Zielony Kraków dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności: = A green Krakow - "for the pleasure and benefit of Our Dear Audience" = Grünes Kraków - "zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums"
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Book |
| Language: | Polish |
| Published: |
Kraków
Wydawnictwo PK
2019
|
| Subjects: | |
| Online Access: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister Abstract Abstract |
| Physical Description: | 544 Seiten Illustrationen, Karten, Pläne 24 cm |
| ISBN: | 9788365991577 |
Staff View
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV046649870 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20210914 | ||
| 007 | t| | ||
| 008 | 200401s2019 xx a||| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788365991577 |9 978-83-65991-57-7 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1150794118 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV046649870 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Zachariasz, Agata |e Verfasser |0 (DE-588)1207414867 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Zielony Kraków dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności |b = A green Krakow - "for the pleasure and benefit of Our Dear Audience" = Grünes Kraków - "zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums" |c Agata Zachariasz ; Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki |
| 246 | 1 | 1 | |a A green Krakow - "for the pleasure and benefit of Our Dear Audience" |
| 246 | 1 | 1 | |a Grünes Kraków - "zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums" |
| 264 | 1 | |a Kraków |b Wydawnictwo PK |c 2019 | |
| 300 | |a 544 Seiten |b Illustrationen, Karten, Pläne |c 24 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 546 | |a Zusammenfassungen in deutscher und englischer Sprache | ||
| 650 | 7 | |a Tereny zielone / Polska / Kraków |2 jhpk | |
| 650 | 0 | 7 | |a Grünfläche |0 (DE-588)4022301-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Krakau |0 (DE-588)4073760-3 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 689 | 0 | 0 | |a Krakau |0 (DE-588)4073760-3 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Grünfläche |0 (DE-588)4022301-2 |D s |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20210914 | |
| 942 | 1 | 1 | |c 307.09 |e 22/bsb |g 438 |
| 943 | 1 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032061098 | |
Record in the Search Index
| _version_ | 1826650257438539776 |
|---|---|
| adam_text |
Spis treści Przedmowa.9 Wykaz skrótów. 12 I. Wprowadzenie.15 1.1. Wstęp. 15 1.2. Zakres pracy. 16 1.3. Stan badań nad ogrodami, parkami i terenami zieleni Krakowa.17 1.4. Metodyka badań ogrodów historycznych. 22 1.5. Modele i standardy w planowaniu oraz projektowaniu terenów zieleni.37 II. Zarys historii ogrodów i zieleni Krakowa.51 III. Badania, projektowanie i rewaloryzacja ogrodów na wybranych przykładach krakowskich.107 ΠΙ.1. Ogrody klasztorne . 107 III. 1.1. Ogrody zespołu klasztornego oo.
Dominikanów przy ul. Stolarskiej 12 .111 111.1.2. Ogrody zespołu klasztornego oo. Cystersów w Mogile. 147 111.2. Ogrody przy rezydencjach królewskich. 172 ĪII.2.1. Ogrody na Zamku Królewskim na Wawelu - taras górny. 173 111.2.2. Ogrody na Zamku Królewskim na Wawelu ֊ taras dolny. 182 Ш.2.З. Zieleń stoków Wzgórza Wawelskiego. 192 III.2.4. Rezydencja królewska w Łobzowie, później ogród przy Podchorążówce. 198 111.3. Ogrody rezydencjonalne dworskie i pałacowe.226 111.3.1. Park przy dworze Czeczów w Bieżanowie.233 111.3.2. Park przy pałacu Lasockich na Dębnikach - obecnie park Dębnicki. 242 III. 4. Ogrody i parki publiczne. 253 111.4.1. Początki krakowskich parków publicznych .255 111.4.2. Krakowskie Plantacje - zielony pierścień wokół miasta.260 111.4.3. Park Krakowski - od ogrodu rozrywkowego po modernistyczny park rzeźb. 274 111.4.4. Park Jordana - modelowy ogród dla dzieci i młodzieży.318 111.4.5. Bulwary Wiślane- fragment parku rzecznego Wisły. 333 III.4.6. Inne
krakowskie ogrody i parki publiczne. 347 111.5. Zieleń przyuliczna i place miejskie. 354 111.6. Ogrody śródblokowe . 368
ІП.6.1. Inwentaryzacja ogrodów śródblokowych i ich katalog.368 III.6.2. Ogród przy ul. Stolarskiej 4-6.372 111.7. Ogrody przy instytucjach . 378 111.7.1. Ogród przy Uniwersytecie Ekonomicznym przy ul. Rakowickiej 27, dawniej schronisku dla osieroconych i zaniedbanych chłopców Fundacji ks. Aleksandra Lubomirskiego.380 111.7.2. Ogród przy gmachu dawnej Kasy Oszczędności Miasta Krakowa przy ul. Szpitalnej 15.392 111.8. Inne tereny zieleni Krakowa.399 IV. System terenów zieleni miejskiej w Krakowie.411 IV. 1. System terenów zieleni miejskiej w Krakowie w historycznym rozwoju.411 IV. 1.1. Początki krakowskiego systemu terenów zieleni. 412 IV. 1.2. O pierścieniowo-klinowym systemie terenów zieleni Krakowa.420 IV. 1.3. Krakowski system parków rzecznych - układ klinowy.425 IV. 1.4. Zarys historii zarządzania zielenią w Krakowie.428 IV.2. Perspektywy rozwoju krakowskiej
zieleni.433 IV.2.1. System terenów zieleni 2017 - układ mieszany sieciowy.434 IV.2.2. Planowanie krajobrazu i zieleni miasta jako sposób organizacji jego struktury - wybrane krakowskie przykłady na tle współczesnych teorii planowania.444 IV.2.3. Parki publiczne, kieszonkowe, rewitalizacje i ekorozwiązania.461 Zakończenie. 471 Bibliografia . 477 Prace publikowane .477 Niepublikowane - koncepcje, projekty, ekspertyzy, prace studialne .504 Źródła kartograficzne (plany, mapy). 511 Akty prawne, polityki miejskie, strategie, standardy, plany ochrony .513 Źródła elektroniczne. 517 Indeks osób . 525
Streszczenia. 535
Bibliografia Prace publikowane 1000 x Landscape Architecture, ed. Chris van Uffelen, Salenstein 2008. 24 widoków miasta Krakowa i jego okolic zdjętych podług natury przez J.N. Głowackiego wraz z opisami historycznymi, Kraków 1832. Ackerman J.S., The Villa. Form and Ideology of Country Houses, London 1990. Adamczewski J., Kraków od A do Z, Kraków 1992. Album fotografii dawnego Krakowa z atelier Ignacego Kriegera, oprać. J. Andruszkiewicz, Kraków 1989. Amfiteatr pod Wawelem, „Architekt” 1913, z. 5, 6, s. 45-51; z. 8, s. 121. Atlas historyczny miast polskich, red. Z. Noga, t. 5, Małopolska, z. 1, Kraków, red. Z. Beiersdorf et al., Kraków 2007. Atlas Miasta Krakowa, red. K. Trafas, Warszawa-Wrocław 1988. Atlas pokrycia terenu i przewietrzania Krakowa, red. K. Bajorek-Zydroń, P. Wężyk, Kraków 2016. Atlas roślinności rzeczywistej Krakowa, red. E. Dubiel, J. Szwagrzyk, Kraków 2008. Azzi Visentini M., Ogród barokowy, w: Ogród. Forma, symbol, marzenie, Warszawa 1998-1999, s. 105-121. Bałus W., Krakau zwischen Traditionen und Wegen in die Moderne. Zur Geschichte der Architektur und der öffentlichen Grünanlagen im 19. Jahrhundert, Stuttgart 2003. Banach J., Dawne widoki Krakowa, wyd. 2 uzup., Krakow 1983. Banach J., Ikonografia Wawelu, t. 1—2, Kraków 1977. Banach J., Kraków malowniczy. O albumach z widokami miasta w XIXwieku, Kraków 1980. Baridon M., The Scientific Imagination and the Baroque Garden, w: „Studies in the History Gardens Designed Landscapes”, April-June 1984, Voi. 18, No. 2, s. 5-19. Bartkowicz B., Wypoczynek codzienny mieszkańców nowych osiedli na przykładzie Krakowa,
Warszawa 1976. Baster P., Polskie parki kaligraficzne: kierunek dworski, Kraków 2011.
478 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Bąkowski K., Dzieje Krakowa, Kraków 1911. Bąkowski K., Kronika Krakowa z lat 1918-1923, Kraków 1925. Bednarz Z., Bodziarczyk J., Szwagrzyk J., Kompleksowy program rozwoju zieleni miejskiej dla Krakowa, cz. 2, Kraków 1996. Beiersdorf Z., Krakowskie wille i rezydencje podmiejskie XIX i XX wieku, w: Palace i wille podmiejskie Krakowa. Materiały sesji naukowej odbytej 24 kwietnia 2004 r, Kraków 2007, s. 71-78. Beiersdorf Z., Podmiejskie rezydencje krakowskie. Zarys problematyki, w: Pałace i wille podmiejskie Krakowa. Materiały sesji naukowej odbytej 24 kwietnia 2004 r., Kraków 2007, s. 7-23. Beiersdorf Z., Rezydencje ziemiańskie Krakowa w drugiej połowie XIX wieku, w: Pałace miejskie Krakowa. Materiały z sesji naukowej odbytej 18 maja 2002 r., red. J.M. Małecki, Kraków 2003, s. 75-137. Benedict M.A., McMahon E.T., Green Infrastructure: Smart Conservation for the 21st Century, „Renevable Resources Journal” 2002, Voi. 20, No. 3, s. 12-17. Białkiewicz A., Dawny pałacyk Lasockich na Dębnikach w Krakowie, TKUiA 1982, t. 16, s. 31-36. Białostocki J., Rococo: ornament, styl i postawa. Przegląd problematyki badawczej, w: Rokoko. Studia nad sztuką Ipołowy XVIII wieku, Warszawa 1970, s. 9-37. Bielański A.K., Materiały do historii powodzi w dorzeczu Górnej Wisły, na podstawie oryginalnego rękopisu A.K. Bielańskiego przygotował i uzupełnił J. Fiszer, Kraków 1984. Bieniarzówna J., Małecki І.М., Dzieje Krakowa. Kraków w latach 1796-1918, Kraków 1994. Bogdanowski J., Dawna Rezydencja Królewska w Łobzowie.
Projekt rekompozycji ogrodów, współpraca A. Zachariasz, Kraków 1990. Bogdanowski J., Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu, Wrocław 1976. Bogdanowski J., Krajobrazowe pierścienie i rdzenie zielone urbanizacji (szkic), w: Sztuka ogrodów w krajobrazie miasta, red. A. Drapella-Hermansdorfer, F. Gospodarczyk, B. Wojtyszyn, Wrocław 1997, s. 81-83. Bogdanowski J., Królewski ogród na Łobzowie, cz. 1, Historia przemian. Okres świetności (XIV—XVII w.), TKUiA 1990, t. 24, s. 15—25; cz. 2, Historia przemian. Okres stagnacji (XVII—XX w.), TKUiA 1992, t. 25, s. 7—17; cz. 3, Określenie zasobu, waloryzacja i wytyczne do projektu rewaloryzacji, TKUiA 1993—1994, t. 26, s. 71—83. Bogdanowski J., Królewski ogród na Łobzowie, Kraków 1997', 20012. Bogdanowski J., Metoda jednostek i wnętrz architektoniczno-krajobrazowych (JARK-WAK) w studiach i projektowaniu, Kraków 1990. Bogdanowski J., Ogrody sarmackie, w: Podług nieba i zwyczaju polskiego. Studia z historii architektury, sztuki i kultury ofiarowane Adamowi Miłobędzkiemu, Podług nieba i zwyczaju polskiego, Warszawa 1988, s. 391-397. Bogdanowski J., Ogrody włoskie pod Krakowem, „Architektura. Budownictwo” 1966, z. 1, s. 59-161. Bogdanowski J„ Polska sztuka ogrodowa՛, krótka historia kompozycji i rewaloryzacji, Kraków 1999.
Bibliografia 479 Bogdanowski J., Polskie ogrody ozdobne. Historia i problemy rewaloryzacji, Warszawa 2000. Bogdanowski J., Postać i znaczenie motywów kompozycji dalekowschodnich w parkach polskich, w: Orient i orientalizm w sztuce, Warszawa 1986, s. 117-139. Bogdanowski J., Problemy genezy i systematyki polskiej sztuki ogrodowej, w: Architektura rezydencjonalna historycznej Małopolski, Łańcut 1982, s. 19 47. Bogdanowski J., Problemy metodologiczne rewaloryzacji urbanistyczno-krajobrazowej miasta zabytkowego na przykładzie Kazimierza Krakowskiego, Warszawa 1985. Bogdanowski J., Problemy urbanistycznej rewaloryzacji zabudowy mieszkaniowej z przełomu XIX i XX w. na przykładzie Krakowa, „Ochrona Zabytków” 1980, nr 2, s. 104-115. Bogdanowski J., Styłe, kompozycja i rewałoryzacja w polskiej sztuce ogrodowej: wybrane problemy, Kraków 19891, 19995. Bogdanowski J., Warownie i zieleń twierdzy Kraków, Kraków 1979. Bogdanowski J., Wykaz znaczniejszych kompozycji ogrodowych, parkowych i krajobrazowych w Polsce (wg stanu 1970-80), Warszawa 1985. Bogdanowski J., Zachariasz A., Królewski ogród na Łobzowie. Część IV — projekt rewaloryzacji, TKUiA 1995, t. 27, s. 147-159. Bogdanowski J., Zapomniane piękno ogrodów śródblokowych przy dawnych kamienicach, „Aura” 2002, nr 9, s. 32-33. Bogdanowski J., Główne kierunki rozwoju sztuki ogrodowej okresu międzywojennego na południu Polski, w: Sztuka dwudziestolecia międzywojennego. Materiały sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Warszawa, październik 1980, red. A. Marczak, Warszawa 1982, s. 277-297. Bogdanowski J„ Szkic z dziejów kompozycji
urbanistycznej Krakowa doby międzywojennej, w: Kraków międzywojenny: materiały sesji naukowej z okazji Dni Krakowa w roku 1985, Kraków 1988, s. 57-69. Böhm A., Architektura krajobrazu -jej początki i rozwój, Kraków 1994. Böhm A., Idea wnętrza urbanistycznego i ochrona jego wartości, w: Historyczne wnętrza urbanistyczne, red. M. Smoktunowicz, Warszawa 2001, s. 15-23. Böhm A., O czynniku kompozycji w planowaniu przestrzeni, Kraków 2016. Böhm A., Parki rzeczne w krajobrazie Krakowa, „Architektura Krajobrazu” 2001, z. 2-3, s. 17-22. Böhm A., Pawłowska K„ Aleje Trzech Wieszczów w Krakowie, TKUiA 1989—1990, t. 23, s. 39^17. Böhm A., Planowanie przestrzenne dla architektów krajobrazu. O czynniku kompozycji, Kraków 2006. Böhm A., System zieleni miejskiej Krakowa, w: II Forum Dydaktyczne Architektury Krajobrazu, cz. 2, Objazdy studialne, Kraków 1999, s. 1-3. Böhm A., Zachariasz A., Architektura krajobrazu i sztuka ogrodowa. Ilustrowany słownik angielsko-polski, t. 1—4, Warszawa 1997-2017. Bojęś-Białasik A., Dawna młynówka w opactwie Cystersów w Mogile. Badania - projekt ֊ restytucja, „Wiadomości Konserwatorskie” 2017, z. 52, s. 36-48.
480 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” Borowiejska-Birkenmajerowa M., Demel J., Działalność urbanistyczna Senatu Wolnego Miasta Krakowa w latach 1815-1846, „Studia i Materiały do Teorii i Historii Architektury i Urbanistyki” 1963, t. 4. Borowski J., Latocha P„ Zastosowanie roślin pnących i okrywowych w architekturze krajobrazu, wyd. 3 uzup., Warszawa 2014. Braun G., Hogenberg F., Theatripraecipuarum totius mundi urbium., Kolonia 1617. Bromski K., Ruch budowlany w Krakowie pod okupacją hitlerowską, „Rocznik Krakowski” 1987, t. 53, s. 161-181. Brückman de Renström К., Salwator, Kraków, Europa: հեէօրա i architektura osiedla (1908֊ 2003) na tle przemian w architekturze krakowskiej i europejskiej początku XX wieku, Kraków 2003. Brückner A., Encyklopedia staropolska, t. 2, materiałem ilustracyjnym opatrzył K. Estreicher, Warszawa 1937-1938, reprint Warszawa 1990, s. 31. Buczkowski K., Z dziejów ogrodów stylowych w Polsce, Kraków 1924. Bujak W, Życiorys Henryka Jordana, „Krytyka Lekarska” 1907, s. 1-12. Burke E., A Philosophical Inquiry into the Origin of Our Ideas of Sublime and Beautiful, London 1757. Calthorpe R A., The Next American Metropolis: Ecology, Community and American Dream, New York 1993. Calthorpe P.A., Fulton W„ The Regional City, Washington 2001. Chadwick G.F., The Park and the Town. Public Landscape in the 19th and 20th Centuries, New York 1966. Charageat M., Sztuka ogrodów, przel. H. Pawlikowska, A. Morawińska, Warszawa 1978. Chmielewski J.M., Węcławowicz G., Degórska B. et al., Kraków. Wyzwania rozwojowe polityki
przestrzennej, Warszawa 2013. Chojecka E., Willa, jej funkcja iforma na tle kultury artystycznej miast polskich XVI—XX w., w: Sztuka miast i mieszczaństwa w Polsce XV-XV11I w., w Europie Środkowowschodniej, red. J. Harasimowicz, Warszawa 1990, s. 131-147. Chrabelski K., Ciołek G., Uwagi o potrzebie i metodzie odbudowy zabytkowych ogrodów, „Ochrona Zabytków” 1949, nr 1, s. 15-19. Chrzanowski T., Kornecki M„ Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982. Ciechanowski S., Jordan Henryk, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 11, z. 2, s. 273-276. Ciołek G„ Ogrody polskie, oprać. J. Bogdanowski, Warszawa 1978. Ciołek G„ Ogrody polskie, t. 1, Przemiany treści iformy, Warszawa 1954. Ciołek G„ Plapis W., Materiały do słownika twórców ogrodów polskich, Warszawa 1968. Ciołek G„ Polskie ogrody renesansowe XVI wieku, „Biuletyn Historii Sztuki” 1953, nr 3—4, s. 56-67. Ciołek G., Z dziejów kartografii ogrodów, w: Rejestr ogrodów polskich, red. W. Plapis, Warszawa 1965, z. 3, s. 5-31. Ciołek G., Zarys historii kompozycji ogrodowej w Polsce, Łódź—Warszawa 1955. Cirlot J.E., Słownik symboli, przeł. I. Kania, Kraków 2000.
Bibliografia 481 Colonna Е, Hypnerotomachia Poliphili, Venezia 1499. Conan M., Introduction, w: Baroque garden structures: emulation, sublimation, subversion, ed. M. Conan, Washington 2005, s. 1-36. Concurrenz-Fntwurffur die Baulichekelten cinse nabenasyIs in Krakau, Wiener Buten-Λ Ibum, T. Stryjeński, W. Ekielski, 1887, za: „Beilage zur Wiener Bauindustrie Zeitung” 1887. Convay H., People’s Parks. The Design and Development of Victorian Parks in Britain, Cambridge 1991. Corner J., Landscape Urbanism in the Field, „Topos” 2010, որ 71, s. 25—29. Cranz G., Boland M., Defining the Sustainable Park: A Fifth Modelfor Urban Parks, „Landscape Journal” 2004, Voi. 23, No. 2, s. 102-120. Cranz G., The Politics of Park Design: A History of Urban Parks in America, Cambridge Mass. 1982. Crescentyn P., Księgi o gospodarstwie і о opatrzeniu rozmnożenia rozlicznych pożytków, każdemu stanowi potrzebne, Kraków 1549. Czaharski S., Hibernalia Karmelitáépalladiis, Kraków 1696. Czarnecki W., Planowanie miast i osiedli, t. 3, Krajobraz i tereny zielone, Warszawa 1968. Czartoryska I., Myśli różne o sposobie zakładania ogrodów, Wrocław 1805. Czerwieniec M., Lewińska J., Zieleń w mieście, Warszawa 1996. Czołowski A., Dawne zamki i twierdze na Rusi Halickiej, „Teka Konserwatorska. Rocznik Koła C.K. Konserwatorów Starożytnych Pomników Galicyi Wschodniej” 1892, s. 65-132. Czyżewska A., Kataster jako źródło informacji o przestrzennych wartościach kulturowych „Zeszyty Problemu Badawczego Ministerstwa Kultury i Sztuki” 1991, z. 4, s. 7-34. Dąbrowska-Budziło K., Forma i treść krajobrazowej kompozycji,
Kraków 2013. Dąbrowska-Budziło K., Panoramy Krakowa jako przejaw dziedzictwa kulturowego, w: Krajobraz Krakowa wobec zagrożeń, seria: Kraków w dziejach narodu, red. J.M. Małecki, Kraków 2007, s. 46-67. Dąbrowska-Budziło K., Treść krajobrazu kulturowego w jego kształtowaniu i ochronie, Kraków 2002. Dąbrowska-Budziło K., Wśród panoram Krakowa. O przemianach widoków i o tym, jak je ocalić, Kraków 1990. Degórska B., Koncepcja kształtowania struktury przestrzennej sieci ekologicznej Krakowa, w: Środowisko przyrodnicze Krakowa: zasoby-ochrona-kształtowanie, red. M. Baścik, B. Degórska, Kraków 2013, s. 251-262. wyd. 2 zm. i uzup., Kraków 2015, s. 363-381. Degórska B., Krystalizacja struktury przestrzennej Krakowa na kanwie zieleni, „Biuletyn PAN KPZK” 2010, nr 245, s. 70-84. Delumeau J., Historia raju, przeł. E. Bąkowska, Warszawa 1996. Demel J., Kraków na przełomie wieku XIX іXXna tle rozrostu i wcielania przedmieść i gmin podmiejskich (1867-1945), w: Kraków. Studia nad rozwojem miasta, red. J. Dąbrowski, Kraków 1957, s. 289-351. Denisiuk Z., O ochronę nadwiślańskich łąk w Krakowie, „Chrońmy Przyrodę Ojczystą” 1987, z. 43, s. 22-31.
482 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Dettloff P., Fabiański M., Fischinger A., Zamek Królewski na Wawelu: sto lat odnowy (1905-2005), Kraków 2005. Dézallier d’Argenville A.J., La Théorie et la pratique du jardinage, Paris 1709. Dix B., „Diging of borders reflections on archeology and garden restoration, „Journal of Garden History”, Spring 1997, Voi. 17, No. 1, s. 11-17. Długosz J., Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis, t. 1, w: Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis Opera omnia, t. 7, oprać. A. Przeździecki, Kraków 1863. Długosz J., Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis, t. 3, w: Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis Opera omnia, t. 9, oprać. A. Przeździecki, Kraków 1864, s. 420-421. Dobrowolski J., Sztuka Krakowa, Kraków 1965. Drége J., Ogrody w Polsce, w: Wielka powszechna encyklopedia ilustrowana, red. J. Aleksandrowicz, seria 2, t. 4, Warszawa 1904, s. 906-908. Drexler I., Odbudowanie wsi i miast na ziemi naszej: rycin sto, Lublin 2008. Drzewa w krajobrazie. Podręcznikpraktyka, red. K. Witkoś-Gnach, P. Tyszko-Chmielowiec, Wrocław 2014. Duany A., Plater-Zyberk E., Towns and Town-Making Principles, New York 1991. Dubiel E., Kierunki antropogenicznych przemian szaty roślinnej Doliny Wisły w Krakowie, „Folia Geographica. Geographica-Physica” 1994-1995, t. 26-27, s. 139-148. Dubiel E., Łąki Krakowa, „Studia Ośrodka Dokumentacji Fizjograficznej” 1996, t. 24, s. 145-171. Duda J., Bruki w krajobrazie Krakowa, Kraków 1998. Dużyk J., Nowa Huta, cz. 2, Od średniowiecza do XIX wieku, Kraków 1957. Dwór polski
- architektura, tradycja, historia, oprać. J. Chłap-Nowakowa, M. Dvorak, O. Dyba, Kraków 2007. Dwór wiejski przyłączony do Krakowa, „Świat”, 23 lipea 1910, nr 30, s. 19. Dylewski R., Nowakowski M., Szopa M., Poradnik urbanisty. Standardy, przykłady, przepisy, Warszawa 2003. Dzieje Krakowa, t. 1, J. Wyrozumski, Kraków do schyłku wieków średnich, Kraków 1992. Dzieje Krakowa, t. 2, J. Bieniarzówna, J.M. Małecki, Kraków w wiekach XVI-XVIII, Kraków 1994. Dzieje Krakowa, t. 3, J. Bieniarzówna, J.M. Małecki, Kraków w latach 1796-1918, Kraków 1994. Dzieje Krakowa, t. 4, Kraków w latach 1918—1939, red. J. Bieniarzówna, J.M. Małecki, Kraków 1997. Dzieje Krakowa, t. 5, A. Chwalba, Kraków w latach 1939—1945, Kraków 2002. Dzieje Krakowa, t. 6, A. Chwalba, Kraków w latach 1945—1989, Kraków 2004. Dzielnica XIII - Wolne Królewskie Miasto Podgórze, Płaszów - Rybitwy - Przewóz. Zarys przemian historycznych, red. J. Żółciak, Kraków 1996. Dzieła prozą Ignacego Krasickiego. Edycja nowa i zupełna przez Franciszka Dmochowskiego, t. 5, Listy o ogrodach, Warszawa 1803, Paryż 1830, s. 357-395.
Bibliografia 483 Dzieszyński R., Franczyk J.L., Encyklopedia Nowej Huty, Kraków 2006. Dziewoński K., Kraków jutra, „Ziemia” 1939, nr 4, s. 125-129. Ekielski W., Kraków 1923, „Architekt” 1923, z. 3, s. 25. Eliade M., Świat, miasto, dom, „Znak” 1991, z. 12, s. 12-22. Eliade M., Traktat o historii religii, przeł. J Wierusz-Kowalski, Łódź 1993. Encyklopedia Krakowa, red. A.H. Stachowski, Warszawa-Kraków 2000. Estreicher K., Kraków. Przewodnik dla zwiedzających miasto ijego okolice, Kraków 1938. Estreicher K., Wspomnienia dwóch krakowian. Wspomnienie Bronisława Lasockiego, „Rocznik Krakowski” 1975, t. 46, s. 113-125. Estreicherówna M., Życie towarzyskie i obyczajowe Krakowa w latach 1848—1863, Kraków 1968. F.K., Przebudowa gmachu Komunalnej Kasy Oszczędności, „Czas”, 11 grudnia 1931, nr 285, s. 3. Fabiański M„ Purchla J., Przewodnik po architekturze Krakowa, Kraków 2000. Fabiański M., Wawelskie wirydarze Zygmunta Starego, „Studia Waweliana” 2009, t. 14, s. 37-90. Fabiański M., Zloty Kraków, Kraków 2010. Fabijanowska K., Problematyka zieleni w zwartej zabudowie miejskiej, w: Życie w zieleni moda czy konieczność: materiały konferencyjne, Warszawa 2001, s. 42—52. Fabijanowska K., Uruska-Suszek D., Więckowska J., Zachariasz A., Problematyka zapisu ogrodów śródblokowych na przykładzie Krakowa, w: Sprawozdania z posiedzeń Komisji PAN O/Kraków, styczeń-czerwiec 1994, Kraków 1995, t. 38, s. 129-130. Falimirz S., O ziołach у o moczy ich, Kraków 1534. Filiński B., Park Dra Jordana i kilka uwag o wychowaniu, Kraków 1891. Filipczak J„ Żukowska A., Kaźmierczak U., Zalecenia jakościowe dla
ozdobnego materiału szkółkarskiego, Warszawa 2013. Firlet E.M., Najstarsza panorama Krakowa, Kraków 1998. Fischinger A., Santi Gucci. Architekt i rzeźbiarz królewski XVI wieku, Kraków 1969. Fisher A., Gerster G., The Art of the Maze, London 1990. Foerster К., Einzug der Gräser und Farne in die Gärten: sowie einiger bedeutungsvoller, Radebeul 1957. Frančič M., Kalendarz dziejów Krakowa, Krakow 1964. Friedberg W., Lasy miasta Krakowa (istniejące i planowane), w: Zieleń Krakowa, red. J. Dobrzycki, Kraków 1955, s. 41-55. Gałczyński B., Drzewa liściaste leśne i alejowe, Piaseczno pod Warszawą 1928. Gauze A., Kraków w zieleni, „Ogrodnictwo” 1931, z. 6, s. 166-181. Genga W., Identyfikacja nawarstwień kompozycyjnych zabytkowego parku w Kościelnikach —próba przydatności metody do rewaloryzacji założenia, TKUiA 1987, t. 21, s. 159—168. Giedych R., Wskaźniki ekologiczno-przestrzenne jako standard kształtowania zabudowy mieszkaniowej, w: Osiedle mieszkaniowe w strukturze przyrodniczej miasta, red. B. Szulczewska, Warszawa 2018, s. 46-58.
484 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” Gill G., Kopce na ziemiach polskich, od pradziejów po kopiec w Pierzchowcu, Kraków 2004. Girtler K., Opowiadania, t. 2, Pamiętniki z lat 1832-1857, przedm. i wybór tekstu Z. Jabłoński, oprać, tekstu i przypisy Z. Jabłoński i J. Staszel, Kraków 1971. Giżycki F.K., Budownictwo zastosowane do potrzeb ziemianina polskiego, Warszawa 1829. Giżycki F.K., O przyozdobieniu siedlisk wiejskich rzecz zastosowana dla Polski, t. 1-2, Warszawa 1827. Gloger Z., Encyklopedia staropolska, Warszawa 1903. Gloger Z., Geografia historyczna ziem dawnej Polski, Kraków 1903. Goliński S., Estetyka ogrodu, „Architekt” 1912, z. 1, s. 2-10. Goliński, Puławy. Park—jego dzieje, oblicze i świat roślin, Puławy 1988. Gołąb-Korzeniowska M., Tereny otwarte Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego (potencjał a realia planistyczne), w: System przyrodniczy w zarządzaniu rozwojem obszarów metropolitalnych, red. T. Markowski, D. Drzazga, Warszawa 2009, s. 141-148. „Gospodarz”, 26 października 1913, nr 5, s. 45. Gostomski A., Ekonomija albo gospodarstwo ziemiańskie dla porządnego sprawowania ludziom politycznym dziwnie pożyteczne, Kraków 1644. Gostomski A., Gospodarstwo, Kraków 1588. Gothein M.-L., Geschichte der Gartenkunst, t. 1-2, Jena 1914. Górecki J., Sermet E., Kamieniołomy Krakowa — dziedzictwo niedocenione, w: Dzieje górnictwa — element europejskiego dziedzictwa kultury, t. 3, red. P.P. Zagożdżon i M. Madziarz, Kraków-Wrocław 2010, s. 123-138. Górnicki Ł., Dworzanin polski, Kraków 1566. Grabowski A., Historyczny opis miasta
Krakowa ijego okolic, Kraków 1822. Grabowski A., Kraków ijego okolice, Kraków 18302, 18444, 18665. Grabowski A., Ogrody i parki dawnego Krakowa, Kraków 2008. Grabowski A., Skarbniczka naszej archeologii, Lipsk 1853. Grabowski A., Starożytności historyczne polskie, Kraków 1840. Grabowski A., Wspomnienia Ambrożego Grabowskiego: z illustracyami, t. 2, Kraków 1909. Grant G., Ecosystem services come to town. Greening cities by working with nature, Hoboken 2012. Grimal R, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, red. J. Łanowski, przeł. M. Bronarska, Wrocław 1987. Grodziska K., Cmentarze Podgórza, Kraków 1992. Gwizdałówna J., Ogrody królewskie na Wawelu. Analiza przekształceń formy i funkcji na podstawie materiałów źródłowych, w: Królewskie ogrody w Polsce, red. M. Szafrańska, Warszawa 2001, s. 61-85. Gwizdałówna J., Zieleń wzgórza wawelskiego. Przemiany dziejowe, cz. 1, Gród i zamek obronny (IX-XVIII w.), TKUiA 1995, t. 27, s. 21-34. Gwizdałówna J., Zieleń wzgórza wawelskiego. Przemiany dziejowe, cz. 2, Wawel ginący i odradzający się (koniec XVIII—XX), TKUiA 1997, t. 29, s. 35—50. Hamilton I.F., Nature Again After Poussin, „Wild Hawthorn Press” 1979, s. 20-21.
Bibliografia 485 Harvey J., Mediaeval gardens, Batsford, London 1982. Haur J.K., Oekonomika ziemiańska generalna, Kraków 1675. Haur J.K., Ziemiańska generalna oekonomika, obszerniejszym od przeszłej edycyey stylem, Kraków 1679. Hill T., The Gardeners Labyrinth, London 1586. Hill T., The Profitable Arte Gardening, London 1568. Hirschfeld C.C.L., Theorie der Gartenkunst, t. 1-5, Leipzig 1779-1785. Hodor К., Ogrody klasztorne i ich rola w kształtowaniu tkanki urbanistycznej miasta Krakowa, „Czasopismo Techniczne” 2012, z. 6-А, s. 57-64. Hodor K., Urban parks and their value: Cracow example = Parki miejskie i ich znaczenie па przykładzie Krakowa, „Czasopismo Techniczne” 2016, z. 1-А, s. 253-274. Holewiński ML, Infrastruktura twierdzy Kraków w świetle wojskowej dokumentacji kartograficznej z końca XIX wieku, TKUiA 1997, t. 29, s. 17—32. Howard E., Garden Cities of Tomorrow, London 1902. Howard E., Tomorrow: A Peaceful Path to Real Reform, London 1898. Hoyles M., The Story of Gardening, London 1991. Hunt J.D., Gardens and the picturesque. Studies in the history of landscape architecture, Cambridge Mass. 1992. Hunt J.D., The Figure in the Landscape, Baltimore 1976. Idźkowski A., Ogrody malownicze, „Kłosy” 1867, t. 4, որ 87, s. 135-136, 145-147, 154-155. Ingarden R., Ochrona Krakowa przed powodzią Wisły, w: Pamiętnik VI Zjazdu Techników Polskich. 1915 w Krakowie, red. S.G. Żeleński, R. Ingarden, Kraków 1914—1917, s. 264-321. Instrukcja ewidencjonowania zabytkowych parków, ogrodów i alei. Materiały z Ogólnopolskiego Zjazdu Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków i Wojewódzkich
Konserwatorów Przyrody, Tuchola 16-18 maja 1978 r, Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, seria B, t. 55, Warszawa 1980. Iwanowski E. (Helleniusz), Kilka rysów i pamiątek, Poznań 1860. Iwaszkiewicz J., Podróże do Polski, Warszawa 1977. Jacques D., Georgian Gardens, London 1990. Jacques D., The progress ofgarden archaeology, „Journal of Garden History”, Spring 1997, Voi. 17, No. 1, s. 3-10. Jagiełło M., Brzezowski W., Ogrody na Śląsku, X.\, Od średniowiecza do XVII w., Wrocław 2014. Jagiełło-Kołaczyk M., Ogrody renesansowe na Śląsku, „Czasopismo Techniczne” 2007, z. 5-А, s. 136-137. Jakubowski K., Kraków na starych widokówkach, Warszawa 2011. Jamka J., Pamiętniki bieżanowskiego organisty, red. M. Wójcik-Luksa, W. Tokarski, Kraków 2001. Jankowski E. (j), Drzewa odpowiednie na ulice miasta, „Ogrodnik Polski” 1889, nr 7, s. 163-164. Jankowski E., Dzieje ogrodnictwa w Polsce w zarysie, Warszawa 1923.
486 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” Jankowski E., Dzieje ogrodnictwa, t. 1-2, Kraków 1938. Jankowski E., Nad Nidą, „Ogrodnik” 1882, nr 17, s. 422-424. Jankowski E., Ogrody na piasku, Warszawa 1913. Jankowski E., Ogród przy dworze wiejskim, t. 1-2, Warszawa 1888. Jankowski E., Plantacje miejskie, „Ogrodnik Polski” 1891, nr 11, s. 252-253. Jankowski E., Z wystawy krakowskiej, „Ogrodnik Polski” 1887, nr 19, s. 451. Jaroszewski T.S., O siedzibach neogotyckich w Polsce, Warszawa 1981. Jashemski W.F., The Gardens ofPompeii: Herculaneum and the Villas Destroyed by Vesuvius, New Rochelle, NY, Voi. 1:1979, Vol. 2: 1993. Jekyll G., Weaver L., Gardens for Small Country Houses, London 1912. Jeżowski W.S., Oekonomia abo porządek zabaw ziemiańskch według czterech części roku, Kraków 16382; po wierszu 292. Jeżowski W.S., Oekonomia abo porządek zabaw ziemiańskich według czterech części roku, Kraków 1638. Jędrzejewski W, Nowak S,, Kurek R. et. al., Zwierzęta a drogi. Metody ograniczania negatywnego wpływu dróg na populacje dzikich zwierząt, Białowieża 2006. Jordan H., Miejski Park Dra Jordana w Krakowie, Kraków 1894. Jordan H., Nauka położnictwa dla użytku położnych, t. 1-2, Kraków 1872-1873. Jordan H., Nauka położnictwa dla użytku uczniów i lekarzy. Dział 1. Fizyologla i dyetetyka ciąży, porodu i połogu, Kraków 1881. Józefa Czecha Kalendarz Krakowski na rok 1011, Kraków 1911. Józefa Czecha Kalendarz Krakowski na rok 1891, Kraków 1891. Józefa Czecha Kalendarz Krakowski na rok 1902, Kraków 1902. Józefa Czecha Kalendarz Krakowski na rok 1908,
Kraków 1908. Juchnowicz S., Tereny zieleni w projekcie miasta Nowa Huta, w: Zieleń Krakowa, red. J. Dobrzycki, Kraków 1955, s. 71-79. Jundziłł S.B., O przymiotach potrzebnych w sztuce ogrodniczej, Wilno 1807. Kachniarz T., Niewiadomski Z., Nowe podstawy prawne zagospodarowania przestrzennego, Warszawa 1994. Kaczorowska M.K., Park kulturowy jako forma ochrony zespołów urbanistycznych Kraków Zwierzyniec, „Ochrona Zabytków” 2007, nr 1, s. 101-116. Kadłuczka A., Frankowska-Cząstka E„ Adaptacja dawnego pałacu królewskiego w Łobzowie dla potrzeb wyższej uczelni architektonicznej. Zabytki architektury i urbanistyki ziemi krakowskiej i ich rola we współczesnym rozwoju regionu, Kraków 1996, s. 167—181. Kadłuczka A., Projekt nowej nawierzchni Rynku Głównego w Krakowie i modernizacji jego infrastruktury podziemnej, „Wiadomości Konserwatorskie” 2004, nr 16, s. 5-11. Kant I., Krytyka władzy sądzenia, Warszawa 1964. Karpowicz M., Barok w Polsce, Warszawa 1988. Kasprzak K., Drzewa — pomniki przyrody i pamiątki kultury, „Turystyka Kulturowa” 2011, nr 4, s. 17-38.
Bibliografia 487 Kasprzak К., Ochrona pomników przyrody: zasady postępowania administracyjnego, Poznań 2005. Katalog dawnych map wielkoskalowych Krakowa XVI—XIX wieku, red. nauk. M. Odlanicki-Poczobutt, Warszawa Kraków 1981. Katalog drzew i krzewów ozdobnych hodowanych w szkółkach Miżynieckich, Przemyśl 1889. Katalog Roślin Ogrodu Niedźwiedzkiego, których nabywać w zamian tamże brakujących, każdemu zawsze wolno, z roku 1813, obejmujący rośliny treybhauzowe, oranżeryjne i szklarniowe, drzewa i krzewy gruntowe, rośliny w korzeniu trwałe podgołem niebem, rośliny roczne i dwuletnie, 1813. Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 4, Miasto Kraków, cz. 10, Śródmieście: mury obronne i Planty, Rynek Główny, red. M. Myśliński, Warszawa 2005. Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 4, Miasto Kraków, cz. 2, Kościoły i klasztory Śródmieścia, 2, red. A. Bochnak, J. Samek, Warszawa 1971. Katz P., New Urbanizm. Toward an Architecture of Community, New York 1994. Kęder L, Komorowski W., Ikonografia placu Wszystkich Świętych oraz ulic Franciszkańskiej, Poselskiej, Senackiej i Kanoniczej w Krakowie, Kraków 2007. Kieszkowski W., Zamek Królewski w Łobzowie, BHSiK 1935, nr 1, s. 6-25. KingM., OudolfR, Gardening with Grasses, Portland 1998. Kingsbury N., Garden Flora: The Natural and Cultural History ofthe Plants in Your Garden, Portland 2016. Kingsbury N., Gardening with Perennials: Lessons from Chicago ’s Lurie Garden, Chicago 2014. Kingsbury N., Oudolf R, Planting: A New Perspective, Portland 2013. Klein F., Planty krakowskie, Kraków 1914. Klimas M., Lesiak-PrzybyłB., Sokół A., Wielki Kraków.
Rozszerzenie granic Miasta w latach 1910-1915, Kraków 2010. Kluckert E., European Garden Design, Könemann 2000. Kłeczek A., Młynówka Królewska w Krakowie, Kraków 1914. Kłeczek A., O planach regulacyjnych miasta Krakowa, „Architekt” 1932, z. 1֊2, s. 16-20. Kłoczowski J.A., Sacrum-fascynacje i wątpliwości, „Znak” 1991, z. 12, s. 5-11. Knaus K., Kasa Oszczędności m. Krakowa, „Czasopismo Techniczne”, Lwów 1885, nr 2, s. 7-8. Kobielus S., Człowiek i ogród rajski w kulturze religijnej średniowiecza, Warszawa 1997. Kobielus S., Florarium Christianům. Symbolika roślin — chrześcijańska starożytność i średniowiecze, Kraków 2006. Kola A., Archeologiczne badania w ogrodzie Branickich w Białymstoku w l. 1998-1999, w: Ogród Branickich w Białymstoku. Badania ֊ Projekty — Realizacja 1999/2000, Warszawa 2000, s. 133-136. Kolberg O., Dzieła wszystkie, t. 5, cz. 1, Krakowskie, Kraków 1871', 19762. Kolberg O., Ogrodnicy, w: Dzieła wszystkie, t. 1, Krakowskie, Wrocław 1976. Koncepcja ochrony różnorodności biotycznej miasta Krakowa, oprać. J. Kudłek et al., Kraków 2005.
488 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności" Kononowicz W., Wrocław: kierunki rozwoju urbanistycznego w okresie międzywojennym, Wrocław 1997, s. 157. Kopaliński W., Słownik symboli, Warszawa 1999. Kopiec wspomnień, red. W. Bodnieki, wyd. 2 rozsz., Kraków 1964. Komas J., Medwecka-Komaś A., Szata roślinna Krakowa, „Folia Geographica. GeographiaPhysica” 1974, t. 8, s. 153-169. Kowalczyk J., Wille w Polsce w XVI w. i w pierwszej połowie XVII stulecia, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki” 1976, z. 4, s. 277-319. Kowalski P., Zielona infrastruktura w miejskiej przestrzeni publicznej, „Czasopismo Techniczne” 2010, z. 2-А, s. 247-253. Kowarik I., Cities and Wilderness A New Perspective, „International Journal of Wilderness” 2013, Vol. 19, no 3, s. 32-36. Kozakiewiczowie H. i S., Renesans w Polsce, Warszawa 1976. Kozłowski W.R., Park Jordana, „Ruch. Dwutygodnik poświęcony sprawom wychowania fizycznego, higieny i w ogóle normalnego rozwoju ciała”, 11 sierpnia 1913, nr 15, s. 181-182. Krajobraz Krakowa wobec zagrożeń, red. J. Małecki, Kraków 2007. Kraków 1940: kampania fotograficzna Staatliche Bildstelle, red. W. Walanus, Kraków 2017. Kraków buduje Muzeum Narodowe, Kraków 1935. Kraków. Nowe studia nad rozwojem miasta, red. J. Wyrozumski, Kraków 2007. Kraków. Studia nad rozwojem miasta, red. J. Dąbrowski, Kraków 1957. Kraków. Wyzwania rozwojowe polityki przestrzennej, red. J.M. Chmielewski, Warszawa 2013. Kraków. Zabytki architektury i budownictwa w Polsce, oprać. O. Dyba, W. Brzoskwinia (obiekty obronne); red. merytoryczna i oprać, indeksu
M. Róziewicz, Warszawa 2007. Krasicki J.I., Dzieła. Listy o ogrodach, Paryż 1830. Krasnowolski B., Krakowskie Planty-zarys dziejów, Kraków 2018. Krasnowolski B., Rączka J.W., Królewska rezydencja w Łobzowie, w: Palace i wille podmiejskie Krakowa: materiały sesji naukowej odbytej 24 kwietnia 2004 roku, red. J.M. Małecki, Kraków 2007, s. 79-100. Krasnowolski B., Ulice i place krakowskiego Kazimierza, Kraków 1992. Krawczuk A., Grodziska K., Dębski J., Król A., Kubica T.L., Cmentarz Rakowicki, Warszawa 1988. Kren T., McKendrick S., Illuminating the Renaissance: The Triumph ofFlemish Manuscript Painting in Europe, Los Angeles 2003. Krenz M., Średniowieczna symbolika wirydarzy klasztornych, Kraków 2005. Krohe J. jr, Park Standards are Up in the Air, Washington 1990. Królewskie ogrody w Polsce, red. M. Szafrańska, Warszawa 2001. Krzyżanowska Z., Dobroczynność w Krakowie, w: Kraków w XIX wieku, Kraków 1932, s. 181-248. Kształtowanie Systemu Przyrodniczego Miasta, red. B. Szulczewska i J. Kaftan, Warszawa 1996. „Kurier Konserwatorski” 2010, nr 7.
Bibliografia 489 Kwestionariusz lustracyjny do objazdów miast. Stan i rozwój plantacji publicznych w świetle zebranych materiałów, Warszawa 1922. Kwieciński Z., Ochrona miasta Krakowa przed powodzią, Kraków 1934. Lameński L., Tadeusz Stryjeński i konkurs na projekt schroniska osieroconych i zaniedbanych chłopców z Fundacji Ks. Aleksandra Lubomirskiego w Krakowie w 1887 roku. Przyczynek do działalności konkursowej architekta, „Roczniki Humanistyczne” 2007, t. 55, z. 4, s. 7-32. Landsberg S., The Medieval Garden, Toronto 2003. Lange W., Gartengestaltung der Neuzeit, Leipzig 1912. Lauro G., Antiquae urbis splendor, Roma 1612-1614. Leksykon zieleni Wrocławia, koncepcja i red. nauk. I. Binkowska, E. Szopińska, współpr. red. A.H. Matkowska, Wrocław 2013. Lemes de Oliveira F., Green Wedge Urbanism: History, Theory and Contemporary Practice, London 2017. Lepiarczyk J., O krakowskich ogrodach i parkach, w: Zieleń Krakowa, red. J. Dobrzycki, Kraków 1955, s. 24-26. Lepszy L., Tomkowicz S., Kraków: kościół i klasztor oo. Dominikanów, Warszawa-Kraków 1924. Lemer J., Urban Acupuncture, Washington 2016. Leśniak F., Wielkorządcy krakowscy a mieszkańcy Krakowa w epoce nowożytnej, w: Kraków. Studia z dziejów miasta, red. J. Rajman, Kraków 2007. Leśniakowska M., „Polski dwór”: wzorce architektoniczne, mit, symbol, Warszawa 1992. Lichończak G., Księdza Juliusza Drohojowskiego „ Uwagi o Ogrodzie Towarzystwa Strzeleckiego w Krakowie”, „Krzysztofory” 1985, nr 12, s. 47-56. Lombardo A., Views ofBorghese Villa di Papa Giulio across the centuries, Palombi 2003. Loudon J.C., Art. VIII. Hintsfor
Breathing Placesfor Metropolis, andfor Country Towns and Villages, on fixed Principles, „The Gardener’s Magazine” 1829, nr 5, s. 687. Loudon J.C., Encyclopaedia ofGardening, comprising the theory andpractice ofhorticulture, floriculture, arboriculture, and landscape Gardening, London 18221, 18242. Lulewicz D., Stacja Kraków Wisła, „Kraków. Miesięcznik Społeczno-Kulturalny” 2010, nr 4, s. 4L Lurker M., Słownik obrazów i symboli biblijnych, przeł. K. Romaniuk, Poznań 1989. Lydon M., Garcia T., Tactical Urbanism, Short-Term Action, Long-Term Change, New York 2012. Lepkowski J., Przegląd zabytków przeszłości z okolic Krakowa, Warszawa 1863. Łukacz M., Dolny taras ogrodów królewskich — analiza architektoniczna reliktów obiektu ogrodowego, Kraków 2005, AZK na Wawelu. Łuszczkiewicz W, Wieś Mogiła przy Krakowie, jej klasztor cysterski ֊ kościółek famy i kopiec Wandy, Kraków 1899. Łużyniecka E., Architektura klasztorów cysterskich. Filie lubiąskie i inne cenobia śląskie, Wrocław 2002. Maczyński J., Pamiątki z Krakowa, Kraków 1845.
490 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Majdecki L., Historia ogrodów, t. 1, Od starożytności po barok, Warszawa 1972. Majdecki L., Historia ogrodów: przemianyformy i konserwacja, Warszawa 1981. Majdecki L., Majdecka-Strzeżek A., Ochrona i konserwacja zabytkowych założeń ogrodowych, Warszawa 1993. Majka M., Aktualne problemy utrzymania, ochrony i rewaloryzacji zabytkowych miejskich założeń ogrodowych w Krakowie. Materiały z sympozjum Dziedzictwo miejskich ogrodów i krajobrazu historycznego, Warszawa 1994. Majka M., Zabytkowe parki i ogrody Krakowa oraz województwa krakowskiego. Stan — potrzeby ֊ perspektywy, cz. 1, TKUiA 1988, t. 22, s. 179-187; cz. 2, t. 23, 1989-1990, s. 197-204. Maksymowicz A., Bieżanów—społeczność lokalna przeszłość i teraźniejszość, Kraków 1999. Małecki B., Ogród ozdobny: dobór roślin kwietnikowych, kobiercowych i dekoracyjnych, ich treściwa hodowla i zużytkowanie oraz trawniki ogrodowe, Warszawa 19041, 19062. Małecki В., Ogród ozdobny: rośliny pnące i wijące gruntowe oraz szklarniowe, Kraków 1901. Małecki B., Plantacje Krakowskie, „Ogrodnik. Dodatek Naukowy Kwartalny” 1911, nr 2, s. 12-28. Małecki B., Plantacye, ogrody i urządzenia ogrodowe miejskie w Krakowie, Kraków 1907. Małecki B., Planty Krakowskie, „Ogrodnik Polski” 1888, nr 1, s. 8-12. Małecki B., Róże: ich historya, opisowa klasyfikacja, zużytkowanie, hodowla gruntowa i domieszkowa [.], Kraków 19071, Kijów 19122. Małecki B., Z wystawy Przemysłowo-Rolniczej w Przemyślu, „Ogrodnik Polski” 1882, nr 19, s. 443^146. March L., Martin L., Urban Space
and Structures, Cambridge 1972. Marcin z Urzędowa, Herbarz polski, to iest o przyrodzeniu ziół у drzew, Kraków 1595. Marszałek A., Bembenek M., Wokół placu Inwalidów, Kraków 2009. Masson G., Italian Garden, London 1961. Meus R., Schronisko dla chłopcówfundacji im. Ks. Lubomirskiego w Krakowie, „Czasopismo Techniczne”, Lwów 1888, t. 6, s. 200-203. Miasta - ogrody, „Architekt” 1912, nr 8, s. 82. Miasto Kraków, cz. 12, Śródmieście: ulica Świętego Jana, oprać. P. Dettloff, R. Nestorów, A. Włodarek, Warszawa 2015. Miasto Kraków, cz. 2, Kościoły i klasztory śródmieścia, pod red. A. Bochnaka i J. Samka, Warszawa 1971. Miasto Kraków, cz. 7, Zwierzyniec, Nowy Świat, Półwsie Zwierzynieckie - kościoły i klasztory: tekst, pod red. J. Daranowskiej-Łukaszewskiej i R. Henoch-Marendziuk, Warszawa 1995. Miasto Kraków, cz. 8, Kleparz - kościoły i klasztory, pod red. I. Rejduch-Samkowej i J. Samka, Warszawa 2000. Miasto Kraków, cz. 3, Kościoły i klasztory śródmieścia, pod red. A. Bochnaka i J. Samka, Warszawa 1978. Miasto Kraków, cz. 5, Kazimierz i Stradom — kościoły i klasztory, cz. 2, pod red. I. Rejduch-Samkowej i J. Samka, Warszawa 1994.
