Das Böse und die Theodizee: eine philosophisch-theologische Grundlegung
Gespeichert in:
1. Verfasser: | |
---|---|
Format: | Abschlussarbeit Buch |
Sprache: | German |
Veröffentlicht: |
Gütersloh
Kaiser, Gütersloher Verl.-Haus
2002
|
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis |
Beschreibung: | 361 Seiten |
ISBN: | 3579053914 |
Internformat
MARC
LEADER | 00000nam a22000008c 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | BV014707834 | ||
003 | DE-604 | ||
005 | 20230921 | ||
007 | t | ||
008 | 020903s2002 gw m||| 00||| ger d | ||
016 | 7 | |a 964230151 |2 DE-101 | |
020 | |a 3579053914 |9 3-579-05391-4 | ||
035 | |a (OCoLC)615453195 | ||
035 | |a (DE-599)BVBBV014707834 | ||
040 | |a DE-604 |b ger |e rakddb | ||
041 | 0 | |a ger | |
044 | |a gw |c DE | ||
049 | |a DE-384 |a DE-739 |a DE-473 |a DE-824 |a DE-20 |a DE-703 |a DE-29 |a DE-N32 |a DE-M468 |a DE-12 |a DE-19 |a DE-355 |a DE-Re5 |a DE-11 |a DE-188 |a DE-M100 |a DE-1949 |a DE-Bb23 | ||
084 | |a BH 5770 |0 (DE-625)11726: |2 rvk | ||
084 | |a BH 4260 |0 (DE-625)11701: |2 rvk | ||
084 | |a BK 2155 |0 (DE-625)11864: |2 rvk | ||
084 | |a BN 3210 |0 (DE-625)13756: |2 rvk | ||
084 | |a CC 6000 |0 (DE-625)17650: |2 rvk | ||
084 | |a 5,1 |2 ssgn | ||
100 | 1 | |a Hermanni, Friedrich |d 1958- |e Verfasser |0 (DE-588)120431475 |4 aut | |
245 | 1 | 0 | |a Das Böse und die Theodizee |b eine philosophisch-theologische Grundlegung |c Friedrich Hermanni |
264 | 1 | |a Gütersloh |b Kaiser, Gütersloher Verl.-Haus |c 2002 | |
300 | |a 361 Seiten | ||
336 | |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |b n |2 rdamedia | ||
338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
502 | |a Zugl.: Bethel, Kirchliche Hochsch., Habil.-Schr., 2001 | ||
650 | 0 | 7 | |a Das Böse |0 (DE-588)4007524-2 |2 gnd |9 rswk-swf |
650 | 0 | 7 | |a Theodizee |0 (DE-588)4059740-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
655 | 7 | |0 (DE-588)4113937-9 |a Hochschulschrift |2 gnd-content | |
689 | 0 | 0 | |a Das Böse |0 (DE-588)4007524-2 |D s |
689 | 0 | 1 | |a Theodizee |0 (DE-588)4059740-4 |D s |
689 | 0 | |5 DE-604 | |
856 | 4 | 2 | |m SWB Datenaustausch |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=009973187&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-009973187 |
Datensatz im Suchindex
_version_ | 1804129451507712000 |
---|---|
adam_text | IMAGE 1
INHALT
VORWORT 11
EINLEITUNG 13
ERSTER HAUPTTEIL ONTOLOGIE DES MALUM
I. DIE AUSARBEITUNG DER PRIVATIONSLEHRE DURCH AUGUSTIN 31
1. VOM MANICHAEISMUS ZUR PRIVATIONSLEHRE . 31
2. PLOTINS UND AUGUSTINS PRIVATIONSLEHRE 36
2.1 EXPLIKATION EINES SPAETANTIKEN KONSENSES 37
2.2 SUBSTANTIELLE ODER PARASITAERE BERAUBUNG? 41
2.3 PRIVATION UND NEGATION 44
3. DIE PRIVATIONSLEHRE ALS BASIS DER ONTOTHEOLOGIE 45
3.1 DIE PRIVATIONSTHEORETISCHE BEGRUENDUNG DES SEINSOPTIMISMUS 45 3.2 DIE
PRIVATIONSTHEORETISCHE BEGRUENDUNG DES SCHOEPFUNGSGLAU- BENS 48
4. UNTAUGLICHE EINWAENDE GEGEN DIE PRIVATIONSLEHRE 52
