w Warszawie I 377-379, 385, 407, 495, 527 Koziura Siergiej pełnomocnik KLSZ przy BSRR 1416 Krajewski Wincenty (ur. 1888) polski dyplomata, wicekonsul w Kijowie (1927-1930) i Marsylii (1930-1932) I 386, 387 II 53, 76 Kraśnicki Władimir Dmitrijewicz (1881-1936) rosyjski duchowny prawosławny, jeden z li derów Żywej Cerkwi, protoprezbiter 1472 Kraśniewski, zob. Kwaśniewski Zygmunt Krawczuk Michaił Filipowicz (1892-1942) ukraiński sowiecki matematyk, członek
INDEKS OSÓB rzeczywisty WUAN (od 1929), od 1926 prze śladowany II 57 Krestyński (Krestynski), zob. Kriestinski Nikołaj Nikołajewicz Kriestinski Nikołaj Nikołajewicz (1883-1938) sowiecki działacz partyjny i dyplomata, członek Biura Politycznego i sekretarz КС RKP(b) (1919-1921), komisarz ludowy finan sów (1918-1922), przedstawiciel pełnomocny w Berlinie (1921-1930), wicekomisarz spraw zagranicznych (1930-1937) IXXV, 53, 90, 95,100,138, 229, 238, 385, 386II 37,125, 181, 189, 191, 195, 218, 220, 229, 240, 242, 299, 300, 303, 342, 346, 358, 376, 390,401,404, 427,449,463,464,466,471 Kriłyk losip Wasyliewicz (ps. Wasilków, 1898-1941) ukraiński sowiecki działacz komuni styczny, sekretarz КС KPZU (1923-1925), w 1927 oskarżony o odchylenie nacjonali styczne I 589, 590 Kroi Michaił Borisowicz (1879-1939) białoruski sowiecki neurolog, wykładowca i współtwórca Białoruskiego Uniwersytetu Państwowego, członek korespondent Akade mii Nauk BSRR I 488 Krotto niemiecki wojskowy, major, w 1927 uczestni czył w manewrach Armii Czerwonej 1439 Królikowski Ludwik (1799-1878) polski publicysta, poeta, myśliciel religijny i komunista I 569, 570, 572 Krukowski Polak przetrzymywany w areszcie w Charko wie w 1929 II89 Krummel Józef (1873-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, dziekan w Zasławiu (od 1922), poddawany licznym represjom, od 1929 w aresztach i łagrach II144 Krupska Nadieżda Konstantinowna (18691939) rosyjska rewolucjonistka, sowiecka działacz ka, od 1897 żona W. Lenina II41 Krylenko Nikołaj Wasiljewicz (1885-1938) sowiecki dowódca wojskowy i działacz, pro kurator
(1929-1931), komisarz ludowy spra wiedliwości (1931-1936,1936-1937) II 270 Krynicki Aleksandr Iwanowicz (1894-1937) sowiecki polityk i działacz, I sekretarz KP(b)B (1924-1927), członek Prezydium CKK WKP(b) (1930-1934) I 252, 253 Krystyniak Małgorzata kierowniczka działu wydawnictw Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego w Warszawie IXXXI Krzyżanowski Gleb Maksymilianowicz (1859-1957) sowiecki polityk, rewolucjonista, ekonomi sta, publicysta, przewodniczący Państwowej Komisji Planowania przy Radzie Pracy i Obrony (1925-1930), wiceprezydent Akade mii Nauk ZSRR (1929-1939) II 57, 95, 266 Ksiendzowskij Michaił Dawydowicz (18861963) rosyjski i sowiecki artysta opery i operetki, więziony w łagrze na Solówkach w latach 1928-1933 1122 Księdzowski, zob. Ksiendzowskij Michaił Dawydowicz Kubiak Nikołaj Afanasjewicz (1881-1973) sowiecki polityk, działacz partyjny, re wolucjonista, komisarz ludowy rolnictwa (1928-1929) 1521 Kubowicz polski wojskowy I 281 Kucharkowski Bohdan (zm. 1929) polski urzędnik, referent bezpieczeństwa starostwa w Nowogródku II 65 Kuczera Józef mieszkaniec Winnicy aresztowany w 1929 II 31 Kudziełka Michaił Siemionowicz (Michaś Czarot, 1896-1937) białoruski pisarz i dziennikarz, redaktor gazety „Sawieckaja Biełoruś” (1925-1929), członek CIK BSRR (1924-1931) I 374 Kuhara (Kuchara) Fusanosuke (1869-1965) japoński polityk, dyplomata i przemysło wiec, współpracował z sektorem wojskowym 1494 Kujbyszew Walerian Władimirowicz (1888-1935) rosyjski rewolucjonista i zesłaniec, sowiecki działacz partyjny, członek Biura Politycz nego КС WKP(b) (1927-1935), członek
КС RKP(b)/WKP(b) (1922-1923, 1927-1935) 1548 II46 Kulik sowiecki urzędnik, zastępca pełnomocnika KLSZ przy SNK USRR (do 1929) II 84 Kulikowski Wilhelm (1859-1935) polski adwokat i działacz polityczny, prezes Polskiego Komitetu Wykonawczego na Rusi, 519
INDEKS OSÓB prezes Delegacji Repatriacyjnej RP w Warsza wie (Wardelpolu) biorącej udział w wymianie więźniów politycznych z ZSRR II78 Kumaniecki Kazimierz Władysław (18801941) polski prawnik, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego (1922) I 505 Kuntze Edward (1880-1950) polski historyk i dyplomata, dyrektor Biblioteki Jagiellońskiej, przewodniczący delegacji polskiej w Mieszanej Komisji Reewakuacyjnej i Specjalnej Komisji Mieszanej (1923-1935) I 81, 164, 241, 461,481 Kupała Janka (Iwan Daminikawicz Łucewicz, 1882-1942) białoruski sowiecki poeta, dramaturg, publi cysta i działacz narodowy, członek rzeczywi sty Akademii Nauk BSRR (od 1928) i WUAN (od 1929), laureat stalinowskiej nagrody I stopnia II 57 Kurzej ojciec, polski obywatel ZSRR mieszkający w okolicach Płoskirowa II 31 Kurzej syn, polski obywatel ZSRR mieszkający w okolicach Płoskirowa II 31 Kutrzeba Stanisław (1876-1946) polski historyk prawa, sekretarz generalny PAU (1926-1939) 1506 Kutrzeba Tadeusz (1886-1947) polski oficer sztabowy, historyk wojskowo ści, od 1927 generał, komendant Wyższej Szkoły Wojskowej w Warszawie (1928-1939) I 539, 540 Kuusinen Otto (1881-1930) fiński polityk komunistyczny, założyciel Komunistycznej Partii Finlandii, sekretarz Komitetu Wykonawczego Kominterņu (1921-1939), premier i minister spraw zagra nicznych Fińskiej Republiki Demokratycznej 1417 Kuźmienko Wasyl Denysowycz (1897-1937) ukraiński sowiecki polityk i działacz, czło nek КС KP(b)U (1929-1937) I 536 Kuźmin sowiecki uczony, profesor II 17 Kuźmiński sowiecki wojskowy, naczelnik oddziału aprowizacji okręgu
wojskowego II 9 Kwaśniewski Zygmunt (1877-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, administrator w Płoskirowie (1920-1928), 520 Kijowie (1928-1930), duszpasterz w Rostowie nad Donem (1930-1936), prześladowany, wielokrotnie aresztowany i skutecznie zmu szony do współpracy z NKWD II 31, 145 Kwiatkowski Eugeniusz (1888-1974) polski chemik i polityk, minister przemy słu i handlu (1926-1930), poseł w Sejmie Śląskim z ramienia BBWR (1930-1931) 117, 77, 78, 351 Kwiatkowski Wacław (ps. Stanisławski, 1893-1977) polski działacz komunistyczny związany z Warszawą, uczestnik III i VI kongresu Kominterņu (1921, 1928), członek КС KPP (1925-1926) i Sekretariatu Krajowego (1931-1932), absolwent Międzynarodowej Szkoły Leninowskiej, pracownik przedstawi cielstwa KPP przy Komitecie Wykonawczym Kominterņu I 543 Kwieciński polski wojskowy, kapitan I 563 Kyryczenko Siemion Trifonowicz (1895-1969) sowiecki i ukraiński dyplomata i publicysta, konsul we Lwowie (1927-1928) I 221 L Laretei (Henryk) Heinrich (1892-1973) estoński polityk, dyplomata i wojskowy, minister spraw wewnętrznych (1926), poseł w Moskwie (1926-1928) I 264, 265 Laroche Jules (1877-1961) francuski dyplomata, ambasador w Polsce (1926-1935) 1 164, 182, 288, 306 Laskowski polski pracownik poselstwa w Moskwie, woźny zamieszany w sprawę włamania do poselstwa w 1931 11247-249 Lauer Henryk (pseud. Ernest Brand, 1890-1937) polski komunista, publicysta, członek KPRP i KPP, od 1923 w ZSRR w wyniku wymiany więźniów I 543 Lauri Lorenzo (1864-1941) włoski duchowny rzymskokatolicki, arcy biskup tytularny Efezu, nuncjusz apostolski w
Polsce (1921-1926) II 108 Laurits Karl-Johann (1892-1941) estoński wojskowy, szef oddziału II Sztabu Głównego estońskich sił zbrojnych I 562, 563
INDEKS OSÓB Laurysiewicz Jan Gwalbert Stefan (1867-1935) działacz gospodarczy, publicysta, krytyk sztuki, senator (1928-1935), wiceprezes rady Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów „Lewiatan” (1927-1935) 1350 Laveaux Ludwik de (1891-1969) polski wojskowy, szef sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr 1 (1926-1929) II 47 Lazaris, zob. Łazaris German Władimirowicz Lechoń Jan (właśc. Leszek Józef Serafinowicz herbu Pobóg, 1899-1956) polski poeta, prozaik i krytyk literacki 1119 Lefebvre de La Boulaye André (1876-1966) francuski dyplomata II452 Lekusz (zm. 1929) według sowieckiej prasy aktywista wiejski zabity przez kułaków II49 Lenin Włodzimierz (właśc. Władimir Iljicz Uljanow, 1870-1924) rosyjski polityk i rewolucjonista, założyciel i lider partii bolszewickiej, przywódca Rosji sowieckiej, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych RFSRR/ZSRR 1122, 252,403, 410,463, 505, 516 II 12,14, 38, 95,100 Lenskij, Leński, zob. Leszczyński Julian Leontowicz Aleksandr Wasiljewicz (18691943) ukraiński sowiecki histolog i fizjolog, czło nek korespondent WUAN II 57 Lepin Eduard Dawydowycz (Eduards Liepinš, 1889-1937) sowiecki wojskowy i polityk łotewskiego pochodzenia, attaché wojskowy w Finlandii (1931-1932) i Polsce (1932-1934) II 453, 454 Lepse Jānis (Iwan Iwanowicz, 1892-1929) sowiecki wojskowy i działacz partyjny ło tewskiego pochodzenia, członek Prezydium Profinternu (1924-1929) II77 Leron, zob. Le Rond Henri Le Rond Henri (1864-1949) francuski generał, przewodniczący Między sojuszniczej Komisji Plebiscytowej na Górnym Śląsku (1920-1922), w 1926 ofi cjalnie
przeszedł na emeryturę, ale wciąż utrzymywał kontakty z politykami Europy Środkowej I 560 Leszczyński Julian (ps. Leński, 1889-1938) polski komunista, publicysta, członek SDKPiL i KPP, kierownik Komisariatu do spraw Polski w bolszewickiej Rosji (1917-1918), sekretarz КС KPP (1929) 1424, 543 II 258 Leśniak, zob. Wozniak Mychajło Stepanowycz Leśniewski Jan (1875-1939) polski komunista, członek Biura Polskie go КС WKP(b) oraz Biura Polskiego przy Komitecie Moskiewskim WKP(b) do 1930, wybrany z RSFRR na delegata na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w Warszawie II 56, 58 Lewicki, zob. Lewicki Dmytro Pawłowicz Lewicki, zob. Lewicki Kost Antonowicz Libicki Konrad (1891-1980) dyplomata, oficer, attaché wojskowy w Hel sinkach (1924-1939) I 276 Lieberman sowiecki lekarz, dyrektor III Polikliniki w Charkowie w 1929 II 89 Liebied’ Dmitrij Zacharowicz (1893-1937) sowiecki polityk i działacz partyjny, członek КС WKP(b) (1930-1937), członek Prezydium CKKWKP(b) 1463 Liposowiecki Polak przetrzymywany w sowieckim więzie niu 1169 Lipski Władimir Ippolitowicz (1863-1937) ukraiński sowiecki botanik, członek kore spondent WUAN 1285 Lisiewicz Seweryn Polak mieszkający w ZSRR, brat prezesa rady kościelnej w Płoskirowie, aresztowany w 1929 1131 Lisiewicz Stanisław Polak mieszkający w ZSRR, prezes rady ko ścielnej w Płoskirowie, aresztowany w 1929 1131 Litauer Stefan (1892-1959) polski dziennikarz i dyplomata, II sekretarz poselstwa w Moskwie (1923-1925), referent i zastępca naczelnika Wydziału Prasowego MSZ (1926-1929), korespondent PAT w Lon dynie I 158 Litwinow Ajwa (Ivy Lou, 1889-1977)
angielska i sowiecka pisarka, działaczka komunistyczna, propagatorka nauki angiel skiego w ZSRR II192 Litwinow Maksim (Maksym) Maksimowicz (właśc. Enoch Meyer Wallach, 1876-1951) sowiecki dyplomata, od 1918 członek Kole gium KLSZ, nieoficjalny wysłannik sowiecki w Sztokholmie, następnie przedstawiciel pełnomocny w Tallinnie, zastępca komisarza ludowego spraw zagranicznych (1921-1930), komisarz ludowy spraw zagranicznych 521
INDEKS OSÓB (1930-1939) I XIV, XVII, XVIII, XX, XXV, XXVI, 135, 244, 245, 299, 305-308, 313, 329, 344, 350, 358, 360, 364, 366, 478-480, 541, 544, 561, 562, 581, 584-586, 591, 592 II 3, 24, 29, 30, 82, 83, 93, 96, 97, 135, 142, 147, 150, 151, 160, 170, 182,189, 191-195, 210, 220, 226, 236, 240-243, 250, 254, 269, 292, 298-300, 320, 324-326, 339-342, 346, 352-358, 367376, 385-390, 396-401,403,404,416-427, 432,440, 445, 446,448, 451, 466 Lizariew Aleksiej Siemionowicz (ur. 1892) sowiecki działacz gospodarczy, przedsta wiciel handlowy w Warszawie (1927-1928) I 526, 529, 534, 541 Lloyd George David (1863-1945) brytyjski polityk, jeden z liderów Partii Liberalnej, mąż stanu, premier (1916-1922) 1313 Longchamps de Bérier Franciszek (ur. 1969) polski prawnik i duchowny rzymskokatolic ki II 109 Lorenc Iwan Leopoldowicz (1890-1941) sowiecki dyplomata, prawnik, prowadził rozmowy pokojowe z Litwą, Łotwą i Fin landią (1920), przedstawiciel pełnomocny w Kownie (1923), I sekretarz poselstwa w Berlinie (1929) I 53, 90, 95, 100, 138 Lubczenko Panas Pietrewicz (1897-1937) ukraiński działacz komunistyczny, członek KP(b)U, przewodniczący komitetu obwodo wego partii w Kijowie (1925-1927), sekretarz КС KP(b)U (1927-1934) I 394 II 182 Lubimienko Władimir Nikołajewicz (1873-1937) sowiecki botanik, członek rzeczywisty WUAN (1929) 1157 Lubomirski Stanisław (1875-1932) polski książę, przemysłowiec, działacz gospodarczy, od 1932 na czele Centralnego Związku Przemysłu Polskiego „Lewiatan” I 16 Lubomirski Zdzisław (1865-1943) polski polityk i działacz społeczny, prezydent Warszawy (1916-1917),
