Die Banater-deutsche Sportpresse der Jahre 1934/35: ein Intermezzo in der Presse Rumäniens der Zwischenkriegszeit
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Buch |
Sprache: | German |
Veröffentlicht: |
Berlin ; Bern ; Bruxelles
Peter Lang
[2022]
|
Schriftenreihe: | Neue Forschungen zur ostmittel- und südosteuropäischen Geschichte
Band 12 |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltstext https://www.peterlang.com/view/product/103536?format=HC Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Gemischte Register |
Beschreibung: | 217 Seiten Illustrationen |
ISBN: | 9783631862889 3631862881 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a22000008cb4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV048198915 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20220801 | ||
007 | t | ||
008 | 220504s2022 gw a||| |||| 00||| ger d | ||
015 | |a 22,N01 |2 dnb | ||
016 | 7 | |a 1248253280 |2 DE-101 | |
020 | |a 9783631862889 |c Festeinband : EUR 49.95 (DE), EUR 51.40 (AT), CHF 58.00 (freier Preis) |9 978-3-631-86288-9 | ||
020 | |a 3631862881 |9 3-631-86288-1 | ||
024 | 3 | |a 9783631862889 | |
028 | 5 | 2 | |a Bestellnummer: 286288 |
035 | |a (OCoLC)1327678880 | ||
035 | |a (DE-599)DNB1248253280 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
041 | 0 | |a ger | |
044 | |a gw |c XA-DE-BE | ||
049 | |a DE-M497 |a DE-12 | ||
084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
084 | |8 1\p |a 900 |2 23sdnb | ||
100 | 1 | |a Florea, Ioana |d ca. 20./21. Jh. |e Verfasser |0 (DE-588)1080243623 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Die Banater-deutsche Sportpresse der Jahre 1934/35 |b ein Intermezzo in der Presse Rumäniens der Zwischenkriegszeit |c Ioana Florea |
264 | 1 | |a Berlin ; Bern ; Bruxelles |b Peter Lang |c [2022] | |
264 | 4 | |c © 2022 | |
300 | |a 217 Seiten |b Illustrationen | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Neue Forschungen zur ostmittel- und südosteuropäischen Geschichte |v Band 12 | |
648 | 7 | |a Geschichte 1934-1935 |2 gnd |9 rswk-swf | |
650 | 0 | 7 | |a Sportberichterstattung |0 (DE-588)4124238-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Sportpresse |0 (DE-588)4137560-9 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Deutsch |0 (DE-588)4113292-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
651 | 7 | |a Banat |0 (DE-588)4004408-7 |2 gnd |9 rswk-swf | |
653 | |a Arbeitersport | ||
653 | |a Banater | ||
653 | |a Bergsteigen | ||
653 | |a Berufssportlertum | ||
653 | |a Chinezu | ||
653 | |a deutsche | ||
653 | |a Florea | ||
653 | |a Fußball | ||
653 | |a Harald | ||
653 | |a Heppner | ||
653 | |a Intermezzo | ||
653 | |a Ioana | ||
653 | |a Jahre | ||
653 | |a Kinizsi Timișoara | ||
653 | |a Nationalsozialismus | ||
653 | |a Presse | ||
653 | |a Ripensia Timișoara | ||
653 | |a Rumäniens | ||
653 | |a Siebenbürgischer Karpatenverein | ||
653 | |a Sportpresse | ||
653 | |a Temeswar | ||
653 | |a Turnen | ||
653 | |a Zwischenkriegszeit | ||
689 | 0 | 0 | |a Banat |0 (DE-588)4004408-7 |D g |
689 | 0 | 1 | |a Deutsch |0 (DE-588)4113292-0 |D s |
689 | 0 | 2 | |a Sportpresse |0 (DE-588)4137560-9 |D s |
689 | 0 | 3 | |a Sportberichterstattung |0 (DE-588)4124238-5 |D s |
689 | 0 | 4 | |a Geschichte 1934-1935 |A z |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
710 | 2 | |a Peter Lang GmbH |0 (DE-588)1065711506 |4 pbl | |
776 | 0 | 8 | |i Erscheint auch als |n Online-Ausgabe, PDF |z 978-3-631-86292-6 |
776 | 0 | 8 | |i Erscheint auch als |n Online-Ausgabe, EPUB |z 978-3-631-86293-3 |
830 | 0 | |a Neue Forschungen zur ostmittel- und südosteuropäischen Geschichte |v Band 12 |w (DE-604)BV043902176 |9 12 | |
856 | 4 | 2 | |m X:MVB |q text/html |u http://deposit.dnb.de/cgi-bin/dokserv?id=bb792dc9509d48ebacf6579d02196eb8&prov=M&dok_var=1&dok_ext=htm |3 Inhaltstext |
856 | 4 | 2 | |m X:MVB |u https://www.peterlang.com/view/product/103536?format=HC |
856 | 4 | 2 | |m DNB Datenaustausch |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033579972&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033579972&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033579972&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Gemischte Register |
883 | 1 | |8 1\p |a vlb |d 20211222 |q DE-101 |u https://d-nb.info/provenance/plan#vlb | |
940 | 1 | |n oe | |
940 | 1 | |q BSB_NED_20220801 | |
942 | 1 | 1 | |c 070.9 |e 22/bsb |f 09043 |g 498 |
942 | 1 | 1 | |c 070.9 |e 22/bsb |f 09043 |g 43 |
943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033579972 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1812075238368739328 |
---|---|
adam_text |
INHALTSVERZEICHNIS
1.
EINFUEHRUNG
.
9
1.1
DIE
BANATER-DEUTSCHE
SPORTPUBLIZISTIK
IM
RAHMEN
DER
FORSCHUNGEN
ZUR
BANATER-DEUTSCHEN
PRESSE
.
9
1.2
BEGRIFFLICHE
EINGRENZUNG
DER
SPORTPUBLIZISTIK
.
11
1.3
ZEITLICHE
UND
RAEUMLICHE
EINGRENZUNG
DER
BANATER-DEUTSCHEN
SPORTPUBLIZISTIK
.
13
1.4
ZIELSETZUNGEN
UND
FRAGESTELLUNGEN
DER
FORSCHUNG
.
16
2.
DIE
BANATER
SPORTBEWEGUNG
DER
ZWISCHENKRIEGSZEIT.
INDUSTRIELLE
ENTWICKLUNG
UND
ARBEITERSPORT
.
21
2.1
DIE
STELLUNG
DES
BANATS
IM
RAHMEN
DER
GROSSRUMAENISCHEN
SPORTBEWEGUNG
.
21
2.2
DIE
INTEGRATION
DER
BANATER
UND
SIEBENBUERGER
SPORTBEWEGUNG
NACH
DER
VEREINIGUNG
MIT
RUMAENIEN
UND
DEREN
INTERETHNISCHE
UND
REGIONALBEDINGTE
HERAUSFORDERUNGEN
.
23
2.3
ETHNISCHE
UND
SOZIALE
ZUSAMMENSETZUNG
DER
BANATER
SPORTVEREINE
.
26
2.4
FUSSBALL
IM
RAHMEN
DER
BANATER
SPORTVEREINE
.
29
2.4.1
STADTVEREINE.
FUSSBALLERISCHE
ENTWICKLUNG
INFOLGE
DER
INDUSTRIALISIERUNG
.
30
2.4.2
LANDVEREINE.
INSTITUTIONALISIERUNG
DES
LANDSPORTES
.
38
2.5
TURNEN
UND
WEITERE
SPORTARTEN
.
46
2.6
BERGSTEIGEN
UND
WINTERSPORT.
DIE
BANATER
SEKTION
DES
YYSIEBENBUERGISCHEN
KARPATENVEREINS
(SKV)
"
.
53
2.7
JUGENDORGANISATIONEN:
DER
YYWANDERVOGEL
"
,
DIE
YYPFANDFINDER
"
UND
DIE
NS-ORGANISATIONEN
FUER
DIE
JUGEND
.
57
6
INHALTSVERZEICHNIS
3.
BANATER
DEUTSCHSPRACHIGE
SPORTPERIODIKA
.
61
3.1
HINTERGRUNDERKLAERUNGEN:
WARUM
ZWEI
DEUTSCHSPRACHIGE
SPORTZEITUNGEN
IM
JAHR
1934
IN
TEMESWAR?
.
61
3.1.1
DIE
ENTWICKLUNG
DER
SPORTLESERSCHAFT
INFOLGE
DES
AUFSCHWUNGES
DER
SPIELSPORTARTEN
.
61
3.1.2
DER
POLITISCH-IDEOLOGISCHE
GEGENSATZ
ZWISCHEN
DER
YYTEMESWARER
ZEITUNG
"
UND
DEM
YYBANATER
TAGBLATT
"
,
UNTER
DEREN
SCHIRMHERRSCHAFT
DIE
BEIDEN
SPORTWOCHENZEITUNGEN
STANDEN
.
63
3.1.2.1
EXKURS:
DER
WERDEGANG
DER
YYTEMESWARER
ZEITUNG
"
UND
DES
YYBANATER
TAGBLATTS
"
IM
SPIEGEL
DER
POLITISCHEN
EREIGNISSE
DER
ZEIT
.
64
3.2
YYSPORTMONTAG
"
.
ALLGEMEINE
EINLEITUNG
.
70
3.3
YYSPORT-ANZEIGER
"
.
ALLGEMEINE
EINFUEHRUNG
.
76
3.4
YYDER
SPORT-KALENDER
FUER
DAS
GEMEINJAHR
1934
"
.
88
4.
TURNEN
UND
SPORT
IM
DIENST
DER
NATIONALSOZIALISTISCHEN
PROPAGANDA
.
105
4.1
DIE
VORARBEIT
FUER
DIE
OLYMPISCHEN
SPIELE
IM
JAHRE
1936
IN
GARMISCH-PARTENKIRCHEN
UND
BERLIN
ALS
DEUTSCH-NATIONALE
PROPAGANDA
.
105
4.2
MASSENSPORT
GEGEN
SPITZENSPORT.
DIE
KONSERVATIVE
AUFFASSUNG
DER
SUPREMATIE
DEUTSCH-NATIONALER
TURNUEBUNGEN
.
HO
4.3
TURNFESTE
UND
-TAETIGKEITEN
DER
BANATER-DEUTSCHEN
VEREINE
ALS
DEUTSCH-NATIONALE
DARBIETUNGEN
.
111
4.4
FRAUENTURNEN
ALS
MITTEL
ZUR
ERTUECHTIGUNG
DER
WEIBLICHEN
YYNATIONSMITGLIEDER
"
.
120
4.5
EIN
EXKURS:
WANDERN
UND
BERGSTEIGEN
ALS
WEHRERZIEHERISCHE
KOERPERBETAETIGUNGSARTEN.
DIE
GLEICHSCHALTUNG
DER
TAETIGKEIT
DES
YYSIEBENBUERGISCHEN
KARPATENVEREINS
(SKV)
"
.
122
INHALTSVERZEICHNIS
7
5.
POLITISCHE,
SPORTPOLITISCHE,
SOZIALE
UND
NATIONALE
ASPEKTE
IN
DER
SPORTBERICHTERSTATTUNG
.
127
5.1
DIE
TEILNAHME
DER
RUMAENISCHEN
NATIONALMANNSCHAFT
AN
DEN
BALKANWETTSPIELEN
IN
ATHEN
(1934)
UND
SOFIA
(1935)
UND
DIE
EINFUEHRUNG
EINES
NUMERUS
VALACHICUS
UNTER
DEM
EINFLUSS
DES
STEIGENDEN
NATIONALISTISCHEN
UND
ANTISEMITISCHEN
GEDANKENGUTS
127
5.2
DIE
HALTUNG
DER
BANATER-DEUTSCHEN
SPORTZEITUNGEN
GEGENUEBER
DEN
ZENTRALEN
RUMAENISCHEN
SPORTFUEHRUNGSGREMIEN
.
133
5.3
LOKALPATRIOTISMUS
UND
NATIONALSTOLZ
.
135
5.4
.BRUEDERLICHE
KONKURRENZ
1
:
DER
SIEBENBUERGISCH-SAECHSISCHE
SPORT
AUS
BANATER-SCHWAEBISCHER
PERSPEKTIVE
.
137
5.5
DER
EINFLUSS
DER
POLITISCHEN
AUSEINANDERSETZUNGEN
AUF
DIE
SPORTWELT
.
141
5.6
AMATEUR-ZLIEBHABERSPORT
VERSUS
PROFESSIONELLER
SPORT/
BERUFSSPORT
ALS
AUSDRUCK
DER
SOZIALEN
GLIEDERUNG
.
142
5.7
DIE
BEDEUTUNG
DER
JUGENDARBEIT
UND
DES
NACHWUCHSSPORTS.
DIE
ERZIEHERISCHE
ROLLE
DES
SCHULSPORTS
.
145
6.
DIE
BEDEUTENDSTEN
THEMEN
RUND
UM
DEN
SPORT
IM
SPIEGEL
DER
BANATER-DEUTSCHEN
SPORTPRESSE
.
147
6.1
DIE
BEHANDLUNG
VON
SKANDALEN
.
147
6.2
GEWALT
IM
FUSSBALL.
DER
BEGRIFF
DES
FAIREN
SPIELS/FAIRPLAY
.
148
6.3
HINTERGRUND
UND
LEGITIMITAET
DES
VEREINSWECHSELS
IM
PROFESSIONELLEN
(FUSSBALL)SPORT
.
150
6.4
SPIELREFORM:
EINFUEHRUNG
DES
YYNEUEN
"
WM-FUSSBALLSPIELSYSTEMS
.
152
6.5
BEHINDERTENSPORT,
GESUNDHEIT,
SPORTMEDIZIN
.
153
6.6
DER
YYUNBEKANNTE
"
DEUTSCHE
FUSSBALL
.
153
6.7
DER
YYBRUTALE
"
AMERIKANISCHE
FUSSBALL
.
155
6.8
UEBER
EISHOCKEY
.
156
8
INHALTSVERZEICHNIS
7.
DIE
WICHTIGSTEN
SPORTEREIGNISSE
IN
DER
ZEIT
1934/35
IN
DER
BERICHTERSTATTUNG
DER
BANATER-DEUTSCHEN
SPORTPRESSE
.
159
7.1
FUSSBALLSPIELE
IN
DER
NATIONALLIGA,
DER
BEZIRKSLIGA
UND
UM
DEN
POKAL
RUMAENIENS
.
159
7.2
DER
FUSSBALLPOKAL
YYKOENIG
CAROL
II.
"
.
164
7.3
EREIGNISSE
IM
UMFELD
DER
FUSSBALLTAETIGKEIT
.
165
7.4
SAISONPAUSEN:
FUSSBALLFREUNDSCHAFTSSPIELE
IM
IN
UND
AUSLAND
UND
TRAINING
WAEHREND
DER
WETTBEWERBSPAUSEN
.
167
7.5
BANATER
BOX
UND
RINGKAMPFMEISTERSCHAFTEN
.
168
7.6
GENERALVERSAMMLUNGEN
DER
BANATER
SPORTVEREINE
UND
-VERBAENDE
.
170
7.7
GESELLSCHAFTLICHE
EREIGNISSE
DER
BANATER
SPORTVEREINE
UND
-VERBAENDE
.
170
8.
SCHLUSSFOLGERUNGEN/SUMMARIZING
CONCLUSIONS
.
173
LITERATURVERZEICHNIS
.
193
ANHANG
NR.
1
CHRONOLOGISCHE
ZEITTAFEL
DEUTSCHSPRACHIGER
PUBLIZISTIK
IM
BANAT
.
201
ANHANG
NR.
2
BANATER-DEUTSCHE
TURN
UND
SPORTVEREINE
UND
-VERBAENDE.
NATIONALE
JUGENDORGANISATIONEN
.
205
PERSONENNAMEN-,
ORTSNAMEN
UND
BEGRIFFSVERZEICHNIS
.
