Kupcy, arendarze i rzemieślnicy: różnorodność zawodowa Żydów w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII i XVIII w. = Merchants, leaseholders, and craftsmen. Professional diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the seventeenth and eighteenth century
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Book |
| Language: | Polish |
| Published: |
Warszawa
Instytut Historii PAN
2018
|
| Edition: | Wydanie I |
| Subjects: | |
| Online Access: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Abstract Register // Personenregister Register // Ortsregister |
| Item Description: | Englische Zusammenfassung |
| Physical Description: | 323 Seiten 21 cm |
| ISBN: | 9788365880383 8365880385 |
Staff View
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV045514752 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20191127 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 190315s2018 |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788365880383 |9 978-83-65880-38-3 | ||
| 020 | |a 8365880385 |9 8365880385 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1098190193 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV045514752 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-Re13 |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Cieśla, Maria |d 1980- |0 (DE-588)1172315744 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a Kupcy, arendarze i rzemieślnicy |b różnorodność zawodowa Żydów w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII i XVIII w. = Merchants, leaseholders, and craftsmen. Professional diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the seventeenth and eighteenth century |c Maria Cieśla |
| 246 | 1 | 1 | |a Merchants, leaseholders, and craftsmen. Professional diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the seventeenth and eighteenth century |
| 250 | |a Wydanie I | ||
| 264 | 1 | |a Warszawa |b Instytut Historii PAN |c 2018 | |
| 300 | |a 323 Seiten |c 21 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 500 | |a Englische Zusammenfassung | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1600-1800 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Juden |0 (DE-588)4028808-0 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Kaufmann |0 (DE-588)4128272-3 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Handwerker |0 (DE-588)4023302-9 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Großfürstentum Litauen |0 (DE-588)4499060-1 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 653 | 0 | |a Żydzi / handel / Litwa / 1500-1800 | |
| 653 | 0 | |a Kupcy żydowscy / Litwa / 1500-1800 | |
| 653 | 0 | |a Rzemieślnicy żydowscy / Litwa / 1500-1800 | |
| 653 | 0 | |a Żydzi / Litwa / sytuacja gospodarcza / 17 w | |
| 653 | 0 | |a Żydzi / Litwa / sytuacja gospodarcza / 18 w | |
| 689 | 0 | 0 | |a Großfürstentum Litauen |0 (DE-588)4499060-1 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Juden |0 (DE-588)4028808-0 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Kaufmann |0 (DE-588)4128272-3 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Handwerker |0 (DE-588)4023302-9 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Geschichte 1600-1800 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 710 | 2 | |a Polska Akademia Nauk |b Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla |4 pbl | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Abstract |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Ortsregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20191127 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030899173 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 909.04924 |e 22/bsb |f 09033 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 330.09 |e 22/bsb |f 09032 |g 4793 |
| 942 | 1 | 1 | |c 330.09 |e 22/bsb |f 09032 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 909.04924 |e 22/bsb |f 09033 |g 4793 |
| 942 | 1 | 1 | |c 909.04924 |e 22/bsb |f 09032 |g 4793 |
| 942 | 1 | 1 | |c 330.09 |e 22/bsb |f 09033 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 909.04924 |e 22/bsb |f 09032 |g 438 |
| 942 | 1 | 1 | |c 330.09 |e 22/bsb |f 09033 |g 4793 |
Record in the Search Index
| _version_ | 1804179461251268608 |
|---|---|
| adam_text | Spis treści Wstęp .................................................................................................................... 7 ROZDZIAŁ I Ramy prawne żydowskiej działalności gospodarczej w Wielkim Księstwie Litewskim ....................................................................................... 21 Prawa i przywileje funkcjonujące w mieście królewskim na przykładzie Wilna............................................................................................. 29 Prawa i przywileje funkcjonujące w mieście prywatnym na przykładzie Słucka............................................................................................. 42 Regulacje prawne dotyczące arendy dochodów i dóbr ziemskich ................... 58 Prawa religijne oraz zarządzenia Waadu dotyczące działalności gospodarczej Żydów............................................................................................... 61 ROZDZIAŁ II Dzierżawcy, arendarze, karczmarze i mytnicy. Zaangażowanie Żydów w arendy dóbr i dochodów ............................. 79 Żydowskie arendy ֊ ujęcie statystyczne .............................................................. 81 Żydowscy dzierżawcy i arendarze generalni ...................................................... 88 Organizacja pracy przy dzierżawach i arendach.................................................. 106 Karczmarze i szynkarze wiejscy............................................................................. 116 Arendarze dochodów państwowych ......................................................................124 Organizacja pracy
przy arendach dochodów państwowych ............................... 133 Konflikty związane z wykonywaniem obowiązków żydowskich poborców podatkowych........................................................................................... 140
6 Spis treści ROZDZIAŁ. III Kupcy, kramarze i pośrednicy. Działalność handlowa Żydów litewskich - ujęcie statystyczne................................................................. 148 Litewscy kupcy żydowscy na rynkach międzynarodowych ...................... 156 Oferta kupców żydowskich w handlu międzynarodowym........................ 183 Udział w jarmarkach i targach........................................................................ 194 Kupcy i kramarze na rynkach lokalnych ..................................................... 202 Kredytodawcy żydowskich przedsiębiorców................................................. 211 ROZDZIAŁ IV Żydowscy rzemieślnicy w Wielkim Księstwie Litewskim.......................218 Rzemiosło żydowskie ֊ ujęcie statystyczne ..................................................218 Żydowscy rzemieślnicy w miastach i miasteczkach......................................229 Organizacja rzemiosła żydowskiego ...............................................................236 ROZDZIAŁ V Pozostałe sfery żydowskiej aktywności zawodowej .................................. 255 Zawody usługowe............................................................................................255 Zajęcia rolnicze................................................................................................262 Działalność kredytowa.................................................................................... 265 Podsumowanie .................................................................................................... 268 Słownik terminów występujących w
tekście.............................................. 275 Wykaz skrótów .................................................................................................. 279 Bibliografia ............................................................................................................ 281 Summary................................................................. .............................................. 308 Indeks osób .......................................................................................................... 311 Indeks nazw geograficznych ............................................................................321
Bibliografia Źródła rękopiśmienne Archiwum Główne Akt Dawnych, Warszawa (AGAD) Archiwum Radziwiłłów AR II, 1578 AR IV, 104, 128 AR V, 71, 206, 2520/3, 2819, 6943, 139S5/I-II, 15558, 15559, 15560, 15780, 15782, 15783, 15784, 17254, 17469, 17784 AR VII, 686, 687, 698, 700 AR VIII, 541 AR X, „Kiszkowie” 508, 512, 525, 530, 626, 637, „Ickowicz” AR XV, t. 4; t. 6, p. 14; t. 7, p. 1; t. 7, p. 2; t. 8, p. 1 AR XX, 6, 7, 20, 31, 43, 48, 49 AR XXI, A85, Al 14, B59, B228, B250, C120,1141, L120, M221 AR XXIII, t. 3, p. 4; t. 4, p. 6; t. 4, p. 7; t. 5, p. 9; t. 6, p. 5; t. 7, p. 1; t. 7, p. 2; t. 8, p. 1; t. 9,p. 5; t. 9, p. 7; t. 17, p. 3; t. 18, p. 1; t 24, p. 1; t 33, p. 6; t. 34, p. 2; t. 43, p.3;t. 43, p. 4; t. 57, p. 16; t. 62, p. 9; t. 77, p. 13; t. 77, p. 14; t. 78, p. 7; t. 83, p. 2; t. 91, p. 1; t. 91, p. 5; t. 92, p. 7; t. 93, p. 1; t. 103, p. 6; t. 114, p. 7; t. 123, p. 1; t 125, p. 1; t. 125, p. 5; t. 126, p. 2; t. 132, p. 1; t. 133, p. 1; t. 134, p. 1; t. 134, p. 2; t. 135, p. 2; t. 135, p. 5; t. 135, p. 6; t. 136, p. 1; t. 136, p. 8; t. 137, p. 1; t 137, p. 3; t. 137, p. 4; t. 138, p. 3; t 138, p. 6; 1.140, p. 2; t. 149, p. 4; t. 150, p. 6; t. 154, p. 1; t. 154, p. 5; t. 158, p. 5; t. 159, p. 1; t. 162, p. 12 AR XXV, 4,123,129, 171, 177, 188, 383, 1617, 1704, 1782/2,1936, 2448, 2666, 2670/1, 2672/1, 3834/1, 3835/1, 3835/2, 3837
282 Bibliografia AR XXVII, 701 AR XXIX, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 18, 287 Archiwum Rodzinne Poniatowskich: 182, 206, 207, 355 Archiwum Tyzenhauzów: B35, 125, B39-131 Archiwum Narodowe w Krakowie (ANK) Archiwum Młynowskie Chodkiewiczów (AMCH): 931, 956, 1092, 1097, 2518 Archiwum Państwowe w Gdańsku 300, 5/81 Biblioteka Książąt Czartoryskich, Kraków (BCzart) Dział Rękopisów: 2583, 2585, 3825, 5898, 9219, 9233, 9251, 9254, 9314 Biblioteka Narodowa w Warszawie Dział Rękopisów, BOZ 911 Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz, Berlin (GStAPK) Hauptabteilung, XX, EM, nr 38, d 4; Hauptabteilung, XX, EM, 142, a Nr. 13 Ostpreußische Folianten, Hauptabteilung, XX, nr 13025 Ostpreußische Folianten, Hauptabteilung, XX, nr 13026 Lietuvos mokslų akademijos Vrublevskių biblioteka (Biblioteka Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich), Wilno (LMAVB) Dział Rękopisów: f. 25, f. 25-167, f. 43-6465, f. 43-6509, f. 43-7742, f. 43-7743, f. 43-16613, f. 43-16620, f. 43-6509, f. 139-1841, f. 139-2883, f. 198, f. 273-1842 Lietuvos Valstybės Istorijos Archyvas (Litewskie Państwowe Archiwum Historyczne), Wilno (LVIA) SA (Senieji Aktai, Stare Akta) Akta Trybunału Skarbowego, liczby skarbu, retenty podatkowe, akta komisji skarbowej, księgi grodzkie z obszaru teraźniejszej Litwy, księgi horodnictwa wileńskiego: 214, 2040, 2041, 2318, 2411, 2412, 2415, 2416, 2419, 2421, 2423, 2425, 2426, 2431, 2435, 2438, 3410, 3411, 3413, 3416, 3429, 3439, 3444, 3450, 3452, 3454, 3728, 3735, 3741, 3743, 4349, 4573, 4716, 4722, 4730, 4761, 4778, 4781, 5111, 5112, 5347, 5349, 13681 Akta Ekonomii Królewskich: f. 110,
op. 1, s. 3, 41-43 Archiwa prywatne (Radziwiłłowie, Tyszkiewiczowie): f. 716, op. 3, s. 35, 36; f. 1280, s. 2070; f. 1292, s. 56
Bibliografia 283 Metryka Litewska (wykorzystano mikrofilmy przechowywane w LVIA) (ML): 103, 106, 108, 109, 110, 111, 113, 114, 117, 118, 119, 124, 127, 130, 131, 132, 140, 141, 146, 149, 151, 155, 159, 160, 163, 169, 171, 172, 173, 179, 307, 310, 315, 316, 319, 320, 324, 325, 327, 329, 330, 331, 334, 335, 336, 348, 350, 353, 355, 357, 360, 362, 369, 372, 375, 376, 377, 383, 396, 397, 399, 402, 407, 409, 412, 413, 414 Национальный исторический архив Беларуси (Narodowe Historyczne Archiwum Białorusi), Mińsk (NIAB) Archiwum Radziwiłłów: f. 694, op. 1, dz. 28; f. 694, op. 2, dz. 1701; f. 694, op. 2, dz. 1711; f. 694, op. 2, dz. 3138; f. 694, op. 3, dz. 28; f. 694, op. 3, dz. 32; f. 694, op. 3, dz. 34; f. 694, op. 7, dz. 699 Księgi grodzkie z białoruskich ziem Wielkiego Księstwa Litewskiego: f. 1705, op. 1, dz. 32; f. 1705, op. 1, dz. 18; f. 1705, op. 1, dz. 19; f. 1705, op. 1, dz. 32; f. 1705, op. 1, dz. 61; f. 1705, op. 1, dz. 128; f. 1734, op. 1, dz. 40; f. 1737, op. 1, dz. 40; f. 1739, op. 1, dz. 4; f. 1739, op. 1, dz. 5; f. 1739, op. 1, dz. 6; f. 1786, op. 1, dz. 2; f. 1786, op. 1, dz. 4; f. 1825, op. 1, dz. 9; f. 1825, op. 1, dz. 14 Vilniaus universiteto biblioteka (Biblioteka Uniwersytetu Wileńskiego), Wilno (VUB) Dział Rękopisów: f. 4, A 233, A 2106, A 1736, A 1698; f. 5, c. 16, 1009; f. 7, 31/13868 A Źródła drukowane III Statut Litewski Statut Wielkiego Księstwa Litewskiego naprzód, za najasnieyszego hospodara Zygmunta III, w Krakowie w roku 1588, drugi raz w Wilnie, w roku 1619, z pokazaniem zgody i różnice Statutów Koronnych i W. X. L., trzeci raz za najasnieyszego
Władysława IV, w Warszawie, w roku 1648, z przydaniem konstytucyy od roku 1550 do 1647, czwarty raz, za najasnieyszego Jana Trzeciego, w Wilnie w roku 1698, z przyłożeniem pod artykuły konstytucyi seymowych od seymu roku 1550, aż do seymu roku 1690 oboygu narodom służących, textu samego w niczćm nie naruszając, piaty raz za najasnieyszego Augusta Trzeciego, po dwakroć za najasnieyszego króla Stanisława Augusta,
284 ACW AVAK Brilling 1930 Brilling 1933 Brilling 1936 Dubinski 1788 Dubnov 1909 Freudenthal 1928 Frick 2008 Gmiterek 2001 Bibliografia z przydatkiem summaryuszow, praw i konstytucyy od roku 1764 do roku 1786, teraz za szczęśliwego panowa nia najasnieyszego cesarza i samowładcy Wszechrossyy króla polskiego Alexandra I, bez żadnej odmiany podług wydania wileńskiego roku 1786 nakładem wileńskiego towarzystwa typograficznego przedrukowany, w Wilnie drukarnia A. Marcinkowskiego roku pańskiego 1819. Akty cechów wileńskich 1495-1759, wyd. H. Łowmiański, M. Łowmiańska, S. Kościałkowski, oprać. J. Jurkiewicz, Poznań 2006. Акты издаваемые виленскою археографическою комиссиею для разбора древних актов, t 5,28,29, Vilna 1871, 1901, 1902. В. Brilling, Jüdische Meßgäste - Jüdische Messe und Marktbesucher in Breslau im 17. Jahrhundert, „Jüdische Familienforschung. Mitteilungen der Gesellschaft für jüdische Familienforschung” 7, 1931, z. 28, s. 413-419. B. Brilling, Breslauer jüdische Meßgäste im 17 Jahrhun dert, „Jüdische Familienforschung. Mitteilungen der Gesellschaft für jüdische Familienforschung” 9, 1933, z. 33, s. 517-530. B. Brilling, Breslauer Meßgäste, „Jüdische Familien forschung. Mitteilungen der Gesellschaft für jüdische Familienforschung” 12, 1936, z. 40, s. 711-713. Zbiór praw i przywilejów miastu stołecznemu WXL Wilnowi nadanych na żądanie wielu miast koronnych jako też Wielkiego Księstwa Litewskiego ułożony i wy dany przez Piotra Dubińskiego burmistrza wileńskiego, Wilno 1788. S. Dubnov, Арендные контракты в Литве XVII-XVIII в., „Evrejskaâ Starina” 3, 1909, s.