cieszył się dużym szacunkiem Piłsudskiego, który propono wał mu objęcie funkcji prezydenta państwa I 15, 16 Lubowicz sowiecki urzędnik polskiego pochodzenia I280-282 522 Lutfi bej turecki attaché wojskowy w Moskwie w 1928 1547 Lyndsey Roland Charles (1877-1945) brytyjski dyplomata, zastępca ministra spraw zagranicznych (1928-1930) I 539 Ł Łabow, zob. Łobow Siemion Siemionowicz Ładoś Aleksander (1891-1963) polski dyplomata i polityk, ludowiec, sekretarz polskich delegacji na rokowania z bolszewikami w Mińsku i Rydze, poseł w Rydze (1923-1926), konsul generalny w Monachium (1927-1931) 134 Łangowoj Aleksander Aleksiejewicz (18961964) sowiecki wojskowy, kierownik wojskowego oddziału Komisariatu Ludowego Oświaty (1927), ekspert w dziedzinie wojskowości na konferencjach rozbrojeniowych (1929-1930), attaché wojskowy w Teheranie (1931-1933) I 548 II 192 Łańcucki Stanisław (1882-1938) polski polityk i działacz komunistyczny i socjalistyczny, poseł na Sejm (1922-1926), więziony za działalność antypaństwową (1925-1928), zbiegł do ZSRR w 1929, gdzie działał jako członek MOPR II 73 Łapenko sowiecki publicysta, współpracownik gazety „Kommunist” I 248 Lapin Alber Janowicz (1899-1937) sowiecki dowódca pochodzenia łotewskiego, naczelnik sztabu Armii Dalekowschodniej (1929-1930) II 203 Łazaris German Władimirowicz (1884-1937) sowiecki urzędnik, prawnik, dyplomata, członek, a od 1927 przewodniczący rosyjsko-ukraińsko-białoruskiej delegacji do Specjal nej Komisji Mieszanej 181,461 Łazowert Samuel (1885-1937?) polski działacz komunistyczny, członek SDKPiL oraz KPP, członek Rewolucyjnej Rady
Wojennej Polski (1919), kierownik Biura Polskiego ì Wydziału Mniejszości Na rodowych КС KP(b)U (1923-1930), członek КС KP(b)U (1927-1930) 1345 Lewicki Dmytro Pawłowicz (1877-1942) ukraiński prawnik, poseł na Sejm
INDEKS OSÓB (1928-1935), współtwórca i członek UNDO, wiceprzewodniczący Kongresu Mniejszo ści Narodowych w Genewie (1928-1930) 1533-536, 565 Lewicki Kost Antonowicz (1859-1941) ukraiński polityk, publicysta, prawnik, historyk, premier Zachodnioukraińskiej Re publiki Ludowej (1918-1919), przedstawiciel mniejszości ukraińskiej w Polsce 1407 Łobow Siemion Siemionowicz (1888-1937) sowiecki polityk, członek КС RKP(b)/ WKP(b), przewodniczący Najwyższej Rady Gospodarki Narodowej (1926-1932), komi sarz ludowy przemysłu leśnego (1932-1936) 1558 Łoganowski Mieczysław Antonowicz (1895-1938) polski i rosyjski rewolucjonista, dyplomata, sekretarz przedstawicielstwa pełnomocnego w Warszawie (1921-1923), członek Kolegium KLSZ (1925-1927), kierownik Wydziału Państw Bałtyckich i Polski KLSZ (19251927) I 27, 53, 90, 95, 100,138,205, 226,230, 242, 243, 245, 247, 278, 279, 292II 212 Łongowoj, zob. Łangawoj Aleksander Aleksiejewicz Łopatniuk Stanisław polski historyk IXXX Łowicki (właśc. Nikołaj Nikołajewicz Popow, 1891-1938) sowiecki działacz partyjny i dziennikarz, kierownik Wydziału Agitacyjno-Propagandowego КС KP(b)U (1925-1928), członek (1926-1927,1933-1937) i zastępca członka (1927-1929) КС KPZU, członek kolegium redakcyjnego „Prawdy” (1929-1933) I 588 Łoziński Zygmunt (1870-1932) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, biskup miński (1917-1925) i piński (1925-1932), więziony przez bolszewików (1920-1921) II 108 Łozowski Solomon Abramowicz (właśc. Dridzo, 1878-1952) sowiecki dyplomata, działacz partyjny i państwowy, publicysta, sekretarz generalny Profinternu (1921-1937), członek
Prezydium Komitetu Wykonawczego Kominterņu (1926-1935) 1427 Łuckiewicz Anton Iwanowicz (1884-1942) białoruski polityk, społecznik, publicysta i krytyk literacki, premier i minister spraw zagranicznych Białoruskiej Republiki Ludowej (1918-1919), przedstawiciel mniej szości białoruskiej w Polsce 1407 Lukasiewicz Juliusz (1892-1951) polski dyplomata, dyrektor Departamentu Polityczno-Ekonomicznego (1925-1926) i Departamentu Konsularnego (1929-1931) MSZ, poseł w Rydze (1926-1929), Wiedniu (1931-1932) i Moskwie (1933-1934) 1 197, 230 II 80 Łunaczarski (Łunaczarskij) Anatolij Wasiljewicz (1875-1933) sowiecki działacz kulturalny i oświatowy, filozof, pisarz, publicysta, komisarz ludowy oświaty (1917-1929) 1424,479,480 II46, 98,102,103,192, 258 Łuniowy, zob. Pietrenko-Łuniew Siergiej Wasiljewicz Łupinowicz Karol (1891-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, po raz pierwszy aresztowany w 1929, zwol niony po podpisaniu deklaracji o współpra cy, później jeszcze kilkakrotnie aresztowany i zesłany II 109 Μ MacDonald James Ramsay (1866-1937) polityk brytyjski, premier Wielkiej Brytanii (1924,1929-1935) II 60, 67 Macedońska Ludmiła pseudonim kobiety korespondującej z ks. K. Naskręckim II 143 Macharadze Filipe (1868-1941) gruziński sowiecki rewolucjonista, prze wodniczący Rady Komisarzy Ludowych Gruzińskiej SRR (1929-1930) II 36 Maderescu, zob. Mardarescu Gheorghe Majakowski Władimir Władimirowicz (1893-1930) sowiecki poeta I 221 Majmin Isydor Borisowicz (1897-1938) sowiecki działacz partyjny, ekonomista II 204 Makowski Wacław Wincenty (1880-1942) polski prawnik i polityk,
minister sprawie dliwości (1922-1923, 1926) I 77, 78 Maksymowicz, Maksimowicz, zob. Sawricz Karl Awksantjewicz Małecki Antoni (1861-1935) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, proboszcz parafii pod wezwaniem Serca 523
INDEKS OSÓB Maryi w Petersburgu, biskup i administrator apostolski Leningradu (1926), represjonowa ny przez władze sowieckie, skazany podczas procesu piotrogrodzkich duchownych II 108, 201, 377 Malgin Artiom Władimirowicz (ur. 1974) rosyjski politolog i historyk I XXVII Malik Karol (1897-1982) podpułkownik, pilot, latał w I Eskadrze Wywiadowczej WP, dowódca szkoły pilotażu 1281 Małaszkin Siergiej Iwanowicz (1888-1988) sowiecki pisarz, członek grupy literackiej „Przełom” 1424 Małecki Antoni, zob. Małecki Antoni Małyszew Siergiej Wasiljewicz (1877-1938) sowiecki urzędnik państwowy, działacz społeczny i pisarz, członek WKP(b), prezes targów w Niżnym Nowogrodzie I 51 Manuilski, zob. Manujilśkyj Dmytro Zacharowycz Manujilśkyj Dmytro Zacharowycz (18831959) sowiecki polityk, I sekretarz KP(b)U (1921-1923), sekretarz КС Kominterņu (1928-1943) 1345 Mańkowski Piotr (1866-1933) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, biskup kamieniecki (1918-1926), tytularny arcybiskup Enei, jeden z założycieli semina rium duchownego we Lwowie II108 Marchlewski Julian (Juljusz, 1866-1925) polski i niemiecki działacz ruchu rewolucyj nego, sowiecki polityk 1345 Mardarescu Gheorghe (1866-1938) rumuński wojskowy, minister wojskowo ści (1922-1926), główny inspektor armii, generał, orędownik rumuńsko-polskiego zbliżenia I 560 Markiewicz sowiecki oficer ze sztabu MWO I 548 Markow Aleksiej Jakowlewicz sowiecki wojskowy, zastępca attaché wojsko wego w Warszawie (1932-1933) II 453, 454 Maruszewski Artur (1886-1945) polski wojskowy, pułkownik, szef sztabu KOP wiatach 1926-1929 1386, 391 Marzecka żona
Tomasza Marzeckiego (ur. 1887), pol skiego dyplomaty, wicekonsula w Moskwie (1924-1931) 1 530 524 Masłów Arkādij (właśc. Izaak Jefimowicz Czereminskij, 1891-1941) jeden z przywódców komunistycznej partii Niemiec oraz założyciel i lider Leninbundu (1928-1933) 1484 Materski Wojciech (ur. 1944) polski historyk IXVI, XX Matów Jurij (ur. 1882) sowiecki inżynier, jeden z głównych oskar żonych w procesie szachtyńskim z 1928 (w etapie republikańskim), spędził w łagrach 28 lat 1528 Matusiński Jerzy (1890-1939) polski urzędnik konsularny, politolog, praw nik, radca MSZ (1926-1932) II455 Max-Muller William Grenfell (1867-1945) brytyjski dyplomata, poseł w Warszawie (1920-1928) 1 16,42, 74, 76,88, 99 II443 Mercier Desiré-Joseph (1851-1926) belgijski duchowny, kardynał, prowadził rozmowy ekumeniczne z anglikanami i interesował się sytuacją katolików w ZSRR, bardzo krytyczny w stosunku do komuni stów II105 Meriani (Merlano) Francesco (1896-1934) włoski dyplomata, poeta, dziennikarz, kon sul włoski w Odessie (1928-1929) II 54 Messing Stanisław Adamowicz (1890-1937) polski socjaldemokrata i komunista, funkcjonariusz sowieckich służb specjal nych, II zastępca przewodniczącego OGPU (1929-1931) II 277 Meysztowicz Aleksander (1864-1942) polski polityk, ziemianin, minister sprawie dliwości (1926-1928) I 278, 314 Miaskowski Nikołaj Jakowlewicz (1881-1950) rosyjski i sowiecki kompozytor, wykładowca w konserwatorium moskiewskim, pracow nik Komisariatu Ludowego Oświaty, autor 27 symfonii I 205, 221 Miatła Piotr (Wasiljewicz, 1890-1936) białoruski działacz narodowy, poseł na Sejm
(1922-1927), członek KPZB (1926-1933), więziony przez władze polskie (1927-1930), w 1930 trafił do BSRR w wyniku wymiany więźniów z ZSRR I 259 Michalski Jerzy (1870-1956) polski polityk, ekonomista i naukowiec, minister skarbu (1921-1922) 1 17, 238 Miechanoszyn, zob. Miechonoszyn Konstan tin Aleksandrowicz
INDEKS OSÓB Miechonoszyn Konstantin Aleksandrowicz (1889-1938), sowiecki oficer, attaché woj skowy w Warszawie (1926-1927) 126, 27, 75, 280, 318 Miedwiedjew Siergiej Pawłowicz (1885-1937) rosyjski rewolucjonista, sowiecki działacz, w 1932 oskarżony w sprawie Martemiana Riutina 1101II 98 Mielników Boris Nikolajewicz (1896-1938) sowiecki dyplomata, funkcjonariusz Komin terņu, kierownik Wydziału Dalekowschod niego KLSZ (1924-1928), konsul generalny w Harbinie (1928-1931) I 247 Mienżyński (Wiesław) Wiaczesław Rudolfowicz (1874-1934) sowiecki działacz partyjny polskiego pocho dzenia, funkcjonariusz sowieckiej policji politycznej i bezpieczeństwa, zastępca szefa OGPU (1923-1926), szef OGPU (1926-1934) II 39,277 Mieżlauk Iwan Iwanowicz (1891-1938) sowiecki działacz partyjny, kierownik Centralno-Czarnoziemskiego Obwodowego Oddziału Handlu (1929-1930) II 98 Mikojan Anastas Iwanowicz (1895-1978) ormiański i sowiecki rewolucjonista, bolsze wik, od 1923 członek КС, komisarz ludowy handlu zagranicznego i wewnętrznego (1926-1930), komisarz ludowy zaopatrzenia (1930-1934) I 222, 230, 350 II 46, 51, 158, 163,169, 172 Mikołaj I car Rosji (1825-1855) I 568 Miller, zob. Max-Muller William Grenfell Milutin Nikołaj Aleksandrowicz (1889-1942) rosyjski architekt i rewolucjonista, sowiecki polityk, komisarz ludowy finansów (19241929) 1146 Mioduszewski Józef (1880-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, administrator parafii w dekanacie berdyczowskim (1918-1925) i Płoskirowie, skaza ny na 10 lat łagru w 1930 II 31,144 Miokawa sekretarz poselstwa Japonii w Moskwie 1328 Mir Ali-Khan
Zahir perski dyplomata, konsul generalny w Tyflisie 1379,583 Miyakawa sekretarz poselstwa Japonii w ZSRR II 76 Młodzianowski Kazimierz (1880-1928) polski artysta malarz, generał, polityk, mini ster spraw wewnętrznych (1926), wojewoda pomorski I 77, 78, 144, 145 Moltke Hans Adolf von (1884-1943) niemiecki dyplomata, ambasador Niemiec w Warszawie (1931-1939) II 449 Mołotow Wiaczesław Michajłowicz (18901986) sowiecki polityk, sekretarz КС RKP(b), od 1926 członek Biura Politycznego КС WKP(b), stalinista 1427 II 16,41, 46, 220, 242,439 Morawski, zob. Dzierżykraj-Morawski Witold Morsztyn leronim Markowicz (1901-1937) sowiecki urzędnik, komunista, pracownik KLSZ II 238, 249, 291, 301, 304, 320, 345, 432 Mostowski Zygmunt (1883-1934) polski dziennikarz, pisarz, dyplomata, konsul i kierownik konsulatu generalnego w Tyflisie (1926-1931) I 298, 382, 383, 583 II 8, 25, 36, 42,44,45, 336 Mościcki Ignacy (1867-1946) polski polityk, chemik, wynalazca, prezy dent (1926-1939) 1 10, 66, 69, 72, 78, 351 Mrozowski Jan (1864-1937) polski prawnik, prezes Sądu Najwyższego w Warszawie (1923-1934), delegat polski w Międzynarodowym Instytucie Współ pracy Intelektualnej (1926-1934), agent polskiego rządu przy Stałym Trybunale Sprawiedliwości Międzynarodowej w Hadze (od 1926) II 400 Müller, zob. Max-Muller William Grenfell Musiał Bogdan (ur. 1960) polski historyk 198 Mussolini Benito (1883-1945) włoski polityk, socjalista, później faszysta, premier (1922-1943), dyktator 1320 II116, 254 N Narinskij Michaił Matwiejewicz (1942-2021) sowiecki i rosyjski historyk I XXVII Narutowicz Gabriel (1865-1922)
polski inżynier hydrotechnik, uczony, mini ster robót publicznych (1920-1922), minister spraw zagranicznych (1922), pierwszy prezy dent Rzeczypospolitej (1922) I 245 525