Bibliografia 491 Michalik J., Dzieje teatru w Krakowie w latach 1893-1915, t. 5, cz. 2, Kraków 1987. Michalski C., Sport krakowski do 1914 roku, w: Kraków. Studia z dziejów miasta, red. nauk. J. Rajman, Kraków 2007. Miejski park dra Jordana w Krakowie, Kraków 1894. Mieszkowski Z., Podstawowe problemy architektury w traktatach polskich. Polowa XVI — początekXIXwieku, Warszawa 1970. Miezian M., Nowa Huta. Przewodnik turystyczny, Kraków 2004. Milobędzki A., Architektura polska XVII wieku, cz. 1, Warszawa 1980. Miłobędzki A., Polskie rezydencje wieku XVII - typowe programy i rozwiązania, w: Architektura rezydencjonalna historycznej Małopolski, Łańcut 1982, s. 7-І 7. Miłobędzki A., Zarys dziejów architektury w Polsce, Warszawa 1978. Mitkowska A., Historia ogrodów europejskiego kręgu kulturowego. Cz. 1, Od starożytności do renesansu, Kraków 2012. Mitkowska A., Fabijanowska K., Uruska-Suszek D., Zachariasz A., Tor K., Model postępowania konserwatorskiego dla zdewastowanych założeń ogrodowych przejmowanych przez Agencję Rynku Rolnego Skarbu Państwa (na przykładzie założeń dla woj. kieleckiego ze szczególnym uwzględnieniem Wójczy i Kwasowa), Warszawa 1994. Mitkowska A., Ogrody rezydencji podmiejskich Krakowa. Szkic problematyki, w: Pałace i wille podmiejskie Krakowa. Materiały sesji naukowej odbytej 24 kwietnia 2004 r, Kraków 2007, s. 79-100. Mollet A., Jardin de Plaisir, Stocholme 1651. Mollet C., Théâtre des plans etjardinage, Paris 1652. Monografia Opactwa Cystersów we wsi Mogile [.], Kraków 1867. Morawski S., Studia z historii myśli estetycznej XVIII i XIX wieku, Warszawa
1961. Morris A.E.J., History of Urban Form: Before the Industrial Revolution, Harlow 1994. Morysiński T., Archeologia w procesie rewaloryzacji ogrodów. Trudne początki, „Ochrona Zabytków” 2005, nr 3, s. 57-69. Mossakowska W., Zeńczak A., Kraków na starej fotografii, Kraków 1984. Mostafavi M., Doherty G., Ecological Urbanism, Cambridge 2010. Motak M., Architektura Krakowa 1989-2004: nowe realizacje w kontekście miasta historycznego, Kraków 2007. Myczkowski Z., Forczek-Brataniec U., Wielgus K., Plan ochrony Parku Kulturowego Stare Miasto w Krakowie w kontekście ochrony i planowania krajobrazu miasta, w: Planowanie krajobrazu. Wybrane zagadnienia, Lublin 2013, s. 38-60. Myczkowski Z., Kreacja konserwatorska w krajobrazie kulturowym, „Czasopismo Techniczne” 2007, z. 5-А, s. 57-59. Myczkowski Z., Środulska-Wielgus J., Staniewska A., Wielgus K., Rymsza-Mazur W. et. al., O przyszłość Twierdzy Kraków: opracowanie studialne dla Programu Planu Ochrony Zespołu Historyczno-Krajobrazowego Twierdzy Kraków, red. H. Rojkowska-Tasak et. al., Kraków 2010. Najdawniejsze zabytkijęzyka polskiego, oprać. W. Taszycki, Kraków 1927.
492 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności ” Nekanda-Trepka E., Wartość kulturowa środowiska przyrodniczego Warszawy - w praktyce, w: Ochrona i użytkowanie krajobrazu kulturowego oraz jego promocja w środowisku społecznym, Warszawa 2006, s. 18-20. Nosalska A., Modernistyczna dzielnica Krakowa. Urbanistyka i architektura okolic Parku Krakowskiego w latach 1918-1939, „Dzieła i Interpretacje. Rocznik Studentów Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego” 2016, t. 14, s. 19-41. Nowa Huta - przeszłość i wizja studium muzeum rozproszonego, red. J. Salwiński i L.J. Sibila, Kraków 2005. Nowacka-Rejzner U., Znaczenie małych cieków wodnych dla kształtowania środowiska miejskiego na przykładzie Krakowa, Kraków 2001. Nowacki K., Architektura krakowskich teatrów, Kraków 1982. O zabawach młodzieży. Odczyt prof. dra Henryka Jordana wygłoszony we Lwowie w sali „Sokoła” dnia 4 stycznia 1891 r, „Przewodnik Higieniczny” 1891, nr 2, s. 3-20. Ogród polski w XIX wieku. Antologia tekstów, wybór i wprowadzenie M. Szafrańska, Warszawa 1998. Olmsted F.L. sr, Public Parks and the Enlargement Towns, „Journal of Social Science” 1871, nr 3, s. 1-86. Orzeszek-Gajewska B., Kształtowanie terenów zieleni w miastach, Warszawa 1982. Ostrowski W., Ebenezer Howard - pionier współczesnej urbanistyki, „Studia i Materiały do Teorii i Historii Architektury i Urbanistyki” 1971, t. 9, s. 127-134. Ostrowski W., Urbanistyka współczesna, Warszawa 1975. Osuchowski S., Liber Memorabilium czyli Księga osobliwości albo zbiór zdarzeń lub rzeczy w parafii bieżanowskiej, oprać. M.
Wójcik-Luksa, Kraków 2000, s. 31. Oszczanowski P., Wrocławski ogród Laurentiusa Scholtza st. (1552—1599) - sceneria spotkań elity intelektualnej końca XVI w., w: Śląska republika uczonych, t. 1, red. M. Hałub, A. Mańko-Matysiak, Wrocław 2004, s. 98-145. Oudolf P. Gerritsen H., Dream Plants for the Natural Garden, London 2013. Oudolf P. Gerritsen H., Planting the Natural Garden, Portland 2003. Oudolf P., Kingsbury N., Designing With Plants, Portland 1999. Oudolf P., Kingsbury N., Planting Design: Gardens in Time and Space, Portland 2005. Ozimek R, Böhm A., Ozimek A., Wańkowicz W., Planowanie przestrzeni o wysokich walorach krajobrazowych przy użyciu cyfrowych analiz terenu wraz z oceną ekonomiczną, Kraków 2013. Pałace i wille podmiejskie Krakowa. Materiały sesji naukowej odbytej 24 kwietnia 2004 r, red. J.M. Małecki, Kraków 2007. Park na Woli Duchackiej w Krakowie: wczoraj, dziś, jutro, red. W. Przegon, Kraków 2013. Parki i ogrody zabytkowe w Polsce — stan 1991 rok, red. A. Michałowski et aí., Warszawa 1992. Parki i ogrody zabytkowe w Polsce — suplement I, stan 28 luty 1993, red. A. Michałowski, A. Sulimierska, T. Szelągowska, Warszawa 1994.
Bibliografia 493 Parki Krakowa, seria wydawana przez Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida w Krakowie: nr 1, G. Fijałkowska, Zespól pałacowo-parkowy im. Erazma Jerzmanowskiego, 2005; nr 2, J. Torowska, Park im. dra Henryka Jordana, 2006; nr 3, G. Fijałkowska, Park im. Lilii Wenedy, 2007; nr 4, K. i J. Żółciak, Park im. Wojciecha Bednarskiego, 2007; nr 5, Z. Kiszka, Park w Wadowie, 2008; nr 6. Z. Kiszka, Park w Łuczanowicach, 2008; nr 7, B. Miszczyk, A. Morawiec, M. Stachura, Park Młynówka Królewska, 2009; nr 8, A. Zachariasz, Park Krakowski, 2009; nr 9, Z. Kiszka, Park przy ul. Klasztornej, 2010; nr 10, M.M. Stachura, Park Decjusza, 2011; nr 11, J. Torowska, Planty Krakowskie i ich przestrzeń kulturowa, 2012; nr 12, R. Marcinek, Z. Myczkowski, Błonia Krakowskie, 2013; nr 13, A. Böhm, R. Marcinek, Z. Myczkowski, Bulwary Wiślane w Krakowie, 2014; nr 14, R. Marcinek, Z. Myczkowski, Park Solvay, 2015; nr 15, R. Marcinek, Z. Myczkowski, Park Ratuszowy i Park Szwedzki, 2016. Parki i ogrody Krakowa w obrębie Plant z Plantami i Wawelem. Katalog Parków i Ogrodów w Polsce, t. 1, red. J. Bogdanowski, J. Więckowska, Warszawa 1997. Pass C. van de, Hortus Floridus in quo rariorum minus vulgarium florum icones ad vivam varamque formam accuratissime delineatae, Amheim 1614. Pawłowska К., Gra o Park Dębnicki, w: Przestrzeń publiczna w demokratycznym państwie, red. A. Madej, W. Tyrański, M. Waszkiewicz, Kraków 2009, s. 44-48. Pawłowska K., Projekt Parku Dębnickiego w Krakowie, w: II Forum Dydaktyczne Architektury Krajobrazu, Kraków 1999, s. 7-9. Pearce F., The New Wild: Why Invasive
Species Will Be Nature ’s Salvation, Boston 2016. Petzold E., Die Landschaftsgärtenrei, Leipzig 1867’, 18962. Pevsner N., Fleming J., Honour H., Encyklopedia architektury, przeł. A. Dulewicz, Warszawa 1992. Pevsner N., Historia architektury europejskiej, Warszawa 1976. Pianowski Z., Firlet J., Badania archeologiczne przed wschodnią elewacją pałacu na Wawelu. Zagadnienia ogrodu renesansowego, w: Zamki. Miasta warowne. Ogrody, red. J. Bogdanowski, M. Holewiński, Kraków 2001, s. 11-15. Piątkowska K., Zieleń i wypoczynek, Warszawa 1983, s. 25-28. Piekiełko-Zemanek A., Egzotyczny ogród na Wesołej, Kraków 1986. Planty krakowskie = Planty in Kraków, fot. wykonał i całość ułożył A. Nowakowski, red. A. Nowakowski, B. Tumau, J. Sadkiewicz, Kraków 2018, s. 87-106. Podgórze w dziejach Wielkiego Krakowa, red. J. Małecki, Kraków 2000. Podolakowa E., Jaśkiewicz M., Problemy szczegółowe planowania miejscowego, w: Gospodarka przestrzenna gmin. Poradnik, t. 1, Kraków 1998, s. 270-271. Pol G., Objaśnienia do projektu urządzenia krakowskiego Ogrodu Strzeleckiego, Kraków 1900. Pol G., Wiedeńska wystawa ogrodnicza krajów koronnych Austrii, „Ogrodnik Polski” 1901, nr 24, s. 58. Ponikło S., Schronisko Fundacji ks. Aleksandra Lubomirskiego w Krakowie, „Tygodnik Ilustrowany” 1896, nr 13, s. 247-248. Ponte A., Public Parks in Britain and the United States, w: The History of Garden Design, red. M. Mosser G. Teyssot, London 1991, s. 373-386.
494 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności ” Porębski M., Dzieje sztuki w zarysie. Wiek XIX i XX, Warszawa 1988. Program i warunki konkursu na plan regulacji Wielkiego Krakowa, „Architekt” 1910, z. 6—8, s. 88-89. Przed 22 laty, przyczynek do działalności dr Jordana, „Ruch. Dwutygodnik poświęcony sprawom wychowania fizycznego.”, 26 maja 1910, nr 10, s. 113-115. Przemiany dziejowe otoczenia Wawelu, oprać. S. Banach, Kraków 1953. Przeszłość i przyszłość zabytkowego Krakowa, red. J. Małecki, Kraków 1990. Przewodnik po Krakowie i okolicy, wydany przez Komitet VI Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich, a opracowany zbiorowemi siłami pod redakcyą Przewodniczącego Komitetu Dr. J. Rostafińskiego, Kraków 1891. Przewodnik po Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, red. K. Szczepanek, Kraków 1985. Przewoźniak M., Klasyfikacja systemów przyrodniczych miast. Teoria i zastosowanie w zarządzaniu obszarami zurbanizowanymi, w: System przyrodniczy w zarządzaniu rozwojem obszarów metropolitalnych, red. T. Markowski, D. Drzazga, Warszawa 2009, s. 35-50. Ptaszycka A., Oblicze urbanistyczne współczesnego Krakowa, w: Kraków. Studia nad rozwojem miasta, red. J. Dąbrowski, Kraków 1957, s. 355-389. Ptaszycka A., Przestrzenie zielone w miastach, do druku przygotował i oprać. J. Nalepka, przedmowa T. Tołwiński, J. Zaremba, Poznań 1950. Ptaszycka A., Zieleń przyszłego Krakowa, w: Zieleń Krakowa, red. J. Dobrzycki, Kraków 1955, s. 57-69. Purchla J., Fundacja księcia Aleksandra Lubomirskiego. W 100-lecie gmachu Akademii Ekonomicznej, Kraków 1993.
Purchla J., Hubert Ritter i hitlerowskie wizje Krakowa, „Rocznik Krakowski” 2005, t. 71, s. 159-187. Purchla J., Jak powstał nowoczesny Kraków, Kraków 1990. Purchla J., Kampus Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2006. Purchla J., Krakowskie mosty wiślane i ich znaczenie dla rozwoju przestrzennego miasta w XIX i XX wieku, TKUiA 1981, t. 15, s. 27-40. Purchla J., Matecznik polski. Pozaekonomiczne czynniki rozwoju Krakowa w okresie autonomii galicyjskiej, Kraków 1992. Purchla J., Rola fundacji w rozwoju Krakowa na przełomie XIX i XX w., w. Z przeszłości Krakowa, red. J. Małecki, Warszawa 1989. Purchla J., Schronisko fundacji ks. Al. Lubomirskiego przy ul. Rakowickiej w Krakowie, „Folia Históriáé Atrium” 1983, է. 19, s. 135-152. Purchla J., Urbanistyka, architektura, budownictwo, w: Dzieje Krakowa. Kraków w latach 1918-39, t. 4, red. J. Bieniarzówna, J. Małecki, Kraków 1997, s. 162-164. Radwański J., Założenie plantacyi krakowskich przez Feliksa Radwańskiego, a kończenie ich kosztem Rzeczypospolitej Krakowskiej przez Floriana Straszewskiego, Kraków 1872. Radwański K., Konserwatorskie prace archeologiczne prowadzone w Krakowie w I960 roku, „Biuletyn Krakowski” 1961, t. 3.
Bibliografia 495 Radwański К., Kraków przedlokacyjny. Rozwój przestrzenny, Kraków 1975. Radwański K., Wielkie kopce krakowskie i próba uściślenia ich chronologii, „Rocznik Krakowski” 2003, t. 69, s. 5-23. Radzikowski W.E., Kraków dawny i dzisiejszy, Kraków 1902. Radzikowski W.E., Kraków, Warszawa 1903. Rakowicz J., Objaśnienie pod godłem „Szerokie serce”, „Architekt” 1910, z. 6-8, s. 95-103. Raport o stanie zachowania zabytków nieruchomych w Polsce. Zabytki wpisane do rejestru zabytków (Księgi rejestru A i C), red. M. Rozbicka, Warszawa 2017. Rączka J.W., Królewska rezydencja pałacowo-ogrodowa na Łobzowie. Stan badań i zachowane źródła archiwalne, cz. 1, (1367-1586), TKUiA 1982, t. 16, s. 17—30; cz. 2, (¡585-1655), TKUiA 1983, t. 17, s. 25-40; cz. 3, (1655-1980), TKUiA 1984, t. 18, s. 47-58. Rączka J.W., Przemiany krajobrazu podkrakowskiej rezydencji Łobzów. Odfortalicjum króla Kazimierza Wielkiego przez pierwszą w Polsce królewską rezydencję pałacowo-ogrodową, Szkołę Kadetów-Podchorążówkę do Wydziału Architektury PK, Kraków 1996. Reinhard-Chlanda M., Dom Ubogich fundacji im. Ludwika i Anny Helclów w Krakowie, Kraków 2003. Rej M., Wizerunek własny żywota człowieka poczciwego [.], Kraków 15581, Wrocław 19712. Rej M„ Zwierciadło, Kraków 1567. Rejestr ogrodów polskich, z. 1-2, oprać. L Majdecki, red. W. Plapis, Warszawa 1964; z. 3, G. Ciołek, Z dziejów kartografii ogrodów. Varia, oprać. A. Liczbiński, S. Miłoszewski, Warszawa 1965; z. 4, L. Majdecki, Gucin-Gaj: analiza układu kompozycyjnoprzestrzennego na tle warunków naturalnych i zarysu historycznego, Warszawa 1965; z. 5,
Varia, oprać. K. Kotowski, red. W. Plapis, Warszawa 1966 z. 6, L. Majdecki, Twórczość planisty Stefana Celichowskiego, Warszawa 1969; z. 7, Łazienki: przemiany układu przestrzennego założenia ogrodowego, Warszawa 1967. Rejestr zabytków nieruchomych województwa małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy. Stan kwiecień 2016 roku. Rewitalizacja i utrzymanie wartości przyrodniczych lasu Mogilskiego w Krakowie, red. J. Bodziarczyk, A. Gazda, Kraków 2011. Robinson W., The Wild Garden, London 1870. Rostafiński J„ Porównanie tak zwanych zielników Falmirza, Spiczyńskiego i Siennika, w: Pamiętnik Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Akademii Umiejętności, Kraków 1888, s. 1-36. Rostafiński J., Symbola ad historiam naturalem medii aevi, Krakow 1900. Rostański K.M., Natura modelowana. Elementy naturalistycznew kompozycji urbanistycznej, Gliwice 2012. Rozenau-Rybowicz A., Szlenk-Dziubek D., Białoskórski R, Atlas dóbr kultury współczesnej województwa małopolskiego, Kraków 2009. Rozmarynowska K„ Ogrody odchodzące? Z dziejów gdańskiej zieleni publicznej 1708-1945, Gdańsk 2011.
496 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Rożek M., Przewodnik po zabytkach i kulturze Krakowa, Warszawa 19931, 19972. Rożek M., Urbs celeberrima: przewodnik po zabytkach Krakowa, Kraków 2006. Ruszéi M.E., „Podwórko komputerowe” a „podwórko z trzepakami ” - wybrane,psychologiczne aspekty współczesnych relacji u dzieci, „Studia Gdańskie” 2015, t. 36, s. 159-166. Schneider-Skalska G., Kształtowanie zdrowego środowiska mieszkaniowego. Wybrane zagadnienia, Kraków 2004. Schronisko dla chłopcówfundacji ks. Al. Lubomirskiego w Krakowie, „Czasopismo Towarzystwa Technicznego Krakowskiego” 1893, nr 22, s. 263-264. Schronisko im. Ks Lubomirskiego, „Gazeta Narodowa” 1889, nr 239, s. 2. Schumacher I., Funkcje terenów zieleni miejskiej a świadczenia ekosystemów, „Prace i Studia Geograficzne” 2011, t. 46, s. 169-176. Serafin S., Odbudowa mostu Dębnickiego w Krakowie, „Miasto” 1952, z. 2, s. 34. Siarczyński F„ Obraz panowania Zygmunta III, t. 2, Poznań 1858. Siennik M., Herbarz to iest ziół tutecznych postronnych y zamorskich opisanie, Kraków 1568. Sierakowski W., Postać ogrodów, która do dwóch zmysłów smaków w owocach i powonienia w kwiatach szczególnie ściąga się, Kraków 1798. Siewniak M., Bobek W., Aleje historyczne — dobre przykłady: aleja 3 Maja w Krakowie i aleja NMP w Częstochowie, „Kurier Konserwatorski” 2010, nr 8, s. 5-10. Siewniak M„ Mitkowska A., Tezaurus sztuki ogrodowej, Warszawa 1998. Siewniak M., Wartości kulturowe i przyrodnicze parków zabytkowych. Natura — kultura, „Kurier Konserwatorski” 2010, nr 7, s. 5-10. Sikora D., Antoine-
Joseph Dezallier d’Argenville i jego dzieło, „Ochrona Zabytków” 2002, nr 3/4, s. 391-403. Sikora D., Konserwacja ogrodów regularnych XVII i XVIII w., Warszawa 2011. Sikora D., Specyfika działań konserwatorskich w ogrodach regularnych, „Kurier Konserwatorski” 2010, nr 7, s. 32-42. Sikorski T., Projekt przekopu Wisły pod Krakowem, Kraków 1904. Sinko K„ Santi Gucci Fiorentini ijego szkoła, Kraków 1933. Skotnicki J., Krakowski Ogród Zoologiczny - Przewodnik, Kraków 1997. Skotnicki J., Las Wolski. Przewodnik, Kraków 2000. Skowron R., Kalendarium dziejów Wawelu, Kraków 1990. Skórkowska A., Rośliny a nasze zdrowie, „Zieleń Miejska” 2014, z. 7-8, s. 30-32. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 6, red. B. Chlebowski, F. Sulimierski, W. Walewski, Warszawa 1885. Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, cz. 3, t. 4, oprać. J. Kurtyka, J. Laberschek, Z. Leszczyńska-Skrętowa, F. Sikora, red. A. Gąsiorowski, F. Sikora, Wrocław-Kraków 2003. Słownik terminologiczny sztuk pięknych, red. S. Kozakiewicz, Warszawa 1976. Smarzyński H., Dr Henryk Jordan pionier nowoczesnego wychowania fizycznego w Polsce, Kraków 1958. Smith-Morris E., British Town Planning and Urban Design: Principles and Policies: Principles and Policy, London 1997.
Bibliografia 497 Solon J., Koncepcja „Ecosystem Services” i jej zastosowania w badaniach ekologicznokrajobrazowych, w: Struktura ifunkcjonowanie systemów krajobrazowych: meta-analizy, modele, teorie i ich zastosowanie, red. T.J. Chmielewski, Lublin 2008, s. 25-44. Spiczyński H., O ziołach tutecznych у zamorskich, Kraków 1542. Sprawozdanie z działalności Komisyi Rady Miejskiej dla gruntów pofortyfikacyjnych na czas od 22 czerwca 1907 do 30 maja 1911 r. i wnioski, Kraków 1911. Stachańczyk R., Problematyka standardów w postępowaniu i dokumentacji konserwatorskiej na potrzeby rewaloryzacji zabytkowych parków i ogrodów, „Kurier Konserwatorski” 2010, nr 7, s. 7-50. Stadt Krakau: 26 Oktober 1939-1941, Stadthauptmann der Stadt Krakau Krakow 1941. Stala К., Królewska rezydencja Zygmunta 111 Wazy w Łobzowie. Próba rekonstrukcji, „Wiadomości Konserwatorskie” 2015, nr 42, s. 54-60. Stala К., Najstarszy widok łobzowskiego castellum Kazimierza Wielkiego z 1536/1537 roku, „Wiadomości Konserwatorskie” 2016, nr 46, s. 119-124. Stala К., Pałac królewski w Łobzowie, „Nasza Politechnika” 2016, nr 1, s. 3-5. Standardy kształtowania zieleni Warszawy, oprać. J. Borowski, B. Fortuna-Antoszkiewicz, J. Łukaszkiewicz, E. Rosłon-Szeryńska, M. Sitarski, M. Suchocka, Cz. Wysocki, Warszawa 2016. Starowolski S., Polska albo opisanie Królestwa Polskiego, z jęz. łacińskiego przełożył, wstępem i komentarzem opatrzył A. Piskało, Kraków 1976. Starzyński J., Wilanów. Dzieje budowy pałacu za Jana III, Warszawa 1933. Stepień P.M., Rekonstrukcja i kreacja w odnowie Zamku na Wawelu, „Ochrona Zabytków” 2007, nr 2,
s. 27-50. Stępień P„ Konserwacja Wawelu w świetle doktryn konserwatorskich, „Ochrona Zabytków” 2009, nr 1, s. 83-100. Stępniewska B„ Ogrody Krakowa, Kraków 1977. Stępniewska В., Ogrody Krakowa w okresie średniowiecza i renesansu, „Rocznik Krakowski” 1973, t. 44, s. 5-19. Stępniewska B., Tendencje kształtowania zieleni w wiekach XIX i XX w Europie, Wrocław 1996. Stoksikówna J., Galicyjski kataster gruntowy jego geneza, dzieje i spuścizna aktowa, „Archeion” 1975, s. 165-187. Strumiłło J., Ogrody północne, Wilno 18201. Stuart D„ Georgian Gardens, London 1979. Supranowicz E., Nazwy ulic Krakowa, Kraków 1995. Sykta I., Plany zagospodarowania przestrzennego miasta Krakowa / Spatial plans ofthe city ofKraków, „Czasopismo Techniczne” 2008, z. 1-А, s. 51-67. Symes M„ The English Rococo Garden, Dyfed 1991. Syrennius D. Simon, Zielnik. Herbarzem z łacińskiego zowią [.], Kraków 1613. System przyrodniczy w zarządzaniu rozwojem obszarów metropolitalnych, red. T. Markowski, D. Drzazga, Warszawa 2009.
498 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności ” Szafrańska M., Czy zabytek może być dziełem sztuki? O konserwacji ogrodów, w: Dzieło sztuki a konserwacja, Kraków 2004, s. 159-171. Szafrańska M, Ogrody średniowieczne, w: Ogród. Forma, symbol, marzenie, red. M. Szafrańska, Warszawa 1998-1999, s. 45—53. Szafrańska M., Ogrody zielonego cienia. Idea ogrodu we Francji w pierwszej pol XVIII wieku, „Ikonotheka” 1990, s. 49-112. Szafrańska M., Ogród renesansowy. Antologia tekstów, Warszawa 1998. Szafrańska M., Parki krajobrazowe XVI wieku, w: Sztuka a natura, red. E. Chojecka, Katowice 1991, s. 265-281. Szafrańska M., Wirydarz: słowo, forma, treść, TKUiA 1995, t. 27, s. 121-133. SzaniorF., Ogród Krasińskich, „Ogrodnik Polski” 1893, nr 18, s. 409-411. Szczepanowska H.B., Drzewa w mieście, Warszawa 2001. Szczepanowska H.B., Znaczenie fachowego nadzoru i standardów (normatywów) dla ochrony i rozwoju terenów zieleni, w: Zieleń —jak zmienić obraz miasta, Warszawa 2000, s. 109-119. Sztuka w kręgu krakowskich dominikanów, red. A. Markiewicz, M. Szyma, M. Walczak, Kraków 2013. Szulc, A., Po pierwsze nie szkodzić, „Zieleń Miejska” 2011, nr 10, s. 37-39. Szulc A., Zielone miasto - zieleń przy ulicach, Warszawa 2013. Szulczewska B., Kaliszuk E., Koncepcja systemu przyrodniczego miasta: geneza, ewolucja i znaczenie praktyczne, „TKAUiK PAN o/Lublin” 2005, s. 7—24. Szwarzenberg-Czemy W., Rychłowski S., Wawel w Krakowie, „Arkady”, czerwiec 1939, s. 235-238. Szydlak G., Bieżanów w okresie międzywojennym, Kraków 2002. Szyszko-Bohusz A., Zamekw Podhorcach,
„Sztuki Piękne” 1924-1925, nr 4, s. 149-164. Slesiński W., Problemy konserwatorskie Krakowa w pierwszej połowie XIX wieku, „Ochrona Zabytków” 1963, t. 16, nr 1, s. 3-16. Śmigielski W, Funkcjonalizm nowoczesnego parku, „Dom, Osiedle, Mieszkanie” 1935, nr 12, s. 33-35. Śmigielski W., Zieleń Krakowa, „Ziemia” 1939, nr 4, s. 121-125. Środowisko przyrodnicze Krakowa: zasoby, ochrona, kształtowanie, red. M. Baścik, B. Degórska, wyd. 2 zm. i uzup., Kraków 2015. Środulska-Wielgus J„ Rola turystyki kulturowej w ochronie i udostępnieniu krajobrazu warownego, Kraków 2016. Środulska-Wielgus J., Zieleń Twierdzy Kraków, Kraków 2005. Świechowski Z., Budownictwo romańskie w Polsce. Katalog zabytków, Wrocław 1963. Świeykowski E., Monografia Dukli, Kraków 1903. Tarkowski R., Kartki ze wspomnień, Kraków 1992. Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć, Warszawa 2011. Tatarkiewicz W., Pięć studiów o Łazienkach Stanisława Augusta, Lwów-Warszawa 1925.
Bibliografia 499 Techniques and Uses of Garden Archaeology, ed. D. Jacques, „Journal of Garden History”, spring 1997, Voi. 17, No. 1. Thacker Ch., The Genius of Gardening, London 1994. The Green Belts, by the Ministry of Planning and Local Government, London 1962. The History of Garden Design, ed. by M. Mosser and G. Teyssot, London 1991. The Landscape Urbanism Reader, ed. by Ch. Waldheim, New York 2006. The Oxford Companion to Gardens, ed. G.A. S. Jellicoe, P. Goode, M. Lancaster, Oxford 1991. Thompson I.H., Ten Tents and Six Questionsfor Landscape Urbanism, „Landscape Research” 2012, Voi. 37, No. l,s. 7-26. Tibbetts J., Open Space, Cambridge Mass. 1998 Tobiasz M„ Historyczny rozwój sieci wodnej Krakowa i jej wpływ na urbanistykę miasta, „Zeszyty Naukowe Politechniki Krakowskiej. Architektura” 1958, nr 2, s. 15-85. Tołwiński T„ Urbanistyka, t. 3, Zieleń w urbanistyce, Warszawa 1963. Tomkowicz S., Łobzów, w: Teka Grona Konserwatorów Galicyi Zachodniej, red. S. Tomkowicz, S. Krzyżanowski, L. Lepszy, t. 2, Kraków 1906, s. 118-121. Tomkowicz S., Powiat krakowski, w: Teka Konserwatorów Galicyi Zachodniej, red. S. Tomkowicz, S. Krzyżanowski, L. Lepszy, t. 2, Kraków 1906. Tomkowicz S., Przyczynki do historyi kultury Krakowa w pierwszej połowie XVII wieku, Lwów 1912. Tomkowicz S., Ulice i place Krakowa w ciągu dziejów, ich nazwy i zmiany postaci, Kraków 1926. Tomkowicz S., Wawel, t. 1, Atlas planów, widoków i zdjęć architektonicznych z XVII, XVIII i XIX wieku, w: Teka Grona Konserwatorów Galicyi Zachodniej, red. S. Tomkowicz, S. Krzyżanowski, L. Lepszy, t. 4, Kraków 1908. Torowska
J., Planty Krakowskie i ich przestrzeń kulturowa, Kraków 2012. Torowska J.M., Parki i ogrody Krakowa, Kraków 2005. Torowska, J.M., Parki Krakowa, cz. 1, Kraków 2004. Trafas K., Zmiany biegu koryta Wisły na wschód od Krakowa w świetle map archiwalnych ifotointerpretacji, „Zeszyty Naukowe UJ” 1975, t. 40, s. 1-85. Turner T., Garden History: Philosophy and Design 2000 ВС - 2000 AD, London 2005. Tyczyńska M., Jednostkifizyczno-geograficzne terytorium miasta Krakowa, „Folia Geographica. Series Geographiia-Physica” 1974, որ 8, s. 171-174. Tyczyńska M., Rzeźba terytorium miasta Krakowa, „Folia Geographica. GeographiaPhysica” 1974, nr 8, s. 19-42. Vademecum Konserwatora Zabytków. Międzynarodowe normy ochrony dziedzictwa kultury, Warszawa 2000. Vasari G., Żywoty najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów, t. 6, przeł., wstępem i objaśnieniami opatrzył K. Estreicher, Warszawa-Kraków 1987. Views ofBorghese Villa di Papa Giulio across the centuries, Palombi 2003. Vredeman de Vries H., Hortorum viridariorumque formae, Antverp 1583.
500 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności ” W sprawie budowy domu dla Kasy Oszczędności w Krakowie, „Czasopismo Techniczne”, Kraków 1880, nr 1, s. 3^1. Waldheim Ch., On Landscape, Ecology and other Modifiersto Urbanism, „Topos” 2010, nr 71, s. 25-29. Waloryzacja przyrodnicza Krakowa na podstawie Mapy roślinności rzeczywistej, opr. ProGea Consulting, Kraków 2008. Warchałowski J„ Amfiteatr u stóp Wawelu, „Architekt” 1911, z. 6, s. 77-84. Wawel narodowi przywrócony odzyskanie zamku ijego odnowa 1905—1939: katalog wystawy, marzec-czerwiec 2005, red. M. Podlodowska-Reklewska, Kraków 2005. Wawel narodowi przywrócony. Odzyskanie zamku i jego odnowa 1905—1939. Katalog wystawy, oprać. M. Fabiański, K. Kuczman, M. Reklewska, Kraków 2005. Wawel, t. 2, Materyały archiwalne do budowy zamku, zebrał i wydał A. Chmiel, w: Teka Grona Konserwatorów Galicyi Zachodniej, t. 5, Kraków 1913. Weller R„ Boomtown 2050: Scenarios for a rapidly growing city, Perth 2009. Weller R., Landscape (sub)urbanism in theory and practice, landscape Journal” 2008, No. 27, s. 247-267. Wemichowska B„ Pałac barona —przemysłowca Kraków Bieżanów, w: Opowieści polskich dworów, Kraków 2013, s. 112-123. Wężyk P, Mrugała M„ Wańczyk R„ Szwałko R, Portal mapowy Zielony Kraków jako element realizacji INSPIRE, „Roczniki Geomatyki” 2009, t. 7, z. 6, s. 105-117. Wielgus K., Środulska-Wielgus J., Chajdys К., O przyszłość Twierdzy Kraków. Program ochrony zespołu historyczno-krajobrazowego. Atlas Twierdzy Kraków. Mapy szczegółowe, t. 5, seria 2, Kraków 2010. Więckowska J., Założenia
pałacowe i dworskie - spójność kompozycji i odrębność w krajobrazie, w: Wieś i miasteczko u progu zagłady, Warszawa 1991, s. 89—101. Włodarczyk Z., Ogród bibłijny — nowy typ ogrodu tematycznego, Kraków 2013. Wodzicki S., O chodowaniu [!], użytku, mnożeniu i poznawaniu drzew, krzewów, rośłin i ziół celnieyszych ku ozdobie Ogrodów przy zastosowaniu do naszej strefy, t. 1-6, Kraków 1818-1828. Wodzicki, S. Pamiętniki, Kraków 1888. Wojciechowski M., Monografia wsi Bierzanów, AN w Krakowie, Teki Schneidera, 116. Wojciechowski W., O stanie zabezpieczenia miasta Krakowa przed skutkami katastrofałnych wezbrań Wisły, w: Ochrona miast przed powodzią — koncepcje i doświadczenia, mat. konferencyjne, Kraków 1995, s. 1-6. Wolski P., O powierzchni biologicznie czynnej w rozporządzeniu, planach miejscowych i w praktyce projektowej, „Urbanista” 2003, nr 7, s. 29-31. Wójcik W., 550-lecie parafii Bieżanów, Bieżanów 1972. Wyrozumski J„ Dzieje Krakowa, t. 1, Kraków do schyłku wieków średnich, Kraków 1992. Wytyczne dotyczące standaryzacji działań konserwatorskich w odniesieniu do zabytków zieleni na potrzeby realizacji Krajowego Programu Ochrony Zabytków i Opieki nad Zabytkami na lata 2014-2017, oprać. Z. Myczkowski et al„ Warszawa 2015.
Bibliografia 501 Wzorek Z., Galicyjskie plany katastralne, „Prace Instytutu Urbanistyki i Architektury” 1951, z. 2, s. 87-91. Yu K„ Five Traditions for Landscape Urbanism Thinking, „Topos” 2010, nr 71, s. 58-63. Zabytki architektury i budownictwa w Polsce. Kraków, red. O. Dyba, W. Brzoskwinia, Warszawa 2007. Zachariasz A., Architekt Franciszek Krzywda-Polkowski a początki architektury krajobrazu w Polsce, na tle zmian zachodzących w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, w: Studia nad architekturą i urbanistyką Polski międzywojennej, t. 3, Architektura, krajobraz i ludzie, Kraków 2017, s. 9—46. Zachariasz A., Architekt krajobrazu Frederick Law Olmsted oraz amerykańskie parki i systemy parków miejskich, TKUiA, t. XXXV, 2003, s. 153—166. Zachariasz A., Böhm A., Rygiel R, Sykta I., Zielony Sanok. Koncepcja zagospodarowania terenów zielonych miasta Sanoka, Sanok 2004. Zachariasz A., Dwór polski — kwiaty w domu i ogrodzie, w: Dwór polski. Zjawisko historyczne i kulturowe, Kielce 2006, s. 237—262. Zachariasz A., Dwór polski — problemy rewaloryzacji ogrodów, w: Dwór polski: zjawisko historyczne i kulturowe: materiały IX seminarium, zorganizowanego przez Oddział Kielecki Stowarzyszenia Historyków Sztuki i Dom Środowisk Twórczych w Kielcach, Kielce, 18-20października 2007, red. L.J. Kajzer, Kielce 2008, s. 489-512. Zachariasz A., Fabijanowska K., Rezydencja podkrakowska - Bieżanów i Dębniki jako świadectwo kultury, epoki i stylu, w: Założenia rezydencjonałno-ogrodowe, dziedzictwo narodu polskiego (na tle europejskich wpływów kulturowych), red. A. Mitkowska, Z. Mirek, K. Hodor,
Kraków 2008, s. 143-158. Zachariasz A., Historyczne i współczesne ogrody dawnej rezydencji w Łobzowie, w: A.A. Kantarek, J. Gyurkovich, A. Zachariasz, Królewska rezydencja w Łobzowie we współczesnej strukturze miasta, Kraków 2018, s. 83-156. Zachariasz A., Krakowskie Plantacje na tle rozwoju miast i sztuki ogrodowej = The Kraków Plantacje against the background of urban development and garden art, w: Planty krakowskie = Planty in Kraków, fot. wykonał i całość ułożył A. Nowakowski, red. A. Nowakowski, В. Turnau, J.Sadkiewicz. Kraków 2018, s. 87-106. Zachariasz A., Kształtowania najbliższego otoczenia Wisły w centrum Krakowa — historia i współczesność, „Architektura Krajobrazu” 2009, z. 4, s. 10-20. Zachariasz A., Najpiękniejsza i najinteresowniejsza okolica - dwór w krajobrazie w XVIII іXIXwieku, w: Dwór polski: zjawisko historyczne i kulturowe, Warszawa 2004, s. 71-85. Zachariasz A., O historii, cytatach z przeszłości i nowoczesnych krajobrazach. Nowe w starym i nowe — w ogrodach i parkach historycznych i współczesnych, „Architektura Krajobrazu” 2011, nr 4, s. 4-17. Zachariasz A., O języku sztuki ogrodowej i architektury krajobrazu. Wybrane problemy z zakresufachowej terminologii, w: Horyzonty architektury krajobrazu. Język architektury krajobrazu, red. B. Szulczewska, M. Szumański, Warszawa 2010, s. 7-18. Zachariasz A., O kształtowaniu systemów terenów zieleni miejskiej w kontekście zielonej infrastruktury, ze szczególnym uwzględnieniem Krakowa, w: Zielona infrastruktura miasta, red. A. Pancewicz, Gliwice 2014, s. 59—88.
502 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Zachariasz A., O zabytkowych ogrodach. O konserwacji i restauracji żyjących dzieł sztuki, w: Przeszłość dla przyszłości, t. 4, red. E. Węcławowicz-Gyurkovich i E. Waszczyszyn, Kraków 2015, s. 117-136. Zachariasz A., Ochrona i kształtowanie krajobrazu, w: Środowisko przyrodnicze Krakowa: zasoby, ochrona, kształtowanie, red. M. Baścik i B. Degórska, wyd. 2 zm. i uzup., Kraków 2015. Zachariasz A., Ogród barokowy ֊potrzeba okazałości. Natura ujarzmiona i nieskończoność perspektyw, w: Ogrody zwierciadła kultury. Ogrody Zachodu, red. L. Sosnowski, A. Wójcik, Kraków 2008, s. 190-221. Zachariasz A., Ogród modernistyczny —przemianyformy, w: Ogród za oknem ֊poszukiwaniu formy, Warszawa 2009, s. 24-32. Zachariasz A., Ogród za oknem jako dzieło sztuki, w: Ogród za oknem - dzieło sztuki, red. B. J. Gawryszewska, Warszawa 2010. Zachariasz A., On the value and valuation ofgardens ֊ on various aspects ofgardens - „ the purest ofhuman pleasures ” ֊O wartości i wartościowaniu ogrodów - o różnych aspektach dzieł stanowiących „najczystszą ludzką przyjemność”, „Czasopismo Techniczne” 2014, z. 5-А, s. 9-34. Zachariasz A., Oranżerie, szklarnie i XlX-wieczne szaleństwa mody ogrodowej, „Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie” 2001, z. 80, s. 29-37. Zachariasz A., Park Jordana „.dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności”, w: Przestrzeń publiczna w demokratycznym państwie. Konferencja na rzecz przyszłości Krakowa Cracovia Urbs Europaea, red. A. Madei, W. Tyranski, M. Waszkiewicz, Kraków 2009, s.
60-64. Zachariasz A., Park Krakowski im. Marka Grechuty, wyd. 2 uzup. i rozsz., Kraków 2018. Zachariasz A., Park Krakowski znany i nieznany, TKUiA 1996, t. 28, s. 203-228. Zachariasz A., Parks, green areas and landscape in view of new concepts related to the shaping ofstructure andform ofa city = Parki, tereny zieleni i krajobraz w świetle nowych koncepcji kształtowania struktury iformy miasta, „Technical Transactions = Czasopismo Techniczne” 2014, z. 2-А, s. 327-359. Zachariasz A., Polskie osiemnasto- i dziewiętnastowieczne traktaty ogrodnicze w bibliotece dworskiej — teoria i praktyka, Dwór polski w XIX wieku, red. J. Baranowski, Warszawa 1998, s. 125-165. Zachariasz A., Projektowanie ogrodów historycznych. Przypadki krakowskie, „Czasopismo Techniczne” 2011, 2-A/l, s. 367-380. Zachariasz A., Przydatność archiwalnych źródeł kartograficznych dla współczesnych badań krajobrazowych, PKKK 2012, t. 16, s. 63-83. Zachariasz A., Sacrum i ogród — wzniosłość i genius loci, PKKK 2013, t. 23, s. 113-127. Zachariasz A., Sztuka, rzemiosło i produkcja seryjna — detal nietypowy i standardowy we współczesnej architekturze krajobrazu i sztuce ogrodowej, w: Wzornictwo ogrodowe, red. J. Rylke, Warszawa 2010, s. 40-59. Zachariasz A., Współczesne kierunki i tendencje w projektowaniu parków publicznych, „Nauka, Przyroda Technologie” 2009, t. 3, z. 1, s. 60.
Bibliografia 503 Zachariasz A., XIX-wieczne parki publiczne w Anglii, TKUiA 2001, t. 32, s. 167-183. Zachariasz A., Z badań nad historią zabezpieczeń przeciwpowodziowych na Wiśle w Krakowie, TKUiA 1998, t. 30, Kraków, s. 25-46. Zachariasz A., Z badań nad ogrodami angielskimi w Polsce. Kompozycja i drzewa w XVIII iXIXwiecznej literaturze ogrodniczej, w: Drzewa w krajobrazie historycznym, Warszawa 1995, s. 93-102. Zachariasz A., Zabytkowe ogrody - problemy rewaloryzacji, utrzymania i zarządzania w świetle zaleceń Karty Florenckiej, PKKK2008, nr 10, s. 150-161. Zachariasz A., Zabytkowe parki i ogrody publiczne we współczesnym krajobrazie ֊problemy rewaloryzacji, „Przyroda i Miasto” 2007, t. 10, cz. 1, s. 328-354. Zachariasz A., Założenieparkowo-palacowe w Siarach, TKUiA 1990, t. 23, s. 187—195. Zachariasz A ,,Zieleńjako współczesny czynnik miastotwórczy ze szczególnym uwzględnieniem roli parków publicznych, Kraków 2006. Zachariasz A., Zwierzyniecki Park Kulturowy w Krakowie, „Czasopismo Techniczne” 2008, z. 1-А, s. 77-99. ZachariaszA., Lipińska H., Trawy w przestrzeni zurbanizowanej. Oprojektowaniu z trawami, TKUiA 2017, t. 45, s. 125-150. Zachariasz A., Sykta I„ Szwed J., Klimkiewicz-Kozak M., Projektowanie ogrodu. Zbiór zadań z projektowania zintegrowanego dla studentów architektury krajobrazu, Kraków 2015. Zachwatowicz J., Architektura polska do połowy XIX w., Warszawa 1956. Zalecenia dotyczące realizacji terenów zieleni, red. M. Gajda, Kraków 2007. Zarębska T., Warszawskie rezydencje królewskie oraz ich ogrody w drugiej połowie XVI wieku, w: Pałac w ogrodzie. Materiały
sesji naukowej Warszawa, 21-22 maja 1998, red. B. Wierzbicka, Warszawa 1999, s. 35-83. Zechenter W., Upływa szybko życie, Kraków 1971. Zieleń Krakowa, red. J. Dobrzycki, Kraków 1955. Zielone dachy i żyjące ściany. Systemowe rozwiązania i przegląd inwestycji w polskich gminach, Kraków 2014. Ziobrowski Z., Miernikijakości przestrzeni miejskiej, Warszawa 1992. Ziobrowski Z., Plany rozwoju Krakowa — ich uwarunkowania i efekty przestrzennofunkcjonalne, „Folia Geographica, Series Geographica-Oeconomica” 1996, Vol. XXVIIXXVIII, s. 297-310. Ziobrowski Z., Urbanistyczne wymiary miast, Kraków 2012. Zuylen G. van, The Garden. Vision ofParadise, London 1995. Żelechowska К., Ciołek G., Ze studiów nad założeniami ogrodowymi Wołynia, BHSiK 1939, nr 1, s. 19-46. ŻółciakJ., Wołne królewskie miasto Podgórze. Płaszów—Rybitwy - Przewóz. Zarys przemian historycznych, Kraków 1996. Żółciak K. i J„ Park im. Wojciecha Bednarskiego, Kraków 2007.
504 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności ” Żółciak K., Zachariasz A., Żółciak J., Teoria i praktyka odtworzenia ogrodu na górnym tarasie ogrodów królewskich na Wawelu, w: Ochrona i użytkowanie zabytkowych parków, ogrodów, cmentarzy i innych form zaprojektowanej zielem oraz ich promocja w środowisku społecznym, red. J. Rylke, A. Różańska, M. Kaczyńska, Warszawa 2006, s. 110-112. Żychowska M.J., Między tradycją a awangardą. Problem stylu w architekturze Krakowa lat międzywojennych, Kraków 1991. Niepublikowane - koncepcje, projekty, ekspertyzy, prace studialne1 Adaptacja analizy możliwości kształtowania zabudowy na terenie miasta Krakowa, oprać, zespół pod kier. A. Böhma, zleceniodawca: Biuro Planowania Przestrzennego UMK, Kraków 2006. Bank Szpitalna 15 Kraków. Dokumentacja projektowo-kosztorysowa modernizacji i rekonstrukcji podjazdu, podwórza oraz ogrodu w posesji budynku Banku przy ul. Szpitalnej 15 (gmachu d. Kasy Oszczędności m. Krakowa), cz. 1,2 (studium historyczne, koncepcja: 2 warianty, projekt budowlany); autorzy: studium historyczne, architektura: A. Zachariasz, A. Wójcik-Mirski, zieleń: K. Fabijanowska, drogi: G. Obara, kosztorys: J. Ginda; konsultacje, sprawdzający: A. Böhm, Kraków 1998,1999, wyk. IAK PK, arch, autorki. Bieżanów park dworski, Inwentaryzacja dendrologiczna z gospodarką drzewostanem wraz z kompletnym projektem koncepcyjnym w ramach rewitalizacji parku dworskiego przy Dworze Czeczów w Krakowie - Bieżanowie, zlec. Zarząd Zieleni Miejskiej Kraków, oprać, konsorcjum firm PLAN-P P. Łyziak-Dyga i TAXUS ֊
Partner P. Kowalski, 2017, arch. ZZM. Bieżanów park dworski. Aktualizacja ekspertyzy konserwatorskiej parku w zespole pałacowym w Krakowie Bieżanowie, autorzy: A. Zachariasz, K. Fabijanowska, A. Böhm, wykonano w IAK WA PK, zlec. Miejski Konserwator Zabytków w Krakowie, Kraków 2006, arch. MWKZ. Bieżanów. Ekspertyza konserwatorska dla założenia dworsko-parkowego w Bieżanowie, autorzy: U. Borkowska, J. Janczykowski, M. Filipowicz, t. 1-7, Kraków 1982-1983, arch. MWKZ. Bogdanowski J., Ogrody śródblokowe Krakowa. Klasyfikacja i optymalizacja użytkowania, Biuro Rozbudowy Krakowa, Kraków 1979, arch. MWKZ. Cystersi Mogiła klasztor, Ekspertyza konserwatorska. Rozpoznanie historyczno-architektoniczne płn. odcinka muru ogrodzeniowego opactwa OO. Cystersów w Mogile, przy ul. Klasztornej w Krakowie ֊ Nowej Hucie, autorzy: M. Łukacz, P. DettlofF, Kraków 2007, arch. WMKZ. Przyjęto zasadę grupowania dokumentacji wg tematu, na początku umieszczono hasło identyfikujące obiekt lub temat projektowy, a następnie tytuł dokumentacji.