5. UEBERSETZUNGSANHANG: AUGUSTIN, UEBER DIE SITTEN DER KATHOLISCHEN KIRCHE
UND DIE SITTEN DER MANKHAEER (II, 1, 1 - 7, 10) 57
II. DIE VERTEIDIGUNG DER PRIVATIONSLEHRE DURCH ANSELM VON CANTER- BURY
63
1. PRAEZISIERUNG UND ONTOTHEOLOGISCHE BEGRUENDUNG DER PRIVATIONS- LEHRE 64
2. DAS MALUM UND DIE SPRACHE (DAS REFERENZTHEORETISCHE ARGUMENT) 67
3. DAS MALUM UND DER SCHRECKEN (DAS AFFEKTTHEORETISCHE ARGUMENT) 74
4. WIRKSAMKEIT UND ZURECHENBARKEIT DES BOESEN (DAS KAUSALTHEORETISCHE
ARGUMENT) 76
III. DIE VOLLENDUNG DER PRIVATIONSLEHRE DURCH THOMAS VON AQUIN . 81
1. OMNE ENS EST BONUM. KRITIK DER TRANSZENDENTALIENLEHRE 81
IMAGE 2
6 INHALT
L. L DIE TELEOLOGISCHE BEGRUENDUNG DER TRANSZENDENTALITAET DES GUTEN 83
1.2 DIE THEOLOGISCHE BEGRUENDUNG DER TRANSZENDENTALITAET DES GUTEN 87
1.3 DIE PERFEKTIONISTISCHE BEGRUENDUNG DER TRANSZENDENTALITAET DES GUTEN
90
2. THOMAS THEORIE DES MALUM UND SEINE THEODIZEE 95
2.1 DIE PRIVATICINSTHESE 96
2.2 DIE TRAEGERTHESE 98
2.3 DIE KAUSALTHESE 100
2.4 DIE ANLIDUALISMUSTHESE 103
2.5 DIE THOMASISCHE THEODIZEE 107
IV. DIE POSITIVITAET DES MALUM 114
1. DIE POSITIVITAET DES MALUM PHYSICUM 114
1.1 REKONSTRUKTION UND KRITIK DER THOMASISCHEN SCHMERZTHEORIE 115 1.2
DER SCHMERZ UND DIE POSITIVITAET DES PHYSISCHEN UEBELS . . .. 120
2. DIE POSITIVITAET DES MALUM MORALE 126
2.1 DIE POSITIVITAET DES BOESEN IM RAHMEN DER PRIVATIONSLEHRE . . 126 2.2
DIE RADIKALE POSITIVITAET DES BOESEN UND DIE UEBERWINDUNG DER
PRIVATIONSLEHRE 132
V. NEUZEITLICHE ALTERNATIVEN ZUR PRIVATIONSLEHRE 138
1. DIE NEGATIONSTHEORIE DES MALUM 138
1.1 VON DER PRIVATIONS-ZUR NEGATIONSTHEORIE (LEIBNIZ) 138 T.2. EIN
SCHEIN VON HEITERKEIT (SPINOZA UND DER MITTLERE SCHELLING) 141
2. DIE REALITAETSTHEORIE DES MALUM 146
2.1 DAS MALUM ALS POSITIVE NEGATIVITAET (KANT) 146
2.2 DAS BOESE ALS POSITIVE VERKEHRTHEIT (SCHELLING) 150
3. DIE INVERSION DER PRIVATIONSTHEORIE (SCHOPENHAUER) 154
ZWEITER HAUPTTEIL TELEOLOGIE DES MALUM
I. KOSMOLOGISCHE TELEOLOGISIERUNG (LEIBNIZ) 163
1. LOGISCHE UND METAPHYSISCHE GRUNDLAGEN 165
IMAGE 3
INHALT 7
1.1 LOGISCHE SUBJEKTE, SUBSTANZEN UND MOEGLICHE WELTEN 165
1.2 DER GOTTESGEDANKE UND DIE WAHL DER BESTMOEGLICHEN WELT . . 171 1.3
DIE LOGISCHE KONTINGENT UND DIE MORALISCHE NOTWENDIGKEIT DER WELT 175
1.4. DER MASSSTAB FUER DEN VOLLKOMMENHEITSGRAD MOEGLICHER WELTEN 179
2. DIE UEBELTHEORIEN 182
2.1 EINLEITUNG 182
2.2 FREIHEIT UND UEBEL 185
2.3 DIE PRIVATIONSLEHRE 192
2.4 DIE KOSMOLOGISCHE TELEOLOGISIERUNG 197
2.5 DIE KOMPENSATIONSTHEORIE 206
3. KRITISCHE WUERDIGUNG 210
3.1 ABWEICHUNGEN VON DER PRIVATIONSLEHRE 210
3.2 DER HYPOTHETISCHE CHARAKTER DER KOSMOLOGISCHEN TELEOLOGI- SIERUNG
UND DER KOMPENSATIONSTHEORIE 213
II. GESCHICHTSPHILOSOPHISCHE TELEOLOGISIERUNG (HEGEL) 220
1. DIE NEGATIVIERUNG DES PARADIESES 223
2. DIE LEHRE VOM SUENDENFALL UND DER BEGRIFF DES BOESEN 226
3. DIE NOTWENDIGKEIT DES BOESEN 229
4. KRITISCHE UEBERLEGUNGEN 233
DRITTER HAUPTTEIL
THEOLOGIE DES MALUM. GRUNDLINIEN EINER THEODIZEE
I. DAS T H E O D I Z E E P R O B L EM U ND DIE VERSUCHE, ES ZU U M G E H