INDEKS OSÓB Nukša Martin (1878-1972) Naskręcki Kazimierz (1878-1950) łotewski dyplomata i architekt, poseł w War polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, szawie (1921-1930) i jednocześnie w Rumu administrator apostolski diecezji żytomier nii (1922-1930) i Austrii (1925-1930), poseł skiej, w 1927 pod wpływem gróźb i szantażu w Szwecji, Danii i Norwegii (1930-1933) złożył deklarację lojalności wobec władz 121, 24, 25 ZSRR, w 1929 aresztowany II 52, 79, 109, 111, 142-144 Nejman Jan (1894-1937) polski i sowiecki komunista, uczestnik prze wrotu październikowego, redaktor naczelny Około-Kułak Antoni (1883-1941) „Trybuny Radzieckiej” wydawanej w ZSRR polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, (1927-1933), sekretarz biura polskiego КС proboszcz i wikariusz w Smoleńsku, Pskowie WKP(b) (1927-1930) 1345 i Petersburgu (1908-1914), współzałożyciel Neuman Władysław (1893-1945) Instytutu Misyjnego (1924-1932), założyciel polski dyplomata, chargé d’affaires w Rydze warszawskiego Sekretariatu Arcybiskupa (1920-1922), poseł w Norwegii (1931-1942), Mohylowskiego, jedna z najlepiej zoriento gdzie przyjaźnił się z księciem Haakonem wanych osób w działalności Kościoła kato VII 1197 lickiego w ZSRR II 113, 145, 455,456 Neveu Pie Eugène Joseph (1877-1946) Okrzeja Stefan (1886-1905) francuski duchowny rzymskokatolicki, polski socjalista i działacz niepodległościo biskup, administrator apostolski w Moskwie wy, członek PPS (1904-1905) II 189 (1926), nieoficjalna głowa Kościoła katolic Okyar Ali Fetih (1880-1943) kiego obydwu obrządków (od 1926), otrzy turecki polityk i dyplomata, premier Turcji
mywał pomoc ambasady francuskiej, dzięki (1923-1925), przewodniczący Wielkiego czemu łatwiej mógł negocjować z ZSRR Zgromadzenia Narodowego (1923-1924), II 52,108-110, 201, 377, 378,455, 456 poseł w Paryżu (1925-1930) II 174 Niedziałkowski Mieczysław (1893-1940) Oleksiuk Bronisława polski polityk, socjalista, poseł, sekretarz Polka z rejonu marchlewskiego, delegatka na Sejmu Ustawodawczego I 122, 123 posiedzenie WUCIK w*1928 I 568 Niezbrzycki Jerzy (ps. Ryszard Wraga, Olędzki 1902-1968) Polak skazany na śmierć w ZSRR w 1929 polski wojskowy, sowietolog, pisarz, kierow 1179 nik Referatu „Wschód” Oddziału II Sztabu Olszowski Kazimierz (1865-1933) Głównego WP (1932-1939), kierownik pla polski prawnik i dyplomata, poseł w Berli cówki O-2 w Kijowie (1928), oficer wywiadu nie (1923-1928) i Angorze (1928-1933, od wojskowego I 549 1930 ambasador) II 213 Nikicki Opanski Iosif Kazimirowicz (1897-1927) sowiecki działacz II 17 sowiecki czekista, członek Komitetu Wyko Nikołajew nawczego BSRR (1925-1927) I 388 sowiecki adwokat oskarżony w 1929 o szpie Opperput Aleksander Ottowicz (1895-1943) gostwo na rzecz Polski II 85, 86 łotewski członek Ludowego Związku Obrony Nowak-Kiełbikowa Maria (1930-2013) Ojczyzny i Wolności, terrorysta, według polska historyczka II442 pewnych danych współpracownik NKWD Nowicki Michał (zm. 1928) II 212 kapitan KOP I 277 Oppokow Jewgienij Władimirowicz (1869Nowiński Tadeusz (Zygmunt Antonowicz, 1937) rosyjski i sowiecki hydrolog, członek rzeczy ur. 1900) polski oficer, od 1928 pracownik Sztabu wisty WUAN (od 1929) II 57 Głównego WP, referent spraw
sowieckich Optowitzer polski obywatel skazany na śmierć w ZSRR Referatu „Wschód” Oddziału II Sztabu w 1931 II 239 Głównego WP 11444,472 O 526
INDEKS OSÓB Oraczewski Stanisław (zm. 1958) polski dyplomata, wicekonsul w Charkowie (1928-1930) i kierownik konsulatu w Tyflisie (1931-1932) 1 150,464,476, 532, 535, 537, 569 Ordynski, zob. Orliński Bolesław Ordzonikidze, Ordzonkidze, zob. Ordżonikidze Sergo Ordzonikidze Sergo (właśc. Grigorij Konstantinowicz, 1886-1937) gruziński rewolucjonista, sowiecki działacz, członek КС RKP(b)/WKP(b) (1921-1927) przewodniczący CKK WKP(b) (1927-1930) II 10,41,46, 244 Ordzonkidze, zob. Ordzonikidze Sergo Orechałaszwili, zob. Orechelaszwili Iwan Dmitrijewicz Orechelaszwili Iwan Dmitrijewicz (Mamia, 1881-1937) gruziński sowiecki komunista, członek КС WKP(b) (1926-1934), przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych Zakaukaskiej FSRR (1922-1927, 1931-1932) I 381, 383 Orliński Bolesław (1899-1992) polski lotnik, pułkownik I 350 Orłów urzędnik KLSZ 1189II 24 Orłów Jegor Iwanowicz (1865-1944) ukraiński sowiecki chemik, członek rzeczy wisty WUAN (od 1929) II 57 Orłowa Izabella Michajłowna sowiecka aktorka Leningradzkiego Teatru Komedii, aresztowana w 1928 pod zarzutem malwersacji w teatrze II 22 Orłowski Ksawery (1862-1926) polski dyplomata, hrabia, poseł w Brazylii (1920-1921), Hiszpanii (1921-1924) i Portu galii (1923-1924) II 443 Osowski Polak mieszkający ZSRR w 1932 II472 Ossowski Jakow liiez (1893-1942) sowiecki działacz, członek WKP(b) (od 1918), aresztowany w 1935 jako opozycjoni sta I 101 Ozols Kārlis Karol (1882-1941) łotewski dyplomata, poseł w Moskwie (1923-1929) I 265, 590, 592 II 64 Pacelli Eugenio (1876-1958) włoski duchowny, sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej (1930-1939), od 1939
papież Pius XII II175 Pahlawi Reza Szah (1878-1944) szach Iranu (1925-1941), założyciel dynastii Pahlawi II 62 Paljenko Mykoła (Nikołaj) Iwanowicz (1869-1937) ukraiński sowiecki prawnik, członek rzeczy wisty WUAN (1930-1937) II 57 Pałładin Aleksandr Władimirowicz (18851972) sowiecki naukowiec, chemik, profesor Charkowskiego Instytutu Medycznego (1925-1931), członek zagraniczny PAU i PAN I 536 II 57 Papée Kazimierz (1889-1979) polski dyplomata, m.in. komisarz generalny w Wolnym Mieście Gdańsku (1932-1936) 153, 288 Pappen Franz von (1879-1969) niemiecki polityk i dyplomata, kanclerz Rzeszy (1932) II 379 Paszyn Jan (1892-1937) polski komunista, członek КС KPP (19251929), w ramach wymiany więźniów trafił w 1932 do ZSRR 1165 Patek Stanisław (1866-1944) polski prawnik, adwokat, dyplomata, minis ter spraw zagranicznych (1919-1920), poseł w Tokio (1921-1926) i Moskwie (1927-1932) IXVII-XIX, XXI, XXIV, XXV, 188, 210, 211, 218, 220, 226, 229, 235-238, 241, 244-247, 251, 262-265, 279, 280, 284, 285, 288, 292, 302, 305-308, 313-317, 321, 327-332, 336-340, 342-344, 349-351, 356-360, 363, 364, 367, 374, 375, 377, 379, 381, 392, 393, 395, 403-405, 409,416,419, 421,422, 429-432, 435-438,440, 441,443, 447-449, 452-455, 458,461, 477, 478, 492,497-499, 502, 506, 529, 538, 541, 544, 545, 581, 586, 590, 592 II Ί, 8,18, 24, 31, 38,43,45, 51, 52, 69, 75, 81, 83, 84, 90, 99, 117,135, 187-189, 197, 198, 213, 218, 225, 229, 236-243, 248, 291-300, 303, 304, 316-320, 324, 325, 339-342, 344, 352-358, 367-376, 385-390, 396-401,403, 416-427,439,440, 445,446,448,463,465, 466 527
INDEKS OSÓB Paton Jewgienij Oskarowicz (1870-1953) Pierepieczko Iwan Nikołajewicz (1897-1943) sowiecki inżynier, naukowiec, specjali sowiecki polityk i działacz, zastępca członka КС WKP(b) (1930-1934) II 277 sta w dziedzinie procesów spawalniczych Pieszkowa Jekaterina Pawłowna (1876-1965) i budowy mostów, założyciel Komitetu Spawalnictwa Elektrycznego w Kijowie rosyjska i sowiecka działaczka humanitarna, (1929) 1157 pełnomocniczka Biura PCK w Rosji Sowiec Paweł (Paweł Pietrowicz Borisowski, kiej i ZSRR, żona Μ. Gorkiego II 456 1867-1938) Pietrenko-Łuniew Siergiej Wasiljewicz rosyjski duchowny prawosławny, arcybiskup (1890-1937) wiacki i słobodski (1921-1929), metropolita sowiecki wojskowy i dyplomata, attaché jarosławski i rostowski (1932-1938) 1470 wojskowy w Berlinie (1925-1928) 1547 Pietrow Pawłów sowiecki mechanik współpracujący członek sekcji naukowo-doświadczalnej z A.A. Turżańskim (1927) I 280, 282 ds. wojenizacji na uniwersytecie w Mińsku Pawłowski Tadeusz (1889-1939) 1488 polski szachista i dyplomata, konsul w Char Pietrow (zm, 1929) według sowieckiej prasy aktywista działają kowie (1931-1933) II458 cy w powiecie nowogrodzkim zabity przez Pechłewi, zob. Pahlawi Reza Szah kułaków II48, 49 Pełczyński Tadeusz Walenty (1892-1985) Pietrowski Grigorij Iwanowicz (1878-1958) polski wojskowy, szef Oddziału II Sztabu rosyjski, ukraiński i sowiecki polityk i dzia Głównego WP (1929-1932) 11211,454 Perkowicz Eugeniusz (1875-1938) łacz, przewodniczący WUCIK (1919-1938) I 53, 90, 95,100, 138, 211, 226, 255, 256,476, polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, 565-567, 569 II41,
75, 81, 82, 84, 98, 274, 275 pracował na różnych parafiach na Ukrainie, Piip Ants (1884-1942) od 1922 w Płoskirowie, w 1927 dokonał estoński polityk i prawnik, premier publicznej apostazji, po kilku latach aresz (1920-1921), minister spraw zagranicznych towany pod zarzutem działalności w POW (1921-1922, 1925-1926,1933, 1939-1940) II 110 Perkowski Tadeusz (1896-1942) I 30, 31 Piłsudski Józef (1867-1935) polski prawnik, urzędnik konsularny, polski mąż stanu, naczelny wódz i naczelnik dyplomata, sekretarz poselstwa w Moskwie państwa (1918-1922), premier (1926-1928, (1924-1926, 1927-1928), kierownik kon 1930) I XIV, XV, XVII-XX, XXIV, 5-8, 10, sulatu generalnego w Mińsku (1926-1927) 11,15-17, 20, 24, 25, 31, 35, 40-45,49-52, I 253, 260, 274 67-70, 72-77, 82, 87-89, 93-95, 99, 115-127, Petlura Symon Wasylowycz (1879-1926) 136,137, 139, 140, 143-146, 171, 173, 174, ukraiński polityk, dziennikarz, pisarz, ata 179-182,186, 187, 194-196, 211, 221, 225, man główny, przewodniczący Dyrektoriatu 229-231, 235-238, 241, 245, 247-249, 251, URL (1919-1926) I 145, 174, 249, 554 II 390 262, 263, 275, 280, 284, 285, 288,294, 313, Petruszewycz Jewhen Omelanowycz (1863317, 320, 328, 330, 337, 374, 377, 404, 405, 1940) 408, 409,416, 422, 453, 459,474, 477,483, ukraiński adwokat i polityk, przewodniczą 484,498-500, 532, 539, 540, 559, 560 II 29, cy, prezydent i dyktator ZURL II468 83, 141, 149, 150,174, 175, 188,189, 218, 219, Piatakow Jurij (Gieorgij, Grzegorz) Leonido221, 226, 236, 237, 240, 254, 291, 300, 345, wicz (1890-1937) 433 rewolucjonista i działacz komunistyczny, so wiecki polityk,
wiceprzewodniczący WSNCh Piotr I Wielki (1672-1725) car Rosji od 1682, imperator od 1721 1419 (1923-1927, 1931-1932) II 27, 29, 51,197, 276 Piotr Kruticki (właśc. Piotr Fiodorowicz Piatnicki Osip Aronowicz (1882-1938) Polański, 1862-1937) rosyjski rewolucjonista i działacz, sowiecki rosyjski duchowny, biskup, męczennik polityk, członek КС WKP(b) (1927-1937), Cerkwi prawosławnej, od 1924 metropolita sekretarz Komitetu Wykonawczego Komin kruticki, patriarcha z namaszczenia Tichona, terņu (1922-1937) 1417 II 471 528
INDEKS OSÓB po kilku tygodniach sprawowania tej godno przedstawiciela handlowego w Warszawie, ści został aresztowany, uwięziony i zesłany ujęty w Jugosławii i w ramach ekstradycji 1464-466, 469, 471, 472 II 53 wydany Polsce II 154, 220 Piotrowski Grzegorz, zob. Pietrowski Grigorij Poniński Alfred (1896-1968) Iwanowicz dyplomata i dziennikarz, radca poselstwa Piotrowski Leon (1878-1937) w Moskwie (1926-1933) IXXII, 242, 263, polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, 280, 292, 302, 343, 390, 458, 459, 523, 559 administrator w Elisawietgradzie (od 1919) II 18, 25, 26, 68, 82, 89, 117, 119, 177, 237, 238, i Zinowiewsku (od 1921), kilkakrotnie aresz 248, 379,455, 478 towany II 144 Popławski Tadeusz (ur. 1896) Piskor Tadeusz (1889-1951) polski wojskowy, major dyplomowany polski działacz niepodległościowy, oficer, II 184 generał, szef Sztabu Generalnego/Głównego Popow sowiecki profesor I 535 WP (1926-1931) 1560 Postyszew Paweł Pietrowicz (1887-1937) Pius XI (właśc. Ambrogio Damiano Achille Ratti, 1857-1939) sowiecki działacz partyjny, członek КС włoski duchowny rzymskokatolicki, papież WKP(b) 1574 Prochaska Felicjan (1922-1939) II 106, 107,118 Pizzardo Giuseppe (1877-1970) polski urzędnik w Ministerstwie Skarbu, włoski duchowny rzymskokatolicki, kardy naczelnik Wydziału Ceł (1927), specjali zował się w kwestiach polsko-niemieckich nał, sekretarz Kongregacji Nadzwyczajnych Spraw Kościoła (1929-1937) II174, 175 I 569, 571 Procope Hjalmar (1889-1954) Pleczkajtis Jeronimas (1887-1963) litewski polityk, socjaldemokrata, fiński polityk i dyplomata, minister spraw zagranicznych