Bibliografia 505 Cystersi Mogiła klasztor, Inwentarz Klasztoru Księży Cystersów w Mogile, rkp. 1874, t. 3, rkp. 70, biblioteka Opactwa. Cystersi Mogiła klasztor, Inwentarz Konwentu W W. XX: Mogilskich Cystersów, w Roku 182lmSpisany, rkp 66, biblioteka Opactwa. Cystersi Mogiła klasztor, Zespól zabudowy klasztornej oo. Cystersów w Mogile, Priorat i Pałac Opacki — badania konserwatorskie elewacji, autor: A. Kuder, arch. MWKZ. Cystersi Mogiła ogrody, Ewidencja, Ogród przy klasztorze oo. Cystersów w Mogile, autorzy: J. Więckowska, A. Zachariasz, współpraca: K. Fabijanowska, wykonano w Zakładzie Architektury Krajobrazu WA PK na zlec. Wydziału Ochrony Zabytków UM Krakowa Kraków 1988, arch. MWKZ. Cystersi Mogiła ogrody, Opactwo Cysterskie w Mogile. Inwentaryzacja szczegółowa zielem, autorzy: K. Fabijanowska, J. Ginda, wykonano na zlec. opactwa oo. Cystersów w Mogile, Kraków 2008, arch. Opactwa. Cystersi Mogiła ogrody, Projekt rewaloryzacji ogrodów opactwa oo. Cystersów w Mogile ֊ koncepcja, autorki: K. Fabijanowska, A. Zachariasz, Kraków 2009, na zlec. zakonu oo. Cystersów w Mogile, arch, autorki. Cystersi Mogiła ogrody, Studium historyczne ogrodów opactwa oo. Cystersów w Mogile, autorki: A. Zachariasz, K. Fabijanowska, Kraków 2008, na zlec. zakonu oo. Cystersów w Mogile, arch, autorki. Dębniki park, Dokumentacja projektowa części A Parku Dębnickiego w Krakowie, obejmująca opracowania przygotowawcze, projekty realizacyjne i koncepcyjne, architektura: K. Pawłowska (kier. zespołu), K. Dąbrowska-Budziło, A. Zachariasz, K. Frey, zieleń: K. Fabijanowska, konstrukcje: Z. Kordecki; drogi
i place: G. Obara, T. Kopta, infrastruktura wod.-kan.: J. Kożuch, oświetlenie: W. Ceglarek, wykonano w 1AK WA PK, Kraków 1999, 2002, arch. IAK WA PK. Dębniki park, Projekty budowlane na zagospodarowanie Parku Dębnickiego - część В — ul. Czarodziejska/ ul. Praska, architektura: K. Pawłowska (kier. zespołu), K. DąbrowskaBudziło, A. Zachariasz, M. Wysocka-Frey, zieleń: K. Fabijanowska, drogi i place: G. Obara, T. Kopta, oświetlenie: W. Ceglarek, Kraków 1999, wykonano w IAK WA PK, Kraków 1999, arch. IAK WA PK. Dębniki park. Dokumentacja historyczno-konserwatorska dawnego zespołu pałacowo-parkowego Lasockich na Dębnikach w Krakowie, ul. Tyniecka 18, t. 1, 2, autorzy: M. Łukacz, B. Wojnar, Kraków 1996, arch. MWKZ. Dębniki park. Ewidencja - Ogród Lasockich na Dębnikach w Krakowie, M. Swaryczewska, J. Więckowska, K. Fabijanowska, Kraków 1980, arch. IAK WAPK. Dębniki park. Projekt Parku Dębnickiego, autorzy: K. Pawłowska, Dąbrowska-Budziło K. , Fabijanowska K., Zachariasz A., projekty realizacyjne: 1998-2002, arch, autorki. Dominikanie ogrody, Ogrody przy klasztorze oo. Dominikanów w Krakowie. Ewidencja. oprać, w ramach Katalogu zabytkowych założeń ogrodowych m. Krakowa, autorzy: J. Więckowska (cz. historyczna), Z. Myczkowski, K. Fabijanowska (dendrologia), recenzent: J. Bogdanowski, wykonano w Zakładzie Architektury Krajobrazu PK, na zlec. Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, Kraków 1981, arch. WMKZ.
506 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Dominikanie ogrody, Koncepcja zagospodarowania i zielem III wirydarza w klasztorze oo. Dominikanów przy ul. Stolarskiej 12 w Krakowie wraz z elementami malej architektury wraz ze studium historycznym, A. Zachariasz, I. Sykta, Kozak M., Kraków 2015, arch, autorki. Dominikanie ogrody, Koncepcja zagospodarowania i zielem III wirydarza w klasztorze oo. Dominikanów przy ul. Stolarskiej 12 w Krakowie wraz z elementami malej architektury wraz ze studium historycznym, zespół autorski: A. Zachariasz, I. Sykta, M. Kozak, Kraków 2015, arch. oo. Dominikanów. Dominikanie ogrody, Koncepcja zagospodarowania ogrodów w klasztorze oo. Dominikanów przy ul. Stolarskiej 12 w Krakowie, zespół autorski: A. Zachariasz, I. Sykta, K. Porada, D. Sykta, Kraków 2018, Izabela Sykta IDeeS Architektura i Krajobraz, arch, oo. Dominikanów. Dominikanie ogrody, Koncepcja zagospodarowania terenu i zieleni I wirydarza w klasztorze oo. Dominikanów przy ul. Stolarskiej 12 w Krakowie wraz ze studium historycznym, zespół autorski: A. Zachariasz, I. Sykta, M. Klimkiewicz-Kozak, Izabela Sykta IDeeS Architektura i Krajobraz, Kraków 2016, arch. oo. Dominikanów. Dominikanie ogrody, Projekt wykonawczy zagospodarowania terenu i zieleni III wirydarza w klasztorze oo. Dominikanów przy ul. Stolarskiej 12 w Krakowie, proj. zagospodarowania i zieleni: A. Zachariasz, I. Sykta; projekt drogowy: P. Turek, M. Cieślik, Kraków 2015, arch. oo. Dominikanów. Informacje dotyczące lokalizacji i budowy ekranów akustycznych w Krakowie, ZIKiT. Pismo
RU.530i.216.2016 z dnia 25.04.2016. Jakubowski K., Sukcesja przyrody i funkcji nieużytków urbanistycznych na przykładzie terenów zieleni zakładanych po roku 1992, praca doktorska wykonana na WA PK, Kraków 2018, biblioteka PK. Jednolita lista rankingowa, dokument Wydziału Kształtowania Środowiska UMK obejmujący listę planowanych inwestycji miejskich w zakresie zieleni; za: Opinia nr 174/2006 Komisji Planowania Przestrzennego i Ochrony Środowiska RM Krakowa z dn. 23 stycznia 2006 r. Jeleniewska-Jankowska M., Ogrody różane w Europie: historia, stan zachowania i perspektywy rozwoju na wybranych przykładach, ze szczególnym uwzględnieniem Polski, praca doktorska wykonana na WA PK, Kraków 2016, biblioteka PK. Karty ogrodów śródblokowych Krakowa, autor: J. Bogdanowski oprać. 1980/81, arch. WM KZ. Koncepcja ochrony m. Krakowa i województwa przed powodzią, gł. proj.: K. Augustyniak, proj.: M. Kusak, wykonano w Biurze Studiów i Projektów Budownictwa Wodnego i Melioracji w Krakowie, Kraków 1992. Kraków zieleń. Aspekty ekohydrologiczne, autor: T. Bergier, Kierunki rozwoju i zarządzania terenami zieleni w Krakowie na lata 2017—2030, Aneks IV, Kraków 2016, arch. ZZM. Kraków zieleń. Kierunki rozwoju i zarządzania terenami zieleni w Krakowie na lata 2017-2030, zespół projektowy w Wydziale Kształtowania Środowiska: A. Kowalewska (koordynator projektu), M. Sawczak, P. Szynal, zespół ekspercki: A. Zachariasz, P. Muras, T. Bergier, M. Mydłowski, praca przygotowana w formule partycypacyjno-eksperckiej,
Bibliografia 507 wzięli w niej udział pracownicy jednostek organizacyjnych Urzędu Miasta Krakowa, a także mieszkańcy w ramach dwuetapowych konsultacji, Kraków 2017, Wydział Kształtowania Środowiska UM Kraków. Kraków zieleń. Kompleksowy program rozwoju zielem miejskiej dla Krakowa, autorzy: A. Böhm, K. Pawłowska, A. Zachariasz, Kraków 1996, cz. 1, Z. Bednarz cz. II, arch. IAK WAPK. Kraków zieleń. Ochrona przyrody, oprać, zespół ekspertów pod kier. M. Mydłowskiego, Kierunki rozwoju i zarządzania terenami zieleni w Krakowie na lata 2017—2030, Aneks II, Kraków 2016, arch. ZZM. Kraków zieleń. Standardy zakładania i pielęgnacji podstawowych rodzajów terenów zieleni w Krakowie na, autor: P. Muras, Kierunki rozwoju i zarządzania terenami zieleni w Krakowie na lata 2017-2030, Aneks III, Kraków 2016, arch. ZZM. Łąki Nowohuckie. Projekt koncepcyjny planu zagospodarowania użytku ekologicznego Łąki Nowohuckie wraz z ukształtowaniem przestrzennym zespołu przyrodniczo-krajobrazowego parku Starorzecza Wisły w Nowej Hucie, autor: S. Juchnowicz, Kraków październik 2003, Wydział Kształtowania Środowiska UM Kraków. Łobzów ogród, Inwentaryzacja zieleni terem dawnej rezydencji królewskiej na Łobzowie, autorzy: D. Kraus, Z. Malinowska, Kraków 1984, arch. IAK WA PK. Łobzów ogród, Koncepcja zagospodarowania fragmentu terenu WKS Wawel — Młynówka Królewska w Krakowie, autorzy: A. Zachariasz (kierownik tematu), I. Sykta, W. Bobek, K. Fabijanowska, J. Gancarz-Żebracka, M. Klimkiewicz-Kozak, J. Konopacki, F. Suchoń; stud. arch, krajobr. WA PK: Z. Kawa, M. Gurdāk, G. Młyńska; konsultacje w zakresie
architektury dla WA PK: J. Gyurkovich, A.A. Kantarek; opracowano w IAK WA WA, Kraków 2013, na zlecenie Zarządu Inwestycji Sportowych ZIS w Krakowie, arch. IAK PK. Łobzów ogród, Koncepcyjny projekt zagospodarowania fragmentu królewskiego ogrodu na Łobzowie przed budynkiem Politechniki Krakowskiej przy ul. Podchorążych w Krakowie, cz. 1, Studium historyczno-kompozycyjne. Wytyczne konserwatorskie, cz. 2, Koncepcja projektowa, autorzy: J. Bogdanowski, R. Gaweł, A. Zachariasz, na zlec. Politechniki Krakowskiej, Samodzielna Katedra Teorii Architektury Krajobrazu i Kompozycji Ogrodowej WA PK, Kraków 1997, arch, autorki. Łobzów ogród, Wskazanie szczegółowego określenia miejsca usytuowania pomnika marszałka Józefa Piłsudskiego na terenie dawnej Rezydencji Królewskiej w Łobzowie, aktualnie przeznaczonego na Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej, autorzy: J. Bogdanowski, A. Zachariasz, na zlec. Wydziału Ochrony Zabytków UM Krakowa, Kraków 1996, arch. IAK WA PK. Łobzów ogród. Dawna Rezydencja Królewska w Łobzowie. Projekt rekompozycji ogrodów, autor: J. Bogdanowski, współpraca autorska: A. Zachariasz, wykonano w Zakładzie Architektury Krajobrazu WAPK na zlec. Wydziału Ochrony Zabytków UM Krakowa, Kraków 1990, arch, autorki. Łobzów ogród. Wstępna koncepcja zagospodarowania ogrodu przed dawnym pałacem królewskim w Łobzowie —ul. Podchorążych 1 — obecnie Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej, autorzy: A. Böhm, A. Zachariasz, zlec. Politechnika Krakowska, Kraków 2009, arch, autorki.
508 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Ogród botaniczny w Krakowie. Ewidencja, autor: Uruska-Suszek D., Kraków 1991, Arch. MWKZ. Opracowanie ewidencyjne dla ogrodów śródblokowych d. Stradomia i Kazimierza, autorzy: D. Uruska-Suszek, K. Fabijanowska, A. Zachariasz, wykonano w Instytucie Architektujy Krajobrazu na zlecenie UM Kraków, Kraków 1992, arch. WMKZ. Park Jordana, Ewidencja, Park miejski im. dr Henryka Jordana, autorzy: M. Swaryczewska, J. Więckowska (historia), K. Fabijanowska (inwentaryzacja zieleni), oprać. Instytut Architektury Krajobrazu, WA PK, 1980, arch. MWKZ. Park Krakowski, Ewidencja, autor: W. Genga, Kraków 1976, arch. MWKZ Park Krakowski, Projekt budówlano-wykonawczy rewaloryzacji Parku Krakowskiego w Krakowie, t. 1, Projekt zagospodarowania terenu i malej architektury, gł. proj. A. Zaboklicki, współpraca projektowa M. Gajda, zespół projektowy: Landschaftsarchitekt bdla Heiner Luz, A. Ganczarek, M. Przebinda, A. Rejman, październik 2016; t. 6, Projekt zieleni, projektant: Marcin Gajda, Heiner Luz, zespół projektowy: M. Przebinda, A. Rejman, Kraków 2016, arch. ZZM. Park Krakowski, Projekt uporządkowania Parku Krakowskiego, skala 1:500, Wydział Budownictwa, Oddział Zabudowy Miasta, 23 marzec 1938, AN w Krakowie. Park Krakowski. Aktualizacja inwentaryzacji zielem oraz wstępne ogólne wytyczne do gospodarki zielenią, autor: K. Fabijanowska, współpr. A. Zachariasz, kier. nauk. J. Bogdanowski Kraków 1994. Park Krakowski. Aktualizacja programów prac konserwatorskich dla 18 rzeźb oraz wytyczne dotyczące postumentu i
lokalizacji rzeźby Para na terenie Parku Krakowskiego w Krakowie, autor: B. Boba-Dyga, Art Forum, Kraków 2017, arch. ZZM. Park Krakowski. Brodzik dla dzieci, skala 1:50, 1949, AN w Krakowie. Park Krakowski. Inwentaryzacja i projekt zieleni, oprać. E. Roeske, Kraków 1988, arch. WMKZ. Park Krakowski. Programy konserwatorskie dla 20 rzeźb znajdujących się w Parku Krakowskim i Wiśniowym Sadzie w Nowej Hucie (19 +1), autor: B. Boba-Dyga, Art Forum, Kraków 2005, zleceniodawca: Zarząd Gospodarki Komunalnej w Krakowie, arch. ZZM. Park Krakowski. Projekt budotwlano-wykonawczy rewaloryzacji Parku Krakowskiego wraz z zagospodarowaniem Placu Inwalidów, autorzy: M. Gajda, A. Zaboklicki, A. Garpiel, M. Firganek, Ł. Jaroszewski, D. Kraus, konsultacje: A. Zachariasz, Kraków 2004, arch. WMKZ. Park Krakowski. Projekt techniczny zieleni wraz z elementami malej architektury, autorzy: K. Fabijanowska, A. Zachariasz, konsult, konstr. P. Sikora, konsult, nauk. J. Bogdanowski, Kraków 1994, wykonano w Instytucie Architektury Krajobrazu PK, arch. WMKZ. Park Krakowski. Projekt zieleni, oprać. D. Cieklińska, Kraków 1983, arch. WMKZ. Park Krakowski. Studium historyczno-kompozycyjne założenia, autor: A. Zachariasz, współpr. K. Fabijanowska, kier. nauk. J. Bogdanowski, oprać, w ZAK PK, na zlecenie Miejskiego Konserwatora Zabytków, Kraków 1994, arch. WMKZ. Park Krakowski. Wstępna koncepcja rewaloryzacji wraz z proponowanym przebiegiem ścieżek rowerowych, autorzy: J. Bogdanowski, A. Zachariasz, współpr. K. Fabijanowska, Kraków 1994.
Bibliografia 509 Plan Ochrony Parku Kulturowego Nowa Huta. Etap 1, cz. 1, tekst, autorzy: Z. Myczkowski (kier. naukowy), R. Marcinek, U. Forczek-Brataniec, K. Wielgus. W. Rymsza-Mazur, A. Siwek, K. Chajdys, K. Latusek, R Nosalska, wykonano w IAK WA PK, Kraków 2015. Program inwestycyjny Stołecznego Królewskiego miasta Krakowa na okres 1937/38֊ 1943/44 r., Kraków 1938, za dra Mieczysława Kaplickiego, Prezydenta Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa, AN w Krakowie. Projekt zagospodarowania podwórka kamienicy przy ul. Stolarskiej 4֊6 w Krakowie, autorzy: I. Sykta, A. Zachariasz, M. Klimkiewicz, konsult, zieleni: K. Fabijanowska, Kraków 2013, oprać, na zlecenie oo. Dominikanów w Krakowie, arch. oo. Dominikanów. Reinhard-Chlanda M., Budowle sakralne Kleparza i ich rola w krajobrazie miejskim Krakowa, praca doktorska WA PK, Kraków 2016, biblioteka PK. Rejestr zabytków nieruchomych województwa małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy, stan kwiecień 2016 roku. Rygiel P., Współczynnik wrażliwości wizualnej krajobrazu (visual sensitivity) i możliwości jego zastosowania w pracach planistycznych w mieście, praca doktorska WA PK, Kraków 2005, biblioteka PK. Rymsza-Mazur W., Specyfika zieleni zapleczy militarnych Austro-Węgier na wybranych przykładach miast i twierdz, praca doktorska WA PK, Kraków 2018. Rynek Główny Kraków, Skrócone studium historyczne orazprojekt zielem i malej architektury dla Rynku Głównego w Krakowie, autorzy: D. Uruska-Suszek, K. Fabijanowska, A. Zachariasz, kier. naukowy: J. Bogdanowski, wykonano: w Zakładzie Architektury Krajobrazu WA PK,
zleceniodawca: Krakowski Zarząd Dróg i Ulic, Kraków 1989, arch, autorki. Studium historyczno-kompozycyjne parku W. Bednarskiego w Krakowie, autorzy: M. Swaryczewska, J. Żółciak, K. Żółciak, K. Grodziska, Kraków 1989, arch. MWKZ. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa 2003/2014; Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa, Kraków 2003. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Rakowicka 27. Założenie ogrodowe. Historia, autor: T. Sledzikowski, wykonano na zlec. UE, Kraków 2009, arch. UE. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Projekt zieleni — koncepcja zagospodarowania terenu, nawiązująca do założeń ogrodowych z lat 90. XIX wieku przed budynkiem głównym Uniwersytetu Ekonomicznego przy ul. Rakowickiej 27 wraz z uproszczonym studium historycznym, autor: A. Zachariasz, zlec. UE, Kraków 2014, arch. UE. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Rakowicka 27. Inwentaryzacja zieleni z oceną stanu zdrowotnego drzew wraz z wytycznymi do dalszych prac projektowych, autorzy: J. Grabczak-Jarosz, E. Zborowska-Bemer, M. Mikulik, Kraków 2009, arch. UE. Uniwersytet Ekonomiczny, Projekt zagospodarowania zieleni za budynkiem głównym Uniwersytetu Ekonomicznego oraz pomiędzy budynkiem Księżówki a Pawilonem D, autorzy: Zachariasz A., Szar К., Szar J., Kraków 2012, arch, autorki. Wawel ogrody, Odtworzenie ogrodu na górnym tarasie ogrodów królewskich na Wawelu, K. Żółciak, J. Żółciak, A. Zachariasz, J. Smólski oraz G. Obara (nawierzchnia), A. Begejowicz (konstrukcje, kosztorysy), Inwestor: Zamek Królewski na Wawelu, Kraków 2005, AZK na
Wawelu.
510 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności ” Wawel ogrody, Ogrody królewskie na Wawelu. Studium koncepcyjne urządzenia górnego tarasu ogrodów. Materiały dla potrzeb wyboru kierunku projektu realizacyjnego, autorzy: K. Żółciak, A. Zachariasz, J. Żółciak, konsultacja naukowa: M. Szafrańska, Kraków 2004, AZK na Wawelu. Wawel ogrody, Opinia dla potrzeb opracowania wytycznych konserwatorskich do projektu rewaloryzacji ogrodów królewskich na Wawelu, autor: Szafrańska M., Warszawa 2003, AZK na Wawelu. Wawel ogrody, Propozycje dotyczące zagospodarowania obszaru górnego tarasu ogrodów królewskich na Wawelu, autorzy: Z. Pianowski, J. Firlet, Kraków 2004, AZK na Wawelu. Wawel ogrody, Studium koncepcyjne drugiego etapu rewaloryzacji Ogrodów Królewskich na Wawelu. Taras dolny oraz tereny pod murem oporowym, podpołudniową elewacją zamku i pod Jordanką, autorzy: Żółciak K., Żółciak J., Zachariasz A., Kraków 2007, Inwestor: Zamek Królewski na Wawelu, AZK na Wawelu. Wawel ogrody, Wyniki badań archeologicznych w rejonie dawnych ogrodów królewskich przed wschodnią elewacją pałacu w roku 2003, autorzy: Z. Pianowski, J. Firlet, AZK na Wawelu. Wawel ogrody. Ogrody królewskie na Wawelu. Studium historyczne, autorzy: J. Gwizdałówna, B. Meizner, Kraków 1987, AZK na Wawelu. Wawel stoki Wzgórza Wawelskiego, Przebudowa stoków Wzgórza Wawelskiego i ich najbliższego otoczenia, do Wisły i ulic Bernardyńskiej, św. Idziego, Podzamcze ze szczególnym uwzględnieniem wylotu Kanoniczej i Powiśla, autorzy: M. Gajda, A. Zaboklicki, A. Solecka, A. Ganczarek, M. Socha,
konsultacje: A. Böhm, A. Zachariasz; Inwestor: Krakowski Zarząd Komunalny w Krakowie, wykonano AKG - Architektura Krajobrazu, Kraków 2007, arch. ZZM. Wisła Kraków Bulwary, Studium architektoniczno-inżynierskie możliwości podwyższenia obwałowań i bulwarów wiślanych w Krakowie na odcinku od stopnia Dąbie do stopnia Kościuszko ze względu na ochronę przeciwpowodziową - część architektonicznokrajobrazowa, autorzy: A. Böhm, E. Fleczko-Hyłowa, W. Kosiński, K. Pawłowska, I. Sykta, A. Zachariasz; oprać, komput. P. Ozimek, Z. Wikłacz, U. Gola, P. Rygiel, zlec. Hydroprojekt Kraków, Kraków 1997, arch. IAK WA. Wisła Kraków Bulwary. Studium urbanistyczno-konserwatorskie bulwarów Wisły między mostami Zwierzynieckim a Kotlarskim w Krakowie, autorzy: A. Böhm, A. Zachariasz, P. Rygiel, I. Sykta, Kraków 2003, wykonano w Zakładzie Krajobrazu Miejskiego i Stref Podmiejskich Instytutu Architektury Krajobrazu Politechniki Krakowskiej, na zlecenie Miejskiego Konserwatora Zabytków w Krakowie, arch. IAK WA PK. Wytyczne dotyczące standaryzacji działań konserwatorskich w odniesieniu do zabytków zieleni na potrzeby realizacji Krajowego Programu Ochrony Zabytków i Opieki nad Zabytkami na lata 2014-2017, oprać. Z. Myczkowski (kier. zespołu), D. Sikora, R. Stachańczyk, K. Szpanowska, M. Trzoch, A. Zachariasz, Warszawa 2015, arch. NID. Zachariasz A., Plany katastralne ogrodów jako świadectwo rozwoju idei „ogrodu angielskiego” (na przykładzie Beskidu Niskiego i Pogórza), praca doktorska, Kraków 1996, biblioteka PK.
Bibliografia 511 Zasady tworzenia Parku Kulturowego, zarządzania nim oraz sporządzania planu jego ochrony. Materiały instruktażowe dla gminnych samorządów terytorialnych, autorów planów ochrony, wojewódzkich i samorządowych konserwatorów zabytków, oprać. Z. Myczkowski, A. Böhm, M. Łuczyńska-Bruzda et al., Kraków 2005, arch. IAK WA PK. Źródła kartograficzne (plany, mapy) Bielany, mapa katastralna, Bielany in Galizien, Krakauer Kreis, Bezirk Liszki, 1848, skala 1:2880, 29/280/0/9.1/901, AN w Krakowie Bieżanów, mapa katastralna, Bierzanów mit der Ortschaft Kaim in Galizien, Bochnier Kreis, Bezirk Bierzanów, 1847, skala 1:2880, 29/280/0/9.1/915, AN w Krakowie. Branice, mapa katastralna, Branice mit den Ortschaften Stryjów, Wola Rusiecka, Hollendiy [Holendry] und Chałupki in Galizien, Krakauer Kreis, Bezirk Mogiła, 1848, skala 1:2880, 29/280/0/9.1/951, AN w Krakowie. Dębniki, Mapa posiadłości tabularnej Dębniki Rybaki w gminie Dębniki, w Galicyi, szkic indykacyjny, 1902, 29/280/0/9.1/1680 AN w Krakowie. Dębniki, mapa katastralna, Dębniki in Galizien, Bochnier Kreis, Bezirk Dębniki, Lith. Morerette und Winter, plan, 1847, skala 1:2880, 29/280/0/9.1/1023, AN w Krakowie. Dębniki. Generalny plan regulacyjny zachodniej części Dębnik dzielnicy XI w Krakowie, 1925, skala 1:2880, AN w Krakowie. Kościelniki, mapa katastralna, Kościelniki mit den Ortschaften Górka, Stanislawice und Cło in Galizien, Krakauer Kreis, Bezirk Mogiła, 1848, skala 1:2880, 29/280/0/9.1/1136, 29/280/0/9.1/1137, AN w Krakowie. Krakow, mapa katastralna, Stadt Krakau mit den Vorstädten Kleparz, Czarna Wieś, Piasek,
Տէրadom, Wesoła, Smoleńsko M.[nd] Kazimierz sammt Kawiory in Galizien, Krakauer Kreis, Bezirk Stadt Krakau, 1848, 1:2880, 29/280/0/9.1/1152, 29/280/0/9.1/1153, 29/280/0/9.1/1154, AN w Krakowie. Krakow, mapa katastralna, Stadt Krakau hierzu einverbleibt Kawiory, mit den Vorstädten Kleparz, Czarna Wieś, Piasek, Stradom, Wesoła, Smoleńsko Kazimierz im Galizien Krakauer Kreis, 1848, 1:2880, 29/663/0/1/16, AN w Krakowie. Łobzów. Mapa Łobzowa z przyległościami, iys. K. Gołuchowski (?), przed poł. XIX w., MHK-428/VIII. Mapa topograficzna Galicji i Bukowiny z lat 1861-1864 (drugie zdjęcie wojskowe), skala 1:28 800; za: https://mapire.eu/en/map/secondsurvey-galicia [dostęp: wrzesień 2018]. Mappa Geometryczna Zawierająca Uregulowane Grunta [.] we Wsi Mogile [.], J. Kromer, 1787, Biblioteka Opactwa Cystersów. Mappa wsi Mogiła do WW.JJ.XX: Cystersów należącey w Okręgu Wolnego Miasta Krakowa Gminie II położoney — za przeoratu W.J.Xię: Winc: Chmielowskiego w R“ 1829m po urządzeniu na wieczność przez Kommissyą Włościańską za WJX: Adam Kranosz oddelineował w Ru 1833m Karol Bełcikowski, 29/200/0/26.1/25, AN w Krakowie.
512 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Mogiła, mapa katastralna, Mogiła in Galizien, Krakauer Kreis, Bezirk Mogiła, plan, skala 1:2880, 1848, 29/280/0/9.1/1152, AN w Krakowie. Plan „Ogrodu Krakowskiego”, ok. 1885, ze zbiorów J. Bogdanowskiego. Mapa katastralna Krakowa z przyległościami, tzw. senacki, oprać. inż. I. Enderle, 1808, 29/663/0/1/11, AN w Krakowie. Plan Krakowa w granicach administracyjnych, oprać. A. Launer, 1939, skala 1:15000. Plan Krakowa z przyległymi miastami i przedmieściami, tzw. Kołłątajowski, 1785, skala 1:3000,29/1588/0/-/16, AN w Krakowie. Plan Królewskiego Stołecznego m. Krakowa z roku 1899, skala 1:4000, AP w Krakowie. Plan parku Krakowskiego przy murze kurtynowym, ok. 1885, archiwum MWKZ. Plan położenia do regulacji gruntów pofortecznych między ul. Smoleńsk z przedłużeniem a Czarnowiejską, Parkiem Jordana i Błoniami a ulicą Żabią i Retoryką, zest, w Biurze Regulacji Miasta przy Budownictwie Miejskim, oddz. B, 18 lutego 1913, skala 1:1000, Kraków, AN w Krakowie. Plan regulacji rzeki Wisły, fragment obejmuje dzielnice Dąbie i Piaski, skala 1:2880, MNK Biblioteka Czartoryskich. Plan sytuacyjny Parku Krakowskiego, wyk. Budown. Miejskie oddz. B, 1933, skala 1:500, AN w Krakowie. Plan twierdzy - Festungs-Umgebungs-Plan von Krakau, [b.r.], skala 1:10 000 i 1:5000. Plan Wielkiego Krakowa z uwidocznieniem ruchu naukowego, przemysłowego i handlowego, projektował i ułożył J. Litwiński, 1907, skala 1:7000. Prokocim, mapa katastralna, Dorf Prokocim in Galizien, Bochniaer Kreis, 1847, 29/280/0/9.1/1351:237, AN w
Krakowie. Pleszów, mapa katastralna, Dorf Pleszów mit der Ortschaft Kujawy in Galizien, Krakauer Kreis, 1848, 29/280/0/9.1/1314:121, AN w Krakowie. Rakowice, mapa katastralna, Rakowice in Galizien, Krakauer Kreis, Bezirk Mogiła, skala 1:2880, 29/280/0/9.1/1402, AN w Krakowie. Sytuacja położenia gruntu pod projektowaną Akademię Górniczą, [b.r.], skala 1:1000, AN w Krakowie. Szczegółowyplan Krakowa zprzyległymi gminami, oprać. M. Kubiczek, 1947, skala 1:10000. Szkic sytuacyjny rozmieszczenia pawilonów wystawy w Parku Krakowskim, AN w Krakowie. Wola Justowska, plan katastralny, Dorf Wola Justowska in Galizien, Krakauer Kreis, 1848, skala 1:2880,29/280/0/9.1/1566, AN
Bibliografia 513 Akty prawne, polityki miejskie, strategie, standardy, plany ochrony Diagnoza stanu środowiska miasta Krakowa - zał. do Programu ochrony środowiska dla miasta Krakowa na lata 2012-2015 z uwzględnieniem zadań zrealizowanych w 2011 roku oraz perspektywą na lata 2016-2019, zał. nr 2. do Uchwały nr LX1/863/12 RM Krakowa z 21.11.2012, https://www.bip.krakow.pl/?dok_id=53605 [dostęp: sierpień 2015]. Karta Florencka, Międzynarodowa Karta Ogrodów, 1981, http://www.nid.pl/upload/ iblock/9bl/9bl3bc019894c7975620590ae56f9641.pdf [dostęp: marzec 2016]; The Florence Charter 1981, https://www.icomos.org/charters/gardens e.pdf [dostęp: luty 2019]. Karta Lipska na rzecz zrównoważonego rozwoju miast europejskich, dokument przyjęty 24-25.05.2007 r. na spotkaniu ministrów z państw Unii Europejskiej, http://www.sarp. org.pl/pliki/karta_lipska_pl.pdf [dostęp: luty 2019]. Mapa roślinności rzeczywistej Miasta Krakowa i wyznaczenie obszarów przyrodniczo najcenniejszych, niezbędnych dla zachowania równowagi ekosystemu miasta, 2006֊ 2007 przez firmę ProGea Consulting, por. też https://portalkomunalny.pl/maparoslinnosci-4806/ [dostęp: marzec 2019]. Miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego miasta Krakowa, 1994, https://www.bip.krakow.pl/index.php7sub_dok id=49209 [dostęp: wrzesień 2018]. National Recreation and Park Association Park, https://www.webpages.uidaho.edu/css386/ Recreation Size and Occupancy Standards.pdf [dostęp: wrzesień 2018]. Plan Ochrony Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego, projekt, IGPiK O/Kraków, 2003. Plan Ochrony Parku Kulturowego Nowa Huta. Etap
I, 2015, kier. nauk. Z. Myczkowski, opracowano w Instytucie Architektury Krajobrazu WA PK, https://www.bip.krakow. pl/?dok_id=81995 [dostęp: marzec 2017]. Plan ochrony użytku ekologicznego „Łąki Nowohuckie”, red. K. Walasz, zespół autorski: A. Drożdż, E. Dubiel, M. Kasperczyk, Kraków 2003. Plan ochrony Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych w obrębie Województwa Krakowskiego, IGPiK, Kraków 1998. Plan ogólny zagospodarowania przestrzennego miasta Krakowa, 1988; https://www.bip. krakow.pl/index.php7sub dok_id=49207 dok_id=49207 [dostęp: wrzesień 2018]. Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Małopolskiego, Uchwała nr XV/I74/03 Sejmiku Województwa Małopolskiego z 22.12.2003 r., http://bip. malopolska.pl/umwm/Article/id,2981.html. [dostęp: wrzesień 2018]. Powiatowy programu zwiększenia lesistości miasta Krakowa na lata 2018-2040, Uchwała nr XLIV/796/16 RM Krakowa z 25.05.2016. Program małej retencji Województwa Małopolskiego, Uchwała nr XXV/344/04 Sejmiku Województwa Małopolskiego z 25.10.2004 r. https://www.malopolska.pl/aktualnosci/ srodowisko/program-malej-retencji-wojewodztwa-malopolskiego [dostęp: wrzesień 2018]. Plan Program Ochrony Środowiska (POŚ) dlamiastaKrakowanalata2012—2015zuwzględnieniem zadań zrealizowanych w 2011 roku oraz perspektywą na lata 2016—2019, opracowanie,
514 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” zespołowe pod kierunkiem dr inż. I. Rackiewicz, Zał. nr 1 do Uchwały LXI 863 RMK z 21.11.2012, https://www.bip.krakow.pl/?dok_id=53605 [dostęp: wrzesień 2018]. Program ochrony środowiska Województwa Małopolskiego na lata 2014—2020, przyjęty uchwałą nr LVI/894/14 Sejmiku Województwa Małopolskiego z 27.12.2014 r., https://bip.malopolska.pl/umwm/Article/get/id,984725.html [dostęp: luty 2019]. Program Opieki nad Zabytkami Gminy Miejskiej Kraków na lata 2010-2014, zespół oprać, program: H. Rojkowska-Tasak, M. Grzywa, J. Kwiatkowski, W. Ozimek, https://www. bip.krakow.pl/wladze/zarzadzenia/pliki/zp_2001_l_10.pdf; Dz. Urz. Woj. Mał. 2010.588.4595, Uchwała nr CXIV/1525/10 RM Krakowa z 20.10.2010 w sprawie przyjęcia Programu [dostęp: październik 2014]. Propozycje standardów w zakresie kształtowania zieleni wysokiej miejskich tras komunikacyjnych, autorki: E. Szopińska, J. Zygmunt-Rubaszek, Wrocław 2010, http://www.zzm.wroc.pl/userdata/Propozycje_standardow_opracowanie_katalogflJ.pdf [dostęp: grudzień 2018]. Ramowy program ochrony i rewitalizacji zespołu historyczno-krajobrazowego Twierdzy Kraków, Uchwała nr CXIX/1294/06 RM Krakowa z 25.10.2006 r. z późn. zmianami, http://www.bip.krakow.pl/?dok_id=167 sub_dok_ id=167 sub=uchwala query=id=16792 typ=u [dostęp: czerwiec 2016]. Raport o Stanie Miasta, 2014, 2015, 2016, 2017, UM Krakowa, https://www.bip.krakow. pl/?mmi=509 [dostęp: sierpień 2018]. Raport o stanie środowiska naturalnego miasta Krakowa w latach 1994-1998. Stan aktualny i tendencje, red.
K.P. Turzański, J. Pauli-Wilga, Kraków 1999. Raport o stanie środowiska naturalnego miasta Krakowa w latach 1999—2001 z analizą porównawczą pięciolecia 1994-1998, red. K.P. Turzański, J. Pauli-Wilga, Kraków 2002. Rozporządzenie Min. Transportu i Gospodarki Morskiej z 2.03.1999 r. o warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi i ich usytuowanie, Dz.U. z 2016 r., poz. 124. Standardy kształtowania zieleni Warszawy, oprać. J. Borowski, B. Fortuna-Antoszkiewicz, J. Łukaszkiewicz, E. Rosłon-Szeryńska, M. Sitarski, M. Suchocka, Cz. Wysocki, Warszawa 2016, http://zzw.waw.pl/baza-wiedzy/standardy-ksztaltowania-zieleniwarszawy/?b=43 [dostęp: marzec 2019]. Standardy zakładania i pielęgnacjipodstawowych rodzajów terenów zielem w mieście, zał. do Programu ochrony środowiska dla miasta Krakowa na lata 2012-2015 z uwzględnieniem zadań zrealizowanych w 2011 r. oraz perspektywą na lata 2016-2019, https://www.bip. krakow.pl/zalaczniki/dokumenty/n/95600/karta [dostęp: wrzesień 2018]. Strategia rozwoju turystyki w Krakowie na lata 2014—2020, Dokument przyjęty Uchwałą nr CXXI/1965/14 RM Krakowa z 5.11.2014 r., https://www.bip.krakow.pl/7sub_dok id=20667 [dostęp: wrzesień 2018]. Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2011-2020, dokument przyjęty Uchwałą nr XII/183/11. Sejmiku Województwa Małopolskiego z 26.11.2011 r., https://www.malopolska.p1/_userfiles/uploads/Strategia%20Rozwoju.pdfhttps://www. malopolska.pl/_userfiles/uploads/Strategia%20Rozwoju.pdf [dostęp: wrzesień 2018]. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa
Bibliografia 515 dokument ujednolicony, Uchwała nr X1I/87/03 z 16.04.2003 r. zmieniona uchwałą nr XCIII/1256/10 z 3.03.2010 r. zmieniona uchwałą nr CXII/1700/14 9.07.2014 r.; https://www.bip.krakow.pl/?id=48 [dostęp: wrzesień 2018] Uchwała krajobrazowa. Zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, BIP Miasto Kraków, 77.10.2015, https://www.bip.krakow.pl/?dok_id=71173 [dostęp: listopad 2016]. Uchwała nr CIX/1493/10 RM Krakowa z 22.09.2010 r. w sprawie przyjęcia „Programu Inwestycji - Studium Podstawowych Tras Rowerowych”, https://www.bip.krakow. pl/?dok_id= 167 sub_dok_id= 167 sub=uchwala query=id%3D 18418%26typ%3Du [dostęp: marzec 2017]. Uchwała nr CXIV/1525/10 RM Krakowa z 20.10.2010 r. w sprawie przyjęcia Programu Opieki nad Zabytkami Gminy Miejskiej Kraków na lata 2010 2014. Uchwała nr CXIX/1294/06 RM Krakowa z 25.10.2006 r.; Uchwała nr CXV/1547/10 RM Krakowa z 3.11.2010 r. w sprawie utworzenia parku kulturowego pod nazwą Park Kulturowy Stare Miasto. Uchwała nr CXX/1125/02 RM Krakowa w sprawie wprowadzenia regulaminów korzystania z parku. Uchwała nr LXX/694/97 RM Krakowa z 29.01.1997 r. w sprawie regulaminów korzystania z Plant Krakowskich, Parku Krakowskiego, Parku im. dr H. Jordana, Parku Bednarskiego i Błoń Krakowskich. Uchwała nr VIII/116/15 RM Krakowa z 4.03.2015 r. zmieniająca uchwałę nr LXXX/1223/13 w sprawie przyjęcia programu ochrony i gospodarowania zasobami wodnymi dla Miasta Krakowa pod nazwą „Krakowski program małej retencji wód opadowych”. Uchwała nr XCII/1362/13 RM Krakowa z 4.12.2013 r.
w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Centrum Nowej Huty - Dz.U. Województwa Małopolskiego z 16.12.2013 r., poz. 7596. Uchwała nr XCVI1/1465/14 RM Krakowa z 20.02.2014 r. w sprawie: budżetu obywatelskiego miasta Krakowa. Uchwała nr XI/153/07 RM Krakowa z 25.04.2007 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „Krzemionki”. Uchwała nr XII/131/11 RM Krakowa z 13.04.2011 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „Stare Miasto”. Uchwała nr XLII/737/16 RM Krakowa z 27.04.2016 r. w sprawie kierunków działania dla Prezydenta Miasta Krakowa w zakresie realizacji Planu Rozwoju dla Osiedla Uzdrowisko Swoszowice; https://www.bip.krakow.pl/_inc/rada/uchwaly/show_pdf. php?id=84190 [dostęp: grudzień 2016]. Uchwała nr CXII/1699/14 RM Krakowa z 9.07.2014 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „Błonia krakowskie”, Dz.U. Woj. Małop., z 17.07.2014, poz. 4035. Uchwała nr LXXXI/1240/13 RM Krakowazl 1.09.2013r. wsprawieuchwaleniamiejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „Bulwary Wisły”, ogłoszona w Dz.U. Woj. Małop., 27.09.2013 r., poz. 5685. -
516 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” Uchwała nr LXXXV/2092/17 RM Krakowa z dn. 11.10.2017 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „Azory - Park” — ogłoszona w Dz.U. Woj. Małop. z 25.10.2017 r., poz. 6618. Uchwała Nr XCIII/2446/18 RM Krakowa z 24.04.2018 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa”, https://www.bip.krakow.pl/?dok_id=94336 [dostęp: marzec 2019]. Uchwała nr XII/131/11 RM Krakowa z 13.04.2011 r. ogłoszona w Dz.U. Woj. Małop. z 17.05.2011 r. nr 255, poz. 2059. Uchwała w sprawie Budżetu obywatelskiego miasta Krakowa nr XCVII/1465/14 RM Krakowa z 20.02.2014 r. Uchwała w sprawie przyjęcia Lokalnego programu rewitalizacji i aktywizacji poprzemysłowego obszaru Zabłocia nr CXIX/1284/06 RM Krakowa z 25.10.2006 r., https://rewitalizacja.krakow.p1/pliki/14235https://rewitalizacja.krakow.pl/pliki/14235 [dostęp: luty 2018]. Uchwała w sprawie Regulaminu budżetu obywatelskiego Miasta Krakowa nr VII/107/15 RM Krakowa z 11.02.2015 r. Uchwała nr CXV/1547/10 RM Krakowa z 3.11.2010 r. w sprawie utworzenia parku kulturowego pod nazwą Park Kulturowy Stare Miasto. Ustawa o lasach z 28.09.1991 r., Dz.U. 1991 nr 101 poz. 444 z późn. zmianami. Ustawa o ochronie przyrody z 16.04.2004 r., Dz.U. 2004 nr 92 poz. 880; tekst jednolity: Dz.U. z 2015, poz. 1651. Ustawa o ochronie przyrody z 16.04.2004 r., Dz.U. nr 92, poz. 880 z późn. zm. Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 23.10.2003 r., Dz. U. 2003 nr 162
poz. 1568 z późn. zmianami. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 27.03.2003 r., Dz.U. 2003 nr 80 poz. 717; tekst jednolity Dz.U. z 2015 r., poz. 199. Ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych z 13.12.2013 r., Dz.U. 2014 roku, poz. 40, z późn. zm. Ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu z 24.04.2015 r., Dz.U. 2015 poz. 774, z późn. zmianami. Ustawa Prawo budowlane z 7.07.1994 r., Dz.U. 1994 nr 89, poz. 414, tekst jednolity Dz.U. 2016 poz. 290. Ustawa Prawo ochrony środowiska z 27.04.2001 r., Dz.U. z 2013 poz. 1232 z późn. zm. Ustawa Prawo wodne z 18.07.2001 r., Dz.U. z 2005 r. nr 239, poz. 2019, z późn. zm. Waloryzacja przestrzeni miejskiej Krakowa dla potrzeb turystyki. Raport końcowy, studium wykonane pod kierunkiem W. Kurka i M. Miki, Kraków 2008, https://www.bip.krakow. pl/zalaczniki/dokumenty/n/62310 [dostęp: październik 2016]. Waloryzacja przyrodnicza Krakowa na podstawie Mapy roślinności rzeczywistej, opr. ProGea Consulting, Kraków 2008. https://www.bip.krakow.pl/7sub dok_id^=20495 [dostęp: luty 2019]. Zarządzenie nr 2542/2015 Prezydenta M. Krakowa z 22.09.2015 r. w sprawie przyjęcia i przekazania pod obrady Rady Miasta Krakowa projektu uchwały Rady Miasta Krakowa
Bibliografia 517 w sprawie przygotowania projektu uchwały ustalającej „Zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń”. https://www.bip.krakow.pl/?dok_id=71173 metka=T vReg=l [dostęp: luty 2018]. Źródła elektroniczne an. Zamiast pomnika ֊ dąb. Plac Inwalidów zmieni oblicze [wizualizacje], wyborcza.pl Kraków, 27sierpnia2018, http://krakow.wyborcza.p1/krakow/7,44425,23830581,zamiastpomnika-dab-plac-inwalidow-wypieknieje-wizualizacje.htmł [dostęp: 27 sierpnia 2018]. Archiwum Narodowe w Krakowie, http://www.ank.gov.pl/zasob-i-udostepnianie/informacjeo-archiwaliach/zbiory-online [dostęp: luty 2019]. Banícki T., Wspomnienie, Komunikat SARP 1/1960, http://www.pamiecmiasta.pl/ projektant/ wladyslaw śmigielski,4514 [dostęp: sierpień 2018]. Błonia krakowskie, chronmydrzewa.pl, http://chronmydrzewa.pl/uratowane-drzewa/ [dostęp: wrzesień 2018]. Drohojowski J., Uwagi o ogrodzie Towarzystwa Strzeleckiego w Krakowie, 25 stycznia 1894, AN w Krakowie 29/564/0/10. 1/110; https://www. mhk. pl/oddzialy/celestat/historia֊8 [dostęp: październik 2018]. Foolprecht K., 800 lat Starego Bieżanowa, http://dworczeczow.nazwa.pl/dwor/index. php/800-lat-biezanowa/54 800-lat-biezanowa-zawartosc [dostęp: październik 2018]. Fotopolska, https://fotopolska.eu/ [dostęp: luty 2019]. Frey J., Łobzów ֊ królewski ogród pod Krakowem, http://www.wilanow-palac.pl/lobzow_ królewski ogrod_pod_krakowem.html [dostęp: maj 2016]. Green Infastructue Guidance, publications.naturalengland.org.uk/file/94026 [dostęp: lipiec 2016]. Green Infrastructure Portfolio
Standard, CNT, http://www.cnt.org/projects/greeninfrastructure-portfolio-standard [dostęp: lipiec 2016]. Green Infrastructure Standards and Specifications, NYC Enviromental Protection, Green Infrastructure, http://www.greeninfrastructure.net [dostęp: wrzesień 2017]. Grygny N., Budowa Centrum Muzyki na Grzegórzkach. Ryzykowna inwestycja? http://arch.pk.edu.pl/wydzial/o֊wydziale/historia/historia-obiektow/ [dostęp: sierpień 2016]. http://environment.law.harvard.edu/wp-content/uploads/2015/08/certifications-greeninfrastructure-professionals.pdf [dostęp: lipiec 2016]. http://gruntstudio.pl/ii-etap-konsultacji-dokumentu-kierunkow-rozwoju-i-zarzadzaniaterenami-zieleni-w-krakowie-na-lata-2017-2030/ [dostęp: lipiec 2016]. http://konsultacje.um.warszawa.pl/sites/konsultacje.um. warszawa.pl/files/standardy_ ksztaltowania zieleni warszawy kwiecien2016.pdf [dostęp: lipiec 2016]. http://planowanie.um.krakow.pl/bpp/ http://planowanie.um.krakow.pl/bpp/plany_obow.htm [dostęp: wrzesień 2018].
518 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności http://przypadkiadama.com/mapy.htm [dostęp: maj 2018]. http://www.biezanow.pl/index.php [dostęp: maj 2003]. http://www.dziennikpolski24.pl/artykul/3798127, modernizacja-stadionu-czy-powrotkrolewskiego-ogrodu,id,t.html [dostęp: sierpień 2016]. http://www.nyc.gov/html/dep/html/stormwater/green_infrastructure_standards.shtml [dostęp: lipiec 2016]. http://www.radiokrakow.pl/wiadomosci/krakow/budzet-obywatelski-2016-najwiecejglosow-na-szkolenia-szybowcowe-park-w-czyzynach-i-wodny-plac-zabaw-w-parkujordana/ [dostęp: lipiec 2016]. http://www.urbanspaces.eu/files/Green-Infrastructure-Newcastle.pdf [dostęp: marzec 2013]. http://www.wuoz.malopolska.pl/images/file/Rejestr%20powiaty_aktualne22.pdf,atakżehttps:// www.bip.krakow.pl/?dok_id=18307 [dostęp: czerwiec 2016]. http://www.zzm.wroc.pl/userdata/Propozycje_standardow_opracowanie_katalogflJ.pdf. https://dominikanie.pl/2015/07/powstaje-muzeum-polskiej-prowincji-dominikanow/ [dostęp: lipiec 2018]. https://waweI.krakow.pl/pl/druк.php?op=25 [dostęp: sierpień 2018]. https://www.facebook.com/miastowzieleni/ [dostęp: lipiec 2016]. https://www.pb.pl/znikna-zapyziale-katy-224868 [dostęp: październik 2018]. Informacje o jednostce, Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie, 29 czerwca 2016, https://www.bip.krakow.pl/?bip_id=567 dok=struktura [dostęp: grudzień 2018]. Por. też Uchwała nr VIII/113/15 RM Krakowa z 4.03.2015 r. w sprawie utworzenia i zatwierdzenia statutu jednostki budżetowej Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie [dostęp: grudzień 2018]. Jest Miejski
Architekt Krajobrazu, Magiczny Kraków, 2 października 2013, http://krakow.pl/ aktualnosci/58821,32,komunikatjest_miejski_architekt_krajobrazu.html [dostęp: styczeń 2019]. Jordaniana, Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/ publication?id=45427 [dostęp: październik 2018]. Karta wenecka 1964, https://nid.pI/upload/iblock/l 51715f3d8201c79013f37d8 Ibe7c64697f5. pdf [dostęp: wrzesień 2018]. Konkurs TUP na najlepszą przestrzeń publiczną w Polsce 2018 (Zarząd Główny TUP), https://www.tup.org.pl/index.php?option=com_customproperties tagłd=6 lang=pl [dostęp: październik 2018]. Kot J., Lubisz Park Jerzmanowskich? Spodobają ci się plany ZZM, „New Kraków”, 24 lipea 2018, https://news.krakow.pl/lubisz-park-jerzmanowskich-spodobaja-ci-sie-plany-zzm [dostęp: lipiec 2018]. Kursa M., Budżet Krakowa na 2019 rok. Wykup Wesołej, dużo na zieleń, „Gazeta Wyborcza”, 10 stycznia 2019, http://krakow.wyborcza.p1/krakow/7,44425,24351382,budzet-krakowana-2019-rok-wykup-wesolej-duzo-na-zielen.html [dostęp: styczeń 2019]. Liczby o Krakowie, Magiczny Kraków, http://www.krakow.p1/biznes/l 140,artykuł,liczby o krakowie.html [dostęp październik 2016].
