Prawobrzeżne Dolne Powiśle we wczesnej epoce żelaza: akulturacja - infiltracja - transformacja = Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview : acculturation-infiltration-transformation
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Book |
| Language: | Polish |
| Published: |
Gdańsk
Muzeum Archeologiczne w Gdańsku
2020
|
| Subjects: | |
| Online Access: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis |
| Item Description: | Literaturverzeichnis Seite 389-407 |
| Physical Description: | 526 Seiten Illustrationen, Karten 30 cm |
| ISBN: | 9788395647307 8395647301 |
Staff View
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV047512213 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20220926 | ||
| 007 | t| | ||
| 008 | 211014s2020 xx a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788395647307 |9 978-83-956473-0-7 | ||
| 020 | |a 8395647301 |9 83-956473-0-1 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1277015389 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV047512213 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Bukowski, Zbigniew |d 1931-2024 |e Verfasser |0 (DE-588)134072561 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Prawobrzeżne Dolne Powiśle we wczesnej epoce żelaza |b akulturacja - infiltracja - transformacja = Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview : acculturation-infiltration-transformation |c Zbigniew Bukowski |
| 246 | 1 | 1 | |a Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview |
| 264 | 1 | |a Gdańsk |b Muzeum Archeologiczne w Gdańsku |c 2020 | |
| 300 | |a 526 Seiten |b Illustrationen, Karten |c 30 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a Literaturverzeichnis Seite 389-407 | ||
| 546 | |a Zusammenfassung englisch | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Funde |0 (DE-588)4071507-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Ausgrabung |0 (DE-588)4129464-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Siedlung |0 (DE-588)4054858-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Lausitzer Kultur |0 (DE-588)4166930-7 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Glockengräberkultur |0 (DE-588)4418359-8 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Weichsel-Nogat-Niederung |0 (DE-588)4079106-3 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 653 | 0 | |a Badania archeologiczne | |
| 653 | 0 | |a Epoka żelaza | |
| 653 | 0 | |a Kultura łużycka | |
| 653 | 0 | |a Kultura pomorska | |
| 653 | 0 | |a Osadnictwo | |
| 653 | 2 | |a Pomorze Gdańskie | |
| 653 | 0 | |a Archeologia / badania / Polska / Pomorze Gdańskie (region) | |
| 653 | 0 | |a Epoka żelaza / Polska / Pomorze Gdańskie (region) | |
| 653 | 0 | |a Kultura pomorska / Polska / Pomorze Gdańskie (region) | |
| 653 | 0 | |a Kolonizacja wewnętrzna prehistoryczna / Polska / Pomorze Gdańskie (region) | |
| 653 | 4 | |a 700-601 p.n.e | |
| 653 | 4 | |a 600-501 p.n.e | |
| 653 | 4 | |a 500-401 p.n.e | |
| 653 | 4 | |a 400-301 p.n.e | |
| 653 | 4 | |a 300-201 p.n.e | |
| 653 | 4 | |a 1901-2000 | |
| 653 | 4 | |a 2001- | |
| 653 | 6 | |a Opracowanie | |
| 689 | 0 | 0 | |a Weichsel-Nogat-Niederung |0 (DE-588)4079106-3 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Glockengräberkultur |0 (DE-588)4418359-8 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Lausitzer Kultur |0 (DE-588)4166930-7 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Siedlung |0 (DE-588)4054858-2 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Ausgrabung |0 (DE-588)4129464-6 |D s |
| 689 | 0 | 5 | |a Funde |0 (DE-588)4071507-3 |D s |
| 689 | 0 | 6 | |a Geschichte |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 710 | 2 | |a Muzeum Archeologiczne w Gdańsku |0 (DE-588)1018716-9 |4 isb | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032913062&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032913062&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20220829 | |
| 940 | 1 | |q gbd_0 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |f 09014 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 930.1 |e 22/bsb |g 438 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032913062 | |
Record in the Search Index
| _version_ | 1821319980499599360 |
|---|---|
| adam_text |
Spis Rzeczy Spis rzeczy. 7 Wstęp. 11 1. Wprowadzenie. 15 1.1. Geomorfologia regionu i gleby. 16 1.2. Szata leśna. 18 1.3. Kwestie związane z ówczesnym klimatem. 20 1.4. Profile palinologiczne (przegląd).23 1.5. Próba rekonstrukcji rejonu ujścia Wisły w starożytności. 29 2. Stan badań nad sytuacją kulturowo-osadniczą u schyłku epoki brązu i we wczesnej epoce żelaza. 39 2.1. Uwagi wstępne. 39 2.1.1. Kultura
wschodniopomorska (KWP) i kultura grobów kloszowych (KGK). 39 2.1.2. Kwestie periodyzacyjne i chronologiczne. 41 2.1.3. Fazowość. 43 2.2. Problematyka kulturowo-osadnicza w opinii badaczy okresu międzywojennego i po 1945 r. . 45 2.2.1. Poglądy badaczy niemieckich okresu międzywojennego. 45 2.2.2. Poglądy badaczy polskich i stan badań po 1945 r. 48 3. Ogólne tendencje przemian kulturowo-osadniczych. 65 4. Stan poznania elementów osadniczych i materiału zabytkowego. 73 4.1. Wprowadzenie. 73 4.2. Ogólna charakterystyka obiektów osadniczych. 74 4.2.1. Formy pochówków płaskich. 74 4.2.2. Cmentarzyska kurhanowe orazich przynależność kulturowa. 76 4.2.3. Osiedla. 87 4.2.4.
Skarby i luźne znaleziska brązów. 91 4.2.5. Materiał ceramiczny. 92 5. Obraz osadniczy u schyłku epoki brązu i we wczesnej epoce żelaza w strefie na wschód od Dolnej Wisły. Charakterystyka archeologiczno-archeoprzyrodnicza. 97 5.1. Ogólna charakterystyka. 97 5.2. Próba interpretacji procesu przekształceń we wczesnej epoce żelaza (HaC-LtB). 100 5.3. Niektóre kwestie dyskusyjne. 103 5.3.1. Uwagi dotyczące obrządku grzebalnego. 103 5-3.2. Niektóre popielnice twarzowe. 105 5.3.3. Wieloelementowe kołnierzowatenapierśniki brązowe. 106 5.3.4. Siekierki typu Skandawa.112 7
5.3.5. Taśmowate naszyjniki kołnierzowate. 113 5.3.6. Amfora z Ostródy-Zajezierza.114 5.4. Charakterystyka zespołów i znalezisk. 115 5.4.1. Strefa sąsiadująca z Zalewem Wiślanym. 115 5.4.1.1. Charakterystyka geomorfologiczna. 115 5.4.1.2. Profile palinologiczne z Zalewu Wiślanego. 118 5-4.1.3. Zespoły i znaleziska. 119 5.4.2. Aglomeracja tzw. elbląska. 144 5.4.2.1. Profil palinologiczny z Jez. Drużno. 162 5.4.2. Aglomeracja tzw. elbląska (c.d.). 164 5.4.3. Zespoły i znaleziska kultur łużyckiej oraz wschodniopomorskiej na Żuławach Wiślanych. 165 5.4.4. Pojezierze Iławskie (strefa zachodnia). 173 5.4.4.1.
Wprowadzenie. 173 5.4.4.2. Puszcza Sztumska. 173 5.4.4.3. Faza tzw. łużycka. 174 5.4.4.4. Faza przejściowa tzw. wielkowiejska. 179 5-5. Charakterystyka strefy Malbork-Kwidzyn-Iława. 180 5.5.1. Skupisko tzw. sztumskie w fazie „kurhanowo-pomorskiej”. 180 5.5.1.1. Rejon Malborka. 180 5.5.1.2. Rejon Sztum-Nowy Targ. 184 5.5.1.3. Profil palinologiczny z Jez. Kątki. 194 5.5- 1.2. Rejon Sztum-Nowy Targ (c.d.). 195 5.5.1.4. Rejon Dzierzgonia. 209 5.5.1.5. Zespoły kultury kurhanów zachodniobałtyjskich. 217 5.5.1.6. Profil palinologiczny z Jez. Klasztornego.219 5.5.1.7. Rejon
Kwidzyna. 220 5.5-1.8. Rejon Susz — Iława — Nowe Miasto Lubawskie. 224 5.6. Elementy tzw. kloszowe w obrębie prawobrzeżnego Dolnego Powiśla. 242 6. Północna strefa grupy chełmińskiej we wczesnej epoce żelaza. Vfybrane zagadnienia. 247 6.1. Stan badań. 248 6.2. Charakterystyka fizjograficzna regionu. 251 6.3. Ogólny stan poznania stref i elementów osadniczych. 255 6.3.1. Region 6.3.1.1. 6.3.1.2. 6.3.1.1. 6.3.1.3. Grudziądza. 256 Charakterystyka stanowisk. 257 Profile palinologiczne z rejonu Grudziądza. Profil „Rudnik”. 258 Charakterystyka stanowisk (c.d.). 262 Materiały paleobotaniczne i archeozoologiczne oraz paleoantropologiczne z osady otwartej w Rudzie, stan. 3-6. 267 6.3.1.1. Charakterystyka stanowisk (c.d.). 269 6.3.1.4. Dorzecze dolnej
Osy. 274 6.3.1-5. 6.3.1.6. 6.3.1.7. 6.3.1.8. 6.3.1.7. 8 Dorzecze środkowej Osy i Lutryny.276 Strefy kontaktowe w dorzeczu Osy i Lutryny. 280 Rejon wyżynny na wschód i południowy wschód od Grudziądza. 281 Profil palinologiczny dla Jez. Mełno. 282 Rejon wyżynny na wschód i południowy wschód od Grudziądza (c.d.) . 285
6.3.2. Rejon Chełmno - Świecie. 287 6.3.2.1. Profil palinologiczny Chełmno/Rybaki (ryc. 143). 287 6.3.2.2. Profil palinologiczny z Jez. Zawada koło Swiecia (ryc. 144). 290 6.3.2.3. Profile palinologiczne z Jezior Starogrodzkich. 290 6.3.2.4. Charakterystyka zespołów osadniczych i znalezisk z tzw. fazy łużycko-pomorskiej. 293 6.3.2.5. Analiza zwierzęcych szczątków kostnych z Kałdusa. 304 6.3.2.4. Charakterystyka zespołów osadniczych i znalezisk z fazy tzw. łużycko-pomorskiej (c.d.). 304 6.3.2.6. Analiza materiału archeobotanicznego z Kamieńca (Czarnowa).307 6.3.3. Rejon Chełmży. 307 6.3.3.1. Profil palinologiczny z Mirakowo-Grodna, stan. 6. 311 6.3.3.2. Profil palinologiczny z Jez. Steklin.314 6.4. Problematyka osiedli o charakterze obronnym w północnej strefie Pojezierza Chełmińskiego .315 6.5. Osadnictwo „pomorskie” i elementy „kloszowe” na Pojezierzu
Chełmińskim. 318 6.6. Inne towarzyszące zjawiska kulturowo-osadnicze. 326 6.6.1. Elementy kultury Jastorf. 327 6.6.2. Ceramika dziurkowana dookolnie pod krawędzią. 330 6.6.3. Problematyka niespalonych szczątków ludzkich z wczesnej epoki żelaza. 340 6.6.4. Tzw. wymiana małżeńska (kobiet). 347 7. Ogólna charakterystyka procesu rozwojowego społeczności prawobrzeżnego Dolnego Powiśla we wczesnej starożytności. 351 7.1. Podstawy rozwoju osadnictwa oraz kształtowanie się stosunków kulturowych u schyłku epoki brązu i we wczesnej epoce żelaza. 351 7.2. Kwestia napływu brązu i problem tzw. halsztatyzacji.357 7.3. Problem tzw. latenizacji i wymiany bursztynem w okresie lateńskim. 360 7.4. Kwestia „pograniczna/rubieży kulturowo-osadniczej”. 362 7.5. Kształtowanie się stosunków kulturowo-osadniczych i ich uwarunkowania. 363 7.6. Transformacja kulturowa u schyłku okresu
lateńskiego. 376 8. Uwagi końcowe.383 Bibliografia. 389 Aneksy 1-3. 409 Aneks 1 : Zestawienie stanowisk archeologicznych z prawobrzeżnego Dolnego Powiśla, omawianych w niniejszejpracy:.411 A —objętych katalogiem stanowisk (aneksy 2-3);. 413 В — nie objętych katalogiem stanowisk;.423 C—z północnej strefy pojezierza Chełmińskiego nie objętych katalogiem stanowisk.425 Aneks 2: Katalog stanowisk z HaC i HaC/D. 433 Aneks 3: Katalog stanowisk z HaD-LtB. 451 Summary: Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview. Acculturation-Infiltration-Transformation . 497 Mapy I—Ш/Maps
I—III. 513 List of figures. 517 9
BIBLIOGRAFIA Zestawienie skrótów: APolona — „Archaologia Polona”, Warszawa APolski — „Archeologia Polski”, Warszawa, Barbaricum 1992 „Studia z archeologii ludów barbarzyńskich z wybrzeży Bałtyku i do rzecza Wisły, Tom 2”, Warszawa 1992 IA — Informator Archeologiczny. Badania rok., Warszawa Janów Pomorski 1 ֊ „Janów Pomorski, stan. 1/Site 1. Wyniki ratowniczych badań archeologicz nych w latach 2007-2008”. Archaeologi cal Rescue Excavations in 2007-2008 (red. Μ. Bogucki, M. J. Jagodziński). W serii: Studia nadTruso, tom 1:1-3, Elbląg 2012 Mons - „Mons Sancti Laurentii” (red. W. Chudziak.), Toruń, tom 1: Wczesnośrednio wieczna przestrzeń sakralna in Culmine na Pomorzu Nadwiślańskim, 2003; tom 2: Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Kaldusie. Studia przyrodniczo-archeologiczne, 2004; tom 3: Wczesnośrednio wieczne cmentarzysko szkieletowe w Kałdusie, 2006 MSROA — „Materiały i Sprawozdania Rzeszow skiego Ośrodka Archeologicznego”, Rzeszów NbfdV ֊ “Nachrichtenblatt för deutsche Vor zeit”, Leipzig PArch. — „Przegląd i Wrocław Archeologiczny”, Poznań PBF - “Prähistorische Bronze-fönde“ Neumünster PMMAiE — „Prace i Materiały Muzeum Arche ologicznego i Etnograficznego w Łodzi”. Seria Archeologiczna, Łódź Pom.Ant. - “Pomotania Antiqua”, Gdańsk Tylko tom 1 (nienumerowany) nosi tytuł “Pome rania Antiqua” Raport — Raport. Zeszyty Ośrodka Ochrony Dziedzictwa Archeologicznego (dawn. Ze szyty Ośrodka Ratowniczych Badań Arche ologicznych) (red. Z. Bukowski). Seria B: Materiały Archeologiczne, Warszawa. Roczn. Elbl. - „Rocznik Elbląski”, Elbląg SA - „Sprawozdania
Archeologiczne”, Kraków SI. Ant. — “Slavia Antiqua”, Poznań Studies in the lake dwellings — Studies in the lake dwellings of the West Baltic Barrows Culture (Z badań nad osiedlami nawodnymi kultu ry kurhanów zachodniobałtyjskich). Zbiór artykułów, Toruń 2000 WA ֊ „Wiadomości Archeologiczne”, Warszawa ZOW — „Z otchłani wieków”, Poznań 389
BIBLIOGRAFU Literatura Adamek К., Bednarek R., Markiewicz Μ., Michalski A. 2009 Osada ludności kultury ceramiki wstęgowej w Zyglądzie (gmina Papowo Biskupie), stano wisko 26, w świetle badań archeologicznych i przyrodniczych, (w:) „Acta Archaeologica Pomoranica, 1 .III а XVI Sesja Pomorzoznawcza, 22-24.11.2007”, Szczecin, częs'č 1, Szczecin, s. 11-20. Angielski J., Ignaczak Μ. 2010 Ze studiów nad schyłkiem kultury łużyckiej na Pomorzu Zachodnim. Osadnictwo końca epoki brązu i początków epoki żelaza na stano wiskach Głazów 2 oraz Głazów 8, (w:) Między kulturą łużycką a kulturą pomorską. Prze miany kulturowe we wczesnej epoce żelaza, Gdańsk, s. 179-202. Antoniewicz J. 1947 Kułtura łużycka w Prusach w oświetleniu na uki polskiej i niemieckiej. Instytut Mazurski w Olsztynie. Komunikaty Działu Informacji Naukowej, Olsztyn, nr 2 (8), s. 1-11. 1954 Zagadnienie wczesnożelaznych osiedli obron nych na wschód od dolnej Wisły i w dorzeczu Pregoły, „WA”, t. 20, s. 327-364. 1964 Osiedla obronne okresu wczesnożełaznego w Prusach, „Swiatowit”, t. 25, s. 2-211. Augustowski B. 1976 Charakterystyka geomorfologiczna, (w:) „Żuła wy Wis'lane” (red. B. Augustowski). Gdań skie Towarzystwo Naukowe. Wydział Nauk o Ziemi, Gdańsk, s. 175-188. Babiński G. 1994 Pogranicze etniczne, pogranicze kulturowe, pe ryferie. Szkic wstępny problematyki, (w:) „Po granicze. Studia Społeczne”, tom 5. Dział Wydawnictw Filii UW w Białymstoku, Bia łystok, s. 5-25. 2011 Siady zagospodarowania przestrzennego osady obronnej ludności kultury łużyckiej w Boguszewie, gm. Gruta (stanowisko 1) na podstawie analizy
zawartości fosforu, (w:) ,Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i Materiały, t. 2’, Toruń, s. 351-360. Bertram H., La Baume W., Kloeppl O. 1924 Das Weichsel-Nogat-Delta. “Beiträge zur Geschichte seiner landschaftlichen Entwic klung, vorgeschichtlichen Besiedlung und bäuerlichen Haus- und Hofanlage”, Danzig. Bertram H. G. Ph. 1924 Die physikalische Geschichte des Weichseldeltas, (w:) H. Bertram, W La Baume, O. Kloeppl, “Das Weichsel-Nogat-Delta”, Danzig, s. 1-56. Bienias D. 2004 Położenie fizjograficzne i chronologia stanowisk archeologicznych w Kałdusie i wjego otoczeniu, (w:) „Mons”, t. 2, Toruń, s. 281-296. Binka K. 1988 Analiza palinologiczna kopalnego zbiornika jeziornego w Kątkach koło Malborka, maszy nopis w Muzeum Zamkowym w Malborku (cyt. za Μ. J. Hoffmann 1999). Biuletyn Informacyjny CZMiOZ. 1957 Nr 14, s. 7 (notatka) BlajerW. 1992 Ze studiów nad skarbami okresu halsztackiego w Polsce, (w:) „Ziemie polskie we wczesnej epoce żelaza i ich powiązania z innymi tere nami”, Rzeszów, s. 101-110. 2001 Skarby przedmiotów metalowych z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza na ziemiach polskich, Kraków. Błachnio J. 1961 Nowe stanowisko kultury łużyckiej i wczesnopomorskiej w powiecie grudziądzkim, “Rocznik Grudziądzki”, t. 2, s. 197-200. Bandrivs’kij Μ., Krušelnic’ka L. Bogaczewicz-Adamczak B., Miotk G. 1998 Osnovi periodi razvitku visockoj kul’turi (za materiałami pochovaľ nich pamja tok), “Zapiski Naukovego Tovarištva imeni Ševčenka”, t. 135, Lwów, s. 193-247. 1985 Z biostratygrafii osadów Zalewu Wiślanego, „Peribalticum” t. 3, s. 113-128. Bednarek R., Jankowski Μ.,
Kwiatkowska A., Markiewicz Μ., Switoniak Μ. 2004 Charakterystyka współczesnej pokrywy glebowej w Kałdusie i w jego otoczeniu, (w:) „Mons”, t. 2, s. 83-100. 390 Bednarek R., Markiewicz Μ., Kędzierska Μ. Boguwolski R., Kurzyńska Μ. 2001 Archeologia północnej części ziemi chełmińskiej, Grudziądz, J. Bokiniec E. 2008 Kultura oksywska na ziemi chełmińskiej w świe tle materiałów sepulkralnych, Toruń.
BIBLIOGRAFIA Bokiniec E., ChudziakW, Сутек K., Gackowski J. 2003 Sprawozdanie z ratowniczych prac wykopalisko wych przeprowadzonych w 2000 roku w strefie planowanej budowy autostrady A-l na odcinku województwa kujawsko-pomorskiego (b. woj. toruńskie), (w:) „Raport 2000”, Warszawa, s. 29-59. 2004 Sprawozdanie z ratowniczych prac wykopalisko wych przeprowadzonych w latach 2001-2002 w strefie planowanej budowy autostrady A-l na odcinku województwa kujawsko-pomorskie go (b. woj. toruńskie i bydgoskie), (w:) „Raport 2001-2002”, Warszawa, s. 28-47. 2006 Sprawozdanie z ratowniczych prac wykopalisko wych przeprowadzonych w latach 2003-2004 w strefie planowanej budowy autostrady A-l na odcinku województwa kujawsko-pomorskie go (b. woj. bydgoskie i toruńskie), (w:) „Raport 2003-2004”, Warszawa, s. 97-122. Bugaj Μ. 2012 Sztylet ze stanowiska Janów Pomorski 1, (w:) „Janów Pomorski 1”, t. 1:1, s. 159-173. Bukowski Z. 1977 The Scythian influence in the area of Lusatian Culture, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk. 1990 Critically about so-called amber route in the Odra and Vistula river basins in the Early Iron Age, „APolona”, t. 28:1988 (1990), s. 71-122. 1991 Zum Stand der demographischen und siedlungs geschichtlichen Forschung zur Lausitzer Kultur im Stromgebiet von Oder und Weichsel, “Acta Praehistorica et Archaeologica”, t. 22:1990 (1991), s. 85-119. 1996 Kult- und Opferplätze der Bevölkerung der Lausitzer Kultur im Stromgebiet von Oder und Weichsel, (w:) Archäologische Forschungen zum Kultgeschehen in der jüngeren Bronzezeit und frühen Eisenzeit Alteuropas. “Regensburger Beiträge
zur Prähistorischen Archäologie”, t. 2 (red. P. Schauer), Regensburg, s. 301-333. 1998 Pomorze w epoce brązu w świetle dalekosięż nych kontaktów wymiennych, Gdańsk. 2002 Znaleziska bursztynu w zespołach z epoki brą zu i z wczesnej epoki żelaza w dorzeczu Odry i Wisły, Warszawa. 2005 Bursztyn a kontakty Pomorza Wschodniego we wczesnej epoce żelaza, (w:) ,Aktualne proble my kultury pomorskiej”, Gdańsk, s. 45-63. 2007 Żuławy i Powiśłe we wczesnej epoce żelaza (tezy referentu), (w:) ,Aktualne problemy kultury łużyckiej na Pomorzu”, Gdańsk, s. 131-135. Bukowski Z., Dąbrowski J., Dąbrowski Μ., Odoj R. 1965 Wyniki podwodnych badań archeologicznych w jeziorze Piłakno, pow. Mrągowo w 1962 r., „SA”, t. 17, s. 99-111. Burmeister S., Müller-Scheebel N. 2006 Einführung: die Identifizierung sozialer Grup pen. Die Erkenntnismöglichkeit der prähisto rischen Archäologie auf dem Prüfstand, (w;) S. Burmeister, N. Müller-Scheebel (red.), “Soziale Gruppen-kulturelle Grenzen. Die In terpretation sozialer Identitäten in der prähi storischen Archäologie. Tübinger Archäologi sche Taschenbücher”, t. 5, Münster, s. 9-38. Chmielecki K. 1909 Człowiek prehistoryczny w Prusach Zachodnich oraz Przewodnik po zbiorach Towarzystwa Na ukowego w Toruniu. Odbitka z 7. i 8. numeru tomu I „Zapisków Towarzystwa Naukowego w Toruniu”, Toruń, s. 1-55. Chudziak W. 1994 Wczesnośredniowieczne grodzisko w Zamczysku — mit czy rzeczywistość, (w:) „Komunikaty Ar cheologiczne”, t. 6, Bydgoszcz, s. 41-56. 1996 Zasiedlenie strefy chełmińsko-dobrzyńskiej we wczesnym średniowieczu (VII-ΧΙ wiek), Toruń. 2004 Od redakcji
— wprowadzenie do problematyki badań interdyscyplinarnych zespołu osadnicze go w Kałdusie, (w:) „Mons”, t. 2, s. 9-152006 Problem projekcji mitu kosmologicznego na organizację przestrzeni sakralnej in Cul mine na Pomorzu Nadwiślańskim, „SI. Ant.”, t. 47, s. 67-97. ChudziakW., Noryśkiewicz A. Μ., Noryśkiewicz B. 2004 Zasiedlenie okolic Góry św. Wawrzyńca w ostat nich trzech tysiącach lat w świetle historii ro ślinności, (w:) Wczesnośredniowieczny zespól osadniczy w Kałdusie. Studia przyrodniczo-archeologiczne. „Mons”, t. 2, s. 209-229. Chudziakowa J. 1968 Cmentarzysko kultury łużyckiej w Małej Kę pie, pow. Chełmno. „Zeszyty Naukowe UMK w Toruniu. Nauki humanistyczno-społeczne”. Zeszyt 26-Archeologia 1, Toruń, s. 115-192. 1972 Z badań nad kułturą łużycką w międzyrzeczu Drwęcy, Wisły i Osy, „APolski”, t. 17, s. 67-125. 1974 Kultura łużycka na terenie międzyrzecza Wisły, Drwęcy i Osy, Warszawa — Poznań. 391
BIBLIOGRAFIA 1975a Ślady kanibalizmu odkryte na grodzisku kul tury łużyckiej w Gzinie, pow. Chełmno, „WA”, t. 40, nr 4, s. 291-297. 1975b „Materiały kultury łużyckiej z Kujaw”, część IV, Toruń, s. 61-92. 1992 Grodzisko kultury łużyckiej w Gzinie (źródła archeologiczne), Toruń. Cofta-Broniewska A., Kosko A. 1982 Historia pierwotna społeczeństw Kujaw, War szawa — Poznań. 2002 Kujawy w pradziejach i starożytności, Inowro cław — Poznań. 2004 Miejsca obrzędowe ludności kultury łużyckiej i kultury przeworskiej na Kujawach. Część I: Przegląd źródeł, “Folia Praehistorica Posnaniensia”, t. XII, s. 131-199. Czebreszuk Μ. 1961 Badania wykopaliskowe na grodzisku Łęcze, pow. Elbląg, „Roczn. Elbląski” 1.1, s. 200-206. 1964 Zagadnienie genezy pochówków ciałopalnych na Warmii i Mazurach, „Komunikaty Mazur sko-Warmińskie”, nr 1 (83), s. 3-20. 1967 Wyniki prac wykopaliskowych na grodzisku Łę cze, pow. Elbląg, „WA”, t. 32, s. 385-404. 1968a Z problematyki wytwórczości metalurgicz nej epoki brązu w północno-wschodniej Pol sce i na terenach sąsiednich, APolski”, t. 13, s. 151-187. 1968b Zabytki metalowe epoki brązu między dolną Wisłą a Niemnem, Wrocław — Warszawa. 1997 Epoka brązu wpółnocno-wschodniej Polsce. Pra ce Białostockiego Towarzystwa Naukowego, Nr 36, Białystok. 2001 Schyłek neolitu i początki epoki brązu w strefie południowo-zachodniobałtyjskiej (Ill-początki II tys. przed Chr). Seria: ,Archeologia Uni wersytetu im. Adama Mickiewicza”, t. 46, Poznań. 2005 Na styku kultur. Specyfika metali epoki brązu w północnej Polsce, „Pom.Ant.”, t. 20, s. 73-95. Czopek S. Dąbrowski J.,
Mogielnicka-Urban Μ. 1992 Południowo-wschodnia strefa kultury pomor skiej, Rzeszów. 1988 Badania zespołu osadniczego kultury łużyckiej w Maciejowicach, woj. Siedlce, wiatach 19811985, „WA”, t. 39, s. 167-178. 1996 Grupa tarnobrzeska nad środkowym Sanem i Dolnym Wisłokiem, Rzeszów. 1999 Pradzieje Rzeszów. Polski południowo-wschodniej, 2001 Osady ludności kultury łużyckiej jako obiekty kultowe, „PArch.”, t. 49, s. 35-46. Delekta J. 1937 Badania na grodzisku „łużyckim’ z wczesnej epoki żelaznej nad Wisłą w pow. toruńskim, „ZOW”, R. 12, zesz. 9-Ю, s. 123-126. 2001 Pysznica, pow. Stalowa Wola, stanowisko 1-cmentarzysko ciałopalne z przełomu epoki brązu i żelaza, Rzeszów. Długokęcki W 2003 Grodzisko Dolne, stanowisko 22 — wielokultu rowe stanowisko nad dolnym Wisłokiem. Część I: Od epoki kamienia do wczesnej epoki żełaza, Rzeszów. Dmochowski AJ. Dąbrowska T. 1982 Zagadnienie ciągłości użytkowania cmentarzysk w okresie przedrzymskim, (w:) „Przemiany ludnościowe i kulturowe I tysiąclecia p.n.e. na ziemiach polskich między Odrą i Dnie prem” , Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk, s. 281-291. Dąbrowski J. 1959a Some problems ofLusatian Culture in Northeest Poland, „APolona” t. 2, s. 165-172. 1959b Cmentarzysko z Szydłowa, pow. Mława, na tłe kułtury łużyckiej na Mazowszu północ nym, „Materiały Starożytne”, t. 5, s. 133-257. 1960 Badania na grodzisku Łęcze, pow. Elbląg 392 w 1958 r„ „WA”, t. 26:1959-60 (1960), s. 266-272. 1995 Mierzeja Wiślana od XIII do połowy XV wieku (1454 r.), Gdańsk. 1963 Wyniki prac wykopaliskowych na grodzisku w Tolkmicku (pow. elbląski) w roku 1959, „Roczn.