105-112. M. Freudenthal, Leipziger Messegäste. Die jüdischen Besucher der Leipziger Messen in den Jahren 1675 bis 1764, Frankfurt am Main 1928. Wilnianie. Żywoty siedemnastowieczne, oprać., wstęp i koment. D. Frick, Warszawa 2008. Materiały źródłowe do dziejów Żydów w księgach grodzkich lubelskich z doby panowania Augusta II Sasa 1697-1733, wyd. H. Gmiterek, przedm. A. Teller, Lublin 2001.
Bibliografia Gmiterek 2003 285 Materiały źródłowe do dziejów Żydów w księgach grodz kich lubelskich z doby panowania Michała Korybuta Wiśniowieckiego i Jana III Sobieskiego 1669-1697, wyd. H. Gmiterek, Lublin 2003. Gmiterek 2006 Materiały źródłowe do dziejów Żydów w księgach grodz kich lubelskich z doby panowania Władysława IV i Jana Kazimierza Wazów 1633-1669, wyd. H. Gmiterek, Lublin 2006. IFVAL Instrukcijos feodalinių valdų administracijai Lietuvo je XV1I-XIX a., wyd. Z. Kiaupa, J. Kiaupienė, Vilnius 1985. IJM Историко-юридические материалы извлеченные из актовых книг губерний витебской и могилевской, t. 9, 11, 16, Witebsk 1878, 1883, 1886. JPP Jewish Privileges in the Polish Commonwealth. Charters of Rights Granted to Jewish Communities in Poland-Lithuania in the Sixteenth to Eighteenth Centuries, t. 1-3, wyd. J. Goldberg, Jerusalem 1985. Kaźmierczyk 2001 Żydzi polscy 1648-1772. Źródła, wyd. i wstęp A. Kaź mierczyk, Kraków 2001. LMMPiA I Lietuvos magdeburginių miestų: privilegijos ir aktai, t. 1: Joniškis, Jurbarkas, wyd. A. Tyla, Vilnius 1991. LMMPiA III Lietuvos magdeburginių miestų: privilegijos ir aktai, t. 3: Kėdainiai, wyd. A. Tyla, Vilnius 2002. LMMPiA V Lietuvos magdeburginių miestų: privilegijos ir aktai, t. 5: Merkinė, wyd. A. Baliulis, Vilnius 2007. LMMPiA VI Lietuvos magdeburginių miestų: privilegijos ir aktai, t. 6: Trakai, wyd. A. Baliulis, Vilnius 2008. LMMPiA VIII Lietuvos magdeburginių miestų: privilegijos ir aktai, t. 8: Lazdijai, Simnas, wyd. J. Drungilas, Vilnius 2013. Majmon 2007 (1) S. Majmon, Autobiografia, 1.1, tłum. L. Belmont, oprać. B.
Szwarcman-Czarnota, przyp. P. Paziński, Warszawa 2007. Matuszewicz 1986 (1) M. Matuszewicz, Diariusz życia mego, t. 1: 1714-1757, oprać, i wstęp B. Królikowski, koment. Z. Zielińska, Warszawa 1986. MichalowskaSejmy i sejmiki koronne wobec Żydów. Wybór tekstów źródłowych, wybór i oprać. A. Michałowska-Mycielska, -Mycielska 2006 Warszawa 2006.
286 Odpowiedź Żyda Wejtembera Pamiętnik Krzysztofa Zawiszy PML PSJ Relacje Woyny- Okołowa Bibliografia Odpowiedź Żyda Wejtembera Dworów Cesarskiego i Bawarskiego Faktora na podane przeciw iemu przełożenie sprawy od J. O. Xsiçcia ]mci Sapiehy wojewody połockiego, Hetman Polnego W.X.Lit., b.m. [około 1770]. Pamiętnik Krzysztofa Zawiszy, wojewody mińskiego (1666-1721) wydane z oryginalnego rękopismu i opatrzone przypiskami, oprać. J. Bartoszewicz, Warszawa 1862. S. Dubnow, плаз ліганл ліѴпрл літі opre ix хглйл орзѕ Xü’b [Pinkas Waadu Litewskiego], Berlin 1925. S. Stern, Der preussische Staat und die Juden, t. 1, cz. 2: Akten, Tübingen 1962. Relacje Jerzego Woyny-Okołowa przedstawiciela Rzeczy pospolitej w Królewcu w latach 1792-1794, wyd. ƒ. Wi- jaczka, Toruń 1999. VC Volumina constitutionum, t. 2: 1550-1609, cz. 1: 1550-1585, oprać. S. Grodziski, I. Dwornicka, W. Uruszczak, Warszawa 2005. VL Volumina legum, t. 1-7, wyd. J. Ohryzko, Petersburg 1859-1860. Opracowania Ajzenstein 2004 A. Ajzenstein, Die jüdische Gemeinschaft in Königsberg. Von der Niederlassung bis zur Rechtlichen Gleichstellung, Aleksandrów 1930 Alexandrowicz 2004 Hamburg 2004. H. Aleksandrów, Ьхлхр px ОУХПХ^ПУ’Л [Dzierżawcy i kabał], „Cajtszrift” 4, 1930. S. Alexandrowicz, Osadnictwo żydowskie na ziemiach litewsko-białoruskich od XV-XIX w. (cechy szczególne), Alexandrowicz 2011 Attman 1973 Augustyniak 1991 w: Świat NIEpożegany. Żydzi na dawnych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej w XVIII-XX w., red. K. Ja siewicz, Warszawa 2004, s. 45-63. S. Alexandrowicz, Studia z dziejów miasteczek Wielkiego Księstwa
Litewskiego, Toruń 2011. A. Attman, The Russian and Polish Markets in Interna tional Trade, 1500-1650, Göteborg 1973. U. Augustyniak, Podlaska klientela Krzysztofa IIRadziwiłła, w: Drobna szlachta podlaska w XVI-XIX w. Materiały
Bibliografia Augustyniak 2001 Augustyniak 2002 Aust 2013 Aust 2015 Balaban 1927 Bardach 1988 Bardach 1990 Baron 1976 Bemporad 2017 Ben Sason 1973 Bieńkowska 2013 Bierszadski 1882 Bierszadski 1883 287 z sympozjum w Holnach Mejera, 26-27 maja 1989, red. S.K. Kuczyński, Białystok 1991, s. 87-111. U. Augustyniak, Dwór i klientela Krzysztofa Radzi wiłła (1585-1640). Mechanizmy patronatu, Warszawa 2001. U. Augustyniak, Specyfika patronatu magnackiego w Wiel kim Księstwie Litewskim w XVII wieku. Problemy badaw cze, „Kwartalnik Historyczny” 109, 2002, s. 97-111. C. Aust, Between Amsterdam and Warsaw. Commercial Networks ofi the Ashkenazic Mercantile Elite in Central Europe, „Jewish History” 27, 2013, nr 1, s. 41-71. C. Aust, Jewish Mobility in the Eighteenth Century. Fa milial Networks of Ashkenazic Merchants across Europe, „European History Yearbook” 16, 2015, s. 15-32. M. Balaban, Die polnischen Juden in den Memoiren des polnischen Adels, „Menorah” 5, 1927, s. 369-376. J. Bardach, Ustrój miast naprawie magdeburskim w Wiel kim Księstwie Litewskim do połowy XVII wieku, w: tenże, O dawnej i niedawnej Litwie, Poznań 1988, s. 73-119. J. Bardach, Żydzi w Birżach radziwiłłowskich w XVII-XVIII wieku, „Przegląd Historyczny” 81,1990, nr 1-2, s. 199-220. S.W. Baron, A Social and Religious History of the Jews, t. 16: Poland-Lithuania 1500-1650, New York-London 1976. E. Bemporad, Dubnows Wayward Son. Israel Sosis and the Legacy of Russian Jewish Historiography, „Polin. Studies in Polish Jewry” 29, 2017, s. 105-119. H. H. Ben Sason, Lituania. The Structure and Trends of it’s Culture,
„Encyclopedia Judaica Yearbook” 1973, s. 120-134. I. Bieńkowska, Muzyka na dworze księcia Hieronima Floriana Radziwiłła, Warszawa 2013. S. Beršadskij, Привилегии Великого князя Витовда Литовским Евреям, „Voshod ” 1882, որ 11-12, s. 1-41. S. Beršadskij, Литовские евреи. История их юри дического и общественного положения в Литве от Витовта до Люблинской унии, St. Peterburg 1883.
288 Bierszadski 1886a Bierszadski 1886b Bierszadski 1887a Bierszadski 1887b Bierszadski 1887c Bierszadski 1887d Błaszczyk 1987 Błaszczyk 1988a Błaszczyk 1988b Bogucka 1962 Bogucka 1969 Bogucka 1989 Bogucka 1996 Breuer 1997 Buchholtz 1899 Bibliografia S. Beršadskij, История виленской еврейской
общины, „Voshoď” 10, 1886, s. 125-138. S. Beršadskij, История виленской еврейской общины „Voshoď” 11, 1886, s. 145-154. S. Beršadskij, История виленской еврейской общины, „Voshoď” 3, s. 81-98. S. Beršadskij, История виленской еврейской общины, „Voshoď ” 4, s. 65-78. S. Beršadskij, История виленской
еврейской общины, „Voshoď” 5, s. 16-32. S. Beršadskij, История виленской еврейской общины, „Voshoď” 6, s. 58-73. G. Błaszczyk, Liczebność Żydów na Żmudzi w ХѴІІ-ХѴШ wieku, cl. 1, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycz nego” 1987, nr 1, s. 21-39. G. Błaszczyk, Liczebność Żydów na Żmudzi w XVII-
XVIII wieku, cz. 2, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycz nego” 1988, nr 1-2, s. 23-29. G. Błaszczyk, Liczebność Żydów na Żmudzi w XVII-XVIII wieku, cz. 3, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycz nego” 1988, nr 3-4, s. 29-57. M. Bogucka, Gdańsk jako ośrodek produkcyjny w XIV-XVII wieku,
Warszawa 1962. M. Bogucka, Gdańskie kontrakty zbożowe w pierw szej połowie XVII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 17, 1969, nr 4, s. 711-719. M. Bogucka, Kupcy żydowscy w Gdańsku w pierwszej połowie XVII wieku, „Przegląd Historyczny” 80, 1989, nr 4, s. 791-799. M. Bogucka, Jarmarki w
Pobce XVI-XVII wieku, w: Studia nad dziejami miast i mieszczaństwa w średniowieczu, 1.1, Toruń 1996, s. 15-27.
M. Breuer, Jüdische Religion und Kultur in den ländlichen Gemeinden 1600-1800, w: Jüdisches Leben auf dem Lande. Studien zur deutsch-jüdischen Geschichte, red. M. Richarz, R. Rürup, Tübingen 1997, s. 69-78. A. Buchholtz, Geschichte der Juden in Riga bis zur Be gründung der Rigischen Hebräergemeinde im Jahre 1842, Riga 1899.
Bibliografia Buchwald-Pelcowa 1967 Burszta 1950 Cieśla 2005 Cieśla 2008 Cieśla 2009 Cieśla 2010 Cieśla 2013 Cieśla 2015a Cieśla 2015b Cieśla 2015c Cieśla 2016a Cieśla 2016b Cieśla 2017 289 P. Buchwald-Pelcowa, Kazimierz Krzysztof Kłokocki i drukarnia w Słucku, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 12, 1967, s. 135-171. J. Burszta, Wieś i karczma. Rola karczmy w życiu wsi pańszczyźnianej, Warszawa 1950. M. Cieśla, Łazarz Mojżeszowicz - przykład żydow skiej kariery w Wielkim Księstwie Litewskim w połowie XVII wieku, „Kwartalnik Historyczny” 112, 2005, nr 4, s. 5-29. M. Cieśla, Taryfy pogłównego żydowskiego z 1764 roku jako źródło do historii społecznej Żydów w Wielkim Księ stwie Litewskim, w: Różni razem. Młodzi polscy naukowcy o Żydach, red. J. Żyndul, Warszawa 2008, s. 37-47. M. Cieśla, Żydowscy przestępcy w dawnej Rzeczypospolitej, w: Społeczeństwo a przestępczość, Warszawa 2009 (Spo łeczeństwo Staropolskie. Seria Nova, t. 2), s. 239-257. M. Cieśla, Żydzi w Wielkim Księstwie Litewskim 1632-1764. Sytuacja prawna. Demografia. Działalność gospodarcza, Warszawa 2010, rkps pracy doktorskiej, IH PAN. M. Cieśla, Mojżeszowicz, Gordon, Ickowicz. The Jewish Economic Elites in the Grand Duchy ofLithuania (17h and 18th Centuries), tłum. T. Korecki, „Acta Poloniae Historica” 107, 2013, s. 101-127. M. Cieśla, Sharing a Commonwealth. Polish Jews or Lithuanian Jews?, „Gal-Ed” 24, 2015, s. 15-44. M. Cieśla, Żydzi wiejscy w Wielkim Księstwie Litewskim w drugiej połowie XVIII wieku, „Kwartalnik Historii Żydów” 2015, nr 2, s. 231-246. M. Cieśla, Liczebność Żydów w Wielkim Księstwie Litew
skim w XVII w, „Kwartalnik Historyczny” 122, 2015, nr 2, s. 245-268. M. Cieśla, Żydowscy celnicy w Wielkim Księstwie Litew skim w XVII-XVIII wieku, „Studia Judaica” 19, 2006, nr 2, s. 229-249. M. Cieśla, Żydzi a Rzeczpospolita, w: My i oni. Społe czeństwo nowożytnej Rzeczypospolitej wobec państwa, red. W. Kriegseisen, Warszawa 2016, s. 259-287. M. Cieśla, Communities and their Temples. Orthodox, Jewish, Protestant, and Catholic. Religious Denominations
290 Cooperman 2015 Bibliografia in the Historical Topography of Stuck, „Acta Poloniae Historica” 116, 2017, s. 7-33. B.D. Cooperman, Licenses, Cartels, and Kehila. Jewish Moneylending and the Struggle against Restrain of Trade in the Early Modern Rome, w: Purchasing Power. The Economics of Modern Jewish History, red. R. Kobrin, A. Teller, Philadelphia 2015, s. 27-45. Cronbach 1950-1951 A. Cronbach, Social Action in Jewish Lithuania, „Hebrew Union College Annual” 23, 1950-1951, nr 2, s. 593-616. Czapak 2003 A. Czapak, Gospodarka w dobrach radziwiłłowskich w XVII w. w świetle instruktarzy ekonomicznych, w: Wła dza i prestiż. Magnateria Rzeczypospolitej w ХУІ-ХѴІТІ wieku, red. J. Urwanowicz, współudz. E. Dubas-UrwaDąbkowski 1912 nowicz, P. Guzowski, Białystok 2003, s. 405-410. P. Dąbkowski, Stanowisko cudzoziemców w prawie litew- skiem w drugiej połowie XV i w XVI wieku (1447-1588), Degiel 2009 Dubas-Urwanowicz 1997 Dygdała 2012 Dynner 2014 Lwów 1912 (Studia nad Historią Prawa Polskiego, t. 5, z. 2). R. Degiel, Cudzoziemcy w zarządzie dóbr Bogusława Radziwiłła, „Barok” 16, 2009, nr 2, s. 65-86. E. Dubas-Urwanowicz, Grodno do XVIII wieku. Miasto i ludność, w: Grodno w XVIII wieku. Miasto i ludność, red. A. Woltanowski, J. Urwanowicz, Białystok 1997. J. Dygdała, Radziwiłłowskie kłopoty ze spławem do Gdań ska i Królewca w 1733 roku, „Zapiski Historyczne” 77, 2012, z. 3, s. 7-21. G. Dynner, Yankelś Tavern. Jews, Liquor, and the Life in the Kingdom of Poland, New York 2014. EHGP 1981 (1) Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku, Ettinger 1992 t. 1, red. A. Mączak,
Warszawa 1981. Sh. Ettinger, The Legal and Social Status of the Jews of Ukrainefrom the Fifteenth Century to the Cossack Uprising of1648, „Journal of Ukrainian Studies” 17,1992, nr 1-2, Fijałkowski 2006 s. 107-140. P. Fijałkowski, Żydzi w mazowieckich wsiach od czasów najdawniejszych do początków XIX wieku, w: Żydzi na wsi polskiej. Sesja naukowa, Szreniawa, 26-27 czerwca 2006, red. W. Mielewczyk, U. Siekacz, Szreniawa 2006. Filipczak-Kocur 1994 A. Filipczak-Kocur, Skarb litewski za pierwszych dwu Wazów: 1587-1648, Wrocław 1994.