207
Literaturverzeichnis Quellen 1. „Jahrbuch des Siebenbürgischen Karpathenvereins“, 46.-56, Jahrgang, Her mannstadt, Kronstadt, 1934-1944. 2. „Sportmontag“, Temeswar, I. Jahrgang: Nr. 1-4, Verantwortlicher Redak teur Karl Preissig, Verlag der Temeswarer Zeitung, November-Dezember 1934. 3. „Sport-Anzeiger“, Temeswar, 1. Jahrgang: Nr. 1-5, 2. Jahrgang: Nr. 1-14, Hauptschriftleiter: Dr. Peter Warth, Verlag des Banater Tagblatt, November 1934-Juni 1935. 4. „Sport-Kalender für das Gemeinjahr 1934“, Arad, Erster Jahrgang, Verlag des Sport-Kalenders, 1934. Sekundärliteratur Pressegeschichte 1. Berwanger, Nikolaus: „«Temeswarer Nachrichten». Erste Zeitung des Banats - erste Zeitung auf dem Gebiet Rumäniens“. In: Eisenburger, Edu ard/ Kroner, Michael (Hg.): Die Zeit in der Zeitung. Beiträge zur rumänien deutschen politischen Publizistik. Cluj 1977. 2. Berwanger, Nikolaus: „Intelligenzblatt oder Temeswarer Zeitung“. „Neue Banater Zeitung“ (2584) 13.03.1971. 3. Câmpian, Veronica: „The Banat Calendar Press in the Interwar Period (1918-1938): A Source of Education and Cultural Awareness“. „Studia Universitatis Babeş-Bolyai Ephemerides“ LXV, 1, 2020. 4. Corbea-Hoișie, Andrei/Lihaciu, lon/Rubel, Alexander (Hg.): Deutsch sprachige Öffentlichkeit und Presse in Mittelost- und Südosteuropa (18481948). Iași, Konstanz 2008. 5. Eisenburger, Eduard / Kroner, Michael (Hg.): Die Zeit in der Zeitung. Bei träge zur rumäniendeutschen politischen Publizistik. Cluj 1977. 6. Florea, Ioana: Die Anfänge eines Massenphänomens. Die deutschspra chige Sportpresse in Siebenbürgen in der Zwischenkriegszeit
(1920-1928). (Geschichte, Urkunden und Quellen 9). Cluj-Napoca 2016. 7. Geier, Luzian: „Pressegeschichte 1171-1982“. „Neue Banater Zeitung“ 11.04.1982.
194 Literaturverzeichnis 8. Geier, Luzian: „150 Jahre Banater Kalender“. „NBZ-Volkskalender“ 1980. 9. Geier, Luzian: „Die «Temeswarer Zeitung». Das wichtigste bürgerli che Presseorgan im Banat bis 1944“. In: Eisenburger, Eduard / Kroner, Michael (Hg.): Die Zeit in der Zeitung. Beiträge zur rumäniendeutschen politischen Publizistik. Cluj 1977. 10. Glavan, Ciprian: Presa de limbă germană din Banat 1771-1867. ClujNapoca 2015. 11. Hâncu, Eveline: „Zum Banater Kalenderwesen: Schwäbische Volkska lender“. In: Nubert, Roxana (Hg.): Temeswarer Beiträge zur Germanis tik, Band 6. Temeswar 2008. 12. Krischan, Alexander: Die Deutsche Periodische Literatur des Banats. Zeitungen, Zeitschriften. Kalender 1777-1971. München 1987. 13. Krischan, Alexander: Die «Temesvarer Zeitung» als Banater Geschichts quelle: (1852-1949). München 1969. 14. Kroner, Michael: „Die Banater deutsche Arbeiterpresse bis 1918 - der «Volkswille»“. In: Eisenburger, Eduard / Kroner, Michael (Hg.): Die Zeit in der Zeitung. Beiträge zur rumäniendeutschen politischen Publizistik. Cluj 1977. 15. Lay, Heinrich: Lugosch und seine periodischen Veröffentlichungen von ihren Anfängen bis zur Gegenwart (1853-1995). Ein Kapitel Kulturge schichte aus der Stadt an der Temesch. Töging am Inn 1996. 16. Marin, William: „Gegen Faschismus und kapitalistische Ausbeutung. Die rumäniendeutsche Arbeiterpresse der Zwischenkriegszeit“. In Eisenburger, Eduard / Kroner, Michael (Hg.): Die Zeit in der Zeitung. Beiträge zur rumäniendeutschen politischen Publizistik. Cluj 1977. 17. Mladinovic Zalaznik, Mira / Motzan, Peter / Sienerth, Stefan
(Hg.): Benachrichtigen und vermitteln. Deutschsprachige Presse und Literatur in Ostmittel- und Südosteuropa im 19. und 20. Jahrhundert. München 2007. 18. Neumann, Victor: „Die Temeswarer Zeitung und die Verbreitung des Bürgersinnes in Kakanien“. In: Corbea-Hoișie, Andrei / Lihaciu, Ion / Rubel, Alexander (Hg.): Deutschsprachige Öffentlichkeit und Presse in Mittelost- und Südosteuropa (1848-1948). Iași, Konstanz 2008. 19. Petrinca, Petre / Pintea, G. ! Smochina, N. P.: Die Minderheitenpresse in Rumänien 1918-1940. Romania. Ministerul Afacerilor Străine 1940. 20. Postolache, Nicolae: Presa sportivă din Romania. București 1997. 21. Rózsa, Maria: „Deutschsprachige Presse in Ungarn 1850-1920. Biblio graphie. 2. Teil: Zeitungen“. In: Berichte und Forschungen. Jahrbuch des
Literaturverzeichnis 195 Bundesinstituts für Kultur und Geschichte der Deutschen im östlichen Europa, Band 11. München 2003. 22. Şeulean, Paul: „Die deutsche Presse der Zwischenkriegszeit in Klau seburg/ Cluj, Hermannstadt/ Sibiu und Temeswar/ Timișoara“. „For schungen zur Volks- und Landeskunde“ 51. București 2008. Sportgeschichte 1. Bodea, Gheorghe L: Agora „U“- 85: 1919-2004 (1919-1946): File din istoria sportului românesc din Transilvania, Band I. Cluj-Napoca 2004. 2. Dudâș, Iosif: Timișoara leagănul fotbalului Românesc. Timișoara 1971. 3. Faje, Florin: “Playing for and against the Nation: Football in Interwar Romania”. “Nationalities Papers. The Journal of Nationalism and Ethni city 43” (1). Abingdon-on-Thames 2015. 4. Faje, Florin: Playing to Win, Learning to Lose: Sport, Nation and State in Interwar Romania. (PhD Thesis Submitted to Central European Univer sity Budapest, Department of Sociology and Social Anthropology) 2014. 5. Florea, Ioana: „Der Ruf der Berge. Der Beitrag der Siebenbürger Sach sen zur Entwicklung des Bergtourismus und des Wintersports auf dem Gebiet Rumäniens“. In: Gräf, Rudolf / Stanciu, Daniela (Hg.): Loyali tätswechsel und institutioneller Neuanfang. Die regionalen deutschen Minderheiten in Rumänien 1918-1928. Cluj-Napoca 2018. 6. Frank, Ernst: Friedrich Ludwig Jahn: ein moderner Rebell. 1972. 7. Goltermann, Svenja: Körper der Nation. Habitusformierung und die Politik des Turnens 1860-1890. Göttingen 1998. 8. Gusbeth, S.: „Wintersport und Gesundheit“. „Die Karpathen. Halbmonatschrift für Kultur und Leben“ 3 (XI) Oktober 1909-März 1910.
Adolf Meschendörfer (Hg.). Kronstadt 1910. 9. Heitmann, Heinz: „Aus der Tätigkeit weiterer Sektionen des Siebenbürgischen Karpatenvereins“. In: Heitmann, Heinz / Roth, Helmut (Hg.): Der Siebenbürgische Karpatenverein 1880-1945. Gedenkband. Thaur bei Innsbruck 1990. 10. Heitmann, Heinz / Roth, Helmut (Hg.): Der Siebenbürgische Karpaten verein 1880-1945. Gedenkband. Thaur bei Innsbruck 1990. 11. Huggins, Mike: The Victorians and Sport. London, New York 2004. 12. Jahn, Friedrich Ludwig / Eiselen, Ernst: Die deutsche Turnkunst. Ber lin 1916. 13. Kroner, Michael: „Pfadfinder: Betrachtungen zur Jugend- und Wander bewegung Rumäniens“. „Siebenbürgische Zeitung“, 18.01.2008.
196 Literaturverzeichnis 14. Luchide, Octav et al. / Federația Romana de Fotbal: Anuarul Fotbalului Românesc (1909-1967). București 1968. 15. Mitre, Eusebiu Vasile: Istoria sportului reșițean de la începuturi până în prezent. Modus: Reșița 1999. 16. Molnar, Győző: „Hungarian Football: A Socio-historical Overview“. “Sport in History” 27 (2). London 2007. 17. Nicu, Alexe / Constandache, Valentin (Hg.): Enciclopedia educației fizice și sportului din România, Ediția a II-а, vol. I, Federații naționale pe ramuri de sport: Istoric, Retrospectivă în imagini, Figuri reprezenta tive. București 2015 a. 18. Nicu, Alexe / Constandache, Valentin (Hg.): Enciclopedia educației fizice și sportului din România, Ediția a II-а, vol. II, Federații naționale pe ramuri de sport: Istoric, Retrospectivă în imagini, Figuri reprezenta tive. București 2015 b. 19. Nicu, Alexe / Constandache, Valentin (Hg.): Enciclopedia educației fizice și sportului din România, Ediția a II-а, vol. III, Federații naționale pe ramuri de sport: Istoric, Retrospectivă în imagini, Figuri reprezenta tive. București 2015 c. 20. Nicu, Alexe / Constandache, Valentin (Hg.): Enciclopedia educației fizice și sportului din România, Ediția a II-а, voi. VII, Legislație, Foru rile de conducere ale educației fizice și sportului, Instituții, organizații și activități specifice domeniului educației fizice și sportului, Structuri orga nizatorice de referință - asociații, cluburi, societăți. Realizări originale, teoretice și aplicative. Literatura de specialitate. Mass-media. Sportul în filatelie. București 2015 d. 21. Nicu, Alexe
(Hg.): Enciclopedia educației fizice și sportului din Româ nia, vol. I, Federații naționale: Istoric, Retrospectivă în imagini, Figuri reprezentative. București 2002 a. 22. Nicu, Alexe (Hg.), Enciclopedia educației fizice și sportului din Româ nia, vol. III, Legislație. Structuri organizatorice. Realizări originale teo retice și aplicative. Mass-media. Baza materială. București 2002 b. 23. Oberschelp, Malte: Der Fußball-Lehrer. Wie Konrad Koch im Kaiser reich den Ball ins Spiel brachte. Göttingen 2010. 24. Ohmann, Oliver: Friedrich Ludwig Jahn: Frisch, frei, fröhlich und fromm!. Erfurt 2009. 25. Pfeiffer, Lorenz / Schulze-Marmeling, Dietrich (Hg.): Hakenkreuz und rundes Leder. Fußball im Nationalsozialismus. Göttingen 2010. 26. Popa, Gheorghe: 110 ani de fotbal în Banat. Timișoara 2010.
Literaturverzeichnis 197 27. Postolache, Nicolae: Istoria sportului în Romania. Date cronologice. București 1995. 28. Sanders, Richard: Beastly Fury. The Strange Birth of British Football. London 2009. 29. Steiner, Johann: Handball-Geschichte(n). Siebenbürger Sachsen und Banater Schwaben ebnen Rumänien den Weg zum Gewinn von sieben Weltmeistertiteln. Bukarest 2003. 30. Wedemeyer-Kolwe, Bernd: „Der neue Mensch“. Körperkultur im Kai serreich und in der Weimarer Republik. Würzburg 2004. 31. Wilson, Jonathan: Inverting the Pyramid. The History of Football Tac tics. London 2008. Die Deutschen in Rumänien 1. Böhm, Johann: Nationalsozialistische Indoktrination der Deutschen in Rumänien 1932-1944. Frankfurt am Main 2008. 2. Ciobanu, Vasile: „Germanii din Romania în anii 1918-1933“. In: Trașcă, Ottmar / Anghel, Remus Gabriel (Hg.): Un veac frământat. Germanii din România după 1918. Cluj-Napoca 2018. 3. Gräf, Rudolf: „Cultura germanilor din Banat“. In: Pop, Ioan Aurel et al. (Hg.): Istoria Transilvaniei, vol. III, De la 1711 până la 1918. ClujNapoca 2008. 4. Gräf, Rudolf : „Germanii din Banat sau istoria între două emigrări. Cer cul care s-a închis“. In: Vultur, Smaranda (Hg.): Germanii din Banat (prin povestirile lor). București 2000. 5. Grimm, Gerhard / Zach, Krista (Hg.): Die Deutschen in Ostmittel- und Südosteuropa: Geschichte, Wirtschaft, Recht, Sprache, Band I. Mün chen, 1995. 6. Grothe, Hugo (Hg.) in Verbindung mit dem Verein für das Deutschtum im Ausland und dem Institut für Auslandskunde, Grenz- und Ausland deutschtum Leipzig: Grothes Kleines Handwörterbuch des Grenz-
und Auslandsdeutschtums. München und Berlin 1932. 7. Hausleitner, Mariana / Roth, Harald (Hg.): Der Einfluss von Faschismus und Nationalsozialismus auf Minderheiten in Ostmittel- und Südost europa. München 2006. 8. Ilieșiu Nicolae: Timișoara, monografie istorică. Timișoara 2003. 9. Marin, William: „Die Beteiligung der Banater Deutschen Bevölkerung an der antifaschistischen Bewegung in Rumänien“. „Forschungen zur Volks- und Landeskunde“ 13 (2). Bukarest 1970.
198 Literaturverzeichnis 10. Miege, Wolfgang: Das Dritte Reich und die Deutsche Volksgruppe in Rumänien 1933-38. Ein Beitrag zur nationalsozialistischen Volkstums politik. (Europäische Hochschulschriften 18). Frankfurt am Main 1972. 11. Milata, Paul: Zwischen Hitler, Stalin und Antonescu: Rumäniendeut sche in der Waffen-SS. Köln 2007. 12. Quinlan, Paul D.: Carol II: The Playboy King. (Contributions to the Study of World History 52). Westport Connecticut, London 1995. 13. Petri, Anton Peter: Biographisches Lexikon des Banater Deutschtums. Marquartstein 1992. 14. Riedl, Franz Hieronymus: Das Sudostdeutschtum in den Jahren 19001918. München 1970. 15. Sandgruber, Roman: Ökonomie und Politik: Österreichische Wirt schaftsgeschichte vom Mittelalter bis zur Gegenwart. (Österreichische Geschichte 10). Wien 1995. 16. Schüller, Stephan Olaf: Für Glaube, Führer, Volk, Vater- oder Mut terland? Die Kämpfe um die deutsche Jugend im rumänischen Banat (1918-1944). Münster 2009. 17. Scurtu, Ioan / Boar, Liviu (Hg.), Minoritățile naționale din Romania 1918-1925. Documente. București 1995. 18. Trașcă, Ottmar I Anghel, Remus Gabriel (Hg.): Un veac frământat. Ger manii din România după 1918. Cluj-Napoca 2018. Internetquellen http://www.timisoaraexpress.ro/sport/26—aprilie-1902-primul-club-exclusivde-fotbal-de-pe-teritoriul-romaniei-sa-nascut-la-timisoara-si-lau-desfiintatcomunistii_20148?print, abgerufen am 14.04.2019. https://www.pressalert.ro/2017/10/istorie-116-ani-de-fotbal-timis/, abgerufen am 14.04.2019. http://hatzfeld-banat.de/geschichte/zeittafel/, https://www.pressalert.ro/2017/
09/un-secol- de-fotbal-jimbolia- cine- sunt-celebrii-jucatori- care- si- auinceput-cariera-la-granita-cu-serbia/, abgerufen am 6.04.2019. https://kulturportal-west-ost.eu/biographien/thierjung-arpad, abgerufen am 6.04.2019. http://www.heimathaus-billed.de/geschichte/rueckblick/369-feuer-wehrgeschichte#wettkampferfolge, abgerufen am 30.08.2019. https://www.pressalert.ro/2017/07/istorie-cand-fotbalul-mic-creste-mareunirea-tomnatic-prima-echipa-rurala-din-fotbalul-romanesc-ajunsadivizia-secunda-foto/ , abgerufen am 6.04.2019.