Е1Ы.”, t. 2, s. 271-286. Dorr R. 1893 Übersicht über die prähistorischen Funde im Stadt- und Landkreise Elbing, Elbing. 1902 Diejüngste Bronzezeit im Kreise Elbing, Elbing. Drozdowski E. 1974 Geneza Basenu Grudziądzkiego w świetle osadów iformglajalnych. „Prace Geograficzne”, t. 104, s. 1-134. Drozdowski E., Berglund B. E. 1976 Development and chronology ofthe Lover Vistu la River valley, North Poland, „Boreas”, t. 5, s. 95-107.
BIBLIOGRAFIA Durczewski Z. Florkowski A. 1939-46 Grupa górnośląsko-małopolska kultury łu życkiej. Część 1, Kraków. 1995 Analiza antropologiczna czaszek z Boguszewa, „Acta Universitatis Nicelai Copernici. Seria: Archeologia”, t. 49, s. 73-77■ Dzięgielewski K. 2012 Problemy synchronizacji danych paleoklimatycznych i archeologicznych na przykładzie tzw. wahnięcia subatlantyckiego, (w:) „Peregrinationes Archaeologicae in Asia et Europa Joanni Chochorowski dedicatae” (red. W. Blaj er), Kraków, s. 109-119. Dzięgielewski K., Godlewski P. 2009 Wschodnie oddziaływania kułturowe na tere nie zachodniej Małopolski we wczesnej epoce żelaza, (w:) „Tarnobrzeska kultura łużycka. Źródła i interpretacje”, Rzeszów, s. 191-223. Dziubek E., Marchelak L, Tyszler L. 1993 Analiza antropologiczna szkieletu z okresu kul tury łużyckiej z Gzina. „Acta Universitatis Ni colai Copernici. Biologia”, t. 43, s. 95-103. 2006 Wyniki anałizy antropologicznej, (w:) „Opra cowanie wyników ratowniczych badań arche ologicznych przeprowadzonych na odcinku Al planowanej autostrady w woj. kujawsko-pomorskim (b. woj. toruńskie), Ruda, gm. Grudziądz, stanowisko 3-6”. Tom 16, maszy nopis w archiwum Zespołu do Badań Auto strady Al , Instytut Archeologii, UMK, Toruń. Fudzińska E, 2003 Sprawozdanie z badań ratowniczych na stano wiskach 6-7 w miejscowości Kowalewice, gm. Parzęczew, woj. łódzkie, (w:) „Raport 2000”, Warszawa, s. 109-121. Engel C. 1932 Die Lausitzer Kułtur in Ostpreussen, “For schungen und Fortschritte”, R. 8, s. 42-45. 1935a Vorgeschichte der altpreußischen Stämme, t. 1, Königsberg Pr. 1935b Aus
ostpreussischer Vorzeit, wyd. II. Königs berg Pr. 1962 Typen ostpreussischen Hügelgräber B. Grenz), Neumünster. Florkowski A., Kozłowski T. (opr. Engel C., La Baume W. 1936-37 Atlas der ost- und wespreussischen Lan desgeschichte, (w:) “Kulturen und Völker der Frühzeit im Preussenlande”, cz. 1 i 2, Königsberg. Filbrandt-Czaja A. 2009 Historia działalności człowieka w rejonie Je ziora Grodzieńskiego koło Chełmży w świetle analizy pyłkowej, (w:) „Archeologia epok brą zu i żelaza. Studia i materiały”, t. 1. Toruń, s. 233-256. Filbrandt-Czaja A., Piernik A. 2009 Intensywność osadnictwa neolitycznego na wy branych stanowiskach Pomorza w świetle ana lizy pyłkowej, (w:) ,Aktualne problemy epoki kamienia na Pomorzu”, Gdańsk, s. 207-221. Filuk J. 1967 Szczątki ryb z grodziska kultury łużyckiej w Tolkmicku nad Zalewem Wiślanym, „WA”, t. 32: 1966-67, s. 405-408. 2015 Dorobek Muzeum Zamkowego w Malborku w Dziedzinie badań Żuław i Dolnego Powi śla, [w:] „Z dziejów badań archeologicznych na Pomorzu Wschodnim” (red. Μ. Fudziński, H. Paner), Gdańsk, s. 245-247Fudzińska E., Fudziński P. 2013 Wielokulturowe cmentarzysko w Nowym Targu, stan. 1, gm. Stary Targ, Malbork, s. 7-224. Fudziński Μ., Fudziński P. 2011 Przemiany kulturowe w schyłkowej fazie kultu ry pomorskiej i w początkach kultury oksywskiej na Pojezierzu Kaszubskim — makroregionie Wielkich Jezior Kaszubskich, (w:) „Mię dzy kulturą pomorską a kulturą oksywską. Przemiany kulturowe w okresie lateńskim”, Gdańsk, s. 173-192. Fudziński P. 2011 Przemiany kulturowe w schyłkowej fazie kul tury łużyckiej i początkach kultury
oksywską. Przemiany kulturowe w okresie lateńskim, Gdańsk, s. 125-150. Gackowski J. 1992 Dotychczasowe wyniki badań archeołogiczno-przyrodniczych stanowiska w Mołtajnach, gm. Barciany na tle wybranych problemów badaw czych osiedli nawodnych w północno-wschod niej Polsce, „Barbaricum 1992”, t. 2, s. 53-81. 1993 Dotychczasowe rezultaty badań archeologicz nych prowadzonych w obrębie reliktów osiedli nawodnych w Mołtajnach (stan. 1), gm. Bar ciany oraz Pieczarkach (stan. 1), gm. Pozedrze, (w:) „Badania archeologiczne ośrodka toruńskiego w latach 1989-1992”, Toruń, s. 81-89. 393
BIBLIOGRAFIA 1996 Osiedla nawodne kultury kurhanów zachodniobałtyjskich. Niektóre współczesne możliwo ści poznawcze a dotychczasowa interpretacja, (w:) „Concordia. Studia ofiarowane Jerzemu Okuliczowi-Kozarynowi w sześćdziesiąt pią tą rocznicę urodzin” (red. W. Nowakowski), Warszawa, s. 57-68. 2000 On the dating and cultural aspects of the West Baltic Barrow Culture lake dwellings, (w:) ‘Studies in the lake dwellings” s. 9-63. 2002 Z badań nad młodszą epoką brązu i wczesną epoką żelaza w strefie Pojezierza Chełmiń skiego, (w:) ,Archeologia toruńska. Histo ria i teraźniejszość. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej z okazji 140-lecia muzealnych zbiorów archeologicznych w Toruniu”. Toruń 16-17 maja 2002, Toruń, s. 109-120. 2003a Niektóre materiały zabytkowe z młodszych okresów epoki brązu i początku epoki żelaza odkryte na trasie przyszłej autostrady A-l (od cinek bydgosko-toruński), (w:) „XIII Sesja Pomorzoznawcza”. Tom 1: „Od epoki kamienia do okresu rzymskiego”, Gdańsk, s. 79-94. 2003b Uwagi o niektórych materiałach zabytkowych z osiedla obronnego kultury łużyckiej w Grod nie koło Chełmży (na podstawie wyników ba dań z lat 1997-2001, (w:) „XIII Sesja Pomorzoznawcza”. Tom 1: „Od epoki kamienia do okresu rzymskiego”, Gdańsk, s. 105-115. 2004 Nowe materiały do dyskusji o zachodnim za sięgu występowania ceramiki podkrawędnie dziurkowanej w początkach epoki żelaza, (w:) „Ceramika zachodniobałtyjska. Nowe źró dła i interpretacje. Materiały z konferencji”, Białystok 23-24 września 2002, Białystok, s. 9-12. 2005 Dawne i nowe źródła do poznania lokalnej pro
dukcji brązowniczej grupy chełmińskiej kultury łużyckiej, (w:) „XIV Sesja Pomorzoznawcza”, Vol. 1: „Od epoki kamienia do okresu rzym skiego”, Gdańsk, s. 161-174. 2006 Budulec drewniany „łużyckiego” osiedla w Grod nie koło Chełmży w kontekście lokalnych uwa runkowań florystycznych, (w:) „Las w kulturze polskiej”, materiały z konferencji, Mierki k. Olsztyna, 19-21 maja 2005 (red. W. Łysiak), Poznań, s. 115-122. 2007 Społeczeństwo łużyckie w strefie Pojezierza Cheł mińskiego i przyległych dolin Wisły, Drwęcy i Osy. Refleksje nad interpretacją niektórych źródeł, (w:) „Aktualne problemy kultury łu życkiej na Pomorzu”, Gdańsk, s. 155-172. 394 2009a Osady obronne ludności kultury łużyckiej po wschodniej stronie dolnej Wisty w świetle wy ników dotychczasowych badań, (w:) „Acta Archaeologica Pomoranica III”, XVI Sesja Pomorzoznawcza, 22-24 listopada 2007, Szczecin, cz. 1 : „Od epoki kamienia do okre su wczesnośredniowiecznego”, Szczecin, s. 55-68. 2009b Kolejne materiały źródłowe z początku epoki żełaza w Grodnie koło Chełmży w świetle do tychczasowych odkryć, (w:) „Nowe materiały kultury łużyckiej i pomorskiej z Pomorza”, Gdańsk, s. 25-36. 2010 „Pomorska” modyfikacja grupy chełmińskiej kultury łużyckiej. Refleksje nad lokalnym mo delem przemian na przełomie epoki brązu i że laza, (w:) „Między kulturą łużycką a pomor ską. Przemiany kulturowe we wczesnej epoce żelaza”, Gdańsk, s. 153-172. 2011 Niespalone szczątki ludzkie z osiedli „chełmiń skiej” grupy kultury łużyckiej i w jej sąsiedz twie. Przegląd odkryć i dotychczasowe interpre tacje, (w:) ,Archeologia epok brązu i
żelaza. Studia i materiały”, t. 2 (red. J. Gackowski), Toruń, s. 49-77. 2012a Przestrzeń osadnicza Pojezierza Chełmiń skiego i przyległych dolin Wisły, Drwęcy i Osy w młodszej epoce brązu i na początku epoki że laza, Toruń. 2012b Przełom epoki brązu i żelaza w międzyrzeczu Wisły, Drwęcy i Osy w świetle nowszych odkryć i refleksji interpretacyjnych, (w:) „Peregrinationes archaeologicae in Asia et Europa Joanni Chochorowski dedicatae” (red. W. Blaj er), Kraków, s. 77-85. Gackowski J., Kucharski L. 2012 Z badań nad młodszą epoką brązu i wcze sną epoką żelaza w strefie Pojezierza Cheł mińskiego, (w:) „Archeologia toruńska. Historia i teraźniejszość”, materiały z kon ferencji naukowej, zorganizowanej z okazji 140-lecia muzealnych zbiorów archeologicz nych w Toruniu 16-17 maja 2002, Toruń, s. 109-120. Gaerte W. 1929 Urgeschichte Ostpreußens, Königsberg Pr. 1931 Die „lausitzischen” Flachgräberfeldern Ospreußens, „Sitzungsberichte der Altertumsgesell schaft Prussia”, t. 29, Königsberg, s. 104-113. 1938 Bericht über die Tätigkeit des Prussia-Museums im Jahre 1937, „NbfdV”, t. 14, zesz. 5, s. 113-116.
BIBLIOGRAFIA Galon R. 1934 Dolina Dolnej Wisły, jej kształt i rozwój па tle budowy dolnego Powiśla, w serii: „Badania geograficzne”, zesz. 12-13, Poznań. 1951 Niektóre zagadnienia kultury trzcinieckiej w świetle wykopalisk w miejscowości Lubna, pow. Sieradz, „WA”, t. 18, s. 1-84. Gawlik A. 2009 Elementy miłogradzkie w środowisku kultury łużyckiej Polski południowo-wschodniej, (w:) „Tarnobrzeska kultura łużycka. Źródła i in terpretacje”, Rzeszów, s. 177-189. Gazda D., Jezierska J. 2010 Badania Misji Pomezańsko-Bałtyjskiej grodu na Górze Zamkowej w Starym Dzierzgoniu (osada z okresu wczesno-żełaznego, centrum Krzyżackie) w 2010 r., referat na I Pomorskiej Sesji Sprawozdawczej 25 listopada 2010, Gdańsk. Gądzikiewicz-Woźniak Μ. 1961 Cmentarzysko łużycko-kloszowe WarszawaGrochów, stanowisko „Bryłowszczyzna”, „Ma teriały Starożytne”, t. 7, s. 47-100. Gediga B. 2010 Uwagi o przemianach kulturowych we wczesnej epoce żelaza, (w:) „Między kulturą łużycką a pomorską. Przemiany kulturowe we wcze snej epoce żelaza”, Gdańsk, s. 11-20. 2011 Neue Forschungen zu den Jrüheisenzeitlichen Kulturen in Südwestpolen, „Acta Archaeologica Carpathica”, R. 46, s. 83-116. Gedi Μ. 1966 Groby szkieletowe w kulturze łużyckiej, „Parch”, t. 17:1964-1965 (1966), s. 5-45. 1989 Grupy lokalne w obrębie kultury łużyckiej, (w:) „Pradzieje ziem polskich”, t. 1-2, Warszawa ֊ Łódź, s. 607-647. Geeł von B., Baurman J., Waterbolk N. T. 1996 Archaeological and palaeological indications of an abrupt climate change in the Netherlands, “Journal of Quaternary Sciences”, R. 11. Gladykowska-Rzeczycka J. 1987 Wstępne
opracowanie materiałów kostnych z cmentarzyska w Nowym Targu w woj. el bląskim, datowanego na VII-VI w. p.n.e.-V w. n.e., (w:) „Badania archeologiczne w wo jewództwie elbląskim w latach 1980-1983”, Malbork, s. 309-338. Gralak T. 2003 Sprawozdanie z badań wykopaliskowych na sta nowisku nr 4 w Nowym Sleszowie, gm. Żóra wina, woj. dolnośląskie w roku 2000, (w:) „Raport 2000”, Warszawa, s. 208-217. Grążewski K. 1994 Lembarg, gm. Jabłonowo Pomorskie, (w:) „Wczesnośredniowieczne grodziska ziemi chełmińskiej. Katalog źródeł” (red. J. Chudziakowa), Toruń, s. 93-98. Grygiel R. 1995 Sytuacja kulturowa w późnym okresie halsztac kim i wczesnym lateńskim w rejonie Brześcia Kujawskiego, (w:) „Kultura pomorska i kultu ra grobów kloszowych. Razem czy osobno?”, Warszawa, s. 319-359. Grześkowiak J. 1988 Najdawniejsze dzieje Chełmna i okolicy, (w:) „Dzieje Chełmna i jego regionu. Zarys mo nograficzny” (red. Μ. Biskup), Warszawa — Poznań — Toruń, s. 39-63. Haas J. Μ., Richez I., Tinner W, Wick L. 1998 Synchronous Holocene climatic oscillations re corded on the Swiss Plateau and at timberline in the Alps, “The Holocene”, t. 8 (3). Haftka Μ. 1972 Uwagi w sprawie wczesnośredniowiecznego osadnictwa w północnej Pomezanii i kwestia lo kalizacji Santyra, „Pom.Ant.” t. 4, s. 455-477■ 1976 Sprawozdanie z badań archeologicznych na grodzisku w Bielanach Wielkich koło Elblą ga, „Roczn.Elbl.”, t. 7, s. 113-150. 1980 Hasło: Węgry, gn. Sztum, (w:) „Słownik Sta rożytności Słowiańskich”, t. 6, cz. 2, Poznań, s. 344-346. 1982 Pradzieje, (yr) „Kwidzyn. Z dziejów mia sta i okolic” (red. Μ. Lipowska),
Olsztyn, s. 33-47. 1983a Wyniki badań ratowniczych na stanowi sku wielokulturowym, tzw. Dębowej Górze, w miejscowości Kaczynos, gm. Stare Pole, woj. elbląskie, „Pom.Ant.”, t. 11, s. 169-185- 1983b Żuławy — człowiek — przyroda, „ZOW”, R. 49, s. 85-94. 1985 Z dziejów polskich badań archeologicznych na ziemiach województwa elbląskiego, „Roczn. Elbl.”, t. 10, s. 9-34. 1987 Mikroregion osadniczy Węgry — Gościszewo ֊ Malbork w świetle kilkunastoletnich obserwa cji terenowych, (yi) „Badania archeologiczne w woj. elbląskim w latach 1980-83”, Mal bork, s. 27-42. 395
BIBLIOGRAFIA Hensel W sy Zachodnie), w badaniach Hansa Schleifa, 1969 Do dyskusji nad rozprzestrzenieniem się arche ologicznej kultury „pomorskiej”, „Swiatowit”, „Echa Przeszłości”, t. 6, s. 141-157. t. 30, s. 225 nn. Heym W. 1935 Das vorgeschichtliche Haus in dem Kreisen Stuhm, Marienwerder und Rosenberg, „Alt preussen“, t. 1, s. 77-89. 1937 Eine baltische Sieldung derfrühen Eisenzeit am “Kleinen See” bei Kl. Storkenau (Wespreussen), „Mannus“, R. 29, zesz. 1, s. 3-52. 1938 Das Ende der Bastarnen am rechten Ufer der unteren Weichsel und das der baltischen Volkar der Grenzzone, “Sitzungsberichte der Altertumsgesellschaft Prussia”, t. 32, zesz. 1, s. 140-172. 1940 Ein Skelettgrab derfrühen Eisenzeit in Daulen-Luisensegen, Kreis Rosenberg, „Gothiskandza”, R. 2, s. 9-15. 1942 Ein Bronzekessel mit kreuzförmigen Henkelbe schlägen aus Kirchwalde (Gtowińsk), Kr. Rip pin, „Gothiskandza”, z. 4, s. 19-22. 1961 Drei Spätlaténegräberfelder aus Westpreußen, „Offa”, t. 17/18; 1959/61, s. 140-173. Hoffmann M. J. 1992 Kilka uwag o chronologii grobowej ceramiki grupy zachodniomazurskiej kultury kurhanów zachodniobaltyjskich, (w:) „Ziemie polskie we (red. J. Cygański), Olsztyn, s. 11-33. Hołowińska Z. 1958 Osadnictwo okresu wczesnożelaznego w Elblą gu, „WA”, t. 25, zesz. 3, s. 212-222. IA. Badania, rok: 1969 1968 (1969) Podzamcze, „Góra Zamkowa” pow. Kwidzyn, s. 252 (Μ. Haftka). 1970 1969 (1970) Baldram, gm. Kwidzyn, s. 225226 (Μ. Haftka). 1971 1970 (1971) Baldram, pow. Kwidzyn, Stano wiska I, II i IV, s. 141-142 (Μ. Haftka). 1972 1971 (1972) Baldram, pow. Kwidzyn, stan. I, III sezon
badań, s. 75-76 (Μ. Haftka). 1974 1973 (1974) Kończewice, pow. Malbork, stan. 1, s. 24. 1975 1974 (1975) Nowy Targ, pow. Sztum, stan. 6, s. 93-94. 1976 1975 (1976) Nowy Targ, gm. Stary Targ, woj. elbląskie, s. 143. 1981 1980 (1981) NowyTarg, gm. Stary Targ, woj. elbląskie, stanowisko 6, s. 88-89. 1985 1984 (1985) Malbork-Wielbark, woj. elblą skie, stan. 14, s. 101. wczesnej epoce żelaza i ich powiązania z inny mi terenami”, Rzeszów, s. 303-313. 1988 1987 (1988) Kątki, gm. Stary Targ, woj. el 1992b Nieznane materiały kultury kurhanów zachod niobaltyjskich, „Barbaricum”, t. 2, s. 20-38. 2005 1996 (2005) Cieplewo, gm. loco, stan. 5,6 i 8 1995 Groby kloszowe z wczesnej epoki żelaza na wschód od dolnej Wisty. Tlo osadniczo-kulturowe, (w;) „Kultura pomorska i kultura grobów kloszowych. Razem czy osobno?”, Materiały z konferencji w dniach 24-26 listo pada 1993, Warszawa, s. 69-89. 1999 Źródła do kultury i osadnictwa poludniowo-wschodniej strefy nadbałtyckiej w I tysiącleciu p.n.e., (w;) „Rozprawy i Materiały Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyń skiego w Olsztynie”, Nr 177, Olsztyn. 2000 Kultura i osadnictwo południowo-wschod niej strefy nadbałtyckiej w I tysiącleciu p.n.e., (w:) „Rozprawy i Materiały Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie”, Nr 191, Olsztyn. 2005 Ceramika osadnicza z młodszej epoki brązu i wczesnej epoki brązu w Prusach Wschodnich (łącznie z dawnym okręgiem rejencyjnym Pru 396 2006 Susz i okolice w starożytności i wczesnym średnio wieczu, (w;) „Susz. Z dziejów miasta i okolicy” bląskie, s. 100. s. 125 (-)· Milewo, gm. Nowe
Milewo, stan. 9, s. 133 (-). Ruda gm. Grudziądz stan. 3-6, s. 139-140 (-) Rusocin, gm. Pruszcz Gd., stan. 4, s. 140 (-). Stary Dzierzgoń, stan. 2, gm. loco, s. 141-142 (-). Wronki, stan. 2, gm. loco, s. 147 (-). Lubieszewo, stan. 2, gm. Pruszcz Gd., s. 171-173 (-). Kwietniewo, stan. 2, gm. Rychliki, s. 221-222 (-). Ignaczak Μ. 2008 Wzorce kulturowe lasu/lasostepu strefy pontyjskiej w niżowych zespołach kręgu łużyckiego, (w:) „Na pograniczu światów. Studia z pra dziejów międrzymorza bałtycko-pontyjskiego ofiarowane Profesorowi Aleksandrowi Kosce w 60. rocznicę urodzin”, (red. J. Bed narczyk i in.), Poznań, s. 141-165. Ignaczak Μ., Affelski J. 2009 Osadnictwo wczesnej epoki żelaza na stano-
BIBLIOGRAFIA wisku Janów Pomorski·, referat na XVII Sesji Pomorzoznawczej, Gdańsk 18-20 listopa da 2009. Ignaczak Μ., Affelski J. 2012 Osadnictwo z wczesnego okresu epoki żelaza na stanowisku Janów Pomorski 1, (w:) „Janów Pomorski 1”, t. 1:1 ֊ „Od paleolitu do wcze snego okresu wędrówek ludów”, s. 51-158. Jadczykowa J. 1986 Wczesnolateńskie cmentarzysko kultury łużyc kiej na stanowisku 1 w Piaskach Bankowych, woj. skierniewickie, „PMMAiE”, nr 33, s. 207-237. i materiały”, tom I (red. J. Gackowski), To ruń, s. 123-138. w druku Pochówek szkieletowy kultury łużyckiej z okresu halsztackiego w Kałdusie, gm. Chełm no, (w:) „Z badań nad wczesną epoką żelaza na Pojezierzu Chełmińskim”, (red. J. Gac kowski), Toruń. Jutrzenka-Trzebiatowska A. 1999 Wpływ człowieka na szatę leśną Polski północ no-wschodniej w ciągu dziejów, Olsztyn. Kabzińska I. 2006 The cultural border phenomenon, “Etimologia Polona” t. 27, s. 21-39. 1995 Lateńskafaza kultury pomorskiej w Polsce Środ kowej, (w:) „Kultura pomorska i kultura gro bów kloszowych. Razem czy osobno?”, War szawa, s. 141-157. Kamińska M. Jagodziński Μ. Kasprzycka M. 1989 Studia nadgenezą ośrodka elbląskiego na tle ba dań archeologicznych okolic Elbląga, „Roczn. Elbl.”,t. 11, s. 33-35. 1998 Mierzeja Wiślana — powstanie, rozwój, cieśni ny, (w:) ,Adalbertus. Wyniki programu ba dań interdyscyplinarnych”, tom 1, Warszawa, s. 35-48. 1993 Osadnictwo w okresie wczesnodziejowym, (w:) „Historia Elbląga”, tom I (do 1466 r.) (red. S. Gierszewski, A. Groth), Gdańsk, s. 17-59. Jagodziński M.E 1996 Osadnictwo pradziejowe i wczesnośrednio
wieczne okolic Elbląga. Pograniczny charakter stosunków osadniczych, (w.) „750 lat praw miejskich Elbląga” (red. A. Groth), Gdańsk, s. 11-20. Janikowski J. 1968 Cmentarzysko kultury łużyckiej w Bołuminie, pow. Chełmno, JLeszyty Naukowe UMK w Toruniu. Nauki humanistyczno-społeczne”. Zeszyt 26 — ,Archeologia 1”, Toruń 75-113. Janowski A. 2013 Pozostałości wczesnośredniowiecznego osadnic twa na trasie autostrady A-l, województwo kujawsko-pomorskie, (w:) „XIII Sesja Pomorzoznawcza”. Tom 2: „Od wczesnego średnio wiecza do czasów nowożytnych”, Gdańsk, s. 45-64. Jędrzejewski J. 2004 Osada łudności kultury łużyckiej w Kałdusie, gm. Chełmno, (w:) „Pruthenia Antiqua”, t. 1, s. 315-328. 2009 Pochówek szkieletowy ludności kultury łużyc kiej w Kałdusie, gm. Chełmno (stanowisko 4), (w.) ,Archeologia epok brązu i żelaza. Studia 1992 Napierśniki kultury pomorskiej i ich wyobra żenia na popielnicach twarzowych, „WA”, t. 52:1991-1992, s. 17-45. 1999 Tło paleogeograficzne osadnictwa Żuław El bląskich w pierwszym tysiącleciu naszej ery, (w:) ,Adalbertus”, tom 5, Warszawa. Kasprzyk K., Polcyn Μ. 2006 Wyniki analizy paleobotanicznej, (w:) „Opra cowanie wyników ratowniczych badań arche ologicznych przeprowadzonych na odcinku Al planowanej autostrady w woj. kujaw sko-pomorskim (b. woj. toruńskie), Ruda, gm. Grudziądz, stanowiska 3-6. T. 16-a, maszynopis w archiwum Zespołu do Ba dań Autostrady A” 1. Instytut Archeologii UMK, Toruń. Kaszubowski L. J. 1995 Późnoholoceńskie transgresje Morza Bałtyckiego u środkowych wybrzeży Polski, (w:) „Geologia i geomorfologia pobrzeża i południowego
Bałtyku”, (red. W. Florek), Słupsk, s. 17-24. Kaźmierczak E., Wichrowska E. 1983 Tysiąc lat starożytnej nekropolii, „ZOW”, R. 49, s. 37-47. 1987 Wielokulturowe cmentarzysko w Nowym Tar gu w świetle badań w latach 1974-1980, (w.) „Badania archeologiczne w woj. elbląskim wiatach 1980-83”, Malbork, s. 289-306. Kępczyński K., Noryśkiewicz B. 1968 Roślinność i historia torfowiska Fletnowo wpow. Grudziądzkim, „Zeszyty Naukowe UMK 397
BIBLIOGRAFIA w Toruniu. Nauki Matermat.-Przyrodn.”, zesz. 21. Biologia XI, s. 49-95. Kleemann O. 1942 Die Bronzefunde von Osterode Ostpr. und Dit tersdorf Kr. Mohrung Ostpr., „Altpreussen”, t. 7, s. 1-7. Klichowska M. 1962 Odciski zbóż i roślin strączkowych na cerami ce kultury pomorskiej, „PArch.”, t. 14:1961 (1962), s. 142-151. Kłosińska E. 2005a Na południowo-wschodnich peryferiach po pielnicowego świata — sytuacja kulturowa i osadnicza w młodszej epoce brązu i we wcze snej epoce żelaza w dorzeczu Kaczawy i górnego Bugu, (w:) „Problemy kultury Wysockiej”, 2005b Roztocze w dobie panowania kultury łużyc kiej, (w:) „Archeologia Roztocza. Krajobraz przyrodniczo-kulturowy”, Lublin, s. 63-72. Kneisel J. 2001 Zur Verbeitung geschlechtsspezifischer Motive in der Gesichtsurnen, (w:) „Sztuka epoki brą zu i wczesnej epoki żelaza w Europie Środ kowej”, PAN Oddział we Wrocławiu. Prace Komisji Archeologicznej Nr 14. Muzeum Archeologiczne w Biskupinie. Biskupińskie Prace Archeologiczne Nr 2, Wrocław-Biskupin, s. 291-306. 2012 Gesichtsurnen und ihre Kopfdeckung. Neue Er kenntnisse zum Phänomen der Gesichtsurnen im nordeuropäischen Kontext, (w:) „Peregrina- tiones archaeologicae in Asia et Europa Joanni Chochorowski dedicatae”, (red. W Blajer), Kraków 2012, s. 39-56. Kondracki J. 1978 Geografia fizyczna Polski, wyd. III, Warszawa. 1998 Geografia regionalna Polski, Warszawa. regionalna Pokki, wyd. III, Warszawa. 2009 Geografia regionalna Pokki, wyd. III uzupeł niona, Warszawa. Kopczyński S. 1960 Położenie geograficzne Grudziądza, „Rocznik Grudziądzki”, t. 1, Grudziądz, s.