Bibliografia 291 Filipczak-Kocur 2006 A. Filipczak-Kocur, Skarbowość Rzeczypospolitej 1587-1648. Projekty, ustawy, realizacja. Warszawa 2006. Filipczak- Kocur 2008 A. Filipczak-Kocur, Cła litewskie 1630-1634 (z dziejów skarbu Wielkiego Księstwa Litewskiego za podskarbiostwa Stefana Paca), „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Pol Fram 1997 Frick 2005 Frick 2006 skiego” 11, 2008, s. 87-100. E. Fram, Ideals Face Reality. Jewish Law and Life in Poland, 1550-1655, Cincinnati 1997. D. Frick, Jews and Other in Seventeenth-Century Wilno. Life in the Neighborhood, „Jewish Studies Quarterly” 12, 2005, s. 8-42. D. Frick, Libellus chamorum. Protestancka elita miesz czańska a szlachta w Wilnie w XVII w., w: Litwa w epoce Wazów. Prace ofiarowane Henrykowi Wisnerowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. W. Kriegseisen, Frick 2010 A. Rachuba, Warszawa 2006, s. 239-257. D. Frick, Jews in Public Places. Further Chapters in Jewish-Christian Encounters in Seventeenth-Centu ry Vilna, „Polin. Studies in Polish Jewry” 22, 2010, Frick 2013 Forstreuter 1931 Gause 1965 Gierszewski 1993 Gladstein-Kastenberg 1978 Gliński 1964 Goldberg 1958 s. 215-248. D. Frick, Kith, Kin, and Neighbors. Communities and Confessions in the Seventeenth-Century Wilno, Ithaca 2013. K. Forstreuter, Die Memel als Handelsstrasse Preußens nach Osten, Königsberg Pr. 1931. F. Gause, Die Geschichte der Stadt Königsberg in Preussen, t. 1, Köln-Graz 1965. S. Gierszewski, Port w Królewcu. Z dziejów jego zaplecza w XVII i XVIII w., „Komunikaty Warmińsko-Mazurskie” 1993, nr 1, s. 54-60. R. Gladstein-Kastenberg, mx’sam 3iw”n cnn
:ш”Л ηρτπ а”ГЛП ’ű17 W [„Prawo osadnictwa” i „klątwa osadnictwa” a rzeczywistość średniowieczna], „Tarbitz” 47, 1978, nr 2-3, s. 216-229. G. von Gliński, Die Königsberger Kaufmannschaft des 17. und des 18. Jahrhunderts, Marburg an der Lahn 1964 J. Goldberg, Rolnictwo wśród Żydów ziemi wieluńskiej w połowie XVIII w., „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1958, nr 27, s. 62-88.
292 Goldberg 1966 Goldberg 1974 Goldberg 1987 Bibliografia J. Goldberg, Społeczność żydowska w szlacheckim mia steczku, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1966, nr 59, s. 3-28. J. Goldberg, Poles and Jews in the 17th and 18th Centuries. Rejection or Acceptance, „Jahrbücher für Geschichte Osteuropas” 22, 1974, s. 248-282. J. Goldberg, Zur Erforschung der Geschichte der Minoritäten in Polen-Litauen (16 bis 18 Jahrhundert), w: Deutsche Polen - Juden. Ihre Beziehungen von den Anfängen bis ins 20 Jahrhundert, wyd. S. Jersch-Wenzel, Berlin 1987, Goldberg 1988 Goldberg 1990 Goldberg 1991 s. 159-168. J. Goldberg, Żyd i karczma miejska na Podlasiu w XVIII wieku, „Studia Podlaskie” 2, 1988, s. 27-38. J. Goldberg, Władza dominálná Żydów-arendarzy dóbr ziemskich nad chłopami w XVII-XVIII w., „Przegląd Historyczny” 81, 1990, nr 1-2, s. 189-198. J. Goldberg, Die jüdischen Gutspächter in Polen-Litauen und die Bauern in 17. und 18. Jahrhundert, w: Kleine Völker in der Geschichte Osteuropa. Festschriftfür Günther Stöckl zum 75. Geburtstag, red. M. Alexander, F. Kämpfer, Goldberg 1993a A. Kappeler, Stuttgart 1991, s. 13-21. J. Goldberg, Żydowski handel detaliczny w Polsce w XVIII wieku. W świetle polsko-hebrajskiego „Porządku kramarzów miasta Zastawia 1771 anno”, „Przegląd Humani Goldberg 1993b Goldberg 2005 Goldberg 2012 Gomer 1930 Gordziejew 2002 styczny” 37, 1993, nr 4, s. 45-56. J. Goldberg, Żyd a karczma wiejska w XVIII wieku, „Wiek Oświecenia” 9, 1993, s. 205-213. J. Goldberg, Żydzi polscy XVIII wieku atrakcją dla cudzo ziemców, w: Etniczne, kulturowe i religijne
pogranicza Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku, red. K. Mikulski, A. Zielińska-Nowicka, Toruń 2005 (Między Zachodem a Wschodem, t. 3), s. 288-298. J. Goldberg, Żydzi w społeczeństwie, gospodarce i kulturze Rzeczypospolitej szlacheckiej, Kraków 2012. A. Gomer, Beiträge zur Kultur- und Sozialgeschichte des litauischen Judentums in 17. und 18. Jahrhundert, Bochum 1930. J. Gordziejew, Socjotopografia Grodna w XVIII wieku, Toruń 2002.
Bibliografia Grochulska 1973 Gromelski 2001 Grosman 1995 Guesnet 2010 Guidon 1967 Guidon, Stępkowski 1979 Guidon, Wijaczka 1993 Halpern 1937 Harder-Gersdorff 2005 Hedemann 1934 Heyde 2014 293 B. Grochulska, Jarmarki w handlu polskim w drugiej połowie XVIII wieku, „Przegląd Historyczny” 64, 1973, nr 4, s. 793-821. T. Gromelski, Struktura zawodowa i socjotopografia Słucka w drugiej połowie XVII i w XVIII w., Warszawa 2001, rkps pracy magisterskiej, IH UW. A. Grosman, пэ^ха mirr rrø’xn navan naba pa npnn папргт [Między halachą a ekonomią. Pozycja kobiety żydowskiej w średniowieczu], w: pbau ’DIT nbabai m [Religia i ekonomia. Wzajemne związki], wyd. M. Ben Sason, Jeruszalaim 1995, s. 156-159. F. Gusnet, Agreements between Neighbours. The ‘Ugody’ as a Source on Jewish-Christian Relations in Early Modern Poland, „Jewish History” 24, 2010, s. 257-270. Z. Guidon, Związki handlowe południowo-zachod niej Białorusi z Gdańskiem w pierwszej połowie XVIII wieku, „Zeszyty Naukowe UMK w Toruniu. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Historia III” 1967, z. 24, s. 29-41. Z. Guidon, L. Stępkowski, Handel Torunia z Wielkim Księstwem Litewskim w początkach XVII wieku, „Zapiski Historyczne” 44, 1979, z. 2, s. 81-103. Z. Guidon, J. Wijaczka, Związki handlowe ziem litewskich i białoruskich z Królewcem w świetle rejestrów celnych komory grodzieńskiej z lat 1600 i 1605, „Komunikaty Warmińsko-Mazurskie” 1993, nr 1, s. 21-31. I. Halpern, rø’bi pbiaa D’nin’ naiba ’bvn mnnn [Żydowskie bractwa rzemieślnicze w Polsce i na Litwie], „Zioń” 2, 1937, s. 70-89. E. Harder-Gersdorff, Riga als Handelsmetropole des
Ostseeraumes in der Frühen Neuzeit (16.-18. Jahrhundert), w: Riga und der Ostseeraum. Von der Gründung 1201 bis in die Frühe Neuzeit, red. I. Misans, H. Wernicke, Marburg 2005, s. 261-277. O. Hedemann, Dzisna i Druja, magdeburskie miasta, Wilno 1934. J. Heyde, Transkulturelle Kommunikation und Verflechtung. Die jüdischen Wirtschaftseliten in Polen vom 14. bis zum 16. Jahrhundert, Wiesbaden 2014.
294 Horn 1998 Hryckiewicz 1975 Hundert 1978 Hundert 1991 Bibliografia M. Horn, Żydowskie bractwa rzemieślnicze na ziemiach polskich, litewskich, białoruskich i ukraińskich w latach 1613-1850, Warszawa 1998. A. Gryckevič, Частновладельческие горога Белоруссии в ХѴІ-ХѴІІІ вв., Minsk 1975. G.D. Hundert, Security and Dependence. Perspectives on Seventeenth Century Polish-Jewish Society Gained through a Study of Jewish Merchants in Little Poland, New York 1978, rkps pracy doktorskiej, Columbia University. G.D. Hundert, Kahal i samorząd miejski w miastach prywatnych w XVII i XVIII w., w: Żydzi w dawnej Rzeczypospolitej. Materiały z konferencji „Autonomia Żydów w Rzeczypospolitej szlacheckiej”. Międzywydzia łowy Zakład Historii i Kultury Żydów w Polsce, Uni wersytet Jagielloński, 22-26IX 1986, red. A. Link-Len- Hundert 2007a Hundert 2007b Inglot 1931 Kálik 1995 Kálik 1998 Kálik 2001 czowski, T. Polański, Wrocław-Warszawa-Kraków 1991, s. 66-74. G.D. Hundert, Żydzi w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku. Genealogia nowoczesności, tłum. M. Za lewska, Warszawa 2007. G.D. Hundert, The Importance of Demography and Patterns of Settlement for a Understanding of the Jewish Experience in the East Central Europe, w: The Shtetl. New Evaluations, red. S.T. Katz, New York 2007, s. 29-38. S. Inglot, Sprawy gospodarcze Lwa Sapiehy 1588-1607, w: Studia z historii gospodarczej poświęcone prof. dr. Fran ciszkowi Bujakowi, Lwów 1931, s. 165-226. J. Kálik, Szlachta Attitude towards Jewish Arenda in the Seventeenth and Eighteenth Centuries, „Gal-Ed” 14,1995, s. 15-25. J. Kálik, ліхаз хо’З
pVis лэЬааз εττιηνη n’pbmpn ггозэп ллц?У nmawi Літа УЗїУЛ [Kościół katolicki a Żydzi w Rze czypospolitej polsko-litewskiej w XVII i XVIII w.], Jeruszalaim 1998, rkps pracy doktorskiej, Uniwersytet Hebrajski w Jerozolimie. J. Kálik, Christian Servants Employed by Jews in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17th and 18th Centuries, „Polin. Studies in Polish Jewry” 14, 2001, s. 259-270.
Bibliografia Kálik 2003 295 J. Kalık, The Orthodox Church and the Jews in the Polish-Lithuanian Commonwealth, „Jewish History” 17, 2003, nr 2, s. 229-237. Kálik 2004 J. Kálik, п ’п лкап Tirrn л^дЬил on: ліа’сп тшл лхіхл ■’л ліал хзѕл ¡T mxno’ [Utracony skarb. Listy pogłównego żydowskiego z archiwum wojskowego], „Zioń” 69,2004, nr 3, s. 329-356. Kálik 2006 J. Kálik, Jewish Leaseholder (arendarze) in 18th Century Crown Poland, „Jahrbücher für Geschichte Osteuropas” 54, 2006, s. 229-240. Kamuntavičienė 2013 V. Kamuntavičienė, Catholics and Jews in the Diocese of Vilnius in the 17h Century according to the Catholic Church Visitations, „Bažnyčios Istorijos Studijos” 6,2013, s. 77-85. Kaplan 2000 Y. Kaplan, Amsterdam and the Ashkenazi Migration in the Seventeenth Century, w: tenże, An Alternative Path to Modernity. The Sephardi Diaspora in Western Europe, Leiden 2000, s. 78-107. W. Karkucińska, Anna z Sanguszków Radziwiłłowa (1676Karkucińska 2000 -1746). Działalność gospodarcza i mecenat, Warszawa 2000. J. Karp, The Politics ofJewish Commerce. Economic Thought Karp 2008 and Emancipation in Europe, 1638-1848, Cambridge 2008. J. Karp, It’s the Economic Shmendrick? An “Economic Karp 2009 Turn” in Jewish Studies, „AJS Perspectives. The Magazine of the Association for Jewish Studies” 2009, s. 8-11. A. Karpiński, Przekupki, kramarki, straganiarki. Zakres Karpiński 1990 feminizacji drobnego handlu w miastach polskich w dru giej połowie XVI i w XVII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 38, 1990, nr 1/2, s. 81-90. D. Karvelis, Iś Radvilų giminės istorijos. Biržų
kunigaikštystė Karvelis 2015 ir jos visuomenė 1547-1655 metais, Vilnius 2015. J. Katz, The Shabbes Goy. A Study in Halakhic Flexibility, Katz 1989 Philadelphia-Jerusalem 1989. J. Katz, Tradition and Crisis. Jewish Society at the End of Katz 1993 the Middle Ages, tłum. B.D. Cooperman, New York 1993. S. Kazusek, W sprawie sprzedaży szlacheckiego zboża Kazusek 2009 w Gdańsku w połowie XVIII w. (na przykładzie
296 Kaźmierczyk 1994 Kaźmierczyk 1997 Kaźmierczyk 2002a Kaźmierczyk 2002b Kaźmierczyk 2015a Kaźmierczyk 2015b Kaźmierczyk 2016 Kempa 2016 Kizik 2003 Kizik 2005 Klauzner 1935 Klauzner 1938 Bibliografia korespondencji Zachariasza Kulikiewicza, szypra księcia Pawia Karola Sanguszki z 1741 r.), „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 69, 2009, s. 233-247. A. Kaźmierczyk, Sejmy i sejmiki szlacheckie wobec Żydów w drugiej połowie XVII wieku, Warszawa 1994. A. Kaźmierczyk, The Problem of Christian Servants as Reflected in the Legal Codes of the Polish-Lithuanian Commonwealth during the Second Half of the Seventeenth Century and in the Saxon Period, „Gal-Ed” 15-16,1997, s. 23-40. A. Kaźmierczyk, Żydzi w dobrach prywatnych w świetle sądowniczej i administracyjnej praktyki dóbr magnackich w wiekach XVI-XVIII, Kraków 2002. A. Kaźmierczyk, The Case of Jakub Bečal, King Jan III Sobieskis Jewish Factor, „Polin. Studies in Polish Jewry” 25, 2002, s. 249-266. Rodziłem się Żydem... Konwersje Żydów w Rzeczypospolitej w XVII-XVIII wieku, Kraków 2015. A. Kaźmierczyk, Niepokorny pleban, neofita i „bluźnierczy” Żydzi w radziwiłłowskich Wiżunach, w: Miscellanea res Polonorum, Brittanorum ас Judeorum illustrantia, red. J. Basista, A. Kaźmierczyk, M. Markiewicz, D. Oliwa, Kraków 2015, s. 251-263. A. Kaźmierczyk, Żydzi w miastach prywatnych. Wybrane aspekty, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodar czych” 77, 2016, s. 357-378. T. Kempa, Konflikty wyznaniowe w Wilnie od początku reformacji do końca XVII wieku, Toruń 2016. E. Kizik, Mieszczaństwo gdańskie wobec Żydów w XVII-XVIII wieku,
„Kwartalnik Historii Żydów” 2003, nr 3, s. 416-434. E. Kizik, Żydzi przed gdańskim Sądem Wetowym w połowie XVIII wieku, w: Z przeszłości Żydów polskich. Polityka, gospodarka, kultura, społeczeństwo, red. J. Wijaczka, G. Miernik, Kraków 2005, s. 49-64. I. Klauzner, пзЬ’із цр’п vm CTì Л’Л ЛГПр [Dzieje starego cmentarza żydowskiego w Wilnie], Wilna 1935. I. Klauzner, yitff-n pbn πή’Ό Л’-шп bnpn лпЬіл [Dzieje gminy żydowskiej w Wilnie], cz. 1, Wilna 1938.