EN . . .. 239
II. SCHWIERIGKEITEN M IT DER REDE V OM LEIDENDEN G O TT 243
1. DIE TRINITAETSTHEOLOGISCHE REDE VOM LEIDENDEN GOTT (J. MOLTMANN) 243
1.1 ZWISCHEN THEISMUS UND ATHEISMUS 243
1.2 TRINITARISCHE KREUZESTHEOLOGIE 245
1.3 APORIEN 248
2. DER MYTHOS VOM LEIDENDEN GOTT (H. JONAS) 253
2.1 ABSCHIED VOM ALLMAECHTIGEN GOTT 253
2.2 DER MYTHOS VOM LEIDENDEN UND WERDENDEN GOTT 254
2.3 INKONSISTENZEN UND BEGRUENDUNGSLUECKEN 258
IMAGE 4
8 INHALT
III. P R O B L E M P R AE Z I S I E R U NG U ND L OE S U N G S A U S S I C
HT 261
IV. DAS LOGISCHE T H E O D I Z E E P R O B L E M. EIN L OE S U N G S V O
R S C H L AG . . .. 266
1. DER THEISTISCHE GOTT UND DIE UNUEBERTREFFLICH GUTE WELT 266
1.1 DIE TRADITION DER OPTIMISTISCHEN WELTDEUTUNG 266
1.2 DIE LOESUNG DES LOGISCHEN THEODIZEEPROBLEMS 269
1.3 EINWAENDE UND ALTERNATIVE THEODIZEEVERSUCHE 272
2. DIE MOEGLICHKEIT EINER UNUEBERTREFFLICH GUTEN WELT 279
2.1 DER THOMASISCHE EINWAND 279
2.2 DIE MOEGLICHKEIT EINER WERTMAXIMALEN WELT ALS NOTWENDIGE KONSEQUENZ
DES THEISMUS 285
2.3 ZUR PLURALITAET WERTMAXIMALER MOEGLICHER WELTEN 290
V. SCHWIERIGKEITEN MIT DER FREE-WILL-DEFENSE 292
1. IST DAS BOESE DER NOTWENDIGE PREIS DER FREIHEIT? 292
2. FREIHEIT, DETERMINISMUS UND VERANTWORTUNG 306
VI. DAS EMPIRISCHE THEODIZEEPROBLEM. ERKENNTNISKRITISCHE REFLEXIONEN 315
1. DER CHARAKTER DES EMPIRISCHEN THEODIZEEPROBLEMS 315
1.1 DAS EMPIRISCHE THEODIZEEPROBLEM UND DIE GOTTESBEWEISE . . 319 1.2
KRITERIEN DER WELTBEWERTUNG 320
2. SCHWIERIGKEITEN MIT DER WELTVERBESSERUNG 323
2.1 OPTIMIERUNG DURCH WUNDER? 325
2.2 OPTIMIERUNG DURCH ANDERE GESETZE? 329
LITERATUR 335
PERSONENREGISTER 355
|
any_adam_object | 1 |
author | Hermanni, Friedrich 1958- |
author_GND | (DE-588)120431475 |
author_facet | Hermanni, Friedrich 1958- |
author_role | aut |
author_sort | Hermanni, Friedrich 1958- |
author_variant | f h fh |
building | Verbundindex |
bvnumber | BV014707834 |
classification_rvk | BH 5770 BH 4260 BK 2155 BN 3210 CC 6000 |
ctrlnum | (OCoLC)615453195 (DE-599)BVBBV014707834 |
discipline | Philosophie Theologie / Religionswissenschaften |
format | Thesis Book |
fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>01857nam a22004458c 4500</leader><controlfield tag="001">BV014707834</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20230921 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">020903s2002 gw m||| 00||| ger d</controlfield><datafield tag="016" ind1="7" ind2=" "><subfield code="a">964230151</subfield><subfield code="2">DE-101</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">3579053914</subfield><subfield code="9">3-579-05391-4</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)615453195</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV014707834</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rakddb</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">ger</subfield></datafield><datafield tag="044" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">gw</subfield><subfield