251-265. 1970 Charakterystyka środowiska geograficzne go wschodniej części Basenu Grudziądzkie go, „Rocznik Grudziądzki”, t. 5/6: 1970, s. 491-538. Koperkiewicz A. 2005a Grób skrzynkowy kultury pomorskiej z miej scowości Tytlewo, gm. Lisewo, stanowisko 12, 398 2005b Ratownicze badania archeologiczne przepro wadzone w strefie budowy gazociągu w/c DN 500 relacji Włocławek-Gdynia w obrębie woj. kujawsko-pomorskiego, (w:) „XIV Sesja Po morzoznawcza”. Vol. 1: „Od epoki kamienia do okresu rzymskiego”, Gdańsk, s. 285-297. 2009 Grób skrzynkowy ludności kultury pomorskiej z Tytlewa, gmina Lisewo (stanowisko 12), (w:) „Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i Materiały”, tom I, Toruń, s. 201-229. Kordowski J. 2004 Osady i rzeźba doliny Wisły w okolicach Cheł mna i Swiecia, (w:) „Mons”, t. 2, s. 43-68. Kordowski J., Noryśkiewicz A., Rembisz A. Rzeszów, s. 161-192. 2002 Geografia (w:) „XIV Sesja Pomorzoznawcza”. Vol. 1: „Od epoki kamienia do okresu rzymskiego, Gdańsk”, s. 279-284. 2006 Paleośrodowisko prehistorycznego osadnictwa pd.-wsch. części Kotliny Grudziądzkiej i Ba senu Świeckiego, (w:) „Drogami wędrówek i badań Profesora Rajmunda Galona. W 100. rocznicę urodzin (1906-2006)”. Przewodnik sesji terenowych, Toruń, s. 203-208. Kostrowicki J. 1961 Środowisko geograficzne Pokki, Warszawa Kostrzewski J. 1953 Ze studiów nad wczesnym okresem żelaznym w Polsce, „Sl.Ant.”, t. 4, s. 22-70. 1956 Stosunki między kulturą łużycką i bałtycką a zagadnienie wspólnoty językowej bałto-słowiańskiej, „Sl.Ant.”, t. 5, s. 1-75. 1958 Kultura łużycka na Pomorzu, Poznań. Kowalski A. 1998 Dar.
import, obcość. Szkic z prahistorycznej etnologii kontaktu kulturowego, (w:) „Szkice prahistoryczne. Zródła-Metody-Interpretacje”, (red. S. Kukawka), Toruń, s. 13-32. Kozłowski T. 2011 Analiza antropologiczna i tafonomiczna frag mentów kości ludzkich odkrytych na stanowi sku 5 w Kałdusie (woj. kujawsko-pomorskie). Świadectwo praktyk ćwiartowania zwłok ludz kich!, (w:) ,Archeologia epok brązu i żelaza. Studia materiały”, t. 2 (red. J. Gackowski), Toruń, s. 91-116, s. 91-116. Kranzowa I. 1979 Pożywienie mięsne ludności kultury łużyckiej w okresie halsztackim i praopolskiej w okresie wczesnośredniowiecznym w Kałdusie, „Acta Universitaris Nicolai Copernici”, (Toruń), t. 6, s. 101-112.
BIBLIOGRAFIA Krąpiec M. 2012 Wyniki datowań radiowęglowych próbek z osady w Janowie Pomorskim 1, (w:) „Ja nów Pomorski 1”, t. 1:3 — „Od późnego okresu wędrówek ludów do nowożytności”, s. 337-343. Krzysiak A. 2005 Ze studiów nad chronologiąfazy wielkowiejskiej na przykładzie cmentarzyska w Dąbrównie, gm. Potęgowo, stan. 8, (w:) „Aktualne proble my kultury pomorskiej”, Gdańsk, s. 71-92. Kubasiewicz Μ. szczątki kostne z grodziska w Tolkmicku (pow. elbląski), „Roczn. Е1Ы.”, t. 2, s. 287-298. 1963 Zwierzęce Kucharski L. 1993 Rekonstrukcje obronne grodu kultury łużyckiej w Boguszewie, gm. Gruta, woj. toruńskie, gm. Gruta, woj. toruńskie, stanowisko 1, (w:) „Ba dania archeologiczne ośrodka toruńskiego wiatach 1989-1992” (red. J. Chudziakowa), Toruń, s. 75-80. Kulesza P. 1982 Osadnictwo ludności kultury pomorskiej na Po jezierzu Chełmińskim, maszynopis pracy ma gisterskiej w Bibliotece Instytutu Archeologii i Etnologii UMK, Toruń. Kultura jastorfska 2004 Kultura jastorfika na Nizinie Wielkopokko-Ku- jawskiej, (red. H. Machajewski), Poznań. Kultura pomorska i kultura grobów kloszowych 1995 Kultura pomorska i kultura grobów kloszowych. Razem czy osobno?. Materiały z konferencji w dniach 24-26 listopada 1993, Warszawa. Kurzyńska Μ. wie (gmina Šwiecie nad Osą, województwo kujawsko-pomorskie), stanowisko 6, (w:) „Acta Archaeologica Pomoranica III”. XVI Sesja Pomorzoznawcza 22-24.11.2007, Szczecin, cz. I: „Od epoki kamienia do okre su wczesnośredniowiecznego”, Szczecin, s. 165-178. 2011 Nowe źródła do poznania kultury łużyckiej z regionu Swiecia nad Osą, woj. kujawsko-po morskie
(stanowiska 1 i 83), (w:) .Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i materiały”, tom 2, Toruń, s. 227-242. Kuśnierz J. 1998 Die Beile in Polen III (Tüllenbeile), „PBF”, t. IX, որ 21. Kwapiński M. 1999 Korpus kanop pomorskich. Część I: Pomorze, Gdańsk. La Baume W. 1920 Vorgeschichte von Wespreussen, Danzig. 1924 Die Besiedlung des Weichsel-Nogat-Delta in vor- undfrühgeschichtlicher Zeit, (w;) H. Ber tram, W La Baume, O. Kloeppl, Das Weich sel-Nogat-Delta, Danzig, s. 57-104. 1937 Kulturen und Völker der Frühzeit in Preussen lande, Königsberg. 1938 Die eisenzeitlichen Burgwälle im Grenzgebiet zwischen Ostgermanen und Alt-Preussen, „Alt preussen“, R. 3, s. 105-107. 1940 Der Moorleichenfund von Dröbnitz, Kr. Oste rode Ostpr., “Alt-Preussen. Vierteljahresschri ft für Vorgeschichte und Volkskunde”, t. 5/2, s. 17-22. Lasota-Moskalewska A. 2005 Zwierzęta udomowione w dziejach ludzkości, Warszawa. 2001 Północna część ziemi chełmińskiej w starożytno ści, (w:) R. Boguwolski, Μ. Kurzyńska, .Ar cheologia północnej części ziemi chełmiń skiej”, Grudziądz, s. 17-70. 2005 Grudziądz-Owczarki, stanowisko kultury łu życkiej i pomorskiej, woj. kujawsko-pomorskie, stan. 20, (yr) „XIV Sesja Pomorzoznawcza”, tom 1 : „Od epoki kamienia do okresu rzym skiego”, Gdańsk, s. 145-160. 2009a Wielokulturowe cmentarzysko ze środkowej epoki brązu i epoki żelaza w Grudziądzu-Owczarkach, gm. Grudziądz (stanowisko 20), (w:) .Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i materiały”, tom I, Toruń, s. 61-92. 2009b Cmentarzysko kultury wielbarskiej w Lino- Latalowa Μ. 2003 Holocen, (w:) „Palinologia” (red. S.
Dybova- -Jachowicz, A. Sadowska) s. 273-299 oraz s. 300-307 (tablice), Kraków. 2007 Gospodarka człowieka w diagramach pył kowych, (w:) „Środowisko — człowiek — cy wilizacja. Studia interdyscyplinarne nad środowiskiem i kulturą w Polsce”, t. 1 (red. Μ. Makohonienko, D. Makowiecki, Z. Kur natowska), Poznań, s. 171-187. Late Glacial 2004 Late Głacial and Hołocene history of vegeta tion in Poland based on isopollen maps, (red. Μ. Ralska-Jasiewiczowa et al.), Kraków. 399
BIBLIOGRAFŮV Levi-Strauss C. 1992 Zasada wzajemności, (w:) Μ. Kempny, J. Szmatka (red.), „Współczesna teoria wy miany społecznej. Zbiór tekstów”, Warszawa, s. 107-130. Lewandowska J. 2006 Wczesne okresy epoki żelaza, (w:) „Opracowa nie wyników ratowniczych badań archeolo gicznych przeprowadzonych na odcinku A-l planowanej autostrady w woj. kujawsko-po morskim (b. woj. toruńskie). Sztynwag, gm. Grudziądz, stanowisko 4 AB, t. 19. M-pis w archiwum Zespołu do Badań Autostrady A-l”. Instytut Archeologii UMK w Toruniu (za Μ. Rembisz 2011). Lityńska-Zając Μ., Wasylikowa K. 2005 Przewodnik do badań archeobotanicznych, „Vademecum Geobotanicum”, Poznań. Lubocka-Hoffmann Μ. 1998 Elbląg Stare Miasto, Elbląg. Luc Μ., Szmańda J. B. 2004 Krajobraz chełmińskiego mezoregionu osadni czego, (w:) „Mons”, t. 2, s. 31-42. ŁęgaW. 1953 Żuławy Gdańsko-Malborskie w świetle wy kopalisk, „PArch.”, t. 9, 1951-52 (1953), s. 287-295. Łuka A. 1956 Cmentarzysko z wczesnego i środkowego okresu lateńskiego w Tynwałdzie, pow. suski, „SLAnt”, t. 5, 1954-1956 (1956), s. 302-357. Łuka L. J. 1959a Slady osady i cmentarzyska ludności kultury pomorskiej w Niebędzinie, pow. Lębork, „Ma teriały Zachodniopomorskie”, t. 5, s. 69-97. 1959b Importy itabkie i wschodnioalpejskie oraz ich naśladownictwa na obszarze kultury „łużyc kiej” okresu habztackiego w Pobce, „SLAnt.”, t. 6, 1957-1959 (1959), s. 1-99. 1963a O skarbach kultury pomorskiej na Pomorzu Gdańskim (wybrane zagadnienia), (w:) „Mu ñera Arhaeologica losepho Kostrzewski”, Po znań, s. 231-252. 1963b Rec. W Łęga, Ziemia chełmińska na prze łomie epoki
brązu i żełaza, “Rocznik Gru dziądzki”, R. 1, I960, (w:) „Rocznik Gdań ski”, t. 22:1963, s. 263-267. 1966a Kultura wschodniopomorska na Pomorzu Gdańskim, tom I, Warszawa — Kraków. 1966b Osadnictwo kultury pomorskiej na prawo 400 brzeżnym dolnym Powiślu i Wysoczyżnie Elblą skiej, „Roczn.Elbl.”, t. 3, s. 3-50. 1971 Obrządek pogrzebowy i wierzenia u ple mion kultury wschodniopomorskiej na Pomo rzu Gdańskim — część II, „Pom.Ant.”, t. 3, s. 21-100. 1979a Kultura wejherowsko-krotoszyńska, (w՛՛.) „Pra historia ziem polskich”, tom IV: „Od środ kowej epoki brązu do środkowego okresu la teńskiego”, (red. J. Dąbrowski, Z. Rajewski), Wrocław — Warszawa — Kraków — Gdańsk, s. 147-168. 1979b Rec. Pradzieje Dolnego Powiśla. Przewod nik po stałej wystawie archeologicznej, oprać. Μ. Haftka, Toruń 1976, „Pom. Ant.” t. 9, s. 345-348. Maciałowicz A. 2011 Pomorze Gdańskie na przełomie starszego i młodszego okresu przedrzymskiego w świetle analizy zewnętrznych oddziaływań kulturo wych, (w:) „Między kulturą pomorską a kul turą oksywską. Przemiany kulturowe w okre sie lateńskim”, (red. Μ. Fudziński, H. Paner), Gdańsk, s. 79-120. Maciukiewicz-Czarnecka B. 1978 Sprawozdanie z badań wykopaliskowych pro wadzonych na stan. 1 w Marcinkowie, pow. Inowrocław, w 1972 r, (w:) „Komunikaty Archeologiczne. Badania wykopaliskowe na terenie województwa bydgoskiego w la tach 1970-1972”, Bydgoszcz, s. 27-33. Maik J. 2003 Osady z wczesnej epoki brązu ipoczątku epoki że laza w Chrzęstkowie Folwarcznym st. 1, gm. Pa rzęczewa, pow. zgierski, woj. łódzkie (autostrada A-2, stanowisko na mapie zbiorczej
nr 35), (w:) „Raport 2000”, Warszawa, s. 122-139. Makowiecki D. 2012 Badania archeoichtiologiczne szczątków ze sta nowiska Janów Pomorski 1, (w:) „Janów Po morski 1”, t. 1:3 — „Od późnego okresu wę drówek ludów do nowożytności”, s. 313-335. Makowiecki D., Godynicki S. 1993 Zwierzęce źródła kostne do poznania gospodar ki zwierzętami społeczeństw prahistorycznych i średniowiecznych ziemi chełmińskiej, (w:) „Badania archeologiczne ośrodka toruńskie go w latach 1989-1992”, Toruń, s. 111-117. Makowiecki D., Makowiecka Μ. 2012 Wyniki badań archeozoologicznych ze stanowi ska Janów Pomorski 1, (w.) „Janów Pomorski
BIBLIOGRAFIA 1”, t. 1:3 — „Od późnego okresu wędrówek ludów do nowożytności”, s. 275-312. Malinowski T. 1962 Obrządek pogrzebowy ludności kultury łużyckiej w Polsce, „Parch”, t. 14; s. 5-135 oraz 31 map. 1968 The problem of canibalism among tribes ofPu sattan Culture in Poland, „APoJona”, t. 10, s. 147-153. 1969 Obrządek pogrzebowy ludności kultury pomor skiej w Polsce, tom I, Słupsk. Starożytne i Wczesnośredniowieczne”, t. 5, s. 155-195. 1989 Osadnictwo pogranicza kultur łużyckiej, pomor skiej i „kurhanów zachodniobałtyjskich” w Łodygowie, woj. elbląskie, (w:) „Problemy kultu ry łużyckiej na Pomorzu”, Słupsk, s. 133-145. Michalski J., Budziszewski J. 1993 Siedemdziesiąt lat badań wykopaliskowych In stytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskie go, Warszawa, s. 211-252. 1981a Katalog cmentarzysk., tom II, Słupsk. 2011 Między kulturą pomorską a kulturą oksywską. Przemiany kulturowe w okresie lateńskim, (red. Μ. Fudziński, H. Paner), Gdańsk. 1981b Katalog cmentarzysk., tom III, Słupsk. Mikłaszewska-Balcer R. 1984a Podstawy wyróżniania kultury pomorskiej, (w:) „Problemy kultury łużyckiej na Pomo rzu”, Słupsk, s. 323-335- 1964 Cmentarzysko kultury łużyckiej w Warszawie-Miedzeszynie, „WA”, t. 30, s. 354-371. Minta-Tworzowska D. 1984b Wprowadzenie do problematyki kultury łu życkiej na Pomorzu, (w:) „Problemy kultury łużyckiej na Pomorzu”, Słupsk, s. 11-24. 1994 Klasyfikacja w archeologii jako sposób wyraża nia badań, hipotez oraz teorii archeologicznych, Poznań. 1979 Katalog cmentarzysk ludności kultury po morskiej w Polsce, t. I, Słupsk. 1985 Wielkopolska w otchłani
wieków, Poznań. 2006 Komorowo, stanowisko 1: grodzisko kultury łużyckiej — faktoria na szlaku bursztynowym. (w:) „Collectio Archaeologica Resoviensis”, tom 1, Rzeszów. 2009 Domniemane ślady oddziaływań „tarnobrze skich” w zachodniej Wielkopolsce, (w:) „Tarno brzeska kultura łużycka. Źródła i interpreta cje”, (red. S. Czopek), Rzeszów, s. 227-236. Misiewicz W. 1994 Badania na stanowisku 1 w Knapach, pow. Lubartów w latach 2011 i 2005, „Archeologia Polski Środkowo-Wschodniej”, t. 7', s. 66-76. Miśkiewicz J. 1968 Kultura łużycka w międzyrzeczu Pilicy i środ kowej Wisły, Materiały Starożytne, t. 11, s. 129-208. Mańkowska B. Mogielnicka-Urban Μ. 1974 Polodowcowa historia roślinności torfowiska w pobliżu miejscowości Radowiska Male w po wiecie wąbrzeskim, (w:) „Acta Universitaris Nicolai Copernici. Biologia XVI — Nauki matematyczno-przyrodnicze”, zesz. 33, To ruń, s. 191-199. 2005 Kultura łużycka na Mazowszu i Podlasiu, (w;) „Problemy przeszłości Mazowsza i Podlasia” (red. Μ. Dulinicz), „Archeologia Mazowsza i Podlasia. Studia i materiały”, t. III, s. 67-91. Marciniak B. 1987 Diatoms from the Holocene sediments of Lake Steklin, Dobrzyń Lake District, “Acta Palaeobotanica”, t. 27 (1), s. 319-334. Mączkowska Μ. 1973 Sprawozdanie z badań wykopaliskowych prze prowadzonych w 1972 roku na stanowisku 1 w Garbinie, pow. braniewicki, (w:) „Komu nikaty Mazursko — Warmińskie”, 3 (121), s. 303-316. Michalski J. 1984 Zagadnienie systematyzacji i interpretacji obiek tów nieruchomych (Ze studiów nad osadami otwartymi kultury łużyckiej), (w:) „Materiały 2009 Elementy tarnobrzeskie na
cmentarzysku kultu ry łużyckiej w Maciejowicach, gm. loco, pow. garwoliński, woj. mazowieckie, (w:) „Tarno brzeska kultura łużycka. Źródła i interpreta cje”, Rzeszów, s. 157-176. Moskwa K. 1963 Kultura łużycka w południowo-wschodniej Pol sce, Rzeszów. Mueller-Bieniek Μ., Gluza I. 2011 Odciski roślinne na naczyniach ceramicznych i polepie z osady ludności kultury łużyckiej w Rudzie, woj. kujawsko-pomorskie (stanowis ko 3-6), (w:) „Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i materiały”, t. 2, Toruń, s. 299-316. Muñera Archaeologica losepho Kostrzewski 1963 Muñera archaeologica losepho Kostrzewski 401
BIBLIOGRAFIA quinguagesimum annum optimarum artium studiis deditum paragenti ab amicis, collegis, discipulis oblata, Poznań. Nalepka D. 2004 Sites used for drawing the isopollen maps of Poland, (w:) “Late Glacial and Holocene.”, Kraków, s. 417-423. Nawrolska G. 2012 Początki Elbląga w świetle źródeł archeologicz nych, Elbląg. Neugebauer W. 1936 Vorgeschichtliche Siedlungen in Lärchenwalde, Kreis Elbing, “Eibinger Jahrbuch”, R. 12-13, s. 99-166. 1938 Ein gotisch-gepidisches Gräberfeld in Elbing-Scharakerstrasse, “Eibinger Jahrbuch”, R. 15, s. 104-114. Niesiofowska-Wçdzka H. 1974 Początki i rozwój grodów kultury łużyckiej, (w:) „Polskie Badania Archeologiczne”, t. 18, Wrocław-Warszawa- Kraków. 1989 Procesy urbanizacyjne w kułturze łużyckiej w świetle oddziaływań kultur południowych, Wrocław — Warszawa — Kraków — Gdańsk — Łódź. Niewiarowski W. 1968 Środowisko geograficzne powiatu i miasta Cheł mna, (w:) „Dzieje Chełmna i jego regionu. Zarys monograficzny”, (red. Μ. Biskup), To ruń, s. 8-39. 1997 Główne cechy środowiska przyrodniczego okolic Klasztorka (woj. elbląskie) oraz uwagi o wa haniu poziomu wódJeziora Klasztornego, (w:) „Wczesnośredniowieczny szlak lądowy z Ku jaw do Prus (XIII wiek). Studia i materiały”, (w:) „Adalbertus”, t. 2, Toruń, s. 75-84. Niewiarowski W., Noryśkiewicz B. 1983 Someproblems concerningthe development ofthe Vistula and Drwęca vallery floors in the Toruń region. Das Jungquartär und seine Nutzung im Küsten und Binnentiefland der DDR und VR Polen, „Ergänzungsheft” nr282, s. 144-155. Nitychoruk J. 2012 Tło geomorfologiczno-geologiczne okolic
osady w Janowie Pomorskim, (w:) „Janów Pomorski 1”, t. 1:3 — Od późnego okresu wędrówek lu dów do nowożytności, s. 9-26. 402 „Mons”, t. 2, s. 144-150. 2004b Przemiany w szacie roślinnej okolic Ujścia w okresie ostatnich dwóch tysięcy lat, (w:) „Mons”, t. 2, s. 151-163. 2009 Badania palinologiczne w świetle potrzeb stu diów osadniczych na przykładzie zespołu osad niczego w Kałdusie (Ziemia Chełmińska), (w:) „Środowiskowe uwarunkowania lokalizacji osadnictwa”, (red. L. Domańska et al.), Po znań, s. 187-196. 2011 Wpływ osadnictwa z epoki kamienia, epoki brązu oraz wczesnej epoki żelaza na historię lasów okolic jeziora Melno (w północnej części Pojezierza Chełmińskiego), „Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i materiały”, tom 2, To ruń, s. 317-349. Noryśkiewcz B. 1982a Lake Steklin-a reference site for the Dobrzyń-Chełmno Lake District, N. Poland. Report on palaeoecological studies for the IGCP-Broject No. 158 B, “Acta Palaeobotanica”, t. 22, nr 1, s. 65-83. 1982b History of vegetation during the Dobrzyń-Chełmno Lake District, N. Poland. Report on palaeoecological studies for the LGCP-Project No. 158 B, “Acta Palaeobotanica”, t. 22, nr 1. 1991 Datowanie palinologiczne, (w:) R. Bednarek, „Wiek, geneza i stanowisko systematyczne gleb rdzawych w świetle badań palinologicznych w okolicach Osia”, Toruń, s. 48-53. 1997 Zmiany szaty roślinnej w okolicy Jeziora Klasz tornego (woj. elbląskie)pod wpływem czynników antropogenicznych w czasie ostatnich 5 tysięcy lat, (w:) „Wczesnośredniowieczny szlak lądo wy z Kujaw do Prus (XI wiek). Studia i mate riały”, (w:) „Adalbertus”, t.