Bibliografia 519 Lista rankingowa inwestycji miejskich w zakresie zieleni, BIP Miasto Kraków, http://www. bip.krakow.pl/7sub dok_id= 13644 [dostęp: czerwiec 2015]. LoveKraków.pl, 25 stycznia 2018, http://lovekrakow.pl/aktualnosci/budowa-centrummuzyki-na-grzegorzkach-ryzykowna-inwestycja 23954.html [dostęp: wrzesień 2018]. Łaś E., Burzawokółwycinkidrzewprzy Błoniach, Interia, 17 września2009,https://fakty.interia. pl/malopolskie/news-burza-wokol-wycinki-drzew-przy-bloniach,nId, 1213520#utm source=paste utm medium=paste utm campaign=chrome [dostęp: październik 2018]. Łąki kwietne w każdej dzielnicy Krakowa, Edycja Budżet Obywatelski 2016, Projekt nr 97 - dotyczy całego obszaru miasta; https://budzet.krakow.pl/projekty2016/1024-laki_ kwietne_w_kazdej_dzielnicy_krakowa.html [dostęp: luty 2019]. Mapa roślinności rzeczywistej Miasta Krakowa, BIP Miasto Kraków, 27 czerwca 2008, https://www.bip.krakow.pl/7sub_dok id=20495 [dostęp: październik 2015]. Mrowieć M., Kraków. Nie ma chętnych na przebudowę pl. Inwalidów. A mieszkańcy chcą konsultacji, „Dziennik Polski”, 7 września 2018, https://dziennikpolski24.pl/krakow-niema-chetnych-na-przebudowe-pl-inwalidow-a-mieszkancy-chca-konsultacj i/ar/13475311 [dostęp: październik 2018]. Mrowieć M., Tymczak P., Modernizacja stadiom czy powrót królewskiego ogrodu, Dziennik Polski 24, 25 marca 2015. Mrowieć M., współpraca Siciarz P., Plenerowe rzeźby Krakowa są w katastrofalnym stanie, Dziennik Polski 24,7 lipea 2015, https://dziennikpolski24.pl/plenerowe-rzezby-krakowasa-w-katastrofalnym-stanie/ar/3927001 [dostęp: czerwiec 2018]. Muzeum
Historyczne Miasta Krakowa, https://www.muzeumkrakowa.pl/cyfTOwy-thesaurus [dostęp: luty 2019]. Muzeum Narodowe w Krakowie, zbiory on-line, https://mnk.pl/zasoby-cyfiOwe [dostęp: luty 2019]. Narodowe Archiwum Cyfrowe, https://audiovis.nac.gov.pl/ [dostęp: luty 2019]. Nowacka K., Pozytywna opinia komisji dla projektu planu zagospodarowania terenów zielonych, wyborcza.pl Kraków, 29 stycznia 2018, http://krakow.wyborcza.p1/krakow/7, 44425,22958652,pozytywna-opinia-komisji-dla-projektu-planu-zagospodarowania.html [dostęp: grudzień 2018] Ogórek R, „ Pomnikoza ” zaraża park Jordana. Nowe popiersia budzą kontrowersje, „Gazeta Krakowska”, 7 maja 2018, https://plus.gazetakrakowska.pl/krakow-pomnikoza-zarazapark-jordana-nowe-popiersia-budza-kontrowersje/ar/13153099 [dostęp: październik 2018]. Ogórek P., Kraków. Wielki plan dla zielem. Mieszkańcy protestują i oskarżają miasto, Gazeta Krakowska, 27 czerwca 2018, https://gazetakrakowska.pl/krakow-wielki-plan-dlazieleni-mieszkancy-protestuja-i-oskarzaja-miasto/ar/13293673 [dostęp: grudzień 2018]. Ogórek P., Wiadomo, jaka będzie nowa Akademia Muzyczna, „Gazeta Krakowska”, 31 marca 2017, https://gazetakrakowska.pl/wiadomo-jaka-bedzie-nowa-akademiamuzyczna-zdjecia-wideo/ar/11940937 [dostęp: październik 2018]. Olo, Jak będzie wyglądało pole golfowe na Białych Morzach, wyborcza.pl Kraków, 19 kwietnia 2016 [dostęp: lipiec 2018].
520 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności " Opinia nr 796/2018 Komisji Planowania Przestrzennego i Ochrony Środowiska Rady Miasta Krakowa z dnia 29 stycznia 2018 r, http://www.bip.krakow.pl/_inc/rada7kdn/show_ pdfdoc.php?id=96650 [dostęp: grudzień 2018]. Park Kulturowy Stare Miasto, https://www.bip.krakow.pl/?dok_id=48882 [dostęp: lipiec 2018]. Park Maćka i Doroty: https://zzm.krakow.pl/zzm/parki/248-park-im-macka-i-doroty.html [dostęp: luty 2019]. pf, Park Stacja Wisła dla mieszkańców, Magiczny Kraków, 11 maja 1018, http://krakow. pl/aktualnosci/219913,29,komunikat,park stacja wisla_dla_mieszkancow.html [dostęp: październik 2018]. Piotrowska R, Porządkowanie Krakowa: mniej reklam i ogrodzonych osiedli, „Gazeta Krakowska”, 10 maja 2016, http://www.gazetakrakowska.p1/wiadomosci/krakow/a/ porzadkowanie-krakowa-mniej-reklam-i-ogrodzonych-osiedli,9972903/ [dostęp: lipiec 2016]. Plan zamówień publicznych, https://zzm.krakow.pl/index.php/przetargi.htmlSpecyfikacje [dostęp: grudzień 2018]. Powstaje Muzeum Polskiej Prowincji Dominikanów, dominikanie.pl, 8 lipea 2015, Pracownicy służb miejskich podczas obcinania gałęzi, Narodowe Archiwum Cyfrowe, http://www.audiovis.nac.gov.p1/obraz/92334:l/ [dostęp: czerwiec 2015]. Prezydenta Miasta Krakowa w zakresie realizacji Planu Rozwoju dla Osiedla Uzdrowisko Swoszowice, https://www.bip.krakow.pl/_inc/rada/uchwaly/show_pdf.php?id=84190 [dostęp: grudzień 2016]. Program Ochrony Środowiska dla miasta Krakowa na lata 2012-2015 z uwzględnieniem zadań zrealizowanych w 2011 roku oraz perspektywą na lata
2016-2019, BIP Miasto Kraków, 5 grudnia 2016, https://www.bip.krakow.pl/?dok_id=53605 [dostęp: sierpień 2015]. Raport o Stanie Miasta, BIP Miasto Kraków, https://www.bip.krakow.pl/7mmU509 [dostęp: sierpień 2018]. Struktura organizacyjna, BIP MJO - Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie, https://www.bip. krakow.pl/?dok_id=79595 [dostęp: grudzień 2018]. Stuch M., WŁobzowie powstał Smoczy ՏԽer, NaszeMiasto.pl, 12 stycznia 215, http://krakow. naszemiasto.pl/artykul/w-lobzowie-powstal-smoczy-skwer-zdjecia,3099274,galop,t, id,tm.html [dostęp: sierpień 2015]. Superścieżka - pionierski projekt placemakingowy na Grzegórzkach, Magiczny Kraków, 28 kwietnia 2015, http://krakow.p1/aktualnosci/l 85681,26,komunikat,supersciezka_pionierski_ projekt_placemakingowy_na_grzegorzkach.html [dostęp: grudzień 2018]. Szukaj w archiwach, https://szukajwarchiwach.pl/ [dostęp: luty 2019]. Tymczak R, Kraków. Bulwary czeka przebudowa. Miasto ma koncepcję zagospodarowania nabrzeża Wisły, „Dziennik Polski”, 16 października 2018, https://dziennikpolski24.pl/ krakow-bulwary-czeka-przebudowa-miasto-ma-koncepcje-zagospodarowania-nabrzezawisly-zdjecia/ar/13580822 [dostęp: październik 2018]. Tymczak R, Kraków. Wnioskują o zakazjazdy na rowerze na Plantach, „Gazeta Krakowska”, 5 lipea 2018, https://gazetakrakowska.pl/krakow-wnioskuja-o-zakaz-jazdy-na-rowerzena-plantach/ar/13316703?najstarsze [dostęp: 5 lipea 2018].
Bibliografia 521 Tymczak R, Rozstrzygnięty przetarg na Białe Morza. Powstanie pole golfowe, „Dziennik Polski”, 19 maja 2015, https://dziennikpolski24.pl/rozstrzygniety-przetarg-na-biale-morzapowstanie-pole-golfowe-wideo/ar/3866835 [dostęp: czerwiec 2015]. Tymczak R, Stadion Hutnika już bez oświetlenia, „Dziennik Polski”, 13 grudnia 2013, http://www.dziennikpolski24.p1/region/a/stadion-hutnika-juz-bez-oswietlenia, 11570310/ [dostęp: 13 grudnia 2016]. Ulica Starowiślna w Krakowie, Narodowe Archiwum Cyfrowe, http://www.audiovis.nac. gov.pl/obraz/84827/e8996130a37f9a0a4eb73243b5d246be/ [dostęp: czerwiec 2015]. WT, Przenosiny rzeźby, Dziennik Polski 24, 11 sierpnia 2018, http://www.dziennikpolski24. pl/artykul/1581780,przenosiny-rzezby,id,t.html [dostęp: maj 2018]. Zestawienia zabytków nieruchomych, Narodowy Instytut Dziedzictwa, http://www.nid. pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki w Polsce/rejestr-zaby tko w/zestawi en ia-zabytkownieruchomych/ [dostęp: czerwiec 2015].
Indeks osób* Addison Joseph 77, 88 Aigner Chrystian Piotr 235 Ammannati Bartolomeo 65, 202 André Edouard 55, 96 Anna Jagiellonka, królowa Polski 199, 207, 225 Arystoteles 66 August II Mocny, król Polski 208, 210 August III, król Polski 210 Azzi Visentini Margherita 73 Bacon Francis 186 Badeni, rodzina 88 Baliński Grzegorz 56-57 Banach Jerzy 192, 199, 204 Banach Stefan 193 Bandurski Roman 26 Barbacki Mieczysław 288 Batko Wojciech 331 Bauer Karol 258-259 Bednarski Wojciech 51, 95, 254, 352 Beiersdorf Zbigniew 20, 313 Bełcikowski Karol 154 Bembenek Mariusz 275 Benedykt, św. 147 Benisz Benedykt 210 Bernard z Clairvaux, św. 147 Białostocki Jan 55 Bielski Marcin 204 Błotnicki Tadeusz 217, 326 Boba-Dyga Bożena 312 Bobek Wojciech 360 Bodnieki Władysław 325 Bogdanowski Janusz 9-11, 18-20, 25-26, 32,39,52, 54-55, 75,198,201,203,220, 228, 234, 250, 260, 263, 273, 290, 313, 319, 334, 368, 370, 385, 392-393, 395, 405,421^122 Bogdanowski Wincenty 260 Böhm Aleksander 11, 335, 363, 445 Bojęś-Białasik Anna 123, 151 Bolland Stefan 386 Bona Sforza, królowa Polski 65, 68, 174 Borkowski Karol 393 Borusiewicz Władysław 337 Borzęcki Stefan 292, 293 Bozeth Lorenzo (Lorenco, Lorenzo Bosetto) 203, 206, 207, 208 Bouché Friedrich 77, 98 Boucher François 77 Boyle Richard, lord Burlington 77 Braun Georg 15,190,193,199,201,203-205, 217, 223,380 Braunowie, bracia 380 Indeks obejmuje osoby wymienione w publikacji zarówno w tekście, jak i w przypisach oraz podpisach pod ilustracje. Stronice, na których nazwisko pojawia się w przypisach i podpisach pod ilustracje, wyróżniono kur sywą.
526 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” Brown Lancelot „Capability” 78, 80 Bruckner Aleksander 68 Buczkowski Kazimierz 18, 24, 198 Bujak Władysław 319, 326 Bukowski Antoni 263 Buontalenti Bemardo 65 Burke Edmund 34, 78 Całthorpe Peter A. 452 Charageat Marguerite 55 Chatto Beth 104 Chopin Fryderyk 326 Chrabelski Kazimierz 25 Chmielewski Jan Maciej 426 Chrzanowski Tadeusz 237 Chrzanowski Wincenty 237 Ciołek Gerard 9,18,24-25,54,174,198,205 Colonna Francesco 198 Columella Lucius Iunius Moderate 59 Conan Michel 73 Connolly Peter 452 Corner James 56 Crescenzi Pietro de (Pierre de Crescenzi, Crescentyn, Krescentyn) 59, 62-64, 6667, 180, 187-189 Curie-Skłodowska Maria 331 Czacki Tadeusz 199 Czajkowski Józef 101, 280, 282 Czarniecki Stefan 326 Czartoryscy, ród 80, 83, 87, 404 Czartoryska Izabela 23, 53 Czartoryski Marceli 407 Czecz Aurelia 237 Czecz de Lindenwald Karol 237 Czecz Izabela 237 Czeczowie, rodzina 10, 17, 52, 233-241 Czepiński Michał 54 Czerniakowski Ignacy Rafał 83 Czeszko Józef 403 Czołowski Aleksander 24 Dąbrowska-Budziło Krystyna 193, 445 Dąbrowski Henryk 198 Daun Alfred 268-269, 321, 326 Degórska Bożena 19 Dezallier d’Argenville Antoine-Joseph 74 Dioscoridos (Pedanius Dioskorides) 66 Dix Brian 33 Długosz Jan 326 Dönhoff Jan Kazimierz 154 Dousa Stefan 217, 386 Drége Józef 18, 24, 67, 198 Drexler Ignacy 363, 415^116 Drobner Ryszard 272-273 Duany Andreas 452 Dużyk Józef 148 Dziewoński Kazimierz 328, 416—420 Dźwigaj Czesław 161, 260 Ekielski Władysław 282,339, 362-363,380, 382, 389 Eliade Mircea 107 Eliot Charles 262
Elżbieta II, królowa Wielkiej Brytanii 127 Enderle Ignacy 370, 373 Esterka, Żydówka 204 Estreicher Alojzy Rafał 82 Estreicher Karol 20, 274, 288,290 Estreicher Maria 214 Fabiański Marcin 176 Fabijanowska Katarzyna 11, 21, 268, 292 Fałat Julian 270 Falda Giovanni В. 202 Filiński Bolesław 321 Filipkiewicz Stanisław 394 Firlet Janusz 174,177 Florkiewicz Paweł 254 Foerster Karl 309 Fragonard Jean-Honoré 77 Francie Mirosław 274, 283 Franciszek I Habsburg, cesarz Austrii 84 Franciszek Józef I, cesarz Austrii 263, 405 Frank Hans 183 Frankowska-Cząstka Elżbieta 199 Frey Ludwik 200
lndeb osób Friedberg Witold 19, 407 Fritsch Theodor 39 Fryczewicz Andrzej 208 Gabryś Bogusław 292, 312-313, 316 Gadomski Walery 258 Gajda Marcin 309 Gałczyński Bolesław 355 Galenus Claudius 66 Gałuszka Tomasz 123 Ganczarek Artur 56—57 Gauze Aleksander 20, 95, 285, 358, 361, 416, 429 Genga Wanda 11, 273, 275, 293, 368 Gerhard Jakub 208 Gerhard Jan Piotr 208 Getz Leon 136 Giedych Renata 45 Gierek Piotr Maciej 56-57 Gilpin William 78 Girtler Kazimierz 154 Giżycki Franciszek Ksawery 53-53, 80, 232 Głowacki Jan N. 210 Goethe Johann Wolfgang 34 Goliński Stanisław 24, 97, 282-283, 339 Gorczyński Adam 152 Górecki Jerzy 20, 406 Górnicki Łukasz 71 Goślicki Wawrzyniec 153 Gostomski Anzelm 68 Grabowski Ambroży 20, 70, 81—82, 116, 199,207, 209, 255-256,372 Grela Jerzy 247 Grocholska Maria Ksawera, Matka Maria 258 Grocholski Stanisław 258 Grocholski Tadeusz 258 Grottger Artur 326 Grzybowski Michał 345, 462 Gucci Santi 199, 208 Guevrekian Gabriel 101 Gumplowicz Ludwik 242-243 Gutt Romuald 24, 101, 339, 401 527 Gwizdałówna Jadwiga 174, 176, 184, 194 Gyurkovich Jacek 219-220 Haj decki Antoni 293 Hamilton Ian Finlay 101, 453 Hartwig Julius 98 Hauke-Bosak Józef 326 Haur Jakub К. 53, 67 Haussmann Georges E. 262 Hegel Georg Wilhelm Friedrich 34 Hempel Cari 98 Hendel Zygmunt 119 Henryk III, król Anglii 127 Hemyk IV, król Francji 209 Hermanowicz Henryk 58, 272, 292 Hill Thomas 127, 180, 185 Hippocrates 66 Hirschfeld Christian Cay Lorenz 79 Hodor Katarzyna 19-20 Hogenberg Frans 15, 190, 193, 199, 201, 203-205,217, 223,524 Holewiński Mirosław 243, 278 Hoszowski Konstanty 152 Howard Ebenezer 15, 40,
263-264, 4Ճ2-413, 421 Hruzik Jan Kanty 356 Humboldt Aleksander 23 Hunt John D. 52 Idźkowski Adam 23 Ingarden Roman 336 Iwanowski Eustachy 79 Iwaszkiewicz Jarosław 268 Jagiellonowie, dynastia 68, 174, 208 Jakubowski Kasper 462 Jakubowski Łukasz 254 Jan III Sobieski, król Polski 74, 201, 203, 209,217, 225 Jan Kazimierz, król Polski 208 Jan Paweł II, papież 150, 153 Jankowski Edmund 18, 24, 40-41, 54, 61, 79-80, 93, 198, 203, 228, 254, 261, 267,
528 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności’’ 355,391,416 Jarema Maria 271 Jashemski Wilhelmina F. 33 Jaszewski Stanisław 208 Jaśkiewicz Jan 81 Jekyll Gertruda 96, 98, 239, 252, 268 Jensen Jens 55, 104, 309 Jeżowski Władysław Stanisław 68 John Ignacy 263 Jordan Henryk 51, 269, 318-332 Józef II Habsburg, cesarz rzymsko-niemiecki 84 Juchnowicz Stanisław 19 Junik W. 158 Jurkiewicz Piotr 304 Kaczmarski Władysław 107 Kadłuczka Andrzej 199, 219, 365 Kadulski Mieczysław 247 Kaiser (Kajzer) Franciszek 68 Kant Immanuel 34 Kantor Ryszard 274 Katon Starszy Marcus Porcius Cato 59 Katz Peter 452 Kazimierz Wielki, król Polski 51 Kędzierski Krzysztof 292, 313 Kempf Piotr 431, 468 Kent William 77, 88 Kieszkowski Witold 199 King Michael 104 Kingsbury Noel 104, 241 Kłeczek Andrzej 284, 361, 363 Klein Franciszek 260, 272-273, 356 Knaus Karol 238, 272, 321, 373 Kochanowski Jan 326 Kolarzowski Juliusz 394 Kołłątaj Hugo 326 Konarski Stanisław 326 Kopernik Mikołaj 326 Kordecki Augustyn 326 Kornecki Marian 273 Korpái Michał Stefan 258, 260, 326 Koterba Elżbieta 426 Kościuszko Tadeusz 326, 399 Kozakiewicz Helena 199 Kozakiewicz Stefan 199 Kozłowski Dariusz 107 Krasicki Ignacy 23, 53, 79 Krasiński Wincenty 210 Krasiński Zygmunt 326 Krasnowolski Bogusław 199, 202,260, 292 Krawczyk-Gruszczyńska Barbara 161 Kremer Aleksander 254 Kremer Józef 51, 257-258 Kremer Karol 403 Krescentyn zob.Crescenzi Pietro de Krieger Ignacy 193, 195,356 Kromer Józef 162 Krzywda-Polkowski Franciszek 24 Krzyżanowska Anna 430 Krzyżanowska Zofia 326 Krzyżanowski Jan Kanty 51, 92, 256
Krzyżanowski Józef 257 Księżarski Feliks 210 Kućma Wincenty 313,315 Kukliński Ryszard 331 Kuzianik Robert 426 Kwiatkowski Jan 339 Kwieciński Zdzisław 337, 339 Lameński Lechosław 381 Lanci Franciszek M. 258 Lange Antoni 210 Langley Batty 77 Lange Willy 98 Laskownicka Jolanta 392 Lasocki Bronisław 243-246 Lasoccy, rodzina 10, 52, 229-231, 242-248, 342, 429, 448 Lasota Józef 312 Legrain Pierre-Emilie 101 Lelewel Joachim 326 Leo Juliusz 57 Lepiarczyk Józef 19 Lepszy Leonard 116 Lemer Jaime 42, 453, 465
Indeks osób Levy Emst 98 Lichończak-Nurek Grażyna 21 Light William 262 Lindley John 79 Lipnicki Feliks 356 Loegler Romuald 386 Lorenz Stanisław 24 Lorraine Claude 78 Loudon John Claudius 39-40, 79-81, 90-91, 262, 420 Louis Józef 258 Lubomirscy, ród 80 Lubomirska Izabela 87 Lubomirski Adam 96, 324, 384 Ludwik XIII, król Francji 209, 354 Ludwik IV, król Francji 354 Luz kleiner 306, 309 Łepkowski Józef 152 Łuczyńska-Bruzdowa Maria 334 Łuczywo Franciszek 330 Łuszczkiewicz Władysław 111, 148-149, 152, 228 Łużyniecka Ewa 152 Maciejowski Samuel 71 Mączeński Zdzisław 366 Mączyński Franciszek 107, 258, 401 Madurowicz Maurycy 320 Majdecki Longin 18,21, 25-26, 54-55, 198, 319 Majewski Tadeusz 258 Majka Maria 19, 52 Małachowski, hrabia 257 Małecki Bolesław 20, 51, 58-59, 92-96, 254, 260-263, 267-268, 273-274, 322֊ 323, 356-358, 385, 429 Maleczkowski Michał 208 Mallet-Stevens Robert 101 Marcin z Urzędowa 66 Maria Kazimiera, królowa Polski 209 Maria Teresa Habsburg, królowa Czech i Węgier 84, 199 529 Marszałek Anna 275 Mateczny Antoni 404 Matejko Jan 326 Matula Jan 336 Mazurek Tadeusz 313,315 Medici, ród 202 Medici Ferdinando I de’ 202 Merian Mattheus 15, 71, 201, 203-205 Michał Korybut Wiśniowiecki, król Polski 208 Michałek Wiesław 365 Michońska Barbara 244, 292 Mickiewicz Adam 326 Miczyńska Izabela 273 Mieg Friedrich von 239 Milde Albert 84 Miłobędzki Adam 199 Misiągiewicz Maria 107 Mistrz Środkowego Renu 180 Mitkowska Anna 11, 20, 27 Molle Henryk von der 208 Mollet André 209 Mollet Claude 209 Mollet Jacques 1209 Molletowie, rodzina 209 Montelupi, rodzina 52, 88 Moore Henry 314 Morris
Robert 97 Morska z Dzieduszyckich Magdalena Katarzyna 235-236 Morski Ignacy 235 Mostafavi Mohsen 452 Muras Piotr 47 Musiołek Antoni 280-281 Myczkowski Zbigniew 30 Mydłowski Michał 408 Nash John 262, 264 Niedzielski Tadeusz 26, 283 Niemcewicz Julian Ursyn 326 Niemiec Dariusz 123 Nosalska Aleksandra 275 Nôtre André Le 74 Nowacki Florian 353
530 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Nowak Genowefa 312 Nowakowski Wacław 304 Odrowąż Iwo 110, 112, 117, 153, 162 Odrowąż Jacek 124 Odrowąż z Prandocina Wisław 153 Oktawian August, cesarz rzymski 53 Olmsted Frederick Law sr 262,451 Oorschot Jos-Willem van 262 Oracewicz Marein 260 Ostrogski Konstanty 326 Oudolf Piet 56, 104 Owsiński Jakub 154 Paderewski Ignacy Jan 331 Pass (Passe) Crispin van de 71 Patena Marta 226 Patoczka Piotr 273 Pawłowska Krystyna 11, 21,109, 242, 364 Payne-Knight Richard 78 Peltz Jan 392 Pepler George 39 Peros Jan 336, 341 Petzold Eduard 98 Pianowski Zbigniew 174 Piekiełko-Zemanek Alicja 21 Piela Tadeusz 292, 363 Pilecki Witold 331 Piłsudski Józef 204, 350, 399, 401 Placidi Franciszek 107 Plapis Witold 25 Plater-Zyberk Elizabeth 452 Plęskowski Stanisław 292, 313 Pliniusz Starszy 66, 186 Podgórski Stanisław 270 Policante Jan Maria 208 Poniatowski Józef, książę 283-284, 326 Poniatowski Kazimierz 87 Ponikiewska-Arct Maria 365 Ponikło Stanisław 384 Pope Alexander 77 Popławski Stanisław 352 Porębski Mieczysław 98 Potocka Katarzyna 237 Potocki Adam 214 Potocki Artur 237, 261, 321 Potoccy, ród 52, 80, 214 Price Uvedale 78 Przyjemska-Grzesik Katarzyna 345 Ptaszycka Anna 19, 39, 339, 420-422 Ptaszycki Tadeusz 339 Pucek Dominik 109 Puławski Kazimierz 326 Purchla Jacek 363, 382 Pusłowscy, rodzina 258 Pusłowski Zygmunt 257 Raciborski Marian 83-84 Rączka Jan Władysław 199, 201-202 Radwański Jan B. 21, 260 Radwański Kazimierz 199 Radzikowski Walery Eliasz 258, 274, 276, 278,318-319, 392 Radziwiłłowa Helena 87 Rajss-
Kałużna Katarzyna 431 Rakowicz Jan 282, 363 Rehman Stanisław 51, 95, 275-276 Reinares San Martin Maria Angeles 56-57 Reinhard-Chlanda Małgorzata 21 Rejtan Tadeusz 326 Renke Jerzy 158-159, 163 Repton Humphry 78, 262 Robert z Molesme, św. 147 Robinson William 96,104,239,252,268,309 Rodecki Jędrzej 235 Rogalski Kazimierz 288 Rojkowska Halina 115, //7 Rosa Salvator 77 Rostafiński Józef 84, 92, 274,279 Rożek Michał 20, 312 Różycki Kazimierz 161 Ruskin John 97 Rye Egidius van der 15 Rygier Edmund 280-281, 364 Rzewuski Walery 254, 358
Indeks osób Saare Salomon 403 Salwiński Bogumił 759-161 Sapieha Adam Stefan 331 Scheidt Franciszek 81 Scholtz Alina 24, 101, 334, 401 Sękowski Jerzy 292, 331, 315 Semper Gotfried 382 Ser Hedva 103 Serafin Stefan 337 Sermet Edyta 20,406 Serlio Sebastiano 186 Siarczyński Franciszek 207 Siek Jan 292 Siennik Marcin 66 Sierakowski Wacław 23, 53, 79 Siewniak Marek 27, 360 Sikora Dorota 26 Skarga Piotr 326 Skotnicki Józef 21 Słowacki Juliusz 326 Śmigielski Władysław K. 267,288, 328, 419 Solari Jan 107 Solar Zbigniew 339 Solon Jerzy 461 Sosnowski Oskar 24 Späth Franz 41 Spezza Andrea 107 Spiczyński Hieronim 66 Środulska-Wielgus Jadwiga 20 Stachańczyk Renata 26 Stachowicz Michał 210 Stala Klaudia 199 Stanisław August Poniatowski, król Polski 201,210, 253 Stanisławski Jan 270 Starowolski Szymon 199, 208 Starynkiewicz Sokrat 41 Starzyński Juliusz 24 Stasiak Ludwik 393 Staszic Stanisław 326 Stęczyński Maciej B. 356 Stefan Batory, król Polski 51, 208 Stefański Wacław 107 Stępień Piotr M. 19, 40, 101 531 Stępniewska-Janowska Barbara 9,19,52,153 Strabo Walafrid 59 Straszewski Florian 51, 254, 261, 273 Strumiłło Józef 23 Stryjeński Tadeusz 107 Styma-Bartkowicz Krystyna 365 Swaryczewska Magdalena 368 Śliwa Aleksander 84 Świechowski Zygmunt 152 Świeykowski Emanuel 24 Switzer Stephen 54, 77 Symes Michael 55 Syreński Szymon (Syreniusz) 66, 68, 205 Syreniusz, zob. Syreński Szymon Szafer Władysław 83-84, 195 Szafrańska Małgorzata 55, 174 Szanior Franciszek 24 Szczepkowski Jan 326, 330 Szpunar Tadeusz 312-314 Szpytma Tomasz 276, 313 Szujski Józef 152 Szumowski Maciej 467 Szyma Marcin 123
Szymanowski Wacław 342 Szyszko-Bohusz Adolf24,101-702,107, 776, 196 Tabeau ogrodnik 93, Tarkowski Roman 312-314, 316 Tarnowscy, ród 88, 326 Tarnowski Jan 312, 326 Tatarkiewicz Władysław 24 Terakowska Dorota 467 Tichy Karol 339 Tipping Henry Avray 98 Tołwiński Tadeusz 25, 39, 420 Tomkowicz Stanisław 71, 73, 116, 119, 152, 155, 157, 372-373 Torowska Joanna 9, 19, 260, 275 Trevano Jan 199 Tribolo Niccolò 65 Trybowski Ignacy 314 Trzycieski Andrzej 59, 66
532 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” Unglerowa Zofia Urbanowa 59 Uruska-Suszek Dorota 368 Vandermet Adrian (Adriaen van der Mel) 28 Varron (Marcus Terentius Varro) 59 Vasari Giorgio 65 Venhoeven Ewald Anthonie Jan 57 Vera André 101 Vera Paul 101 Vogel Zygmunt 193,210 Vries Hans Vredeman de 72 Waldheim Charles 452 Wałecki Maciej 430 Walter Henryk 356 Wapowski Bernard 233 Warszewicz Józef 84 Watteau Antoine 77 Wątorek Mieczysław 312-313 Wazowie, dynastia 201, 203, 208 Weller Richard 452 Wemichowska Bogna 233 Więckowska Jolanta 368 Wierzbowski Hieronim 208 Wildner-Nurek Iwona 31 Windakiewicz Stanisław 174 Wirtz Jacques 154 Witowski Stanisław 208 Władysław IV, król Polski 182, 193 Wodzicki Stanisław 23 Wojciechowski Mikołaj 236 Wojnarski Jan 270 Wojtkiewicz Witold 270 Wojtyczko Ludwik 282 Wojtyła Karol, zob. Jan Paweł II Wolski Mikołaj 74 Wonderman, ogrodnik 208 Wyczyński Kazimierz 208, 304 Wyspiański Franciszek 84 Wyspiański Stanisław 269, 338 Wzorek Zbigniew 337 Yu Kongjian 452 Zapolya Barbara, królowa polska 174 Zarębska Teresa 199 Zaremba Karol 96, 318, 323 Zarzecki Janusz 395 Zdanek Maciej 123 Żebrawski Teofil 119 Zechenter Witold 275,281 Żelechowska Krystyna 25 Żelechowski Feliks 242 Żelechowski Kwiryn 242 Żeleński Stefan 304 Ziejka Franciszek 226 Zin Wiktor 199,230, 265 Ziobrowski Zygmunt 425-426, 444 Zioń Robert 465 Żółciak Jarosław 11 Żółciak Katarzyna 11 Żółkiewski Stanisław 326 Zucchi Jacopo 22 Zychowicz Maciej 331 Zygmunt I Stary, król Polski 65, 174, 184, 190 Zygmunt III Waza, król Polski 202, 204, 207-208
Streszczenia Agata Zachariasz Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” Streszczenie Książka traktuje o krakowskiej zieleni - o ogrodach, parkach, zielonych ulicach, systemie zieleni. Podtytuł zaczerpnięto z szyldu na drewnianej bramie prowadzącej do parku Jordana: „Ogród ten urządzony dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności, powierza się jej łaskawej opiece. Uprasza się więc każdego ze zwiedzających, aby nie tylko sam w ogrodzie nic nie uszkadzał, ale i innym uszkodzić nie dozwolił”. Napis ten jest do dzisiaj aktualny, potrzebujemy zieleni w mieście bardziej niż kiedykolwiek - do odpoczynku, dla lepszego środowiska, do radowania się pięknem przyrody, dla koloru miłego dla oczu i całego mnóstwa innych powodów. Książka pomyślana została jako opis ponad trzydziestoletnich doświadczeń zawodowych autorki, dotyczących ochrony i kształtowania różnego rodzaju terenów zieleni Krakowa. Zaprezentowano studia historyczne, krajobrazowe i projekty wykonywane samodzielnie, choć najczęściej we współautorstwie. Zgromadzono w tym zbiorze prace niepublikowane i publikowane, część z nich zaktualizowano. Zakres czasowy pracy sięga średniowiecza, a kończy się na współczesności. Pokazano różne skale projektowania zieleni - od ogrodów przy kamienicach i obiektach użyteczności publicznej w centrum miasta, w zwartej zabudowie, po skalę systemu terenów zieleni miejskiej. Omówiono ogrody, parki i urządzone tereny zieleni zarówno publicznie dostępne, jak i niedostępne. W dużej mierze są to obiekty zabytkowe, zwykle takie, które zmieniły funkcję lub zostały częściowo
przekształcone. Tereny zieleni i parki często stają się wyróżnikiem, elementem tożsamości, symbolem miasta, tak jak w Krakowie: Planty, Błonia, aleja Waszyngtona, unikatowe kopce z zielonym otoczeniem, zieleń forteczna. Trudno sobie wyobrazić Podgórze bez parku Bednarskiego
536 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” osnutego legendą o Twardowskim. Nie bez powodu za zieloną uznawana jest Nowa Huta z zadrzewieniami przyulicznymi, parkiem Ratuszowym, Zalewem Nowohuckim, łąkami i ogrodami działkowymi. Ważną pozycję w strategiach miejskich Krakowa zajmują tzw. Parki Rzeczne, które zaproponowano w projekcie systemu terenów zieleni miejskiej w 1996 r. W każdym z obiektów można znaleźć coś unikatowego, wartość materialną lub niematerialną, która współtworzy genius loci. Zakładanie terenów zieleni, co wielokrotnie zostało dowiedzione w przeszłości, pobudza rozwój obszarów sąsiednich, spełniając funkcję czynnika miastotwórczego. Urządzanie terenów zieleni połączone z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym zwiększa atrakcyjność działek dla inwestycji, przyczynia się do rozwoju miasta, często determinując jego formę czy kierunek rozwoju. Mieszkańcy miast chcą żyć wśród zieleni, co potwierdzają badania, polityki miejskie, m.in. tworzenie strategii rozwoju terenów zieleni i budżety obywatelskie. Zielone miasta są lepiej postrzegane. Zieleń ma istotny wpływ na kompozycję miasta, jakość miejsca i jakość życia. Wartości kulturowe Krakowa, jego wyróżniające budowle, układy urbanistyczne i krajobrazy od najdawniejszych czasów były doceniane. Potwierdzają to słynne sztychy pokazujące panoramy miasta. W dziele Brauna i Hogenberga Civitates orbis terrarium (1603 - ok. 1605) pojawia się opis: „Kraków jest najsławniejszym miastem Sarmacji [.], stolicą królestwa Polskiego i siedzibą królów [.] ziemię ma, zarówno gdy chodzi o
równinę zieleniejącą drzewami, jak i uprawę ról i ogrodów”. Od XIX w. ważną częścią struktury urbanistycznej Krakowa stały się urządzone tereny zieleni. Stanowią one integralny składnik krajobrazu miasta i jego przestrzeni publicznych - kompozycyjny, wizualny i estetyczny. Wizerunek miasta ocenianego poprzez strukturę zieleni budują rozmaite parki i tereny zieleni, ich różnorodna postać - ciągła i linearna, plamowa, punktowa, o odmiennym przeznaczeniu i zainwestowaniu. Do percepcji zieleni ważne są też charakterystyczne formy: parki, szpalery uliczne, aleje, grupy, klomby, a nawet pojedyncze drzewa czy rabaty, jako istotny element krajobrazu historycznego i współczesnego. Książkę podzielono na pięć rozdziałów. W pierwszym omówiono zakres pracy i ogólnie stan badań nad krakowskimi ogrodami, parkami i terenami zieleni. Ze względu na dwa główne wątki pracy, historyczny i współczesny, w kolejnych podrozdziałach opisano zarówno metodykę badań ogrodów historycznych, jak i współczesne standardy projektowania zieleni. W rozdziale drugim zaprezentowano, szkicowo, historię ogrodów i parków Krakowa na tle tendencji w sztuce ogrodowej od średniowiecza po współczesność. Rozdział trzeci to zasadnicza, także objętościowo, część pracy. Dotyczy różnych rodzajów ogrodów, zawiera rozważania szczegółowe poprzedzone wprowadzeniami. Podstawą rozdziału, zgodnie z tytułem, stały się badania, projektowanie i rewałoiyzacja ogrodów. Tak się złożyło, że były to obiekty różnorodne, co pozwala pokazać ich odmienność, stan badań, historię, fazy przekształceń, wnioski konserwatorskie, decyzje co do
dalszego postępowania ֊ rewaloryzacji czy rekonstrukcji, a także projekty. Często niezwykle istotne są problemy wynikające z nowych funkcji, nieodwracalnych zmian, kwestie udostępniania, unowocześniania, dostosowania do współczesnych potrzeb. Omówiono ogrody klasztorne, szczegółowo: dominikanówicystersówwMogile. Zaprezentowano ogrodyprzy rezydencjach: królewskich na Wawelu i w Łobzowie, oraz dworskie i pałacowe, a szczegółowo Czeczów
Streszczenie 537 w Bieżanowie i Lasockich na Dębnikach (obecnie parki publiczne). Dalsza część dotyczy parków publicznych. Opisano w niej szerzej ogrody rozrywkowe, Plantacje miejskie, parki Krakowski i Jordana, Bulwary Wiślane. W kolejnych podrozdziałach znalazły się: zieleń przyuliczna i place miejskie, ogrody śródblokowe, czyli w zwartej zabudowie miejskiej i podwórkowe, oraz założenia przy instytucjach. Rozdział zamyka ogólny przegląd pozostałych terenów zieleni Krakowa. Czwarty rozdział dotyczy skali planistycznej i projektowania systemu terenów zieleni miejskiej Krakowa. Omówiono początki kształtowania układów w skali miasta, także model pierścieniowo-klinowy, system parków rzecznych oraz najnowszą propozycję układu mieszanego sieciowego. Przedstawiono zarys historii zarządzania zielenią w Krakowie. Rozważano też zagadnienia planowania krajobrazu i zieleni miasta jako sposób organizacji jego struktury. Pokazano wybrane krakowskie przykłady, park Zwierzyniecki i III Kampus Ш, na tle współczesnych teorii urbanistycznych determinowanych zielenią i krajobrazem. W zakończeniu podjęto próbę podsumowania i wskazania perspektyw rozwoju krakowskiej zieleni. Współcześnie uznaje się parki i tereny zieleni zajeden z ważniejszych mierników jakości przestrzeni miejskiej. Jak pokazują budżety obywatelskie, w których wygrywa zieleń, i protesty mieszkańców przy jej likwidacji, kwestia urządzonych i dostępnych terenów zieleni jest niezwykle ważna. Przyszłość miasta bez natury jest niewyobrażalna. Świadczą o tym zarówno historyczne, jak i najnowsze trendy w architekturze krajobrazu i
urbanistyce. Stworzenie planu terenów zieleni równolegle z inną infrastrukturą, np. zabezpieczeniem przeciwpowodziowym czy komunikacją, pomaga sprawniej formować pozostałe elementy struktury miasta, zabezpiecza harmonijny rozwój środowiska miejskiego. Tereny zieleni mają zdolność do tworzenia sieci dla korzyści zarówno świata natury, jak i ludzi. System zieleni miejskiej to zielona infrastruktura ֊ strategicznie zaplanowana sieć terenów zieleni miejskiej o różnym charakterze: naturalnych, parków, greenwayów, obszarów chronionych, nieurządzonych, utrzymujących naturalne procesy ekologiczne. Ogrody, parki i urządzone tereny zieleni w miastach zaspokajają jedną z podstawowych potrzeb - kontaktu człowieka z naturą i pięknem przyrody. Są miejscem odpoczynku i wytchnienia od zgiełku i pośpiechu miasta. Są też miejscem niekończących się zmiennych radości wynikających z przemian przyrody o różnych porach roku i dnia. Oświetlone słońcem, przesłonięte deszczem czy mgłą, pyszne wiosennymi kwiatami, pachnące skoszoną trawą, dające ochłodę w letni gorący dzień, szeleszczące jesiennymi liśćmi, okryte śniegiem, z chybotliwymi cieniami gałęzi. i znowu odradzające się wiosną. Niech i ten opisany zielony Kraków służy przyjemności i pożytkowi Szanownej Publiczności.
Agata Zachariasz Grünes Kraków ֊ „zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums” Zusammenfassung Das Buch behandelt die Krakauer Grünflächen - über die Gärten, Parks, grüne Straßen, System der Grünanlagen. Der Untertitel wurde stammt vom Schild auf dem hölzernen Tor, das zum Jordan-Park führte: „Dieser Garten, eingerichtet zum Vergnügen und Nutzen des Verehrten Publikums, wird seiner gütigen Obhut anvertraut. Jeder der Besucher wird also gebeten, dass er nicht nur alleine im Garten nichts beschädigt, sondern auch andere nichts beschädigen lässt”. Diese Aufschrift ist bis heute aktuell, denn wir benötigen die Grünanlagen in der Stadt mehr als je zuvor - zur Erholung, für bessere Umwelt, zum Erfreuen an der Schönheit der Natur, für die für unsere Augen angenehme Farbe und für die unzähligen anderen Gründe. Das Buch wurde gedacht als Beschreibung der über 30-jährigen beruflichen Erfahrungen der Autorin, betreffend den Schutz und die Gestaltung der verschiedener Arten von Grünanlagen in Krakow. Es wurden historische, landschaftliche Studien und die selbständig ausgeführte Projekte präsentiert, obwohl am meisten in der Mitautorschaft. Es wurden in dieser Sammlung veröffentlichte und unveröffentlichte Arbeiten gesammelt, ein Teil von ihnen wurde aktualisiert. Der zeitliche Umfang der Arbeit reicht in das Mittelalter zurück, und endet in der Gegenwart. Es wurden verschiedene Projektgrößen der Grünanlagen gezeigt ֊ von den Gärten bei den Mietshäusern und den Objekten der öffentlichen Nutzung im Stadtzentrum, in der geschlossenen Bebauung, bis hin zum System der städtischen
Grüngebiete. Es wurden Gärten, Parks und eingerichtete Grünanlagen besprochen, die sowohl öffentlich zugänglich sind, wie auch privat genutzt werden. Im großen Maß sind das historische Objekte, gewöhnlich solche, die ihre Funktion geändert haben oder teilweise umgestaltet wurden. Die Grünanlagen und die Parks werden oft zum Charakteristikum, Element der Identität, Symbol der Stadt, wie in Krakow: Planty, Błonia, aleja Waszyngtona, einzigartige Hügel mit Grünumgebung, Festungsgrün. Es ist schwer, sich Podgórze ohne den Bednarski-Park vorzustellen, beruhend auf der Legende über Twardowski. Nicht ohne Grund wird Nowa
542 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności ” Huta als grüner Stadtteil gehalten, mit Straßenbaumbeständen, Rathaus-Park, Nowa HutaStausee, den Wiesen und Grundstückgärten. Eine wichtige Position in der städtischen Strategien von Kraków nehmen die sog. Flussparks ein, die im Projekt des Systems der städtischen Grünanlagen im Jahre 1996 vorgeschlagen wurden. In jedem der Objekte kann etwas Einzigartiges gefunden werden, einen materiellen oder immateriellen Wert, der den genius loci miterschaift. Die Gründung der Grünanlagen, was vielmals in der Vergangenheit bewiesen wurde, regt die Entwicklung der benachbarten Gebiete an, indem sie die Rolle des städteschöpferischen Faktors erfüllt. Die Einrichtung der Grünanlagen, verbunden mit der Hochwassersicherung vergrößert die Attraktivität der Grundstücke für Investition, trägt zur Entwicklung der Stadt bei, indem sie oft seine Form oder die Entwicklungsrichtung determiniert. Die Stadtbewohner wollen im Grünen leben, was die Untersuchungen, Städtepolitiken bestätigen, u.a. die Schaffung der Entwicklungsstrategien der Grünanlagen und die Bürgerbudgets. Grüne Städte werden besser angesehen. Grün hat einen wesentlichen Einfluss auf die Komposition der Stadt, Qualität des Ortes und die Lebensqualität. DieKulturwertevonKraków,seineBauten,dieesunterscheiden, Stadtplanungsanordnungen und Landschaften wurden seit den ältesten Zeiten geschätzt. Das bestätigen die berühmten Stiche, die die Stadtpanoramen zeigen. Im Werk von Braun und Hogenberg Civitates orbis terrarium (1603֊ etwa 1605) erscheint eine
Beschreibung: „Krakow ist die berühmteste Stadt von Sarmatien (.), die Hauptstadt des Polnischen Königreichs und der Sitz der Könige (.) hat Erdboden, sowohl wenn es um das mit Bäumen grünende Flachland, als auch Anbau von Acker und Gärten geht”. Seit dem 19. Jh. wurden die eingerichteten Grünanlagen zum wichtigen Teil der Stadtplanungsstruktur von Krakow. Sie bilden den integralen Bestandteil der Stadtlandschaft und ihrer öffentlichen Räume - den Kompositions-, visuellen und ästhetischen Bestandteil. Das Image der Stadt, beurteilt durch die Grünstruktur wird von verschiedenen Parks und Grünanlagen gebaut, ihre vielfältige Gestalt - permanente und lineare, fleckige, punktartige, mit der anderen Bestimmung und Investition. Zur Perzeption des Grüns sind auch charakteristische Formen wichtig: Parks, Straßenzeilen, Alleen, Gruppen, Beete, und sogar einzelne Bäume oder Rabatten, als wesentliches Element der historischen und gegenwärtigen Landschaft. Das Buch wurde in fünfKapitel geteilt. Im ersten wurde der Umfang der Arbeit besprochen und allgemein der Stand der Untersuchungen über Krakauer Gärten, Parks und Grünanlagen. Aufgrund der zwei Hauptmotive der Arbeit, das historische und das gegenwärtige, wurde in den weiteren Unterkapiteln sowohl die Methodik der Untersuchung historischer Gärten beschrieben, als auch die gegenwärtigen Standards des Projektierens der Grünanlagen. Im zweiten Kapitel wurde präsentiert, skizzenhaft, die Geschichte der Gärten und der Parks von Krakow im Hintergrund der Tendenzen in der Gartenkunst seit dem Mittelalter bis zur Gegenwart. Das dritte
Kapitel ist der grundsätzliche, auch umfangsmäßig, Teil der Arbeit. Es betrifft verschiedene Arten von Gärten, enthält ausführliche Überlegungen, denen Einführungen vorangehen. Die Grundlage des Kapitels, gemäß dem Titel, wurden Untersuchungen, Projektieren und Sanierung der Gärten. So ist es gekommen, dass es abwechslungsreiche Objekte waren, was erlaubt, ihre Unterschiedlichkeit, Stand der Untersuchungen,
Zusammenfassung 543 Geschichte, Phasen der Umgestaltungen, Entschlüsse der Konservatoren, Entscheidungen, was weitere Vorgehensweise anbetrifft - Sanierung oder Rekonstruktion, sowie auch Projekte zu zeigen. Oft sind die wesentlichen Probleme ungewöhnlich, die sich aus neuen Funktionen, den irreversiblen Änderungen ergeben, die Fragen der Zugänglichmachung, Modernisierung, Anpassung an gegenwärtige Bedürfnisse. Besprochen wurden die Klostergärten, ausführlich: der Dominikaner und der Zisterzienser in Mogiła. Präsentiert wurden die Gärten bei den Residenzen: der königlichen auf dem Wawel und in Łobzów, sowie höfische und Palastresidenzen, und ausführlich Czeczów in Bieżanów und die Residenz der Familie Lasocki in Dębniki (gegenwärtig öffentliche Parks). Der weitere Teil betrifft öffentliche Parks. Beschrieben wurden in ihm weitläufiger die Unterhaltungsgärten, Grünanlagen um die Altstadt, die Parks Krakowski und Jordan, Weichseluferpromenaden. In den weiteren Unterkapiteln befanden sich: Straßengrün und städtische Plätze, Gärten zwischen Wohnblöcken, also in der geschlossenen städtischen Bebauung und Hofgärten, sowie Anlagen bei den Institutionen. Das Kapitel schließt die allgemeine Durchsicht der übrigen Grünanlagen von Kraków. Das vierte Kapitel betrifft den Planungsumfang und das Projektieren des Systems der städtischen Grüngebiete von Krakow. Besprochen wurden die Anfänge der Gestaltung der Anordnungen im Bereich der Stadt, auch das Ring-Keil-Modell, das System der Flussparks, sowie der neueste Vorschlag der gemischten Netzanordnung. Vorgestellt wurde die Übersicht der
Geschichte der Grünverwaltung in Kraków. Erwogen wurden auch die Fragen der Planung der Landschaft, sowie der Grünanlagen der Stadt, als eine Art der Organisation ihrer Struktur. Gezeigt wurden gewählte Krakauer Beispiele, der Park Zwierzyniecki und III. Campus UJ, im Hintergrund der gegenwärtigen Stadtplanungstheorien, die von den Grünanlagen und der Landschaft determiniert werden. Im Abschluss wurde der Versuch einer Zusammenfassung unternommen und der Aufzeigung der Entwicklungsperspektiven der Krakauer Grünanlagen. Gegenwärtig werden die Parks und die Grünanlagen für einer der wichtigsten Maßstäbe der Qualität des städtischen Raums anerkannt. Wie die Bürgerbudgets zeigen, in denen die Grünanlagen gewinnen, wie auch die Proteste der Bewohner bei ihrer Auflösung, ist die Frage der eingerichteten und zugänglichen Grünanlagen unheimlich wichtig. Die Zukunft der Stadt ohne Natur ist unvorstellbar. Davon zeugen sowohl historische, wie auch die modernsten Trends in der Landschaftsarchitektur und der Stadtplanung. Die Erschaffung des Plans der Grünanlagen parallel mit einer anderen Infrastruktur, z.B. der Hochwassersicherung oder dem Verkehr hilft, reibungsloser die übrigen Elemente der Stadtstruktur zu formen, sichert die harmonische Entwicklung des städtischen Milieus. Die Grüngebiete haben die Fähigkeit, ein Netz zu bilden zum Vorteil von sowohl der Naturwelt, als auch der Menschen. Das System der städtischen Grünanlagen ist die grüne Infrastruktur - strategisch geplantes Netz der städtischen Grüngebiete mit verschiedenen Charakter: der natürlichen, Parks, Greenways, der
geschützten Gebiete, der nicht eingerichteten Gebiete, solcher, die natürliche ökologische Prozesse aufrechterhalten. Gärten, Parks und eingerichtete Grünanlagen in den Städten befriedigen eins der Grundbedürfhisse - des Kontakts des Menschen mit der Natur und der Schönheit der
544 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności ” Natur. Sie sind Ort der Erholung und Rast von Lärm und Hast der Stadt. Sie sind auch Ort der endlosen wechselhaften Freuden, die sich aus dem Wandel der Natur ergeben zu verschiedenen Jahres- und Tageszeiten. Sonnenbeleuchtet, regen- oder nebelverhüllt, köstlich mit Frühlingsblumen, duftend nach gemähtem Gras, die Abkühlung am heißen Sommertag geben, mit Herbstblättem rauschen, schneebedeckt, mit wackligen Ästeschatten. und wieder sich erneuernde im Frühling. Möge auch dieses beschriebene grüne Krakow zum Vergnügen und Nutzen des Verehrten Publikums dienen. |
| adam_txt |
Spis treści Przedmowa.9 Wykaz skrótów. 12 I. Wprowadzenie.15 1.1. Wstęp. 15 1.2. Zakres pracy. 16 1.3. Stan badań nad ogrodami, parkami i terenami zieleni Krakowa.17 1.4. Metodyka badań ogrodów historycznych. 22 1.5. Modele i standardy w planowaniu oraz projektowaniu terenów zieleni.37 II. Zarys historii ogrodów i zieleni Krakowa.51 III. Badania, projektowanie i rewaloryzacja ogrodów na wybranych przykładach krakowskich.107 ΠΙ.1. Ogrody klasztorne . 107 III. 1.1. Ogrody zespołu klasztornego oo.