code="c">DE</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-384</subfield><subfield code="a">DE-739</subfield><subfield code="a">DE-473</subfield><subfield code="a">DE-824</subfield><subfield code="a">DE-20</subfield><subfield code="a">DE-703</subfield><subfield code="a">DE-29</subfield><subfield code="a">DE-N32</subfield><subfield code="a">DE-M468</subfield><subfield code="a">DE-12</subfield><subfield code="a">DE-19</subfield><subfield code="a">DE-355</subfield><subfield code="a">DE-Re5</subfield><subfield code="a">DE-11</subfield><subfield code="a">DE-188</subfield><subfield code="a">DE-M100</subfield><subfield code="a">DE-1949</subfield><subfield code="a">DE-Bb23</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">BH 5770</subfield><subfield code="0">(DE-625)11726:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">BH 4260</subfield><subfield code="0">(DE-625)11701:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">BK 2155</subfield><subfield code="0">(DE-625)11864:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">BN 3210</subfield><subfield code="0">(DE-625)13756:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">CC 6000</subfield><subfield code="0">(DE-625)17650:</subfield><subfield code="2">rvk</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">5,1</subfield><subfield code="2">ssgn</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Hermanni, Friedrich</subfield><subfield code="d">1958-</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)120431475</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">Das Böse und die Theodizee</subfield><subfield code="b">eine philosophisch-theologische Grundlegung</subfield><subfield code="c">Friedrich Hermanni</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Gütersloh</subfield><subfield code="b">Kaiser, Gütersloher Verl.-Haus</subfield><subfield code="c">2002</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">361 Seiten</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="502" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">Zugl.: Bethel, Kirchliche Hochsch., Habil.-Schr., 2001</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Das Böse</subfield><subfield code="0">(DE-588)4007524-2</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Theodizee</subfield><subfield code="0">(DE-588)4059740-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="655" ind1=" " ind2="7"><subfield code="0">(DE-588)4113937-9</subfield><subfield code="a">Hochschulschrift</subfield><subfield code="2">gnd-content</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Das Böse</subfield><subfield code="0">(DE-588)4007524-2</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Theodizee</subfield><subfield code="0">(DE-588)4059740-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">SWB Datenaustausch</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=009973187&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-009973187</subfield></datafield></record></collection> |