2, Toruń, s. 57-7^. 2004 Badania palinologiczne osadów limnicznych Jezior Starogrodzkich, (w:) „Mons”, t. 2, s. 165-173. 2006 Vegetation and settlement history in the area of Lake Zawada in the north-eastern part ofSwiecie District (Northern Poland), “Acta Paaeobotanica”, t. 44, nr 2, s. 195-215. Noryśkiewicz B., Petelski К., Tobolski К. Noryśkiewicz A. Μ. 2000 Stanowisko późnoglacjalnej flory w Starym Cieszynie kolo Pasłęka, (w:) „Dorobek i pozy cja polskiej geomorfologii u progu XXI w.”, Zjazd Geomorfologów Polskich 11-14 wrze śnia 2000, s. 85-86. 2004a Analiza pyłkowa osadów bagiennych terasy za lewowej Wisły w profiłu Chełmno/Rybaki, (w:) 2002 Late Glacialflora in Stary Cieszyn near Pasłęk. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki
BIBLIOGRAFIA matematyczno-przyrodnicze, „Geografia 32”, Nr 109, s. 195-205. kowie/, Cracovie (Kraków) 1879. Reprint, Skórcz 2009. Nosek S. Ostoja-Zagórski J. 1951 Materiały do badań nad historią starożytną i wczesnośredniowieczną międzyrzecza Wisły i Bugu, „Annales UMCS”, t. 6, Lublin. 1983 Aspekte der Siedlungskunde, Demographie und Wirtschaft hallstattzeitlicher Burgen von Biskupin-Typ, „Praehistorische Zeitschrift”, R. 38, s. 173-189. Odoj R. 1968 Problemy badawcze grodziska Bogdany koło Fromborka, „Komentarze Fromborskie”, zesz. 2, Olsztyn, s. 87-101. Petersen E. Okulicz J. 1940a Die Bastarnen und Skiren, (w:) “Vorgeschi chte der deutschen Stämme”, t. 3; Ostgerma nen und Nordgermanen, Leipzig-Berlin. 1973 Pradzieje ziem pruskich od późnego paleolitu do VII w. n.e., Wrocław — Warszawa — Kra ków — Gdańsk. 1929 Die frühgermanische Kultur in Ostdeutschland und Polen, Berlin. 1989 Problem pochodzenia Bałtów i Słowian w świe tle źródeł archeołogicznych i językoznawczych, „Rocznik Białostocki”, t. 16, s. 109-143. 1940b Funde der Czechy-Wysocko-Kultur im un teren Weischselgebiet und ihre Bedeutung für die frühostgermanische Gesichtsurnenkultur, „Gothiskandza”, t. 2, s. 16-21. Okulicz J., Jagodziński Μ. Piątkowska-Małecka J. 1987 Dotychczasowe wyniki zdjęcia archeołogicznego województwa elbląskiego oraz wnioski badaw cze i konserwatorskie z nich płynące, (w:) „Ba dania archeologiczne w woj. elbląskim w la tach 1980-1983”, Malbork, s. 7-26. 1999 Konsumpcja mięsa w Grodnie — osadzie z wcze snej epoki żelaza, „Swiatowit”, t. 1 (42), fase. B, s. 178-185. Okulicz-Kozaryn Ł.
1970 Kułtura kurhanów zachodniobałtyjskich we wczesnej epoce źełaza, Wrocław — Warszawa ֊ Kraków. 1979 Kułtura pomorska a kultura kurhanów zachod niobałtyjskich, (w:) „Problemy kultury po morskiej”, Koszalin, s. 13-31. 1992 Kultura kurhanów zachodniobałtyjskich, próba weryfikacji hipotez, (w:) „Barbaricum. Studia z archeologii ludów barbarzyńskich z wybrzeży Bałtyku i dorzecza Wisły”, (red. J. Okulicz-Ko zaryn, W. Nowakowski), Warszawa, s. 82-88. 1997 Dzieje Prusów, Wrocław. 2000 Stan iperspektywy badań nadpóźną epoką brązu i wczesną epoką żelaza w północno-wschodnie Polsce, (w:) „Archeologia i prahistoria polska w ostatnim półwieczu”, Poznań, s. 199-206. Ossowski G. 1881 Mapa archeologiczna Kraków. Prus Zachodnich, 1879 (2009) Prusse Royale (Prusy Królewskie). I re Serie (Seryja I): Monuments préhistorique de l’Ancienne, Pologne publiés par les soins de la Commission Archéologique de l’Academie des Sciences de Cracovie /Zabytki przedhistorycz ne ziem polskich wydawane staraniem Komisji Archeologicznej Akademii Umiejętności w Kra 2001 Gospodarowanie zwierzętami na ziemiach Polski północno-wschodniej we wczesnej epoce żelaza w porównaniu z obszarami ościennymi, (w:) „Pruthenia Antiqua”, t. 1, s. 157-175. Pietrzak Μ. 1965 Cmentarzysko z okresu wpływów rzymskich w Malborku-Wielbarku przy ul. Zagórnej 4. Tymczasowe wyniki badań, „Pom. Ant.”, t. 1, s. 155-181. Podgórski J. T. 1974 Sprawozdanie z działalności Muzeum Arche ologicznego w Gdańsku w zakresie ochrony zabytków archeologicznych w województwie gdańskim w latach 1970-1971, „Pom. Ant.”, t. 5, s. 433-460. 1975 Stan i
potrzeby ochrony zabytków archeologicz nych w województwie gdańskim, „Pom.Ant.”, t. 6, s. 295-353. 1990 W kwestii tzw. grupy wielkowiejskiej, (w:) „Problemy kultury łużyckiej na Pomorzu”, Słupsk, s. 337-361. 1992 Fazy cmentarzysk kultury łużyckiej i pomorskiej na Pomorzu Wschodnim, (w:) Ziemie polskie we wczesnej epoce żelaza i ich powiązania z innymi terenami, Rzeszów, s. 199-214. Pietrzak Μ., Podgórski J. T. 2005 Chłapowo 2, powiat pucki, woj. pomorskie. Cmentarzysko fazy wielkowiejskiej kultury po morskiej, Gdańsk. 403
BIBLIOGRAFIA Sesja Pomorzoznawcza. Szczecin 22-24 listo pada 2006, cz. 1. Szczecin, s. 69-80. Polcyn M. 2006a Wyniki analizy archeobotanicznej, (w:) „Opra cowanie wyników ratowniczych badań arche ologicznych przeprowadzonych na odcinku Al planowanej autostrada w woj. kujawsko-pomorskim (b. woj. toruńskie), Klęczkowo, gm. Stolno, stanowisko 8”, Tom 10, maszy nopis w archiwum Zespołu do Badań Auto strady Al ; Instytut Archeologii UMK, Toruń. 2006b Wyniki analizy archeobotanicznej., Szynych, gm. Grudziądz, stanowisko 13, Tom 22-a, maszynopis w archiwum Zespołu do Badań Autostrady Al, Instytut Archeolo gii UMK, Toruń. 2006c Wyniki analizy archeobotanicznej., Płąchawy, gm. Płużnica, stanowisko 15, Tom 14-a, maszynopis w archiwum Zespołu do badań Autostrady Al, Instytut Archeolo gii UMK, Toruń. 2006d Wyniki analizy archeobotanicznej., Dźwięcz no, gm. Chełmża, stanowisko 55, Tom 5, ma szynopis w archiwum Zespołu do badań Autostrady Al. Instytut Archeologii UMK, Toruń. Połom K. 2007 Znaczenie przyrodnicze, gospodarcze i krajo znawcze lasów sztumskich, „Jantarowe szlaki”, R. 50, nr 4 (286), s. 10-11. Potemski C. 1958 Łącko, pow. Inowrocław, „ZOW”, R. 24, s. 125-127. Przybyła M. S. 2003 Uwagi o chronologii ceramiki grupy tarnobrze skiej, „MSROA” t. 24, s. 27-54. 2009 Uwagi o genezie grupy tarnobrzeskiej nad środ kowym Sanem, (w:) „Tarnobrzeska kultu ra łużycka. Źródła i interpretacje”, s. 1-36, Rzeszów. 2011a Osada ludności kultury łużyckiej w Rudzie, gm. Grudziądz (stanowisko 3-6) na tle osad nictwa Kotliny Grudziądzkiej, Toruń. Maszy nopis pracy doktorskiej.
2011b Grób skrzynkowy ludności kultury pomor skiej w Dębowej Łące, woj. kujawsko- po morskie (stanowisko 49), (w:) „Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i materiały”, t. 2, s. 243-268. Rębisz A., Markiewicz Μ. 2007 Pozostałości domostwa ludności kultury łużyc kiej w Rudzie (stan. 3-6), gm. Grudziądz, woj. kujawsko-pomorskie, w świetle analiz archeologiczno-przyrodniczych, [w:] XV Sesja Pomorzoznawcza. Materiały z Konferencji 30.11.-02.12.2005, (red. G. Nawrolska) El bląg, s. 41-52. Rembisz A., Gackowski J., Makowiecki D., Markiewicz Μ., Polcyn Μ. 2009 Siady gospodarki roślinno-zwierzęcej ludności kultury łużyckich pół popielnicowych z osady w Rudzie, gmina Grudziądz, północna Polska, (w:) „Środowiskowe uwarunkowania lokali zacji osadnictwa”, (red. L. Domańska, J. Forysiak), Poznań, s. 109-122. Romanowska-Grabowska O. 1978 Badania archeologiczne na stan. 1 w Nowych Dobrach, pow. Chełmno. Komunikaty Arche ologiczne. Badania wykopaliskowe na terenie województwa bydgoskiego w latach 19701972, Bydgoszcz, s. 125-129. Romer E. 1949 Regiony klimatyczne Polski. Prace Wrocławskie go Towarzystwa Naukowego. Seria B, nr 16, Wrocław, s. 5-26. Rosa B. Radig W. 1938 Das Volkstum früheisenzeitlicher Burgen an der germanisch-baltischen Völkergrenze, „Eibinger Jahrbuch”, zesz. 1, s. 72-84. Ralska-Jasiewiczowa Μ. 1968 Siady osadnictwa prahistorycznego w diagra mach pyłkowych z obszaru Polski, „Folia Qu aternaria”, t. 29, s. 163-182. Rembisz A. Μ. 2009 Cmentarzysko ludności kultury łużyckiej w Zyglądzie (gmina Papowo Biskupie, wojewódz two kujawsko-pomorskie), stanowisko 26, (w:)
„Acta Archaeologica Pomoranica” t. III. XVI 404 1963 O rozwoju morfologicznym Wybrzeża Polski w świetle dawnych form brzegowych, Toruń. Rossius K.O 1933 Die sogenannten Pfahlbauten Ostpreussens, „Praehistorische Zeitschrift”, t. 24, s. 22-95. Sabaciński K. 2005 Bałtyjski kult (?) głów na podstawie materiałów z grodziska w Szestnie-Czarnym Lesie, ,APolski”, t. 50, s. 81 nn. Sobociński Μ. 1972 Zwierzęcy materiał kostny z wykopalisk w Gzinie, pow. Chełmno, „Zeszyty Naukowe Uni-
BÍBLtOGRAFIA wersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Nauki humanistyczno-społeczne”, zesz. 3. „Archeologia”, tom 3, Toruń, s. 27-41. 1980 Szczątki kostne zwierząt z badań wykopali skowych w Kałdusie (województwo toruńskie), „Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu”, R. 6, s. 79-112. 1981 Pożywienie mięsne mieszkańców osady otwartej kultury łużyckiej i wczesnośredniowiecznej oraz grodu wczesnośredniowiecznego w miejscowości Węgry, woj. Gdańskie, „Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu. Archeozoologia 7”, s. 95-103. Szamałek K., Narożna-Szamałek U. 1997 Cmentarzysko kultury łużyckiej w Obojnie, przysiółek Zaosie, pow. Tarnobrzeg, „MSROA” za lata 1968-1969, s. 73-88. Szeliga J. 1972 Zagadnienie zmian linii brzegowej Zalewu Wi ślanego w świetle wybranych map XVI-XIX w., „Roczn. Elbl.”, t. 5, s. 61-86. Szmańda J.B., Luc Μ., Lankauf K.R. 2004 Zarys środowiska geograficznego wczesnośre dniowiecznego zespołu osadniczego w Kałdusie, (w:) „Mons”, t. 2, s. 19-29. Sosnowska S. Szukalski J. 1992 Charakterystyka kulturowo-chronologiczna ze społów ceramicznych pochodzących z badań stanowiska 1 w Mołtajnach, gm. Barciany, (w:) „Ziemie polskie we wczesnej epoce żela za i ich powiązania z innymi terenami”, (red. S. Czopek), Rzeszów, s. 335-352. 1961 Krajobraz geograficzny Elbląga, „Roczn.Elbl.”, t. l,s. 179-198. Stasiełowicz G. 2009 Stanowisko nr 3 w Gronowie Górnym (gm. El bląg). Sprawozdanie z badań, (w:) „Elbląskie Studia Muzealne”, 1.1, s. 9-32. Strobin Μ. 2011 Ceramika Gdańsk. naczyniowa kultury oksywskiej, 1966 Środowisko geograficzne Zalewu Wiślanego, (w:) „Pomorza Gdańskie”, nr.
3: Żuławy Wi ślane, Gdańsk, s. 7-34. Szymańska A. 1968 Sprawozdanie z badań powierzchniowych na te renie powiatu malborskiego i nowodworskiego w 1963 roku, “Pom. Ant.”, t. 2, s. 347-357. Szymczak Μ. 1984 Wysoczyzna Elbląska i Nizina Braniewska we wczesnej epoce żelaza. Wybrane zagadnienia osadnicze, maszynopis pracy magisterskiej w IA UW Warszawa. Strzałko J., Henneberg Μ., Piontek J. 1980 Populacje ludzkie jako systemy biologiczne, Poznań. Taras Μ. 1995 Kultura trzciniecka w międrzyrzeczu Wisły, Bugu i Sanu, Lublin. Sulimirski T. 1931 Kultura wysocka, Kraków. Szamałek K. 1987 Kruszwicki zespół osadniczy z młodszej epoki brązu i w początkach epoki żelaza, Wrocław. 1995 Pochówki szkieletowe w Lachmirowicach nad Gopłem, (woj. Bydgoszcz) a zagadnienie ich związku z grupą górnośląsko-małopolską kul tury łużyckiej, „Śląskie Prace Archeologiczne”, t. 4, s. 215-222. 2006 Zagadnienie ciągłości zasiedlenia w cyklu łużyc kim i okresie łużycko-pomorskiej transformacji kulturowej w świetle badań na wschodniowielkopolskim i kujawskim odcinku gazociągu tranzytowego, (w:) „Z badań nad osadnic twem epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w Europie Środkowej”, Kraków, s. 35-62. 2009 Procesy integracji kulturowej w młodszej epoce brązu i początkach epoki żelaza na Pojezierzu Wielkopolskim, Poznań. Teska Μ. 2011 Osadnictwo kultury oksywskiej na prawobrzeż nym Dolnym Powiślu w świetle materiałów Waldemara Heyma ze zbiorów Muzeum Zam kowego w Kwidzynie, (w:) „Między kulturą pomorską a kulturą oksywską.”, Gdańsk, s. 193-207. Tobolski K. 2004 O potrzebie badańpaleoekologicznych w dolinie
Dolnej Wisły, (w:) „Mons”, t. 2, s. 101-111. Tokarz H. 1967 Materiały dopostglacjalnej historii lasów na Wýsoczyźnie Elbląskiej, „Studia Scientiarum Gedanensis. Acta Biologica et Medica”, t. 11. Tomaschewski Μ. 1924 Pollenanalytische Untersuchung der Moore Stangenwalde und Saskoschin im Gebiet der Freien Stadt Danzig, “Bulletin de ľAcad, des Sciences”, ser. В (odbitka), Kraków. 405
BIBLIOGRAFIA Tomczyńska Z., Wasylikowa IC 1988 Plant material from a Hallstatt settlement at Kamieniec near Toruń, North Poland (a rein vestigation), (w;) “Der prähistorische Mensch und seine Umwelt. Festschrift fur Udelgard Koerber-Grohne zum 65. Geburtstag”, (red. H. Küster). Forshungen und Berichte zur Vor- und Frühgeschichte in Baden-Württem berg, t. 31, Stuttgart, s. 281-290. Tuszyńska Μ. 2005 Ulkowy. Cmentarzysko kultury wielbarskiej na Pomorzu Gdańskim, Gdańsk. Urbanek H. 1931 Die frühen Flach-gräberfelder Ostpreussens, Königsberg. 1938 Frühgermanen und Westbalten in Ostpreussen, “Alt-Preussen”, R. 9, s. 40-42. tatis Botanicorum Poloniae”, vol. 25, nr 3, s. 479-511. 2004 Present-day natural environment of Poland, (w:) “Late glacial.” , Kraków, s. 13-18. Wawrzykowska В. 1974 Badania ratownicze na cmentarzysku kultury grobów kloszowych w Rzęczkowie, pow. Toruń w 1969 r, “Acta Universitatis Nicolai Coper nici”, .Archeologia”, t. 4, s. 103-132. Węgrzynowicz T. 1969 Materiały kultury łużyckiej ze wschodniego Ma zowsza i Podlasia, „WA”, t. 34, s. 389-411. 1973 Kultura łużycka na wschodnim Mazowszu i Podlasiu, „Materiały Starożytne i Wcze snośredniowieczne”, t. 2, s. 7-126. 1941 Die frühen Flachgräberfelder Ostpreusens. Schriften des Albertus-Universität, Geisteswis senschaftliche Reihe, t. 33. Königsberg-Berlin. 1978 Cmentarzysko kultury grobów kloszowych w Drohiczynie, woj. białostockie na stanowisku Kozarówka II, „WA”, t. 43, zesz. 1, s. 49-61. Waluś A. 1979 Kultura grobów kloszowych, (w:) „Prahistoria 1982 Dwa warsztaty odlewnictwa brązu z osiedla obronnego
kultury kurhanów zachodniobałtyjskich w Tarlawkach, woj. suwalskie, „Pamiętnik Muzeum Miedzi”, t. 1, Legnica, s. 243-248. 1987 Wstępne wyniki badań cmentarzyska kurhano wego w miejscowości Piórkowo, gmina Płoski nia, woj. elbląskie, (w:) „Badania archeolo giczne w woj. elbląskim w latach 1980-83”, Malbork, s. 177-192. 1989 „Łużycka” faza cmentarzyska kultury kurha nów zachodniobaltyjskich w Piórkowie, woj. elbląskie, (w:) „Problemy kultury łużyckiej na Pomorzu”, Słupsk, s. 117-132. 1992a Cmentarzysko kurhanowe w Piórkowie, woj. elbląskie, w świetle prac wykopaliskowych przeprowadzonych w latach 1984-1987, (w:) „Barbaricum 1992”, t. 2: „Studia z archeolo gii ludów barbarzyńskich z wybrzeży Bałtyku i dorzecza Wisły”, s. 39-52. 1992b Zabytki metalowe kultury lateńskiej w Rembielinie, woj. ostrołęckie, (w:) „Barbaricum 1992”, tom 2, s. 89-101. ziem polskich”, tom 4: „Od środkowej epo ki brązu do środkowego okresu lateńskiego”, (red. J. Dąbrowski, Z. Rajewski), Wrocław — Warszawa - Kraków - Gdańsk, s. 169-178. 1988 Der Versuch einer räumlichen Gliederung der Keramik in derfrühen Eisenzeit zwischen Oder und Bug, (w:) “Forschungen zur Problematik der Lausitzer Kultur”, (red. Z. Bukowski), Wroclaw, s. 105-148. Wiącek В. 1966 Sprawozdanie z badań wykopaliskowych na osadzie z okresu rzymskiego i wczesnośre dniowiecznego w Węgrach, pow. Sztum, „SA”, t. 18, s. 286-292. 1968 Sprawozdanie z badań wykopaliskowych pro wadzonych na stanowisku z okresów: rzymskie go i wczesnośredniowiecznego w Węgrach, pow. Sztum, „SA”, t. 18, s. 286-292. WiklakH. 1972 Późniejsze stadia rozwojowego
środkowopolskiej grupy kultury łużyckiej, „PMMAiE”, ser. ar cheologiczna, nr 19, s. 5-172. 1995 Popielnice „oczkowe”i twarzowe kultury kurha nów zachodniobaltyjskich, (w:) „Kultura po Witek T. 1976 Gleby, (w:) „Żuławy Wiślane”, (red. B. Au morska i kultura grobów kloszowych. Razem czy osobno?”, Warszawa, s. 91-102. gustowski), GTN, Wydział Nauk o Ziemi, Gdańsk, s. 189-213. 1999 Kurhan I i II z cmentarzyska w Stolnie, gm. Miłakowo, woj. Warmińsko-mazurskie, „Świa Wołągiewicz R. 1981 Kultura wielbarska-Problemy interpretacji et nicznej, (w:) „Problemy kultury wielbarskiej”, towid”. Supplement, Series P, Prehistory And Middle Ages, 1.1, Warszawa. 406 Wasylikowa K. 1956 Szczątki roślin uprawnych z grodziska halsztac kiego w Kamieńcu koło Torunia, “Acta Socie- (red. T. Malinowski), Słupsk, s. 79-107.
BIBLIOGRAFIA WG ryty 1981 Woryty. Studium archeologiczno-przyrodnicze zespołu osadniczego kultury łużyckiej, pra ca zbiorowa pod red. J. Dąbrowskiego, (w:) „Polskie Badania Archeologiczne”, t. 29, Wro cław — Warszawa — Kraków — Gdańsk — Łódź. Woźniak Z. 2010 Oddziaływanie centrów świata celtyckiego na ziemie polskie u schyłku okresu halsztackie go i we wczesnym okresie lateńskim, (w:) „Rola głównych centrów kulturowych w kształto waniu oblicza kulturowego Europy Środ kowej we wczesnych okresach epoki żelaza”, Biskupin — Wrocław, s. 333-357. 2011 Wybrane problemy badań nad schyłkiem okresu halsztackiego oraz okresami lateńskim i przedrzymskim w Polsce, (w:) „Między kulturą pomorską a kulturą oksywską.”, Gdańsk, s. 11-38. 1955 Materiały z osiedla obronnego kultury łużyckiej w miejscowości Kamieniec, pow. Toruń, „WA”, t. 22, s. 159-174. Ziemlińska-Odojowa W. 1991 Wstępne wyniki badań na wielokulturowym stanowisku w Młotecznie (gmina Branie wo), (w:) „Archeologia Bałtyjska. Materiały z konferencji”, Olsztyn, 24-25 kwietnia 1988 roku. „Rozprawy i Materiały Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie”, nr 120, Olsztyn, s. 100-119. Ziemska U. 2007 Ceramikapradziejowa z osady otwartej w Luba wie, stan. IX, woj. warmińsko-mazurskie. Wy niki badań ratowniczych przeprowadzonych w 2002, maszynopis pracy magisterskiej w Instytucie Archeologii UW, Warszawa. „ZOW” Woźny J. 1958 R. 24, s. 126 — notatka 2008 Sakralny krajobraz w wierzeniach społeczeństw epoki brązu i wczesnej epoki żelaza, (w:) „Opera ex aere. Studia z epoki brązu i wczesnej żelaza dedykowane
profesorowi Janowi Dąbrowskie mu przez przyjaciół, uczniów i kolegów z okazji siedemdziesięciolecia urodzin”, (red. Μ. Mogielnicka-Urban), Warszawa, s. 257-264. Żórawska A. Zachowicz J. 1985 Z badań biostratygraficznych nad osadami Za lewu Wiślanego, „Peribalticum”, t. 3, 1982 (1985), s. 97-111. Zachowicz J„ Kempińska U. 1987 The palaeoecological development ofLake Drużno (Vistula Deltic Area), “Acta Palaeobotanica”, t. TJ, s. 227-249. Zachowicz J., Lange-Przybyíowska W, Nagler J. 1982 The Late-Glacial and Holocene vegetational history ofthe Żuławy region, N. Poland. A biostratigraphical study ofLake Drużno sediment, “Acta Palaeobotanica”, t. 22, nr 1, s. 141-161. Ząbkiewicz-Koszańska H. A. 1958 Cmentarzysko kultury łużyckiej w Łodzi-Rudzie Pabianickiej, „Parch”, t. 10, s. 237-265· 2000 Cmentarzyska płaskie grupy zachodniomazurskiej kultury kurhanów zachodniobałtyjskich, „Barbaricum”, tom 6: „Materiały do arche ologii dawnych ziem pruskich”, s. 9-107. 2002-2003 Ocalałe i niepublikowane materiały z badań Waldemara Heyma w Bystrzcu, powiat kwidzyński, (Weiskopf, Kr. Marienwerder), „WA”, t. 56, s. 229-282. 2004a Materiały z cmentarzyska kultury pomorskiej w miejscowości Paparzyn, powiat Chełmno, „Barbaricum”, t. 7, s. 31-41. 2004Һ Cmentarzysko kultury łużyckiej w Mierzynie, w dorzeczu środkowej Osy, „Barbaricum”, t. 7, s. 11-30. 2004-2005 Wielokulturowe cmentarzysko w Starym Targu w świetle dotychczasowych publikacji, archiwaliów i ocalałych materiałów, „WA”, t. 57, s. 14-176. 2005 Materiały kultury wielbarskiej ze zbiorów Muzeum w Kwidzynie, „Pom. Ant.” t. 20, s. 277-309.
Zbierski A. 1978 Rozwój przestrzenny Gdańska w IX-XIII w., (w:) „Historia Gdańska”, Tom 1: „Do roku 1454”, (red. E. Cieślak), Gdańsk, s. 71-125. Zielonka B. 1952 Badania w Lachmirowicach w pow. inowro cławskim w r. 1951, „ZOW”, R. 21, zesz. 1, s. 158-174. 407 |
| adam_txt |
Spis Rzeczy Spis rzeczy. 7 Wstęp. 11 1. Wprowadzenie. 15 1.1. Geomorfologia regionu i gleby. 16 1.2. Szata leśna. 18 1.3. Kwestie związane z ówczesnym klimatem. 20 1.4. Profile palinologiczne (przegląd).23 1.5. Próba rekonstrukcji rejonu ujścia Wisły w starożytności. 29 2. Stan badań nad sytuacją kulturowo-osadniczą u schyłku epoki brązu i we wczesnej epoce żelaza. 39 2.1. Uwagi wstępne. 39 2.1.1. Kultura
wschodniopomorska (KWP) i kultura grobów kloszowych (KGK). 39 2.1.2. Kwestie periodyzacyjne i chronologiczne. 41 2.1.3. Fazowość. 43 2.2. Problematyka kulturowo-osadnicza w opinii badaczy okresu międzywojennego i po 1945 r. . 45 2.2.1. Poglądy badaczy niemieckich okresu międzywojennego. 45 2.2.2. Poglądy badaczy polskich i stan badań po 1945 r. 48 3. Ogólne tendencje przemian kulturowo-osadniczych. 65 4. Stan poznania elementów osadniczych i materiału zabytkowego. 73 4.1. Wprowadzenie. 73 4.2. Ogólna charakterystyka obiektów osadniczych. 74 4.2.1. Formy pochówków płaskich. 74 4.2.2. Cmentarzyska kurhanowe orazich przynależność kulturowa. 76 4.2.3. Osiedla. 87 4.2.4.
Skarby i luźne znaleziska brązów. 91 4.2.5. Materiał ceramiczny. 92 5. Obraz osadniczy u schyłku epoki brązu i we wczesnej epoce żelaza w strefie na wschód od Dolnej Wisły. Charakterystyka archeologiczno-archeoprzyrodnicza. 97 5.1. Ogólna charakterystyka. 97 5.2. Próba interpretacji procesu przekształceń we wczesnej epoce żelaza (HaC-LtB). 100 5.3. Niektóre kwestie dyskusyjne. 103 5.3.1. Uwagi dotyczące obrządku grzebalnego. 103 5-3.2. Niektóre popielnice twarzowe. 105 5.3.3. Wieloelementowe kołnierzowatenapierśniki brązowe. 106 5.3.4. Siekierki typu Skandawa.112 7
5.3.5. Taśmowate naszyjniki kołnierzowate. 113 5.3.6. Amfora z Ostródy-Zajezierza.114 5.4. Charakterystyka zespołów i znalezisk. 115 5.4.1. Strefa sąsiadująca z Zalewem Wiślanym. 115 5.4.1.1. Charakterystyka geomorfologiczna. 115 5.4.1.2. Profile palinologiczne z Zalewu Wiślanego. 118 5-4.1.3. Zespoły i znaleziska. 119 5.4.2. Aglomeracja tzw. elbląska. 144 5.4.2.1. Profil palinologiczny z Jez. Drużno. 162 5.4.2. Aglomeracja tzw. elbląska (c.d.). 164 5.4.3. Zespoły i znaleziska kultur łużyckiej oraz wschodniopomorskiej na Żuławach Wiślanych. 165 5.4.4. Pojezierze Iławskie (strefa zachodnia). 173 5.4.4.1.