Literaturverzeichnis 199 http://www.frcanotaj.ro/federatie/istoric/ , abgerufen am 1.07.2019. https://pollerpeitsch.wordpress.com/ueber/ , abgerufen am 5.12.2019. http://www.glockenturm.de/geschichte/neuerundalterturm/index.html, abge rufen am 8.07.2019. http://www.rohockey.ro/category/un-puc-de-istorie/ , abgerufen am 20.02.2019. https://familiaregala.ro/istorie/regele-carol-ii, abgerufen am 15.09.2019. http://www.maccabi.org/history/ abgerufen am 6.03.2020.
Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis A Admira Wien 131,133 Albina Reschitz/Reșița 36 Albu, Gheorghe 22 Amberg Gantner, Olga 54 Amberg, Julius 54 Amt für Presse und Propaganda 69,123 von Angerbrauer, Eugen 54 Antonescu, Ion 69,123,125,129, 198, 201 Arad 12,15,21, 22,29, 31, 35,36, 38, 39,41,42,46, 48-50, 57, 63, 73, 80, 90-104, 113, 129, 138-140, 144,149, 150,159,160,163,164, 173,174, 176,178,182,186,193, 203, 205 Arader Feuerwehrverein 42 Arbeitersport 14, 21, 22, 37, 41, 48, 182 Arbeitersportverein der Hutfabrik Korber und Comp, in Perjamosch/Periam 41 Arbeitseinsätze/Arbeitslager für die Jugend 58,113,176 ASCAM Bukarest/Bucureşti 167 AS Metropola Bukarest/ București 50 AS Mureș Arad 50 Asociația Muncitorilor pentru Educație Fizică Arad (AMEFA)/ Aradi Munkás Testedző Egyesület (AMTE)/AS Tipografia Arad/ Asociația Sportivă a Fabricii de Vagoane Astra Arad/Metalul Arad/Energia Arad/Vagonul Arad/Unirea Arad/Rapid Arad/ CSM Rapid Arad/CSM Vagonul Arad/Astra Arad/FC Arad/FC Arad Telecom/Telecom Arad/ Romtelecom Arad 35, 36,63,144, 160,165,173,182 Asociațiunea Cluburilor de Football din România/Rumănischer Verband der Fußballvereine 159 Athletischer Klub Detta/Deta 41 Atletic Club Lugosch/Lugoj 31 Austria Wien 167 Balkanwettspiele/Balkaniade 25, 78,127, 128-131, 133,134 Balogh Verein Arad 113 Banater Boxliga 147,169 Banater Boxmeisterschaft 49,147, 168,169,171, 185 Banater Deutscher Kulturverein 113 Banater deutsches Turn- und Sportfest 77, 78, 88, HO, 113-118, 120, 122,185 Banater Ringkampf meisterschaften 49,168,169, 185 Banater Tagblatt (Temeswar/ Timișoara)
18,61,63,64,67-69, 76, 77,134,177,178,187,188, 193, 202 Banater Turngau 17,47, HO, 175, 184, 206 Banatia-Gymnasium Temeswar/ Timișoara 54, 76,113,118, 145 Banatulplatz Temeswar/Stadionul CFR Timișoara 32,118 Bănciulescu, Gheorghe 130-131 Becker, Karl 59
208 Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis Beller, Hans 88 Bergsteigen/Alpinistik 12,47, 5357, 78, 113, 122, 124,176,185 Berkeszi István 9 Berlin 74,105-109,124,141, 153,154 Berliner Lokalanzeiger 74,141 Bernhardt, Hans 40 Berwanger, Nikolaus 9 Bezirksliga/ Bezirksmeisterschaft 21, 33,34, 36, 37, 62, 72, 78,135,137, 138, 139,144, 159,160, 166, 174, 183 Billed/Biled 42,49,120 Bilieder Feuerwehrverein 42 Bilieder Sportverein 42, 205 Bilieder Reitsportverein 49 Bindea, Silviu 22, 27,164 Birmingham FC 167 Biedy, Josef 40, 41 Blum, Stefan 54,124 Bodola, Iuliu 22 Bodybuilding 36 Bogschan/Bocşa 55 Bohn Sport Club Hatzfeld/ Asociația Sportivă Ceramica Jimbolia 37,166 Bonfert, Alfred 60,112 Boxen/Boxsport 18, 39, 41, 47-49, 72, 78, 142,147, 153,168, 169, 171, 176,185 Böß, Stefan 54 Brașovia Kronstadt/Braşov 156, 157 Bruckenau/Pişchia 55 Brünn/Brno 64 Budapest 14,18, 26, 29, 32, 64, 74,140 Bukarest/Bucureşti 11, 12, 15,17, 21-24, 36, 47-50, 52, 73, 74, 80, 81, 99, 113, 127-131,133,134,139, 144, 148, 151, 156,157,159, 161, 163,165,167,169,170,176,181, 182,185,186, 202, 203 Bukarester Deutsche Tagespost 15 Bukarester FC 159 Bukowiner Fußballverband 14 Bulgakoff, Sergei 27 Bund Deutscher Jugend (BDJ) 60,206 Burgmeister, Michael 54 Burzenländer Turngau 17,47, 175,184 Butschetsch/Bucegi 55 Buziasch/Buziaş 42 Buziascher Feuerwehrverein 42 Bürger, Rudolf 27 C CA Großwardein/Oradea 22, 129,144 CAM Temeswar/Timişoara 32,33 Carmen-Sylva Mädchenschule Temeswar/Timişoara 118 Carol IL, König, Fürst 21,59,118, 123,135,164-166 CFR Bukarest/Bucureşti 161,170 CFR Großwardein/Oradea 170
CFR Temeswar/Sparta CFR Temeswar/Sparta Unirea CFR Temeswar/Timișoara 33, 50, 168,170 Chapman, Herbert 152 Charlottenburg/ Charlotenburg 55, 57 Chinezul/Kinzsi Temeswar/ Timișoara 22, 23,26,27,32-34, 51, 63,129, 134,136,144, 149, 160, 163,164, 169,170,173,182,186 Ciarda Roșie (Stadtteil Temeswars/ Timișoara) 34 Ciolac, Gheorghe 27,165 Clubul Atletic Arad (CAA)/Aradi Atlétikai Club (AAC) 63,160
Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis Clubul Sportiv Banatul Temeswar/ Prima Banat Temeswar/ Timișoara 32, 33,34,143,144, 160, 167, 173, 182 Colțea Kronstadt/Braşov 156 Constanța 50 Cozia 55, 56 Craiova 159 Crișana Großwardein/Oradea 149 CS Hellas Arad 50 CS Satu Mare 50 Cuza, Alexandru C. 129 Czernowitz/Chenivtsi/Cernăuți 14 Czernowitzer Deutsche Tagespost 15 D Deheleanu, Vasile 22,27 Demetrovics/Demetrovici, Rudolf 27 Deutsche Wacht (Temeswar/ Timișoara) 67,68,202 Deutscher Staatslyzeum Temswar/ Timișoara 118 Detta/Deta 41,42, 89 Dettaer Feuerwehrverein 42 Dettaer Jugendverein 41 deutsche Leibesübungen 13,47, 51, 78, 110, 112-115,118, 120-122, 179,188 Deutsche Tagespost Hermannstadt/ Sibiu 15 Deutsche Volksgemeinschaft in Rumänien 59, 60,112, 206 Deutsche Volksgruppe in Rumänien 57, 59, 68, 69, 112, 123, 125, 176,185, 206 Deutsche Volkspartei in Rumänien 59, 60,112,120, 206 Deutsche Turnbewegung 9,17,46, 47, 110-112, 118,137,138,140, 175, 179,181 209 Deutscher Jugendbund Rumäniens (DJR) 60,206 Deutscher Pfadfinderverband 59 Deutsches Tageblatt für Ungarn 66,202 Deutsch-Schwäbische Volksgemeinschaft 53, 54,68 Deutsch-Schwäbische Volkspartei (DSVP) 64,68,134,198, 202 Deutschstamora/Stamora Germana 42 Deutschstamoraer Sportverein 42,205 Diaconovici-Loga-Lyzeum Temeswar/Timișoara 118 Dinamo Bukarest/Bucureşti 22 Divizia А/ А-Liga 22, 31, 33, 34, 36, 63, 72, 78,128,134,137,138,139, 149, 151, 159, 160, 163,166 Divizia В/ В-Liga 32, 46, 63, 78, 160, 170 Divizia C/ С-Liga 33, 34,160 Dobay, Ștefan 22,27,164 Doerry, Kurt 141 Dolga, Julius 143 Dyrste-Noua bei Kronstadt/
Brașov 156 E Eisenburger, Eduard 9,10 Eishockey 72, 78,143,156,157, 168 Eiskunstlauf 57,78,156 Electrica Temeswar/Timișoara 34, 50,160 Elektrikaplatz Temeswar/ Timișoara 52 Englischer Fußballverband 150, 155,166 Everton FC, Liverpool 167 Extrapost 83, 88, 203
210 Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis F Fabrik/Fabrikstadt/Fabric (Stadtteil Temeswars/Timişoara) 34,95, 96 Fabritius, Fritz 60,111,112 Faires Spiel/Fairplay 73,148,150 Fatschet/Fäget 42,205 Fatscheter Feuerwehrverein 42 Fechten 34,47, 78 Federația Romana de Fotbal/Rumänischer Fußballbund 139,159 Federația Societăților Sportive din Romania (FSSR)/Verband rumänischer Sportgesellschaften/ zentraler Sportverband 21, 23-25, 62, 63,156,159 Feichter, Herinz 76, 87,107, 134,137 Ferenczvárosi FC 167 Fernbacher, Karl 40 FIFA (Internationaler Fußballverband) 105,142 Flatt, Andreas 65 Florian Sportverein Hatzfeld/ Jimbolia 37 Football Club Temesvár/Temesvári Atlétikai Club (TAC)/Clubul Atletic Timișoara (CAT) 32, 51, 63,160, 165,167,170 Franzen, Stefan 54 Franzdorf/Văliug 55 Franzstadt/Ferenczváros 167 Fratelia (Stadtteil Temeswars/ Timișoara) 174,183 Fratelia (Temeswarer Fußballverein) 160 Freidorf (Stadtteil Temeswars/ Timișoara) 174,183 Freidorf (Temeswarer Fußballverein) 27, 34, 78,119, 120, 137,160, 162,170,173, 182, 205 Fulham FC 167 Fußball-Nationalmannschaft 22, 24,25, 27,29,127-134,154,157, 166,174,176 Fußballweltmeisterschaft 22, 105,164 G Garmisch-Partenkirchen 105,106 Geier, Luzian 9,66, 69 Germania Lugosch/Lugoj 31,119, 173,182, 205 Gertianosch/Cărpiniș 42,49 Gertianoscher Reitsportverein 49 Gertianoscher Sportverein 42, 205 Gewerbe-Jugendverein Neusanktanna/Säntana 41,205 Gewichtheben 48, 78 Glasz, Mihai 27 Glatt, Eduard 54 Glävan, Ciprian 9 Gloria CFR Arad/ Gloria Arad/CFR Arad 36,149,160, 164 Goga, Octavian 129 Gottlob 40 Gottlober Sportverein 40, 205
Grabatz/Grabaț 40 Grabatzer Sportverein 40, 205 Granofsky, Hans 76 Granofsky, Johann 99 Grănicerul Bukarest/ București 51,52 Großbetschkerek/Becicherecul Mare/Veliki Bečkerek/ Petrovgrad/Zrenjanin 37 Große Legion der Pfadfinder 59 Großer Rat der Pfadfinder/Marele Sfat al cercetașilor 59 Grofikomlosch/Comloşu Mare 40 Großsanktnikolaus/Sännicolau Mare 42,89
Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis Großsanktnikolauser Feuerwehrverein 42 Großjecsa/Jecia Mare 49 Großjecsaer Reitsportverein 49 Großwardein/Oradea 21,22,48, 52, 73, 80,129,144, 149,159,169,170 Gruin, Lucian 27 Gust, Waldemar 60,112 Gutekunst, Peter 54 H Handball 18, 36, 50, 51,113,117, 119,120,140,145,176, 185,197 Hartmann, Karl 94 Hatzfeld/Jimbolia 15,37,42,49, 73, 80, 89,119,160,166,167,170, 202, 203 Hatzfelder Feuerwehrverein 42 Hatzfelder Handel- und Gewerbetreibendenkreis/ Zsombolyai Kereskedelmi és Iparos Kör (Zs.K.LK.) 37 Hatzfelder Kreis für Leibesübungen/ Zsombolyai Testgyakorlók Köre (Zs.T.K.)/Hatzfelder Turnverein/ Zsombolyai Torna Klub (Zs.T.K.)/ Hertha Hatzfeld 37,119,160, 205 Hatzfelder Schwäbischer Sportverein 37 Hatzfelder Sportverein (H.Sp.V.y Zsombolyai Sport Egylet (Zs.S.E.)/ Asociația Sportivă Jimboleana 37, 160,170 Hatzfelder Reitsportverein 49 Hausner, Martin 54 Häncu, Eveline 88 Heegn, Reinhold 67 Herbert, Thomas 54 Herkulesbad/Bäile Herculane 42, 55 Herkulesbader Feuerwehrverein 42 211 Hermannstadt/Sibiu 10,14,15,21, 50, 53, 55, 60, 63, 69, 71, 76, 83, 119,120,138, 139,140,159 Hermannstädter Allgemeine Sparkasse 54 Hermannstädter Turnverein (HTV) 118,139,140 Hetzer, Konrad 27 Hidegu-Tal/Valea Hidegului 56 Hirschfeld, Karl 65 Hitler, Adolf 105,109,111,112, 123,198 Hitlerjugend 60,113 Hohe Rinne/Păltiniș 56 Hohenstein/Piatra Mare 55 Hoksáry, Balázs 27, 164 Hoos, Ernest 30 Höhere Handelsschule Temeswar/ Timișoara 118 Hromádka, Norbert 99 Hügel, Kaspar 59 I ILSA-Platz in Temeswar/ Timișoara 164 Industria Lânii SA (ILSA)
Temeswar/Timișoara 33, 50,63, 160, 164,167-170, 173,182 Industrialisierung/ industrielle Entwicklung/ Industrierevolution 13-15,17,21, 22, 29, 30,41,46, 53, 94, 141,143, 150, 173,175,176,179,182, 184186,189 Internationales Olympisches Komitee 105, 141,142,144 înainte Temeswar/Timișoara 50 ī Jahrbuch des Siebenbürgischen Karpathenvereins 12,13, 53-57, 122-125
212 Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis Jahrmarkt/Giarmata 39,40,42, 116,174 Jahrmarkter Feuerwehrverein 42 Josefstadt/Iosefin (Stadtteil von Temeswar/Timişoara) 99 Josefstädter Kloster Temeswar 118 Judo 36 Jung, Hans 39,40 Juventus Bukarest/Bucureşti 22, 36, 129, 163, 167 К Kadima Temeswar/Timişoara 34, 160,162, 170, 173,182 ’ Kaufmann, Paul 40 Kegelsport 36 Kepp, Friedrich 53, 55,123 Kilvanya, Johann 166 Kindl, Paul 54, 76-78,107, 113-117, 119, 120, 145 Klausenburg/Cluj-Napoca 12,21, 22, 73, 80, 99,130, 144,151,156, 159, 166 Kleinjetscha/Iecea Mică 41,42 Kleinjetschaer Jugend- und Sportverein 41,42,205 Kommission für Wassersport in Arad 49 Kotormány, Rudolf 22, 27,165 Kovács, Miklós 22 Kowatschi/Covaci 42 Kowatschier Jugendverein 42 Königshof/Remetea Mică bzw. Remetea Germana 55 Königstein/Piatra Craiului 55 Körperliche Ertüchtigung 35, 47, 110, 114, 116,120-122, 124, 145,149 Krischan, Alexander 9,11,66-68, 70, 88, 90 Kroner, Michael 9,10 Kronstadt/Braşov 60,140,156,159 Kronstädter Eislaufverein 156 Kronstädter Zeitung 63,69 Kunstturnen 36 L Laibach/Ljubljana 64 Lakatos, Eugen 27,164 Landverein/ländliche Vereine/ Dorfsvereine/Gemeinde vereine 16, 17,28, 30, 38-46,49, 70, 96, 118,141,174, 205 Lang, Gustav 54 Laufen/Langstreckenlauf/ Kurzstreckenlauf 40,117 Lazăr, Cornel 32, 34 Le Havre AC 167 Leichtathletik 18, 28, 36, 39,40,41, 47, 72, 78,117,119,138,140,176 Lenauheim 42 Lenauheimer Sportverein 42, 49,205 Lenauheimer Reitsportverein 49 Liebhard, Franz 9 Liebling 39, 42, 119 Lieblinger Sport- und TurnVerein 39,42, 205 Liga der National-Christlichen