genre | (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content |
genre_facet | Hochschulschrift |
id | DE-604.BV014707834 |
illustrated | Not Illustrated |
indexdate | 2024-07-09T19:05:21Z |
institution | BVB |
isbn | 3579053914 |
language | German |
oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-009973187 |
oclc_num | 615453195 |
open_access_boolean | |
owner | DE-384 DE-739 DE-473 DE-BY-UBG DE-824 DE-20 DE-703 DE-29 DE-N32 DE-M468 DE-12 DE-19 DE-BY-UBM DE-355 DE-BY-UBR DE-Re5 DE-BY-UBR DE-11 DE-188 DE-M100 DE-1949 DE-Bb23 DE-BY-UBG |
owner_facet | DE-384 DE-739 DE-473 DE-BY-UBG DE-824 DE-20 DE-703 DE-29 DE-N32 DE-M468 DE-12 DE-19 DE-BY-UBM DE-355 DE-BY-UBR DE-Re5 DE-BY-UBR DE-11 DE-188 DE-M100 DE-1949 DE-Bb23 DE-BY-UBG |
physical | 361 Seiten |
publishDate | 2002 |
publishDateSearch | 2002 |
publishDateSort | 2002 |
publisher | Kaiser, Gütersloher Verl.-Haus |
record_format | marc |
spelling | Hermanni, Friedrich 1958- Verfasser (DE-588)120431475 aut Das Böse und die Theodizee eine philosophisch-theologische Grundlegung Friedrich Hermanni Gütersloh Kaiser, Gütersloher Verl.-Haus 2002 361 Seiten txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Zugl.: Bethel, Kirchliche Hochsch., Habil.-Schr., 2001 Das Böse (DE-588)4007524-2 gnd rswk-swf Theodizee (DE-588)4059740-4 gnd rswk-swf (DE-588)4113937-9 Hochschulschrift gnd-content Das Böse (DE-588)4007524-2 s Theodizee (DE-588)4059740-4 s DE-604 SWB Datenaustausch application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=009973187&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis |
spellingShingle | Hermanni, Friedrich 1958- Das Böse und die Theodizee eine philosophisch-theologische Grundlegung Das Böse (DE-588)4007524-2 gnd Theodizee (DE-588)4059740-4 gnd |
subject_GND | (DE-588)4007524-2 (DE-588)4059740-4 (DE-588)4113937-9 |
title | Das Böse und die Theodizee eine philosophisch-theologische Grundlegung |
title_auth | Das Böse und die Theodizee eine philosophisch-theologische Grundlegung |
title_exact_search | Das Böse und die Theodizee eine philosophisch-theologische Grundlegung |
title_full | Das Böse und die Theodizee eine philosophisch-theologische Grundlegung Friedrich Hermanni |
title_fullStr | Das Böse und die Theodizee eine philosophisch-theologische Grundlegung Friedrich Hermanni |
title_full_unstemmed | Das Böse und die Theodizee eine philosophisch-theologische Grundlegung Friedrich Hermanni |
title_short | Das Böse und die Theodizee |
title_sort | das bose und die theodizee eine philosophisch theologische grundlegung |
title_sub | eine philosophisch-theologische Grundlegung |
topic | Das Böse (DE-588)4007524-2 gnd Theodizee (DE-588)4059740-4 gnd |
topic_facet | Das Böse Theodizee Hochschulschrift |
url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=009973187&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
work_keys_str_mv | AT hermannifriedrich dasboseunddietheodizeeeinephilosophischtheologischegrundlegung |