"Nauczyciel przedwojenny": narodziny i rozkwit mitu
Gespeichert in:
| 1. Verfasser: | |
|---|---|
| Format: | Buch |
| Sprache: | Polish |
| Veröffentlicht: |
Wrocław
Oficyna Wydawnicza Atut - Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
2019
|
| Schlagworte: | |
| Online-Zugang: | Inhaltsverzeichnis Literaturverzeichnis Register // Personenregister |
| Beschreibung: | 440 Seiten Illustrationen, Porträts 25 cm |
| ISBN: | 9788379774296 8379774299 |
Internformat
MARC
| LEADER | 00000nam a2200000 c 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 001 | BV046718927 | ||
| 003 | DE-604 | ||
| 005 | 20210324 | ||
| 007 | t | ||
| 008 | 200513s2019 ac|| |||| 00||| pol d | ||
| 020 | |a 9788379774296 |9 978-83-7977-429-6 | ||
| 020 | |a 8379774299 |9 83-7977-429-9 | ||
| 035 | |a (OCoLC)1155088598 | ||
| 035 | |a (DE-599)BVBBV046718927 | ||
| 040 | |a DE-604 |b ger |e rda | ||
| 041 | 0 | |a pol | |
| 049 | |a DE-12 | ||
| 084 | |a OST |q DE-12 |2 fid | ||
| 100 | 1 | |a Uściński, Krzysztof |e Verfasser |0 (DE-588)1210079666 |4 aut | |
| 245 | 1 | 0 | |a "Nauczyciel przedwojenny" |b narodziny i rozkwit mitu |c Krzysztof Uściński |
| 264 | 1 | |a Wrocław |b Oficyna Wydawnicza Atut - Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe |c 2019 | |
| 300 | |a 440 Seiten |b Illustrationen, Porträts |c 25 cm | ||
| 336 | |b txt |2 rdacontent | ||
| 337 | |b n |2 rdamedia | ||
| 338 | |b nc |2 rdacarrier | ||
| 648 | 7 | |a Geschichte 1945-1949 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 650 | 0 | 7 | |a Weiterführende Schule |0 (DE-588)4189521-6 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Lehrer |0 (DE-588)4035088-5 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 650 | 0 | 7 | |a Mythos |0 (DE-588)4075159-4 |2 gnd |9 rswk-swf |
| 651 | 7 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |2 gnd |9 rswk-swf | |
| 653 | 0 | |a Mit | |
| 653 | 0 | |a Nauczyciele | |
| 653 | 0 | |a Odbiór społeczny | |
| 653 | 0 | |a Pamięć zbiorowa | |
| 653 | 0 | |a Status społeczny | |
| 653 | 0 | |a Szkoły średnie | |
| 653 | 2 | |a Polska | |
| 653 | 2 | |a Wrocław (woj. dolnośląskie) | |
| 653 | 4 | |a 1901-2000 | |
| 653 | 4 | |a 1918-1939 | |
| 653 | 4 | |a 1945-1989 | |
| 653 | 6 | |a Monografia | |
| 689 | 0 | 0 | |a Polen |0 (DE-588)4046496-9 |D g |
| 689 | 0 | 1 | |a Weiterführende Schule |0 (DE-588)4189521-6 |D s |
| 689 | 0 | 2 | |a Lehrer |0 (DE-588)4035088-5 |D s |
| 689 | 0 | 3 | |a Mythos |0 (DE-588)4075159-4 |D s |
| 689 | 0 | 4 | |a Geschichte 1945-1949 |A z |
| 689 | 0 | |5 DE-604 | |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032129189&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Inhaltsverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032129189&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Literaturverzeichnis |
| 856 | 4 | 2 | |m Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment |q application/pdf |u http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032129189&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |3 Register // Personenregister |
| 940 | 1 | |n oe | |
| 940 | 1 | |q BSB_NED_20210324 | |
| 999 | |a oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032129189 | ||
| 942 | 1 | 1 | |c 370.9 |e 22/bsb |f 09044 |g 438 |
Datensatz im Suchindex
| _version_ | 1804181458162548736 |
|---|---|
| adam_text | Spis treści Słowo wstępne................................................................................................... 9 O przedmiocie badań, źródłach, metodzie i korzeniach.............................. 11 Cel, definicja próby badawczej i hipotezy............................................. Źródła...................................................................................................... Metodologia ........................................................................................... Mit, w który trudno uwierzyć............................................................... Gdy orze Adam, przędzie Ewa - gdzie wtedy belfer się podziewa?........................................................ Wiek XIX - wielkie przewartościowanie ........................................... Polski fenomen....................................................................................... 12 15 22 32 1945/1946 Wrocław - wicher dziejów w obcym mieście................................................. „Nauczyciel przedwojenny” - osobliwości terminu............................ ... zaraz po wojnie, w obcym mieście — we Wrocławiu........................ Migracja i nostalgia, urbanizacja i dezorientacja................................. Czas pionierów - długa droga do normalności................................... Nauczyciele? Wyłącznie przedwojenni................................................. Trudna kwestia „widoczności publicznej” gimnazjalnej profesury............................................................................ ֊ Odnieś to - to niejest
twoje!................................................................. O szabrze mniej oficjalnie, ale za to uczciwiej..................................... .. .to kłopotliwe Państwo Podziemne..................................................... Résumé................................................................................................... 37 44 47 55 56 63 66 76 83 98 105 113 122 133 1946/1947 Gimnazjum - wciąż daleko do normalności.................................................. 135 Wrocław — nasze miasto?........................................................................ 137 7
... w oświacie normalność nadeszła najpóźniej.............................................145 Awangarda w ariergardzie.......................................................................... 158 Niemcy - dramat sąsiedztwa...................................................................... 173 „Ziemie Odzyskane” - mistyfikacja, mobilizacja i... integracja.................................................. 181 Gutta cavat lapidem ? — nie każda............................................................... 204 Résumé......................................................................................................... 225 1947/1948 Nauczyciele - contra spent sperant.......................................................................... 227 Nadzieja umiera ostatnia............................................................................ Strategia divide et impera............................................................................ „30 procent” - i wszystko jasne?................................................................. „Tera, k..., my!”, czyli PPR w natarciu....................................................... „Tera nasi!”, czyli PPR w szkole ............................................................... Jeżeli Partia mówi, że da, to... mówi ......................................................... Résumé......................................................................................................... 229 244 253 263 271 283 303 1948/1949 Książka - szło Nowe
.............................................................................................. 305 Reforma „w duchu demokratycznym”...................................................... 307 Do nich należała przyszłość ...................................................................... 324 Wychowanie przez czytanie ...................................................................... 336 Nie czas żałować róż? ................................................................................ 349 ... komunistyczny wiek żelazny.................................................................. 365 A największy z męstwajest pożytek, kiedy się rozsypią szyki i z osobna każdy walczyć musi........................................................................ 374 Résumé........................................................................................................ 386 Zakończenie............................................................................................................ 389 Archiwalia............................................................................................................... 401 Dzienniki i czasopisma......................................................................................... 403 Wybrane źródła drukowane ................................................................................ 404 Wybrane opracowania........................................................................................... 412 Ilustracje...................................................................................................................
425 Indeks osobowy...................................................................................................... 426
ARCHIWALIA Archiwum Akt Nowych w Warszawie ֊ zespoły: Ministerstwo Ziem Odzyskanych Ministerstwo Oświaty Ministerstwo Administracji Publicznej Centralne Archiwum КС PZPR - zespoły: Polska Partia Robotnicza Polska Partia Socjalistyczna Archiwum Państwowe we Wrocławiu - zespoły: Kuratorium Okręgu Szkolnego Inspektorat Szkolny — pow. Wrocław Zarząd Miejski m. Wrocławia Związek Nauczycielstwa Polskiego. Zarząd Okręgu Wrocław Państwowy Urząd Repatriacyjny. Odział Woj. i Od dział Pow. Wrocław Towarzystwo Przyjaciół Dzieci. Zarząd Woj. we Wrocławiu Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Zarząd Wojewódzki Urząd Wojewódzki we Wrocławiu. Wydział Społeczno-Polityczny Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego Archiwum Miejskie we Wrocławiu teczki osobowe nauczycieli szkół średnich ogólnokształcących
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu — zespoły: Wojewódzki Urząd Informacji i Propagandy Archiwum KW PZPR we Wrocławiu - zespoły: KW PPR. Wydział Oświaty i Kultury WK PPS. Oddział Oświaty ZW Związku Walki Młodych. Referat Szkolny ZW Związku Młodzieży Polskiej. Wydział Szkół Średnich i Zawodowych Archiwum I LO we Wrocławiu
DZIENNIKI I CZASOPISMA „Pionier” (VIII 1945-Х 1946), później „Słowo Polskie” (XI 1946-VI 1949) „Naprzód Dolnośląski” (VI1945-VII 1947), później „Wrocławski Kurier Ilustrowany” (VII 1947-XII 1948) „Trybuna Dolnośląska” (VIII 1945-XII1948), później „Gazeta Robotnicza” (XII 1948-VI 1949) „Kalendarz Wrocławski” „Kultura i Społeczeństwo” „Nowa Szkoła” „Odra” „Oświata i Kultura” „Pamiętnikarstwo Polskie” „Przegląd Historyczno-Oświatowy” „Przegląd Zachodni” „Rocznik Dolnośląski” „Rocznik Wrocławski” „Rozprawy z Dziejów Oświaty” „Sobótka” „Studia Socjologiczne” „Studia Śląskie” „Tygodnik Wrocławski” „Twórczość” „Wiadomości” (wrocławskie) „Zaranie Śląskie”
WYBRANE ŹRÓDŁA DRUKOWANE (dzienniki, pamiętniki, wspomnienia, wywiady, dokumenty, publikacje z epoki, literatura piękna) 20 lat Polski Ludowej we wspomnieniach nauczycieli, Warszawa 1968. Abramow-Newerly Jarosław, Lwy wyzwolone, Warszawa 2006. Anders Władysław, Bez ostatniego rozdziału. Wspomnienia z lat 1939-1946, wyd. 3 popr., Londyn 1959. Arystofanes, Chmury, przeł. J. Ławińska-Tyszkowska, [w:] idem, Komedie, War szawa 2001. Bardecki Andrzej, ks., Zawsze jest inaczej, współpr. J. Poniewierski, A. Szostkiewicz, Kraków 1995. Bartoszewski Władysław, Środowisko naturalne. Korzenie, spisał M. Komar, War szawa 2010. Betański Zygmunt, ObrazXXwieku we wspomnieniach, Warszawa b.r.w. [2003?]. Bidwelł George, Ani chwili nudy. Autobiografia, Katowice 1976. Bismarck Klaus von, Wspomnienia, Warszawa 1997. Bobrowski Tadeusz, Pamiętnik mojego życia, wstęp i przypisy S. Kieniewicz, War szawa 1979. Bogucka Teresa, Cienie w ogrodzie [wspomnienia], Warszawa 2000. Brandys Kazimierz, Nierzeczywistośc, Chotomów 1989. Brandys Marian, Koniec świata szwoleżerów, է. V, cz. 1: Odejścia i powroty, War szawa 1978. Brandys Marian, O królach i kapuście, Warszawa 1959. Breza Tadeusz, Kartki z pamiętnika, [w:] idem, Notatnik literacki, Warszawa 1956. Broniewski Stanisław „Orsza”, Całym życiem. Szare Szeregi w relacji Naczelnika, Warszawa 1982. Bułhakow Michaił, Mistrz i Małgorzata, przeł. I. Lewandowska, W. Dąbrowski, Warszawa 1987. Chlebowski Cezary, Bez pokory [wspomnienia],Warszawa b.r.w. [1997?]. 404
Chłędowski Kazimierz, Pamiętniki. Galicja (1843-1880), wstęp i przypisy A. Knot, Wrocław 2006. Cieński Andrzej, Najlepsze lata naszego żyda, „Odra”, wrzesień 1985. Czapliński Władysław, Jakimjest Wroclaw?,,,Młoda Rzeczpospolita”, 16-22 mar ca 1947. Czapliński Władysław^.S z7o/d w młodych oczach, Kraków 1982. Czapska Maria, Rozmowy z Heleną Radlińską [1971], [w:] eadem, Ostatnie odwie dziny i inne szkice, Warszawa b.r.w. [2006?]. Dawid Jan W, O duszy nauczycielstwa [1912], Kraków 1946. Dąbrowska Maria, Conradowskiepojęcie wierności [1946], [w:] eadem, Szkice о Conradzie, Warszawa 1959. Dąbrowska Maria, Dzienniki powojenne. 1945—1965,1.1—4, Warszawa 1996. Dąbrowska Maria, Przygody człowieka myślącego, Warszawa 1970. Dąbrowska Maria, Pielgrzymka do Warszawy, Warszawa 1974. Dembieński Józef, Radości mało - goryczy dużo. Pamiętnik Pomorzanina z lat 1879-1920, opracowanie i wstęp A. Bukowski, Warszawa 1985. Do nich przyszła Polska... Wspomnienia Polaków mieszkających we Wrocławiu od końca XIXwieku do 1939 r., zebrała i opracowała A. Zawisza, Wrocław 1993. Dotzauer Adam, Lwowskie wczesne dojrzewanie, Wrocław 2000. Drawicz Andrzej, Wczasy pod lufą, Warszawa 1997. Drzewiecki Stefan, Strejk szkolny roku 1905-go, [w:] Walka o szkołępolską. W25-lecie strajku szkolnego, red. S. Drzewiecki, Z. Nowicki, T. Wojeński, Warszawa 1930 Duńska-Krzesińska Elżbieta, /.omiatanie warkoczem, Warszawa b.r.w. [1994 lub 1995]. Dybczyński Tadeusz, Walka o szkołę polską,Warszawa. 1934. Dziesięciu sprawiedliwych. Wspomnienia okupacyjne, zebrał i wstępem opatrzył J. Turnau, Kraków 1985. Elzenberg Henryk,
Kłopot z istnieniem. Aforyzmy w porządku czasu, wyd. II zm., Kraków 1994. Erdman Jan, Droga do Ostrej Bramy, Londyn 1984. Erenburg Ilia, Ludzie, lata, życie, Warszawa 1984. Rszerowa Wirydianna, Dzieje moje własne i osób postronnych. Wiązanka spraw po ważnych, ciekawych i błahych, Warszawa 1998. Frycz Modrzewski Andrzej, O poprawie Rzeczypospolitej, [w:] idem, Wybór pism, oprać. W. Voisé, Wrocław 2003. G.Ch., O inteligencji w znaczeniu polskim, „Dziennik Literacki”, Lwów, nr 100/1861. Galicyjskie wspomnienia szkolne, opracowanie, wstęp i przypisy A. Knot, Kraków 1955. Gałczyńska Kira,Jak się te lata mylą..., Warszawa 1989. Gałczyński Konstanty I., Nauczycielka, [w:] idem, Dzieła, t. 2: Poezja, Warszawa 1979. Gałecki Włodzimierz, Jeszcze raz przez życie. Wspomnienia, przedmowa J. Hule wicz, Kraków 1966 Gebethner Jan S., Młodość wydawcy, Wrocław 1989. 405
Głowacki Janusz, Jak być kochanym, Warszawa 2005. Godlewski Józef, Na przełomie epok, Warszawa 1990. Gołubiew Antoni, Dziedzictwo w literaturze, [w:] idem, Świadkowie przemian, Kraków 1974. Gombrowicz Witold, Dziennik. 1953-1956, red. nauk. J. Błoński, Kraków 1988. Gombrowicz Witold, Ferdydurke [1937], Kraków 2016. Gomulicki Wiktor, Wspomnienia niebieskiego mundurka, Warszawa 1969. Gomułka i inni. Dokumenty z archiwum КС 1948-1982, oprać. J. Andrzejewski [A. Paczkowski], Warszawa 1986 [wyd. drugoobiegowe], Grabski Władysław, Dwa lata pracy u podstaw państwowości naszej (1924—1925), Warszawa 1927. Grochowiak Stanisław, Wiersze nieznane i rozproszone, wybór, wstęp i komentarz J. Lukasiewicz, Wrocław 1996. Grynberg Henryk, Zycie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, Warszawa 1998. Grzybowska Krystyna, Kronika rodzinna, Wrocław-Warszawa-Kraków 1969. Gucewicz Krystyna, Szymon Szurmiej [wywiad-rzeka], Warszawa 2007. Hennelowa Józefa, Bo jestem z Wilna... [z ... rozmawia R. Graczyk], Kraków 2001. Herrmann Gisela, Dziewięcka-Figiel Barbara, Dom pod lipą //Das Haus unter der Linde, Wroclaw b.r.w. [2009?]. Hesse Hermann, Wyższy świat [pierwotnie: Podkołamt , przeł. E. Sicińska, War szawa 2001. Hirszfeld Ludwik, Historiajednego życia, Warszawa 1989. Holoubek Gustaw, Wspomnienia z niepamięci, Warszawa 2009. Hulewicz Bohdan, Wielkie wczoraj w małym kręgu, Warszawa 1973. Iwaszkiewicz Jarosław, Lektury dla Szyfmana (1), oprać. A. Biernacki, „Dialog”, nr 11/1981. Iwaszkiewicz Jarosław, Dzienniki, 1.1:1911-1955, Warszawa 2008. Iwaszkiewicz Jarosław, Portrety na marginesach,
oprać. P. Kądziela, Warszawa b.r.w. [2004?]. Iwaszkiewicz Jarosław, Książka moich wspomnień [1941], Poznań b.r.w. [2010]. Iwaszkiewiczowa Anna, Dzienniki i wspomnienia, opracowanie i przypisy P. Ką dziela, Warszawa 2012. Jackowski Tadeusz G., W walce o polskość, Kraków 1972. Jarosz Maria, Obyś żył w ciekawych czasach. Fakty, wydarzenia, anegdoty, Warszawa 2009. Jochelson Andrzej, Kronika Semipałatyńsk-Wrocław, Wrocław 1997. Kaden-Bandrowski J uliusz, Miasto mojej matki, Warszawa 1971. Kaden-Bandrowski Juliusz, W cieniu zapomnianej olszyny, Warszawa 1971. Kapuściński Ryszard, mowa z okazji przyznania doktoratu h.c. przez Uniwersytet Wrocławski, „Odra”, styczeń 2002. Karpiński Jakub, Polska po przejściach, [w:] Zycie z Polską [z uczonymi rozmawiają A. Bernat i P. Kozłowski], Warszawa 2004. 406
Kasprowiczowa Maria, Dziennik, wyd. II zm., wstęp К. Górski, Warszawa 1958. Kern Ludwik Jerzy, Moje abecadłowo, Kraków 2000. Kijowski Andrzej, Rachunek naszych słabości [1977], Warszawa b.r.w. [2009?]. Kisielewski Stefan, Dzienniki, Warszawa 1997. Kisielewski Stefan, Wspomnienia polityczne, [w:] idem, Głową w mur. Felietony zdjęte przez cenzurę, Warszawa, b.r.w. [2009?]. Klimowicz Mieczysław, Wspomnienia z czasów zamętu, Wrocław 2005. Kłoczowski Jan Andrzej OP, Kłocz. Autobiografia, rozmawiają A. Sporniak, J. Strzałka, Kraków 2015. Kochaj ideały. Dzieje rodziny Bazgierów, oprać, mpisu M. Perlak, Bytom Odrzań ski 2005. Kołodziejska Jadwiga, Nie czytam, bo się dokształcam, „Nowa Kultura” 1958, nr 42. Komar Władysław, Wszystko porąbane [wywiad-rzeka - Jan Lis], b.r. i m.w. [Ka towice 1992?]. Konopińska Joanna, Tamten wrocławski rok. 1945—1946. Dziennik, przedmowa A. Galos, Wrocław 1987. Konopińska Joanna, We Wrocławiujest mój dom. Dziennik z lat 1946—1948, Wro cław 1991. Konwicki Tadeusz, Kalendarz i klepsydra, Warszawa 2005. Korboński Stefan, W imieniu Kremla [1956], Warszawa 1997. Korzeniewski Bohdan, Książki i ludzie, Warszawa 1989 [wyd. drugoobiegowe]. Kościół na Ziemiach Zachodnich, red. ks. J. Krucina, Wrocław 1971. Kotarbiński Tadeusz, Myśli o ludziach i ludzkich sprawach, red. J. Kotarbińska, Wrocław 1986. Kotarbiński Tadeusz, Nauczyciele sztuki nauczania, [w:] idem, Sprawność i błąd (z myślą o dobrej robocie nauczyciela), Warszawa 1960 Kowalska Anna, Opowieści wrocławskie, [w:] Początek epopei. Antologia, wybór W. Nawrocki, A. Wasilewski, Poznań 1981. Kozarynowa
Zofia, Sto lat. Gawęda o kulturze środowiska, Wrocław 1992. Koźniewski Kazimierz, Po roku , [w:] idem, Żywioły, Poznań 1948. Kraszewski Józef Ignacy, Program Polski 1872. Myśl o zadaniu narodowym, Poznań b.r.w. Kredą na tablicy. Wspomnienia z lat szkolnych, Warszawa 1958. Kreutz Mieczysław, Osobowośćnauczyciela-wychowawcy,WnrszawīL 1938. Krężel Janusz, ,Ja w Polskę, Mamo, tak strasznie wierzę. I w świętość naszej sprawy [Józef Andrzej Szczepański], wyd. II popr. i poszerzone, Warszawa-Tarnów 1997. Krockow Christian von, Czas kobiet. Wspomnienia z Pomorza 1944-1947 według relacji Libussy Fritz-Krockow, przeł. I. Burszta-Kubiak, Warszawa 1990 [wyd. II obieg]. Kroh Antoni, Starorzecza, Warszawa 2010. Kruk Erwin, Kronika z Mazur, Warszawa 1989. Krzemiński Adam, Lekcje dialogu [mowy, eseje, wywiady], Wrocław 2010. Krzywicka Irena, Wyznania gorszycielki, Warszawa 1995. 407
Krzywicki Ludwik, Dzieła, t. 2-5, red. H. Holland, Warszawal958-1960. Krzywicki Ludwik, Wspomnienia, t. 2-3, Warszawa 1958—1959. Kula Witold, Dziennik czasu okupacji, słowo wstępne i przypisy M. Kula, Warsza wa 1994. Kuncewicz Jerzy, Lublin lat nadziei, [w:] idem, Wyspy pamięci, Lublin 1989. Kuroń Jacek, Wiara i wina. Do i od komunizmu, wyd. III popr., Warszawa 1990. Kuroń Jacek, Żakowski Jacek, PRL dla początkujących [wspomnienia],Wrocław 1995. Kwilecki Andrzej, Silva rerum. Ludzie — instytucje — wydarzenia. Zapiski i wspo mnienia, Poznań 2007. Lanckorońska Karolina, Wspomnienia wojenne, Kraków 2017. Leitgeber Bolesław, Bez przesądów i lęku. Z albumu poznańskiego dyplomaty, mala rza i podróżnika, Poznań b.r.w. [1993?]. Łempicki Stanisław, Wspomnienia ossolińskie, Wrocław b.r.w. [2006?]. Mach Wilhelm, Myśli o nieobecnej, [w:] Szkice literackie, Warszawa 1971. Maciejewska Beata, Spacer po Wrocławiu z kardynałem Bolesławem Kominkiem, „Gazeta Wyborcza”, 13 maja 2016. Mackiewicz Józef, Droga /hm, Warszawa 1988 [wyd. drugoobiegowe]. Mackiewicz Józef, Niemiecki kompleks, „Kultura”, Paryż 1956, nr 1. Malanowski Bronislaw, Wspomnienia wiejskiego pedagoga, Warszawa 1930. Malczewski Rafał, Pępek świata. Wspomnienia z Zakopanego, Dziekanów Leśny b.r.w. [2010]. Mann Henryk, WKrainie Pieczonych Gołąbków [1900], Warszawa 1955. Mączak Antoni, Historiajest we mnie, Warszawa 2004. McCourt Frank, Nauczyciel, Warszawa 2007. Mencwel Andrzej, Nauczyciele i Przyjaciele, Warszawa 2010. Mianowski Stanisław, Świat, który odszxdl. Wspomnienia wilnianina 1895-1945, Warszawa 1995. Michalczyk
Ryszard T., Z Włocławka do Wrocławia. 1900-1950, Wrocław 1976. Michnik Adam, Tischner Józef, Między Panem a Plebanem [rozmawia J. żakow ski], Kraków 1995. Miciński Tadeusz, Nauczycielka, Kraków 1896. Mickiewicz Adam, Pan Tadeusz, Wrocław 1968. Mieroszewscy Sobiesław i Stanisław, Wspomnienia lat ubiegłych, Kraków 1964. Mikołajek Tadeusz, Amba, Warszawa 1978. Mikołajek Tadeusz, Żarowi«, Wrocław 1961. Mikulski Tadeusz, Rachunki wrocławskie, „Przegląd Zachodni” 1947, nr 1. Miłosz Czesław, Wiersze, 1.1-2, Kraków-Wrocław 1984. Miłosz Czesław, Wyprawa w Dwudziestolecie, Kraków 1999. Miłosz Czesław, Zaraz po wojnie. Korespondencja z pisarzami 1945—1950, Kraków 1999. Miłosz Czesław, Zniewolony umysł [1951], Warszawa 1978 [wyd. drugoobiegowe]. Młode Pokolenie Wsi Polski Ludowej, t. VI: Nauczyciele i uczniowie. Pamiętniki, przedmowa J. Chałasiński, wstęp B. Gołębiowski, Warszawa 1969. 408
Moczarski Kazimierz, Rozmowy z katem, Warszawa 1985. Modzelewski Karol, Zajeździmy kobyłę historii. Wyznania poobijanego jeźdźca, Warszawa b.r.w. [2013?]. Mrożek Sławomir, Opowiadania, Warszawa 1999. Mróz Tadeusz K., Naród musi pamiętać. Dos wiadczenia i refleksje, Wroclaw 2006. Mulak Jan, Dlaczego?, Warszawa 2006. Najder Zdzisław, PrzesłanieJosepha Conrada, „Znak”, luty 2001. Nałkowska Zofia, Dzienniki, t. VI: 1945-1954, opracowanie, wstęp i komentarz H. Kirchner, Warszawa 2000. Nauczycieli portret własny, wybór i opracowanie H. Jadam, Rzeszów 1986. Newerly Igor, Opowieści z Dzikiego Zachodu, [w:] idem, Za Opiwardą, za siódmą rzeką, Warszawa 1985. Nowak-Jeziorański Jan, Polska z bliska, Kraków 2003. Nowicki Andrzej, Nauczyciele, Lublin 1980. Ogólnopolski Zjazd Oświatowy w Łodzi 18—22 czerwca 1945 r., Warszawa 1945. Opałek Mieczysław, Gawędy o dawnej szkole, Lwów 1935. Opowiadania szkolne, b.m. i r.w. [Warszawa 2007?]. Orwell George, Anglicy, [w:] idem, Anglicy i inne eseje, przeł. B. Zborski, Warszawa 2002. Orwell George, Dzienniki wojenne, przeł. B. Zborski, Gdańsk 2006. Orwell George, Iślepy by dostrzegł, przeł. B. Zborski, Kraków b.r.w. [1990?]. Orwell George, Wbrzuchu wieloryba [1940], [w:] idem, Gandhi w brzuchu wielory ba [wybór esejów, reportaży, felietonów, recenzji], przeł. B. Zborski, Warszawa b.r.w. [2014?]. Osiecka Agnieszka, Rozmowy w tańcu, Warszawa b.r.w. [2005?]. Osiecka Agnieszka, Szpetni czterdziestoletni, Łódź b.r.w. [1985?]. Osmańczyk Edmund, Sprawy Polaków, Katowice 1982. Pamiętniki nauczycieli-weteranów. 1905-1945, wybór, wstęp i objaśnienia M. Ko