Verteidigung/Liga Apărării Național Creștine (LANC) 128,129 Lindenfeld 57 Lippa/Lipova 42 Lippaer Feuerwehrverein 42,205 Lovas, Anton 67 Lowrin/Lovrin 89 Lubahn, Robert 109 Lugosch/Lugoj 15, 30, 31, 42,48, 51, 63, 89, 96,119, 160,173, 194, 202 Lugoscher Arbeiterverein/Lugosi Munkás es Testedző Egyesület (LMTE) 31 Lugoscher Feuerwehrverein 42
Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis Lugoscher Sportverein 30, 31 Lugoscher Turn- und Fechtverein/ Lugosi Torna es Vívás Egyesület (LTVE) 31 M Makkabi Bukarest/Bucureşti 167 Makkabiade/Jüdische Olympiade 167 Marienfeld/Teremia Mare 42,49 Marienfeld Reitsportverein 49 Marienfelder Feuerwehrverein 42 Marienfelder Sportverein 42,205 Marin, William 9,10 Massensport 14, 30,47, 78, HO, 137, 138, 140,161 Mediasch/Mediaş 58 Merzydorf bzw. Mercydorf/ Carani 41 Merzydorfer Sportverein 41,205 Mesko, Adalbert 30 Militärsport 50 Milleker Felix 9 Minderheitenverein 23,27,180 Morawetz, Iosif 22,164 Moravitza bzw. Morawitz/ Moravița 41 Moravitzaer Sportverein 41,205 Motorsport/Rennsport 18, 36, 52, 78, 176, 185 Muntele Mic, Banat 55, 57 Muth, Kaspar 68 Mutsch, Norbert 54 Müller, Heinrich 54 Müller, Walter 54 Müller-Guttenbrunn, Adam 89 N Nadlak/Nädlac 42 Nadlaker Feuerwehrverein 42 Nagy, Tibor 27 213 National- Christliche Partei/Partidul Național Creștin (PNC) 128,129 Nationalliga/Landesmeisterschaft (Fußball) 32, 34, 62, 63, 72, 78, 128, 129,138, 139,144, 149, 159163, 167, 177,184, 186, 187 Nationalmeisterschaft (andere Sportarten als Fußball) 48, 176,185 Nationalsozialistische Arbeiter partei der Deutschen Volksgruppe in Rumänien 112,123 Nădrag 57 Neu-Beschenowa/Dudeștii Noi 42,113 Neu-Beschenower Feuerwehrverein 42 Neue Temeswarer Zeitung 66, 201,202 Neues Czernowitzer SportBlatt 14,71 Neuer Weg 15, 70 Neumarkt/Târgu Mureș 73, 80, 160 Neupetsch/Peciu Nou 42,119 Neupetscher Feuerwehrverein 42 Neupetscher Sportverein 42,205 Neusanktanna/Säntana 41 Neusanktpeter/Sänpetru
Mare 42 Neusanktpeterer Feuerwehrverein 42 Numerus valachicus 25,127, 129,130 О Odorhellen/ZSzékelyudvarhely/ Odorheiu Secuiesc 156 Oficiul Național de Educație Fizică și Sport (ONEF) 59 Olympia Bukarest/ București 159,167
214 Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis Olympia-Sportstätte Kronstadt/ Brașov 156 Olympiastadium Berlin 105,106, 108,109 Olympische Spiele 47,48,92, 105-109, 127,141,142, 144, 145, 153,164 Organisation der Deutschen Jugend 60,206 Orschowa/Orșova 165 Ortmann, Michael 59 Ostern/Kleinkomlosch/ ComloşuMic 90 P Pál Kinizsi/Pavel Chinezul/ Cneazul 32 Pankota/Pâncota 42 Pankotaer Sportverein 42,205 Pantschowa/Pančevo 89 Pavlovits/Pavlovici, Dumitru 27 Perjamosch/Periam 41,42, 55, 76, 89, 119, 202 Perjamoscher Feuerwehrverein 42 Petrolul Ploiești 22 Pfadfinder/Pfadfindergruppen/ Pfadfinderbewegung 57-60, 185,195 Philips, Josef 54 Piaristen-Lyzeum Temeswar/ Timișoara 118 Ploiești 22,159 Poiana înaltă 56 Poiana Mărului 55 Poiana Ruscă-Gebirge 57 Pokal Rumäniens/Cupa României 33, 34, 63,159-161 Politehnica Temeswar/Societatea sportivă Politehnica/Știința Temeswar/Timișoara 33, 34,160, 174, 182 Popp, Alexander 170 Prag/Praha 64 Preissig, Karl 62, 70, 71 Preßburg/Bratislava 64 Professionalismus/ Berufssportlertum 9,17,18, 24, 27, 28, 34,142-145,154,179,184, 185,189 R Racing Club Strasbourg 133 Radna 42 Radnaer Sportverein 42 Radsport 36, 39, 72,94,107 Rapid Bukarest/Bucureşti 32 Rapid Temeswar/Timișoara 27,34, 51, 52, 78,107,112,119,120,137, 160,170,171, 173, 182, 205 Rapid Stadion/Rapidbahn/ Rapidplatz Temeswar/ Timișoara 78,112,113,116,117, 145, 166, 168, 171 Real Madrid 167 Reb, Hans 54 Regatta Arad 50 Regionale Meisterschaften 48, 62,159 Reichelt, Therese 54 Reitsport 18, 49, 72,176,185 Rekasch/Recaș 42, 51, 55 Rekascher Sportverein 42, 205 Reschitz/Reșița 15, 22,
36,41, 42, 48,49, 51, 63, 73, 74, 78, 80,113, 119,129, 160,166,169,170,174, 176,182, 186, 203 Reschitzer Arbeiterverein für Körperbildung/Resiczai Munkás Testedző Egyesület (RMTE) 36 Reschitzer Feuerwehrverein 42, 48 Reschitzer Touristen-Verein 170 Retezat 55 Reuniunea de Gimnastică a Muncitorilor din Timișoara
Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis (RGMT)/Temesvári Munkás Testedző Egyesület (TMTE)/ Temeswarer Arbeiterverein für Körperbildung 22, 32, 52,63, 160, 164,165, 167,169-171, 173, 182 Rieß, Josef 53, 54 Ringkampf 18, 36,47-49, 72, 78, 168-170, 176,185 Ripensia Temeswar/Timişoara 22, 23, 26, 27, 33, 34, 62, 63,’ 130, 134, 136, 143, 144, 160,161, 163-165, 168, 179, 186, 189 Ronatz/Ronaț (Stadtteil Temeswars/ Timișoara) 174,183 Römisch-katholischer deutscher Jugendverein in Jahrmarkt/ Giarmata 39,40,174,205 Rudern 18, 36,49, 50, 53, 78, 176, 185 Rugby 78, 142, 155 Rumänische Front/Frontul Românesc 128 Rumänischer Handball-, Basketballund Volleyballverband 50, 51 Rumänisierung 17,19,23-25,27, 129, 130, 134, 176,180,185, 190 S Sanktandres/Sänandrei 119 Schach/Schachsport 18, 36, 52, 176, 185 Schag/Șag 41 Schager Jugend-Sportverein 41,205 Scholz, Ernst 76 Schulerau/Poiana Brașov 56,140 Schulsport/Turnunterricht 47,50, 145,146 Schwartz, Sándor 27,164 Schwäbische Autonomie-Partei (SAP) 68 215 Schwäbische Volkspresse (Temeswar/Timișoara) 68, 69, 89,202 Schwimmen/ Schwimmsport 18, 34,47 Sebők, Ștefan 27 Segenthau/Șagu 42 Segenthauer EintrachtSportverein 42,205 Seklenburg/Csikszereda/Miercurea Ciuc 156 Semenic-Gerbirge 57 Sepi, Gratian 22,151 Sheffield Wednesday 167 Siebenbürgisch-Deutsches Tageblatt 63,69,202 Siebenbürgischer Karpatenverein (SKV) 12,13, 53-57, 59,122-126, 113,173,174, 182, 195, 206 Ski/Skisport/Skilaufen 12, 57, 72, 78, 82,94, 164 Societatea Sportivă Muncitorească Reșița (SSMR) 36 Spewak, Karl 54 Spitzensport 47, ПО, 175 Sport Hermannstadt 14, 71 Sport.
Wochenblatt für allgemeinen Sport 14,71 Sport-Blatt Czernowitz 14, 71 Sportblatt Hermannstadt/ Sibiu 14,21,71 Sportblatt Beilage der Bukarester Deutschen Tagespost 15 Sportblatt Beilage der Czernowitzer Deutschen Tagespost 15 Sportblatt Beilage der Deutschen Tagespost Hermannstadt/ Sibiu 15 Sportfliegerei/Flugsport 78, 92 Sport-Kalender für das Gemeinjahr 1934 Arad 12,29, 31,
216 Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis 35, 38, 39,42, 88-104,138-140, 149, 150, 178, 182, 203 Sport-Rundschau Hermannstadt/ Sibiu 14,71 Sport-, Musik- und Gesangsverein Eintracht in Deutsch-SanktNikolaus/Sännicolau German 29, 39, 205 Sportul Studențesc Bukarest/ București 167 Springen/Sprung 40,117, 119, 120, 145 Steierdorf 55 Stoke City 167 Stoß, Franz 76 Straja Țării 59 Strauss, Richard 109 Sulina 50 Südostdeutsche Tageszeitung Hermannstadt/Sibiu und Temeswar/Timișoara 69, 202 Szilard, Andrei 27 Șepci, Andei 130,131 Șoimii Hermannstadt/Sibiu 139 Șureanu-Gebrige 57 T Telbisz/Telbiß, Carol 30 Temeswarer Banater Reitklub 49 Temeswarer Feuerwehrverein 42 Temeswarer Sparkasse 54 Temeswarer Zeitung 9,18,61, 6370, 77, 89,133,177,178,187,188, 193, 194, 201, 202 Tennis 36, 78, 94, 102,140,156, 157, 164 Tennis Club Român Bukarest 156,157 Terregowa/Teregova 55,56 Tischtennis 36, 78 Török, Ștefan 27 Triebswetter/Tomnatic 41,46,49 Triebswetterer Reitsportverein 49 Triebswetterer Sportverein 41, 206 Tschakowa/Ciacova 39,40,42,119 Tschakowaer deutsch-katholischer Jugendverein 39, 40,174, 206 Tschakowaer Feuerwehrverein 42 Tschawosch/Ciavoș/Grăniceri 42 Tschawoscher Sportverein 42, 206 Tschene/Cenei 41 Tscheneer Sportverein 41,206 U UD Reschitz/Metalochimic Reșița/ Metalul Reșița/Energia Reșița/ Fotbal Club Muncitoresc Reșița (FCM ReșițaJ/Clubul Sportiv Muncitoresc Reșița (CSM Reșița)/ CSM Școlar Reșița 22,36,41, 63, 113,129, 160, 169,170,174, 182,186 Ungarländische Deutsche Volkspartei 66, 67 Universitatea Klausenburg/ Cluj 22,144 Unirea Jimbolia 37 Unirea Sânnicolau
Mare 46 Unirea Temeswar/Timișoara 33, 160, 170,171 Unirea Tomnatic 46 Unirea Tricolor Bukarest/ București 22,144,167 United Ploiești 159 V Vaida-Voievod, Alexandru 129 Valea Domanului (Stadtteil von Reschitz/Reșița) 36 Venus Bukarest/București 22, 151,167 Verband der Deutschen in Rumänien 68
Personennamen֊, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis Verband der deutschen Turn- und Sportvereine Rumäniens 17,47, 175, 185, 206 Victoria/Romänia Klausenburg/ Cluj-Napoca 151 Vogl, Emerich/Imre 22,129 Volkstümliches Turnen 47,113, 114, 179 Von Hindenburg, Paul 105 Vulturii Lugosch/Lugoj 63,160 W Wacker Arad 36,173,182,205 Wacker-Sportverein in Großkomlosch/Comlosu Mare 40, 206 Wacker Wien 36,40 Wandervogel 57-60,113,176, 185, 206 Warth, Peter 62, 76,177,178 Waschek, Franz 54 Wasserball 72, 78,143 Weber, Hans 49, 70 Weißkirchen/Bela Crkva 89 Werbung/Inserate/Werbeinserate 14, 75, 82, 83, 93-104,114 Werfen/Wurf 40,117,119,145 Werschetz/Vrsac/Vârșeț 9, 67, 89,202 ’ Wettsport 47,49, 57 Wetzl, Franz 54 Wilagosch/Șiria 42 Wilagoscher Sportverein 42, 206 Winter, Peter 89, 90, 93,102, 149,178 Wintersport 12,13, 21, 53-57,106, 113,140,156, 157, 176,185,195 Wolfsberg/Gărâna 55, 57 Wüst, Josef 9 Z Zelenak (I), Ion 27,164 Zelenak (II), Pavel 27 Zentralisierung 15,17, 23, 24,69, 159, 176 Zebtralverband/Federația Romana de Fotbal 123-125,128-130,133135, 159 Zirkus/Zirkusaufführungen 48 Zombory, Vilmos/William 22,130, 131 Bayerisch· Staatsbibliothek v 217 München |
adam_txt |
INHALTSVERZEICHNIS
1.
EINFUEHRUNG
.
9
1.1
DIE
BANATER-DEUTSCHE
SPORTPUBLIZISTIK
IM
RAHMEN
DER
FORSCHUNGEN
ZUR
BANATER-DEUTSCHEN
PRESSE
.
9
1.2
BEGRIFFLICHE
EINGRENZUNG
DER
SPORTPUBLIZISTIK
.
11
1.3
ZEITLICHE
UND
RAEUMLICHE
EINGRENZUNG
DER
BANATER-DEUTSCHEN
SPORTPUBLIZISTIK
.
13
1.4
ZIELSETZUNGEN
UND
FRAGESTELLUNGEN
DER
FORSCHUNG
.
16
2.
DIE
BANATER
SPORTBEWEGUNG
DER
ZWISCHENKRIEGSZEIT.
INDUSTRIELLE
ENTWICKLUNG
UND
ARBEITERSPORT
.
21
2.1
DIE
STELLUNG
DES
BANATS
IM
RAHMEN
DER
GROSSRUMAENISCHEN
SPORTBEWEGUNG
.
21
2.2
DIE
INTEGRATION
DER
BANATER
UND
SIEBENBUERGER
SPORTBEWEGUNG
NACH
DER
VEREINIGUNG
MIT
RUMAENIEN
UND
DEREN
INTERETHNISCHE
UND
REGIONALBEDINGTE
HERAUSFORDERUNGEN
.
23
2.3
ETHNISCHE
UND
SOZIALE
ZUSAMMENSETZUNG
DER
BANATER
SPORTVEREINE
.
26
2.4
FUSSBALL
IM
RAHMEN
DER
BANATER
SPORTVEREINE
.
29
2.4.1
STADTVEREINE.
FUSSBALLERISCHE
ENTWICKLUNG
INFOLGE
DER
INDUSTRIALISIERUNG
.
30
2.4.2
LANDVEREINE.
INSTITUTIONALISIERUNG
DES
LANDSPORTES
.
38
2.5
TURNEN
UND
WEITERE
SPORTARTEN
.
46
2.6
BERGSTEIGEN
UND
WINTERSPORT.
DIE
BANATER
SEKTION
DES
YYSIEBENBUERGISCHEN
KARPATENVEREINS
(SKV)
"
.
53
2.7
JUGENDORGANISATIONEN:
DER
YYWANDERVOGEL
"
,
DIE
YYPFANDFINDER
"
UND
DIE
NS-ORGANISATIONEN
FUER
DIE
JUGEND
.
57
6
INHALTSVERZEICHNIS
3.
BANATER
DEUTSCHSPRACHIGE
SPORTPERIODIKA
.
61
3.1
HINTERGRUNDERKLAERUNGEN:
WARUM
ZWEI
DEUTSCHSPRACHIGE
SPORTZEITUNGEN
IM
JAHR
1934
IN
TEMESWAR?
.