Bibliografia Klauzner 1942 Kleinmann 2014 297 I. Klauzner, psn лаірла лЛ’і [Wilno w epoce Gaona], Jeruszalaim 1942. Y. Kleinmann, Л37рШ ЖІПП ЛУЗ Л’Л7 лшполі ліл’атэ СГТІЛ’І ППУП İU! ’ИаРаЛ ЗЛЗУЗ Л’ЗПОЗ ЈПЗЗ ЛЛраЭ ЗИІЛ [Polityka, władza i religijna różnorodność w Rzeszowie. Studium przypadku statusu
prawnego Żydów i chrześci jan], w: лігапл лізрраола члиув arpı лгала лліио’л obla ֊ ’ТіП’Л саѕал TJ [Sprzeczności historyczne i wspólne Kochanowicz, Sosnowska 2011 Kohn 1928 Kopyski 1966 Kosower 1937 Kościałkowski 1914 Kowalenko 1926 Kramerówna 1932 Kremer 1937 Kriegseisen 2000 trwanie. Nowe
perspektywy na spotkania polsko-żydow skie], red. D. Blatman, Jeruszalaim 2014. J. Kochanowicz, A. Sosnowska, Historia gospodarcza Polski przedrozbiorowej -porzucone terytorium?, „Rocz niki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 71, 2011, s. 7-32. P. Kohn, ГЛУЛГПЛЅ’ 1019 З’ІЛЗК лЛ’П ps pys УО’7’
[Żydow skie cechy rzemieślnicze w Wilnie na początku XIX w.], „Szriften far Ekonomik un Statistik” 1928, s. 89-91. Z. Kopysskij, Экономическое развитие городов Бело руссии в XVI-первой половине XVII в., Minsk 1966. М. Kosower, іиіб ps 17” ло’Ь’іа рѕ Ьлзкл лур’лзуЬгк лул Л”1 po 17 ļis [Handel
wewnętrzny Żydów polskich w XVI i XVII w], „YIVO-Bletter” 12, 1937, s. 533-545. S. Kościałkowski, Ze studiów nad dziejami ekonomii królewskich na Litwie, Wilno 1914 W. Kowalenko, Geneza udziału stołecznego miasta Wilna w sejmach Rzeczypospolitej, „Ateneum Wileńskie” 3, 1926, z. 10-11, s. 327-373. P.
Kramerówna, Żydowskie cechy rzemieślnicze w dawnej Polsce, „Miesięcznik Żydowski” 1932, s. 258-298. M. Kremer,
pbia ’71Л’ bxs лантал ’Ьуз ллзпі лазѕлал лрпЬ [Badania nad rzemiosłem i cechami rzemieślniczymi Żydów polskich], „Zioń” 2, 1937, s. 295-325. W. Kriegseisen, Dobra słuckie wojewody wileńskiego Ka rola Stanisława Radziwiłła „Panie Kochanku” w 1767 r., Krochmal 1996 Kubicki 2010 „Miscellanea Historico-Archivistica” 11,2000, s. 133-143. J. Krochmal, Krzyż i Menora. Żydzi i chrześcijanie w Prze myślu w latach 1559-1772, Przemyśl 1996. R. Kubicki, Opatów i dobra opatowskie w drugiej połowie XVIII wieku, Toruń 2010.
298 Kuklo 2003 Kula 1983 Kulecki 1997 Kuras 2010 Laumenskaitė 2006 Lech 1960 Lewin 1932 Łowmiańska 2003 Łowmiańska 2005 Maciulevičius 2015 Mahler 1946 Mahler 1958 Bibliografia C. Kuklo, Czy w Polsce przedrozbiorowej służba domowa była etapem w życiu człowieka?, w: Społeczeństwo w dobie przemian: wiek XIX i XX. Księga jubileuszowa prof. Anny Żarnowskiej, red. M. Nietyksza, Warszawa 2003, s. 205-212. W. Kula, Teoria ekonomiczna ustroju feudalnego, wyd. 2 rozsz., Warszawa 1983. M. Kulecki, Wygnańcy ze Wschodu. Egzulanci w Rzeczy pospolitej w ostatnich latach panowania Jana Kazimie rza i za panowania Michała Korybuta Wiśniowieckiego, Warszawa 1997. K. Kuras, Współpracownicy i klienci Augusta A. Czarto ryskiego w czasach saskich, Kraków 2010. E. Laumenskaitė, Handel, w: Kultura Wielkiego Księ stwa Litewskiego. Analizy i obrazy, oprać. V. Ališauskas, L. Jovaiša, M. Paknys, R. Petrauskas, E. Raila, tłum. P. Bukowiec, B. Kalęba, B. Piasecka, Kraków 2006, s. 226-240. M. J. Lech, Powstanie chłopów białoruskich w starostwie krzyczewskim (1740 r.), „Przegląd Historyczny” 51,1960, nr 2, s. 314-330. I. Lewin, Klątwa żydowska na Litwie w XVII i XVIII wieku, Lwów 1932 (Pamiętnik Historyczno-Prawny, t. 10, z. 4). M. Łowmiańska, Udział Communitatis Mercatoriae w samorządzie wileńskim, „Lituano-Slavica Posnaniensia. Studia Historka” 9, 2003, s. 75-108. M. Łowmiańska, Wilno przed najazdem moskiewskim 1655 roku, w: Dwa doktoraty z Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, Poznań 2005, s. 151-329. A. Maciulevičius, Socioeconomic and Demographic Patterns of the 17th-18‘h-Century Jewish
Population in the Grand Duchy of Lithuania, „Kwartalnik Historii Żydów” 2015, որ 2, s. 203-230. R. Mahler, man (19 n лхал tľ) p’ľisn п’тіл’п лп Ріл ’оэтал ՅՃՃՈ [Historia Żydów w Polsce (do XIX w.). Go spodarka, społeczeństwo i pozycja prawna], Merhawia 1946. R. Mahler, piïS’X рэ ИЭ’Ь рх րէՊՏ 1Р’7аК рХ PT” [żydzi w dawnej Polsce w świetle liczb], Warsze 1958.
Bibliografia Manikowski 1973 Mark 1954 Mączak 1976 Mączak 2003 Michałowska 2000 Michałowska-Mycielska 2007 Michałowska-Mycielska 2014 Mieleszko 1958 Mieleszko 1968 299 A. Manikowski, Zmiana czy stagnacja? Z problematyki handlu polskiego w drugiej połowie XVII wieku., „Przegląd Historyczny” 64, 1973, nr 4, s. 771-791. B. Mark, Żydowscy rzemieślnicy w Polsce feudalnej, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1954, nr 9/10, s. 5-89. A. Mączak, Pieniądz i społeczeństwo w Rzeczypospolitej XVI-XVII w., „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospo darczych” 37, 1976, s. 63-87. A. Mączak, Nierówna przyjaźń. Układy klientalne w per spektywie historycznej, Wrocław 2003. A. Michałowska, Między demokracją a oligarchią. Władze gmin żydowskich w Poznaniu i Swarzędzu (od połowy XVII do końca XVIII wieku), Warszawa 2000. A. Michałowska-Mycielska, Władza dominálná a konflikt w gminie. Wybory władz gminnych i rabina w Słucku, 1709-1711, w: Małżeństwo z rozsądku? Żydzi w społe czeństwie dawnej Rzeczypospolitej, red. M. Wodziński, A. Michałowska-Mycielska, Wrocław 2007, s. 59-73. A. Michałowska-Mycielska, Sejm Żydów litewskich (1623-1764), Warszawa 2014. V. I. Meleško, О торговле и торговых связях Могилева в XVII в., „Trudy Instituta Istorii Akademii Nauk BSSR” 1958, s. 47-65. W. I. Mieleszko, Handel i stosunki handlowe Białorusi wschodniej z miastami nadbałtyckimi w końcu XVII i na początku XVIII wieku, „Zapiski Historyczne” 33, 1968, Mieleszko 1972 z. 4, s. 53-90. W.I. Mieleszko, Formy i struktury feudalnej własności ziemskiej we wschodniej Białorusi w drugiej połowie XVII i w XVIII w.,
„Roczniki Dziejów Społecznych i Gospo Miłuński 2009 Morzy 1959 darczych” 33, 1972, s. 33-58. M. Miłuński, Zarząd dóbr Bogusława Radziwiłła w latach 1636-1669, w: Administracja i życie codzienne w dobrach Radziwiłłów XVI-XVIII wieku, red. U. Augustyniak, Warszawa 2009 (Fasciculi Historici Novi, է. 9), s. 195-283. J. Morzy, Geneza i rozwój cechów wileńskich do końca XVII wieku, „Zeszyty Naukowe UAM. Historia” 1959, z. 4, s. 3-93.
300 Nadav 1991 Nadav 1998 Nadav 2003 Nadav 2008 Notik 1926 Nowak 2007 Nycz 1938 Ochmański 1958 Paknys 2006 Pawlikowska-Butterwick 2013 Pendzich 1997 Bibliografia M. Nadav, Aspekty regionalnej autonomii Żydów polskich na podstawie pinkasu tykocińskiego z lat 1660-1795, w: Żydzi w dawnej Rzeczypospolitej. Materiały z konferencji „Autonomia Żydów w Rzeczypospolitej szlacheckiej”. Mię dzywydziałowy Zakład Historii i Kultury Żydów w Polsce, Uniwersytet Jagielloński, 22-26 IX 1986, red. A. LinkLenczowski, T. Polański, Wrocław-Warszawa-Kraków 1991, s. 73-80. M. Nadav, Jewish Ownership and Agricultural Activity in 16th Century Lithuania, w: Studies in the History of Jews in Old Poland: in Honor of Jacob Goldberg, red. A. Teller, Jerusalem 1998 (Scripta Hierosolymitana, t. 38), s. 161-165. M. Nadav, xtrtn ’ibis ’Tin’ лпЬілз D’ipna :П1ЛЭ Dpi’S [Studia nad historią Żydów w Polsce i na Litwie], Tel Awiw 2003. M. Nadav, Ihe Jews ofPińsk, 1506 to 1880, wyd. M.J. Mirsky, M. Rosman, tłum. M. Rosman, F. Tropper, Stanford (Calif.) 2008. R. Notik, 17” УЕНТС’Ь ”3 РЛЅЛПЗХЛ ps УИП’ОТЗ 1ЇЛ IS [Historia rzemiosła Żydów litewskich], „YIVO-Bletter” 9, 1926, s. 107-118. J.T. Nowak, Żydzi w kręgu Denhoffów, Sieniawskich i Czartoryskich (II połowa XVII - koniec XIX wieku). Słownik biograficzny, Kraków 2007. M. Nycz, Geneza reform skarbowych Sejmu Niemego. Studium z dziejów skarbowo-wojskowych z lat 1697-1717, Poznań 1938. J. Ochmański, W kwestii agrarnego charakteru miast Wiel kiego Księstwa Litewskiego w XVI w., w: Studia historka: w 35-lecie pracy naukowej Henryka Łowmiańskiego, red. A. Gieysztor i
in., Poznań 1958, s. 279-295. M. Paknys, Vilniaus miestas ir miestiečiai 1636 m. Namai, gyventojai, svečiai, Vilnius 2006. W. Pawlikowska-Butterwick, The Vilnius Cathedral Chapter and the Jews in the Sexteenth and Seventeenth Centuries. Cases from Acts of the Cathedral Chapter, „Bažnyčios Istorijos Studijos” 6, 2013, s. 87-103. B. М. Pendzich, lhe Jewish Community of Slack after the Polish-Muscovite War of 1654-1667, w: Proceedings of
Bibliografìa Pendzich 2009 Rabinovitz 1945 Rachel 1909 Rachuba 1990 Rachuba 2002 Rachuba 2006 Reinhold 1971 Rohdewald 2006 Roitman 2011 Rosman 1985 ЗОЇ the IIth World Congress of the Jewish Studies, Jerusalem 1997, s. 173-180. B.M. Pendzich, Civic Resilience and Cohension in the Face ofMuscovite Occupation, w: Citizenship and Identity in a Multinational Commonwealth. Poland-Lithuania in Context 1550-1772, red. B.M. Pendzich, K. Friedrich, Leiden-Boston 2009, s. 103-127. J.L. Rabinovitz, The Herem Hayyishub. A Contribution to the Medieval Economic History of the Jews, London 1945. H. Rachel, Handel und Handelsrecht von Königsberg in Preußen in 16.-18. Jahrhundert, „Forschungen zur Brandenburgischen und Preußischen Geschichte” 22, 1909, z. 1-2, s. 95-134. A. Rachuba, Biała pod rządami Radziwiłłów w latach 1568-1813, w: Z nieznanej przeszłości Białej i Podlasia, oprać. T. Wasilewski, T. Krawczak, wstęp J. Skowronek, Biała Podlaska 1990, s. 37-65 A. Rachuba, Wielkie Księstwo Litewskie w systemie par lamentarnym Rzeczypospolitej w latach 1569-1763, War szawa 2002. A. Rachuba, Fakcja Lwa Sapiehy - zarys problematyki, w: Między Lwowem a Wrocławiem. Księga jubileuszowa profesora Krystyna Matwijowskiego, red. B. Rok, J. Maron, Toruń 2006, s. 503-511. J. Reinhold, Polen/Litauen auf den Leipziger Messen in 18. Jahrhundert, Weimar 1971. S. Rohdewald, Schwache unter Schwachen. Zur Aus handlung jüdischen Raumes in Städten des Großführstentums Lituauen im 17. und 18. Jahrhundert am Beispiel von Polock, w: Machträume der frühneuzeitli chen Stadt, red. Ch. Hochmuth, S. Rau, Konstanz
2006, s. 259-284. J.V. Roitman, The Same but Different? Inter-cultural Trade and the Sephardim, 1595-1640, Leiden-Boston 2011. MJ. Rosman, Polish Jews in the Gdańsk Trade in the Late 17th and Early 18th Centuries, w: Danzig, between East and West. Aspects of Modern Jewish History, red. I. Twersky, 1985, s. 108-120.