zakiewicz, Warszawa 1958. Pamiętniki Polaków 1918-1978, wybór i opracowanie B. Gołębiowski, M. Grad, F. Jakubczak, Warszawa 1982. Parnicki Teodor, Mój nauczyciel, „Nurt”, nr 4/1974. Parnicki Teodor, Szkice literackie, Warszawa 1978. Pigoń Stanisław, Z Komborni w świat. Wspomnienia młodości, Warszawa 1983. Pipes Richard, Komunizm, Warszawa 2008. Pipes Richard, Żyłem. Wspomnienia niezależnego, Warszawa b.r.w. [2004?]. Platon, Laches, przekład, wstęp, objaśnienia i ilustracje W. Witwicki, Warszawa 1937. Platon, Fajdros, przekład, wstęp, objaśnienia i ilustracje W. Witwicki, Warszawa 1958. Plutarch, Żywoty sławnych mężów, przeł. M. Brożek, Wrocław—Warszawa—К ra ków 1997. Potocki Wacław, Wojna chocimska, wyd. A. Brückner, Kraków 1924. Próchnik Adam, Wybór publicystyki, wstęp Z. Marciniak, wybór i komentarz M.M. Drozdowski et al., Warszawa 1971. 409
Przyborowski Walery, Stara i młoda prasa. Kartki ze wspomnień eks-dziennikarza, Petersburg 1897. Puszkin Aleksander, Eugeniusz Oniegin, przeł. A. Ważyk, Warszawa 1973. Puzynina z Güntherów Gabrjela, W Wilnie i w dworach litewskich. Pamiętnik z lat 1815-1843, Wilno b.r.w. [1928?], reprint Krakówl990. Rabska Zuzanna, Moje życie z książką, Wrocław 1964. Ratuszyńska Irina, Mój ty kraju znienawidzony!, przekład, wybór i wstęp W. Wo roszylski, Warszawa 1987 [wyd. drugoobiegowe], Regulski Jerzy, Zycie splecione z Historią, Wrocław 2014. Rubinstein Artur, Moje młode lata, przeł. T. Szafar, Warszawa 1986. Rudnicki Adolf, Krakowskie Przedmieście pełne deserów, Warszawa 1987. Ryszka Franciszek, Pamiętnik inteligenta — samo życie, b.m. i r.w. [1996?]. Sandauer Artur, Byłem..., Warszawa 1991. Sielicki Franciszek, Pamiętnik rusycysty. 1947-1994, Wrocławl997. Sienkiewicz Henryk, Bartek Zwycięzca, [w:] idem, Nowele, 1.1, Warszawa 1955. Sienkiewicz Henryk, Bez dogmatu, Kraków 2016. Skąd my tu? Wspomnienia repatriantów, red. K. Tyszkowska, wybór A. Kuczyński, komentarz M. Czapliński, Wrocław 2008. Skotnicki Jan, Przy sztalugach i przy biurku. Wspomnienia, Warszawa 1957. Skrzeszewski Stanisław, Nasza polityka oświatowa, „Nowa Szkoła”, nr 2-3/1947. Słonimski Antoni, Alfabet wspomnień, wyd. II uzup., Warszawa 1989. Smektała Zdzisław, Chcica, czyli Billie Holiday to kurwa [1988], Katowice 2006. Sowa Paweł, Po obu stronach kordonu, Olsztyn 1974. Sowiński Leonard, Wspomnienia szkolne i uniwersyteckie, zebrał i opracował R. Taborski, Warszawa 1961. Stankiewicz Zdzisław, Brałem udział w wypędzeniu,
„Rzeczpospolita”, 28 lipea 2004. Staszak Grzegorz, Wspomnienia z gimnazjum pełne bluzgów, „Gazeta Opolska”, 25 marca 2008. Steinhaus Hugo, Wspomnienia i zapiski, Londyn 1992. Stryjkowski Julian, Urodziłem siępisarzem, a nie bohaterem [rozmowa z ...], „Gaze ta Wyborcza”, 26 stycznia 1994. Strzelecki Jan, Mój nauczyciel [wspomnienie o Stanisławie Ossowskim], [w:] idem, Kontynuacje (2), Warszawa 1974. Sulerzyski Nataks, Pamiętnik [...], byłego posła ziemi pruskiej na sejm berliński, wstęp, opracowanie i przypisy S. Kalembka, Warszawa 1985. Szaruga Leszek, Szkoła polska, Warszawa 1984 [wyd. drugoobiegowe], Szczepański Jan Józef, Kadencja, b.m.w. 1986 [wyd. drugoobiegowe]. Szolginia Witold, Dom pod żelaznym lwem, Warszawa 1971. Szuman Stefan, Talentpedagogiczny, „Kultura i Wychowanie”, R. VI: 1939, z. 1. Sladewska Monika, Z Kresów Wschodnich na Zachód, Wrocław b.r.w. [2001?]. Taki był początek. Wspomnienia działaczy PPR Dolnego Śląska, red. H. Smolak, Wrocław 1962. Tatarkiewicz Władysław, Zapiski do autobiografii, [w:] Uczeni polscy o sobie, t. 1, red. M. Miśkowiec, Warszawa 1988. 410
Tchorzewski Jerzy, Świadectwo oczu. Wspomnienia z lat 1946—1957, Kraków 2006. Torańska Teresa, Byli, Warszawa 2006. Torańska Teresa, Oni, Warszawa 1997. Trudne dni (Wroclaw 1945 r we wspomnieniach pionierów), red. M. Markowski, 1.1-2, Wroclaw 1960-1961. Trznadel Jacek, Hańba domowa, Warszawa 1996 [wyd. rozszerzone], Turowicz Jerzy, Pisma wybrane, wybór i opracowanie A. Mateja, Kraków b.r.w. [2013?]. Tuwim JuHan, Nad Cezarem, [w:] idem, Słowa we krwi [1926]. Urban Jerzy,Jajakobyly. Spowiedź życia [..], spisali P. Ćwikliński i P. Gadzinowski, b.r. i m.w. [Warszawa 1991?]. W stronę Odry i Bałtyku — wypowiedzi Polaków z ХѴПІ-ХХ wieku, wybrał W. Wrzesiński, „Odra”, maj 1984-maj 1985. Wajda Andrzej, O polskiej kinematografii za czasów komunizmu, [w:] Uniwersy teckie wykłady na nowe tysiąclecie (2002/2003) (2003/2004), Warszawa b.r.w. [2009?]. WaldorffJerzy, Czarne owce dla Apolla, Kraków 1984. Walicki Andrzej, Idee i ludzie. Próba autobiografii, Warszawa 2010. Waligórski Andrzej, List w sprawie polonistów, [w:] idem, Wieczór autorski, Wro cław 2016. Waligórski Andrzej, Rozmowa ze Lwowem, [w:] idem, Jeszcze, Wrocław 1996. Wańkowicz Melchior, Nieco komunałów z teki polskiej. Uczmy się od Niemców [1915], [w:] idem, Było to dawno, 1.1, Warszawa 1981. Warszawa ’44 [dyskusja redakcyjna], „Przegląd Polityczny”2004, nr 66. Ważyk Adam, Poemat dla dorosłych, [w:] idem, Poemat dla dorosłych i inne wiersze, Warszawa 1956. Wieczerska Janina, Zawszejakieśjutro, Wroclaw 2008. Winniczuk Lidia, Nad Zbruczem, Stryjem i Wisłą. Wspomnienia (1905—1927), Kraków 1988. Wiśniewski Wojciech, Szukam
człowieka. Rozmowy z pisarzami, Poznań 1986. Witos Wincenty, Moje wspomnienia, [w:] idem, Dzieła wybrane, 1.1, opracowanie, przedmowa i przypisy E. Karczewski, J.R. Szaflik, Warszawa 1988. Wittlin Jerzy, Pójdź ze mną! [Dziennik-pamiętnik], t. 1-3 (1980-1983), Kraków 1985-1987. Wołkow Solomon, Światpoety. Rozmowy zJosifem Brodskim, Warszawa 2001. Worcell Henryk, Najtrudniejszyjęzyk świata [1965], Katowice 1973. Woroszylski Wiktor, Mój Broniewski, „Rzeczpospolita. Plus-Minus”, 9-10 wrze śnia 1995. Woźniakowski Jacek, Ze wspomnień szczęściarza, Kraków 2009. Wspomnienia o Antonim Słonimskim, red. P. Kądziela, A. Międzyrzecki, Warszawa 1996. Wyszyński Stefan, kard., Zapiski więzienne, b.m.w. [wyd. drugoobiegowe], 1983. Z Husowa po berła rektorskie. Wincenty Styś — człowiek, uczony, działacz społeczny, wybór i opracowanie S. Urban, Warszawa 1986. 411
Zandman Feliks, Nigdy nie gaśnie nadzieja, wstęp Sz. Weiss, Chicago—Warszawa 2005. Zaremba Piotr, Wspomnienia prezydenta Szczecina. 1945-1950, Poznań 1980. Zdziechowski Marian, W obliczu końca, Wilno 1938. Zieliński Stanisław, Kielbie we łbie, Poznań b.r.w. [2009?]. Zientara-Malewska Maria, Wspomnienia nauczycielki spod znaku Rodła, opracowa nie i wstęp B. Grześ, Warszawa 1985. Zięba Antoni, Pamiętnik pedagogiczny. Wspomnienia i refleksje, Wrocław 1996. Zinowiew Aleksander, Homo soviéticas, Londyn 1984. Złotorzycka Jadwiga, Dwugłos pokoleń, Wrocław 1996. Żeromska Monika, Wspomnień ciąg dalszy, Warszawa 2007. Żuławski Marek, Studium do autoportretu, Warszawa 1980. WYBRANE OPRACOWANIA 50 lat urszulańskiej szkoły, Wrocław 1996. Adamczyk Mieczysław J., Szkoły pijarskie w Podolinie i ich związki z Polską. 16431848, AUWr, Prace Pedagogiczne CXI, Wrocław 1995. Aries Philippe, Historia dzieciństwa. Dziecko i rodzina w dawnych czasach [1960], przeł. M. Ochab, Gdańsk 1995. Bachmann Klaus, Dom na ulicy Olszewskiego, „Rzeczpospolita. Plus-Minus”, 2526 maja 1996. Baliszewski Dariusz, Kunert Andrzej K., Ilustrowany przewodnik po Polsce stali nowskiej. 1944—1956,1.1, Warszawa 1999. Banasiak Stefan, Przesiedlenie Niemców z Polski w latach 1945-1950, Łódź 1968. Banaś Paweł, Oswajanie Ziem Odzyskanych. Dolny Śląsk na pocztówkach pierwszej powojennej dekady, Warszawa 2009. Bartoszewski Władysław, Pisma wybrane, 1.1-3:1942-1979, wybór, opracowanie i przypisy A.K. Kunert, Kraków 2007-2008. Bąk Józef, „Semper in altům . Z dziejów Szkół Nowodworskich, Kraków 1976. Bena Waldemar, Lubań wczoraj i
dziś, Lubań 2005. Bereś Stanisław, Inteligent w domu wariatów. (Soc)realistyczna trylogia Stanisła wa Lema, [w:] Muzy i Hestia. Studia dedykowane Profesor Ludwice Slękowej, red. M. Cicński, J. Sokolski, Wrocław 1999. Biernacki Andrzej, Julian Krzyżanowski 1892-1976, „Twórczość”, sierpień 1976. Bikont Anna, Szczęsna Joanna, Lawina i kamienie. Pisarze wobec komunizmu, Warszawa b.r.w. [2006?]. Birkenmajer Aleksander, Co władze okupacyjne wiedziały opolskim tajnym naticzaniu w tzw. Generalnej Guberni?, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 1947, nr 1. Biuletyny Informacyjne Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, t. 2:1948, oprać. A. Paczkowski, G. Jakubowski, Warszawa 1995. Borodziej Włodzimierz, Od Poczdamu do Szklarskiej Poręby. Polska w stosunkach międzynarodowych 1945-1947, Londyn 1990. 412
Bortnowski Stanisław, Spór ze szkołą, Kraków 1982. Borzyszkowski Józef, Inteligencja polska w Prusach Zachodnich 1848-1920 Gdańsk 1986. Bourdieu Pierre, Passeron Jean-Claude, Reprodukcja. Elementy teorii systemu na uczania [1970], Warszawa 2006. Brandt Łazarz, Szkolnictwo ogólnokształcące, [w:] Oświata na Opolszczyźnie 1945— 1959, Katowice 1961. Brzostek Błażej, Robotnicy Warszawy. Konflikty codzienne (1950-1954), Warszawa 2002. Castells Manuel, Kwestia miejska, Warszawa 1982. Chałasiński Józef, Drogi awansu społecznego robotnika [1931], Warszawa 1979. Chałasiński Józef, Młodepokołenie chłopów. Procesy i zagadnienia kształtowania się warstwy chłopskiej w Polsce, przedmowa F. Znaniecki, t. I: Społeczne podłoże ruchów młodzieży wiejskiej w Polsce, t. IV: O chłopską szkołę, Warszawa 1938. Chmielarz Andrzej, Bezlitosna rozprawa NKWD z Armią Krajową, [w:] II Wojna Światowa, t. XXV: Nowy porządek świata, Warszawa b.r.w. [2009?]. Chmielewski Witold Jan, Stanisław Skrzeszewski wobec ludzi nauki w świetle wła snych notatek, listów i pism (1944—1950), Warszawa 2014. Chmielewski Witold, Stanisław Antoni Skrzeszewski jako nauczyciel Państwowego Pedagogium w Krakowie, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, t. XLVIII, 2011. Chrobaczyński Jacek, Konteksty przełomu 1944—1945. Społeczeństwo wobec wojen nych rozstrzygnięć. Postawy — zachowania — nastroje, Kraków b.r.w. [2015?]. Chumiński Jędrzej, Źródła rekrutacji pracowników umysłowych przemysłu Wro cławia (1945-1949), [w:] Z polityczno-historycznych badań nad najnowszymi dziejami Dolnego Słyska po II wojnie światowej, red. Cz. Lewandowski, B.
Ro gowska, Wrocław 2000. Ciesielski Stanisław, Idea demokracji w myśli politycznej Polskiej Partii Socjalistycz nej w latach 1945-1947, AUWr, Historia LXII, Wrocław 1988. Ciesielski Stanisław, Wrocław 1956, Wrocław 1999. Cieśliński Marek, Piękniej niż w życiu. Polska Kromka Filmowa 1944—1994, War szawa 2006. Cywiński Bohdan, Rodowody niepokornych, Warszawa 2010. Czaczyk Bronisław, Średnie szkolnictwo ogólnokształcące w dzielnicy WrocławSródmieście, [w:] Oświata i wychowanie w dzielnicy Wrocław-Śródmieście w la tach 1944-1975, Wrocław 1975. Czapiński Janusz, Koniec wieku nieodpowiedzialności. Eseje humanistyczne, War szawa 1995. Czepulis-Rastenis Ryszarda, „Klassa umysłowa”. Inteligencja Królestwa Polskiego 1832-1862, Warszawa 1973. Czepulis-Rastenis Ryszarda, Szkolnictwo, [w:] Przemiany społeczne w Królestwie Polskim 1815—1864, red. W. Kula, J. Leskiewiczowa, Wrocław 1979. Dmitrów Edmund, Okupacja hitlerowska w oczach Polaków. Opinie i poglądy z lat 1945-1948, Warszawa 1987. Dr Antonij. (Rolle), Wybórpism, t. III: Sylwetki literackie, Kraków 1966. Draaisma Douwe, Dlaczego życie płynie szybciej, gdy się starzejemy, Warszawa 2006. 413
Drozdowicz Zbigniew, Oświeceniowy mitpostępu, „Problemy”, marzec 1989. Dudek Jan, Stan ipotrzeby szkolnictwa średniego ogólnokształcącego na Dolnym Ślą sku, Warszawa 1959. Dudek Jan, Szkolnictwo średnie ogólnokształcące na Dolnym Śląsku w latach 19451948, Wrocław 1980. Dunin Janusz, Smak książki zakazanej, „Polityka”, 17 marca 2007. Dwie historiejednej szkoły. Victoriaschule i I Liceum Ogólnokształcące we Wrocławiu. Księga pamiątkowa 1907-2007, red. K. Pietraszko, Wrocław 2009. Dzieło literackiejako źródło historyczne, red. Z. Stefanowska, J. Sławiński, Warsza wa 1978. Dziewanowski Kazimierz, Reportaż o szkiełku i oku, Warszawa 1963. Eliade Mircea, Aspekty mitu, przeł. P. Mrówczyński, Warszawa 1998. Eliade Mircea, Sacrum — mit - historia, przeł. A. Tatarkiewicz, Warszawa 1974. Elias Norbert, Przemiany obyczajów w cywilizacji Zachodu, Warszawa 1980. Epstein Catherine, Wzorcowy nazista. Arthur Greiser i okupacja Kraju Warty, przeł. J. Włodarczyk, Wrocław 2011. Falski Marian, Straty Polski na polu oświaty w okresie drugiej wojny światowej i oku pacji, [w:] idem, Fragmenty prac z zakresu oświaty 1945—1972, Wrocław 1973. Fertacz Sylwester, Koncepcje słowiańskie polskich ugrupowań nacjonalistycznych w okresie II wojny światowej, [w:] Wieki stare i nowe, t. 2, Katowice 2001. Fikus Dariusz, Mowa gazetowa, Warszawa 1994. Franaszek Anna, Od Bieruta do Herlinga-Grudzińskiego. Wykaz lektur szkolnych w Polsce w latach 1946—1999, Warszawa 2006. Fudali Robert, Nauczyciele w biegu życia 1945-2010. Perspektywa trzech pokoleń, Zielona Góra 2012. Gardner Jane R, Mity rzymskie, Warszawa
2000. Giełżyński Wojciech, Budowanie Niepodległej, Warszawa 1985 [wyd. drugoobiegowej. Giełżyński Wojciech, Seweryna Wysłoucha szkołaprofesorów, „Odra”, listopad 1975. Głowiński Michał, Nowomowa po polsku, Warszawa 1991. Godlewski Piotr, Sport w Polsce na tle politycznej rzeczywistości lat 1944-1956, Po znań 2006. Goetz Magdalena, Gdzie ten prestiż?, „Głos Nauczycielski” 22 sierpnia 2012. Grabski Władysław Jan, 200 miast wraca do Polski, Poznań 1947 (nast. wydanie: 300 miast wróciło do Polski). Grochowska Magdalena, Jerzy Giedroyc. Do Polski ze snu, Warszawa 2009. Grochowska Magdalena, Wytrąceni z milczenia, wstęp A. Michnik, Warszawa 2005. Groński Ryszard M., Od „Stańczyka” do STS-и. Satyra polska lat 1944-1956, War szawa 1974. Heller Michaił, Historia imperium rosyjskiego, Warszawa 2009. Hinc Alina, Obraz dziejów ojczystych w pozaszkolnej edukacji historycznej społeczeń stwa polskiego w Wielkim Księstwie Poznańskim wpierwszejpołowie XIX wieku, Poznań 2007. 414
Historia Wrocławia, t. 3 : Włodzimierz Suleja, W Polsce Ludowej, PRL i III Rzeczy pospolitej, Wrocław 2001. Historia wychowania, red. Ł. Kurdybacha, 1.1-2,Warszawa 1967. Historia wychowania. Wiek XX, red. Józef Miąso, 1.1-2, Warszawa 1984. Holoubek Gustaw, Wspomnienia z niepamięci, Warszawa 2009. Holzer Jerzy, Historia nie zna bilansów. Refleksje o dziejach PRL, [w:] Spór o PRL, Kraków 1996. Hryniewicz Janusz, Ruchliwość społeczna w Polsce w latach 1955-1958, „Przegląd Socjologiczny”, t. 35,1985. Inteligencja w Polsce. Specjaliści, twórcy, klerkowie, klasa średnia?, red. H. Domański, Warszawa 2008. Iwanowska Józefa, Warunki życia i pracy nauczycieli pierwszych liceów wrocławskich w latach 1945-1948, [w:] AUWr, Prace Pedagogiczne VII, Wrocław 1975. Jabłoński Henryk, Opinia, parlament, prasa, Warszawa 1947. Jakubowska Longina, Między ideologią i praktyką reformy rolnej: pamięć ziemiaństwa, [w:] Polska 1944/45-1989. Studia i materiały, t. 4, Warszawa 1999. Jakubowski Józef, Polityka oświatowa Polskiej Partii Robotniczej 1944—1948, War szawa 1975. Janowski Paweł [Jan Prokop], Czerwony Syzyf. Z dziejów polityki kulturalnej PRL, [w:] 40 lat władzy komunistycznej w Polsce, red. I. Lasota, b.r. i m.w. [1984? 1985? - wyd. drugoobiegowe]. Jarocki Robert, Widziećjasno bez zachwytu [reportaże o polskich uczonych], War szawa 1982. Jarosiński Zbigniew, Nadwiślański socrealizm, Warszawa 1999. Jedlicki Jerzy, O pamięci zbiorowej, „Gazeta Wyborcza”, 26 lipea 1997. Jezierski Andrzej, Petz Barbara, Historia gospodarcza Polski Ludowej 1944-1975, Warszawa 1980. Jońca Karol, Konieczny Alfred,
Upadek „Festung Breslau” 15II—6 V1945, Wrocław 1963. Judt Tony, Dzięki czemu wygraliśmy zimną wojnę, [w:] idem, Kiedy zmieniają się fakty, Poznań 2015. Kalicki Wojciech, System propagandy politycznej oficjalnej PPS 1944-1948, Wro cław 1999. Kalążny Jerzy, Kategoria pamięci zbiorowej w badaniach literaturoznawczych, „Kul tura Współczesna” 2007, nr 3. Kamińska-Szmaj Irena, Agresja językowa w życiu publicznym. Lebykon inwektyw politycznych 1918—2000, Wrocław 2007. Kamiński Łukasz, Strajki robotnicze w Polsce w latach 1949—1952. Próba bilansu, [w:] Studia i Materiały z Dziejów Opozycji i Oporu Społecznego, t. IV, Wro cław 2000. Kaszuba Elżbieta, Codzienność powojennego Wrocławia - zjawisko szabru 1945— 1947, Prace Historyczne IH UWr 23, Wrocław 1997. Kaszuba Elżbieta, Między propagandą a rzeczywistością. Polska ludność Wrocławia w latach 1945-1947, Warszawa-Wrocław 1997. 415
Kersten Krystyna, Ruchliwość w Polscepo II wojnie światowejjako elementprzeobrażeń społecznych i kształtowaniapostaw, „Przegląd Historyczny”, t. LXXVII, 1986, z. 4. Kersten Krystyna, Narodziny systemu władzy. Polska 1943-1948 [wyd. drugoobiegowe], Warszawa 1987. Kersten Krystyna, Rozważania wokółpodziemia 1944-1947, „Krytyka” 1987, nr 25. Kersten Krystyna, Polacy wobec rzeczywistości 1944—1947. Tezy pod rozwagę, „Res Publica” 1990, nr 2. Kieniewicz Jan, Międzymorze końca XX wieku, „Przegląd Powszechny” 1997, nr 10. Kieniewicz Stefan, Rozwój polskiej świadomości narodowej w XIX w., „Kultura i Społeczeństwo” 1970, nr 1. Klimowicz Tadeusz, Przewodnikpo literaturze rosyjskiej ijej okolicach (1917-1996), Wrocław 1996. Kłoczowski Jerzy, Dzieje chrześcijaństwa polskiego, wyd. uzup., Warszawa 2007. Kolbuszewski Jacek, Z dziejów integracji kulturalnej na Ziemiach Odzyskanych. Dyskusje programowe w „Odrze՞ (1945-1946), [w:] idem, Literatura wobec hi֊ storii, Wroclaw 1997. Kolbuszewski Stanisław, Kolumna duchów nad nami, „Odra” 1946, nr 42. Kolipiński Juliusz, Granica pokoju. Wpływ granicy na Odrze i Nisie na gospodarkę Niemiec i Polski, Poznań 1948. Kołakowski Leszek, Obecność mitu, Warszawa b.r.w. [na podst. wyd. Paryż 1972]. Kołłątaj Hugo, Stan oświecenia w Polsce w ostatnich latach panowania Augusta III (1750-1764), Wrocław 2003. Kołomejczyk Norbert, Ziemie Zachodnie w działalności PPR, Poznań 1966. Kopeć Kazimierz, Zakłady kształcenia nauczycieli na Dolnym Śląsku w latach 1945— 1969, „Rocznik Wrocławski”, 1969,1.13. Korboński Stefan, Polskie Państwo Podziemne. Przewodnik po
Podziemiu z lat 1939-1945, Warszawa 2008. Kos Jerzy B., Spotkania ludzi i idei [wyd. z okazji 1000. Czwartku], Wrocław 2007. Kosiński Krzysztof, O nową mentalność. Zycie codzienne w szkołach 1945—1956, Warszawa 2000. Kostecki Janusz, Czytelnik w świecie wartości, [w:] Dokument, książka i biblioteka w nauczaniu uniwersyteckim, Wrocław 2008. Kot Stanisław, Historia wychowania, Warszawa 1996. Kowalenko Władysław, Tajny Uniwersytet Ziem Zachodnich w latach 1940-1944 w Warszawie, Poznań 1946. Kramarz Henryka., Nauczyciele gimnazjalni Galicji 1867-1914. Studium historycz no-socjologiczne, Kraków 1987. Kramarz Henryka, Rozwój ilościowy gimnazjów w Galicji od I rozbioru do końca czasów autonomicznych, [w:] Galicja i Jej Dziedzictwo, t. 20: Historia wychowa nia. Misja i edukacja, red. K. Szmyd, J. Dybiec, Rzeszów 2008. Krasuski Jerzy, Polska—Niemcy. Stosunki polityczne od zarania po czasy najnowsze, Wrocław 2009. Krasuski Jerzy, Wyznaczniki biegu historii, Wrocław b.r.w. [2008?]. 416
Kryńska Elwira J., Mauersberg Stanisław W., Indoktrynacja młodzieży szkolnej w Polsce w latach 1945—1956, Białystok 2003. Krzemieniec. Ateny Juliusza Słowackiego, red. S. Makowski, Warszawa 2004. Krzyżanowski Julian, Henryk Sienkiewicz, [w:] Literatura polska. Przewodnik ency klopedyczny,Warszawa. 1985, t. 2. Księga pamiątkowa jubileuszu 50-lecia III Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza we Wrocławiu, Wrocław 1996. Kubiak Zygmunt, Klasyczne miary i świat współczesny, z [...] rozmawia Paweł Czapczyk, Warszawa b.r.w. [2009?]. Kuczyński Krzysztof A., Między Renem a Wisłą. Studia i szkice o niemiecko-polskich powinowactwach kulturalnych, Wrocław 2002. Kukieł Marian, Historia w służbie teraźniejszości i inne pisma emigracyjne, wstęp, wybór i opracowanie R. Habielski, Warszawa 1994. Kulak Teresa, Problem granicy na Odrze w polskiej myśli niepodległościowej doby za borów (ze studiów nad dziejami polskiej myśli politycznej XIX i XX wieku), [w:] Wieki stare i nowe, t. 2, Katowice 2001. Kunert Andrzej Krzysztof, Nauczyciel i żołnierz. Józef Rybicki (1901—1986), „Więź” 1986, nr 11-12. Kurczewska Joanna, JKowa inteligencja” w Polsce Ludowej — milczy czy mówi?, [w:] Okolice socjologicznej tożsamości. Księga poświęcona pamięci Wojciecha Sitka, red. Z. Kurcz, I. Taranowicz, Wrocław 2010. Kuźnica Kołłątajowska, wstęp M. Forycki, przypisy B. Leśnodorski, Wrocław 2010. Kwilecki Andrzej, Rola społeczna nauczyciela na Ziemiach Zachodnich (w świetle pa miętników nauczycieli-osadników), Poznań 1960. Landau Zbigniew, Etapy rozwoju Polski Ludowej, „Przegląd Historyczny” 1987, nr 2. Le
Bon Gustaw, Psychologia socjalizmu [1896], Warszawa 1997. Lechicka Jadwiga, Wychowanie państwowe przy nauczaniu historii [1930/1931], [w:], Polska dydaktyka historii 1918-1939. Materiały i komentarze, red. J. Ma ternicki Warszawa 1978. Leszczyński Adam, Sprawy do załatwienia. Listy do „Po prostu” 1955-1957, War szawa 2000. Lewandowski Czesław, Kierunki tak zwanej ofensywy ideologicznej w polskiej oświacie, nauce i szkołach wyższych w latach 1944—194S, Wrocław 1993. Lewandowski Czesław, Nauczyciele wrocławscy w latach 1945—1950, [w:] Z polityczno-historycznych badań nad najnowszymi dziejami Dolnego Śląska po II woj nie światowej, red. Cz. Lewandowski, B. Rogowska, Wrocław 2000. Linek Bernard, „Odniemczanie” województwa śląskiego w latach 1945—1950 (w świetle materiałów wojewódzkich), Opole 1997. Łatyński Marek, Niepaść na kolana. Szkice opolskiejpolityce latpowojennych,Wrocław 2002. Łepkowski Tadeusz, Polska - narodziny nowoczesnego narodu (1764-1870), War szawa 1967. Łopieńska Barbara N., Szymańska Ewa, Stare numery, b.m. i r.w. [wyd. drugoobiegowe]. 417
Mahlert Ulrich, Krótka historia NRD, przekl. Wroclaw 2007. Majewski Ryszard, Wrocław - godzina zero, Wroclaw 1985. Makaro Julita, Gubin - miasto graniczne. Studium socjologiczne, Wrocław 2007. Maleczyńska Ewa, Nauka polska we Wrocławiu 1945/1946, „Zaranie Śląskie”, styczeń-czerwiec 1947. Malewska Hanna, O odpowiedzialności. Wybórpublicystyki (1945-1976), Kraków 1981. Mann Henryk, Poniżona inteligencja, [w:] Wobecfaszyzmu, wybór i wstęp H. Or łowski, Warszawa 1987. Markiewicz Tomasz, Wstęp, [w:] Polski socrealizm. Antologia publicystyki społeczno-kulturalnej z lat 1948—1957, Warszawa 1988,1.1. Marrou Henri-Irénée, Historia wychowania w starożytności, przekł. Warszawa 1969. Martin Henri-Jean, Epoka gazet [1996], przeł. M. Wójtowski, [w:] Antropologia słowa. Zagadnienia i wybór tekstów, oprać. G. Godlewski, A. Mencwel, R. Su lima, Warszawa 2003. Marycjusz Szymon, O szkołach, czyli akademiach, ksiąg dwoje, oprać. H. Barycz, Warszawa 1955. Masłoń Krzysztof, Żydzi, Sowieci i wy, Warszawa b.r.w. [2005?]. Matelski Dariusz, Niemcy w Polsce w XX wieku, Warszawa-Poznań 1999. Mężyński Andrzej, Biblioteki polskie w latach 1939—1945. Polityka władz okupacyj nych, straty księgozbiorów, „Roczniki Biblioteczne”, R. L, Wrocław 2006. Miastojak brylant... Księga cytatów o Lwowie, Kraków 2007. Michalak Grażyna, Uposażenie nauczycieli szkół ogólnokształcących w Polsce w latach 1944-1992, Poznań 2002. Mieletinski Ełeazar M., Poetyka mitu, Warszawal981. Międzyszkolny Klub Sportowy ’Juvenia” Wrocław w łatach 1946-2006 (zarys histo rii), oprać. M. Przywara, A. Samuel, Wrocław 2006. Mikulski