(1924-1925, 1927-1931) I 10, w 1926 zmuszony do opuszczenia Litwy 11, 20-22,43, 70, 75, 226, 229 1499 II 268 Prokofjew Gieorgij Jewgieniewicz (1895-1937) Podwojski Nikołaj (Mykoła) IIicz(1880-I948) sowiecki funkcjonariusz OGPU II 212 rosyjski, polski i ukraiński sowiecki socjal Proskura Gieorgij Fiodorowicz (1876-1858) demokrata i komunista, przewodniczący ukraiński sowiecki naukowiec, specjalista Zagranicznego Biura КС KP(b)U 1345 Pogorecki w dziedzinie hydroaerodynamiki, członek rzeczywisty WUAN II 57 obywatel polski aresztowany w okręgu kamienieckim w 1929 II 86 Próchniak Edward (1888-1937) Pogribnyj polski i sowiecki komunista, członek Prezy dium Komitetu Wykonawczego Kominterņu współpracownik gazety „Kommunist” I 574 Pohl Otto (1872-1941) (1928), członek Biura Politycznego Komitetu Centralnego KPP 1417 austriacki polityk, dyplomata, publicysta, przedstawiciel pełnomocny w Moskwie Prystor Aleksander (1874-1941) polski polityk, członek PPS, minister pracy (1924-1927) 1168 Poincaré Raymond (1860-1934) i opieki społecznej (1929-1930), minister przemysłu i handlu (1930-1931) II 222 francuski polityk, premier (1912-1913, 1922-1924, 1926-1929), prezydent (1913Przanowski Stefan (1874-1938) 1920) 1540 polityk, działacz gospodarczy i przemysło Pol Wiktor (ur. 1889) wiec, minister przemysłu i handlu (19201921) 1343 polski dyplomata, w 1931 nie został zatwier dzony przez KLSZ na konsula w Tyflisie Przesmycki Władysław (1891-1973) II 345 polski dyplomata, sekretarz legacyjny w Ry Polakiewicz Karol (1893-1932) dze (1921-1923) I 197,403,404 polski prawnik i polityk, piłsudczyk,
ludo Przeździecki/Przezdziecki Stefan (1879-1932) wiec, poseł na Sejm (1922-1935) 144, 76 polski ziemianin, dyplomata i polityk, Polański Jan (Polanski) pracował jako dyplomata zarówno w Ce w 1930 dokonał zamachu na sowieckiego sarstwie Rosyjskim, jak i w Polsce, dyrektor 529
INDEKS OSÓB Protokolu Dyplomatycznego MSZ (19191928), ambasador we Włoszech (1929-1932) I 351, 377, 379,403 II 175 Przybyszewski Bolesław Stanisławowicz (1892-1937) polski i sowiecki muzykolog, dyrektor konserwatorium moskiewskiego (1929-1931), sekretarz delegacji sowieckiej na I zjazd Pola ków z zagranicy w 1929 w Warszawie II 56 Przyrembel Stanisław (1867-1934) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, wykładowca w nielegalnym seminarium duchownym w Leningradzie (1927-1929), pracował na parafii w Carskim Siole (1924-1928), w Mohylewie (1915-1927) i Leningradzie (1927-1929), powrócił do Polski w ramach wymiany więźniów z ZSRR w 1932 1174 Pugaczow Siemion Andriejewicz (1889-1943) sowiecki dowódca, konsultant ZSRR w spra wach rozbrojenia na delegacji w Genewie 1479, 480 Puszkin Aleksandr Sergiejewicz (1799-1837) rosyjski poeta, pisarz, publicysta 1330 Puszman Arkadjusz, zob. Fuszman Arkādij Mojsijewicz R Rabinowicz Filip Jakowlewicz sowiecki działacz, mienszewik, kierownik zarządu eksportu Komisariatu Handlu Za granicznego i Wewnętrznego (1930) II 170 Rabong Edyta (ur. 1982) polska rusycystka IXXXI Raczyński Edward Bernard (1891-1993) polski polityk i dyplomata, pisarz, zastępca naczelnika Wydziału Wschodniego MSZ (1928-1931), prezydent RP na uchodźctwie (1979-1986) 1457, 504, 539, 546 Radczenko sowiecki urzędnik, pracownik KLSZ II 220 Radek Karol (Karl) Berngardowicz (właśc. Sobelsohn, 1885-1939) sowiecki polityk, dziennikarz i publicysta, działacz polskiego, rosyjskiego i niemieckie go ruchu rewolucyjnego I 188, 366, 367 II46, 173 Radziwiłł Janusz (1880-1967) polski
polityk konserwatywny, czło nek Stronnictwa Prawicy Narodowej, 530 przewodniczący delegacji polskiej na kon ferencję rozbrojeniową w Moskwie (1922), poseł na Sejm z BBWR (1928-1935) I 77, 78 Raghib-bej Hussein turecki dyplomata, poseł w Moskwie (1929-1934) 1125,54 Rajewski Stefan Aleksandrowicz (1885-1937) polski i sowiecki działacz rewolucyjny, dziennikarz, dyplomata, redaktor I 52 II265 Rajwid Nikołaj Jakowlewicz (1897-1937) sowiecki dyplomata, pierwszy sekretarz poselstwa w Berlinie (1925-1928), radca w Sztokholmie (1930-1931), kierownik I Wydziału Zachodniego KLSZ (1931-1933) II436,448,464 Rak-Michajłowski Szymon (1885-1938) białoruski i polski polityk i działacz społecz ny, publicysta, poseł na Sejm (1922-1927), członek KPZB (1926-1930), w 1930 wyemi grował do BSRR 1259 Rakowski Christian Gieorgijewicz (właśc. Krystjo Georgiew Stanczew, 1873-1941) działacz międzynarodowego ruchu rewo lucyjnego, sowiecki polityk i dyplomata, lekarz, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych i komisarz ludowy spraw zagra nicznych USRR (1919-1923), przedstawi ciel pełnomocny w Londynie (1924-1925) i Paryżu (1925-1927) 153, 90, 95, 100, 138, 366, 557 Rakowski Franciszek polski komunista wybrany z RSFRR jako delegat na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w Warszawie II 56 Ramiszwili Noe (1881-1930) gruziński polityk, socjaldemokrata, premier Gruzji (1918), minister spraw wewnętrznych (1919-1921), uczestnik ruchu prometejskiego i zadeklarowany przeciwnik ZSRR I 412 II 237 Rataj Maciej (1884-1940) polski polityk, ludowiec, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego (19201922),
marszałek Sejmu (1922-1928) 168, 249 Ratau ajent i współpracownik gazety w USRR II 83 Raud Johannes Aleksander (1886-1962) estoński wojskowy, podpułkownik (1931),
INDEKS OSÓB attaché wojskowy w Moskwie (1927-1931) i Warszawie (1931-1934) I 546 Raugiewiczowa Janina polska urzędniczka MSZ, pracownica konsulatu w Mińsku (1926) oraz Referatu Bliskiego i Dalekiego Wschodu MSZ 1130 Rauscher Ulrich (1884-1930) niemiecki dyplomata, polityk, prawnik, poseł w Warszawie (1922-1930) IXV, 15-17, 43,70, 73, 74, 87, 179-182, 194, 195, 290, 291 Redens Stanisław Francewicz (1892-1940) sowiecki działacz pochodzenia polskiego, przewodniczący GPU USRR (1931-1933) II 277 Remnant Ernst (1870-1941) angielski dziennikarz, redaktor „English Review” 1160 Repa sowiecki kandydat na konsula we Lwowie odrzucony przez polski MSZ 199 Rezniczenko Władimir Wasiljewicz (18701932) rosyjski, ukraiński i sowiecki geolog, dyrek tor Instytutu Geologicznego (1930-1932), członek rzeczywisty WUAN II 57 Rink Iwan Aleksandrowicz (1886-1938) łotewski i rosyjski sowiecki wojskowy, atta ché wojskowy w Afganistanie (1924-1926, 1928-1930) i Japonii (1932-1937), wykła dowca Akademii Wojskowej im. Michaiła Frunzego (1931-1932) II 195, 211 Riutin Matermian Nikiticz (1890-1937) rosyjski rewolucjonista, bolszewik, w 1930 aresztowany jako opozycjonista, założyciel tzw. platformy Riutina II 197 Rochat Charles-Antoine (1892-1975) francuski dyplomata, szef rosyjskiego biura na Quai d’Orsay I 525 Romanow Cyryl Władymirowicz (1876-1938) wielki książę, w 1924 przyjął tytuł cara jako najstarszy z żyjących Romanowów mających prawo do tronu 1406, 407 Romanow Mikołaj Mikołajewicz (1856-1929) wielki książę, generał, jeden z przywódców rosyjskiej emigracji we Francji 1406, 407 Romaszew Anatol S.
rosyjski publicysta, emigrant, redaktor gazety „Wileńskoje Utro”, wydalony z Polski w 1927 1422 Ropp Edward von (1851-1939) polski i litewski duchowny rzymskokatolicki, biskup Tyraspolu (1901), diecezji wileńskiej (1901-1917), arcybiskup metropolita mohylewski (1917-1939) II 108, 142 Roszkowski Adam (1876-1958) polski inżynier, działacz, kierownik konsu latu w Kijowie (1921-1923), prezes Polskiej Komisji Repatriacyjnej w Kijowie II 141 Rotstein, zob. Rotsztejn Fiodor Aronowicz Rotsztejn Fiodor Aronowicz (1871-1953) rosyjski rewolucjonista, sowiecki dyplomata, historyk, członek Kolegium KLSZ (19231930) I XVIII, 27, 242, 243, 264, 343, 430, 432, 437,438, 441,443, 448, 449 II 135 Rozenholc Arkādij Pawłowicz (1889-1938) sowiecki dyplomata, rewolucjonista, działacz partyjny, radca ambasady i chargé d'affaires w Londynie (1925-1927), komisarz ludowy handlu zagranicznego (1930-1937) I 378 II 265, 266 Rozowski, zob. Mrozowski Jan Rożek Wacław (1899-1935) polski polityk, komunista, członek KPP, po seł na Sejm (1930-1932), burmistrz Czeladzi (1927-1928), wyemigrował do ZSRR II 252 Róziewicz Jerzy (1939-2009) polski historyk, bibliotekoznawca, historyk nauki 1508 Różycki Polak skazany w procesie w ZSRR w 1924 1528 Różycki Leon polski dyplomata, konsul generalny w Le ningradzie (1929-1931) II10, 22, 74 Rubaszow Sawielij Mironowicz (1883-1957) sowiecki chirurg, profesor, zasłużony dzia łacz nauki BSRR 1488 Rubinin Jewgienij Władimirowicz (18941980) sowiecki dyplomata, pomocnik kierownika, a później kierownik I Wydziału Zachodnie go KLSZ ZSRR II 147 Rubnof, zob. Bubnow Andriej
Siergiejewicz Rudnicki Szymon (ur. 1938) polski historyk I 278 Rudzki Kazimierz (ur. 1900) polski dyplomata, sekretarz konsularny w Tyflisie (1927-1929), współpracownik wywiadu I 379 Rudzutak Jan Ernestowicz (Jānis Rudzutaks, 1887-1938) łotewski i sowiecki bolszewik, polityk, komi sarz ludowy dróg i komunikacji (1924-1930), 531
INDEKS OSÓB członek Biura Politycznego WKP(b) (1926-1937) 1367, 521 II46 Rupasow Aleksandr Iwanowicz (ur. 1960) rosyjski historyk II 7, 449 Rüştü-bej, zob. Tevfik Rüştü Aras Rūtenis Bolesław (ur. 1884) litewski duchowny rzymskokatolicki, pro boszcz w Taszkiencie, według części źródeł w 1930 porzucił kapłaństwo II110 Ryków Aleksiej Iwanowicz (1881-1938) sowiecki polityk, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych RFSRR (1924-1929), przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych ZSRR (1924-1930), członek Biura Poli tycznego КС RKP(b)/WKP(b) (1922-1930) I 327-329, 357, 367, 369, 521 II 14,15,38, 40, 41,45, 64, 94, 95, 102,160,171, 197, 203, 277 Sabanın Andriej Władimirowicz (1887-1938) sowiecki prawnik i dyplomata, urzędnik KLSZ (1920-1937) II 24, 466 Saenger Oskar (1867-1930) polski przemysłowiec, przewodniczący zarządu Polrosu i Sowpoltorgu I 350 Sagatowska Maria Polka mieszkająca w Kijowie II 142-144 Sak Aleksander (1890-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, proboszcz chojnicki, w 1929 porzucił ka płaństwo, jednak nie wziął udziału w akcji antyreligijnej II 110 Sapiechin Andriej Afanasjewicz (1883-1946) ukraiński sowiecki botanik, genetyk, cy tolog, członek rzeczywisty i wiceprezydent WUAN 1157 Sawinkow Borys (Boris) Wiktorowicz (1879-1925) rosyjski rewolucjonista, polityk, pisarz i dziennikarz, przewodniczący Rosyjskie go Komitetu Politycznego i Rosyjskiego Komitetu Ewakuacyjnego w Warszawie (1920-1921), jeden z liderów rosyjskiej emi gracji I 174, 393 Sawricz Karl Awksentjewicz (ps. Maksimowicz, 1892-1934) ukraiński sowiecki działacz, I sekretarz KPZU (1919), w 1927
wystąpił przeciwko polityce ZSRR na Ukrainie, pozbawiony 532 stanowisk, a następnie wykluczony z partii (1929) 1423,462,473, 590 Schaetzel Tadeusz (1891-1971) polski oficer, dyplomata i polityk, piłsudczyk, attaché wojskowy w Ankarze (19241926), szef Oddziału II Sztabu Generalnego/ Głównego WP (1926-1929), radca ambasady w Paryżu (1929-1930) 1404 II218,220, 300, 326, 345,472 Scheffer Paul (1883-1963) niemiecki dziennikarz, korespondent nie mieckich gazet w ZSRR (1921-1929), od 1929 persona non grata w ZSRR II 88, 89 Scheinman, Schejnman, zob. Szejnman Aron Lwowicz Schleifer Ilja Osipowicz (1892-1937) ukraiński sowiecki działacz państwowy, członek Kolegium Komisariatu Ludowego Handlu Zagranicznego i Wewnętrznego (1925-1930) 1564 Schore Marci (ur. 1972) amerykańska historyczka 1221 Sebastjan (Grigorij Iwanowicz Westa, 1870-1929) rosyjski prawosławny duchowny, arcybiskup kostromski (1923-1929), członek Tymczaso wego Patriarszego Świętego Synodu z 1927 1469, 472 Seljama, zob. Seljamaa Juljus Seljamaa Juljus (Juliusz) (1883-1936) estoński dyplomata, przedstawiciel w Rydze (1922-1928) i Kownie (1925-1926), poseł nadzwyczajny i minister pełnomocny w Mo skwie (1928-1933) I 31, 33, 590, 592 Sempołowska Stefania (1869-1944) polska działaczka społeczna i oświatowa, dziennikarka, pisarka I 374 Serafin (Dmitrij Aleksandrowicz Aleksan drow, 1867-1967) rosyjski duchowny, biskup, metropolita twerski (1918-1928), metropolita saratowski (1928-1933), członek Tymczasowego Patriar szego Świętego Synodu z 1927 1 469 Serafin (Siemion Nikołajewicz Samojłowicz, 1881-1937) rosyjski duchowny,
biskup, głowa rosyj skiej Cerkwi prawosławnej (1926-1927), od 1927 prowadził ugodową politykę wobec władz ZSRR I 466 Sergjusz (Iwan Stragorodski, 1867-1944) rosyjski duchowny, patriarcha moskiewski i całej Rusi (1943-1944), od 1927 strażnik
INDEKS OSÔB tronu patriarszego 1464-469,471, 472 II 115, 117-119,477,478 Sielicki Wiktor Nikołajewicz (1885-1936) sowiecki działacz, członek КС KP(b)U 1138 Siemionów rosyjski pisarz, emigrant 1422 Siemkowski Siemjon Juljewicz (1882-1937) sowiecki filozof, profesor Uniwersytetu Kijowskiego II 57 Sieńko (zm. 1929) sowiecki korespondent wiejski II49 Sieriebrowski Aleksandr (1884-1938) rosyjski i sowiecki działacz partyjny, komu nista, w czasie przewrotu bolszewickiego brał udział w zajęciu Pałacu Zimowego, zastępca przewodniczącego Najwyższej Rady Gospodarki Narodowej ZSRR (1927-1930) 1350 Sierpowski Stanisław (ur. 1942) polski historyk 1477 II 178,442 Skalski Teofil (1877-1958) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, protonotariusz apostolski z uprawnieniami administratora apostolskiego na terenie diecezji żytomierskiej (od 1926), oskarżony o szpiegostwo na rzecz Polski, skazany na 10 lat więzienia w 1928 IXIX, 490, 492,493, 495-497, 503, 518 II 112, 142, 201 Skarhek-Szacki Bolesław (1888-1934) polski komunista, publicysta, redaktor, prze wodniczący Zagranicznego Biura КС KP(b)U (1919-1921), redaktor gazet i czasopism: „Komunista Polski”, „Głos Komunisty”, „Sierp”, „Kyjewskyj Proletary)” I 345 II 55, 56 Skąpski Gustaw członek zarządu Polrosu I 350 Skirmunt Konstanty (1866-1949) polski polityk i dyplomata, konserwatysta, minister spraw zagranicznych (1921-1922), poseł i ambasador w Londynie (1922-1934) I 88, 395 Skliarow Sergiej Anatoljewicz rosyjski historyk I XXVII, XXX Skołdycki Jerzy skazany w ZSRR na 10 lat więzienia II 86 Skoropadski Pawio Petrowycz (1873-1945)