302 Kosman 2005 Rosman 2006 Ruderman 2010 Rusiński 1954 Rusiński 1986 Rutkowski 1947 Rybárski 1939 Sakalauskas 2014 Schiper 1932 Schiper 1937 Sosis 1926 Sosis 1928 Sosis 1930 Bibliografia M. Rosman, Żydzi pańscy. Stosunki magnacko-żydowskie w Rzeczypospolitej XVIII wieku, tłum. W. Tyszka, War szawa 2005. M. Rosman, The Innovative Tradition. Jewish Culture in the Polish-Lithuanian Commonwealth, w: Cultures of the Jews, t. 2: Diversities of Diaspora, red. D. Biale, New York 2006, s. 217-268. D.B. Ruderman, Early Modern Jewry. A New Cultural History, Princeton 2010. W. Rusiński, O rynku wewnętrznym w Polsce w drugiej połowie XVIII w., „Roczniki Dziejów Społecznych i Go spodarczych” 16, 1954, s. 113-151. W. Rusiński, Zarys historii gospodarczej Polski na tle dziejów gospodarczych powszechnych, wyd. 3 uzup., Warszawa 1986. J. Rutkowski, Historia gospodarcza Polski, t. 1: Czasy przedrozbiorowe, wyd. 3 rozsz., Poznań 1947. R. Rybárski, Skarb i pieniądz za Jana Kazimierza, Michała Korybuta i Jana III, Warszawa 1939. D. Sakalauskas, Jews as Creditors and Debtors. A Com parative Study between the Grand Duchy of Lithuania and Poland in the 17~18th Centuries, „Lietuvos Istorijos Studijos” 34, 2014, s. 23-47. I. Schiper, Dzieje gospodarcze Żydów Korony i Litwy w czasach przedrozbiorowych, w: Żydzi w Polsce Odro dzonej. Działalność społeczna, gospodarcza, oświatowa i kulturalna, red. I. Schiper, A. Tartakower, A. Hafftka, t. 1, Warszawa 1932, s. 111-184. I. Schiper, Dzieje handlu żydowskiego na ziemiach polskich, Warszawa 1937. I. Sosis, ΉίόοπΟ’Ί ps ïü’h ps рТ’ TID VDD’IOTJ
-liftX’SXO Ί5Π IS [O historii społecznej Żydów na Litwie i Białorusi], „Cajtszrift” 1, 1926, s. 3-28. I. Sosis, T”T рк ■шЬОПО’пІ lix Sü’5 PX D”0 -Ա7’՜1” 1У7 ^xpxűxiD м«т a’ih 1623-1761 otpravo -iiľ’nsmjsym [Sejm żydowski na Litwie i Białorusi oraz jego działal ność ustawodawcza w latach 1623-1761 na podstawie jego uchwał], „Cajtszrift” 2-3, 1928, s. 1-73. I. Sosis, УИ’5 рх -ІУИУЗІХ 1П5?”Т рх СЮХ^УйЬхЗ уцгн” 3’Х7ріХ рх 7ЛХЬоі70”П [Żydowscy rzemieślnicy і ich
Bibliografia Stampfer 1993 Stampfer 1998 303 praca na Litwie, Białorusi i Ukrainie], „Cajtszrift” 4, 1930, s. 1-30. Sh. Stampfer, The 1764 Census of Lithuanian Jewry and What it Can Teach us, „Papers of Jewish Demography” 1993, s. 91-121. Sh. Stampfer, Jewish Population Patterns in Pre-Partition Lithuania and Some of their Implications, w: Studies in the History of the Jews in Poland: in Honor ofJacob Goldberg, Starczenko 2010 red. A. Teller, Jerusalem 1998 (Scripta Hierosolymitana, t. 38), s. 189-223. N. Starczenko, Czy naprawdę szlachta wołyńska potrze bowała naprawy sądownictwa? Z doświadczeń pierwszych bezkrólewi, w: Praktyka życia publicznego w Rzeczypo spolitej Obojga Narodów w XVI-XVIII wieku. Materiały XVIII Konferencji Komisji Lituanistycznejprzy Komitecie Nauk Historycznych PAN w dniach 22-23 września 2009 roku, red. U. Augustyniak, A.B. Zakrzewski, Warszawa Stępniewska-Holzer 2008 Strom 2010 Šaučiūnaitė-Verbickienė 2007 Šaučiūnaitė-Verbickienė 2009 Teller 1997 2010, s. 119-132. B. Stępniewska-Holzer Ludność żydowska w rzemiośle i wczesnej produkcji przemysłowej na Białorusi w pierw szej połowie XIX w., „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 68, 2008, s. 13-33. J. Strom, Culture and Exchange. The Jews of Königs berg 1700-1800, St. Louis 2010, rkps pracy doktorskiej, Washington University in St. Louis. J. Šaučiūnaitė-Verbickienė, The Jewish Living Space in the Grand Duchy of Lithuania. Tendencies and Ways of Formation, w: Jewish Space in Central and Eastern Europe. Day-to-Day History, red. J. Šaučiūnaitė-Verbickienė, L. Lempertienė, Newcastle (UK) 2007,
s. 7-26. J. Šaučiūnaitė-Verbickienė, Žydai Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės Visuomenėje. Sambūvio aspektai, Vilnius 2009. A. Teller, The Legal Status of the Jews on the Magnate Estates of Poland-Lithuania in the Eighteenth Century, Teller 1998 „Gal-Ed” 15-16, 1997, s. 41-63. A. Teller, Radziwiłł Rabinowicz and the Rabbi of Świerz. The Magnates’ Attitude to Jewish Regional Autonomy in the 18th Century, w: Studies in the History of Jews in Old
304 Teller 2003 Teller 2008 Teller 2014 Teller 2016 Topolska 1968 Topolska 1969 Trivellato 2009 Tygielski 1985 Ujma 2005 Urbaitytė 2004 Wawrzyńczyk 1956 Weinryb 1939 Wçgrzynek 2007 Bibliografia Poland: in Honor of Jacob Goldberg, red. A. Teller, Jeru salem 1998 (Scripta Hierosolymitana, t. 38), s. 246-277. A. Teller, Laicyzacja wczesnonowożytnego społeczeństwa żydowskiego: rozwój rabinatu w Polsce w XVI wieku, „Kwartalnik Historyczny” 60, 2003, nr 3, s. 21-36. A. Teller, The Jewish Literary Responses to the Events of 1648-1649 and the Creation of Polish-Jewish Conscious֊ ness, w: Culture Front. Representing Jews in Eastern Europe, red. B. Nathans, G. Safran, Philadelphia 2014, s. 17-45. A. Teller, Culture and Money. The Economic Dimension of Cultural History and What it Can Teach us?, „Jewish Quarterly Review” 104, 2014, nr 2, s. 278-287. A. Teller, Money, Power, and Influence in the Eighteenth-Century Lithuania. The Jews on the Radziwiłł Estates, Stanford 2016. M.B. Topolska, Związki handlowe Białorusi Wschodniej z Rygą w końcu XVII i na początku XVIII w., „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 29,1968, s. 9-33. M.B. Topolska, Dobra szkłowskie na Białorusi Wschodniej w XVII i XVIII wieku, Warszawa 1969. F. Trivellato, The Familiarity of Strangers. The Sephardic Diaspora, Livorno, and Cross-Cultural Trade in the Early Modern Period, New Haven 2009. W. Tygielski, Stronnictwo które nie mogło przegrać, „Prze gląd Historyczny” 76, 1985, nr 2, s. 207-231. M. Ujma, Latyfundium Jana Sobieskiego 1652-1696, Opole 2005. R. Urbaitytė, Kauno miesto santykiai su žydais XVIII
amžiuje, „Kauno Istorijos Metraštis” 5, 2004, s. 83-148. A. Wawrzyńczyk, Studia z dziejów handlu Pokki z Wielkim Księstwem Litewskim i Rosją w XVI wieku, Warszawa 1956. B. Weinryb, phis ’71 гг marini nhshsn лп тлз апрпа [Badania nad historią gospodarczą i społeczną Żydów polskich], Jeruszalaim 1939. H. Węgrzynek, Zajęcia rolnicze Żydów w Rzeczypospo litej w XVI-XVIII wieku, w: Małżeństwo z rozsądku? Żydzi w społeczeństwie dawnej Rzeczypospolitej, red. M. Wodziński, A. Michałowska-Mycielska, Wrocław 2007, s. 87-104.
Bibliografia Widacka 1977 Wijaczka 1995 Wischnitzer 1914a Wischnitzer 1914b Wischnitzer 1914c Wischnitzer 1928 Wischnitzer 1930 Wischnitzer 1951 Wischnitzer 1965 Wisner 1969 Wisner 2004 Wisner 2008 305 H. Widacka, Działalność Hirsza Leybowicza i innych rytowników na dworze nieświeskim Michała
Kazimie rza Radziwiłła „Rybeńki” w świetle badań archiwalnych, „Biuletyn Historii Sztuki” 39, 1977, nr 1, s. 62-72. J. Wijaczka, Żydzi w Prusach Książęcych (1512-1701), „Komunikaty Warmińsko-Mazurskie” 1995, nr 1(207), s. 3-14. M. Wischnitzer, Евреи в Польше и Литве в XV в., w: История Еврейского
народа, red. A. Braudo і in., է. 11, Moskva 1914, s. 30-40. M. Wischnitzer, Литовский Ваадъ, w: История Еврейского народа, red. A. Braudo і in., Moskva 1914, s. 181-204. M. Wischnitzer, Еврей ремесленник и цеховая органи зация, w: История Еврейского народа, red. АЛ. Braudo i in., է. 11, Moskva
1914, s. 286-300. M. Wischnitzer, УВ,։7 l’h’ID T’S рух УЮ’Т” 11D ΊίαρίΊΰΟ ’7 07У731ГЛЅ’ P18 lis p 17 ars 73տ5օ17Շ”Ո BS [Struktura żydowskich cechów rzemieślniczych w Polsce, na Litwie i Białorusi w XVII i XVIII w.], „Cajtszrift” 2-3, 1928, s. 73-87. M. Wischnitzer, Die Stellung der Broder Juden im
in ternationalen Handel in der zweiten Hälfte des XVIII Jahrhunderts, w: Festschrift zu Simon Dubnows siebzigsten Geburtstag, red. I. Elbogen, J. Meisl, M. Wischnitzer, Berlin 1930, s. 113-123. M. Wischnitzer, ув’Ь ys рух лэһа ’Ьуз iis пві та run” [Żydowscy rzemieślnicy i żydowskie cechy
rzemieślnicze na Litwie], w: УВ1՛? [Litwa], red. M. Sudarski, U. Katzenelbogen, I. Kisin, New York 1951, s. 971-986. M.
Wischnitzer, A History of Jewish Crafts and Guilds, New York 1965. H. Wisner, Sprowadzanie bydła holenderskiego na Litwę, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 17,1969, nr 1, s. 55-59. H. Wisner, Rzeczpospolita Wazów. 2: Wojsko Wielkiego Księstwa Litewskiego, dyplomacja, varia, Warszawa 2004. H. Wisner, Rzeczpospolita Wazów. 3: Sławne Państwo, Wielkie Księstwo Litewskie, Warszawa 2008.
306 Wolański 1961 Bibliografia M. Wolański, Związki handlowe Śląska z Rzecząpospolitą w XVII wieku ze szczególnym uwzględnieniem Wrocławia, Wyrobisz 1974 Wyrobisz 1981 Wysłouch 1937 Zajka 2001 Zakrzewska-Dubasowa 1965 Zakrzewski 2007 Wrocław 1961. A. Wyrobisz, Rola miast prywatnych w Polsce w XVI i XVII wieku, „Przegląd Historyczny” 65, 1974, nr 1, s. 19-46. A. Wyrobisz, Typy funkcjonalne miast polskich w XVI-XVIII w., „Przegląd Historyczny” 72,1981, nr 1, s. 25-49. S. Wysłouch, Dawne drogi Polesia. Ze studiów nad historią gospodarczą Polesia w 16-18 w., Wilno 1937. V. Ziajka, The Self-Perception of Lithuanian-Belarusian Jewry in the Eighteenth and Nineteenth Centuries, „Polin. Studies in Polish Jewry” 14, 2001, s. 19-30. M. Zakrzewska-Dubasowa, Przyczynek do historii jarmarków lubelskich, „Annales Universitatis Mariae Curie Skłodowska”, sectio F, 20, 1965, s. 59-73. A.B. Zakrzewski, Ograniczenia ludności żydowskiej w Nie świeżu w XVII-XVIII wieku. Dwa przyczynki, w: Praeities Pėdsakais. Skiriama Profesoriaus daktarto Zigmanto Kiaupos 65-me£iui, red. E. Aleksandravičius, E. Rimša, Zakrzewski 2009 Zakrzewski 2013 Zarubin 2006 Vilnius 2007, s. 381-388. A.B. Zakrzewski, Meczet w Wielkim Księstwie Litewskim - prawo a praktyka, w: Pro bono Reipublicae. Księga ju bileuszowa Profesora Michała Pietrzaka, red. P. Borecki, A. Czohara, T.J. Zieliński, Warszawa 2009, s. 145-150. A.B. Zakrzewski, Wielkie Księstwo Litewskie (XVI-XVIII w.): prawo, ustrój, społeczeństwo, Warszawa 2013. P. Zarubin, Żydzi w świetle akt sejmiku brzesko-litewskiego na podstawie wybranych przykładów z
IIpołowy XVII w. i czasów saskich, „Kwartalnik Historii Żydów” 2006, nr 3, Zawadzki 2006 s. 327-340. J. Zawadzki, Krzysztof Kiszka jako wojewoda witebski w latach 1639-1646, w: Litwa w epoce Wazów. Prace ofiarowane Henrykowi Wisnerowi w siedemdziesiątą rocz nicę urodzin, red. W Kriegseisen, A. Rachuba, Warszawa Zemon Davis 1997 2006, s. 219-238. N. Zemon Davis, Religion and Capitalism Once Again? Jewish Merchants Culture in the Seventeenth Century, „Representations” 59, 1997, s. 55-84.