Wprowadzenie. 173 5.4.4.2. Puszcza Sztumska. 173 5.4.4.3. Faza tzw. łużycka. 174 5.4.4.4. Faza przejściowa tzw. wielkowiejska. 179 5-5. Charakterystyka strefy Malbork-Kwidzyn-Iława. 180 5.5.1. Skupisko tzw. sztumskie w fazie „kurhanowo-pomorskiej”. 180 5.5.1.1. Rejon Malborka. 180 5.5.1.2. Rejon Sztum-Nowy Targ. 184 5.5.1.3. Profil palinologiczny z Jez. Kątki. 194 5.5- 1.2. Rejon Sztum-Nowy Targ (c.d.). 195 5.5.1.4. Rejon Dzierzgonia. 209 5.5.1.5. Zespoły kultury kurhanów zachodniobałtyjskich. 217 5.5.1.6. Profil palinologiczny z Jez. Klasztornego.219 5.5.1.7. Rejon
Kwidzyna. 220 5.5-1.8. Rejon Susz — Iława — Nowe Miasto Lubawskie. 224 5.6. Elementy tzw. kloszowe w obrębie prawobrzeżnego Dolnego Powiśla. 242 6. Północna strefa grupy chełmińskiej we wczesnej epoce żelaza. Vfybrane zagadnienia. 247 6.1. Stan badań. 248 6.2. Charakterystyka fizjograficzna regionu. 251 6.3. Ogólny stan poznania stref i elementów osadniczych. 255 6.3.1. Region 6.3.1.1. 6.3.1.2. 6.3.1.1. 6.3.1.3. Grudziądza. 256 Charakterystyka stanowisk. 257 Profile palinologiczne z rejonu Grudziądza. Profil „Rudnik”. 258 Charakterystyka stanowisk (c.d.). 262 Materiały paleobotaniczne i archeozoologiczne oraz paleoantropologiczne z osady otwartej w Rudzie, stan. 3-6. 267 6.3.1.1. Charakterystyka stanowisk (c.d.). 269 6.3.1.4. Dorzecze dolnej
Osy. 274 6.3.1-5. 6.3.1.6. 6.3.1.7. 6.3.1.8. 6.3.1.7. 8 Dorzecze środkowej Osy i Lutryny.276 Strefy kontaktowe w dorzeczu Osy i Lutryny. 280 Rejon wyżynny na wschód i południowy wschód od Grudziądza. 281 Profil palinologiczny dla Jez. Mełno. 282 Rejon wyżynny na wschód i południowy wschód od Grudziądza (c.d.) . 285
6.3.2. Rejon Chełmno - Świecie. 287 6.3.2.1. Profil palinologiczny Chełmno/Rybaki (ryc. 143). 287 6.3.2.2. Profil palinologiczny z Jez. Zawada koło Swiecia (ryc. 144). 290 6.3.2.3. Profile palinologiczne z Jezior Starogrodzkich. 290 6.3.2.4. Charakterystyka zespołów osadniczych i znalezisk z tzw. fazy łużycko-pomorskiej. 293 6.3.2.5. Analiza zwierzęcych szczątków kostnych z Kałdusa. 304 6.3.2.4. Charakterystyka zespołów osadniczych i znalezisk z fazy tzw. łużycko-pomorskiej (c.d.). 304 6.3.2.6. Analiza materiału archeobotanicznego z Kamieńca (Czarnowa).307 6.3.3. Rejon Chełmży. 307 6.3.3.1. Profil palinologiczny z Mirakowo-Grodna, stan. 6. 311 6.3.3.2. Profil palinologiczny z Jez. Steklin.314 6.4. Problematyka osiedli o charakterze obronnym w północnej strefie Pojezierza Chełmińskiego .315 6.5. Osadnictwo „pomorskie” i elementy „kloszowe” na Pojezierzu
Chełmińskim. 318 6.6. Inne towarzyszące zjawiska kulturowo-osadnicze. 326 6.6.1. Elementy kultury Jastorf. 327 6.6.2. Ceramika dziurkowana dookolnie pod krawędzią. 330 6.6.3. Problematyka niespalonych szczątków ludzkich z wczesnej epoki żelaza. 340 6.6.4. Tzw. wymiana małżeńska (kobiet). 347 7. Ogólna charakterystyka procesu rozwojowego społeczności prawobrzeżnego Dolnego Powiśla we wczesnej starożytności. 351 7.1. Podstawy rozwoju osadnictwa oraz kształtowanie się stosunków kulturowych u schyłku epoki brązu i we wczesnej epoce żelaza. 351 7.2. Kwestia napływu brązu i problem tzw. halsztatyzacji.357 7.3. Problem tzw. latenizacji i wymiany bursztynem w okresie lateńskim. 360 7.4. Kwestia „pograniczna/rubieży kulturowo-osadniczej”. 362 7.5. Kształtowanie się stosunków kulturowo-osadniczych i ich uwarunkowania. 363 7.6. Transformacja kulturowa u schyłku okresu
lateńskiego. 376 8. Uwagi końcowe.383 Bibliografia. 389 Aneksy 1-3. 409 Aneks 1 : Zestawienie stanowisk archeologicznych z prawobrzeżnego Dolnego Powiśla, omawianych w niniejszejpracy:.411 A —objętych katalogiem stanowisk (aneksy 2-3);. 413 В — nie objętych katalogiem stanowisk;.423 C—z północnej strefy pojezierza Chełmińskiego nie objętych katalogiem stanowisk.425 Aneks 2: Katalog stanowisk z HaC i HaC/D. 433 Aneks 3: Katalog stanowisk z HaD-LtB. 451 Summary: Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview. Acculturation-Infiltration-Transformation . 497 Mapy I—Ш/Maps
I—III. 513 List of figures. 517 9
BIBLIOGRAFIA Zestawienie skrótów: APolona — „Archaologia Polona”, Warszawa APolski — „Archeologia Polski”, Warszawa, Barbaricum 1992 „Studia z archeologii ludów barbarzyńskich z wybrzeży Bałtyku i do rzecza Wisły, Tom 2”, Warszawa 1992 IA — Informator Archeologiczny. Badania rok., Warszawa Janów Pomorski 1 ֊ „Janów Pomorski, stan. 1/Site 1. Wyniki ratowniczych badań archeologicz nych w latach 2007-2008”. Archaeologi cal Rescue Excavations in 2007-2008 (red. Μ. Bogucki, M. J. Jagodziński). W serii: Studia nadTruso, tom 1:1-3, Elbląg 2012 Mons - „Mons Sancti Laurentii” (red. W. Chudziak.), Toruń, tom 1: Wczesnośrednio wieczna przestrzeń sakralna in Culmine na Pomorzu Nadwiślańskim, 2003; tom 2: Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Kaldusie. Studia przyrodniczo-archeologiczne, 2004; tom 3: Wczesnośrednio wieczne cmentarzysko szkieletowe w Kałdusie, 2006 MSROA — „Materiały i Sprawozdania Rzeszow skiego Ośrodka Archeologicznego”, Rzeszów NbfdV ֊ “Nachrichtenblatt för deutsche Vor zeit”, Leipzig PArch. — „Przegląd i Wrocław Archeologiczny”, Poznań PBF - “Prähistorische Bronze-fönde“ Neumünster PMMAiE — „Prace i Materiały Muzeum Arche ologicznego i Etnograficznego w Łodzi”. Seria Archeologiczna, Łódź Pom.Ant. - “Pomotania Antiqua”, Gdańsk Tylko tom 1 (nienumerowany) nosi tytuł “Pome rania Antiqua” Raport — Raport. Zeszyty Ośrodka Ochrony Dziedzictwa Archeologicznego (dawn. Ze szyty Ośrodka Ratowniczych Badań Arche ologicznych) (red. Z. Bukowski). Seria B: Materiały Archeologiczne, Warszawa. Roczn. Elbl. - „Rocznik Elbląski”, Elbląg SA - „Sprawozdania
Archeologiczne”, Kraków SI. Ant. — “Slavia Antiqua”, Poznań Studies in the lake dwellings — Studies in the lake dwellings of the West Baltic Barrows Culture (Z badań nad osiedlami nawodnymi kultu ry kurhanów zachodniobałtyjskich). Zbiór artykułów, Toruń 2000 WA ֊ „Wiadomości Archeologiczne”, Warszawa ZOW — „Z otchłani wieków”, Poznań 389
BIBLIOGRAFU Literatura Adamek К., Bednarek R., Markiewicz Μ., Michalski A. 2009 Osada ludności kultury ceramiki wstęgowej w Zyglądzie (gmina Papowo Biskupie), stano wisko 26, w świetle badań archeologicznych i przyrodniczych, (w:) „Acta Archaeologica Pomoranica, 1 .III а XVI Sesja Pomorzoznawcza, 22-24.11.2007”, Szczecin, częs'č 1, Szczecin, s. 11-20. Angielski J., Ignaczak Μ. 2010 Ze studiów nad schyłkiem kultury łużyckiej na Pomorzu Zachodnim. Osadnictwo końca epoki brązu i początków epoki żelaza na stano wiskach Głazów 2 oraz Głazów 8, (w:) Między kulturą łużycką a kulturą pomorską. Prze miany kulturowe we wczesnej epoce żelaza, Gdańsk, s. 179-202. Antoniewicz J. 1947 Kułtura łużycka w Prusach w oświetleniu na uki polskiej i niemieckiej. Instytut Mazurski w Olsztynie. Komunikaty Działu Informacji Naukowej, Olsztyn, nr 2 (8), s. 1-11. 1954 Zagadnienie wczesnożelaznych osiedli obron nych na wschód od dolnej Wisły i w dorzeczu Pregoły, „WA”, t. 20, s. 327-364. 1964 Osiedla obronne okresu wczesnożełaznego w Prusach, „Swiatowit”, t. 25, s. 2-211. Augustowski B. 1976 Charakterystyka geomorfologiczna, (w:) „Żuła wy Wis'lane” (red. B. Augustowski). Gdań skie Towarzystwo Naukowe. Wydział Nauk o Ziemi, Gdańsk, s. 175-188. Babiński G. 1994 Pogranicze etniczne, pogranicze kulturowe, pe ryferie. Szkic wstępny problematyki, (w:) „Po granicze. Studia Społeczne”, tom 5. Dział Wydawnictw Filii UW w Białymstoku, Bia łystok, s. 5-25. 2011 Siady zagospodarowania przestrzennego osady obronnej ludności kultury łużyckiej w Boguszewie, gm. Gruta (stanowisko 1) na podstawie analizy
zawartości fosforu, (w:) ,Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i Materiały, t. 2’, Toruń, s. 351-360. Bertram H., La Baume W., Kloeppl O. 1924 Das Weichsel-Nogat-Delta. “Beiträge zur Geschichte seiner landschaftlichen Entwic klung, vorgeschichtlichen Besiedlung und bäuerlichen Haus- und Hofanlage”, Danzig. Bertram H. G. Ph. 1924 Die physikalische Geschichte des Weichseldeltas, (w:) H. Bertram, W La Baume, O. Kloeppl, “Das Weichsel-Nogat-Delta”, Danzig, s. 1-56. Bienias D. 2004 Położenie fizjograficzne i chronologia stanowisk archeologicznych w Kałdusie i wjego otoczeniu, (w:) „Mons”, t. 2, Toruń, s. 281-296. Binka K. 1988 Analiza palinologiczna kopalnego zbiornika jeziornego w Kątkach koło Malborka, maszy nopis w Muzeum Zamkowym w Malborku (cyt. za Μ. J. Hoffmann 1999). Biuletyn Informacyjny CZMiOZ. 1957 Nr 14, s. 7 (notatka) BlajerW. 1992 Ze studiów nad skarbami okresu halsztackiego w Polsce, (w:) „Ziemie polskie we wczesnej epoce żelaza i ich powiązania z innymi tere nami”, Rzeszów, s. 101-110. 2001 Skarby przedmiotów metalowych z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza na ziemiach polskich, Kraków. Błachnio J. 1961 Nowe stanowisko kultury łużyckiej i wczesnopomorskiej w powiecie grudziądzkim, “Rocznik Grudziądzki”, t. 2, s. 197-200. Bandrivs’kij Μ., Krušelnic’ka L. Bogaczewicz-Adamczak B., Miotk G. 1998 Osnovi periodi razvitku visockoj kul’turi (za materiałami pochovaľ nich pamja tok), “Zapiski Naukovego Tovarištva imeni Ševčenka”, t. 135, Lwów, s. 193-247. 1985 Z biostratygrafii osadów Zalewu Wiślanego, „Peribalticum” t. 3, s. 113-128. Bednarek R., Jankowski Μ.,
Kwiatkowska A., Markiewicz Μ., Switoniak Μ. 2004 Charakterystyka współczesnej pokrywy glebowej w Kałdusie i w jego otoczeniu, (w:) „Mons”, t. 2, s. 83-100. 390 Bednarek R., Markiewicz Μ., Kędzierska Μ. Boguwolski R., Kurzyńska Μ. 2001 Archeologia północnej części ziemi chełmińskiej, Grudziądz, J. Bokiniec E. 2008 Kultura oksywska na ziemi chełmińskiej w świe tle materiałów sepulkralnych, Toruń.
BIBLIOGRAFIA Bokiniec E., ChudziakW, Сутек K., Gackowski J. 2003 Sprawozdanie z ratowniczych prac wykopalisko wych przeprowadzonych w 2000 roku w strefie planowanej budowy autostrady A-l na odcinku województwa kujawsko-pomorskiego (b. woj. toruńskie), (w:) „Raport 2000”, Warszawa, s. 29-59. 2004 Sprawozdanie z ratowniczych prac wykopalisko wych przeprowadzonych w latach 2001-2002 w strefie planowanej budowy autostrady A-l na odcinku województwa kujawsko-pomorskie go (b. woj. toruńskie i bydgoskie), (w:) „Raport 2001-2002”, Warszawa, s. 28-47. 2006 Sprawozdanie z ratowniczych prac wykopalisko wych przeprowadzonych w latach 2003-2004 w strefie planowanej budowy autostrady A-l na odcinku województwa kujawsko-pomorskie go (b. woj. bydgoskie i toruńskie), (w:) „Raport 2003-2004”, Warszawa, s. 97-122. Bugaj Μ. 2012 Sztylet ze stanowiska Janów Pomorski 1, (w:) „Janów Pomorski 1”, t. 1:1, s. 159-173. Bukowski Z. 1977 The Scythian influence in the area of Lusatian Culture, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk. 1990 Critically about so-called amber route in the Odra and Vistula river basins in the Early Iron Age, „APolona”, t. 28:1988 (1990), s. 71-122. 1991 Zum Stand der demographischen und siedlungs geschichtlichen Forschung zur Lausitzer Kultur im Stromgebiet von Oder und Weichsel, “Acta Praehistorica et Archaeologica”, t. 22:1990 (1991), s. 85-119. 1996 Kult- und Opferplätze der Bevölkerung der Lausitzer Kultur im Stromgebiet von Oder und Weichsel, (w:) Archäologische Forschungen zum Kultgeschehen in der jüngeren Bronzezeit und frühen Eisenzeit Alteuropas. “Regensburger Beiträge
zur Prähistorischen Archäologie”, t. 2 (red. P. Schauer), Regensburg, s. 301-333. 1998 Pomorze w epoce brązu w świetle dalekosięż nych kontaktów wymiennych, Gdańsk. 2002 Znaleziska bursztynu w zespołach z epoki brą zu i z wczesnej epoki żelaza w dorzeczu Odry i Wisły, Warszawa. 2005 Bursztyn a kontakty Pomorza Wschodniego we wczesnej epoce żelaza, (w:) ,Aktualne proble my kultury pomorskiej”, Gdańsk, s. 45-63. 2007 Żuławy i Powiśłe we wczesnej epoce żelaza (tezy referentu), (w:) ,Aktualne problemy kultury łużyckiej na Pomorzu”, Gdańsk, s. 131-135. Bukowski Z., Dąbrowski J., Dąbrowski Μ., Odoj R. 1965 Wyniki podwodnych badań archeologicznych w jeziorze Piłakno, pow. Mrągowo w 1962 r., „SA”, t. 17, s. 99-111. Burmeister S., Müller-Scheebel N. 2006 Einführung: die Identifizierung sozialer Grup pen. Die Erkenntnismöglichkeit der prähisto rischen Archäologie auf dem Prüfstand, (w;) S. Burmeister, N. Müller-Scheebel (red.), “Soziale Gruppen-kulturelle Grenzen. Die In terpretation sozialer Identitäten in der prähi storischen Archäologie. Tübinger Archäologi sche Taschenbücher”, t. 5, Münster, s. 9-38. Chmielecki K. 1909 Człowiek prehistoryczny w Prusach Zachodnich oraz Przewodnik po zbiorach Towarzystwa Na ukowego w Toruniu. Odbitka z 7. i 8. numeru tomu I „Zapisków Towarzystwa Naukowego w Toruniu”, Toruń, s. 1-55. Chudziak W. 1994 Wczesnośredniowieczne grodzisko w Zamczysku — mit czy rzeczywistość, (w:) „Komunikaty Ar cheologiczne”, t. 6, Bydgoszcz, s. 41-56. 1996 Zasiedlenie strefy chełmińsko-dobrzyńskiej we wczesnym średniowieczu (VII-ΧΙ wiek), Toruń. 2004 Od redakcji
— wprowadzenie do problematyki badań interdyscyplinarnych zespołu osadnicze go w Kałdusie, (w:) „Mons”, t. 2, s. 9-152006 Problem projekcji mitu kosmologicznego na organizację przestrzeni sakralnej in Cul mine na Pomorzu Nadwiślańskim, „SI. Ant.”, t. 47, s. 67-97. ChudziakW., Noryśkiewicz A. Μ., Noryśkiewicz B. 2004 Zasiedlenie okolic Góry św. Wawrzyńca w ostat nich trzech tysiącach lat w świetle historii ro ślinności, (w:) Wczesnośredniowieczny zespól osadniczy w Kałdusie. Studia przyrodniczo-archeologiczne. „Mons”, t. 2, s. 209-229. Chudziakowa J. 1968 Cmentarzysko kultury łużyckiej w Małej Kę pie, pow. Chełmno. „Zeszyty Naukowe UMK w Toruniu. Nauki humanistyczno-społeczne”. Zeszyt 26-Archeologia 1, Toruń, s. 115-192. 1972 Z badań nad kułturą łużycką w międzyrzeczu Drwęcy, Wisły i Osy, „APolski”, t. 17, s. 67-125. 1974 Kultura łużycka na terenie międzyrzecza Wisły, Drwęcy i Osy, Warszawa — Poznań. 391
BIBLIOGRAFIA 1975a Ślady kanibalizmu odkryte na grodzisku kul tury łużyckiej w Gzinie, pow. Chełmno, „WA”, t. 40, nr 4, s. 291-297. 1975b „Materiały kultury łużyckiej z Kujaw”, część IV, Toruń, s. 61-92. 1992 Grodzisko kultury łużyckiej w Gzinie (źródła archeologiczne), Toruń. Cofta-Broniewska A., Kosko A. 1982 Historia pierwotna społeczeństw Kujaw, War szawa — Poznań. 2002 Kujawy w pradziejach i starożytności, Inowro cław — Poznań. 2004 Miejsca obrzędowe ludności kultury łużyckiej i kultury przeworskiej na Kujawach. Część I: Przegląd źródeł, “Folia Praehistorica Posnaniensia”, t. XII, s. 131-199. Czebreszuk Μ. 1961 Badania wykopaliskowe na grodzisku Łęcze, pow. Elbląg, „Roczn. Elbląski” 1.1, s. 200-206. 1964 Zagadnienie genezy pochówków ciałopalnych na Warmii i Mazurach, „Komunikaty Mazur sko-Warmińskie”, nr 1 (83), s. 3-20. 1967 Wyniki prac wykopaliskowych na grodzisku Łę cze, pow. Elbląg, „WA”, t. 32, s. 385-404. 1968a Z problematyki wytwórczości metalurgicz nej epoki brązu w północno-wschodniej Pol sce i na terenach sąsiednich, APolski”, t. 13, s. 151-187. 1968b Zabytki metalowe epoki brązu między dolną Wisłą a Niemnem, Wrocław — Warszawa. 1997 Epoka brązu wpółnocno-wschodniej Polsce. Pra ce Białostockiego Towarzystwa Naukowego, Nr 36, Białystok. 2001 Schyłek neolitu i początki epoki brązu w strefie południowo-zachodniobałtyjskiej (Ill-początki II tys. przed Chr). Seria: ,Archeologia Uni wersytetu im. Adama Mickiewicza”, t. 46, Poznań. 2005 Na styku kultur. Specyfika metali epoki brązu w północnej Polsce, „Pom.Ant.”, t. 20, s. 73-95. Czopek S. Dąbrowski J.,
Mogielnicka-Urban Μ. 1992 Południowo-wschodnia strefa kultury pomor skiej, Rzeszów. 1988 Badania zespołu osadniczego kultury łużyckiej w Maciejowicach, woj. Siedlce, wiatach 19811985, „WA”, t. 39, s. 167-178. 1996 Grupa tarnobrzeska nad środkowym Sanem i Dolnym Wisłokiem, Rzeszów. 1999 Pradzieje Rzeszów. Polski południowo-wschodniej, 2001 Osady ludności kultury łużyckiej jako obiekty kultowe, „PArch.”, t. 49, s. 35-46. Delekta J. 1937 Badania na grodzisku „łużyckim’ z wczesnej epoki żelaznej nad Wisłą w pow. toruńskim, „ZOW”, R. 12, zesz. 9-Ю, s. 123-126. 2001 Pysznica, pow. Stalowa Wola, stanowisko 1-cmentarzysko ciałopalne z przełomu epoki brązu i żelaza, Rzeszów. Długokęcki W 2003 Grodzisko Dolne, stanowisko 22 — wielokultu rowe stanowisko nad dolnym Wisłokiem. Część I: Od epoki kamienia do wczesnej epoki żełaza, Rzeszów. Dmochowski AJ. Dąbrowska T. 1982 Zagadnienie ciągłości użytkowania cmentarzysk w okresie przedrzymskim, (w:) „Przemiany ludnościowe i kulturowe I tysiąclecia p.n.e. na ziemiach polskich między Odrą i Dnie prem” , Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk, s. 281-291. Dąbrowski J. 1959a Some problems ofLusatian Culture in Northeest Poland, „APolona” t. 2, s. 165-172. 1959b Cmentarzysko z Szydłowa, pow. Mława, na tłe kułtury łużyckiej na Mazowszu północ nym, „Materiały Starożytne”, t. 5, s. 133-257. 1960 Badania na grodzisku Łęcze, pow. Elbląg 392 w 1958 r„ „WA”, t. 26:1959-60 (1960), s. 266-272. 1995 Mierzeja Wiślana od XIII do połowy XV wieku (1454 r.), Gdańsk. 1963 Wyniki prac wykopaliskowych na grodzisku w Tolkmicku (pow. elbląski) w roku 1959, „Roczn.
Е1Ы.”, t. 2, s. 271-286. Dorr R. 1893 Übersicht über die prähistorischen Funde im Stadt- und Landkreise Elbing, Elbing. 1902 Diejüngste Bronzezeit im Kreise Elbing, Elbing. Drozdowski E. 1974 Geneza Basenu Grudziądzkiego w świetle osadów iformglajalnych. „Prace Geograficzne”, t. 104, s. 1-134. Drozdowski E., Berglund B. E. 1976 Development and chronology ofthe Lover Vistu la River valley, North Poland, „Boreas”, t. 5, s. 95-107.