Tadeusz, Spotkania wrocławskie, Kraków 1954. Miłosz Czesław, Wyprawa w Dwudziestolecie, Kraków 1999. Misiak Władysław, Pierwszy rok kultury w odzyskanym Wrocławiu, „Sobótka”, R. XXIV (1969), nr 4. Missalowa Gryzelda, Schoenbrenner Janina, Historia Polski, Warszawa 1951. Misko Wojciech, Sudeckie pocztówki, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2005, nr 9-Ю. Mokrzycki Edmund, Bilans niesentymentalny, Warszawa 2001. Moravia Alberto, Uwaga, przeł. W. Minkiewicz, Warszawa 1968. Moskwa Jacek, Styl i kultura. O Antonim Marylskim, „Więź” 1986, nr 1. Moszczeńska Izabela, Nasza szkoła w Królestwie Polskim. Uwagi na czasie, Lwów 1905. Możdżeń Stefan, Udział polskich nauczycieli średnich szkół galicyjskich w rozwoju historii wychowania, [w:] Galicja i Jej Dziedzictwo, t. 6: Nauczyciele galicyjscy, red. A. Meissner, Rzeszów 1996. Muzykologia we Wrocławiu. Ludzie — historia —perspektywy, red. M. Gołąb, Wro cław 2005. 418
Myers David G., Psychologia społeczna, Poznań b.r.w. [2003?]. Nad Odrą i Nysą Łużycką. 1945-1970, red. M. Orzechowski, Wrocław 1971. Nietzsche Fryderyk, Zmierzch bożyszcz, czylijakfilozofuje się młotem, Kraków 2015. Niziołek Andrzej, Jan Pietrzak. Człowiek z kabaretu, b.r. i m.w. [Poznań 2005]. O kondycji Niemiec. Tożsamość niemiecka w debatach intelektualistów po 1945 roku, wybór i opracowanie J.Jabłkowska i L. Żyliński, Poznań 2008. Ordyłowski Marek, Życie codzienne we Wrocławiu. 1945—1948, Wrocław 1991. Orski Mieczysław, Chłopcy wojny, [w:] idem, Kontestator wśród narodowych zna ków, Wrocław 1989. Orzechowski Marian, Z dziejów polskiej ludności autochtonicznej na Dolnym Śląsku. Weryfikacja narodowościowa (1945-1949), „Sobótka” 1957, nr 4. Osmańczyk Edmund Jan, Nasza Europa, Poznań 1971. Ossowska Maria, Wzór obywatela w ustroju demokratycznym, [w:] eadem, O czło wieku, moralności i nauce. Miscellanea, Warszawa 1983. Ossowski Stanisław, Ustrój społeczno-gospodarczy a kształty osobowości, [w:] Z za gadnień psychologii społecznej, Warszawa 1967. Oświata na Dolnym Śląsku, red. A. Smołalski, F. Szafrański, Warszawa-Wrocław 1980. Paczkowski Andrzej (w rozmowie z Piotrem Lipińskim), Wodzireje i maczkowcy, „Gazeta Wyborcza”, 1 lutego 1996. Paczkowski Andrzej, Czwarta władza. Prasa dawniej i dziś, Warszawa 1973. Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. M. Saryusz-Wolska, Kraków 2009. Parker Matthew, Monte Cassino. Opowieść o najbardziej zaciętej bitwie II wojny światowej, Warszawa 2005. Pasek Andrzej, Uwagi wokół działalności Komisji Specjalnej do
Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym, [w:] AUWr, Prawo CCLXXVI, Wrocław 2002. Pasko Artur, Sport wyczynowy w polityce państwa 1944-1989, Kraków b.r.w. [2012?]. Pawłowska Regina, Nauczycielstwo jako profesja, „Tu teraz”, październik 1988 [II obieg]. Pedagogika, red. nauk. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2006. Perkal Jakub [Andrzej Paczkowski], Polityczna historia prasy w Polsce w latach 1944—1984, [w:] 40 lat władzy komunistycznej w Polsce... Pękalska Marta, Wrocławski ruch wydawniczy lat 1945-1953, „Toruńskie Studia Bibłiologiczne”, 2015, nr 1 (14). Pionierzy miasta Wrocławia, red. A. Holecki, A. Jochelson, Z. Olszewski, b.m. i r.w. [po 1994]. Podgórska Eugenia, Olszewska Alfreda, Jałmużna Tadeusz, Nauczyciele życia, Warszawa 1980. Polska 1944—1965,1.1-2, Warszawa 1966. Pospiszyl Kazimierz, Narcyzm a niektóre cechy życia współczesnego, „Studia Socjo logiczne” 1985, nr 2. Potyrała Bolesław, Kształtowanie się kadry nauczycielskiej liceów ogólnokształcących na Dolnym Śląsku, „Sobótka” 1970, nr 3. 419
Potyrała Bolesław, Społeczno-polityczne uwarunkowania demokratyzacji oświaty w Polsce w latach 1944—1948, [w:] Demokratyzacja oświaty w Polsce Ludowej, red. B. Potyrała, Wrocław-Legnica 1987. Potyrała Bolesław, Stan kadry nauczycieli szkól podstawowych miasta Wrocławia w roku szkolnym 1974/75, [w:] Z zagadnień oświaty i wychowania w Polsce i na Zaolziu, AUWr, Historia XXXII, Wrocław 1980. Potyrała Bolesław, Szkolnictwo podstawowe na Dolnym Śląsku i próba periodyzacji jego rozwoju, „Rocznik Wrocławski” 1973-1974,1.17-18. Półwiecze I Liceum Ogólnokształcącego we Wrocławiu. Księga pamiątkowa z lat 1945-1995, oprać. J. Cetwińska, I. Podgórska, Wrocław 1995. Prost Antoine, Uspołecznienie procesu kształcenia dzieci, [w:] Historia życia prywatne go, t. 5: OdI wojny światowej do naszych czasów, red. A. Prost, G. Vincent, przel. K. Skawina, A. Pierchała, E.Trojańska, Wrocław 2006. Próchnik Adam, Rusyfikacja szkoły polskiej po powstaniu styczniowym, [w:] Шг/Аг o szkołę polską. W 25-lecie strajku szkolnego, red. S. Drzewiecki, Z. Nowicki, T. Woj eński, Warszawa 1930. Radziwiłł Anna, Ideologia wychowawcza w Polsce w latach 1948-1956. Próba mode lu, Warszawa 1981 [wyd. drugoobiegowe]. Ratajczak Zofia, Zachwyt i logika czynu. Portret intelektualny Tadeusza Tomaszew skiego, Warszawa 2006. Roli Lucyna, Nowy nauczyciel (Neulehrer) jako przykład rewolucyjnych rozwiązań problemów kadrowych szkolnictwa na terenie NRD w pierwszych latach po za kończeniu II wojny światowej, [w:] Szkoła - Państwo - Społeczeństwo, t. IV: Zaangażowanie? Opór? Gra? Szkic do portretu nauczyciela w latach PRL-u,
red. nauk. R. Grzybowski, Toruń 2013. Ruchniewicz Krzysztof, Warszawa-Berlin-Bonn. Stosunki polityczne 1949-1958, Wrocław 2003. Rybicki Paweł, Społeczeństwo miejskie, Warszawa 1972. Ryszka Elżbieta, Mit określa świadomość, „Odra”, listopad 1972. Ryszka Franciszek, Rocznik ’24, „Odra”, grudzień 1987. Samsonowicz Henryk, O „historii prawdziwej”. Mity, legendy i podaniajako źródło historyczne, Gdańsk 1997. Sanojca Karol, Obraz sąsiadów w szkolnictwie powszechnym Drugiej Rzeczypospo litej, Wrocław 2003. Sartori Giovanni, Teoria demokracji, Warszawa 1994. Saryusz-Wolska Magdalena, Wobec braku tożsamości. O powojennych obrazach Wro cławia, [w:] Wrocław będzie miastemfilmowym... Z dziejów kina w stolicy Dol nego Śląska, red. A. Dębski, M. Zybura, Wrocław 2009. Siedlecka Joanna, Obława. Losypisarzy represjonowanych, Warszawa b.r.w. [2005?]. Sikora Ireneusz, Literatura Młodej Polski w szkolnej edukacji polonistycznej, cl. II: Młoda Polska w szkole PRL (1945-1990), Wrocław 1995. Singer Isaac В., Literatura jestpamięcią ludzkości, przeł. L. Gołębiowska, „Kultura” (warszawska), 17 grudnia 1978. Słabek Henryk, O społecznej historii Polski 1945—1989, Warszawa 2009. 420
Smołalski Antoni, Osoba i zawód nauczyciela w polskiej myśli pedagogicznej do 1939 roku, Wrocław 1983. Smołalski Antoni, Początki szkolnictwa podstawowego we Wrocławiu 1945-1960, „Rocznik Wrocławski” 1965/1966, t. 9-10. Smołalski Antoni, Społeczno-politycznepostawy nauczycieli (na przykładzie Dolnego Śląska), Zeszyty Naukowe AR we Wrocławiu nr 106,1974. Smołalski Antoni, Z pedagogicznej działalności Wrocławskiego Zarządu Okręgu ZNP (1945-1970), „Rocznik Wrocławski” 1973-1974,1.17-18. Smołalski Antoni, Związek Nauczycielstwa Polskiego na Dolnym Śląsku w latach 1945-1970, Wrocław 1976. Snyder Timothy, Skrwawione ziemie. Europa między Hitlerem a Stalinem, Warsza wa 2011. Spencer Herbert, O wychowaniu umysłowym, moralnym ifizycznym, przeł. A. Peretiatkowicz, wstęp R. Wroczyński, Warszawa 2002. Sprawozdanie wprzedmiocie strat i szkód wojennych w Polsce w latach 1939-1945, Biuro Odszkodowań Wojennych przy Prezydium Rady Ministrów, Warszawa 1947. Stadtmüller Elżbieta, Polskie nurty polityczne wobec Niemiec w latach 1871—1918, AUWr, Niemcoznawstwo 4, Wrocław 1994. Stempowski Jerzy, O współczesnejformacji humanistycznej [1948], [w:] Kosmopoli tyzm i sarmatyzm. Antologia powojennego eseju polskiego, wybór i opracowanie D. Heck, Wrocław 2003. Stobiecki Rafał, Między kontynuacją a dyskontynuacją, [w:] Humanistyka polska w latach 1945-1990, red. U. Jakubowska, J. Myśliński, Warszawa 2006. Surynt Izabela, Postęp, kultura i kolonializm. Polska a niemiecki projekt europejskiego Wschodu w dyskursach publicznych XIX wieku, Wrocław 2006. Szafran Joanna, Dla dobrapolskiej szkoły. Towarzystwo
Nauczycieli Szkół Średnich i Wyż szych ijegofunkcje społeczno-oświatowe w Drugiej Rzeczypospolitej, Poznań 2010. Szarota Tomasz, Niemcy i Polacy. Wzajemne postrzeganie i stereotypy, Warszawa 1996. Szczepański Jan, Szkoła w społeczeństwie, [w:] Sztuka nauczania. Szkoła, red. K. Konarzewski, Warszawa 2002. Szczepański Jan, Zmiany społeczeństwapolskiego w procesie uprzemysłowienia, War szawa 1973. Szczurkiewicz Tadeusz, Wpływ prasy codziennej [tekst rozszerzony], [w:] idem, Studia socjologiczne, Warszawa 1969. Szuba Ludwik, Polityka oświatowa państwa polskiego w latach 1944-1956, Lublin b.r.w. [2002?]. Szulakiewicz Władysława, O uczących i uczonych. Szkice z pedeutologii historycznej, Toruń 2014. Szwagrzyk ¥azysztoi,faworzno. Historia więzienia dla młodocianych więźniów po litycznych, 1951-1955, Wrocław 1999. Szymański Sławomir, Wrocław. Sport. PRL, Wrocław 2013. Szymborski Tomasz, Nauczyciele pomagali Służbie Bezpieczeństwa, „RzeczpospoLta”, 16 stycznia 2007. 421
Świda-Ziemba Hanna, Młodzież PRL. Portrety pokoleń w kontekście historii, Kra ków 2010. Swida-Ziemba Hanna, O pokoleniach, które są i których nie ma. Z [...] rozmawia P. Morawski, „Nowe Książki”, nr 11/2010. Swida-Ziemba Hanna, Urwany lot. Pokolenie inteligenckiej młodzieży powojennej w świetle listów i pamiętników z lat 1945-1948, Kraków 2003. Tazbir Janusz, Lalki i ludzie, [w:] idem, Prace wybrane, t. 5. Szkice o literaturze i sztuce, Kraków b.r.w. [2002?]. Tazbir Janusz, Stereotypów żywot twardy. Przedmowa, [w:] Mity i stereotypy w dziejach Polski, red. J. Tazbir, Warszawa 1991. Teatr miasta - miasto teatru [Legnica], oprać. R. Urbański, b.m. i r.w. [po 2002]. Ther Philipp, Ciemna strona państw narodowych. Czystki etniczne w nowoczesnej Europie, Poznań 2012. Thum Gregor, Obce miasto. Wrocław 1945 i potem, Wrocław b.r.w. [2005?]. Tokarska-Bakir Joanna, Rozmowa o człowieku, „Tygodnik Powszechny”, 21 maja 2006. Tomaszewski Janusz, Demobilizacja i reorganizacja ludowego Wojska Polskiego w la tach 1945—1948, [w:] Studia z nauk społecznych i humanistycznych. Księga pa miątkowa ku czci Profesora Bernarda Janusza Albina w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Wrocław 2006. Tomaszewski Janusz, Ruch zawodowy na Dolnym Śląsku w latach 1945—1950, Wrocław 1999. Traba Robert, Pamięć kulturowa —pamięć komunikatywna. Teoria ipraktyka badaw czaJanaAssmanna, [w:] idem, Przeszłość w teraźniejszości. Polskie spory o historię na początku XXI wieku, Poznań 2009. Turlejska Maria, Te pokolenia żałobami czarne... Skazani na śmierć i ich sędziowie, Warszawa 1990. Turnau Irena, Studia nad
strukturą ludnościową polskiego Wrocławia, Poznań 1960. Twarze wrocławskiej bezpieki, red. T. Balbus, P. Piotrowski, K. Szwagrzyk, Wro cław 2006. Tyrmand Leopold, Cywilizacja komunizmu [1972], Warszawa 2001. Tyszkiewicz Jakub, Od upadku Festung Breslau do stalinowskiego Wrocławia. Kalen darium 1945—1950, Warszawa-Wrocław 2000. Tyszkiewicz Jakub, Sto wielkich dni Wrocławia. Wystawa Ziem Odzyskanych we Wrocławiu a propaganda polityczna ziem zachodnich i północnych w latach 1945-1948, Wrocław 1997. Urban Marek, Działalność Wojewódzkiego Urzędu Ziemskiego na Dolnym Śląsku w 1945 r., „Dolny Śląsk” 1995, nr 1. Urban Thomas, Utracone ojczyzny, Warszawa 2007. Urbanek Mariusz, Waldorff. Ostatni baron Peerelu, Warszawa 2008. Utracona ojczyzna. Przymusowe wysiedlenia, deportacje i przesiedlenia jako wspólne ¿/oświadczenia, red. H. Orłowski, A. Sakson, Poznań 1996. Uściński Krzysztof, Kraina ludzi milczących, „Notes Wydawniczy”, 2008, nr 3. 422
Uściński Krzysztof, Postawy społeczno-polityczne nauczycieli wrocławskich szkół średnich ogólnokształcących a problemy integracji ich środowiska w latach 1945— 1949, ŚKH „Sobótka”, 1991, nr 1. Uściński Krzysztof, Wizerunek nauczyciela czy glosa do portretu powojennej szkoły polskiej [art. rec.: Nauczycieli portret własny, wybór i opracowanie H. Jadam, Rzeszów 1986], „Studia Socjologiczne”, 1988, nr 3. Walczak Marian, Działalność oświatowa i martyrologia nauczycielstwa polskiego 1939-1945, Wrocław 1987. Walczak Marian, ZNP wczoraj i dziś, Warszawa 1968. Wapiński Roman, Władza państwowa a społeczeństwo polskie iprzemianypolityczne w XIX-XXIstuleciu, [w:] AUWr, Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitle rowskimi XXXI, Wrocław 2009. Wasylewski Stanisław, Życie polskie w XIX wieku,Warszawa, b.r.w. [2008?]. Westerman Frank, Inżynierowie dusz, Warszawa b.r.w. [2007?]. Wielka ilustrowana encyklopedia powszechna, Wyd. Gutenberga, t. XIII: Polska, Kraków 1931. Więckowska Elżbieta, Zwalczanie chorób zakaźnych w Polsce w latach 1944—1950, Wrocław 2001. Winiarz Adam, Czynniki determinujące proces wychowania w rodzinie polskiej doby niewoli narodowej (1795—1918), [w:] Wychowanie w rodzinie polskiej. Od schył ku XVIII do połowy XIX wieku, red. K. Jakubiak, A. Winiarz, Bydgoszcz 2000. Wiśniewski Wojciech, Lekcja polskiego i nie tylko.Warszawa b.r.w. [2011?]. Włodarczyk Andrzej, Oświata na Dolnym Śląsku w latach 1945—1948, Warszawa 1989. Wojciechowski Zygmunt, Polska-Niemcy. Dziesięć wieków zmagania, Poznań 1945. Wolff-Powęska Anna, Pamięć - brzemię i uwolnienie. Niemcy wobec nazistowskiej
przeszłości (1945-2010), Poznań b.r.w. [2011?]. Wróblewska Agnieszka, Mieliśmy wtedy 17 lat, „Gazeta Wyborcza. Magazyn”, 28 lutego 1997. Wrzesiński Wojciech, Polska mitologia polityczna XIX i XX wieku, [w:] Polska Myśl Polityczna XIX i XX Wieku, t. IX: Polskie mity polityczne XIX i XX wie ku, red. W. Wrzesiński, Wrocław 1994. Wrzesiński Wojciech, Rola Uniwersytetu Wrocławskiego w hztałtowaniu śląskiego środowiska naukowego po II wojnie światowej, [w:] Studia i materiały z dziejów Uniwersytetu Wrocławskiego, t. III, red. T. Kulak, W. Wrzesiński, Wrocław 1994. Wrzesiński Wojciech, Sąsiad. Czy wróg? Ze studiów nad kształtowaniem się obrazu Niemca w Polsce w latach 1795—1939, Wrocław 2007. Wszystek krąg ziemski. Prace ofiarowane Profesorowi Czesławowi Hernasowi, red. P. Kowalski, Wrocław 1998. Wycech Czesław, Z dziejów tajnej oświaty w latach okupacji 1939—1944, Warszawa 1964. Z perspektywy ćwierćwiecza (1946֊1971), jednodniówka dla uczczenia XXV-lecia II LO im. Piastów Śląskich, Wrocław b.r.w. [1971]. 423
Zahorska Marta, Szkoła: między państwem, społeczeństwem a rynkiem, Warszawa 2002. Zajączkowski Andrzej, Z dziejów inteligencji polskiej. Studia historyczno-socjolo giczne, Wrocław-Warszawa—Kraków 1962. Zakrzewski Bogdan, Przechadzki po dziewiętnastowiecznym Wrocławiu, Wrocław 1989. Zaremba Marcin, Wielka trwoga. Polska 1944—1947: ludowa reakcja na kryzys, Kraków-Warszawa 2012. Zasacka Zofia, Wyobrażenia ojczyzny i oblicza patriotyzmu w podręcznikach dojęzy ka polskiego dla szkoły podstawowej w latach 1945—1990,Warszawa. 2000. Zawisza Alicja, Polacy spod znaku „Rodła we Wrocławiu, Wrocław 2000. Znaniecki Florian, Socjologia wychowania, t. 1: Wychowujące społeczeństwo [1929], Warszawa 2001. Zrozumieć historię — kształtowaćprzyszłość. Wybrane aspekty stosunków polsko-nie mieckich w latach 1933—1949, red. K. Hartmann, Wrocław-Drezno 2009. Zarnowska Anna, Robotnicy Warszawy na przełomie XIX i XX wieku, Warszawa 1985. Źarnowski Janusz, Społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1973. Żenczykowski Tadeusz, Dramatyczny rok 1945, Gdańsk 1988 [wyd. drugoobiegowe], Żyliński Leszek, Mitteleuropa (Europa Środkowa) Międzymorze. Mityczna kra ina i historyczny koszmar w okowach wielkiej polityki, [w:] Polsko-niemieckie miejsca pamięci, t. 3: Paralele, red. R. Traba, H.H. Hahn, Warszawa 2012.
INDEKS OSOBOWY Abrahamik Edmund 90 Abrahamikowa Nadzieja 90 Abramów Nikolaj 19 Abramow-Newerly Jaro sław 102,209,212 Adamczyk Mieczysław J. 43 Ajdukiewicz Kazimierz 312 Ajschylos 344 Akwit W. 200 Alberska Małgorzata 215 Albert A. zob. Roszkowski Wojciech Albin Janusz 311 Ambroziewicz Jerzy 108 Anders Władysław 71,122,124, 216,217,219,228,251,359 Andrzejewski J. zob. Pacz kowski Andrzej Andrzejewski Jerzy 293,342,361 Ankiewicz Jan 207 Ankwicz Józef 25 Apuchtin Aleksandr 391,398 Aragon Louis 26,342 Arct Zygmunt 80 Aron Raymond 19 Arystofanes 40 Arystoteles 22,39 Askenazy Szymon 123 Asnyk Adam 342 Assmann Jan 23,58 B., dyrektor LO 326,327 Babel Isaak 25 Babicz Józef 396 Bachmann Klaus 77 Baczko Bronisław 35 Badeni Joachim 31 Baj Kazimierz 237 Balbus Tomasz 164 Baliszewski Dariusz 246,251,253 Balzac Honoré de 342,344 Bałaziński Edward 308 Bałucki Michał 343 Banaś Paweł 81 Bandrowska-Turska Ewa 118 Bandura Ludwik 357 Baran (Baranówna) Agata 90, 97 Baran Tadeusz 90 Baranowska zob. Baran Agata Baranowski Jan 380 Barbasiewicz Zdzisław 377 Bardecki Andrzej 71 Bartnicka Kalina 275 Bartold Robert 124 Bartoszewski Władysław 39, 123,125,261,350,380 Barycz Henryk 43 Barylanka Helena 238 Baryła Stefan 238 Bauman Zygmunt 35 Baziak Eugeniusz 71
Bąk Józef 335 Bąk Stanisław 120 Bąk Wojciech 362 Beck Józef 122 Bednarek Stefan 81 Bełz, dyrektor szkoły TPD 334 Bem Janina 99 Bena Waldemar 149 Berek, kurator katowicki 313,314 Bereś Stanisław 309 Berger Peter L. 229 Bergman Ingmar 11 Berman Jakub 87,248,259,261 Bernat Andrzej 396 Betański Zygmunt 177 Białokur Marek 10 Bidwell George 178 Bielatowicz Jan 124 Bieńkowski Władysław 249,252 Biernacki Andrzej 357,383 Biernat z Lublina 339 Bierut Bolesław 30,31, 85,159-161, 206,210,229,321,343 Bigo Tadeusz 215 Bikont Anna 31,249,293,357 Birkenmajer Aleksander 128 Bismarck Maus von 198 Bismarck Otto von 219 Bitner Dariusz 371 Błażowski Zdzisław 351 Błoński Jan 368,380 Boccaccio Giovanni 339 Bocheński Adolf 123 Bogucka Teresa 213 Bogusławski Wojciech 342 Boguszewska Helena 343 Bohrer Karl Heinz 209 Bojarska Teresa 361 Borejsza Jerzy 107,206 Borodziej Włodzimierz 197 Bortnowski Stanisław 368,369 Bourdieu Pierre 338 Bór-Komorowski Tadeusz zob. Komorowski Tadeusz „Bór” Brachówna 57 Brandt Łazarz 262,356 Brandys Kazimierz 293,342,384,389 Brandys Marian 130,365 Bratkowski Stefan 112 Braudel Fernand Paul 11,390 Braun Jerzy 323 Brecht Bertolt 180 Breza Tadeusz 130,160 Brodowska Helena 49 Brodzka Bronisława 238 Bromberg Adam 58 Broniewski Stanisław „Orsza” 17,52 Broniewski Władysław 339,341,380 Brożek Mieczysław 40 Brückner Aleksander 174 Brzechwa Jan 381 Brzostek Błażej 291,294 Brzozowski Stanisław 344 Buckie Henry T 43 Budda 40 Budrewicz Olgierd 119 Budzyńska Janina 238,239 Bugajski Ryszard 58 Bułhakow Michaił 25,26,28, 61 Bunin Maria zob. Kasprowiczowa Maria Bunsch Karol 380 Bursa
Feliks 264,281,308, 309,311,323,340 Byrnes James Francis 189,196,199 Byron George Gordon 341,344 Calderon de la Barca Pedro 344 Camus Albert 358,359 Castells Manuel 76 Cetwińska Jolanta 96 Cezar (Iulius Caesar) 285 Chałasiński Józef 62,103,263,343 Charszewski Adam 51 Chlebowski Cezary 28,56,57, 295,296,318,331,377,378 Chłędowski Kazimierz 48 Chmielarz Andrzej 229 427
Chmielewski Witold Jan 163 Chojnowski Maciej 248 Chrobaczyński Jacek 245,292 Chromicki Ernest 233,325 Chruszczów Nikita 178 Chumiński Jędrzej 69 Churchill Winston 199,201 Chwistek Leon 380 Chybiński Adolf 70,71 Chylińska Agnieszka 373 Cieński Andrzej 97,234,270,271 Cieński Marcin 309 Cierpisz Janina 84,143 Ciesielski Stanisław 168,369 Cieśliński Marek 18,102 Conrad Joseph 342,344,350,359,360 Corneille Pierre 339 Cyceron 24,132,269 Cyganowski Józef 81 Cyrankiewicz Józef 196 Cywiński Bohdan 360 Cywiński Stanisław 380 Czacki Tadeusz 46,285 Czapiński Janusz 37 Czaplińska Zofia 238 Czapliński Marek 9,68 Czapliński Władysław 140 Czapska Maria 20 Czapski Józef 76,105 Czechow Anton 344 Czechowski Józef206,207,221,252 Czepulis-Rastenis Ryszarda 22 Czeszko Bohdan 381 Czyżowski Tadeusz 39 Ćwikliński Przemysław 302 Damczyk Edward 89—91,334 Daniłowski Gustaw 342 Darwin Charles 44 Dastych David M. 26 Dawid Jan Władysław 236 Dąbrowska K. 279 Dąbrowska Maria 20,27,29,59,64, 70,72,73,87,122,128,129,131, 135,136,139,178,216,230,232, 237,283,292,294-296,305,306, 309,318,354,356,357,359-361 Dąbrowska Urszula S. z Kokoszyńskich 91, 93,334 Dąbrowski Jan Henryk 159 Dąbrowski Witold 26 Dąmbska Izydora 39 Dembowski Edward 343 Derubski Alojzy 171,207,245 Dębski A. 73 Dębski Jan 151,152,184,252, 264,280,300,352 Dichter Wilhelm 59 Diderot Denis 42,339,344 Dierżawin Gawriła 340 Diesterweg Friedrich Adolf 231 Długoszowski-Wieniawa Bolesław 32 Dmitrów Edmund 209 Dmochowski Franciszek Salezy 342 Dobrowolski Stanisław Ryszard 381 Domański Henryk 248 Dorożyński Stefan 299 Dostojewski Fiodor 344 Dowgird
Zofia 237 Dr S. 113 Draaisma Douwe 37 Drawicz Andrzej 60,254,316,318 Drewnowski Jerzy 107 Drewnowski Tadeusz 27,59 Dreyfus Alfred 361 Drobner Bolesław 72,83, 114,120,164,193 Drozdowicz Zbigniew 36 Drozdowski Marek M. 16 Druszcz Aleksander 110 Drzewiecki Stefan 55 Drzymała Michał 156,219 Dudek Bożena 396 Dudek Jan 21,146,149-151, 207,240,288,318,360 Dunin Janusz 354 Duńska-Krzesińska Elżbieta 60-62 428
Dybiec Julian SO Dybowski Stefan 340 Dygasiński Adolf 342 Dygat Stanisław 364,380 Dylik Piotr 386 Dziewanowski Kazimierz 87 Dziewięcka-Rgiel Barbara 212 Dzięgiel Leszek 232 Eichholz 128 Eliade Mircea 33 Elias Norbert 12 Eluard Paul 341 Elzenberg Henryk 27,28,210,312 Epstein Catherine 117,190,202,211 Erdman Jan 123 Erenburg Ilia 192 Ewerman Bernard 91,233,334 Ezop 21 Fadiejew Aleksandr 344 Falk Feliks 372 Falski Marian 260 Fast Howard 341 Faulkner William 349 Feicht Hieronim 70,82 Feliński Alojzy 339 Fellini Federico 11 Ferster Karol 35 Fertacz Sylwester 197 Fetting Edmund 106 Redler Arkady 80 Rkus Dariusz 168 Rlipowiczowa 120 Rszerowa Wirydianna 42,174,217 Rutowski, kurator 311 Fleszarowa-Muskat Stanisława 380 Forycki Maciej 45 Franaszek Anna 338,339,348 France Anatole 173,342 Franco Bahamonde Francisco 177 Fredro Aleksander 342,344 Fredro Andrzej Maksymilian 24 Friszke Andrzej 361 Frycz Modrzewski An drzej 43,284,339,343 Fucik Julius 342 Fudali Robert 243 Furmanek Michał 10 G.Ch. 127 Gadzinowski Piotr 302 Galiński Tadeusz 194 Galos Adam 72,146 Gałczyńska Kira 233,376,377 Gałczyński Konstanty Ilde fons 35,60,62,100,251,264, 278,283,296,377,382 Garbowski H. 315 Gardner Jane F. 24 Garreau Roger 196 Giedroyć Jerzy 209,337,366 Giełżyński Wojciech 121,385 Gierek Edward 28,369,395 Gieysztor Aleksander 17, 86 Głowacki Janusz 28,362 Głowiński Michał 131,168 Godlewski Grzegorz 103 Godlewski Piotr 224,322 Goethe Johann Wolfgang 26,341 Goetz Magdalena 32 Goldberg H. 314,315 Gołąb Maciej 70 Gołębiewska Lucyna 22 Gołębiowski Bronisław 65, 84 Gołubiew Antoni 209,305 Gombrowicz Witold
29, 131,244,368,380 Gomulicki Wiktor 47 Gomułka Władysław 85,112, 160-162,164,197,206,246,249 Gondowicz Jan 26 Gorki Maksim 310,344 Gostomska Z. 143,193 Górnicki Łukasz 342 Górnicki Wiesław 219 Górska Aniela 58 Górski Jerzy Jan 168 429