Dominikanów przy ul. Stolarskiej 12 .111 111.1.2. Ogrody zespołu klasztornego oo. Cystersów w Mogile. 147 111.2. Ogrody przy rezydencjach królewskich. 172 ĪII.2.1. Ogrody na Zamku Królewskim na Wawelu - taras górny. 173 111.2.2. Ogrody na Zamku Królewskim na Wawelu ֊ taras dolny. 182 Ш.2.З. Zieleń stoków Wzgórza Wawelskiego. 192 III.2.4. Rezydencja królewska w Łobzowie, później ogród przy Podchorążówce. 198 111.3. Ogrody rezydencjonalne dworskie i pałacowe.226 111.3.1. Park przy dworze Czeczów w Bieżanowie.233 111.3.2. Park przy pałacu Lasockich na Dębnikach - obecnie park Dębnicki. 242 III. 4. Ogrody i parki publiczne. 253 111.4.1. Początki krakowskich parków publicznych .255 111.4.2. Krakowskie Plantacje - zielony pierścień wokół miasta.260 111.4.3. Park Krakowski - od ogrodu rozrywkowego po modernistyczny park rzeźb. 274 111.4.4. Park Jordana - modelowy ogród dla dzieci i młodzieży.318 111.4.5. Bulwary Wiślane- fragment parku rzecznego Wisły. 333 III.4.6. Inne
krakowskie ogrody i parki publiczne. 347 111.5. Zieleń przyuliczna i place miejskie. 354 111.6. Ogrody śródblokowe . 368
ІП.6.1. Inwentaryzacja ogrodów śródblokowych i ich katalog.368 III.6.2. Ogród przy ul. Stolarskiej 4-6.372 111.7. Ogrody przy instytucjach . 378 111.7.1. Ogród przy Uniwersytecie Ekonomicznym przy ul. Rakowickiej 27, dawniej schronisku dla osieroconych i zaniedbanych chłopców Fundacji ks. Aleksandra Lubomirskiego.380 111.7.2. Ogród przy gmachu dawnej Kasy Oszczędności Miasta Krakowa przy ul. Szpitalnej 15.392 111.8. Inne tereny zieleni Krakowa.399 IV. System terenów zieleni miejskiej w Krakowie.411 IV. 1. System terenów zieleni miejskiej w Krakowie w historycznym rozwoju.411 IV. 1.1. Początki krakowskiego systemu terenów zieleni. 412 IV. 1.2. O pierścieniowo-klinowym systemie terenów zieleni Krakowa.420 IV. 1.3. Krakowski system parków rzecznych - układ klinowy.425 IV. 1.4. Zarys historii zarządzania zielenią w Krakowie.428 IV.2. Perspektywy rozwoju krakowskiej
zieleni.433 IV.2.1. System terenów zieleni 2017 - układ mieszany sieciowy.434 IV.2.2. Planowanie krajobrazu i zieleni miasta jako sposób organizacji jego struktury - wybrane krakowskie przykłady na tle współczesnych teorii planowania.444 IV.2.3. Parki publiczne, kieszonkowe, rewitalizacje i ekorozwiązania.461 Zakończenie. 471 Bibliografia . 477 Prace publikowane .477 Niepublikowane - koncepcje, projekty, ekspertyzy, prace studialne .504 Źródła kartograficzne (plany, mapy). 511 Akty prawne, polityki miejskie, strategie, standardy, plany ochrony .513 Źródła elektroniczne. 517 Indeks osób . 525
Streszczenia. 535
Bibliografia Prace publikowane 1000 x Landscape Architecture, ed. Chris van Uffelen, Salenstein 2008. 24 widoków miasta Krakowa i jego okolic zdjętych podług natury przez J.N. Głowackiego wraz z opisami historycznymi, Kraków 1832. Ackerman J.S., The Villa. Form and Ideology of Country Houses, London 1990. Adamczewski J., Kraków od A do Z, Kraków 1992. Album fotografii dawnego Krakowa z atelier Ignacego Kriegera, oprać. J. Andruszkiewicz, Kraków 1989. Amfiteatr pod Wawelem, „Architekt” 1913, z. 5, 6, s. 45-51; z. 8, s. 121. Atlas historyczny miast polskich, red. Z. Noga, t. 5, Małopolska, z. 1, Kraków, red. Z. Beiersdorf et al., Kraków 2007. Atlas Miasta Krakowa, red. K. Trafas, Warszawa-Wrocław 1988. Atlas pokrycia terenu i przewietrzania Krakowa, red. K. Bajorek-Zydroń, P. Wężyk, Kraków 2016. Atlas roślinności rzeczywistej Krakowa, red. E. Dubiel, J. Szwagrzyk, Kraków 2008. Azzi Visentini M., Ogród barokowy, w: Ogród. Forma, symbol, marzenie, Warszawa 1998-1999, s. 105-121. Bałus W., Krakau zwischen Traditionen und Wegen in die Moderne. Zur Geschichte der Architektur und der öffentlichen Grünanlagen im 19. Jahrhundert, Stuttgart 2003. Banach J., Dawne widoki Krakowa, wyd. 2 uzup., Krakow 1983. Banach J., Ikonografia Wawelu, t. 1—2, Kraków 1977. Banach J., Kraków malowniczy. O albumach z widokami miasta w XIXwieku, Kraków 1980. Baridon M., The Scientific Imagination and the Baroque Garden, w: „Studies in the History Gardens Designed Landscapes”, April-June 1984, Voi. 18, No. 2, s. 5-19. Bartkowicz B., Wypoczynek codzienny mieszkańców nowych osiedli na przykładzie Krakowa,
Warszawa 1976. Baster P., Polskie parki kaligraficzne: kierunek dworski, Kraków 2011.
478 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Bąkowski K., Dzieje Krakowa, Kraków 1911. Bąkowski K., Kronika Krakowa z lat 1918-1923, Kraków 1925. Bednarz Z., Bodziarczyk J., Szwagrzyk J., Kompleksowy program rozwoju zieleni miejskiej dla Krakowa, cz. 2, Kraków 1996. Beiersdorf Z., Krakowskie wille i rezydencje podmiejskie XIX i XX wieku, w: Palace i wille podmiejskie Krakowa. Materiały sesji naukowej odbytej 24 kwietnia 2004 r, Kraków 2007, s. 71-78. Beiersdorf Z., Podmiejskie rezydencje krakowskie. Zarys problematyki, w: Pałace i wille podmiejskie Krakowa. Materiały sesji naukowej odbytej 24 kwietnia 2004 r., Kraków 2007, s. 7-23. Beiersdorf Z., Rezydencje ziemiańskie Krakowa w drugiej połowie XIX wieku, w: Pałace miejskie Krakowa. Materiały z sesji naukowej odbytej 18 maja 2002 r., red. J.M. Małecki, Kraków 2003, s. 75-137. Benedict M.A., McMahon E.T., Green Infrastructure: Smart Conservation for the 21st Century, „Renevable Resources Journal” 2002, Voi. 20, No. 3, s. 12-17. Białkiewicz A., Dawny pałacyk Lasockich na Dębnikach w Krakowie, TKUiA 1982, t. 16, s. 31-36. Białostocki J., Rococo: ornament, styl i postawa. Przegląd problematyki badawczej, w: Rokoko. Studia nad sztuką Ipołowy XVIII wieku, Warszawa 1970, s. 9-37. Bielański A.K., Materiały do historii powodzi w dorzeczu Górnej Wisły, na podstawie oryginalnego rękopisu A.K. Bielańskiego przygotował i uzupełnił J. Fiszer, Kraków 1984. Bieniarzówna J., Małecki І.М., Dzieje Krakowa. Kraków w latach 1796-1918, Kraków 1994. Bogdanowski J., Dawna Rezydencja Królewska w Łobzowie.
Projekt rekompozycji ogrodów, współpraca A. Zachariasz, Kraków 1990. Bogdanowski J., Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu, Wrocław 1976. Bogdanowski J., Krajobrazowe pierścienie i rdzenie zielone urbanizacji (szkic), w: Sztuka ogrodów w krajobrazie miasta, red. A. Drapella-Hermansdorfer, F. Gospodarczyk, B. Wojtyszyn, Wrocław 1997, s. 81-83. Bogdanowski J., Królewski ogród na Łobzowie, cz. 1, Historia przemian. Okres świetności (XIV—XVII w.), TKUiA 1990, t. 24, s. 15—25; cz. 2, Historia przemian. Okres stagnacji (XVII—XX w.), TKUiA 1992, t. 25, s. 7—17; cz. 3, Określenie zasobu, waloryzacja i wytyczne do projektu rewaloryzacji, TKUiA 1993—1994, t. 26, s. 71—83. Bogdanowski J., Królewski ogród na Łobzowie, Kraków 1997', 20012. Bogdanowski J., Metoda jednostek i wnętrz architektoniczno-krajobrazowych (JARK-WAK) w studiach i projektowaniu, Kraków 1990. Bogdanowski J., Ogrody sarmackie, w: Podług nieba i zwyczaju polskiego. Studia z historii architektury, sztuki i kultury ofiarowane Adamowi Miłobędzkiemu, Podług nieba i zwyczaju polskiego, Warszawa 1988, s. 391-397. Bogdanowski J., Ogrody włoskie pod Krakowem, „Architektura. Budownictwo” 1966, z. 1, s. 59-161. Bogdanowski J„ Polska sztuka ogrodowa՛, krótka historia kompozycji i rewaloryzacji, Kraków 1999.
Bibliografia 479 Bogdanowski J., Polskie ogrody ozdobne. Historia i problemy rewaloryzacji, Warszawa 2000. Bogdanowski J., Postać i znaczenie motywów kompozycji dalekowschodnich w parkach polskich, w: Orient i orientalizm w sztuce, Warszawa 1986, s. 117-139. Bogdanowski J., Problemy genezy i systematyki polskiej sztuki ogrodowej, w: Architektura rezydencjonalna historycznej Małopolski, Łańcut 1982, s. 19 47. Bogdanowski J., Problemy metodologiczne rewaloryzacji urbanistyczno-krajobrazowej miasta zabytkowego na przykładzie Kazimierza Krakowskiego, Warszawa 1985. Bogdanowski J., Problemy urbanistycznej rewaloryzacji zabudowy mieszkaniowej z przełomu XIX i XX w. na przykładzie Krakowa, „Ochrona Zabytków” 1980, nr 2, s. 104-115. Bogdanowski J., Styłe, kompozycja i rewałoryzacja w polskiej sztuce ogrodowej: wybrane problemy, Kraków 19891, 19995. Bogdanowski J., Warownie i zieleń twierdzy Kraków, Kraków 1979. Bogdanowski J., Wykaz znaczniejszych kompozycji ogrodowych, parkowych i krajobrazowych w Polsce (wg stanu 1970-80), Warszawa 1985. Bogdanowski J., Zachariasz A., Królewski ogród na Łobzowie. Część IV — projekt rewaloryzacji, TKUiA 1995, t. 27, s. 147-159. Bogdanowski J., Zapomniane piękno ogrodów śródblokowych przy dawnych kamienicach, „Aura” 2002, nr 9, s. 32-33. Bogdanowski J., Główne kierunki rozwoju sztuki ogrodowej okresu międzywojennego na południu Polski, w: Sztuka dwudziestolecia międzywojennego. Materiały sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Warszawa, październik 1980, red. A. Marczak, Warszawa 1982, s. 277-297. Bogdanowski J„ Szkic z dziejów kompozycji
urbanistycznej Krakowa doby międzywojennej, w: Kraków międzywojenny: materiały sesji naukowej z okazji Dni Krakowa w roku 1985, Kraków 1988, s. 57-69. Böhm A., Architektura krajobrazu -jej początki i rozwój, Kraków 1994. Böhm A., Idea wnętrza urbanistycznego i ochrona jego wartości, w: Historyczne wnętrza urbanistyczne, red. M. Smoktunowicz, Warszawa 2001, s. 15-23. Böhm A., O czynniku kompozycji w planowaniu przestrzeni, Kraków 2016. Böhm A., Parki rzeczne w krajobrazie Krakowa, „Architektura Krajobrazu” 2001, z. 2-3, s. 17-22. Böhm A., Pawłowska K„ Aleje Trzech Wieszczów w Krakowie, TKUiA 1989—1990, t. 23, s. 39^17. Böhm A., Planowanie przestrzenne dla architektów krajobrazu. O czynniku kompozycji, Kraków 2006. Böhm A., System zieleni miejskiej Krakowa, w: II Forum Dydaktyczne Architektury Krajobrazu, cz. 2, Objazdy studialne, Kraków 1999, s. 1-3. Böhm A., Zachariasz A., Architektura krajobrazu i sztuka ogrodowa. Ilustrowany słownik angielsko-polski, t. 1—4, Warszawa 1997-2017. Bojęś-Białasik A., Dawna młynówka w opactwie Cystersów w Mogile. Badania - projekt ֊ restytucja, „Wiadomości Konserwatorskie” 2017, z. 52, s. 36-48.
480 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” Borowiejska-Birkenmajerowa M., Demel J., Działalność urbanistyczna Senatu Wolnego Miasta Krakowa w latach 1815-1846, „Studia i Materiały do Teorii i Historii Architektury i Urbanistyki” 1963, t. 4. Borowski J., Latocha P„ Zastosowanie roślin pnących i okrywowych w architekturze krajobrazu, wyd. 3 uzup., Warszawa 2014. Braun G., Hogenberg F., Theatripraecipuarum totius mundi urbium., Kolonia 1617. Bromski K., Ruch budowlany w Krakowie pod okupacją hitlerowską, „Rocznik Krakowski” 1987, t. 53, s. 161-181. Brückman de Renström К., Salwator, Kraków, Europa: հեէօրա i architektura osiedla (1908֊ 2003) na tle przemian w architekturze krakowskiej i europejskiej początku XX wieku, Kraków 2003. Brückner A., Encyklopedia staropolska, t. 2, materiałem ilustracyjnym opatrzył K. Estreicher, Warszawa 1937-1938, reprint Warszawa 1990, s. 31. Buczkowski K., Z dziejów ogrodów stylowych w Polsce, Kraków 1924. Bujak W, Życiorys Henryka Jordana, „Krytyka Lekarska” 1907, s. 1-12. Burke E., A Philosophical Inquiry into the Origin of Our Ideas of Sublime and Beautiful, London 1757. Calthorpe R A., The Next American Metropolis: Ecology, Community and American Dream, New York 1993. Calthorpe P.A., Fulton W„ The Regional City, Washington 2001. Chadwick G.F., The Park and the Town. Public Landscape in the 19th and 20th Centuries, New York 1966. Charageat M., Sztuka ogrodów, przel. H. Pawlikowska, A. Morawińska, Warszawa 1978. Chmielewski J.M., Węcławowicz G., Degórska B. et al., Kraków. Wyzwania rozwojowe polityki
przestrzennej, Warszawa 2013. Chojecka E., Willa, jej funkcja iforma na tle kultury artystycznej miast polskich XVI—XX w., w: Sztuka miast i mieszczaństwa w Polsce XV-XV11I w., w Europie Środkowowschodniej, red. J. Harasimowicz, Warszawa 1990, s. 131-147. Chrabelski K., Ciołek G., Uwagi o potrzebie i metodzie odbudowy zabytkowych ogrodów, „Ochrona Zabytków” 1949, nr 1, s. 15-19. Chrzanowski T., Kornecki M„ Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982. Ciechanowski S., Jordan Henryk, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 11, z. 2, s. 273-276. Ciołek G„ Ogrody polskie, oprać. J. Bogdanowski, Warszawa 1978. Ciołek G„ Ogrody polskie, t. 1, Przemiany treści iformy, Warszawa 1954. Ciołek G„ Plapis W., Materiały do słownika twórców ogrodów polskich, Warszawa 1968. Ciołek G„ Polskie ogrody renesansowe XVI wieku, „Biuletyn Historii Sztuki” 1953, nr 3—4, s. 56-67. Ciołek G., Z dziejów kartografii ogrodów, w: Rejestr ogrodów polskich, red. W. Plapis, Warszawa 1965, z. 3, s. 5-31. Ciołek G., Zarys historii kompozycji ogrodowej w Polsce, Łódź—Warszawa 1955. Cirlot J.E., Słownik symboli, przeł. I. Kania, Kraków 2000.
Bibliografia 481 Colonna Е, Hypnerotomachia Poliphili, Venezia 1499. Conan M., Introduction, w: Baroque garden structures: emulation, sublimation, subversion, ed. M. Conan, Washington 2005, s. 1-36. Concurrenz-Fntwurffur die Baulichekelten cinse nabenasyIs in Krakau, Wiener Buten-Λ Ibum, T. Stryjeński, W. Ekielski, 1887, za: „Beilage zur Wiener Bauindustrie Zeitung” 1887. Convay H., People’s Parks. The Design and Development of Victorian Parks in Britain, Cambridge 1991. Corner J., Landscape Urbanism in the Field, „Topos” 2010, որ 71, s. 25—29. Cranz G., Boland M., Defining the Sustainable Park: A Fifth Modelfor Urban Parks, „Landscape Journal” 2004, Voi. 23, No. 2, s. 102-120. Cranz G., The Politics of Park Design: A History of Urban Parks in America, Cambridge Mass. 1982. Crescentyn P., Księgi o gospodarstwie і о opatrzeniu rozmnożenia rozlicznych pożytków, każdemu stanowi potrzebne, Kraków 1549. Czaharski S., Hibernalia Karmelitáépalladiis, Kraków 1696. Czarnecki W., Planowanie miast i osiedli, t. 3, Krajobraz i tereny zielone, Warszawa 1968. Czartoryska I., Myśli różne o sposobie zakładania ogrodów, Wrocław 1805. Czerwieniec M., Lewińska J., Zieleń w mieście, Warszawa 1996. Czołowski A., Dawne zamki i twierdze na Rusi Halickiej, „Teka Konserwatorska. Rocznik Koła C.K. Konserwatorów Starożytnych Pomników Galicyi Wschodniej” 1892, s. 65-132. Czyżewska A., Kataster jako źródło informacji o przestrzennych wartościach kulturowych „Zeszyty Problemu Badawczego Ministerstwa Kultury i Sztuki” 1991, z. 4, s. 7-34. Dąbrowska-Budziło K., Forma i treść krajobrazowej kompozycji,
Kraków 2013. Dąbrowska-Budziło K., Panoramy Krakowa jako przejaw dziedzictwa kulturowego, w: Krajobraz Krakowa wobec zagrożeń, seria: Kraków w dziejach narodu, red. J.M. Małecki, Kraków 2007, s. 46-67. Dąbrowska-Budziło K., Treść krajobrazu kulturowego w jego kształtowaniu i ochronie, Kraków 2002. Dąbrowska-Budziło K., Wśród panoram Krakowa. O przemianach widoków i o tym, jak je ocalić, Kraków 1990. Degórska B., Koncepcja kształtowania struktury przestrzennej sieci ekologicznej Krakowa, w: Środowisko przyrodnicze Krakowa: zasoby-ochrona-kształtowanie, red. M. Baścik, B. Degórska, Kraków 2013, s. 251-262. wyd. 2 zm. i uzup., Kraków 2015, s. 363-381. Degórska B., Krystalizacja struktury przestrzennej Krakowa na kanwie zieleni, „Biuletyn PAN KPZK” 2010, nr 245, s. 70-84. Delumeau J., Historia raju, przeł. E. Bąkowska, Warszawa 1996. Demel J., Kraków na przełomie wieku XIX іXXna tle rozrostu i wcielania przedmieść i gmin podmiejskich (1867-1945), w: Kraków. Studia nad rozwojem miasta, red. J. Dąbrowski, Kraków 1957, s. 289-351. Denisiuk Z., O ochronę nadwiślańskich łąk w Krakowie, „Chrońmy Przyrodę Ojczystą” 1987, z. 43, s. 22-31.
482 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Dettloff P., Fabiański M., Fischinger A., Zamek Królewski na Wawelu: sto lat odnowy (1905-2005), Kraków 2005. Dézallier d’Argenville A.J., La Théorie et la pratique du jardinage, Paris 1709. Dix B., „Diging of borders reflections on archeology and garden restoration, „Journal of Garden History”, Spring 1997, Voi. 17, No. 1, s. 11-17. Długosz J., Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis, t. 1, w: Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis Opera omnia, t. 7, oprać. A. Przeździecki, Kraków 1863. Długosz J., Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis, t. 3, w: Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis Opera omnia, t. 9, oprać. A. Przeździecki, Kraków 1864, s. 420-421. Dobrowolski J., Sztuka Krakowa, Kraków 1965. Drége J., Ogrody w Polsce, w: Wielka powszechna encyklopedia ilustrowana, red. J. Aleksandrowicz, seria 2, t. 4, Warszawa 1904, s. 906-908. Drexler I., Odbudowanie wsi i miast na ziemi naszej: rycin sto, Lublin 2008. Drzewa w krajobrazie. Podręcznikpraktyka, red. K. Witkoś-Gnach, P. Tyszko-Chmielowiec, Wrocław 2014. Duany A., Plater-Zyberk E., Towns and Town-Making Principles, New York 1991. Dubiel E., Kierunki antropogenicznych przemian szaty roślinnej Doliny Wisły w Krakowie, „Folia Geographica. Geographica-Physica” 1994-1995, t. 26-27, s. 139-148. Dubiel E., Łąki Krakowa, „Studia Ośrodka Dokumentacji Fizjograficznej” 1996, t. 24, s. 145-171. Duda J., Bruki w krajobrazie Krakowa, Kraków 1998. Dużyk J., Nowa Huta, cz. 2, Od średniowiecza do XIX wieku, Kraków 1957. Dwór polski
- architektura, tradycja, historia, oprać. J. Chłap-Nowakowa, M. Dvorak, O. Dyba, Kraków 2007. Dwór wiejski przyłączony do Krakowa, „Świat”, 23 lipea 1910, nr 30, s. 19. Dylewski R., Nowakowski M., Szopa M., Poradnik urbanisty. Standardy, przykłady, przepisy, Warszawa 2003. Dzieje Krakowa, t. 1, J. Wyrozumski, Kraków do schyłku wieków średnich, Kraków 1992. Dzieje Krakowa, t. 2, J. Bieniarzówna, J.M. Małecki, Kraków w wiekach XVI-XVIII, Kraków 1994. Dzieje Krakowa, t. 3, J. Bieniarzówna, J.M. Małecki, Kraków w latach 1796-1918, Kraków 1994. Dzieje Krakowa, t. 4, Kraków w latach 1918—1939, red. J. Bieniarzówna, J.M. Małecki, Kraków 1997. Dzieje Krakowa, t. 5, A. Chwalba, Kraków w latach 1939—1945, Kraków 2002. Dzieje Krakowa, t. 6, A. Chwalba, Kraków w latach 1945—1989, Kraków 2004. Dzielnica XIII - Wolne Królewskie Miasto Podgórze, Płaszów - Rybitwy - Przewóz. Zarys przemian historycznych, red. J. Żółciak, Kraków 1996. Dzieła prozą Ignacego Krasickiego. Edycja nowa i zupełna przez Franciszka Dmochowskiego, t. 5, Listy o ogrodach, Warszawa 1803, Paryż 1830, s. 357-395.
Bibliografia 483 Dzieszyński R., Franczyk J.L., Encyklopedia Nowej Huty, Kraków 2006. Dziewoński K., Kraków jutra, „Ziemia” 1939, nr 4, s. 125-129. Ekielski W., Kraków 1923, „Architekt” 1923, z. 3, s. 25. Eliade M., Świat, miasto, dom, „Znak” 1991, z. 12, s. 12-22. Eliade M., Traktat o historii religii, przeł. J Wierusz-Kowalski, Łódź 1993. Encyklopedia Krakowa, red. A.H. Stachowski, Warszawa-Kraków 2000. Estreicher K., Kraków. Przewodnik dla zwiedzających miasto ijego okolice, Kraków 1938. Estreicher K., Wspomnienia dwóch krakowian. Wspomnienie Bronisława Lasockiego, „Rocznik Krakowski” 1975, t. 46, s. 113-125. Estreicherówna M., Życie towarzyskie i obyczajowe Krakowa w latach 1848—1863, Kraków 1968. F.K., Przebudowa gmachu Komunalnej Kasy Oszczędności, „Czas”, 11 grudnia 1931, nr 285, s. 3. Fabiański M„ Purchla J., Przewodnik po architekturze Krakowa, Kraków 2000. Fabiański M., Wawelskie wirydarze Zygmunta Starego, „Studia Waweliana” 2009, t. 14, s. 37-90. Fabiański M., Zloty Kraków, Kraków 2010. Fabijanowska K., Problematyka zieleni w zwartej zabudowie miejskiej, w: Życie w zieleni moda czy konieczność: materiały konferencyjne, Warszawa 2001, s. 42—52. Fabijanowska K., Uruska-Suszek D., Więckowska J., Zachariasz A., Problematyka zapisu ogrodów śródblokowych na przykładzie Krakowa, w: Sprawozdania z posiedzeń Komisji PAN O/Kraków, styczeń-czerwiec 1994, Kraków 1995, t. 38, s. 129-130. Falimirz S., O ziołach у o moczy ich, Kraków 1534. Filiński B., Park Dra Jordana i kilka uwag o wychowaniu, Kraków 1891. Filipczak J„ Żukowska A., Kaźmierczak U., Zalecenia jakościowe dla
ozdobnego materiału szkółkarskiego, Warszawa 2013. Firlet E.M., Najstarsza panorama Krakowa, Kraków 1998. Fischinger A., Santi Gucci. Architekt i rzeźbiarz królewski XVI wieku, Kraków 1969. Fisher A., Gerster G., The Art of the Maze, London 1990. Foerster К., Einzug der Gräser und Farne in die Gärten: sowie einiger bedeutungsvoller, Radebeul 1957. Frančič M., Kalendarz dziejów Krakowa, Krakow 1964. Friedberg W., Lasy miasta Krakowa (istniejące i planowane), w: Zieleń Krakowa, red. J. Dobrzycki, Kraków 1955, s. 41-55. Gałczyński B., Drzewa liściaste leśne i alejowe, Piaseczno pod Warszawą 1928. Gauze A., Kraków w zieleni, „Ogrodnictwo” 1931, z. 6, s. 166-181. Genga W., Identyfikacja nawarstwień kompozycyjnych zabytkowego parku w Kościelnikach —próba przydatności metody do rewaloryzacji założenia, TKUiA 1987, t. 21, s. 159—168. Giedych R., Wskaźniki ekologiczno-przestrzenne jako standard kształtowania zabudowy mieszkaniowej, w: Osiedle mieszkaniowe w strukturze przyrodniczej miasta, red. B. Szulczewska, Warszawa 2018, s. 46-58.
484 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” Gill G., Kopce na ziemiach polskich, od pradziejów po kopiec w Pierzchowcu, Kraków 2004. Girtler K., Opowiadania, t. 2, Pamiętniki z lat 1832-1857, przedm. i wybór tekstu Z. Jabłoński, oprać, tekstu i przypisy Z. Jabłoński i J. Staszel, Kraków 1971. Giżycki F.K., Budownictwo zastosowane do potrzeb ziemianina polskiego, Warszawa 1829. Giżycki F.K., O przyozdobieniu siedlisk wiejskich rzecz zastosowana dla Polski, t. 1-2, Warszawa 1827. Gloger Z., Encyklopedia staropolska, Warszawa 1903. Gloger Z., Geografia historyczna ziem dawnej Polski, Kraków 1903. Goliński S., Estetyka ogrodu, „Architekt” 1912, z. 1, s. 2-10. Goliński, Puławy. Park—jego dzieje, oblicze i świat roślin, Puławy 1988. Gołąb-Korzeniowska M., Tereny otwarte Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego (potencjał a realia planistyczne), w: System przyrodniczy w zarządzaniu rozwojem obszarów metropolitalnych, red. T. Markowski, D. Drzazga, Warszawa 2009, s. 141-148. „Gospodarz”, 26 października 1913, nr 5, s. 45. Gostomski A., Ekonomija albo gospodarstwo ziemiańskie dla porządnego sprawowania ludziom politycznym dziwnie pożyteczne, Kraków 1644. Gostomski A., Gospodarstwo, Kraków 1588. Gothein M.-L., Geschichte der Gartenkunst, t. 1-2, Jena 1914. Górecki J., Sermet E., Kamieniołomy Krakowa — dziedzictwo niedocenione, w: Dzieje górnictwa — element europejskiego dziedzictwa kultury, t. 3, red. P.P. Zagożdżon i M. Madziarz, Kraków-Wrocław 2010, s. 123-138. Górnicki Ł., Dworzanin polski, Kraków 1566. Grabowski A., Historyczny opis miasta
Krakowa ijego okolic, Kraków 1822. Grabowski A., Kraków ijego okolice, Kraków 18302, 18444, 18665. Grabowski A., Ogrody i parki dawnego Krakowa, Kraków 2008. Grabowski A., Skarbniczka naszej archeologii, Lipsk 1853. Grabowski A., Starożytności historyczne polskie, Kraków 1840. Grabowski A., Wspomnienia Ambrożego Grabowskiego: z illustracyami, t. 2, Kraków 1909. Grant G., Ecosystem services come to town. Greening cities by working with nature, Hoboken 2012. Grimal R, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, red. J. Łanowski, przeł. M. Bronarska, Wrocław 1987. Grodziska K., Cmentarze Podgórza, Kraków 1992. Gwizdałówna J., Ogrody królewskie na Wawelu. Analiza przekształceń formy i funkcji na podstawie materiałów źródłowych, w: Królewskie ogrody w Polsce, red. M. Szafrańska, Warszawa 2001, s. 61-85. Gwizdałówna J., Zieleń wzgórza wawelskiego. Przemiany dziejowe, cz. 1, Gród i zamek obronny (IX-XVIII w.), TKUiA 1995, t. 27, s. 21-34. Gwizdałówna J., Zieleń wzgórza wawelskiego. Przemiany dziejowe, cz. 2, Wawel ginący i odradzający się (koniec XVIII—XX), TKUiA 1997, t. 29, s. 35—50. Hamilton I.F., Nature Again After Poussin, „Wild Hawthorn Press” 1979, s. 20-21.
Bibliografia 485 Harvey J., Mediaeval gardens, Batsford, London 1982. Haur J.K., Oekonomika ziemiańska generalna, Kraków 1675. Haur J.K., Ziemiańska generalna oekonomika, obszerniejszym od przeszłej edycyey stylem, Kraków 1679. Hill T., The Gardeners Labyrinth, London 1586. Hill T., The Profitable Arte Gardening, London 1568. Hirschfeld C.C.L., Theorie der Gartenkunst, t. 1-5, Leipzig 1779-1785. Hodor К., Ogrody klasztorne i ich rola w kształtowaniu tkanki urbanistycznej miasta Krakowa, „Czasopismo Techniczne” 2012, z. 6-А, s. 57-64. Hodor K., Urban parks and their value: Cracow example = Parki miejskie i ich znaczenie па przykładzie Krakowa, „Czasopismo Techniczne” 2016, z. 1-А, s. 253-274. Holewiński ML, Infrastruktura twierdzy Kraków w świetle wojskowej dokumentacji kartograficznej z końca XIX wieku, TKUiA 1997, t. 29, s. 17—32. Howard E., Garden Cities of Tomorrow, London 1902. Howard E., Tomorrow: A Peaceful Path to Real Reform, London 1898. Hoyles M., The Story of Gardening, London 1991. Hunt J.D., Gardens and the picturesque. Studies in the history of landscape architecture, Cambridge Mass. 1992. Hunt J.D., The Figure in the Landscape, Baltimore 1976. Idźkowski A., Ogrody malownicze, „Kłosy” 1867, t. 4, որ 87, s. 135-136, 145-147, 154-155. Ingarden R., Ochrona Krakowa przed powodzią Wisły, w: Pamiętnik VI Zjazdu Techników Polskich. 1915 w Krakowie, red. S.G. Żeleński, R. Ingarden, Kraków 1914—1917, s. 264-321. Instrukcja ewidencjonowania zabytkowych parków, ogrodów i alei. Materiały z Ogólnopolskiego Zjazdu Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków i Wojewódzkich
Konserwatorów Przyrody, Tuchola 16-18 maja 1978 r, Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, seria B, t. 55, Warszawa 1980. Iwanowski E. (Helleniusz), Kilka rysów i pamiątek, Poznań 1860. Iwaszkiewicz J., Podróże do Polski, Warszawa 1977. Jacques D., Georgian Gardens, London 1990. Jacques D., The progress ofgarden archaeology, „Journal of Garden History”, Spring 1997, Voi. 17, No. 1, s. 3-10. Jagiełło M., Brzezowski W., Ogrody na Śląsku, X.\, Od średniowiecza do XVII w., Wrocław 2014. Jagiełło-Kołaczyk M., Ogrody renesansowe na Śląsku, „Czasopismo Techniczne” 2007, z. 5-А, s. 136-137. Jakubowski K., Kraków na starych widokówkach, Warszawa 2011. Jamka J., Pamiętniki bieżanowskiego organisty, red. M. Wójcik-Luksa, W. Tokarski, Kraków 2001. Jankowski E. (j), Drzewa odpowiednie na ulice miasta, „Ogrodnik Polski” 1889, nr 7, s. 163-164. Jankowski E., Dzieje ogrodnictwa w Polsce w zarysie, Warszawa 1923.
486 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” Jankowski E., Dzieje ogrodnictwa, t. 1-2, Kraków 1938. Jankowski E., Nad Nidą, „Ogrodnik” 1882, nr 17, s. 422-424. Jankowski E., Ogrody na piasku, Warszawa 1913. Jankowski E., Ogród przy dworze wiejskim, t. 1-2, Warszawa 1888. Jankowski E., Plantacje miejskie, „Ogrodnik Polski” 1891, nr 11, s. 252-253. Jankowski E., Z wystawy krakowskiej, „Ogrodnik Polski” 1887, nr 19, s. 451. Jaroszewski T.S., O siedzibach neogotyckich w Polsce, Warszawa 1981. Jashemski W.F., The Gardens ofPompeii: Herculaneum and the Villas Destroyed by Vesuvius, New Rochelle, NY, Voi. 1:1979, Vol. 2: 1993. Jekyll G., Weaver L., Gardens for Small Country Houses, London 1912. Jeżowski W.S., Oekonomia abo porządek zabaw ziemiańskch według czterech części roku, Kraków 16382; po wierszu 292. Jeżowski W.S., Oekonomia abo porządek zabaw ziemiańskich według czterech części roku, Kraków 1638. Jędrzejewski W, Nowak S,, Kurek R. et. al., Zwierzęta a drogi. Metody ograniczania negatywnego wpływu dróg na populacje dzikich zwierząt, Białowieża 2006. Jordan H., Miejski Park Dra Jordana w Krakowie, Kraków 1894. Jordan H., Nauka położnictwa dla użytku położnych, t. 1-2, Kraków 1872-1873. Jordan H., Nauka położnictwa dla użytku uczniów i lekarzy. Dział 1. Fizyologla i dyetetyka ciąży, porodu i połogu, Kraków 1881. Józefa Czecha Kalendarz Krakowski na rok 1011, Kraków 1911. Józefa Czecha Kalendarz Krakowski na rok 1891, Kraków 1891. Józefa Czecha Kalendarz Krakowski na rok 1902, Kraków 1902. Józefa Czecha Kalendarz Krakowski na rok 1908,
Kraków 1908. Juchnowicz S., Tereny zieleni w projekcie miasta Nowa Huta, w: Zieleń Krakowa, red. J. Dobrzycki, Kraków 1955, s. 71-79. Jundziłł S.B., O przymiotach potrzebnych w sztuce ogrodniczej, Wilno 1807. Kachniarz T., Niewiadomski Z., Nowe podstawy prawne zagospodarowania przestrzennego, Warszawa 1994. Kaczorowska M.K., Park kulturowy jako forma ochrony zespołów urbanistycznych Kraków Zwierzyniec, „Ochrona Zabytków” 2007, nr 1, s. 101-116. Kadłuczka A., Frankowska-Cząstka E„ Adaptacja dawnego pałacu królewskiego w Łobzowie dla potrzeb wyższej uczelni architektonicznej. Zabytki architektury i urbanistyki ziemi krakowskiej i ich rola we współczesnym rozwoju regionu, Kraków 1996, s. 167—181. Kadłuczka A., Projekt nowej nawierzchni Rynku Głównego w Krakowie i modernizacji jego infrastruktury podziemnej, „Wiadomości Konserwatorskie” 2004, nr 16, s. 5-11. Kant I., Krytyka władzy sądzenia, Warszawa 1964. Karpowicz M., Barok w Polsce, Warszawa 1988. Kasprzak K., Drzewa — pomniki przyrody i pamiątki kultury, „Turystyka Kulturowa” 2011, nr 4, s. 17-38.
Bibliografia 487 Kasprzak К., Ochrona pomników przyrody: zasady postępowania administracyjnego, Poznań 2005. Katalog dawnych map wielkoskalowych Krakowa XVI—XIX wieku, red. nauk. M. Odlanicki-Poczobutt, Warszawa Kraków 1981. Katalog drzew i krzewów ozdobnych hodowanych w szkółkach Miżynieckich, Przemyśl 1889. Katalog Roślin Ogrodu Niedźwiedzkiego, których nabywać w zamian tamże brakujących, każdemu zawsze wolno, z roku 1813, obejmujący rośliny treybhauzowe, oranżeryjne i szklarniowe, drzewa i krzewy gruntowe, rośliny w korzeniu trwałe podgołem niebem, rośliny roczne i dwuletnie, 1813. Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 4, Miasto Kraków, cz. 10, Śródmieście: mury obronne i Planty, Rynek Główny, red. M. Myśliński, Warszawa 2005. Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 4, Miasto Kraków, cz. 2, Kościoły i klasztory Śródmieścia, 2, red. A. Bochnak, J. Samek, Warszawa 1971. Katz P., New Urbanizm. Toward an Architecture of Community, New York 1994. Kęder L, Komorowski W., Ikonografia placu Wszystkich Świętych oraz ulic Franciszkańskiej, Poselskiej, Senackiej i Kanoniczej w Krakowie, Kraków 2007. Kieszkowski W., Zamek Królewski w Łobzowie, BHSiK 1935, nr 1, s. 6-25. KingM., OudolfR, Gardening with Grasses, Portland 1998. Kingsbury N., Garden Flora: The Natural and Cultural History ofthe Plants in Your Garden, Portland 2016. Kingsbury N., Gardening with Perennials: Lessons from Chicago ’s Lurie Garden, Chicago 2014. Kingsbury N., Oudolf R, Planting: A New Perspective, Portland 2013. Klein F., Planty krakowskie, Kraków 1914. Klimas M., Lesiak-PrzybyłB., Sokół A., Wielki Kraków.
Rozszerzenie granic Miasta w latach 1910-1915, Kraków 2010. Kluckert E., European Garden Design, Könemann 2000. Kłeczek A., Młynówka Królewska w Krakowie, Kraków 1914. Kłeczek A., O planach regulacyjnych miasta Krakowa, „Architekt” 1932, z. 1֊2, s. 16-20. Kłoczowski J.A., Sacrum-fascynacje i wątpliwości, „Znak” 1991, z. 12, s. 5-11. Knaus K., Kasa Oszczędności m. Krakowa, „Czasopismo Techniczne”, Lwów 1885, nr 2, s. 7-8. Kobielus S., Człowiek i ogród rajski w kulturze religijnej średniowiecza, Warszawa 1997. Kobielus S., Florarium Christianům. Symbolika roślin — chrześcijańska starożytność i średniowiecze, Kraków 2006. Kola A., Archeologiczne badania w ogrodzie Branickich w Białymstoku w l. 1998-1999, w: Ogród Branickich w Białymstoku. Badania ֊ Projekty — Realizacja 1999/2000, Warszawa 2000, s. 133-136. Kolberg O., Dzieła wszystkie, t. 5, cz. 1, Krakowskie, Kraków 1871', 19762. Kolberg O., Ogrodnicy, w: Dzieła wszystkie, t. 1, Krakowskie, Wrocław 1976. Koncepcja ochrony różnorodności biotycznej miasta Krakowa, oprać. J. Kudłek et al., Kraków 2005.
488 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności" Kononowicz W., Wrocław: kierunki rozwoju urbanistycznego w okresie międzywojennym, Wrocław 1997, s. 157. Kopaliński W., Słownik symboli, Warszawa 1999. Kopiec wspomnień, red. W. Bodnieki, wyd. 2 rozsz., Kraków 1964. Komas J., Medwecka-Komaś A., Szata roślinna Krakowa, „Folia Geographica. GeographiaPhysica” 1974, t. 8, s. 153-169. Kowalczyk J., Wille w Polsce w XVI w. i w pierwszej połowie XVII stulecia, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki” 1976, z. 4, s. 277-319. Kowalski P., Zielona infrastruktura w miejskiej przestrzeni publicznej, „Czasopismo Techniczne” 2010, z. 2-А, s. 247-253. Kowarik I., Cities and Wilderness A New Perspective, „International Journal of Wilderness” 2013, Vol. 19, no 3, s. 32-36. Kozakiewiczowie H. i S., Renesans w Polsce, Warszawa 1976. Kozłowski W.R., Park Jordana, „Ruch. Dwutygodnik poświęcony sprawom wychowania fizycznego, higieny i w ogóle normalnego rozwoju ciała”, 11 sierpnia 1913, nr 15, s. 181-182. Krajobraz Krakowa wobec zagrożeń, red. J. Małecki, Kraków 2007. Kraków 1940: kampania fotograficzna Staatliche Bildstelle, red. W. Walanus, Kraków 2017. Kraków buduje Muzeum Narodowe, Kraków 1935. Kraków. Nowe studia nad rozwojem miasta, red. J. Wyrozumski, Kraków 2007. Kraków. Studia nad rozwojem miasta, red. J. Dąbrowski, Kraków 1957. Kraków. Wyzwania rozwojowe polityki przestrzennej, red. J.M. Chmielewski, Warszawa 2013. Kraków. Zabytki architektury i budownictwa w Polsce, oprać. O. Dyba, W. Brzoskwinia (obiekty obronne); red. merytoryczna i oprać, indeksu
M. Róziewicz, Warszawa 2007. Krasicki J.I., Dzieła. Listy o ogrodach, Paryż 1830. Krasnowolski B., Krakowskie Planty-zarys dziejów, Kraków 2018. Krasnowolski B., Rączka J.W., Królewska rezydencja w Łobzowie, w: Palace i wille podmiejskie Krakowa: materiały sesji naukowej odbytej 24 kwietnia 2004 roku, red. J.M. Małecki, Kraków 2007, s. 79-100. Krasnowolski B., Ulice i place krakowskiego Kazimierza, Kraków 1992. Krawczuk A., Grodziska K., Dębski J., Król A., Kubica T.L., Cmentarz Rakowicki, Warszawa 1988. Kren T., McKendrick S., Illuminating the Renaissance: The Triumph ofFlemish Manuscript Painting in Europe, Los Angeles 2003. Krenz M., Średniowieczna symbolika wirydarzy klasztornych, Kraków 2005. Krohe J. jr, Park Standards are Up in the Air, Washington 1990. Królewskie ogrody w Polsce, red. M. Szafrańska, Warszawa 2001. Krzyżanowska Z., Dobroczynność w Krakowie, w: Kraków w XIX wieku, Kraków 1932, s. 181-248. Kształtowanie Systemu Przyrodniczego Miasta, red. B. Szulczewska i J. Kaftan, Warszawa 1996. „Kurier Konserwatorski” 2010, nr 7.
Bibliografia 489 Kwestionariusz lustracyjny do objazdów miast. Stan i rozwój plantacji publicznych w świetle zebranych materiałów, Warszawa 1922. Kwieciński Z., Ochrona miasta Krakowa przed powodzią, Kraków 1934. Lameński L., Tadeusz Stryjeński i konkurs na projekt schroniska osieroconych i zaniedbanych chłopców z Fundacji Ks. Aleksandra Lubomirskiego w Krakowie w 1887 roku. Przyczynek do działalności konkursowej architekta, „Roczniki Humanistyczne” 2007, t. 55, z. 4, s. 7-32. Landsberg S., The Medieval Garden, Toronto 2003. Lange W., Gartengestaltung der Neuzeit, Leipzig 1912. Lauro G., Antiquae urbis splendor, Roma 1612-1614. Leksykon zieleni Wrocławia, koncepcja i red. nauk. I. Binkowska, E. Szopińska, współpr. red. A.H. Matkowska, Wrocław 2013. Lemes de Oliveira F., Green Wedge Urbanism: History, Theory and Contemporary Practice, London 2017. Lepiarczyk J., O krakowskich ogrodach i parkach, w: Zieleń Krakowa, red. J. Dobrzycki, Kraków 1955, s. 24-26. Lepszy L., Tomkowicz S., Kraków: kościół i klasztor oo. Dominikanów, Warszawa-Kraków 1924. Lemer J., Urban Acupuncture, Washington 2016. Leśniak F., Wielkorządcy krakowscy a mieszkańcy Krakowa w epoce nowożytnej, w: Kraków. Studia z dziejów miasta, red. J. Rajman, Kraków 2007. Leśniakowska M., „Polski dwór”: wzorce architektoniczne, mit, symbol, Warszawa 1992. Lichończak G., Księdza Juliusza Drohojowskiego „ Uwagi o Ogrodzie Towarzystwa Strzeleckiego w Krakowie”, „Krzysztofory” 1985, nr 12, s. 47-56. Lombardo A., Views ofBorghese Villa di Papa Giulio across the centuries, Palombi 2003. Loudon J.C., Art. VIII. Hintsfor
Breathing Placesfor Metropolis, andfor Country Towns and Villages, on fixed Principles, „The Gardener’s Magazine” 1829, nr 5, s. 687. Loudon J.C., Encyclopaedia ofGardening, comprising the theory andpractice ofhorticulture, floriculture, arboriculture, and landscape Gardening, London 18221, 18242. Lulewicz D., Stacja Kraków Wisła, „Kraków. Miesięcznik Społeczno-Kulturalny” 2010, nr 4, s. 4L Lurker M., Słownik obrazów i symboli biblijnych, przeł. K. Romaniuk, Poznań 1989. Lydon M., Garcia T., Tactical Urbanism, Short-Term Action, Long-Term Change, New York 2012. Lepkowski J., Przegląd zabytków przeszłości z okolic Krakowa, Warszawa 1863. Łukacz M., Dolny taras ogrodów królewskich — analiza architektoniczna reliktów obiektu ogrodowego, Kraków 2005, AZK na Wawelu. Łuszczkiewicz W, Wieś Mogiła przy Krakowie, jej klasztor cysterski ֊ kościółek famy i kopiec Wandy, Kraków 1899. Łużyniecka E., Architektura klasztorów cysterskich. Filie lubiąskie i inne cenobia śląskie, Wrocław 2002. Maczyński J., Pamiątki z Krakowa, Kraków 1845.
490 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Majdecki L., Historia ogrodów, t. 1, Od starożytności po barok, Warszawa 1972. Majdecki L., Historia ogrodów: przemianyformy i konserwacja, Warszawa 1981. Majdecki L., Majdecka-Strzeżek A., Ochrona i konserwacja zabytkowych założeń ogrodowych, Warszawa 1993. Majka M., Aktualne problemy utrzymania, ochrony i rewaloryzacji zabytkowych miejskich założeń ogrodowych w Krakowie. Materiały z sympozjum Dziedzictwo miejskich ogrodów i krajobrazu historycznego, Warszawa 1994. Majka M., Zabytkowe parki i ogrody Krakowa oraz województwa krakowskiego. Stan — potrzeby ֊ perspektywy, cz. 1, TKUiA 1988, t. 22, s. 179-187; cz. 2, t. 23, 1989-1990, s. 197-204. Maksymowicz A., Bieżanów—społeczność lokalna przeszłość i teraźniejszość, Kraków 1999. Małecki B., Ogród ozdobny: dobór roślin kwietnikowych, kobiercowych i dekoracyjnych, ich treściwa hodowla i zużytkowanie oraz trawniki ogrodowe, Warszawa 19041, 19062. Małecki В., Ogród ozdobny: rośliny pnące i wijące gruntowe oraz szklarniowe, Kraków 1901. Małecki B., Plantacje Krakowskie, „Ogrodnik. Dodatek Naukowy Kwartalny” 1911, nr 2, s. 12-28. Małecki B., Plantacye, ogrody i urządzenia ogrodowe miejskie w Krakowie, Kraków 1907. Małecki B., Planty Krakowskie, „Ogrodnik Polski” 1888, nr 1, s. 8-12. Małecki B., Róże: ich historya, opisowa klasyfikacja, zużytkowanie, hodowla gruntowa i domieszkowa [.], Kraków 19071, Kijów 19122. Małecki B., Z wystawy Przemysłowo-Rolniczej w Przemyślu, „Ogrodnik Polski” 1882, nr 19, s. 443^146. March L., Martin L., Urban Space
and Structures, Cambridge 1972. Marcin z Urzędowa, Herbarz polski, to iest o przyrodzeniu ziół у drzew, Kraków 1595. Marszałek A., Bembenek M., Wokół placu Inwalidów, Kraków 2009. Masson G., Italian Garden, London 1961. Meus R., Schronisko dla chłopcówfundacji im. Ks. Lubomirskiego w Krakowie, „Czasopismo Techniczne”, Lwów 1888, t. 6, s. 200-203. Miasta - ogrody, „Architekt” 1912, nr 8, s. 82. Miasto Kraków, cz. 12, Śródmieście: ulica Świętego Jana, oprać. P. Dettloff, R. Nestorów, A. Włodarek, Warszawa 2015. Miasto Kraków, cz. 2, Kościoły i klasztory śródmieścia, pod red. A. Bochnaka i J. Samka, Warszawa 1971. Miasto Kraków, cz. 7, Zwierzyniec, Nowy Świat, Półwsie Zwierzynieckie - kościoły i klasztory: tekst, pod red. J. Daranowskiej-Łukaszewskiej i R. Henoch-Marendziuk, Warszawa 1995. Miasto Kraków, cz. 8, Kleparz - kościoły i klasztory, pod red. I. Rejduch-Samkowej i J. Samka, Warszawa 2000. Miasto Kraków, cz. 3, Kościoły i klasztory śródmieścia, pod red. A. Bochnaka i J. Samka, Warszawa 1978. Miasto Kraków, cz. 5, Kazimierz i Stradom — kościoły i klasztory, cz. 2, pod red. I. Rejduch-Samkowej i J. Samka, Warszawa 1994.
Bibliografia 491 Michalik J., Dzieje teatru w Krakowie w latach 1893-1915, t. 5, cz. 2, Kraków 1987. Michalski C., Sport krakowski do 1914 roku, w: Kraków. Studia z dziejów miasta, red. nauk. J. Rajman, Kraków 2007. Miejski park dra Jordana w Krakowie, Kraków 1894. Mieszkowski Z., Podstawowe problemy architektury w traktatach polskich. Polowa XVI — początekXIXwieku, Warszawa 1970. Miezian M., Nowa Huta. Przewodnik turystyczny, Kraków 2004. Milobędzki A., Architektura polska XVII wieku, cz. 1, Warszawa 1980. Miłobędzki A., Polskie rezydencje wieku XVII - typowe programy i rozwiązania, w: Architektura rezydencjonalna historycznej Małopolski, Łańcut 1982, s. 7-І 7. Miłobędzki A., Zarys dziejów architektury w Polsce, Warszawa 1978. Mitkowska A., Historia ogrodów europejskiego kręgu kulturowego. Cz. 1, Od starożytności do renesansu, Kraków 2012. Mitkowska A., Fabijanowska K., Uruska-Suszek D., Zachariasz A., Tor K., Model postępowania konserwatorskiego dla zdewastowanych założeń ogrodowych przejmowanych przez Agencję Rynku Rolnego Skarbu Państwa (na przykładzie założeń dla woj. kieleckiego ze szczególnym uwzględnieniem Wójczy i Kwasowa), Warszawa 1994. Mitkowska A., Ogrody rezydencji podmiejskich Krakowa. Szkic problematyki, w: Pałace i wille podmiejskie Krakowa. Materiały sesji naukowej odbytej 24 kwietnia 2004 r, Kraków 2007, s. 79-100. Mollet A., Jardin de Plaisir, Stocholme 1651. Mollet C., Théâtre des plans etjardinage, Paris 1652. Monografia Opactwa Cystersów we wsi Mogile [.], Kraków 1867. Morawski S., Studia z historii myśli estetycznej XVIII i XIX wieku, Warszawa
1961. Morris A.E.J., History of Urban Form: Before the Industrial Revolution, Harlow 1994. Morysiński T., Archeologia w procesie rewaloryzacji ogrodów. Trudne początki, „Ochrona Zabytków” 2005, nr 3, s. 57-69. Mossakowska W., Zeńczak A., Kraków na starej fotografii, Kraków 1984. Mostafavi M., Doherty G., Ecological Urbanism, Cambridge 2010. Motak M., Architektura Krakowa 1989-2004: nowe realizacje w kontekście miasta historycznego, Kraków 2007. Myczkowski Z., Forczek-Brataniec U., Wielgus K., Plan ochrony Parku Kulturowego Stare Miasto w Krakowie w kontekście ochrony i planowania krajobrazu miasta, w: Planowanie krajobrazu. Wybrane zagadnienia, Lublin 2013, s. 38-60. Myczkowski Z., Kreacja konserwatorska w krajobrazie kulturowym, „Czasopismo Techniczne” 2007, z. 5-А, s. 57-59. Myczkowski Z., Środulska-Wielgus J., Staniewska A., Wielgus K., Rymsza-Mazur W. et. al., O przyszłość Twierdzy Kraków: opracowanie studialne dla Programu Planu Ochrony Zespołu Historyczno-Krajobrazowego Twierdzy Kraków, red. H. Rojkowska-Tasak et. al., Kraków 2010. Najdawniejsze zabytkijęzyka polskiego, oprać. W. Taszycki, Kraków 1927.