BIBLIOGRAFIA Durczewski Z. Florkowski A. 1939-46 Grupa górnośląsko-małopolska kultury łu życkiej. Część 1, Kraków. 1995 Analiza antropologiczna czaszek z Boguszewa, „Acta Universitatis Nicelai Copernici. Seria: Archeologia”, t. 49, s. 73-77■ Dzięgielewski K. 2012 Problemy synchronizacji danych paleoklimatycznych i archeologicznych na przykładzie tzw. wahnięcia subatlantyckiego, (w:) „Peregrinationes Archaeologicae in Asia et Europa Joanni Chochorowski dedicatae” (red. W. Blaj er), Kraków, s. 109-119. Dzięgielewski K., Godlewski P. 2009 Wschodnie oddziaływania kułturowe na tere nie zachodniej Małopolski we wczesnej epoce żelaza, (w:) „Tarnobrzeska kultura łużycka. Źródła i interpretacje”, Rzeszów, s. 191-223. Dziubek E., Marchelak L, Tyszler L. 1993 Analiza antropologiczna szkieletu z okresu kul tury łużyckiej z Gzina. „Acta Universitatis Ni colai Copernici. Biologia”, t. 43, s. 95-103. 2006 Wyniki anałizy antropologicznej, (w:) „Opra cowanie wyników ratowniczych badań arche ologicznych przeprowadzonych na odcinku Al planowanej autostrady w woj. kujawsko-pomorskim (b. woj. toruńskie), Ruda, gm. Grudziądz, stanowisko 3-6”. Tom 16, maszy nopis w archiwum Zespołu do Badań Auto strady Al , Instytut Archeologii, UMK, Toruń. Fudzińska E, 2003 Sprawozdanie z badań ratowniczych na stano wiskach 6-7 w miejscowości Kowalewice, gm. Parzęczew, woj. łódzkie, (w:) „Raport 2000”, Warszawa, s. 109-121. Engel C. 1932 Die Lausitzer Kułtur in Ostpreussen, “For schungen und Fortschritte”, R. 8, s. 42-45. 1935a Vorgeschichte der altpreußischen Stämme, t. 1, Königsberg Pr. 1935b Aus
ostpreussischer Vorzeit, wyd. II. Königs berg Pr. 1962 Typen ostpreussischen Hügelgräber B. Grenz), Neumünster. Florkowski A., Kozłowski T. (opr. Engel C., La Baume W. 1936-37 Atlas der ost- und wespreussischen Lan desgeschichte, (w:) “Kulturen und Völker der Frühzeit im Preussenlande”, cz. 1 i 2, Königsberg. Filbrandt-Czaja A. 2009 Historia działalności człowieka w rejonie Je ziora Grodzieńskiego koło Chełmży w świetle analizy pyłkowej, (w:) „Archeologia epok brą zu i żelaza. Studia i materiały”, t. 1. Toruń, s. 233-256. Filbrandt-Czaja A., Piernik A. 2009 Intensywność osadnictwa neolitycznego na wy branych stanowiskach Pomorza w świetle ana lizy pyłkowej, (w:) ,Aktualne problemy epoki kamienia na Pomorzu”, Gdańsk, s. 207-221. Filuk J. 1967 Szczątki ryb z grodziska kultury łużyckiej w Tolkmicku nad Zalewem Wiślanym, „WA”, t. 32: 1966-67, s. 405-408. 2015 Dorobek Muzeum Zamkowego w Malborku w Dziedzinie badań Żuław i Dolnego Powi śla, [w:] „Z dziejów badań archeologicznych na Pomorzu Wschodnim” (red. Μ. Fudziński, H. Paner), Gdańsk, s. 245-247Fudzińska E., Fudziński P. 2013 Wielokulturowe cmentarzysko w Nowym Targu, stan. 1, gm. Stary Targ, Malbork, s. 7-224. Fudziński Μ., Fudziński P. 2011 Przemiany kulturowe w schyłkowej fazie kultu ry pomorskiej i w początkach kultury oksywskiej na Pojezierzu Kaszubskim — makroregionie Wielkich Jezior Kaszubskich, (w:) „Mię dzy kulturą pomorską a kulturą oksywską. Przemiany kulturowe w okresie lateńskim”, Gdańsk, s. 173-192. Fudziński P. 2011 Przemiany kulturowe w schyłkowej fazie kul tury łużyckiej i początkach kultury
oksywską. Przemiany kulturowe w okresie lateńskim, Gdańsk, s. 125-150. Gackowski J. 1992 Dotychczasowe wyniki badań archeołogiczno-przyrodniczych stanowiska w Mołtajnach, gm. Barciany na tle wybranych problemów badaw czych osiedli nawodnych w północno-wschod niej Polsce, „Barbaricum 1992”, t. 2, s. 53-81. 1993 Dotychczasowe rezultaty badań archeologicz nych prowadzonych w obrębie reliktów osiedli nawodnych w Mołtajnach (stan. 1), gm. Bar ciany oraz Pieczarkach (stan. 1), gm. Pozedrze, (w:) „Badania archeologiczne ośrodka toruńskiego w latach 1989-1992”, Toruń, s. 81-89. 393
BIBLIOGRAFIA 1996 Osiedla nawodne kultury kurhanów zachodniobałtyjskich. Niektóre współczesne możliwo ści poznawcze a dotychczasowa interpretacja, (w:) „Concordia. Studia ofiarowane Jerzemu Okuliczowi-Kozarynowi w sześćdziesiąt pią tą rocznicę urodzin” (red. W. Nowakowski), Warszawa, s. 57-68. 2000 On the dating and cultural aspects of the West Baltic Barrow Culture lake dwellings, (w:) ‘Studies in the lake dwellings” s. 9-63. 2002 Z badań nad młodszą epoką brązu i wczesną epoką żelaza w strefie Pojezierza Chełmiń skiego, (w:) ,Archeologia toruńska. Histo ria i teraźniejszość. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej z okazji 140-lecia muzealnych zbiorów archeologicznych w Toruniu”. Toruń 16-17 maja 2002, Toruń, s. 109-120. 2003a Niektóre materiały zabytkowe z młodszych okresów epoki brązu i początku epoki żelaza odkryte na trasie przyszłej autostrady A-l (od cinek bydgosko-toruński), (w:) „XIII Sesja Pomorzoznawcza”. Tom 1: „Od epoki kamienia do okresu rzymskiego”, Gdańsk, s. 79-94. 2003b Uwagi o niektórych materiałach zabytkowych z osiedla obronnego kultury łużyckiej w Grod nie koło Chełmży (na podstawie wyników ba dań z lat 1997-2001, (w:) „XIII Sesja Pomorzoznawcza”. Tom 1: „Od epoki kamienia do okresu rzymskiego”, Gdańsk, s. 105-115. 2004 Nowe materiały do dyskusji o zachodnim za sięgu występowania ceramiki podkrawędnie dziurkowanej w początkach epoki żelaza, (w:) „Ceramika zachodniobałtyjska. Nowe źró dła i interpretacje. Materiały z konferencji”, Białystok 23-24 września 2002, Białystok, s. 9-12. 2005 Dawne i nowe źródła do poznania lokalnej pro
dukcji brązowniczej grupy chełmińskiej kultury łużyckiej, (w:) „XIV Sesja Pomorzoznawcza”, Vol. 1: „Od epoki kamienia do okresu rzym skiego”, Gdańsk, s. 161-174. 2006 Budulec drewniany „łużyckiego” osiedla w Grod nie koło Chełmży w kontekście lokalnych uwa runkowań florystycznych, (w:) „Las w kulturze polskiej”, materiały z konferencji, Mierki k. Olsztyna, 19-21 maja 2005 (red. W. Łysiak), Poznań, s. 115-122. 2007 Społeczeństwo łużyckie w strefie Pojezierza Cheł mińskiego i przyległych dolin Wisły, Drwęcy i Osy. Refleksje nad interpretacją niektórych źródeł, (w:) „Aktualne problemy kultury łu życkiej na Pomorzu”, Gdańsk, s. 155-172. 394 2009a Osady obronne ludności kultury łużyckiej po wschodniej stronie dolnej Wisty w świetle wy ników dotychczasowych badań, (w:) „Acta Archaeologica Pomoranica III”, XVI Sesja Pomorzoznawcza, 22-24 listopada 2007, Szczecin, cz. 1 : „Od epoki kamienia do okre su wczesnośredniowiecznego”, Szczecin, s. 55-68. 2009b Kolejne materiały źródłowe z początku epoki żełaza w Grodnie koło Chełmży w świetle do tychczasowych odkryć, (w:) „Nowe materiały kultury łużyckiej i pomorskiej z Pomorza”, Gdańsk, s. 25-36. 2010 „Pomorska” modyfikacja grupy chełmińskiej kultury łużyckiej. Refleksje nad lokalnym mo delem przemian na przełomie epoki brązu i że laza, (w:) „Między kulturą łużycką a pomor ską. Przemiany kulturowe we wczesnej epoce żelaza”, Gdańsk, s. 153-172. 2011 Niespalone szczątki ludzkie z osiedli „chełmiń skiej” grupy kultury łużyckiej i w jej sąsiedz twie. Przegląd odkryć i dotychczasowe interpre tacje, (w:) ,Archeologia epok brązu i
żelaza. Studia i materiały”, t. 2 (red. J. Gackowski), Toruń, s. 49-77. 2012a Przestrzeń osadnicza Pojezierza Chełmiń skiego i przyległych dolin Wisły, Drwęcy i Osy w młodszej epoce brązu i na początku epoki że laza, Toruń. 2012b Przełom epoki brązu i żelaza w międzyrzeczu Wisły, Drwęcy i Osy w świetle nowszych odkryć i refleksji interpretacyjnych, (w:) „Peregrinationes archaeologicae in Asia et Europa Joanni Chochorowski dedicatae” (red. W. Blaj er), Kraków, s. 77-85. Gackowski J., Kucharski L. 2012 Z badań nad młodszą epoką brązu i wcze sną epoką żelaza w strefie Pojezierza Cheł mińskiego, (w:) „Archeologia toruńska. Historia i teraźniejszość”, materiały z kon ferencji naukowej, zorganizowanej z okazji 140-lecia muzealnych zbiorów archeologicz nych w Toruniu 16-17 maja 2002, Toruń, s. 109-120. Gaerte W. 1929 Urgeschichte Ostpreußens, Königsberg Pr. 1931 Die „lausitzischen” Flachgräberfeldern Ospreußens, „Sitzungsberichte der Altertumsgesell schaft Prussia”, t. 29, Königsberg, s. 104-113. 1938 Bericht über die Tätigkeit des Prussia-Museums im Jahre 1937, „NbfdV”, t. 14, zesz. 5, s. 113-116.
BIBLIOGRAFIA Galon R. 1934 Dolina Dolnej Wisły, jej kształt i rozwój па tle budowy dolnego Powiśla, w serii: „Badania geograficzne”, zesz. 12-13, Poznań. 1951 Niektóre zagadnienia kultury trzcinieckiej w świetle wykopalisk w miejscowości Lubna, pow. Sieradz, „WA”, t. 18, s. 1-84. Gawlik A. 2009 Elementy miłogradzkie w środowisku kultury łużyckiej Polski południowo-wschodniej, (w:) „Tarnobrzeska kultura łużycka. Źródła i in terpretacje”, Rzeszów, s. 177-189. Gazda D., Jezierska J. 2010 Badania Misji Pomezańsko-Bałtyjskiej grodu na Górze Zamkowej w Starym Dzierzgoniu (osada z okresu wczesno-żełaznego, centrum Krzyżackie) w 2010 r., referat na I Pomorskiej Sesji Sprawozdawczej 25 listopada 2010, Gdańsk. Gądzikiewicz-Woźniak Μ. 1961 Cmentarzysko łużycko-kloszowe WarszawaGrochów, stanowisko „Bryłowszczyzna”, „Ma teriały Starożytne”, t. 7, s. 47-100. Gediga B. 2010 Uwagi o przemianach kulturowych we wczesnej epoce żelaza, (w:) „Między kulturą łużycką a pomorską. Przemiany kulturowe we wcze snej epoce żelaza”, Gdańsk, s. 11-20. 2011 Neue Forschungen zu den Jrüheisenzeitlichen Kulturen in Südwestpolen, „Acta Archaeologica Carpathica”, R. 46, s. 83-116. Gedi Μ. 1966 Groby szkieletowe w kulturze łużyckiej, „Parch”, t. 17:1964-1965 (1966), s. 5-45. 1989 Grupy lokalne w obrębie kultury łużyckiej, (w:) „Pradzieje ziem polskich”, t. 1-2, Warszawa ֊ Łódź, s. 607-647. Geeł von B., Baurman J., Waterbolk N. T. 1996 Archaeological and palaeological indications of an abrupt climate change in the Netherlands, “Journal of Quaternary Sciences”, R. 11. Gladykowska-Rzeczycka J. 1987 Wstępne
opracowanie materiałów kostnych z cmentarzyska w Nowym Targu w woj. el bląskim, datowanego na VII-VI w. p.n.e.-V w. n.e., (w:) „Badania archeologiczne w wo jewództwie elbląskim w latach 1980-1983”, Malbork, s. 309-338. Gralak T. 2003 Sprawozdanie z badań wykopaliskowych na sta nowisku nr 4 w Nowym Sleszowie, gm. Żóra wina, woj. dolnośląskie w roku 2000, (w:) „Raport 2000”, Warszawa, s. 208-217. Grążewski K. 1994 Lembarg, gm. Jabłonowo Pomorskie, (w:) „Wczesnośredniowieczne grodziska ziemi chełmińskiej. Katalog źródeł” (red. J. Chudziakowa), Toruń, s. 93-98. Grygiel R. 1995 Sytuacja kulturowa w późnym okresie halsztac kim i wczesnym lateńskim w rejonie Brześcia Kujawskiego, (w:) „Kultura pomorska i kultu ra grobów kloszowych. Razem czy osobno?”, Warszawa, s. 319-359. Grześkowiak J. 1988 Najdawniejsze dzieje Chełmna i okolicy, (w:) „Dzieje Chełmna i jego regionu. Zarys mo nograficzny” (red. Μ. Biskup), Warszawa — Poznań — Toruń, s. 39-63. Haas J. Μ., Richez I., Tinner W, Wick L. 1998 Synchronous Holocene climatic oscillations re corded on the Swiss Plateau and at timberline in the Alps, “The Holocene”, t. 8 (3). Haftka Μ. 1972 Uwagi w sprawie wczesnośredniowiecznego osadnictwa w północnej Pomezanii i kwestia lo kalizacji Santyra, „Pom.Ant.” t. 4, s. 455-477■ 1976 Sprawozdanie z badań archeologicznych na grodzisku w Bielanach Wielkich koło Elblą ga, „Roczn.Elbl.”, t. 7, s. 113-150. 1980 Hasło: Węgry, gn. Sztum, (w:) „Słownik Sta rożytności Słowiańskich”, t. 6, cz. 2, Poznań, s. 344-346. 1982 Pradzieje, (yr) „Kwidzyn. Z dziejów mia sta i okolic” (red. Μ. Lipowska),
Olsztyn, s. 33-47. 1983a Wyniki badań ratowniczych na stanowi sku wielokulturowym, tzw. Dębowej Górze, w miejscowości Kaczynos, gm. Stare Pole, woj. elbląskie, „Pom.Ant.”, t. 11, s. 169-185- 1983b Żuławy — człowiek — przyroda, „ZOW”, R. 49, s. 85-94. 1985 Z dziejów polskich badań archeologicznych na ziemiach województwa elbląskiego, „Roczn. Elbl.”, t. 10, s. 9-34. 1987 Mikroregion osadniczy Węgry — Gościszewo ֊ Malbork w świetle kilkunastoletnich obserwa cji terenowych, (yi) „Badania archeologiczne w woj. elbląskim w latach 1980-83”, Mal bork, s. 27-42. 395
BIBLIOGRAFIA Hensel W sy Zachodnie), w badaniach Hansa Schleifa, 1969 Do dyskusji nad rozprzestrzenieniem się arche ologicznej kultury „pomorskiej”, „Swiatowit”, „Echa Przeszłości”, t. 6, s. 141-157. t. 30, s. 225 nn. Heym W. 1935 Das vorgeschichtliche Haus in dem Kreisen Stuhm, Marienwerder und Rosenberg, „Alt preussen“, t. 1, s. 77-89. 1937 Eine baltische Sieldung derfrühen Eisenzeit am “Kleinen See” bei Kl. Storkenau (Wespreussen), „Mannus“, R. 29, zesz. 1, s. 3-52. 1938 Das Ende der Bastarnen am rechten Ufer der unteren Weichsel und das der baltischen Volkar der Grenzzone, “Sitzungsberichte der Altertumsgesellschaft Prussia”, t. 32, zesz. 1, s. 140-172. 1940 Ein Skelettgrab derfrühen Eisenzeit in Daulen-Luisensegen, Kreis Rosenberg, „Gothiskandza”, R. 2, s. 9-15. 1942 Ein Bronzekessel mit kreuzförmigen Henkelbe schlägen aus Kirchwalde (Gtowińsk), Kr. Rip pin, „Gothiskandza”, z. 4, s. 19-22. 1961 Drei Spätlaténegräberfelder aus Westpreußen, „Offa”, t. 17/18; 1959/61, s. 140-173. Hoffmann M. J. 1992 Kilka uwag o chronologii grobowej ceramiki grupy zachodniomazurskiej kultury kurhanów zachodniobaltyjskich, (w:) „Ziemie polskie we (red. J. Cygański), Olsztyn, s. 11-33. Hołowińska Z. 1958 Osadnictwo okresu wczesnożelaznego w Elblą gu, „WA”, t. 25, zesz. 3, s. 212-222. IA. Badania, rok: 1969 1968 (1969) Podzamcze, „Góra Zamkowa” pow. Kwidzyn, s. 252 (Μ. Haftka). 1970 1969 (1970) Baldram, gm. Kwidzyn, s. 225226 (Μ. Haftka). 1971 1970 (1971) Baldram, pow. Kwidzyn, Stano wiska I, II i IV, s. 141-142 (Μ. Haftka). 1972 1971 (1972) Baldram, pow. Kwidzyn, stan. I, III sezon
badań, s. 75-76 (Μ. Haftka). 1974 1973 (1974) Kończewice, pow. Malbork, stan. 1, s. 24. 1975 1974 (1975) Nowy Targ, pow. Sztum, stan. 6, s. 93-94. 1976 1975 (1976) Nowy Targ, gm. Stary Targ, woj. elbląskie, s. 143. 1981 1980 (1981) NowyTarg, gm. Stary Targ, woj. elbląskie, stanowisko 6, s. 88-89. 1985 1984 (1985) Malbork-Wielbark, woj. elblą skie, stan. 14, s. 101. wczesnej epoce żelaza i ich powiązania z inny mi terenami”, Rzeszów, s. 303-313. 1988 1987 (1988) Kątki, gm. Stary Targ, woj. el 1992b Nieznane materiały kultury kurhanów zachod niobaltyjskich, „Barbaricum”, t. 2, s. 20-38. 2005 1996 (2005) Cieplewo, gm. loco, stan. 5,6 i 8 1995 Groby kloszowe z wczesnej epoki żelaza na wschód od dolnej Wisty. Tlo osadniczo-kulturowe, (w;) „Kultura pomorska i kultura grobów kloszowych. Razem czy osobno?”, Materiały z konferencji w dniach 24-26 listo pada 1993, Warszawa, s. 69-89. 1999 Źródła do kultury i osadnictwa poludniowo-wschodniej strefy nadbałtyckiej w I tysiącleciu p.n.e., (w;) „Rozprawy i Materiały Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyń skiego w Olsztynie”, Nr 177, Olsztyn. 2000 Kultura i osadnictwo południowo-wschod niej strefy nadbałtyckiej w I tysiącleciu p.n.e., (w:) „Rozprawy i Materiały Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie”, Nr 191, Olsztyn. 2005 Ceramika osadnicza z młodszej epoki brązu i wczesnej epoki brązu w Prusach Wschodnich (łącznie z dawnym okręgiem rejencyjnym Pru 396 2006 Susz i okolice w starożytności i wczesnym średnio wieczu, (w;) „Susz. Z dziejów miasta i okolicy” bląskie, s. 100. s. 125 (-)· Milewo, gm. Nowe
Milewo, stan. 9, s. 133 (-). Ruda gm. Grudziądz stan. 3-6, s. 139-140 (-) Rusocin, gm. Pruszcz Gd., stan. 4, s. 140 (-). Stary Dzierzgoń, stan. 2, gm. loco, s. 141-142 (-). Wronki, stan. 2, gm. loco, s. 147 (-). Lubieszewo, stan. 2, gm. Pruszcz Gd., s. 171-173 (-). Kwietniewo, stan. 2, gm. Rychliki, s. 221-222 (-). Ignaczak Μ. 2008 Wzorce kulturowe lasu/lasostepu strefy pontyjskiej w niżowych zespołach kręgu łużyckiego, (w:) „Na pograniczu światów. Studia z pra dziejów międrzymorza bałtycko-pontyjskiego ofiarowane Profesorowi Aleksandrowi Kosce w 60. rocznicę urodzin”, (red. J. Bed narczyk i in.), Poznań, s. 141-165. Ignaczak Μ., Affelski J. 2009 Osadnictwo wczesnej epoki żelaza na stano-
BIBLIOGRAFIA wisku Janów Pomorski·, referat na XVII Sesji Pomorzoznawczej, Gdańsk 18-20 listopa da 2009. Ignaczak Μ., Affelski J. 2012 Osadnictwo z wczesnego okresu epoki żelaza na stanowisku Janów Pomorski 1, (w:) „Janów Pomorski 1”, t. 1:1 ֊ „Od paleolitu do wcze snego okresu wędrówek ludów”, s. 51-158. Jadczykowa J. 1986 Wczesnolateńskie cmentarzysko kultury łużyc kiej na stanowisku 1 w Piaskach Bankowych, woj. skierniewickie, „PMMAiE”, nr 33, s. 207-237. i materiały”, tom I (red. J. Gackowski), To ruń, s. 123-138. w druku Pochówek szkieletowy kultury łużyckiej z okresu halsztackiego w Kałdusie, gm. Chełm no, (w:) „Z badań nad wczesną epoką żelaza na Pojezierzu Chełmińskim”, (red. J. Gac kowski), Toruń. Jutrzenka-Trzebiatowska A. 1999 Wpływ człowieka na szatę leśną Polski północ no-wschodniej w ciągu dziejów, Olsztyn. Kabzińska I. 2006 The cultural border phenomenon, “Etimologia Polona” t. 27, s. 21-39. 1995 Lateńskafaza kultury pomorskiej w Polsce Środ kowej, (w:) „Kultura pomorska i kultura gro bów kloszowych. Razem czy osobno?”, War szawa, s. 141-157. Kamińska M. Jagodziński Μ. Kasprzycka M. 1989 Studia nadgenezą ośrodka elbląskiego na tle ba dań archeologicznych okolic Elbląga, „Roczn. Elbl.”,t. 11, s. 33-35. 1998 Mierzeja Wiślana — powstanie, rozwój, cieśni ny, (w:) ,Adalbertus. Wyniki programu ba dań interdyscyplinarnych”, tom 1, Warszawa, s. 35-48. 1993 Osadnictwo w okresie wczesnodziejowym, (w:) „Historia Elbląga”, tom I (do 1466 r.) (red. S. Gierszewski, A. Groth), Gdańsk, s. 17-59. Jagodziński M.E 1996 Osadnictwo pradziejowe i wczesnośrednio
wieczne okolic Elbląga. Pograniczny charakter stosunków osadniczych, (w.) „750 lat praw miejskich Elbląga” (red. A. Groth), Gdańsk, s. 11-20. Janikowski J. 1968 Cmentarzysko kultury łużyckiej w Bołuminie, pow. Chełmno, JLeszyty Naukowe UMK w Toruniu. Nauki humanistyczno-społeczne”. Zeszyt 26 — ,Archeologia 1”, Toruń 75-113. Janowski A. 2013 Pozostałości wczesnośredniowiecznego osadnic twa na trasie autostrady A-l, województwo kujawsko-pomorskie, (w:) „XIII Sesja Pomorzoznawcza”. Tom 2: „Od wczesnego średnio wiecza do czasów nowożytnych”, Gdańsk, s. 45-64. Jędrzejewski J. 2004 Osada łudności kultury łużyckiej w Kałdusie, gm. Chełmno, (w:) „Pruthenia Antiqua”, t. 1, s. 315-328. 2009 Pochówek szkieletowy ludności kultury łużyc kiej w Kałdusie, gm. Chełmno (stanowisko 4), (w.) ,Archeologia epok brązu i żelaza. Studia 1992 Napierśniki kultury pomorskiej i ich wyobra żenia na popielnicach twarzowych, „WA”, t. 52:1991-1992, s. 17-45. 1999 Tło paleogeograficzne osadnictwa Żuław El bląskich w pierwszym tysiącleciu naszej ery, (w:) ,Adalbertus”, tom 5, Warszawa. Kasprzyk K., Polcyn Μ. 2006 Wyniki analizy paleobotanicznej, (w:) „Opra cowanie wyników ratowniczych badań arche ologicznych przeprowadzonych na odcinku Al planowanej autostrady w woj. kujaw sko-pomorskim (b. woj. toruńskie), Ruda, gm. Grudziądz, stanowiska 3-6. T. 16-a, maszynopis w archiwum Zespołu do Ba dań Autostrady A” 1. Instytut Archeologii UMK, Toruń. Kaszubowski L. J. 1995 Późnoholoceńskie transgresje Morza Bałtyckiego u środkowych wybrzeży Polski, (w:) „Geologia i geomorfologia pobrzeża i południowego
Bałtyku”, (red. W. Florek), Słupsk, s. 17-24. Kaźmierczak E., Wichrowska E. 1983 Tysiąc lat starożytnej nekropolii, „ZOW”, R. 49, s. 37-47. 1987 Wielokulturowe cmentarzysko w Nowym Tar gu w świetle badań w latach 1974-1980, (w.) „Badania archeologiczne w woj. elbląskim wiatach 1980-83”, Malbork, s. 289-306. Kępczyński K., Noryśkiewicz B. 1968 Roślinność i historia torfowiska Fletnowo wpow. Grudziądzkim, „Zeszyty Naukowe UMK 397
BIBLIOGRAFIA w Toruniu. Nauki Matermat.-Przyrodn.”, zesz. 21. Biologia XI, s. 49-95. Kleemann O. 1942 Die Bronzefunde von Osterode Ostpr. und Dit tersdorf Kr. Mohrung Ostpr., „Altpreussen”, t. 7, s. 1-7. Klichowska M. 1962 Odciski zbóż i roślin strączkowych na cerami ce kultury pomorskiej, „PArch.”, t. 14:1961 (1962), s. 142-151. Kłosińska E. 2005a Na południowo-wschodnich peryferiach po pielnicowego świata — sytuacja kulturowa i osadnicza w młodszej epoce brązu i we wcze snej epoce żelaza w dorzeczu Kaczawy i górnego Bugu, (w:) „Problemy kultury Wysockiej”, 2005b Roztocze w dobie panowania kultury łużyc kiej, (w:) „Archeologia Roztocza. Krajobraz przyrodniczo-kulturowy”, Lublin, s. 63-72. Kneisel J. 2001 Zur Verbeitung geschlechtsspezifischer Motive in der Gesichtsurnen, (w:) „Sztuka epoki brą zu i wczesnej epoki żelaza w Europie Środ kowej”, PAN Oddział we Wrocławiu. Prace Komisji Archeologicznej Nr 14. Muzeum Archeologiczne w Biskupinie. Biskupińskie Prace Archeologiczne Nr 2, Wrocław-Biskupin, s. 291-306. 2012 Gesichtsurnen und ihre Kopfdeckung. Neue Er kenntnisse zum Phänomen der Gesichtsurnen im nordeuropäischen Kontext, (w:) „Peregrina- tiones archaeologicae in Asia et Europa Joanni Chochorowski dedicatae”, (red. W Blajer), Kraków 2012, s. 39-56. Kondracki J. 1978 Geografia fizyczna Polski, wyd. III, Warszawa. 1998 Geografia regionalna Polski, Warszawa. regionalna Pokki, wyd. III, Warszawa. 2009 Geografia regionalna Pokki, wyd. III uzupeł niona, Warszawa. Kopczyński S. 1960 Położenie geograficzne Grudziądza, „Rocznik Grudziądzki”, t. 1, Grudziądz, s.
251-265. 1970 Charakterystyka środowiska geograficzne go wschodniej części Basenu Grudziądzkie go, „Rocznik Grudziądzki”, t. 5/6: 1970, s. 491-538. Koperkiewicz A. 2005a Grób skrzynkowy kultury pomorskiej z miej scowości Tytlewo, gm. Lisewo, stanowisko 12, 398 2005b Ratownicze badania archeologiczne przepro wadzone w strefie budowy gazociągu w/c DN 500 relacji Włocławek-Gdynia w obrębie woj. kujawsko-pomorskiego, (w:) „XIV Sesja Po morzoznawcza”. Vol. 1: „Od epoki kamienia do okresu rzymskiego”, Gdańsk, s. 285-297. 2009 Grób skrzynkowy ludności kultury pomorskiej z Tytlewa, gmina Lisewo (stanowisko 12), (w:) „Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i Materiały”, tom I, Toruń, s. 201-229. Kordowski J. 2004 Osady i rzeźba doliny Wisły w okolicach Cheł mna i Swiecia, (w:) „Mons”, t. 2, s. 43-68. Kordowski J., Noryśkiewicz A., Rembisz A. Rzeszów, s. 161-192. 2002 Geografia (w:) „XIV Sesja Pomorzoznawcza”. Vol. 1: „Od epoki kamienia do okresu rzymskiego, Gdańsk”, s. 279-284. 2006 Paleośrodowisko prehistorycznego osadnictwa pd.-wsch. części Kotliny Grudziądzkiej i Ba senu Świeckiego, (w:) „Drogami wędrówek i badań Profesora Rajmunda Galona. W 100. rocznicę urodzin (1906-2006)”. Przewodnik sesji terenowych, Toruń, s. 203-208. Kostrowicki J. 1961 Środowisko geograficzne Pokki, Warszawa Kostrzewski J. 1953 Ze studiów nad wczesnym okresem żelaznym w Polsce, „Sl.Ant.”, t. 4, s. 22-70. 1956 Stosunki między kulturą łużycką i bałtycką a zagadnienie wspólnoty językowej bałto-słowiańskiej, „Sl.Ant.”, t. 5, s. 1-75. 1958 Kultura łużycka na Pomorzu, Poznań. Kowalski A. 1998 Dar.
import, obcość. Szkic z prahistorycznej etnologii kontaktu kulturowego, (w:) „Szkice prahistoryczne. Zródła-Metody-Interpretacje”, (red. S. Kukawka), Toruń, s. 13-32. Kozłowski T. 2011 Analiza antropologiczna i tafonomiczna frag mentów kości ludzkich odkrytych na stanowi sku 5 w Kałdusie (woj. kujawsko-pomorskie). Świadectwo praktyk ćwiartowania zwłok ludz kich!, (w:) ,Archeologia epok brązu i żelaza. Studia materiały”, t. 2 (red. J. Gackowski), Toruń, s. 91-116, s. 91-116. Kranzowa I. 1979 Pożywienie mięsne ludności kultury łużyckiej w okresie halsztackim i praopolskiej w okresie wczesnośredniowiecznym w Kałdusie, „Acta Universitaris Nicolai Copernici”, (Toruń), t. 6, s. 101-112.