61
3.1.1
DIE
ENTWICKLUNG
DER
SPORTLESERSCHAFT
INFOLGE
DES
AUFSCHWUNGES
DER
SPIELSPORTARTEN
.
61
3.1.2
DER
POLITISCH-IDEOLOGISCHE
GEGENSATZ
ZWISCHEN
DER
YYTEMESWARER
ZEITUNG
"
UND
DEM
YYBANATER
TAGBLATT
"
,
UNTER
DEREN
SCHIRMHERRSCHAFT
DIE
BEIDEN
SPORTWOCHENZEITUNGEN
STANDEN
.
63
3.1.2.1
EXKURS:
DER
WERDEGANG
DER
YYTEMESWARER
ZEITUNG
"
UND
DES
YYBANATER
TAGBLATTS
"
IM
SPIEGEL
DER
POLITISCHEN
EREIGNISSE
DER
ZEIT
.
64
3.2
YYSPORTMONTAG
"
.
ALLGEMEINE
EINLEITUNG
.
70
3.3
YYSPORT-ANZEIGER
"
.
ALLGEMEINE
EINFUEHRUNG
.
76
3.4
YYDER
SPORT-KALENDER
FUER
DAS
GEMEINJAHR
1934
"
.
88
4.
TURNEN
UND
SPORT
IM
DIENST
DER
NATIONALSOZIALISTISCHEN
PROPAGANDA
.
105
4.1
DIE
VORARBEIT
FUER
DIE
OLYMPISCHEN
SPIELE
IM
JAHRE
1936
IN
GARMISCH-PARTENKIRCHEN
UND
BERLIN
ALS
DEUTSCH-NATIONALE
PROPAGANDA
.
105
4.2
MASSENSPORT
GEGEN
SPITZENSPORT.
DIE
KONSERVATIVE
AUFFASSUNG
DER
SUPREMATIE
DEUTSCH-NATIONALER
TURNUEBUNGEN
.
HO
4.3
TURNFESTE
UND
-TAETIGKEITEN
DER
BANATER-DEUTSCHEN
VEREINE
ALS
DEUTSCH-NATIONALE
DARBIETUNGEN
.
111
4.4
FRAUENTURNEN
ALS
MITTEL
ZUR
ERTUECHTIGUNG
DER
WEIBLICHEN
YYNATIONSMITGLIEDER
"
.
120
4.5
EIN
EXKURS:
WANDERN
UND
BERGSTEIGEN
ALS
WEHRERZIEHERISCHE
KOERPERBETAETIGUNGSARTEN.
DIE
GLEICHSCHALTUNG
DER
TAETIGKEIT
DES
YYSIEBENBUERGISCHEN
KARPATENVEREINS
(SKV)
"
.
122
INHALTSVERZEICHNIS
7
5.
POLITISCHE,
SPORTPOLITISCHE,
SOZIALE
UND
NATIONALE
ASPEKTE
IN
DER
SPORTBERICHTERSTATTUNG
.
127
5.1
DIE
TEILNAHME
DER
RUMAENISCHEN
NATIONALMANNSCHAFT
AN
DEN
BALKANWETTSPIELEN
IN
ATHEN
(1934)
UND
SOFIA
(1935)
UND
DIE
EINFUEHRUNG
EINES
NUMERUS
VALACHICUS
UNTER
DEM
EINFLUSS
DES
STEIGENDEN
NATIONALISTISCHEN
UND
ANTISEMITISCHEN
GEDANKENGUTS
127
5.2
DIE
HALTUNG
DER
BANATER-DEUTSCHEN
SPORTZEITUNGEN
GEGENUEBER
DEN
ZENTRALEN
RUMAENISCHEN
SPORTFUEHRUNGSGREMIEN
.
133
5.3
LOKALPATRIOTISMUS
UND
NATIONALSTOLZ
.
135
5.4
.BRUEDERLICHE
KONKURRENZ
1
:
DER
SIEBENBUERGISCH-SAECHSISCHE
SPORT
AUS
BANATER-SCHWAEBISCHER
PERSPEKTIVE
.
137
5.5
DER
EINFLUSS
DER
POLITISCHEN
AUSEINANDERSETZUNGEN
AUF
DIE
SPORTWELT
.
141
5.6
AMATEUR-ZLIEBHABERSPORT
VERSUS
PROFESSIONELLER
SPORT/
BERUFSSPORT
ALS
AUSDRUCK
DER
SOZIALEN
GLIEDERUNG
.
142
5.7
DIE
BEDEUTUNG
DER
JUGENDARBEIT
UND
DES
NACHWUCHSSPORTS.
DIE
ERZIEHERISCHE
ROLLE
DES
SCHULSPORTS
.
145
6.
DIE
BEDEUTENDSTEN
THEMEN
RUND
UM
DEN
SPORT
IM
SPIEGEL
DER
BANATER-DEUTSCHEN
SPORTPRESSE
.
147
6.1
DIE
BEHANDLUNG
VON
SKANDALEN
.
147
6.2
GEWALT
IM
FUSSBALL.
DER
BEGRIFF
DES
FAIREN
SPIELS/FAIRPLAY
.
148
6.3
HINTERGRUND
UND
LEGITIMITAET
DES
VEREINSWECHSELS
IM
PROFESSIONELLEN
(FUSSBALL)SPORT
.
150
6.4
SPIELREFORM:
EINFUEHRUNG
DES
YYNEUEN
"
WM-FUSSBALLSPIELSYSTEMS
.
152
6.5
BEHINDERTENSPORT,
GESUNDHEIT,
SPORTMEDIZIN
.
153
6.6
DER
YYUNBEKANNTE
"
DEUTSCHE
FUSSBALL
.
153
6.7
DER
YYBRUTALE
"
AMERIKANISCHE
FUSSBALL
.
155
6.8
UEBER
EISHOCKEY
.
156
8
INHALTSVERZEICHNIS
7.
DIE
WICHTIGSTEN
SPORTEREIGNISSE
IN
DER
ZEIT
1934/35
IN
DER
BERICHTERSTATTUNG
DER
BANATER-DEUTSCHEN
SPORTPRESSE
.
159
7.1
FUSSBALLSPIELE
IN
DER
NATIONALLIGA,
DER
BEZIRKSLIGA
UND
UM
DEN
POKAL
RUMAENIENS
.
159
7.2
DER
FUSSBALLPOKAL
YYKOENIG
CAROL
II.
"
.
164
7.3
EREIGNISSE
IM
UMFELD
DER
FUSSBALLTAETIGKEIT
.
165
7.4
SAISONPAUSEN:
FUSSBALLFREUNDSCHAFTSSPIELE
IM
IN
UND
AUSLAND
UND
TRAINING
WAEHREND
DER
WETTBEWERBSPAUSEN
.
167
7.5
BANATER
BOX
UND
RINGKAMPFMEISTERSCHAFTEN
.
168
7.6
GENERALVERSAMMLUNGEN
DER
BANATER
SPORTVEREINE
UND
-VERBAENDE
.
170
7.7
GESELLSCHAFTLICHE
EREIGNISSE
DER
BANATER
SPORTVEREINE
UND
-VERBAENDE
.
170
8.
SCHLUSSFOLGERUNGEN/SUMMARIZING
CONCLUSIONS
.
173
LITERATURVERZEICHNIS
.
193
ANHANG
NR.
1
CHRONOLOGISCHE
ZEITTAFEL
DEUTSCHSPRACHIGER
PUBLIZISTIK
IM
BANAT
.
201
ANHANG
NR.
2
BANATER-DEUTSCHE
TURN
UND
SPORTVEREINE
UND
-VERBAENDE.
NATIONALE
JUGENDORGANISATIONEN
.
205
PERSONENNAMEN-,
ORTSNAMEN
UND
BEGRIFFSVERZEICHNIS
.
207
Literaturverzeichnis Quellen 1. „Jahrbuch des Siebenbürgischen Karpathenvereins“, 46.-56, Jahrgang, Her mannstadt, Kronstadt, 1934-1944. 2. „Sportmontag“, Temeswar, I. Jahrgang: Nr. 1-4, Verantwortlicher Redak teur Karl Preissig, Verlag der Temeswarer Zeitung, November-Dezember 1934. 3. „Sport-Anzeiger“, Temeswar, 1. Jahrgang: Nr. 1-5, 2. Jahrgang: Nr. 1-14, Hauptschriftleiter: Dr. Peter Warth, Verlag des Banater Tagblatt, November 1934-Juni 1935. 4. „Sport-Kalender für das Gemeinjahr 1934“, Arad, Erster Jahrgang, Verlag des Sport-Kalenders, 1934. Sekundärliteratur Pressegeschichte 1. Berwanger, Nikolaus: „«Temeswarer Nachrichten». Erste Zeitung des Banats - erste Zeitung auf dem Gebiet Rumäniens“. In: Eisenburger, Edu ard/ Kroner, Michael (Hg.): Die Zeit in der Zeitung. Beiträge zur rumänien deutschen politischen Publizistik. Cluj 1977. 2. Berwanger, Nikolaus: „Intelligenzblatt oder Temeswarer Zeitung“. „Neue Banater Zeitung“ (2584) 13.03.1971. 3. Câmpian, Veronica: „The Banat Calendar Press in the Interwar Period (1918-1938): A Source of Education and Cultural Awareness“. „Studia Universitatis Babeş-Bolyai Ephemerides“ LXV, 1, 2020. 4. Corbea-Hoișie, Andrei/Lihaciu, lon/Rubel, Alexander (Hg.): Deutsch sprachige Öffentlichkeit und Presse in Mittelost- und Südosteuropa (18481948). Iași, Konstanz 2008. 5. Eisenburger, Eduard / Kroner, Michael (Hg.): Die Zeit in der Zeitung. Bei träge zur rumäniendeutschen politischen Publizistik. Cluj 1977. 6. Florea, Ioana: Die Anfänge eines Massenphänomens. Die deutschspra chige Sportpresse in Siebenbürgen in der Zwischenkriegszeit
(1920-1928). (Geschichte, Urkunden und Quellen 9). Cluj-Napoca 2016. 7. Geier, Luzian: „Pressegeschichte 1171-1982“. „Neue Banater Zeitung“ 11.04.1982.
194 Literaturverzeichnis 8. Geier, Luzian: „150 Jahre Banater Kalender“. „NBZ-Volkskalender“ 1980. 9. Geier, Luzian: „Die «Temeswarer Zeitung». Das wichtigste bürgerli che Presseorgan im Banat bis 1944“. In: Eisenburger, Eduard / Kroner, Michael (Hg.): Die Zeit in der Zeitung. Beiträge zur rumäniendeutschen politischen Publizistik. Cluj 1977. 10. Glavan, Ciprian: Presa de limbă germană din Banat 1771-1867. ClujNapoca 2015. 11. Hâncu, Eveline: „Zum Banater Kalenderwesen: Schwäbische Volkska lender“. In: Nubert, Roxana (Hg.): Temeswarer Beiträge zur Germanis tik, Band 6. Temeswar 2008. 12. Krischan, Alexander: Die Deutsche Periodische Literatur des Banats. Zeitungen, Zeitschriften. Kalender 1777-1971. München 1987. 13. Krischan, Alexander: Die «Temesvarer Zeitung» als Banater Geschichts quelle: (1852-1949). München 1969. 14. Kroner, Michael: „Die Banater deutsche Arbeiterpresse bis 1918 - der «Volkswille»“. In: Eisenburger, Eduard / Kroner, Michael (Hg.): Die Zeit in der Zeitung. Beiträge zur rumäniendeutschen politischen Publizistik. Cluj 1977. 15. Lay, Heinrich: Lugosch und seine periodischen Veröffentlichungen von ihren Anfängen bis zur Gegenwart (1853-1995). Ein Kapitel Kulturge schichte aus der Stadt an der Temesch. Töging am Inn 1996. 16. Marin, William: „Gegen Faschismus und kapitalistische Ausbeutung. Die rumäniendeutsche Arbeiterpresse der Zwischenkriegszeit“. In Eisenburger, Eduard / Kroner, Michael (Hg.): Die Zeit in der Zeitung. Beiträge zur rumäniendeutschen politischen Publizistik. Cluj 1977. 17. Mladinovic Zalaznik, Mira / Motzan, Peter / Sienerth, Stefan
(Hg.): Benachrichtigen und vermitteln. Deutschsprachige Presse und Literatur in Ostmittel- und Südosteuropa im 19. und 20. Jahrhundert. München 2007. 18. Neumann, Victor: „Die Temeswarer Zeitung und die Verbreitung des Bürgersinnes in Kakanien“. In: Corbea-Hoișie, Andrei / Lihaciu, Ion / Rubel, Alexander (Hg.): Deutschsprachige Öffentlichkeit und Presse in Mittelost- und Südosteuropa (1848-1948). Iași, Konstanz 2008. 19. Petrinca, Petre / Pintea, G. ! Smochina, N. P.: Die Minderheitenpresse in Rumänien 1918-1940. Romania. Ministerul Afacerilor Străine 1940. 20. Postolache, Nicolae: Presa sportivă din Romania. București 1997. 21. Rózsa, Maria: „Deutschsprachige Presse in Ungarn 1850-1920. Biblio graphie. 2. Teil: Zeitungen“. In: Berichte und Forschungen. Jahrbuch des
Literaturverzeichnis 195 Bundesinstituts für Kultur und Geschichte der Deutschen im östlichen Europa, Band 11. München 2003. 22. Şeulean, Paul: „Die deutsche Presse der Zwischenkriegszeit in Klau seburg/ Cluj, Hermannstadt/ Sibiu und Temeswar/ Timișoara“. „For schungen zur Volks- und Landeskunde“ 51. București 2008. Sportgeschichte 1. Bodea, Gheorghe L: Agora „U“- 85: 1919-2004 (1919-1946): File din istoria sportului românesc din Transilvania, Band I. Cluj-Napoca 2004. 2. Dudâș, Iosif: Timișoara leagănul fotbalului Românesc. Timișoara 1971. 3. Faje, Florin: “Playing for and against the Nation: Football in Interwar Romania”. “Nationalities Papers. The Journal of Nationalism and Ethni city 43” (1). Abingdon-on-Thames 2015. 4. Faje, Florin: Playing to Win, Learning to Lose: Sport, Nation and State in Interwar Romania. (PhD Thesis Submitted to Central European Univer sity Budapest, Department of Sociology and Social Anthropology) 2014. 5. Florea, Ioana: „Der Ruf der Berge. Der Beitrag der Siebenbürger Sach sen zur Entwicklung des Bergtourismus und des Wintersports auf dem Gebiet Rumäniens“. In: Gräf, Rudolf / Stanciu, Daniela (Hg.): Loyali tätswechsel und institutioneller Neuanfang. Die regionalen deutschen Minderheiten in Rumänien 1918-1928. Cluj-Napoca 2018. 6. Frank, Ernst: Friedrich Ludwig Jahn: ein moderner Rebell. 1972. 7. Goltermann, Svenja: Körper der Nation. Habitusformierung und die Politik des Turnens 1860-1890. Göttingen 1998. 8. Gusbeth, S.: „Wintersport und Gesundheit“. „Die Karpathen. Halbmonatschrift für Kultur und Leben“ 3 (XI) Oktober 1909-März 1910.
Adolf Meschendörfer (Hg.). Kronstadt 1910. 9. Heitmann, Heinz: „Aus der Tätigkeit weiterer Sektionen des Siebenbürgischen Karpatenvereins“. In: Heitmann, Heinz / Roth, Helmut (Hg.): Der Siebenbürgische Karpatenverein 1880-1945. Gedenkband. Thaur bei Innsbruck 1990. 10. Heitmann, Heinz / Roth, Helmut (Hg.): Der Siebenbürgische Karpaten verein 1880-1945. Gedenkband. Thaur bei Innsbruck 1990. 11. Huggins, Mike: The Victorians and Sport. London, New York 2004. 12. Jahn, Friedrich Ludwig / Eiselen, Ernst: Die deutsche Turnkunst. Ber lin 1916. 13. Kroner, Michael: „Pfadfinder: Betrachtungen zur Jugend- und Wander bewegung Rumäniens“. „Siebenbürgische Zeitung“, 18.01.2008.