ukraiński wojskowy i polityk, hetman Ukrainy, głowa państwa ukraińskiego (1918) 1407 Skowronkowa Weronika polska obywatelka ZSRR, delegatka BSRR na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w War szawie II 56 Skowrońska Polka mieszkająca w Kijowie w 1929 II 142, 143 Skowroński Edward (1887-1966) polski prawnik, urzędnik konsularny, kie rownik konsulatu w Charbinie I 205 II141 Skrypnik, zob. Skrypnyk Mykoła Skrypnyk Mykoła (Mikołaj) Oleksyjowycz (1872-1933) sowiecki ukraiński polityk, komisarz spraw wewnętrznych USRR (1921-1922), komisarz sprawiedliwości i prokurator generalny USRR (1922-1927), komisarz ludowy oświaty (1927-1933) 1157,86,93 Skrzyński Aleksander (1882-1931) polski polityk i dyplomata, poseł w Buka reszcie (1919-1922), minister spraw zagra nicznych (1922-1923,1924-1926), premier (1925-1926) 1 16, 25, 68, 71, 74, 88,123,133, 172,174, 250, 271, 329,436,453 II 374 Skrzyński Konstanty (1891-1978) polski polityk i dyplomata, narodowy demo krata, członek, następnie przewodniczący Komisji Mieszanej Rosyjsko-Ukraińsko-Polskiej do Spraw Repatriacji w Warszawie (1921-1923), naczelnik Wydziału Wschod niego MSZ (1923-1924), konsul generalny w Charkowie (1924-1928) I 320,424, 456, 520 II141,464 Skrzyński Władysław (1873-1937) polski dyplomata, poseł i ambasador przy Stolicy Apostolskiej (1923-1937) II4 Sleževičius Mykolas (1882-1939) litewski polityk, działacz i prawnik, trzy krotny premier Litwy (1918-1919 i 1926), w 1926 był jednocześnie premierem i mi nistrem spraw zagranicznych, doprowadził do podpisania litewsko-sowieckiego paktu o nieagresji z 1926 1149 Sloskans
Bolesław (1893-1981) łotewski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, od 1926 administrator apostolski na Białorusi w Mohylewie, aresztowany w 1930, powrócił na Łotwę w 1933 w ramach wymiany więźniów z ZSRR II 108, 201, 377, 478 Słabczenko Michaił Jelisijewicz (1882-1952) ukraiński sowiecki historyk i prawnik, członek rzeczywisty WUAN (1929-1930), 533
INDEKS OSÓB zesłany do łagru w wyniku procesu SWU II 57 Słoskan Bolesław, zob. Sloskans Bolesław Słowacki Juliusz (1809-1849) polski poeta II 92, 251 Smetona Antanas (1874-1944) litewski polityk, publicysta, prezydent (1919-1920, 1926-1940) I 251 Smirnow Aleksandr Pietrowicz (1878-1938) polityk, rewolucjonista, działacz partyjny, komisarz ludowy rolnictwa (1923-1928), sekretarz КС WKP(b) (1928-1930) I 521 Smith wiceprezes Izby Handlowej Sowiecko-Amerykańskiej I 557 Smith Frederick Edwin (hrabia Birkenhead, 1872-1930) brytyjski prawnik i polityk, konserwatysta, minister ds. Indii (1924-1928) I 540 Sniesarew Andriej Jewgieniewicz (1865-1937) rosyjski i sowiecki generał, uczestnik wojny domowej, od 1921 wykładowca i profesor wojskowych uczelni II 203 Sobolew Aleksandr Aleksandrowicz (18901945) rosyjski i sowiecki wojskowy, dyplomata, publicysta, attaché morski w Stambule (1925-1928) i Sztokholmie (1928-1930), emigrant II193 Sochacki, zob. Czeszejko-Sochacki Jerzy Sokal Franciszek (1881-1932) polski inżynier, polityk, dyplomata, minister pracy i opieki społecznej (1924-1925), dele gat przy Lidze Narodów (1926-1932) 1436, 480 II 29, 30 Sokolin Władimir Aleksandrowicz (18961984) sowiecki dyplomata, pracownik KLSZ, urzędnik sekretariatu Ligi Narodów I 561II 192 Sokolników Grigorij Jakowlewicz (1888-1939) sowiecki wojskowy, polityk i dyplomata, ludowy komisarz finansów (1922-1926), twórca reformy monetarnej, przedstawiciel pełnomocny w Londynie (1929-1932) II 125 Sokołowski Mieczysław (1889-1981) polski ekonomista, radca handlowy w Ber linie (1923-1927), naczelnik Departamentu
Handlu Ministerstwa Przemysłu i Handlu 1490, 498 534 Sokołowski Oleksij Nikanorowicz (1884-1959) ukraiński sowiecki gleboznawca, członek rzeczywisty WUAN (od 1929) II 57 Solc Aron Aleksandrowicz (1872-1945) rosyjski rewolucjonista, sowiecki działacz partyjny, prawnik, publicysta II 277 Sommer Rudolph niemiecki dyplomata, konsul generalny w Kijowie (1928-1933) I 552 II 76 Soroka Μ. kierownik polskiej delegacji do spraw opcji w Kijowie w 1921 II 141 Stachiewicz Wacław (1894-1973) polski oficer, legionista, publicysta, szef Szta bu Głównego WP (1935-1939) II444 Stalin Józef (właśc. Josif Wissarionowicz Dżugaszwili, 1878-1953) sowiecki polityk, komisarz ludowy ds. naro dowościowych, sekretarz generalny RKP(b)/ WKP(b)/Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego (1922-1953) IXIII, 129, 140, 151, 189, 196, 205, 212, 226, 230, 242, 247, 308, 340, 367, 409,417,421, 436, 463, 521, 523 II 10, 12-18, 28, 37-39,40,46, 47, 77, 88, 94,103,133, 149, 153, 171, 172, 197, 203, 207, 208, 211, 255, 270, 276, 342, 358, 376, 390, 401,427,439, 445 Stanisławski, zob. Kwiatkowski Wacław Stankiewicz Adam (1892-1949) białoruski duchowny rzymskokatolicki, poseł na Sejm z listy Bloku Mniejszości Narodowych (1922-1928) 1 146 Stasowa Jelena Dmitrijewna (1873-1966) sowiecka działaczka i polityczka, przewodni cząca КС MOPR (1927-1937) I 127 Staszewski Artur (1890-1937) przedstawiciel sowieckiego wywiadu wojsko wego i handlu futrzarskiego I 541 Stebłowski Adam (1896-1941) polski oficer i urzędnik konsularny, major dyplomowany, konsul generalny w Charko wie (1928-1932) i Tyflisie (1932-1933) I 480, 584 II
13, 209, 264, 274, 335,458, 459, 463, 470 Stein-Domski Henryk (1883-1937) polski komunista, pisarz, członek WKP(b) (1926-1928,1930-1935) 1 119,484 Stołypin Piotr Arkadjewicz (1862-1911) rosyjski polityk, premier i minister spraw wewnętrznych (1906-1911) 1147
INDEKS OSÓB Stomoniakow Borys Spiridonowicz (1882Stuków 1941) komendant obozu w Usolju (1929-1930) sowiecki dyplomata, przedstawiciel II458 handlowy w Berlinie (1920-1925), członek Stysło Bazyli (1887-1958) Kolegium KLSZ odpowiedzialny za kontakty polski duchowny greckokatolicki (1913z Polską IXIV-XVI, XVIII, 6-8, 27, 53,66, 1917) i rzymskokatolicki w ZSRR, pracował 70,90, 95, 98,138,140,151, 189,196, 205, na parafii w Emilczynie na Wołyniu, wię 212, 222, 226, 230, 235, 242, 247, 263, 285, ziony w łagrze na Sołowkach (1928-1932), 308, 317, 332, 340, 344, 349, 351, 360, 364, do Polski powrócił w ramach wymiany 375,409,416,419,455,462, 498, 503, 522, więźniów z ZSRR w 1932 I 275 523, 526, 527, 564 II44, 52, 126, 135, 141, 147, Suchorukow Wasilij Timofiejewicz (1898151,155,160,164,170,188, 189,219, 220, 225, 1988) 228, 229, 240-243, 293-298, 303, 316-320, sowiecki wojskowy, urzędnik konsularny, 341, 342, 346, 353, 355, 358, 376, 390, 397, naczelnik Wydziału Stosunków Wewnętrz 398,400,401,404,423,427, 436,443,446, nych sztabu Armii Czerwonej (1931-1933) 448, 466 II 269, 327-332 Stpiczyński Wojciech (1896-1936) Sudakow Fiodor Pawłowicz (1897-1941) polski polityk, redaktor, publicysta, założy sowiecki wojskowy, uczestnik wojny polskociel i redaktor „Głosu Prawdy” (1923-1929) -bolszewickiej, attaché wojskowy w pań 1313 stwach bałtyckich (1927-1928) 1547 Strandman Otto (1875-1941) Sugimura Yotaro (1884-1939) estoński polityk i prawnik, wpływowy japoński dyplomata przy Lidze Narodów socjaldemokrata, głowa państwa (1929-1931) II 29, 30 II 435 Sujkowski Antoni (1867-1941)
Stresemann Gustav (1878-1929) polski polityk, naukowiec, minister wyznań niemiecki polityk, kanclerz (1923) i minister religijnych i oświecenia publicznego (1926), spraw zagranicznych (1923-1929) Republiki rektor Wyższej Szkoły Handlowej w Warsza Weimarskiej, laureat Pokojowej Nagrody wie (1929-1931) 1 144, 145 Nobla 1 172, 242, 243, 290, 320,407 Sulimów Danił Jegorowicz (1891-1937) Strielbickij sowiecki polityk, przewodniczący Rady sowiecki prawnik, obrońca polskich księży Komisarzy Ludowych RFSRR (1930-1937), w Leningradzie I 365 członek КС RKP(b)/WKP(b) (1923-1937) Stroński Henryk (ur. 1952) II 197 polski historyk II33 Surie Jakow Zacharowicz (1882-1952) Stroński Stanisław (1882-1955) dyplomata sowiecki, przedstawiciel peł polski historyk literatury, romanista nomocny ZSRR w Ankarze (1923-1934) i publicysta, polityk, członek Stronnictwa 181 II 213 Swanstrem Chrześcijańsko-Narodowego, potem Związ ku Ludowo-Narodowego, redaktor „Rzecz fiński wojskowy, pułkownik, uczestnik ma pospolitej” (1920-1924) i „Warszawianki” newrów wojskowych w ZSRR w 1928 I 547 (1924-1928), poseł na Sejm (1922-1935) Swiderski Stanisław IXVI, 67,170-175 aresztowany w okręgu kamienieckim w 1929 Strudzą Michaił (1886-1980) II 86 rumuński dyplomata i polityk II 443 Switalski Nikołaj Ignatiewicz (1884-1937) Strumph-Wojtkiewicz Stanisław (1898-1986) sowiecki geolog, członek rzeczywisty polski pisarz, publicysta i tłumacz I 330 WUAN (od 1929) II 57 Strzembosz Jan (1890-1939) Sylwester (Aleksandr Aleksandrowicz Bratapolski dyplomata, radca Departamentu Poli nowski, 1871-1932) tycznego MSZ
(1921-1930), konsul i kierow rosyjski duchowny prawosławny, arcy nik konsulatu w Leningradzie (1932-1933) biskup wołogodzki (1923-1928), arcybiskup II 199, 201 kałużski i borowski (1929-1930), członek 535
INDEKS OSÓB Tymczasowego Patriarszego Świętego Syno du (1927-1932) 1469 Symonolewicz Konstanty (1888-1952) polski dyplomata, publicysta, sinolog, wykładowca, wicekonsul w Charbinie (1920-1930), radca poselstwa w Moskwie (1930-1931), konsul generalny w Mińsku (1931-1933) II463 Syrcow Siergiej (1893-1937) sowiecki polityk, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych RFSRR (1929-1930) 1141, 197,203,211 Szabaciuk Andrzej polski historyk i politolog IXXX Szaciło Albin (1887-1937) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, proboszcz w Czersku (1918-1924) i Faszczówce (1924-1928), wikary w Mińsku (1930-1932), w 1932 skazany na 10 lat łagru II 378 Szackin Lazar Abramowicz (1902-1937) sowiecki działacz partyjny, jeden z założy cieli Komsomolu, członek CKK WKP(b) (1927-1930) 1427 Szałas Kazimierz (1900-1928) polski lotnik, porucznik obserwator I 350 Szaposznikow Borys Michajłowicz (18821945) rosyjski i sowiecki wojskowy, teoretyk wojskowości, dowódca Leningradzkiego Okręgu Wojskowego (1925-1927, 1935-1937) i Moskiewskiego Okręgu Wojskowego (1927-1928), marszałek ZSRR (1940) I 367, 551, 552 Szawdzinis Mieczysław (ur. 1895) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, wikariusz i proboszcz w Piotrogrodzie/ Leningradzie (1918, 1923-1926), profesor petersburskiego seminarium duchownego, więzień łagru na Sołowkach (1928-1936), najprawdopodobniej rozstrzelany w 1937 1365 Szczepaniuk Nikołaj (Mykoła) Wasiljewicz (1883-1937) ukraiński duchowny greckokatolicki, pra cował na parafiach w Kijowie i Radomyślu, rektor kaplicy greckokatolickiej w Kijowie, aresztowany w 1929 i skazany na 10 lat łagru II 52,
143 Szczurat Wasilij Grigorjewicz (Wasil Grigorowicz) (1871-1947) ukraiński sowiecki pisarz, literaturoznawca, 536 badacz polsko-ukraińskich związków lite rackich, członek rzeczywisty WUAN II 57 Szejnman, Szeinman Aron Lwowicz (18861944) sowiecki ekonomista, polityk, dyplomata i działacz gospodarczy, komisarz ludowy handlu wewnętrznego (1923-1925), komisarz ludowy handlu zagranicznego (1924-1925), przewodniczący zarządu Amtorgu, prze wodniczący zarządu Banku Państwowego RFSRR, potem ZSRR (1921-1923, 19261929), w 1928 nie wrócił z urlopu do ZSRR I 556-558 II 27-29,37 Szelążek Adolf (1865-1950) polski duchowny rzymskokatolicki, radca w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (1918-1924), bi skup łucki (1925-1950), konsultor Kongrega cji ds. Kościołów Wschodnich II 108 Szeptycki Andrzej Roman (1865-1944) duchowny greckokatolicki, od 1900 arcybi skup metropolita lwowski i halicki II 143, 199 Szewietowski Roman polski grabarz mieszkający w ZSRR, wybra ny z USRR jako delegat na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w Warszawie II 56 Szlapnikow Aleksandr Gawriłowicz (18851937) rosyjski rewolucjonista, sowiecki działacz partyjny, komisarz ludowy pracy (19171918), lider robotniczej opozycji I 101 Szlecer sowiecki pracownik przedstawicielstwa pełnomocnego w Warszawie, odwołany po zabójstwie J. Trajkowicza 1435, 437, 438, 443, 447 Szlejfer Ilja losifowicz (1892-1937) sowiecki polityk zajmujący się gospodarką, członek Kolegium Komisariatu Ludowego Handlu Zagranicznego i Wewnętrznego (1925-1930), członek WUCIK I 350 Szlichter Aleksandr Grigorjewicz (1868-1940)