492 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności ” Nekanda-Trepka E., Wartość kulturowa środowiska przyrodniczego Warszawy - w praktyce, w: Ochrona i użytkowanie krajobrazu kulturowego oraz jego promocja w środowisku społecznym, Warszawa 2006, s. 18-20. Nosalska A., Modernistyczna dzielnica Krakowa. Urbanistyka i architektura okolic Parku Krakowskiego w latach 1918-1939, „Dzieła i Interpretacje. Rocznik Studentów Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego” 2016, t. 14, s. 19-41. Nowa Huta - przeszłość i wizja studium muzeum rozproszonego, red. J. Salwiński i L.J. Sibila, Kraków 2005. Nowacka-Rejzner U., Znaczenie małych cieków wodnych dla kształtowania środowiska miejskiego na przykładzie Krakowa, Kraków 2001. Nowacki K., Architektura krakowskich teatrów, Kraków 1982. O zabawach młodzieży. Odczyt prof. dra Henryka Jordana wygłoszony we Lwowie w sali „Sokoła” dnia 4 stycznia 1891 r, „Przewodnik Higieniczny” 1891, nr 2, s. 3-20. Ogród polski w XIX wieku. Antologia tekstów, wybór i wprowadzenie M. Szafrańska, Warszawa 1998. Olmsted F.L. sr, Public Parks and the Enlargement Towns, „Journal of Social Science” 1871, nr 3, s. 1-86. Orzeszek-Gajewska B., Kształtowanie terenów zieleni w miastach, Warszawa 1982. Ostrowski W., Ebenezer Howard - pionier współczesnej urbanistyki, „Studia i Materiały do Teorii i Historii Architektury i Urbanistyki” 1971, t. 9, s. 127-134. Ostrowski W., Urbanistyka współczesna, Warszawa 1975. Osuchowski S., Liber Memorabilium czyli Księga osobliwości albo zbiór zdarzeń lub rzeczy w parafii bieżanowskiej, oprać. M.
Wójcik-Luksa, Kraków 2000, s. 31. Oszczanowski P., Wrocławski ogród Laurentiusa Scholtza st. (1552—1599) - sceneria spotkań elity intelektualnej końca XVI w., w: Śląska republika uczonych, t. 1, red. M. Hałub, A. Mańko-Matysiak, Wrocław 2004, s. 98-145. Oudolf P. Gerritsen H., Dream Plants for the Natural Garden, London 2013. Oudolf P. Gerritsen H., Planting the Natural Garden, Portland 2003. Oudolf P., Kingsbury N., Designing With Plants, Portland 1999. Oudolf P., Kingsbury N., Planting Design: Gardens in Time and Space, Portland 2005. Ozimek R, Böhm A., Ozimek A., Wańkowicz W., Planowanie przestrzeni o wysokich walorach krajobrazowych przy użyciu cyfrowych analiz terenu wraz z oceną ekonomiczną, Kraków 2013. Pałace i wille podmiejskie Krakowa. Materiały sesji naukowej odbytej 24 kwietnia 2004 r, red. J.M. Małecki, Kraków 2007. Park na Woli Duchackiej w Krakowie: wczoraj, dziś, jutro, red. W. Przegon, Kraków 2013. Parki i ogrody zabytkowe w Polsce — stan 1991 rok, red. A. Michałowski et aí., Warszawa 1992. Parki i ogrody zabytkowe w Polsce — suplement I, stan 28 luty 1993, red. A. Michałowski, A. Sulimierska, T. Szelągowska, Warszawa 1994.
Bibliografia 493 Parki Krakowa, seria wydawana przez Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida w Krakowie: nr 1, G. Fijałkowska, Zespól pałacowo-parkowy im. Erazma Jerzmanowskiego, 2005; nr 2, J. Torowska, Park im. dra Henryka Jordana, 2006; nr 3, G. Fijałkowska, Park im. Lilii Wenedy, 2007; nr 4, K. i J. Żółciak, Park im. Wojciecha Bednarskiego, 2007; nr 5, Z. Kiszka, Park w Wadowie, 2008; nr 6. Z. Kiszka, Park w Łuczanowicach, 2008; nr 7, B. Miszczyk, A. Morawiec, M. Stachura, Park Młynówka Królewska, 2009; nr 8, A. Zachariasz, Park Krakowski, 2009; nr 9, Z. Kiszka, Park przy ul. Klasztornej, 2010; nr 10, M.M. Stachura, Park Decjusza, 2011; nr 11, J. Torowska, Planty Krakowskie i ich przestrzeń kulturowa, 2012; nr 12, R. Marcinek, Z. Myczkowski, Błonia Krakowskie, 2013; nr 13, A. Böhm, R. Marcinek, Z. Myczkowski, Bulwary Wiślane w Krakowie, 2014; nr 14, R. Marcinek, Z. Myczkowski, Park Solvay, 2015; nr 15, R. Marcinek, Z. Myczkowski, Park Ratuszowy i Park Szwedzki, 2016. Parki i ogrody Krakowa w obrębie Plant z Plantami i Wawelem. Katalog Parków i Ogrodów w Polsce, t. 1, red. J. Bogdanowski, J. Więckowska, Warszawa 1997. Pass C. van de, Hortus Floridus in quo rariorum minus vulgarium florum icones ad vivam varamque formam accuratissime delineatae, Amheim 1614. Pawłowska К., Gra o Park Dębnicki, w: Przestrzeń publiczna w demokratycznym państwie, red. A. Madej, W. Tyrański, M. Waszkiewicz, Kraków 2009, s. 44-48. Pawłowska K., Projekt Parku Dębnickiego w Krakowie, w: II Forum Dydaktyczne Architektury Krajobrazu, Kraków 1999, s. 7-9. Pearce F., The New Wild: Why Invasive
Species Will Be Nature ’s Salvation, Boston 2016. Petzold E., Die Landschaftsgärtenrei, Leipzig 1867’, 18962. Pevsner N., Fleming J., Honour H., Encyklopedia architektury, przeł. A. Dulewicz, Warszawa 1992. Pevsner N., Historia architektury europejskiej, Warszawa 1976. Pianowski Z., Firlet J., Badania archeologiczne przed wschodnią elewacją pałacu na Wawelu. Zagadnienia ogrodu renesansowego, w: Zamki. Miasta warowne. Ogrody, red. J. Bogdanowski, M. Holewiński, Kraków 2001, s. 11-15. Piątkowska K., Zieleń i wypoczynek, Warszawa 1983, s. 25-28. Piekiełko-Zemanek A., Egzotyczny ogród na Wesołej, Kraków 1986. Planty krakowskie = Planty in Kraków, fot. wykonał i całość ułożył A. Nowakowski, red. A. Nowakowski, B. Tumau, J. Sadkiewicz, Kraków 2018, s. 87-106. Podgórze w dziejach Wielkiego Krakowa, red. J. Małecki, Kraków 2000. Podolakowa E., Jaśkiewicz M., Problemy szczegółowe planowania miejscowego, w: Gospodarka przestrzenna gmin. Poradnik, t. 1, Kraków 1998, s. 270-271. Pol G., Objaśnienia do projektu urządzenia krakowskiego Ogrodu Strzeleckiego, Kraków 1900. Pol G., Wiedeńska wystawa ogrodnicza krajów koronnych Austrii, „Ogrodnik Polski” 1901, nr 24, s. 58. Ponikło S., Schronisko Fundacji ks. Aleksandra Lubomirskiego w Krakowie, „Tygodnik Ilustrowany” 1896, nr 13, s. 247-248. Ponte A., Public Parks in Britain and the United States, w: The History of Garden Design, red. M. Mosser G. Teyssot, London 1991, s. 373-386.
494 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności ” Porębski M., Dzieje sztuki w zarysie. Wiek XIX i XX, Warszawa 1988. Program i warunki konkursu na plan regulacji Wielkiego Krakowa, „Architekt” 1910, z. 6—8, s. 88-89. Przed 22 laty, przyczynek do działalności dr Jordana, „Ruch. Dwutygodnik poświęcony sprawom wychowania fizycznego.”, 26 maja 1910, nr 10, s. 113-115. Przemiany dziejowe otoczenia Wawelu, oprać. S. Banach, Kraków 1953. Przeszłość i przyszłość zabytkowego Krakowa, red. J. Małecki, Kraków 1990. Przewodnik po Krakowie i okolicy, wydany przez Komitet VI Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich, a opracowany zbiorowemi siłami pod redakcyą Przewodniczącego Komitetu Dr. J. Rostafińskiego, Kraków 1891. Przewodnik po Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, red. K. Szczepanek, Kraków 1985. Przewoźniak M., Klasyfikacja systemów przyrodniczych miast. Teoria i zastosowanie w zarządzaniu obszarami zurbanizowanymi, w: System przyrodniczy w zarządzaniu rozwojem obszarów metropolitalnych, red. T. Markowski, D. Drzazga, Warszawa 2009, s. 35-50. Ptaszycka A., Oblicze urbanistyczne współczesnego Krakowa, w: Kraków. Studia nad rozwojem miasta, red. J. Dąbrowski, Kraków 1957, s. 355-389. Ptaszycka A., Przestrzenie zielone w miastach, do druku przygotował i oprać. J. Nalepka, przedmowa T. Tołwiński, J. Zaremba, Poznań 1950. Ptaszycka A., Zieleń przyszłego Krakowa, w: Zieleń Krakowa, red. J. Dobrzycki, Kraków 1955, s. 57-69. Purchla J., Fundacja księcia Aleksandra Lubomirskiego. W 100-lecie gmachu Akademii Ekonomicznej, Kraków 1993.
Purchla J., Hubert Ritter i hitlerowskie wizje Krakowa, „Rocznik Krakowski” 2005, t. 71, s. 159-187. Purchla J., Jak powstał nowoczesny Kraków, Kraków 1990. Purchla J., Kampus Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2006. Purchla J., Krakowskie mosty wiślane i ich znaczenie dla rozwoju przestrzennego miasta w XIX i XX wieku, TKUiA 1981, t. 15, s. 27-40. Purchla J., Matecznik polski. Pozaekonomiczne czynniki rozwoju Krakowa w okresie autonomii galicyjskiej, Kraków 1992. Purchla J., Rola fundacji w rozwoju Krakowa na przełomie XIX i XX w., w. Z przeszłości Krakowa, red. J. Małecki, Warszawa 1989. Purchla J., Schronisko fundacji ks. Al. Lubomirskiego przy ul. Rakowickiej w Krakowie, „Folia Históriáé Atrium” 1983, է. 19, s. 135-152. Purchla J., Urbanistyka, architektura, budownictwo, w: Dzieje Krakowa. Kraków w latach 1918-39, t. 4, red. J. Bieniarzówna, J. Małecki, Kraków 1997, s. 162-164. Radwański J., Założenie plantacyi krakowskich przez Feliksa Radwańskiego, a kończenie ich kosztem Rzeczypospolitej Krakowskiej przez Floriana Straszewskiego, Kraków 1872. Radwański K., Konserwatorskie prace archeologiczne prowadzone w Krakowie w I960 roku, „Biuletyn Krakowski” 1961, t. 3.
Bibliografia 495 Radwański К., Kraków przedlokacyjny. Rozwój przestrzenny, Kraków 1975. Radwański K., Wielkie kopce krakowskie i próba uściślenia ich chronologii, „Rocznik Krakowski” 2003, t. 69, s. 5-23. Radzikowski W.E., Kraków dawny i dzisiejszy, Kraków 1902. Radzikowski W.E., Kraków, Warszawa 1903. Rakowicz J., Objaśnienie pod godłem „Szerokie serce”, „Architekt” 1910, z. 6-8, s. 95-103. Raport o stanie zachowania zabytków nieruchomych w Polsce. Zabytki wpisane do rejestru zabytków (Księgi rejestru A i C), red. M. Rozbicka, Warszawa 2017. Rączka J.W., Królewska rezydencja pałacowo-ogrodowa na Łobzowie. Stan badań i zachowane źródła archiwalne, cz. 1, (1367-1586), TKUiA 1982, t. 16, s. 17—30; cz. 2, (¡585-1655), TKUiA 1983, t. 17, s. 25-40; cz. 3, (1655-1980), TKUiA 1984, t. 18, s. 47-58. Rączka J.W., Przemiany krajobrazu podkrakowskiej rezydencji Łobzów. Odfortalicjum króla Kazimierza Wielkiego przez pierwszą w Polsce królewską rezydencję pałacowo-ogrodową, Szkołę Kadetów-Podchorążówkę do Wydziału Architektury PK, Kraków 1996. Reinhard-Chlanda M., Dom Ubogich fundacji im. Ludwika i Anny Helclów w Krakowie, Kraków 2003. Rej M., Wizerunek własny żywota człowieka poczciwego [.], Kraków 15581, Wrocław 19712. Rej M„ Zwierciadło, Kraków 1567. Rejestr ogrodów polskich, z. 1-2, oprać. L Majdecki, red. W. Plapis, Warszawa 1964; z. 3, G. Ciołek, Z dziejów kartografii ogrodów. Varia, oprać. A. Liczbiński, S. Miłoszewski, Warszawa 1965; z. 4, L. Majdecki, Gucin-Gaj: analiza układu kompozycyjnoprzestrzennego na tle warunków naturalnych i zarysu historycznego, Warszawa 1965; z. 5,
Varia, oprać. K. Kotowski, red. W. Plapis, Warszawa 1966 z. 6, L. Majdecki, Twórczość planisty Stefana Celichowskiego, Warszawa 1969; z. 7, Łazienki: przemiany układu przestrzennego założenia ogrodowego, Warszawa 1967. Rejestr zabytków nieruchomych województwa małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy. Stan kwiecień 2016 roku. Rewitalizacja i utrzymanie wartości przyrodniczych lasu Mogilskiego w Krakowie, red. J. Bodziarczyk, A. Gazda, Kraków 2011. Robinson W., The Wild Garden, London 1870. Rostafiński J„ Porównanie tak zwanych zielników Falmirza, Spiczyńskiego i Siennika, w: Pamiętnik Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Akademii Umiejętności, Kraków 1888, s. 1-36. Rostafiński J., Symbola ad historiam naturalem medii aevi, Krakow 1900. Rostański K.M., Natura modelowana. Elementy naturalistycznew kompozycji urbanistycznej, Gliwice 2012. Rozenau-Rybowicz A., Szlenk-Dziubek D., Białoskórski R, Atlas dóbr kultury współczesnej województwa małopolskiego, Kraków 2009. Rozmarynowska K„ Ogrody odchodzące? Z dziejów gdańskiej zieleni publicznej 1708-1945, Gdańsk 2011.
496 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Rożek M., Przewodnik po zabytkach i kulturze Krakowa, Warszawa 19931, 19972. Rożek M., Urbs celeberrima: przewodnik po zabytkach Krakowa, Kraków 2006. Ruszéi M.E., „Podwórko komputerowe” a „podwórko z trzepakami ” - wybrane,psychologiczne aspekty współczesnych relacji u dzieci, „Studia Gdańskie” 2015, t. 36, s. 159-166. Schneider-Skalska G., Kształtowanie zdrowego środowiska mieszkaniowego. Wybrane zagadnienia, Kraków 2004. Schronisko dla chłopcówfundacji ks. Al. Lubomirskiego w Krakowie, „Czasopismo Towarzystwa Technicznego Krakowskiego” 1893, nr 22, s. 263-264. Schronisko im. Ks Lubomirskiego, „Gazeta Narodowa” 1889, nr 239, s. 2. Schumacher I., Funkcje terenów zieleni miejskiej a świadczenia ekosystemów, „Prace i Studia Geograficzne” 2011, t. 46, s. 169-176. Serafin S., Odbudowa mostu Dębnickiego w Krakowie, „Miasto” 1952, z. 2, s. 34. Siarczyński F„ Obraz panowania Zygmunta III, t. 2, Poznań 1858. Siennik M., Herbarz to iest ziół tutecznych postronnych y zamorskich opisanie, Kraków 1568. Sierakowski W., Postać ogrodów, która do dwóch zmysłów smaków w owocach i powonienia w kwiatach szczególnie ściąga się, Kraków 1798. Siewniak M., Bobek W., Aleje historyczne — dobre przykłady: aleja 3 Maja w Krakowie i aleja NMP w Częstochowie, „Kurier Konserwatorski” 2010, nr 8, s. 5-10. Siewniak M„ Mitkowska A., Tezaurus sztuki ogrodowej, Warszawa 1998. Siewniak M., Wartości kulturowe i przyrodnicze parków zabytkowych. Natura — kultura, „Kurier Konserwatorski” 2010, nr 7, s. 5-10. Sikora D., Antoine-
Joseph Dezallier d’Argenville i jego dzieło, „Ochrona Zabytków” 2002, nr 3/4, s. 391-403. Sikora D., Konserwacja ogrodów regularnych XVII i XVIII w., Warszawa 2011. Sikora D., Specyfika działań konserwatorskich w ogrodach regularnych, „Kurier Konserwatorski” 2010, nr 7, s. 32-42. Sikorski T., Projekt przekopu Wisły pod Krakowem, Kraków 1904. Sinko K„ Santi Gucci Fiorentini ijego szkoła, Kraków 1933. Skotnicki J., Krakowski Ogród Zoologiczny - Przewodnik, Kraków 1997. Skotnicki J., Las Wolski. Przewodnik, Kraków 2000. Skowron R., Kalendarium dziejów Wawelu, Kraków 1990. Skórkowska A., Rośliny a nasze zdrowie, „Zieleń Miejska” 2014, z. 7-8, s. 30-32. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 6, red. B. Chlebowski, F. Sulimierski, W. Walewski, Warszawa 1885. Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, cz. 3, t. 4, oprać. J. Kurtyka, J. Laberschek, Z. Leszczyńska-Skrętowa, F. Sikora, red. A. Gąsiorowski, F. Sikora, Wrocław-Kraków 2003. Słownik terminologiczny sztuk pięknych, red. S. Kozakiewicz, Warszawa 1976. Smarzyński H., Dr Henryk Jordan pionier nowoczesnego wychowania fizycznego w Polsce, Kraków 1958. Smith-Morris E., British Town Planning and Urban Design: Principles and Policies: Principles and Policy, London 1997.
Bibliografia 497 Solon J., Koncepcja „Ecosystem Services” i jej zastosowania w badaniach ekologicznokrajobrazowych, w: Struktura ifunkcjonowanie systemów krajobrazowych: meta-analizy, modele, teorie i ich zastosowanie, red. T.J. Chmielewski, Lublin 2008, s. 25-44. Spiczyński H., O ziołach tutecznych у zamorskich, Kraków 1542. Sprawozdanie z działalności Komisyi Rady Miejskiej dla gruntów pofortyfikacyjnych na czas od 22 czerwca 1907 do 30 maja 1911 r. i wnioski, Kraków 1911. Stachańczyk R., Problematyka standardów w postępowaniu i dokumentacji konserwatorskiej na potrzeby rewaloryzacji zabytkowych parków i ogrodów, „Kurier Konserwatorski” 2010, nr 7, s. 7-50. Stadt Krakau: 26 Oktober 1939-1941, Stadthauptmann der Stadt Krakau Krakow 1941. Stala К., Królewska rezydencja Zygmunta 111 Wazy w Łobzowie. Próba rekonstrukcji, „Wiadomości Konserwatorskie” 2015, nr 42, s. 54-60. Stala К., Najstarszy widok łobzowskiego castellum Kazimierza Wielkiego z 1536/1537 roku, „Wiadomości Konserwatorskie” 2016, nr 46, s. 119-124. Stala К., Pałac królewski w Łobzowie, „Nasza Politechnika” 2016, nr 1, s. 3-5. Standardy kształtowania zieleni Warszawy, oprać. J. Borowski, B. Fortuna-Antoszkiewicz, J. Łukaszkiewicz, E. Rosłon-Szeryńska, M. Sitarski, M. Suchocka, Cz. Wysocki, Warszawa 2016. Starowolski S., Polska albo opisanie Królestwa Polskiego, z jęz. łacińskiego przełożył, wstępem i komentarzem opatrzył A. Piskało, Kraków 1976. Starzyński J., Wilanów. Dzieje budowy pałacu za Jana III, Warszawa 1933. Stepień P.M., Rekonstrukcja i kreacja w odnowie Zamku na Wawelu, „Ochrona Zabytków” 2007, nr 2,
s. 27-50. Stępień P„ Konserwacja Wawelu w świetle doktryn konserwatorskich, „Ochrona Zabytków” 2009, nr 1, s. 83-100. Stępniewska B„ Ogrody Krakowa, Kraków 1977. Stępniewska В., Ogrody Krakowa w okresie średniowiecza i renesansu, „Rocznik Krakowski” 1973, t. 44, s. 5-19. Stępniewska B., Tendencje kształtowania zieleni w wiekach XIX i XX w Europie, Wrocław 1996. Stoksikówna J., Galicyjski kataster gruntowy jego geneza, dzieje i spuścizna aktowa, „Archeion” 1975, s. 165-187. Strumiłło J., Ogrody północne, Wilno 18201. Stuart D„ Georgian Gardens, London 1979. Supranowicz E., Nazwy ulic Krakowa, Kraków 1995. Sykta I., Plany zagospodarowania przestrzennego miasta Krakowa / Spatial plans ofthe city ofKraków, „Czasopismo Techniczne” 2008, z. 1-А, s. 51-67. Symes M„ The English Rococo Garden, Dyfed 1991. Syrennius D. Simon, Zielnik. Herbarzem z łacińskiego zowią [.], Kraków 1613. System przyrodniczy w zarządzaniu rozwojem obszarów metropolitalnych, red. T. Markowski, D. Drzazga, Warszawa 2009.
498 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności ” Szafrańska M., Czy zabytek może być dziełem sztuki? O konserwacji ogrodów, w: Dzieło sztuki a konserwacja, Kraków 2004, s. 159-171. Szafrańska M, Ogrody średniowieczne, w: Ogród. Forma, symbol, marzenie, red. M. Szafrańska, Warszawa 1998-1999, s. 45—53. Szafrańska M., Ogrody zielonego cienia. Idea ogrodu we Francji w pierwszej pol XVIII wieku, „Ikonotheka” 1990, s. 49-112. Szafrańska M., Ogród renesansowy. Antologia tekstów, Warszawa 1998. Szafrańska M., Parki krajobrazowe XVI wieku, w: Sztuka a natura, red. E. Chojecka, Katowice 1991, s. 265-281. Szafrańska M., Wirydarz: słowo, forma, treść, TKUiA 1995, t. 27, s. 121-133. SzaniorF., Ogród Krasińskich, „Ogrodnik Polski” 1893, nr 18, s. 409-411. Szczepanowska H.B., Drzewa w mieście, Warszawa 2001. Szczepanowska H.B., Znaczenie fachowego nadzoru i standardów (normatywów) dla ochrony i rozwoju terenów zieleni, w: Zieleń —jak zmienić obraz miasta, Warszawa 2000, s. 109-119. Sztuka w kręgu krakowskich dominikanów, red. A. Markiewicz, M. Szyma, M. Walczak, Kraków 2013. Szulc, A., Po pierwsze nie szkodzić, „Zieleń Miejska” 2011, nr 10, s. 37-39. Szulc A., Zielone miasto - zieleń przy ulicach, Warszawa 2013. Szulczewska B., Kaliszuk E., Koncepcja systemu przyrodniczego miasta: geneza, ewolucja i znaczenie praktyczne, „TKAUiK PAN o/Lublin” 2005, s. 7—24. Szwarzenberg-Czemy W., Rychłowski S., Wawel w Krakowie, „Arkady”, czerwiec 1939, s. 235-238. Szydlak G., Bieżanów w okresie międzywojennym, Kraków 2002. Szyszko-Bohusz A., Zamekw Podhorcach,
„Sztuki Piękne” 1924-1925, nr 4, s. 149-164. Slesiński W., Problemy konserwatorskie Krakowa w pierwszej połowie XIX wieku, „Ochrona Zabytków” 1963, t. 16, nr 1, s. 3-16. Śmigielski W, Funkcjonalizm nowoczesnego parku, „Dom, Osiedle, Mieszkanie” 1935, nr 12, s. 33-35. Śmigielski W., Zieleń Krakowa, „Ziemia” 1939, nr 4, s. 121-125. Środowisko przyrodnicze Krakowa: zasoby, ochrona, kształtowanie, red. M. Baścik, B. Degórska, wyd. 2 zm. i uzup., Kraków 2015. Środulska-Wielgus J„ Rola turystyki kulturowej w ochronie i udostępnieniu krajobrazu warownego, Kraków 2016. Środulska-Wielgus J., Zieleń Twierdzy Kraków, Kraków 2005. Świechowski Z., Budownictwo romańskie w Polsce. Katalog zabytków, Wrocław 1963. Świeykowski E., Monografia Dukli, Kraków 1903. Tarkowski R., Kartki ze wspomnień, Kraków 1992. Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć, Warszawa 2011. Tatarkiewicz W., Pięć studiów o Łazienkach Stanisława Augusta, Lwów-Warszawa 1925.
Bibliografia 499 Techniques and Uses of Garden Archaeology, ed. D. Jacques, „Journal of Garden History”, spring 1997, Voi. 17, No. 1. Thacker Ch., The Genius of Gardening, London 1994. The Green Belts, by the Ministry of Planning and Local Government, London 1962. The History of Garden Design, ed. by M. Mosser and G. Teyssot, London 1991. The Landscape Urbanism Reader, ed. by Ch. Waldheim, New York 2006. The Oxford Companion to Gardens, ed. G.A. S. Jellicoe, P. Goode, M. Lancaster, Oxford 1991. Thompson I.H., Ten Tents and Six Questionsfor Landscape Urbanism, „Landscape Research” 2012, Voi. 37, No. l,s. 7-26. Tibbetts J., Open Space, Cambridge Mass. 1998 Tobiasz M„ Historyczny rozwój sieci wodnej Krakowa i jej wpływ na urbanistykę miasta, „Zeszyty Naukowe Politechniki Krakowskiej. Architektura” 1958, nr 2, s. 15-85. Tołwiński T„ Urbanistyka, t. 3, Zieleń w urbanistyce, Warszawa 1963. Tomkowicz S., Łobzów, w: Teka Grona Konserwatorów Galicyi Zachodniej, red. S. Tomkowicz, S. Krzyżanowski, L. Lepszy, t. 2, Kraków 1906, s. 118-121. Tomkowicz S., Powiat krakowski, w: Teka Konserwatorów Galicyi Zachodniej, red. S. Tomkowicz, S. Krzyżanowski, L. Lepszy, t. 2, Kraków 1906. Tomkowicz S., Przyczynki do historyi kultury Krakowa w pierwszej połowie XVII wieku, Lwów 1912. Tomkowicz S., Ulice i place Krakowa w ciągu dziejów, ich nazwy i zmiany postaci, Kraków 1926. Tomkowicz S., Wawel, t. 1, Atlas planów, widoków i zdjęć architektonicznych z XVII, XVIII i XIX wieku, w: Teka Grona Konserwatorów Galicyi Zachodniej, red. S. Tomkowicz, S. Krzyżanowski, L. Lepszy, t. 4, Kraków 1908. Torowska
J., Planty Krakowskie i ich przestrzeń kulturowa, Kraków 2012. Torowska J.M., Parki i ogrody Krakowa, Kraków 2005. Torowska, J.M., Parki Krakowa, cz. 1, Kraków 2004. Trafas K., Zmiany biegu koryta Wisły na wschód od Krakowa w świetle map archiwalnych ifotointerpretacji, „Zeszyty Naukowe UJ” 1975, t. 40, s. 1-85. Turner T., Garden History: Philosophy and Design 2000 ВС - 2000 AD, London 2005. Tyczyńska M., Jednostkifizyczno-geograficzne terytorium miasta Krakowa, „Folia Geographica. Series Geographiia-Physica” 1974, որ 8, s. 171-174. Tyczyńska M., Rzeźba terytorium miasta Krakowa, „Folia Geographica. GeographiaPhysica” 1974, nr 8, s. 19-42. Vademecum Konserwatora Zabytków. Międzynarodowe normy ochrony dziedzictwa kultury, Warszawa 2000. Vasari G., Żywoty najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów, t. 6, przeł., wstępem i objaśnieniami opatrzył K. Estreicher, Warszawa-Kraków 1987. Views ofBorghese Villa di Papa Giulio across the centuries, Palombi 2003. Vredeman de Vries H., Hortorum viridariorumque formae, Antverp 1583.
500 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności ” W sprawie budowy domu dla Kasy Oszczędności w Krakowie, „Czasopismo Techniczne”, Kraków 1880, nr 1, s. 3^1. Waldheim Ch., On Landscape, Ecology and other Modifiersto Urbanism, „Topos” 2010, nr 71, s. 25-29. Waloryzacja przyrodnicza Krakowa na podstawie Mapy roślinności rzeczywistej, opr. ProGea Consulting, Kraków 2008. Warchałowski J„ Amfiteatr u stóp Wawelu, „Architekt” 1911, z. 6, s. 77-84. Wawel narodowi przywrócony odzyskanie zamku ijego odnowa 1905—1939: katalog wystawy, marzec-czerwiec 2005, red. M. Podlodowska-Reklewska, Kraków 2005. Wawel narodowi przywrócony. Odzyskanie zamku i jego odnowa 1905—1939. Katalog wystawy, oprać. M. Fabiański, K. Kuczman, M. Reklewska, Kraków 2005. Wawel, t. 2, Materyały archiwalne do budowy zamku, zebrał i wydał A. Chmiel, w: Teka Grona Konserwatorów Galicyi Zachodniej, t. 5, Kraków 1913. Weller R„ Boomtown 2050: Scenarios for a rapidly growing city, Perth 2009. Weller R., Landscape (sub)urbanism in theory and practice, landscape Journal” 2008, No. 27, s. 247-267. Wemichowska B„ Pałac barona —przemysłowca Kraków Bieżanów, w: Opowieści polskich dworów, Kraków 2013, s. 112-123. Wężyk P, Mrugała M„ Wańczyk R„ Szwałko R, Portal mapowy Zielony Kraków jako element realizacji INSPIRE, „Roczniki Geomatyki” 2009, t. 7, z. 6, s. 105-117. Wielgus K., Środulska-Wielgus J., Chajdys К., O przyszłość Twierdzy Kraków. Program ochrony zespołu historyczno-krajobrazowego. Atlas Twierdzy Kraków. Mapy szczegółowe, t. 5, seria 2, Kraków 2010. Więckowska J., Założenia
pałacowe i dworskie - spójność kompozycji i odrębność w krajobrazie, w: Wieś i miasteczko u progu zagłady, Warszawa 1991, s. 89—101. Włodarczyk Z., Ogród bibłijny — nowy typ ogrodu tematycznego, Kraków 2013. Wodzicki S., O chodowaniu [!], użytku, mnożeniu i poznawaniu drzew, krzewów, rośłin i ziół celnieyszych ku ozdobie Ogrodów przy zastosowaniu do naszej strefy, t. 1-6, Kraków 1818-1828. Wodzicki, S. Pamiętniki, Kraków 1888. Wojciechowski M., Monografia wsi Bierzanów, AN w Krakowie, Teki Schneidera, 116. Wojciechowski W., O stanie zabezpieczenia miasta Krakowa przed skutkami katastrofałnych wezbrań Wisły, w: Ochrona miast przed powodzią — koncepcje i doświadczenia, mat. konferencyjne, Kraków 1995, s. 1-6. Wolski P., O powierzchni biologicznie czynnej w rozporządzeniu, planach miejscowych i w praktyce projektowej, „Urbanista” 2003, nr 7, s. 29-31. Wójcik W., 550-lecie parafii Bieżanów, Bieżanów 1972. Wyrozumski J„ Dzieje Krakowa, t. 1, Kraków do schyłku wieków średnich, Kraków 1992. Wytyczne dotyczące standaryzacji działań konserwatorskich w odniesieniu do zabytków zieleni na potrzeby realizacji Krajowego Programu Ochrony Zabytków i Opieki nad Zabytkami na lata 2014-2017, oprać. Z. Myczkowski et al„ Warszawa 2015.
Bibliografia 501 Wzorek Z., Galicyjskie plany katastralne, „Prace Instytutu Urbanistyki i Architektury” 1951, z. 2, s. 87-91. Yu K„ Five Traditions for Landscape Urbanism Thinking, „Topos” 2010, nr 71, s. 58-63. Zabytki architektury i budownictwa w Polsce. Kraków, red. O. Dyba, W. Brzoskwinia, Warszawa 2007. Zachariasz A., Architekt Franciszek Krzywda-Polkowski a początki architektury krajobrazu w Polsce, na tle zmian zachodzących w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, w: Studia nad architekturą i urbanistyką Polski międzywojennej, t. 3, Architektura, krajobraz i ludzie, Kraków 2017, s. 9—46. Zachariasz A., Architekt krajobrazu Frederick Law Olmsted oraz amerykańskie parki i systemy parków miejskich, TKUiA, t. XXXV, 2003, s. 153—166. Zachariasz A., Böhm A., Rygiel R, Sykta I., Zielony Sanok. Koncepcja zagospodarowania terenów zielonych miasta Sanoka, Sanok 2004. Zachariasz A., Dwór polski — kwiaty w domu i ogrodzie, w: Dwór polski. Zjawisko historyczne i kulturowe, Kielce 2006, s. 237—262. Zachariasz A., Dwór polski — problemy rewaloryzacji ogrodów, w: Dwór polski: zjawisko historyczne i kulturowe: materiały IX seminarium, zorganizowanego przez Oddział Kielecki Stowarzyszenia Historyków Sztuki i Dom Środowisk Twórczych w Kielcach, Kielce, 18-20października 2007, red. L.J. Kajzer, Kielce 2008, s. 489-512. Zachariasz A., Fabijanowska K., Rezydencja podkrakowska - Bieżanów i Dębniki jako świadectwo kultury, epoki i stylu, w: Założenia rezydencjonałno-ogrodowe, dziedzictwo narodu polskiego (na tle europejskich wpływów kulturowych), red. A. Mitkowska, Z. Mirek, K. Hodor,
Kraków 2008, s. 143-158. Zachariasz A., Historyczne i współczesne ogrody dawnej rezydencji w Łobzowie, w: A.A. Kantarek, J. Gyurkovich, A. Zachariasz, Królewska rezydencja w Łobzowie we współczesnej strukturze miasta, Kraków 2018, s. 83-156. Zachariasz A., Krakowskie Plantacje na tle rozwoju miast i sztuki ogrodowej = The Kraków Plantacje against the background of urban development and garden art, w: Planty krakowskie = Planty in Kraków, fot. wykonał i całość ułożył A. Nowakowski, red. A. Nowakowski, В. Turnau, J.Sadkiewicz. Kraków 2018, s. 87-106. Zachariasz A., Kształtowania najbliższego otoczenia Wisły w centrum Krakowa — historia i współczesność, „Architektura Krajobrazu” 2009, z. 4, s. 10-20. Zachariasz A., Najpiękniejsza i najinteresowniejsza okolica - dwór w krajobrazie w XVIII іXIXwieku, w: Dwór polski: zjawisko historyczne i kulturowe, Warszawa 2004, s. 71-85. Zachariasz A., O historii, cytatach z przeszłości i nowoczesnych krajobrazach. Nowe w starym i nowe — w ogrodach i parkach historycznych i współczesnych, „Architektura Krajobrazu” 2011, nr 4, s. 4-17. Zachariasz A., O języku sztuki ogrodowej i architektury krajobrazu. Wybrane problemy z zakresufachowej terminologii, w: Horyzonty architektury krajobrazu. Język architektury krajobrazu, red. B. Szulczewska, M. Szumański, Warszawa 2010, s. 7-18. Zachariasz A., O kształtowaniu systemów terenów zieleni miejskiej w kontekście zielonej infrastruktury, ze szczególnym uwzględnieniem Krakowa, w: Zielona infrastruktura miasta, red. A. Pancewicz, Gliwice 2014, s. 59—88.
502 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Zachariasz A., O zabytkowych ogrodach. O konserwacji i restauracji żyjących dzieł sztuki, w: Przeszłość dla przyszłości, t. 4, red. E. Węcławowicz-Gyurkovich i E. Waszczyszyn, Kraków 2015, s. 117-136. Zachariasz A., Ochrona i kształtowanie krajobrazu, w: Środowisko przyrodnicze Krakowa: zasoby, ochrona, kształtowanie, red. M. Baścik i B. Degórska, wyd. 2 zm. i uzup., Kraków 2015. Zachariasz A., Ogród barokowy ֊potrzeba okazałości. Natura ujarzmiona i nieskończoność perspektyw, w: Ogrody zwierciadła kultury. Ogrody Zachodu, red. L. Sosnowski, A. Wójcik, Kraków 2008, s. 190-221. Zachariasz A., Ogród modernistyczny —przemianyformy, w: Ogród za oknem ֊poszukiwaniu formy, Warszawa 2009, s. 24-32. Zachariasz A., Ogród za oknem jako dzieło sztuki, w: Ogród za oknem - dzieło sztuki, red. B. J. Gawryszewska, Warszawa 2010. Zachariasz A., On the value and valuation ofgardens ֊ on various aspects ofgardens - „ the purest ofhuman pleasures ” ֊O wartości i wartościowaniu ogrodów - o różnych aspektach dzieł stanowiących „najczystszą ludzką przyjemność”, „Czasopismo Techniczne” 2014, z. 5-А, s. 9-34. Zachariasz A., Oranżerie, szklarnie i XlX-wieczne szaleństwa mody ogrodowej, „Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie” 2001, z. 80, s. 29-37. Zachariasz A., Park Jordana „.dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności”, w: Przestrzeń publiczna w demokratycznym państwie. Konferencja na rzecz przyszłości Krakowa Cracovia Urbs Europaea, red. A. Madei, W. Tyranski, M. Waszkiewicz, Kraków 2009, s.
60-64. Zachariasz A., Park Krakowski im. Marka Grechuty, wyd. 2 uzup. i rozsz., Kraków 2018. Zachariasz A., Park Krakowski znany i nieznany, TKUiA 1996, t. 28, s. 203-228. Zachariasz A., Parks, green areas and landscape in view of new concepts related to the shaping ofstructure andform ofa city = Parki, tereny zieleni i krajobraz w świetle nowych koncepcji kształtowania struktury iformy miasta, „Technical Transactions = Czasopismo Techniczne” 2014, z. 2-А, s. 327-359. Zachariasz A., Polskie osiemnasto- i dziewiętnastowieczne traktaty ogrodnicze w bibliotece dworskiej — teoria i praktyka, Dwór polski w XIX wieku, red. J. Baranowski, Warszawa 1998, s. 125-165. Zachariasz A., Projektowanie ogrodów historycznych. Przypadki krakowskie, „Czasopismo Techniczne” 2011, 2-A/l, s. 367-380. Zachariasz A., Przydatność archiwalnych źródeł kartograficznych dla współczesnych badań krajobrazowych, PKKK 2012, t. 16, s. 63-83. Zachariasz A., Sacrum i ogród — wzniosłość i genius loci, PKKK 2013, t. 23, s. 113-127. Zachariasz A., Sztuka, rzemiosło i produkcja seryjna — detal nietypowy i standardowy we współczesnej architekturze krajobrazu i sztuce ogrodowej, w: Wzornictwo ogrodowe, red. J. Rylke, Warszawa 2010, s. 40-59. Zachariasz A., Współczesne kierunki i tendencje w projektowaniu parków publicznych, „Nauka, Przyroda Technologie” 2009, t. 3, z. 1, s. 60.
Bibliografia 503 Zachariasz A., XIX-wieczne parki publiczne w Anglii, TKUiA 2001, t. 32, s. 167-183. Zachariasz A., Z badań nad historią zabezpieczeń przeciwpowodziowych na Wiśle w Krakowie, TKUiA 1998, t. 30, Kraków, s. 25-46. Zachariasz A., Z badań nad ogrodami angielskimi w Polsce. Kompozycja i drzewa w XVIII iXIXwiecznej literaturze ogrodniczej, w: Drzewa w krajobrazie historycznym, Warszawa 1995, s. 93-102. Zachariasz A., Zabytkowe ogrody - problemy rewaloryzacji, utrzymania i zarządzania w świetle zaleceń Karty Florenckiej, PKKK2008, nr 10, s. 150-161. Zachariasz A., Zabytkowe parki i ogrody publiczne we współczesnym krajobrazie ֊problemy rewaloryzacji, „Przyroda i Miasto” 2007, t. 10, cz. 1, s. 328-354. Zachariasz A., Założenieparkowo-palacowe w Siarach, TKUiA 1990, t. 23, s. 187—195. Zachariasz A ,,Zieleńjako współczesny czynnik miastotwórczy ze szczególnym uwzględnieniem roli parków publicznych, Kraków 2006. Zachariasz A., Zwierzyniecki Park Kulturowy w Krakowie, „Czasopismo Techniczne” 2008, z. 1-А, s. 77-99. ZachariaszA., Lipińska H., Trawy w przestrzeni zurbanizowanej. Oprojektowaniu z trawami, TKUiA 2017, t. 45, s. 125-150. Zachariasz A., Sykta I„ Szwed J., Klimkiewicz-Kozak M., Projektowanie ogrodu. Zbiór zadań z projektowania zintegrowanego dla studentów architektury krajobrazu, Kraków 2015. Zachwatowicz J., Architektura polska do połowy XIX w., Warszawa 1956. Zalecenia dotyczące realizacji terenów zieleni, red. M. Gajda, Kraków 2007. Zarębska T., Warszawskie rezydencje królewskie oraz ich ogrody w drugiej połowie XVI wieku, w: Pałac w ogrodzie. Materiały
sesji naukowej Warszawa, 21-22 maja 1998, red. B. Wierzbicka, Warszawa 1999, s. 35-83. Zechenter W., Upływa szybko życie, Kraków 1971. Zieleń Krakowa, red. J. Dobrzycki, Kraków 1955. Zielone dachy i żyjące ściany. Systemowe rozwiązania i przegląd inwestycji w polskich gminach, Kraków 2014. Ziobrowski Z., Miernikijakości przestrzeni miejskiej, Warszawa 1992. Ziobrowski Z., Plany rozwoju Krakowa — ich uwarunkowania i efekty przestrzennofunkcjonalne, „Folia Geographica, Series Geographica-Oeconomica” 1996, Vol. XXVIIXXVIII, s. 297-310. Ziobrowski Z., Urbanistyczne wymiary miast, Kraków 2012. Zuylen G. van, The Garden. Vision ofParadise, London 1995. Żelechowska К., Ciołek G., Ze studiów nad założeniami ogrodowymi Wołynia, BHSiK 1939, nr 1, s. 19-46. ŻółciakJ., Wołne królewskie miasto Podgórze. Płaszów—Rybitwy - Przewóz. Zarys przemian historycznych, Kraków 1996. Żółciak K. i J„ Park im. Wojciecha Bednarskiego, Kraków 2007.
504 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności ” Żółciak K., Zachariasz A., Żółciak J., Teoria i praktyka odtworzenia ogrodu na górnym tarasie ogrodów królewskich na Wawelu, w: Ochrona i użytkowanie zabytkowych parków, ogrodów, cmentarzy i innych form zaprojektowanej zielem oraz ich promocja w środowisku społecznym, red. J. Rylke, A. Różańska, M. Kaczyńska, Warszawa 2006, s. 110-112. Żychowska M.J., Między tradycją a awangardą. Problem stylu w architekturze Krakowa lat międzywojennych, Kraków 1991. Niepublikowane - koncepcje, projekty, ekspertyzy, prace studialne1 Adaptacja analizy możliwości kształtowania zabudowy na terenie miasta Krakowa, oprać, zespół pod kier. A. Böhma, zleceniodawca: Biuro Planowania Przestrzennego UMK, Kraków 2006. Bank Szpitalna 15 Kraków. Dokumentacja projektowo-kosztorysowa modernizacji i rekonstrukcji podjazdu, podwórza oraz ogrodu w posesji budynku Banku przy ul. Szpitalnej 15 (gmachu d. Kasy Oszczędności m. Krakowa), cz. 1,2 (studium historyczne, koncepcja: 2 warianty, projekt budowlany); autorzy: studium historyczne, architektura: A. Zachariasz, A. Wójcik-Mirski, zieleń: K. Fabijanowska, drogi: G. Obara, kosztorys: J. Ginda; konsultacje, sprawdzający: A. Böhm, Kraków 1998,1999, wyk. IAK PK, arch, autorki. Bieżanów park dworski, Inwentaryzacja dendrologiczna z gospodarką drzewostanem wraz z kompletnym projektem koncepcyjnym w ramach rewitalizacji parku dworskiego przy Dworze Czeczów w Krakowie - Bieżanowie, zlec. Zarząd Zieleni Miejskiej Kraków, oprać, konsorcjum firm PLAN-P P. Łyziak-Dyga i TAXUS ֊
Partner P. Kowalski, 2017, arch. ZZM. Bieżanów park dworski. Aktualizacja ekspertyzy konserwatorskiej parku w zespole pałacowym w Krakowie Bieżanowie, autorzy: A. Zachariasz, K. Fabijanowska, A. Böhm, wykonano w IAK WA PK, zlec. Miejski Konserwator Zabytków w Krakowie, Kraków 2006, arch. MWKZ. Bieżanów. Ekspertyza konserwatorska dla założenia dworsko-parkowego w Bieżanowie, autorzy: U. Borkowska, J. Janczykowski, M. Filipowicz, t. 1-7, Kraków 1982-1983, arch. MWKZ. Bogdanowski J., Ogrody śródblokowe Krakowa. Klasyfikacja i optymalizacja użytkowania, Biuro Rozbudowy Krakowa, Kraków 1979, arch. MWKZ. Cystersi Mogiła klasztor, Ekspertyza konserwatorska. Rozpoznanie historyczno-architektoniczne płn. odcinka muru ogrodzeniowego opactwa OO. Cystersów w Mogile, przy ul. Klasztornej w Krakowie ֊ Nowej Hucie, autorzy: M. Łukacz, P. DettlofF, Kraków 2007, arch. WMKZ. Przyjęto zasadę grupowania dokumentacji wg tematu, na początku umieszczono hasło identyfikujące obiekt lub temat projektowy, a następnie tytuł dokumentacji.
Bibliografia 505 Cystersi Mogiła klasztor, Inwentarz Klasztoru Księży Cystersów w Mogile, rkp. 1874, t. 3, rkp. 70, biblioteka Opactwa. Cystersi Mogiła klasztor, Inwentarz Konwentu W W. XX: Mogilskich Cystersów, w Roku 182lmSpisany, rkp 66, biblioteka Opactwa. Cystersi Mogiła klasztor, Zespól zabudowy klasztornej oo. Cystersów w Mogile, Priorat i Pałac Opacki — badania konserwatorskie elewacji, autor: A. Kuder, arch. MWKZ. Cystersi Mogiła ogrody, Ewidencja, Ogród przy klasztorze oo. Cystersów w Mogile, autorzy: J. Więckowska, A. Zachariasz, współpraca: K. Fabijanowska, wykonano w Zakładzie Architektury Krajobrazu WA PK na zlec. Wydziału Ochrony Zabytków UM Krakowa Kraków 1988, arch. MWKZ. Cystersi Mogiła ogrody, Opactwo Cysterskie w Mogile. Inwentaryzacja szczegółowa zielem, autorzy: K. Fabijanowska, J. Ginda, wykonano na zlec. opactwa oo. Cystersów w Mogile, Kraków 2008, arch. Opactwa. Cystersi Mogiła ogrody, Projekt rewaloryzacji ogrodów opactwa oo. Cystersów w Mogile ֊ koncepcja, autorki: K. Fabijanowska, A. Zachariasz, Kraków 2009, na zlec. zakonu oo. Cystersów w Mogile, arch, autorki. Cystersi Mogiła ogrody, Studium historyczne ogrodów opactwa oo. Cystersów w Mogile, autorki: A. Zachariasz, K. Fabijanowska, Kraków 2008, na zlec. zakonu oo. Cystersów w Mogile, arch, autorki. Dębniki park, Dokumentacja projektowa części A Parku Dębnickiego w Krakowie, obejmująca opracowania przygotowawcze, projekty realizacyjne i koncepcyjne, architektura: K. Pawłowska (kier. zespołu), K. Dąbrowska-Budziło, A. Zachariasz, K. Frey, zieleń: K. Fabijanowska, konstrukcje: Z. Kordecki; drogi
i place: G. Obara, T. Kopta, infrastruktura wod.-kan.: J. Kożuch, oświetlenie: W. Ceglarek, wykonano w 1AK WA PK, Kraków 1999, 2002, arch. IAK WA PK. Dębniki park, Projekty budowlane na zagospodarowanie Parku Dębnickiego - część В — ul. Czarodziejska/ ul. Praska, architektura: K. Pawłowska (kier. zespołu), K. DąbrowskaBudziło, A. Zachariasz, M. Wysocka-Frey, zieleń: K. Fabijanowska, drogi i place: G. Obara, T. Kopta, oświetlenie: W. Ceglarek, Kraków 1999, wykonano w IAK WA PK, Kraków 1999, arch. IAK WA PK. Dębniki park. Dokumentacja historyczno-konserwatorska dawnego zespołu pałacowo-parkowego Lasockich na Dębnikach w Krakowie, ul. Tyniecka 18, t. 1, 2, autorzy: M. Łukacz, B. Wojnar, Kraków 1996, arch. MWKZ. Dębniki park. Ewidencja - Ogród Lasockich na Dębnikach w Krakowie, M. Swaryczewska, J. Więckowska, K. Fabijanowska, Kraków 1980, arch. IAK WAPK. Dębniki park. Projekt Parku Dębnickiego, autorzy: K. Pawłowska, Dąbrowska-Budziło K. , Fabijanowska K., Zachariasz A., projekty realizacyjne: 1998-2002, arch, autorki. Dominikanie ogrody, Ogrody przy klasztorze oo. Dominikanów w Krakowie. Ewidencja. oprać, w ramach Katalogu zabytkowych założeń ogrodowych m. Krakowa, autorzy: J. Więckowska (cz. historyczna), Z. Myczkowski, K. Fabijanowska (dendrologia), recenzent: J. Bogdanowski, wykonano w Zakładzie Architektury Krajobrazu PK, na zlec. Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, Kraków 1981, arch. WMKZ.