196 Literaturverzeichnis 14. Luchide, Octav et al. / Federația Romana de Fotbal: Anuarul Fotbalului Românesc (1909-1967). București 1968. 15. Mitre, Eusebiu Vasile: Istoria sportului reșițean de la începuturi până în prezent. Modus: Reșița 1999. 16. Molnar, Győző: „Hungarian Football: A Socio-historical Overview“. “Sport in History” 27 (2). London 2007. 17. Nicu, Alexe / Constandache, Valentin (Hg.): Enciclopedia educației fizice și sportului din România, Ediția a II-а, vol. I, Federații naționale pe ramuri de sport: Istoric, Retrospectivă în imagini, Figuri reprezenta tive. București 2015 a. 18. Nicu, Alexe / Constandache, Valentin (Hg.): Enciclopedia educației fizice și sportului din România, Ediția a II-а, vol. II, Federații naționale pe ramuri de sport: Istoric, Retrospectivă în imagini, Figuri reprezenta tive. București 2015 b. 19. Nicu, Alexe / Constandache, Valentin (Hg.): Enciclopedia educației fizice și sportului din România, Ediția a II-а, vol. III, Federații naționale pe ramuri de sport: Istoric, Retrospectivă în imagini, Figuri reprezenta tive. București 2015 c. 20. Nicu, Alexe / Constandache, Valentin (Hg.): Enciclopedia educației fizice și sportului din România, Ediția a II-а, voi. VII, Legislație, Foru rile de conducere ale educației fizice și sportului, Instituții, organizații și activități specifice domeniului educației fizice și sportului, Structuri orga nizatorice de referință - asociații, cluburi, societăți. Realizări originale, teoretice și aplicative. Literatura de specialitate. Mass-media. Sportul în filatelie. București 2015 d. 21. Nicu, Alexe
(Hg.): Enciclopedia educației fizice și sportului din Româ nia, vol. I, Federații naționale: Istoric, Retrospectivă în imagini, Figuri reprezentative. București 2002 a. 22. Nicu, Alexe (Hg.), Enciclopedia educației fizice și sportului din Româ nia, vol. III, Legislație. Structuri organizatorice. Realizări originale teo retice și aplicative. Mass-media. Baza materială. București 2002 b. 23. Oberschelp, Malte: Der Fußball-Lehrer. Wie Konrad Koch im Kaiser reich den Ball ins Spiel brachte. Göttingen 2010. 24. Ohmann, Oliver: Friedrich Ludwig Jahn: Frisch, frei, fröhlich und fromm!. Erfurt 2009. 25. Pfeiffer, Lorenz / Schulze-Marmeling, Dietrich (Hg.): Hakenkreuz und rundes Leder. Fußball im Nationalsozialismus. Göttingen 2010. 26. Popa, Gheorghe: 110 ani de fotbal în Banat. Timișoara 2010.
Literaturverzeichnis 197 27. Postolache, Nicolae: Istoria sportului în Romania. Date cronologice. București 1995. 28. Sanders, Richard: Beastly Fury. The Strange Birth of British Football. London 2009. 29. Steiner, Johann: Handball-Geschichte(n). Siebenbürger Sachsen und Banater Schwaben ebnen Rumänien den Weg zum Gewinn von sieben Weltmeistertiteln. Bukarest 2003. 30. Wedemeyer-Kolwe, Bernd: „Der neue Mensch“. Körperkultur im Kai serreich und in der Weimarer Republik. Würzburg 2004. 31. Wilson, Jonathan: Inverting the Pyramid. The History of Football Tac tics. London 2008. Die Deutschen in Rumänien 1. Böhm, Johann: Nationalsozialistische Indoktrination der Deutschen in Rumänien 1932-1944. Frankfurt am Main 2008. 2. Ciobanu, Vasile: „Germanii din Romania în anii 1918-1933“. In: Trașcă, Ottmar / Anghel, Remus Gabriel (Hg.): Un veac frământat. Germanii din România după 1918. Cluj-Napoca 2018. 3. Gräf, Rudolf: „Cultura germanilor din Banat“. In: Pop, Ioan Aurel et al. (Hg.): Istoria Transilvaniei, vol. III, De la 1711 până la 1918. ClujNapoca 2008. 4. Gräf, Rudolf : „Germanii din Banat sau istoria între două emigrări. Cer cul care s-a închis“. In: Vultur, Smaranda (Hg.): Germanii din Banat (prin povestirile lor). București 2000. 5. Grimm, Gerhard / Zach, Krista (Hg.): Die Deutschen in Ostmittel- und Südosteuropa: Geschichte, Wirtschaft, Recht, Sprache, Band I. Mün chen, 1995. 6. Grothe, Hugo (Hg.) in Verbindung mit dem Verein für das Deutschtum im Ausland und dem Institut für Auslandskunde, Grenz- und Ausland deutschtum Leipzig: Grothes Kleines Handwörterbuch des Grenz-
und Auslandsdeutschtums. München und Berlin 1932. 7. Hausleitner, Mariana / Roth, Harald (Hg.): Der Einfluss von Faschismus und Nationalsozialismus auf Minderheiten in Ostmittel- und Südost europa. München 2006. 8. Ilieșiu Nicolae: Timișoara, monografie istorică. Timișoara 2003. 9. Marin, William: „Die Beteiligung der Banater Deutschen Bevölkerung an der antifaschistischen Bewegung in Rumänien“. „Forschungen zur Volks- und Landeskunde“ 13 (2). Bukarest 1970.
198 Literaturverzeichnis 10. Miege, Wolfgang: Das Dritte Reich und die Deutsche Volksgruppe in Rumänien 1933-38. Ein Beitrag zur nationalsozialistischen Volkstums politik. (Europäische Hochschulschriften 18). Frankfurt am Main 1972. 11. Milata, Paul: Zwischen Hitler, Stalin und Antonescu: Rumäniendeut sche in der Waffen-SS. Köln 2007. 12. Quinlan, Paul D.: Carol II: The Playboy King. (Contributions to the Study of World History 52). Westport Connecticut, London 1995. 13. Petri, Anton Peter: Biographisches Lexikon des Banater Deutschtums. Marquartstein 1992. 14. Riedl, Franz Hieronymus: Das Sudostdeutschtum in den Jahren 19001918. München 1970. 15. Sandgruber, Roman: Ökonomie und Politik: Österreichische Wirt schaftsgeschichte vom Mittelalter bis zur Gegenwart. (Österreichische Geschichte 10). Wien 1995. 16. Schüller, Stephan Olaf: Für Glaube, Führer, Volk, Vater- oder Mut terland? Die Kämpfe um die deutsche Jugend im rumänischen Banat (1918-1944). Münster 2009. 17. Scurtu, Ioan / Boar, Liviu (Hg.), Minoritățile naționale din Romania 1918-1925. Documente. București 1995. 18. Trașcă, Ottmar I Anghel, Remus Gabriel (Hg.): Un veac frământat. Ger manii din România după 1918. Cluj-Napoca 2018. Internetquellen http://www.timisoaraexpress.ro/sport/26—aprilie-1902-primul-club-exclusivde-fotbal-de-pe-teritoriul-romaniei-sa-nascut-la-timisoara-si-lau-desfiintatcomunistii_20148?print, abgerufen am 14.04.2019. https://www.pressalert.ro/2017/10/istorie-116-ani-de-fotbal-timis/, abgerufen am 14.04.2019. http://hatzfeld-banat.de/geschichte/zeittafel/, https://www.pressalert.ro/2017/
09/un-secol- de-fotbal-jimbolia- cine- sunt-celebrii-jucatori- care- si- auinceput-cariera-la-granita-cu-serbia/, abgerufen am 6.04.2019. https://kulturportal-west-ost.eu/biographien/thierjung-arpad, abgerufen am 6.04.2019. http://www.heimathaus-billed.de/geschichte/rueckblick/369-feuer-wehrgeschichte#wettkampferfolge, abgerufen am 30.08.2019. https://www.pressalert.ro/2017/07/istorie-cand-fotbalul-mic-creste-mareunirea-tomnatic-prima-echipa-rurala-din-fotbalul-romanesc-ajunsadivizia-secunda-foto/ , abgerufen am 6.04.2019.
Literaturverzeichnis 199 http://www.frcanotaj.ro/federatie/istoric/ , abgerufen am 1.07.2019. https://pollerpeitsch.wordpress.com/ueber/ , abgerufen am 5.12.2019. http://www.glockenturm.de/geschichte/neuerundalterturm/index.html, abge rufen am 8.07.2019. http://www.rohockey.ro/category/un-puc-de-istorie/ , abgerufen am 20.02.2019. https://familiaregala.ro/istorie/regele-carol-ii, abgerufen am 15.09.2019. http://www.maccabi.org/history/ abgerufen am 6.03.2020.
Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis A Admira Wien 131,133 Albina Reschitz/Reșița 36 Albu, Gheorghe 22 Amberg Gantner, Olga 54 Amberg, Julius 54 Amt für Presse und Propaganda 69,123 von Angerbrauer, Eugen 54 Antonescu, Ion 69,123,125,129, 198, 201 Arad 12,15,21, 22,29, 31, 35,36, 38, 39,41,42,46, 48-50, 57, 63, 73, 80, 90-104, 113, 129, 138-140, 144,149, 150,159,160,163,164, 173,174, 176,178,182,186,193, 203, 205 Arader Feuerwehrverein 42 Arbeitersport 14, 21, 22, 37, 41, 48, 182 Arbeitersportverein der Hutfabrik Korber und Comp, in Perjamosch/Periam 41 Arbeitseinsätze/Arbeitslager für die Jugend 58,113,176 ASCAM Bukarest/Bucureşti 167 AS Metropola Bukarest/ București 50 AS Mureș Arad 50 Asociația Muncitorilor pentru Educație Fizică Arad (AMEFA)/ Aradi Munkás Testedző Egyesület (AMTE)/AS Tipografia Arad/ Asociația Sportivă a Fabricii de Vagoane Astra Arad/Metalul Arad/Energia Arad/Vagonul Arad/Unirea Arad/Rapid Arad/ CSM Rapid Arad/CSM Vagonul Arad/Astra Arad/FC Arad/FC Arad Telecom/Telecom Arad/ Romtelecom Arad 35, 36,63,144, 160,165,173,182 Asociațiunea Cluburilor de Football din România/Rumănischer Verband der Fußballvereine 159 Athletischer Klub Detta/Deta 41 Atletic Club Lugosch/Lugoj 31 Austria Wien 167 Balkanwettspiele/Balkaniade 25, 78,127, 128-131, 133,134 Balogh Verein Arad 113 Banater Boxliga 147,169 Banater Boxmeisterschaft 49,147, 168,169,171, 185 Banater Deutscher Kulturverein 113 Banater deutsches Turn- und Sportfest 77, 78, 88, HO, 113-118, 120, 122,185 Banater Ringkampf meisterschaften 49,168,169, 185 Banater Tagblatt (Temeswar/ Timișoara)
18,61,63,64,67-69, 76, 77,134,177,178,187,188, 193, 202 Banater Turngau 17,47, HO, 175, 184, 206 Banatia-Gymnasium Temeswar/ Timișoara 54, 76,113,118, 145 Banatulplatz Temeswar/Stadionul CFR Timișoara 32,118 Bănciulescu, Gheorghe 130-131 Becker, Karl 59
208 Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis Beller, Hans 88 Bergsteigen/Alpinistik 12,47, 5357, 78, 113, 122, 124,176,185 Berkeszi István 9 Berlin 74,105-109,124,141, 153,154 Berliner Lokalanzeiger 74,141 Bernhardt, Hans 40 Berwanger, Nikolaus 9 Bezirksliga/ Bezirksmeisterschaft 21, 33,34, 36, 37, 62, 72, 78,135,137, 138, 139,144, 159,160, 166, 174, 183 Billed/Biled 42,49,120 Bilieder Feuerwehrverein 42 Bilieder Sportverein 42, 205 Bilieder Reitsportverein 49 Bindea, Silviu 22, 27,164 Birmingham FC 167 Biedy, Josef 40, 41 Blum, Stefan 54,124 Bodola, Iuliu 22 Bodybuilding 36 Bogschan/Bocşa 55 Bohn Sport Club Hatzfeld/ Asociația Sportivă Ceramica Jimbolia 37,166 Bonfert, Alfred 60,112 Boxen/Boxsport 18, 39, 41, 47-49, 72, 78, 142,147, 153,168, 169, 171, 176,185 Böß, Stefan 54 Brașovia Kronstadt/Braşov 156, 157 Bruckenau/Pişchia 55 Brünn/Brno 64 Budapest 14,18, 26, 29, 32, 64, 74,140 Bukarest/Bucureşti 11, 12, 15,17, 21-24, 36, 47-50, 52, 73, 74, 80, 81, 99, 113, 127-131,133,134,139, 144, 148, 151, 156,157,159, 161, 163,165,167,169,170,176,181, 182,185,186, 202, 203 Bukarester Deutsche Tagespost 15 Bukarester FC 159 Bukowiner Fußballverband 14 Bulgakoff, Sergei 27 Bund Deutscher Jugend (BDJ) 60,206 Burgmeister, Michael 54 Burzenländer Turngau 17,47, 175,184 Butschetsch/Bucegi 55 Buziasch/Buziaş 42 Buziascher Feuerwehrverein 42 Bürger, Rudolf 27 C CA Großwardein/Oradea 22, 129,144 CAM Temeswar/Timişoara 32,33 Carmen-Sylva Mädchenschule Temeswar/Timişoara 118 Carol IL, König, Fürst 21,59,118, 123,135,164-166 CFR Bukarest/Bucureşti 161,170 CFR Großwardein/Oradea 170
CFR Temeswar/Sparta CFR Temeswar/Sparta Unirea CFR Temeswar/Timișoara 33, 50, 168,170 Chapman, Herbert 152 Charlottenburg/ Charlotenburg 55, 57 Chinezul/Kinzsi Temeswar/ Timișoara 22, 23,26,27,32-34, 51, 63,129, 134,136,144, 149, 160, 163,164, 169,170,173,182,186 Ciarda Roșie (Stadtteil Temeswars/ Timișoara) 34 Ciolac, Gheorghe 27,165 Clubul Atletic Arad (CAA)/Aradi Atlétikai Club (AAC) 63,160
Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis Clubul Sportiv Banatul Temeswar/ Prima Banat Temeswar/ Timișoara 32, 33,34,143,144, 160, 167, 173, 182 Colțea Kronstadt/Braşov 156 Constanța 50 Cozia 55, 56 Craiova 159 Crișana Großwardein/Oradea 149 CS Hellas Arad 50 CS Satu Mare 50 Cuza, Alexandru C. 129 Czernowitz/Chenivtsi/Cernăuți 14 Czernowitzer Deutsche Tagespost 15 D Deheleanu, Vasile 22,27 Demetrovics/Demetrovici, Rudolf 27 Deutsche Wacht (Temeswar/ Timișoara) 67,68,202 Deutscher Staatslyzeum Temswar/ Timișoara 118 Detta/Deta 41,42, 89 Dettaer Feuerwehrverein 42 Dettaer Jugendverein 41 deutsche Leibesübungen 13,47, 51, 78, 110, 112-115,118, 120-122, 179,188 Deutsche Tagespost Hermannstadt/ Sibiu 15 Deutsche Volksgemeinschaft in Rumänien 59, 60,112, 206 Deutsche Volksgruppe in Rumänien 57, 59, 68, 69, 112, 123, 125, 176,185, 206 Deutsche Volkspartei in Rumänien 59, 60,112,120, 206 Deutsche Turnbewegung 9,17,46, 47, 110-112, 118,137,138,140, 175, 179,181 209 Deutscher Jugendbund Rumäniens (DJR) 60,206 Deutscher Pfadfinderverband 59 Deutsches Tageblatt für Ungarn 66,202 Deutsch-Schwäbische Volksgemeinschaft 53, 54,68 Deutsch-Schwäbische Volkspartei (DSVP) 64,68,134,198, 202 Deutschstamora/Stamora Germana 42 Deutschstamoraer Sportverein 42,205 Diaconovici-Loga-Lyzeum Temeswar/Timișoara 118 Dinamo Bukarest/Bucureşti 22 Divizia А/ А-Liga 22, 31, 33, 34, 36, 63, 72, 78,128,134,137,138,139, 149, 151, 159, 160, 163,166 Divizia В/ В-Liga 32, 46, 63, 78, 160, 170 Divizia C/ С-Liga 33, 34,160 Dobay, Ștefan 22,27,164 Doerry, Kurt 141 Dolga, Julius 143 Dyrste-Noua bei Kronstadt/