sowiecki ekonomista, politolog, komisarz ludowy ds. żywności USRR (1919), komisarz ludowy rolnictwa USRR (1927-1929), pełno mocnik KLSZ ZSRR przy ukraińskiej Radzie Komisarzy Ludowych (1923-1927) I 53, 90, 95, 100, 138, 151, 189, 196, 205, 212, 226, 230, 308, 340 II 57, 93 Szmalke (Schmolke) niemiecki wojskowy, generał major,
INDEKS OSÓB w 1927 uczestniczył w manewrach Armii Czerwonej 1439 Szmidt Wasilij Władimirowicz (1886-1938) sowiecki działacz, członek КС WKP(b) (1918-1919,1925-1930), komisarz ludowy pracy (1923-1928) 1562 Szmitt, zob. Szmidt Wasilij Władimirowicz Sztal sowiecki dziennikarz, współpracownik czasopisma „Gudok” 1467 Sztark Heliodor (1886-1969) polski inżynier, dyplomata i urzędnik konsularny, kierownik konsulatu i konsul w Kolonii (1919-1922), konsul w Leningra dzie (1926-1928) I 205, 365, 522 Sztein, zob. Sztejn Borys Samuiłowicz Sztejn Borys Samuiłowicz (1892-1961) sowiecki dyplomata i historyk, generalny se kretarz delegacji ZSRR na międzynarodową konferencję ekonomiczną w Genewie w 1927 1479,480 II192 Szumski Jan (ur. 1979) polski historyk 198 Szumski Oleksandr Jakowycz (1890-1946) ukraiński sowiecki polityk i dyplomata, po seł USRR w Warszawie (1920-1921), ludowy komisarz oświaty USRR (1919,1924-1927), opozycjonista w KP(b)U oskarżany o ukra iński nacjonalizm 1423, 473,475, 589, 590 Szwed polski komunista mieszający w ZSRR, sekretarz generalny Wszechukraińskiego Centralnego Społecznego Komitetu Orga nizacyjnego dla wyłonienia delegatów na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w War szawie II 56 Szymański Jan (1887-1963) polski urzędnik konsularny II 141 Szymański Julian (1870-1958) polski lekarz, polityk, marszałek Senatu (1928-1930) 1176 Szymański Karol przewodniczący rady wiejskiej na Szepetowszczyźnie, wybrany jako delegat na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w War szawie II 56 Szyrwani Ali Gejdar Ibiszowicz (Mustafabekow, 1894-1938) sowiecki działacz partyjny,
sekretarz КС KP(b) Uzbeckiej SRR (1927-1929) I 295 Szyrwański Ali-Baba, zob. Szyrwani Ali Gej dar Ibiszowicz Ślażewicz Anna główna księgowa Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego w Warszawie IXXXI Śliwowski Karol (1855-1933) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, biskup Władywostoku (1923-1933), w 1930 wysiedlony do wsi Siedlanka, gdzie nie mógł sprawować funkcji duszpasterskich II 113 Świderski Jan (1888-1959) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, administrator apostolski diecezji kamieniec kiej, aresztowany w 1930, do Polski powrócił w ramach wymiany więźniów z ZSRR w 1932 II111, 144, 145 Świrski Michał (ur. 1886) polski inżynier i urzędnik konsularny, konsul w Charkowie (1921-1925), pełno mocnik rządu ds. opcji na Ukrainie, konsul w Lipawie (1925-1926) 11 141,464 Tanaka Tokiti (1877-1961) japoński dyplomata, ambasador Japonii w ZSRR (1925-1930) I 284, 328 II 76 Taraszkiewicz Bronisław Adamowicz (1892-1938) białoruski polityk i krzewiciel kultury biało ruskiej w Polsce, poseł na Sejm (1922-1927), przewodniczący białoruskiego koła posel skiego, później Białoruskiej Włościańsko-Robotniczej Hromady I 249, 259 II 252 Tarkman oficer sztabu Armii Czerwonej ZSRR 1439 Taszycki Zygmunt polski urzędnik, naczelnik Departamentu Handlowo-Taryfowego Ministerstwa Komu nikacji I 569, 571 Tenenbaum Jan Pietrowicz (1881-1937) polski i sowiecki komunista, współpra cownik, a od 1926 pracownik sowieckiego wywiadu II 265 Tennyson, zob. Tõnisson Jean Tevfik Rüştü Aras (1883-1972) turecki polityk i dyplomata, minister spraw zagranicznych (1925-1938) II 213 537
INDEKS OSÓB Trajkowicz Józef (zm. 1927) Tewfik Rushdi, zob. Tevfik Rüştü Aras Teymourtash Abdolhossein (1883-1933) rosyjski monarchista, emigrant mieszkający perski polityk, minister dworu (1925-1932), w Wilnie, zginął, próbując dokonać zamachu podejrzany o szpiegowanie na rzecz ZSRR, na sowieckiego dyplomatę A.F. Uljanowa aresztowany i skazany na śmierć II440 1429, 431, 435, 437,443,447 Thomas Albert (1878-1932) Trąmpczyński Wojciech (1860-1953) francuski polityk, socjalista, przewodni polski prawnik i polityk, narodowy demo czący Międzynarodowej Organizacji Pracy krata, marszałek Sejmu Ustawodawczego (1919-1932), podróżował służbowo zarówno (1919-1922) i Senatu (1922-1927) 168, 221 do Rosji, jak i do ZSRR I 561, 562 Tretiakow Dmitrij Konstantinowicz (1878Tichon (właśc. Wasilij Iwanowicz Bieławin, 1950) 1865-1925) ukraiński sowiecki zoolog, członek rzeczy rosyjski duchowny, patriarcha moskiewski wisty WUAN 1157 i całej Rusi (1917-1925) 1464, 471 II 53 Trocki Lew Dawidowicz (1879-1940) Titow Iwan Trofimowicz (1875-1945) sowiecki polityk, członek КС RKP(b)/ białoruski sowiecki patomorfolog, profesor, WKP(b) (1917-1927) i Biura Politycznego zasłużony profesor Akademii Nauk BSRR КС RKP(b)/WKP(b) (1917-1926), komisarz 1488 ludowy spraw zagranicznych (1917-1918), Todria Silwestr Jasiewicz (1880-1936) komisarz ludowy spraw wojskowych i mary gruziński sowiecki polityk i działacz komu narki wojennej (1918-1925), emigrant I 100, nistyczny, sekretarz Wszechgruzińskiego 101, 366, 367, 483, 516, 521 II 9, 15,16, 18, 221 Centralnego Komitetu Wykonawczego Tuchaczewski Michaił
Nikołajewicz (1893(1924-1927, 1929-1933), komisarz ludowy 1937) pracy Gruzji (1927-1929) I 582, 583 sowiecki dowódca i teoretyk wojskowy, Todrja, zob. Todria Silwestr Jasiewicz dowódca frontu zachodniego podczas wojny Tołstoj M.O., zob. Tołstoj Nikołaj polsko-bolszewickiej (1919-1921), dowódca Tołstoj Nikołaj (1867-1938) Zachodniego Okręgu Wojskowego (1922rosyjski duchowny prawosławny, wielokrot 1924), zastępca szefa (1924), a następnie nie atakował katolików, szczególnie polskich szef Sztabu Generalnego Armii Czerwonej duchownych rzymskokatolickich, dokonał (1925-1928) I 504 II 17, 22, 326 publicznej apostazji w 1929, współpracownik Tuczkow Jewgienij Aleksandrowicz (1892GPU/OGPU, uczestniczył w procesach pol 1957) skich księży jako oskarżyciel II 107, 110, 201 agent GPU/OGPU, w 1925 otrzymał zadanie Tomode wykrycia siatki szpiegowskiej w Cerkwi japoński wojskowy, oficer II 211 prawosławnej 1466 Tomski Michaił Pawłowicz (1880-1936) Turow Władimir Zacharewicz (1896-1927) rosyjski rewolucjonista, sowiecki polityk, sowiecki działacz partyjny, członek WCKW, członek Biura Politycznego КС (1923-1930), współpracownik OGPU I 388 członek КС RKP(b)/WKP(b) (1919-1936) Turzański Aleksandr Aleksandrowicz I 521 II 14, 15, 17, 39, 41,46, 47, 203 (1898-1982) Tõnisson Jean (1868-1941) sowiecki pilot, dowódca 50. szturmowej estoński polityk, premier (1919-1920), prze eskadry lotniczej w Kijowie (1925-1931), wodniczący parlamentu (1923-1925), głowa jeden z ojców sowieckiego lotnictwa wojsko państwa (1927-1928, 1933) II 435 wego I280-282 Traczyński Antoni (ur. 1893) polski duchowny
rzymskokatolicki w ZSRR, Twardowski Fritz von (1890-1970) niemiecki dyplomata, radca konsularny pracował na parafii w Miropolu, kilkukrot w Moskwie (1928-1935) II 247 nie aresztowany i represjonowany, najpraw Tyczyna Pawło Hryhorowycz (1891-1967) dopodobniej zginął w 1937 II 31 ukraiński sowiecki poeta, publicysta, dzia łacz państwowy II 57 538
INDEKS OSÓB W Ugarow Fiodor Jakowlewicz (1885-1932) sowiecki działacz partyjny, członek związ ków zawodowych, członek КС WKP(b) (1927-1930) 1479 Ugłanow Nikołaj Aleksandrowicz (1886-1937) sowiecki działacz partyjny, członek WKP(b) (1923-1930), ludowy komisarz pracy (19281930), kandydat na członka Biura Polityczne go КС WKP(b) (1926-1929) I 367 II 46 Uljanow Aleksandr Fiodorowicz (1901-1937) sowiecki białoruski działacz rewolucyjny i dyplomata, attaché, radca i chargé d’affaires przedstawicielstwa pełnomocnego w War szawie (1925-1928) 17, 288, 385,408,422, 429,438,448, 459 Ulmanis Karlis (Karlis, 1877-1942) łotewski polityk, mąż stanu, premier (1918, 1919-1921, 1925-1926,1931-1932, 19341940), prezydent (1936-1940) I 30-34, 294 Unszlicht Józef Stanisławowicz (1879-1938) polski i sowiecki działacz komunistyczny, zastępca komisarza ludowego spraw woj skowych i marynarki wojennej (1925-1930) 126, 27, 188, 246,486 II 210,277, 278 Uspienski Jewgienij Konstantinowicz (1891-1937) sowiecki fizyk, profesor, pracownik Bia łoruskiego Uniwersytetu Państwowego (1926-1937) 1488 Ussas Bronisław (1885-1977) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, wikariusz w Mińsku i Leningradzie (do 1926), szef Ekspozytury Delegacji Rewindy kacyjnej i Specjalnej w Piotrogrodzie (19221924), w 1926 powrócił do Polski w ramach wymiany więźniów z ZSRR II 111 Vandervele Emile (1866-1938) belgijski polityk, socjalista, minister spraw zagranicznych (1925-1927) II 172 Vita-Finzi Paola (1899-1986) włoski dyplomata, konsul w Tyflisie (1928-1931) 1 583 Voldemaras Augustinas (1883-1942) litewski historyk i
polityk, premier (1918, 1926-1929), minister spraw zagranicznych (1918-1920, 1926-1929) I 257, 290, 499 Waganian, zob. Waganjan Waganjan (Wagarszak Artjunowicz Ter-Waganian, 1893-1936) ormiański sowiecki działacz partyjny, ko munista, opozycjonista, pisarz, trzykrotnie aresztowany 1463 Waldemaras, zob. Voldemaras Augustinas Walicki Władysław polski pogranicznik, kapral 2. brygady KOP 1390 Wallenius Kurt Martti (1893-1984) fiński wojskowy, działacz skrajnej prawicy, pisarz, uczestnik zamachu stanu (1932) II 212 Walsch Edmund (1885-1956) amerykański duchowny rzymskokatolicki, jezuita, profesor, szef Papieskiej Misji Pomo cy Głodującym w Rosji (1922-1924) II 116 Wandurski Witold (1891-1934) polski pisarz, publicysta i reżyser, działacz KPRP i KPP, w 1929 wyemigrował do ZSRR II 92, 250, 251 Wandycz Piotr (1923-2017) polski i amerykański historyk IXVII, XXX Wardidze Emanuel (1866-1966) gruziński duchowny rzymskokatolicki, administrator apostolski na Kaukazie z re zydencją w Tyflisie, dwukrotnie aresztowany (1929,1935) 11 109,113,201 Wardize, zob. Wardidze Emanuel Wardzyński Polak, mieszkaniec USRR, według sowiec kich władz uczestnik powstania styczniowe go II 55 Warski Adolf (właśc. Adolf Jerzy Warszawski, 1868-1937) polski polityk i działacz komunistyczny, jeden z liderów KPRP i KPP, poseł na Sejm (1926-1927), na emigracji w ZSRR 1417 II 260 Warżało przewodniczący rejonowego komitetu wyko nawczego Marchlewszczyzny II 32, 34 Wasilewski Antoni (1868-1929) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, pracował na parafiach w Moskwie i Peters burgu, rektor tajnego seminarium
duchow nego w Leningradzie (1926-1927) II 74 Wasilków, zob. Kriłyk losip Wasyliewicz 539
INDEKS OSÓB Wawilow Nikołaj Iwanowicz (1887-1943) rosyjski i sowiecki genetyk, botanik, chemik i działacz społeczny II 57 Wąsowicz, zob. Dunin-Wąsowicz Bronisław Wdziękoński Aleksy (1892-1946) polski dyplomata, wicekonsul w Tyflisie (1926-1929), w latach trzydziestych wicekon sul i konsul w Niemczech (Bytom, Wrocław, Essen) I 294 Weger Jewgienij liiez (1899-1937) sowiecki wojskowy, polityk i działacz partyj ny, I sekretarz krymskiego komitetu WKP(b) (1930-1933) II 277 Weinstein Aron Issakowicz (1877-1938) sowiecki polityk, działacz Bundu, członek Kolegium Komisariatu Ludowego Finansów (1923-1930) II 17, 96 Wełyczko Łew Isajewycz (ur. 1879) ukraiński sowiecki dyplomata, historyk, pracownik Urzędu Pełnomocnika KLSZ w Charkowie, sekretarz generalny KLSZ USRR, aresztowany w latach trzydziestych I 251, 319, 320, 536 Wieczorkiewicz Antoni (1895-1925) polski komunista, działacz KPRP (19191923), zamordowany przez konwojenta w drodze na wymianę więźniów z ZSRR II 7 Wieliczko, zob. Wełyczko Łew Isajewycz Wielowiejski Henryk (1880-1959) polski dyplomata, konsul w Kijowie (1922), sekretarz polskiego konsulatu w Charkowie (1922-1924) II141 Wieniawa-Długoszowski Bolesław (18811942) polski oficer i dyplomata, piłsudczyk, adiutant J. Piłsudskiego, attaché wojskowy w Bukareszcie (1922) I 374, 539 Wierdzuk sowiecki naukowiec, docent, członek sekcji naukowo-doświadczalnej ds. przygotowania wojskowego BSRR w Mińsku I 488 Wierzbicki Andrzej (1877-1961) polski polityk i działacz gospodarczy, naro dowy demokrata, poseł na Sejm (1919-1927, 1935-1938), dyrektor naczelny (1919-1932), następnie