Bibliografia Zielińska 1971 Zielińska 1991 Zielińska 2003 Žiemielis 2012 Żytkowicz 1979 307 Z. Zielińska, Mechanizm sejmikowy i klientela radziwiłłowska za Sasów, „Przegląd Historyczny” 62,1971, nr 3, s. 397-419. T. Zielińska, Kariera i upadek żydowskiego potentata w dobrach radziwiłiowskich w XVIII w., „Kwartalnik Historyczny” 98, 1991, s. 33-49. T. Zielińska, Oficjaliści w dobrach magnackich w XVIII wieku jako urzędnicy ziemscy, w: Świat pogranicza, red. M. Nagielski, A. Rachuba, S. Górzyński, Warszawa 2003, s. 283-306. D. Žiemielis, The Structure and Scope of the Foreign Trade of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 16th to 18th Centuries. The Case of the Grand Duchy of Lithuania, „Lithuanian Historical Studies” 17, 2012. L. Żytkowicz, Rozwarstwienie chłopstwa a gospodarka na Żmudzi w 2 połowie XVII i w XVIII wieku, w: Społe czeństwo staropolskie, t. 2, red. A. Wyczański, Warszawa 1979, s. 229-308.
SUMMARY Merchants, Leaseholders, and Craftsmen. Professional Diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the Seventeenth and Eighteenth Century The book is an analysis of the internal diversity of Jews living in the Grand Duchy of Lithuania in the seventeenth and eighteenth century, seen from the economic perspective. I describe their professional diversification and present economic differences between people practising various professions. I am also interested in what way Jewish leaseholders, merchants, and craftsmen organized their everyday work. The source basis of the book is made up of documents issued by the central authorities of the Grand Duchy of Lithuania, private estates, and protocols of the Lithuanian Waad. Economic activity of Jews was influenced by legal regulations imposed both on the national level, and on the local one, that is in cities and towns. Resolu tions of the Lithuanian Waad and religious laws of Judaism were also of high importance. A thorough analysis of the development of economic privileges in Wilno (today’s Vilnius) and Sluck (today’s Sluck in Belarus) reveals that limi tations on Jewish economic activity were different depending on commercial centre. In most of the cases, the Jewish position was determined by the strength of the burgher class. Regulations introduced by the Jewish authorities were mainly aimed at protecting the Jewish community against Christian attacks and eliminating an internal competition between Jews. A statistical analysis of professional diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania shows that the
largest group of Jews earned their bread as reve nue leaseholders. Their number increased significantly in the second half of the seventeenth and in the eighteenth century. In this area Christians were
Summary 309 significantly outnumbered by Jews. Revenue leaseholders collaborated with the nobility, the State Treasury, and religious communities. What was characteristic of the Grand Duchy of Lithuania was the weak involvement of Jews in full land lease of estates and their close cooperation with the State Treasury, still frequent as late as the second half of the seventeenth century. Most often, the object of lease were payments related to the production and retail sale of alcoholic drinks, revenues from towns and cities, mills, and fishponds. Usually, in their cooperation with the State Treasury, Jews were in charge of the collection of duties (tolls), and taxes on the production and sale of alcoholic beverages. They also took to trade, and habitually they dominated in local markets. The majority of Jewish merchants was especially felt in private towns, less important was their role in big royal cities. A group of Jews were engaged in international trade. Most often, commercial trips were organised to Prussian ports, and in this context the most important was Königsberg; they reached also to Breslau, Leipzig, Russia, and many cities of the Crown. The main export article of the Grand Duchy traded by Jews were hides and pelts, less common were agricul tural produce or wood. To the Grand Duchy Jews imported in the first place cloth of various kind, spices, colonial goods, wine, and salt in smaller quantities. In local markets Jewish merchants played the part of agents selling exported goods to local population. Less important in the professional structure of Lithuanian
Jews was cra ftsmanship. The analysed statistical data reveal that in the majority of towns and cities there was only a small number of Jewish craftsmen, practising the most basic professions. A comparison of Jews and Christians from the same settlements shows that the religious (ethnic) division was almost equal to the economic division. This means that Jews were earning their living in other professions than Christians. What was characteristic of Jews from the Grand Duchy of Lithuania was an internal polarisation within their own professional groups. The financial elite was made up of state revenue leaseholders, general leaseholders, and far-reaching merchants. Much less wealthy, and thus far less influential in the Grand Duchy were local market merchants or urban and rural innkeepers. Less polarised was the group of craftsmen, in their majority impecunious, who supplied mainly their fellows believers, and had a weak position in the Christian society. The basic and most important feature of economic activity of the Lithu anian Jews in the analysed period were their flexibility and multi-functionality. This in practice meant that a majority of Jews had no specialised profession, but depending on economic circumstances they were able to perform various jobs. Jewish entrepreneurs were also very mobile. Merchants would spent most
310 Summary of their time on the roads travelling from market to market, thus being able to offer attractive goods and money loans. Economic contacts between Jews and Christians were ambiguous. In all undertakings, the most important partners of Jews were noblemen or magna tes. When analysing the Jewish-Christian economic cooperation in the Grand Duchy of Lithuania of that time, it should be stressed that there were no un dertakings or projects that would be organised by both Jewish and Christian merchants or leaseholders. Typically, cooperation was based on blood ties. Translated by Grażyna Waluga
Indeks osób Abraham z Kurlandii, służebny 252 Abrahamowicz Hirsz 109 Abrahamowicz Icko 155 Abrahamowicz Lejba 215 Abrahamowicz Lej zer 109 Abrahamowicz Polak 156 Abrahamowicz Polak Mowsza 156 Abrahamowicz, kupiec 170 Ajzenstein Andrea 158, 159, 172 Aleksandrów H. 71 Alexandrowicz Stanisław 16, 82, 206, 263 Alleson-Gerberg Shay 19 Ancelewicz Jankiel 156 Anna Izraelówna Morduchowa 122 Aron, szmuklerz 251 Aron, złotnik 228 Aronowicz Abram 156 Aronowicz Chaim 235 Aronowicz Izaak 215 Attman Artur 177 August II Mocny 23, 25, 56 Augustyniak Urszula 17,19, 54, 87, 89, 64, 69, 99, 103, 104 Aust Cornelia 18,19, 111, 168,172,176 Babecki 135 Bachstrom Jan Fryderyk 105, 106 Balaban Majer 100 Bardach Juliusz 16, 46, 52, 54, 216 Baron Salo W. 86, 158, 160 Becalel Jakub 134 Bekier Abraham de Aderszfeld 214 Bemporad Elissa 15 Ben Sason Haim Hiiel 14 Beniaminowicz Salomon 214 Berkowicz Abram 156 Berkowicz Izrael 214 Berkowicz Jos 235 Berkowicz Lejba 214 Berkowicz Mendel 214 Bieńkowska Irena 222 Bierszadski Siergiej (Бершадский Сер гей) 9, 14, 15, 22, 27, 29-31, 33, 71, 86, 212, 219, 244 Błaszczyk Grzegorz 16, 153, 264 Bogucka Maria 16, 17, 157, 158, 161, 170, 241, 250 Breuer Mordechai 264 Brilling Bernhard 18, 173 Buchholtz Anton 158, 160
312 Indeks osób Buchwald-Pelcowa Paulina 47 Burszta Józef 124 Calowicz Lejba 167 Caspari Jan 213 Cemachowicz Hirsz 214 Chackiel, introligator 251 Chackiel, kuśnierz 228 Chackiel, rzeźnik 236 Chaim, syn szkolnika 156 Chaimowicz Chaim 214 Chaimowicz Izaak, kupiec 170, 215 Chaimowicz Lejba 214 Chaimowicz Lejzer 172 Chaja Ichowa, krawcowa 250 Chan, kuśnierz 249 Chmielnicki Bohdan 68 Chryszkowicz Jakub 253 Cieśla Maria 9, 28, 39, 43, 64, 73, 82, 84,109,116,119,120,124,132,133, 153, 161, 222, 223, 225, 226, 229, 230, 234, 256, 266 Cooperman Bernard Dov 63, 65 Cronbach Abraham 256 Czapak Anna 54 Czapelska Aleksandra 19 Czarnecki Jan 99, 105 Czartoryscy 164 Dawid, podwładny Szmojły Ickowicza 110 Dawid, winnik w karczmie w Pilwiszkach 119 Dawid, cyrulik 229, 253 Dawidowicz Hirsz, krawiec 251 Dawidowicz Łazarz, kramarz 155 Dąbkowski Przemysław 32 Degiel Rafał 54, 87 Dubas-Urwanowicz Ewa 152, 179 Dubnow Szymon 15, 94 Dygdała Jerzy 161, 164, 165, 167 Dynner Glenn 124 Efroimowa, Żydówka słucka, wdowa 156 Eliaszowicz Fajwisz 215 Eliaszowicz Hercel, kupiec 160, 163 Eliaszowicz Józef, kupiec 160, 163 Eliaszowiczowa, Żydówka krzyczewska 263 Epsztein Jolanta 19 Ettinger Shmuel 89, 196 Fajga Aronowa, krawcowa 250 Fajtelewicz Aron 167 Fajtelewicz Lejba, kupiec 166 Fajtelewicz Mowsza, arendarz komory celnej 130 Fajwiszewicz Icek 136 Falek, złotnik 229 Fijałkowski Paweł 259 Filipczak-Kocur Anna 125, 126, 129֊ 132, 136 Fiszer, cyrulik 253 Fram Edward 63 Freudenthal Max 18, 174 Frick David A. 16, 17, 31, 33, 36, 37, 206, 223, 231, 233 Froimowicz Hirsz, arendarz 110 Fryz Marcin, kupiec 171 Gause
Fritz 170, 184 Gawłocki Ignacy 206 Gierszewski Stanisław 161 Gisia, drukarniczka 250 Gliński Gerhard von 158, 162 Gmiterek Henryk 178, 179, 181 Goldberg Jakub 14, 18, 19, 23, 79, 91, 92, 95, 107, 109, 110,112,117, 123,
Indeks osób 124, 148, 154, 169, 205, 224, 260, 263, 264, 271 Gladstein-Kastenberg Rachel 63 Gomer Abba 69, 72, 74 Gordon Aron, współpracownik skarbu królewskiego 60, 133 Gordon Aron junior, cyrulik 231,234 Gordonowicz Michał, współpracownik skarbu królewskiego 60, 135, 136 Gordonowicz Salomon 133 Gordonowie 9, 131, 234 Gordziejew Jerzy 151 Grochulska Barbara 180, 182, 198 Gromelski Tomasz 150, 227 Grosman Abraham 107 Grotowski 141, 143 Guesnet François 28 Guidon Zenon 17, 158, 161, 180 Hajman Józef 120 Halpern Izrael 238-240, 243, 244 Hamburški Lejba Salomonowicz, fak tor królewski, arendarz dochodów państwowych, kupiec 61, 116, 133, 144, 159, 160, 175, 215 Harder-Gersdorff Elisabeth 160 Hedemann Otton 17, 154, 168, 206 Hendelowicz Jakub, arendarz 60,61,214 Herlik Mowszą 135 Heyde Jürgen 180 Hirsz, szwagier arendarza karczmy w Pilwiszkach 119 Hirsz, krawiec 249 Hirsz, kuśnierz 228 Hirsz, złotnik 236 Hirszewicz Fajwisz, kramarz 207 Hirszowa Zamelowa, Żydówka kiecka 263 Hirszowicz Abram 109 313 Hirszowicz Eliasz 214 Hirszowicz Meir 155 Hirszowicz Owsiej, krawiec 252 Hirszowicz Samuel 215 Hirszowicz Szmerko, rzemieślnik 252 Hirszowicz Szymon 214, 215 Horn Maurycy 18, 237, 238 Howsiejowa, żona Howsieja Michajłowicza 107 Hryckiewicz Anatol 17, 151, 154219, 224, 226 Hundert Gershon David 18, 32, 55, 76, 100, 107, 109, 148, 152, 168, 184, 207, 209, 244 Icek, ojciec Szmojły i Gdala Ickowiczów 103 Icko, rzeźnik 228 Ickowicz Boruch, złotnik 234 Ickowicz Dawid, arendarz bielicki 120 Ickowicz Gdal, faktor Anny z Sangusz ków Radziwiłłowej 9,91,97,99,103, 114, 115, 167, 171 Ickowicz
Iser 155 Ickowicz Jankiel, krawiec 249 Ickowicz Józef, kupiec 181 Ickowicz Michał, złotnik, starszy kahalny 173, 228, 233, 234 Ickowicz Szmojło, kasjer generalny dóbr Anny z Sanguszków Radzi wiłłowej, kupiec 9, 90, 91, 96-99, 101, 103, 106, 107, 110, 113-115, 165-167, 171, 178, 181, 186, 188, 189, 204, 208, 261 Ickowicz Szymon 156 Ickowiczowa Henia zw. Kasjerową 106, 107 Inglot Stefan 89 Irszowicz Mojżesz 214