506 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Dominikanie ogrody, Koncepcja zagospodarowania i zielem III wirydarza w klasztorze oo. Dominikanów przy ul. Stolarskiej 12 w Krakowie wraz z elementami malej architektury wraz ze studium historycznym, A. Zachariasz, I. Sykta, Kozak M., Kraków 2015, arch, autorki. Dominikanie ogrody, Koncepcja zagospodarowania i zielem III wirydarza w klasztorze oo. Dominikanów przy ul. Stolarskiej 12 w Krakowie wraz z elementami malej architektury wraz ze studium historycznym, zespół autorski: A. Zachariasz, I. Sykta, M. Kozak, Kraków 2015, arch. oo. Dominikanów. Dominikanie ogrody, Koncepcja zagospodarowania ogrodów w klasztorze oo. Dominikanów przy ul. Stolarskiej 12 w Krakowie, zespół autorski: A. Zachariasz, I. Sykta, K. Porada, D. Sykta, Kraków 2018, Izabela Sykta IDeeS Architektura i Krajobraz, arch, oo. Dominikanów. Dominikanie ogrody, Koncepcja zagospodarowania terenu i zieleni I wirydarza w klasztorze oo. Dominikanów przy ul. Stolarskiej 12 w Krakowie wraz ze studium historycznym, zespół autorski: A. Zachariasz, I. Sykta, M. Klimkiewicz-Kozak, Izabela Sykta IDeeS Architektura i Krajobraz, Kraków 2016, arch. oo. Dominikanów. Dominikanie ogrody, Projekt wykonawczy zagospodarowania terenu i zieleni III wirydarza w klasztorze oo. Dominikanów przy ul. Stolarskiej 12 w Krakowie, proj. zagospodarowania i zieleni: A. Zachariasz, I. Sykta; projekt drogowy: P. Turek, M. Cieślik, Kraków 2015, arch. oo. Dominikanów. Informacje dotyczące lokalizacji i budowy ekranów akustycznych w Krakowie, ZIKiT. Pismo
RU.530i.216.2016 z dnia 25.04.2016. Jakubowski K., Sukcesja przyrody i funkcji nieużytków urbanistycznych na przykładzie terenów zieleni zakładanych po roku 1992, praca doktorska wykonana na WA PK, Kraków 2018, biblioteka PK. Jednolita lista rankingowa, dokument Wydziału Kształtowania Środowiska UMK obejmujący listę planowanych inwestycji miejskich w zakresie zieleni; za: Opinia nr 174/2006 Komisji Planowania Przestrzennego i Ochrony Środowiska RM Krakowa z dn. 23 stycznia 2006 r. Jeleniewska-Jankowska M., Ogrody różane w Europie: historia, stan zachowania i perspektywy rozwoju na wybranych przykładach, ze szczególnym uwzględnieniem Polski, praca doktorska wykonana na WA PK, Kraków 2016, biblioteka PK. Karty ogrodów śródblokowych Krakowa, autor: J. Bogdanowski oprać. 1980/81, arch. WM KZ. Koncepcja ochrony m. Krakowa i województwa przed powodzią, gł. proj.: K. Augustyniak, proj.: M. Kusak, wykonano w Biurze Studiów i Projektów Budownictwa Wodnego i Melioracji w Krakowie, Kraków 1992. Kraków zieleń. Aspekty ekohydrologiczne, autor: T. Bergier, Kierunki rozwoju i zarządzania terenami zieleni w Krakowie na lata 2017—2030, Aneks IV, Kraków 2016, arch. ZZM. Kraków zieleń. Kierunki rozwoju i zarządzania terenami zieleni w Krakowie na lata 2017-2030, zespół projektowy w Wydziale Kształtowania Środowiska: A. Kowalewska (koordynator projektu), M. Sawczak, P. Szynal, zespół ekspercki: A. Zachariasz, P. Muras, T. Bergier, M. Mydłowski, praca przygotowana w formule partycypacyjno-eksperckiej,
Bibliografia 507 wzięli w niej udział pracownicy jednostek organizacyjnych Urzędu Miasta Krakowa, a także mieszkańcy w ramach dwuetapowych konsultacji, Kraków 2017, Wydział Kształtowania Środowiska UM Kraków. Kraków zieleń. Kompleksowy program rozwoju zielem miejskiej dla Krakowa, autorzy: A. Böhm, K. Pawłowska, A. Zachariasz, Kraków 1996, cz. 1, Z. Bednarz cz. II, arch. IAK WAPK. Kraków zieleń. Ochrona przyrody, oprać, zespół ekspertów pod kier. M. Mydłowskiego, Kierunki rozwoju i zarządzania terenami zieleni w Krakowie na lata 2017—2030, Aneks II, Kraków 2016, arch. ZZM. Kraków zieleń. Standardy zakładania i pielęgnacji podstawowych rodzajów terenów zieleni w Krakowie na, autor: P. Muras, Kierunki rozwoju i zarządzania terenami zieleni w Krakowie na lata 2017-2030, Aneks III, Kraków 2016, arch. ZZM. Łąki Nowohuckie. Projekt koncepcyjny planu zagospodarowania użytku ekologicznego Łąki Nowohuckie wraz z ukształtowaniem przestrzennym zespołu przyrodniczo-krajobrazowego parku Starorzecza Wisły w Nowej Hucie, autor: S. Juchnowicz, Kraków październik 2003, Wydział Kształtowania Środowiska UM Kraków. Łobzów ogród, Inwentaryzacja zieleni terem dawnej rezydencji królewskiej na Łobzowie, autorzy: D. Kraus, Z. Malinowska, Kraków 1984, arch. IAK WA PK. Łobzów ogród, Koncepcja zagospodarowania fragmentu terenu WKS Wawel — Młynówka Królewska w Krakowie, autorzy: A. Zachariasz (kierownik tematu), I. Sykta, W. Bobek, K. Fabijanowska, J. Gancarz-Żebracka, M. Klimkiewicz-Kozak, J. Konopacki, F. Suchoń; stud. arch, krajobr. WA PK: Z. Kawa, M. Gurdāk, G. Młyńska; konsultacje w zakresie
architektury dla WA PK: J. Gyurkovich, A.A. Kantarek; opracowano w IAK WA WA, Kraków 2013, na zlecenie Zarządu Inwestycji Sportowych ZIS w Krakowie, arch. IAK PK. Łobzów ogród, Koncepcyjny projekt zagospodarowania fragmentu królewskiego ogrodu na Łobzowie przed budynkiem Politechniki Krakowskiej przy ul. Podchorążych w Krakowie, cz. 1, Studium historyczno-kompozycyjne. Wytyczne konserwatorskie, cz. 2, Koncepcja projektowa, autorzy: J. Bogdanowski, R. Gaweł, A. Zachariasz, na zlec. Politechniki Krakowskiej, Samodzielna Katedra Teorii Architektury Krajobrazu i Kompozycji Ogrodowej WA PK, Kraków 1997, arch, autorki. Łobzów ogród, Wskazanie szczegółowego określenia miejsca usytuowania pomnika marszałka Józefa Piłsudskiego na terenie dawnej Rezydencji Królewskiej w Łobzowie, aktualnie przeznaczonego na Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej, autorzy: J. Bogdanowski, A. Zachariasz, na zlec. Wydziału Ochrony Zabytków UM Krakowa, Kraków 1996, arch. IAK WA PK. Łobzów ogród. Dawna Rezydencja Królewska w Łobzowie. Projekt rekompozycji ogrodów, autor: J. Bogdanowski, współpraca autorska: A. Zachariasz, wykonano w Zakładzie Architektury Krajobrazu WAPK na zlec. Wydziału Ochrony Zabytków UM Krakowa, Kraków 1990, arch, autorki. Łobzów ogród. Wstępna koncepcja zagospodarowania ogrodu przed dawnym pałacem królewskim w Łobzowie —ul. Podchorążych 1 — obecnie Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej, autorzy: A. Böhm, A. Zachariasz, zlec. Politechnika Krakowska, Kraków 2009, arch, autorki.
508 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Ogród botaniczny w Krakowie. Ewidencja, autor: Uruska-Suszek D., Kraków 1991, Arch. MWKZ. Opracowanie ewidencyjne dla ogrodów śródblokowych d. Stradomia i Kazimierza, autorzy: D. Uruska-Suszek, K. Fabijanowska, A. Zachariasz, wykonano w Instytucie Architektujy Krajobrazu na zlecenie UM Kraków, Kraków 1992, arch. WMKZ. Park Jordana, Ewidencja, Park miejski im. dr Henryka Jordana, autorzy: M. Swaryczewska, J. Więckowska (historia), K. Fabijanowska (inwentaryzacja zieleni), oprać. Instytut Architektury Krajobrazu, WA PK, 1980, arch. MWKZ. Park Krakowski, Ewidencja, autor: W. Genga, Kraków 1976, arch. MWKZ Park Krakowski, Projekt budówlano-wykonawczy rewaloryzacji Parku Krakowskiego w Krakowie, t. 1, Projekt zagospodarowania terenu i malej architektury, gł. proj. A. Zaboklicki, współpraca projektowa M. Gajda, zespół projektowy: Landschaftsarchitekt bdla Heiner Luz, A. Ganczarek, M. Przebinda, A. Rejman, październik 2016; t. 6, Projekt zieleni, projektant: Marcin Gajda, Heiner Luz, zespół projektowy: M. Przebinda, A. Rejman, Kraków 2016, arch. ZZM. Park Krakowski, Projekt uporządkowania Parku Krakowskiego, skala 1:500, Wydział Budownictwa, Oddział Zabudowy Miasta, 23 marzec 1938, AN w Krakowie. Park Krakowski. Aktualizacja inwentaryzacji zielem oraz wstępne ogólne wytyczne do gospodarki zielenią, autor: K. Fabijanowska, współpr. A. Zachariasz, kier. nauk. J. Bogdanowski Kraków 1994. Park Krakowski. Aktualizacja programów prac konserwatorskich dla 18 rzeźb oraz wytyczne dotyczące postumentu i
lokalizacji rzeźby Para na terenie Parku Krakowskiego w Krakowie, autor: B. Boba-Dyga, Art Forum, Kraków 2017, arch. ZZM. Park Krakowski. Brodzik dla dzieci, skala 1:50, 1949, AN w Krakowie. Park Krakowski. Inwentaryzacja i projekt zieleni, oprać. E. Roeske, Kraków 1988, arch. WMKZ. Park Krakowski. Programy konserwatorskie dla 20 rzeźb znajdujących się w Parku Krakowskim i Wiśniowym Sadzie w Nowej Hucie (19 +1), autor: B. Boba-Dyga, Art Forum, Kraków 2005, zleceniodawca: Zarząd Gospodarki Komunalnej w Krakowie, arch. ZZM. Park Krakowski. Projekt budotwlano-wykonawczy rewaloryzacji Parku Krakowskiego wraz z zagospodarowaniem Placu Inwalidów, autorzy: M. Gajda, A. Zaboklicki, A. Garpiel, M. Firganek, Ł. Jaroszewski, D. Kraus, konsultacje: A. Zachariasz, Kraków 2004, arch. WMKZ. Park Krakowski. Projekt techniczny zieleni wraz z elementami malej architektury, autorzy: K. Fabijanowska, A. Zachariasz, konsult, konstr. P. Sikora, konsult, nauk. J. Bogdanowski, Kraków 1994, wykonano w Instytucie Architektury Krajobrazu PK, arch. WMKZ. Park Krakowski. Projekt zieleni, oprać. D. Cieklińska, Kraków 1983, arch. WMKZ. Park Krakowski. Studium historyczno-kompozycyjne założenia, autor: A. Zachariasz, współpr. K. Fabijanowska, kier. nauk. J. Bogdanowski, oprać, w ZAK PK, na zlecenie Miejskiego Konserwatora Zabytków, Kraków 1994, arch. WMKZ. Park Krakowski. Wstępna koncepcja rewaloryzacji wraz z proponowanym przebiegiem ścieżek rowerowych, autorzy: J. Bogdanowski, A. Zachariasz, współpr. K. Fabijanowska, Kraków 1994.
Bibliografia 509 Plan Ochrony Parku Kulturowego Nowa Huta. Etap 1, cz. 1, tekst, autorzy: Z. Myczkowski (kier. naukowy), R. Marcinek, U. Forczek-Brataniec, K. Wielgus. W. Rymsza-Mazur, A. Siwek, K. Chajdys, K. Latusek, R Nosalska, wykonano w IAK WA PK, Kraków 2015. Program inwestycyjny Stołecznego Królewskiego miasta Krakowa na okres 1937/38֊ 1943/44 r., Kraków 1938, za dra Mieczysława Kaplickiego, Prezydenta Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa, AN w Krakowie. Projekt zagospodarowania podwórka kamienicy przy ul. Stolarskiej 4֊6 w Krakowie, autorzy: I. Sykta, A. Zachariasz, M. Klimkiewicz, konsult, zieleni: K. Fabijanowska, Kraków 2013, oprać, na zlecenie oo. Dominikanów w Krakowie, arch. oo. Dominikanów. Reinhard-Chlanda M., Budowle sakralne Kleparza i ich rola w krajobrazie miejskim Krakowa, praca doktorska WA PK, Kraków 2016, biblioteka PK. Rejestr zabytków nieruchomych województwa małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy, stan kwiecień 2016 roku. Rygiel P., Współczynnik wrażliwości wizualnej krajobrazu (visual sensitivity) i możliwości jego zastosowania w pracach planistycznych w mieście, praca doktorska WA PK, Kraków 2005, biblioteka PK. Rymsza-Mazur W., Specyfika zieleni zapleczy militarnych Austro-Węgier na wybranych przykładach miast i twierdz, praca doktorska WA PK, Kraków 2018. Rynek Główny Kraków, Skrócone studium historyczne orazprojekt zielem i malej architektury dla Rynku Głównego w Krakowie, autorzy: D. Uruska-Suszek, K. Fabijanowska, A. Zachariasz, kier. naukowy: J. Bogdanowski, wykonano: w Zakładzie Architektury Krajobrazu WA PK,
zleceniodawca: Krakowski Zarząd Dróg i Ulic, Kraków 1989, arch, autorki. Studium historyczno-kompozycyjne parku W. Bednarskiego w Krakowie, autorzy: M. Swaryczewska, J. Żółciak, K. Żółciak, K. Grodziska, Kraków 1989, arch. MWKZ. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa 2003/2014; Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa, Kraków 2003. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Rakowicka 27. Założenie ogrodowe. Historia, autor: T. Sledzikowski, wykonano na zlec. UE, Kraków 2009, arch. UE. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Projekt zieleni — koncepcja zagospodarowania terenu, nawiązująca do założeń ogrodowych z lat 90. XIX wieku przed budynkiem głównym Uniwersytetu Ekonomicznego przy ul. Rakowickiej 27 wraz z uproszczonym studium historycznym, autor: A. Zachariasz, zlec. UE, Kraków 2014, arch. UE. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Rakowicka 27. Inwentaryzacja zieleni z oceną stanu zdrowotnego drzew wraz z wytycznymi do dalszych prac projektowych, autorzy: J. Grabczak-Jarosz, E. Zborowska-Bemer, M. Mikulik, Kraków 2009, arch. UE. Uniwersytet Ekonomiczny, Projekt zagospodarowania zieleni za budynkiem głównym Uniwersytetu Ekonomicznego oraz pomiędzy budynkiem Księżówki a Pawilonem D, autorzy: Zachariasz A., Szar К., Szar J., Kraków 2012, arch, autorki. Wawel ogrody, Odtworzenie ogrodu na górnym tarasie ogrodów królewskich na Wawelu, K. Żółciak, J. Żółciak, A. Zachariasz, J. Smólski oraz G. Obara (nawierzchnia), A. Begejowicz (konstrukcje, kosztorysy), Inwestor: Zamek Królewski na Wawelu, Kraków 2005, AZK na
Wawelu.
510 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności ” Wawel ogrody, Ogrody królewskie na Wawelu. Studium koncepcyjne urządzenia górnego tarasu ogrodów. Materiały dla potrzeb wyboru kierunku projektu realizacyjnego, autorzy: K. Żółciak, A. Zachariasz, J. Żółciak, konsultacja naukowa: M. Szafrańska, Kraków 2004, AZK na Wawelu. Wawel ogrody, Opinia dla potrzeb opracowania wytycznych konserwatorskich do projektu rewaloryzacji ogrodów królewskich na Wawelu, autor: Szafrańska M., Warszawa 2003, AZK na Wawelu. Wawel ogrody, Propozycje dotyczące zagospodarowania obszaru górnego tarasu ogrodów królewskich na Wawelu, autorzy: Z. Pianowski, J. Firlet, Kraków 2004, AZK na Wawelu. Wawel ogrody, Studium koncepcyjne drugiego etapu rewaloryzacji Ogrodów Królewskich na Wawelu. Taras dolny oraz tereny pod murem oporowym, podpołudniową elewacją zamku i pod Jordanką, autorzy: Żółciak K., Żółciak J., Zachariasz A., Kraków 2007, Inwestor: Zamek Królewski na Wawelu, AZK na Wawelu. Wawel ogrody, Wyniki badań archeologicznych w rejonie dawnych ogrodów królewskich przed wschodnią elewacją pałacu w roku 2003, autorzy: Z. Pianowski, J. Firlet, AZK na Wawelu. Wawel ogrody. Ogrody królewskie na Wawelu. Studium historyczne, autorzy: J. Gwizdałówna, B. Meizner, Kraków 1987, AZK na Wawelu. Wawel stoki Wzgórza Wawelskiego, Przebudowa stoków Wzgórza Wawelskiego i ich najbliższego otoczenia, do Wisły i ulic Bernardyńskiej, św. Idziego, Podzamcze ze szczególnym uwzględnieniem wylotu Kanoniczej i Powiśla, autorzy: M. Gajda, A. Zaboklicki, A. Solecka, A. Ganczarek, M. Socha,
konsultacje: A. Böhm, A. Zachariasz; Inwestor: Krakowski Zarząd Komunalny w Krakowie, wykonano AKG - Architektura Krajobrazu, Kraków 2007, arch. ZZM. Wisła Kraków Bulwary, Studium architektoniczno-inżynierskie możliwości podwyższenia obwałowań i bulwarów wiślanych w Krakowie na odcinku od stopnia Dąbie do stopnia Kościuszko ze względu na ochronę przeciwpowodziową - część architektonicznokrajobrazowa, autorzy: A. Böhm, E. Fleczko-Hyłowa, W. Kosiński, K. Pawłowska, I. Sykta, A. Zachariasz; oprać, komput. P. Ozimek, Z. Wikłacz, U. Gola, P. Rygiel, zlec. Hydroprojekt Kraków, Kraków 1997, arch. IAK WA. Wisła Kraków Bulwary. Studium urbanistyczno-konserwatorskie bulwarów Wisły między mostami Zwierzynieckim a Kotlarskim w Krakowie, autorzy: A. Böhm, A. Zachariasz, P. Rygiel, I. Sykta, Kraków 2003, wykonano w Zakładzie Krajobrazu Miejskiego i Stref Podmiejskich Instytutu Architektury Krajobrazu Politechniki Krakowskiej, na zlecenie Miejskiego Konserwatora Zabytków w Krakowie, arch. IAK WA PK. Wytyczne dotyczące standaryzacji działań konserwatorskich w odniesieniu do zabytków zieleni na potrzeby realizacji Krajowego Programu Ochrony Zabytków i Opieki nad Zabytkami na lata 2014-2017, oprać. Z. Myczkowski (kier. zespołu), D. Sikora, R. Stachańczyk, K. Szpanowska, M. Trzoch, A. Zachariasz, Warszawa 2015, arch. NID. Zachariasz A., Plany katastralne ogrodów jako świadectwo rozwoju idei „ogrodu angielskiego” (na przykładzie Beskidu Niskiego i Pogórza), praca doktorska, Kraków 1996, biblioteka PK.
Bibliografia 511 Zasady tworzenia Parku Kulturowego, zarządzania nim oraz sporządzania planu jego ochrony. Materiały instruktażowe dla gminnych samorządów terytorialnych, autorów planów ochrony, wojewódzkich i samorządowych konserwatorów zabytków, oprać. Z. Myczkowski, A. Böhm, M. Łuczyńska-Bruzda et al., Kraków 2005, arch. IAK WA PK. Źródła kartograficzne (plany, mapy) Bielany, mapa katastralna, Bielany in Galizien, Krakauer Kreis, Bezirk Liszki, 1848, skala 1:2880, 29/280/0/9.1/901, AN w Krakowie Bieżanów, mapa katastralna, Bierzanów mit der Ortschaft Kaim in Galizien, Bochnier Kreis, Bezirk Bierzanów, 1847, skala 1:2880, 29/280/0/9.1/915, AN w Krakowie. Branice, mapa katastralna, Branice mit den Ortschaften Stryjów, Wola Rusiecka, Hollendiy [Holendry] und Chałupki in Galizien, Krakauer Kreis, Bezirk Mogiła, 1848, skala 1:2880, 29/280/0/9.1/951, AN w Krakowie. Dębniki, Mapa posiadłości tabularnej Dębniki Rybaki w gminie Dębniki, w Galicyi, szkic indykacyjny, 1902, 29/280/0/9.1/1680 AN w Krakowie. Dębniki, mapa katastralna, Dębniki in Galizien, Bochnier Kreis, Bezirk Dębniki, Lith. Morerette und Winter, plan, 1847, skala 1:2880, 29/280/0/9.1/1023, AN w Krakowie. Dębniki. Generalny plan regulacyjny zachodniej części Dębnik dzielnicy XI w Krakowie, 1925, skala 1:2880, AN w Krakowie. Kościelniki, mapa katastralna, Kościelniki mit den Ortschaften Górka, Stanislawice und Cło in Galizien, Krakauer Kreis, Bezirk Mogiła, 1848, skala 1:2880, 29/280/0/9.1/1136, 29/280/0/9.1/1137, AN w Krakowie. Krakow, mapa katastralna, Stadt Krakau mit den Vorstädten Kleparz, Czarna Wieś, Piasek,
Տէրadom, Wesoła, Smoleńsko M.[nd] Kazimierz sammt Kawiory in Galizien, Krakauer Kreis, Bezirk Stadt Krakau, 1848, 1:2880, 29/280/0/9.1/1152, 29/280/0/9.1/1153, 29/280/0/9.1/1154, AN w Krakowie. Krakow, mapa katastralna, Stadt Krakau hierzu einverbleibt Kawiory, mit den Vorstädten Kleparz, Czarna Wieś, Piasek, Stradom, Wesoła, Smoleńsko Kazimierz im Galizien Krakauer Kreis, 1848, 1:2880, 29/663/0/1/16, AN w Krakowie. Łobzów. Mapa Łobzowa z przyległościami, iys. K. Gołuchowski (?), przed poł. XIX w., MHK-428/VIII. Mapa topograficzna Galicji i Bukowiny z lat 1861-1864 (drugie zdjęcie wojskowe), skala 1:28 800; za: https://mapire.eu/en/map/secondsurvey-galicia [dostęp: wrzesień 2018]. Mappa Geometryczna Zawierająca Uregulowane Grunta [.] we Wsi Mogile [.], J. Kromer, 1787, Biblioteka Opactwa Cystersów. Mappa wsi Mogiła do WW.JJ.XX: Cystersów należącey w Okręgu Wolnego Miasta Krakowa Gminie II położoney — za przeoratu W.J.Xię: Winc: Chmielowskiego w R“ 1829m po urządzeniu na wieczność przez Kommissyą Włościańską za WJX: Adam Kranosz oddelineował w Ru 1833m Karol Bełcikowski, 29/200/0/26.1/25, AN w Krakowie.
512 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Mogiła, mapa katastralna, Mogiła in Galizien, Krakauer Kreis, Bezirk Mogiła, plan, skala 1:2880, 1848, 29/280/0/9.1/1152, AN w Krakowie. Plan „Ogrodu Krakowskiego”, ok. 1885, ze zbiorów J. Bogdanowskiego. Mapa katastralna Krakowa z przyległościami, tzw. senacki, oprać. inż. I. Enderle, 1808, 29/663/0/1/11, AN w Krakowie. Plan Krakowa w granicach administracyjnych, oprać. A. Launer, 1939, skala 1:15000. Plan Krakowa z przyległymi miastami i przedmieściami, tzw. Kołłątajowski, 1785, skala 1:3000,29/1588/0/-/16, AN w Krakowie. Plan Królewskiego Stołecznego m. Krakowa z roku 1899, skala 1:4000, AP w Krakowie. Plan parku Krakowskiego przy murze kurtynowym, ok. 1885, archiwum MWKZ. Plan położenia do regulacji gruntów pofortecznych między ul. Smoleńsk z przedłużeniem a Czarnowiejską, Parkiem Jordana i Błoniami a ulicą Żabią i Retoryką, zest, w Biurze Regulacji Miasta przy Budownictwie Miejskim, oddz. B, 18 lutego 1913, skala 1:1000, Kraków, AN w Krakowie. Plan regulacji rzeki Wisły, fragment obejmuje dzielnice Dąbie i Piaski, skala 1:2880, MNK Biblioteka Czartoryskich. Plan sytuacyjny Parku Krakowskiego, wyk. Budown. Miejskie oddz. B, 1933, skala 1:500, AN w Krakowie. Plan twierdzy - Festungs-Umgebungs-Plan von Krakau, [b.r.], skala 1:10 000 i 1:5000. Plan Wielkiego Krakowa z uwidocznieniem ruchu naukowego, przemysłowego i handlowego, projektował i ułożył J. Litwiński, 1907, skala 1:7000. Prokocim, mapa katastralna, Dorf Prokocim in Galizien, Bochniaer Kreis, 1847, 29/280/0/9.1/1351:237, AN w
Krakowie. Pleszów, mapa katastralna, Dorf Pleszów mit der Ortschaft Kujawy in Galizien, Krakauer Kreis, 1848, 29/280/0/9.1/1314:121, AN w Krakowie. Rakowice, mapa katastralna, Rakowice in Galizien, Krakauer Kreis, Bezirk Mogiła, skala 1:2880, 29/280/0/9.1/1402, AN w Krakowie. Sytuacja położenia gruntu pod projektowaną Akademię Górniczą, [b.r.], skala 1:1000, AN w Krakowie. Szczegółowyplan Krakowa zprzyległymi gminami, oprać. M. Kubiczek, 1947, skala 1:10000. Szkic sytuacyjny rozmieszczenia pawilonów wystawy w Parku Krakowskim, AN w Krakowie. Wola Justowska, plan katastralny, Dorf Wola Justowska in Galizien, Krakauer Kreis, 1848, skala 1:2880,29/280/0/9.1/1566, AN
Bibliografia 513 Akty prawne, polityki miejskie, strategie, standardy, plany ochrony Diagnoza stanu środowiska miasta Krakowa - zał. do Programu ochrony środowiska dla miasta Krakowa na lata 2012-2015 z uwzględnieniem zadań zrealizowanych w 2011 roku oraz perspektywą na lata 2016-2019, zał. nr 2. do Uchwały nr LX1/863/12 RM Krakowa z 21.11.2012, https://www.bip.krakow.pl/?dok_id=53605 [dostęp: sierpień 2015]. Karta Florencka, Międzynarodowa Karta Ogrodów, 1981, http://www.nid.pl/upload/ iblock/9bl/9bl3bc019894c7975620590ae56f9641.pdf [dostęp: marzec 2016]; The Florence Charter 1981, https://www.icomos.org/charters/gardens e.pdf [dostęp: luty 2019]. Karta Lipska na rzecz zrównoważonego rozwoju miast europejskich, dokument przyjęty 24-25.05.2007 r. na spotkaniu ministrów z państw Unii Europejskiej, http://www.sarp. org.pl/pliki/karta_lipska_pl.pdf [dostęp: luty 2019]. Mapa roślinności rzeczywistej Miasta Krakowa i wyznaczenie obszarów przyrodniczo najcenniejszych, niezbędnych dla zachowania równowagi ekosystemu miasta, 2006֊ 2007 przez firmę ProGea Consulting, por. też https://portalkomunalny.pl/maparoslinnosci-4806/ [dostęp: marzec 2019]. Miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego miasta Krakowa, 1994, https://www.bip.krakow.pl/index.php7sub_dok id=49209 [dostęp: wrzesień 2018]. National Recreation and Park Association Park, https://www.webpages.uidaho.edu/css386/ Recreation Size and Occupancy Standards.pdf [dostęp: wrzesień 2018]. Plan Ochrony Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego, projekt, IGPiK O/Kraków, 2003. Plan Ochrony Parku Kulturowego Nowa Huta. Etap
I, 2015, kier. nauk. Z. Myczkowski, opracowano w Instytucie Architektury Krajobrazu WA PK, https://www.bip.krakow. pl/?dok_id=81995 [dostęp: marzec 2017]. Plan ochrony użytku ekologicznego „Łąki Nowohuckie”, red. K. Walasz, zespół autorski: A. Drożdż, E. Dubiel, M. Kasperczyk, Kraków 2003. Plan ochrony Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych w obrębie Województwa Krakowskiego, IGPiK, Kraków 1998. Plan ogólny zagospodarowania przestrzennego miasta Krakowa, 1988; https://www.bip. krakow.pl/index.php7sub dok_id=49207 dok_id=49207 [dostęp: wrzesień 2018]. Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Małopolskiego, Uchwała nr XV/I74/03 Sejmiku Województwa Małopolskiego z 22.12.2003 r., http://bip. malopolska.pl/umwm/Article/id,2981.html. [dostęp: wrzesień 2018]. Powiatowy programu zwiększenia lesistości miasta Krakowa na lata 2018-2040, Uchwała nr XLIV/796/16 RM Krakowa z 25.05.2016. Program małej retencji Województwa Małopolskiego, Uchwała nr XXV/344/04 Sejmiku Województwa Małopolskiego z 25.10.2004 r. https://www.malopolska.pl/aktualnosci/ srodowisko/program-malej-retencji-wojewodztwa-malopolskiego [dostęp: wrzesień 2018]. Plan Program Ochrony Środowiska (POŚ) dlamiastaKrakowanalata2012—2015zuwzględnieniem zadań zrealizowanych w 2011 roku oraz perspektywą na lata 2016—2019, opracowanie,
514 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” zespołowe pod kierunkiem dr inż. I. Rackiewicz, Zał. nr 1 do Uchwały LXI 863 RMK z 21.11.2012, https://www.bip.krakow.pl/?dok_id=53605 [dostęp: wrzesień 2018]. Program ochrony środowiska Województwa Małopolskiego na lata 2014—2020, przyjęty uchwałą nr LVI/894/14 Sejmiku Województwa Małopolskiego z 27.12.2014 r., https://bip.malopolska.pl/umwm/Article/get/id,984725.html [dostęp: luty 2019]. Program Opieki nad Zabytkami Gminy Miejskiej Kraków na lata 2010-2014, zespół oprać, program: H. Rojkowska-Tasak, M. Grzywa, J. Kwiatkowski, W. Ozimek, https://www. bip.krakow.pl/wladze/zarzadzenia/pliki/zp_2001_l_10.pdf; Dz. Urz. Woj. Mał. 2010.588.4595, Uchwała nr CXIV/1525/10 RM Krakowa z 20.10.2010 w sprawie przyjęcia Programu [dostęp: październik 2014]. Propozycje standardów w zakresie kształtowania zieleni wysokiej miejskich tras komunikacyjnych, autorki: E. Szopińska, J. Zygmunt-Rubaszek, Wrocław 2010, http://www.zzm.wroc.pl/userdata/Propozycje_standardow_opracowanie_katalogflJ.pdf [dostęp: grudzień 2018]. Ramowy program ochrony i rewitalizacji zespołu historyczno-krajobrazowego Twierdzy Kraków, Uchwała nr CXIX/1294/06 RM Krakowa z 25.10.2006 r. z późn. zmianami, http://www.bip.krakow.pl/?dok_id=167 sub_dok_ id=167 sub=uchwala query=id=16792 typ=u [dostęp: czerwiec 2016]. Raport o Stanie Miasta, 2014, 2015, 2016, 2017, UM Krakowa, https://www.bip.krakow. pl/?mmi=509 [dostęp: sierpień 2018]. Raport o stanie środowiska naturalnego miasta Krakowa w latach 1994-1998. Stan aktualny i tendencje, red.
K.P. Turzański, J. Pauli-Wilga, Kraków 1999. Raport o stanie środowiska naturalnego miasta Krakowa w latach 1999—2001 z analizą porównawczą pięciolecia 1994-1998, red. K.P. Turzański, J. Pauli-Wilga, Kraków 2002. Rozporządzenie Min. Transportu i Gospodarki Morskiej z 2.03.1999 r. o warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi i ich usytuowanie, Dz.U. z 2016 r., poz. 124. Standardy kształtowania zieleni Warszawy, oprać. J. Borowski, B. Fortuna-Antoszkiewicz, J. Łukaszkiewicz, E. Rosłon-Szeryńska, M. Sitarski, M. Suchocka, Cz. Wysocki, Warszawa 2016, http://zzw.waw.pl/baza-wiedzy/standardy-ksztaltowania-zieleniwarszawy/?b=43 [dostęp: marzec 2019]. Standardy zakładania i pielęgnacjipodstawowych rodzajów terenów zielem w mieście, zał. do Programu ochrony środowiska dla miasta Krakowa na lata 2012-2015 z uwzględnieniem zadań zrealizowanych w 2011 r. oraz perspektywą na lata 2016-2019, https://www.bip. krakow.pl/zalaczniki/dokumenty/n/95600/karta [dostęp: wrzesień 2018]. Strategia rozwoju turystyki w Krakowie na lata 2014—2020, Dokument przyjęty Uchwałą nr CXXI/1965/14 RM Krakowa z 5.11.2014 r., https://www.bip.krakow.pl/7sub_dok id=20667 [dostęp: wrzesień 2018]. Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2011-2020, dokument przyjęty Uchwałą nr XII/183/11. Sejmiku Województwa Małopolskiego z 26.11.2011 r., https://www.malopolska.p1/_userfiles/uploads/Strategia%20Rozwoju.pdfhttps://www. malopolska.pl/_userfiles/uploads/Strategia%20Rozwoju.pdf [dostęp: wrzesień 2018]. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa
Bibliografia 515 dokument ujednolicony, Uchwała nr X1I/87/03 z 16.04.2003 r. zmieniona uchwałą nr XCIII/1256/10 z 3.03.2010 r. zmieniona uchwałą nr CXII/1700/14 9.07.2014 r.; https://www.bip.krakow.pl/?id=48 [dostęp: wrzesień 2018] Uchwała krajobrazowa. Zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, BIP Miasto Kraków, 77.10.2015, https://www.bip.krakow.pl/?dok_id=71173 [dostęp: listopad 2016]. Uchwała nr CIX/1493/10 RM Krakowa z 22.09.2010 r. w sprawie przyjęcia „Programu Inwestycji - Studium Podstawowych Tras Rowerowych”, https://www.bip.krakow. pl/?dok_id= 167 sub_dok_id= 167 sub=uchwala query=id%3D 18418%26typ%3Du [dostęp: marzec 2017]. Uchwała nr CXIV/1525/10 RM Krakowa z 20.10.2010 r. w sprawie przyjęcia Programu Opieki nad Zabytkami Gminy Miejskiej Kraków na lata 2010 2014. Uchwała nr CXIX/1294/06 RM Krakowa z 25.10.2006 r.; Uchwała nr CXV/1547/10 RM Krakowa z 3.11.2010 r. w sprawie utworzenia parku kulturowego pod nazwą Park Kulturowy Stare Miasto. Uchwała nr CXX/1125/02 RM Krakowa w sprawie wprowadzenia regulaminów korzystania z parku. Uchwała nr LXX/694/97 RM Krakowa z 29.01.1997 r. w sprawie regulaminów korzystania z Plant Krakowskich, Parku Krakowskiego, Parku im. dr H. Jordana, Parku Bednarskiego i Błoń Krakowskich. Uchwała nr VIII/116/15 RM Krakowa z 4.03.2015 r. zmieniająca uchwałę nr LXXX/1223/13 w sprawie przyjęcia programu ochrony i gospodarowania zasobami wodnymi dla Miasta Krakowa pod nazwą „Krakowski program małej retencji wód opadowych”. Uchwała nr XCII/1362/13 RM Krakowa z 4.12.2013 r.
w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Centrum Nowej Huty - Dz.U. Województwa Małopolskiego z 16.12.2013 r., poz. 7596. Uchwała nr XCVI1/1465/14 RM Krakowa z 20.02.2014 r. w sprawie: budżetu obywatelskiego miasta Krakowa. Uchwała nr XI/153/07 RM Krakowa z 25.04.2007 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „Krzemionki”. Uchwała nr XII/131/11 RM Krakowa z 13.04.2011 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „Stare Miasto”. Uchwała nr XLII/737/16 RM Krakowa z 27.04.2016 r. w sprawie kierunków działania dla Prezydenta Miasta Krakowa w zakresie realizacji Planu Rozwoju dla Osiedla Uzdrowisko Swoszowice; https://www.bip.krakow.pl/_inc/rada/uchwaly/show_pdf. php?id=84190 [dostęp: grudzień 2016]. Uchwała nr CXII/1699/14 RM Krakowa z 9.07.2014 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „Błonia krakowskie”, Dz.U. Woj. Małop., z 17.07.2014, poz. 4035. Uchwała nr LXXXI/1240/13 RM Krakowazl 1.09.2013r. wsprawieuchwaleniamiejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „Bulwary Wisły”, ogłoszona w Dz.U. Woj. Małop., 27.09.2013 r., poz. 5685. -
516 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” Uchwała nr LXXXV/2092/17 RM Krakowa z dn. 11.10.2017 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „Azory - Park” — ogłoszona w Dz.U. Woj. Małop. z 25.10.2017 r., poz. 6618. Uchwała Nr XCIII/2446/18 RM Krakowa z 24.04.2018 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa”, https://www.bip.krakow.pl/?dok_id=94336 [dostęp: marzec 2019]. Uchwała nr XII/131/11 RM Krakowa z 13.04.2011 r. ogłoszona w Dz.U. Woj. Małop. z 17.05.2011 r. nr 255, poz. 2059. Uchwała w sprawie Budżetu obywatelskiego miasta Krakowa nr XCVII/1465/14 RM Krakowa z 20.02.2014 r. Uchwała w sprawie przyjęcia Lokalnego programu rewitalizacji i aktywizacji poprzemysłowego obszaru Zabłocia nr CXIX/1284/06 RM Krakowa z 25.10.2006 r., https://rewitalizacja.krakow.p1/pliki/14235https://rewitalizacja.krakow.pl/pliki/14235 [dostęp: luty 2018]. Uchwała w sprawie Regulaminu budżetu obywatelskiego Miasta Krakowa nr VII/107/15 RM Krakowa z 11.02.2015 r. Uchwała nr CXV/1547/10 RM Krakowa z 3.11.2010 r. w sprawie utworzenia parku kulturowego pod nazwą Park Kulturowy Stare Miasto. Ustawa o lasach z 28.09.1991 r., Dz.U. 1991 nr 101 poz. 444 z późn. zmianami. Ustawa o ochronie przyrody z 16.04.2004 r., Dz.U. 2004 nr 92 poz. 880; tekst jednolity: Dz.U. z 2015, poz. 1651. Ustawa o ochronie przyrody z 16.04.2004 r., Dz.U. nr 92, poz. 880 z późn. zm. Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 23.10.2003 r., Dz. U. 2003 nr 162
poz. 1568 z późn. zmianami. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 27.03.2003 r., Dz.U. 2003 nr 80 poz. 717; tekst jednolity Dz.U. z 2015 r., poz. 199. Ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych z 13.12.2013 r., Dz.U. 2014 roku, poz. 40, z późn. zm. Ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu z 24.04.2015 r., Dz.U. 2015 poz. 774, z późn. zmianami. Ustawa Prawo budowlane z 7.07.1994 r., Dz.U. 1994 nr 89, poz. 414, tekst jednolity Dz.U. 2016 poz. 290. Ustawa Prawo ochrony środowiska z 27.04.2001 r., Dz.U. z 2013 poz. 1232 z późn. zm. Ustawa Prawo wodne z 18.07.2001 r., Dz.U. z 2005 r. nr 239, poz. 2019, z późn. zm. Waloryzacja przestrzeni miejskiej Krakowa dla potrzeb turystyki. Raport końcowy, studium wykonane pod kierunkiem W. Kurka i M. Miki, Kraków 2008, https://www.bip.krakow. pl/zalaczniki/dokumenty/n/62310 [dostęp: październik 2016]. Waloryzacja przyrodnicza Krakowa na podstawie Mapy roślinności rzeczywistej, opr. ProGea Consulting, Kraków 2008. https://www.bip.krakow.pl/7sub dok_id^=20495 [dostęp: luty 2019]. Zarządzenie nr 2542/2015 Prezydenta M. Krakowa z 22.09.2015 r. w sprawie przyjęcia i przekazania pod obrady Rady Miasta Krakowa projektu uchwały Rady Miasta Krakowa
Bibliografia 517 w sprawie przygotowania projektu uchwały ustalającej „Zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń”. https://www.bip.krakow.pl/?dok_id=71173 metka=T vReg=l [dostęp: luty 2018]. Źródła elektroniczne an. Zamiast pomnika ֊ dąb. Plac Inwalidów zmieni oblicze [wizualizacje], wyborcza.pl Kraków, 27sierpnia2018, http://krakow.wyborcza.p1/krakow/7,44425,23830581,zamiastpomnika-dab-plac-inwalidow-wypieknieje-wizualizacje.htmł [dostęp: 27 sierpnia 2018]. Archiwum Narodowe w Krakowie, http://www.ank.gov.pl/zasob-i-udostepnianie/informacjeo-archiwaliach/zbiory-online [dostęp: luty 2019]. Banícki T., Wspomnienie, Komunikat SARP 1/1960, http://www.pamiecmiasta.pl/ projektant/ wladyslaw śmigielski,4514 [dostęp: sierpień 2018]. Błonia krakowskie, chronmydrzewa.pl, http://chronmydrzewa.pl/uratowane-drzewa/ [dostęp: wrzesień 2018]. Drohojowski J., Uwagi o ogrodzie Towarzystwa Strzeleckiego w Krakowie, 25 stycznia 1894, AN w Krakowie 29/564/0/10. 1/110; https://www. mhk. pl/oddzialy/celestat/historia֊8 [dostęp: październik 2018]. Foolprecht K., 800 lat Starego Bieżanowa, http://dworczeczow.nazwa.pl/dwor/index. php/800-lat-biezanowa/54 800-lat-biezanowa-zawartosc [dostęp: październik 2018]. Fotopolska, https://fotopolska.eu/ [dostęp: luty 2019]. Frey J., Łobzów ֊ królewski ogród pod Krakowem, http://www.wilanow-palac.pl/lobzow_ królewski ogrod_pod_krakowem.html [dostęp: maj 2016]. Green Infastructue Guidance, publications.naturalengland.org.uk/file/94026 [dostęp: lipiec 2016]. Green Infrastructure Portfolio
Standard, CNT, http://www.cnt.org/projects/greeninfrastructure-portfolio-standard [dostęp: lipiec 2016]. Green Infrastructure Standards and Specifications, NYC Enviromental Protection, Green Infrastructure, http://www.greeninfrastructure.net [dostęp: wrzesień 2017]. Grygny N., Budowa Centrum Muzyki na Grzegórzkach. Ryzykowna inwestycja? http://arch.pk.edu.pl/wydzial/o֊wydziale/historia/historia-obiektow/ [dostęp: sierpień 2016]. http://environment.law.harvard.edu/wp-content/uploads/2015/08/certifications-greeninfrastructure-professionals.pdf [dostęp: lipiec 2016]. http://gruntstudio.pl/ii-etap-konsultacji-dokumentu-kierunkow-rozwoju-i-zarzadzaniaterenami-zieleni-w-krakowie-na-lata-2017-2030/ [dostęp: lipiec 2016]. http://konsultacje.um.warszawa.pl/sites/konsultacje.um. warszawa.pl/files/standardy_ ksztaltowania zieleni warszawy kwiecien2016.pdf [dostęp: lipiec 2016]. http://planowanie.um.krakow.pl/bpp/ http://planowanie.um.krakow.pl/bpp/plany_obow.htm [dostęp: wrzesień 2018].
518 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności http://przypadkiadama.com/mapy.htm [dostęp: maj 2018]. http://www.biezanow.pl/index.php [dostęp: maj 2003]. http://www.dziennikpolski24.pl/artykul/3798127, modernizacja-stadionu-czy-powrotkrolewskiego-ogrodu,id,t.html [dostęp: sierpień 2016]. http://www.nyc.gov/html/dep/html/stormwater/green_infrastructure_standards.shtml [dostęp: lipiec 2016]. http://www.radiokrakow.pl/wiadomosci/krakow/budzet-obywatelski-2016-najwiecejglosow-na-szkolenia-szybowcowe-park-w-czyzynach-i-wodny-plac-zabaw-w-parkujordana/ [dostęp: lipiec 2016]. http://www.urbanspaces.eu/files/Green-Infrastructure-Newcastle.pdf [dostęp: marzec 2013]. http://www.wuoz.malopolska.pl/images/file/Rejestr%20powiaty_aktualne22.pdf,atakżehttps:// www.bip.krakow.pl/?dok_id=18307 [dostęp: czerwiec 2016]. http://www.zzm.wroc.pl/userdata/Propozycje_standardow_opracowanie_katalogflJ.pdf. https://dominikanie.pl/2015/07/powstaje-muzeum-polskiej-prowincji-dominikanow/ [dostęp: lipiec 2018]. https://waweI.krakow.pl/pl/druк.php?op=25 [dostęp: sierpień 2018]. https://www.facebook.com/miastowzieleni/ [dostęp: lipiec 2016]. https://www.pb.pl/znikna-zapyziale-katy-224868 [dostęp: październik 2018]. Informacje o jednostce, Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie, 29 czerwca 2016, https://www.bip.krakow.pl/?bip_id=567 dok=struktura [dostęp: grudzień 2018]. Por. też Uchwała nr VIII/113/15 RM Krakowa z 4.03.2015 r. w sprawie utworzenia i zatwierdzenia statutu jednostki budżetowej Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie [dostęp: grudzień 2018]. Jest Miejski
Architekt Krajobrazu, Magiczny Kraków, 2 października 2013, http://krakow.pl/ aktualnosci/58821,32,komunikatjest_miejski_architekt_krajobrazu.html [dostęp: styczeń 2019]. Jordaniana, Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/ publication?id=45427 [dostęp: październik 2018]. Karta wenecka 1964, https://nid.pI/upload/iblock/l 51715f3d8201c79013f37d8 Ibe7c64697f5. pdf [dostęp: wrzesień 2018]. Konkurs TUP na najlepszą przestrzeń publiczną w Polsce 2018 (Zarząd Główny TUP), https://www.tup.org.pl/index.php?option=com_customproperties tagłd=6 lang=pl [dostęp: październik 2018]. Kot J., Lubisz Park Jerzmanowskich? Spodobają ci się plany ZZM, „New Kraków”, 24 lipea 2018, https://news.krakow.pl/lubisz-park-jerzmanowskich-spodobaja-ci-sie-plany-zzm [dostęp: lipiec 2018]. Kursa M., Budżet Krakowa na 2019 rok. Wykup Wesołej, dużo na zieleń, „Gazeta Wyborcza”, 10 stycznia 2019, http://krakow.wyborcza.p1/krakow/7,44425,24351382,budzet-krakowana-2019-rok-wykup-wesolej-duzo-na-zielen.html [dostęp: styczeń 2019]. Liczby o Krakowie, Magiczny Kraków, http://www.krakow.p1/biznes/l 140,artykuł,liczby o krakowie.html [dostęp październik 2016].
Bibliografia 519 Lista rankingowa inwestycji miejskich w zakresie zieleni, BIP Miasto Kraków, http://www. bip.krakow.pl/7sub dok_id= 13644 [dostęp: czerwiec 2015]. LoveKraków.pl, 25 stycznia 2018, http://lovekrakow.pl/aktualnosci/budowa-centrummuzyki-na-grzegorzkach-ryzykowna-inwestycja 23954.html [dostęp: wrzesień 2018]. Łaś E., Burzawokółwycinkidrzewprzy Błoniach, Interia, 17 września2009,https://fakty.interia. pl/malopolskie/news-burza-wokol-wycinki-drzew-przy-bloniach,nId, 1213520#utm source=paste utm medium=paste utm campaign=chrome [dostęp: październik 2018]. Łąki kwietne w każdej dzielnicy Krakowa, Edycja Budżet Obywatelski 2016, Projekt nr 97 - dotyczy całego obszaru miasta; https://budzet.krakow.pl/projekty2016/1024-laki_ kwietne_w_kazdej_dzielnicy_krakowa.html [dostęp: luty 2019]. Mapa roślinności rzeczywistej Miasta Krakowa, BIP Miasto Kraków, 27 czerwca 2008, https://www.bip.krakow.pl/7sub_dok id=20495 [dostęp: październik 2015]. Mrowieć M., Kraków. Nie ma chętnych na przebudowę pl. Inwalidów. A mieszkańcy chcą konsultacji, „Dziennik Polski”, 7 września 2018, https://dziennikpolski24.pl/krakow-niema-chetnych-na-przebudowe-pl-inwalidow-a-mieszkancy-chca-konsultacj i/ar/13475311 [dostęp: październik 2018]. Mrowieć M., Tymczak P., Modernizacja stadiom czy powrót królewskiego ogrodu, Dziennik Polski 24, 25 marca 2015. Mrowieć M., współpraca Siciarz P., Plenerowe rzeźby Krakowa są w katastrofalnym stanie, Dziennik Polski 24,7 lipea 2015, https://dziennikpolski24.pl/plenerowe-rzezby-krakowasa-w-katastrofalnym-stanie/ar/3927001 [dostęp: czerwiec 2018]. Muzeum
Historyczne Miasta Krakowa, https://www.muzeumkrakowa.pl/cyfTOwy-thesaurus [dostęp: luty 2019]. Muzeum Narodowe w Krakowie, zbiory on-line, https://mnk.pl/zasoby-cyfiOwe [dostęp: luty 2019]. Narodowe Archiwum Cyfrowe, https://audiovis.nac.gov.pl/ [dostęp: luty 2019]. Nowacka K., Pozytywna opinia komisji dla projektu planu zagospodarowania terenów zielonych, wyborcza.pl Kraków, 29 stycznia 2018, http://krakow.wyborcza.p1/krakow/7, 44425,22958652,pozytywna-opinia-komisji-dla-projektu-planu-zagospodarowania.html [dostęp: grudzień 2018] Ogórek R, „ Pomnikoza ” zaraża park Jordana. Nowe popiersia budzą kontrowersje, „Gazeta Krakowska”, 7 maja 2018, https://plus.gazetakrakowska.pl/krakow-pomnikoza-zarazapark-jordana-nowe-popiersia-budza-kontrowersje/ar/13153099 [dostęp: październik 2018]. Ogórek P., Kraków. Wielki plan dla zielem. Mieszkańcy protestują i oskarżają miasto, Gazeta Krakowska, 27 czerwca 2018, https://gazetakrakowska.pl/krakow-wielki-plan-dlazieleni-mieszkancy-protestuja-i-oskarzaja-miasto/ar/13293673 [dostęp: grudzień 2018]. Ogórek P., Wiadomo, jaka będzie nowa Akademia Muzyczna, „Gazeta Krakowska”, 31 marca 2017, https://gazetakrakowska.pl/wiadomo-jaka-bedzie-nowa-akademiamuzyczna-zdjecia-wideo/ar/11940937 [dostęp: październik 2018]. Olo, Jak będzie wyglądało pole golfowe na Białych Morzach, wyborcza.pl Kraków, 19 kwietnia 2016 [dostęp: lipiec 2018].