prezes zarządu głównego Cen tralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów „Lewiatan" I 343, 350 II 265, 266 540 Wietwicki Władimir Wasiljewicz (1898-1938) sowiecki wojskowy II 264 Wilson, zob. Woodrow Wilson Thomas Winkelhausen Wilhelm współwłaściciel zakładów gorzelniczych 1393 Winter Zygmunt polski inżynier II5,6 Wiszniewski Konstanty (ur. 1893) polski komunista wybrany z USRR jako delegat na I zjazd Polaków z zagranicy w 1929 w Warszawie, redaktor gazety „Sierp” 1156 Witos Wincenty (1874-1945) polski polityk, ludowiec, prezes PSL „Piast” (1918-1931), poseł, premier (1920-1921, 1923, 1926) 16, 15, 40,42 Wityk Semen Ignatjewicz (1876-1937) ukraiński i sowiecki polityk i publicysta, jeden z założycieli Ukraińskiej Partii Socjal-Demokratycznej, minister do spraw Galicji w rządzie URL (1919), w 1925 osiadł w ZSRR i zajął się dziennikarstwem I 247-249 Włodarczyk Tadeusz (1953-2012) polski duchowny rzymskokatolicki, tłumacz II 109 Włodek Gustaw (1877-1946) polski inżynier, dyrektor fabryki Rudzki iS-ka 1350 Włodzimierz I Wielki (958-1015) wielki książę kijowski, władca Rusi Kijow skiej (980-1015) 1153 Wnorowski Mieczysław (1903) polski filolog, doktor, urzędnik konsularny II 451 Wnuk Rafał (ur. 1967) polski historyk I XXX Wobłyj Konstantin Grigorjewicz (1876-1947) ukraiński i sowiecki ekonomista, wiceprezy dent WUAN (1928-1930) II 93 Wojciechowski Jurij rosyjski emigracyjny działacz, dokonał zamachu na sowieckiego przedstawiciela handlowego w Warszawie I 526 II 64, 299 Wojciechowski Jurij Aleksandrowicz (1883-1937) ukraiński sowiecki działacz, członek КС
KP(b)U (1927-1930) 1176 Wojkow Piotr (1888-1927) sowiecki dyplomata, przedstawiciel
INDEKS OSÓB pełnomocny w Warszawie (1924-1927), zginął w zamachu IXIV-XVIII, 5-7, 11, 17, 22, 25, 26, 45,49,68, 77, 78, 83, 87, 93, 94, 98, 132, 135-137,139, 148, 164, 175, 182, 186, 188, 193, 200, 203, 210, 218, 225, 229, 239, 241, 245, 271, 278, 288, 306, 314, 331, 359, 377-389, 391, 395,403,405,408-412, 416, 421, 422,429, 453, 534 II 7, 290-293, 298, 320, 390, 399 Wojtkowski Bolesław wojskowy, attaché konsularny w Leningra dzie II 444 Wołkonowski Jarosław (ur. 1956) polski i litewski historyk i fizyk I 33 Wołos Mariusz (ur. 1968) polski historyk IX, XI, XIII, XIV, XXIV, XXVI, XXVII, XXX, XXXI, 11,453 II 254 Wołyniec Bolesław (ur. 1884) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, pracował na parafii w Mohylewie, w 1929 dokonał publicznej apostazji II 110 Woodrow Wilson Thomas (1856-1924) amerykański polityk, demokrata, prezydent USA (1913-1921) 1313 Woronowicz Jewstafij Pawłowicz (1890-1937) sowiecki działacz, przewodniczący CIK Mołdawskiej SRR (1926-1937) II 75 Worosziłow, zob. Woroszyłow Klimient Jefriemowicz Woroszyłow Klimient Jefriemowicz (18811969) sowiecki dowódca i polityk, stalinista, czło nek КС RKP(b)/WKP(b)/Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego (1921-1960), ludowy komisarz spraw wojskowych i ma rynarki wojennej i przewodniczący Rady Wojskowo-Rewolucyjnej ZSRR (1925-1934) IXXI, 262, 367, 521, 549, 550, 553, 554 II 10, 14, 16, 17, 22,41,46,64, 237, 238, 250, 329, 453 Worowski Wacław Wacławowicz (1871-1923) sowiecki polityk, komunista, uczestnik konferencji w Genui (1922) i Lozannie (1923) 1381 Woskanow Gaspar Karapetowicz (1886-1937) sowiecki wojskowy,
attaché wojskowy w Hel sinkach (1926-1928) i Rzymie (1929-1930) II 174 Wozniak Mychajło Stepanowycz (1881-1954) ukraiński sowiecki literaturoznawca, czło nek korespondent WUAN II 57 Wrangel Piotr Nikołajewicz (1878-1928) rosyjski generał i polityk, dowódca Sił Zbrojnych Południa Rosji i Armii Rosyjskiej (1920), na emigracji w Turcji i Królestwie SHS 1421II 273 Wróbel, zob. Wrubel Michaił Aleksandrowicz Wrubel Michaił Aleksandrowicz (1856-1910) rosyjski malarz, jeden z najbardziej znanych przedstawicieli secesji i symbolizmu II 53 Wszelaki Jan (1894-1965) polski ekonomista i dyplomata, sekre tarz poselstwa w Moskwie (1921-1922), radca w Departamencie Politycznym MSZ (1922-1927), sekretarz poselstwa i ambasady w Londynie (1927-1935) I 77, 188, 201 Wujowicz Woisław (1897-1936) serbski komunista, członek Prezydium Komitetu Wykonawczego Kominterņu 1924-1926, generalny sekretarz młodzieżo wego Kominterņu I 484 Wwiedenski Aleksandr Iwanowicz (18891946) rosyjski i sowiecki duchowny prawosławny, jeden z liderów Żywej Cerkwi II 115, 378, 477 Wwiedieński A., zob. Wwiedenski Aleksandr Iwanowicz Wychowski Władysław polski i sowiecki działacz gospodarczy, dyrektor spółki cukierniczej II 31 Wyciszkiewicz Ernest (ur. 1977) polski politolog, dyrektor Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego w Warszawie (od 2016) IXI, XXXI Wysocki Alfred (1873-1961) polski polityk i dyplomata, podsekretarz stanu w MSZ (1928-1931), poseł w Berlinie (1931-1933) 1183,451 Wyszyński Kazimierz Marian (1890-1935) polski dyplomata, kawalerzysta, radca poselstwa i chargé d’affaires w Moskwie (1923-1927) I
197, 219 II 463 541
INDEKS OSÓB Young Evan Erastus (1878-1946) amerykański dyplomata, komisarz w Rydze 1167 Z Zabiełło Stanisław (1902-1970) polski dyplomata i historyk, I sekretarz po selstwa w Moskwie (1929-1934), kierownik referatu sowieckiego w Wydziale Wschod nim MSZ (1934-1939) II 99, 278 Zabołotnyj Danił Kiriłłowicz (1866-1929) ukraiński i sowiecki bakteriolog i epidemio log, prezydent WUAN (1928-1929) II 76, 93 Zaleski August (1883-1972) polski dyplomata i polityk, dyrektor De partamentu Politycznego MSZ (1921-1922), poseł w Rzymie (1922-1926), minister spraw zagranicznych (1926-1932) IXVII, 17, 25, 52, 68-73, 77, 88, 89, 94, 98, 99, 132, 133, 135, 136, 159, 162, 175,187, 193, 194, 204, 210, 211, 218-220, 226, 229, 235-238, 205, 251, 272, 278, 290, 314,330, 336, 344, 359, 375-377, 379,403,409, 502, 532, 537, 540, 573 II151, 158, 169, 180, 189, 218, 219, 221, 225, 229, 240-242, 253, 290-293, 299-301, 320, 325, 335, 336, 353, 389, 396 Załęski Maciej (ur. 1904) polski urzędnik konsularny, attache po selstwa w Moskwie (1930-1932) i konsul w Tyflisie (1932-1933) II 260 Zaniewski Henryk (ur. 1882) polski dyplomata, orientalista, sekretarz poselstwa w Tokio i Moskwie, członek Insty tutu Wschodniego w Warszawie 1327 II 24 Zasławski sowiecki dziennikarz, współpracownik „Prawdy” 1530 Zasztowt Leszek (ur. 1953) polski historyk I 508 Zatonski Wolodymyr Petrowycz (1888-1938) sowiecki ukraiński polityk, wykładowca, dowódca Czerwonej Ukraińskiej Armii Halickiej, ludowy komisarz oświaty USRR (1917-1918, 1922-1923, 1933-1937), sekretarz КС KP(b)U (1925-1927) I 255, 256, 345, 459, 476 II 57, 86,
93 Zatoński, zob. Zatonski Wołodymyr Petrowycz 542 Zatorski Aleksander (1901-1984) polski historyk i wojskowy IXXX Zawadowski Zygmunt (1899-1978) polski prawnik i dyplomata, kierownik wicekonsulatu w Użgorodzie (1928-1930), wicekonsul w Kijowie (1930-1932) II250 Zawadzki sowiecki rolnik ze wsi Nowosiółki II49 Zdziechowski Jerzy (1880-1975) polski polityk i ekonomista, członek Związ ku Ludowo-Narodowego i Stronnictwa Narodowego, poseł na Sejm (1922-1927) 1182,186 Zembszewska L. polska urzędniczka pracująca w poselstwie w Moskwie I 280 Zemszał Piotr (ur. 1980) polski rusycysta, językoznawca, historyk, tłumacz IXXXI Zetkin Clara (Klara, 1857-1933) niemiecka socjalistka i komunistka, bojowniczka o prawa kobiet, deputowana do Reichstagu (1920-1933), członkini Komitetu Wykonawczego Kominterņu (1921-1933) 1226 Zhang Zuolin (1875-1928) chiński wojskowy i polityk stojący na czele rządu w Pekinie (1927-1928) I 369 Ziabicki Józef (1871-1958) polski inżynier i dyplomata, radca handlowy poselstwa w Moskwie (1926-1927), dyrektor Sowpoltorgu w Moskwie (1928-1929, 1933-1934) I 51, 52, 222, 343 Ziehm Ernst (1867-1962) gdański polityk, przewodniczący Senatu Wolnego Miasta Gdańska (1931-1933) II345 Zieleziński Adam (1882-1931) polski prawnik i dyplomata, wiceprzewod niczący Polskiej Komisji Repatriacyjnej w Moskwie, kierownik wydziału konsular nego, radca i chargé d’affaires w Moskwie (1925-1931) 1205, 243, 292, 294,419, 438, 443, 461, 491,492, 497, 525, 537, 540, 559, 562, 564, 585 II 7, 24,44, 73, 177, 237, 239, 345, 455,456 Zinowjew Grigorij Jewsiejewicz (1883-1936) sowiecki polityk,
członek КС RKP(b)/ WKP(b) (1918-1927), członek Biura Poli tycznego КС RKP(b)/WKP(b) (1921-1926), przewodniczący Komitetu Wykonawczego
INDEKS OSÓB Аттолико, zob. Attolico Bernardo Ашкинази, zob. Askenazy Szymon Бабинский, zob. Babiński Mieczysław Багинский, zob. Bagiński Балахович, zob. Bułak-Bałachowicz Stanisław Бартель, zob. Bartel Kazimierz Бек, zob. Beck Józef Берзин, zob. Bierzin Jan Karłowicz Вертело, zob. Berthelot Philippe
Joseph-Louis Богомолов, zob. Bogomolow Dmitrij Wasiljewicz Бровкович, zob. Browkowicz Faddiej Aleksiejewicz Брокдорф-Ранцау, zob. Brockdorff-Rantzau Ulrich von Брыль, zob. Bryl Jan Żakowski Franciszek Будницкий, zob. Budnicki Polak mieszkający na Marchlewszczyźnie, Бухарин, zob. Bucharin Nikołaj
Iwanowicz delegat na I zjazd Polaków z zagranicy Барский, zob. Warski Adolf w 1929 w Warszawie II56 Васильков, zob. Kriłyk losip Wasyliewicz Żamojtuk Józef (ur. 1884) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, Веловейский, zob. Wielowiejski Henryk proboszcz w Jurkiewiczach, dokonał publicz Венява,
zob. Wieniawa-Długoszowski Bolesław Вержбицкий, zob. Wierzbicki Andrzej nej apostazji w 1929 II 110 Вильсон, zob. Woodrow Wilson Thomas Żmigrodzki Józef (1880-1935) polski duchowny rzymskokatolicki w ZSRR, Витое, zob. Witos Wincenty Влодек, zob. Włodek Gustaw pracował na parafii w Kijowie,
kilkukrotnie Войков, zob. Wojkow Piotr aresztowany, skazany w 1930 na 7 lat łagru Ворошилов, zob. Woroszyłow Klimient II 144 Jefriemowicz Żordania Noe (1868-1953) Врангел, zob. Wrangel Piotr Nikołajewicz gruziński polityk, socjalista, premier nie Вшеляки, zob. Wszelaki Jan podległej Gruzji
(1918-1921), na emigracji Вышинский, zob. Wyszyński Kazimierz w Turcji i we Francji I 163, 412 Marian Żukowska Ганецкий,
zob. Hanecki Jakub sowiecka działaczka, I sekretarz charkow Гегечкори, zob. Gegeczkori Jewgienij skiego KLSZ II 82, 89 Гельман, zob. Hellman Stanisław Żyliński Franciszek Герватовский, zob. Gerwatowski polski wojskowy, rzekomo uwięziony Гирса, zob. Girsa Vaclav w areszcie w Kijowie w 1929 II 54 Гливиц, zob. Gliwic Hipolit Голувко/Голушко, zob. Hołówko Tadeusz Горлов, zob. Gorlow W. Аксаков, zob. Aksakow Paweł Aleksandrowicz Гофман, zob. Hofmann Władimir Александровский, zob. Aleksandrowski Sier Władimirowicz giej Siergiejewicz Грабский, zob. Grabski Stanisław Альтберг, zob. Altberg Lucjan Грабский, zob. Grabski Władysław Анташек, zob. Antaszek Антонов-Овсеенко, zob. Antonow-Owsiejenko Гусев, zob. Gusiew Д’Эрбиньи, zob. Bourguignon d’Herbigny Władimir Aleksandrowicz Michel-Joseph Аралов, zob. Arałow Siemion Iwanowicz Дауэс, zob. Dawes Charles Gates Аренс, zob. Arens Iwan Lwowicz Аркадьев, zob. Arkadjew Michaił Pawłowicz Дашинский, zob. Daszyński Ignacy Аросев, zob. Arosiew Aleksander Jakowlewicz Дежан, zob. Dejean François Marie Robert Арцишеский, zob. Arciszewski Mirosław Деникин, zob. Denikin Anton Iwanowicz Kominterņu (1919-1926) 1 101, 129, 366, 367, 463, 483 II47 Zordanja, zob. Żordania Noe Zubik Marek (ur. 1974) polski prawnik, konstytucjonalista, wykła dowca II 109 Zubków rosyjski emigrant, członek zjazdu zagranicz nego rosyjskiej emigracji z 1926, w którym wzięli udział przedstawiciele 26 państw, wydalony z Polski w 1927 1421 ż 543
INDEKS OSÓB Детердинг, zob. Deterding Henri Дзержинский, zob. Dzierżyński Feliks Edmundowicz Дирксен, zob. Dirksen Herbert von Дмовский, zob. Dmowski Roman Добраницкий, zob. Dobranicki Mieczysław Michajłowicz Довгалевский, zob. Dowgalewski Walerian Sawieljewicz Долежалъ, zob. Doležal Franciszek
Домбский, zob. Dąbski Jan Домский, zob. Stein-Domski Henryk Дрешер, zob. Dreszer Gustaw Konstanty Дубанович, zob. Dubanowicz Edward Дьюи, zob. Dewey Charles S. Дюпон, zob. Dupont Charles Joseph Ермаков, zob. Jermakow Жмигродский, zob. Żmigrodzki Józef Залесский, zob. Zaleski August Заневский, zob.
Zaniewski Henryk Затонский, zob. Zatonski Wolodymyr Petrowycz Здзеховский, zob. Zdziechowski Jerzy Зелезинский, zob. Zieleziński Adam Зенгер, zob. Saenger Oskar Зубков, zob. Zubków Зябицкий, zob. Ziabicki Józef Калина, zob. Kalina Ignati) Pietrowicz Калина, zob. Kalina Kazimierz Калинин, zob.
Kalinin Michaił Iwanowicz Камерер, zob. Kemmerer Edwin Walter Карахан, zob. Karachan Lew Michajłowicz Карина, zob. Kalina Kazimierz Карский, zob. Karski Michaił Andriejewicz Квасневский, zob. Kwaśniewski Zygmunt Квятковский, zob. Kwiatkowski Eugeniusz Келлог, zob. Kellog Frank Кентчинский, zob.