314 Indeks osób Irszowicz Samuel 214 Iszajewicz Matus 214 Ita, wdowa 156 Izaakowicz Abraham, szmuklerz 252 Izaakowicz Kochman 162,199,200,216 Izaakowicz Kufman, faktor królewski, kupiec grodzieński 159, 160, 163 Izaakowicz Pinkas, współpracownik skarbu 127, 131, 133 Izaakowicz Samuel, arendarz 166 Izaakowicz Zelman, arendarz 90, 92-94, 99 Izakowicz (Izaakowicz) Eliasz (Eliasz [Heliasz] Krzyczewski), faktor kró lewski, arendarz ceł 126,128,132,158 Izrael, uczeń rzemieślniczy 252 Izraelowicz Abraham, sztukator 251 Izraelowicz írsz, współpracownik skar bu 126, 131, 133 Izraelowicz Lejbek 231 Jankielowicz Szynajka, kupiec 184 Januszewicz Stanisław 135 Jeskiewicz Łazarz, arendarz 145 Josel, cymbalista 251 Jowelowicz Nisan, kupiec 159, 163 Jozue zw. Lubliniensis, cyrulik 231 Józef Izrael, kupiec 174 Józef, cyrulik 228 Józefowicz Hirsz 156 Józefowicz Jankiel, arendarz 100 Józefowicz Kopel 100 Józefowicz Lejba 214 Józefowicz Mendel 156 Juda, arendarz 137 Judka, cyrulik 228 Judowicz Icek 156 Judowicz Izrael 156 Judowicz Zelik (Zelko), arendarz ko mory celnej 137, 138 Jusupović Monika 19 Jakobson de Jonge Mojżesz, kupiec 161 Jakubowicz Fajwisz, kupiec 159 Jakubowicz Herszel 155 Jakubowicz Hirsz 156 Jakubowicz Lejba, cyrulik 234 Jakubowicz Menko, arendarz 137-139 Jakubowicz Morduch, arendarz 165 Jakubowicz Mowsza, kupiec 194,195, Kálik Judith 28, 79, 80, 84, 113, 153, 216, 225, 260 Kalmanowicz Szmojło, kramarz 155 Kamuntavičienė Vaida 16, 26, 42 Kaplan Yosef 174 Karkucińska Wanda 234 Karp Jonathan 18 Karpiński Andrzej 209 Karvelis Deimantas 16, 203 Katz Jacob 62, 63, 71, 75, 107
Kazusek Szymon 164 Kaźmierczyk Adam 18, 19, 22, 26-28, 57, 59, 60, 91, 104, 105, 113, 122, 134, 143, 144, 205, 260 Kempa Tomasz 39-41 Kiszka Janusz 96, 127, 212, 266 Kiszka Krzysztof 41, 266 Kizik Edmund 16, 157, 158, 161, 170 201 Jakubowicz Rafał 215 Jakubowicz Szloma, kupiec 208 Jakubowicz Szylen 156 Jan Kazimierz Waza 7 Jan III Sobieski 56 Jankiel, kuśnierz 249 Jankielowicz Abram 167 Jankielowicz Ajzyk 155 Jankielowicz Józef, arendarz 100
Indeks osób Klauzner Izrael 12, 15, 16, 22, 30, 31, 34, 38, 40, 42, 231, 259 Kleinmann Yvonne 23 Kochanowicz Jacek 17 Kociełł Michał Kazimierz 143, 144 Kõhn Pinkas 238 Kopelowicz Izrael 100 Kopyski Zinowij 17, 179 Kosower Mordechaj 169 Kościałkowski Stanisław 15, 125 Kowalenko Władysław 55 Kowelski Samuel 96 Kramerówna Perła 232, 236, 238, 240-245, 250 Krejna, córka kupca Szlomy Jakubo wicza, kramarka 208 Kremer Moshe 232, 236, 239, 250 Kriegseisen Wojciech 19, 206 Krochmal Jacek 222 Krzyczewski Eliasz (Heliasz) zob. Izakowicz (Izaakowicz) Eliasz (Eliasz [Heliasz] Krzyczewski) Kubicki Radosław 222 Kuklo Cezary 260 Kula Witold 87 Kulecki Michał 215 Kuras Katarzyna 17, 104 Kusielewicz Jerzy, rajca wileński 206 Laumenskaitė Egidija 39, 109, 181 Lech Marian J. 115 Lehman Berend, saksoński Żyd na dworny 126 Leiserowitz Ruth 19 Lejba, cyrulik 228, 235 Lejba, podwładny Szmojły Ickowicza 110 Lejba, rzeźnik 249 Lejba, służący w karczmie w Jodkunach 119 315 Lejbowicz Chaim 215 Lejbowicz Hirsz, sztycharz 214, 235 Lejbowicz Izaak 215 Lejbowicz Jakub 167 Lejbowicz Jankiel, bednarz 251 Lejbowicz Mojżesz 215 Lejbowicz Moszko 182 Lejbowicz Salomon 94-96, 99 Lejbowicz Szewel 156 Lejbowicz Szmojle 167 Lejbowicz Zusman 182 Lejbowicz Zymel 155 Lejzerowicz Lewek, arendarz 101 Lejzorowicz Mojżesz 7 Levi Samuel, kupiec 174, 176 Lewek, złotnik 233 Lewin Izaak 63, 64, 197 Lewkowicz Dawid 142, 233 Lewkowicz írsz 214 Lipman, kupiec 189 Lozorowicz Beri, syn arendarza karcz my w Pilwiszkach 119 Lozorowicz Dawid, syn arendarza karczmy w Pilwiszkach 119 Lozorowicz Idei, wnuk arendarza karczmy w
Pilwiszkach 119 Lozorowicz Izrael, syn arendarza karczmy w Pilwiszkach 119 Lozorowicz Izrael, wnuk arendarza karczmy w Pilwiszkach 119 Lozorowicz Kusiel, arendarz karczmy w Pilwiszkach 119 Lozorowicz Malka, wnuczka arendarza karczmy w Pilwiszkach 119 Lozorowicz Markiéi, syn arendarza karczmy w Pilwiszkach 119 Lozorowicz Mowsza, syn arendarza karczmy w Pilwiszkach 119
316 Indeks osób Lozorowicz Mowsze, wnuk arendarza karczmy w Pilwiszkach 119 Lozorowicz Nutka, córka arendarza karczmy w Pilwiszkach 119 Lozorowiczowa Ester, synowa aren darza karczmy w Pilwiszkach 119 Lozorowiczowa Sara, żona arendarza karczmy w Pilwiszkach 119 Łabieński Icek Mojżeszowicz, arendarz 118 Łowmiańska Maria 17, 39 Maciejko Paweł 19 Maciulevičius Arvydas 16, 219, 246 Mahler Rafał 75, 84, 87,153,160,177, 178, 212, 217, 218, 222, 224, 230 Majerowicz Aron 155 Majerowicz, rzeźnik 228 Majmon Salomon 13, 110, 118-121, 123, 155 Małka, faktorka 230, 210 Manikowski Adam 17, 159 Manochowicz Johwet 215 Mark Bernard 18, 218, 224, 229, 236, 240-244, 249 Markiéi, pończosznik 228 Markiewicz Jan 137 Markowicz Abram 214 Markowicz Jakub, kupiec 159, 188 Markowicz Marek 215 Markowicz Zelik 214 Matuszewicz Marcin 198 Mayer Elkanan, kupiec 174 Mączak Antoni 17, 212, 213 Mejer Wawrzyniec 114 Mejerowa Justyna, wdowa po Wawrzyńcu 114 Mejrowicz Icek 155 Mendel, rzeźnik 251 Mendel, szklarz 249 Mendel, szmuklerz 251 Mendelewicz Aron, rabin krzyczewski 165 Michael, krawiec 251 Michajlewicz Icek, arendarz 165, 185 Michajłowicz Howsiej, faktor radziwiłłowski, arendarz i kupiec 9,93,103, 107, 164, 167, 184, 204, 212 Michajłowicz Natan 214, 215 Michałowska Anna zob. Michałowska-Mycielska Anna Michałowska-Mycielska Anna 10, 14, 16, 22, 26, 30, 64-70, 72-77, 108, 122, 179, 181, 196, 199, 242-244, 256, 258 Michelowicz Natan 214 Mieleszko Wasyl I. 17, 160, 177, 183, 190, 192, 194 Miłuński Marek 17, 43, 44, 47, 54, 96, 233 Mojżeszowicz Berko, kupiec 189 Mojżeszowicz Efraim, krawiec 141, 143, 253
Mojżeszowicz Eliasz 214 Mojżeszowicz Hirsz 167 Mojżeszowicz Izaak, arendarz 207 Mojżeszowicz Izrael, arendarz 106,107 Mojżeszowicz Jakub, arendarz 96 Mojżeszowicz Jonasz, faktor królewski 127, 132 Mojżeszowicz Lokim, arendarz 101, 106 Mojżeszowicz Łazarz, faktor i sekretarz królewski 7,9,19, 39, 56,67, 68, 90, 94-96, 101,126,127,129, 131, 132, 136, 137, 139, 141, 142, 158, 161, 180, 196, 215, 263
Indeks osób Mojżeszowicz Samuel, faktor królewski 9, 39, 67, 68, 90, 94, 95, 101, 126, 129, 131, 132, 158, 161 Monkiewicz Jan Ignacy 214 Mordko, szmuklerz 251 Morduch, hafciarz 251 Morduch, krawiec 228 Morduchowicz Lejzer, poborca podat kowy 115, 116 Morduchowicz Gdala 156 Morduchowicz Józef 167 Morduchowicz Mejer 156 Morzy Józef 17, 40, 42, 220, 223 Moszkowa, kramarka 205, 209 Mowszą, uczeń rzemieślniczy 252 Mowszewicz, dzierżawca ceł 132 Mowszewicz Marko, kupiec 170 Mowszowicz Hirsz 155 Mowszowicz Szolom, krawiec 251 317 Ogiński Marcjan Aleksander 195 Owsiejowicz Jankiel, kupiec 190 Pac Krzysztof 136 Pac Mikołaj Stefan 136 Pac Piotr 127 Paknys Mindaugas 16, 31 Pawlikowska-Butterwick Wioletta 16, 42, 80 Pendzich Barbara M. 16, 22 Petrażycki Leon 271 Pinkus Dawid, złotnik 251 Pinkusewicz, Żyd szkłowski 263 Pragier Mojżesz, dzierżawca Ko reliez 89, 91, 95 Przesmycki Joanicjusz 115, 116 Nowakowska Agnieszka 19 Nycz Michał 125 Rabinovitz Jacob L. 63, 72 Rabinowicz Mojżesz, arendarz 96 Rachuba Andrzej 14, 89, 222, 227 Radziwiłł Aleksander Ludwik 89, 90, 92, 94-96 Radziwiłł Bogusław 43-48,50, 58,59, 85, 204, 233 Radziwiłł Dominik Mikołaj 128 Radziwiłł Hieronim Florian 57, 110, 165-167,184,188,204,222,235,261 Radziwiłł Janusz 42, 49 Radziwiłł Janusz (młodszy) 233, 266 Radziwiłł Krzysztof II 41, 43, 45-47, 148 Radziwiłł Michał Kazimierz 93, 100, 164, 185, 203, 204, 210, 235 Radziwiłłowa Anna Katarzyna z San guszków 90, 98, 99, 103, 107, 114, 166, 167, 171, 178, 181, 188, 189, 204, 234, 261 Ochmański Jerzy 262 Radziwiłłowie 12,40,54,110,126,164, 202, 204, 210, 212, 234, 245 Nadav
Mordechaj 16, 33, 56, 82, 94, 134, 153, 182, 193, 211, 224, 262 Nahama Chonowa, krawcowa 250 Nahmanowicz Boruch 137 Nahmanowicz Izrael 96, 212, 266 Neuman Jerzy, kupiec 207 Niezabitowski Stanisław 50,173, 228, 234 Nisanowa, kramarka 208 Nochonowicz Chaim, blacharz 251 Nohowicz Benjamin, szklarz 249 Notik Rachel 238, 239, 244 Nowach 155 Nowak Janusz Tadeusz 101, 161, 212
318 Indeks osób Radziwiłłówna Ludwika Karolina 47, 49, 113, 173, 198, 234, 246 Rafałowicz Mejer, kuśnierz 249 Refal, kupiec 194, 201 Rege Magdalena 19 Reinhold Josef 173, 174 Richterowa Katarzyna Bogumiłowa z Puttkaraerów 215 Rohdewald Stefan 16, 102 Roitman Jessica V. 18, 111, 170 Romaniuk Przemysław P. 60 Rosman Moshe J. 18, 55, 63, 66, 71, 72, 79, 92, 93, 95, 98, 99, 101, 107, 157, 158, 250, 256 Rubinowicz Aron, arendarz karczmy w Jodkunach 119, 129, 131-133 Rubinowicz Jankiel, kuśnierz 249 Ruderman David В. 195 Rusiński Władysław 36, 224 Rybárski Roman 125, 133, 138, 139 Rywka Fajtelowa, krawcowa 250 Sakalauskas Darius 16, 165, 266 Salomon Lewin, kupiec, faktor kró lewski 174, 175 Salomonowicz Gierszon 213 Salomonowicz Menachem 215 Salomonowicz Wolf, kupiec 190 Samuelowicz Kopel, arendarz 137, 139, 142 Samuelowicz Pinkas, arendarz i kupiec 90-92, 94-96, 161 Sanguszko Paweł Karol 96, 97, 99 Sanguszkowie 91 Sapieha Antoni Kazimierz 162, 199, 200, 216 Sapieha Benedykt Paweł 130 Sapieha Kazimierz Jan Paweł 233 Sapieha Lew 87, 130 Sapieha Mikołaj 247 Sapiehowie 40, 94 Saturgus Adolph, kupiec 166, 167, 171, 186 Saturgus Friedrich, kupiec 166, 167, 171, 186, 188 Schiper Ignacy 18, 39, 40, 55, 63, 74, 134, 148, 158, 162, 173, 174, 177, 178, 185, 230, 232 Schlessinger Pinkas Moses, przed siębiorca 176 Sienczyłło Andrzej, rajca wileński 206 Sieniawscy 101, 212 Sieniawska Elżbieta 101, 107 Soitan Hieronim Władysław 128,141, 214 Sosis Izrael 15, 34, 37, 63-77, 83, 126, 219, 221, 236, 237, 240-243, 245, 248, 250, 257-259 Sosnowska Anna 17 Stampfer Shaul 9, 19 Starczenko Natalia
123 Stępkowski Lech 180 Stępniewska-Holzer Barbara 224, 240 Szachanowicz Dawid, arendarz 139 Szaulewicz Izaak 159 Szewelowicz Herc 156 Szloma, towarzysz rzemieślniczy 252 Szlomowicz Fiszel 156 Szlomowicz Hercyk, arendarz i kupiec 9, 108, 175, 185, 201, 202, 213, 234 Szlomowicz Józef ze Słucka 231 Szlomowicz Mendel, rzeźnik 253 Szmerko, kupiec 166, 184 Szmerko, szmuklerz 228 Szmojłowicz Eli 156 Szmojłowicz Hirsz 121, 155 Szmojłowicz Jankiel 155 Szmojłowicz Jokiel 156
Indeks osób Szmojłowicz Józef 156 Szmojłowicz Lejba 156 Szmojłowicz Szłomo 156 Szmojłowiczówna Króla, kramarka 208 Szpejer Mojżesz Beniamin, faktor kró lewski 172, 174 Szpejerowie 172 Szretter Jan 134, 135, 165 Sztenhauer Jan, kupiec 171 Szymanowicz Gierszon, kupiec 170 Szymonowicz Gerszon, kupiec 163 Szymanowicz Jakub 167 Szymanowicz Szmojła, cyrulik 228 Szymon 155 Szymonowicz Izaak 167 Šiaučiūnaitė-Verbickienė Jurgita 9, 16, 31 Śmieszkowicz Henryk, karmelita 61, 144 Tachimowa, kramarka 209 Teller Adam 17-19, 22 52, 53, 63, 71, 72, 84, 86, 91-95, 98-102, 104, 107, 111,113,115, 116,150,151,153,164, 185, 188, 198, 203, 204, 207-210, 212, 220, 257, 260, 262, 273 Topolska Maria Barbara 17, 87, 188, 190 Trivellato Francesca 18, 111, 201 Tryzna Mikołaj 128-130 Tygielski Wojciech 104 Tyzenhauzowie 94 Ujma Magdalena 17, 94 Ulfowicz Lemko, dzierżawca ceł 143 Uniechowski Stanisław Krzysztof 214 Urbaitytė Rita 57, 160 319 Weinryb Bernard 175 Węgrzynek Hanna 264 Widacka Hanna 235 Wiecak Wolf 156 Wijaczka Jacek 16, 157-159, 161 Winkler Krzysztof 204 Wischnitzer Mark 9,18, 37,55, 63, 64, 66, 67, 69, 72, 173, 174, 229, 230, 236-238, 240-242, 250 Wisner Henryk 14, 19, 54 Władysław IV Waza 7, 9, 23, 29, 36, 39, 108, 128, 130, 177 Wolański Marian 173, 175 Wolfowicz Lejba 118, 122 Wolfowicz Morduch 155 Wołłowicz Władysław 130, 133, 213 Wulfowicz Howsiej, kupiec 177, 189 Wulfowicz Izaak, rzeźnik 249 Wulfowicz Jakub 214 Wulfowicz Mejer 94 Wyrobisz Andrzej 17,221,222, 257,262 Wysłouch Seweryn 17 Zaborowski Aleksander 234 Zajka Vital 14 Zakrzewska-Dubasowa Mirosława 179 Zakrzewski Andrzej B.