520 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności " Opinia nr 796/2018 Komisji Planowania Przestrzennego i Ochrony Środowiska Rady Miasta Krakowa z dnia 29 stycznia 2018 r, http://www.bip.krakow.pl/_inc/rada7kdn/show_ pdfdoc.php?id=96650 [dostęp: grudzień 2018]. Park Kulturowy Stare Miasto, https://www.bip.krakow.pl/?dok_id=48882 [dostęp: lipiec 2018]. Park Maćka i Doroty: https://zzm.krakow.pl/zzm/parki/248-park-im-macka-i-doroty.html [dostęp: luty 2019]. pf, Park Stacja Wisła dla mieszkańców, Magiczny Kraków, 11 maja 1018, http://krakow. pl/aktualnosci/219913,29,komunikat,park stacja wisla_dla_mieszkancow.html [dostęp: październik 2018]. Piotrowska R, Porządkowanie Krakowa: mniej reklam i ogrodzonych osiedli, „Gazeta Krakowska”, 10 maja 2016, http://www.gazetakrakowska.p1/wiadomosci/krakow/a/ porzadkowanie-krakowa-mniej-reklam-i-ogrodzonych-osiedli,9972903/ [dostęp: lipiec 2016]. Plan zamówień publicznych, https://zzm.krakow.pl/index.php/przetargi.htmlSpecyfikacje [dostęp: grudzień 2018]. Powstaje Muzeum Polskiej Prowincji Dominikanów, dominikanie.pl, 8 lipea 2015, Pracownicy służb miejskich podczas obcinania gałęzi, Narodowe Archiwum Cyfrowe, http://www.audiovis.nac.gov.p1/obraz/92334:l/ [dostęp: czerwiec 2015]. Prezydenta Miasta Krakowa w zakresie realizacji Planu Rozwoju dla Osiedla Uzdrowisko Swoszowice, https://www.bip.krakow.pl/_inc/rada/uchwaly/show_pdf.php?id=84190 [dostęp: grudzień 2016]. Program Ochrony Środowiska dla miasta Krakowa na lata 2012-2015 z uwzględnieniem zadań zrealizowanych w 2011 roku oraz perspektywą na lata
2016-2019, BIP Miasto Kraków, 5 grudnia 2016, https://www.bip.krakow.pl/?dok_id=53605 [dostęp: sierpień 2015]. Raport o Stanie Miasta, BIP Miasto Kraków, https://www.bip.krakow.pl/7mmU509 [dostęp: sierpień 2018]. Struktura organizacyjna, BIP MJO - Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie, https://www.bip. krakow.pl/?dok_id=79595 [dostęp: grudzień 2018]. Stuch M., WŁobzowie powstał Smoczy ՏԽer, NaszeMiasto.pl, 12 stycznia 215, http://krakow. naszemiasto.pl/artykul/w-lobzowie-powstal-smoczy-skwer-zdjecia,3099274,galop,t, id,tm.html [dostęp: sierpień 2015]. Superścieżka - pionierski projekt placemakingowy na Grzegórzkach, Magiczny Kraków, 28 kwietnia 2015, http://krakow.p1/aktualnosci/l 85681,26,komunikat,supersciezka_pionierski_ projekt_placemakingowy_na_grzegorzkach.html [dostęp: grudzień 2018]. Szukaj w archiwach, https://szukajwarchiwach.pl/ [dostęp: luty 2019]. Tymczak R, Kraków. Bulwary czeka przebudowa. Miasto ma koncepcję zagospodarowania nabrzeża Wisły, „Dziennik Polski”, 16 października 2018, https://dziennikpolski24.pl/ krakow-bulwary-czeka-przebudowa-miasto-ma-koncepcje-zagospodarowania-nabrzezawisly-zdjecia/ar/13580822 [dostęp: październik 2018]. Tymczak R, Kraków. Wnioskują o zakazjazdy na rowerze na Plantach, „Gazeta Krakowska”, 5 lipea 2018, https://gazetakrakowska.pl/krakow-wnioskuja-o-zakaz-jazdy-na-rowerzena-plantach/ar/13316703?najstarsze [dostęp: 5 lipea 2018].
Bibliografia 521 Tymczak R, Rozstrzygnięty przetarg na Białe Morza. Powstanie pole golfowe, „Dziennik Polski”, 19 maja 2015, https://dziennikpolski24.pl/rozstrzygniety-przetarg-na-biale-morzapowstanie-pole-golfowe-wideo/ar/3866835 [dostęp: czerwiec 2015]. Tymczak R, Stadion Hutnika już bez oświetlenia, „Dziennik Polski”, 13 grudnia 2013, http://www.dziennikpolski24.p1/region/a/stadion-hutnika-juz-bez-oswietlenia, 11570310/ [dostęp: 13 grudnia 2016]. Ulica Starowiślna w Krakowie, Narodowe Archiwum Cyfrowe, http://www.audiovis.nac. gov.pl/obraz/84827/e8996130a37f9a0a4eb73243b5d246be/ [dostęp: czerwiec 2015]. WT, Przenosiny rzeźby, Dziennik Polski 24, 11 sierpnia 2018, http://www.dziennikpolski24. pl/artykul/1581780,przenosiny-rzezby,id,t.html [dostęp: maj 2018]. Zestawienia zabytków nieruchomych, Narodowy Instytut Dziedzictwa, http://www.nid. pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki w Polsce/rejestr-zaby tko w/zestawi en ia-zabytkownieruchomych/ [dostęp: czerwiec 2015].
Indeks osób* Addison Joseph 77, 88 Aigner Chrystian Piotr 235 Ammannati Bartolomeo 65, 202 André Edouard 55, 96 Anna Jagiellonka, królowa Polski 199, 207, 225 Arystoteles 66 August II Mocny, król Polski 208, 210 August III, król Polski 210 Azzi Visentini Margherita 73 Bacon Francis 186 Badeni, rodzina 88 Baliński Grzegorz 56-57 Banach Jerzy 192, 199, 204 Banach Stefan 193 Bandurski Roman 26 Barbacki Mieczysław 288 Batko Wojciech 331 Bauer Karol 258-259 Bednarski Wojciech 51, 95, 254, 352 Beiersdorf Zbigniew 20, 313 Bełcikowski Karol 154 Bembenek Mariusz 275 Benedykt, św. 147 Benisz Benedykt 210 Bernard z Clairvaux, św. 147 Białostocki Jan 55 Bielski Marcin 204 Błotnicki Tadeusz 217, 326 Boba-Dyga Bożena 312 Bobek Wojciech 360 Bodnieki Władysław 325 Bogdanowski Janusz 9-11, 18-20, 25-26, 32,39,52, 54-55, 75,198,201,203,220, 228, 234, 250, 260, 263, 273, 290, 313, 319, 334, 368, 370, 385, 392-393, 395, 405,421^122 Bogdanowski Wincenty 260 Böhm Aleksander 11, 335, 363, 445 Bojęś-Białasik Anna 123, 151 Bolland Stefan 386 Bona Sforza, królowa Polski 65, 68, 174 Borkowski Karol 393 Borusiewicz Władysław 337 Borzęcki Stefan 292, 293 Bozeth Lorenzo (Lorenco, Lorenzo Bosetto) 203, 206, 207, 208 Bouché Friedrich 77, 98 Boucher François 77 Boyle Richard, lord Burlington 77 Braun Georg 15,190,193,199,201,203-205, 217, 223,380 Braunowie, bracia 380 Indeks obejmuje osoby wymienione w publikacji zarówno w tekście, jak i w przypisach oraz podpisach pod ilustracje. Stronice, na których nazwisko pojawia się w przypisach i podpisach pod ilustracje, wyróżniono kur sywą.
526 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” Brown Lancelot „Capability” 78, 80 Bruckner Aleksander 68 Buczkowski Kazimierz 18, 24, 198 Bujak Władysław 319, 326 Bukowski Antoni 263 Buontalenti Bemardo 65 Burke Edmund 34, 78 Całthorpe Peter A. 452 Charageat Marguerite 55 Chatto Beth 104 Chopin Fryderyk 326 Chrabelski Kazimierz 25 Chmielewski Jan Maciej 426 Chrzanowski Tadeusz 237 Chrzanowski Wincenty 237 Ciołek Gerard 9,18,24-25,54,174,198,205 Colonna Francesco 198 Columella Lucius Iunius Moderate 59 Conan Michel 73 Connolly Peter 452 Corner James 56 Crescenzi Pietro de (Pierre de Crescenzi, Crescentyn, Krescentyn) 59, 62-64, 6667, 180, 187-189 Curie-Skłodowska Maria 331 Czacki Tadeusz 199 Czajkowski Józef 101, 280, 282 Czarniecki Stefan 326 Czartoryscy, ród 80, 83, 87, 404 Czartoryska Izabela 23, 53 Czartoryski Marceli 407 Czecz Aurelia 237 Czecz de Lindenwald Karol 237 Czecz Izabela 237 Czeczowie, rodzina 10, 17, 52, 233-241 Czepiński Michał 54 Czerniakowski Ignacy Rafał 83 Czeszko Józef 403 Czołowski Aleksander 24 Dąbrowska-Budziło Krystyna 193, 445 Dąbrowski Henryk 198 Daun Alfred 268-269, 321, 326 Degórska Bożena 19 Dezallier d’Argenville Antoine-Joseph 74 Dioscoridos (Pedanius Dioskorides) 66 Dix Brian 33 Długosz Jan 326 Dönhoff Jan Kazimierz 154 Dousa Stefan 217, 386 Drége Józef 18, 24, 67, 198 Drexler Ignacy 363, 415^116 Drobner Ryszard 272-273 Duany Andreas 452 Dużyk Józef 148 Dziewoński Kazimierz 328, 416—420 Dźwigaj Czesław 161, 260 Ekielski Władysław 282,339, 362-363,380, 382, 389 Eliade Mircea 107 Eliot Charles 262
Elżbieta II, królowa Wielkiej Brytanii 127 Enderle Ignacy 370, 373 Esterka, Żydówka 204 Estreicher Alojzy Rafał 82 Estreicher Karol 20, 274, 288,290 Estreicher Maria 214 Fabiański Marcin 176 Fabijanowska Katarzyna 11, 21, 268, 292 Fałat Julian 270 Falda Giovanni В. 202 Filiński Bolesław 321 Filipkiewicz Stanisław 394 Firlet Janusz 174,177 Florkiewicz Paweł 254 Foerster Karl 309 Fragonard Jean-Honoré 77 Francie Mirosław 274, 283 Franciszek I Habsburg, cesarz Austrii 84 Franciszek Józef I, cesarz Austrii 263, 405 Frank Hans 183 Frankowska-Cząstka Elżbieta 199 Frey Ludwik 200
lndeb osób Friedberg Witold 19, 407 Fritsch Theodor 39 Fryczewicz Andrzej 208 Gabryś Bogusław 292, 312-313, 316 Gadomski Walery 258 Gajda Marcin 309 Gałczyński Bolesław 355 Galenus Claudius 66 Gałuszka Tomasz 123 Ganczarek Artur 56—57 Gauze Aleksander 20, 95, 285, 358, 361, 416, 429 Genga Wanda 11, 273, 275, 293, 368 Gerhard Jakub 208 Gerhard Jan Piotr 208 Getz Leon 136 Giedych Renata 45 Gierek Piotr Maciej 56-57 Gilpin William 78 Girtler Kazimierz 154 Giżycki Franciszek Ksawery 53-53, 80, 232 Głowacki Jan N. 210 Goethe Johann Wolfgang 34 Goliński Stanisław 24, 97, 282-283, 339 Gorczyński Adam 152 Górecki Jerzy 20, 406 Górnicki Łukasz 71 Goślicki Wawrzyniec 153 Gostomski Anzelm 68 Grabowski Ambroży 20, 70, 81—82, 116, 199,207, 209, 255-256,372 Grela Jerzy 247 Grocholska Maria Ksawera, Matka Maria 258 Grocholski Stanisław 258 Grocholski Tadeusz 258 Grottger Artur 326 Grzybowski Michał 345, 462 Gucci Santi 199, 208 Guevrekian Gabriel 101 Gumplowicz Ludwik 242-243 Gutt Romuald 24, 101, 339, 401 527 Gwizdałówna Jadwiga 174, 176, 184, 194 Gyurkovich Jacek 219-220 Haj decki Antoni 293 Hamilton Ian Finlay 101, 453 Hartwig Julius 98 Hauke-Bosak Józef 326 Haur Jakub К. 53, 67 Haussmann Georges E. 262 Hegel Georg Wilhelm Friedrich 34 Hempel Cari 98 Hendel Zygmunt 119 Henryk III, król Anglii 127 Hemyk IV, król Francji 209 Hermanowicz Henryk 58, 272, 292 Hill Thomas 127, 180, 185 Hippocrates 66 Hirschfeld Christian Cay Lorenz 79 Hodor Katarzyna 19-20 Hogenberg Frans 15, 190, 193, 199, 201, 203-205,217, 223,524 Holewiński Mirosław 243, 278 Hoszowski Konstanty 152 Howard Ebenezer 15, 40,
263-264, 4Ճ2-413, 421 Hruzik Jan Kanty 356 Humboldt Aleksander 23 Hunt John D. 52 Idźkowski Adam 23 Ingarden Roman 336 Iwanowski Eustachy 79 Iwaszkiewicz Jarosław 268 Jagiellonowie, dynastia 68, 174, 208 Jakubowski Kasper 462 Jakubowski Łukasz 254 Jan III Sobieski, król Polski 74, 201, 203, 209,217, 225 Jan Kazimierz, król Polski 208 Jan Paweł II, papież 150, 153 Jankowski Edmund 18, 24, 40-41, 54, 61, 79-80, 93, 198, 203, 228, 254, 261, 267,
528 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności’’ 355,391,416 Jarema Maria 271 Jashemski Wilhelmina F. 33 Jaszewski Stanisław 208 Jaśkiewicz Jan 81 Jekyll Gertruda 96, 98, 239, 252, 268 Jensen Jens 55, 104, 309 Jeżowski Władysław Stanisław 68 John Ignacy 263 Jordan Henryk 51, 269, 318-332 Józef II Habsburg, cesarz rzymsko-niemiecki 84 Juchnowicz Stanisław 19 Junik W. 158 Jurkiewicz Piotr 304 Kaczmarski Władysław 107 Kadłuczka Andrzej 199, 219, 365 Kadulski Mieczysław 247 Kaiser (Kajzer) Franciszek 68 Kant Immanuel 34 Kantor Ryszard 274 Katon Starszy Marcus Porcius Cato 59 Katz Peter 452 Kazimierz Wielki, król Polski 51 Kędzierski Krzysztof 292, 313 Kempf Piotr 431, 468 Kent William 77, 88 Kieszkowski Witold 199 King Michael 104 Kingsbury Noel 104, 241 Kłeczek Andrzej 284, 361, 363 Klein Franciszek 260, 272-273, 356 Knaus Karol 238, 272, 321, 373 Kochanowski Jan 326 Kolarzowski Juliusz 394 Kołłątaj Hugo 326 Konarski Stanisław 326 Kopernik Mikołaj 326 Kordecki Augustyn 326 Kornecki Marian 273 Korpái Michał Stefan 258, 260, 326 Koterba Elżbieta 426 Kościuszko Tadeusz 326, 399 Kozakiewicz Helena 199 Kozakiewicz Stefan 199 Kozłowski Dariusz 107 Krasicki Ignacy 23, 53, 79 Krasiński Wincenty 210 Krasiński Zygmunt 326 Krasnowolski Bogusław 199, 202,260, 292 Krawczyk-Gruszczyńska Barbara 161 Kremer Aleksander 254 Kremer Józef 51, 257-258 Kremer Karol 403 Krescentyn zob.Crescenzi Pietro de Krieger Ignacy 193, 195,356 Kromer Józef 162 Krzywda-Polkowski Franciszek 24 Krzyżanowska Anna 430 Krzyżanowska Zofia 326 Krzyżanowski Jan Kanty 51, 92, 256
Krzyżanowski Józef 257 Księżarski Feliks 210 Kućma Wincenty 313,315 Kukliński Ryszard 331 Kuzianik Robert 426 Kwiatkowski Jan 339 Kwieciński Zdzisław 337, 339 Lameński Lechosław 381 Lanci Franciszek M. 258 Lange Antoni 210 Langley Batty 77 Lange Willy 98 Laskownicka Jolanta 392 Lasocki Bronisław 243-246 Lasoccy, rodzina 10, 52, 229-231, 242-248, 342, 429, 448 Lasota Józef 312 Legrain Pierre-Emilie 101 Lelewel Joachim 326 Leo Juliusz 57 Lepiarczyk Józef 19 Lepszy Leonard 116 Lemer Jaime 42, 453, 465
Indeks osób Levy Emst 98 Lichończak-Nurek Grażyna 21 Light William 262 Lindley John 79 Lipnicki Feliks 356 Loegler Romuald 386 Lorenz Stanisław 24 Lorraine Claude 78 Loudon John Claudius 39-40, 79-81, 90-91, 262, 420 Louis Józef 258 Lubomirscy, ród 80 Lubomirska Izabela 87 Lubomirski Adam 96, 324, 384 Ludwik XIII, król Francji 209, 354 Ludwik IV, król Francji 354 Luz kleiner 306, 309 Łepkowski Józef 152 Łuczyńska-Bruzdowa Maria 334 Łuczywo Franciszek 330 Łuszczkiewicz Władysław 111, 148-149, 152, 228 Łużyniecka Ewa 152 Maciejowski Samuel 71 Mączeński Zdzisław 366 Mączyński Franciszek 107, 258, 401 Madurowicz Maurycy 320 Majdecki Longin 18,21, 25-26, 54-55, 198, 319 Majewski Tadeusz 258 Majka Maria 19, 52 Małachowski, hrabia 257 Małecki Bolesław 20, 51, 58-59, 92-96, 254, 260-263, 267-268, 273-274, 322֊ 323, 356-358, 385, 429 Maleczkowski Michał 208 Mallet-Stevens Robert 101 Marcin z Urzędowa 66 Maria Kazimiera, królowa Polski 209 Maria Teresa Habsburg, królowa Czech i Węgier 84, 199 529 Marszałek Anna 275 Mateczny Antoni 404 Matejko Jan 326 Matula Jan 336 Mazurek Tadeusz 313,315 Medici, ród 202 Medici Ferdinando I de’ 202 Merian Mattheus 15, 71, 201, 203-205 Michał Korybut Wiśniowiecki, król Polski 208 Michałek Wiesław 365 Michońska Barbara 244, 292 Mickiewicz Adam 326 Miczyńska Izabela 273 Mieg Friedrich von 239 Milde Albert 84 Miłobędzki Adam 199 Misiągiewicz Maria 107 Mistrz Środkowego Renu 180 Mitkowska Anna 11, 20, 27 Molle Henryk von der 208 Mollet André 209 Mollet Claude 209 Mollet Jacques 1209 Molletowie, rodzina 209 Montelupi, rodzina 52, 88 Moore Henry 314 Morris
Robert 97 Morska z Dzieduszyckich Magdalena Katarzyna 235-236 Morski Ignacy 235 Mostafavi Mohsen 452 Muras Piotr 47 Musiołek Antoni 280-281 Myczkowski Zbigniew 30 Mydłowski Michał 408 Nash John 262, 264 Niedzielski Tadeusz 26, 283 Niemcewicz Julian Ursyn 326 Niemiec Dariusz 123 Nosalska Aleksandra 275 Nôtre André Le 74 Nowacki Florian 353
530 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności Nowak Genowefa 312 Nowakowski Wacław 304 Odrowąż Iwo 110, 112, 117, 153, 162 Odrowąż Jacek 124 Odrowąż z Prandocina Wisław 153 Oktawian August, cesarz rzymski 53 Olmsted Frederick Law sr 262,451 Oorschot Jos-Willem van 262 Oracewicz Marein 260 Ostrogski Konstanty 326 Oudolf Piet 56, 104 Owsiński Jakub 154 Paderewski Ignacy Jan 331 Pass (Passe) Crispin van de 71 Patena Marta 226 Patoczka Piotr 273 Pawłowska Krystyna 11, 21,109, 242, 364 Payne-Knight Richard 78 Peltz Jan 392 Pepler George 39 Peros Jan 336, 341 Petzold Eduard 98 Pianowski Zbigniew 174 Piekiełko-Zemanek Alicja 21 Piela Tadeusz 292, 363 Pilecki Witold 331 Piłsudski Józef 204, 350, 399, 401 Placidi Franciszek 107 Plapis Witold 25 Plater-Zyberk Elizabeth 452 Plęskowski Stanisław 292, 313 Pliniusz Starszy 66, 186 Podgórski Stanisław 270 Policante Jan Maria 208 Poniatowski Józef, książę 283-284, 326 Poniatowski Kazimierz 87 Ponikiewska-Arct Maria 365 Ponikło Stanisław 384 Pope Alexander 77 Popławski Stanisław 352 Porębski Mieczysław 98 Potocka Katarzyna 237 Potocki Adam 214 Potocki Artur 237, 261, 321 Potoccy, ród 52, 80, 214 Price Uvedale 78 Przyjemska-Grzesik Katarzyna 345 Ptaszycka Anna 19, 39, 339, 420-422 Ptaszycki Tadeusz 339 Pucek Dominik 109 Puławski Kazimierz 326 Purchla Jacek 363, 382 Pusłowscy, rodzina 258 Pusłowski Zygmunt 257 Raciborski Marian 83-84 Rączka Jan Władysław 199, 201-202 Radwański Jan B. 21, 260 Radwański Kazimierz 199 Radzikowski Walery Eliasz 258, 274, 276, 278,318-319, 392 Radziwiłłowa Helena 87 Rajss-
Kałużna Katarzyna 431 Rakowicz Jan 282, 363 Rehman Stanisław 51, 95, 275-276 Reinares San Martin Maria Angeles 56-57 Reinhard-Chlanda Małgorzata 21 Rejtan Tadeusz 326 Renke Jerzy 158-159, 163 Repton Humphry 78, 262 Robert z Molesme, św. 147 Robinson William 96,104,239,252,268,309 Rodecki Jędrzej 235 Rogalski Kazimierz 288 Rojkowska Halina 115, //7 Rosa Salvator 77 Rostafiński Józef 84, 92, 274,279 Rożek Michał 20, 312 Różycki Kazimierz 161 Ruskin John 97 Rye Egidius van der 15 Rygier Edmund 280-281, 364 Rzewuski Walery 254, 358
Indeks osób Saare Salomon 403 Salwiński Bogumił 759-161 Sapieha Adam Stefan 331 Scheidt Franciszek 81 Scholtz Alina 24, 101, 334, 401 Sękowski Jerzy 292, 331, 315 Semper Gotfried 382 Ser Hedva 103 Serafin Stefan 337 Sermet Edyta 20,406 Serlio Sebastiano 186 Siarczyński Franciszek 207 Siek Jan 292 Siennik Marcin 66 Sierakowski Wacław 23, 53, 79 Siewniak Marek 27, 360 Sikora Dorota 26 Skarga Piotr 326 Skotnicki Józef 21 Słowacki Juliusz 326 Śmigielski Władysław K. 267,288, 328, 419 Solari Jan 107 Solar Zbigniew 339 Solon Jerzy 461 Sosnowski Oskar 24 Späth Franz 41 Spezza Andrea 107 Spiczyński Hieronim 66 Środulska-Wielgus Jadwiga 20 Stachańczyk Renata 26 Stachowicz Michał 210 Stala Klaudia 199 Stanisław August Poniatowski, król Polski 201,210, 253 Stanisławski Jan 270 Starowolski Szymon 199, 208 Starynkiewicz Sokrat 41 Starzyński Juliusz 24 Stasiak Ludwik 393 Staszic Stanisław 326 Stęczyński Maciej B. 356 Stefan Batory, król Polski 51, 208 Stefański Wacław 107 Stępień Piotr M. 19, 40, 101 531 Stępniewska-Janowska Barbara 9,19,52,153 Strabo Walafrid 59 Straszewski Florian 51, 254, 261, 273 Strumiłło Józef 23 Stryjeński Tadeusz 107 Styma-Bartkowicz Krystyna 365 Swaryczewska Magdalena 368 Śliwa Aleksander 84 Świechowski Zygmunt 152 Świeykowski Emanuel 24 Switzer Stephen 54, 77 Symes Michael 55 Syreński Szymon (Syreniusz) 66, 68, 205 Syreniusz, zob. Syreński Szymon Szafer Władysław 83-84, 195 Szafrańska Małgorzata 55, 174 Szanior Franciszek 24 Szczepkowski Jan 326, 330 Szpunar Tadeusz 312-314 Szpytma Tomasz 276, 313 Szujski Józef 152 Szumowski Maciej 467 Szyma Marcin 123
Szymanowski Wacław 342 Szyszko-Bohusz Adolf24,101-702,107, 776, 196 Tabeau ogrodnik 93, Tarkowski Roman 312-314, 316 Tarnowscy, ród 88, 326 Tarnowski Jan 312, 326 Tatarkiewicz Władysław 24 Terakowska Dorota 467 Tichy Karol 339 Tipping Henry Avray 98 Tołwiński Tadeusz 25, 39, 420 Tomkowicz Stanisław 71, 73, 116, 119, 152, 155, 157, 372-373 Torowska Joanna 9, 19, 260, 275 Trevano Jan 199 Tribolo Niccolò 65 Trybowski Ignacy 314 Trzycieski Andrzej 59, 66
532 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” Unglerowa Zofia Urbanowa 59 Uruska-Suszek Dorota 368 Vandermet Adrian (Adriaen van der Mel) 28 Varron (Marcus Terentius Varro) 59 Vasari Giorgio 65 Venhoeven Ewald Anthonie Jan 57 Vera André 101 Vera Paul 101 Vogel Zygmunt 193,210 Vries Hans Vredeman de 72 Waldheim Charles 452 Wałecki Maciej 430 Walter Henryk 356 Wapowski Bernard 233 Warszewicz Józef 84 Watteau Antoine 77 Wątorek Mieczysław 312-313 Wazowie, dynastia 201, 203, 208 Weller Richard 452 Wemichowska Bogna 233 Więckowska Jolanta 368 Wierzbowski Hieronim 208 Wildner-Nurek Iwona 31 Windakiewicz Stanisław 174 Wirtz Jacques 154 Witowski Stanisław 208 Władysław IV, król Polski 182, 193 Wodzicki Stanisław 23 Wojciechowski Mikołaj 236 Wojnarski Jan 270 Wojtkiewicz Witold 270 Wojtyczko Ludwik 282 Wojtyła Karol, zob. Jan Paweł II Wolski Mikołaj 74 Wonderman, ogrodnik 208 Wyczyński Kazimierz 208, 304 Wyspiański Franciszek 84 Wyspiański Stanisław 269, 338 Wzorek Zbigniew 337 Yu Kongjian 452 Zapolya Barbara, królowa polska 174 Zarębska Teresa 199 Zaremba Karol 96, 318, 323 Zarzecki Janusz 395 Zdanek Maciej 123 Żebrawski Teofil 119 Zechenter Witold 275,281 Żelechowska Krystyna 25 Żelechowski Feliks 242 Żelechowski Kwiryn 242 Żeleński Stefan 304 Ziejka Franciszek 226 Zin Wiktor 199,230, 265 Ziobrowski Zygmunt 425-426, 444 Zioń Robert 465 Żółciak Jarosław 11 Żółciak Katarzyna 11 Żółkiewski Stanisław 326 Zucchi Jacopo 22 Zychowicz Maciej 331 Zygmunt I Stary, król Polski 65, 174, 184, 190 Zygmunt III Waza, król Polski 202, 204, 207-208
Streszczenia Agata Zachariasz Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” Streszczenie Książka traktuje o krakowskiej zieleni - o ogrodach, parkach, zielonych ulicach, systemie zieleni. Podtytuł zaczerpnięto z szyldu na drewnianej bramie prowadzącej do parku Jordana: „Ogród ten urządzony dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności, powierza się jej łaskawej opiece. Uprasza się więc każdego ze zwiedzających, aby nie tylko sam w ogrodzie nic nie uszkadzał, ale i innym uszkodzić nie dozwolił”. Napis ten jest do dzisiaj aktualny, potrzebujemy zieleni w mieście bardziej niż kiedykolwiek - do odpoczynku, dla lepszego środowiska, do radowania się pięknem przyrody, dla koloru miłego dla oczu i całego mnóstwa innych powodów. Książka pomyślana została jako opis ponad trzydziestoletnich doświadczeń zawodowych autorki, dotyczących ochrony i kształtowania różnego rodzaju terenów zieleni Krakowa. Zaprezentowano studia historyczne, krajobrazowe i projekty wykonywane samodzielnie, choć najczęściej we współautorstwie. Zgromadzono w tym zbiorze prace niepublikowane i publikowane, część z nich zaktualizowano. Zakres czasowy pracy sięga średniowiecza, a kończy się na współczesności. Pokazano różne skale projektowania zieleni - od ogrodów przy kamienicach i obiektach użyteczności publicznej w centrum miasta, w zwartej zabudowie, po skalę systemu terenów zieleni miejskiej. Omówiono ogrody, parki i urządzone tereny zieleni zarówno publicznie dostępne, jak i niedostępne. W dużej mierze są to obiekty zabytkowe, zwykle takie, które zmieniły funkcję lub zostały częściowo
przekształcone. Tereny zieleni i parki często stają się wyróżnikiem, elementem tożsamości, symbolem miasta, tak jak w Krakowie: Planty, Błonia, aleja Waszyngtona, unikatowe kopce z zielonym otoczeniem, zieleń forteczna. Trudno sobie wyobrazić Podgórze bez parku Bednarskiego
536 A. Zachariasz, Zielony Kraków „dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności” osnutego legendą o Twardowskim. Nie bez powodu za zieloną uznawana jest Nowa Huta z zadrzewieniami przyulicznymi, parkiem Ratuszowym, Zalewem Nowohuckim, łąkami i ogrodami działkowymi. Ważną pozycję w strategiach miejskich Krakowa zajmują tzw. Parki Rzeczne, które zaproponowano w projekcie systemu terenów zieleni miejskiej w 1996 r. W każdym z obiektów można znaleźć coś unikatowego, wartość materialną lub niematerialną, która współtworzy genius loci. Zakładanie terenów zieleni, co wielokrotnie zostało dowiedzione w przeszłości, pobudza rozwój obszarów sąsiednich, spełniając funkcję czynnika miastotwórczego. Urządzanie terenów zieleni połączone z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym zwiększa atrakcyjność działek dla inwestycji, przyczynia się do rozwoju miasta, często determinując jego formę czy kierunek rozwoju. Mieszkańcy miast chcą żyć wśród zieleni, co potwierdzają badania, polityki miejskie, m.in. tworzenie strategii rozwoju terenów zieleni i budżety obywatelskie. Zielone miasta są lepiej postrzegane. Zieleń ma istotny wpływ na kompozycję miasta, jakość miejsca i jakość życia. Wartości kulturowe Krakowa, jego wyróżniające budowle, układy urbanistyczne i krajobrazy od najdawniejszych czasów były doceniane. Potwierdzają to słynne sztychy pokazujące panoramy miasta. W dziele Brauna i Hogenberga Civitates orbis terrarium (1603 - ok. 1605) pojawia się opis: „Kraków jest najsławniejszym miastem Sarmacji [.], stolicą królestwa Polskiego i siedzibą królów [.] ziemię ma, zarówno gdy chodzi o
równinę zieleniejącą drzewami, jak i uprawę ról i ogrodów”. Od XIX w. ważną częścią struktury urbanistycznej Krakowa stały się urządzone tereny zieleni. Stanowią one integralny składnik krajobrazu miasta i jego przestrzeni publicznych - kompozycyjny, wizualny i estetyczny. Wizerunek miasta ocenianego poprzez strukturę zieleni budują rozmaite parki i tereny zieleni, ich różnorodna postać - ciągła i linearna, plamowa, punktowa, o odmiennym przeznaczeniu i zainwestowaniu. Do percepcji zieleni ważne są też charakterystyczne formy: parki, szpalery uliczne, aleje, grupy, klomby, a nawet pojedyncze drzewa czy rabaty, jako istotny element krajobrazu historycznego i współczesnego. Książkę podzielono na pięć rozdziałów. W pierwszym omówiono zakres pracy i ogólnie stan badań nad krakowskimi ogrodami, parkami i terenami zieleni. Ze względu na dwa główne wątki pracy, historyczny i współczesny, w kolejnych podrozdziałach opisano zarówno metodykę badań ogrodów historycznych, jak i współczesne standardy projektowania zieleni. W rozdziale drugim zaprezentowano, szkicowo, historię ogrodów i parków Krakowa na tle tendencji w sztuce ogrodowej od średniowiecza po współczesność. Rozdział trzeci to zasadnicza, także objętościowo, część pracy. Dotyczy różnych rodzajów ogrodów, zawiera rozważania szczegółowe poprzedzone wprowadzeniami. Podstawą rozdziału, zgodnie z tytułem, stały się badania, projektowanie i rewałoiyzacja ogrodów. Tak się złożyło, że były to obiekty różnorodne, co pozwala pokazać ich odmienność, stan badań, historię, fazy przekształceń, wnioski konserwatorskie, decyzje co do
dalszego postępowania ֊ rewaloryzacji czy rekonstrukcji, a także projekty. Często niezwykle istotne są problemy wynikające z nowych funkcji, nieodwracalnych zmian, kwestie udostępniania, unowocześniania, dostosowania do współczesnych potrzeb. Omówiono ogrody klasztorne, szczegółowo: dominikanówicystersówwMogile. Zaprezentowano ogrodyprzy rezydencjach: królewskich na Wawelu i w Łobzowie, oraz dworskie i pałacowe, a szczegółowo Czeczów
Streszczenie 537 w Bieżanowie i Lasockich na Dębnikach (obecnie parki publiczne). Dalsza część dotyczy parków publicznych. Opisano w niej szerzej ogrody rozrywkowe, Plantacje miejskie, parki Krakowski i Jordana, Bulwary Wiślane. W kolejnych podrozdziałach znalazły się: zieleń przyuliczna i place miejskie, ogrody śródblokowe, czyli w zwartej zabudowie miejskiej i podwórkowe, oraz założenia przy instytucjach. Rozdział zamyka ogólny przegląd pozostałych terenów zieleni Krakowa. Czwarty rozdział dotyczy skali planistycznej i projektowania systemu terenów zieleni miejskiej Krakowa. Omówiono początki kształtowania układów w skali miasta, także model pierścieniowo-klinowy, system parków rzecznych oraz najnowszą propozycję układu mieszanego sieciowego. Przedstawiono zarys historii zarządzania zielenią w Krakowie. Rozważano też zagadnienia planowania krajobrazu i zieleni miasta jako sposób organizacji jego struktury. Pokazano wybrane krakowskie przykłady, park Zwierzyniecki i III Kampus Ш, na tle współczesnych teorii urbanistycznych determinowanych zielenią i krajobrazem. W zakończeniu podjęto próbę podsumowania i wskazania perspektyw rozwoju krakowskiej zieleni. Współcześnie uznaje się parki i tereny zieleni zajeden z ważniejszych mierników jakości przestrzeni miejskiej. Jak pokazują budżety obywatelskie, w których wygrywa zieleń, i protesty mieszkańców przy jej likwidacji, kwestia urządzonych i dostępnych terenów zieleni jest niezwykle ważna. Przyszłość miasta bez natury jest niewyobrażalna. Świadczą o tym zarówno historyczne, jak i najnowsze trendy w architekturze krajobrazu i
urbanistyce. Stworzenie planu terenów zieleni równolegle z inną infrastrukturą, np. zabezpieczeniem przeciwpowodziowym czy komunikacją, pomaga sprawniej formować pozostałe elementy struktury miasta, zabezpiecza harmonijny rozwój środowiska miejskiego. Tereny zieleni mają zdolność do tworzenia sieci dla korzyści zarówno świata natury, jak i ludzi. System zieleni miejskiej to zielona infrastruktura ֊ strategicznie zaplanowana sieć terenów zieleni miejskiej o różnym charakterze: naturalnych, parków, greenwayów, obszarów chronionych, nieurządzonych, utrzymujących naturalne procesy ekologiczne. Ogrody, parki i urządzone tereny zieleni w miastach zaspokajają jedną z podstawowych potrzeb - kontaktu człowieka z naturą i pięknem przyrody. Są miejscem odpoczynku i wytchnienia od zgiełku i pośpiechu miasta. Są też miejscem niekończących się zmiennych radości wynikających z przemian przyrody o różnych porach roku i dnia. Oświetlone słońcem, przesłonięte deszczem czy mgłą, pyszne wiosennymi kwiatami, pachnące skoszoną trawą, dające ochłodę w letni gorący dzień, szeleszczące jesiennymi liśćmi, okryte śniegiem, z chybotliwymi cieniami gałęzi. i znowu odradzające się wiosną. Niech i ten opisany zielony Kraków służy przyjemności i pożytkowi Szanownej Publiczności.
Agata Zachariasz Grünes Kraków ֊ „zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums” Zusammenfassung Das Buch behandelt die Krakauer Grünflächen - über die Gärten, Parks, grüne Straßen, System der Grünanlagen. Der Untertitel wurde stammt vom Schild auf dem hölzernen Tor, das zum Jordan-Park führte: „Dieser Garten, eingerichtet zum Vergnügen und Nutzen des Verehrten Publikums, wird seiner gütigen Obhut anvertraut. Jeder der Besucher wird also gebeten, dass er nicht nur alleine im Garten nichts beschädigt, sondern auch andere nichts beschädigen lässt”. Diese Aufschrift ist bis heute aktuell, denn wir benötigen die Grünanlagen in der Stadt mehr als je zuvor - zur Erholung, für bessere Umwelt, zum Erfreuen an der Schönheit der Natur, für die für unsere Augen angenehme Farbe und für die unzähligen anderen Gründe. Das Buch wurde gedacht als Beschreibung der über 30-jährigen beruflichen Erfahrungen der Autorin, betreffend den Schutz und die Gestaltung der verschiedener Arten von Grünanlagen in Krakow. Es wurden historische, landschaftliche Studien und die selbständig ausgeführte Projekte präsentiert, obwohl am meisten in der Mitautorschaft. Es wurden in dieser Sammlung veröffentlichte und unveröffentlichte Arbeiten gesammelt, ein Teil von ihnen wurde aktualisiert. Der zeitliche Umfang der Arbeit reicht in das Mittelalter zurück, und endet in der Gegenwart. Es wurden verschiedene Projektgrößen der Grünanlagen gezeigt ֊ von den Gärten bei den Mietshäusern und den Objekten der öffentlichen Nutzung im Stadtzentrum, in der geschlossenen Bebauung, bis hin zum System der städtischen
Grüngebiete. Es wurden Gärten, Parks und eingerichtete Grünanlagen besprochen, die sowohl öffentlich zugänglich sind, wie auch privat genutzt werden. Im großen Maß sind das historische Objekte, gewöhnlich solche, die ihre Funktion geändert haben oder teilweise umgestaltet wurden. Die Grünanlagen und die Parks werden oft zum Charakteristikum, Element der Identität, Symbol der Stadt, wie in Krakow: Planty, Błonia, aleja Waszyngtona, einzigartige Hügel mit Grünumgebung, Festungsgrün. Es ist schwer, sich Podgórze ohne den Bednarski-Park vorzustellen, beruhend auf der Legende über Twardowski. Nicht ohne Grund wird Nowa
542 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności ” Huta als grüner Stadtteil gehalten, mit Straßenbaumbeständen, Rathaus-Park, Nowa HutaStausee, den Wiesen und Grundstückgärten. Eine wichtige Position in der städtischen Strategien von Kraków nehmen die sog. Flussparks ein, die im Projekt des Systems der städtischen Grünanlagen im Jahre 1996 vorgeschlagen wurden. In jedem der Objekte kann etwas Einzigartiges gefunden werden, einen materiellen oder immateriellen Wert, der den genius loci miterschaift. Die Gründung der Grünanlagen, was vielmals in der Vergangenheit bewiesen wurde, regt die Entwicklung der benachbarten Gebiete an, indem sie die Rolle des städteschöpferischen Faktors erfüllt. Die Einrichtung der Grünanlagen, verbunden mit der Hochwassersicherung vergrößert die Attraktivität der Grundstücke für Investition, trägt zur Entwicklung der Stadt bei, indem sie oft seine Form oder die Entwicklungsrichtung determiniert. Die Stadtbewohner wollen im Grünen leben, was die Untersuchungen, Städtepolitiken bestätigen, u.a. die Schaffung der Entwicklungsstrategien der Grünanlagen und die Bürgerbudgets. Grüne Städte werden besser angesehen. Grün hat einen wesentlichen Einfluss auf die Komposition der Stadt, Qualität des Ortes und die Lebensqualität. DieKulturwertevonKraków,seineBauten,dieesunterscheiden, Stadtplanungsanordnungen und Landschaften wurden seit den ältesten Zeiten geschätzt. Das bestätigen die berühmten Stiche, die die Stadtpanoramen zeigen. Im Werk von Braun und Hogenberg Civitates orbis terrarium (1603֊ etwa 1605) erscheint eine
Beschreibung: „Krakow ist die berühmteste Stadt von Sarmatien (.), die Hauptstadt des Polnischen Königreichs und der Sitz der Könige (.) hat Erdboden, sowohl wenn es um das mit Bäumen grünende Flachland, als auch Anbau von Acker und Gärten geht”. Seit dem 19. Jh. wurden die eingerichteten Grünanlagen zum wichtigen Teil der Stadtplanungsstruktur von Krakow. Sie bilden den integralen Bestandteil der Stadtlandschaft und ihrer öffentlichen Räume - den Kompositions-, visuellen und ästhetischen Bestandteil. Das Image der Stadt, beurteilt durch die Grünstruktur wird von verschiedenen Parks und Grünanlagen gebaut, ihre vielfältige Gestalt - permanente und lineare, fleckige, punktartige, mit der anderen Bestimmung und Investition. Zur Perzeption des Grüns sind auch charakteristische Formen wichtig: Parks, Straßenzeilen, Alleen, Gruppen, Beete, und sogar einzelne Bäume oder Rabatten, als wesentliches Element der historischen und gegenwärtigen Landschaft. Das Buch wurde in fünfKapitel geteilt. Im ersten wurde der Umfang der Arbeit besprochen und allgemein der Stand der Untersuchungen über Krakauer Gärten, Parks und Grünanlagen. Aufgrund der zwei Hauptmotive der Arbeit, das historische und das gegenwärtige, wurde in den weiteren Unterkapiteln sowohl die Methodik der Untersuchung historischer Gärten beschrieben, als auch die gegenwärtigen Standards des Projektierens der Grünanlagen. Im zweiten Kapitel wurde präsentiert, skizzenhaft, die Geschichte der Gärten und der Parks von Krakow im Hintergrund der Tendenzen in der Gartenkunst seit dem Mittelalter bis zur Gegenwart. Das dritte
Kapitel ist der grundsätzliche, auch umfangsmäßig, Teil der Arbeit. Es betrifft verschiedene Arten von Gärten, enthält ausführliche Überlegungen, denen Einführungen vorangehen. Die Grundlage des Kapitels, gemäß dem Titel, wurden Untersuchungen, Projektieren und Sanierung der Gärten. So ist es gekommen, dass es abwechslungsreiche Objekte waren, was erlaubt, ihre Unterschiedlichkeit, Stand der Untersuchungen,
Zusammenfassung 543 Geschichte, Phasen der Umgestaltungen, Entschlüsse der Konservatoren, Entscheidungen, was weitere Vorgehensweise anbetrifft - Sanierung oder Rekonstruktion, sowie auch Projekte zu zeigen. Oft sind die wesentlichen Probleme ungewöhnlich, die sich aus neuen Funktionen, den irreversiblen Änderungen ergeben, die Fragen der Zugänglichmachung, Modernisierung, Anpassung an gegenwärtige Bedürfnisse. Besprochen wurden die Klostergärten, ausführlich: der Dominikaner und der Zisterzienser in Mogiła. Präsentiert wurden die Gärten bei den Residenzen: der königlichen auf dem Wawel und in Łobzów, sowie höfische und Palastresidenzen, und ausführlich Czeczów in Bieżanów und die Residenz der Familie Lasocki in Dębniki (gegenwärtig öffentliche Parks). Der weitere Teil betrifft öffentliche Parks. Beschrieben wurden in ihm weitläufiger die Unterhaltungsgärten, Grünanlagen um die Altstadt, die Parks Krakowski und Jordan, Weichseluferpromenaden. In den weiteren Unterkapiteln befanden sich: Straßengrün und städtische Plätze, Gärten zwischen Wohnblöcken, also in der geschlossenen städtischen Bebauung und Hofgärten, sowie Anlagen bei den Institutionen. Das Kapitel schließt die allgemeine Durchsicht der übrigen Grünanlagen von Kraków. Das vierte Kapitel betrifft den Planungsumfang und das Projektieren des Systems der städtischen Grüngebiete von Krakow. Besprochen wurden die Anfänge der Gestaltung der Anordnungen im Bereich der Stadt, auch das Ring-Keil-Modell, das System der Flussparks, sowie der neueste Vorschlag der gemischten Netzanordnung. Vorgestellt wurde die Übersicht der
Geschichte der Grünverwaltung in Kraków. Erwogen wurden auch die Fragen der Planung der Landschaft, sowie der Grünanlagen der Stadt, als eine Art der Organisation ihrer Struktur. Gezeigt wurden gewählte Krakauer Beispiele, der Park Zwierzyniecki und III. Campus UJ, im Hintergrund der gegenwärtigen Stadtplanungstheorien, die von den Grünanlagen und der Landschaft determiniert werden. Im Abschluss wurde der Versuch einer Zusammenfassung unternommen und der Aufzeigung der Entwicklungsperspektiven der Krakauer Grünanlagen. Gegenwärtig werden die Parks und die Grünanlagen für einer der wichtigsten Maßstäbe der Qualität des städtischen Raums anerkannt. Wie die Bürgerbudgets zeigen, in denen die Grünanlagen gewinnen, wie auch die Proteste der Bewohner bei ihrer Auflösung, ist die Frage der eingerichteten und zugänglichen Grünanlagen unheimlich wichtig. Die Zukunft der Stadt ohne Natur ist unvorstellbar. Davon zeugen sowohl historische, wie auch die modernsten Trends in der Landschaftsarchitektur und der Stadtplanung. Die Erschaffung des Plans der Grünanlagen parallel mit einer anderen Infrastruktur, z.B. der Hochwassersicherung oder dem Verkehr hilft, reibungsloser die übrigen Elemente der Stadtstruktur zu formen, sichert die harmonische Entwicklung des städtischen Milieus. Die Grüngebiete haben die Fähigkeit, ein Netz zu bilden zum Vorteil von sowohl der Naturwelt, als auch der Menschen. Das System der städtischen Grünanlagen ist die grüne Infrastruktur - strategisch geplantes Netz der städtischen Grüngebiete mit verschiedenen Charakter: der natürlichen, Parks, Greenways, der
geschützten Gebiete, der nicht eingerichteten Gebiete, solcher, die natürliche ökologische Prozesse aufrechterhalten. Gärten, Parks und eingerichtete Grünanlagen in den Städten befriedigen eins der Grundbedürfhisse - des Kontakts des Menschen mit der Natur und der Schönheit der
544 A. Zachariasz, Zielony Kraków „ dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności ” Natur. Sie sind Ort der Erholung und Rast von Lärm und Hast der Stadt. Sie sind auch Ort der endlosen wechselhaften Freuden, die sich aus dem Wandel der Natur ergeben zu verschiedenen Jahres- und Tageszeiten. Sonnenbeleuchtet, regen- oder nebelverhüllt, köstlich mit Frühlingsblumen, duftend nach gemähtem Gras, die Abkühlung am heißen Sommertag geben, mit Herbstblättem rauschen, schneebedeckt, mit wackligen Ästeschatten. und wieder sich erneuernde im Frühling. Möge auch dieses beschriebene grüne Krakow zum Vergnügen und Nutzen des Verehrten Publikums dienen. |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Zachariasz, Agata |
| author_GND | (DE-588)1207414867 |
| author_facet | Zachariasz, Agata |
| author_role | aut |
| author_sort | Zachariasz, Agata |
| author_variant | a z az |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV046649870 |
| ctrlnum | (OCoLC)1150794118 (DE-599)BVBBV046649870 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>00000nam a2200000 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV046649870</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20210914</controlfield><controlfield tag="007">t|</controlfield><controlfield tag="008">200401s2019 xx a||| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788365991577</subfield><subfield code="9">978-83-65991-57-7</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1150794118</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV046649870</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Zachariasz, Agata</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1207414867</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Zielony Kraków dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności</subfield><subfield code="b">= A green Krakow - "for the pleasure and benefit of Our Dear Audience" = Grünes Kraków - "zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums"</subfield><subfield code="c">Agata Zachariasz ; Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">A green Krakow - "for the pleasure and benefit of Our Dear Audience"</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Grünes Kraków - "zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums"</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Kraków</subfield><subfield code="b">Wydawnictwo PK</subfield><subfield code="c">2019</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">544 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Karten, Pläne</subfield><subfield code="c">24 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="546" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zusammenfassungen in deutscher und englischer Sprache</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Tereny zielone / Polska / Kraków</subfield><subfield code="2">jhpk</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Grünfläche</subfield><subfield code="0">(DE-588)4022301-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Krakau</subfield><subfield code="0">(DE-588)4073760-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Krakau</subfield><subfield code="0">(DE-588)4073760-3</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Grünfläche</subfield><subfield code="0">(DE-588)4022301-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20210914</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">307.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="943" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032061098</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Krakau (DE-588)4073760-3 gnd |
| geographic_facet | Krakau |
| id | DE-604.BV046649870 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T14:16:10Z |
| indexdate | 2025-03-15T09:03:54Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788365991577 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032061098 |
| oclc_num | 1150794118 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 544 Seiten Illustrationen, Karten, Pläne 24 cm |
| psigel | BSB_NED_20210914 |
| publishDate | 2019 |
| publishDateSearch | 2019 |
| publishDateSort | 2019 |
| publisher | Wydawnictwo PK |
| record_format | marc |
| spelling | Zachariasz, Agata Verfasser (DE-588)1207414867 aut Zielony Kraków dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności = A green Krakow - "for the pleasure and benefit of Our Dear Audience" = Grünes Kraków - "zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums" Agata Zachariasz ; Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki A green Krakow - "for the pleasure and benefit of Our Dear Audience" Grünes Kraków - "zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums" Kraków Wydawnictwo PK 2019 544 Seiten Illustrationen, Karten, Pläne 24 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Zusammenfassungen in deutscher und englischer Sprache Tereny zielone / Polska / Kraków jhpk Grünfläche (DE-588)4022301-2 gnd rswk-swf Krakau (DE-588)4073760-3 gnd rswk-swf Krakau (DE-588)4073760-3 g Grünfläche (DE-588)4022301-2 s DE-604 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract |
| spellingShingle | Zachariasz, Agata Zielony Kraków dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności = A green Krakow - "for the pleasure and benefit of Our Dear Audience" = Grünes Kraków - "zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums" Tereny zielone / Polska / Kraków jhpk Grünfläche (DE-588)4022301-2 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4022301-2 (DE-588)4073760-3 |
| title | Zielony Kraków dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności = A green Krakow - "for the pleasure and benefit of Our Dear Audience" = Grünes Kraków - "zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums" |
| title_alt | A green Krakow - "for the pleasure and benefit of Our Dear Audience" Grünes Kraków - "zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums" |
| title_auth | Zielony Kraków dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności = A green Krakow - "for the pleasure and benefit of Our Dear Audience" = Grünes Kraków - "zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums" |
| title_exact_search | Zielony Kraków dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności = A green Krakow - "for the pleasure and benefit of Our Dear Audience" = Grünes Kraków - "zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums" |
| title_exact_search_txtP | Zielony Kraków dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności = A green Krakow - "for the pleasure and benefit of Our Dear Audience" = Grünes Kraków - "zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums" |
| title_full | Zielony Kraków dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności = A green Krakow - "for the pleasure and benefit of Our Dear Audience" = Grünes Kraków - "zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums" Agata Zachariasz ; Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki |
| title_fullStr | Zielony Kraków dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności = A green Krakow - "for the pleasure and benefit of Our Dear Audience" = Grünes Kraków - "zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums" Agata Zachariasz ; Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki |
| title_full_unstemmed | Zielony Kraków dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności = A green Krakow - "for the pleasure and benefit of Our Dear Audience" = Grünes Kraków - "zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums" Agata Zachariasz ; Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki |
| title_short | Zielony Kraków dla przyjemności i pożytku Szanownej Publiczności |
| title_sort | zielony krakow dla przyjemnosci i pozytku szanownej publicznosci a green krakow for the pleasure and benefit of our dear audience grunes krakow zum vergnugen und nutzen des verehrten publikums |
| title_sub | = A green Krakow - "for the pleasure and benefit of Our Dear Audience" = Grünes Kraków - "zum Vergnügen und Nutzen des verehrten Publikums" |
| topic | Tereny zielone / Polska / Kraków jhpk Grünfläche (DE-588)4022301-2 gnd |
| topic_facet | Tereny zielone / Polska / Kraków Grünfläche Krakau |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032061098&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT zachariaszagata zielonykrakowdlaprzyjemnosciipozytkuszanownejpublicznosciagreenkrakowforthepleasureandbenefitofourdearaudiencegruneskrakowzumvergnugenundnutzendesverehrtenpublikums AT zachariaszagata agreenkrakowforthepleasureandbenefitofourdearaudience AT zachariaszagata gruneskrakowzumvergnugenundnutzendesverehrtenpublikums |