Górski Konrad 350 Górski Wojciech 58,297 Grabski Stanisław 69 Grabski Władysław 85 Grabski Władysław Jan 68,81,354 Graczyk Ewa 363 Graczyk Roman 70 Grad Mieczysław 84 Greiser Arthur 202,211,212 Gribojedow Aleksandr 344 Grochowiak Stanisław 306 Grochowska Magdalena 39,58, 71,209,323,337,366 Groński Ryszard Marek 221 Grottger Artur 364,381 Grundtvig Nicolai Frederik 48 Grynberg Henryk 58 Grzybowski Romuald 64 Gucewicz Krystyna 72 Haber Adolf 109,110 Habielski Rafał 263 Habsburgowie, 285 Hahn Hans Hennig 175 Hammer Stefan 24 Hartman Jan 39 Hartmann Kinga 177 Hartwig Julia 363 Hauptmann Gerhart 202 Hecht Gerhard 124,128 Hegel Georg Wilhelm Friedrich 30 Heller Michaił 22 Hemar Marian 207 Hen Józef 106,381 Heniszówna 56,377 Hennelowa Józefa 70, 71,380,383 Herbert Zbigniew 39,331, 359,362,377,378 Hercen Aleksandr 344 Herodot 24 Herrmann Gisela 212 Hesse Hermann 48 Heyerdahl Thor 186 Hezjod 32,173 Himmler Heinrich 125,128,191 Himnerowa Natalia 238 Hirszfeld Fudwik 215,218,244,292 Hirszowicz Maria 35 Hitler Adolf 102,122,123, 177,179,209,210 Hlond August 130 Hoffman Jan 218 Hoffman Jerzy 106 Hoffmann Maria 153 Holecki Alfons 271 Holoubek Gustaw 34 Holzer Jerzy 88 Homer 32,40,41,208,339 Horacy 339 Hoszowska Wł. 145,289,300 Hryniewicz Janusz 275 Hulewicz Bohdan 218 Hulewicz Jan 162,163 Hurko Iosif 391 Hypatia 39 Igielscy, rodzina 57 Iłłakowiczówna Kazimiera 380 Ingarden Roman 312 Irving Washington 255 Iwanowska Józefa 267 Iwańczak Edward 89 Iwaszkiewicz Bolesław 207,238 Iwaszkiewicz Jarosław 27, 85,135, 189,213,214,233,250,357-359 Iwaszkiewiczowa Anna 117,136,159 J.K. 204 Jabłkowska
Joanna 178 Jabłoński Henryk 103,168 Jackowska Olga „Kora” 372,373 Jadam Henryk 294,326 Jakubczak Franciszek 84 Jakubowska Longina 117 Jakubowska Urszula 86 Jakubowski Grzegorz 65 Jakubowski Józef 65,163,261 Jałmużna Tadeusz 39 430
Jan Pawel II, św. 380 Janicki Klemens 339 Jankowski Andrzej 75 Jankowski Franciszek 88-90, 93,97,150,156,161,172, 202,207,242,243,266,268, 269,271,334,347,353 Jankowski Stanisław „Agaton” 85 Janowska Katarzyna 373 Janowski Paweł, zob. Prokop Jan Jarocki Robert 85,380 Jarosiński Zbigniew 212,219 Jarosz Maria 28 Jaroszewski Tadeusz M. 169 Jaruzelski Wojciech 381,395 Jarząbek, nauczycielka LO 377 Jasiński Andrzej 333 Jastrun Tomasz 343 Jastrun Mieczysław 343,359,380 Jastrzębski Józef 92 Jaxa-Bykowski Ludwik 39 Jerzy K. 209 Jezierska Ewa (s. Józefa) 154 Jezierski Andrzej 107,290 Jezierski Franciszek Salezy 339 Jezus Chrystus 40,61 Jeżewski Władysław 26 Jeżowski K. 96 Jędrzejewicz Janusz 271 Jochelson Andrzej 114,115, 120,199,201,271 Jońca Karol 83,279 Juchnowski Rafał 215 Judt Tony 74,75 Juszczak Franciszek 83 Kamiński Aleksander 80 Kamiński Łukasz 291 Kapuściński Ryszard 22,23,34, 139,346,355,395,396 Karczewski Eugeniusz 47 Karol Wielki, cesarz 41 Karpiński Jakub 396 Karpiński Franciszek 339 Kasman Leon 252 Kasprowicz Jan 339,341 Kasprowiczowa Maria 349,350 Kaszuba Elżbieta 69, 78,106,193,270 Katon 289 Katylina 24 Kawafis Konstandinos 25 Kawalec Juhan 380 Kawczyński Jan 201 Kazanecki Florian 99 Kądziela Paweł 358 Kąkolewski Krzysztof 380 Kern Jerzy Ludwik 27 Kersten Krystyna 75, 88,249,269,366 Kędzierska Stanisława 374 Kieniewicz Jan 175 Kieniewicz Stefan 21 Kijowski Andrzej 287 Kipling Rudyard 375 Kirchner Hanna 64 Kisielewski Jan August 342 Kisielewski Stefan 68, 88 Kisiński M. 292 Klaczko Juhan 175 Klemperer Victor 84,168 Klimowicz Mieczysław 73,79, 140,141,208,215,370
Klimowicz Tadeusz 25,26 Klonowie Sebastian 339 Kloczowski Jan Andrzej 31,385,386 Kłoczowski Jerzy 43 Knaster Bronisław 215 Kniaźnin Franciszek 339 Knot Antoni 45,48,368 Kobzdej Aleksander 60 Kochanowski Jan 339,340,343 Kaczkowski Karol 46 Kaczyński Zygmunt 323 Kal (Kahl?) Jerzy Wiesław 92,100 Kalecki Michał 293 Kaliciak Tadeusz 396 Kalicki Wojciech 166 Kalityński Mieczysław 238 Kamińska-Szmaj Irena 218 431
Kochowski Wespazjan 339 Kofta M. 143,190,193 Kolarz Barbara 397 Kolbuszewski Jacek 82,118 Kolbuszewski Stanisław 81, 82 Kolipiński Juliusz 196 Kołakowski Leszek 35,36,39,312 Kołłątaj Hugo 43,339 Kołodziejska Jadwiga 356 Kołomejczyk Norbert 110 Komar Michał 39 Komar Władysław 56 Komeda Krzysztof 106 Kominek Bolesław 120 Komorowski Tadeusz „Bór” 85 Konarski Stanisław 43,343 Konarzewski Krzysztof288,289 Konfucjusz 40 Konic Andrzej 372 Konieczny Alfred 83,279 Koniewicz Adam 148,242 Konopczyński Władysław 86 Konopińska Joanna 71,72, 78, 79,119,138,140,142-144, 146,210,211,213,306 Konopiński Tadeusz 116,215 Konopkówna J. 202 Konopkówna Wacława 88, 92,203,207,334 Konopnicka Maria 219,342 Konstantyn Wielki, cesarz 285 Konwicki Tadeusz 70,362, 363,375,376,380 Kopeczek Krystyna 237 Kopeć Kazimierz 149 Kopera J. 137 Korboński Stefan 30, 84,125,126 Korczowski Henryk 238 Kormanowa Zanna 59,232 Kornacki Jerzy 343 Korpała Józef 357 Korwin-Mikke Janusz 373 Korzeniewski Bohdan 129, 218,219,350 Kos Jerzy B. 82 Kosiński Krzysztof 322 Kossak-Szczucka Zofia 354 Kostecki Janusz 342,359 Kościałkowski Stanisław 380 Kościk Elżbieta 279 Kościuszko Tadeusz 159 Kot Stanisław 44 Kotarbińska Janina 383 Kotarbiński Tadeusz 35,39, 69,323,382,383 Kott Jan 359,360 Kováčik Karen 295 Kowal Łucja 294,307,324, 326,327,331,332 Kowalczykowa Alina 363 Kowalenko Władysław 126 Kowalska Anna 118 Kowalska Mirosława 396 Kowalski Piotr 232 Kozakiewicz Mikołaj 99,292 Kozielecki Józef 37 Kozioł Urszula 29,214 Kozłowska Wanda 238 Kozłowski Feliks 238 Kozłowski Paweł 396 Koźniewski Kazimierz 306,381 Krajewski H. 65 Kramarz
Henryka 50,284,285 Krasicki Ignacy 343 Krasiński Zygmunt 342,345,365 Krasuski Jerzy 174-176,178,179 Krasuski Józef 125 Kraszewski Józef Ignacy 77,176, 343 Kręcicka Julia 99 Krockow Christian von 201 Kroh Antoni 32,34,87,368 Kroński Tadeusz 305 Kropiwnicki A. 373 Krucinajan 70 Kruczkowski Leon 233,342,357, Kruk Erwin 120,380 Krupska Nadieżda 313,353 Kryńska Elwira J. 160 432
Krysztofik Józef 299 Krzemiński Adam 194 Krzywicka Irena 119,371,389 Krzywicki Ludwik 103,297 Krzyżanowski Julian 47, 174,215,216,383 Kubiak Zygmunt 365 Kuczyński Antoni 68 Kuczyński Krzysztof A. 202 Kuczyński Stefan 82 Kudelska Zofia 237 Kukiel Marian 263 Kulak Teresa 80 Kulczyński Stanisław 119, 164,167,351 Kumaniecki Kazimierz 380 Kunert Andrzej Krzysztof 246,383 Kupczyński Bronisław 145,205 Kuraszkiewicz Władysław 82 Kurcz Zbigniew 328 Kurczewska Joanna 328,355 Kurdybacha Łukasz 42,49,284,285 Kuroczko Eustachy 51,101,222 Kuroń Jacek 58,60,231,244, 280,295,316,318,320 Kurosawa Akira 11 Kwiatkowski Eugeniusz 85,293 Kwiatkowski Władysław 92 Kwieciński Zbigniew 46 L.G. 140 La Fontaine Jean de 339,348 Lam Stanisław 343 Lanckorońska Karoli na 85,119,160,217 Landau Zbigniew 309 Lange Henryk 308 Laskowski, kapitan 242 Lasota Irena 316 Launerowa Zofia z Tabeńskich 89,92 Le Bon Gustave 48,206 Lec Stanisław Jerzy 362 Lem Stanisław 347 Lenin Włodzimierz 85,162,169, 222,302,310,313,344 Lenkiewicz Włodzimierz 238 Leon XIII, papież 103 Leszczyński Adam 293,375 Leśnodorski Bogusław 45 Lewandowska Irena 26 Lewandowski Czesław 69, 247,252,265,275,276 Lewińska Pelagia 311 Lewiński Stanisław 271 Ley, dyrektor liceum pe dagogicznego 311 Libelt Karol 48,127 Libura Innocenty 296,377,378 Likurg 40 Linek Bernard 222 Lipiński Piotr 112,122 Lipska D. 211 Lis Jan 56 Lisowska Zofia 237,242 Loga-Sowiński Ignacy 312 Lompa Józef 82 London Jack 297,298 Luberda Helena 233 Lubojacki Józef 93, 152, 154, 155,311 Ludwik XV, król 25 Lukács György 178 Luter Marcin 198 Łasisz Władysław 238,251,
253,257,269,334 Łatyński Marek 160, 161,165, 247,252,263,361 Ławińska-Tyszkowska Janina 40 Łączka Adela 153 Łomonosow Michaił 340 Łopieńska Barbara N. 108,316 Łopuszański Tadeusz 52,297 Łubieński Tomasz 58, 59 Łukaniewicz Gertruda 153 Lukasiewicz Jacek 306 Łukomska Lucyna 94, 95,335 Łysenko Trofim 269,310 433
Maaz Hans Joachim 287 Mach Wilhelm 64,357 Maciejewska Beata 106,121 Maciszewska Seweryn 233,335 Mackiewicz Józef 213 Mackiewicz Stanisław „Cat” 208 Mackiewicz, ksiądz 62 Mackinder Halford John 22 Madyda Franciszek 237 Madydowa Jadwiga 237 Magala Sławomir 229 Magierowa Barbara 34 Mahlert Ulrich 64 Mahomet 40 Maj Kazimierz 169,170,247 Majakowski Władimir 75, 344 Majewski Kazimierz 168,206 Majewski Ryszard 89 Makarenko Anton 344 Makaro Julita 148,212 Makaruk Zdzisław 224 Makowski J. 199 Makowski Stanisław 46 Makuszyński Kornel 379 Malaparte Curzio 25,204,219,262 Malczewski Rafał 361 Maleczyńska Ewa 82,233 Malewska Hanna 360 Mann Heinrich 244 Mann, bracia 48 Manteuffel Tadeusz 86 Marciniak Zbigniew 16 Marczewski Wojciech 372 Marek Zdzisław 30,31 Markiewicz Henryk 266 Markiewicz Tomasz 344 Markowski Mieczysław 83,119 Marks Karol 328,341,384 Marrou Henri-Irénée 40,284,384 Martin Henri-Jean 103 Martyka Stefan 102 Marycjusz Szymon 43,284 Marzec B. 363 Masłoń Krzysztof 58,59 Maślanka Julian 108 Matelski Dariusz 77,199 Mauersberg Stanisław W. 160 Mauriac François 166 Maupassant Guy de 342 Mączak Antoni 383 Meissner Janusz 80, 88,358 Mencwel Andrzej 39,103 Metternich Clemens von 174 Mętlewicz Kazimierz 238 Mężyński Andrzej 350 Miąso Józef 50,101 Michalczyk Ryszard T. 86,237 Michałek Bolesław 18 Michałowska, nauczycielka 376,377 Michnik Adam 27,39,77,331 Miciński Tadeusz 49 Mickiewicz Adam 174,194,339, 340,342,345,359,377 Mieletinski Eleazar 36, 63 Mikołajczyk Stanisław 161,162, 170,217,246,249,309,323 Mikołajczyk, kucharz 114 Mikołajek Tadeusz 88 Mikołajewski Jarosław 214 Mikucka
Aniela 357 Mikulski Tadeusz 81,107 Milik Karol 70,211,314 Milke Alfred 59 Miller Antoni 61 Miłosz Czesław 29,35,73,130, 215,223,224,305,358 Minc Hilary 27,166,189,206 Minc Julia 27 Mindszenty József 313 Minkiewicz Janusz 100 Minkiewicz Władysław 17 Mirabeau Honoré Gabri el Riqueti de 25 Misiak Władysław 74, 97,324 Missalowa Gryzelda 59 Missika Jean-Louis 19 Miśkowiec Maciej 36 Miziołek 312 434
Młynarski Wojciech 324 Mochnacki Maurycy 345 Moczałow, pułkownik 196 Moczarski Kazimierz 59 Modzelewski Karol 86 Mojżesz 40 Mokrzycki Edmund 328 Mohére 339 Mond Bernard 123 Monteskiusz 24 Moravia Alberto 16 Morsztyn Jan Andrzej 342 Mortkowicz-Olczakowa Hanna 380 Moskwa Jacek 378,383 Moszczeńska Izabela 50 Mrozowska Elżbieta 153 Mrożek Sławomir 372,374 Mrówczyński Piotr 33 Mróz Tadeusz K. 349 Mujżeł Jan 35 Mulak Jan 120,259 Musil Robert 48 Myers David G. 33,37 Myśliński Jerzy 86,112 Najder Zdzisław 360 Nałkowska Zofia 63,64, 130,278,293,342 Napoleon I Bonaparte 45 Nasiłowska Anna 28,29 Nawrocki Witold 118 Newerly Igor 87,106,107, 116,121,139,212 Niemcewicz Julian Ursyn 343 Niepołujański Paweł („Wrzeszczyński”) 149 Nietzsche Friedrich 48 Niziołek Andrzej 345 Niziurski Edmund 371,373 Nobile Umberto 343 Norwid Cyprian Kamil 49,342,345 N owak Tadeusz 381 Nowak-Jeziorański Jan 86 Nowicki Andrzej 39 Nowicki Zygmunt 55 Nowosad Maria 238 Nyczek Tadeusz 29 Ochab Edward 81,252 Odolska Wanda 102,348 Okołowicz Mieczysław 367 Olszewska Alfreda 39 Olszewski Zenon 271 Opałek Mieczysław 96 Ordyłowski Marek 106,107,111 Orkan Władysław 342,343 Orłowski Hubert 244 Orski Mieczysław 88 Orwell George 86,162,168, 189,201,211,220,271 Orzechowski Marian 65,110,319 Orzechowski Tadeusz Oksza 46 Orzeszkowa Eliza 342,339 Osęka Andrzej 378 Osiatyński L. 191 Osiecka Agnieszka 106,320,347,348 Osmańczyk Edmund J. 177,178,209,213 Osóbka-Morawski Edward 85, 171,159,160,214,250,258 Ossowska Maria 35,38,235,236,312 Ossowski Stanisław 35, 39,209,312,366 Ostroróg Jan 343 Ostrowska Joanna 301 Ottenbreit Ludwika 94
Owidiusz 157,365 Paczkowski Andrzej 65, 103,122,177,322 Pajewski Janusz 49,175 Paiska Hanna 248,275 Pałka Jarosław 259 Pańko Grażyna 9 Parker Matthew 124 Parnicki Teodor 22,39 Pasek Andrzej 114 Pasekjan Chryzostom 345 435
Pasko Artur 322 Pol Wincenty 342 Passeron Jean-Claude 338 Polkówna H. 278 Pasternak Leon 343 Polo Marco 347 Paszkiet Sławomir 26 Poluszyńska Janina 152,153, Paszko H. 76 155,234,236,266,267 Paustowski Konstantin 26 Poniewierski Janusz 71 Pawłowska Regina 370 Popiel Jan 238 Periander, władca Koryntu 24 Popiel Karol 323 Perkal Jakub zob. Paczkowski Andrzej Pospieszalski Karol Marian 125 Pernal Ewa 26 Pospiszyl Kazimierz 33,34 Petrarka Francesco 339 Potoccy, rodzina 130 Petri, dyrektor LO 334 Potocki Wacław 174,339,341 Petz Barbara 107,290 Potyrała Bolesław 158,317,319 Pękalscy, rodzina 105 Prokop Jan 316,322 Pękalska, żona Jana 74 Proust Marcel 347 Pękalska Marta 351 Próchnik Adam 16,17,55 Pękalski Jan 68, 74,106,113 Prus Bolesław 139,174,233,343 Pękalski Leszek 9,69, 74 Pruszyński Ksawery 80,358 Piaskowski Stanisław 205 Przyboś Julian 131 Piastowie, dynastia 305 Przybytkowa Maria 233 Piesiewiczowa Czesława 237-239 Przywara Mariusz 91 Pietkiewicz Barbara 84 Pszenicki Krzysztof 102 Pietraszko Krystyna 10 Puszkin Aleksandr 26,321,344 Pietrzak Jan 345 Putrament Jerzy 357,309 Pietrzyk Bartłomiej 192 Puzynina Gabriela z Giintherów 349 Pięta Stanisław 373 Pyjas Stanisław 30 Pigoń Stanisław 398 Pilarzewski, porucznik 217 Rabska Zuzanna 115,292,346,350 Pilecka Zofia 58 Racine Jean 339 Pilecki Witold 58,395 Radkiewicz Stanisław 164 Piłsudski Józef 34,51, 60, Radlińska Helena 20,105,130 85,96,123,159,302 Radziwiłł Anna 159,311 Piotrowiczówna Katarzyna 376 Radziwiłłowie, rodzina 256 Piotrowski P. 164 Ratajczak Zofia 102 Pipes Richard 26,123,131,168,302 Ratuszyńska Irina 337 Pitagoras 39
Rej Mikołaj 339,343 Pius XII, papież 29 Richelieu Armand Jean du Pizło T. 297 Pleissis de 287 Platon 24,39,374,378 Rimbaud Arthur 26 Pliniusz Młodszy 48 Ringmanowa Zofia 60 Plutrach 40 Rochow Friedrich Eberhard 300 Podgórska Eugenia 39 Rodziewiczówna Maria 358 Podgórska Irena 10,96 Rogala B. 204 Pokora 168 Rogowska Anna 117 436
Rogowska Barbara 69 Rogowska Zofia 396 Roland Ph. L. 41 Roli Lucyna 64 Rolle Antoni Józef (Dr An toni J.) 44,45 Romanowski Andrzej 266,383 Rosalak M. 369 Rospond Stanisław 177 Roszkowski Wojciech (A. Albert) 67,229 Rousseau Jean-Jacques 42,339,390 Rozgórski Jan 215 Roździeński Walenty 339 Różańska 348 Rubinstein Artur 39 Rudnicki Lucjan 342 Rudzki Przemysław 373 Rusinek Michał 381 Ruszczycka 0.157 Rybicki Józef 146,383 Rybicki Paweł 121 Rybka Eugeniusz 69,116,155,214 Rychlewska Ludwika 153 Rymkiewicz Jarosław Marek 232,377 Ryszawska Bożena 9 Ryszka Elżbieta 33 Ryszka Franciszek 141,176,215,216 Rzewuski Henryk 342 Sabat L. 299 Saganowska Zofia 238 Sajdak Jan 275 Samsonowicz Henryk 33,174 Samucewiczowa Janina 233 Samuel Adam 91 Sandauer Artur 31,342 Sanojca Karol 10,51,176 Sapieha Adam 130 Sarbiewski Maciej Kazimierz 339 Sartori Giovanni 170 Saryusz-Wolska Magdalena 73 Sauermann 195,196 Schaffgotschowie, rodzina 352 Schayer Wacław 261 Schielke Gustav 59 Schiller Friedrich 341,352 Schoenbrenner Janina 59 Sebald Winfried Georg 209 Sebastyański A. 151 Sempołowska Stefania 60,297,343,380 Seneka Młodszy 24 Sęp Szarzyński Mikołaj 339 Siedlecka Joanna 31 Sielicki Franciszek 283 Sienkiewicz Henryk 166,173,174, 194,215,216,340,342,345 Sieroszewska Barbara 204 Siesicka Krystyna 371 Sikora Ireneusz 337,345 Sikorski Władysław 219 Simić Pero 259 Simonow Konstantin 344 Singer Isaac Bashevis 22 Siudakowie, rodzina nauczycieli 62 Skalicka Maria 351 Skarga Piotr 339 Skobel Fryderyk 45 Skórzewski Edward 106 Skrzeszewski Stanisław 160-163, 166,230,252,265,266,281, 286,296,298,302,307,310,
312,313,318,322,366,394 Skwarnicki Marek 360 Slabek Henryk 247,302 Sławiński Janusz 22 Sławiński Stanisław 282 Słonimski Antoni 27,35,250,395 Słowacki Juliusz 233,340 Smektała Zdzisław 214 Smolak Henryk 65 Smoleński Władysław 123 Smołalski Antoni 50,151,161, 231,243,253,269,283,299, 311,316,317,319,320,333 Snyder Timothy 192,199,206 Sobolski Konstanty 307,319-321 437
Socha L. 197 Sofokles 208 Sokolski Jacek 309 Sokołowicz M. 309 Sokołowska Irena 275 Sokorski Włodzimierz 280,321,340 Sokrates 23,24,39,40 Solon 40 Soso zob. Stalin Józef Sowa Paweł 89,122,148 Spencer Herbert 48 Sporniak Artur 31 Spychalski Marian 265,366 Stadnicki, hrabia 87 Stadtmüller Elżbieta 175 Staff Leopold 342,345 Stalin Józef 60,159-161,179,208, 214,310,325,328,344,377,392 Stamm Feliks 223 Stanisław Leszczyński, król polski 339 Stanisław S. 329—332 Stankiewicz Zdzisław 211 Starowolski Szymon 43 Staszak Grzegorz 373 Staszic Stanisław 167,343 Staśko Stanisław 270 Stefanowska Zofia 22 Steffen Wiktor 173 Steinhaus Hugo 57,58,72,115, 116,121,139,170,209, 215,218-220,253,272 Stempowski Jerzy 11 Stendhal 341,379 Stern Anatol 381 Stillerówna 57 Stimm, uczeń 315 S tinia Maria 10 Stobiecki Rafał 86 Stojanowski Karol 177,197,198 Stomma Stanisław 380 Stroop Jürgen 59 Strug Andrzej 233,343 Stryjkowski Julian 358,362 Strzałka Jan 31 438 Strzelecki Jan 39 Stubiedo Edward 150 Studentowicz Kazimierz 323 Suchodolski Bogdan 263 Suleja Włodzimierz 295 Sulima Roch 103 Surynt Izabela 175 Svahnström Bertil 176 Swift Jonathan 42,216,339 Sygietyriski Antoni 343 Sykstus, syn Tarkwiniusza Pysznego 24 Syrokomla Władysław 343 Sywula Stanisław 60,62 Szafar Tadeusz 39 Szaflik Józef Ryszard 47 Szafran Joanna 127 Szafraniec Tadeusz 186 Szaniawski Jerzy 362 Szarota Tomasz 218 Szaruga Leszek 359 Szczepańska Maria 71 Szczepański Jan 35,112,261,288,293 Szczepański Jan Józef 86 Szczepański Józef Andrzej 129 Szczerbicka Emilia 148,161 Szczerska Janina 148 Szczęsna Joanna 31,249,293,357, 364 Szczurek Jan
149 Szczurkiewicz Tadeusz 103 Szekspir William 11,26,341,345,395 Szenwald Lucjan 343 Szewczenko Taras 344 Szlufik Władysław 325 Szmyd Kazimierz 50 Szocki Józef 356 Szolginia Witold 379 Szołochow Michaił 344 Szostkiewicz Adam 71 Szot Jerzy 386 Szponar Feliks 282,317 Szpotański Janusz 364 Szuba Ludwik 246,252,253,257, 263,277,281,293,319,322
Szulakiewicz Władysława 39, 99 Szurmiej Szymon 72 Szwagrzyk Krzysztof 164,349 Szybalski Stanisław 396,397 Szyfman Arnold 357 Szymanowski Kornel 380 Szymańska Ewa 108,316 Szymański Stanisław 322 Szymborski Tomasz 373 Szymonowie Szymon 339 Szymonowicz Kalikst 238 Ściobłowski, uczeń 315 Śladewska Monika 61,62 Śliwerski Bronisław 46 Środek Franciszek 335 Świda-Ziemba Hanna 232,233, 243,245,280,307,369 Świerczyńska Dobrosława 361 Świerżewska Henryka 60 Świętochowski Aleksander 343 Świrszczyńska Anna 381 Świtkowski A. 335 Tabaczyńska Joanna 335 Taranowicz Iwona 328 Tarasiewicz Kordian 84 Tarkwiniusz Pyszny, król rzymski 24 Tarnawska Maria 212 Tasso Torquato 339 Tatar Stanisław 377 Tatarkiewicz Anna 33 Tatarkiewicz Władysław 36,312 Tazbir Janusz 174,361 Tejchma Józef 28,112,381 Terlecki Olgierd 124 Tłier Philipp 199,220 Thomas William Isaac 69 Thum Gregor 77,193 Thun Leo 45,285 Tischner Józef 331 Tokaj Bronisław 301 Tokarska-Bakir Joanna 36 Tokarski Jan 106 Tołstoj Lew 22,344 Tomaszewski Janusz 110,272 Tomaszewski Tadeusz 101 Tomkowski Jan 380 Torańska Teresa 28, 87,248,381 Traba Robert 175 Traugutt Romuald 159,198 Trazybul, władca Miletu 24 Treitschke Heinrich von 208 Trembecki Stanisław 339 Trocki Lew 302 Truchim Stefan 285 Trybus Adam 92,94,95,233,334 Trzciński S. 194 Trzęsicki Józef 281 Trznadel Jacek 95,232,377 Tubek Stanisław 396 Tułasiewicz Tadeusz 109 Turgieniew Iwan 344 Turlejska Maria 160,206,214 Turnau Irena 67,68,74,106 Turnau Jan 212 Turowicz Jerzy 230,380 Turowska Wioletta 10 Tuwim Julian 27,342,381,382 Twain Mark 219 Twardowski Kazimierz 39,99 Tyrmand Leopold 362
Tyszka Andrzej 359 Tyszkiewicz Jakub 77—79,108, 143,193,199,293 Tyszkowska Krystyna 69 Ujejski Kornel 342 Umińska Eugenia 218 Urban Jerzy 244,302,316 Urban Marek 87,210 Urban Thomas 202 Urbanek Mariusz 18,350 Urbański Robert 116 Uściński Krzysztof 21,27,326 Voisé Waldemar 43 439
Wachniewski Aleksander 107, 142,143,150,201 Wagner Richard 188 Wajda Andrzej 11,12 Wal Julian 396 Walczak Marian 52, 90,125, 126,258,261,262 WaldorffJerzy 18,86,204,278,350 Walicki Andrzej 124 Waligórski Andrzej 71,381,382 Wańkowicz Melchior 51, 80,176 Wapiński Roman 100 Waryński Ludwik 343 Wasilewska Wanda 340,343 Wasilewski Andrzej 118 Wasylewski Stanisław 174 Ważyk Adam 20,75,101, 342,343,359,381 Wemhóner Dieter 223 Wereszycki Henryk 49 Westerman Frank 26,313 Wetzl Erhard 124,128 Węgrzyn K. 70 Wickert Ulrich 179 Wiech Zdzisław 238 Wiechecki Stefan „Wiech” 223 Wieczerska Janina 371 Wieczorkowski Jan 299 Wieniawa zob. Długoszowski-Wieniawa Bolesław Wiertow Dziga 19 Wieszczycka Antonina 396 Więckowska Elżbieta 295 Wilniewczyc Romuald 238 Wilson Charles T. 223 Wincenty zw. Kadłubkiem 345 Winnicki Bronisław 166 Winniczuk Lidia 34 Wiśniewski Wojciech 70,381 Witek Stefania 207,236,238, 267,268,308,315 Witkiewicz Stanisław Igna cy (Witkacy) 123 Witos Wincenty 30,47,162 Wittlin Jerzy 34,119 Witwicki Władysław 24,374,378 Włodarczyk Andrzej 309 Wojeński Teofil 55,166 Wolff-Powęska Anna 198,209 Wolter (Voltaire) 339 Wolton Dominique 19 Wołkow Solomon 26 Wołoszyn Stefan 46 Woroszylski Wiktor 337,380 Woźniakowski Jacek 123,299 Wójcik Alfreda 396 Wróblewska Agnieszka 120,316 Wróblewski Krzysztof Andrzej 120 Wrzesiński Wojciech 9, 63, 79, 80,217 Wrzeszczyński zob. Niepołujański Paweł Wycech Czesław 125,146,161, 163,170,255,257,261,264, 265,269,272-274,277,289 Wyka Kazimierz 60,123 Wyspiański Stanisław 82,251 Wyspiański Witold 251,353 Wyszyński Stefan 130,313 Zabłocki Franciszek 339
Zabłocki Wojciech 290 Zagajewski Adam 19 Zahorska Marta 324 Zajączkowski Andrzej 328 Zakrzewski Bogdan 83 Zan Tomasz 348 Zandman Feliks 192 Zanussi Krzysztof 372 Zapolska Gabriela 343 Zaremba Marcin 106,294 Zaremba Piotr 193 Zasacka Zofia 337,340,341,359 Zawadzki Aleksander 222 Zawieyski Jerzy 362 Zawisza Alicja 83,84,271 Zawodniak Mariusz 27 Zborski Bartłomiej 162,189,220 Zegadłowicz Emil 380 440
Zetkin Klara 342 Zieją Jan 211 Zieliński Stanislaw 147,379,381 Zieliński ZJ. 68 Ziemkiewicz Rafał 369 Ziemnowicz Mieczysław S1 Zienkiewicz Aleksan der „Wujek” 233,315 Zientara-Malewska Maria 120,289 Zięba Antoni 95,154-156,234-236, 238-241,267,268,333,334,347 Ziębina Maria 238 Zilliacus Konni Jr. 196 Zinowiew Aleksandr 128 Złotorzycka Jadwiga 57, 67,69,70, 116,155,188,209,211,214 Znaniecki Florian 62,69 Zola Émile 361 Zynel (Żynel), ksiądz 60 Żabski Tadeusz 358 Żakowski Jacek 295, 331 Żarnowska Anna 49 Żarnowski Janusz 276, 285, 286 Zenczykowski Tadeusz 235 Żeromska Monika 27,280 Żeromski Stefan 27, 233, 343,359,364,381 Żółkiewski Stefan 247,340 Żuławski Marek 136 Żychowicz Felicja 95,334 Życzyński Henryk 81 Żyliński Leszek 175,178
|
| adam_txt |
Spis treści Słowo wstępne. 9 O przedmiocie badań, źródłach, metodzie i korzeniach. 11 Cel, definicja próby badawczej i hipotezy. Źródła. Metodologia . Mit, w który trudno uwierzyć. Gdy orze Adam, przędzie Ewa - gdzie wtedy belfer się podziewa?. Wiek XIX - wielkie przewartościowanie . Polski fenomen. 12 15 22 32 1945/1946 Wrocław - wicher dziejów w obcym mieście. „Nauczyciel przedwojenny” - osobliwości terminu. . zaraz po wojnie, w obcym mieście — we Wrocławiu. Migracja i nostalgia, urbanizacja i dezorientacja. Czas pionierów - długa droga do normalności. Nauczyciele? Wyłącznie przedwojenni. Trudna kwestia „widoczności publicznej” gimnazjalnej profesury. ֊ Odnieś to - to niejest
twoje!. O szabrze mniej oficjalnie, ale za to uczciwiej. . .to kłopotliwe Państwo Podziemne. Résumé. 37 44 47 55 56 63 66 76 83 98 105 113 122 133 1946/1947 Gimnazjum - wciąż daleko do normalności. 135 Wrocław — nasze miasto?. 137 7
. w oświacie normalność nadeszła najpóźniej.145 Awangarda w ariergardzie. 158 Niemcy - dramat sąsiedztwa. 173 „Ziemie Odzyskane” - mistyfikacja, mobilizacja i. integracja. 181 Gutta cavat lapidem"? — nie każda. 204 Résumé. 225 1947/1948 Nauczyciele - contra spent sperant. 227 Nadzieja umiera ostatnia. Strategia divide et impera. „30 procent” - i wszystko jasne?. „Tera, k., my!”, czyli PPR w natarciu. „Tera nasi!”, czyli PPR w szkole . Jeżeli Partia mówi, że da, to. mówi . Résumé. 229 244 253 263 271 283 303 1948/1949 Książka - szło Nowe
. 305 Reforma „w duchu demokratycznym”. 307 Do nich należała przyszłość . 324 Wychowanie przez czytanie . 336 Nie czas żałować róż? . 349 . komunistyczny wiek żelazny. 365 A największy z męstwajest pożytek, kiedy się rozsypią szyki i z osobna każdy walczyć musi. 374 Résumé. 386 Zakończenie. 389 Archiwalia. 401 Dzienniki i czasopisma. 403 Wybrane źródła drukowane . 404 Wybrane opracowania. 412 Ilustracje.