Kętrzyński Stanisław Керенский, zob. Kiereński Aleksander Fiodorowicz Кирилл, zob. Romanow Cyryl Władymirowicz Кириченко, zob. Kyryczenko Siemion Trifonowicz Клейтон, zob. Clayton Emilius Клемансо, zob. Clemenceau Georges Климохин, zob. Klimochin Sergiej Kapitonowicz Клосиник, zob. Kłosinek Stefan
Клочко, zob. Kłoczko Iwan Gawriłowicz Клярнер/Кланер, zob. Klamer Czesław Romuald Кнолль/Кноль, zob. Knoll Roman 544
Кобылянский, zob. Kobylański Tadeusz Ковалевский, zob. Kowalewski Jan Коверда, zob. Kowerda Borys Sofronowicz Коковский, zob. Kakowski Aleksander Коланковский, zob. Kołankowski Witold Корнилов, zob. Korniłow Ławr Gieorgijewicz Костюшко, zob. Kościuszko Tadeusz Коцюбинский, zob. Kociubynśkyj Jurij
Michajłowicz Крачевский, zob. Karczewski Jan Крестинский, zob. Kriestinski Aleksander Fiodorowicz Круммель, zob. Krummel Józef Кунце, zob. Kuntze Edward Куусинен, zob. Kuusinen Otto Лазарис, zob. Łazaris German Władimirowicz Левицкий, zob. Lewicki Kost Antonowicz Ленин, zob. Lenin Władimir Ллойд-
Джордж, zob. Lloyd George David Ловицкий, zob. Łowicki Логановский, zob. Łoganowski Mieczysław Antonowicz Лоренц, zob. Lorenc Iwan Leopoldowicz Лукасевич, zob. Lukasiewicz Juliusz Луцкевич, zob. Łuckiewicz Anton Iwanowicz Любомирский, zob. Lubomirski Stanisław Любомирский, zob. Lubomirski Zdzisław
Лярош, zob. Laroche Jules Ляуришевич, zob. Laurysíewicz Jan Gwalbert Stefan Македонская, zob. Macedońska Ludmiła Маковский, zob. Makowski Wacław Wincenty Максимович, zob. Sawricz Karl Awksantjewicz Малышев, zob. Małyszew Siergiej Wasiljewicz Маяковский, zob. Majakowski Władimir Władimirowicz
Мейштович, zob. Meysztowicz Aleksander Механошин, zob. Miechonoszyn Konstantin Aleksandrowicz Миллер, zob. Max-Muller William Grenfell Миодушевский, zob. Mioduszewski Józef Миокава, zob. Miokawa Михальский, zob. Michalski Jerzy Млодзяновский, zob. Młodzianowski Kazimierz Морштын, zob. Morsztyn
Ieronim Markowicz Мощчицкий, zob. Mościcki Ignacy Мясковский, zob. Miaskowski Nikołaj Jakowlewicz Нарутович, zob.
Narutowicz Gabriel Наскренцкий, zob. Naskręcki Kazimierz
INDEKS OSÓB Недзялковский, zob. Niedziałkowski Mieczysław Нукша, zob. Nukša Martin Около-Кулак, zob. Około-Kułak Antoni Оптовицер, zob. Optowitzer Орачевский, zob. Oraczewski Stanisław Ордынский, zob. Orliński Bolesław Орлов, zob. Orłów Паппе, zob. Papée Kazimierz Патек, zob. Patek Stanisław
Петлюра, zob. Petlura Symon Wasylowycz Петровский, zob. Pietrowski Grigorij Iwanowicz Пилсудский, zob. Piłsudski Józef Пинцинат, zob. Cyncynat Lucjusz Kwincjusz Поль, zob. Pol Wiktor Полякевич, zob. Polakiewicz Karol Полянский, zob. Polański Jan Понинский, zob. Poniński Alfred Прокопе, zob. Procope
Hjalmar Прухняк, zob. Próchniak Edward Пшановский, zob. Przanowski Stefan Пшездецкий, zob. Przeździecki Stefan Пшесмыцкий, zob. Przesmycki Władysław Пятницкий, zob. Piatnicki Osip Aronowicz Рабинович, zob. Rabinowicz Filip Jakowlewicz Радек, zob. Radek Karol Berngardowicz Радзивилл, zob. Radziwiłł
Janusz Радченко, zob. Radczenko Раевский, zob. Rajewski Stefan Aleksandrowicz Райвид, zob. Rajwid Nikołaj Jakowlewicz Раковский, zob. Rakowski Christian Gieorgijewicz Рамишвили, zob. Ramiszwili Noe Ратай, zob. Rataj Maciej Payinep, zob. Rauscher Ulrich Pena, zob. Repa Розовсксий, zob. Mrozowski Jan
Põnn, zob. Ropp Edward von Ротштейн, zob. Rotsztejn Fiodor Aronowicz Рушди-бей, zob. Tevfik Rüştü Aras Рыков, zob. Ryków Aleksiej Iwanowicz Савинков, zob. Sawinkow Borys Wiktorowicz Сагатовская, zob. Sagatowska Maria Свидерский, zob. Swiderski Jan Свирский, zob. Swirski Michał Семенов, zob.
Siemionów Семполовская, zob. Sempołowska Stefania Серебровский, zob. Sieriebrowski Aleksandr Скавронская, zob.
Skowrońska Скавронский, zob. Skowroński Edward Скальский, zob. Skalski Teofil Скирмунт, zob. Skirmunt Konstanty Скомпский, zob. Skąpski Gustaw Скоропадский, zob. Skoropadski Pawło Petrowycz Скшинский/Скржинский, zob. Skrzyński Aleksander Скшинский, zob. Skrzyński Konstanty Слежавичиус, zob.
Sleževičius Mykolas Сокольников, zob. Sokolników Grigorij Jakowlewicz Сохацкий, zob. Czeszejko-Sochacki Jerzy Сталин, zob. Stalin Józef Станкевич, zob. Stankiewicz Adam Стебловский, zob. Stebłowski Adam Столыпин, zob. Stolypin Piotr Arkadjewicz Стомоняков, zob. Stomoniakow Borys Spiridonowicz
Стронский, zob. Stroński Stanisław Суйковский, zob. Sujkowski Antoni Суриц, zob. Surie Jakow Zacharowicz Сымонолевич, zob. Symonolewicz Konstanty Танака, zob. Tanaka Tokiti Тенссон, zob. Tõnisson Jean Трайкович, zob. Trajkowicz Józef Тромпчинский, zob. Trąmpczyński Wojciech Ульянов, zob. Uljanow
Aleksandr Fiodorowicz Уншлихт, zob. Unszlicht Józef Stanisławowicz Федер, zob. Feder Teodora Филиппович, zob. Filipowicz Tytus Флидер, zob. Flieder Robert Фош, zob. Foch Ferdinand Франше д’Еспере, zob. d’Esperey Franchet Louis Фризе, zob. Fryzę Ludwik Feliks Фрумкин, zob. Frumkin Mojsiej liiez
Фудаковская, zob. Fudakowska Zofia Фушман, zob. Fuszman Arkādij Mojsijewicz Хацинский, zob. Chaciński Józef Хинчук, zob. Chinczuk Lew Michajłowicz Ходжсон, zob. Hodgson Robert MacLeod Хорват, zob. Charwat Franciszek Хршановский, zob. Chrzanowski Wiesław Целене, zob. Cielēns Fēlikss Цеткин, zob.
Zetkin Clara Цим, zob. Ziehm Ernst Черных, zob. Czernych Siergiej Aleksiejewicz Черрути, zob. Cerruti Wittorio Черчилль, zob.
Churchill Winston Leonard Spencer Чехович, zob. Czechowicz Gabriel Чичерин, zob. Cziczerin Gieorgij Wasiljewicz Чхеидзе, zob. Czcheidze Nikola 545
INDEKS OSÓB Шалас, zob. Szałas Kazimierz Шарли, zob. Charpy Charles Шепанюк, zob. Szczepaniuk Nikołaj Wasiljewicz Шептицкий, zob. Szeptycki Andrzej Roman Шетцель, zob. Schaetzel Tadeusz Шиманский, zob. Szymański Jan Шлессер, zob. Szlecer Шлихтер, zob. Szlichter Aleksandr Grigorjewicz Штрандман, zob. Strandman Otto Штреземан, zob. Stresemann Gustav 546 Шумский, zob. Szumski Oleksandr Jakowycz Эрбетт, zob. Herbette Jean Эренфельд, zob. Erenfeld Эрих, zob. Erich Rafael Waldemar Эека, zob. Eska Stanisław Юшкевич, zob. Juszkiewicz Яворский, zob. Jaworski Bolesław Яни, zob. Jani Leopold Яниковский, zob. Janikowski Stanisław Янковский, zob. Jankowski Henryk Яцковский, zob. Jackowski Tadeusz |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author2 | Bruski, Jan Jacek 1969- Wołos, Mariusz 1968- Wołos, Mariusz 1968- |
| author2_role | edt edt trl |
| author2_variant | j j b jj jjb m w mw m w mw |
| author_GND | (DE-588)1057719676 (DE-588)133563170 |
| author_facet | Bruski, Jan Jacek 1969- Wołos, Mariusz 1968- Wołos, Mariusz 1968- |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV048648208 |
| ctrlnum | (OCoLC)1376414631 (DE-599)BVBBV048648208 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 cc4500</leader><controlfield tag="001">BV048648208</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20230519</controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">230112s2022 |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788366883147</subfield><subfield code="c">całość</subfield><subfield code="9">978-83-66883-14-7</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788366883161</subfield><subfield code="c">część 2</subfield><subfield code="9">978-83-66883-16-1</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1376414631</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV048648208</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield><subfield code="a">rus</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-B1595</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Dokumenty do historii stosunków polsko-sowieckich 1918-1945</subfield><subfield code="n">Tom 2</subfield><subfield code="p">1926-1932</subfield><subfield code="n">Część 2</subfield><subfield code="p">Na drodze ku stabilizacji (luty 1929-lipiec 1932)</subfield><subfield code="c">redaktorzy tomu Jan Jacek Bruski, Mariusz Wołos ; tłumaczenie dokumentów z języka rosyjskiego: Jan Jacek Bruski, Katarzyna Chimiak, Adam Jaskólski, Mariusz Wołos, Piotr Zemszał ; tłumaczenie dokumentów z języka francuskiego: Mariusz Wołos</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia</subfield><subfield code="c">2022</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">546 Seiten</subfield><subfield code="c">25 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">Dokumenty do Historii Stosunków Polsko-Sowieckich 1918-1991</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverzeichnis Seite 495-498</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Text polnisch und russisch</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">Teilweise kyrillische Schrift</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4135952-5</subfield><subfield code="a">Quelle</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Bruski, Jan Jacek</subfield><subfield code="d">1969-</subfield><subfield code="0">(DE-588)1057719676</subfield><subfield code="4">edt</subfield></datafield><datafield tag="700" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Wołos, Mariusz</subfield><subfield code="d">1968-</subfield><subfield code="0">(DE-588)133563170</subfield><subfield code="4">edt</subfield><subfield code="4">trl</subfield></datafield><datafield tag="773" ind1="0" ind2="8"><subfield code="w">(DE-604)BV047624805</subfield><subfield code="g">2,2</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034023048&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034023048&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20230519</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09043</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09042</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09043</subfield><subfield code="g">947.08</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09042</subfield><subfield code="g">947.08</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034023048</subfield></datafield></record></collection> |
| genre | (DE-588)4135952-5 Quelle gnd-content |
| genre_facet | Quelle |
| id | DE-604.BV048648208 |
| illustrated | Not Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T21:18:54Z |
| indexdate | 2024-10-04T14:01:06Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788366883147 9788366883161 |
| language | Polish Russian |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-034023048 |
| oclc_num | 1376414631 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 DE-B1595 |
| owner_facet | DE-12 DE-B1595 |
| physical | 546 Seiten 25 cm |
| psigel | BSB_NED_20230519 |
| publishDate | 2022 |
| publishDateSearch | 2022 |
| publishDateSort | 2022 |
| publisher | Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia |
| record_format | marc |
| series2 | Dokumenty do Historii Stosunków Polsko-Sowieckich 1918-1991 |
| spelling | Dokumenty do historii stosunków polsko-sowieckich 1918-1945 Tom 2 1926-1932 Część 2 Na drodze ku stabilizacji (luty 1929-lipiec 1932) redaktorzy tomu Jan Jacek Bruski, Mariusz Wołos ; tłumaczenie dokumentów z języka rosyjskiego: Jan Jacek Bruski, Katarzyna Chimiak, Adam Jaskólski, Mariusz Wołos, Piotr Zemszał ; tłumaczenie dokumentów z języka francuskiego: Mariusz Wołos Warszawa Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia 2022 546 Seiten 25 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Dokumenty do Historii Stosunków Polsko-Sowieckich 1918-1991 Literaturverzeichnis Seite 495-498 Text polnisch und russisch Teilweise kyrillische Schrift (DE-588)4135952-5 Quelle gnd-content Bruski, Jan Jacek 1969- (DE-588)1057719676 edt Wołos, Mariusz 1968- (DE-588)133563170 edt trl (DE-604)BV047624805 2,2 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034023048&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034023048&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
| spellingShingle | Dokumenty do historii stosunków polsko-sowieckich 1918-1945 |
| subject_GND | (DE-588)4135952-5 |
| title | Dokumenty do historii stosunków polsko-sowieckich 1918-1945 |
| title_auth | Dokumenty do historii stosunków polsko-sowieckich 1918-1945 |
| title_exact_search | Dokumenty do historii stosunków polsko-sowieckich 1918-1945 |
| title_exact_search_txtP | Dokumenty do historii stosunków polsko-sowieckich 1918-1945 |
| title_full | Dokumenty do historii stosunków polsko-sowieckich 1918-1945 Tom 2 1926-1932 Część 2 Na drodze ku stabilizacji (luty 1929-lipiec 1932) redaktorzy tomu Jan Jacek Bruski, Mariusz Wołos ; tłumaczenie dokumentów z języka rosyjskiego: Jan Jacek Bruski, Katarzyna Chimiak, Adam Jaskólski, Mariusz Wołos, Piotr Zemszał ; tłumaczenie dokumentów z języka francuskiego: Mariusz Wołos |
| title_fullStr | Dokumenty do historii stosunków polsko-sowieckich 1918-1945 Tom 2 1926-1932 Część 2 Na drodze ku stabilizacji (luty 1929-lipiec 1932) redaktorzy tomu Jan Jacek Bruski, Mariusz Wołos ; tłumaczenie dokumentów z języka rosyjskiego: Jan Jacek Bruski, Katarzyna Chimiak, Adam Jaskólski, Mariusz Wołos, Piotr Zemszał ; tłumaczenie dokumentów z języka francuskiego: Mariusz Wołos |
| title_full_unstemmed | Dokumenty do historii stosunków polsko-sowieckich 1918-1945 Tom 2 1926-1932 Część 2 Na drodze ku stabilizacji (luty 1929-lipiec 1932) redaktorzy tomu Jan Jacek Bruski, Mariusz Wołos ; tłumaczenie dokumentów z języka rosyjskiego: Jan Jacek Bruski, Katarzyna Chimiak, Adam Jaskólski, Mariusz Wołos, Piotr Zemszał ; tłumaczenie dokumentów z języka francuskiego: Mariusz Wołos |
| title_short | Dokumenty do historii stosunków polsko-sowieckich 1918-1945 |
| title_sort | dokumenty do historii stosunkow polsko sowieckich 1918 1945 1926 1932 na drodze ku stabilizacji luty 1929 lipiec 1932 |
| topic_facet | Quelle |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034023048&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=034023048&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| volume_link | (DE-604)BV047624805 |
| work_keys_str_mv | AT bruskijanjacek dokumentydohistoriistosunkowpolskosowieckich19181945tom2czesc2 AT wołosmariusz dokumentydohistoriistosunkowpolskosowieckich19181945tom2czesc2 |