Brașov 156 E Eisenburger, Eduard 9,10 Eishockey 72, 78,143,156,157, 168 Eiskunstlauf 57,78,156 Electrica Temeswar/Timișoara 34, 50,160 Elektrikaplatz Temeswar/ Timișoara 52 Englischer Fußballverband 150, 155,166 Everton FC, Liverpool 167 Extrapost 83, 88, 203
210 Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis F Fabrik/Fabrikstadt/Fabric (Stadtteil Temeswars/Timişoara) 34,95, 96 Fabritius, Fritz 60,111,112 Faires Spiel/Fairplay 73,148,150 Fatschet/Fäget 42,205 Fatscheter Feuerwehrverein 42 Fechten 34,47, 78 Federația Romana de Fotbal/Rumänischer Fußballbund 139,159 Federația Societăților Sportive din Romania (FSSR)/Verband rumänischer Sportgesellschaften/ zentraler Sportverband 21, 23-25, 62, 63,156,159 Feichter, Herinz 76, 87,107, 134,137 Ferenczvárosi FC 167 Fernbacher, Karl 40 FIFA (Internationaler Fußballverband) 105,142 Flatt, Andreas 65 Florian Sportverein Hatzfeld/ Jimbolia 37 Football Club Temesvár/Temesvári Atlétikai Club (TAC)/Clubul Atletic Timișoara (CAT) 32, 51, 63,160, 165,167,170 Franzen, Stefan 54 Franzdorf/Văliug 55 Franzstadt/Ferenczváros 167 Fratelia (Stadtteil Temeswars/ Timișoara) 174,183 Fratelia (Temeswarer Fußballverein) 160 Freidorf (Stadtteil Temeswars/ Timișoara) 174,183 Freidorf (Temeswarer Fußballverein) 27, 34, 78,119, 120, 137,160, 162,170,173, 182, 205 Fulham FC 167 Fußball-Nationalmannschaft 22, 24,25, 27,29,127-134,154,157, 166,174,176 Fußballweltmeisterschaft 22, 105,164 G Garmisch-Partenkirchen 105,106 Geier, Luzian 9,66, 69 Germania Lugosch/Lugoj 31,119, 173,182, 205 Gertianosch/Cărpiniș 42,49 Gertianoscher Reitsportverein 49 Gertianoscher Sportverein 42, 205 Gewerbe-Jugendverein Neusanktanna/Säntana 41,205 Gewichtheben 48, 78 Glasz, Mihai 27 Glatt, Eduard 54 Glävan, Ciprian 9 Gloria CFR Arad/ Gloria Arad/CFR Arad 36,149,160, 164 Goga, Octavian 129 Gottlob 40 Gottlober Sportverein 40, 205
Grabatz/Grabaț 40 Grabatzer Sportverein 40, 205 Granofsky, Hans 76 Granofsky, Johann 99 Grănicerul Bukarest/ București 51,52 Großbetschkerek/Becicherecul Mare/Veliki Bečkerek/ Petrovgrad/Zrenjanin 37 Große Legion der Pfadfinder 59 Großer Rat der Pfadfinder/Marele Sfat al cercetașilor 59 Grofikomlosch/Comloşu Mare 40 Großsanktnikolaus/Sännicolau Mare 42,89
Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis Großsanktnikolauser Feuerwehrverein 42 Großjecsa/Jecia Mare 49 Großjecsaer Reitsportverein 49 Großwardein/Oradea 21,22,48, 52, 73, 80,129,144, 149,159,169,170 Gruin, Lucian 27 Gust, Waldemar 60,112 Gutekunst, Peter 54 H Handball 18, 36, 50, 51,113,117, 119,120,140,145,176, 185,197 Hartmann, Karl 94 Hatzfeld/Jimbolia 15,37,42,49, 73, 80, 89,119,160,166,167,170, 202, 203 Hatzfelder Feuerwehrverein 42 Hatzfelder Handel- und Gewerbetreibendenkreis/ Zsombolyai Kereskedelmi és Iparos Kör (Zs.K.LK.) 37 Hatzfelder Kreis für Leibesübungen/ Zsombolyai Testgyakorlók Köre (Zs.T.K.)/Hatzfelder Turnverein/ Zsombolyai Torna Klub (Zs.T.K.)/ Hertha Hatzfeld 37,119,160, 205 Hatzfelder Schwäbischer Sportverein 37 Hatzfelder Sportverein (H.Sp.V.y Zsombolyai Sport Egylet (Zs.S.E.)/ Asociația Sportivă Jimboleana 37, 160,170 Hatzfelder Reitsportverein 49 Hausner, Martin 54 Häncu, Eveline 88 Heegn, Reinhold 67 Herbert, Thomas 54 Herkulesbad/Bäile Herculane 42, 55 Herkulesbader Feuerwehrverein 42 211 Hermannstadt/Sibiu 10,14,15,21, 50, 53, 55, 60, 63, 69, 71, 76, 83, 119,120,138, 139,140,159 Hermannstädter Allgemeine Sparkasse 54 Hermannstädter Turnverein (HTV) 118,139,140 Hetzer, Konrad 27 Hidegu-Tal/Valea Hidegului 56 Hirschfeld, Karl 65 Hitler, Adolf 105,109,111,112, 123,198 Hitlerjugend 60,113 Hohe Rinne/Păltiniș 56 Hohenstein/Piatra Mare 55 Hoksáry, Balázs 27, 164 Hoos, Ernest 30 Höhere Handelsschule Temeswar/ Timișoara 118 Hromádka, Norbert 99 Hügel, Kaspar 59 I ILSA-Platz in Temeswar/ Timișoara 164 Industria Lânii SA (ILSA)
Temeswar/Timișoara 33, 50,63, 160, 164,167-170, 173,182 Industrialisierung/ industrielle Entwicklung/ Industrierevolution 13-15,17,21, 22, 29, 30,41,46, 53, 94, 141,143, 150, 173,175,176,179,182, 184186,189 Internationales Olympisches Komitee 105, 141,142,144 înainte Temeswar/Timișoara 50 ī Jahrbuch des Siebenbürgischen Karpathenvereins 12,13, 53-57, 122-125
212 Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis Jahrmarkt/Giarmata 39,40,42, 116,174 Jahrmarkter Feuerwehrverein 42 Josefstadt/Iosefin (Stadtteil von Temeswar/Timişoara) 99 Josefstädter Kloster Temeswar 118 Judo 36 Jung, Hans 39,40 Juventus Bukarest/Bucureşti 22, 36, 129, 163, 167 К Kadima Temeswar/Timişoara 34, 160,162, 170, 173,182 ’ Kaufmann, Paul 40 Kegelsport 36 Kepp, Friedrich 53, 55,123 Kilvanya, Johann 166 Kindl, Paul 54, 76-78,107, 113-117, 119, 120, 145 Klausenburg/Cluj-Napoca 12,21, 22, 73, 80, 99,130, 144,151,156, 159, 166 Kleinjetscha/Iecea Mică 41,42 Kleinjetschaer Jugend- und Sportverein 41,42,205 Kommission für Wassersport in Arad 49 Kotormány, Rudolf 22, 27,165 Kovács, Miklós 22 Kowatschi/Covaci 42 Kowatschier Jugendverein 42 Königshof/Remetea Mică bzw. Remetea Germana 55 Königstein/Piatra Craiului 55 Körperliche Ertüchtigung 35, 47, 110, 114, 116,120-122, 124, 145,149 Krischan, Alexander 9,11,66-68, 70, 88, 90 Kroner, Michael 9,10 Kronstadt/Braşov 60,140,156,159 Kronstädter Eislaufverein 156 Kronstädter Zeitung 63,69 Kunstturnen 36 L Laibach/Ljubljana 64 Lakatos, Eugen 27,164 Landverein/ländliche Vereine/ Dorfsvereine/Gemeinde vereine 16, 17,28, 30, 38-46,49, 70, 96, 118,141,174, 205 Lang, Gustav 54 Laufen/Langstreckenlauf/ Kurzstreckenlauf 40,117 Lazăr, Cornel 32, 34 Le Havre AC 167 Leichtathletik 18, 28, 36, 39,40,41, 47, 72, 78,117,119,138,140,176 Lenauheim 42 Lenauheimer Sportverein 42, 49,205 Lenauheimer Reitsportverein 49 Liebhard, Franz 9 Liebling 39, 42, 119 Lieblinger Sport- und TurnVerein 39,42, 205 Liga der National-Christlichen
Verteidigung/Liga Apărării Național Creștine (LANC) 128,129 Lindenfeld 57 Lippa/Lipova 42 Lippaer Feuerwehrverein 42,205 Lovas, Anton 67 Lowrin/Lovrin 89 Lubahn, Robert 109 Lugosch/Lugoj 15, 30, 31, 42,48, 51, 63, 89, 96,119, 160,173, 194, 202 Lugoscher Arbeiterverein/Lugosi Munkás es Testedző Egyesület (LMTE) 31 Lugoscher Feuerwehrverein 42
Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis Lugoscher Sportverein 30, 31 Lugoscher Turn- und Fechtverein/ Lugosi Torna es Vívás Egyesület (LTVE) 31 M Makkabi Bukarest/Bucureşti 167 Makkabiade/Jüdische Olympiade 167 Marienfeld/Teremia Mare 42,49 Marienfeld Reitsportverein 49 Marienfelder Feuerwehrverein 42 Marienfelder Sportverein 42,205 Marin, William 9,10 Massensport 14, 30,47, 78, HO, 137, 138, 140,161 Mediasch/Mediaş 58 Merzydorf bzw. Mercydorf/ Carani 41 Merzydorfer Sportverein 41,205 Mesko, Adalbert 30 Militärsport 50 Milleker Felix 9 Minderheitenverein 23,27,180 Morawetz, Iosif 22,164 Moravitza bzw. Morawitz/ Moravița 41 Moravitzaer Sportverein 41,205 Motorsport/Rennsport 18, 36, 52, 78, 176, 185 Muntele Mic, Banat 55, 57 Muth, Kaspar 68 Mutsch, Norbert 54 Müller, Heinrich 54 Müller, Walter 54 Müller-Guttenbrunn, Adam 89 N Nadlak/Nädlac 42 Nadlaker Feuerwehrverein 42 Nagy, Tibor 27 213 National- Christliche Partei/Partidul Național Creștin (PNC) 128,129 Nationalliga/Landesmeisterschaft (Fußball) 32, 34, 62, 63, 72, 78, 128, 129,138, 139,144, 149, 159163, 167, 177,184, 186, 187 Nationalmeisterschaft (andere Sportarten als Fußball) 48, 176,185 Nationalsozialistische Arbeiter partei der Deutschen Volksgruppe in Rumänien 112,123 Nădrag 57 Neu-Beschenowa/Dudeștii Noi 42,113 Neu-Beschenower Feuerwehrverein 42 Neue Temeswarer Zeitung 66, 201,202 Neues Czernowitzer SportBlatt 14,71 Neuer Weg 15, 70 Neumarkt/Târgu Mureș 73, 80, 160 Neupetsch/Peciu Nou 42,119 Neupetscher Feuerwehrverein 42 Neupetscher Sportverein 42,205 Neusanktanna/Säntana 41 Neusanktpeter/Sänpetru
Mare 42 Neusanktpeterer Feuerwehrverein 42 Numerus valachicus 25,127, 129,130 О Odorhellen/ZSzékelyudvarhely/ Odorheiu Secuiesc 156 Oficiul Național de Educație Fizică și Sport (ONEF) 59 Olympia Bukarest/ București 159,167
214 Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis Olympia-Sportstätte Kronstadt/ Brașov 156 Olympiastadium Berlin 105,106, 108,109 Olympische Spiele 47,48,92, 105-109, 127,141,142, 144, 145, 153,164 Organisation der Deutschen Jugend 60,206 Orschowa/Orșova 165 Ortmann, Michael 59 Ostern/Kleinkomlosch/ ComloşuMic 90 P Pál Kinizsi/Pavel Chinezul/ Cneazul 32 Pankota/Pâncota 42 Pankotaer Sportverein 42,205 Pantschowa/Pančevo 89 Pavlovits/Pavlovici, Dumitru 27 Perjamosch/Periam 41,42, 55, 76, 89, 119, 202 Perjamoscher Feuerwehrverein 42 Petrolul Ploiești 22 Pfadfinder/Pfadfindergruppen/ Pfadfinderbewegung 57-60, 185,195 Philips, Josef 54 Piaristen-Lyzeum Temeswar/ Timișoara 118 Ploiești 22,159 Poiana înaltă 56 Poiana Mărului 55 Poiana Ruscă-Gebirge 57 Pokal Rumäniens/Cupa României 33, 34, 63,159-161 Politehnica Temeswar/Societatea sportivă Politehnica/Știința Temeswar/Timișoara 33, 34,160, 174, 182 Popp, Alexander 170 Prag/Praha 64 Preissig, Karl 62, 70, 71 Preßburg/Bratislava 64 Professionalismus/ Berufssportlertum 9,17,18, 24, 27, 28, 34,142-145,154,179,184, 185,189 R Racing Club Strasbourg 133 Radna 42 Radnaer Sportverein 42 Radsport 36, 39, 72,94,107 Rapid Bukarest/Bucureşti 32 Rapid Temeswar/Timișoara 27,34, 51, 52, 78,107,112,119,120,137, 160,170,171, 173, 182, 205 Rapid Stadion/Rapidbahn/ Rapidplatz Temeswar/ Timișoara 78,112,113,116,117, 145, 166, 168, 171 Real Madrid 167 Reb, Hans 54 Regatta Arad 50 Regionale Meisterschaften 48, 62,159 Reichelt, Therese 54 Reitsport 18, 49, 72,176,185 Rekasch/Recaș 42, 51, 55 Rekascher Sportverein 42, 205 Reschitz/Reșița 15, 22,
36,41, 42, 48,49, 51, 63, 73, 74, 78, 80,113, 119,129, 160,166,169,170,174, 176,182, 186, 203 Reschitzer Arbeiterverein für Körperbildung/Resiczai Munkás Testedző Egyesület (RMTE) 36 Reschitzer Feuerwehrverein 42, 48 Reschitzer Touristen-Verein 170 Retezat 55 Reuniunea de Gimnastică a Muncitorilor din Timișoara
Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis (RGMT)/Temesvári Munkás Testedző Egyesület (TMTE)/ Temeswarer Arbeiterverein für Körperbildung 22, 32, 52,63, 160, 164,165, 167,169-171, 173, 182 Rieß, Josef 53, 54 Ringkampf 18, 36,47-49, 72, 78, 168-170, 176,185 Ripensia Temeswar/Timişoara 22, 23, 26, 27, 33, 34, 62, 63,’ 130, 134, 136, 143, 144, 160,161, 163-165, 168, 179, 186, 189 Ronatz/Ronaț (Stadtteil Temeswars/ Timișoara) 174,183 Römisch-katholischer deutscher Jugendverein in Jahrmarkt/ Giarmata 39,40,174,205 Rudern 18, 36,49, 50, 53, 78, 176, 185 Rugby 78, 142, 155 Rumänische Front/Frontul Românesc 128 Rumänischer Handball-, Basketballund Volleyballverband 50, 51 Rumänisierung 17,19,23-25,27, 129, 130, 134, 176,180,185, 190 S Sanktandres/Sänandrei 119 Schach/Schachsport 18, 36, 52, 176, 185 Schag/Șag 41 Schager Jugend-Sportverein 41,205 Scholz, Ernst 76 Schulerau/Poiana Brașov 56,140 Schulsport/Turnunterricht 47,50, 145,146 Schwartz, Sándor 27,164 Schwäbische Autonomie-Partei (SAP) 68 215 Schwäbische Volkspresse (Temeswar/Timișoara) 68, 69, 89,202 Schwimmen/ Schwimmsport 18, 34,47 Sebők, Ștefan 27 Segenthau/Șagu 42 Segenthauer EintrachtSportverein 42,205 Seklenburg/Csikszereda/Miercurea Ciuc 156 Semenic-Gerbirge 57 Sepi, Gratian 22,151 Sheffield Wednesday 167 Siebenbürgisch-Deutsches Tageblatt 63,69,202 Siebenbürgischer Karpatenverein (SKV) 12,13, 53-57, 59,122-126, 113,173,174, 182, 195, 206 Ski/Skisport/Skilaufen 12, 57, 72, 78, 82,94, 164 Societatea Sportivă Muncitorească Reșița (SSMR) 36 Spewak, Karl 54 Spitzensport 47, ПО, 175 Sport Hermannstadt 14, 71 Sport.