14, 16, 19, 22, 27, 28, 113, 131 Zarubin Przemysław 60 Zawadzki Jarosław 41 Zdanowicz Władysław 135 Zelikowicz Berek 140 Zelikowicz Dawid, arendarz 110 Zelikowicz Lejba 156 Zelikowicz Mojżesz 214 Zelikowicz Morduch 100
320 Zelikowicz Szaja, cymbalista 222, 235 Zelko, kuśnierz 228 Zelmanowicz Aj zyk 264 Zelmanowicz Icek 126 Zemon Davis Natalie 18, 168, 201 Zielińska Teresa 17, 101, 104 Indeks osób Zielińska Zofia 17, 89 Zygmunt III Waza 7, 29 Zyskielowicz Lejba, sztycharz 235 Žiemielis Darius 17, 160 Żytkowicz Leonid 17, 190, 191
Indeks nazw geograficznych Amsterdam 174 Andruszów 215 Antokol 241 bialskie hrabstwo 90։ 96, 226 Biała 103,110,178,181,182,205,221, 222,226,227,229,231,235, 237,245, 250, 251, 256, 259, 261, 266 Bielica 83-86, 120, 219, 220, 241 Birże 46, 219, 226, 245 brasławski pow. 137 Braszewicze 120, 121, 264 Brody 182 brzeska ekonomia 26, 86, 95, 107, brzeski pow. 84, 137, 139, 161, 264 brzeskie woj. 73,120, 121, 138, 264 Brześć 9, 13, 66, 73, 85,150, 157,158, 180, 191, 196, 234, 237, 246 Czaszniki 202 Czausy 24 Dawidgródek 151, 202, 264 Dubno 182 Europa 63 Europa Południowa 181 Europa Środkowo-Wschodnia 175, 191 Europa Wschodnia 65 Europa Zachodnia 10, 18, 156, 157, 175, 177, 187, 265, 276 Frankfurt nad Odrą 174 Gdańsk 155, 157, 158, 161, 184, 185, 187, 275-277 Gniezno 180 Grodno 9, 56, 57, 66, 113, 152, 157, 162, 199, 209, 216 grodzieńska ekonomia 24,118, 226 grodzieński pow. 136 Horodec 107 Horodło 173 Jarosław 181 Jodkuny 119 Jurbork 24, 136
322 Indeks nazw geograficznych Kamieniec 24, 84, 220 Kamieniec Podolski 157 Kiejdany 237, 241, 246 Kijów 157 Kłeck 151, 202, 221, 229, 263 Kłajpeda 161 Kobryń 173, 248 Kodeń 247 Kojdanów 198, 229, 263 Kopyl 83, 84, 196, 198, 237, 247 Kopyś 97, 107-109 Korona 9, 10,14,40, 59, 60, 64, 65, 84, 89,124,134,153,157,179,181,187, 193, 195, 198, 199, 209, 222, 225, 230,236,238,239,253,259,262,268 Korelicze 89, 91, 93-96 Kowno 56, 57, 114, 160, 163 Kożanogródek 202 Królewiec 155, 157-163, 165-168, 171-173, 183-188, 195, 199, 200, 212, 217, 270, 272 Krynki 24, 57 Krzyczew 24, 84, 220, 263 Latiszyn 24 Libawa 159 Lipsk 57, 174, 175, 185, 200, 270 Lublin 179-181 Lwów 182, 194, 201 Łachwa 202 Łoździeje 24 Łuna 226 Małopolska 8, 275, 276 Merecz 26, 173 Mińsk 10, 25, 74, 157, 194, 223, 243 miński pow. 137, 223 mińskie woj. 137-139 Mir 91, 107, 185, 196, 198, 199, 221, 237, 241 mirskie hrabstwo 91, 93, 100, 105, 185, 221 Mohylew 145,157,172, 174,177,179, 230 mohylewska ekonomia 41, 108, 145 Moskiewskie Państwo 176, 178, 179 Moskwa 156, 157, 215 Motława rz. 161 Newel 234 Niemen rz. 120 Nieśwież 82, 84, 199, 220, 237, 250 Nowogródek 24, 204 nowogródzki pow. 161 Nowy Dwór 24 Ołyka 103 Opatów 222 orszański pow. 137 Ostrowno 202 Oszmiana 157 Pilwiszki 119 Pińsk 9, 16, 57, 66 piński pow. 137, 139 Podlasie 157 Pohost 96 Połock 25, 160, 234, 241 połocki pow. 137 Poznań 180, 243 Prusy 163, 170, 188 Prużana 24, 173, 191, 202, 208 Przemyśl 222 Raduń 24 Raków 96 Raśna 198
Indeks nazw geograficznych Rosja 156, 173, 177, 178, 185, 189, 214, 270 Różana 173, 191 ruskie woj. 181, 182 Ryga 157,158,160,161,168,183-185 Rzeczpospolita 13, 14, 17, 18, 23, 28, 30-32, 59, 60, 79, 80,123,126, 176, 218, 232, 240, 256, 260, 262, 265, 273, 276 Rzesza Niemiecka 173-176,179,185, 264 Saksonia 174 Siewierskie Księstwo 177 Siewierszczyzna 177, 189 Simno 24 Sławatycze 202 Słonim 157, 173, 241 Słonimski pow. 128, 141, 161 Słuck 8, 21, 22, 42-58, 66, 73, 82-85, 97,107,112,149-154,156,165,169, 173,174,176,188,195,205,207,208, 219, 220, 226-231, 234-237, 244, 246, 255-257, 259, 261, 268 Słuckie Księstwo 58, 213 Smolany 96, 97, 99 Smoleńsk 157 smoleńskie woj. 214 Smoleńszczyzna 177 Smorgonie 92, 97, 107 Starodub 178 Stęczyce 120 Stołowicze 198 Stolpce 12, 90, 101, 106, 107, 164 Sucha Wola 24 szawelska ekonomia 109 Szkłów 12, 151, 178, 191, 219-221, 226, 263 323 Śląsk 155,173,175,176,179,185,187, 189, 193, 195, 199, 275-277 Świerżeń 107, 165 Toruń 180 trockie woj. 24, 139 Troki 9 Tykocin 182 Ukraina 185 upicki pow. 139, 225 Urzecze 105, 106 Warszawa 10, 68, 121, 173, 181 Wielkopolska 7, 8, 180 Wiliampol 57 Wilno 8, 10,13, 15,16, 21, 22, 29-43, 52-57, 66, 74, 75, 82,149,157,192, 194, 206, 209, 220, 222, 223, 226, 230-232, 237, 238, 241, 245, 248, 249, 251, 252, 257, 259-261, 268 Wiłkomierz 241 Wiłkomirski pow. 137-139 Włodzimierz 9 Wohyń 26, 110 Wołyń 7, 8 wołyński pow. 196 wołyńskie woj. 181 Wrocław 173, 175, 176, 200, 217, 270 Wysokie Litewskie 198 Zabłudów 237, 243 Zdzięcioł 160, 163, 170, 191, 199 Zelwa 196, 199, 200 Zwirowicze 24, 177 Żmudź 161, 190, 202, 259, 264
Bayerische Staaisbibliothek ; München !
|
| any_adam_object | 1 |
| author | Cieśla, Maria 1980- |
| author_GND | (DE-588)1172315744 |
| author_facet | Cieśla, Maria 1980- |
| author_role | aut |
| author_sort | Cieśla, Maria 1980- |
| author_variant | m c mc |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV045514752 |
| ctrlnum | (OCoLC)1098190193 (DE-599)BVBBV045514752 |
| edition | Wydanie I |
| era | Geschichte 1600-1800 gnd |
| era_facet | Geschichte 1600-1800 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>04051nam a2200697 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV045514752</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20191127 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">190315s2018 |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788365880383</subfield><subfield code="9">978-83-65880-38-3</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8365880385</subfield><subfield code="9">8365880385</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1098190193</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV045514752</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-Re13</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Cieśla, Maria</subfield><subfield code="d">1980-</subfield><subfield code="0">(DE-588)1172315744</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Kupcy, arendarze i rzemieślnicy</subfield><subfield code="b">różnorodność zawodowa Żydów w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII i XVIII w. = Merchants, leaseholders, and craftsmen. Professional diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the seventeenth and eighteenth century</subfield><subfield code="c">Maria Cieśla</subfield></datafield><datafield tag="246" ind1="1" ind2="1"><subfield code="a">Merchants, leaseholders, and craftsmen. Professional diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the seventeenth and eighteenth century</subfield></datafield><datafield tag="250" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Wydanie I</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Warszawa</subfield><subfield code="b">Instytut Historii PAN</subfield><subfield code="c">2018</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">323 Seiten</subfield><subfield code="c">21 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="500" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Englische Zusammenfassung</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1600-1800</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Juden</subfield><subfield code="0">(DE-588)4028808-0</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Kaufmann</subfield><subfield code="0">(DE-588)4128272-3</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Handwerker</subfield><subfield code="0">(DE-588)4023302-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Großfürstentum Litauen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4499060-1</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Żydzi / handel / Litwa / 1500-1800</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Kupcy żydowscy / Litwa / 1500-1800</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Rzemieślnicy żydowscy / Litwa / 1500-1800</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Żydzi / Litwa / sytuacja gospodarcza / 17 w</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Żydzi / Litwa / sytuacja gospodarcza / 18 w</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Großfürstentum Litauen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4499060-1</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Juden</subfield><subfield code="0">(DE-588)4028808-0</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Kaufmann</subfield><subfield code="0">(DE-588)4128272-3</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Handwerker</subfield><subfield code="0">(DE-588)4023302-9</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte 1600-1800</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="710" ind1="2" ind2=" "><subfield code="a">Polska Akademia Nauk</subfield><subfield code="b">Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla</subfield><subfield code="4">pbl</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Abstract</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Ortsregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20191127</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030899173</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909.04924</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">330.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09032</subfield><subfield code="g">4793</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">330.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09032</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909.04924</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">4793</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909.04924</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09032</subfield><subfield code="g">4793</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">330.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">909.04924</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09032</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">330.09</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09033</subfield><subfield code="g">4793</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Großfürstentum Litauen (DE-588)4499060-1 gnd |
| geographic_facet | Großfürstentum Litauen |
| id | DE-604.BV045514752 |
| illustrated | Not Illustrated |
| indexdate | 2024-07-10T08:20:14Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788365880383 8365880385 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-030899173 |
| oclc_num | 1098190193 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-Re13 DE-BY-UBR DE-12 |
| owner_facet | DE-Re13 DE-BY-UBR DE-12 |
| physical | 323 Seiten 21 cm |
| psigel | BSB_NED_20191127 |
| publishDate | 2018 |
| publishDateSearch | 2018 |
| publishDateSort | 2018 |
| publisher | Instytut Historii PAN |
| record_format | marc |
| spelling | Cieśla, Maria 1980- (DE-588)1172315744 aut Kupcy, arendarze i rzemieślnicy różnorodność zawodowa Żydów w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII i XVIII w. = Merchants, leaseholders, and craftsmen. Professional diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the seventeenth and eighteenth century Maria Cieśla Merchants, leaseholders, and craftsmen. Professional diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the seventeenth and eighteenth century Wydanie I Warszawa Instytut Historii PAN 2018 323 Seiten 21 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Englische Zusammenfassung Geschichte 1600-1800 gnd rswk-swf Juden (DE-588)4028808-0 gnd rswk-swf Kaufmann (DE-588)4128272-3 gnd rswk-swf Handwerker (DE-588)4023302-9 gnd rswk-swf Großfürstentum Litauen (DE-588)4499060-1 gnd rswk-swf Żydzi / handel / Litwa / 1500-1800 Kupcy żydowscy / Litwa / 1500-1800 Rzemieślnicy żydowscy / Litwa / 1500-1800 Żydzi / Litwa / sytuacja gospodarcza / 17 w Żydzi / Litwa / sytuacja gospodarcza / 18 w Großfürstentum Litauen (DE-588)4499060-1 g Juden (DE-588)4028808-0 s Kaufmann (DE-588)4128272-3 s Handwerker (DE-588)4023302-9 s Geschichte 1600-1800 z DE-604 Polska Akademia Nauk Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla pbl Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Abstract Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister Digitalisierung BSB München 25 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Ortsregister |
| spellingShingle | Cieśla, Maria 1980- Kupcy, arendarze i rzemieślnicy różnorodność zawodowa Żydów w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII i XVIII w. = Merchants, leaseholders, and craftsmen. Professional diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the seventeenth and eighteenth century Juden (DE-588)4028808-0 gnd Kaufmann (DE-588)4128272-3 gnd Handwerker (DE-588)4023302-9 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4028808-0 (DE-588)4128272-3 (DE-588)4023302-9 (DE-588)4499060-1 |
| title | Kupcy, arendarze i rzemieślnicy różnorodność zawodowa Żydów w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII i XVIII w. = Merchants, leaseholders, and craftsmen. Professional diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the seventeenth and eighteenth century |
| title_alt | Merchants, leaseholders, and craftsmen. Professional diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the seventeenth and eighteenth century |
| title_auth | Kupcy, arendarze i rzemieślnicy różnorodność zawodowa Żydów w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII i XVIII w. = Merchants, leaseholders, and craftsmen. Professional diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the seventeenth and eighteenth century |
| title_exact_search | Kupcy, arendarze i rzemieślnicy różnorodność zawodowa Żydów w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII i XVIII w. = Merchants, leaseholders, and craftsmen. Professional diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the seventeenth and eighteenth century |
| title_full | Kupcy, arendarze i rzemieślnicy różnorodność zawodowa Żydów w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII i XVIII w. = Merchants, leaseholders, and craftsmen. Professional diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the seventeenth and eighteenth century Maria Cieśla |
| title_fullStr | Kupcy, arendarze i rzemieślnicy różnorodność zawodowa Żydów w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII i XVIII w. = Merchants, leaseholders, and craftsmen. Professional diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the seventeenth and eighteenth century Maria Cieśla |
| title_full_unstemmed | Kupcy, arendarze i rzemieślnicy różnorodność zawodowa Żydów w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII i XVIII w. = Merchants, leaseholders, and craftsmen. Professional diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the seventeenth and eighteenth century Maria Cieśla |
| title_short | Kupcy, arendarze i rzemieślnicy |
| title_sort | kupcy arendarze i rzemieslnicy roznorodnosc zawodowa zydow w wielkim ksiestwie litewskim w xvii i xviii w merchants leaseholders and craftsmen professional diversity of jews in the grand duchy of lithuania in the seventeenth and eighteenth century |
| title_sub | różnorodność zawodowa Żydów w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII i XVIII w. = Merchants, leaseholders, and craftsmen. Professional diversity of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the seventeenth and eighteenth century |
| topic | Juden (DE-588)4028808-0 gnd Kaufmann (DE-588)4128272-3 gnd Handwerker (DE-588)4023302-9 gnd |
| topic_facet | Juden Kaufmann Handwerker Großfürstentum Litauen |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000007&line_number=0004&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=030899173&sequence=000009&line_number=0005&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT cieslamaria kupcyarendarzeirzemieslnicyroznorodnosczawodowazydowwwielkimksiestwielitewskimwxviiixviiiwmerchantsleaseholdersandcraftsmenprofessionaldiversityofjewsinthegrandduchyoflithuaniaintheseventeenthandeighteenthcentury AT polskaakademianaukinstytuthistoriiimtadeuszamanteuffla kupcyarendarzeirzemieslnicyroznorodnosczawodowazydowwwielkimksiestwielitewskimwxviiixviiiwmerchantsleaseholdersandcraftsmenprofessionaldiversityofjewsinthegrandduchyoflithuaniaintheseventeenthandeighteenthcentury AT cieslamaria merchantsleaseholdersandcraftsmenprofessionaldiversityofjewsinthegrandduchyoflithuaniaintheseventeenthandeighteenthcentury AT polskaakademianaukinstytuthistoriiimtadeuszamanteuffla merchantsleaseholdersandcraftsmenprofessionaldiversityofjewsinthegrandduchyoflithuaniaintheseventeenthandeighteenthcentury |