425 Indeks osobowy. 426
ARCHIWALIA Archiwum Akt Nowych w Warszawie ֊ zespoły: Ministerstwo Ziem Odzyskanych Ministerstwo Oświaty Ministerstwo Administracji Publicznej Centralne Archiwum КС PZPR - zespoły: Polska Partia Robotnicza Polska Partia Socjalistyczna Archiwum Państwowe we Wrocławiu - zespoły: Kuratorium Okręgu Szkolnego Inspektorat Szkolny — pow. Wrocław Zarząd Miejski m. Wrocławia Związek Nauczycielstwa Polskiego. Zarząd Okręgu Wrocław Państwowy Urząd Repatriacyjny. Odział Woj. i Od dział Pow. Wrocław Towarzystwo Przyjaciół Dzieci. Zarząd Woj. we Wrocławiu Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Zarząd Wojewódzki Urząd Wojewódzki we Wrocławiu. Wydział Społeczno-Polityczny Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego Archiwum Miejskie we Wrocławiu teczki osobowe nauczycieli szkół średnich ogólnokształcących
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu — zespoły: Wojewódzki Urząd Informacji i Propagandy Archiwum KW PZPR we Wrocławiu - zespoły: KW PPR. Wydział Oświaty i Kultury WK PPS. Oddział Oświaty ZW Związku Walki Młodych. Referat Szkolny ZW Związku Młodzieży Polskiej. Wydział Szkół Średnich i Zawodowych Archiwum I LO we Wrocławiu
DZIENNIKI I CZASOPISMA „Pionier” (VIII 1945-Х 1946), później „Słowo Polskie” (XI 1946-VI 1949) „Naprzód Dolnośląski” (VI1945-VII 1947), później „Wrocławski Kurier Ilustrowany” (VII 1947-XII 1948) „Trybuna Dolnośląska” (VIII 1945-XII1948), później „Gazeta Robotnicza” (XII 1948-VI 1949) „Kalendarz Wrocławski” „Kultura i Społeczeństwo” „Nowa Szkoła” „Odra” „Oświata i Kultura” „Pamiętnikarstwo Polskie” „Przegląd Historyczno-Oświatowy” „Przegląd Zachodni” „Rocznik Dolnośląski” „Rocznik Wrocławski” „Rozprawy z Dziejów Oświaty” „Sobótka” „Studia Socjologiczne” „Studia Śląskie” „Tygodnik Wrocławski” „Twórczość” „Wiadomości” (wrocławskie) „Zaranie Śląskie”
WYBRANE ŹRÓDŁA DRUKOWANE (dzienniki, pamiętniki, wspomnienia, wywiady, dokumenty, publikacje z epoki, literatura piękna) 20 lat Polski Ludowej we wspomnieniach nauczycieli, Warszawa 1968. Abramow-Newerly Jarosław, Lwy wyzwolone, Warszawa 2006. Anders Władysław, Bez ostatniego rozdziału. Wspomnienia z lat 1939-1946, wyd. 3 popr., Londyn 1959. Arystofanes, Chmury, przeł. J. Ławińska-Tyszkowska, [w:] idem, Komedie, War szawa 2001. Bardecki Andrzej, ks., Zawsze jest inaczej, współpr. J. Poniewierski, A. Szostkiewicz, Kraków 1995. Bartoszewski Władysław, Środowisko naturalne. Korzenie, spisał M. Komar, War szawa 2010. Betański Zygmunt, ObrazXXwieku we wspomnieniach, Warszawa b.r.w. [2003?]. Bidwelł George, Ani chwili nudy. Autobiografia, Katowice 1976. Bismarck Klaus von, Wspomnienia, Warszawa 1997. Bobrowski Tadeusz, Pamiętnik mojego życia, wstęp i przypisy S. Kieniewicz, War szawa 1979. Bogucka Teresa, Cienie w ogrodzie [wspomnienia], Warszawa 2000. Brandys Kazimierz, Nierzeczywistośc, Chotomów 1989. Brandys Marian, Koniec świata szwoleżerów, է. V, cz. 1: Odejścia i powroty, War szawa 1978. Brandys Marian, O królach i kapuście, Warszawa 1959. Breza Tadeusz, Kartki z pamiętnika, [w:] idem, Notatnik literacki, Warszawa 1956. Broniewski Stanisław „Orsza”, Całym życiem. Szare Szeregi w relacji Naczelnika, Warszawa 1982. Bułhakow Michaił, Mistrz i Małgorzata, przeł. I. Lewandowska, W. Dąbrowski, Warszawa 1987. Chlebowski Cezary, Bez pokory [wspomnienia],Warszawa b.r.w. [1997?]. 404
Chłędowski Kazimierz, Pamiętniki. Galicja (1843-1880), wstęp i przypisy A. Knot, Wrocław 2006. Cieński Andrzej, Najlepsze lata naszego żyda, „Odra”, wrzesień 1985. Czapliński Władysław, Jakimjest Wroclaw?,,,Młoda Rzeczpospolita”, 16-22 mar ca 1947. Czapliński Władysław^.S'z7o/d w młodych oczach, Kraków 1982. Czapska Maria, Rozmowy z Heleną Radlińską [1971], [w:] eadem, Ostatnie odwie dziny i inne szkice, Warszawa b.r.w. [2006?]. Dawid Jan W, O duszy nauczycielstwa [1912], Kraków 1946. Dąbrowska Maria, Conradowskiepojęcie wierności [1946], [w:] eadem, Szkice о Conradzie, Warszawa 1959. Dąbrowska Maria, Dzienniki powojenne. 1945—1965,1.1—4, Warszawa 1996. Dąbrowska Maria, Przygody człowieka myślącego, Warszawa 1970. Dąbrowska Maria, Pielgrzymka do Warszawy, Warszawa 1974. Dembieński Józef, Radości mało - goryczy dużo. Pamiętnik Pomorzanina z lat 1879-1920, opracowanie i wstęp A. Bukowski, Warszawa 1985. Do nich przyszła Polska. Wspomnienia Polaków mieszkających we Wrocławiu od końca XIXwieku do 1939 r., zebrała i opracowała A. Zawisza, Wrocław 1993. Dotzauer Adam, Lwowskie wczesne dojrzewanie, Wrocław 2000. Drawicz Andrzej, Wczasy pod lufą, Warszawa 1997. Drzewiecki Stefan, Strejk szkolny roku 1905-go, [w:] Walka o szkołępolską. W25-lecie strajku szkolnego, red. S. Drzewiecki, Z. Nowicki, T. Wojeński, Warszawa 1930 Duńska-Krzesińska Elżbieta, /.omiatanie warkoczem, Warszawa b.r.w. [1994 lub 1995]. Dybczyński Tadeusz, Walka o szkołę polską,Warszawa. 1934. Dziesięciu sprawiedliwych. Wspomnienia okupacyjne, zebrał i wstępem opatrzył J. Turnau, Kraków 1985. Elzenberg Henryk,
Kłopot z istnieniem. Aforyzmy w porządku czasu, wyd. II zm., Kraków 1994. Erdman Jan, Droga do Ostrej Bramy, Londyn 1984. Erenburg Ilia, Ludzie, lata, życie, Warszawa 1984. Rszerowa Wirydianna, Dzieje moje własne i osób postronnych. Wiązanka spraw po ważnych, ciekawych i błahych, Warszawa 1998. Frycz Modrzewski Andrzej, O poprawie Rzeczypospolitej, [w:] idem, Wybór pism, oprać. W. Voisé, Wrocław 2003. G.Ch., O inteligencji w znaczeniu polskim, „Dziennik Literacki”, Lwów, nr 100/1861. Galicyjskie wspomnienia szkolne, opracowanie, wstęp i przypisy A. Knot, Kraków 1955. Gałczyńska Kira,Jak się te lata mylą., Warszawa 1989. Gałczyński Konstanty I., Nauczycielka, [w:] idem, Dzieła, t. 2: Poezja, Warszawa 1979. Gałecki Włodzimierz, Jeszcze raz przez życie. Wspomnienia, przedmowa J. Hule wicz, Kraków 1966 Gebethner Jan S., Młodość wydawcy, Wrocław 1989. 405
Głowacki Janusz, Jak być kochanym, Warszawa 2005. Godlewski Józef, Na przełomie epok, Warszawa 1990. Gołubiew Antoni, Dziedzictwo w literaturze, [w:] idem, Świadkowie przemian, Kraków 1974. Gombrowicz Witold, Dziennik. 1953-1956, red. nauk. J. Błoński, Kraków 1988. Gombrowicz Witold, Ferdydurke [1937], Kraków 2016. Gomulicki Wiktor, Wspomnienia niebieskiego mundurka, Warszawa 1969. Gomułka i inni. Dokumenty z archiwum КС 1948-1982, oprać. J. Andrzejewski [A. Paczkowski], Warszawa 1986 [wyd. drugoobiegowe], Grabski Władysław, Dwa lata pracy u podstaw państwowości naszej (1924—1925), Warszawa 1927. Grochowiak Stanisław, Wiersze nieznane i rozproszone, wybór, wstęp i komentarz J. Lukasiewicz, Wrocław 1996. Grynberg Henryk, Zycie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, Warszawa 1998. Grzybowska Krystyna, Kronika rodzinna, Wrocław-Warszawa-Kraków 1969. Gucewicz Krystyna, Szymon Szurmiej [wywiad-rzeka], Warszawa 2007. Hennelowa Józefa, Bo jestem z Wilna. [z . rozmawia R. Graczyk], Kraków 2001. Herrmann Gisela, Dziewięcka-Figiel Barbara, Dom pod lipą //Das Haus unter der Linde, Wroclaw b.r.w. [2009?]. Hesse Hermann, Wyższy świat [pierwotnie: Podkołamt\, przeł. E. Sicińska, War szawa 2001. Hirszfeld Ludwik, Historiajednego życia, Warszawa 1989. Holoubek Gustaw, Wspomnienia z niepamięci, Warszawa 2009. Hulewicz Bohdan, Wielkie wczoraj w małym kręgu, Warszawa 1973. Iwaszkiewicz Jarosław, Lektury dla Szyfmana (1), oprać. A. Biernacki, „Dialog”, nr 11/1981. Iwaszkiewicz Jarosław, Dzienniki, 1.1:1911-1955, Warszawa 2008. Iwaszkiewicz Jarosław, Portrety na marginesach,
oprać. P. Kądziela, Warszawa b.r.w. [2004?]. Iwaszkiewicz Jarosław, Książka moich wspomnień [1941], Poznań b.r.w. [2010]. Iwaszkiewiczowa Anna, Dzienniki i wspomnienia, opracowanie i przypisy P. Ką dziela, Warszawa 2012. Jackowski Tadeusz G., W walce o polskość, Kraków 1972. Jarosz Maria, Obyś żył w ciekawych czasach. Fakty, wydarzenia, anegdoty, Warszawa 2009. Jochelson Andrzej, Kronika Semipałatyńsk-Wrocław, Wrocław 1997. Kaden-Bandrowski J uliusz, Miasto mojej matki, Warszawa 1971. Kaden-Bandrowski Juliusz, W cieniu zapomnianej olszyny, Warszawa 1971. Kapuściński Ryszard, mowa z okazji przyznania doktoratu h.c. przez Uniwersytet Wrocławski, „Odra”, styczeń 2002. Karpiński Jakub, Polska po przejściach, [w:] Zycie z Polską [z uczonymi rozmawiają A. Bernat i P. Kozłowski], Warszawa 2004. 406
Kasprowiczowa Maria, Dziennik, wyd. II zm., wstęp К. Górski, Warszawa 1958. Kern Ludwik Jerzy, Moje abecadłowo, Kraków 2000. Kijowski Andrzej, Rachunek naszych słabości [1977], Warszawa b.r.w. [2009?]. Kisielewski Stefan, Dzienniki, Warszawa 1997. Kisielewski Stefan, Wspomnienia polityczne, [w:] idem, Głową w mur. Felietony zdjęte przez cenzurę, Warszawa, b.r.w. [2009?]. Klimowicz Mieczysław, Wspomnienia z czasów zamętu, Wrocław 2005. Kłoczowski Jan Andrzej OP, Kłocz. Autobiografia, rozmawiają A. Sporniak, J. Strzałka, Kraków 2015. Kochaj ideały. Dzieje rodziny Bazgierów, oprać, mpisu M. Perlak, Bytom Odrzań ski 2005. Kołodziejska Jadwiga, Nie czytam, bo się dokształcam, „Nowa Kultura” 1958, nr 42. Komar Władysław, Wszystko porąbane [wywiad-rzeka - Jan Lis], b.r. i m.w. [Ka towice 1992?]. Konopińska Joanna, Tamten wrocławski rok. 1945—1946. Dziennik, przedmowa A. Galos, Wrocław 1987. Konopińska Joanna, We Wrocławiujest mój dom. Dziennik z lat 1946—1948, Wro cław 1991. Konwicki Tadeusz, Kalendarz i klepsydra, Warszawa 2005. Korboński Stefan, W imieniu Kremla [1956], Warszawa 1997. Korzeniewski Bohdan, Książki i ludzie, Warszawa 1989 [wyd. drugoobiegowe]. Kościół na Ziemiach Zachodnich, red. ks. J. Krucina, Wrocław 1971. Kotarbiński Tadeusz, Myśli o ludziach i ludzkich sprawach, red. J. Kotarbińska, Wrocław 1986. Kotarbiński Tadeusz, Nauczyciele sztuki nauczania, [w:] idem, Sprawność i błąd (z myślą o dobrej robocie nauczyciela), Warszawa 1960 Kowalska Anna, Opowieści wrocławskie, [w:] Początek epopei. Antologia, wybór W. Nawrocki, A. Wasilewski, Poznań 1981. Kozarynowa
Zofia, Sto lat. Gawęda o kulturze środowiska, Wrocław 1992. Koźniewski Kazimierz, Po roku , [w:] idem, Żywioły, Poznań 1948. Kraszewski Józef Ignacy, Program Polski 1872. Myśl o zadaniu narodowym, Poznań b.r.w. Kredą na tablicy. Wspomnienia z lat szkolnych, Warszawa 1958. Kreutz Mieczysław, Osobowośćnauczyciela-wychowawcy,WnrszawīL 1938. Krężel Janusz, ,Ja w Polskę, Mamo, tak strasznie wierzę. I w świętość naszej sprawy' [Józef Andrzej Szczepański], wyd. II popr. i poszerzone, Warszawa-Tarnów 1997. Krockow Christian von, Czas kobiet. Wspomnienia z Pomorza 1944-1947 według relacji Libussy Fritz-Krockow, przeł. I. Burszta-Kubiak, Warszawa 1990 [wyd. II obieg]. Kroh Antoni, Starorzecza, Warszawa 2010. Kruk Erwin, Kronika z Mazur, Warszawa 1989. Krzemiński Adam, Lekcje dialogu [mowy, eseje, wywiady], Wrocław 2010. Krzywicka Irena, Wyznania gorszycielki, Warszawa 1995. 407
Krzywicki Ludwik, Dzieła, t. 2-5, red. H. Holland, Warszawal958-1960. Krzywicki Ludwik, Wspomnienia, t. 2-3, Warszawa 1958—1959. Kula Witold, Dziennik czasu okupacji, słowo wstępne i przypisy M. Kula, Warsza wa 1994. Kuncewicz Jerzy, Lublin lat nadziei, [w:] idem, Wyspy pamięci, Lublin 1989. Kuroń Jacek, Wiara i wina. Do i od komunizmu, wyd. III popr., Warszawa 1990. Kuroń Jacek, Żakowski Jacek, PRL dla początkujących [wspomnienia],Wrocław 1995. Kwilecki Andrzej, Silva rerum. Ludzie — instytucje — wydarzenia. Zapiski i wspo mnienia, Poznań 2007. Lanckorońska Karolina, Wspomnienia wojenne, Kraków 2017. Leitgeber Bolesław, Bez przesądów i lęku. Z albumu poznańskiego dyplomaty, mala rza i podróżnika, Poznań b.r.w. [1993?]. Łempicki Stanisław, Wspomnienia ossolińskie, Wrocław b.r.w. [2006?]. Mach Wilhelm, Myśli o nieobecnej, [w:] Szkice literackie, Warszawa 1971. Maciejewska Beata, Spacer po Wrocławiu z kardynałem Bolesławem Kominkiem, „Gazeta Wyborcza”, 13 maja 2016. Mackiewicz Józef, Droga /hm, Warszawa 1988 [wyd. drugoobiegowe]. Mackiewicz Józef, Niemiecki kompleks, „Kultura”, Paryż 1956, nr 1. Malanowski Bronislaw, Wspomnienia wiejskiego pedagoga, Warszawa 1930. Malczewski Rafał, Pępek świata. Wspomnienia z Zakopanego, Dziekanów Leśny b.r.w. [2010]. Mann Henryk, WKrainie Pieczonych Gołąbków [1900], Warszawa 1955. Mączak Antoni, Historiajest we mnie, Warszawa 2004. McCourt Frank, Nauczyciel, Warszawa 2007. Mencwel Andrzej, Nauczyciele i Przyjaciele, Warszawa 2010. Mianowski Stanisław, Świat, który odszxdl. Wspomnienia wilnianina 1895-1945, Warszawa 1995. Michalczyk
Ryszard T., Z Włocławka do Wrocławia. 1900-1950, Wrocław 1976. Michnik Adam, Tischner Józef, Między Panem a Plebanem [rozmawia J. żakow ski], Kraków 1995. Miciński Tadeusz, Nauczycielka, Kraków 1896. Mickiewicz Adam, Pan Tadeusz, Wrocław 1968. Mieroszewscy Sobiesław i Stanisław, Wspomnienia lat ubiegłych, Kraków 1964. Mikołajek Tadeusz, Amba, Warszawa 1978. Mikołajek Tadeusz, Żarowi«, Wrocław 1961. Mikulski Tadeusz, Rachunki wrocławskie, „Przegląd Zachodni” 1947, nr 1. Miłosz Czesław, Wiersze, 1.1-2, Kraków-Wrocław 1984. Miłosz Czesław, Wyprawa w Dwudziestolecie, Kraków 1999. Miłosz Czesław, Zaraz po wojnie. Korespondencja z pisarzami 1945—1950, Kraków 1999. Miłosz Czesław, Zniewolony umysł [1951], Warszawa 1978 [wyd. drugoobiegowe]. Młode Pokolenie Wsi Polski Ludowej, t. VI: Nauczyciele i uczniowie. Pamiętniki, przedmowa J. Chałasiński, wstęp B. Gołębiowski, Warszawa 1969. 408
Moczarski Kazimierz, Rozmowy z katem, Warszawa 1985. Modzelewski Karol, Zajeździmy kobyłę historii. Wyznania poobijanego jeźdźca, Warszawa b.r.w. [2013?]. Mrożek Sławomir, Opowiadania, Warszawa 1999. Mróz Tadeusz K., Naród musi pamiętać. Dos'wiadczenia i refleksje, Wroclaw 2006. Mulak Jan, Dlaczego?, Warszawa 2006. Najder Zdzisław, PrzesłanieJosepha Conrada, „Znak”, luty 2001. Nałkowska Zofia, Dzienniki, t. VI: 1945-1954, opracowanie, wstęp i komentarz H. Kirchner, Warszawa 2000. Nauczycieli portret własny, wybór i opracowanie H. Jadam, Rzeszów 1986. Newerly Igor, Opowieści z Dzikiego Zachodu, [w:] idem, Za Opiwardą, za siódmą rzeką, Warszawa 1985. Nowak-Jeziorański Jan, Polska z bliska, Kraków 2003. Nowicki Andrzej, Nauczyciele, Lublin 1980. Ogólnopolski Zjazd Oświatowy w Łodzi 18—22 czerwca 1945 r., Warszawa 1945. Opałek Mieczysław, Gawędy o dawnej szkole, Lwów 1935. Opowiadania szkolne, b.m. i r.w. [Warszawa 2007?]. Orwell George, Anglicy, [w:] idem, Anglicy i inne eseje, przeł. B. Zborski, Warszawa 2002. Orwell George, Dzienniki wojenne, przeł. B. Zborski, Gdańsk 2006. Orwell George, Iślepy by dostrzegł, przeł. B. Zborski, Kraków b.r.w. [1990?]. Orwell George, Wbrzuchu wieloryba [1940], [w:] idem, Gandhi w brzuchu wielory ba [wybór esejów, reportaży, felietonów, recenzji], przeł. B. Zborski, Warszawa b.r.w. [2014?]. Osiecka Agnieszka, Rozmowy w tańcu, Warszawa b.r.w. [2005?]. Osiecka Agnieszka, Szpetni czterdziestoletni, Łódź b.r.w. [1985?]. Osmańczyk Edmund, Sprawy Polaków, Katowice 1982. Pamiętniki nauczycieli-weteranów. 1905-1945, wybór, wstęp i objaśnienia M. Ko
zakiewicz, Warszawa 1958. Pamiętniki Polaków 1918-1978, wybór i opracowanie B. Gołębiowski, M. Grad, F. Jakubczak, Warszawa 1982. Parnicki Teodor, Mój nauczyciel, „Nurt”, nr 4/1974. Parnicki Teodor, Szkice literackie, Warszawa 1978. Pigoń Stanisław, Z Komborni w świat. Wspomnienia młodości, Warszawa 1983. Pipes Richard, Komunizm, Warszawa 2008. Pipes Richard, Żyłem. Wspomnienia niezależnego, Warszawa b.r.w. [2004?]. Platon, Laches, przekład, wstęp, objaśnienia i ilustracje W. Witwicki, Warszawa 1937. Platon, Fajdros, przekład, wstęp, objaśnienia i ilustracje W. Witwicki, Warszawa 1958. Plutarch, Żywoty sławnych mężów, przeł. M. Brożek, Wrocław—Warszawa—К ra ków 1997. Potocki Wacław, Wojna chocimska, wyd. A. Brückner, Kraków 1924. Próchnik Adam, Wybór publicystyki, wstęp Z. Marciniak, wybór i komentarz M.M. Drozdowski et al., Warszawa 1971. 409
Przyborowski Walery, Stara i młoda prasa. Kartki ze wspomnień eks-dziennikarza, Petersburg 1897. Puszkin Aleksander, Eugeniusz Oniegin, przeł. A. Ważyk, Warszawa 1973. Puzynina z Güntherów Gabrjela, W Wilnie i w dworach litewskich. Pamiętnik z lat 1815-1843, Wilno b.r.w. [1928?], reprint Krakówl990. Rabska Zuzanna, Moje życie z książką, Wrocław 1964. Ratuszyńska Irina, Mój ty kraju znienawidzony!, przekład, wybór i wstęp W. Wo roszylski, Warszawa 1987 [wyd. drugoobiegowe], Regulski Jerzy, Zycie splecione z Historią, Wrocław 2014. Rubinstein Artur, Moje młode lata, przeł. T. Szafar, Warszawa 1986. Rudnicki Adolf, Krakowskie Przedmieście pełne deserów, Warszawa 1987. Ryszka Franciszek, Pamiętnik inteligenta — samo życie, b.m. i r.w. [1996?]. Sandauer Artur, Byłem., Warszawa 1991. Sielicki Franciszek, Pamiętnik rusycysty. 1947-1994, Wrocławl997. Sienkiewicz Henryk, Bartek Zwycięzca, [w:] idem, Nowele, 1.1, Warszawa 1955. Sienkiewicz Henryk, Bez dogmatu, Kraków 2016. Skąd my tu? Wspomnienia repatriantów, red. K. Tyszkowska, wybór A. Kuczyński, komentarz M. Czapliński, Wrocław 2008. Skotnicki Jan, Przy sztalugach i przy biurku. Wspomnienia, Warszawa 1957. Skrzeszewski Stanisław, Nasza polityka oświatowa, „Nowa Szkoła”, nr 2-3/1947. Słonimski Antoni, Alfabet wspomnień, wyd. II uzup., Warszawa 1989. Smektała Zdzisław, Chcica, czyli Billie Holiday to kurwa [1988], Katowice 2006. Sowa Paweł, Po obu stronach kordonu, Olsztyn 1974. Sowiński Leonard, Wspomnienia szkolne i uniwersyteckie, zebrał i opracował R. Taborski, Warszawa 1961. Stankiewicz Zdzisław, Brałem udział w wypędzeniu,
„Rzeczpospolita”, 28 lipea 2004. Staszak Grzegorz, Wspomnienia z gimnazjum pełne bluzgów, „Gazeta Opolska”, 25 marca 2008. Steinhaus Hugo, Wspomnienia i zapiski, Londyn 1992. Stryjkowski Julian, Urodziłem siępisarzem, a nie bohaterem [rozmowa z .], „Gaze ta Wyborcza”, 26 stycznia 1994. Strzelecki Jan, Mój nauczyciel [wspomnienie o Stanisławie Ossowskim], [w:] idem, Kontynuacje (2), Warszawa 1974. Sulerzyski Nataks, Pamiętnik [.], byłego posła ziemi pruskiej na sejm berliński, wstęp, opracowanie i przypisy S. Kalembka, Warszawa 1985. Szaruga Leszek, Szkoła polska, Warszawa 1984 [wyd. drugoobiegowe], Szczepański Jan Józef, Kadencja, b.m.w. 1986 [wyd. drugoobiegowe]. Szolginia Witold, Dom pod żelaznym lwem, Warszawa 1971. Szuman Stefan, Talentpedagogiczny, „Kultura i Wychowanie”, R. VI: 1939, z. 1. Sladewska Monika, Z Kresów Wschodnich na Zachód, Wrocław b.r.w. [2001?]. Taki był początek. Wspomnienia działaczy PPR Dolnego Śląska, red. H. Smolak, Wrocław 1962. Tatarkiewicz Władysław, Zapiski do autobiografii, [w:] Uczeni polscy o sobie, t. 1, red. M. Miśkowiec, Warszawa 1988. 410
Tchorzewski Jerzy, Świadectwo oczu. Wspomnienia z lat 1946—1957, Kraków 2006. Torańska Teresa, Byli, Warszawa 2006. Torańska Teresa, Oni, Warszawa 1997. Trudne dni (Wroclaw 1945 r we wspomnieniach pionierów), red. M. Markowski, 1.1-2, Wroclaw 1960-1961. Trznadel Jacek, Hańba domowa, Warszawa 1996 [wyd. rozszerzone], Turowicz Jerzy, Pisma wybrane, wybór i opracowanie A. Mateja, Kraków b.r.w. [2013?]. Tuwim JuHan, Nad Cezarem, [w:] idem, Słowa we krwi [1926]. Urban Jerzy,Jajakobyly. Spowiedź życia [.], spisali P. Ćwikliński i P. Gadzinowski, b.r. i m.w. [Warszawa 1991?]. W stronę Odry i Bałtyku — wypowiedzi Polaków z ХѴПІ-ХХ wieku, wybrał W. Wrzesiński, „Odra”, maj 1984-maj 1985. Wajda Andrzej, O polskiej kinematografii za czasów komunizmu, [w:] Uniwersy teckie wykłady na nowe tysiąclecie (2002/2003) (2003/2004), Warszawa b.r.w. [2009?]. WaldorffJerzy, Czarne owce dla Apolla, Kraków 1984. Walicki Andrzej, Idee i ludzie. Próba autobiografii, Warszawa 2010. Waligórski Andrzej, List w sprawie polonistów, [w:] idem, Wieczór autorski, Wro cław 2016. Waligórski Andrzej, Rozmowa ze Lwowem, [w:] idem, Jeszcze, Wrocław 1996. Wańkowicz Melchior, Nieco komunałów z teki polskiej. Uczmy się od Niemców [1915], [w:] idem, Było to dawno, 1.1, Warszawa 1981. Warszawa ’44 [dyskusja redakcyjna], „Przegląd Polityczny”2004, nr 66. Ważyk Adam, Poemat dla dorosłych, [w:] idem, Poemat dla dorosłych i inne wiersze, Warszawa 1956. Wieczerska Janina, Zawszejakieśjutro, Wroclaw 2008. Winniczuk Lidia, Nad Zbruczem, Stryjem i Wisłą. Wspomnienia (1905—1927), Kraków 1988. Wiśniewski Wojciech, Szukam
człowieka. Rozmowy z pisarzami, Poznań 1986. Witos Wincenty, Moje wspomnienia, [w:] idem, Dzieła wybrane, 1.1, opracowanie, przedmowa i przypisy E. Karczewski, J.R. Szaflik, Warszawa 1988. Wittlin Jerzy, Pójdź ze mną! [Dziennik-pamiętnik], t. 1-3 (1980-1983), Kraków 1985-1987. Wołkow Solomon, Światpoety. Rozmowy zJosifem Brodskim, Warszawa 2001. Worcell Henryk, Najtrudniejszyjęzyk świata [1965], Katowice 1973. Woroszylski Wiktor, Mój Broniewski, „Rzeczpospolita. Plus-Minus”, 9-10 wrze śnia 1995. Woźniakowski Jacek, Ze wspomnień szczęściarza, Kraków 2009. Wspomnienia o Antonim Słonimskim, red. P. Kądziela, A. Międzyrzecki, Warszawa 1996. Wyszyński Stefan, kard., Zapiski więzienne, b.m.w. [wyd. drugoobiegowe], 1983. Z Husowa po berła rektorskie. Wincenty Styś — człowiek, uczony, działacz społeczny, wybór i opracowanie S. Urban, Warszawa 1986. 411
Zandman Feliks, Nigdy nie gaśnie nadzieja, wstęp Sz. Weiss, Chicago—Warszawa 2005. Zaremba Piotr, Wspomnienia prezydenta Szczecina. 1945-1950, Poznań 1980. Zdziechowski Marian, W obliczu końca, Wilno 1938. Zieliński Stanisław, Kielbie we łbie, Poznań b.r.w. [2009?]. Zientara-Malewska Maria, Wspomnienia nauczycielki spod znaku Rodła, opracowa nie i wstęp B. Grześ, Warszawa 1985. Zięba Antoni, Pamiętnik pedagogiczny. Wspomnienia i refleksje, Wrocław 1996. Zinowiew Aleksander, Homo soviéticas, Londyn 1984. Złotorzycka Jadwiga, Dwugłos pokoleń, Wrocław 1996. Żeromska Monika, Wspomnień ciąg dalszy, Warszawa 2007. Żuławski Marek, Studium do autoportretu, Warszawa 1980. WYBRANE OPRACOWANIA 50 lat urszulańskiej szkoły, Wrocław 1996. Adamczyk Mieczysław J., Szkoły pijarskie w Podolinie i ich związki z Polską. 16431848, AUWr, Prace Pedagogiczne CXI, Wrocław 1995. Aries Philippe, Historia dzieciństwa. Dziecko i rodzina w dawnych czasach [1960], przeł. M. Ochab, Gdańsk 1995. Bachmann Klaus, Dom na ulicy Olszewskiego, „Rzeczpospolita. Plus-Minus”, 2526 maja 1996. Baliszewski Dariusz, Kunert Andrzej K., Ilustrowany przewodnik po Polsce stali nowskiej. 1944—1956,1.1, Warszawa 1999. Banasiak Stefan, Przesiedlenie Niemców z Polski w latach 1945-1950, Łódź 1968. Banaś Paweł, Oswajanie Ziem Odzyskanych. Dolny Śląsk na pocztówkach pierwszej powojennej dekady, Warszawa 2009. Bartoszewski Władysław, Pisma wybrane, 1.1-3:1942-1979, wybór, opracowanie i przypisy A.K. Kunert, Kraków 2007-2008. Bąk Józef, „Semper in altům". Z dziejów Szkół Nowodworskich, Kraków 1976. Bena Waldemar, Lubań wczoraj i
dziś, Lubań 2005. Bereś Stanisław, Inteligent w domu wariatów. (Soc)realistyczna trylogia Stanisła wa Lema, [w:] Muzy i Hestia. Studia dedykowane Profesor Ludwice Slękowej, red. M. Cicński, J. Sokolski, Wrocław 1999. Biernacki Andrzej, Julian Krzyżanowski 1892-1976, „Twórczość”, sierpień 1976. Bikont Anna, Szczęsna Joanna, Lawina i kamienie. Pisarze wobec komunizmu, Warszawa b.r.w. [2006?]. Birkenmajer Aleksander, Co władze okupacyjne wiedziały opolskim tajnym naticzaniu w tzw. Generalnej Guberni?, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 1947, nr 1. Biuletyny Informacyjne Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, t. 2:1948, oprać. A. Paczkowski, G. Jakubowski, Warszawa 1995. Borodziej Włodzimierz, Od Poczdamu do Szklarskiej Poręby. Polska w stosunkach międzynarodowych 1945-1947, Londyn 1990. 412
Bortnowski Stanisław, Spór ze szkołą, Kraków 1982. Borzyszkowski Józef, Inteligencja polska w Prusach Zachodnich 1848-1920\ Gdańsk 1986. Bourdieu Pierre, Passeron Jean-Claude, Reprodukcja. Elementy teorii systemu na uczania [1970], Warszawa 2006. Brandt Łazarz, Szkolnictwo ogólnokształcące, [w:] Oświata na Opolszczyźnie 1945— 1959, Katowice 1961. Brzostek Błażej, Robotnicy Warszawy. Konflikty codzienne (1950-1954), Warszawa 2002. Castells Manuel, Kwestia miejska, Warszawa 1982. Chałasiński Józef, Drogi awansu społecznego robotnika [1931], Warszawa 1979. Chałasiński Józef, Młodepokołenie chłopów. Procesy i zagadnienia kształtowania się warstwy chłopskiej w Polsce, przedmowa F. Znaniecki, t. I: Społeczne podłoże ruchów młodzieży wiejskiej w Polsce, t. IV: O chłopską szkołę, Warszawa 1938. Chmielarz Andrzej, Bezlitosna rozprawa NKWD z Armią Krajową, [w:] II Wojna Światowa, t. XXV: Nowy porządek świata, Warszawa b.r.w. [2009?]. Chmielewski Witold Jan, Stanisław Skrzeszewski wobec ludzi nauki w świetle wła snych notatek, listów i pism (1944—1950), Warszawa 2014. Chmielewski Witold, Stanisław Antoni Skrzeszewski jako nauczyciel Państwowego Pedagogium w Krakowie, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, t. XLVIII, 2011. Chrobaczyński Jacek, Konteksty przełomu 1944—1945. Społeczeństwo wobec wojen nych rozstrzygnięć. Postawy — zachowania — nastroje, Kraków b.r.w. [2015?]. Chumiński Jędrzej, Źródła rekrutacji pracowników umysłowych przemysłu Wro cławia (1945-1949), [w:] Z polityczno-historycznych badań nad najnowszymi dziejami Dolnego Słyska po II wojnie światowej, red. Cz. Lewandowski, B.