Wochenblatt für allgemeinen Sport 14,71 Sport-Blatt Czernowitz 14, 71 Sportblatt Hermannstadt/ Sibiu 14,21,71 Sportblatt Beilage der Bukarester Deutschen Tagespost 15 Sportblatt Beilage der Czernowitzer Deutschen Tagespost 15 Sportblatt Beilage der Deutschen Tagespost Hermannstadt/ Sibiu 15 Sportfliegerei/Flugsport 78, 92 Sport-Kalender für das Gemeinjahr 1934 Arad 12,29, 31,
216 Personennamen-, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis 35, 38, 39,42, 88-104,138-140, 149, 150, 178, 182, 203 Sport-Rundschau Hermannstadt/ Sibiu 14,71 Sport-, Musik- und Gesangsverein Eintracht in Deutsch-SanktNikolaus/Sännicolau German 29, 39, 205 Sportul Studențesc Bukarest/ București 167 Springen/Sprung 40,117, 119, 120, 145 Steierdorf 55 Stoke City 167 Stoß, Franz 76 Straja Țării 59 Strauss, Richard 109 Sulina 50 Südostdeutsche Tageszeitung Hermannstadt/Sibiu und Temeswar/Timișoara 69, 202 Szilard, Andrei 27 Șepci, Andei 130,131 Șoimii Hermannstadt/Sibiu 139 Șureanu-Gebrige 57 T Telbisz/Telbiß, Carol 30 Temeswarer Banater Reitklub 49 Temeswarer Feuerwehrverein 42 Temeswarer Sparkasse 54 Temeswarer Zeitung 9,18,61, 6370, 77, 89,133,177,178,187,188, 193, 194, 201, 202 Tennis 36, 78, 94, 102,140,156, 157, 164 Tennis Club Român Bukarest 156,157 Terregowa/Teregova 55,56 Tischtennis 36, 78 Török, Ștefan 27 Triebswetter/Tomnatic 41,46,49 Triebswetterer Reitsportverein 49 Triebswetterer Sportverein 41, 206 Tschakowa/Ciacova 39,40,42,119 Tschakowaer deutsch-katholischer Jugendverein 39, 40,174, 206 Tschakowaer Feuerwehrverein 42 Tschawosch/Ciavoș/Grăniceri 42 Tschawoscher Sportverein 42, 206 Tschene/Cenei 41 Tscheneer Sportverein 41,206 U UD Reschitz/Metalochimic Reșița/ Metalul Reșița/Energia Reșița/ Fotbal Club Muncitoresc Reșița (FCM ReșițaJ/Clubul Sportiv Muncitoresc Reșița (CSM Reșița)/ CSM Școlar Reșița 22,36,41, 63, 113,129, 160, 169,170,174, 182,186 Ungarländische Deutsche Volkspartei 66, 67 Universitatea Klausenburg/ Cluj 22,144 Unirea Jimbolia 37 Unirea Sânnicolau
Mare 46 Unirea Temeswar/Timișoara 33, 160, 170,171 Unirea Tomnatic 46 Unirea Tricolor Bukarest/ București 22,144,167 United Ploiești 159 V Vaida-Voievod, Alexandru 129 Valea Domanului (Stadtteil von Reschitz/Reșița) 36 Venus Bukarest/București 22, 151,167 Verband der Deutschen in Rumänien 68
Personennamen֊, Ortsnamen- und Begriffsverzeichnis Verband der deutschen Turn- und Sportvereine Rumäniens 17,47, 175, 185, 206 Victoria/Romänia Klausenburg/ Cluj-Napoca 151 Vogl, Emerich/Imre 22,129 Volkstümliches Turnen 47,113, 114, 179 Von Hindenburg, Paul 105 Vulturii Lugosch/Lugoj 63,160 W Wacker Arad 36,173,182,205 Wacker-Sportverein in Großkomlosch/Comlosu Mare 40, 206 Wacker Wien 36,40 Wandervogel 57-60,113,176, 185, 206 Warth, Peter 62, 76,177,178 Waschek, Franz 54 Wasserball 72, 78,143 Weber, Hans 49, 70 Weißkirchen/Bela Crkva 89 Werbung/Inserate/Werbeinserate 14, 75, 82, 83, 93-104,114 Werfen/Wurf 40,117,119,145 Werschetz/Vrsac/Vârșeț 9, 67, 89,202 ’ Wettsport 47,49, 57 Wetzl, Franz 54 Wilagosch/Șiria 42 Wilagoscher Sportverein 42, 206 Winter, Peter 89, 90, 93,102, 149,178 Wintersport 12,13, 21, 53-57,106, 113,140,156, 157, 176,185,195 Wolfsberg/Gărâna 55, 57 Wüst, Josef 9 Z Zelenak (I), Ion 27,164 Zelenak (II), Pavel 27 Zentralisierung 15,17, 23, 24,69, 159, 176 Zebtralverband/Federația Romana de Fotbal 123-125,128-130,133135, 159 Zirkus/Zirkusaufführungen 48 Zombory, Vilmos/William 22,130, 131 Bayerisch· Staatsbibliothek v 217 München |
any_adam_object | 1 |
any_adam_object_boolean | 1 |
author | Florea, Ioana ca. 20./21. Jh |
author_GND | (DE-588)1080243623 |
author_facet | Florea, Ioana ca. 20./21. Jh |
author_role | aut |
author_sort | Florea, Ioana ca. 20./21. Jh |
author_variant | i f if |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV048198915 |
ctrlnum | (OCoLC)1327678880 (DE-599)DNB1248253280 |
era | Geschichte 1934-1935 gnd |
era_facet | Geschichte 1934-1935 |
format | Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a22000008cb4500</leader><controlfield tag="001">BV048198915</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220801</controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">220504s2022 gw a||| |||| 00||| ger d</controlfield><datafield tag="015" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">22,N01</subfield><subfield code="2">dnb</subfield></datafield><datafield tag="016" ind1="7" ind2=" "><subfield code="a">1248253280</subfield><subfield code="2">DE-101</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9783631862889</subfield><subfield code="c">Festeinband : EUR 49.95 (DE), EUR 51.40 (AT), CHF 58.00 (freier Preis)</subfield><subfield code="9">978-3-631-86288-9</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">3631862881</subfield><subfield code="9">3-631-86288-1</subfield></datafield><datafield tag="024" ind1="3" ind2=" "><subfield code="a">9783631862889</subfield></datafield><datafield tag="028" ind1="5" ind2="2"><subfield code="a">Bestellnummer: 286288</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1327678880</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)DNB1248253280</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">ger</subfield></datafield><datafield tag="044" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">gw</subfield><subfield code="c">XA-DE-BE</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-M497</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="8">1\p</subfield><subfield code="a">900</subfield><subfield code="2">23sdnb</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Florea, Ioana</subfield><subfield code="d">ca. 20./21. Jh.</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1080243623</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Die Banater-deutsche Sportpresse der Jahre 1934/35</subfield><subfield code="b">ein Intermezzo in der Presse Rumäniens der Zwischenkriegszeit</subfield><subfield code="c">Ioana Florea</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Berlin ; Bern ; Bruxelles</subfield><subfield code="b">Peter Lang</subfield><subfield code="c">[2022]</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="4"><subfield code="c">© 2022</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">217 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="490" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Neue Forschungen zur ostmittel- und südosteuropäischen Geschichte</subfield><subfield code="v">Band 12</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1934-1935</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Sportberichterstattung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4124238-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Sportpresse</subfield><subfield code="0">(DE-588)4137560-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Deutsch</subfield><subfield code="0">(DE-588)4113292-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Banat</subfield><subfield code="0">(DE-588)4004408-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Arbeitersport</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Banater</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Bergsteigen</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Berufssportlertum</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Chinezu</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">deutsche</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Florea</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Fußball</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Harald</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Heppner</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Intermezzo</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Ioana</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Jahre</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Kinizsi Timișoara</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Nationalsozialismus</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Presse</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Ripensia Timișoara</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Rumäniens</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Siebenbürgischer Karpatenverein</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Sportpresse</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Temeswar</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Turnen</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zwischenkriegszeit</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Banat</subfield><subfield code="0">(DE-588)4004408-7</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Deutsch</subfield><subfield code="0">(DE-588)4113292-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Sportpresse</subfield><subfield code="0">(DE-588)4137560-9</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Sportberichterstattung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4124238-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte 1934-1935</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Peter Lang GmbH</subfield><subfield code="0">(DE-588)1065711506</subfield><subfield code="4">pbl</subfield></datafield><datafield tag="776" ind1="0" ind2="8"><subfield code="i">Erscheint auch als</subfield><subfield code="n">Online-Ausgabe, PDF</subfield><subfield code="z">978-3-631-86292-6</subfield></datafield><datafield tag="776" ind1="0" ind2="8"><subfield code="i">Erscheint auch als</subfield><subfield code="n">Online-Ausgabe, EPUB</subfield><subfield code="z">978-3-631-86293-3</subfield></datafield><datafield tag="830" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Neue Forschungen zur ostmittel- und südosteuropäischen Geschichte</subfield><subfield code="v">Band 12</subfield><subfield code="w">(DE-604)BV043902176</subfield><subfield code="9">12</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">X:MVB</subfield><subfield code="q">text/html</subfield><subfield code="u">http://deposit.dnb.de/cgi-bin/dokserv?id=bb792dc9509d48ebacf6579d02196eb8&prov=M&dok_var=1&dok_ext=htm</subfield><subfield code="3">Inhaltstext</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">X:MVB</subfield><subfield code="u">https://www.peterlang.com/view/product/103536?format=HC</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">DNB Datenaustausch</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033579972&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033579972&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033579972&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Gemischte Register</subfield></datafield><datafield tag="883" ind1="1" ind2=" "><subfield code="8">1\p</subfield><subfield code="a">vlb</subfield><subfield code="d">20211222</subfield><subfield code="q">DE-101</subfield><subfield code="u">https://d-nb.info/provenance/plan#vlb</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20220801</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">070.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09043</subfield><subfield code="g">498</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">070.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09043</subfield><subfield code="g">43</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033579972</subfield></datafield></record></collection> |
geographic | Banat (DE-588)4004408-7 gnd |
geographic_facet | Banat |
id | DE-604.BV048198915 |
illustrated | Illustrated |
index_date | 2024-07-03T19:46:03Z |
indexdate | 2024-10-05T12:00:13Z |
institution | BVB |
institution_GND | (DE-588)1065711506 |
isbn | 9783631862889 3631862881 |
language | German |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-033579972 |
oclc_num | 1327678880 |
open_access_boolean | |
owner | DE-M497 DE-12 |
owner_facet | DE-M497 DE-12 |
physical | 217 Seiten Illustrationen |
psigel | BSB_NED_20220801 |
publishDate | 2022 |
publishDateSearch | 2022 |
publishDateSort | 2022 |
publisher | Peter Lang |
record_format | marc |
series | Neue Forschungen zur ostmittel- und südosteuropäischen Geschichte |
series2 | Neue Forschungen zur ostmittel- und südosteuropäischen Geschichte |
spelling | Florea, Ioana ca. 20./21. Jh. Verfasser (DE-588)1080243623 aut Die Banater-deutsche Sportpresse der Jahre 1934/35 ein Intermezzo in der Presse Rumäniens der Zwischenkriegszeit Ioana Florea Berlin ; Bern ; Bruxelles Peter Lang [2022] © 2022 217 Seiten Illustrationen txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Neue Forschungen zur ostmittel- und südosteuropäischen Geschichte Band 12 Geschichte 1934-1935 gnd rswk-swf Sportberichterstattung (DE-588)4124238-5 gnd rswk-swf Sportpresse (DE-588)4137560-9 gnd rswk-swf Deutsch (DE-588)4113292-0 gnd rswk-swf Banat (DE-588)4004408-7 gnd rswk-swf Arbeitersport Banater Bergsteigen Berufssportlertum Chinezu deutsche Florea Fußball Harald Heppner Intermezzo Ioana Jahre Kinizsi Timișoara Nationalsozialismus Presse Ripensia Timișoara Rumäniens Siebenbürgischer Karpatenverein Sportpresse Temeswar Turnen Zwischenkriegszeit Banat (DE-588)4004408-7 g Deutsch (DE-588)4113292-0 s Sportpresse (DE-588)4137560-9 s Sportberichterstattung (DE-588)4124238-5 s Geschichte 1934-1935 z DE-604 Peter Lang GmbH (DE-588)1065711506 pbl Erscheint auch als Online-Ausgabe, PDF 978-3-631-86292-6 Erscheint auch als Online-Ausgabe, EPUB 978-3-631-86293-3 Neue Forschungen zur ostmittel- und südosteuropäischen Geschichte Band 12 (DE-604)BV043902176 12 X:MVB text/html http://deposit.dnb.de/cgi-bin/dokserv?id=bb792dc9509d48ebacf6579d02196eb8&prov=M&dok_var=1&dok_ext=htm Inhaltstext X:MVB https://www.peterlang.com/view/product/103536?format=HC DNB Datenaustausch application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033579972&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033579972&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033579972&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Gemischte Register 1\p vlb 20211222 DE-101 https://d-nb.info/provenance/plan#vlb |
spellingShingle | Florea, Ioana ca. 20./21. Jh Die Banater-deutsche Sportpresse der Jahre 1934/35 ein Intermezzo in der Presse Rumäniens der Zwischenkriegszeit Neue Forschungen zur ostmittel- und südosteuropäischen Geschichte Sportberichterstattung (DE-588)4124238-5 gnd Sportpresse (DE-588)4137560-9 gnd Deutsch (DE-588)4113292-0 gnd |
subject_GND | (DE-588)4124238-5 (DE-588)4137560-9 (DE-588)4113292-0 (DE-588)4004408-7 |
title | Die Banater-deutsche Sportpresse der Jahre 1934/35 ein Intermezzo in der Presse Rumäniens der Zwischenkriegszeit |
title_auth | Die Banater-deutsche Sportpresse der Jahre 1934/35 ein Intermezzo in der Presse Rumäniens der Zwischenkriegszeit |
title_exact_search | Die Banater-deutsche Sportpresse der Jahre 1934/35 ein Intermezzo in der Presse Rumäniens der Zwischenkriegszeit |
title_exact_search_txtP | Die Banater-deutsche Sportpresse der Jahre 1934/35 ein Intermezzo in der Presse Rumäniens der Zwischenkriegszeit |
title_full | Die Banater-deutsche Sportpresse der Jahre 1934/35 ein Intermezzo in der Presse Rumäniens der Zwischenkriegszeit Ioana Florea |
title_fullStr | Die Banater-deutsche Sportpresse der Jahre 1934/35 ein Intermezzo in der Presse Rumäniens der Zwischenkriegszeit Ioana Florea |
title_full_unstemmed | Die Banater-deutsche Sportpresse der Jahre 1934/35 ein Intermezzo in der Presse Rumäniens der Zwischenkriegszeit Ioana Florea |
title_short | Die Banater-deutsche Sportpresse der Jahre 1934/35 |
title_sort | die banater deutsche sportpresse der jahre 1934 35 ein intermezzo in der presse rumaniens der zwischenkriegszeit |
title_sub | ein Intermezzo in der Presse Rumäniens der Zwischenkriegszeit |
topic | Sportberichterstattung (DE-588)4124238-5 gnd Sportpresse (DE-588)4137560-9 gnd Deutsch (DE-588)4113292-0 gnd |
topic_facet | Sportberichterstattung Sportpresse Deutsch Banat |
url | http://deposit.dnb.de/cgi-bin/dokserv?id=bb792dc9509d48ebacf6579d02196eb8&prov=M&dok_var=1&dok_ext=htm https://www.peterlang.com/view/product/103536?format=HC http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033579972&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033579972&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=033579972&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
volume_link | (DE-604)BV043902176 |
work_keys_str_mv | AT floreaioana diebanaterdeutschesportpressederjahre193435einintermezzoinderpresserumaniensderzwischenkriegszeit AT peterlanggmbh diebanaterdeutschesportpressederjahre193435einintermezzoinderpresserumaniensderzwischenkriegszeit |