BIBLIOGRAFIA Krąpiec M. 2012 Wyniki datowań radiowęglowych próbek z osady w Janowie Pomorskim 1, (w:) „Ja nów Pomorski 1”, t. 1:3 — „Od późnego okresu wędrówek ludów do nowożytności”, s. 337-343. Krzysiak A. 2005 Ze studiów nad chronologiąfazy wielkowiejskiej na przykładzie cmentarzyska w Dąbrównie, gm. Potęgowo, stan. 8, (w:) „Aktualne proble my kultury pomorskiej”, Gdańsk, s. 71-92. Kubasiewicz Μ. szczątki kostne z grodziska w Tolkmicku (pow. elbląski), „Roczn. Е1Ы.”, t. 2, s. 287-298. 1963 Zwierzęce Kucharski L. 1993 Rekonstrukcje obronne grodu kultury łużyckiej w Boguszewie, gm. Gruta, woj. toruńskie, gm. Gruta, woj. toruńskie, stanowisko 1, (w:) „Ba dania archeologiczne ośrodka toruńskiego wiatach 1989-1992” (red. J. Chudziakowa), Toruń, s. 75-80. Kulesza P. 1982 Osadnictwo ludności kultury pomorskiej na Po jezierzu Chełmińskim, maszynopis pracy ma gisterskiej w Bibliotece Instytutu Archeologii i Etnologii UMK, Toruń. Kultura jastorfska 2004 Kultura jastorfika na Nizinie Wielkopokko-Ku- jawskiej, (red. H. Machajewski), Poznań. Kultura pomorska i kultura grobów kloszowych 1995 Kultura pomorska i kultura grobów kloszowych. Razem czy osobno?. Materiały z konferencji w dniach 24-26 listopada 1993, Warszawa. Kurzyńska Μ. wie (gmina Šwiecie nad Osą, województwo kujawsko-pomorskie), stanowisko 6, (w:) „Acta Archaeologica Pomoranica III”. XVI Sesja Pomorzoznawcza 22-24.11.2007, Szczecin, cz. I: „Od epoki kamienia do okre su wczesnośredniowiecznego”, Szczecin, s. 165-178. 2011 Nowe źródła do poznania kultury łużyckiej z regionu Swiecia nad Osą, woj. kujawsko-po morskie
(stanowiska 1 i 83), (w:) .Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i materiały”, tom 2, Toruń, s. 227-242. Kuśnierz J. 1998 Die Beile in Polen III (Tüllenbeile), „PBF”, t. IX, որ 21. Kwapiński M. 1999 Korpus kanop pomorskich. Część I: Pomorze, Gdańsk. La Baume W. 1920 Vorgeschichte von Wespreussen, Danzig. 1924 Die Besiedlung des Weichsel-Nogat-Delta in vor- undfrühgeschichtlicher Zeit, (w;) H. Ber tram, W La Baume, O. Kloeppl, Das Weich sel-Nogat-Delta, Danzig, s. 57-104. 1937 Kulturen und Völker der Frühzeit in Preussen lande, Königsberg. 1938 Die eisenzeitlichen Burgwälle im Grenzgebiet zwischen Ostgermanen und Alt-Preussen, „Alt preussen“, R. 3, s. 105-107. 1940 Der Moorleichenfund von Dröbnitz, Kr. Oste rode Ostpr., “Alt-Preussen. Vierteljahresschri ft für Vorgeschichte und Volkskunde”, t. 5/2, s. 17-22. Lasota-Moskalewska A. 2005 Zwierzęta udomowione w dziejach ludzkości, Warszawa. 2001 Północna część ziemi chełmińskiej w starożytno ści, (w:) R. Boguwolski, Μ. Kurzyńska, .Ar cheologia północnej części ziemi chełmiń skiej”, Grudziądz, s. 17-70. 2005 Grudziądz-Owczarki, stanowisko kultury łu życkiej i pomorskiej, woj. kujawsko-pomorskie, stan. 20, (yr) „XIV Sesja Pomorzoznawcza”, tom 1 : „Od epoki kamienia do okresu rzym skiego”, Gdańsk, s. 145-160. 2009a Wielokulturowe cmentarzysko ze środkowej epoki brązu i epoki żelaza w Grudziądzu-Owczarkach, gm. Grudziądz (stanowisko 20), (w:) .Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i materiały”, tom I, Toruń, s. 61-92. 2009b Cmentarzysko kultury wielbarskiej w Lino- Latalowa Μ. 2003 Holocen, (w:) „Palinologia” (red. S.
Dybova- -Jachowicz, A. Sadowska) s. 273-299 oraz s. 300-307 (tablice), Kraków. 2007 Gospodarka człowieka w diagramach pył kowych, (w:) „Środowisko — człowiek — cy wilizacja. Studia interdyscyplinarne nad środowiskiem i kulturą w Polsce”, t. 1 (red. Μ. Makohonienko, D. Makowiecki, Z. Kur natowska), Poznań, s. 171-187. Late Glacial 2004 Late Głacial and Hołocene history of vegeta tion in Poland based on isopollen maps, (red. Μ. Ralska-Jasiewiczowa et al.), Kraków. 399
BIBLIOGRAFŮV Levi-Strauss C. 1992 Zasada wzajemności, (w:) Μ. Kempny, J. Szmatka (red.), „Współczesna teoria wy miany społecznej. Zbiór tekstów”, Warszawa, s. 107-130. Lewandowska J. 2006 Wczesne okresy epoki żelaza, (w:) „Opracowa nie wyników ratowniczych badań archeolo gicznych przeprowadzonych na odcinku A-l planowanej autostrady w woj. kujawsko-po morskim (b. woj. toruńskie). Sztynwag, gm. Grudziądz, stanowisko 4 AB, t. 19. M-pis w archiwum Zespołu do Badań Autostrady A-l”. Instytut Archeologii UMK w Toruniu (za Μ. Rembisz 2011). Lityńska-Zając Μ., Wasylikowa K. 2005 Przewodnik do badań archeobotanicznych, „Vademecum Geobotanicum”, Poznań. Lubocka-Hoffmann Μ. 1998 Elbląg Stare Miasto, Elbląg. Luc Μ., Szmańda J. B. 2004 Krajobraz chełmińskiego mezoregionu osadni czego, (w:) „Mons”, t. 2, s. 31-42. ŁęgaW. 1953 Żuławy Gdańsko-Malborskie w świetle wy kopalisk, „PArch.”, t. 9, 1951-52 (1953), s. 287-295. Łuka A. 1956 Cmentarzysko z wczesnego i środkowego okresu lateńskiego w Tynwałdzie, pow. suski, „SLAnt”, t. 5, 1954-1956 (1956), s. 302-357. Łuka L. J. 1959a Slady osady i cmentarzyska ludności kultury pomorskiej w Niebędzinie, pow. Lębork, „Ma teriały Zachodniopomorskie”, t. 5, s. 69-97. 1959b Importy itabkie i wschodnioalpejskie oraz ich naśladownictwa na obszarze kultury „łużyc kiej” okresu habztackiego w Pobce, „SLAnt.”, t. 6, 1957-1959 (1959), s. 1-99. 1963a O skarbach kultury pomorskiej na Pomorzu Gdańskim (wybrane zagadnienia), (w:) „Mu ñera Arhaeologica losepho Kostrzewski”, Po znań, s. 231-252. 1963b Rec. W Łęga, Ziemia chełmińska na prze łomie epoki
brązu i żełaza, “Rocznik Gru dziądzki”, R. 1, I960, (w:) „Rocznik Gdań ski”, t. 22:1963, s. 263-267. 1966a Kultura wschodniopomorska na Pomorzu Gdańskim, tom I, Warszawa — Kraków. 1966b Osadnictwo kultury pomorskiej na prawo 400 brzeżnym dolnym Powiślu i Wysoczyżnie Elblą skiej, „Roczn.Elbl.”, t. 3, s. 3-50. 1971 Obrządek pogrzebowy i wierzenia u ple mion kultury wschodniopomorskiej na Pomo rzu Gdańskim — część II, „Pom.Ant.”, t. 3, s. 21-100. 1979a Kultura wejherowsko-krotoszyńska, (w՛՛.) „Pra historia ziem polskich”, tom IV: „Od środ kowej epoki brązu do środkowego okresu la teńskiego”, (red. J. Dąbrowski, Z. Rajewski), Wrocław — Warszawa — Kraków — Gdańsk, s. 147-168. 1979b Rec. Pradzieje Dolnego Powiśla. Przewod nik po stałej wystawie archeologicznej, oprać. Μ. Haftka, Toruń 1976, „Pom. Ant.” t. 9, s. 345-348. Maciałowicz A. 2011 Pomorze Gdańskie na przełomie starszego i młodszego okresu przedrzymskiego w świetle analizy zewnętrznych oddziaływań kulturo wych, (w:) „Między kulturą pomorską a kul turą oksywską. Przemiany kulturowe w okre sie lateńskim”, (red. Μ. Fudziński, H. Paner), Gdańsk, s. 79-120. Maciukiewicz-Czarnecka B. 1978 Sprawozdanie z badań wykopaliskowych pro wadzonych na stan. 1 w Marcinkowie, pow. Inowrocław, w 1972 r, (w:) „Komunikaty Archeologiczne. Badania wykopaliskowe na terenie województwa bydgoskiego w la tach 1970-1972”, Bydgoszcz, s. 27-33. Maik J. 2003 Osady z wczesnej epoki brązu ipoczątku epoki że laza w Chrzęstkowie Folwarcznym st. 1, gm. Pa rzęczewa, pow. zgierski, woj. łódzkie (autostrada A-2, stanowisko na mapie zbiorczej
nr 35), (w:) „Raport 2000”, Warszawa, s. 122-139. Makowiecki D. 2012 Badania archeoichtiologiczne szczątków ze sta nowiska Janów Pomorski 1, (w:) „Janów Po morski 1”, t. 1:3 — „Od późnego okresu wę drówek ludów do nowożytności”, s. 313-335. Makowiecki D., Godynicki S. 1993 Zwierzęce źródła kostne do poznania gospodar ki zwierzętami społeczeństw prahistorycznych i średniowiecznych ziemi chełmińskiej, (w:) „Badania archeologiczne ośrodka toruńskie go w latach 1989-1992”, Toruń, s. 111-117. Makowiecki D., Makowiecka Μ. 2012 Wyniki badań archeozoologicznych ze stanowi ska Janów Pomorski 1, (w.) „Janów Pomorski
BIBLIOGRAFIA 1”, t. 1:3 — „Od późnego okresu wędrówek ludów do nowożytności”, s. 275-312. Malinowski T. 1962 Obrządek pogrzebowy ludności kultury łużyckiej w Polsce, „Parch”, t. 14; s. 5-135 oraz 31 map. 1968 The problem of canibalism among tribes ofPu sattan Culture in Poland, „APoJona”, t. 10, s. 147-153. 1969 Obrządek pogrzebowy ludności kultury pomor skiej w Polsce, tom I, Słupsk. Starożytne i Wczesnośredniowieczne”, t. 5, s. 155-195. 1989 Osadnictwo pogranicza kultur łużyckiej, pomor skiej i „kurhanów zachodniobałtyjskich” w Łodygowie, woj. elbląskie, (w:) „Problemy kultu ry łużyckiej na Pomorzu”, Słupsk, s. 133-145. Michalski J., Budziszewski J. 1993 Siedemdziesiąt lat badań wykopaliskowych In stytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskie go, Warszawa, s. 211-252. 1981a Katalog cmentarzysk., tom II, Słupsk. 2011 Między kulturą pomorską a kulturą oksywską. Przemiany kulturowe w okresie lateńskim, (red. Μ. Fudziński, H. Paner), Gdańsk. 1981b Katalog cmentarzysk., tom III, Słupsk. Mikłaszewska-Balcer R. 1984a Podstawy wyróżniania kultury pomorskiej, (w:) „Problemy kultury łużyckiej na Pomo rzu”, Słupsk, s. 323-335- 1964 Cmentarzysko kultury łużyckiej w Warszawie-Miedzeszynie, „WA”, t. 30, s. 354-371. Minta-Tworzowska D. 1984b Wprowadzenie do problematyki kultury łu życkiej na Pomorzu, (w:) „Problemy kultury łużyckiej na Pomorzu”, Słupsk, s. 11-24. 1994 Klasyfikacja w archeologii jako sposób wyraża nia badań, hipotez oraz teorii archeologicznych, Poznań. 1979 Katalog cmentarzysk ludności kultury po morskiej w Polsce, t. I, Słupsk. 1985 Wielkopolska w otchłani
wieków, Poznań. 2006 Komorowo, stanowisko 1: grodzisko kultury łużyckiej — faktoria na szlaku bursztynowym. (w:) „Collectio Archaeologica Resoviensis”, tom 1, Rzeszów. 2009 Domniemane ślady oddziaływań „tarnobrze skich” w zachodniej Wielkopolsce, (w:) „Tarno brzeska kultura łużycka. Źródła i interpreta cje”, (red. S. Czopek), Rzeszów, s. 227-236. Misiewicz W. 1994 Badania na stanowisku 1 w Knapach, pow. Lubartów w latach 2011 i 2005, „Archeologia Polski Środkowo-Wschodniej”, t. 7', s. 66-76. Miśkiewicz J. 1968 Kultura łużycka w międzyrzeczu Pilicy i środ kowej Wisły, Materiały Starożytne, t. 11, s. 129-208. Mańkowska B. Mogielnicka-Urban Μ. 1974 Polodowcowa historia roślinności torfowiska w pobliżu miejscowości Radowiska Male w po wiecie wąbrzeskim, (w:) „Acta Universitaris Nicolai Copernici. Biologia XVI — Nauki matematyczno-przyrodnicze”, zesz. 33, To ruń, s. 191-199. 2005 Kultura łużycka na Mazowszu i Podlasiu, (w;) „Problemy przeszłości Mazowsza i Podlasia” (red. Μ. Dulinicz), „Archeologia Mazowsza i Podlasia. Studia i materiały”, t. III, s. 67-91. Marciniak B. 1987 Diatoms from the Holocene sediments of Lake Steklin, Dobrzyń Lake District, “Acta Palaeobotanica”, t. 27 (1), s. 319-334. Mączkowska Μ. 1973 Sprawozdanie z badań wykopaliskowych prze prowadzonych w 1972 roku na stanowisku 1 w Garbinie, pow. braniewicki, (w:) „Komu nikaty Mazursko — Warmińskie”, 3 (121), s. 303-316. Michalski J. 1984 Zagadnienie systematyzacji i interpretacji obiek tów nieruchomych (Ze studiów nad osadami otwartymi kultury łużyckiej), (w:) „Materiały 2009 Elementy tarnobrzeskie na
cmentarzysku kultu ry łużyckiej w Maciejowicach, gm. loco, pow. garwoliński, woj. mazowieckie, (w:) „Tarno brzeska kultura łużycka. Źródła i interpreta cje”, Rzeszów, s. 157-176. Moskwa K. 1963 Kultura łużycka w południowo-wschodniej Pol sce, Rzeszów. Mueller-Bieniek Μ., Gluza I. 2011 Odciski roślinne na naczyniach ceramicznych i polepie z osady ludności kultury łużyckiej w Rudzie, woj. kujawsko-pomorskie (stanowis ko 3-6), (w:) „Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i materiały”, t. 2, Toruń, s. 299-316. Muñera Archaeologica losepho Kostrzewski 1963 Muñera archaeologica losepho Kostrzewski 401
BIBLIOGRAFIA quinguagesimum annum optimarum artium studiis deditum paragenti ab amicis, collegis, discipulis oblata, Poznań. Nalepka D. 2004 Sites used for drawing the isopollen maps of Poland, (w:) “Late Glacial and Holocene.”, Kraków, s. 417-423. Nawrolska G. 2012 Początki Elbląga w świetle źródeł archeologicz nych, Elbląg. Neugebauer W. 1936 Vorgeschichtliche Siedlungen in Lärchenwalde, Kreis Elbing, “Eibinger Jahrbuch”, R. 12-13, s. 99-166. 1938 Ein gotisch-gepidisches Gräberfeld in Elbing-Scharakerstrasse, “Eibinger Jahrbuch”, R. 15, s. 104-114. Niesiofowska-Wçdzka H. 1974 Początki i rozwój grodów kultury łużyckiej, (w:) „Polskie Badania Archeologiczne”, t. 18, Wrocław-Warszawa- Kraków. 1989 Procesy urbanizacyjne w kułturze łużyckiej w świetle oddziaływań kultur południowych, Wrocław — Warszawa — Kraków — Gdańsk — Łódź. Niewiarowski W. 1968 Środowisko geograficzne powiatu i miasta Cheł mna, (w:) „Dzieje Chełmna i jego regionu. Zarys monograficzny”, (red. Μ. Biskup), To ruń, s. 8-39. 1997 Główne cechy środowiska przyrodniczego okolic Klasztorka (woj. elbląskie) oraz uwagi o wa haniu poziomu wódJeziora Klasztornego, (w:) „Wczesnośredniowieczny szlak lądowy z Ku jaw do Prus (XIII wiek). Studia i materiały”, (w:) „Adalbertus”, t. 2, Toruń, s. 75-84. Niewiarowski W., Noryśkiewicz B. 1983 Someproblems concerningthe development ofthe Vistula and Drwęca vallery floors in the Toruń region. Das Jungquartär und seine Nutzung im Küsten und Binnentiefland der DDR und VR Polen, „Ergänzungsheft” nr282, s. 144-155. Nitychoruk J. 2012 Tło geomorfologiczno-geologiczne okolic
osady w Janowie Pomorskim, (w:) „Janów Pomorski 1”, t. 1:3 — Od późnego okresu wędrówek lu dów do nowożytności, s. 9-26. 402 „Mons”, t. 2, s. 144-150. 2004b Przemiany w szacie roślinnej okolic Ujścia w okresie ostatnich dwóch tysięcy lat, (w:) „Mons”, t. 2, s. 151-163. 2009 Badania palinologiczne w świetle potrzeb stu diów osadniczych na przykładzie zespołu osad niczego w Kałdusie (Ziemia Chełmińska), (w:) „Środowiskowe uwarunkowania lokalizacji osadnictwa”, (red. L. Domańska et al.), Po znań, s. 187-196. 2011 Wpływ osadnictwa z epoki kamienia, epoki brązu oraz wczesnej epoki żelaza na historię lasów okolic jeziora Melno (w północnej części Pojezierza Chełmińskiego), „Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i materiały”, tom 2, To ruń, s. 317-349. Noryśkiewcz B. 1982a Lake Steklin-a reference site for the Dobrzyń-Chełmno Lake District, N. Poland. Report on palaeoecological studies for the IGCP-Broject No. 158 B, “Acta Palaeobotanica”, t. 22, nr 1, s. 65-83. 1982b History of vegetation during the Dobrzyń-Chełmno Lake District, N. Poland. Report on palaeoecological studies for the LGCP-Project No. 158 B, “Acta Palaeobotanica”, t. 22, nr 1. 1991 Datowanie palinologiczne, (w:) R. Bednarek, „Wiek, geneza i stanowisko systematyczne gleb rdzawych w świetle badań palinologicznych w okolicach Osia”, Toruń, s. 48-53. 1997 Zmiany szaty roślinnej w okolicy Jeziora Klasz tornego (woj. elbląskie)pod wpływem czynników antropogenicznych w czasie ostatnich 5 tysięcy lat, (w:) „Wczesnośredniowieczny szlak lądo wy z Kujaw do Prus (XI wiek). Studia i mate riały”, (w:) „Adalbertus”, t.
2, Toruń, s. 57-7^. 2004 Badania palinologiczne osadów limnicznych Jezior Starogrodzkich, (w:) „Mons”, t. 2, s. 165-173. 2006 Vegetation and settlement history in the area of Lake Zawada in the north-eastern part ofSwiecie District (Northern Poland), “Acta Paaeobotanica”, t. 44, nr 2, s. 195-215. Noryśkiewicz B., Petelski К., Tobolski К. Noryśkiewicz A. Μ. 2000 Stanowisko późnoglacjalnej flory w Starym Cieszynie kolo Pasłęka, (w:) „Dorobek i pozy cja polskiej geomorfologii u progu XXI w.”, Zjazd Geomorfologów Polskich 11-14 wrze śnia 2000, s. 85-86. 2004a Analiza pyłkowa osadów bagiennych terasy za lewowej Wisły w profiłu Chełmno/Rybaki, (w:) 2002 Late Glacialflora in Stary Cieszyn near Pasłęk. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki
BIBLIOGRAFIA matematyczno-przyrodnicze, „Geografia 32”, Nr 109, s. 195-205. kowie/, Cracovie (Kraków) 1879. Reprint, Skórcz 2009. Nosek S. Ostoja-Zagórski J. 1951 Materiały do badań nad historią starożytną i wczesnośredniowieczną międzyrzecza Wisły i Bugu, „Annales UMCS”, t. 6, Lublin. 1983 Aspekte der Siedlungskunde, Demographie und Wirtschaft hallstattzeitlicher Burgen von Biskupin-Typ, „Praehistorische Zeitschrift”, R. 38, s. 173-189. Odoj R. 1968 Problemy badawcze grodziska Bogdany koło Fromborka, „Komentarze Fromborskie”, zesz. 2, Olsztyn, s. 87-101. Petersen E. Okulicz J. 1940a Die Bastarnen und Skiren, (w:) “Vorgeschi chte der deutschen Stämme”, t. 3; Ostgerma nen und Nordgermanen, Leipzig-Berlin. 1973 Pradzieje ziem pruskich od późnego paleolitu do VII w. n.e., Wrocław — Warszawa — Kra ków — Gdańsk. 1929 Die frühgermanische Kultur in Ostdeutschland und Polen, Berlin. 1989 Problem pochodzenia Bałtów i Słowian w świe tle źródeł archeołogicznych i językoznawczych, „Rocznik Białostocki”, t. 16, s. 109-143. 1940b Funde der Czechy-Wysocko-Kultur im un teren Weischselgebiet und ihre Bedeutung für die frühostgermanische Gesichtsurnenkultur, „Gothiskandza”, t. 2, s. 16-21. Okulicz J., Jagodziński Μ. Piątkowska-Małecka J. 1987 Dotychczasowe wyniki zdjęcia archeołogicznego województwa elbląskiego oraz wnioski badaw cze i konserwatorskie z nich płynące, (w:) „Ba dania archeologiczne w woj. elbląskim w la tach 1980-1983”, Malbork, s. 7-26. 1999 Konsumpcja mięsa w Grodnie — osadzie z wcze snej epoki żelaza, „Swiatowit”, t. 1 (42), fase. B, s. 178-185. Okulicz-Kozaryn Ł.
1970 Kułtura kurhanów zachodniobałtyjskich we wczesnej epoce źełaza, Wrocław — Warszawa ֊ Kraków. 1979 Kułtura pomorska a kultura kurhanów zachod niobałtyjskich, (w:) „Problemy kultury po morskiej”, Koszalin, s. 13-31. 1992 Kultura kurhanów zachodniobałtyjskich, próba weryfikacji hipotez, (w:) „Barbaricum. Studia z archeologii ludów barbarzyńskich z wybrzeży Bałtyku i dorzecza Wisły”, (red. J. Okulicz-Ko zaryn, W. Nowakowski), Warszawa, s. 82-88. 1997 Dzieje Prusów, Wrocław. 2000 Stan iperspektywy badań nadpóźną epoką brązu i wczesną epoką żelaza w północno-wschodnie Polsce, (w:) „Archeologia i prahistoria polska w ostatnim półwieczu”, Poznań, s. 199-206. Ossowski G. 1881 Mapa archeologiczna Kraków. Prus Zachodnich, 1879 (2009) Prusse Royale (Prusy Królewskie). I re Serie (Seryja I): Monuments préhistorique de l’Ancienne, Pologne publiés par les soins de la Commission Archéologique de l’Academie des Sciences de Cracovie /Zabytki przedhistorycz ne ziem polskich wydawane staraniem Komisji Archeologicznej Akademii Umiejętności w Kra 2001 Gospodarowanie zwierzętami na ziemiach Polski północno-wschodniej we wczesnej epoce żelaza w porównaniu z obszarami ościennymi, (w:) „Pruthenia Antiqua”, t. 1, s. 157-175. Pietrzak Μ. 1965 Cmentarzysko z okresu wpływów rzymskich w Malborku-Wielbarku przy ul. Zagórnej 4. Tymczasowe wyniki badań, „Pom. Ant.”, t. 1, s. 155-181. Podgórski J. T. 1974 Sprawozdanie z działalności Muzeum Arche ologicznego w Gdańsku w zakresie ochrony zabytków archeologicznych w województwie gdańskim w latach 1970-1971, „Pom. Ant.”, t. 5, s. 433-460. 1975 Stan i
potrzeby ochrony zabytków archeologicz nych w województwie gdańskim, „Pom.Ant.”, t. 6, s. 295-353. 1990 W kwestii tzw. grupy wielkowiejskiej, (w:) „Problemy kultury łużyckiej na Pomorzu”, Słupsk, s. 337-361. 1992 Fazy cmentarzysk kultury łużyckiej i pomorskiej na Pomorzu Wschodnim, (w:) Ziemie polskie we wczesnej epoce żelaza i ich powiązania z innymi terenami, Rzeszów, s. 199-214. Pietrzak Μ., Podgórski J. T. 2005 Chłapowo 2, powiat pucki, woj. pomorskie. Cmentarzysko fazy wielkowiejskiej kultury po morskiej, Gdańsk. 403
BIBLIOGRAFIA Sesja Pomorzoznawcza. Szczecin 22-24 listo pada 2006, cz. 1. Szczecin, s. 69-80. Polcyn M. 2006a Wyniki analizy archeobotanicznej, (w:) „Opra cowanie wyników ratowniczych badań arche ologicznych przeprowadzonych na odcinku Al planowanej autostrada w woj. kujawsko-pomorskim (b. woj. toruńskie), Klęczkowo, gm. Stolno, stanowisko 8”, Tom 10, maszy nopis w archiwum Zespołu do Badań Auto strady Al ; Instytut Archeologii UMK, Toruń. 2006b Wyniki analizy archeobotanicznej., Szynych, gm. Grudziądz, stanowisko 13, Tom 22-a, maszynopis w archiwum Zespołu do Badań Autostrady Al, Instytut Archeolo gii UMK, Toruń. 2006c Wyniki analizy archeobotanicznej., Płąchawy, gm. Płużnica, stanowisko 15, Tom 14-a, maszynopis w archiwum Zespołu do badań Autostrady Al, Instytut Archeolo gii UMK, Toruń. 2006d Wyniki analizy archeobotanicznej., Dźwięcz no, gm. Chełmża, stanowisko 55, Tom 5, ma szynopis w archiwum Zespołu do badań Autostrady Al. Instytut Archeologii UMK, Toruń. Połom K. 2007 Znaczenie przyrodnicze, gospodarcze i krajo znawcze lasów sztumskich, „Jantarowe szlaki”, R. 50, nr 4 (286), s. 10-11. Potemski C. 1958 Łącko, pow. Inowrocław, „ZOW”, R. 24, s. 125-127. Przybyła M. S. 2003 Uwagi o chronologii ceramiki grupy tarnobrze skiej, „MSROA” t. 24, s. 27-54. 2009 Uwagi o genezie grupy tarnobrzeskiej nad środ kowym Sanem, (w:) „Tarnobrzeska kultu ra łużycka. Źródła i interpretacje”, s. 1-36, Rzeszów. 2011a Osada ludności kultury łużyckiej w Rudzie, gm. Grudziądz (stanowisko 3-6) na tle osad nictwa Kotliny Grudziądzkiej, Toruń. Maszy nopis pracy doktorskiej.