Ro gowska, Wrocław 2000. Ciesielski Stanisław, Idea demokracji w myśli politycznej Polskiej Partii Socjalistycz nej w latach 1945-1947, AUWr, Historia LXII, Wrocław 1988. Ciesielski Stanisław, Wrocław 1956, Wrocław 1999. Cieśliński Marek, Piękniej niż w życiu. Polska Kromka Filmowa 1944—1994, War szawa 2006. Cywiński Bohdan, Rodowody niepokornych, Warszawa 2010. Czaczyk Bronisław, Średnie szkolnictwo ogólnokształcące w dzielnicy WrocławSródmieście, [w:] Oświata i wychowanie w dzielnicy Wrocław-Śródmieście w la tach 1944-1975, Wrocław 1975. Czapiński Janusz, Koniec wieku nieodpowiedzialności. Eseje humanistyczne, War szawa 1995. Czepulis-Rastenis Ryszarda, „Klassa umysłowa”. Inteligencja Królestwa Polskiego 1832-1862, Warszawa 1973. Czepulis-Rastenis Ryszarda, Szkolnictwo, [w:] Przemiany społeczne w Królestwie Polskim 1815—1864, red. W. Kula, J. Leskiewiczowa, Wrocław 1979. Dmitrów Edmund, Okupacja hitlerowska w oczach Polaków. Opinie i poglądy z lat 1945-1948, Warszawa 1987. Dr Antonij. (Rolle), Wybórpism, t. III: Sylwetki literackie, Kraków 1966. Draaisma Douwe, Dlaczego życie płynie szybciej, gdy się starzejemy, Warszawa 2006. 413
Drozdowicz Zbigniew, Oświeceniowy mitpostępu, „Problemy”, marzec 1989. Dudek Jan, Stan ipotrzeby szkolnictwa średniego ogólnokształcącego na Dolnym Ślą sku, Warszawa 1959. Dudek Jan, Szkolnictwo średnie ogólnokształcące na Dolnym Śląsku w latach 19451948, Wrocław 1980. Dunin Janusz, Smak książki zakazanej, „Polityka”, 17 marca 2007. Dwie historiejednej szkoły. Victoriaschule i I Liceum Ogólnokształcące we Wrocławiu. Księga pamiątkowa 1907-2007, red. K. Pietraszko, Wrocław 2009. Dzieło literackiejako źródło historyczne, red. Z. Stefanowska, J. Sławiński, Warsza wa 1978. Dziewanowski Kazimierz, Reportaż o szkiełku i oku, Warszawa 1963. Eliade Mircea, Aspekty mitu, przeł. P. Mrówczyński, Warszawa 1998. Eliade Mircea, Sacrum — mit - historia, przeł. A. Tatarkiewicz, Warszawa 1974. Elias Norbert, Przemiany obyczajów w cywilizacji Zachodu, Warszawa 1980. Epstein Catherine, Wzorcowy nazista. Arthur Greiser i okupacja Kraju Warty, przeł. J. Włodarczyk, Wrocław 2011. Falski Marian, Straty Polski na polu oświaty w okresie drugiej wojny światowej i oku pacji, [w:] idem, Fragmenty prac z zakresu oświaty 1945—1972, Wrocław 1973. Fertacz Sylwester, Koncepcje słowiańskie polskich ugrupowań nacjonalistycznych w okresie II wojny światowej, [w:] Wieki stare i nowe, t. 2, Katowice 2001. Fikus Dariusz, Mowa gazetowa, Warszawa 1994. Franaszek Anna, Od Bieruta do Herlinga-Grudzińskiego. Wykaz lektur szkolnych w Polsce w latach 1946—1999, Warszawa 2006. Fudali Robert, Nauczyciele w biegu życia 1945-2010. Perspektywa trzech pokoleń, Zielona Góra 2012. Gardner Jane R, Mity rzymskie, Warszawa
2000. Giełżyński Wojciech, Budowanie Niepodległej, Warszawa 1985 [wyd. drugoobiegowej. Giełżyński Wojciech, Seweryna Wysłoucha szkołaprofesorów, „Odra”, listopad 1975. Głowiński Michał, Nowomowa po polsku, Warszawa 1991. Godlewski Piotr, Sport w Polsce na tle politycznej rzeczywistości lat 1944-1956, Po znań 2006. Goetz Magdalena, Gdzie ten prestiż?, „Głos Nauczycielski” 22 sierpnia 2012. Grabski Władysław Jan, 200 miast wraca do Polski, Poznań 1947 (nast. wydanie: 300 miast wróciło do Polski). Grochowska Magdalena, Jerzy Giedroyc. Do Polski ze snu, Warszawa 2009. Grochowska Magdalena, Wytrąceni z milczenia, wstęp A. Michnik, Warszawa 2005. Groński Ryszard M., Od „Stańczyka” do STS-и. Satyra polska lat 1944-1956, War szawa 1974. Heller Michaił, Historia imperium rosyjskiego, Warszawa 2009. Hinc Alina, Obraz dziejów ojczystych w pozaszkolnej edukacji historycznej społeczeń stwa polskiego w Wielkim Księstwie Poznańskim wpierwszejpołowie XIX wieku, Poznań 2007. 414
Historia Wrocławia, t. 3 : Włodzimierz Suleja, W Polsce Ludowej, PRL i III Rzeczy pospolitej, Wrocław 2001. Historia wychowania, red. Ł. Kurdybacha, 1.1-2,Warszawa 1967. Historia wychowania. Wiek XX, red. Józef Miąso, 1.1-2, Warszawa 1984. Holoubek Gustaw, Wspomnienia z niepamięci, Warszawa 2009. Holzer Jerzy, Historia nie zna bilansów. Refleksje o dziejach PRL, [w:] Spór o PRL, Kraków 1996. Hryniewicz Janusz, Ruchliwość społeczna w Polsce w latach 1955-1958, „Przegląd Socjologiczny”, t. 35,1985. Inteligencja w Polsce. Specjaliści, twórcy, klerkowie, klasa średnia?, red. H. Domański, Warszawa 2008. Iwanowska Józefa, Warunki życia i pracy nauczycieli pierwszych liceów wrocławskich w latach 1945-1948, [w:] AUWr, Prace Pedagogiczne VII, Wrocław 1975. Jabłoński Henryk, Opinia, parlament, prasa, Warszawa 1947. Jakubowska Longina, Między ideologią i praktyką reformy rolnej: pamięć ziemiaństwa, [w:] Polska 1944/45-1989. Studia i materiały, t. 4, Warszawa 1999. Jakubowski Józef, Polityka oświatowa Polskiej Partii Robotniczej 1944—1948, War szawa 1975. Janowski Paweł [Jan Prokop], Czerwony Syzyf. Z dziejów polityki kulturalnej PRL, [w:] 40 lat władzy komunistycznej w Polsce, red. I. Lasota, b.r. i m.w. [1984? 1985? - wyd. drugoobiegowe]. Jarocki Robert, Widziećjasno bez zachwytu [reportaże o polskich uczonych], War szawa 1982. Jarosiński Zbigniew, Nadwiślański socrealizm, Warszawa 1999. Jedlicki Jerzy, O pamięci zbiorowej, „Gazeta Wyborcza”, 26 lipea 1997. Jezierski Andrzej, Petz Barbara, Historia gospodarcza Polski Ludowej 1944-1975, Warszawa 1980. Jońca Karol, Konieczny Alfred,
Upadek „Festung Breslau” 15II—6 V1945, Wrocław 1963. Judt Tony, Dzięki czemu wygraliśmy zimną wojnę, [w:] idem, Kiedy zmieniają się fakty, Poznań 2015. Kalicki Wojciech, System propagandy politycznej oficjalnej PPS 1944-1948, Wro cław 1999. Kalążny Jerzy, Kategoria pamięci zbiorowej w badaniach literaturoznawczych, „Kul tura Współczesna” 2007, nr 3. Kamińska-Szmaj Irena, Agresja językowa w życiu publicznym. Lebykon inwektyw politycznych 1918—2000, Wrocław 2007. Kamiński Łukasz, Strajki robotnicze w Polsce w latach 1949—1952. Próba bilansu, [w:] Studia i Materiały z Dziejów Opozycji i Oporu Społecznego, t. IV, Wro cław 2000. Kaszuba Elżbieta, Codzienność powojennego Wrocławia - zjawisko szabru 1945— 1947, Prace Historyczne IH UWr 23, Wrocław 1997. Kaszuba Elżbieta, Między propagandą a rzeczywistością. Polska ludność Wrocławia w latach 1945-1947, Warszawa-Wrocław 1997. 415
Kersten Krystyna, Ruchliwość w Polscepo II wojnie światowejjako elementprzeobrażeń społecznych i kształtowaniapostaw, „Przegląd Historyczny”, t. LXXVII, 1986, z. 4. Kersten Krystyna, Narodziny systemu władzy. Polska 1943-1948 [wyd. drugoobiegowe], Warszawa 1987. Kersten Krystyna, Rozważania wokółpodziemia 1944-1947, „Krytyka” 1987, nr 25. Kersten Krystyna, Polacy wobec rzeczywistości 1944—1947. Tezy pod rozwagę, „Res Publica” 1990, nr 2. Kieniewicz Jan, Międzymorze końca XX wieku, „Przegląd Powszechny” 1997, nr 10. Kieniewicz Stefan, Rozwój polskiej świadomości narodowej w XIX w., „Kultura i Społeczeństwo” 1970, nr 1. Klimowicz Tadeusz, Przewodnikpo literaturze rosyjskiej ijej okolicach (1917-1996), Wrocław 1996. Kłoczowski Jerzy, Dzieje chrześcijaństwa polskiego, wyd. uzup., Warszawa 2007. Kolbuszewski Jacek, Z dziejów integracji kulturalnej na Ziemiach Odzyskanych. Dyskusje programowe w „Odrze՞ (1945-1946), [w:] idem, Literatura wobec hi֊ storii, Wroclaw 1997. Kolbuszewski Stanisław, Kolumna duchów nad nami, „Odra” 1946, nr 42. Kolipiński Juliusz, Granica pokoju. Wpływ granicy na Odrze i Nisie na gospodarkę Niemiec i Polski, Poznań 1948. Kołakowski Leszek, Obecność mitu, Warszawa b.r.w. [na podst. wyd. Paryż 1972]. Kołłątaj Hugo, Stan oświecenia w Polsce w ostatnich latach panowania Augusta III (1750-1764), Wrocław 2003. Kołomejczyk Norbert, Ziemie Zachodnie w działalności PPR, Poznań 1966. Kopeć Kazimierz, Zakłady kształcenia nauczycieli na Dolnym Śląsku w latach 1945— 1969, „Rocznik Wrocławski”, 1969,1.13. Korboński Stefan, Polskie Państwo Podziemne. Przewodnik po
Podziemiu z lat 1939-1945, Warszawa 2008. Kos Jerzy B., Spotkania ludzi i idei [wyd. z okazji 1000. Czwartku], Wrocław 2007. Kosiński Krzysztof, O nową mentalność. Zycie codzienne w szkołach 1945—1956, Warszawa 2000. Kostecki Janusz, Czytelnik w świecie wartości, [w:] Dokument, książka i biblioteka w nauczaniu uniwersyteckim, Wrocław 2008. Kot Stanisław, Historia wychowania, Warszawa 1996. Kowalenko Władysław, Tajny Uniwersytet Ziem Zachodnich w latach 1940-1944 w Warszawie, Poznań 1946. Kramarz Henryka., Nauczyciele gimnazjalni Galicji 1867-1914. Studium historycz no-socjologiczne, Kraków 1987. Kramarz Henryka, Rozwój ilościowy gimnazjów w Galicji od I rozbioru do końca czasów autonomicznych, [w:] Galicja i Jej Dziedzictwo, t. 20: Historia wychowa nia. Misja i edukacja, red. K. Szmyd, J. Dybiec, Rzeszów 2008. Krasuski Jerzy, Polska—Niemcy. Stosunki polityczne od zarania po czasy najnowsze, Wrocław 2009. Krasuski Jerzy, Wyznaczniki biegu historii, Wrocław b.r.w. [2008?]. 416
Kryńska Elwira J., Mauersberg Stanisław W., Indoktrynacja młodzieży szkolnej w Polsce w latach 1945—1956, Białystok 2003. Krzemieniec. Ateny Juliusza Słowackiego, red. S. Makowski, Warszawa 2004. Krzyżanowski Julian, Henryk Sienkiewicz, [w:] Literatura polska. Przewodnik ency klopedyczny,Warszawa. 1985, t. 2. Księga pamiątkowa jubileuszu 50-lecia III Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza we Wrocławiu, Wrocław 1996. Kubiak Zygmunt, Klasyczne miary i świat współczesny, z [.] rozmawia Paweł Czapczyk, Warszawa b.r.w. [2009?]. Kuczyński Krzysztof A., Między Renem a Wisłą. Studia i szkice o niemiecko-polskich powinowactwach kulturalnych, Wrocław 2002. Kukieł Marian, Historia w służbie teraźniejszości i inne pisma emigracyjne, wstęp, wybór i opracowanie R. Habielski, Warszawa 1994. Kulak Teresa, Problem granicy na Odrze w polskiej myśli niepodległościowej doby za borów (ze studiów nad dziejami polskiej myśli politycznej XIX i XX wieku), [w:] Wieki stare i nowe, t. 2, Katowice 2001. Kunert Andrzej Krzysztof, Nauczyciel i żołnierz. Józef Rybicki (1901—1986), „Więź” 1986, nr 11-12. Kurczewska Joanna, JKowa inteligencja” w Polsce Ludowej — milczy czy mówi?, [w:] Okolice socjologicznej tożsamości. Księga poświęcona pamięci Wojciecha Sitka, red. Z. Kurcz, I. Taranowicz, Wrocław 2010. Kuźnica Kołłątajowska, wstęp M. Forycki, przypisy B. Leśnodorski, Wrocław 2010. Kwilecki Andrzej, Rola społeczna nauczyciela na Ziemiach Zachodnich (w świetle pa miętników nauczycieli-osadników), Poznań 1960. Landau Zbigniew, Etapy rozwoju Polski Ludowej, „Przegląd Historyczny” 1987, nr 2. Le
Bon Gustaw, Psychologia socjalizmu [1896], Warszawa 1997. Lechicka Jadwiga, Wychowanie państwowe przy nauczaniu historii [1930/1931], [w:], Polska dydaktyka historii 1918-1939. Materiały i komentarze, red. J. Ma ternicki Warszawa 1978. Leszczyński Adam, Sprawy do załatwienia. Listy do „Po prostu” 1955-1957, War szawa 2000. Lewandowski Czesław, Kierunki tak zwanej ofensywy ideologicznej w polskiej oświacie, nauce i szkołach wyższych w latach 1944—194S, Wrocław 1993. Lewandowski Czesław, Nauczyciele wrocławscy w latach 1945—1950, [w:] Z polityczno-historycznych badań nad najnowszymi dziejami Dolnego Śląska po II woj nie światowej, red. Cz. Lewandowski, B. Rogowska, Wrocław 2000. Linek Bernard, „Odniemczanie” województwa śląskiego w latach 1945—1950 (w świetle materiałów wojewódzkich), Opole 1997. Łatyński Marek, Niepaść na kolana. Szkice opolskiejpolityce latpowojennych,Wrocław 2002. Łepkowski Tadeusz, Polska - narodziny nowoczesnego narodu (1764-1870), War szawa 1967. Łopieńska Barbara N., Szymańska Ewa, Stare numery, b.m. i r.w. [wyd. drugoobiegowe]. 417
Mahlert Ulrich, Krótka historia NRD, przekl. Wroclaw 2007. Majewski Ryszard, Wrocław - godzina zero, Wroclaw 1985. Makaro Julita, Gubin - miasto graniczne. Studium socjologiczne, Wrocław 2007. Maleczyńska Ewa, Nauka polska we Wrocławiu 1945/1946, „Zaranie Śląskie”, styczeń-czerwiec 1947. Malewska Hanna, O odpowiedzialności. Wybórpublicystyki (1945-1976), Kraków 1981. Mann Henryk, Poniżona inteligencja, [w:] Wobecfaszyzmu, wybór i wstęp H. Or łowski, Warszawa 1987. Markiewicz Tomasz, Wstęp, [w:] Polski socrealizm. Antologia publicystyki społeczno-kulturalnej z lat 1948—1957, Warszawa 1988,1.1. Marrou Henri-Irénée, Historia wychowania w starożytności, przekł. Warszawa 1969. Martin Henri-Jean, Epoka gazet [1996], przeł. M. Wójtowski, [w:] Antropologia słowa. Zagadnienia i wybór tekstów, oprać. G. Godlewski, A. Mencwel, R. Su lima, Warszawa 2003. Marycjusz Szymon, O szkołach, czyli akademiach, ksiąg dwoje, oprać. H. Barycz, Warszawa 1955. Masłoń Krzysztof, Żydzi, Sowieci i wy, Warszawa b.r.w. [2005?]. Matelski Dariusz, Niemcy w Polsce w XX wieku, Warszawa-Poznań 1999. Mężyński Andrzej, Biblioteki polskie w latach 1939—1945. Polityka władz okupacyj nych, straty księgozbiorów, „Roczniki Biblioteczne”, R. L, Wrocław 2006. Miastojak brylant. Księga cytatów o Lwowie, Kraków 2007. Michalak Grażyna, Uposażenie nauczycieli szkół ogólnokształcących w Polsce w latach 1944-1992, Poznań 2002. Mieletinski Ełeazar M., Poetyka mitu, Warszawal981. Międzyszkolny Klub Sportowy ’Juvenia” Wrocław w łatach 1946-2006 (zarys histo rii), oprać. M. Przywara, A. Samuel, Wrocław 2006. Mikulski
Tadeusz, Spotkania wrocławskie, Kraków 1954. Miłosz Czesław, Wyprawa w Dwudziestolecie, Kraków 1999. Misiak Władysław, Pierwszy rok kultury w odzyskanym Wrocławiu, „Sobótka”, R. XXIV (1969), nr 4. Missalowa Gryzelda, Schoenbrenner Janina, Historia Polski, Warszawa 1951. Misko Wojciech, Sudeckie pocztówki, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2005, nr 9-Ю. Mokrzycki Edmund, Bilans niesentymentalny, Warszawa 2001. Moravia Alberto, Uwaga, przeł. W. Minkiewicz, Warszawa 1968. Moskwa Jacek, Styl i kultura. O Antonim Marylskim, „Więź” 1986, nr 1. Moszczeńska Izabela, Nasza szkoła w Królestwie Polskim. Uwagi na czasie, Lwów 1905. Możdżeń Stefan, Udział polskich nauczycieli średnich szkół galicyjskich w rozwoju historii wychowania, [w:] Galicja i Jej Dziedzictwo, t. 6: Nauczyciele galicyjscy, red. A. Meissner, Rzeszów 1996. Muzykologia we Wrocławiu. Ludzie — historia —perspektywy, red. M. Gołąb, Wro cław 2005. 418
Myers David G., Psychologia społeczna, Poznań b.r.w. [2003?]. Nad Odrą i Nysą Łużycką. 1945-1970, red. M. Orzechowski, Wrocław 1971. Nietzsche Fryderyk, Zmierzch bożyszcz, czylijakfilozofuje się młotem, Kraków 2015. Niziołek Andrzej, Jan Pietrzak. Człowiek z kabaretu, b.r. i m.w. [Poznań 2005]. O kondycji Niemiec. Tożsamość niemiecka w debatach intelektualistów po 1945 roku, wybór i opracowanie J.Jabłkowska i L. Żyliński, Poznań 2008. Ordyłowski Marek, Życie codzienne we Wrocławiu. 1945—1948, Wrocław 1991. Orski Mieczysław, Chłopcy wojny, [w:] idem, Kontestator wśród narodowych zna ków, Wrocław 1989. Orzechowski Marian, Z dziejów polskiej ludności autochtonicznej na Dolnym Śląsku. Weryfikacja narodowościowa (1945-1949), „Sobótka” 1957, nr 4. Osmańczyk Edmund Jan, Nasza Europa, Poznań 1971. Ossowska Maria, Wzór obywatela w ustroju demokratycznym, [w:] eadem, O czło wieku, moralności i nauce. Miscellanea, Warszawa 1983. Ossowski Stanisław, Ustrój społeczno-gospodarczy a kształty osobowości, [w:] Z za gadnień psychologii społecznej, Warszawa 1967. Oświata na Dolnym Śląsku, red. A. Smołalski, F. Szafrański, Warszawa-Wrocław 1980. Paczkowski Andrzej (w rozmowie z Piotrem Lipińskim), Wodzireje i maczkowcy, „Gazeta Wyborcza”, 1 lutego 1996. Paczkowski Andrzej, Czwarta władza. Prasa dawniej i dziś, Warszawa 1973. Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. M. Saryusz-Wolska, Kraków 2009. Parker Matthew, Monte Cassino. Opowieść o najbardziej zaciętej bitwie II wojny światowej, Warszawa 2005. Pasek Andrzej, Uwagi wokół działalności Komisji Specjalnej do
Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym, [w:] AUWr, Prawo CCLXXVI, Wrocław 2002. Pasko Artur, Sport wyczynowy w polityce państwa 1944-1989, Kraków b.r.w. [2012?]. Pawłowska Regina, Nauczycielstwo jako profesja, „Tu teraz”, październik 1988 [II obieg]. Pedagogika, red. nauk. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2006. Perkal Jakub [Andrzej Paczkowski], Polityczna historia prasy w Polsce w latach 1944—1984, [w:] 40 lat władzy komunistycznej w Polsce. Pękalska Marta, Wrocławski ruch wydawniczy lat 1945-1953, „Toruńskie Studia Bibłiologiczne”, 2015, nr 1 (14). Pionierzy miasta Wrocławia, red. A. Holecki, A. Jochelson, Z. Olszewski, b.m. i r.w. [po 1994]. Podgórska Eugenia, Olszewska Alfreda, Jałmużna Tadeusz, Nauczyciele życia, Warszawa 1980. Polska 1944—1965,1.1-2, Warszawa 1966. Pospiszyl Kazimierz, Narcyzm a niektóre cechy życia współczesnego, „Studia Socjo logiczne” 1985, nr 2. Potyrała Bolesław, Kształtowanie się kadry nauczycielskiej liceów ogólnokształcących na Dolnym Śląsku, „Sobótka” 1970, nr 3. 419
Potyrała Bolesław, Społeczno-polityczne uwarunkowania demokratyzacji oświaty w Polsce w latach 1944—1948, [w:] Demokratyzacja oświaty w Polsce Ludowej, red. B. Potyrała, Wrocław-Legnica 1987. Potyrała Bolesław, Stan kadry nauczycieli szkól podstawowych miasta Wrocławia w roku szkolnym 1974/75, [w:] Z zagadnień oświaty i wychowania w Polsce i na Zaolziu, AUWr, Historia XXXII, Wrocław 1980. Potyrała Bolesław, Szkolnictwo podstawowe na Dolnym Śląsku i próba periodyzacji jego rozwoju, „Rocznik Wrocławski” 1973-1974,1.17-18. Półwiecze I Liceum Ogólnokształcącego we Wrocławiu. Księga pamiątkowa z lat 1945-1995, oprać. J. Cetwińska, I. Podgórska, Wrocław 1995. Prost Antoine, Uspołecznienie procesu kształcenia dzieci, [w:] Historia życia prywatne go, t. 5: OdI wojny światowej do naszych czasów, red. A. Prost, G. Vincent, przel. K. Skawina, A. Pierchała, E.Trojańska, Wrocław 2006. Próchnik Adam, Rusyfikacja szkoły polskiej po powstaniu styczniowym, [w:] Шг/Аг o szkołę polską. W 25-lecie strajku szkolnego, red. S. Drzewiecki, Z. Nowicki, T. Woj eński, Warszawa 1930. Radziwiłł Anna, Ideologia wychowawcza w Polsce w latach 1948-1956. Próba mode lu, Warszawa 1981 [wyd. drugoobiegowe]. Ratajczak Zofia, Zachwyt i logika czynu. Portret intelektualny Tadeusza Tomaszew skiego, Warszawa 2006. Roli Lucyna, Nowy nauczyciel (Neulehrer) jako przykład rewolucyjnych rozwiązań problemów kadrowych szkolnictwa na terenie NRD w pierwszych latach po za kończeniu II wojny światowej, [w:] Szkoła - Państwo - Społeczeństwo, t. IV: Zaangażowanie? Opór? Gra? Szkic do portretu nauczyciela w latach PRL-u,
red. nauk. R. Grzybowski, Toruń 2013. Ruchniewicz Krzysztof, Warszawa-Berlin-Bonn. Stosunki polityczne 1949-1958, Wrocław 2003. Rybicki Paweł, Społeczeństwo miejskie, Warszawa 1972. Ryszka Elżbieta, Mit określa świadomość, „Odra”, listopad 1972. Ryszka Franciszek, Rocznik ’24, „Odra”, grudzień 1987. Samsonowicz Henryk, O „historii prawdziwej”. Mity, legendy i podaniajako źródło historyczne, Gdańsk 1997. Sanojca Karol, Obraz sąsiadów w szkolnictwie powszechnym Drugiej Rzeczypospo litej, Wrocław 2003. Sartori Giovanni, Teoria demokracji, Warszawa 1994. Saryusz-Wolska Magdalena, Wobec braku tożsamości. O powojennych obrazach Wro cławia, [w:] Wrocław będzie miastemfilmowym. Z dziejów kina w stolicy Dol nego Śląska, red. A. Dębski, M. Zybura, Wrocław 2009. Siedlecka Joanna, Obława. Losypisarzy represjonowanych, Warszawa b.r.w. [2005?]. Sikora Ireneusz, Literatura Młodej Polski w szkolnej edukacji polonistycznej, cl. II: Młoda Polska w szkole PRL (1945-1990), Wrocław 1995. Singer Isaac В., Literatura jestpamięcią ludzkości, przeł. L. Gołębiowska, „Kultura” (warszawska), 17 grudnia 1978. Słabek Henryk, O społecznej historii Polski 1945—1989, Warszawa 2009. 420
Smołalski Antoni, Osoba i zawód nauczyciela w polskiej myśli pedagogicznej do 1939 roku, Wrocław 1983. Smołalski Antoni, Początki szkolnictwa podstawowego we Wrocławiu 1945-1960, „Rocznik Wrocławski” 1965/1966, t. 9-10. Smołalski Antoni, Społeczno-politycznepostawy nauczycieli (na przykładzie Dolnego Śląska), Zeszyty Naukowe AR we Wrocławiu nr 106,1974. Smołalski Antoni, Z pedagogicznej działalności Wrocławskiego Zarządu Okręgu ZNP (1945-1970), „Rocznik Wrocławski” 1973-1974,1.17-18. Smołalski Antoni, Związek Nauczycielstwa Polskiego na Dolnym Śląsku w latach 1945-1970, Wrocław 1976. Snyder Timothy, Skrwawione ziemie. Europa między Hitlerem a Stalinem, Warsza wa 2011. Spencer Herbert, O wychowaniu umysłowym, moralnym ifizycznym, przeł. A. Peretiatkowicz, wstęp R. Wroczyński, Warszawa 2002. Sprawozdanie wprzedmiocie strat i szkód wojennych w Polsce w latach 1939-1945, Biuro Odszkodowań Wojennych przy Prezydium Rady Ministrów, Warszawa 1947. Stadtmüller Elżbieta, Polskie nurty polityczne wobec Niemiec w latach 1871—1918, AUWr, Niemcoznawstwo 4, Wrocław 1994. Stempowski Jerzy, O współczesnejformacji humanistycznej [1948], [w:] Kosmopoli tyzm i sarmatyzm. Antologia powojennego eseju polskiego, wybór i opracowanie D. Heck, Wrocław 2003. Stobiecki Rafał, Między kontynuacją a dyskontynuacją, [w:] Humanistyka polska w latach 1945-1990, red. U. Jakubowska, J. Myśliński, Warszawa 2006. Surynt Izabela, Postęp, kultura i kolonializm. Polska a niemiecki projekt europejskiego Wschodu w dyskursach publicznych XIX wieku, Wrocław 2006. Szafran Joanna, Dla dobrapolskiej szkoły. Towarzystwo
Nauczycieli Szkół Średnich i Wyż szych ijegofunkcje społeczno-oświatowe w Drugiej Rzeczypospolitej, Poznań 2010. Szarota Tomasz, Niemcy i Polacy. Wzajemne postrzeganie i stereotypy, Warszawa 1996. Szczepański Jan, Szkoła w społeczeństwie, [w:] Sztuka nauczania. Szkoła, red. K. Konarzewski, Warszawa 2002. Szczepański Jan, Zmiany społeczeństwapolskiego w procesie uprzemysłowienia, War szawa 1973. Szczurkiewicz Tadeusz, Wpływ prasy codziennej [tekst rozszerzony], [w:] idem, Studia socjologiczne, Warszawa 1969. Szuba Ludwik, Polityka oświatowa państwa polskiego w latach 1944-1956, Lublin b.r.w. [2002?]. Szulakiewicz Władysława, O uczących i uczonych. Szkice z pedeutologii historycznej, Toruń 2014. Szwagrzyk ¥azysztoi,faworzno. Historia więzienia dla młodocianych więźniów po litycznych, 1951-1955, Wrocław 1999. Szymański Sławomir, Wrocław. Sport. PRL, Wrocław 2013. Szymborski Tomasz, Nauczyciele pomagali Służbie Bezpieczeństwa, „RzeczpospoLta”, 16 stycznia 2007. 421
Świda-Ziemba Hanna, Młodzież PRL. Portrety pokoleń w kontekście historii, Kra ków 2010. Swida-Ziemba Hanna, O pokoleniach, które są i których nie ma. Z [.] rozmawia P. Morawski, „Nowe Książki”, nr 11/2010. Swida-Ziemba Hanna, Urwany lot. Pokolenie inteligenckiej młodzieży powojennej w świetle listów i pamiętników z lat 1945-1948, Kraków 2003. Tazbir Janusz, Lalki i ludzie, [w:] idem, Prace wybrane, t. 5. Szkice o literaturze i sztuce, Kraków b.r.w. [2002?]. Tazbir Janusz, Stereotypów żywot twardy. Przedmowa, [w:] Mity i stereotypy w dziejach Polski, red. J. Tazbir, Warszawa 1991. Teatr miasta - miasto teatru [Legnica], oprać. R. Urbański, b.m. i r.w. [po 2002]. Ther Philipp, Ciemna strona państw narodowych. Czystki etniczne w nowoczesnej Europie, Poznań 2012. Thum Gregor, Obce miasto. Wrocław 1945 i potem, Wrocław b.r.w. [2005?]. Tokarska-Bakir Joanna, Rozmowa o człowieku, „Tygodnik Powszechny”, 21 maja 2006. Tomaszewski Janusz, Demobilizacja i reorganizacja ludowego Wojska Polskiego w la tach 1945—1948, [w:] Studia z nauk społecznych i humanistycznych. Księga pa miątkowa ku czci Profesora Bernarda Janusza Albina w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Wrocław 2006. Tomaszewski Janusz, Ruch zawodowy na Dolnym Śląsku w latach 1945—1950, Wrocław 1999. Traba Robert, Pamięć kulturowa —pamięć komunikatywna. Teoria ipraktyka badaw czaJanaAssmanna, [w:] idem, Przeszłość w teraźniejszości. Polskie spory o historię na początku XXI wieku, Poznań 2009. Turlejska Maria, Te pokolenia żałobami czarne. Skazani na śmierć i ich sędziowie, Warszawa 1990. Turnau Irena, Studia nad
strukturą ludnościową polskiego Wrocławia, Poznań 1960. Twarze wrocławskiej bezpieki, red. T. Balbus, P. Piotrowski, K. Szwagrzyk, Wro cław 2006. Tyrmand Leopold, Cywilizacja komunizmu [1972], Warszawa 2001. Tyszkiewicz Jakub, Od upadku Festung Breslau do stalinowskiego Wrocławia. Kalen darium 1945—1950, Warszawa-Wrocław 2000. Tyszkiewicz Jakub, Sto wielkich dni Wrocławia. Wystawa Ziem Odzyskanych we Wrocławiu a propaganda polityczna ziem zachodnich i północnych w latach 1945-1948, Wrocław 1997. Urban Marek, Działalność Wojewódzkiego Urzędu Ziemskiego na Dolnym Śląsku w 1945 r., „Dolny Śląsk” 1995, nr 1. Urban Thomas, Utracone ojczyzny, Warszawa 2007. Urbanek Mariusz, Waldorff. Ostatni baron Peerelu, Warszawa 2008. Utracona ojczyzna. Przymusowe wysiedlenia, deportacje i przesiedlenia jako wspólne ¿/oświadczenia, red. H. Orłowski, A. Sakson, Poznań 1996. Uściński Krzysztof, Kraina ludzi milczących, „Notes Wydawniczy”, 2008, nr 3. 422
Uściński Krzysztof, Postawy społeczno-polityczne nauczycieli wrocławskich szkół średnich ogólnokształcących a problemy integracji ich środowiska w latach 1945— 1949, ŚKH „Sobótka”, 1991, nr 1. Uściński Krzysztof, Wizerunek nauczyciela czy glosa do portretu powojennej szkoły polskiej [art. rec.: Nauczycieli portret własny, wybór i opracowanie H. Jadam, Rzeszów 1986], „Studia Socjologiczne”, 1988, nr 3. Walczak Marian, Działalność oświatowa i martyrologia nauczycielstwa polskiego 1939-1945, Wrocław 1987. Walczak Marian, ZNP wczoraj i dziś, Warszawa 1968. Wapiński Roman, Władza państwowa a społeczeństwo polskie iprzemianypolityczne w XIX-XXIstuleciu, [w:] AUWr, Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitle rowskimi XXXI, Wrocław 2009. Wasylewski Stanisław, Życie polskie w XIX wieku,Warszawa, b.r.w. [2008?]. Westerman Frank, Inżynierowie dusz, Warszawa b.r.w. [2007?]. Wielka ilustrowana encyklopedia powszechna, Wyd. Gutenberga, t. XIII: Polska, Kraków 1931. Więckowska Elżbieta, Zwalczanie chorób zakaźnych w Polsce w latach 1944—1950, Wrocław 2001. Winiarz Adam, Czynniki determinujące proces wychowania w rodzinie polskiej doby niewoli narodowej (1795—1918), [w:] Wychowanie w rodzinie polskiej. Od schył ku XVIII do połowy XIX wieku, red. K. Jakubiak, A. Winiarz, Bydgoszcz 2000. Wiśniewski Wojciech, Lekcja polskiego i nie tylko.Warszawa b.r.w. [2011?]. Włodarczyk Andrzej, Oświata na Dolnym Śląsku w latach 1945—1948, Warszawa 1989. Wojciechowski Zygmunt, Polska-Niemcy. Dziesięć wieków zmagania, Poznań 1945. Wolff-Powęska Anna, Pamięć - brzemię i uwolnienie. Niemcy wobec nazistowskiej
przeszłości (1945-2010), Poznań b.r.w. [2011?]. Wróblewska Agnieszka, Mieliśmy wtedy 17 lat, „Gazeta Wyborcza. Magazyn”, 28 lutego 1997. Wrzesiński Wojciech, Polska mitologia polityczna XIX i XX wieku, [w:] Polska Myśl Polityczna XIX i XX Wieku, t. IX: Polskie mity polityczne XIX i XX wie ku, red. W. Wrzesiński, Wrocław 1994. Wrzesiński Wojciech, Rola Uniwersytetu Wrocławskiego w hztałtowaniu śląskiego środowiska naukowego po II wojnie światowej, [w:] Studia i materiały z dziejów Uniwersytetu Wrocławskiego, t. III, red. T. Kulak, W. Wrzesiński, Wrocław 1994. Wrzesiński Wojciech, Sąsiad. Czy wróg? Ze studiów nad kształtowaniem się obrazu Niemca w Polsce w latach 1795—1939, Wrocław 2007. Wszystek krąg ziemski. Prace ofiarowane Profesorowi Czesławowi Hernasowi, red. P. Kowalski, Wrocław 1998. Wycech Czesław, Z dziejów tajnej oświaty w latach okupacji 1939—1944, Warszawa 1964. Z perspektywy ćwierćwiecza (1946֊1971), jednodniówka dla uczczenia XXV-lecia II LO im. Piastów Śląskich, Wrocław b.r.w. [1971]. 423
Zahorska Marta, Szkoła: między państwem, społeczeństwem a rynkiem, Warszawa 2002. Zajączkowski Andrzej, Z dziejów inteligencji polskiej. Studia historyczno-socjolo giczne, Wrocław-Warszawa—Kraków 1962. Zakrzewski Bogdan, Przechadzki po dziewiętnastowiecznym Wrocławiu, Wrocław 1989. Zaremba Marcin, Wielka trwoga. Polska 1944—1947: ludowa reakcja na kryzys, Kraków-Warszawa 2012. Zasacka Zofia, Wyobrażenia ojczyzny i oblicza patriotyzmu w podręcznikach dojęzy ka polskiego dla szkoły podstawowej w latach 1945—1990,Warszawa. 2000. Zawisza Alicja, Polacy spod znaku „Rodła" we Wrocławiu, Wrocław 2000. Znaniecki Florian, Socjologia wychowania, t. 1: Wychowujące społeczeństwo [1929], Warszawa 2001. Zrozumieć historię — kształtowaćprzyszłość. Wybrane aspekty stosunków polsko-nie mieckich w latach 1933—1949, red. K. Hartmann, Wrocław-Drezno 2009. Zarnowska Anna, Robotnicy Warszawy na przełomie XIX i XX wieku, Warszawa 1985. Źarnowski Janusz, Społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1973. Żenczykowski Tadeusz, Dramatyczny rok 1945, Gdańsk 1988 [wyd. drugoobiegowe], Żyliński Leszek, Mitteleuropa (Europa Środkowa) Międzymorze. Mityczna kra ina i historyczny koszmar w okowach wielkiej polityki, [w:] Polsko-niemieckie miejsca pamięci, t. 3: Paralele, red. R. Traba, H.H. Hahn, Warszawa 2012.
INDEKS OSOBOWY Abrahamik Edmund 90 Abrahamikowa Nadzieja 90 Abramów Nikolaj 19 Abramow-Newerly Jaro sław 102,209,212 Adamczyk Mieczysław J. 43 Ajdukiewicz Kazimierz 312 Ajschylos 344 Akwit W. 200 Alberska Małgorzata 215 Albert A. zob. Roszkowski Wojciech Albin Janusz 311 Ambroziewicz Jerzy 108 Anders Władysław 71,122,124, 216,217,219,228,251,359 Andrzejewski J. zob. Pacz kowski Andrzej Andrzejewski Jerzy 293,342,361 Ankiewicz Jan 207 Ankwicz Józef 25 Apuchtin Aleksandr 391,398 Aragon Louis 26,342 Arct Zygmunt 80 Aron Raymond 19 Arystofanes 40 Arystoteles 22,39 Askenazy Szymon 123 Asnyk Adam 342 Assmann Jan 23,58 B., dyrektor LO 326,327 Babel Isaak 25 Babicz Józef 396 Bachmann Klaus 77 Baczko Bronisław 35 Badeni Joachim 31 Baj Kazimierz 237 Balbus Tomasz 164 Baliszewski Dariusz 246,251,253 Balzac Honoré de 342,344 Bałaziński Edward 308 Bałucki Michał 343 Banaś Paweł 81 Bandrowska-Turska Ewa 118 Bandura Ludwik 357 Baran (Baranówna) Agata 90, 97 Baran Tadeusz 90 Baranowska zob. Baran Agata Baranowski Jan 380 Barbasiewicz Zdzisław 377 Bardecki Andrzej 71 Bartnicka Kalina 275 Bartold Robert 124 Bartoszewski Władysław 39, 123,125,261,350,380 Barycz Henryk 43 Barylanka Helena 238 Baryła Stefan 238 Bauman Zygmunt 35 Baziak Eugeniusz 71
Bąk Józef 335 Bąk Stanisław 120 Bąk Wojciech 362 Beck Józef 122 Bednarek Stefan 81 Bełz, dyrektor szkoły TPD 334 Bem Janina 99 Bena Waldemar 149 Berek, kurator katowicki 313,314 Bereś Stanisław 309 Berger Peter L. 229 Bergman Ingmar 11 Berman Jakub 87,248,259,261 Bernat Andrzej 396 Betański Zygmunt 177 Białokur Marek 10 Bidwell George 178 Bielatowicz Jan 124 Bieńkowski Władysław 249,252 Biernacki Andrzej 357,383 Biernat z Lublina 339 Bierut Bolesław 30,31, 85,159-161, 206,210,229,321,343 Bigo Tadeusz 215 Bikont Anna 31,249,293,357 Birkenmajer Aleksander 128 Bismarck Maus von 198 Bismarck Otto von 219 Bitner Dariusz 371 Błażowski Zdzisław 351 Błoński Jan 368,380 Boccaccio Giovanni 339 Bocheński Adolf 123 Bogucka Teresa 213 Bogusławski Wojciech 342 Boguszewska Helena 343 Bohrer Karl Heinz 209 Bojarska Teresa 361 Borejsza Jerzy 107,206 Borodziej Włodzimierz 197 Bortnowski Stanisław 368,369 Bourdieu Pierre 338 Bór-Komorowski Tadeusz zob. Komorowski Tadeusz „Bór” Brachówna 57 Brandt Łazarz 262,356 Brandys Kazimierz 293,342,384,389 Brandys Marian 130,365 Bratkowski Stefan 112 Braudel Fernand Paul 11,390 Braun Jerzy 323 Brecht Bertolt 180 Breza Tadeusz 130,160 Brodowska Helena 49 Brodzka Bronisława 238 Bromberg Adam 58 Broniewski Stanisław „Orsza” 17,52 Broniewski Władysław 339,341,380 Brożek Mieczysław 40 Brückner Aleksander 174 Brzechwa Jan 381 Brzostek Błażej 291,294 Brzozowski Stanisław 344 Buckie Henry T 43 Budda 40 Budrewicz Olgierd 119 Budzyńska Janina 238,239 Bugajski Ryszard 58 Bułhakow Michaił 25,26,28, 61 Bunin Maria zob. Kasprowiczowa Maria Bunsch Karol 380 Bursa
Feliks 264,281,308, 309,311,323,340 Byrnes James Francis 189,196,199 Byron George Gordon 341,344 Calderon de la Barca Pedro 344 Camus Albert 358,359 Castells Manuel 76 Cetwińska Jolanta 96 Cezar (Iulius Caesar) 285 Chałasiński Józef 62,103,263,343 Charszewski Adam 51 Chlebowski Cezary 28,56,57, 295,296,318,331,377,378 Chłędowski Kazimierz 48 Chmielarz Andrzej 229 427
Chmielewski Witold Jan 163 Chojnowski Maciej 248 Chrobaczyński Jacek 245,292 Chromicki Ernest 233,325 Chruszczów Nikita 178 Chumiński Jędrzej 69 Churchill Winston 199,201 Chwistek Leon 380 Chybiński Adolf 70,71 Chylińska Agnieszka 373 Cieński Andrzej 97,234,270,271 Cieński Marcin 309 Cierpisz Janina 84,143 Ciesielski Stanisław 168,369 Cieśliński Marek 18,102 Conrad Joseph 342,344,350,359,360 Corneille Pierre 339 Cyceron 24,132,269 Cyganowski Józef 81 Cyrankiewicz Józef 196 Cywiński Bohdan 360 Cywiński Stanisław 380 Czacki Tadeusz 46,285 Czapiński Janusz 37 Czaplińska Zofia 238 Czapliński Marek 9,68 Czapliński Władysław 140 Czapska Maria 20 Czapski Józef 76,105 Czechow Anton 344 Czechowski Józef206,207,221,252 Czepulis-Rastenis Ryszarda 22 Czeszko Bohdan 381 Czyżowski Tadeusz 39 Ćwikliński Przemysław 302 Damczyk Edward 89—91,334 Daniłowski Gustaw 342 Darwin Charles 44 Dastych David M. 26 Dawid Jan Władysław 236 Dąbrowska K. 279 Dąbrowska Maria 20,27,29,59,64, 70,72,73,87,122,128,129,131, 135,136,139,178,216,230,232, 237,283,292,294-296,305,306, 309,318,354,356,357,359-361 Dąbrowska Urszula S. z Kokoszyńskich 91, 93,334 Dąbrowski Jan Henryk 159 Dąbrowski Witold 26 Dąmbska Izydora 39 Dembowski Edward 343 Derubski Alojzy 171,207,245 Dębski A. 73 Dębski Jan 151,152,184,252, 264,280,300,352 Dichter Wilhelm 59 Diderot Denis 42,339,344 Dierżawin Gawriła 340 Diesterweg Friedrich Adolf 231 Długoszowski-Wieniawa Bolesław 32 Dmitrów Edmund 209 Dmochowski Franciszek Salezy 342 Dobrowolski Stanisław Ryszard 381 Domański Henryk 248 Dorożyński Stefan 299 Dostojewski Fiodor 344 Dowgird
Zofia 237 Dr S. 113 Draaisma Douwe 37 Drawicz Andrzej 60,254,316,318 Drewnowski Jerzy 107 Drewnowski Tadeusz 27,59 Dreyfus Alfred 361 Drobner Bolesław 72,83, 114,120,164,193 Drozdowicz Zbigniew 36 Drozdowski Marek M. 16 Druszcz Aleksander 110 Drzewiecki Stefan 55 Drzymała Michał 156,219 Dudek Bożena 396 Dudek Jan 21,146,149-151, 207,240,288,318,360 Dunin Janusz 354 Duńska-Krzesińska Elżbieta 60-62 428
Dybiec Julian SO Dybowski Stefan 340 Dygasiński Adolf 342 Dygat Stanisław 364,380 Dylik Piotr 386 Dziewanowski Kazimierz 87 Dziewięcka-Rgiel Barbara 212 Dzięgiel Leszek 232 Eichholz 128 Eliade Mircea 33 Elias Norbert 12 Eluard Paul 341 Elzenberg Henryk 27,28,210,312 Epstein Catherine 117,190,202,211 Erdman Jan 123 Erenburg Ilia 192 Ewerman Bernard 91,233,334 Ezop 21 Fadiejew Aleksandr 344 Falk Feliks 372 Falski Marian 260 Fast Howard 341 Faulkner William 349 Feicht Hieronim 70,82 Feliński Alojzy 339 Fellini Federico 11 Ferster Karol 35 Fertacz Sylwester 197 Fetting Edmund 106 Redler Arkady 80 Rkus Dariusz 168 Rlipowiczowa 120 Rszerowa Wirydianna 42,174,217 Rutowski, kurator 311 Fleszarowa-Muskat Stanisława 380 Forycki Maciej 45 Franaszek Anna 338,339,348 France Anatole 173,342 Franco Bahamonde Francisco 177 Fredro Aleksander 342,344 Fredro Andrzej Maksymilian 24 Friszke Andrzej 361 Frycz Modrzewski An drzej 43,284,339,343 Fucik Julius 342 Fudali Robert 243 Furmanek Michał 10 G.Ch. 127 Gadzinowski Piotr 302 Galiński Tadeusz 194 Galos Adam 72,146 Gałczyńska Kira 233,376,377 Gałczyński Konstanty Ilde fons 35,60,62,100,251,264, 278,283,296,377,382 Garbowski H. 315 Gardner Jane F. 24 Garreau Roger 196 Giedroyć Jerzy 209,337,366 Giełżyński Wojciech 121,385 Gierek Edward 28,369,395 Gieysztor Aleksander 17, 86 Głowacki Janusz 28,362 Głowiński Michał 131,168 Godlewski Grzegorz 103 Godlewski Piotr 224,322 Goethe Johann Wolfgang 26,341 Goetz Magdalena 32 Goldberg H. 314,315 Gołąb Maciej 70 Gołębiewska Lucyna 22 Gołębiowski Bronisław 65, 84 Gołubiew Antoni 209,305 Gombrowicz Witold
29, 131,244,368,380 Gomulicki Wiktor 47 Gomułka Władysław 85,112, 160-162,164,197,206,246,249 Gondowicz Jan 26 Gorki Maksim 310,344 Gostomska Z. 143,193 Górnicki Łukasz 342 Górnicki Wiesław 219 Górska Aniela 58 Górski Jerzy Jan 168 429
Górski Konrad 350 Górski Wojciech 58,297 Grabski Stanisław 69 Grabski Władysław 85 Grabski Władysław Jan 68,81,354 Graczyk Ewa 363 Graczyk Roman 70 Grad Mieczysław 84 Greiser Arthur 202,211,212 Gribojedow Aleksandr 344 Grochowiak Stanisław 306 Grochowska Magdalena 39,58, 71,209,323,337,366 Groński Ryszard Marek 221 Grottger Artur 364,381 Grundtvig Nicolai Frederik 48 Grynberg Henryk 58 Grzybowski Romuald 64 Gucewicz Krystyna 72 Haber Adolf 109,110 Habielski Rafał 263 Habsburgowie, 285 Hahn Hans Hennig 175 Hammer Stefan 24 Hartman Jan 39 Hartmann Kinga 177 Hartwig Julia 363 Hauptmann Gerhart 202 Hecht Gerhard 124,128 Hegel Georg Wilhelm Friedrich 30 Heller Michaił 22 Hemar Marian 207 Hen Józef 106,381 Heniszówna 56,377 Hennelowa Józefa 70, 71,380,383 Herbert Zbigniew 39,331, 359,362,377,378 Hercen Aleksandr 344 Herodot 24 Herrmann Gisela 212 Hesse Hermann 48 Heyerdahl Thor 186 Hezjod 32,173 Himmler Heinrich 125,128,191 Himnerowa Natalia 238 Hirszfeld Fudwik 215,218,244,292 Hirszowicz Maria 35 Hitler Adolf 102,122,123, 177,179,209,210 Hlond August 130 Hoffman Jan 218 Hoffman Jerzy 106 Hoffmann Maria 153 Holecki Alfons 271 Holoubek Gustaw 34 Holzer Jerzy 88 Homer 32,40,41,208,339 Horacy 339 Hoszowska Wł. 145,289,300 Hryniewicz Janusz 275 Hulewicz Bohdan 218 Hulewicz Jan 162,163 Hurko Iosif 391 Hypatia 39 Igielscy, rodzina 57 Iłłakowiczówna Kazimiera 380 Ingarden Roman 312 Irving Washington 255 Iwanowska Józefa 267 Iwańczak Edward 89 Iwaszkiewicz Bolesław 207,238 Iwaszkiewicz Jarosław 27, 85,135, 189,213,214,233,250,357-359 Iwaszkiewiczowa Anna 117,136,159 J.K. 204 Jabłkowska
Joanna 178 Jabłoński Henryk 103,168 Jackowska Olga „Kora” 372,373 Jadam Henryk 294,326 Jakubczak Franciszek 84 Jakubowska Longina 117 Jakubowska Urszula 86 Jakubowski Grzegorz 65 Jakubowski Józef 65,163,261 Jałmużna Tadeusz 39 430
Jan Pawel II, św. 380 Janicki Klemens 339 Jankowski Andrzej 75 Jankowski Franciszek 88-90, 93,97,150,156,161,172, 202,207,242,243,266,268, 269,271,334,347,353 Jankowski Stanisław „Agaton” 85 Janowska Katarzyna 373 Janowski Paweł, zob. Prokop Jan Jarocki Robert 85,380 Jarosiński Zbigniew 212,219 Jarosz Maria 28 Jaroszewski Tadeusz M. 169 Jaruzelski Wojciech 381,395 Jarząbek, nauczycielka LO 377 Jasiński Andrzej 333 Jastrun Tomasz 343 Jastrun Mieczysław 343,359,380 Jastrzębski Józef 92 Jaxa-Bykowski Ludwik 39 Jerzy K. 209 Jezierska Ewa (s. Józefa) 154 Jezierski Andrzej 107,290 Jezierski Franciszek Salezy 339 Jezus Chrystus 40,61 Jeżewski Władysław 26 Jeżowski K. 96 Jędrzejewicz Janusz 271 Jochelson Andrzej 114,115, 120,199,201,271 Jońca Karol 83,279 Juchnowski Rafał 215 Judt Tony 74,75 Juszczak Franciszek 83 Kamiński Aleksander 80 Kamiński Łukasz 291 Kapuściński Ryszard 22,23,34, 139,346,355,395,396 Karczewski Eugeniusz 47 Karol Wielki, cesarz 41 Karpiński Jakub 396 Karpiński Franciszek 339 Kasman Leon 252 Kasprowicz Jan 339,341 Kasprowiczowa Maria 349,350 Kaszuba Elżbieta 69, 78,106,193,270 Katon 289 Katylina 24 Kawafis Konstandinos 25 Kawalec Juhan 380 Kawczyński Jan 201 Kazanecki Florian 99 Kądziela Paweł 358 Kąkolewski Krzysztof 380 Kern Jerzy Ludwik 27 Kersten Krystyna 75, 88,249,269,366 Kędzierska Stanisława 374 Kieniewicz Jan 175 Kieniewicz Stefan 21 Kijowski Andrzej 287 Kipling Rudyard 375 Kirchner Hanna 64 Kisielewski Jan August 342 Kisielewski Stefan 68, 88 Kisiński M. 292 Klaczko Juhan 175 Klemperer Victor 84,168 Klimowicz Mieczysław 73,79, 140,141,208,215,370
Klimowicz Tadeusz 25,26 Klonowie Sebastian 339 Kloczowski Jan Andrzej 31,385,386 Kłoczowski Jerzy 43 Knaster Bronisław 215 Kniaźnin Franciszek 339 Knot Antoni 45,48,368 Kobzdej Aleksander 60 Kochanowski Jan 339,340,343 Kaczkowski Karol 46 Kaczyński Zygmunt 323 Kal (Kahl?) Jerzy Wiesław 92,100 Kalecki Michał 293 Kaliciak Tadeusz 396 Kalicki Wojciech 166 Kalityński Mieczysław 238 Kamińska-Szmaj Irena 218 431
Kochowski Wespazjan 339 Kofta M. 143,190,193 Kolarz Barbara 397 Kolbuszewski Jacek 82,118 Kolbuszewski Stanisław 81, 82 Kolipiński Juliusz 196 Kołakowski Leszek 35,36,39,312 Kołłątaj Hugo 43,339 Kołodziejska Jadwiga 356 Kołomejczyk Norbert 110 Komar Michał 39 Komar Władysław 56 Komeda Krzysztof 106 Kominek Bolesław 120 Komorowski Tadeusz „Bór” 85 Konarski Stanisław 43,343 Konarzewski Krzysztof288,289 Konfucjusz 40 Konic Andrzej 372 Konieczny Alfred 83,279 Koniewicz Adam 148,242 Konopczyński Władysław 86 Konopińska Joanna 71,72, 78, 79,119,138,140,142-144, 146,210,211,213,306 Konopiński Tadeusz 116,215 Konopkówna J. 202 Konopkówna Wacława 88, 92,203,207,334 Konopnicka Maria 219,342 Konstantyn Wielki, cesarz 285 Konwicki Tadeusz 70,362, 363,375,376,380 Kopeczek Krystyna 237 Kopeć Kazimierz 149 Kopera J. 137 Korboński Stefan 30, 84,125,126 Korczowski Henryk 238 Kormanowa Zanna 59,232 Kornacki Jerzy 343 Korpała Józef 357 Korwin-Mikke Janusz 373 Korzeniewski Bohdan 129, 218,219,350 Kos Jerzy B. 82 Kosiński Krzysztof 322 Kossak-Szczucka Zofia 354 Kostecki Janusz 342,359 Kościałkowski Stanisław 380 Kościk Elżbieta 279 Kościuszko Tadeusz 159 Kot Stanisław 44 Kotarbińska Janina 383 Kotarbiński Tadeusz 35,39, 69,323,382,383 Kott Jan 359,360 Kováčik Karen 295 Kowal Łucja 294,307,324, 326,327,331,332 Kowalczykowa Alina 363 Kowalenko Władysław 126 Kowalska Anna 118 Kowalska Mirosława 396 Kowalski Piotr 232 Kozakiewicz Mikołaj 99,292 Kozielecki Józef 37 Kozioł Urszula 29,214 Kozłowska Wanda 238 Kozłowski Feliks 238 Kozłowski Paweł 396 Koźniewski Kazimierz 306,381 Krajewski H. 65 Kramarz
Henryka 50,284,285 Krasicki Ignacy 343 Krasiński Zygmunt 342,345,365 Krasuski Jerzy 174-176,178,179 Krasuski Józef 125 Kraszewski Józef Ignacy 77,176, 343 Kręcicka Julia 99 Krockow Christian von 201 Kroh Antoni 32,34,87,368 Kroński Tadeusz 305 Kropiwnicki A. 373 Krucinajan 70 Kruczkowski Leon 233,342,357, Kruk Erwin 120,380 Krupska Nadieżda 313,353 Kryńska Elwira J. 160 432
Krysztofik Józef 299 Krzemiński Adam 194 Krzywicka Irena 119,371,389 Krzywicki Ludwik 103,297 Krzyżanowski Julian 47, 174,215,216,383 Kubiak Zygmunt 365 Kuczyński Antoni 68 Kuczyński Krzysztof A. 202 Kuczyński Stefan 82 Kudelska Zofia 237 Kukiel Marian 263 Kulak Teresa 80 Kulczyński Stanisław 119, 164,167,351 Kumaniecki Kazimierz 380 Kunert Andrzej Krzysztof 246,383 Kupczyński Bronisław 145,205 Kuraszkiewicz Władysław 82 Kurcz Zbigniew 328 Kurczewska Joanna 328,355 Kurdybacha Łukasz 42,49,284,285 Kuroczko Eustachy 51,101,222 Kuroń Jacek 58,60,231,244, 280,295,316,318,320 Kurosawa Akira 11 Kwiatkowski Eugeniusz 85,293 Kwiatkowski Władysław 92 Kwieciński Zbigniew 46 L.G. 140 La Fontaine Jean de 339,348 Lam Stanisław 343 Lanckorońska Karoli na 85,119,160,217 Landau Zbigniew 309 Lange Henryk 308 Laskowski, kapitan 242 Lasota Irena 316 Launerowa Zofia z Tabeńskich 89,92 Le Bon Gustave 48,206 Lec Stanisław Jerzy 362 Lem Stanisław 347 Lenin Włodzimierz 85,162,169, 222,302,310,313,344 Lenkiewicz Włodzimierz 238 Leon XIII, papież 103 Leszczyński Adam 293,375 Leśnodorski Bogusław 45 Lewandowska Irena 26 Lewandowski Czesław 69, 247,252,265,275,276 Lewińska Pelagia 311 Lewiński Stanisław 271 Ley, dyrektor liceum pe dagogicznego 311 Libelt Karol 48,127 Libura Innocenty 296,377,378 Likurg 40 Linek Bernard 222 Lipiński Piotr 112,122 Lipska D. 211 Lis Jan 56 Lisowska Zofia 237,242 Loga-Sowiński Ignacy 312 Lompa Józef 82 London Jack 297,298 Luberda Helena 233 Lubojacki Józef 93, 152, 154, 155,311 Ludwik XV, król 25 Lukács György 178 Luter Marcin 198 Łasisz Władysław 238,251,
253,257,269,334 Łatyński Marek 160, 161,165, 247,252,263,361 Ławińska-Tyszkowska Janina 40 Łączka Adela 153 Łomonosow Michaił 340 Łopieńska Barbara N. 108,316 Łopuszański Tadeusz 52,297 Łubieński Tomasz 58, 59 Łukaniewicz Gertruda 153 Lukasiewicz Jacek 306 Łukomska Lucyna 94, 95,335 Łysenko Trofim 269,310 433
Maaz Hans Joachim 287 Mach Wilhelm 64,357 Maciejewska Beata 106,121 Maciszewska Seweryn 233,335 Mackiewicz Józef 213 Mackiewicz Stanisław „Cat” 208 Mackiewicz, ksiądz 62 Mackinder Halford John 22 Madyda Franciszek 237 Madydowa Jadwiga 237 Magala Sławomir 229 Magierowa Barbara 34 Mahlert Ulrich 64 Mahomet 40 Maj Kazimierz 169,170,247 Majakowski Władimir 75, 344 Majewski Kazimierz 168,206 Majewski Ryszard 89 Makarenko Anton 344 Makaro Julita 148,212 Makaruk Zdzisław 224 Makowski J. 199 Makowski Stanisław 46 Makuszyński Kornel 379 Malaparte Curzio 25,204,219,262 Malczewski Rafał 361 Maleczyńska Ewa 82,233 Malewska Hanna 360 Mann Heinrich 244 Mann, bracia 48 Manteuffel Tadeusz 86 Marciniak Zbigniew 16 Marczewski Wojciech 372 Marek Zdzisław 30,31 Markiewicz Henryk 266 Markiewicz Tomasz 344 Markowski Mieczysław 83,119 Marks Karol 328,341,384 Marrou Henri-Irénée 40,284,384 Martin Henri-Jean 103 Martyka Stefan 102 Marycjusz Szymon 43,284 Marzec B. 363 Masłoń Krzysztof 58,59 Maślanka Julian 108 Matelski Dariusz 77,199 Mauersberg Stanisław W. 160 Mauriac François 166 Maupassant Guy de 342 Mączak Antoni 383 Meissner Janusz 80, 88,358 Mencwel Andrzej 39,103 Metternich Clemens von 174 Mętlewicz Kazimierz 238 Mężyński Andrzej 350 Miąso Józef 50,101 Michalczyk Ryszard T. 86,237 Michałek Bolesław 18 Michałowska, nauczycielka 376,377 Michnik Adam 27,39,77,331 Miciński Tadeusz 49 Mickiewicz Adam 174,194,339, 340,342,345,359,377 Mieletinski Eleazar 36, 63 Mikołajczyk Stanisław 161,162, 170,217,246,249,309,323 Mikołajczyk, kucharz 114 Mikołajek Tadeusz 88 Mikołajewski Jarosław 214 Mikucka
Aniela 357 Mikulski Tadeusz 81,107 Milik Karol 70,211,314 Milke Alfred 59 Miller Antoni 61 Miłosz Czesław 29,35,73,130, 215,223,224,305,358 Minc Hilary 27,166,189,206 Minc Julia 27 Mindszenty József 313 Minkiewicz Janusz 100 Minkiewicz Władysław 17 Mirabeau Honoré Gabri el Riqueti de 25 Misiak Władysław 74, 97,324 Missalowa Gryzelda 59 Missika Jean-Louis 19 Miśkowiec Maciej 36 Miziołek 312 434