2011b Grób skrzynkowy ludności kultury pomor skiej w Dębowej Łące, woj. kujawsko- po morskie (stanowisko 49), (w:) „Archeologia epok brązu i żelaza. Studia i materiały”, t. 2, s. 243-268. Rębisz A., Markiewicz Μ. 2007 Pozostałości domostwa ludności kultury łużyc kiej w Rudzie (stan. 3-6), gm. Grudziądz, woj. kujawsko-pomorskie, w świetle analiz archeologiczno-przyrodniczych, [w:] XV Sesja Pomorzoznawcza. Materiały z Konferencji 30.11.-02.12.2005, (red. G. Nawrolska) El bląg, s. 41-52. Rembisz A., Gackowski J., Makowiecki D., Markiewicz Μ., Polcyn Μ. 2009 Siady gospodarki roślinno-zwierzęcej ludności kultury łużyckich pół popielnicowych z osady w Rudzie, gmina Grudziądz, północna Polska, (w:) „Środowiskowe uwarunkowania lokali zacji osadnictwa”, (red. L. Domańska, J. Forysiak), Poznań, s. 109-122. Romanowska-Grabowska O. 1978 Badania archeologiczne na stan. 1 w Nowych Dobrach, pow. Chełmno. Komunikaty Arche ologiczne. Badania wykopaliskowe na terenie województwa bydgoskiego w latach 19701972, Bydgoszcz, s. 125-129. Romer E. 1949 Regiony klimatyczne Polski. Prace Wrocławskie go Towarzystwa Naukowego. Seria B, nr 16, Wrocław, s. 5-26. Rosa B. Radig W. 1938 Das Volkstum früheisenzeitlicher Burgen an der germanisch-baltischen Völkergrenze, „Eibinger Jahrbuch”, zesz. 1, s. 72-84. Ralska-Jasiewiczowa Μ. 1968 Siady osadnictwa prahistorycznego w diagra mach pyłkowych z obszaru Polski, „Folia Qu aternaria”, t. 29, s. 163-182. Rembisz A. Μ. 2009 Cmentarzysko ludności kultury łużyckiej w Zyglądzie (gmina Papowo Biskupie, wojewódz two kujawsko-pomorskie), stanowisko 26, (w:)
„Acta Archaeologica Pomoranica” t. III. XVI 404 1963 O rozwoju morfologicznym Wybrzeża Polski w świetle dawnych form brzegowych, Toruń. Rossius K.O 1933 Die sogenannten Pfahlbauten Ostpreussens, „Praehistorische Zeitschrift”, t. 24, s. 22-95. Sabaciński K. 2005 Bałtyjski kult (?) głów na podstawie materiałów z grodziska w Szestnie-Czarnym Lesie, ,APolski”, t. 50, s. 81 nn. Sobociński Μ. 1972 Zwierzęcy materiał kostny z wykopalisk w Gzinie, pow. Chełmno, „Zeszyty Naukowe Uni-
BÍBLtOGRAFIA wersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Nauki humanistyczno-społeczne”, zesz. 3. „Archeologia”, tom 3, Toruń, s. 27-41. 1980 Szczątki kostne zwierząt z badań wykopali skowych w Kałdusie (województwo toruńskie), „Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu”, R. 6, s. 79-112. 1981 Pożywienie mięsne mieszkańców osady otwartej kultury łużyckiej i wczesnośredniowiecznej oraz grodu wczesnośredniowiecznego w miejscowości Węgry, woj. Gdańskie, „Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu. Archeozoologia 7”, s. 95-103. Szamałek K., Narożna-Szamałek U. 1997 Cmentarzysko kultury łużyckiej w Obojnie, przysiółek Zaosie, pow. Tarnobrzeg, „MSROA” za lata 1968-1969, s. 73-88. Szeliga J. 1972 Zagadnienie zmian linii brzegowej Zalewu Wi ślanego w świetle wybranych map XVI-XIX w., „Roczn. Elbl.”, t. 5, s. 61-86. Szmańda J.B., Luc Μ., Lankauf K.R. 2004 Zarys środowiska geograficznego wczesnośre dniowiecznego zespołu osadniczego w Kałdusie, (w:) „Mons”, t. 2, s. 19-29. Sosnowska S. Szukalski J. 1992 Charakterystyka kulturowo-chronologiczna ze społów ceramicznych pochodzących z badań stanowiska 1 w Mołtajnach, gm. Barciany, (w:) „Ziemie polskie we wczesnej epoce żela za i ich powiązania z innymi terenami”, (red. S. Czopek), Rzeszów, s. 335-352. 1961 Krajobraz geograficzny Elbląga, „Roczn.Elbl.”, t. l,s. 179-198. Stasiełowicz G. 2009 Stanowisko nr 3 w Gronowie Górnym (gm. El bląg). Sprawozdanie z badań, (w:) „Elbląskie Studia Muzealne”, 1.1, s. 9-32. Strobin Μ. 2011 Ceramika Gdańsk. naczyniowa kultury oksywskiej, 1966 Środowisko geograficzne Zalewu Wiślanego, (w:) „Pomorza Gdańskie”, nr.
3: Żuławy Wi ślane, Gdańsk, s. 7-34. Szymańska A. 1968 Sprawozdanie z badań powierzchniowych na te renie powiatu malborskiego i nowodworskiego w 1963 roku, “Pom. Ant.”, t. 2, s. 347-357. Szymczak Μ. 1984 Wysoczyzna Elbląska i Nizina Braniewska we wczesnej epoce żelaza. Wybrane zagadnienia osadnicze, maszynopis pracy magisterskiej w IA UW Warszawa. Strzałko J., Henneberg Μ., Piontek J. 1980 Populacje ludzkie jako systemy biologiczne, Poznań. Taras Μ. 1995 Kultura trzciniecka w międrzyrzeczu Wisły, Bugu i Sanu, Lublin. Sulimirski T. 1931 Kultura wysocka, Kraków. Szamałek K. 1987 Kruszwicki zespół osadniczy z młodszej epoki brązu i w początkach epoki żelaza, Wrocław. 1995 Pochówki szkieletowe w Lachmirowicach nad Gopłem, (woj. Bydgoszcz) a zagadnienie ich związku z grupą górnośląsko-małopolską kul tury łużyckiej, „Śląskie Prace Archeologiczne”, t. 4, s. 215-222. 2006 Zagadnienie ciągłości zasiedlenia w cyklu łużyc kim i okresie łużycko-pomorskiej transformacji kulturowej w świetle badań na wschodniowielkopolskim i kujawskim odcinku gazociągu tranzytowego, (w:) „Z badań nad osadnic twem epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w Europie Środkowej”, Kraków, s. 35-62. 2009 Procesy integracji kulturowej w młodszej epoce brązu i początkach epoki żelaza na Pojezierzu Wielkopolskim, Poznań. Teska Μ. 2011 Osadnictwo kultury oksywskiej na prawobrzeż nym Dolnym Powiślu w świetle materiałów Waldemara Heyma ze zbiorów Muzeum Zam kowego w Kwidzynie, (w:) „Między kulturą pomorską a kulturą oksywską.”, Gdańsk, s. 193-207. Tobolski K. 2004 O potrzebie badańpaleoekologicznych w dolinie
Dolnej Wisły, (w:) „Mons”, t. 2, s. 101-111. Tokarz H. 1967 Materiały dopostglacjalnej historii lasów na Wýsoczyźnie Elbląskiej, „Studia Scientiarum Gedanensis. Acta Biologica et Medica”, t. 11. Tomaschewski Μ. 1924 Pollenanalytische Untersuchung der Moore Stangenwalde und Saskoschin im Gebiet der Freien Stadt Danzig, “Bulletin de ľAcad, des Sciences”, ser. В (odbitka), Kraków. 405
BIBLIOGRAFIA Tomczyńska Z., Wasylikowa IC 1988 Plant material from a Hallstatt settlement at Kamieniec near Toruń, North Poland (a rein vestigation), (w;) “Der prähistorische Mensch und seine Umwelt. Festschrift fur Udelgard Koerber-Grohne zum 65. Geburtstag”, (red. H. Küster). Forshungen und Berichte zur Vor- und Frühgeschichte in Baden-Württem berg, t. 31, Stuttgart, s. 281-290. Tuszyńska Μ. 2005 Ulkowy. Cmentarzysko kultury wielbarskiej na Pomorzu Gdańskim, Gdańsk. Urbanek H. 1931 Die frühen Flach-gräberfelder Ostpreussens, Königsberg. 1938 Frühgermanen und Westbalten in Ostpreussen, “Alt-Preussen”, R. 9, s. 40-42. tatis Botanicorum Poloniae”, vol. 25, nr 3, s. 479-511. 2004 Present-day natural environment of Poland, (w:) “Late glacial.” , Kraków, s. 13-18. Wawrzykowska В. 1974 Badania ratownicze na cmentarzysku kultury grobów kloszowych w Rzęczkowie, pow. Toruń w 1969 r, “Acta Universitatis Nicolai Coper nici”, .Archeologia”, t. 4, s. 103-132. Węgrzynowicz T. 1969 Materiały kultury łużyckiej ze wschodniego Ma zowsza i Podlasia, „WA”, t. 34, s. 389-411. 1973 Kultura łużycka na wschodnim Mazowszu i Podlasiu, „Materiały Starożytne i Wcze snośredniowieczne”, t. 2, s. 7-126. 1941 Die frühen Flachgräberfelder Ostpreusens. Schriften des Albertus-Universität, Geisteswis senschaftliche Reihe, t. 33. Königsberg-Berlin. 1978 Cmentarzysko kultury grobów kloszowych w Drohiczynie, woj. białostockie na stanowisku Kozarówka II, „WA”, t. 43, zesz. 1, s. 49-61. Waluś A. 1979 Kultura grobów kloszowych, (w:) „Prahistoria 1982 Dwa warsztaty odlewnictwa brązu z osiedla obronnego
kultury kurhanów zachodniobałtyjskich w Tarlawkach, woj. suwalskie, „Pamiętnik Muzeum Miedzi”, t. 1, Legnica, s. 243-248. 1987 Wstępne wyniki badań cmentarzyska kurhano wego w miejscowości Piórkowo, gmina Płoski nia, woj. elbląskie, (w:) „Badania archeolo giczne w woj. elbląskim w latach 1980-83”, Malbork, s. 177-192. 1989 „Łużycka” faza cmentarzyska kultury kurha nów zachodniobaltyjskich w Piórkowie, woj. elbląskie, (w:) „Problemy kultury łużyckiej na Pomorzu”, Słupsk, s. 117-132. 1992a Cmentarzysko kurhanowe w Piórkowie, woj. elbląskie, w świetle prac wykopaliskowych przeprowadzonych w latach 1984-1987, (w:) „Barbaricum 1992”, t. 2: „Studia z archeolo gii ludów barbarzyńskich z wybrzeży Bałtyku i dorzecza Wisły”, s. 39-52. 1992b Zabytki metalowe kultury lateńskiej w Rembielinie, woj. ostrołęckie, (w:) „Barbaricum 1992”, tom 2, s. 89-101. ziem polskich”, tom 4: „Od środkowej epo ki brązu do środkowego okresu lateńskiego”, (red. J. Dąbrowski, Z. Rajewski), Wrocław — Warszawa - Kraków - Gdańsk, s. 169-178. 1988 Der Versuch einer räumlichen Gliederung der Keramik in derfrühen Eisenzeit zwischen Oder und Bug, (w:) “Forschungen zur Problematik der Lausitzer Kultur”, (red. Z. Bukowski), Wroclaw, s. 105-148. Wiącek В. 1966 Sprawozdanie z badań wykopaliskowych na osadzie z okresu rzymskiego i wczesnośre dniowiecznego w Węgrach, pow. Sztum, „SA”, t. 18, s. 286-292. 1968 Sprawozdanie z badań wykopaliskowych pro wadzonych na stanowisku z okresów: rzymskie go i wczesnośredniowiecznego w Węgrach, pow. Sztum, „SA”, t. 18, s. 286-292. WiklakH. 1972 Późniejsze stadia rozwojowego
środkowopolskiej grupy kultury łużyckiej, „PMMAiE”, ser. ar cheologiczna, nr 19, s. 5-172. 1995 Popielnice „oczkowe”i twarzowe kultury kurha nów zachodniobaltyjskich, (w:) „Kultura po Witek T. 1976 Gleby, (w:) „Żuławy Wiślane”, (red. B. Au morska i kultura grobów kloszowych. Razem czy osobno?”, Warszawa, s. 91-102. gustowski), GTN, Wydział Nauk o Ziemi, Gdańsk, s. 189-213. 1999 Kurhan I i II z cmentarzyska w Stolnie, gm. Miłakowo, woj. Warmińsko-mazurskie, „Świa Wołągiewicz R. 1981 Kultura wielbarska-Problemy interpretacji et nicznej, (w:) „Problemy kultury wielbarskiej”, towid”. Supplement, Series P, Prehistory And Middle Ages, 1.1, Warszawa. 406 Wasylikowa K. 1956 Szczątki roślin uprawnych z grodziska halsztac kiego w Kamieńcu koło Torunia, “Acta Socie- (red. T. Malinowski), Słupsk, s. 79-107.
BIBLIOGRAFIA WG ryty 1981 Woryty. Studium archeologiczno-przyrodnicze zespołu osadniczego kultury łużyckiej, pra ca zbiorowa pod red. J. Dąbrowskiego, (w:) „Polskie Badania Archeologiczne”, t. 29, Wro cław — Warszawa — Kraków — Gdańsk — Łódź. Woźniak Z. 2010 Oddziaływanie centrów świata celtyckiego na ziemie polskie u schyłku okresu halsztackie go i we wczesnym okresie lateńskim, (w:) „Rola głównych centrów kulturowych w kształto waniu oblicza kulturowego Europy Środ kowej we wczesnych okresach epoki żelaza”, Biskupin — Wrocław, s. 333-357. 2011 Wybrane problemy badań nad schyłkiem okresu halsztackiego oraz okresami lateńskim i przedrzymskim w Polsce, (w:) „Między kulturą pomorską a kulturą oksywską.”, Gdańsk, s. 11-38. 1955 Materiały z osiedla obronnego kultury łużyckiej w miejscowości Kamieniec, pow. Toruń, „WA”, t. 22, s. 159-174. Ziemlińska-Odojowa W. 1991 Wstępne wyniki badań na wielokulturowym stanowisku w Młotecznie (gmina Branie wo), (w:) „Archeologia Bałtyjska. Materiały z konferencji”, Olsztyn, 24-25 kwietnia 1988 roku. „Rozprawy i Materiały Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie”, nr 120, Olsztyn, s. 100-119. Ziemska U. 2007 Ceramikapradziejowa z osady otwartej w Luba wie, stan. IX, woj. warmińsko-mazurskie. Wy niki badań ratowniczych przeprowadzonych w 2002, maszynopis pracy magisterskiej w Instytucie Archeologii UW, Warszawa. „ZOW” Woźny J. 1958 R. 24, s. 126 — notatka 2008 Sakralny krajobraz w wierzeniach społeczeństw epoki brązu i wczesnej epoki żelaza, (w:) „Opera ex aere. Studia z epoki brązu i wczesnej żelaza dedykowane
profesorowi Janowi Dąbrowskie mu przez przyjaciół, uczniów i kolegów z okazji siedemdziesięciolecia urodzin”, (red. Μ. Mogielnicka-Urban), Warszawa, s. 257-264. Żórawska A. Zachowicz J. 1985 Z badań biostratygraficznych nad osadami Za lewu Wiślanego, „Peribalticum”, t. 3, 1982 (1985), s. 97-111. Zachowicz J„ Kempińska U. 1987 The palaeoecological development ofLake Drużno (Vistula Deltic Area), “Acta Palaeobotanica”, t. TJ, s. 227-249. Zachowicz J., Lange-Przybyíowska W, Nagler J. 1982 The Late-Glacial and Holocene vegetational history ofthe Żuławy region, N. Poland. A biostratigraphical study ofLake Drużno sediment, “Acta Palaeobotanica”, t. 22, nr 1, s. 141-161. Ząbkiewicz-Koszańska H. A. 1958 Cmentarzysko kultury łużyckiej w Łodzi-Rudzie Pabianickiej, „Parch”, t. 10, s. 237-265· 2000 Cmentarzyska płaskie grupy zachodniomazurskiej kultury kurhanów zachodniobałtyjskich, „Barbaricum”, tom 6: „Materiały do arche ologii dawnych ziem pruskich”, s. 9-107. 2002-2003 Ocalałe i niepublikowane materiały z badań Waldemara Heyma w Bystrzcu, powiat kwidzyński, (Weiskopf, Kr. Marienwerder), „WA”, t. 56, s. 229-282. 2004a Materiały z cmentarzyska kultury pomorskiej w miejscowości Paparzyn, powiat Chełmno, „Barbaricum”, t. 7, s. 31-41. 2004Һ Cmentarzysko kultury łużyckiej w Mierzynie, w dorzeczu środkowej Osy, „Barbaricum”, t. 7, s. 11-30. 2004-2005 Wielokulturowe cmentarzysko w Starym Targu w świetle dotychczasowych publikacji, archiwaliów i ocalałych materiałów, „WA”, t. 57, s. 14-176. 2005 Materiały kultury wielbarskiej ze zbiorów Muzeum w Kwidzynie, „Pom. Ant.” t. 20, s. 277-309.
Zbierski A. 1978 Rozwój przestrzenny Gdańska w IX-XIII w., (w:) „Historia Gdańska”, Tom 1: „Do roku 1454”, (red. E. Cieślak), Gdańsk, s. 71-125. Zielonka B. 1952 Badania w Lachmirowicach w pow. inowro cławskim w r. 1951, „ZOW”, R. 21, zesz. 1, s. 158-174. 407 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Bukowski, Zbigniew 1931-2024 |
| author_GND | (DE-588)134072561 |
| author_facet | Bukowski, Zbigniew 1931-2024 |
| author_role | aut |
| author_sort | Bukowski, Zbigniew 1931-2024 |
| author_variant | z b zb |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV047512213 |
| ctrlnum | (OCoLC)1277015389 (DE-599)BVBBV047512213 |
| era | Geschichte gnd |
| era_facet | Geschichte |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV047512213</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20220926</controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">211014s2020 xx a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788395647307</subfield><subfield code="9">978-83-956473-0-7</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8395647301</subfield><subfield code="9">83-956473-0-1</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1277015389</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV047512213</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Bukowski, Zbigniew</subfield><subfield code="d">1931-2024</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)134072561</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Prawobrzeżne Dolne Powiśle we wczesnej epoce żelaza</subfield><subfield code="b">akulturacja - infiltracja - transformacja = Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview : acculturation-infiltration-transformation</subfield><subfield code="c">Zbigniew Bukowski</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Gdańsk</subfield><subfield code="b">Muzeum Archeologiczne w Gdańsku</subfield><subfield code="c">2020</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">526 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Karten</subfield><subfield code="c">30 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Literaturverzeichnis Seite 389-407</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassung englisch</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Funde</subfield><subfield code="0">(DE-588)4071507-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Ausgrabung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129464-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Siedlung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4054858-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Lausitzer Kultur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4166930-7</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Glockengräberkultur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4418359-8</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Weichsel-Nogat-Niederung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079106-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Badania archeologiczne</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Epoka żelaza</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Kultura łużycka</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Kultura pomorska</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Osadnictwo</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Pomorze Gdańskie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Archeologia / badania / Polska / Pomorze Gdańskie (region)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Epoka żelaza / Polska / Pomorze Gdańskie (region)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Kultura pomorska / Polska / Pomorze Gdańskie (region)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Kolonizacja wewnętrzna prehistoryczna / Polska / Pomorze Gdańskie (region)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">700-601 p.n.e</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">600-501 p.n.e</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">500-401 p.n.e</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">400-301 p.n.e</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">300-201 p.n.e</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1901-2000</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">2001-</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Opracowanie</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Weichsel-Nogat-Niederung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4079106-3</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Glockengräberkultur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4418359-8</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Lausitzer Kultur</subfield><subfield code="0">(DE-588)4166930-7</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Siedlung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4054858-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Ausgrabung</subfield><subfield code="0">(DE-588)4129464-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="5"><subfield code="a">Funde</subfield><subfield code="0">(DE-588)4071507-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="6"><subfield code="a">Geschichte</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Muzeum Archeologiczne w Gdańsku</subfield><subfield code="0">(DE-588)1018716-9</subfield><subfield code="4">isb</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032913062&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032913062&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20220829</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">gbd_0</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09014</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">930.1</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032913062</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Weichsel-Nogat-Niederung (DE-588)4079106-3 gnd |
| geographic_facet | Weichsel-Nogat-Niederung |
| id | DE-604.BV047512213 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T18:22:16Z |
| indexdate | 2025-01-15T13:01:27Z |
| institution | BVB |
| institution_GND | (DE-588)1018716-9 |
| isbn | 9788395647307 8395647301 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032913062 |
| oclc_num | 1277015389 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 526 Seiten Illustrationen, Karten 30 cm |
| psigel | BSB_NED_20220829 gbd_0 |
| publishDate | 2020 |
| publishDateSearch | 2020 |
| publishDateSort | 2020 |
| publisher | Muzeum Archeologiczne w Gdańsku |
| record_format | marc |
| spelling | Bukowski, Zbigniew 1931-2024 Verfasser (DE-588)134072561 aut Prawobrzeżne Dolne Powiśle we wczesnej epoce żelaza akulturacja - infiltracja - transformacja = Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview : acculturation-infiltration-transformation Zbigniew Bukowski Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview Gdańsk Muzeum Archeologiczne w Gdańsku 2020 526 Seiten Illustrationen, Karten 30 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Literaturverzeichnis Seite 389-407 Zusammenfassung englisch Geschichte gnd rswk-swf Funde (DE-588)4071507-3 gnd rswk-swf Ausgrabung (DE-588)4129464-6 gnd rswk-swf Siedlung (DE-588)4054858-2 gnd rswk-swf Lausitzer Kultur (DE-588)4166930-7 gnd rswk-swf Glockengräberkultur (DE-588)4418359-8 gnd rswk-swf Weichsel-Nogat-Niederung (DE-588)4079106-3 gnd rswk-swf Badania archeologiczne Epoka żelaza Kultura łużycka Kultura pomorska Osadnictwo Pomorze Gdańskie Archeologia / badania / Polska / Pomorze Gdańskie (region) Epoka żelaza / Polska / Pomorze Gdańskie (region) Kultura pomorska / Polska / Pomorze Gdańskie (region) Kolonizacja wewnętrzna prehistoryczna / Polska / Pomorze Gdańskie (region) 700-601 p.n.e 600-501 p.n.e 500-401 p.n.e 400-301 p.n.e 300-201 p.n.e 1901-2000 2001- Opracowanie Weichsel-Nogat-Niederung (DE-588)4079106-3 g Glockengräberkultur (DE-588)4418359-8 s Lausitzer Kultur (DE-588)4166930-7 s Siedlung (DE-588)4054858-2 s Ausgrabung (DE-588)4129464-6 s Funde (DE-588)4071507-3 s Geschichte z DE-604 Muzeum Archeologiczne w Gdańsku (DE-588)1018716-9 isb Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032913062&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032913062&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis |
| spellingShingle | Bukowski, Zbigniew 1931-2024 Prawobrzeżne Dolne Powiśle we wczesnej epoce żelaza akulturacja - infiltracja - transformacja = Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview : acculturation-infiltration-transformation Funde (DE-588)4071507-3 gnd Ausgrabung (DE-588)4129464-6 gnd Siedlung (DE-588)4054858-2 gnd Lausitzer Kultur (DE-588)4166930-7 gnd Glockengräberkultur (DE-588)4418359-8 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4071507-3 (DE-588)4129464-6 (DE-588)4054858-2 (DE-588)4166930-7 (DE-588)4418359-8 (DE-588)4079106-3 |
| title | Prawobrzeżne Dolne Powiśle we wczesnej epoce żelaza akulturacja - infiltracja - transformacja = Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview : acculturation-infiltration-transformation |
| title_alt | Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview |
| title_auth | Prawobrzeżne Dolne Powiśle we wczesnej epoce żelaza akulturacja - infiltracja - transformacja = Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview : acculturation-infiltration-transformation |
| title_exact_search | Prawobrzeżne Dolne Powiśle we wczesnej epoce żelaza akulturacja - infiltracja - transformacja = Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview : acculturation-infiltration-transformation |
| title_exact_search_txtP | Prawobrzeżne Dolne Powiśle we wczesnej epoce żelaza akulturacja - infiltracja - transformacja = Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview : acculturation-infiltration-transformation |
| title_full | Prawobrzeżne Dolne Powiśle we wczesnej epoce żelaza akulturacja - infiltracja - transformacja = Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview : acculturation-infiltration-transformation Zbigniew Bukowski |
| title_fullStr | Prawobrzeżne Dolne Powiśle we wczesnej epoce żelaza akulturacja - infiltracja - transformacja = Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview : acculturation-infiltration-transformation Zbigniew Bukowski |
| title_full_unstemmed | Prawobrzeżne Dolne Powiśle we wczesnej epoce żelaza akulturacja - infiltracja - transformacja = Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview : acculturation-infiltration-transformation Zbigniew Bukowski |
| title_short | Prawobrzeżne Dolne Powiśle we wczesnej epoce żelaza |
| title_sort | prawobrzezne dolne powisle we wczesnej epoce zelaza akulturacja infiltracja transformacja culture and settlement in the right bank region of dolne powisle in the early iron age an overview acculturation infiltration transformation |
| title_sub | akulturacja - infiltracja - transformacja = Culture and settlement in the right-bank region of Dolne Powiśle in the Early Iron Age: an overview : acculturation-infiltration-transformation |
| topic | Funde (DE-588)4071507-3 gnd Ausgrabung (DE-588)4129464-6 gnd Siedlung (DE-588)4054858-2 gnd Lausitzer Kultur (DE-588)4166930-7 gnd Glockengräberkultur (DE-588)4418359-8 gnd |
| topic_facet | Funde Ausgrabung Siedlung Lausitzer Kultur Glockengräberkultur Weichsel-Nogat-Niederung |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032913062&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032913062&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT bukowskizbigniew prawobrzeznedolnepowislewewczesnejepocezelazaakulturacjainfiltracjatransformacjacultureandsettlementintherightbankregionofdolnepowisleintheearlyironageanoverviewacculturationinfiltrationtransformation AT muzeumarcheologicznewgdansku prawobrzeznedolnepowislewewczesnejepocezelazaakulturacjainfiltracjatransformacjacultureandsettlementintherightbankregionofdolnepowisleintheearlyironageanoverviewacculturationinfiltrationtransformation AT bukowskizbigniew cultureandsettlementintherightbankregionofdolnepowisleintheearlyironageanoverview AT muzeumarcheologicznewgdansku cultureandsettlementintherightbankregionofdolnepowisleintheearlyironageanoverview |