Młynarski Wojciech 324 Mochnacki Maurycy 345 Moczałow, pułkownik 196 Moczarski Kazimierz 59 Modzelewski Karol 86 Mojżesz 40 Mokrzycki Edmund 328 Mohére 339 Mond Bernard 123 Monteskiusz 24 Moravia Alberto 16 Morsztyn Jan Andrzej 342 Mortkowicz-Olczakowa Hanna 380 Moskwa Jacek 378,383 Moszczeńska Izabela 50 Mrozowska Elżbieta 153 Mrożek Sławomir 372,374 Mrówczyński Piotr 33 Mróz Tadeusz K. 349 Mujżeł Jan 35 Mulak Jan 120,259 Musil Robert 48 Myers David G. 33,37 Myśliński Jerzy 86,112 Najder Zdzisław 360 Nałkowska Zofia 63,64, 130,278,293,342 Napoleon I Bonaparte 45 Nasiłowska Anna 28,29 Nawrocki Witold 118 Newerly Igor 87,106,107, 116,121,139,212 Niemcewicz Julian Ursyn 343 Niepołujański Paweł („Wrzeszczyński”) 149 Nietzsche Friedrich 48 Niziołek Andrzej 345 Niziurski Edmund 371,373 Nobile Umberto 343 Norwid Cyprian Kamil 49,342,345 N owak Tadeusz 381 Nowak-Jeziorański Jan 86 Nowicki Andrzej 39 Nowicki Zygmunt 55 Nowosad Maria 238 Nyczek Tadeusz 29 Ochab Edward 81,252 Odolska Wanda 102,348 Okołowicz Mieczysław 367 Olszewska Alfreda 39 Olszewski Zenon 271 Opałek Mieczysław 96 Ordyłowski Marek 106,107,111 Orkan Władysław 342,343 Orłowski Hubert 244 Orski Mieczysław 88 Orwell George 86,162,168, 189,201,211,220,271 Orzechowski Marian 65,110,319 Orzechowski Tadeusz Oksza 46 Orzeszkowa Eliza 342,339 Osęka Andrzej 378 Osiatyński L. 191 Osiecka Agnieszka 106,320,347,348 Osmańczyk Edmund J. 177,178,209,213 Osóbka-Morawski Edward 85, 171,159,160,214,250,258 Ossowska Maria 35,38,235,236,312 Ossowski Stanisław 35, 39,209,312,366 Ostroróg Jan 343 Ostrowska Joanna 301 Ottenbreit Ludwika 94
Owidiusz 157,365 Paczkowski Andrzej 65, 103,122,177,322 Pajewski Janusz 49,175 Paiska Hanna 248,275 Pałka Jarosław 259 Pańko Grażyna 9 Parker Matthew 124 Parnicki Teodor 22,39 Pasek Andrzej 114 Pasekjan Chryzostom 345 435
Pasko Artur 322 Pol Wincenty 342 Passeron Jean-Claude 338 Polkówna H. 278 Pasternak Leon 343 Polo Marco 347 Paszkiet Sławomir 26 Poluszyńska Janina 152,153, Paszko H. 76 155,234,236,266,267 Paustowski Konstantin 26 Poniewierski Janusz 71 Pawłowska Regina 370 Popiel Jan 238 Periander, władca Koryntu 24 Popiel Karol 323 Perkal Jakub zob. Paczkowski Andrzej Pospieszalski Karol Marian 125 Pernal Ewa 26 Pospiszyl Kazimierz 33,34 Petrarka Francesco 339 Potoccy, rodzina 130 Petri, dyrektor LO 334 Potocki Wacław 174,339,341 Petz Barbara 107,290 Potyrała Bolesław 158,317,319 Pękalscy, rodzina 105 Prokop Jan 316,322 Pękalska, żona Jana 74 Proust Marcel 347 Pękalska Marta 351 Próchnik Adam 16,17,55 Pękalski Jan 68, 74,106,113 Prus Bolesław 139,174,233,343 Pękalski Leszek 9,69, 74 Pruszyński Ksawery 80,358 Piaskowski Stanisław 205 Przyboś Julian 131 Piastowie, dynastia 305 Przybytkowa Maria 233 Piesiewiczowa Czesława 237-239 Przywara Mariusz 91 Pietkiewicz Barbara 84 Pszenicki Krzysztof 102 Pietraszko Krystyna 10 Puszkin Aleksandr 26,321,344 Pietrzak Jan 345 Putrament Jerzy 357,309 Pietrzyk Bartłomiej 192 Puzynina Gabriela z Giintherów 349 Pięta Stanisław 373 Pyjas Stanisław 30 Pigoń Stanisław 398 Pilarzewski, porucznik 217 Rabska Zuzanna 115,292,346,350 Pilecka Zofia 58 Racine Jean 339 Pilecki Witold 58,395 Radkiewicz Stanisław 164 Piłsudski Józef 34,51, 60, Radlińska Helena 20,105,130 85,96,123,159,302 Radziwiłł Anna 159,311 Piotrowiczówna Katarzyna 376 Radziwiłłowie, rodzina 256 Piotrowski P. 164 Ratajczak Zofia 102 Pipes Richard 26,123,131,168,302 Ratuszyńska Irina 337 Pitagoras 39
Rej Mikołaj 339,343 Pius XII, papież 29 Richelieu Armand Jean du Pizło T. 297 Pleissis de 287 Platon 24,39,374,378 Rimbaud Arthur 26 Pliniusz Młodszy 48 Ringmanowa Zofia 60 Plutrach 40 Rochow Friedrich Eberhard 300 Podgórska Eugenia 39 Rodziewiczówna Maria 358 Podgórska Irena 10,96 Rogala B. 204 Pokora 168 Rogowska Anna 117 436
Rogowska Barbara 69 Rogowska Zofia 396 Roland Ph. L. 41 Roli Lucyna 64 Rolle Antoni Józef (Dr An toni J.) 44,45 Romanowski Andrzej 266,383 Rosalak M. 369 Rospond Stanisław 177 Roszkowski Wojciech (A. Albert) 67,229 Rousseau Jean-Jacques 42,339,390 Rozgórski Jan 215 Roździeński Walenty 339 Różańska 348 Rubinstein Artur 39 Rudnicki Lucjan 342 Rudzki Przemysław 373 Rusinek Michał 381 Ruszczycka 0.157 Rybicki Józef 146,383 Rybicki Paweł 121 Rybka Eugeniusz 69,116,155,214 Rychlewska Ludwika 153 Rymkiewicz Jarosław Marek 232,377 Ryszawska Bożena 9 Ryszka Elżbieta 33 Ryszka Franciszek 141,176,215,216 Rzewuski Henryk 342 Sabat L. 299 Saganowska Zofia 238 Sajdak Jan 275 Samsonowicz Henryk 33,174 Samucewiczowa Janina 233 Samuel Adam 91 Sandauer Artur 31,342 Sanojca Karol 10,51,176 Sapieha Adam 130 Sarbiewski Maciej Kazimierz 339 Sartori Giovanni 170 Saryusz-Wolska Magdalena 73 Sauermann 195,196 Schaffgotschowie, rodzina 352 Schayer Wacław 261 Schielke Gustav 59 Schiller Friedrich 341,352 Schoenbrenner Janina 59 Sebald Winfried Georg 209 Sebastyański A. 151 Sempołowska Stefania 60,297,343,380 Seneka Młodszy 24 Sęp Szarzyński Mikołaj 339 Siedlecka Joanna 31 Sielicki Franciszek 283 Sienkiewicz Henryk 166,173,174, 194,215,216,340,342,345 Sieroszewska Barbara 204 Siesicka Krystyna 371 Sikora Ireneusz 337,345 Sikorski Władysław 219 Simić Pero 259 Simonow Konstantin 344 Singer Isaac Bashevis 22 Siudakowie, rodzina nauczycieli 62 Skalicka Maria 351 Skarga Piotr 339 Skobel Fryderyk 45 Skórzewski Edward 106 Skrzeszewski Stanisław 160-163, 166,230,252,265,266,281, 286,296,298,302,307,310,
312,313,318,322,366,394 Skwarnicki Marek 360 Slabek Henryk 247,302 Sławiński Janusz 22 Sławiński Stanisław 282 Słonimski Antoni 27,35,250,395 Słowacki Juliusz 233,340 Smektała Zdzisław 214 Smolak Henryk 65 Smoleński Władysław 123 Smołalski Antoni 50,151,161, 231,243,253,269,283,299, 311,316,317,319,320,333 Snyder Timothy 192,199,206 Sobolski Konstanty 307,319-321 437
Socha L. 197 Sofokles 208 Sokolski Jacek 309 Sokołowicz M. 309 Sokołowska Irena 275 Sokorski Włodzimierz 280,321,340 Sokrates 23,24,39,40 Solon 40 Soso zob. Stalin Józef Sowa Paweł 89,122,148 Spencer Herbert 48 Sporniak Artur 31 Spychalski Marian 265,366 Stadnicki, hrabia 87 Stadtmüller Elżbieta 175 Staff Leopold 342,345 Stalin Józef 60,159-161,179,208, 214,310,325,328,344,377,392 Stamm Feliks 223 Stanisław Leszczyński, król polski 339 Stanisław S. 329—332 Stankiewicz Zdzisław 211 Starowolski Szymon 43 Staszak Grzegorz 373 Staszic Stanisław 167,343 Staśko Stanisław 270 Stefanowska Zofia 22 Steffen Wiktor 173 Steinhaus Hugo 57,58,72,115, 116,121,139,170,209, 215,218-220,253,272 Stempowski Jerzy 11 Stendhal 341,379 Stern Anatol 381 Stillerówna 57 Stimm, uczeń 315 S tinia Maria 10 Stobiecki Rafał 86 Stojanowski Karol 177,197,198 Stomma Stanisław 380 Stroop Jürgen 59 Strug Andrzej 233,343 Stryjkowski Julian 358,362 Strzałka Jan 31 438 Strzelecki Jan 39 Stubiedo Edward 150 Studentowicz Kazimierz 323 Suchodolski Bogdan 263 Suleja Włodzimierz 295 Sulima Roch 103 Surynt Izabela 175 Svahnström Bertil 176 Swift Jonathan 42,216,339 Sygietyriski Antoni 343 Sykstus, syn Tarkwiniusza Pysznego 24 Syrokomla Władysław 343 Sywula Stanisław 60,62 Szafar Tadeusz 39 Szaflik Józef Ryszard 47 Szafran Joanna 127 Szafraniec Tadeusz 186 Szaniawski Jerzy 362 Szarota Tomasz 218 Szaruga Leszek 359 Szczepańska Maria 71 Szczepański Jan 35,112,261,288,293 Szczepański Jan Józef 86 Szczepański Józef Andrzej 129 Szczerbicka Emilia 148,161 Szczerska Janina 148 Szczęsna Joanna 31,249,293,357, 364 Szczurek Jan
149 Szczurkiewicz Tadeusz 103 Szekspir William 11,26,341,345,395 Szenwald Lucjan 343 Szewczenko Taras 344 Szlufik Władysław 325 Szmyd Kazimierz 50 Szocki Józef 356 Szolginia Witold 379 Szołochow Michaił 344 Szostkiewicz Adam 71 Szot Jerzy 386 Szponar Feliks 282,317 Szpotański Janusz 364 Szuba Ludwik 246,252,253,257, 263,277,281,293,319,322
Szulakiewicz Władysława 39, 99 Szurmiej Szymon 72 Szwagrzyk Krzysztof 164,349 Szybalski Stanisław 396,397 Szyfman Arnold 357 Szymanowski Kornel 380 Szymańska Ewa 108,316 Szymański Stanisław 322 Szymborski Tomasz 373 Szymonowie Szymon 339 Szymonowicz Kalikst 238 Ściobłowski, uczeń 315 Śladewska Monika 61,62 Śliwerski Bronisław 46 Środek Franciszek 335 Świda-Ziemba Hanna 232,233, 243,245,280,307,369 Świerczyńska Dobrosława 361 Świerżewska Henryka 60 Świętochowski Aleksander 343 Świrszczyńska Anna 381 Świtkowski A. 335 Tabaczyńska Joanna 335 Taranowicz Iwona 328 Tarasiewicz Kordian 84 Tarkwiniusz Pyszny, król rzymski 24 Tarnawska Maria 212 Tasso Torquato 339 Tatar Stanisław 377 Tatarkiewicz Anna 33 Tatarkiewicz Władysław 36,312 Tazbir Janusz 174,361 Tejchma Józef 28,112,381 Terlecki Olgierd 124 Tłier Philipp 199,220 Thomas William Isaac 69 Thum Gregor 77,193 Thun Leo 45,285 Tischner Józef 331 Tokaj Bronisław 301 Tokarska-Bakir Joanna 36 Tokarski Jan 106 Tołstoj Lew 22,344 Tomaszewski Janusz 110,272 Tomaszewski Tadeusz 101 Tomkowski Jan 380 Torańska Teresa 28, 87,248,381 Traba Robert 175 Traugutt Romuald 159,198 Trazybul, władca Miletu 24 Treitschke Heinrich von 208 Trembecki Stanisław 339 Trocki Lew 302 Truchim Stefan 285 Trybus Adam 92,94,95,233,334 Trzciński S. 194 Trzęsicki Józef 281 Trznadel Jacek 95,232,377 Tubek Stanisław 396 Tułasiewicz Tadeusz 109 Turgieniew Iwan 344 Turlejska Maria 160,206,214 Turnau Irena 67,68,74,106 Turnau Jan 212 Turowicz Jerzy 230,380 Turowska Wioletta 10 Tuwim Julian 27,342,381,382 Twain Mark 219 Twardowski Kazimierz 39,99 Tyrmand Leopold 362
Tyszka Andrzej 359 Tyszkiewicz Jakub 77—79,108, 143,193,199,293 Tyszkowska Krystyna 69 Ujejski Kornel 342 Umińska Eugenia 218 Urban Jerzy 244,302,316 Urban Marek 87,210 Urban Thomas 202 Urbanek Mariusz 18,350 Urbański Robert 116 Uściński Krzysztof 21,27,326 Voisé Waldemar 43 439
Wachniewski Aleksander 107, 142,143,150,201 Wagner Richard 188 Wajda Andrzej 11,12 Wal Julian 396 Walczak Marian 52, 90,125, 126,258,261,262 WaldorffJerzy 18,86,204,278,350 Walicki Andrzej 124 Waligórski Andrzej 71,381,382 Wańkowicz Melchior 51, 80,176 Wapiński Roman 100 Waryński Ludwik 343 Wasilewska Wanda 340,343 Wasilewski Andrzej 118 Wasylewski Stanisław 174 Ważyk Adam 20,75,101, 342,343,359,381 Wemhóner Dieter 223 Wereszycki Henryk 49 Westerman Frank 26,313 Wetzl Erhard 124,128 Węgrzyn K. 70 Wickert Ulrich 179 Wiech Zdzisław 238 Wiechecki Stefan „Wiech” 223 Wieczerska Janina 371 Wieczorkowski Jan 299 Wieniawa zob. Długoszowski-Wieniawa Bolesław Wiertow Dziga 19 Wieszczycka Antonina 396 Więckowska Elżbieta 295 Wilniewczyc Romuald 238 Wilson Charles T. 223 Wincenty zw. Kadłubkiem 345 Winnicki Bronisław 166 Winniczuk Lidia 34 Wiśniewski Wojciech 70,381 Witek Stefania 207,236,238, 267,268,308,315 Witkiewicz Stanisław Igna cy (Witkacy) 123 Witos Wincenty 30,47,162 Wittlin Jerzy 34,119 Witwicki Władysław 24,374,378 Włodarczyk Andrzej 309 Wojeński Teofil 55,166 Wolff-Powęska Anna 198,209 Wolter (Voltaire) 339 Wolton Dominique 19 Wołkow Solomon 26 Wołoszyn Stefan 46 Woroszylski Wiktor 337,380 Woźniakowski Jacek 123,299 Wójcik Alfreda 396 Wróblewska Agnieszka 120,316 Wróblewski Krzysztof Andrzej 120 Wrzesiński Wojciech 9, 63, 79, 80,217 Wrzeszczyński zob. Niepołujański Paweł Wycech Czesław 125,146,161, 163,170,255,257,261,264, 265,269,272-274,277,289 Wyka Kazimierz 60,123 Wyspiański Stanisław 82,251 Wyspiański Witold 251,353 Wyszyński Stefan 130,313 Zabłocki Franciszek 339
Zabłocki Wojciech 290 Zagajewski Adam 19 Zahorska Marta 324 Zajączkowski Andrzej 328 Zakrzewski Bogdan 83 Zan Tomasz 348 Zandman Feliks 192 Zanussi Krzysztof 372 Zapolska Gabriela 343 Zaremba Marcin 106,294 Zaremba Piotr 193 Zasacka Zofia 337,340,341,359 Zawadzki Aleksander 222 Zawieyski Jerzy 362 Zawisza Alicja 83,84,271 Zawodniak Mariusz 27 Zborski Bartłomiej 162,189,220 Zegadłowicz Emil 380 440
Zetkin Klara 342 Zieją Jan 211 Zieliński Stanislaw 147,379,381 Zieliński ZJ. 68 Ziemkiewicz Rafał 369 Ziemnowicz Mieczysław S1 Zienkiewicz Aleksan der „Wujek” 233,315 Zientara-Malewska Maria 120,289 Zięba Antoni 95,154-156,234-236, 238-241,267,268,333,334,347 Ziębina Maria 238 Zilliacus Konni Jr. 196 Zinowiew Aleksandr 128 Złotorzycka Jadwiga 57, 67,69,70, 116,155,188,209,211,214 Znaniecki Florian 62,69 Zola Émile 361 Zynel (Żynel), ksiądz 60 Żabski Tadeusz 358 Żakowski Jacek 295, 331 Żarnowska Anna 49 Żarnowski Janusz 276, 285, 286 Zenczykowski Tadeusz 235 Żeromska Monika 27,280 Żeromski Stefan 27, 233, 343,359,364,381 Żółkiewski Stefan 247,340 Żuławski Marek 136 Żychowicz Felicja 95,334 Życzyński Henryk 81 Żyliński Leszek 175,178 |
| any_adam_object | 1 |
| any_adam_object_boolean | 1 |
| author | Uściński, Krzysztof |
| author_GND | (DE-588)1210079666 |
| author_facet | Uściński, Krzysztof |
| author_role | aut |
| author_sort | Uściński, Krzysztof |
| author_variant | k u ku |
| building | Verbundindex |
| bvnumber | BV046718927 |
| ctrlnum | (OCoLC)1155088598 (DE-599)BVBBV046718927 |
| era | Geschichte 1945-1949 gnd |
| era_facet | Geschichte 1945-1949 |
| format | Book |
| fullrecord | <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><collection xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim"><record><leader>02775nam a2200625 c 4500</leader><controlfield tag="001">BV046718927</controlfield><controlfield tag="003">DE-604</controlfield><controlfield tag="005">20210324 </controlfield><controlfield tag="007">t</controlfield><controlfield tag="008">200513s2019 ac|| |||| 00||| pol d</controlfield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">9788379774296</subfield><subfield code="9">978-83-7977-429-6</subfield></datafield><datafield tag="020" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">8379774299</subfield><subfield code="9">83-7977-429-9</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(OCoLC)1155088598</subfield></datafield><datafield tag="035" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">(DE-599)BVBBV046718927</subfield></datafield><datafield tag="040" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-604</subfield><subfield code="b">ger</subfield><subfield code="e">rda</subfield></datafield><datafield tag="041" ind1="0" ind2=" "><subfield code="a">pol</subfield></datafield><datafield tag="049" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">DE-12</subfield></datafield><datafield tag="084" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">OST</subfield><subfield code="q">DE-12</subfield><subfield code="2">fid</subfield></datafield><datafield tag="100" ind1="1" ind2=" "><subfield code="a">Uściński, Krzysztof</subfield><subfield code="e">Verfasser</subfield><subfield code="0">(DE-588)1210079666</subfield><subfield code="4">aut</subfield></datafield><datafield tag="245" ind1="1" ind2="0"><subfield code="a">"Nauczyciel przedwojenny"</subfield><subfield code="b">narodziny i rozkwit mitu</subfield><subfield code="c">Krzysztof Uściński</subfield></datafield><datafield tag="264" ind1=" " ind2="1"><subfield code="a">Wrocław</subfield><subfield code="b">Oficyna Wydawnicza Atut - Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe</subfield><subfield code="c">2019</subfield></datafield><datafield tag="300" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">440 Seiten</subfield><subfield code="b">Illustrationen, Porträts</subfield><subfield code="c">25 cm</subfield></datafield><datafield tag="336" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">txt</subfield><subfield code="2">rdacontent</subfield></datafield><datafield tag="337" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">n</subfield><subfield code="2">rdamedia</subfield></datafield><datafield tag="338" ind1=" " ind2=" "><subfield code="b">nc</subfield><subfield code="2">rdacarrier</subfield></datafield><datafield tag="648" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Geschichte 1945-1949</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Weiterführende Schule</subfield><subfield code="0">(DE-588)4189521-6</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Lehrer</subfield><subfield code="0">(DE-588)4035088-5</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="650" ind1="0" ind2="7"><subfield code="a">Mythos</subfield><subfield code="0">(DE-588)4075159-4</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="651" ind1=" " ind2="7"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="2">gnd</subfield><subfield code="9">rswk-swf</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Mit</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Nauczyciele</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Odbiór społeczny</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Pamięć zbiorowa</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Status społeczny</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="0"><subfield code="a">Szkoły średnie</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Polska</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="2"><subfield code="a">Wrocław (woj. dolnośląskie)</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1901-2000</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1918-1939</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="4"><subfield code="a">1945-1989</subfield></datafield><datafield tag="653" ind1=" " ind2="6"><subfield code="a">Monografia</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="0"><subfield code="a">Polen</subfield><subfield code="0">(DE-588)4046496-9</subfield><subfield code="D">g</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="1"><subfield code="a">Weiterführende Schule</subfield><subfield code="0">(DE-588)4189521-6</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="2"><subfield code="a">Lehrer</subfield><subfield code="0">(DE-588)4035088-5</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="3"><subfield code="a">Mythos</subfield><subfield code="0">(DE-588)4075159-4</subfield><subfield code="D">s</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2="4"><subfield code="a">Geschichte 1945-1949</subfield><subfield code="A">z</subfield></datafield><datafield tag="689" ind1="0" ind2=" "><subfield code="5">DE-604</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032129189&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Inhaltsverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032129189&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Literaturverzeichnis</subfield></datafield><datafield tag="856" ind1="4" ind2="2"><subfield code="m">Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment</subfield><subfield code="q">application/pdf</subfield><subfield code="u">http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032129189&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA</subfield><subfield code="3">Register // Personenregister</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="n">oe</subfield></datafield><datafield tag="940" ind1="1" ind2=" "><subfield code="q">BSB_NED_20210324</subfield></datafield><datafield tag="999" ind1=" " ind2=" "><subfield code="a">oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032129189</subfield></datafield><datafield tag="942" ind1="1" ind2="1"><subfield code="c">370.9</subfield><subfield code="e">22/bsb</subfield><subfield code="f">09044</subfield><subfield code="g">438</subfield></datafield></record></collection> |
| geographic | Polen (DE-588)4046496-9 gnd |
| geographic_facet | Polen |
| id | DE-604.BV046718927 |
| illustrated | Illustrated |
| index_date | 2024-07-03T14:32:59Z |
| indexdate | 2024-07-10T08:51:58Z |
| institution | BVB |
| isbn | 9788379774296 8379774299 |
| language | Polish |
| oai_aleph_id | oai:aleph.bib-bvb.de:BVB01-032129189 |
| oclc_num | 1155088598 |
| open_access_boolean | |
| owner | DE-12 |
| owner_facet | DE-12 |
| physical | 440 Seiten Illustrationen, Porträts 25 cm |
| psigel | BSB_NED_20210324 |
| publishDate | 2019 |
| publishDateSearch | 2019 |
| publishDateSort | 2019 |
| publisher | Oficyna Wydawnicza Atut - Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe |
| record_format | marc |
| spelling | Uściński, Krzysztof Verfasser (DE-588)1210079666 aut "Nauczyciel przedwojenny" narodziny i rozkwit mitu Krzysztof Uściński Wrocław Oficyna Wydawnicza Atut - Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe 2019 440 Seiten Illustrationen, Porträts 25 cm txt rdacontent n rdamedia nc rdacarrier Geschichte 1945-1949 gnd rswk-swf Weiterführende Schule (DE-588)4189521-6 gnd rswk-swf Lehrer (DE-588)4035088-5 gnd rswk-swf Mythos (DE-588)4075159-4 gnd rswk-swf Polen (DE-588)4046496-9 gnd rswk-swf Mit Nauczyciele Odbiór społeczny Pamięć zbiorowa Status społeczny Szkoły średnie Polska Wrocław (woj. dolnośląskie) 1901-2000 1918-1939 1945-1989 Monografia Polen (DE-588)4046496-9 g Weiterführende Schule (DE-588)4189521-6 s Lehrer (DE-588)4035088-5 s Mythos (DE-588)4075159-4 s Geschichte 1945-1949 z DE-604 Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032129189&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Inhaltsverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032129189&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Literaturverzeichnis Digitalisierung BSB München 19 - ADAM Catalogue Enrichment application/pdf http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032129189&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA Register // Personenregister |
| spellingShingle | Uściński, Krzysztof "Nauczyciel przedwojenny" narodziny i rozkwit mitu Weiterführende Schule (DE-588)4189521-6 gnd Lehrer (DE-588)4035088-5 gnd Mythos (DE-588)4075159-4 gnd |
| subject_GND | (DE-588)4189521-6 (DE-588)4035088-5 (DE-588)4075159-4 (DE-588)4046496-9 |
| title | "Nauczyciel przedwojenny" narodziny i rozkwit mitu |
| title_auth | "Nauczyciel przedwojenny" narodziny i rozkwit mitu |
| title_exact_search | "Nauczyciel przedwojenny" narodziny i rozkwit mitu |
| title_exact_search_txtP | "Nauczyciel przedwojenny" narodziny i rozkwit mitu |
| title_full | "Nauczyciel przedwojenny" narodziny i rozkwit mitu Krzysztof Uściński |
| title_fullStr | "Nauczyciel przedwojenny" narodziny i rozkwit mitu Krzysztof Uściński |
| title_full_unstemmed | "Nauczyciel przedwojenny" narodziny i rozkwit mitu Krzysztof Uściński |
| title_short | "Nauczyciel przedwojenny" |
| title_sort | nauczyciel przedwojenny narodziny i rozkwit mitu |
| title_sub | narodziny i rozkwit mitu |
| topic | Weiterführende Schule (DE-588)4189521-6 gnd Lehrer (DE-588)4035088-5 gnd Mythos (DE-588)4075159-4 gnd |
| topic_facet | Weiterführende Schule Lehrer Mythos Polen |
| url | http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032129189&sequence=000001&line_number=0001&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032129189&sequence=000003&line_number=0002&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA http://bvbr.bib-bvb.de:8991/F?func=service&doc_library=BVB01&local_base=BVB01&doc_number=032129189&sequence=000005&line_number=0003&func_code=DB_RECORDS&service_type=MEDIA |
| work_keys_str_mv | AT uscinskikrzysztof nauczycielprzedwojennynarodzinyirozkwitmitu |